L Reizen in Duitsland ,9 Spreken met het moederland Korporaal Spelt meldt zich Gedicht van de week Zeventig jaar op het bankje NIET ELKE RUS IS EEN MOLOTOF „Wat valt er om mij te lachen?!" vji OVERWINNING OP DE THROMBOSE Gymnastiek het wapen van operatie-patiënten „In gedragen soldatcn-klcding" SCHOOL in de kerk In 17 landen Esperanto op school Gouwenaar, die oogje »SJe il in gezondheidszei houdt AT AAR. f. ANNEER GOUDSE SPETTERS Zo zeilden ze 'W Hciulriku.- Murk veteraan-kunstenaar in {^oiid. EERSTE BLAD - PAGINA 2. ZATERDAG 22 MEI 1241, /•alt het 1b de bezettingstijd normaal werd irvomten elke Duitser veor een onmeni te haaden omdat htj het werkt ui* wat tan eert mltdadl* realem. ta begint hjt In •Bie dagen gebruikelijk te wbrden elke Km voor een niet* ontiiende bruut te vei* altyten. omdat nu ja. omdat wij het met *Un staatsleer niet een* >Un en omdat wy. ■I af niet met reden, de Ruuijdfr bedoelingen met ont werelddeel wantrouwen. F.doeh. ■ngat werkt gewoonlijk niet bepaald verhelderend op on* Inalcht. Wie even nadenkt 'tl begrijpen, dal ome voortdurende geïrriteerdheid over de houding van Rutland In de Internationale politiek en de daaruit voortvloeiende (al of niet gemotiveerde) vree* voor eventuele Ruaalsrhr aggreaale onxr voorttelling van het leven in Rusland en het karakter van de ..gewone" Russische men» totaal heeft miatfkend. De correspondent van hel conservatieve Britse blad de Observer, geeft in *iJn blad sjjn indrnkkrn weer van de Russen, roala hy *e In de Russische sector van Berlijn heeft leren kennen De portretten, van de Russische staatsburgers, die hy ons voorset geiyken weinig op het verwrongen beeld van de „ruige meedorenlose bolsjewiek", dat in dete dagen •pookt door het door angst benevrtdc brein van vele West-Europeanen. Bij oppervlakkige kennismaking, zegt hij. lijken de Russen oen nogal nurks, lichtgeraakt en overdreven nauwgezet •oort metven leta In hun wezen «herinnert n^g »on de tijd van het Tsariime evenals trou wens de snit van hun uniformen He? aehijnt niet tot de machthebbers in het Kremlin te zijn doorgedrongen, dat men rich tn *ijn glimlach en relfa 'n broeken en alyrU afwijkingen van de voorge- «chreven norm kan veroorloven. Ken Zondagmiddag in het park wn San» Souci officieren, stijf trchtop *!n hun tot de hals toegeknoopte uniformen, wandelen bezadigd rond met hun germ Aan de rand van een vijvertje zit ren majoor op de hurken en tracht me: zijn handen goudvis-en te vangen voor zijn roontje Wat later ia hu met zijn vrouw en het kind in een nogal hardhandige stoeipartij gewikkeld Halverwege een gW> end oplopende Wijngaard staat een Jonge cavaler.e-lu Te nant en kijkt rwijgfnd naar een troepje ..aightseeërs dat op weg is-naar het pa* leis Hij is zo bruin als een noot. slank en élégant Hij doet denken aan een figuur ui' een roman van Tolstoi. Het groepje, wandelaars bestaat voor namelijk uit Engelsen en Amerikanen u de \V«teluke sectoren van Berlijn leden van de geallieerde controlecommissie met hun gezinnen Zij hebben een Russisch visum op hun paspoort AU zij hem pas seren knikt ren van de jonge meisjes u t het gezelschap hem vriendelpk-gl m- lachend toe Het bloei vliegt de jonge lui tenant naar het hoofd. Zijn gezicht ver duistert en hij mompelt toornig in het Russisch Wat valt er om mij 1c lachen?'" Hij is plotseling veranderd in een kwaad denkende pummel Dat ia nu karakteristiek voor de Ru*- •en". zegt iemand in mijn gezelschap ,.7.e zijn er altijd van overtuigd, dat de rest van de wereld hen uitlacht Prosit AU wij later op de dag. na een kprt hezoek aan het Westen, de Rw«i*chc sec tor vla de Brandenburger Poort weer binnenrijden, krijgen we evenals tevoren In Potsdam, opnieuw de uitruk dat bet RussUche leger uitsluitend uit officieren bestaat. In het park Weiseusee heeft een klas adaplflant-officieren les j[n de open lucht Na afloop ontspannen de heren z.ch in een algemene worstel- en bokspartij. zn- aU schooljongens doen. na een saai les-Uur Van een cantlne in de nabijheid zijn alle ruiten gebroken, voor de vierde keer Jn vier maanden horen we De levens lustige Jongelui hebben namelijk de ge woonte om. als er op iemands gezonlheld wordt gedronken, hun lege wodka-gli|s door de naastbijzijnde ruit te werpen, pre cies. zosls hun voorvaderen in het ..ver dorven" Rusland van vóór de revolutie plachten te doen. Benauwend avontuur In Karlshorst springt een schilJwacht uit zijn diagontalsgewijj gestreept schil derhuisje te voorschijn en gelast ons ts DUITSLANDS GROOTSTE DICHTERES Een eeuw geleden gestorven g~VP het kasteel HüUhoff bij Munster werd 10 Januari 1797 geboren Annette Anna Elisabeth, barones van Droste-Huft- hoff. die later de grootst* dichteres zou worden van het Duitse taalgetjjed Hoe wel zij nu en dan omgBng had met voor aanstaande tijdgenoten als Sprickmann. de gebroeders Grimm. Simrock. Levin Schücklng en Uhland. Teefde zij meestal teruggetrokken Innerlijk vereenzaamde zij, een der sterkste representanten van de romantiek, na verschillende teleurstellingen, meer en meer Romantisch is deze dichtere* van formaat in haar liefde voor haar geboortestreek, voor de geschiedenis er van en voor haar godsdienst (zij was Rooms Katholiek) Daarnaast is zij echter realistisch in het subtiele waarnemen van de natuur en de zorgvuldige beschrijving er van. Haar lyriek getuigt van de onstuimige kracht van haar ziel. Voor allps is zij de dichteres van het Westfaalse land. Nu eens bezingt zij dc schoonheid van het landschap, dan weer de sombere geheimenissen van de heide hetzij in de vorm vtfn lyrische ge dichten. dan wc? in die van balladen. Bekendheid verwierpen terécht haar meesterlijke prozavertellmgen. waarvan Die Judenbuche 1842) wel de "Schoonste is Haar gedichten hebben bij velen liefde gewekt voor het Westfaalse landschap- schoon Op 24 Mei 1848 overleed zij op het kas teel Meersburg san het meer van Kon- Van haar werken nogmen wij Dlch- tungen (1838). Gedichte (1844). Da* gelst- liche Jahr (18521 Letztv Gaben (1880) In 1909 verschenen haar verzamelde brieven. »ppen Hij laat ons tien minuten wach ten en geefl Uns dan zonder nadere ui'.leg over aan een passerende ordonnanre-w*- gen. die letterlijk uitpuilt van de Russische kapitein*. Wij volgen Je wagen braaf en ar: veren na enige minuten voor het Rujui-ihe mi litaire hrv>M-'war - rr On.-r Du:*"- chauf feur, een. m*n em vaa'. gr/iéhl en b-.i-ere mondhor„-n. uit sombere voor spellingen H.e- --in WC vo.«|op-g 'n et vandaan' -egt hij 7e pikken onze pa pieren in' 7.a) wel ie hele dag duren' Wij stoppen voor een groot gebouw, omgeven door prikkeldraadversperringen F.en van de kapiteins stapt uit. groet mij hoffelijk en vraagt, vriendelijk glim lachend. in perfect Engels waarmoe hij m|j van dienst kan Wjn Ik leg stamelend uit dst ik niets andecs wens dan mijn weg ongest H-rd ir mogen .vervol gen R-doel' \i ia' u geen. officiële zending hel Pvraagt de kap:tei£i. Absoluut me Ik maSk em autotoertje door Berlijn, zonder chig bepaald doel De Ru« rel de handen op (Je heupen en begint bulderend te lachen Als hij: uil gelachen verklaort Hu rtu] he- zonder- lingr misverstand. Het blijkt, jat de schild wacht. bij het zien van de Un.on-Jack op mijn v orruH. de wat voorbarige con- riutie heef; getrokken, dat ik met een belangrijke opdracht van het Br.tse hoofd- kwa.i er kwam L' t -n\ cmaa? van h'offe- !iikhetd"had htj toen mijn komst tctata-^ nievh aangekondigd, opdat ik mijn ut naar het hoofdkwartier ongehinderi zou kun nen volbrengen Het had maar weinig gescheeld of ik had bij maarschalk Sokolofski op theet-isite gezeten Als wi) wegrijden zie'ik nog Jut»? hoe de kapitein en zijn collega luidruchtig om de onbetaalbare mop lachen Mensen als wj De Russische politiek zo» van nabil beleeft. Is kleingeestig en on- ver/c'telijk Het Russische optreden wordt geheel beheerst door de voortdurende kille dreiging van de MoskcJlise contróle Fn* toch. bij een toevallige ontmoeting met de Russen constateert men telkens weer dat zij. ondanks de vele jaren van politieke d-scipline. als mens weinig verschillen van ons. Engelsen Zou er In dfze ver wantschap geen grond liggen voor hoop op een beter wedefzijds begrip? alius de Bntee journalist. !.