WeejvMtM iUPTCI
':W
Grote smokkelbende opgerold
HOUTMANS
tweede reis naar Indië
Het graf van
Sint Liduia$
Grammatica van Esperanto
Gouwenaars komen elkaar
v overal tegen
Pension, dat 't druk heeft
GESLOTEN
De tien gearresteerde bendeleden
verhandelden ruim f200.000
Vedr:r,:„Mnde
LÜf
Nicuw-Gninea een
rijk olieland
Duizend dorpen
weggevaagd
Onrust in Japan
West-Europa's defensie
wordt ernst
Ex-koning Ferdinand
van Bulgarije t
Het bezoek Tan
generaal Crerar
drink een pittig glas fflfl (J LL
Eenzaam
'tik, UI
Resultaten van het
onderzoek van
het skelet
Schoondérwoerd treft
zc in het vooronder
AT C~)
AAR.
ANNEER.
Het
van de week
Vele logéV in
(licrenas\ i
liet
EERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 11 SEPTEMBER l84g_
tich over A ms tVrda ra"gooI bet'sub?" m**n,d in hrsla* hpe" genomen rn
rijkspolitic rn de plaatselükr rrrh*rrh*ril1hrr,t ,lU«e»»rekl. de
ajalte, hoofddoeken en"voU^T "h H d»m"™«*-*rtikelen. loornamelük
Er beatond reeds geruime tijd het ver
moeden dat bij twee grote zaken in da
mesmode-artikelen te Amsterdam .gefrau
deerd werd. Besloten werd deze /aken te
observeren en na verloop van tijd werd
het vcrmi€{ien zekerheid Een van ie
zeer goede relaties van deze firma's was
een inwoner van Huizen Op een gegeven
dag besloot de douanerecherche, vn samen
werking met de rijkspolitie zowel te Am
sterdam als te Huizen gelijktijdigeen in-
vüli!C Men bleek raak'geschoten te
hebben en toen de bal eenmaal «an het
rollen was. volgden weldra meer huiszoe
kingen In Laren. Blaricum. Amersfoort
en Hilverspm sloeg Je politie haar slag
on ondanks de moeilijkheid, dat de z war te-
handelaren volgens het .schakelsysteim
werkten, hetgeen wip zeggen, Jat zij el
kaar niet kenden en dus elkuSp ook niet
konden aangeven, (ukte het do samenwer
kende pclltie-lnstanties .steeds meer adres
sen in handen te krijgen De heren bleken
een uitvoerige correspondentie te hebben,
die pen nuttige brori van inlichtingen was
en overal werdert respectabele partijen
goederen gevonden. In Hilversum bicken
zü zelfs een zeer geraffineerde schuil
plaats te hebben ingericht door het aan
brengen van een dubbele kap in een huis.
die slechts te bereiken was door eon ge
heim paneel In Amsterdam beschikten de
heren over een kluis, waar ook h. t nodige
in verborgen was.
Thans zijn tien'van de bendeleden ge
arresteerd. Onder hen bevinden zich een
Amsterdamse bioscoopexploitant en de
boekhouder van een van de beide Am-
«terdamsc firma s Deze laatste had een
volledig^ zwarte boekhouding opgezet, die
nniinl n'.e: helemaal bij was toen de
politie er de hand op legde He: uitschrij
ven van valse facturen, het plaatsen var
CKCmnRen en dergelijke prak
oplossing konden worden gebracht en die
das hiermee uit de doeken zijn gedaan.
Het complot heeft ruim ten jaar gewerkt
en hot is bij benadering niet te bepalen
h.ie groot het bedrag is. dat met hun'frau
duleuze handelingen is gcmocH Alleen
al aan sjaals hebben zij vermoedelijk een
omzet gehad van 50 000 «1 60 000 stuks.
Wanneer het enigszins mogelijk was
trachtten zij bij de verkoop textielpunten
verkrijgen Hiermee weid een nevcn-
handel opgezet Een eenvoudig rekensom-
metie breng: ..:m het li. it, dat zij hierin
alleen o! qcn omzet'van f 20 000 hadden
Zij rekenden namelijk gemiddeld een punt
voor een .-jaal en verkochten de punten
aan zwarte-handelaren in textielpunten
voor gemiddeld f 0 40 per stuk.
