L
Reizen in Duitsland
,9
Spreken met het moederland
Korporaal Spelt meldt zich
Gedicht
van de week
Zeventig jaar op het bankje
NIET ELKE RUS IS EEN MOLOTOF
„Wat valt er om mij
te lachen?!"
vji
OVERWINNING OP DE THROMBOSE
Gymnastiek het wapen van operatie-patiënten
„In gedragen
soldatcn-klcding"
SCHOOL
in de kerk
In 17 landen Esperanto op school
Gouwenaar, die oogje
»SJe
il
in gezondheidszei
houdt
AT
AAR. f.
ANNEER
GOUDSE SPETTERS
Zo zeilden ze
'W
Hciulriku.- Murk
veteraan-kunstenaar
in {^oiid.
EERSTE BLAD - PAGINA 2.
ZATERDAG 22 MEI 1241,
/•alt het 1b de bezettingstijd normaal werd irvomten elke Duitser veor een onmeni
te haaden omdat htj het werkt ui* wat tan eert mltdadl* realem. ta begint hjt In
•Bie dagen gebruikelijk te wbrden elke Km voor een niet* ontiiende bruut te vei*
altyten. omdat nu ja. omdat wij het met *Un staatsleer niet een* >Un en omdat wy.
■I af niet met reden, de Ruuijdfr bedoelingen met ont werelddeel wantrouwen. F.doeh.
■ngat werkt gewoonlijk niet bepaald verhelderend op on* Inalcht. Wie even nadenkt
'tl begrijpen, dal ome voortdurende geïrriteerdheid over de houding van Rutland In
de Internationale politiek en de daaruit voortvloeiende (al of niet gemotiveerde) vree*
voor eventuele Ruaalsrhr aggreaale onxr voorttelling van het leven in Rusland en het
karakter van de ..gewone" Russische men» totaal heeft miatfkend. De correspondent
van hel conservatieve Britse blad de Observer, geeft in *iJn blad sjjn indrnkkrn
weer van de Russen, roala hy *e In de Russische sector van Berlijn heeft leren kennen
De portretten, van de Russische staatsburgers, die hy ons voorset geiyken weinig op
het verwrongen beeld van de „ruige meedorenlose bolsjewiek", dat in dete dagen
•pookt door het door angst benevrtdc brein van vele West-Europeanen.
Bij oppervlakkige kennismaking, zegt
hij. lijken de Russen oen nogal nurks,
lichtgeraakt en overdreven nauwgezet
•oort metven
leta In hun wezen «herinnert n^g »on
de tijd van het Tsariime evenals trou
wens de snit van hun uniformen He?
aehijnt niet tot de machthebbers in het
Kremlin te zijn doorgedrongen, dat men
rich tn *ijn glimlach en relfa 'n broeken
en alyrU afwijkingen van de voorge-
«chreven norm kan veroorloven.
Ken Zondagmiddag in het park wn
San» Souci officieren, stijf trchtop
*!n hun tot de hals toegeknoopte uniformen,
wandelen bezadigd rond met hun germ
Aan de rand van een vijvertje zit ren
majoor op de hurken en tracht me: zijn
handen goudvis-en te vangen voor zijn
roontje Wat later ia hu met zijn vrouw
en het kind in een nogal hardhandige
stoeipartij gewikkeld
Halverwege een gW> end oplopende
Wijngaard staat een Jonge cavaler.e-lu Te
nant en kijkt rwijgfnd naar een troepje
..aightseeërs dat op weg is-naar het pa*
leis Hij is zo bruin als een noot. slank en
élégant Hij doet denken aan een figuur
ui' een roman van Tolstoi.
Het groepje, wandelaars bestaat voor
namelijk uit Engelsen en Amerikanen u
de \V«teluke sectoren van Berlijn leden
van de geallieerde controlecommissie met
hun gezinnen Zij hebben een Russisch
visum op hun paspoort AU zij hem pas
seren knikt ren van de jonge meisjes u t
het gezelschap hem vriendelpk-gl m-
lachend toe Het bloei vliegt de jonge lui
tenant naar het hoofd. Zijn gezicht ver
duistert en hij mompelt toornig in het
Russisch Wat valt er om mij 1c lachen?'"
Hij is plotseling veranderd in een kwaad
denkende pummel
Dat ia nu karakteristiek voor de Ru*-
•en". zegt iemand in mijn gezelschap ,.7.e
zijn er altijd van overtuigd, dat de rest
van de wereld hen uitlacht
Prosit
AU wij later op de dag. na een kprt
hezoek aan het Westen, de Rw«i*chc sec
tor vla de Brandenburger Poort weer
binnenrijden, krijgen we evenals tevoren
In Potsdam, opnieuw de uitruk dat bet
RussUche leger uitsluitend uit officieren
bestaat. In het park Weiseusee heeft een
klas adaplflant-officieren les j[n de open
lucht Na afloop ontspannen de heren z.ch
in een algemene worstel- en bokspartij. zn-
aU schooljongens doen. na een saai
les-Uur
Van een cantlne in de nabijheid zijn
alle ruiten gebroken, voor de vierde keer
Jn vier maanden horen we De levens
lustige Jongelui hebben namelijk de ge
woonte om. als er op iemands gezonlheld
wordt gedronken, hun lege wodka-gli|s
door de naastbijzijnde ruit te werpen, pre
cies. zosls hun voorvaderen in het ..ver
dorven" Rusland van vóór de revolutie
plachten te doen.
Benauwend avontuur
In Karlshorst springt een schilJwacht
uit zijn diagontalsgewijj gestreept schil
derhuisje te voorschijn en gelast ons ts
DUITSLANDS GROOTSTE
DICHTERES
Een eeuw geleden gestorven
g~VP het kasteel HüUhoff bij Munster
werd 10 Januari 1797 geboren Annette
Anna Elisabeth, barones van Droste-Huft-
hoff. die later de grootst* dichteres zou
worden van het Duitse taalgetjjed Hoe
wel zij nu en dan omgBng had met voor
aanstaande tijdgenoten als Sprickmann.
de gebroeders Grimm. Simrock. Levin
Schücklng en Uhland. Teefde zij meestal
teruggetrokken
Innerlijk vereenzaamde zij, een der
sterkste representanten van de romantiek,
na verschillende teleurstellingen, meer en
meer
Romantisch is deze dichtere* van formaat
in haar liefde voor haar geboortestreek,
voor de geschiedenis er van en voor haar
godsdienst (zij was Rooms Katholiek)
Daarnaast is zij echter realistisch in het
subtiele waarnemen van de natuur en de
zorgvuldige beschrijving er van. Haar
lyriek getuigt van de onstuimige kracht
van haar ziel. Voor allps is zij de dichteres
van het Westfaalse land. Nu eens bezingt
zij dc schoonheid van het landschap, dan
weer de sombere geheimenissen van de
heide hetzij in de vorm vtfn lyrische ge
dichten. dan wc? in die van balladen.
Bekendheid verwierpen terécht haar
meesterlijke prozavertellmgen. waarvan
Die Judenbuche 1842) wel de "Schoonste
is
Haar gedichten hebben bij velen liefde
gewekt voor het Westfaalse landschap-
schoon
Op 24 Mei 1848 overleed zij op het kas
teel Meersburg san het meer van Kon-
Van haar werken nogmen wij Dlch-
tungen (1838). Gedichte (1844). Da* gelst-
liche Jahr (18521 Letztv Gaben (1880) In
1909 verschenen haar verzamelde brieven.
»ppen Hij laat ons tien minuten wach
ten en geefl Uns dan zonder nadere ui'.leg
over aan een passerende ordonnanre-w*-
gen. die letterlijk uitpuilt van de Russische
kapitein*.
Wij volgen Je wagen braaf en ar: veren
na enige minuten voor het Rujui-ihe mi
litaire hrv>M-'war - rr On.-r Du:*"- chauf
feur, een. m*n em vaa'. gr/iéhl en
b-.i-ere mondhor„-n. uit sombere voor
spellingen H.e- --in WC vo.«|op-g 'n et
vandaan' -egt hij 7e pikken onze pa
pieren in' 7.a) wel ie hele dag duren'
Wij stoppen voor een groot gebouw,
omgeven door prikkeldraadversperringen
F.en van de kapiteins stapt uit. groet mij
hoffelijk en vraagt, vriendelijk glim
lachend. in perfect Engels waarmoe hij
m|j van dienst kan Wjn Ik leg stamelend
uit dst ik niets andecs wens dan mijn weg
ongest H-rd ir mogen .vervol gen
R-doel' \i ia' u geen. officiële zending
hel Pvraagt de kap:tei£i.
Absoluut me Ik maSk em autotoertje
door Berlijn, zonder chig bepaald doel
De Ru« rel de handen op (Je heupen en
begint bulderend te lachen Als hij: uil
gelachen verklaort Hu rtu] he- zonder-
lingr misverstand. Het blijkt, jat de schild
wacht. bij het zien van de Un.on-Jack
op mijn v orruH. de wat voorbarige con-
riutie heef; getrokken, dat ik met een
belangrijke opdracht van het Br.tse hoofd-
kwa.i er kwam L' t -n\ cmaa? van h'offe-
!iikhetd"had htj toen mijn komst tctata-^
nievh aangekondigd, opdat ik mijn ut naar
het hoofdkwartier ongehinderi zou kun
nen volbrengen
Het had maar weinig gescheeld of ik had
bij maarschalk Sokolofski op theet-isite
gezeten
Als wi) wegrijden zie'ik nog Jut»? hoe
de kapitein en zijn collega luidruchtig om
de onbetaalbare mop lachen
Mensen als wj
De Russische politiek zo»
van nabil beleeft. Is kleingeestig en on-
ver/c'telijk Het Russische optreden wordt
geheel beheerst door de voortdurende kille
dreiging van de MoskcJlise contróle Fn*
toch. bij een toevallige ontmoeting met de
Russen constateert men telkens weer dat
zij. ondanks de vele jaren van politieke
d-scipline. als mens weinig verschillen
van ons. Engelsen Zou er In dfze ver
wantschap geen grond liggen voor hoop
op een beter wedefzijds begrip? alius
de Bntee journalist.