^men -e hjéi SLAAPKAMER GEBRUIKT ALS SLACHTHUIS Onlangs deden ambtenaren van de CCD, in samenwerking met de Doetinchemse politie een inval op twee ongunstig be- Jvend staande adressen. In een slaapkamer waren entge mannen druk bezig met het uitbenen van een pas geslacht rund Op de vloer, die kennelijk de laatste tijd niet was schoongemaakt lagen stukken van het geslachte dier Aan de wand. tegen het weinig fris uitziende behang, hingen stuk ken vlees. Een tafeltje diende als hakblok In een oude teil lBgen restanten vlees en been. terwijl in een hoek van de slaap kamer de ontvleesde koeienkop lag Een bascule en wat pakpapier completeerde het geheel van de clandestiene slachterij Een bed was kennelijk dezelfde nacht nog beslapen. De mannen zijn In bewaring gesteld, ca. 250 kg. vlees en vet. enig slachtafval cn gereedschap werden ln beslag genomen Nieuwe beursbengel voor Amsterdam Onmiddellijk na de bevrijding heeft zich utt de bezoekers der Amsterdamse beur zen een comité gevormd, om aan de ge meente Amsterdam een nieuwe beurs bengel aan te bieden voor de klokketoren van de Koopmansbeurs, waarvan de luid- klok door de bezetters was geroofd op 27 Nov 1942 De benodigde gelden wéren binnen enkele waken, uitsluitend door de beurs bezoeker* bijeengebracht en al spoedig kon het vervaardigen van de nieuwe klok worden opgedragen aan de N V Petit en Erit*en. klokkengieterij te Aarlg-Rixtel (N B waar ook de geroofde klok was gegoten. I)e nieuwe beursbengel is thans gereed en de aflevering aan de voet van de toren der koopmansbeurs aan het Dam rak zal op 26 Mei a s geschieden. Zodéa de erder te verrichten werkzaamheden afgelopen z,nn. volgt de overdracht asn het gemeentebestuur en de ingebruikstelling De Karei Doorman Op 28 Mei a s zal de Karei Doorman van de Roval Navv te Plvmouth worden ov ergennmen waarna het schip op 29 Mei Plvmouth zal yèrlaten Op 2 Juni de* avonds te 8 uur zal heT te Rotterdam aan komen en gemeerd worden ln de Merwe*. haven De Prins Willem II De positie van de Prins Willem II. die 200 mijl ten Oosten van Faval njn schroef heeft verloren, is vrijwel ongewijzigd Het w er i» zeer goed De F.nge se sleepboot Turmoil zal vermoedelijk Zaterdag het schip bereiken Het bezoek van prinses Elizabeth tan Engeland aan Pgr\js heeft natuur- lijk aanleiding gegeven tot gala-feejten. uaar>de dames gelegenheid hadden het groottte avondtoilet te dragen, dat ze ooif hebben bezelen. Jean Patou ontivierp voor die gelegenheid zeldzaam rijke toiletten. Een er tan laten we hier zteg. De rok ts vervaardigd van geel faille, een ztof die vele. vele jaren fang niet is gedragen. Hef ld/je en voorschootje is van be drukt taffetas groengeel en blauw op een wit fond Het tehortje vertoont op de mg de plooisels, die herinneren aan de queii de Paris van tveleer en die weer gloednieuw zijn. De gfootste verrassing, welke iemand die in Duitsland reist, wacht, is de vol komen waardeloosheid van geld. zegt Manuel Ganser in de ..Goede Raad voor reizigers naar Duitsland, welke hij ln Die Weltwoche geeft Op de duur ervaart hij. dat ook dit niet geheel juist is en dat men ook hier met geld alle* kan berei ken. als men maar de nodige relaties 'heeft Juist die relaties zijn echter moei lijk te krijgen Heeft men eenmaal tot de zwarte markt kunnen doordringen, dan komt men tot de conclusie, dat. gerekend naar de gebruikelijke koers van de mark. de 7.warte prijzen in Duitsland lager-zijn dan elder* De tijd I* echter voorbij, dat men voor een pakje sigaretten, een foto- gritfietoestel of een armbandhorloge alles kon kriigen De reiziger dient hiermede rekening te houden Wie zich voor zijn voeding wil verlaten op de geallieerde restaurant* of elfétaria komt bedrogen uit. want ze zijn dun ge zaaid het i* het verstandigst zich van Duitse levensmiddelenkaarten te voorzien en van tijd tot tijd In Duitse restaurants te gaan éten Wat men daar krijgt is wer kelijk ?To slecht niet en op het platteland, vooral in 7.uid-Duitsland. kan men nog bijna voor-oorlogs eten Liever een borrel dan brood. F.en moeilijker vraagstuk levert het drinken op Het beste is dit opgelost in Berlijn en de Russische zone De Russen, die zelf niet afkerig zijn van een borrel De Russen die zelf niet afkerig zijn van een borrel (Overgenomen uit ..Die Weitwoche) rf,hrombo*» ls een stolling van het bloed binnen de aderen een complica tie. die optreedt na een operatie Bij wel ke ziekte ook. het eerste wat altijd gedaan wordt is- irj bed kruipen, daar men zich slap en moe gevoelt en dan ook instinctief de neiging heeft rust te zoeken Rust is é*n vah de belangrijkste medicijnen. Het ls dan ook een hele te genslag wanneer dez.c rust rilrt ongevaar lijk blijkt 'e zijn wanneer men stil moet blijven liggen zoals dat b.v na een ope ratie het geval is Het thrombocc-vraagstuk heeft altijd veel belangstelling gehad, welke belang stelling tot gunstige resultaten en betere vooruitzichten heeft geleid. Het bloed dat in onze aderen stroomt is een reqr bijzon der vocht met een ingewikkelde samen stelling. Treedt er een lekkage op ln hrt bloedvaatstelsel, dan bezit het bloed het vermogen te gaan stollen en door het stol sel het lek te dichten. In de normale rond gang dobr het lichaam stolt het bloed niet de vaatwanden z.ijn uiterst glad en het bloed is Voortdurend in beweging. Zou het wel stilstaan (gedurende langere tijd. dan is er kans op stolling, maar onder norma le omstandigheden vindt dit niet plaats. Een andere oorzaak "van het stollen is een verandering in de bloedsamenstellihg. ter- wijl een derde oorzaak de verandering van de vaatwand is. welke dobr b.v. ontstekin gen in de omgeving mee aangedaan wordt en haar gladheid verliest Men dacht altijd dat de thrombose het eerst in de grote aderen van de benen of van het ^onderlichaam optrad Het begint echter, zodra de omstandigheden er gun stig voor zijd, in de allerkleinste haar vaatjes. vooral van de voeten en van dc kuiten. De druk van kussens ln -de knie holte en de druk van de matras op de kuitspieren duwen de gaten nfln of meer dicht waardoor het bloed dat door het stilliggen *och al langzaam stroomt nog trager gaat vlöbién. Is het begin er eenmaal, dan groeft dit stolsel steeds aan zijn einde san en komt zo in de grote aderen, welke er geheel door opgevuld raken en afgesloten worden. Nu is dit op zichzelf het ergste niet, want er zijn andere bloedvaten die dc functie over nemen en zorgen dat het bloed kan blijven afvloeien. Het grootste gevaar is. dat«r bij steeds aangroeien stukjes minder goed vast gaan zitten, loslaten, en met het bloed meegevoerd worden, waardoor zij op alle mogelijke plaatsen afsluitingen kunnen veroorzaken, wat in belangrijke vaten ern stige gevolgen kan hebben - Doelmatige bewegingen, Dat de medici hier niet werkeloos tegen over bleven is begrijpelijk. Zij laten «o gauw mogelijk bewegingen uitvoeren ln ^de vorm van lichte beengymnastiek. In Amerika is men er zelfs toe overgegaa.i operatie-patienten zeer vroegtijdig te la ten opstaan Hefst laat men daar de pa tiënt al direct van de operatietafel afwan delen indien dit mogelijk is Er zijn trap- Instrumenten gemaakt die de denkbeeldi ge afstaVid noteren die de patiënten te bed hebben afgelegd, dit ter