7,ij zijn dezer dagen voor de officier van
Justitie te Amsterdam geleid en zullen
worden ycrvolgd wegens smokkelen, het
overtreden van de deviezenvoorschrifton.
valsheid in geschrifte en het opkopen en
•verhandelen an gesmokkelde waren en
textielpunten
Tijdens het onderzoek wisten de re
chercheurs bovendien een grossier in
aardappelen uit Oosterbcek aan te hou
den. die zich schuldig maakte aan het
verhandelen van uit Duitsland gesmok
kelde metaalwaren, steeksleutels. micro
meters en dergelijke. Hij vervoerde deze
goederen cp zijn met- aardappelen beladen
vrachtauto Ook hij is gearresteerd en zijn
auto is in beslag genomen.
tiïken en 1dcr«cllJke prak- I V ACANTIE IN DE LUCHT. Deze vier
u ens schering en inslag, j piloten nn het Engelse vliegercófps voor
f o.- vrouwelijk* jeugd brengen hun
A lino r» i i 14-daagse vacantir door n hun speciale
kamp op het vliegveld Elstree. Iedere dag
gaan :ij een uur de lucht'in onj vaardig
heid te verwerven voor hun brevet
Het klaverblad brengt de machine naar
de startbaan.
HM
Alles kwam uit België
De goederen waren uitsluitend afkom
stig uit Belgie en werden onder super
visie van een Nederlandse man en vrouw,
die in Belgie woonden, ingekocht. Bcrqcps-
i smokkelaars in het zuiden van het land
zorgden er voor. dat de goederen de grens
passeerden en. eenmaal in Nederland, wer
den tl] met vrachtauto s. die ogenschijn
lijk ladingen oud papier pn vodden ver
voerden. naar het noorden gebracht Ook
de inkopers, de Nederlandse min cn
vrouw in Belgie. zijn'inmiddels gearres
teerd toen zij onbewust van'wat zich hier
in Holland afspeelde, naar ons land kwa
men om hun laatste transacties af te
rekenen
Het onderzoek In de boekhouding van
dit complot heeft wel can het licht ge
bracht. dat de relaties wijd en zijd ver
spreid waren en dat zij betrokken waren
in verschillende zaken, die men wel reed'
cp het spoor was. doch die niet tot cc
De Australische premier Chi f ley heeft
in het parlement verklaard, dat oliebo
ringen in Australisch Nicuw-Gutnea veel
belovende resultaten hebben opgeleverd.
Er zijn thans drie maatschappijen bezig.
Deze ondernemingen worden geholpen
door de Australische regering, die dol
lars beschikbaar heeft gesteld voor de
aankoop van boormateriaal in de Verenig
de Staten.
Volgens een bericht uit Lucknow zijn
ongeveer duizend dorpen totaal wegge
vaagd en 4 000 andere overstroomd in het
Oostelijke gebied van de Verenigde Pro
vincies De rivier de Ganges bereikte haar
hoogste stand sinds 30 Jaar Volgens de
laatste berichten heeft het water van de
Ganges een uitgestrfleheid, variërend van
8 tot 50 km breedte. Men schat, dat #000
km2 van ^de rijkste landbouwgebieden
verwoest zijn..
Deelneming. Meviouw Hanna Bene«J. de
weduwe van de oud-president van Tsjecho-
Slowaklje heeft meer dan 5.500 beluigingen
van deelneming ontvangen, waaiondei con
doleances van Koningin Juliana, de konin
gen van Engeland. Noorwegen en Egypte, de
-jah van PeiziC. prlna Felix van Luxemburg
en de presidenten van FrankMjk. Italië Oos-
icnrljk en Zwitserland.
Stakers en onderduikers
Dr Japanse pers meldt dat. ondanks de
arrestatie van een derde der stakende
spoorweglicden. 1562 treinen op het eiland
Hokkaido in dc maand Augustus niet kon
den vertrekken. De helft der. stakers is
ondergedoken. Volgens de M a i n i t s j I
hebben zij op het graf van een der sta
kingsleiders een eed afgelegd om de strijd
voor di nationals onafhankelijkheid voort
te zetten. Volgens hetzelfde blad worden
de .-takers geleid door vertrouwensman
nen van de communistische partij.
De Londense correspondent van de
New York Times bericht, dat con
crete plannen voor een militair Atlantisch
pact in de afgelopen paar weken snelle
vorderingen hebben gemaakt Het pact
zou de hulpbronnen van de V S en Cana
da combineren met die van Engeland.
Frankrijk. België, Nederland en
Luxemburg, in geval van oorlog Ondanks
de geheimhouding, die de besprekingen
over de verdediging van jie Wost-Euro-
pese Unie omhult, verluidt, dat gedetail
leerde plannen voor een gemeenschappe
lijke defensieve actie in geval van nood
htm voltooiing naderen, aldus de corres
pondent.
Ex-feoning Ferdinand van Bulgarije is,
tengevolge van een beroerte op 87-jarige
leeftijd te Coburg ln Duitsland overleden,
aldus meldt AFP uit Parijs.