!.^men -e hjéi
SLAAPKAMER GEBRUIKT
ALS SLACHTHUIS
Onlangs deden ambtenaren van de CCD,
in samenwerking met de Doetinchemse
politie een inval op twee ongunstig be-
Jvend staande adressen. In een slaapkamer
waren entge mannen druk bezig met het
uitbenen van een pas geslacht rund Op
de vloer, die kennelijk de laatste tijd niet
was schoongemaakt lagen stukken van het
geslachte dier Aan de wand. tegen het
weinig fris uitziende behang, hingen stuk
ken vlees. Een tafeltje diende als hakblok
In een oude teil lBgen restanten vlees en
been. terwijl in een hoek van de slaap
kamer de ontvleesde koeienkop lag Een
bascule en wat pakpapier completeerde
het geheel van de clandestiene slachterij
Een bed was kennelijk dezelfde nacht nog
beslapen.
De mannen zijn In bewaring gesteld, ca.
250 kg. vlees en vet. enig slachtafval cn
gereedschap werden ln beslag genomen
Nieuwe beursbengel voor
Amsterdam
Onmiddellijk na de bevrijding heeft zich
utt de bezoekers der Amsterdamse beur
zen een comité gevormd, om aan de ge
meente Amsterdam een nieuwe beurs
bengel aan te bieden voor de klokketoren
van de Koopmansbeurs, waarvan de luid-
klok door de bezetters was geroofd op
27 Nov 1942
De benodigde gelden wéren binnen
enkele waken, uitsluitend door de beurs
bezoeker* bijeengebracht en al spoedig
kon het vervaardigen van de nieuwe klok
worden opgedragen aan de N V Petit en
Erit*en. klokkengieterij te Aarlg-Rixtel
(N B waar ook de geroofde klok was
gegoten. I)e nieuwe beursbengel is thans
gereed en de aflevering aan de voet van de
toren der koopmansbeurs aan het Dam
rak zal op 26 Mei a s geschieden. Zodéa
de erder te verrichten werkzaamheden
afgelopen z,nn. volgt de overdracht asn het
gemeentebestuur en de ingebruikstelling
De Karei Doorman
Op 28 Mei a s zal de Karei Doorman
van de Roval Navv te Plvmouth worden
ov ergennmen waarna het schip op 29 Mei
Plvmouth zal yèrlaten Op 2 Juni de*
avonds te 8 uur zal heT te Rotterdam aan
komen en gemeerd worden ln de Merwe*.
haven
De Prins Willem II
De positie van de Prins Willem II. die
200 mijl ten Oosten van Faval njn schroef
heeft verloren, is vrijwel ongewijzigd Het
w er i» zeer goed De F.nge se sleepboot
Turmoil zal vermoedelijk Zaterdag het
schip bereiken
Het bezoek van prinses
Elizabeth tan Engeland
aan Pgr\js heeft natuur-
lijk aanleiding gegeven
tot gala-feejten. uaar>de
dames gelegenheid hadden
het groottte avondtoilet
te dragen, dat ze ooif
hebben bezelen. Jean
Patou ontivierp voor die
gelegenheid zeldzaam rijke
toiletten. Een er tan
laten we hier zteg. De
rok ts vervaardigd van
geel faille, een ztof die
vele. vele jaren fang niet
is gedragen. Hef ld/je en
voorschootje is van be
drukt taffetas groengeel
en blauw op een wit fond
Het tehortje vertoont op
de mg de plooisels, die
herinneren aan de queii
de Paris van tveleer en die
weer gloednieuw zijn.
De gfootste verrassing, welke iemand
die in Duitsland reist, wacht, is de vol
komen waardeloosheid van geld. zegt
Manuel Ganser in de ..Goede Raad voor
reizigers naar Duitsland, welke hij ln
Die Weltwoche geeft Op de duur ervaart
hij. dat ook dit niet geheel juist is en dat
men ook hier met geld alle* kan berei
ken. als men maar de nodige relaties
'heeft Juist die relaties zijn echter moei
lijk te krijgen Heeft men eenmaal tot de
zwarte markt kunnen doordringen, dan
komt men tot de conclusie, dat. gerekend
naar de gebruikelijke koers van de mark.
de 7.warte prijzen in Duitsland lager-zijn
dan elder* De tijd I* echter voorbij, dat
men voor een pakje sigaretten, een foto-
gritfietoestel of een armbandhorloge alles
kon kriigen De reiziger dient hiermede
rekening te houden
Wie zich voor zijn voeding wil verlaten
op de geallieerde restaurant* of elfétaria
komt bedrogen uit. want ze zijn dun ge
zaaid het i* het verstandigst zich van
Duitse levensmiddelenkaarten te voorzien
en van tijd tot tijd In Duitse restaurants
te gaan éten Wat men daar krijgt is wer
kelijk ?To slecht niet en op het platteland,
vooral in 7.uid-Duitsland. kan men nog
bijna voor-oorlogs eten
Liever een borrel dan brood.
F.en moeilijker vraagstuk levert het
drinken op Het beste is dit opgelost in
Berlijn en de Russische zone De Russen,
die zelf niet afkerig zijn van een borrel
De Russen die zelf niet afkerig zijn
van een borrel
(Overgenomen uit ..Die Weitwoche)
rf,hrombo*» ls een stolling van het bloed
binnen de aderen een complica
tie. die optreedt na een operatie Bij wel
ke ziekte ook. het eerste wat altijd gedaan
wordt is- irj bed kruipen, daar men
zich slap en moe gevoelt en dan
ook instinctief de neiging heeft rust te
zoeken Rust is é*n vah de belangrijkste
medicijnen. Het ls dan ook een hele te
genslag wanneer dez.c rust rilrt ongevaar
lijk blijkt 'e zijn wanneer men stil moet
blijven liggen zoals dat b.v na een ope
ratie het geval is
Het thrombocc-vraagstuk heeft altijd
veel belangstelling gehad, welke belang
stelling tot gunstige resultaten en betere
vooruitzichten heeft geleid. Het bloed dat
in onze aderen stroomt is een reqr bijzon
der vocht met een ingewikkelde samen
stelling. Treedt er een lekkage op ln hrt
bloedvaatstelsel, dan bezit het bloed het
vermogen te gaan stollen en door het stol
sel het lek te dichten. In de normale rond
gang dobr het lichaam stolt het bloed niet
de vaatwanden z.ijn uiterst glad en het
bloed is Voortdurend in beweging. Zou het
wel stilstaan (gedurende langere tijd. dan
is er kans op stolling, maar onder norma
le omstandigheden vindt dit niet plaats.
Een andere oorzaak "van het stollen is een
verandering in de bloedsamenstellihg. ter-
wijl een derde oorzaak de verandering van
de vaatwand is. welke dobr b.v. ontstekin
gen in de omgeving mee aangedaan wordt
en haar gladheid verliest
Men dacht altijd dat de thrombose het
eerst in de grote aderen van de benen of
van het ^onderlichaam optrad Het begint
echter, zodra de omstandigheden er gun
stig voor zijd, in de allerkleinste haar
vaatjes. vooral van de voeten en van dc
kuiten. De druk van kussens ln -de knie
holte en de druk van de matras op de
kuitspieren duwen de gaten nfln of meer
dicht waardoor het bloed dat door het
stilliggen *och al langzaam stroomt nog
trager gaat vlöbién.
Is het begin er eenmaal, dan groeft dit
stolsel steeds aan zijn einde san en komt
zo in de grote aderen, welke er geheel door
opgevuld raken en afgesloten worden. Nu
is dit op zichzelf het ergste niet, want er
zijn andere bloedvaten die dc functie over
nemen en zorgen dat het bloed kan blijven
afvloeien. Het grootste gevaar is. dat«r bij
steeds aangroeien stukjes minder goed
vast gaan zitten, loslaten, en met het bloed
meegevoerd worden, waardoor zij op alle
mogelijke plaatsen afsluitingen kunnen
veroorzaken, wat in belangrijke vaten ern
stige gevolgen kan hebben -
Doelmatige bewegingen,
Dat de medici hier niet werkeloos tegen
over bleven is begrijpelijk. Zij laten «o
gauw mogelijk bewegingen uitvoeren ln
^de vorm van lichte beengymnastiek. In
Amerika is men er zelfs toe overgegaa.i
operatie-patienten zeer vroegtijdig te la
ten opstaan Hefst laat men daar de pa
tiënt al direct van de operatietafel afwan
delen indien dit mogelijk is Er zijn trap-
Instrumenten gemaakt die de denkbeeldi
ge afstaVid noteren die de patiënten te bed
hebben afgelegd, dit ter controle.
De spieren pompen hun bioedvoorraad
weg wanneer ze samentrekken, zodat ze
op deze manier de bloedcirculatie bevor
deren. Deze bewegingen hebben dus tot
doel thrombose tc voorkomen.
Onstolbaar bloed
Een andere therapie is het onstolbaar
maken van het bloed. Het was bekend nit
Insecten hl] hun steek een klein beetje
stof in het stepkwondje inbrengen \vat
het bloed ter plaatse onstolbaar maakt zo
dat zij rustig van bun maaltijd ku-i-i
genieten. Ook bloedzuigers maken ge
bruik van deze s'of. de Lirudine genaamd
V«n deze bloedzuigers werd vroeger ge
bruik gemaakt, ze werden op het i>ov«<n-
been -of op de rug geplaatst waar rij zich
vastzogen en hef bloed minder stolbaar
maakten. Men kent nu ook een stof die in
het lichaam zelf wordt gebruikt om het
bloed vloeibaar te houden het heparine
Dit in grotere hoeveelheden ingespoten
werkt prachtig.
