Onthullingen over kabinetsformatie
LEKKE BAND ontnam.- Faanhof
een zekere overwinning
Water en vuur verenigd,
Keulens Dom is 700 jaar
Oog om oog tand om tand
in voetbalfinale
Soldaat die geen patrouille
hoeft te lopen
Gedicht
L-I
zegt mr van der Goes van Naters
Eindklassement
bokstournooi
iNr 23 tpqedt op
Denemarken derde
Vooiting tweede in wegwedstrijd
Zweden klopte
Joegoslavië met 3-1
BRONS voor dapper hockey-team
DE HERKOMST VAN HET ESPERANTO
Amsterdam wordt een sprookjesstad
Nieuwerkerkcr „doel'
Java's vliegvelden
GOUDSE SPETTERS
Gunstig jaar voor
Kaashandel-Mij
Bijzondere aanbieding
voor onze abonné's
at ry
AAR.
ANNEER
Het
van de week
ADOLPHUS
Olympische droom
i
EERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1948,
TUden» het debat tn de Tweede Kamer
over de regertngaverklaring onthulde
prof. Romme (K.V.P.) fiateren, dat de
Kamerleden van de K.V.P zich eenstem
mig hebben verzet tegen aamenwerking
In de regering uitsluitend met de P v d.A.
De vorming van een kabinet op bredere
basis door dr Btel la echter mislukt om
dat in de kringen van'de P vd A. wat
krasse woorden (nooit samenwerking met
de V.V.D ln een kabinet) iets te vlug
waren uitgesproken. Want tenslotte is er
nu eigenlijk tóch een kabinet op bredere
basis. De K.V.P. heeft dit steeds voorge
staan in 'a lands belang De heren Drees
en Stikker zijn niet alleen iets mécr,
maar ook iets finders dan aftreksels of af
gietsels van Karl Marx en Adam SmitH.
Daarvan moeten we profijt trekken voor
een nieuwe politiek nu na tientallen van
Jardn de geesten rijp zijn geworden voor
een. hervorming van de individualistische
opbouw van de maatschappij in een orga
nische opbouw door de publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie en het is van
belang, dat aan de voorberWdma^Uaar-
van verscheidene politieke groepen mee
werken
Ook mr Oud (VVDkwaht met ont
hullingen. De kabinetsformateur dr Becl
had een concept-programma toegezon
den aan de Kamerfracties van de K V P
de PvdA. de CHU. en de VVD als
basis voor besprekingen. Die besprekin
gen zijn echt* niet aangevangen, omdat
de Pv.d A weigerde er aan deel te ne
men En de tweede formatie-poging van
dr Beel mislukte omdat de P v d A wei
gerde prominente figuren van de VVD
en de CHU. in het kabinet op te nemen
Wat tenslotte de benoeming betreft van
de heer Stikker (directeur van de Heine-
ken's Bierbrouwerij) tot minister van
Buitenlandse Zaken deelde de heer Oud
mede dat hii persoonlijk bij de heer Stik
ker er op heeft aangedrongen rijn bezwa
ren opzij te zetten en zich de opoffering
te getroosten het ministerschap te aan
vaarden
Onaanvaardbaar
De heer v. d. Goes van^Nate
(P.v.d.A) onthulde, dat dr Beel
tweede formatiepoging van plan
minister-president te worden en
van minister van Overzeese
delen op te heffen, terwijl er
lid van de P.v.d.A. zou komi
derde sleutelpost van Buitenlai
Dit was onaanvaardbaar. De
de heer Romme waarom de
Schalk wel en de heer Beel niet
gen. zal wel nooit worden
maar het stellen van de vraag lucht soms
reeds op. Overigens is de P v.d A. nog
steeds voorstandster van een twee-par-
tüen-kablnet en het zal pas later blijken
of het mogelijk la geweest, dat water en
vuur in dit nieuwe kabinet zijn verenigd.
De heer Til an us (CHU.) deelde
eveneens mee. dat bij de kobinetsferma-
ji? de schoen wrong bij de heren van de
P.v.d.A. De functie van de heer v. Schalk
In het nieuwe kabinet zag hij als ..crisis
bezweerder Met nadruk vestigde' hij
tenslotte de aandacht op "tie toenemende
terreur op Java. waardoor de bevolking
het vertrouwen ln het gezag Verliest.
Deze toestand mag niet langer voortdu
ren. Er móét worden opgetreden.
Opposant Weiter
ln de heer Wel ter ls de Kamer een
boeiende «'preker rijker geworden vooral
omdat hij zijn rede niet voorleest, maar
voor de vuist wegspreekt aan de hand
van aantekeningen en omdat zijn woor
den merkbaar uit het hart komen In zijn
toI van opposante Katholiek is hij vlijm
scherp. Hij dankte ..het zelfstandig den
kend deel van de Katholieken", dat zij
hem naar de Kamer hebben afgevaardigd.
Hij dankte ook de heer v Schaik. dat
hij de Rooms-rode coalltte niet heeft
voohgezet. althans het tète 4 tête heeft
verstoord. Wanneer de heer v. d. Goes
van Naters na de verkiezingsui(9lag nóg
zweert bij een twee-partijen-kabinet, dan
geeft hij daarmee blijk van minachting
vpot hei democratische stelsel
De inzet van de verkiezingen was de
grondwetsherziening in verband met In
dones.Maar volgende week. In tweede
lezing, weet men nóg niet waar men aan
toe is. Ook het kabinet zelf niet. Het is zó
erg dat de K.V.P. de verkiezingen over
Indonesië inging met de „toepasselijke"
leuze Gezond gezin - Gezond volk!
Over de nieuwe regering zei de heer
Weiter. dat het hem verheugt, dat het
geen parlementair kabinet is. dat bij
voorbaat verzekerd is van de steun van
het parlement De toestand zoals nu ia
de beste waarborg voor de democratie.
Regering en parlement moeten onafhan-
k%10k zijn en hij waardeert nog altijd, dat
de heer v. Schaik in 1925 blijk gaf van
een eigen oordeel toen hij, tegen de af
spraak in. de vlootwet torpedeerde. Vaak
heeft spr. gedacht toen de heer v Schaik
nog Kamervoorzitter was: jammer dat
hji niet in de fractie zit Maar dan was
hij misschien niet herkozen'.
Het eindklassement ln het Olympisch
bokstournooi luidt
Vlleggewteht 1 Perez (Argentinië) 2 Ban-
«ttneltl (Halie). 3 3oo Ann Han (Korea».
Bantamgewicht 1 Szik (Hongarije); 2. Zud-
das (Itsli1 i 3 Venegas (Porto Rtco). Veder
gewicht' 1 Fctremenlt (Italic); 2. Shepherd
(Z.-Afrika); 3 Antkiewicz (Polen) Lichtge
wicht 1 Dreyer (Z-Afrlka). Vissers (Bel-
gie); 3 Wad (Denemarken) Weltergewlcht
1 Torma (TsJSlowj; 2 Herring (VS) I.
d Ottavio (Italië) Mlddengewlcht 1 Papp
(Hqngarlje); 2 Wright (Cr. Brlttannie) I
Pontana (Itali#). Halfzwaargewicht 1 Hun-
ter (Z-Afrlka): 2 Scott (Gr fenttannie) 3
CU (Argentinië) Zwaargewicht 1. Ingleslas
(Argentinië); 2. Nllsson (Zweden);.3. Arthur
(Z.-Afrika)
Herdenkingspostzegels
Van 31 Augustus tot en met 30 Sep
tember zullen ter gelegenheid vsn het
regeringsjubileum van F. M de Koningin
herdenkingspostzegels met haar beeltenis
in de waarden van 10 en 20 cent ver
krijgbaar worden gesteld. De kleuren van
bedoelde zegels zijn resp. roodachtig-
oranje en blauw De g.ootte van de zegels
ls 25 x 36 mm. terwijl de afmetingen van
het eld 22 x 3„ m m bedragen De zegels
zitajiitgevoerd ln plaatdruk. De ontwer-
JJën en de gravures ztjn van de kunste
naar S. L Hartz. de tekst en de waarde-
aanduidi.ng van de letterkunstenaar J. van
Krimpen. Deze bijzondere zegels zijn. ook
In het internationaal verkeer, voor frafi-
kor'.ng geldig tot en met 31 December
1949.
De heer Welter nam het dr Beel ernstig
kwalijk, dat hij bij zijn kabineUformatia
n 1945 ten aanzien van het Indische be
leid alle steutelposities heeft toebedeeld
aan De Stuw (met dr v. Mook als hoofd-
prlester) en de P v d.A. Dit monopolie
is nu tenminste verbroken.
Het Indische vraagstuk is een nationaal
vraagstuk. Waarom maakt de regering
zon haast met de grondwetsherziening
en niet. terwijl de terreur op Jav«P angst
wekkende vormen aanneemt, met het
heritel van rust en orde?
Tenslotte gaf spr. uiting aan de hoop.
dat de in uitzicht gestelde sluitende be
groting niet zal worden verkregen door
verhoogde belastingen, want werkelijk:
we kunnen niet meer!
Dirtsdag wordt het debat voortgezet
Met een geestig speechje heeft dr L G.