Prins Ferdinand van Saksen-Coburg,
hertog van Saksen, volgde in 1887 prins
Alexander van Battenburg op. die in 18811
afsfand had gedaan van de Bulgaarse
troon. Een zigeunerin had zijn moeder
reed voorspeld, dat ren koningskroon
350 JAAR CELEDEN
voer i em was weggelegd.
In 1915 bracht hij zijn la
van Duitsland in de eerste wereldoorlog
land aan de zijde
In October 1918 deed hij afstand
troon ten behoeve van zijn zoon Boris. De
Test van zijn levensjaren heeft hij terug
getrokken doorgebracht op zijn kasteel
te Coburg Zijn eerste vrouw stierf in
1899. z.ijn tweede in 1917. Zelden ht*rt hij
zijn kasteel verlaten. Dc ex-koning onder
nam nog een enkele reis naar Brazilië en
de Congo om stof te vergaren voor zijn
bock over botanie en materiaal voor zijn
insectenverzameling.
Maandag zjil de ex-koning ten grave
'worden gedragen.
STOUTE BEER
In de Amerikaanse staat Montana
stapte een beer een huis in. waar
van de bewoners een daagje uit
waren Het dier begaf zlrh naar de
slaapkamer, deed een dutje op bed.
trok daarna alle laden uit de kas
ten, vrat de provisiekast leeg.
sleepte al het beddegoed naar bul
ten cn hing de gordijnen in dc bo
men op. Toen dc familie thuis
kwam. zag zij het dier hard weg
lopen.
Onze adrrlandsr geschiedenis vertelt
met gerechtvaardigde trota. dat de Hollan
ders tegen het eind van de aeatiende
eeuw grote zeevaarders waren rn zich,niet
onbetuigd iirtrn bU hrt ontdekken van
nieuwe delen der wereld. Dat Houtman
in 1595 uitzeilde naar Oost-Indië en na
446 dagen daar aankwam, is algemeen be
kend: later hoort men van deze man niets
meer.
Toch hcefl hij het niet bij één reis ge
laten Reeds op 15 Maart 1598 zeilde hij
weer uit. namelijk van Vlissingcn Hij had
het hevel over twee schepen, de I>euw
en de Leeuwin en zijn opper-stuurman. de
Engelsman John Dav.is. heeft een verslag
van de tocht achtergelaten, voorzien van
een duidelijke en nauwkeurige kaart van
Zuid-Europa. Zuid-Azië en geheel Afrika
De kaart is vol namen, bergen en
eilanden, die men tegenwoordig nauwe
lijks meer kent en ln de reihler-onder-
hoel heeft hij 'n fraaie olifant getekend met
gewapende Inboorlingen en in weidse ge
waden gestoken hoge heren uit vrcAnde
streken, hetgeen een afbpelding moet
voorstellen van de luisterrijk? ontvangst,
welke hem op Sumatra ten deel viel.
John Davis heeft enige tijd nodig, voor
hij goed cn wel op streek komt met zijn
verhaal, maar dan wordt het een sappig,
goed verteld, humoristisch verhaal, dat
men met genoegen leest Van het begin
van de tocht heeft hij niet veel te ver-
feilen na drie maanden kwamen de
schepen bij Fernando Noronha. een eiland
vóór de Braziliaanse kust. aan. Zij bleven
er tot 26 Augustus, wachtend op een gun
stige wind. en in de tussentijd had men
de gclcgunheid het eiland goed op te
nemen Fr woonden, vertelt Davis, twaalf
negers, die daar door de Portugezen ..ge
plant", werden om het eiland te bebouwen
Verder somt hij op, wat er al zo op het
eiland te vinden is
Maar dtt waren nog niet de ..echte"
avonturen, dit was nog maar een nuch
tere en onromantische reisbeschrijving.
Pas toen zij de elfde November bij Kaap
Saldamiu. iets ten Noorden van Kaap de
Goede Hoop. waren aangekomen, komt
Davis los en vertelt hij van de Hottentot-
ten. die met ossen cn schapen kwamen
aanzetten, die zij ruilden voor oud ijzer en
spijkers!
..Dc mensen hebben de koleur van
Olijven, sijn swarter als de Brasilianen.
hun hayr is gekruld en swart gelijk als
die van Angola: hunne woorden sijn ten
meerderen deel verward en onverstaan
baar en wanneer sij spreken klokken sij
met de tong gelijk een broedhesi. welk
klokken met hun sprecken Iegelijk ge
schied en ongemeen vreemd luyd"
D;t is een fonetische bijzonderheid,
waar taalkundigen van zulten smullen!