In Canada is In 1921 een veeziekte he-
schreven. het vee had veel last van bloe
dingen. veroorzaakt door een verminder
de stolbaarheid van het bloed De dieren
kregen het na het eten van een klaver
soort Hieruit ls nu een stof geïsoleerd
met ongeveer gelijke werking als n, 1
parine. welke stof ook al synthetisch wordt
gemaakt Vantage dc grote neiging tot
bloeden, waarbij een gewone neusbloeding
al een groot bloedverlies kan geven, Is een
goede contróle vereist tijdens het toedie
nen van deze therapie.
Is er echter eenmaal thrombose opge
treden dnn helpt fiet ook prachtig Tcrwiji
eerst absolute rust werd voorgeschreven
om' het loslaten van brokjes tegen te gaan
wordt dit aangroeien verhinderd door de
nieuwe behandeling en ziet men geen ver
dere complicaties. Ook de pijn vermindert.
Wat bij het begin van dc behandeling ge
stold was. blijft, maar deze stolling wordt
geleidelijk door het lichaam zelf gene
zen. Maar nieuwe aanzettingen worden ab
soluut voorkomen en losse stukjes ont
staan niet meer. Bewegingen doen hier
geen kwaad. Dus hoe vroeger de therapie
begint des te beter.
Het voornaamste blijft echter de throm
bose te voorkomen door de bovenbeschre
ven bewegingen. Of de nieuwe behandeling
ook bij iedere patiënt waarbij thrombose
mogelijk ts bij voorbaat zal gegeven wer
den. zal de toekomst leren. In de gevn') -n
van thrombose is zij onmisbaar geworden.
-Medicus.
verstoken cpn groot deel van de aard-
nppel-ortgst in Oost-Duitsland tot alcohol
In de Franse zone is wijn vrij gemakke
lijk te krugrn. maar in de Fngelse en
Amerikaanse zone vindt men bijna geen
alcoholhoudende dranken
Wat het onderkomen betreft: Vele ho
tels run verwoest of door de bezettlngs-
autoriteiten in beslag genomen Ook hier
1* alles te verwachten vah ..kennissen
7org dat u kennissen maakt en zij zulten
op ljun beurt zorgen, dat u bp hun
v rienden in de plaats, waar u heen wilt
onderdak vindt Voorts moet men rekc-
nrn met propvolle treinen, terwijl auto
bestuurders met gemakkelijk benzine zul
len kunnen bemachtigen Het ergste is
echter, dat men ln Duitsland zijn wagen
nergens zonder bewaking kan laten
He- heeft geen -in de portieren af tc
sluiten of bepaalde onderdelen er uit te
nemen Die trucjes hebben autodieven al
lang door sommigen beschikken zelfs
over wagens om auto's weg te slepen en
schrikken dus nic? terug voor een stuur
wiel. dat met dikke kettingen is vastge
zet Ook in alle mogelijke andere opzich
ten zij men op zijn hoedr men late ner
gens bagage onbewaakt liggen Daaren
tegen kan men op de stations veilig zijn
koffers ongesloten in bewaring geven.
Het tegenwoordige Duitsland is in elk
opzicht een ongastvrij land geworden
Hetgeen niet wegneemt, dat de toestan
den toch in zoverre weer normaal zijn,
dat een tocht door Duit*land weliswaar
nog een in.-pannende bezigheid, maar toch»
geen gevaarlijk avontuur meer is
Tcgtn mclk-rcvolutie
De Prot Chi en de Katholieke Bond
van Melkhandelaren achten het gewenst
de melk vrij te geven, maar willen niet de
revolutionnairc weg van de rederatie be
wandelen (van welke federatie zij sedert
3 Maart niet meer deel uitmaken)
Bij dc troepen op Tabing,
Padangsf vliegveld
(Speciale correspondent in Indié.)
LM N eenvoudige aiaploodv Onder het
J dak open, geen zijwanden Luchtig
zoals het in dc tioeppn gebruikt iijk
voor troepen-kwartieren En hier op Ta-
bmg - Padang» vliegveld kan het heet
7iin en dan geven deze loodsen doelma
tige bescherming tegen hitte en tropische
regens. De loods .s verdeeld ;n twee helf
ten Achterin de slaapplaats en voorin .Ij
zit-kamcr. Zelfs een provisorische bir
ontbreekt niet.
De jongens hebben getracht van hun
verblijreen gezellig geheel tc maken. De
Tiegste kleerkastjr* zijn behangen met
uitgeknipt vrouwelijk schoon. Een enkel
kaatje is slechts versierd met eén foto Dc
foto' van ..haar waaraan „hij" iedere
avond brieven zit te pennen
t Stel van de G. Batterij is compleet,
want er is .ets bijzonders, dat de dage
lijkse sleur breekt. Op het vliegveld Ta
bing i* weinig vertier Al donderen er da-
gelijk® de zware rpotpren van vliegtuigen
over Ook dit interessante vliegerbedrijf
wordt tenslotte eentonig wanneer er ver
der geen vertier of ontspanning bijkomt.
Het enige wat niet eentonig is. zijn de
jachtpartijen, die dsze mensen organi
seren.
Het grote ogenblik
Nu echter slaat in hun barak een mi
crofoon Dat nog altiid geheimzinnige in
strument. waarin je kunt praten. En dat
dingetje zal straks cfe stemmen en groe
ten opnemen van deze jongens en deze
zullen worden vastgelegd op een gramo-
foonplaat. De lnjpider zet nog even de
gang van zaken uiteen. Dat vooral toch
niemand meer moet praten dan 20 secon
den De totale tijd der plaat immers, ls
precies 15 minuten, zodat, wanneer een
der jongens teveel seconden „verbruikt"
er de kans ls. dat zijn medemakker, die
het laatste moet spreken, zijn groeten niet
zal doorkrijgen. Batavia moet streng zijn
en wanneer de plaat langer dan ).5 minu
ten .s. wordt hij onherroepcAk afgebro
ken. y
Er wordt eerst wat proefgedraaid De
jongens zingen hun artilleristenlied. Twee
'banjo s en een mondharmonica vormen de
muzikale begfleiding I?et proefplaatje
laat horen dat. wat toon betreft, ze iets
gezakt zijn. Dan komt het grote moment!
De opname' In een fllnrsUidio kunnen oe
artlsten niet meer medewerking verlenen
dan hier Als een rij makke schapen staat
daar het anders zo luidruchtige «tel dood
stil. Alleen de korte broek, wat schoeisel
en «omm gen met het onafscheidelijke pe-
lopporpetje op Een heftige zwaai van
korporaal C Duursma uit Hoorn van
„Strijdkrachten" en de opname is begon
nen. Banjo's, mondharmonica's en twintig
galmende kelen zijn ln actie gekomen. De
voorman van het koor. kijkt met Argus
ogen naar het ontreden van zijn zangers
Zenuwachtig
De inleider knikt dat het goed gaat
Dan spreekt kapitein H. J. van Alphen
uit Dordrecht. Hij geeft een korte be
schouwing van het leven vanozljn mannen
hier. Richt zich tot familie en verloof
den-der jongens. HU blUkt heel veel van
zijn troep te weten.
Daarna komen de soldaten.zelf. Schuch
ter staan deze kerels voor dat geheimzin
nige toestelletje. Kerels, die bij acties
geen vrees kenden Heel bedee*d klinken
hun stemmen nu Korporaal A Ritman
uit Amsterdam merkt op. dat het wel
leuk is dat zijn ouders na twee jaar zijn
stem weer eens kunnen horen. HU kan
zich nog niet vooratellen. dat. wanneer
zijn oudera 45 "JaaV getrouwd zullen zijn,
hij dan in Holland terug zal zUn. En kor
poraal Saas uit Rotterdam vraagt aan zUn
•moeder of zij alweer wat opknapt:
Gaastra uit Hilversum vraagt of Gé zijn
bloemen by haar verjaardag ontvangen
eeft.
Daar Is ook de
vriendelijke grijp» op
de gezichten van de Jongen*, wanneer
enigen hunner, kussen aan hun meisjes
overbrengen. In de twee jaar dat zij
samen waren hebben zij elkanders meisje
Ieren kennen weten ze precies dat Annie
blind is en Gre«etje zwarte krullen heeft
Soldaat C. Verwey uit Nieuwkoop is zo
gelukk g. dat hij ter ere van zijn verjaar
dag ook nog „opgenomen" wordt Op de
plaat Bij de jacht op wilde zwijnen is hij
haantje de voorste, nu staat hij voor die
dooie, glimmende standaard te stotteren
De opname gelukt Nog even wordt
geïnformeerd wanneer nu die plaat wordt
afgedraaid Dan rijdt de opname-wagen
h\n*waart.«. Met zich voert hij de kostbare
schijf. De schijf, die door de aether dier
bare klanken naar Nederland zal weer
geven.
Depot retourgoederen te
Wderden bestaat 75 jaar
Het Depot Retourgoederen te tVserdea
het voormalige Centraal Magaiyn VM
militaire kleding ep uitrusting te Woer
den (CJC.W.) hesft dit Jaar 75 jaar be-
staan.
De werkzaamheden van het Centraal
Magazijn bepaalden zich in het begin tot
de verstrekking van nieuwe kleding aan
de elf garnizoensmagazijnen en de zorg
voor het tentenmatcrisa) van het leger.