Kortenhórst (van de K.V.P.) gisteren zijn
nieuwe lunctle aanvaard als voorzitter
van de Tweede Kamer. Zo n speechje ia
traditie, maar die is niet gevestigd door
de eerste voorzitter van de Tweede Ka
mer. in 1814, want die kon niet spreken
omdat hij op de bewuste dag hees was!
Dr Kortenhorst wist te vertellen, dat hij
thans de 23ste voorziter la van de Kamer.
Er zijn sedert 1848 dus aanzienlijk minder
voorzitters geweest van de Kamer dan
van de ministerraad, waaruit hij conclu
deerde dat de functie van Kamervoor
zitter van eert grotere bestendigheid ge
tuigt. Met een zittingsduur van 13 jaar i»
de nu afgetreden voorzitter Van Schaik
retordhouder.
Dr Kortenhorst. die sedert 1925 zitting
heeft in de Tweede Kamer, verklaarde als
onpartijdig kamprechter de waardigheid
van het parlement te zullen hooghouden.
De vergoeding van de Kamervoorzitter
bedraagt het dubbele van ,dat van de Ka
merleden. dus 12.000 per'Jaar.
Gewijzigd Brits elftal
verloor met 53
Een geheel gewUilgd Engels elftal er
waren nog maar vijf spelers, 61e tegen
Nederland eveneens van de partU waren
heeft de atrjjd om de derde plaats In
het Olymplach voetbaltournooi met 83
van Denemarken verloren.
Het spel. dat de De ïen demonstreerden,
was aanmerkelijk beter dan dat van hun
tegenstanders Nog voor de rust was de
stand gelijk door een stevig ^Brits offen
sief. waarin Hardisty. die nu rechtshalf
speelde, uitblonk, maar tocl> kon Soeren-
sen uit een vrije schop Denemarken nog
in de eerste helft de letting geven.
Nauwelijks was de tweede helft begon
nen. of de Denen vergrootten hun voor
sprong door een doelpunt van Praest Na
ruim een kwartier verkleinden de Britten
hun achterstand toen Amor uit een straf
schop wegens hands scoorde Hansen
drukte het betere spel van de Denen dh
door een keurig doelpunt, dat de Britten
alle hoop deed verliezen.
(Van onze redacteur)
I.ondtp, VrUdag
Twee Nederlandse rennera ontketenden vandaag in Wlndaorpark. de residentie van de
Engelte koning, na drie van de zeventien te rijden ronden reeda een aanval, die meteen
beslissend was voorliet verloop van de Olymplaehr wegwedstrijd. Voortlng en Faanhof
namen de Zweed Johanison mee op sleeptouw, raakten hem later kwijt, gingen samen
door, vele ronden Ian|, werden tenslotte achterhaald door een groepje van negen man.
sloten zich aan, behielden hun kam. een grote kana zelfs door de sprlntcapaciteiten van
Faanhof, maar zagen Kun hoop In rook opgaan, toen de kloeke Amsterdammer kort
voor het einde een lekke band kreeg. De Fraozman Beyaert won, maar op verraiiende
wijze zorgde Voortlng toch nog voor een zilveren medaille.
Een huilende Faanhof stapte twee ron
den voor het einde van zijn fiets, totaal
ontmoedigd. En zelfg in het oog van John
Stol en kolonel Pahud de Mortanges blon
ken tranen. Niet omdat zij de nu dreigende
Nederlaag moeilijk konden aanvaarden.
,maar uit medelijden met die grote, stoere,
blonde Amsterdammer, die het gehele sei
zoen als hot ware had geleefd voor deze
wedstrijd en die nu een kans had zoals hjj
vermoedelijk nooit meer zal krfjgen tn
zijn loopbaan.
Hij en de anderen. Voortlng. Grift en
Peters, hadden hot elkaar met handslag
beloofd, dat zij het échec van de baanren
ners zouden wreken. Het was waar. nog
nooit had Nederland in een Olympische
wegwedstrijd een rol gespeeld en het was
een stoutmoedige gedachte, dat genoemd
viertal het r>u wel zou kunnen Maar de
regen en de wind vreesden de vier Oran
jemannen niet. Integendeel zelfs, zij waren
hen tot bondgenoten in hun strijd tegen
Italianen en Fransen, die huiverden in hun
dunne kleding. Belgen. Denen en Zweden
moesten zij vrezen, in elk geval goed in
de gaten houden en toen de hertog van
Edinburg het startschot had gelost, trok
ken zij onmiddellijk mee naar voren. Faan
hof in het kielzog van Voortings wiel. Nie
mand ontsnapte aan hun aandacht, nie
mand kon weglopen4 zonder hen mee te
nemen.. En toen de Zweed Johansson er
even wat harder aan trok ln de tweede
ronde en los kwam van de lange sliert, de
marreerden Voorting en Faanhof en sloten
zij zich bij hen aan.
Op avontuur
liet avontuur lokte het drietal en het
■loeg de handen ineen. De anderen, die
het nog veel Ie vroeg vonden. Heten hen
gaan. maar z(J vergaten, dat drie man
sneller door de vele bochten konden gaan
dan een grote.groep en dat het ook minder
gevaarlijk was.
Zij namen een minuut? twee. drie. vier
minuten. Met elke ronde Broeide de voor
sprong op de worstelende Italianen, de
door pech achtervolgde Denen, die zelfs
zonder banden kwamen, de samen met de
Belgen afwachtende Fransen. Zij reden
sterk, die drie. heel sterk en in het pelo
ton hielden Grift en Peters een oogje in
het zeil met behulp van de andere Zwe
den. van wie Harry Snell. de gevaarlijke
Snell door twee lekke banden werd uit
geschakeld.
Het ging prachtig; het ging buiten ver
wachting, Het grng te goed Grift ving
de eerste klap op in de vorm van een
lekke band In de vierde ronde Hij zette
door jnet grote afrhterstand in gezelschap
van twee andere achterblijvers, de Oosten
rijkers Caves en Mockridge. maar zijn rol
was uitgespoeld en toen later de pechdui-
vel nogmaals op zijn achterwiel sprong, gaf
hij op.
Nog meer tegenslag
Het tweede slachtoffer was Peters. Hij
sloofde zich uit om alle ontvluchtingen
van Belgen en Italianen en Fransen te ver
ijdelen. Hij ging mee met iedereen, maar
toen Snell. Olivestedt en Zoric. twee
Zweden en een Joegoslaaf en even later
ook de Deen Nielsen en de Amerikaan
Smith demarreerden, moest hij hen laten
gaan. Het waren geen groten, zij waren
niet sterk, niet gevaarlijk en werden weer
achterhaald, maar al die inspanningen van
do ernzame Peters in hqt steeds dunnende
peloton, inspanningen waafmede hij zijn
twee ploegmakkers aan de kop tarnde en
beschermde putten hem uit En toet) in
de achtste ronde tot,zijn groep het bericht
doordrong, dat Jojjansson p/êch had ge
kregen en nu alleen nog maar twee Oran
jeshirts voorop lagen, een bericht, dat Bel
gen. Italianen. Fransen. Denen en Zweden
tot gezamenlijke actie riep. toen kon Pe
ters de aanval niet meer verijdelen en
kon hij zelfs niet meer- aanhaken bij de
Belgen Lcrno en DelathouweT. bij de Noor
Christiansen en de Brit Thomas, noch bij
JiTouters. de derde Belg. die met de Deen
Rasmussen, de Fransen Beyacrt en Rouffe-
tcau en de Oostenrijker Hoobin op pad
ging. Toen het spel begon, halfweg onge
veer. moest Peters zich gewonnen geven
en tenslotte wierp een lekke band ook hem
uit de strijd.
Vergeefs
Voortlng en Faanhof wisten, wat er ach
ter ben gebeurde, maar sjj wilden van
geen opgeven weten. Zij aetten door. ZIJ
grepen de efenasak uit de handen van Jan
van Dlnther. sloegen hem om de bala en
bet vlee» en de eieren gaven hen nieuwe
krachten. ZU hielden vol. ook toen sjj
terrein begonnen te verliezen tegen de
aaamgebundelda krachten van de Jacht
honden, dia op hun «poor aaten en niet
meer loslletep. ZIJ verdedigden zich, lot
het verstandiger waa (In de elfde ronde)
zich In het groepje van negen te laten
afzakken en op die manier krachten te
«paren voorde eindstrijd.
Met die negen. Hoobin. Rouffeteau. Dcla-
thouwer. Thomaz. Maitland (Eng), die al
leen de sprong had volbracht, Johansson.
Rasmussen, Beyaert en Wouters trokken
zij verder over de heuvelachtige weg. die
zich door het prachtige park slingerde.
Wat achter hen lag, Italianen, die werktert
als paarden aan de kop van het peloton,
Denen. Zweden en het handjevol, dat was
overgebleven van Argentijnen. Grieken,
Chilenen, Canadezen. Finnen. Mcxiuangri,
Zwitsers, Luxemburgers, 'Joegoslaven
•Uruguezen ca het was allerriaal verloren,
uitgeput door die snelle vlucht flan de
twee Nederlanders, die
len enige rust konden
i tussen de wie-
De genadeslag
Faanhof speciaal gekozen voor deze wed
strijd om een eventuele eindsprint te win
nen. testte zijn tegenstanders stuk voor
stuk door telkens een tussensprintje te
maken en bevond ze allen lichter dan hij
Met een tevreden glimlach, een glimlach
vol vertrouwen en zekerheid begon hij aan
de laatste drie van de zeventien roViden
Het was toen, dat hU. gelijk op het slech
Ie wegdek voor hem al zovelrn was over
komen, zijn achterband vedelde begeven
Met een kreet van teleurstelling sprong hU
van zijn flets. Huilend rukte hij de band
van het wiel. Met neuveuze vingers legde
hl) een nieuwe band om. maar het waa te
Iaat. Heel In de verte, onbereikbaar t
hem. zag hU de andrre verdwijnen. En
met gebogen hoofd reed hU langzaam naar
de Nederlandse tent, een ontgoocheld, vol
komen gedemoraliseerd mens.