Valse vriendelijkheid
Echter bleken deze lieden niet zo vrien
delijk te zijn als men eerst wel dacht,
want op een keer lokten zij met vee een
twintigtal Europeanen naar dc kust en
vielen ze daar aan. Davis' verhaal van de
strijd is t e mooi om hem niet zelf aan
het woord te laten:
Als men nu op het point was om met
Generaal H D Crera^tc.h., c.b.. d-Bo.J,
oe vroegere opperbevelhebber vn het
eerste Canadese leger, heeft gisterm.ddag
op het paleis Soestdijk met de Koninklijke
familie de lunch gebruikt. Daarna ging-hij
naar Amsterdam, waar hij voor het monu
ment op de Dam een krans heeft neerge
legd namens het Canadese leger en het
Canadase volk
Generaal Crerar heeft met de heer
Pierre Dupuy, de ambassadeur van Cana
da. zijn land bij de inhuldiging van Konin
gin Juliana vertcgenwoord.gd
Mijn eerste indruk bij mun terugkeer
in uw Janp. was eer zeer bemoedigende,
zo vertelde generaal Crerar Hij merkte
op boe de Nederlandse bevolking er op elk
gebied blijder en gezonder uitziet dun
de dagen toen hij het laatst hier was en
toen allen zo ami de ellende van de oor
log en de honger getroffen waren Gene
raal Crerar heeft zich thans uit het leger
teruggetrokken.
Hij noemde het een grote eer. dat hij
Canada bij de inhuldiging van onze Ko
ningin had mogen vertegenwoordigen De
plechtigheden hhdden cp hem een zeel*
diepe indruk gemaakt. In dit verband
herinnerde hij er aan. dat er tussen het
Canadese leger en het Nederlandse volk
wel een zeer grote band bestaat. Daarbij
komt. dat Koningin Juliana tijdens de
oorlo? in Canada heeft vertoefd.
Van de Nederlandse immigranten heeft
men in Canada een zeer goede indruk. Zij
vöelen iich over het algemeen uitstekend
ln Canada Slechts enkelen vinden het er
een weinig eenzaam.
Generaal Creró'r zal vandaag en Maan
dag verschillende plaatsen ln ons h i-J
bezoeken, waa- de Canadese troepen ge
vochten hebben en wja'r zich 'rn.:.' iro
kerkhoven bevinden. Zo za'. hij naar Nij
megen. Grave. Uden. T.'burg en Bi .n
gaan Maandag bezoekt hij het Canadese
militaire kerkhof in Bergen op Zoom.
Daarna zal hij" bezoeken „an ver'ch -
lende plaatsen in België en Frank-:jk
brengen.
MISDAAD yAN 35.000
JAAR GELEDEN
ïngeLsc oudheidkundigen hebben in een
>t. de z.g. Whaley Shelter, een schedel
gevonden, d.e afkomstig moc't zijn van een
vruuw uit het Sténen tijdperk. Hoogst
waarschijnlijk ls déze vrouw het slacht
offer van een verschrikkelijke geweld
pleging geweest. Dc srhpdel wat. op enkele
plaatsen doorboord nvt een scherpe stc-
>ecr en het ziet erh iar uit alsof men
hersenen heeft uitgehaald - wel-
lichfl voor een ritueel diner. Men gelooft
hierlte doen te hebben met de resten
een tovenares of van de vrouw van een
oppel
Haiderabad zoekt hulp
bij Truman
rijd om de macht
in Djokja
Het (partijbestuur van de P K I (Par'.a:
KoijiniunLs Indonis:..) heeft de partjjraden
Fan d»i Masjoemi en de 1» N I (Je partijen,
waarop het kabinet-Hattu steunt) uitgc-
llvoflr een eonferen'ie met het doel.
een „nationale eenheid tot stand te bren
gen.
.oemi hrt-ft de uitnodiging tot
deelneming aan de conferentie me: de
communisten echter afgewezen. De Mas-
Joemi acVeptecrdr wel een uitnodiging van
V* l' S l i Sari '1 ir 1
Moslimpartij in det republiek)/om geza
menlijk ^ren Islam-front" te vormen.
Volgens een bericht u:t Washington
van dc New York Times zou presi
dent Truman van de niram van Haidera
bad het verzoek ontvangen hebben, zijn
goede diensten te verlenen ter regeling
van het geschil tussen India en dit landje
De president zou geantwoord hebben, dat
het "verlenen van goede diensten gewoon
lijk slechts dan succes opleverde, ais het
verzoek daartoe dooHbeide partijen werd
ingediend. Daar hij van India nog mets
over deze kwestie had vernomen, kon hij
op het verzoek van de nizam niet ingaan.
ln het Amerikaanse stadie Clear
field trad een 82-iarigé juffrouw in
het huwelijk met ren SI-jarige
weduwnaar, vader van 25 kinderen.
De than verklaarde ..Ditmaal trouw
ik voor de gezelligheid".