AanvanketUk was het magazijn onderge
bracht in het voormalige Kasteel van
Woerden Later werden de werkzaamhe
den uitgebreid: een stoomwasserij. een
chemische wasserij, een wateronthardings.
installatie en een stenen garage werden In
de loop der jaren gebouwd In 1933 werd
de kleermakerij in een nieuw stenen
gebouw ondergebracht. In de oorlog
voerden de Duitsers vele machines en
de gehele magazijnvoorraad weg.
Onder de naam Depot RetourgoeMeren
werd hef C M W na de bevrijding opnieuw
in bedrijf gesteld 24 Juli N845 arriveerde
het tegenwoordige hoofd, kapitein M Bon.
nenr. Sinds midden 1946 werkt het depot
weer op volle capaciteit.
Bij het depot warden alje door de soldaat
gedragen kleding, schoeisel en uitrustings
stukken Ingeleverd. Kleding en dergelijke
wordt gewassen en eventueel chemisch ge
reinigd daarna worden alle goederen op
bruikbaarheid gesorteerd De bruikbare
goederen werden tot nu toe. eventueel na
hersteld te zijn. naar het Centraal Maga
zijn voor kleding en dlveraen te Amster
dam afgevoerd fn de zeer nabije toekomst
zal de uitgifte direct van Woerden uit
naar de gsrnlzhenskledlngamagazijnen ge
schieden
In het najaar 1948 zal een nieuw gebouw
gereed komen, dat bestemd is Voor de
schoenmaketij en de naaizaal
BI) de komende feestelijkheden Don
derdag 27Mei zal er 's morgens geleg/ri-
heid z.ijn tot gelukwensen op het hoofd
terrein vr«n het D R.G achter het Kasteel
te Woerden zullen de gemeente Woer
den en de gezamenlijke middenstandsver
enigingen ieder een geschenk aanbledefl
Ongeveer een dertigtal
jaren geleden werd in
onderwijakringcn de Jeu»
aangeheven: Geef de
kinderen aanschouwelijk
onderwfja! Deze kreet ia
nu tot de Engelse kerk
doorgedrongen. Zij kwam
u t de mond vén h«t
Heofd van een bijzon
dere school ln de stad
Kilburn en vond gehoor
bij de Geestelijke van de
St Johnskerk. Da/id
Quinn Deze geeft nu
elke morgen een aan
schouwelijke le« ln het
dopen Elke morgen gaat
een groep van ongev'eer
vijftig meisjes ter kerke,
haar lievelingspop op^ije
arm en de 'Geestelijks
doopt deze poppen éen
voor één Het Hoofd der School Is bij
deze ..plechtigheid" -ianwczig cn geeft
de nodige verklaringen. De kinderen
wordt duldelUk1 gemaakt dat zp toen ze
pas geboren waren, precies op dezelfde
wijze zUn gedoopt, en waarom. Het Hoofd
der school ia overtuigd, dat ze hun leven
lang deze „doopplechtigheid zullen ont
houden en deze les vindt hij beter dgn
alle» wat* ze omtrent het dopen uit boek
jes kunnen leren.
Of kleine jongetjes dezelfde aanschou
welijke le« krijgen en of ze dan een
van hun zusje mogen meebrengen en hoe
het moet gaan al» ze geen zusje hebben,
vermeldt de historie niet.
Op de foto ziet effen hoe een klein
meisje met gespannen aandacht volgt, wat
de Geestelijke met haar lieveling uitvoert.
Fins minister rtecmt ontslag
De minfster van Binnenlandse Zaken.
I.eino (communist), heeft bij het hoofd van
de Finse regering zijn ontslag Ingediend
naar aanleiding van de motie van wan
trouwen. die door het parlement is goed
gekeurd.
Tot dusver h®bben R«rn andere com
munistische ministers ontslag Ingediend.
De BelgUrbe kanttrntonnitrlllng te
4 HertoBcnbosch die na 10 dagen verlenging
Donderdagavond 10 uur werd gesloten, heeft
30 000 bezoekers ontvangen
ONS ESPERANTO-HOEKJE
Op uitnodiging van dc Volkenbond werd
van 18 tot 20 April 1922 té Genéve een
conferentie van onderwijzers gehouden,
waaraan door 96 paedagogen uit 28 ver
schillende landen werd deelgenomen, en
waarbij de regeringen van 16 landen,
waaronder ook Nederland, vertegenwoor
digd waren. Het doel van deze conferentie
was. gegevens te verzamelen ln verband
met de invoering van het Esperanto op de
scholen. Deze gegevens werden verzameld
in een manifest, gericht aan ..De onder
wijzers in de gehele wereld Aan bedoeld
manifest ontlenen wij het volgende: „Wij
begroeten het Esperanto als een van de
meest waardevolle bijdragen aan het
vraagstuk van de wederopbouw van de
wereld, en geven alt onze overtuiging te
kennen, dat het opgenomen behoorde te
worden in het onderwijs-programma van
ieder beschaafd land. Wij willen U in
lichten over de resultaten van onze proe
ven met het onderwijzen van Esperanto
op de acholcn ln verschillende delen van
rle wereld. Wij zijn van mening, dat het
Esperanto volkomen geschikt is voor het
practisch gebruik als internationale taal.
voor alle doeleinden, ywcl voor spreken
als voor schrijven, en dat het bovendien
belangrijke eigenschappen Jaezlt. die de
waarde ervan als opvoedingsmiddel vast
stellen. Aan kinderen behoorde Esperanto
tc worden onderwezen als eerste taal na
de moedertaal op de lagere school. Dat
zou die leerlingen, die de school zojspoe
dig als slechts mogelijk is moeten verlaten,
voorzien van dc volledige kennis van een
tweede taal. die zij kunnen gebruiken voor
pracflsche doeleinden: het zou aantonen
of zij, die naar MULO of H.B.S. over
gaan. geschiktheid hebben voor'verdere
taalstudie, en het zou diegenen, die zo
danige aanleg bezitten, doen overgaan mst
een goede voorbereiding, welke besparing
betekent en tevens betere- resultaten bij de
studie geeft".
U1V het onrferzoek, Ingesteld door het
algemeen secretariaat, in opdracht van de
tweede zitting van de Volkenbond In 1922.
omtrent .Esperanto als Internationale
hulptaal'" blijkt dat- h) Esperanto geschikt
is om de rol van internationale hulptaal
(e vervullen, en dat een overvloedig ge
bruik, zowel schriftelijk als mondeling,
haar de eigenschappen van een levende
en buigzame taal gaf, die reeds uitgroeide
en In staat is nog voortdurend te worden
verrijkt, b) Esperanto onderwegen wordt,
als verplicht of als facultatief leervak op
scholen in 17 verschillende landen; c) ge
houden proeven bewijzen, dat Esperanto
zeer gemakkelijk te leren Is: Europese en
Amerikaanse kinderen leerden Esperanto
ln een Jaar tijd met 2 lesuren per week.
en kinderen uit het Verre Oosten hadden
twee jaar eveneens met 2 lesuren per
week nodig: daartegenover staat, dat de
zelfde kinderen zes jaar moeten studeren
met 4 of 5 lesuren per weck om de een
of andere Europese taal enigszins behoor
lijk onder de knie tf krijgen; d) Espe
ranto zou de lesrooster niet overbelasten
en de nationale cultuurtalen geen concur
rentie aandoen, want de ervaring leert,
dat Esperanto juist integendeel de studie
dier talen helpt bevorderen en tijd uitwint
als logische Inleiding tot de latljnse,
grickse en moderne talen.
Wijlen dr A. E Scougal. Hoofdschoolop-
ziener en Hoofdowiener voor de Kwcke-
lingenscholen ln schotland, schreef ..In
dien ik een vreemde taal moest onder
wijzen. hetzij een dode. hetzij een moderne,
dan'zou ik op mijns Inziens gezonde, pae-
dagogische gronden mijn leerlingen een In
leidende cursus in het Esperanto geven.
Het leren van Esperanto als eerste taal na
de moedertaal is uit een methodisch ge
zichtspunt inderdaad een tijdsbesparing
en geen tijdsverspilling Door z'n weten
schappelijke bouw en logische nauwkeu
righeid en eenvoud is het Esperanto een
bewonderenswaardig opvoedingsmiddél
Kinderen moeten, zegt een bekende pae-
dagogis^he regel, voortschrijden van het
gemakkelijke tot het minder eenvoudige.
Als eerste vreemde taal 1» Esperanto bij
zonder gemakkelijk, en daarom al» voor
bereiding tot verdere talenstudie bü uit
stek geschikt.
Daarom: Esperanto op de school!
..LA KV AR DELEGITOJ"
Postadres A 335.