Er waren er meer. die uit de kopgroep
verdwenen: Rouffeteau, die viel. toen hij
voedsel aannam. Rasmussep, die pech
kreeg Maar zij hadden niet 20 gewerkt
als hij en zij hadden ook niet die heel ze
kere kans op het góud als hij.
De overgebleven acht maakten zich ge
reed voor het slotduel. waarin Voorting,
die niet kan sprinten, kansloos scheen,
maar waarin hij achter Beyaert. die hij
niet meer kon bereiken, zijn voorwiel over.
de streep gooide vóór de Belgen
Die zilveren medaille, waarop we niet
meer hadden gerekend, was een heilzame
pleister op een schrijnende' wond!
(Van onze redacteur)
Londen. Vrijdag
De finale van het voetbaltournooi li niet
alleen een teleurstelling, maar tevena een
zwarte bladzijde In de geschiedenis van
de Londenze Spelen geworden. Oog om
oog. tand om tand ging het tussen de Zwe
den en de Joegoslaven. vooral In de
tweede helft, najlat Zweden met 3—1 de
leiding had genomen. Wat daarna te zien
werd gegeven, had met voetbal al heel
weinig te maken!
Het begon goed en hoopvol met knappe
Zwged*e aanvallen en achoten van de ac
tieve Gunnar Nordahl En toen ook de
Joegoslaven het spel hervonicn. waar
mede zij tegen Engeland zoveel succes
bndden. waren alle voorwaarden voor een
Interessante krachtmeting tussen het be
weeglijke Zweedse en het mechanische
Joegoslavische spel aanwezig. Schoten van
rechtsbuiten Rosen en Gren werden ge
stopt, een doelpunt van linksbinnen
Cajkovaki werd wegens buitenspel afge
keurd.
Het ging aardig gelijk op met wisselende
kansen en slechts een paar onbetekenende
incidenten Toen rechtsachter Brozovic
uitgleed op het gladde veld. kon Liedholm
ongehinderd voorzetten en met een zeer
hard schot gof Gren Zweden de leiding.
Even werd Joegoslavië overspeeld door
de vlotte Zweedse combinaties ert de
manoeuvres van Nordahl. maar de Joegc-
«iaven verhoogde het tempo, lieten de
Zweden som* heen en weer draven, pro
duceerden weer hun shortoassing. demon
streerden weer hun handigheid op de
vierkante centimeter, meer in het bijzon
der rechtsbuiten Cimermancic en toen
laatstgenoemde een prachtige voorzet gof.
precies Op maat. knalde midvoor Bobeh
onhoudbaar de gelijkmaker in de tcuwen
BU de rust warm de kansen dus nog
volkomen open. al imponeerde het «pel
van de Joegoslaven ook na de rust. Een
plotselinge uitval van Zweden met keurig
samenspel tussen Nordahl en Carlsson
leidde tot een schot en daarmede tot het
tweede doelpunt en dat vergaven de Joe-
Oppermachtig voetbal
Er kan in Engeland voel gebeu
ren maar dat een voetbalwedstrijd
te iaat begint, ia beslist uitgeslo
ten De heer Ling, scheidsrechter
bij de voetbalfinale, keek gister
avond eens in zijn pi*ogramma zag
daar slaan kick off at fi 30 p m en
hield er zich aan Hii beduidde de
voorzitter van het I OC., de heser
Edstroem. dat hij de verdere hul
diging van Olympische prijswin
naars maar moest uilstellen tot de
rust. Podium, kampioenen cn de
grijze Edetroem verhuisden naar
de tribune en o-n halfzeven precies
begon de vactbalflnalc'.
goalaven de Zweedse midvoor niet. Zij
hadden het In het verdere verloop van de
strijd speciaal op hem «voorzien en toen
z|f het al te bont maakten, kregen eU een
strafschop en door Gren een derde doel
punt tegen «leb.
Over wat er daarna gebeurde, zullen wij
liever zwijgen Haken, notrappen en ruwe
botsingen volgden elkaar op; de een ..nam"
de-ander en Werd prompt op zijn beurt
ook genomen, cr hinkten aan beide zijden
spelers en toen Brozovic al te doorzichtig
zijn alkeer van Nordahl liet blijken en
hem tegen de grond werkte, haalde
scheidsrechter Ling, die als alle Engelse
scheidsrechters daartoe het recht heeft,
zijn boekje uit zijn zak en gaf hij de Joe
goslaaf een proces-verbaal'
Tegen het einde trachtten de Joegosla
ven de zaak nog te redden Toen gingen
zij weer voetballen en moest heel Zweden
verdedigen, maar het spel bleef te kort
tegen de gebroeders Nordahl (back cn
spil) cn bovendien werden zelfs de mooiste
kansen gemist Ergo bieef het 31.
Een machtig geronk van
honderden bommenwerper»
in het nachtelijk duister.
Vensters werden omzichtig
geopend Er was niets te zien.
maar velen stonden met de
neus tegen het raamglas en
trachtten de donkerte met dc
blikken te doorboren. „Daar
gaan er wat" flvjisterde men
geestdriftig. En de volgende
ochtend hoorde men van een
nieuwe ..terrcuraanval" op
woonwijken tc Keulen, waar
bij „onvervangbare monu
menten" waren verwoest. Wij
inwoners van het bezette
Nederland, trokken ons van
die .verwoestingen niets aan,
gedachtig aan wat Rotterdam
op 14 Mei 1940 had te door
staan. De befaamde Keulse
Dom werd ettelijke malen ge
troffen maar hij bleef staan
met zijn twee torens. De oude
Rijnmetropool verloor ker
ken. die in kunsthistorisch
opzicht eigenlijk veel belang
rijker waren dan de dom
(bijv. de St Maria bij het Ka-
pitool en St Gereon). maar
dc dom was altijd de meest
op de voijrgrond tredende,
bovendien een echt Keuls
merkteken en voor het
nationalistische Duitsland een
symbool van '..Deutsche Kul-
tur". die de wacht bij de
Rijn hield. Morgen zal het
700 jaar gelede/1 zijn. dat dc
eerste- steen van de dom
werd* gelegd door bisschop
Conrad von Hochstaden. "Dc
bouw duurde zes eeuwen. Op
oude afbeeldingen (o a. op het
Ursula-kastje te Brugge) ziet
men alleen het hoge gotische
koor De twee spitse torens,
die heden ten dage de be
langrijkste karakteristiek van
het gebouw uitmaken wed
den eerst in de 19de eeuw
voltooid. Toen de tweede
Wereldoorlog was afgelopen,
begon men dadelijk aan het herstel van
de beschadigde dom Het vreemde daar
bij is. dat over de gehele'wercld mensen
gevondenwerden, die dadelijk klaarston
den om dit herstel metterdaad te steunen
Giften stroomden toe. Wie heeft zich druk
gemaakt over de herbouw van de Rotter
damse St I.aurens of over het herstel van
de prachtige bedehuizen in Caen, Rouaan.
Coventry en waar dan ook in landen, die
door de nazi- Kultur" werden overvallen7
Maar voor de dom van Keulen schijnt men
veel te hebben overgehad Morgen zal het
gebouw, bil zijn 700-jarig jubileum uit
alle delen der wercid ja. óók uit N c-
d e r 1 a n d mensen binnen zijn muren
ontvangen. Kerkvorsten uit Italië. Frank
rijk. Amerika, België en Ierland, edellie
den zonder tal. zullen de plechtigheid blj-J-
wonen, de eerste hoogmis sedert de oor
log. En schijnwerpers zullen het gebouw
des avonds en des nachts In een fantas
tisch licht zetftn fantastisch te meer.
omdat z.irh buit/m de kerk een onafzien
baar veld van bouwvallen uitstrekt het
verwoeste Keulen, het verslagen Duits
land en een doodziek Europa in een don
kere wereld.
Naar gemeld wordt, hccfl de Hongaarss
regering kardinaal Josel Mindszenty. pri-
.maat van Hongarije, geen toestemming
gegeven dc plechtigheden tc Keulen bij
te wonen De kardinaal was uitgenoiigd
door kerkelijke en burgerlijke autoriteiten
van de Rijnstad
MACHTELOOS
Tc Newark bij New York zag de
huurcontrólc commissie zich genood,
zaakt. haar kantoor te verlaten om
dat dc huiseigenaar dc huur
verhoogde
Pakistan werd met 41
bedwongen
Met een klinkende overwinning van
4—1 heeft het bepleisterde Nederlandse
hockey-elftal revanche genomen voor de
grote nederlaag, die het nog geen week
geleden op'helzelfde veld te Sadbury leed
tegen het onder droge weerageateldheld
technisch zo superieure team van Pakis
tan. Tegen alle verwachting In ia de
bronzen medaille dua door ong land ver
overd.