In de afgelopen u;eek hebben de garde-
regimenten Grenadiers en Prinses Irene-
brxgade voor het eerst in de nieuwe
gala-uniformen de wacht hij het paleis
gji de Dan gehouden De muzikanten van
de Grenadiers tijdens het aflossen van
de tracht.
Zoals in het begin .van dit jaar werd
gemeld is bij restauratiewerkzaamheden
in de Grote Kerk van Schiedam een graf
ontdekt op dc plaats, waar zich eertijds
de kapel van dc Heilige Liduina bevond.
Dit graf. gebouwd van baksteen, was van
binnen gepleisterd en versierd met be
schilderde. in» oen cirkel gevatte kruisen
Toen het graf geojiend werd vond men er
skelctresten in. die door bemiddeling van
de rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodem onderzoek' naar het Anatomisch
Laboratorium te Leiden werden overge
bracht voor erder wetenschappelijk on
derzot k Ho" vermoeden lag voor de hand
dat men hier te doen zou hebben met
overblijfselen van Schiedams bekende
Heilige.
Dr H J Lammcrs. die in bovenge
noemd laboratorium de skelctresten heeft
onderzocht vertelde hiervan het volgende
Er zijn verschillende aanwijzingen gc-
vonden. dip aannemelijk maken, dat de
onderzochte .<kc!etresten aan een vrouw
hebben toebehoord, zoals onder meer dc
fragiliteit der beenderen, dc structuur van
.schedel en bekken Absolute zekerheid is
uiteraard op grond van een enkel skelet
nooit te geven, temeer niet. waar voldoen
de vergelijkingsmateriaal uit hetzelfde
tijdperk nog ontbreekt. Dit onderzoek legt
dus wederom de vinger op dc wonde plek
van onze nog zo geringe anthropologische
kennis van de vroegere bevolking van Ne
derland
Tijdens het onderzoek rees dc vraag of
men hier wel te doen had met resten van
eén enkel skelet, vooral op grond van een
duidelijk verschil tussen een onder dc
resten aangetroffen linker en rechter
schouderblad, althans delen hiervan De
linker gewrichtskom was namelijk duf-
deiiik groter dan de rechter Het'vermoe
den rees dus dat cc resten van twee
skeletten vermengd waren, maar omdat
ztchsian de rand van de linker gewric ht-
kom enkele typische structuur-verande
ringen bevonden, was de onderzoeker eer
der geneigd het verschil tussen de twee
schouderbladen toe te schrijven aan een
pathologische verandering van de linker
gewrichtskom. te eerder omdat er geen
verdere aanwijzingen gevonden werden
voor het aanwezig zijn van meer dan één
skelet. Op de vraag of de ziekte, waaraan
Liduina na haar val op het ijs 38 jaar
lang heeft geleden, ook sporen zou hebben
achter kunnen laten op het skelet, ant
woordde dr Lammers. dat dit geenszins
onmogelijk was, maar dat over de aard
van deze ziekte geen duidelijke gegevens
te verkrijgen zijn. In het gevonden skelet
materiaal zijn in ieder geval geen duide
lijke pathologische veranderingen gevon-
den. maar wel enige kleine verundenqjgen.
waarvan nader onderzocht moet worden
wat hun betekenis zou kunnen zijn.
Bij de huidige stand van het onderzoek
kan dus worden gezegd, dat het gevonden
skelet zeer waarschijnlijk van "n vrouw is,
maar dat de pathologische veranderingen
zoal aanwezig, dai. toch gering zijn. Om
po grote vraag te beantwoorden of men
hier werkelijk te doen heeft met skele'-
resten van de Heilige Liduina zullen be
halve dit anthropologisch onderzoek nog
diepgaande historische nasporingen ver
richt moeten worden.
hen te ruylen. namen sij schielijk hun
kans waar en wierpen met hunne h»nd-
pijlcn op dertien van onse, die sy op
vier pieken lengte niet konden bcrcyken*
dles niet tegenstaande vloodcn de Vlamin
gen (d.w de Hollanders) gelijk de
Muysen voor de Katten en wierpen
schandelijk hun geweer ter aarde. Onsen
Baas, om veylig te syn, bleef aan Boord
en sond ons Harnassen. Slag-swcerden
Pieken. Musketten, en Schilden, soo dat
wij gewapend ep met Wapenen overladen
waren, maar daar was nog moed nog be-
lcvd. want wij hielden ons digt by onse
Tenten belegerd met Canibalen, wy waren
in 't oog Reuzen met wel gewapende
lighcamcr.. mae - toen 'et er op aan quam,
kinderen met winterkonlngjes herten.