controle. De spieren pompen hun bioedvoorraad weg wanneer ze samentrekken, zodat ze op deze manier de bloedcirculatie bevor deren. Deze bewegingen hebben dus tot doel thrombose tc voorkomen. Onstolbaar bloed Een andere therapie is het onstolbaar maken van het bloed. Het was bekend nit Insecten hl] hun steek een klein beetje stof in het stepkwondje inbrengen \vat het bloed ter plaatse onstolbaar maakt zo dat zij rustig van bun maaltijd ku-i-i genieten. Ook bloedzuigers maken ge bruik van deze s'of. de Lirudine genaamd V«n deze bloedzuigers werd vroeger ge bruik gemaakt, ze werden op het i>ov«<n- been -of op de rug geplaatst waar rij zich vastzogen en hef bloed minder stolbaar maakten. Men kent nu ook een stof die in het lichaam zelf wordt gebruikt om het bloed vloeibaar te houden het heparine Dit in grotere hoeveelheden ingespoten werkt prachtig. In Canada is In 1921 een veeziekte he- schreven. het vee had veel last van bloe dingen. veroorzaakt door een verminder de stolbaarheid van het bloed De dieren kregen het na het eten van een klaver soort Hieruit ls nu een stof geïsoleerd met ongeveer gelijke werking als n, 1 parine. welke stof ook al synthetisch wordt gemaakt Vantage dc grote neiging tot bloeden, waarbij een gewone neusbloeding al een groot bloedverlies kan geven, Is een goede contróle vereist tijdens het toedie nen van deze therapie. Is er echter eenmaal thrombose opge treden dnn helpt fiet ook prachtig Tcrwiji eerst absolute rust werd voorgeschreven om' het loslaten van brokjes tegen te gaan wordt dit aangroeien verhinderd door de nieuwe behandeling en ziet men geen ver dere complicaties. Ook de pijn vermindert. Wat bij het begin van dc behandeling ge stold was. blijft, maar deze stolling wordt geleidelijk door het lichaam zelf gene zen. Maar nieuwe aanzettingen worden ab soluut voorkomen en losse stukjes ont staan niet meer. Bewegingen doen hier geen kwaad. Dus hoe vroeger de therapie begint des te beter. Het voornaamste blijft echter de throm bose te voorkomen door de bovenbeschre ven bewegingen. Of de nieuwe behandeling ook bij iedere patiënt waarbij thrombose mogelijk ts bij voorbaat zal gegeven wer den. zal de toekomst leren. In de gevn') -n van thrombose is zij onmisbaar geworden. -Medicus. verstoken cpn groot deel van de aard- nppel-ortgst in Oost-Duitsland tot alcohol In de Franse zone is wijn vrij gemakke lijk te krugrn. maar in de Fngelse en Amerikaanse zone vindt men bijna geen alcoholhoudende dranken Wat het onderkomen betreft: Vele ho tels run verwoest of door de bezettlngs- autoriteiten in beslag genomen Ook hier 1* alles te verwachten vah ..kennissen 7org dat u kennissen maakt en zij zulten op ljun beurt zorgen, dat u bp hun v rienden in de plaats, waar u heen wilt onderdak vindt Voorts moet men rekc- nrn met propvolle treinen, terwijl auto bestuurders met gemakkelijk benzine zul len kunnen bemachtigen Het ergste is echter, dat men ln Duitsland zijn wagen nergens zonder bewaking kan laten He- heeft geen -in de portieren af tc sluiten of bepaalde onderdelen er uit te nemen Die trucjes hebben autodieven al lang door sommigen beschikken zelfs over wagens om auto's weg te slepen en schrikken dus nic? terug voor een stuur wiel. dat met dikke kettingen is vastge zet Ook in alle mogelijke andere opzich ten zij men op zijn hoedr men late ner gens bagage onbewaakt liggen Daaren tegen kan men op de stations veilig zijn koffers ongesloten in bewaring geven. Het tegenwoordige Duitsland is in elk opzicht een ongastvrij land geworden Hetgeen niet wegneemt, dat de toestan den toch in zoverre weer normaal zijn, dat een tocht door Duit*land weliswaar nog een in.-pannende bezigheid, maar toch» geen gevaarlijk avontuur meer is Tcgtn mclk-rcvolutie De Prot Chi en de Katholieke Bond van Melkhandelaren achten het gewenst de melk vrij te geven, maar willen niet de revolutionnairc weg van de rederatie be wandelen (van welke federatie zij sedert 3 Maart niet meer deel uitmaken) Bij dc troepen op Tabing, Padangsf vliegveld (Speciale correspondent in Indié.) LM N eenvoudige aiaploodv Onder het J dak open, geen zijwanden Luchtig zoals het in dc tioeppn gebruikt iijk voor troepen-kwartieren En hier op Ta- bmg - Padang» vliegveld kan het heet 7iin en dan geven deze loodsen doelma tige bescherming tegen hitte en tropische regens. De loods .s verdeeld ;n twee helf ten Achterin de slaapplaats en voorin .Ij zit-kamcr. Zelfs een provisorische bir ontbreekt niet. De jongens hebben getracht van hun verblijreen gezellig geheel tc maken. De Tiegste kleerkastjr* zijn behangen met uitgeknipt vrouwelijk schoon. Een enkel kaatje is slechts versierd met eén foto Dc foto' van ..haar waaraan „hij" iedere avond brieven zit te pennen t Stel van de G. Batterij is compleet, want er is .ets bijzonders, dat de dage lijkse sleur breekt. Op het vliegveld Ta bing i* weinig vertier Al donderen er da- gelijk® de zware rpotpren van vliegtuigen over Ook dit interessante vliegerbedrijf wordt tenslotte eentonig wanneer er ver der geen vertier of ontspanning bijkomt. Het enige wat niet eentonig is. zijn de jachtpartijen, die dsze mensen organi seren. Het grote ogenblik Nu echter slaat in hun barak een mi crofoon Dat nog altiid geheimzinnige in strument. waarin je kunt praten. En dat dingetje zal straks cfe stemmen en groe ten opnemen van deze jongens en deze zullen worden vastgelegd op een gramo- foonplaat. De lnjpider zet nog even de gang van zaken uiteen. Dat vooral toch niemand meer moet praten dan 20 secon den De totale tijd der plaat immers, ls precies 15 minuten, zodat, wanneer een der jongens teveel seconden „verbruikt" er de kans ls. dat zijn medemakker, die het laatste moet spreken, zijn groeten niet zal doorkrijgen. Batavia moet streng zijn en wanneer de plaat langer dan ).5 minu ten .s. wordt hij onherroepcAk afgebro ken. y Er wordt eerst wat proefgedraaid De jongens zingen hun artilleristenlied. Twee 'banjo s en een mondharmonica vormen de muzikale begfleiding I?et proefplaatje laat horen dat. wat toon betreft, ze iets gezakt zijn. Dan komt het grote moment! De opname' In een fllnrsUidio kunnen oe artlsten niet meer medewerking verlenen dan hier Als een rij makke schapen staat daar het anders zo luidruchtige «tel dood stil. Alleen de korte broek, wat schoeisel en «omm gen met het onafscheidelijke pe- lopporpetje op Een heftige zwaai van korporaal C Duursma uit Hoorn van „Strijdkrachten" en de opname is begon nen. Banjo's, mondharmonica's en twintig galmende kelen zijn ln actie gekomen. De voorman van het koor. kijkt met Argus ogen naar het ontreden van zijn zangers Zenuwachtig De inleider knikt dat het goed gaat Dan spreekt kapitein H. J. van Alphen uit Dordrecht. Hij geeft een korte be schouwing van het leven vanozljn mannen hier. Richt zich tot familie en verloof den-der jongens. HU blUkt heel veel van zijn troep te weten. Daarna komen de soldaten.zelf. Schuch ter staan deze kerels voor dat geheimzin nige toestelletje. Kerels, die bij acties geen vrees kenden Heel bedee*d klinken hun stemmen nu Korporaal A Ritman uit Amsterdam merkt op. dat het wel leuk is dat zijn ouders na twee jaar zijn stem weer eens kunnen horen. HU kan zich nog niet vooratellen. dat. wanneer zijn oudera 45 "JaaV getrouwd zullen zijn, hij dan in Holland terug zal zUn. En kor poraal Saas uit Rotterdam vraagt aan zUn •moeder of zij alweer wat opknapt: Gaastra uit Hilversum vraagt of Gé zijn bloemen by haar verjaardag ontvangen eeft. Daar Is ook de vriendelijke grijp» op de gezichten van de Jongen*, wanneer enigen hunner, kussen aan hun meisjes overbrengen. In de twee jaar dat zij samen waren hebben zij elkanders meisje Ieren kennen weten ze precies dat Annie blind is en Gre«etje zwarte krullen heeft Soldaat C. Verwey uit Nieuwkoop is zo gelukk g. dat hij ter ere van zijn verjaar dag ook nog „opgenomen" wordt Op de plaat Bij de jacht op wilde zwijnen is hij haantje de voorste, nu staat hij voor die dooie, glimmende standaard te stotteren De opname gelukt Nog even wordt geïnformeerd wanneer nu die plaat wordt afgedraaid Dan rijdt de opname-wagen h\n*waart.