Deze beslissende wedstrijd om de derde
plaats la ovcrigqhs geen mooie strijd ge
worden. Onmiddellijk na het begin ver
anderde een bijna tien minuten aanhou-
dijde tropische regenbul het veld ln een
spiegelglad terrein- me waterplassen De
wedsrijd kreeg dientengevolge somtijds
het aanzien van een modderballct cn
tegelijkertijd werd het duidelijk, dat de
Pakistanse kansen op een zege waren
verdwenen
Wonderlijk genoeg meenden enkele spe
lers van de Pakistanse ploeg dit euvel te
verhelpen' door het uittrekken van de
schoenen. Sommigen speelden op kousen
door en twee van hen op blote voeten.
Verontrustend toch was gedurende de
eerste helft dc grote onproductiviteit van
onze voorhoede, die kans op kans ver
knoeide en zo nerveus speelde, dat men
duidelijk kon zien hoezeer zij, ondanks
het gelijke 6pcl van gisteren, nog geïm
poneerd was Achtereenvolgen» achoten
eerst Esscr en Krulze hoog over. daarna
miste Easer de kans van dc dag met naast
schieten
Even hervonden de Pakistanspelers hun
vorm. snelde rcchtbuiten Masud op blote
voeten langs de lijn. gaf op onnavolgbare
wijze tussen Tiel en Drijver dooi- van de
zijlijn af een lage voorzet, waaruit de
linksbinnen Aziz scoorde
De gelijkmaker kwam twee minuten
later. Van Heel kreeg een minimale kans
schuin rechts voor het vijandelijke doel,
raakte de kleine bal gelijktijdig met een
tegenstander, tegen wie hij opbotste en
klapte met een hoofdwond tegen de
grond. Dc bal sprong effectvol hoog weg
naar het doel. waar hij door keeper
Moghal met moeite half werd gestopt Ds
toesnellende Boerstra had toen weinig
moeite er 1—1 van fc maken
Na dc rust wist handige Bromberg met
een vliegend hoog schot een 2—1 voor
sprong tc nemen
Holland begon een offensief, dat achter
elkaar vier strafcorner» opleverde, zon
der dat er een van werd gebruikt Vijf
minuten later werd Bromberg ^gëman-
gcld door een der backs; de beste Neder
landse bully-cr Kruizc. maakte daarop
uit de toegekende strafbully 3—1
Zeven minuten voor hcj einde maakte
F.sscr aan alle onzekerheid een einac.
(toen hij handig twee Pakistan-spelors om
speelde. vrij voor keeper'Moghal kwam
tc staan en hem het nakijken gaf (4—U
Ons elftal ging zich in de resterende
minuten op verdedigen toeleggen cn
daarbij maakte Krulze op de eigen doel
lijn een overtreding. Niemand kon zich
die weelde beter veroorloven dan Kruize,
want hij wi9t zowaar dc toegekende
strafbully te winnen
Nederland was derde geworden ln het
Olympisch hockeytournooi en omstuwd
door Juichende supporters verlieten de
mei modder bedekte ovanjehemden het
ONS ESPERANTOHOEKJE
Van Loon dertiende
In dc samengestelde ruiterwedstrljd ein
digde de heer Van Loon als dertiende Dr
Ten Cate werd 25e geklasseerd De Franse
kapitein Chevallier werd kampioen De
Amerikaan Henry werd tweede, de Zweed
Scifert derde
Niet minder dan twaalf
en» een halve kilometer
stof, twaalf kilometer groe
ne slingers en achttien
kilometer palen u-orden
gebruikt om Amsterdam
tijdens de jubileumfeesten
en de inhuldiging van
Koningin Juliana ,.aan te
kleden Njjtere handen
zullen 120 kilometer zomen
naaien aan vlaggedoek en
het aantal electrische lam
pen. dat voor de feest
verlichting wordt gebruifct
t* niet op 100000 na# te
schatte#
Alle mogelijke technische
en artistieke hulpmiddelen
zijn te baat genomen om
een feestversiering aan te
brengen, die de belangrijk
heid van de komende ge
beurtenissen waardig zal
blijken Uiteraard bleven
de ontwerpers tn -uitvoer
ders aan een zekere sober
heid gebonden, ln overeen
stemming met de wens van
H to dé Koningin maar
binnen deze grens Is toch
alles gedaan om Amster
dam te tooien op een wijze
zoals nimmer te voren is
geschied
Besloten is niet alleen de
drie grote grachten, de
Heren- Keizers- en Prin
sengracht. maar ook een
deel van de Amstel de
Blauwbrug en misschien
ook de pitoreske Magere
Brug met lampje» te ver
sieren Bovendien zullen
naast de Westerkerk. de
Zuiderkerk en de Nieuwe
Kerk 'ook de Mulderpoort
en dé Haarlemmerpoort in
floodlight baden Het Fre-
deriksplein wordt met gas-
licht geïllumineerd De ha.' gen!
van zal een zeer bijzondere
versiering krijgen. maar
daarover kan nog jpeinig
gezegd worden.
Hoogtepunten In de '-er-
siering zal men vinden op
het Rembrandtplein. het
Leidsepiein Het Konings
plein en u.tcraard de Dam
Ook Amsterdam-Noord is
in de verasering betrok
ken Op zes grote pleinen
n I de Dam. het Kwakers-
plein. het Mercatorplein
het Museumplein, hel Javs-
plein en het Mosveld zul
len geluidsinstallaties wor
den opgesteld, zodat ieder
een in de gelegenheid zal
zijn de afscheidsrede van
H M. Koningin Wilhelmma
en de gebeurtenissen ln de
Nieuwe Kerk te volgen
Amsterdam belooft een
waardig feesttooi te dra-
(Uit een brief van dr Zamenhof)
„In 1878 had het mij toegeschenen, dat het
qor een taal voldoende i». over gramma
ticale regels cn een woordenschat te be
schikken. hét onhandelbare en plompe
Rijn ontwerp schreef ik toe aan het
feit da', ijl mijn taal nog niet voldoende
beheerste. Doch de practuk bracht mij
meer en Wer tot de. overtuiging, dat een
taal ook nog iet» anders behoeft, namelijk
het „bindende clement", dat de taal leven
achfnkt en een bepaalde, eigen geest
Daarom g.ng ik trachten Noordelijke
vertalingen ut natuurlijke talen te ver
mijden en rechtstreeks ld de nieuwe, neu
trale taal te denken En teen bemerkte
ik. dat het Esperanto ophield een scha
duw van een of andcie bestaande taal te
ztjn. dat het een eigen geest kreeg een
eigen vorm. niet meer afhankelijk van
„vreemde invloedenDe woorden cn zin
nen begonnen te vloeien buigzaam, gra
cieus en vrij. zoals in levende nationale
talen
Ik volbracht mijn studies aan de uni
versiteit. en begon mijn medische prac
tuk En nu begon ik tevens ernstig te
denken aan de pubicatie van mijn werk
Wet manuscript van mijn eerste brochure
<dr Esperanto Internationale taal Voor
woord en volled.g leerboek waa gereed,
en ik zocht een uitgever
Doch nu maakte ik op ondubbelzinnige
wijze kennïa mrt de harde practijk ln fi
nanciële-vraagstukken. waartegen ik ook
later nog zo veel en hard heb moeten atrlj-
den Twee Jaren lang zocht Ik vergee^
Toen ik eindelijk een uitgever gevonden
had. die belangstelling voor mijn werk
toonde, hield deze zich een half Jaar met
mijn brochure bezig en weigerde haar
Xet) slotte'
E ndelijk. na veel teleurstellingen,
slaagde Ik er in mijn brochure zelf te pu
bliceren :n Juli 1887 Ik was hierover
zeer opgewonden want ik voelde dat ik
voor mun Rubicon stond, en dat ik vanaf
de dag. waarop mijh geschrift ln het
openbaar zou verschijnen, niet mêr terug
zou kunnen Ik begreep, welk lot een van
het publick afhankelijk geneesheer wachl.
wanneer dat publick m hem een fantast
ziet. een man die zich met andere zaken
•dan zijn medische practijk bezig houdtl
Ik voelde dat ik niet alleen mijn toekom
stige rust maar ook het bestaan van me
zelf en mijn gezin' op één kaart zette Ech
ter. ik kon mijn plan niet terzijde leggen,
en ik trok dc Rubicon over!"
De uittreksels uit correspondentie van
dr Zamenhof. welke wij in de afgelopen
weken :n deze rubriek opnamen, hebben
on» een beeld gegeven van de geweldige
strijd die de auteur van de wereldhulp-
taal heeft moeten voereA Vergeefs la d e
strijd niet geweest, want nu. 61 jaar na de
publicatie wordt het Esperanto door hon
derdduizenden in alle landen ter wereld
gebezigd De practük heeft bewezen, dat
het Esperanto volkomen bruikbaar is en
in de behoefte aan een algemene wereld
hulptaal afdoende kan voorzien
Helaas zijn we nog niet zo ver, dat
Esperanto overal op de schoicn wordt on
derwezen; de hoop. dat we dit stadium
b.nnen met al te lange tijd zullen berei
ken i» echter niet ongegrond En dan
zullen we een belangrijke stap ln de goedei
r chtmg hebben gedaan
Het eerste Esperanto-leerboek voor Ne
derlander» verscheen 47 jaar ge eden.
namelijk in 1901; het werd geschreven
en uitgegeven door dc Neder'andse Espe-
ranto-piomer Dreves Ultterdijk
Het eerste internationale Esperanto-
tijdschrift verscheen reeda op 1 Septem
ber 1889 te Nürnbergi het blad heette ..La
Esperantisto" en werd uitgegeven door L.