Dubbeldam-
4
ZATERDAG 22 MEI 1948.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA
BATAVIASE BRIEF NO. 128
Voor wie Arnold Spelt n<e aanzag, weet
lk niet. msar bepaald niet voor de cor
respondent van de Goudsche Courant ln
Indonesië En daar had-ie alle reden toe.
want lk zag er die Zondagmorgen, toen hij
met zijn Ooerese slapie" Klein bij me op
bezoek kwam. inderdaad ook weinig cor
respondentachtig uit, zoals ik met een aan
de pijpen nat geworden blauwe pyama-
broek en verder gelyel ontbloot en met
blote voeten m'n garage kwam uitstappen,
met e*n poetsdoek nog in m'n hand. U be
grijpt het al ik waa bezig mUn auto
schoon te maken. Dat doe ik wel meer
op Zondagmorgen, niet alleen, omdat dat
de enige dag is. waarop tk er tijd voor
heb. maar werkeiyk ook. omdat ik het
Jeuk vind m'n auto netjes te onderhouden
Nu ii h«t schoonmaken van een auto. zelfs
op de heel vroijge morgen (het was ten
slotte nog masr half n*gen). een onge loof
lijk warm kgrwet in Batavin en voor je het
weet loopt de transpizweeti in beken van
ie lijf af Ik heh mezelf In zo'n tocstanjl
nooit In een spiegel bekeken, maar ik kan
me levendig voorstellen, dat ik er meer
als een „djongos" (huisjongen) uitzie dan
als een correspondent van de Goudsche
Courant. Vandaar, dat Arnold Spelt voor
zichtig vroeg, of-le hier eigenlijk wel te
recht was En hij was - g-u>of ik nog
al verbaasd, dal ditJndortlaaa net c«val
was en van de verboWvtr- .rdheid ging hil
keurig in dc houdln* >'.aan, maakte ecu
model galuut voor mij m m*i blauwe
pvamabroek en *trldo zich vervolgen* of
ficieel nor als dt korporaal, Arnold
Spelt uit Gouda, in gezelschap van een
vriend.
Toen Jgcgon Ik me eigenlijk w. I een,
bee 'e tebamen. dat ik er zo bij iij,. Ik
h(t> de auto Aflaten voor wat hij was g- -
lukktg was ik cr bijna mee klaar, toen
Spelt kvnim - en ben me sthicAjI- gaan
bader^heb m'n, nog weinige naren in
netic voegen gedrapeerd, een witte ka-
mer>f aangetrokken, plus schoenen en
jukken en brp vervolgens enigszins
toonbaar een poosje met Arnold en zijn
vriend gaan bomen en koffiedrinken. M n
rouw en dochter kwamerf er later ook bij
z tten en het werd een gezellig Zondags-
Vroegertje.
Bij Geneeskundige Troepen
Arnold Spell, wiens ouders In de Vaf»
Heusde.-tiaat wonen (ik moet me omstan
dig laten uitleggen, waar die ligt. want
dat herinnerde ik me niet meer) k\iam op
Maart j.1. met het troepcnsthip „Zui-
derkrwn» ui Indn\ als onderdeel van de
Tweede Divisie Dat denkt hij tenminste,
want tui* maal zeker i* het niet. Lm welk,
divisie hii behoort Het doet er ook weinig
toe Hij is nu in Indié en behoort tot d-
enorme groep Gouv enaars in du tand
Arnold zit bij de Geneeskundige Troepen
en is ingedeeld m het Tweede Militaire
Hospitaal. U herjTtncr: zich nog wel: hel
dmn.in waar Waabic Wabbijn al* welfarr-
s Ificier de scepter /waait. Dat was'natuur
lijk ren mooi aanknopingspunt en ik heb
Arn -d direct op Wabbijn afgestuurd.
Veel Gouwenaai tn eft Arnold nog niet
ontmoet Ik was dc tweede. Nummer cm
was Perk (van de Veel» naar ik meen).
Voorl* hnd-ie een brief gekregen van de
mirinier Wim de Keizer uit Soerabaja
Dit was al Maar nu hij eenmaal bij mij
is geweest en amlaag of morgen naar
Wabbijn gaat. zal zijn kennissenkring zich
t.ci gauw uitbreiden.
Arnold moest chainbrers. kazernes, al
lerlei und-ie militaire etablissementen en
voort* amuM'inrntsgi legenhedrp "booral I
restaurant* en eethuizen inspecteren op
ce naleving van de ^ygienisthc reglemen
ten Dat brengt hem met zijn onderdeel
ook buiten Batavia, op de in do onmiddel
lijke nabijheid van dc hoofdstad g( legen i
buitenposten, zoals Bekassi, Tangerang
etc Vooral dc Inspectie van eethuizen is
belangrijk. Daarvoor bestaan bcjialingen I
De keuken moet zo en zover van de eet
zaal af liggen, toiletten moeten op /o en
zon afstand van de keukens zijn verwtj-
defd en van deze en die hygiënische nulp-
rr.icdolen zijn voorzien enzovoorts enzo
voort» Voldoet een eethuis niet aan dc be
palingen. dan komt er een bordje op
..Verboden voor militairen (Het beroem
de Out of bounds' Arnold heeft drie
maanden opleiding in Nederland gehad,
voor hij naar Indonesië ging. Hij waakt
du* voor de gezondheid van zijn wapen
broeder* en dat i* een heel belupgr ik
werk waarvan hij te zijner tijd ongetwii-
feld «nrdigc dingen zal kunnen vcr'cl'cn
Nu is hy nog tc kort hier.
Tevreden
Het bevalt hem overigens best. Htj in-rt
met zon grote tegenzin naar dit land ge
gaan cn 3ai maakt de zaak verdér zoveel
gemakkelijker. Natuurlijk zat-ie liever in
Holland en in Gouda, maar nu dat eenmaal
onmogelijk is. heeft hij zich verstandig
bij de kwestie neergelegd en is bereid
om zijn diensttijd eerlijk en zonder verder
morren uit te dienen Hij vindt, dat de tijd
•nel gaat en dat de dienst minder zwaar ia
ONZE LADDERWEDSTRIJD
Goede oplossingen van Probleem No. ',7
ontvangen van:*.?. J Baggermnn (4) A. v.
Berg (41. J. W v d. Duwen (4). N.
T. Hoogendoorn (4). K de Jong (41. W. Tl.
«Jong (4), C Leeflang (4). S Luitjes (41.
C Mastenbroek (41. L. Sprlk (4), J. Stoute
(4). mr A. L. Thierens (4\. J W. Vaatstra
(4). N v d. Ven (4). M Wolters (4).
25-JARIG JUBILEUM
S^c' hoopt de heer A. dc Roo.
•cmider bij gemeentewerken, vijf en twin-
tl« jaar ln gemeentedienst te zijn.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
'5 Jaar geleden.
Uit het gemeenteverslag over de toe-
«•nd van Gouda in 1872 De gemeentelijke
"tere scholen werden dit jaar drukker
«n In vorige jaren bezocht Fr waren 114
jongens en 268 meisjes als leerlingen inge-
yreven. Het onderwijzend personeel be-
ond uit een onderwijzer, een onderwijze-
tiji vUf kwekelingen
mTj Schoor,hoven De dienstneming
*jLi #rUUerie-inatructiecompagnie laat
lÜT u Wen,cn over F.r komen bijna geen
jongelingen aan. hetgeen voor de verster-
ll'n de 't,('ers rW'menlPn ongun-
59 Jaar geleden.
"nta' kiezer» voor de Provinciale
«*wn.«draagt in Gouds 1982. In Haas-
i*« 'n Oudewater 418. in Hekendorp
i*. In Waddlnxveeh 4M. in Reeuwijk 344;
gschoonhoven 648. in Stolwijk 381. in
fWMnwoude lil. in Gouderak 204. in
•«Wmbacht 426 en in Ammerstol 154.
*5 Jaar geleden.
1'"jmoniakfabrlek. verbonden aan het
Pr«dnJf. zal worden opgeheven daar het
■wyf niet meer lonefid werkt
JiL
Arnold Spelt (links) met zyn „slapte".
dan ln Nederland De ligging Is redelijk,
ooth kon beter De dokier. die aan het
hoofd van zijn afdeling staat, is bezig om
voor zijn jongens een betere accommodatie
te krijgen en de toekomst ziet cr voor Ar
nold dus niet al te ongunstig uit Ann het
eten begint hij ai te wennen en met zijn
hygiënische „inslag" ziet hjj wel ln. d„t
het 'voedsel van het land in leder geval
het beste Is voor iedereen, die hier leven
en werken moet en hij is alweer bereid om
het dus te leren eten Enfin, met de rijst
heeft hij geen moeite Die i« er tegen
woordig ginoeu en vuil goede kwaliteit
Arnold i* in een goeie tijd hie rgekomen
De reis was oortrcffelljk Maart en
April zijn trouwens de beste maanden om
per bom van Nederland naar Indié te rei
zen Geen »|iat e regen. geen donker
wolkje
En t"t *lnt \.,n alle» heb ik «1e jongens
natuurlijk grin'ngiafrerd Naar aanleiding
daarvan m g ik rust /eggen dut Arnold
ei uit t'l.i -id uitziet Hli is al Hink ge
bruind en het *to;it hem g«»ed boven /iui
donker-groene uniform Op zijn kwai'ier-
muts prijkt eefi wit klaverblad met daar
op ren rood kruis, het embleem van de
Gene«-'kund;ge troepen Kwiek stapten m'n
twre bezoekers het hek uit. nadat we had
den afgc-proken elkaar nog eens te zullen
ontmoeten
Jan Bouwer
Aanwinsten der Leeszaal
T. Adem*. Avontuur in de residentie
E. CaWwell. De *trop voor Sonny Clark
S Carmlggrlt. Allemaal onz.in
J. de Haring. Gods geuzen Deel II
I.. Huizing*. De gestroomlijnde wereld
F. Linklater. Ken zeeman aan de wal
S v. h. Reie. De avonden
A. Virulv, Verrassende ontmoetingen.
Studiewerken
(i. Jung. P>vchologische typen.
Kolen. Handleiding voor arbiter*.
I. J. Brugman*. Kantelend tijdperk we
reldbeeld 1919-1939.
Predikbeurten voor Zondag
Ned Herv Gemeente St. Janskerk
(Achter dc Kerk 5) 9 en 10 30 uur ris C' A
Korevaar. 5 uur ds G Elzenga 7.Hterdng-
a* ond 8 30 uur Avondgebed Wcsterkerk
(F.mmaxtraat 33) 10 uur d» F J. Pop.
Driebergen, jeugddienst. 5 uur d/ J. J.