«. Met zich voert hij de kostbare schijf. De schijf, die door de aether dier bare klanken naar Nederland zal weer geven. Depot retourgoederen te Wderden bestaat 75 jaar Het Depot Retourgoederen te tVserdea het voormalige Centraal Magaiyn VM militaire kleding ep uitrusting te Woer den (CJC.W.) hesft dit Jaar 75 jaar be- staan. De werkzaamheden van het Centraal Magazijn bepaalden zich in het begin tot de verstrekking van nieuwe kleding aan de elf garnizoensmagazijnen en de zorg voor het tentenmatcrisa) van het leger. AanvanketUk was het magazijn onderge bracht in het voormalige Kasteel van Woerden Later werden de werkzaamhe den uitgebreid: een stoomwasserij. een chemische wasserij, een wateronthardings. installatie en een stenen garage werden In de loop der jaren gebouwd In 1933 werd de kleermakerij in een nieuw stenen gebouw ondergebracht. In de oorlog voerden de Duitsers vele machines en de gehele magazijnvoorraad weg. Onder de naam Depot RetourgoeMeren werd hef C M W na de bevrijding opnieuw in bedrijf gesteld 24 Juli N845 arriveerde het tegenwoordige hoofd, kapitein M Bon. nenr. Sinds midden 1946 werkt het depot weer op volle capaciteit. Bij het depot warden alje door de soldaat gedragen kleding, schoeisel en uitrustings stukken Ingeleverd. Kleding en dergelijke wordt gewassen en eventueel chemisch ge reinigd daarna worden alle goederen op bruikbaarheid gesorteerd De bruikbare goederen werden tot nu toe. eventueel na hersteld te zijn. naar het Centraal Maga zijn voor kleding en dlveraen te Amster dam afgevoerd fn de zeer nabije toekomst zal de uitgifte direct van Woerden uit naar de gsrnlzhenskledlngamagazijnen ge schieden In het najaar 1948 zal een nieuw gebouw gereed komen, dat bestemd is Voor de schoenmaketij en de naaizaal BI) de komende feestelijkheden Don derdag 27Mei zal er 's morgens geleg/ri- heid z.ijn tot gelukwensen op het hoofd terrein vr«n het D R.G achter het Kasteel te Woerden zullen de gemeente Woer den en de gezamenlijke middenstandsver enigingen ieder een geschenk aanbledefl Ongeveer een dertigtal jaren geleden werd in onderwijakringcn de Jeu» aangeheven: Geef de kinderen aanschouwelijk onderwfja! Deze kreet ia nu tot de Engelse kerk doorgedrongen. Zij kwam u t de mond vén h«t Heofd van een bijzon dere school ln de stad Kilburn en vond gehoor bij de Geestelijke van de St Johnskerk. Da/id Quinn Deze geeft nu elke morgen een aan schouwelijke le« ln het dopen Elke morgen gaat een groep van ongev'eer vijftig meisjes ter kerke, haar lievelingspop op^ije arm en de 'Geestelijks doopt deze poppen éen voor één Het Hoofd der School Is bij deze ..plechtigheid" -ianwczig cn geeft de nodige verklaringen. De kinderen wordt duldelUk1 gemaakt dat zp toen ze pas geboren waren, precies op dezelfde wijze zUn gedoopt, en waarom. Het Hoofd der school ia overtuigd, dat ze hun leven lang deze „doopplechtigheid zullen ont houden en deze les vindt hij beter dgn alle» wat* ze omtrent het dopen uit boek jes kunnen leren. Of kleine jongetjes dezelfde aanschou welijke le« krijgen en of ze dan een van hun zusje mogen meebrengen en hoe het moet gaan al» ze geen zusje hebben, vermeldt de historie niet. Op de foto ziet effen hoe een klein meisje met gespannen aandacht volgt, wat de Geestelijke met haar lieveling uitvoert. Fins minister rtecmt ontslag De minfster van Binnenlandse Zaken. I.eino (communist), heeft bij het hoofd van de Finse regering zijn ontslag Ingediend naar aanleiding van de motie van wan trouwen. die door het parlement is goed gekeurd. Tot dusver h®bben R«rn andere com munistische ministers ontslag Ingediend. De BelgUrbe kanttrntonnitrlllng te 4 HertoBcnbosch die na 10 dagen verlenging Donderdagavond 10 uur werd gesloten, heeft 30 000 bezoekers ontvangen ONS ESPERANTO-HOEKJE Op uitnodiging van dc Volkenbond werd van 18 tot 20 April 1922 té Genéve een conferentie van onderwijzers gehouden, waaraan door 96 paedagogen uit 28 ver schillende landen werd deelgenomen, en waarbij de regeringen van 16 landen, waaronder ook Nederland, vertegenwoor digd waren. Het doel van deze conferentie was. gegevens te verzamelen ln verband met de invoering van het Esperanto op de scholen. Deze gegevens werden verzameld in een manifest, gericht aan ..De onder wijzers in de gehele wereld Aan bedoeld manifest ontlenen wij het volgende: „Wij begroeten het Esperanto als een van de meest waardevolle bijdragen aan het vraagstuk van de wederopbouw van de wereld, en geven alt onze overtuiging te kennen, dat het opgenomen behoorde te worden in het onderwijs-programma van ieder beschaafd land. Wij willen U in lichten over de resultaten van onze proe ven met het onderwijzen van Esperanto op de acholcn ln verschillende delen van rle wereld. Wij zijn van mening, dat het Esperanto volkomen geschikt is voor het practisch gebruik als internationale taal. voor alle doeleinden, ywcl voor spreken als voor schrijven, en dat het bovendien belangrijke eigenschappen Jaezlt. die de waarde ervan als opvoedingsmiddel vast stellen. Aan kinderen behoorde Esperanto tc worden onderwezen als eerste taal na de moedertaal op de lagere school. Dat zou die leerlingen, die de school zojspoe dig als slechts mogelijk is moeten verlaten, voorzien van dc volledige kennis van een tweede taal. die zij kunnen gebruiken voor pracflsche doeleinden: het zou aantonen of zij, die naar MULO of H.B.S. over gaan. geschiktheid hebben voor'verdere taalstudie, en het zou diegenen, die zo danige aanleg bezitten, doen overgaan mst een goede voorbereiding, welke besparing betekent en tevens betere- resultaten bij de studie geeft". U1V het onrferzoek, Ingesteld door het algemeen secretariaat, in opdracht van de tweede zitting van de Volkenbond In 1922. omtrent .Esperanto als Internationale hulptaal'" blijkt dat- h) Esperanto geschikt is om de rol van internationale hulptaal (e vervullen, en dat een overvloedig ge bruik, zowel schriftelijk als mondeling, haar de eigenschappen van een levende en buigzame taal gaf, die reeds uitgroeide en In staat is nog voortdurend te worden verrijkt, b) Esperanto onderwegen wordt, als verplicht of als facultatief leervak op scholen in 17 verschillende landen; c) ge houden proeven bewijzen, dat Esperanto zeer gemakkelijk te leren Is: Europese en Amerikaanse kinderen leerden Esperanto ln een Jaar tijd met 2 lesuren per week. en kinderen uit het Verre Oosten hadden twee jaar eveneens met 2 lesuren per week nodig: daartegenover staat, dat de zelfde kinderen zes jaar moeten studeren met 4 of 5 lesuren per weck om de een of andere Europese taal enigszins behoor lijk onder de knie tf krijgen; d) Espe ranto zou de lesrooster niet overbelasten en de nationale cultuurtalen geen concur rentie aandoen, want de ervaring leert, dat Esperanto juist integendeel de studie dier talen helpt bevorderen en tijd uitwint als logische Inleiding tot de latljnse, grickse en moderne talen. Wijlen dr A. E Scougal. Hoofdschoolop- ziener en Hoofdowiener voor de Kwcke- lingenscholen ln schotland, schreef ..In dien ik een vreemde taal moest onder wijzen. hetzij een dode. hetzij een moderne, dan'zou ik op mijns Inziens gezonde, pae- dagogische gronden mijn leerlingen een In leidende cursus in het Esperanto geven. Het leren van Esperanto als eerste taal na de moedertaal is uit een methodisch ge zichtspunt