Einatein Redacteur waj dr Zamenhof
zelf
De eerste oorspronkelijke roman !n Es
peranto la „Kaatelo de Prelongo"; het
boek werd geschreven door de F rans*
auteur dr Valüenne en verscheen In 199T«
„LA KV AR DELEGITOr*
Postadres: A 335. Dubbtlda».
ZATERDAG 14 Al'ü.
BATAVIASE BRIEF NO. 145
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA
DEZE rei» maken we naar Semarang en
omstreken Ook nu zullen we maar
per vliegtuig gaan. mei een toe«tel van de
Java-Iijn" van de K.I. M waarvan het
eindpunt Soerabaia i» (dat trouwens een
van de volgende doelen van on/e tournet
la). Men kan ook per trein naar Semarang
In een dag. dwz. elf uren reizen, via Che-
ribon. al» tenmin«te extremi»ien hier of
daar de spoorlijn niet hebben opgebroken
wat tegenwoordig in het gehele gebied
van Pasoendan (West Java) riofhl een»
voorkomt Maar het is een hele ..zit" En
de treinen zijn niet meer. wat ze voor de
oorlog waren, toen je in* de restauratie
wagon» van de Ned Indische Staats
spoorwegen d« lekkerste naai-goreng van
heel Indie kon krijgen En vroeger waren
de tremen lucht, of us-gekoe.d en
het nog wel uit te houden Als je het ver-
mnden kunt inoei ie nu vast niet oer tre n
reizen Dat dan we ook maar.niet
We gaan naar een Nieuwerkerker. n 1
naar soldaat Jan Stubbe (huisadres Gra-
venweg 49. Niauwerkerk ad. IJssel). die
21 jaar Is en van beroep bankwerker-ele«-
trisch lasser u. een vak waarin hier
ervareh lieden tekort ziin. Hij is sedett Ot
tober van het vorige Jaar in Indonesië en
nu gelegerd te Oud-Tjandi (een wijk van
Semarang bi) het .J22e So.lf:re-e>kai1er
der Nederlandse luchtstrijdkrachten in In
donesië .die op het vliegveld Kalibanicn*
bij Semsrsng hun basis hebben Semarang
r zoals l! zich herinnert de eniga
plaats, die gedurende de pohtiele a< lie van
een jaar geleden door een vliegtuig' van
df republikeinse ..luchtmacht werd ge-
b mharderrd Maar toen was Jan er nog
met
Na zijn asnkomst te Tand)ong Prick
bleef hu eerst-ruim twee'wkrn .;i ff.
doorgangskamp op Tjilllltan waar hij rijn
eerste smaakje v«n de loihlmacht in In
donesia kreeg ."jihhtan is n I de hoofd-
hasis en daar lag If.j v'a) bij Toen scheen
het al vssi le staan da* hij bij de lucht
strijdkrachten iafd grondpersoneel) zou
komen want koil n—i op werd hij ov er
geplaatst naar het vliegveld Kalidjatt. 9')
km ten Noord»n van Bandoeng dat voor
de oorlog cie h.-jfdbasis der luchlm)i<-ht in
Nederlands-Indie was en dat np de dag
der Japanse landmgen op Java in handen
van tl» Japaoner» vul
Vliegtuigen-opbouw
Op Kalldjaibegon n» op- en uitbouw
van het viiegUngen-eskader. waar Jan nu
hu ril De ..kiateh" waren'er -1. m..ar
pineuten nog woiden «emonleerd
D» jorgens hebben daar op Kalidja'i
h»rd gewerkt Fr nic» sten mei minder dan
twintig .kisten" iji elkander worden ge-
ret en daarmee ie men op 21) April jl
klaar tek(.men Toen v de flight i om-
pleet en kwam de commandant van de
I.urhtatrudkr.'C hten in Indonesië de man
nen persoonlijk ine. hun prestatie rompli-
n enteren Jan was daar helaas niet bij.
want h.) was op 2» Januari overgeplaatst
naar het vliegveld Kalibanteng waar de
gereedgemaakte toestellen uiteindelijk
ronden worden gelegerd en waai dus een
heetie kwHitier moest worden gerfiaakt
voor de flight De reis naar Kalihun-
trng werd per a.ito gemaakt, via Ban
doeng en Cheribon Het eerste stuk
naar Bandoeng ging zonder moeilijk
heden Kr weid op hel vliegveld Andir
("vernacht De volgende *lag ging de tocht
v»ider i aar Cheribon. De colonne wis in-
m ddrl' uitgebreid met e>si lijdende werk
plaats die maar eventjes drie meter hoog
is Zodoende leverde dit tweede traject
ovér smalle cn wrakke hruggetjes heel
v .1 hoofdbrekens en zorgen op. maar men
kwam tenslotte in Cheribon De reis over
d' Bandoen e hoogvlakte zal Jan niet
licht vergeten Die vergeet niemand die
haar heeft gemaakt
De derde etappe liep van Chesibon naar
Tegal. Toevallig was die dag Prinses Bea
trix jarig en mochten de doortrekkende
ir.annen van cicv luchtmacht mre-genieten
van een revue, die voor de troep werd ge
geven door een afdeling van de Genie.
Allemaal kregen ze gratis Hollands bier
Zeg het metwind
Op 1 Februari werd het doel bereikt
Over het laatste traject naar Spmarang
waren Spitfires de auto-colonne bij wijze
van welkom tegemoet komen vliegen, een
geite die bijzonder op prijs werd gesteld
7.0 laag vlogen rie toestellen over de
auto* heen. dat de longen* hun ken
moesten vasthouden, ander» waren ze door
roefwind Tan hun bollen af ge
blazen
En nu zit Jan Stubbe al weer vier maan
den in SemaTang Hij gelooft niet. dat hl}
GEWETEN8GELD.
De ontvanger der Directe Belastingen
te Gouda heeft aan gewctensgeld wegens
1e weinig betaalde belasting ontvangen
ƒ1200
GEVONDEN VOORWERPEN.
Ben donkerbruine pet kindcrtusies
portemonnaiea. sleutelt, vulpenhouJer*.
Jonge hondjes alpinomuts bankbiljetten
bril. schietlood, ring. riemen; steekwagen
ronnedoek; tassen met inhoud motorkus
sen slipover dlstiibutipbesc heiden tug-
zak spade armbanden, badzak met in
houd handpompje ruitenwuuer étui mr'
achaartje. zvvemb:nekje* met handdoeken,
blauw grijze demi nveriaa en acietas mei
brood en visgaren; fielunem. paBr kindei-
schoentjes knoopjes damesrijwiel rood
kindersc hoentie bruin koffertie met in
houd broche konijn, hondenriem bal
knipkaan SpaaTdersbad kinderschoentje
Yolfilmpjr: herenrijwiel.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
15 jaar geleden
Uit een advertentie Mr. J M Son ko
ninklijke hoftandmeester en kunsttapd-
Tervaardiger voor M de Koning, zal te
deser atede voortaan elke week spreekuur
houden Onmiddellijke verlossing.van be
nige kiespijnen zonder oittiekkirg -
Plaatsing van kunsttanden en gebitten
IzuigsTstrem met inbegrip van be
nemen der wortel» (zonder pitni f 2 Hl
jn- en uitnrembare tanden die gemakke-
bjk^elk» dag kunnen worden vastgezet
59 Jaar geleden
Het laatste concert van de Grenadier»
•t Jsgera heeft veel publiek gelokt Het
een schoon programma me» onder an
dere een Fantasie uit de Trouvère de
•uvertur» Wilhelm Tell en Vn tour d étè
Jwnmer was het. da de 'lommelslager
■ikwyig met jyn geluiden te laat kwam en
6«t de fluitist vaak te hoog inzette.
25 jaar geledes
Oudewater Irt alle eenvoud is ter
Mrda besteld het stoffelijk overschot van
•e neer F. A Moerel Md van de Tweede
w I?*r t*,r St"1,n-G*n*raal Vel# beleng-
«•Jienden brachten de overleden# naar
8 '••tste rustplaat».
JAS' STUB bi:
t voorgoed dwz voor de rest van zijn
dien.-ttijd /Lrtl zitten en denkt al weer
aan overplaatsing. Verder denkt hij veel
a.m Holland en natuurlijk aan zun gr-
'eplaat» Nieuweikerk ad |J.«el
Aan bank werken en e|ec trl.«c h-lassen
doet Jan nitU meei Met tvpixhe leger-
eff.iiency is hjj ingedeeld bij de Welfare
en moet du* de jongens van de troep zo
goed mog-lijk verzorgen met rantsoenen
e signretten en wnt dies meer zij (of niet
zijl
Plaatsgenoten heeft hij nog niet aange-
trnffer omdat hu m hoofdzaak in
SeM',1 ang (en hee! af en toe eens eventjes
i d.- om "ekeiu blijft, is er ook weinig
kans op dat hij zo u ontmoeting met een
andcie Nh-u wei kerker /j| hebben Enfin,
c kunt nooit weien Indonesië is maar
kim., vooral als je bij het leger
Van het e. hte soldaten-leven kan Jan
c n;g vc-rtellen. w.uit hij heeft het nog
niet bij de hand gehad Pajrouille-lopen
zweten op de buitenposten enzovoorts ho
ren er voor hem (gelukkig zouden we
haast zeggen) niet bij Het leventje in 5e-
Inaral.g gaat Zijn gewone gangetje Be
halve d» gewone diensturen heeft hl) een
grote mate van vrijheid, die hij bescheiden
benut.