Tegen de nagt gingen wy alle na Boord eti
lieten niemand aan Lant als onsen grooten
Dog. die niet wilde by ons komen; want
ik gis. dat hy sig
schaamde
^w«n.
geselschap#
Op Madcgascar werden de schepen niet
met vreugde begroet, want Houtman wat
daar al eens eer geweest cn Davis ver
onderstelt, dat de inboorlingen daar geen
prettige herinneringen aan hadden Van
3 Februari tot 14 Maart bicven de schepen
daar liggen, maar er was geen enkel
middel om de Inboorlingen te bewegen
hun voedsel te geven, zodat zij hongerig
en wel verder moesten zeilen.
Gelukkig werden zij op het eiland
Mavotta. het grootst - der Comoren, vrien
delijker ontvangen De Baas weid door
de koning aan land ontboden cn begroet
door trommelende tamboers en mannen
ln zijden, geborduurde gewaden ..op de
wijze der Turken Zij kregen ook een
aanbevelingsbrief voor de koningin van
een naburig eiland, die hen vriendelijk liet
ontvangen, maar zich niet liet zien.
Van dc elfduizend Malediven voor dc
Brits-Indische kust vertelt Davis, dat er
veel kokosbomen waren, zóveel, dat men
wel de bomen, maar niet het land kón
zien.
Op de dertiende Juni 1599 kwamen t|j
aan de Noordpunt van Sumatra aan. De
koning zond bedienden om de maat te
nemen van de schepen, en de Baaa
(kapitein) atuurde een spiegel, een drink-
glaa en een armband. Daarop heette de
koning de vreemdelingen welkom en be
loofde hurt een vrjje handel. Hoe? De
koning gaf de kapitein een kria: „een soort
van pook. hebbende een gevest of hand
greep van sekelr metaal, welk de koning
boven goud schattede en met robjjnen he
art waa. Dit geweer te dragen wanneer
hel van de koning niet gegeven la. ia de
doot. maar die het heeft, heeft een vol.
komen vrijheid om tonder geld alle eet
waren na'hem te nemen en over de men
sen te gebieden als slaven".
De Baas was verrukt van dit alles en
kwam naar boord terug met een boot vol
peper. i
De koning scheen *cchtcr een diepge
wortelde afkeer van Engelsen tc hebben,
want volgens het verhaal van de kapitein
had hij hen herhaaldelijk gevraagd, of hij
geen Engelsman was. Ondanks de ontken
ningen was de koning blijkbaar nog niet
gerust erop. want een maand later vroeg
hij hem weer hetzelfde. Neen. zei Hout
man, hij kwain niet ujt Engeland, heua
niet. maar uit Holland, en hij legde dc
koning precies uit, waar Holland lag en
wat voor een land het was. Maar ja. de
koning had toch gehoord, dat er mensen
waren van een ander postuur dan de
anderen. Wat waren dat dan voor mensen?
Dat zijn, zei de Baas Engelsen, maar
zij zijn In Holland opgevoed, dus zij kun
nen geen kwaad!
Nu, dat wilde de koning dan wel ge
loven. Maar hij wilde die Engelsen toch
wel eens zien.
Een koningsmaal
Het werd 21 Augustus vóór Davis wer
kelijk naar de koning ging, maar toen
werd hij er geweldig onthaald. Hij kreeg
een tulband op zijn hoofd en een wit
linnen, met goud bestikt kleed aan. en
daaroverheen een rood. en aldus aange
daan mocht hij bij do koning aan tafel,
waar hij vier uren lang .de heerlijkste
.spijzen en dranken kon nuttigen cn de
koning van Engeland en Spanje vertellen.
Twee dagen later werd hij weer aan land
ontboden: op een olifant reed hij ér heen
Lang duurde deze glorie echter niet: ei
werd door de inboorlingen een verrader
lijke aanval gepleegd op het schip, dif
weliswaar door de Europeanen werd afge
slagen, maar toch veel doden en gewonden
eiste. Natuurlijk vertrokken dc schepen
nog dezelfde dag ZIJ zwierven om Suma-
Ua heen. cn deden nog enkele havens aan
De dertigste September werd de tcrugreii
aanvaard; de 29ste Juli 1600 kwamen zi
weer in Middelburg aan.
ONS ESPERANTOHOEKJE
L^en der voornaamste moeilijkheden van
natuurlijke, nationale talen bestaat
wel hierin.-dat op de regels, welke tezamen
de grammatica vormen, zo veel uit/on
deringen en afwijkingen van toepassing
zijn Een ieder, die zijn moedertaal be
hoorlijk geleerd heeft en in het hijzonder
hij. die daarnaast ook andere talen stu
deerde. moet wel tot de conclusie ge
komen zijn, dat niet het leren van taal
regels zo bijzonder mogilijk is, maar dat
juist de talrijke uitzonderingen op de
regels, welke in alle talen ln rijk ge
varieerde verscheidenheid voorkomen,
het studeren moeilijk cn tijdrovend maken.