inderdaad een tijdsbesparing en geen tijdsverspilling Door z'n weten schappelijke bouw en logische nauwkeu righeid en eenvoud is het Esperanto een bewonderenswaardig opvoedingsmiddél Kinderen moeten, zegt een bekende pae- dagogis^he regel, voortschrijden van het gemakkelijke tot het minder eenvoudige. Als eerste vreemde taal 1» Esperanto bij zonder gemakkelijk, en daarom al» voor bereiding tot verdere talenstudie bü uit stek geschikt. Daarom: Esperanto op de school! ..LA KV AR DELEGITOJ" Postadres A 335. Dubbeldam- 4 ZATERDAG 22 MEI 1948. GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA BATAVIASE BRIEF NO. 128 Voor wie Arnold Spelt n<e aanzag, weet lk niet. msar bepaald niet voor de cor respondent van de Goudsche Courant ln Indonesië En daar had-ie alle reden toe. want lk zag er die Zondagmorgen, toen hij met zijn Ooerese slapie" Klein bij me op bezoek kwam. inderdaad ook weinig cor respondentachtig uit, zoals ik met een aan de pijpen nat geworden blauwe pyama- broek en verder gelyel ontbloot en met blote voeten m'n garage kwam uitstappen, met e*n poetsdoek nog in m'n hand. U be grijpt het al ik waa bezig mUn auto schoon te maken. Dat doe ik wel meer op Zondagmorgen, niet alleen, omdat dat de enige dag is. waarop tk er tijd voor heb. maar werkeiyk ook. omdat ik het Jeuk vind m'n auto netjes te onderhouden Nu ii h«t schoonmaken van een auto. zelfs op de heel vroijge morgen (het was ten slotte nog masr half n*gen). een onge loof lijk warm kgrwet in Batavin en voor je het weet loopt de transpizweeti in beken van ie lijf af Ik heh mezelf In zo'n tocstanjl nooit In een spiegel bekeken, maar ik kan me levendig voorstellen, dat ik er meer als een „djongos" (huisjongen) uitzie dan als een correspondent van de Goudsche Courant. Vandaar, dat Arnold Spelt voor zichtig vroeg, of-le hier eigenlijk wel te recht was En hij was - g-u>of ik nog al verbaasd, dal ditJndortlaaa net c«val was en van de verboWvtr- .rdheid ging hil keurig in dc houdln* >'.aan, maakte ecu model galuut voor mij m m*i blauwe pvamabroek en *trldo zich vervolgen* of ficieel nor als dt korporaal, Arnold Spelt uit Gouda, in gezelschap van een vriend. Toen Jgcgon Ik me eigenlijk w. I een, bee 'e tebamen. dat ik er zo bij iij,. Ik h(t> de auto Aflaten voor wat hij was g- - lukktg was ik cr bijna mee klaar, toen Spelt kvnim - en ben me sthicAjI- gaan bader^heb m'n, nog weinige naren in netic voegen gedrapeerd, een witte ka- mer>f aangetrokken, plus schoenen en jukken en brp vervolgens enigszins toonbaar een poosje met Arnold en zijn vriend gaan bomen en koffiedrinken. M n rouw en dochter kwamerf er later ook bij z tten en het werd een gezellig Zondags- Vroegertje. Bij Geneeskundige Troepen Arnold Spell, wiens ouders In de Vaf» Heusde.-tiaat wonen (ik moet me omstan dig laten uitleggen, waar die ligt. want dat herinnerde ik me niet meer) k\iam op Maart j.1. met het troepcnsthip „Zui- derkrwn» ui Indn\ als onderdeel van de Tweede Divisie Dat denkt hij tenminste, want tui* maal zeker i* het niet. Lm welk, divisie hii behoort Het doet er ook weinig toe Hij is nu in Indié en behoort tot d- enorme groep Gouv enaars in du tand Arnold zit bij de Geneeskundige Troepen en is ingedeeld m het Tweede Militaire Hospitaal. U herjTtncr: zich nog wel: hel dmn.in waar Waabic Wabbijn al* welfarr- s Ificier de scepter /waait. Dat was'natuur lijk ren mooi aanknopingspunt en ik heb Arn -d direct op Wabbijn afgestuurd. Veel Gouwenaai tn eft Arnold nog niet ontmoet Ik was dc tweede. Nummer cm was Perk (van de Veel» naar ik meen). Voorl* hnd-ie een brief gekregen van de mirinier Wim de Keizer uit Soerabaja Dit was al Maar nu hij eenmaal bij mij is geweest en amlaag of morgen naar Wabbijn gaat. zal zijn kennissenkring zich t.ci gauw uitbreiden. Arnold moest chainbrers. kazernes, al lerlei und-ie militaire etablissementen en voort* amuM'inrntsgi legenhedrp "booral I restaurant* en eethuizen inspecteren op ce naleving van de ^ygienisthc reglemen ten Dat brengt hem met zijn onderdeel ook buiten Batavia, op de in do onmiddel lijke nabijheid van dc hoofdstad g( legen i buitenposten, zoals Bekassi, Tangerang etc Vooral dc Inspectie van eethuizen is belangrijk. Daarvoor bestaan bcjialingen I De keuken moet zo en zover van de eet zaal af liggen, toiletten moeten op /o en zon afstand van de keukens zijn verwtj- defd en van deze en die hygiënische nulp- rr.icdolen zijn voorzien enzovoorts enzo voort» Voldoet een eethuis niet aan dc be palingen. dan komt er een bordje op ..Verboden voor militairen (Het beroem de Out of bounds' Arnold heeft drie maanden opleiding in Nederland gehad, voor hij naar Indonesië ging. Hij waakt du* voor de gezondheid van zijn wapen broeder* en dat i* een heel belupgr ik werk waarvan hij te zijner tijd ongetwii- feld «nrdigc dingen zal kunnen vcr'cl'cn Nu is hy nog tc kort hier. Tevreden Het bevalt hem overigens best. Htj in-rt met zon grote tegenzin naar dit land ge gaan cn 3ai maakt de zaak verdér zoveel gemakkelijker. Natuurlijk zat-ie liever in Holland en in Gouda, maar nu dat eenmaal onmogelijk is. heeft hij zich verstandig bij de kwestie neergelegd en is bereid om zijn diensttijd eerlijk en zonder verder morren uit te dienen Hij vindt, dat de tijd •nel gaat en dat de dienst minder zwaar ia ONZE LADDERWEDSTRIJD Goede oplossingen van Probleem No. ',7 ontvangen van:*.?. J Baggermnn (4) A. v. Berg (41. J. W v d. Duwen (4). N. T. Hoogendoorn (4). K de Jong (41. W. Tl. «Jong (4), C Leeflang (4). S Luitjes (41. C Mastenbroek (41. L. Sprlk (4), J. Stoute (4). mr A. L. Thierens (4\. J W. Vaatstra (4). N v d. Ven (4). M Wolters (4). 25-JARIG JUBILEUM S^c' hoopt de heer A. dc Roo. •cmider bij gemeentewerken, vijf en twin- tl« jaar ln gemeentedienst te zijn. Uit vroeger tijden De Goudsche Courant meldde '5 Jaar geleden. Uit het gemeenteverslag over de toe- «•nd van Gouda in 1872 De gemeentelijke "tere scholen werden dit jaar drukker «n In vorige jaren bezocht Fr waren 114 jongens en 268 meisjes als leerlingen inge- yreven. Het onderwijzend personeel be- ond uit een onderwijzer, een onderwijze- tiji vUf kwekelingen mTj Schoor,hoven De dienstneming *jLi #rUUerie-inatructiecompagnie laat lÜT u Wen,cn over F.r komen bijna geen jongelingen aan. hetgeen voor de verster- ll'n de 't,('ers rW'menlPn ongun- 59 Jaar geleden. "nta' kiezer» voor de Provinciale «*wn.«draagt in Gouds 1982. In Haas- i*« 'n Oudewater 418. in Hekendorp i*. In Waddlnxveeh 4M. in Reeuwijk 344; gschoonhoven 648. in Stolwijk 381. in fWMnwoude lil. in Gouderak 204. in •«Wmbacht 426 en in Ammerstol 154. *5 Jaar geleden. 1'"jmoniakfabrlek. verbonden aan het Pr«dnJf. zal worden opgeheven daar het ■wyf niet meer lonefid werkt JiL Arnold Spelt (links) met zyn „slapte". dan ln Nederland De ligging Is redelijk, ooth kon beter De dokier. die aan het hoofd van zijn afdeling staat, is bezig om voor zijn jongens een betere accommodatie te krijgen en de toekomst ziet cr voor Ar nold dus niet al te ongunstig uit Ann het eten begint hij ai te wennen en met zijn hygiënische „inslag" ziet hjj wel ln. d„t het 'voedsel van het land in leder geval het beste Is voor iedereen, die hier leven en werken moet en hij is alweer bereid om het dus te leren eten Enfin, met de rijst heeft hij geen moeite Die i« er tegen woordig ginoeu en vuil goede kwaliteit Arnold i* in een goeie tijd hie rgekomen De reis was oortrcffelljk Maart en April zijn trouwens de beste maanden om per bom van Nederland naar Indié te rei zen Geen »|iat e regen. geen donker wolkje En t"t *lnt \.,n alle» heb ik «1e jongens natuurlijk grin'ngiafrerd Naar aanleiding daarvan m g ik rust /eggen dut Arnold ei uit t'l.i -id uitziet Hli is al Hink ge bruind en het *to;it hem g«»ed boven /iui donker-groene uniform Op zijn kwai'ier- muts prijkt eefi wit klaverblad met daar op ren rood kruis, het embleem van de Gene«-'kund;ge troepen Kwiek stapten m'n twre bezoekers het hek uit. nadat we had den afgc-proken elkaar nog eens te zullen ontmoeten Jan Bouwer Aanwinsten der Leeszaal T. Adem*. Avontuur in de residentie E. CaWwell. De *trop voor Sonny Clark S Carmlggrlt. Allemaal onz.in J. de Haring. Gods geuzen Deel II I.. Huizing*. De gestroomlijnde wereld F. Linklater. Ken zeeman aan de wal S v. h. Reie. De avonden A. Virulv, Verrassende ontmoetingen. Studiewerken (i. Jung. P>vchologische typen. Kolen. Handleiding voor arbiter*. I. J. Brugman*. Kantelend tijdperk we reldbeeld 1919-1939. Predikbeurten voor Zondag Ned Herv Gemeente St. Janskerk (Achter dc Kerk 5) 9 en 10 30 uur ris C' A Korevaar. 