Koning Kinderkerk (in gebouw Vrije
F.vang. Gemcentr. Zeugestraat 38> Hf uur
dc heer P. J v. d Berg
Ver. van Vrijz Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128) 10 30 uur ds Joh. P. van
Mullem. Edam
N'ed Herv Ver Calvijn: (Turfmarkt 142)
4 30 uur ds H Goedhart. Reeuwijk Woens
dag 7 30 uur d* 1 van Sliedregt. Huizen
Rcmonstr. Gcref. Gemeente (Keizer
straat 2) 10.30 udr ds J E. Tuininga.
Voorburg
Vrijz. Jcugdkerk (in Remonstr Kerk.
Keizerstraat 9 uur ds J v d Guchte.
Evang. Lutherse Kerk Gouwe 134) 10
uur ds A G v. d Haagen. Leeuwarden
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 1030
cn 6 uur pastoor G I' Giskrs.
Geref Kérk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur
d* W. van Dijk.
Geref Kerk art 31 (in Chr Geref Kerk.
Gouwe 141) 8.30 uur leesdlenst, 3.30 uur ds
Joh Dam. Bodegraven
Geref Gemeente (Stationsweg) 10 en 5
uur dr C Steenblok
Chr. Geref Kerk (Gouwe 141) 10.15 en
5.15 uur leendienst
Oud Geref Gemeente (Turfmarkt 58|
10 en 5 uur ds Joh. van Weizen. Woens
dag 7 30 uur d* Joh van Weizen
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23)
Zaterdag 7 30 uur bidstond; Z.ondag 10 en
5 uur d.« J. I van Wijck: Dinsdag 7 30 uur
Bijbellezing d* J. I van Wijck.
i.egcr des Heil*- (Turfmarkt til) 10 en
7.30 uur majoor O Jouvenaar.
Kerk van Jezus Christus van de Heili
gen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49)
5 uur dienst
Burgerlijke Stand
Geboren Theodora Margarrtha Maria,
d v. L. J Heerkens en Th. J. Koemans.
Vorstmanstraat 40 Robert, z v. L. van
Oei en A. H van der Speld. Gouwe 83
Ondertrouwd H Middendorp en J H
van Hemert L A Faalj en J N. H. van
'Haasteren A. I van den Broek en W. C
van der He». I Verkaaik en T. Boere
Overleden Teuntie van Klaveren. geh.'c
met C. van Heiningen. 70 j.
Puzzle-winnaars
De dubbele puzzle kon het enthousiasme
van de problémen-liefhebbera niet tempe-
ke woorden
ren Talrilken kweten zich van deze dub
bele taak en kwamen achter de dichterlU-
PrlDwInnaar* ziin
Prijs van f 5.A M Stolk. Tweede
Hieronymu» van Alphenstraat 5 tR Gouda.
Prilr.en van ('2 50: A Burghoorn. Houl-
m«n*plant*oen 6 te Gouda en W Kool B 52
te Stolwijk.
SOROPTIMISTEN'CLUB.
De Goudse Soroptimistenelub gaat 12
Juni met Soropttmisten uit alle delen van
hei land haar tweede lustrum vieren
Er wordt een rondvaart over de Plassen
gemaakt en na het diner komen de dame*
naar de Markt om te luisteren naar een
carillonconcert van mcj. M. Blom
FIETS QESTOLEN
Voor een perceel aan de Zdbtmanstraat
is gistermiddag een damesfiets gestolen.
Kapperstsrlrven. Voor de kapper?, die
tot nu tor niet zijn ingedeeld en «een In
deling bij het Directoraat-Generaal van
ar Prijzen hebben Aangevraagd, is een
laatste termijn Ingesteld.
Wie niet ingedeeld is en vóór 30 Mei
a-s geen verzoek tot Indeling heeft inge
diend. dus bij contróle geen indelingskaart
•of ontvangstbewijs van een verzoek om
indeling kan tonen, mag niet méér bere
kenen dan het tarief der laagste klasse,
zijnde 35 cent voor knippen. 15 cent voor
scheren. 40 cent voor wassen en.wa: het
damcsvkk betreft. 45 cent voor wassen. 63
cent voor wassen van ongestoken haar.
8Q cent vfter onduleren. f 4 voor perma
nenten en f 8 voor coidWave
BEZOEKT DE
BRANDWEER
7ENTOONSTCIHN6
HQUTRUGT DENmAAG|*V M€l
DAG Gf OPf ND VAN '0~ 10Ul.fi
ENTREE 75tl
Mrl 7 uur Veemarkt restaurant: Beleen-
komst Ned Chr. Bouw»rbe:der»bond te; bsi-
denkin* 3S-ja:.s besta-n afde!
U Mei 7.3* uur Kumimln: U.
z ekicboo: De Be.:.i
ring Me-
VHJe Evang. Oemeenla:
ït Mel l uur Concordia: Opvoering ..Kr staat
geschreven" door tonee.geze.»chap ..Tot On*
Genoegen
Mei IJl uur et Jaa«kerk: Avondgebed
rs Met 1—1 en 7.3e—M uur ntarnne**enhnJ(
De WUk llnsang Peperstraati B»ra
!S Mel 7M uur CnSperalte-tebautv Raam M:
Biteenkom»; coopeiai ece Vrouwenciub
7» Mel 7.JS uur Vrl|e Pxang. Gemeente:
Bilbe er t d» J I Wi'ck t
t« Mel is—IJ en 7 M—a.u uur Ularonet-
trnhul* De W!|K ilnfeng Peperitraal): Baza
H Mei i-m uur OiMthaien (I: Tentoon-
sle n« werk ee ngen G,. id«t indu<uue-
en hii:*hoiidartKM>
«te n II
ïl Mei 7—a uur Raam i*"1 ,g p fen-
rorimt e :-i -ren k -rh'en
tl Mei 7.J* uur lal\l|n: K< eektif. d» J t
Mei :e uur Oml i.eref (.emrenl*
ts Me» 7.o uur Parad ik K.ne oe.o elc.ng
d#: en r d.re M ••rn'iu
T* Mel I uur ('onrnrdu: i -ri-c e and*- a
G ;.1*e Bond van D e'•»p'kiiveir-i!g rge'
Mel t uur noperatlegebouw Raam il:
S Ir- en denata«ond CoOpera'lete Sr.ld e-
krtns
Mel a uur Rrtinle: Spieekbeurt da J
BÓ- te- voo. l.«*co«vet hand
t* Mel I uur Nieuwe Srliounhurg: Opvoe-
i n - d ode rozen d<vr H#t
Nederland- T mee voor Goud«e Toneelkring.
*7 Mei sa uur *plerln|*lraat 113: Ge-
lejenheld tot *n?:r.g en her--tenting egen
d:ptithe: e
n Mel I*lï uur 9plering*tr. Ill: Sa, eek-
urn K-»»meen! ...n
77 Mel II tiur De /.alm: *rme e \eita-
de, i van aancW ho de NV houthgnde
en «toomhoiit/agr- i De Hoop
77 Mei :.ïi4.3» uur Oo*lhaven II: Teiroon-
*te a e er ngen Ooudae .nduatiie-
Hebt U verstand von zeilen? Ik nt«t. Ik
begrijp b v. hejemaal niet hoe tu et scheep,
jes m preriea tegengestelde richting kun
nen zeilen bg precies dezelfde u-ind. Maat
mevrouw Tergouw zegt Dat i» niks t»v-
zonders. Dat gebeurt onder de mensen ook.
Hoeuifl tk dus net evenveel rerstand ran
zeilen heb aft een olifant ran kantklossen,
ben ik Eerste Pinksterdag toch naar de
Plas geweest. Aardig, die honderden
meters irH textiel in de liirhl Mevrouw
Teroouu- heeft voor een paar weken een
dozijn ulrkels. afpeloptn voor een was
handje. Ik heb heerlpk in gras gelegen.
Kersje heeft met z'n zusjes ijs gegeten en
uif de wedstrijd heeft gewonnen, bleef
voor me i erborgen 'k Heb er gem «f'ahrf
ran gesnapt. Bij 't naar huis gaan zagen
ii'é op de Venteweg drie en op de Graat
Florlsiceg twee auto's allemaal Benelux.
Zij de lur. wij de henen, maar '1 tras j
rvstig op de weg.
Op Tweede Pinksterdag iras hel iets
drukker, 'k Ben eens op de grote auttnreq
wezen kijken Waf een dollars rolden er
oner de u-eg. Maar ik moet zeggen- de
ï-nrfie roor de hrnrmr heelt gehn'pen.
Allea reed eren - i.mo mm had geen
haart me» laaide n.ei hier en dnrr
I epen er ee<r-aar naast dr Iraam anrfe-
ren duwden zelfeen had er de h-t van de
schillenboer voorgezet weer een ander
had er een zeilwagen
moet zen gei
zwh keiirm aan 'f consigne pehoWen
h eerHik. die z-oclie voor minde' hen.
Z nererhru'lr wordt e»n re- -r surres.
Streks betalen we de oe'-e-dr \fc-«h«'f-
oenep mei uitgesvce'dc h*n-.ne temt.
7 i ie dm n we ome Marshall er-s ra e'
Wr. fork fr stoer roti: \frt de I
JASTERGOUW i
ZENDINGSfOLLECTE
Fe>! met p i:,»e-en in de Ned Herv
kerken «ehouden collecte «oor de zrnd;ng
heeft f 1445 38 opgéhrncSt
AI.S DlAKI.K gekozen
In de vacature wegen* bedanken door
de heer v cl. Velden, i* al* diaken van
de Ned Here Gemeente gekozen de heer
A W Kok
r er weer re nnaer
rn i an oemaakt. Nee k I
automobiliste» hebben j
71 Mei 7
Markt: Voo jaar»paaiden-
Mei 7 7*—1.31 uur On«ihavrn U: Tentoon-
'd* Sen G3ad,,e 'Jduti e-
71 Mel l uur Kunttmln: Fee«u\ond Goud»e
On -«pam nc« Soc.-e.l. opvoeimg
Hammen.