We gaan nu Jan Stubbe verlaten, want
we moeten naar de dessa Dadapajan en
vei der door naar dc- stad Poerwokerto,
respectievelijk om ri» Bergamhachtenaar
Henk Knoop en de Reeuwijker Willem
Oudshoorn op te zoeken liet 1* nu le la*t
om nog te vertrekken We logeren van»
nacht maar in Hotel du Pavilion
J«n Bouwer
Kunstvrienden op bezoek
Gistermiddag hebben «4 deelnemers aan
de tweede Nederlandse Kunstweek
buitenlandse kunstenaars en kunstvrien
den. die op uitnodiging van de N. deilandse
irgciing een weck in ons land verblijven
om dt nationale kunstschatten tc bezieh-
iigen een br/oek aan Gouda gebracht
/ii werden ut het museum „Het Catharina
Gasthuis' officieel ontvangen, w.car bur
gemeester James hen heef: toegespigken
Ondci leiding van de lieer C Helbei»
werden de beide musea be/frhtigd Ook
werd een bezoek aan de St Janskcrk
gebracht.
Feestprogramma
Het programma voor de feestelijke
herdenking van het leger ingsjubileum
van Koningin Wilhelmina behoeft nog
enige aanvulling In het kader van de
feestweek geeft het mannenkoor Gouda's
l.iederlafel onder leiding van Mos» Wolff
up Vrijdagavond 27 Augustus om 8 15 uur
een Concert in het Houtmansplantsoen.
OPDRACHT VAN WERK
B en W van Rotterdam hebben het
maken van een vcvetschneung. lang 51 m
van stalen damwand met bijkomende
werken aan de Schirmond. oostzijde ge
gund aan A den Ouden ie Gouda voor
I 46 7.ïfl zijnd# op een na laagste
inschrijver
DAGJE UIT
L'it ren circulaire ibestuur van
een iMsirirercjngi g aa i (Ir leden
Dagtocht vaar Bra ba r B<:oel: aan de
Sint Jan ran Den Bosch r aan de ven-
e Cl 'l Oost or r I l'oi Ir'. Irri y
ii Ir gij staan raar der itinpeo rnn
I.mixten nati •svl.au.' IV i: i vb .y <tuor
de bossen gevolgd doo» ee" Brabantse
koff emaaltijd toot eigen rrkfsbj Be-
zorg l'zelI een ergf r dag
Uit een brief va i 'nrem u- Tergt,uw
an i de redactie van dr GnvduTie on rant -
Hierbij deel 11. ('edele ene. dat I'd i e
iet op Zn s/iettc-ih 'U hoeft te
eke
Die
dagen geleden een n
Braha- ge ga a au een dug
dar ik er ao- was maa' in
tracue
pedum
(la -lil U het
mar dat
Geen oog bt
en da" al di
Uit ren gesprek 'assen lire
kwtm er me daar ;o'u ra0
Mn 1*1 en die kor'i tuuiaar
olienoot irs en rept rhocole
ra rumbonen en dat adat
illeniaal op. ai ■■nekamr.
ronden
V*
t eg een a o!"
nu» endige beweging?' cJtha ye'.iifjen
veroorzaak'e. die t' op irrrr dal ha< en-
gr noemde i erwoon 'lende was ac t er-
prffrpi 'P e rJ,a s rmpe sloor u# i"
voedsrleirc' latte O de C-. enige lucht
te re-trhafe 'ebbe c ae kleding
tnsgemaaku aarbij ons bleet dat het
borenlirhaam des nans o-mril keld tras
e' acht e-. een halve eter vitrage ter
wijl Zijn kui'e ge leid net
-waalt had' andi.ei e- I nlaats ra» ook-
e« rt'oeg l i irashandie* Ter verdere
behandeling ebbe- iJ de wa die zWh
tier beu-ege kon een schichtige in
druk maakte ingesloten
L*it een gesp'rk "rtrir de heer Jan Ter-
gouw met riehzelf voerde
....nooit meer naar Bacle-Sassau
Acht procent dividend"
voorgesteld
In het verslag over het boekjaar 1947—
1948 van de Kaashandel-Maatschappij
^.Goujla N V deelt de diret u# mede dat
de bedrijfsresultaten bevredigend mogen
worden genoemd De productie in haar fa
brieken van verduurzaamde en korsllozc
kaas kwam behoorlijk op peil en wederom
werden belangrijke orders op kaas in blik.
verpakking, bestemd voor de overzeese ge.
biedsdelen geboekt
Dank zij de onze uitstekende relatie»
met producenten en afnemers schrijft
de directie verder, hebben wij onze po
sitie in de kaashandel kunnen handhaven,
towel in binnen, als buitenland D# vraag
voor het buitenland overtrof de voor uit
voer bes, hikbare hoeveelheden waardoor
het aandeel van d# Maatschappij gemak
kelijk kon worden geplaatst Ook aan de
binnenlandse vraag kon overeenkomstig
de legeiingsvoorschrlften naar behoren
worden voldaan
Evenals vorige jaren aldus het Jaarver
slag. wensen wij niet vooruit te lopen op
de ie verwachten resultaten van het ko
mende boekjaar, aangezien deze in grote
male afhankelijk zijn van de regelingen
van de overheid ten aanzien van productie
consumptie en uitvoer Verwacht mag
worden dat bij gunstige omstandigheden
de productie van kaas veel groter zal zijn.
hetgeen voor de vennootschap een grotere
omzet kan betekenen Een overeenkomst
werd gefloten niet de Verenigde Condena-
fabriOken Vecofa waarbij de verkoop
van dr door haar gefabn. eerde, gronden-
teerde melk aar de Kaashandel-Maat
schappij kwam Door de abnormale droge
zomer waren ec hter de te expotteren hoe
veelheden melk van geringe betekenis,
voor het komende jaar zijn de vooruitzich
ten dienaangaande gunstiger te noemen
Hei winstsaldo hedinagt na de gebruike
lijke at-hrijvingen 314R:t7 tvong jaar
133 244) De laad van commissarissen
«lelt voor,dan v an C 129 44(1 tc bestemmen
v." d dend-tke; ;g '62 140 voor re
serveringen en de rest voor tantiemes en
vennoo'.sc hapsbelasting
Deze wins-.verdehpg maakt het moge-
lik aan de aandeelhouders R'« (vorig jaar
7 dividend-vut te keren
Me: het oog np de feestelijkheden in ver
band mei hel 58-jarig Regeringsjubileum
•ellen wij. zolang de voorraad atrek:
voor onze abonne a beachtkbaai
een fraai. In kleuren uitgevoerd periret
van M M Koningin Wllhelmlna.
De prtjs van dit portret, gedrukt op prima
kunstdrukpapier op royaal formaat
121 x 31 c M bedraagt afgphaald aan ona
bureau of door bemiddeling van onze
agenten huiten Gouda, alechts ƒ8.25.
F M
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Hrrv Gemeente SI Janskerx
(Achte- de Kerk 5) 9 en 10 80 uur d# C
A Korevaar. 5 uur. ds J J Koning 7.ater-
dagaveind R 10 uur. Avondgebed
Westerkerk (Emmastraat 33) 10 uur. d«
Joh Bijlarn*. Blokzijl 5 uur. d» G El-
Kmderkerk (tn gebouw Vrije Evang. Ge
meente Keugeatraat 38t lo'uur de heer C
van Tongerion
Ver van Vrnz Ned Hervoimden (Pe-
petr*at 128) 10.30 uur ds P 1. I Post
Rilswtik
Ned Hen Ver Calvtjn (Turfmarkt 14--.
t 3D our. ds I. Vroegindfvvrij. Waddtnx-
veen
F.ang Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10
uur ds 1 J Simon
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 10.30
uur. pastoor G P Giskes
Geirf Kerk (Turfmarkt 6<b 10 uur. ds
W v Ditk. S uur. J E Mant/. Houtum.
Geref Kerk art .31 un Chr Geref Kerk
Gouwe 141) 8 .30 en 3 30'uur. J F Hev.
Hasselt
Geref Gemeente (Spoorstraat 37b) 10 en
3 uur. leesdienst
Chr. Geref Kerk (Gouwe 141) 10 15 en
5 15 uur dienst
Oud Geref Gemeen:.- (Turfmarkt 56i
10 en 5 uur. da Joh van Weizen Woensdag
7 01 uur. ds Joh van Wet/en
Vrije Evang Gemeente (Turfmarkt 231
10 en 5 uur. d* W K van Petrgem. Gro
ningen Zaterdag 7 30 uur. Bidstond
Leger dra Heil» (Turfmarkt 111) 10 en
7 30 uur. matoor G Jouvenaar
Kerk van Jezus Christus van de Hei-
gci der l aatste Dagen (Spieringstraa'
49) 5 uur. dienst
Burgerlijke Stand
Geboren Antuhfu» Albntu» Laurentius.
z v A A van Unen en C A Th Stolk.