5 uur ds G Elzenga 7.Hterdng- a* ond 8 30 uur Avondgebed Wcsterkerk (F.mmaxtraat 33) 10 uur d» F J. Pop. Driebergen, jeugddienst. 5 uur d/ J. J. Koning Kinderkerk (in gebouw Vrije F.vang. Gemcentr. Zeugestraat 38> Hf uur dc heer P. J v. d Berg Ver. van Vrijz Ned. Hervormden (Pe perstraat 128) 10 30 uur ds Joh. P. van Mullem. Edam N'ed Herv Ver Calvijn: (Turfmarkt 142) 4 30 uur ds H Goedhart. Reeuwijk Woens dag 7 30 uur d* 1 van Sliedregt. Huizen Rcmonstr. Gcref. Gemeente (Keizer straat 2) 10.30 udr ds J E. Tuininga. Voorburg Vrijz. Jcugdkerk (in Remonstr Kerk. Keizerstraat 9 uur ds J v d Guchte. Evang. Lutherse Kerk Gouwe 134) 10 uur ds A G v. d Haagen. Leeuwarden Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 1030 cn 6 uur pastoor G I' Giskrs. Geref Kérk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur d* W. van Dijk. Geref Kerk art 31 (in Chr Geref Kerk. Gouwe 141) 8.30 uur leesdlenst, 3.30 uur ds Joh Dam. Bodegraven Geref Gemeente (Stationsweg) 10 en 5 uur dr C Steenblok Chr. Geref Kerk (Gouwe 141) 10.15 en 5.15 uur leendienst Oud Geref Gemeente (Turfmarkt 58| 10 en 5 uur ds Joh. van Weizen. Woens dag 7 30 uur d* Joh van Weizen Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) Zaterdag 7 30 uur bidstond; Z.ondag 10 en 5 uur d.« J. I van Wijck: Dinsdag 7 30 uur Bijbellezing d* J. I van Wijck. i.egcr des Heil*- (Turfmarkt til) 10 en 7.30 uur majoor O Jouvenaar. Kerk van Jezus Christus van de Heili gen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 5 uur dienst Burgerlijke Stand Geboren Theodora Margarrtha Maria, d v. L. J Heerkens en Th. J. Koemans. Vorstmanstraat 40 Robert, z v. L. van Oei en A. H van der Speld. Gouwe 83 Ondertrouwd H Middendorp en J H van Hemert L A Faalj en J N. H. van 'Haasteren A. I van den Broek en W. C van der He». I Verkaaik en T. Boere Overleden Teuntie van Klaveren. geh.'c met C. van Heiningen. 70 j. Puzzle-winnaars De dubbele puzzle kon het enthousiasme van de problémen-liefhebbera niet tempe- ke woorden ren Talrilken kweten zich van deze dub bele taak en kwamen achter de dichterlU- PrlDwInnaar* ziin Prijs van f 5.A M Stolk. Tweede Hieronymu» van Alphenstraat 5 tR Gouda. Prilr.en van ('2 50: A Burghoorn. Houl- m«n*plant*oen 6 te Gouda en W Kool B 52 te Stolwijk. SOROPTIMISTEN'CLUB. De Goudse Soroptimistenelub gaat 12 Juni met Soropttmisten uit alle delen van hei land haar tweede lustrum vieren Er wordt een rondvaart over de Plassen gemaakt en na het diner komen de dame* naar de Markt om te luisteren naar een carillonconcert van mcj. M. Blom FIETS QESTOLEN Voor een perceel aan de Zdbtmanstraat is gistermiddag een damesfiets gestolen. Kapperstsrlrven. Voor de kapper?, die tot nu tor niet zijn ingedeeld en «een In deling bij het Directoraat-Generaal van ar Prijzen hebben Aangevraagd, is een laatste termijn Ingesteld. Wie niet ingedeeld is en vóór 30 Mei a-s geen verzoek tot Indeling heeft inge diend. dus bij contróle geen indelingskaart •of ontvangstbewijs van een verzoek om indeling kan tonen, mag niet méér bere kenen dan het tarief der laagste klasse, zijnde 35 cent voor knippen. 15 cent voor scheren. 40 cent voor wassen en.wa: het damcsvkk betreft. 45 cent voor wassen. 63 cent voor wassen van ongestoken haar. 8Q cent vfter onduleren. f 4 voor perma nenten en f 8 voor coidWave BEZOEKT DE BRANDWEER 7ENTOONSTCIHN6 HQUTRUGT DENmAAG|*V M€l DAG Gf OPf ND VAN '0~ 10Ul.fi ENTREE 75tl Mrl 7 uur Veemarkt restaurant: Beleen- komst Ned Chr. Bouw»rbe:der»bond te; bsi- denkin* 3S-ja:.s besta-n afde! U Mei 7.3* uur Kumimln: U. z ekicboo: De Be.:.i ring Me- VHJe Evang. Oemeenla: ït Mel l uur Concordia: Opvoering ..Kr staat geschreven" door tonee.geze.»chap ..Tot On* Genoegen Mei IJl uur et Jaa«kerk: Avondgebed rs Met 1—1 en 7.3e—M uur ntarnne**enhnJ( De WUk llnsang Peperstraati B»ra !S Mel 7M uur CnSperalte-tebautv Raam M: Biteenkom»; coopeiai ece Vrouwenciub 7» Mel 7.JS uur Vrl|e Pxang. Gemeente: Bilbe er t d» J I Wi'ck t t« Mel is—IJ en 7 M—a.u uur Ularonet- trnhul* De W!|K ilnfeng Peperitraal): Baza H Mei i-m uur OiMthaien (I: Tentoon- sle n« werk ee ngen G,. id«t indu<uue- en hii:*hoiidartKM> «te n II ïl Mei 7—a uur Raam i*"1 ,g p fen- rorimt e :-i -ren k -rh'en tl Mei 7.J* uur lal\l|n: K< eektif. d» J t Mei :e uur Oml i.eref (.emrenl* ts Me» 7.o uur Parad ik K.ne oe.o elc.ng d#: en r d.re M ••rn'iu T* Mel I uur ('onrnrdu: i -ri-c e and*- a G ;.1*e Bond van D e'•»p'kiiveir-i!g rge' Mel t uur noperatlegebouw Raam il: S Ir- en denata«ond CoOpera'lete Sr.ld e- krtns Mel a uur Rrtinle: Spieekbeurt da J BÓ- te- voo. l.«*co«vet hand t* Mel I uur Nieuwe Srliounhurg: Opvoe- i n - d ode rozen d<vr H#t Nederland- T mee voor Goud«e Toneelkring. *7 Mei sa uur *plerln|*lraat 113: Ge- lejenheld tot *n?:r.g en her--tenting egen d:ptithe: e n Mel I*lï uur 9plering*tr. Ill: Sa, eek- urn K-»»meen! ...n 77 Mel II tiur De /.alm: *rme e \eita- de, i van aancW ho de NV houthgnde en «toomhoiit/agr- i De Hoop 77 Mei :.ïi4.3» uur Oo*lhaven II: Teiroon- *te a e er ngen Ooudae .nduatiie- Hebt U verstand von zeilen? Ik nt«t. Ik begrijp b v. hejemaal niet hoe tu et scheep, jes m preriea tegengestelde richting kun nen zeilen bg precies dezelfde u-ind. Maat mevrouw Tergouw zegt Dat i» niks t»v- zonders. Dat gebeurt onder de mensen ook. Hoeuifl tk dus net evenveel rerstand ran zeilen heb aft een olifant ran kantklossen, ben ik Eerste Pinksterdag toch naar de Plas geweest. Aardig, die honderden meters irH textiel in de liirhl Mevrouw Teroouu- heeft voor een paar weken een dozijn ulrkels. afpeloptn voor een was handje. Ik heb heerlpk in gras gelegen. Kersje heeft met z'n zusjes ijs gegeten en uif de wedstrijd heeft gewonnen, bleef voor me i erborgen 'k Heb er gem «f'ahrf ran gesnapt. Bij 't naar huis gaan zagen ii'é op de Venteweg drie en op de Graat Florlsiceg twee auto's allemaal Benelux. Zij de lur. wij de henen, maar '1 tras j rvstig op de weg. Op Tweede Pinksterdag iras hel iets drukker, 'k Ben eens op de grote auttnreq wezen kijken Waf een dollars rolden er oner de u-eg. Maar ik moet zeggen- de ï-nrfie roor de hrnrmr heelt gehn'pen. Allea reed eren - i.mo mm had geen haart me» laaide n.ei hier en dnrr I epen er ee<r-aar naast dr Iraam anrfe- ren duwden zelfeen had er de h-t van de schillenboer voorgezet weer een ander had er een zeilwagen moet zen gei zwh keiirm aan 'f consigne pehoWen h eerHik. die z-oclie voor minde' hen. Z nererhru'lr wordt e»n re- -r surres. Streks betalen we de oe'-e-dr \fc-«h«'f- oenep mei uitgesvce'dc h*n-.ne temt. 7 i ie dm n we ome Marshall er-s ra e' Wr. fork fr stoer roti: \frt de I JASTERGOUW i ZENDINGSfOLLECTE Fe>! met p i:,»e-en in de Ned Herv kerken «ehouden collecte «oor de zrnd;ng heeft f 1445 38 opgéhrncSt AI.S DlAKI.K gekozen In de vacature wegen* bedanken door de heer v cl. Velden, i* al* diaken van de Ned Here Gemeente gekozen de heer A W Kok r er weer re nnaer rn i an oemaakt. Nee k I automobiliste» hebben j 71 Mei 7 Markt: Voo jaar»paaiden- Mei 7 7*—1.31 uur On«ihavrn U: Tentoon- 'd* Sen G3ad,,e 'Jduti e- 71 Mel l uur Kunttmln: Fee«u\ond Goud»e On -«pam nc« Soc.