Het ligt dan ook voor de hand. dat dc
auteur van dc wereldhulptaal Esperanto,
evenals dc ontwerpers4"van andere „kunst
talen". er naar gestreefd heeft, uitzon
deringen op de regels te voorkomen
De ^grammatica van het Esperanto be
staat uit een beperkt aantal regels, welke
ook inderdaad zonder uitzonderingen zijn.
Wij willen thans die verschillende taal
regels eens stuk voor stuk de revue laten
passeren, om daardoor de nlet-espcran-
tisten onder onze lezers een Inzicht té
geven in de eenvoud en logica van het
Esperanto.
1 Het Esperanto-alfabet bestaat uit 28
letters, die voor een belangrijk deel op
dezelfde wijze, worden uitgesproken als
dt overeenkomstige letters van het Ne
derlandse alfabet Onze letters, q. w. x
en y komen in het Esperanto-alfabet niet
voor. Daartegenover telt het Esperanto-
alfabetr» 5 zogenaamde ..kapjcs-letters'»
dat wil zeggen letters, die van een kapje
of accent-circonflex - zijn voorzien,
benevens de tweeklanken ,.aü" en „eü".
waarbij de letter „u" een boogje draagt:
deze tweeklanken worden respectievelijk
als „auw" en „euw" uitgesproken. Dc
vijf letters, welke zowel met als zonder
kapje voorkomen, zijn c, g. h. j en s. De
klank dezer kapjes-letters is re§pectieve-
lijk tsj. dzj, ch, zj en sj. De uitspraak
van enkele medeklinkers wijkt af van het
Nederlands: c (ts) en s (kllnktjy^i de
zachte k in ons woord ..zaKdoekWn als
de g in het Franse „garcon"). De klinkers
a. e en o klinken in open lettergrepen
vrij lang. dus ongeveer als aa. ce en oo.
en in gesloten lettergrepen vrij kort De
klinker 1 klinkt altijd lang. als de Neder
landse combinatie ie. De klinker u klinkt
altijd als oe.
In het Esperanto wordt elke letter al
tijd uitgesproken; "stomme of klankloze
letters komen er niet in voor.
3, De klemtoon (het accent) valt in het
Esperanto altijd op de vóórlaatste letter
greep. in onderstaande voorbeelden heb
ben we de lettergreep, die bcklcmtópnd
wordt, duidelijkheidshalve onderstreept:
a patro. la patrino, la homo, la Infano,
la tabloj. la bestoj. la koridoro, kilogramo,
serioza. populara, korespondi.
3. Er is slechts één lidwoord, namelijk
het bepalend lidwoord „la", dat dus ..de"
«f „het" betekent. Dit bepalend lidwoord
wordt zowel voor enkelvoud als méer-
voud gebruikt en blijft onveranderd:
De vader, la patro.
De moeder: la patrino
Het kind: la infano.
De tafel: la tablo.
De mensen: la homoj.
De beesten: la bestoj.
Een onbepaald lidwoord (in het Neder
lands „een" of „n") bestaat niet in het
Esperanto:
Een duif: kolombo. Een bloem: floro.
Een huis: domo.
Het Nederlands is ln dit opzicht in
consequent. Wij zeggen immers: ..Een
kind speelt op straatmaar in het meer
voud: „Kinderen spelen op straat" Dit
tweede voorbeeld (meervoudsvorm) toonl
aan. dat het onbepaalde lidwoord over
bodig is en dus weggelaten kan worden
Volgende week hopen we de beknopte
bespreking van de grammatica van "het
Esperanto voort te zetten.
P-S. S-ro Mason Stuttard angla ora*oro
kaj verkisto prelegos Dlmancon la 3"
de Sept. en Rotterdam, Gebouw „Onl
Huts'Gouvernestraat L.K D
„LA KVAR DELEGITOJ"
Postadres: A 335, Dubbeldam
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 19*8.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t
Politieman Schoondérwoerd.
men met zijn oude kennis Arie Evergrocn,
Mnar die was naar Bandoeng
Schoondérwoerd is van Batavia terug-
gevlogen naar Soera ba ia. met de KI.M.
drie uurtjes over het Indische landschap.
En hij was toch maar blij. dat hij in Soe-
rabaia terug \v. Tenslotte g.i je wennen
aan de stad. waar je altijd je dienst doet.
zegt hij Dc vliegreis had goed gemaakt, 1
wat er aan de rest v.m de trip van Soera-
baja naar Batavia m* l de gedeserteerde
Indiërs niet deugde in Batavia vond hij
het ook niets gedaan. Och. ieder zijn
smaak. Ik zou b v. voor geen geld van de
wereld in het snikhete Soerahaia willen
Tillen
En hier eindigt dan voorlopig ons
Socrabaiasc bezoek. Nu gaan we eerst
terug naar Batavia om eens t<- kijken hoe
de zaken daar slaan. Daarna gaan we
naar een paar andere eilanden. Sumatra.