Const Huijgerwstraat 52. Elizabeth d v
11 den H' g en I, Burger B rieidijk-
straat R Hendrik z v M van Triest en
•I J Kleiinr Derde Kade 4fl
Ondertrouwd J Weststrate en E G
Verstoep H F van Vliet en M f Hrrm-
sen F Jan»,en e. s B udam A
K1...SS, r: van dr. l'o«:
ONZE LADDERWEDSTRIJD
Gn-.le opln,, uger. - t.leem V. .3
ontvangen van J J Baggerman (3). A
V ri Berg 13) W V ri Duasen I3J. N
J T Hoogendooru (3i K de Jong (J..
W E de Jong (3> C Leeflang tl).
I.uttiei (3). C Mastenbroek (3i L Sprtk
>3' i S:ou-e (3). mr A L Th eren* <3>.
.1 W VaaU'ra (3i. N d Ven C m
Wolter* )3i
Puzzle-winnaars
De magi», he f.guur-puxzle was voor ve»*
len niet -e magisch want e waren weer
vrle goede oplossingen De prijswinnaars
Pr
van '3— p R Peek Veerstal 20
>tida
Pm/en van t 2 VI mevr T F P Mole-
msti—Nanninga. mr Dl van Heuade-
k-iaat 44 te Gouda en 1- NooTiandei Pro-
v in aleweg 64 te Haavrecht
De nri-zen kunnen aan ons bureau.
Mrk3| worde, afgehaald
14 August as 7.M mar Vrjje Ivaag. Oesnsea-
li: Bideiord
u Augustus tz—?inir K.A.B.-gebbuw Vest-
haven Receptie bestuur R.K harmon t»
stVar "r *<,e'enne,d veertigjarig' he
li Augustus 1 uur K.A.B.-gebousr Wrstha-
*'n: Vertrek rk harmonie .Si Caecflia
voor muzikale wandeling en bezoek St. Jo-
sef-pavitjoen
II \uguslus g uur K.A.B.-gebousr Westka
ren: reeslc-oncert R K harmonie ..St Caa-
cills ter gelegenheid v eeitig Jarig bestaan
i« Augustus t uur Central-. Jeai\eil»fl«ilng
Goudse Wtnkeiiei sv erenlgtng
II en is Augustus I.* uur Huwelenslngel
Verkoping goederen door deurwaarder
H van Blokland
l» Augustus 7-« uur Raam tl: rutin* prij.
aencommiM-e voor md enen krachten
li Augustus 7.3a uur (oarerdla Bijeen-
Jcomst E H B O lering dokter H M Speek
II Augustus 7.3a uur Oud Geref. Gemeente:
Spreekbeurt ds Joh. van Wtlzen
II Augustus •-».!• uur Splertngstraat 113:
Gelegenheid tot inenting en henneruiR*
tegen dlphthene
IIi Augustus 3 uur rtuwelenslng»! Auto-
nrohielenveiling door deurwaatde. R van
Blokland.
l> Augustus 7.3» uur Vtemarkliegreln: Ra
pe) i e voo samenzang ijdens taeeicveek
..ïlnAHUe,,s,,,8 >Hie Gemeen-
te Bidstond
Au
gebed
Bioscopen
Schouwburg Blosroop: Krm wil op dr plan-
ken tl,,at Deanne Durben en Chat les Laugh-
Thalla Theater: r.#,f h
J»«- r Me fe-z en A d eed.
Reünie Rlmroop: He: nr o ,k „n#t
Ga'e itn ,n en «i Vrh-ev Snvbr
en*l i*"' 7 1,1 uu' 1
Sport op Zondag
roelba! Olympla-HUvetsum (vriend-
schappelijk) 1 tntr
Zondagsdienst doktoren
Ru «fwe/uheid van de huisarts z.tin van
r.ace: nagmrndag i tot Zondagavond II uur
rt* hok lor en H Reedijk c ra
bethstr43 (lelefnon JISJ) en i n r Rnm-
me riuwelentingel st (telefoon loosi
Apothekersdienst
"•ede «eopervrt rfes nart. voor re
repten Apotheek P weijer Gouw# til
Bij de Goudse jongelui
in Londen
Anderhalf uur in de rij voor de
Kroonjuwelen
De heer W. Grundlehnet sthrljfi tn z n
bi ef u.t I.onden D.nsdag wan
•en dr-.ikbezeit# dag .«Morgen* cc be-
70 lebrecht aan de Westmlnstei Cathe
dral en toen pr, boot over de Theems
naai de beroemde Tower, spec.aal de
kroonjuwelen, d-.e er bewasid worden
nwougen eder» bewondering af .ai
moesten we er ook anderhalf uur v oor in
dueue staan
'fan Tetgorw kan gerust rijn queuing
"P n de rij .slaan) hebber, ,1c Goudse
jonge'.vt! h ev ,n d» perfect e ge'.eerd
Daarna volgde een wandeling don, dc
liiv lang» The Monucne.r npger.ihi iet
her.tuier mg ,1P her.uh'e brand a-,
I e. ,- lOflS e IJ g,Ka-e nf
bekende v'mark:, naai S- F**-. «ne:
indrukwekkende koepel Tol «lot naar
Stoll Theatre w.car ren e Show werd
gebiach- d e ze me: l.vhi zulten veigeier
Donderdag werd een i •,-apie pr, :rr
gemaakt naai Hampton Court, w-ar he
17e eeuwse paleis mei én vele schil
derijen en prachtige parken weer andere
indrukken wekte dan W ndsor Castte
h volgen nog twVe dagen voo- shop-
P.ng' (winkelen) en dan ut de ttjd wee.
om Maandag kercr we pei dagboot ter ,g
en hopen on zes uur tn Hoek van Hol
land weer voet op vadtrlandie bodem te
zetten
/"kOGSTTUD Overal ziet men op het ogenblik de boeien bczru met hd binnenhalen
van de oogst Eigenaardig, dit blode bedrijf. dal fJohr onze srhtlder» herhaaldelijk
wrrd uitgebeeld, schijnt onze dichters minder «terk aai.jjetiukkrn le hebben Er is hel
bekende ..Oogstlied van Staring Na '80 komt het ocgstmotief een enkele maal bij
onze natuurdichters voor doch het is vooral Gutdo Gcxelle geweest, die het hoogte
punt van „hel leven le lande tn enkele onvergetelijke gedichten heeft weten la
grijpen Terwijl hij meestal echter meesterlijk karakteriseert en de landschapsstem-
nung op volmaakte wijze weet op te roepen, bepaalt hij zich in dit gedicht tot een
niet bij uitstek persoonlijke visie het r« vooral het goud van het koren, dat hem
getroffen heeft Maar aan dit ..goud v erbindt zich bij hem het begrip kostbaarheid**
en zo weet hij op eenvoudige wijze de weelde van de zegenrijke oogsttijd vpelbur
te maken
TERXVE
De ten re net er zuiver uit.
alsof heur kooreuareti
geboren uit den btnnenicartd
van Peru's velden icaret'
zoo geluwe is :r en goud gelgk
De stammei staan genegen i
eu honderddiiitcnd blinken se. tn
den toelen zo-men regen
t zijn priemen gouds die dragend t\in
den lest elk eu de zware
de dikke volle niisrhatbaarheid
der gouden konrenare
Gods zegen op de relden viel ->
God zegent u. gij boeren.
die pefrdfuwagcns korren ruif.
dtr jaar. trvlegel roeren
GUIDO GZZILLI (U30—1899).
oeluu- geel
'I genegen gebogen
Vit ..RIJMSNOER
Onze bioscopen
GEEF HUN MUZIEK.
THALIA THEATER -Thev «hall have
music is een op-en-top muziekfilm, die
voor een zomeiavond luchtige ontspan
ning brengt Het veihaaltjr t« enig-zins
bescheiden en niet eig «forspronjtelijk
Het thema van de mar-tro. die liet be
slaan v .cn e.-i -iaat het fiiTll .pineut
drijvende muziekschool it-dt den voor
de teeilingen '.en andermuziekminnaars
een concert te geve- en zodoendr dr vor
deringen van de schuldei-ei* meer reéle
waaide te schenken, is rij oud en tanie-
li k afgezaagd Maar de regi««ru: ArchieJ
Mavo weet van dat oude t<« 'i iet» ■neuw»)
te maken en i« iliet een figekomen va<J
riettgdeliikr waaide, die "*K* svn patlne/
aandoet Grote plaat» i« ingeruimd vccr-
de maestro de violist Jascha Ileifc
wiens zoete muziek de filnv een prettig'-
gijn» geeft inrdx dc».i de rustige vviize
waai np de camer a de "wm ten treeft
bekeken Aardig r. nok de inzet van He
film. wanneet de sc hnmverprr gludt ru es'
en door achtei btitfi ten. waai -i het jun
eet je van dit veiltaal -de kleine Gene
Reynolds i met zijn kameraad ie» opgroeit
Het jongetje dat later eveneens het be
staan van de muziekschool redt Walter
Breiman i» dc sympathieke niuz ekleraai
en Porter Hall ren taak grtvpeerde
schuldeiser
Wandelsport
Wandeltochten in Gouda
Op II en 12 September houd: ,1e wandel-
Sp"''-'deling van de R K sportvereniging
DONK nainuiale wandeltn, hten over
'a-.dcn van ;n 30 cn 40 km De par-
n*rn r it uitgestippeld langs de maalet*
1' ekir- u Pn nmgev ng Flke deel-
- nier ontvang» na afloop als herinnering
cn »pr, i*nl met de hand vervaardigd
I pjr 'ia'als medaille kan worden
gedragen
Schaken.