-e.l. opvoeimg Hammen. GOUDA—CHARI.OIK. De danwlub Gouda «prcli Dinsdag ln Café Duynatee een wedstrijd tegen Chai- Im» om een plaat» tn de hoo(dklas»e. aan- ang 8 uur "\fORGEN wordt A. Roland Holst, wellicht de grootste van de thans levende lfl Nederlandse dichters, zestig'Jaar Weliswihr bracht deze rubriek korte ttyd geleden één van zijn gedichten, maar we tallen deze gelegenheid toch aangrijpen, om ieta van zijn betekenla te belichten, voor zover-dat ln een kort bestek doenlijk ia. Het zal wel niet mogelijk zijn een dichter te noemen, die zozeer schrijft uit een volkomen eigen wereld al» A Roland Holst Het woord, dat telken» bij hem terugkeert, is heimwee, een verlangen naar een grootser en bewogener leven dan tegenwoordig mogelijk ia. naar een tijd. toen er achonere mensen op aarde leefden, wier ziel de oorspronkelijke zuiverheid en helderheid had bewaard Griekse en lerae sagen ontsloten hem deze ..voortijd", waarin de helje kreten opklonken van hen. aan wie hij zich verwant weet. Zijn roeping i*in onze late wereld, waarin anders niet» "klinkt dan ..J«iclen.' spot. weeklagen, hee» natellen van goud tc getuigen van de groothe.d dezei „zielsverrukten Om dal te kunnen doen moet hij zich afzonderen, want slecht» in de eenzaamheid zijn hun stemmen te horen. Doch niet alleen op een legendarisch verleden i* zUn aandacht gericht. De eenzame, die ln volkomen oiergave luistert, vermag in het waaien van dc wind en het ruisen van de zee dc boodschap te horen van een eiland, waar de ziel haar oorspronkeiyke staat hervinden zal. Waar deze dichter spreekt van schuld, daar bedoelt hij )HJn terugschrikken voor da uiterste eenzaamheid zyn zoeken naar geborgenheid bu de mensen en hun klein bedrijf. In ondfrtfaand gedicht i* het, niet de wind of dr zee die" hem de tUding vah een oorspronkelijke helderheid overbrengt, maar de glimlach van een wiegekind. Die la hem openbaring van een zuiverheid, die er waa voor de aanvang der wereld en die er zijn zal. lang nadat de mensheid (Babyion en Londen) zal opgehouden hebben te bestaan. Klank, rhvthme en beeldspraak roepen hier onmiddellijk de sfeer op van een helder geluk en tegelijkertijd is dit ver* met zijn buna intiem gegeven groot»: het is niet minder ifionnagr dan dr gedichten waarin Roland Holst een oordeel velt over de men«h«*id. die de oorspronkelijke krachten der ziel heeft veizaakt en zich laat beheersen door de drift naai marht en bezit Wie weten wil. hoe profetisch deze afzUdtge daarbij de wereld kan zien. die leze dc bundel „Onderweg die in enkele Jaren herhaaldelyk werd herdrukt. VAN EEN KIND, Zoolang ik maar met hem speelde waa mijn heimwee wel vervuld in zijn wiegeklcine weelde, wpirt hij lachte mij vrij von schuld vlakbij vit het eeuwige leven geluk ook het water lacht eerder dan de wereld, even klinkklaar en vanzelve eu zacht, enkel gelijl: water zijnde. O. her lachen van een kind voor de wereld en na haar eindse van een kleine blinkende wind vertelt het. die eens uitgezonden zal worden over trots eu pijn. totdat Balfplou ett Londen vergeven en vergeten zijn. Uit „de Wilde Kim A ROLAND HOLST (geb 1881» Schoonhovens ambachtsglorie Ambtenaren „De rbh/nY 71 MSI I.M uur »t Janskerk: *.o-,djrbed Bioscopen Afhouw burg Bin*rnop: He- woord fmet V'ietoi S-ö»ttn-n en l'anda Hnthtardt) Thalla Theater: Nerte rt* n /even let ten (me- K'«>» Kien en Greet V'oge;»), Heunle ntoiroop: Boefje Une- Ann.t va Kr.) Va-vang: 7 7 en S1J uu Zondag: 3 S. 7 en T a «ern m ddag^xi *le ngei. Sport op Zondag Vlhlrllfk: ov-nna-le e.-l 10 v yr.-e cv-nn»- *d»t Goudse A*h>t ek Comm.urf Voethal: ON VHBC. ?M i Zondagsdienst doktoren R' afwr/ zhe.d van de hu!»ar?> r.'n van 7.»)e'datm ddac 3 tn? Zondagavond 17 UU1 te co-.lu.fe en de doktoren P de B-e Gouwe HS ceiefoo-, ??73) en H ,v M Eljkman. We- a v en S3 (te.efoon JJI7I Onze bioscopen BOEFJE- Retinir Rioaconp De gebieden!» van hel Rotterdamse Boefje, zal uit boek. toneelstuk* en film wel genoeg/aam be kend fijn 7.c staal nog st> i-d* op het pro gramma en daj duidt er op dat de avontu ren van de/e vrgend Pn bovenal het goede hart onder hei gerafelde iongcnskieltje nog stccd» tot velen spreken. En al* men aan Boefje denk:, «lonkt nun aan Annie van Kcs. die d.r rol almcer dun duizend ma<,l gespeeld heeft. Dat bewijst dat Brusse's tekening van het Rotterdamse jochie nog ateed* in trek I» Vooraf dramt een film over de marine- luchtvaartdicnst in Indonesië NEDERLANDS IN ZEVEN LESSEN Thalia Theater. Deze eerste na-oor- logsc Ncderland.-e film u geen trllbeelden roman mai.r zoal* de titel zrct een les in zeven delen Een le» die dc bedoeling heeft een bescheiden beeld te geven van Neder land en /ijn bewoners, van hel landschap, de achitectuur de kunst, de aard het levdh tn hut» en op school, de onlüp..nning en/. Zeker een heel onvolledig beeld, en het toont In hoofdzaak bekende zakei maar het i» toch interessant en misschien juia! omdat het zoveel biedt dat vertrouwd cn bekend Is. zo prettig om te zien en te horen. Het is Koos Kifrn. alia* Wam Heakc*. die hier dc docent U cn hii gectt zijn cursus rtp boeiende, onderhoudende wijze, is daarbij wel eens flauw-, maar toc.n meer geestig en soms ook sarcastisch. Hij laat naast dc zonnige kanten, als onze trots de K L M.. onze glorie, de portretkunst, ge. durende vier eeuwen, onze prachtige land- rchappen. onze royale snelvcrkeerswegcn ons streven naai licht, lucht en contact met dc natuur, in huizen cn scholen, onze heerlijke w atersport genot gons cn/.. ook de Jtuhaduwkunten zic.i zoals dc problemen efl narigheden d.e het hedendaagse wo ningtekort met zich brengt, alsmede die van dc schaarste aan sommige levensmid delen en ook hoe het leed dal dc oorlog bracht zo hier cn daar "nog nawerkt. Doch hjj vertelt daarvan ln zijn woorden en beelden, op opgewekte toon som* met lichte spot. nooit ë:tter. De fotografische kwaliteit van dc film. Mariu* Mevboom. Peter Staugaard en Piet Sihrikkcr. heb-, ben het camera-oog geleid, is heel behoor lijk en de muziekalc illustratie van Rudolf Kasacmeyer is uitstekend Het geheel ia ondank* zwakheden en onvolkomenheden, atelltg belangwekkend Het voorprogramma biedt /o m. een re portage in kleun* van de gnntoonitelling der huwelijksgeschenken vin het Engelse prinselijke paar irt het St. tames Palace. HET WOOUb. Schouwburg Bioscoop./- Hier gaat hst prachtige Zweedse werk Baar net boek van de predikant-geloof.-heldi Kaj Munk ..Het woord", wltarover in oniKjUd van giateren reeds wérd geachrryen f Al KT *<herp «laxnngeluld hiet de auto- 1 bus <le hoek v .n dr Voorhaven om en de vreemdeling, die geintrirk,errd rond kijkt krijg? d.t.n een v <„vrj.r fjr van al het oude stadsschoen, dat Schoonhoven kan bieden dr .-talige Haven. Na het uit stappen voor de monumental* trap van het stadhui*, gaat hl) enige »tr*atje» door. nauw en klein, zo-1» dut bij ren oud-Hol- land*e stad past' eu dai.r sUat hij al aan de grens dc Wal Dnt h h«-t i» diimaal niet te doen om oudheid of stedenschoon, niet Schoonhoven de \*e»ting*t«d. doch Schoon hoven de zilverstad is het doel van het bezoek In Schoonhoven dal pa* zijn 5000ste in woner mocht welkom beten-, kent iedereen iedereen Dus veie l ent er nu-f de heer H Murk Hij i» een grhcicn Scboonhovenaar en van d- twee en tachtig jaren, die hU nu t- IL h- ett hii «-( c ent g "i1 h« t bank ge/cten Op II April w„- hij ze-tic jaar getrouwd en de zeldzaamheid un «llt ju bileum wordt n««c gra«ccntufcr9 door het fnt. dat hij nog ducelui,? f>|) dat bankje zit Welk bankje' D: t voor zijn werktafel »t.i r in de goudsmederij vn zijn zoon» Die flange werkzaamheid waa aanleiding om hem de eremedaille in brons van de Oran- je-Nassau-orde toe te kennen. Verleden week heeft burgemeester Nieuwenhutaen hem de onderacheidinR op het raadhuis in het hij/iin van de fAmilie uitgereikt Van zijn twaalfde jaar af. toen hij als leerjongen be gon, zit Hendriku* Murk al in het vak van goud.