GOUDA—CHARI.OIK.
De danwlub Gouda «prcli Dinsdag ln
Café Duynatee een wedstrijd tegen Chai-
Im» om een plaat» tn de hoo(dklas»e. aan-
ang 8 uur
"\fORGEN wordt A. Roland Holst, wellicht de grootste van de thans levende
lfl Nederlandse dichters, zestig'Jaar Weliswihr bracht deze rubriek korte ttyd
geleden één van zijn gedichten, maar we tallen deze gelegenheid toch aangrijpen, om
ieta van zijn betekenla te belichten, voor zover-dat ln een kort bestek doenlijk ia.
Het zal wel niet mogelijk zijn een dichter te noemen, die zozeer schrijft uit een
volkomen eigen wereld al» A Roland Holst
Het woord, dat telken» bij hem terugkeert, is heimwee, een verlangen naar een grootser
en bewogener leven dan tegenwoordig mogelijk ia. naar een tijd. toen er achonere
mensen op aarde leefden, wier ziel de oorspronkelijke zuiverheid en helderheid had
bewaard Griekse en lerae sagen ontsloten hem deze ..voortijd", waarin de helje kreten
opklonken van hen. aan wie hij zich verwant weet. Zijn roeping i*in onze late
wereld, waarin anders niet» "klinkt dan ..J«iclen.' spot. weeklagen, hee» natellen van
goud tc getuigen van de groothe.d dezei „zielsverrukten Om dal te kunnen doen
moet hij zich afzonderen, want slecht» in de eenzaamheid zijn hun stemmen te horen.
Doch niet alleen op een legendarisch verleden i* zUn aandacht gericht. De eenzame,
die ln volkomen oiergave luistert, vermag in het waaien van dc wind en het ruisen
van de zee dc boodschap te horen van een eiland, waar de ziel haar oorspronkeiyke
staat hervinden zal.
Waar deze dichter spreekt van schuld, daar bedoelt hij )HJn terugschrikken voor da
uiterste eenzaamheid zyn zoeken naar geborgenheid bu de mensen en hun klein bedrijf.
In ondfrtfaand gedicht i* het, niet de wind of dr zee die" hem de tUding vah een
oorspronkelijke helderheid overbrengt, maar de glimlach van een wiegekind. Die la
hem openbaring van een zuiverheid, die er waa voor de aanvang der wereld en die er
zijn zal. lang nadat de mensheid (Babyion en Londen) zal opgehouden hebben te bestaan.
Klank, rhvthme en beeldspraak roepen hier onmiddellijk de sfeer op van een helder
geluk en tegelijkertijd is dit ver* met zijn buna intiem gegeven groot»: het is niet
minder ifionnagr dan dr gedichten waarin Roland Holst een oordeel velt over de
men«h«*id. die de oorspronkelijke krachten der ziel heeft veizaakt en zich laat beheersen
door de drift naai marht en bezit Wie weten wil. hoe profetisch deze afzUdtge daarbij
de wereld kan zien. die leze dc bundel „Onderweg die in enkele Jaren herhaaldelyk
werd herdrukt.
VAN EEN KIND,
Zoolang ik maar met hem speelde
waa mijn heimwee wel vervuld
in zijn wiegeklcine weelde,
wpirt hij lachte mij vrij von schuld
vlakbij vit het eeuwige leven
geluk ook het water lacht
eerder dan de wereld, even
klinkklaar en vanzelve eu zacht,
enkel gelijl: water zijnde.
O. her lachen van een kind
voor de wereld en na haar eindse
van een kleine blinkende wind
vertelt het. die eens uitgezonden
zal worden over trots eu pijn.
totdat Balfplou ett Londen
vergeven en vergeten zijn.
Uit „de Wilde Kim
A ROLAND HOLST (geb 1881»
Schoonhovens ambachtsglorie
Ambtenaren
„De rbh/nY
71 MSI I.M uur »t Janskerk: *.o-,djrbed
Bioscopen
Afhouw burg Bin*rnop: He- woord fmet
V'ietoi S-ö»ttn-n en l'anda Hnthtardt)
Thalla Theater: Nerte rt* n /even let
ten (me- K'«>» Kien en Greet V'oge;»),
Heunle ntoiroop: Boefje Une- Ann.t va
Kr.)
Va-vang: 7 7 en S1J uu Zondag: 3 S. 7 en
T a «ern m ddag^xi *le ngei.
Sport op Zondag
Vlhlrllfk: ov-nna-le e.-l 10 v yr.-e
cv-nn»- *d»t Goudse A*h>t ek Comm.urf
Voethal: ON VHBC. ?M i
Zondagsdienst doktoren
R' afwr/ zhe.d van de hu!»ar?> r.'n van
7.»)e'datm ddac 3 tn? Zondagavond 17 UU1 te
co-.lu.fe en de doktoren P de B-e Gouwe
HS ceiefoo-, ??73) en H ,v M Eljkman.
We- a v en S3 (te.efoon JJI7I
Onze bioscopen
BOEFJE-
Retinir Rioaconp De gebieden!»
van hel Rotterdamse Boefje, zal uit boek.
toneelstuk* en film wel genoeg/aam be
kend fijn 7.c staal nog st> i-d* op het pro
gramma en daj duidt er op dat de avontu
ren van de/e vrgend Pn bovenal het goede
hart onder hei gerafelde iongcnskieltje nog
stccd» tot velen spreken. En al* men aan
Boefje denk:, «lonkt nun aan Annie van
Kcs. die d.r rol almcer dun duizend ma<,l
gespeeld heeft. Dat bewijst dat Brusse's
tekening van het Rotterdamse jochie nog
ateed* in trek I»
Vooraf dramt een film over de marine-
luchtvaartdicnst in Indonesië
NEDERLANDS IN ZEVEN LESSEN
Thalia Theater. Deze eerste na-oor-
logsc Ncderland.-e film u geen trllbeelden
roman mai.r zoal* de titel zrct een les in
zeven delen Een le» die dc bedoeling heeft
een bescheiden beeld te geven van Neder
land en /ijn bewoners, van hel landschap,
de achitectuur de kunst, de aard het
levdh tn hut» en op school, de onlüp..nning
en/. Zeker een heel onvolledig beeld, en
het toont In hoofdzaak bekende zakei
maar het i» toch interessant en misschien
juia! omdat het zoveel biedt dat vertrouwd
cn bekend Is. zo prettig om te zien en te
horen. Het is Koos Kifrn. alia* Wam
Heakc*. die hier dc docent U cn hii gectt
zijn cursus rtp boeiende, onderhoudende
wijze, is daarbij wel eens flauw-, maar toc.n
meer geestig en soms ook sarcastisch. Hij
laat naast dc zonnige kanten, als onze trots
de K L M.. onze glorie, de portretkunst, ge.
durende vier eeuwen, onze prachtige land-
rchappen. onze royale snelvcrkeerswegcn
ons streven naai licht, lucht en contact
met dc natuur, in huizen cn scholen, onze
heerlijke w atersport genot gons cn/.. ook
de Jtuhaduwkunten zic.i zoals dc problemen
efl narigheden d.e het hedendaagse wo
ningtekort met zich brengt, alsmede die
van dc schaarste aan sommige levensmid
delen en ook hoe het leed dal dc oorlog
bracht zo hier cn daar "nog nawerkt. Doch
hjj vertelt daarvan ln zijn woorden en
beelden, op opgewekte toon som* met
lichte spot. nooit ë:tter. De fotografische
kwaliteit van dc film. Mariu* Mevboom.
Peter Staugaard en Piet Sihrikkcr. heb-,
ben het camera-oog geleid, is heel behoor
lijk en de muziekalc illustratie van Rudolf
Kasacmeyer is uitstekend Het geheel ia
ondank* zwakheden en onvolkomenheden,
atelltg belangwekkend
Het voorprogramma biedt /o m. een re
portage in kleun* van de gnntoonitelling
der huwelijksgeschenken vin het Engelse
prinselijke paar irt het St. tames Palace.
HET WOOUb.
Schouwburg Bioscoop./- Hier gaat hst
prachtige Zweedse werk Baar net boek van
de predikant-geloof.-heldi Kaj Munk ..Het
woord", wltarover in oniKjUd van giateren
reeds wérd geachrryen f
Al KT *<herp «laxnngeluld hiet de auto-
1 bus <le hoek v .n dr Voorhaven om en
de vreemdeling, die geintrirk,errd rond
kijkt krijg? d.t.n een v <„vrj.r fjr van al
het oude stadsschoen, dat Schoonhoven
kan bieden dr .-talige Haven. Na het uit
stappen voor de monumental* trap van het
stadhui*, gaat hl) enige »tr*atje» door.
nauw en klein, zo-1» dut bij ren oud-Hol-
land*e stad past' eu dai.r sUat hij al aan
de grens dc Wal Dnt h h«-t i» diimaal niet
te doen om oudheid of stedenschoon, niet
Schoonhoven de \*e»ting*t«d. doch Schoon
hoven de zilverstad is het doel van het
bezoek
In Schoonhoven dal pa* zijn 5000ste in
woner mocht welkom beten-, kent iedereen
iedereen Dus veie l ent er nu-f de heer H
Murk Hij i» een grhcicn Scboonhovenaar
en van d- twee en tachtig jaren, die hU nu
t- IL h- ett hii «-( c ent g "i1 h« t bank
ge/cten Op II April w„- hij ze-tic jaar
getrouwd en de zeldzaamheid un «llt ju
bileum wordt n««c gra«ccntufcr9 door het
fnt. dat hij nog ducelui,? f>|) dat bankje zit
Welk bankje' D: t voor zijn werktafel »t.i r
in de goudsmederij vn zijn zoon» Die
flange werkzaamheid waa aanleiding om
hem de eremedaille in brons van de Oran-
je-Nassau-orde toe te kennen. Verleden
week heeft burgemeester Nieuwenhutaen
hem de onderacheidinR op het raadhuis in
het hij/iin van de fAmilie uitgereikt
Van zijn twaalfde jaar af. toen hij als
leerjongen be gon, zit Hendriku* Murk al in
het vak van goud.-mul. Nee. niet van zil-
verstnid Daarvan kan hij natuurlijk ook
alle* vertellen, maar er i* verschil F.en
goudsmid heeft natuurlijk kostbaarder ma
teriaal onder Jianden en werkt secuurder
en langzamer Vroeg- i ko-ht men alt
grondstof gouden markstukken, gouden,
ponden en wa* het (ijne goud gewoon te
koop Nu mt/cten dc gro«*iers.idlé hun be
stelling doen. het oude goud inleveren.