Sc haakclub Meaaemaker
De .^gi ijr zesde mr.de van d«
b. ker-, mnpe de- G H Aalfs H
A Rn :di I Kamer 1-0;
di~Br.ni ,1! Meijer. 1-0 W Meijer—
P H"itenatuf l-o C. Vo*ima Ph Woer-
'«11 P i d Znijwrn A Bruggeman
Bodegraven
K"de Kruis soldaten komen naar
Bodegraven
1 v -a he: Ned.
-:»•*, hre.e Mariijkae w»d-
den 7 en d mar op Vriidag en
m «k i en 2 October te Bodegraven
Waterpolo
G.Z.C. bleef ongeslagen
Robben—GV 1—3. G f heef: ook
ri laatste c ompent,e-wed«:i ,|d gewon
en Met 3- 2 versioeg het de Robben
Hilversum
Hoewei de u»iag op eei grime opgaande
strnd duidt wa* de. e verhouding voo;
rust geensz be- geval (i voe-d-
legelmatig de schore - 3 tl ,.p door een
doelpunt van Cabnot en 'wee van Wn-.i'
den Beer
N.' de hervatting alom he- spel der H:l-
eraummer* he:., r ,,»,..rde T»rna!:<>-
naal Keetelnar - fa
taalste doelpunt he g W a* ren
mi*ver*-and in !e G-.iidse defen* e
Hierna kwam en.ge ,i|de-. ,,,g .,i d»
s )j)d dovh de it zagr g«p, xa
om de geinkrr.i.f ie schoren zodat
G f znn ongeslagen tevord heef: ge
handhaafd
Programma volgende week
Kon Ned. Zwembond
Maandag R 7. 2-GZC 2 ihereni
Gouwe 2 Boskoop (hrieni
Dinsdag fimiss J-RZe (heien
Donderdag Gouwe— HW.V idgmes)
Kring (,ouda
Maandag Boskoop—S.Z P C (dame»i
Boskoop 2 -S 7. P C 2 (heren
Dinsdag Gouwe 4 -Gouwe 3 tbereni
Go is» 3 Gouwe 2 dame*). BZ PC
Boskoop «adspiY-u'e- B 7. P C" U - koop
2 (heren)
Woensdag A 7. C 3—B/PC 2 (herein.
(-/. 5—Gouwe 4 heren) C 7. C 4
BZ PC (heren C» C 3-BZPC «da
me»)
Donderdag Gouw» 3—BZ PC 2 ihe-
KIM Wjl OP DF. PLANKEN
SCHOUWBURG BIOSCOOP Met Tri,
eenvoudig verhult je, ecu beetle humoi
een lief meisjeskopje gelegenheid "u
om -ong i« r- n Deanne Durbm-film g..uv«
ui elkaai gediaaui In alle Durlun f,:,v-
zijn de bestanddolcii dezelfde Hot gaat
altijd ovn een meiske. dat naai do kim-t
wil on dat slaagt De verwikkelingen
waarin het dametje geraakt vormen
'«om*» liet enige vn schil In ..Kim wil op
de planken de titel zegt liet aldr/rlfdo
matei ie
Maar ditmaal gaal do ambitio van
Deanne met in de lichting van de opr
niaar naar het toneel En dat maak to hot
iilla«sen van hot Imd,., van Deamx- -r!
wat rnoeilnk De regi«-enr Ru-hard Wal
lace i« dH.u e.-htei .ca -tig gelaagd
Voor Deanne luncht het echter een an
dere moeilijkheid mee dr kwestir \ai
acleien Die moeiltjkhetd herft ij niet
kunnen overwinnen on daarom vormt zij
liet slechtste element111 doze Durhni-
film
En toch is het een aardige film gewor
den lot en sierlijk Een luchtig geval
letje dat het op de zomeravond gnet doet
En dat tot voornaamste verdienste hoeft
dat het Charles Laughton gelegenheid
greTl om een acteur neer te zetten die
v an geen wijken weet
IIET RECHT <)P GELUK.
Kennis Bioscoop - Feitelijk tg deze iilm
een piopagartda voor de vooruitgang dr
toepassing nieuwe vind ng-n op me
disch gch.ed Maaj een propaganda d e n
oen biiitcngrw-oon aanHckkelnke voim ,.s
grgütr: waardoor men gre:, d:»ge v-t-
handel.ug. n aar een '.n»- bor end
eel/t |.g verhaa opgru.end ktngt. mr:
Dezi wedatnjd zal ern kiaihtmeting
eerden .im-en do bo*:e ploegen u;t alle
- - Dt oianr.-n zijn reed* ui verre
v hi voorbereiding
He' giheoi zal worden opgei u iet erd
«en der eer»tr militaire murlek-
orpaen v »i ons land
vr,x nonen officiële program-
V- .jdag Dctobrr. 2 uur Offlciel# ont-
ll„-(| Haaften. 2 30 tot 4 10
II «-.Kaart «ver de Rertiwijkae
.«»«ou Ru ong vat.g weer zal oen auto-
h» vvziden gemankt met <mdfr meer
rii hez.uk aan de Goudse Glazen In de
-• U mr« Rio .nir maaltijd waarna
Z' -«miT.-nn - Hole! v Haaften
.'„••rd.e Oi'ubr: 9 uur hijocnkomst
nemrr» de wHatrijden in
""'o! lla-'-rn 930 uur: opmars van
a'lr «frrIricmr: s. onder de «onen van Beft
«kkotpz to uur aanvang
van dr wrdafritd vooi do ^r.nsfets: 12.30
uur koff r-raalnjd 1.30 uur' aanvanf
v an de wed 'rijd v .«or dc helper*. 3 30 uur:
n. t-o demon-*-n?:e* 6 30 uur maal-
t iid met na afloop gezellig samenzijn
Haastrecht
Hoe het feestprogran n
fee
er uit tiet.
lë hcftC. het
,-n*' izg me -ie
genwiMirdigen drie
de k n
i lieftali
Dr
feestelijkheden op
^ugur'.ua en fi September vsatgeateld
Behalve «en k-ndrrf, ■-».(w.iarop o m.
ren lu-iaar i - optreden, een vllcgei-
wr. .i, r,-n li, !rt«;grijke voetbalmatch
n vudrn gohouden zal er op da
•er*t« fer»'dag ren gondelvaart met ver
luide en ver!., hte gondel# :n de Vü»t
eindpunt de Boezem te
c iji September 1* het foeat voor da
onderen i).,k voor deze dag is er een
.1.1-trekke.i programma, oa het op-
:oioi ei d- Gorswrlee hoorendanser*
Van 31 Aug is- i* :ot 6 September or-
do Haaatroi ht* Middenafand
rissi
R reuwijk
4lp het kanlle af
or TWEETAL
Da J v d Guchte predka.--
tem Geref G«fr.eer'- h r,
taat op een -wee'a: e Hilversum
«h,
>AC
t Officier bij da
iiorrcntBi pakte stevig uit
ipm. n S A S uit Boakoop.
oorwaardrltjkr gevangen.s-
ekregen.- en een paar dagen
werd gegrepen mi dot *:ga-
t> waren afgeleverd Dit
volgens v* rdat hte vanwege
ni*d- c wa .rdoor de mrnaen
kwamen vragen om aigarrt-
•rc.iivcen* gebeurd, toen de
be. g waren met de huia-
en aantal pakjes sigaretten
.1 e ,en om sigaretten
n vertelde echter dat een
t broer ook s;g*fet:rn bij
■ht 12 e.,: per et uk. Maar
dat h: mrw aard#-
eling meer van we-
h d ,w dc atga-
■r zei d^- bi eigenlijk van
onmiddeilu^z- g- vaugenn»-
le« ren d he moei-
n.r- d' rrdachir had de
i - erd Verdachte werd
proken!
erlje F,- .rgeloo* vla-
/er l.ge,. ren weiland
ern Grote en kleine
aan de haak geatagen.
rnc-gen worden t»ehouden.
«drrmar'«e -. ^Je.« moeten
-» g.-,,a.u weer
ten gegooid Maar het vl»-
rmmer bij zn h. waartn de
- gro-e en klc.ne wer-
nffl er bij en haalde de
,»>r» d- emmer De
reeds dood er. werden ln
7 en ter beschikking ge-
r g»meester. d;e {jt aan een
Of a-idete liefdadige 'Uitelltng ter be-
•cn;kking kaï stellen maar het kwan-
v.im wa* te gering zodat ze voor v»;-
nieriging - a.cnmerklng kwamen
Het v.»i.rr- r waa n et tn het beait van
•eu fcgld'.ge ^akte waarbij hel hebben
»n viiftlg levende ondermaatse vtajea i»
•■zeg-jtaai en daarom werd hij voor xljn
"vertred.ng bekeurd.
Geslaagd Onze plaatsgenoot Jarab
Vér burg «laagde voor het examen ml4»
denj'andJdip oma Algemene Handeiaken-
bea!ag