-mul. Nee. niet van zil- verstnid Daarvan kan hij natuurlijk ook alle* vertellen, maar er i* verschil F.en goudsmid heeft natuurlijk kostbaarder ma teriaal onder Jianden en werkt secuurder en langzamer Vroeg- i ko-ht men alt grondstof gouden markstukken, gouden, ponden en wa* het (ijne goud gewoon te koop Nu mt/cten dc gro«*iers.idlé hun be stelling doen. het oude goud inleveren. .Ja. vroeger was er nog wel een mooi stuk werk tr Leveren door een vakman Neem nou bijvoorbeeld het provinciaal- werk Dat zijn de sieraden, die de boeren en boerinnen dragen. Hoeveel Zeeuwse boeren en boerinnen zullgn knoppen en sloten gedragen hebben, die uit mijn han den zijn gekomen" Doch de boerendranit Is duur en verdwijnt langzamerhand En ook Ir» ons vak woedt de vakman meer en meer verdrongen door de machine Kyk. ik ben nu hezig om gouden klompje? te maken. Eerst wordt de ene helft onder dc ma chine gevoiipd dan de andere helft', ik soldeer ze aan elkaar met guud »oldecr»el het ding wordt van een oogje voorzien en gepoetst en klaar is het Zo eenvoudig als wat". Geharde vingers Eenvoudig, voor een vakman Maar voor een leek zitten er all<-rlei geheimen »an vast Als die probeert te solderen. *m» li niet alleen hel soldeersel, maar het hele klompjf weg en in plaats van het nationale pronkstuk de klomp, die strak* al» de dollartoeristen komen, de halsketting van een rijke Amriikaanse zal sieren, blijft ei een onooglijk »tukjc zwart goud over Want goud smelt vlug en soldeersel srneli n--g vlugger En rf. t \crsihil in smclttijd. daar moet i< nou vakman voor /ijn om dat t* voelen D.-t »meltrtf w.i* het eerste w at een leer longen leercir Stukic» goud op een plankje gasvlam rr bij, blaaspijp in dr mond. cl- vlam richten. ing«-«pungen turen, het goud werd een roodgloeiend hal- letje voIiMnd sTukn- |M-| ongeluk h-l plankje wat si heef houden, hel balletje r«ilt in de holte van dr hand en de leef* jongen laat i/n ^hrik ullc* vallen en d.-nst van pijn d' horlepiep Tot groot ver maak van dr ouderen die „he( wel ge- dacht hadden Behalve smelten kan mm met «lat edel metaal nog allerlei nandelingen verrich ten pletten* ponsen en rekken Door een gouden draad te (rikken door steed* nau were ojierungen wordt hij sleed» durtner en langer Een gouden reepje kan men onder de wals scheermesu*dun kritgiri Voelt u maar „Au^ irgt «ta bezoeker Niet vanwege de herpT- maar het reepje waa onder de bewerking gloeiend heet gewor den IV goudsmid wi»t dat wel. maar hij voelde het niet Zijn i ingerloppen zijn kei hard geworden. Ander* zon hij het ook nooit kunnen uithoigten on» enige tiental len brbthes en hangertje* met s« hrrpe punten er aan een voor een hij het bijvij len (alle krasjes m«Kten er uil) lussen duim en vinger va»t te houden Een der vuile nummer* op het program ma. waarmifte een leerjongen werd Inge wijd. was dan ook Hier is een gulden Hou hem vast tu.*«en duim en vinger Ik zal er een brandende lucifer onder houden Al» je hem vast kunt houden, tot de lucifer is opgebrand is de gulden voor Jou". Ten bewijze dat het kon demonstreerde een der ouderen het. doch cr is nog niet éen leerjongen in Schoonhoven geweest, die op die maiyer oen gulden heeft ver diend Een blik in de werkplaats leert dat «r ondanks het gebruik van de machine nog veel handwerk overblijft. Daar wordt ge soldeerd gepolijst en fev-yid aan ringen, manchetknopen, zilveren kruisjes, klomp jes en molentje» Naast de klomp heeft da Hollandse molen aan ona land in het bui tenland bekendheid gegeven. Dua maakt men in Schoonhoven voor de vreemde loe risten. die een ..-•cht" Holland» souvanler willen mcenêmen. kleine gnpden molen tje* Die wieken kur»en draaien! Het la natuurlijk massa-werk. het riet er Hef en keurig uit. een aardig stukje werk. maar de akman. die denkt aan de stukken, die hij vroeger maakte, haalt er zUn schou ders \Qoi op Kostbaar afval „Ha. die hazepoot' Weet u wat een ha- zenpoot i?' Ongetwijfeld Doph In Schoon hoven i* het dc scheldnaum voor een goud en xilvcnmid Dat zit zo. Een Roudamld gaat met dure grondstof om en tiaurom ia het te begrijpen, dat man cr angstvallig voor oppast dat ernletavart verloren gaat Dc amid zit te werken boven een geopende tafellade. i val op een «tuk papier zijn werk. wan worden i netjes afgeveegd met een'.. De moderne smid heeft dft^ïiarlge pootje vervangen dory een kwastje, maar dat maakt geeh verschil Wanneer de handen ziin gewassen, wordt het waswater be waard' Er zit goud ln' Het opveegsel van dé vloer wordt niet met de vuilnisman meegegeven, doch bewaard! Eens |>er jaar wordt het aan een Amsterdamse flrm« verkocht, die er op een nogal omslachtige en tljrovende manier het «dele metaal uit haalt Fn de opbrengst Is zo groot, dat u en Ik er een pn IUg< vacantle van zouden kunnen vieren. A* dan het product de fabriek heeft v-Tlaten. komt. het via de grossier ln «ie etalage van een gnudsmidswlnkél en we geloven grif. dat het goud ls. Maar we be hoeven het niet te geloven, we' kunnen het immers zien aan de stempels En dan ge loven we vervolgens al die tekentjes wel. Toch nUn ze zeer belangrijk. Want ze ge ven de waarborg, dat de ring, die de ver liefde jongeling zijn Dulcinea aanbiedt, werkelijk cm gourjen ring. is en nig* een opgepoetste gordijnring De keuring ge- xhiedt voordat het product naar de groa- sier gaat en voor dc Schoonhovense firm* s gebeurt dat m «le eigen stad Het toetsen naar liet gehalte gebeurt op een touts- steen, een stukje zwart basalt Hier volgt een eenvoudig voorbeeld: men neemt het stukje steen en ge«Tt er enige streken <ri met g«»ud van 18 karaat, goud van 14 ka raat en koper De toetsstreken. die vlak naast elkaar staan. bestrijkt men met toet zwatelen ts zuiver salpeterzuur met enige drO^pels zoutzuur er door. Het heeft het vermogen om de onedele delen fan het metaal weg te vreten. Na enige ogenblik ken kan men zien dat het koper totaal ta verdwenen het 14 karaat* goud is een weinig aangetast en het 18 karaats goud blinkt nog in al zijn glorie Van dil alle» en van nog veel meer kan ri- hei t Murk vertellen van hel alllagé. w ï.irbtj van 100 gram zuiver goud 170 gram 14 karaatsgoiiri gemaakt wordt, door toe voeging van koper en zilver, van zwart g-'iid. «lat bewerkt wortjt, met konings water (twee delen zoutzuur en een deel salp-ierztiur) en koningswater genoemd word- omdat het het hljna onaantastbare goud oplost van bleekgoud, wit goud, roodgoud (modeverschijnselen) en gebleekt goud. (boerengoud). van de ups and down* in het bedrijf, dat zo sterk afhankeiyk is van onjun«tuurschommelingen en hij doet het met een beroepsliefde. die even zuiver is al* het metaal, dat hij op zijn 82-jariga leeftijd nog steeds bewerkt: het goud' KERKNIEUWS Ned Herv. Kerk. Beroepen te Midd«l- harnis (toezeggmg) H. Goedhart te Reeu wijk. te Oude Tonge L. Slok te Dordrecht; te Zijpe (toezegging) L. Blok, candidaat te Rotterdam. Bedankt voor WUlematad. M Enker te Cadzarto; voor Bleiswyk L. Brasser te RU»seni*voor Oud-Alblea A. Klein Kre- nenburg te Brucken en Kerwljk. Geref. Kerken. Bedankt voor Wille* stad G. Visser te Haastrecht. Dr rh. j. idcohurg. Ae dlrecteur-gan»- ra» \an «te ataUatiek. is benoemd tot lid van de rommji:» van atatlstisehe «xpe-ts van het Internationaal Arbeidibuiaau te Genéva

Kranten Streekarchief Midden-Holland

GC | 1948 | | pagina 2