.Ja. vroeger was er nog wel een mooi
stuk werk tr Leveren door een vakman
Neem nou bijvoorbeeld het provinciaal-
werk Dat zijn de sieraden, die de boeren
en boerinnen dragen. Hoeveel Zeeuwse
boeren en boerinnen zullgn knoppen en
sloten gedragen hebben, die uit mijn han
den zijn gekomen" Doch de boerendranit Is
duur en verdwijnt langzamerhand En ook
Ir» ons vak woedt de vakman meer en meer
verdrongen door de machine Kyk. ik ben
nu hezig om gouden klompje? te maken.
Eerst wordt de ene helft onder dc ma
chine gevoiipd dan de andere helft', ik
soldeer ze aan elkaar met guud »oldecr»el
het ding wordt van een oogje voorzien en
gepoetst en klaar is het Zo eenvoudig als
wat".
Geharde vingers
Eenvoudig, voor een vakman Maar voor
een leek zitten er all<-rlei geheimen »an
vast Als die probeert te solderen. *m» li
niet alleen hel soldeersel, maar het hele
klompjf weg en in plaats van het nationale
pronkstuk de klomp, die strak* al» de
dollartoeristen komen, de halsketting van
een rijke Amriikaanse zal sieren, blijft ei
een onooglijk »tukjc zwart goud over
Want goud smelt vlug en soldeersel srneli
n--g vlugger En rf. t \crsihil in smclttijd.
daar moet i< nou vakman voor /ijn om
dat t* voelen D.-t »meltrtf w.i* het eerste
w at een leer longen leercir Stukic» goud
op een plankje gasvlam rr bij, blaaspijp
in dr mond. cl- vlam richten. ing«-«pungen
turen, het goud werd een roodgloeiend hal-
letje voIiMnd sTukn- |M-| ongeluk h-l
plankje wat si heef houden, hel balletje
r«ilt in de holte van dr hand en de leef*
jongen laat i/n ^hrik ullc* vallen en
d.-nst van pijn d' horlepiep Tot groot ver
maak van dr ouderen die „he( wel ge-
dacht hadden
Behalve smelten kan mm met «lat edel
metaal nog allerlei nandelingen verrich
ten pletten* ponsen en rekken Door een
gouden draad te (rikken door steed* nau
were ojierungen wordt hij sleed» durtner en
langer Een gouden reepje kan men onder
de wals scheermesu*dun kritgiri Voelt
u maar „Au^ irgt «ta bezoeker Niet
vanwege de herpT- maar het reepje waa
onder de bewerking gloeiend heet gewor
den IV goudsmid wi»t dat wel. maar hij
voelde het niet Zijn i ingerloppen zijn kei
hard geworden. Ander* zon hij het ook
nooit kunnen uithoigten on» enige tiental
len brbthes en hangertje* met s« hrrpe
punten er aan een voor een hij het bijvij
len (alle krasjes m«Kten er uil) lussen
duim en vinger va»t te houden
Een der vuile nummer* op het program
ma. waarmifte een leerjongen werd Inge
wijd. was dan ook Hier is een gulden
Hou hem vast tu.*«en duim en vinger Ik
zal er een brandende lucifer onder houden
Al» je hem vast kunt houden, tot de lucifer
is opgebrand is de gulden voor Jou".
Ten bewijze dat het kon demonstreerde
een der ouderen het. doch cr is nog niet
éen leerjongen in Schoonhoven geweest,
die op die maiyer oen gulden heeft ver
diend
Een blik in de werkplaats leert dat «r
ondanks het gebruik van de machine nog
veel handwerk overblijft. Daar wordt ge
soldeerd gepolijst en fev-yid aan ringen,
manchetknopen, zilveren kruisjes, klomp
jes en molentje» Naast de klomp heeft da
Hollandse molen aan ona land in het bui
tenland bekendheid gegeven. Dua maakt
men in Schoonhoven voor de vreemde loe
risten. die een ..-•cht" Holland» souvanler
willen mcenêmen. kleine gnpden molen
tje* Die wieken kur»en draaien! Het la
natuurlijk massa-werk. het riet er Hef en
keurig uit. een aardig stukje werk. maar
de akman. die denkt aan de stukken, die
hij vroeger maakte, haalt er zUn schou
ders \Qoi op
Kostbaar afval
„Ha. die hazepoot' Weet u wat een ha-
zenpoot i?' Ongetwijfeld Doph In Schoon
hoven i* het dc scheldnaum voor een goud
en xilvcnmid Dat zit zo.
Een Roudamld gaat met dure grondstof
om en tiaurom ia het te begrijpen, dat man
cr angstvallig voor oppast dat ernletavart
verloren gaat Dc amid zit te werken boven
een geopende tafellade. i
val op een «tuk papier
zijn werk. wan worden i
netjes afgeveegd met een'..
De moderne smid heeft dft^ïiarlge pootje
vervangen dory een kwastje, maar dat
maakt geeh verschil Wanneer de handen
ziin gewassen, wordt het waswater be
waard' Er zit goud ln' Het opveegsel van
dé vloer wordt niet met de vuilnisman
meegegeven, doch bewaard! Eens |>er
jaar wordt het aan een Amsterdamse flrm«
verkocht, die er op een nogal omslachtige
en tljrovende manier het «dele metaal uit
haalt Fn de opbrengst Is zo groot, dat u en
Ik er een pn IUg< vacantle van zouden
kunnen vieren.
A* dan het product de fabriek heeft
v-Tlaten. komt. het via de grossier ln «ie
etalage van een gnudsmidswlnkél en we
geloven grif. dat het goud ls. Maar we be
hoeven het niet te geloven, we' kunnen het
immers zien aan de stempels En dan ge
loven we vervolgens al die tekentjes wel.
Toch nUn ze zeer belangrijk. Want ze ge
ven de waarborg, dat de ring, die de ver
liefde jongeling zijn Dulcinea aanbiedt,
werkelijk cm gourjen ring. is en nig* een
opgepoetste gordijnring De keuring ge-
xhiedt voordat het product naar de groa-
sier gaat en voor dc Schoonhovense firm* s
gebeurt dat m «le eigen stad Het toetsen
naar liet gehalte gebeurt op een touts-
steen, een stukje zwart basalt Hier volgt
een eenvoudig voorbeeld: men neemt het
stukje steen en ge«Tt er enige streken <ri
met g«»ud van 18 karaat, goud van 14 ka
raat en koper De toetsstreken. die vlak
naast elkaar staan. bestrijkt men met
toet zwatelen ts zuiver salpeterzuur met
enige drO^pels zoutzuur er door. Het heeft
het vermogen om de onedele delen fan het
metaal weg te vreten. Na enige ogenblik
ken kan men zien dat het koper totaal ta
verdwenen het 14 karaat* goud is een
weinig aangetast en het 18 karaats goud
blinkt nog in al zijn glorie
Van dil alle» en van nog veel meer kan
ri- hei t Murk vertellen van hel alllagé.
w ï.irbtj van 100 gram zuiver goud 170 gram
14 karaatsgoiiri gemaakt wordt, door toe
voeging van koper en zilver, van zwart
g-'iid. «lat bewerkt wortjt, met konings
water (twee delen zoutzuur en een deel
salp-ierztiur) en koningswater genoemd
word- omdat het het hljna onaantastbare
goud oplost van bleekgoud, wit goud,
roodgoud (modeverschijnselen) en gebleekt
goud. (boerengoud). van de ups and down*
in het bedrijf, dat zo sterk afhankeiyk is
van onjun«tuurschommelingen en hij doet
het met een beroepsliefde. die even zuiver
is al* het metaal, dat hij op zijn 82-jariga
leeftijd nog steeds bewerkt: het goud'
KERKNIEUWS
Ned Herv. Kerk. Beroepen te Midd«l-
harnis (toezeggmg) H. Goedhart te Reeu
wijk. te Oude Tonge L. Slok te Dordrecht;
te Zijpe (toezegging) L. Blok, candidaat
te Rotterdam.
Bedankt voor WUlematad. M Enker te
Cadzarto; voor Bleiswyk L. Brasser te
RU»seni*voor Oud-Alblea A. Klein Kre-
nenburg te Brucken en Kerwljk.
Geref. Kerken. Bedankt voor Wille*
stad G. Visser te Haastrecht.
Dr rh. j. idcohurg. Ae dlrecteur-gan»-
ra» \an «te ataUatiek. is benoemd tot lid van
de rommji:» van atatlstisehe «xpe-ts van het
Internationaal Arbeidibuiaau te Genéva