Celebes en wellicht nog meer F.n als we j
daar zijn geweest, is er al weer veel Gouds
nieuws in Batavia, dat de moeite van het, i
vermelden waard is.
Jan Bouwer. I
BATAVIASE BRIEF No 151
We blijven nog heel even in Soera-
babi. omdat we al onze bezoeken nog niet
hebben afgelegd. We zouden trouwens de
Krokodillenstad eenvoudig niet kunnen
verlaten, zonder nog even op bezoek te
zijn geweest bij één van onze meest ge
trouwe correspondenten, de politieman
Schoondérwoerd. die enige weken gele
den met ren transport gevangenen even-
tics In Batavia was en met wie ik toen
png door de stad heh gereden Jammer,
dat Schoondérwoerd ons als tegenpresta
tie nu niet door Soerabaia kan rondrijden.
Hij heeft n.l. alleen maar een motorfiets
en daar kan hij met geen mogelijkheid het
hele Goudse gezelschap op ladep Hij
heeft trouwens wel wat anders te doen
dan met een troep Gouwcnczcn tc gaan
sight-see*en. Hij moet patrouilleren door
de stad en de rust cn de orde bewaren.
F.n op die patrouillc-motor-ritten door
Koarahaia komt Schoondérwoerd zo nogal
eens iemand tegen Omdat hij zo mobiel is,
ts hij voor ons zo'n waardevolle correspon-
denl. Hij komt nog eens ergens. Het was
op een van die ritten, dat Lij b v. plot
seling ren oude schoolkameraad zag wan
delen Hij was er niet helemaal zeker van
draaide dus hij cn herkende toen Herman
Rootort van het Koekoeksplein 7.o wisten
van elkaar niet. dat ze in'Jan Oost zaten,
d w.z. Schoondérwoerd vermoedde het
wel. maar had Roolert in ieder geval in
Jan Oost die nogal omvangrijk is. zo
als u weet f— nog nooil kunnen tractcren.
Maar Jan Oost is eigenlijk toch weer heel
W klein en op een goede dag kom je eigen
lijk Iedereen er tegen. Herman Rootert
had n.l. in en om Semarang gelegen en
was op doorreis in Socrabaia. voor een
dag of drie Hij zou vermoedelijk doorgaan
naar Modjokertn of Djembcr. beide plaat
sen In de Oosthoek Herman zit bij de
Verplegingsdienst Hij vindt dat de tijd
maar lang/aam om gaat. maar dat komt
omdat hij zo weinig te doen heeft. (Ge
lukkig zeggen we Want waar niets te
„verplegen is. kunnen ook nooit veel gewon-
den zijn Enfin, de beide schoolkamcra-
Vicn hebben de schade van jaren van
"Scheiding eventjes gauw ingehaald en er
een. paar gezellige dagen van gemaakt,
voor zover de dienst het toeliet.
Politie te schip
Verder heeft Schoondérwoerd per tele
foon nog de (oud "I-Gouwenaar Gouka
"nntdekl. die nu in Sthcveningen schijnt
te wonen Voor deze informaties echter kan
Sc hoondérwoerd niet voor de volle hon
derd procent Inslaan, omdat de telefoon
niet bepaald duidelijk was. En dat is zij
nergens in Indonesië, in geen enkele stad.
voor zover ik weet. In Batavia tobben we
er tenminste ook gruwelijk mee en we
kunnen ons daarom verheugen fn de
grootse plannen, die de PTT heeft om
dc zaak weer op poten of palen tc
rellen
Het begint nu trouwens Schoondér
woerd aardig te vervelen. Gelukkig is hij j
al bezig aan zijn tweede dienstjaar en dc
langste lijd is dus achter de rug
liet tochtje.! dat Schoondérwoerd on
langs met acht uit het'Britse leger ge
deserteerde Brits-Indiërs van Soerahaia
naar Babjvla maakte ën bij welke ge-
legcnheid Ik hom dus ontmoette was
geen pret ie Er moest voor de c ellen wacht
worden gelopen en benedendeks is dat op
een schip in de Indische wateren een on
gelooflijk warm karweitje Als ik goed
fé ben ingelicht, hebben deze P.rits-Indiërs
die een tijd voor de republiek hebben ge-
xrcrkl. nadat zc destijds door mooie In-
doncsische vrouwen van hun posten waren
weggelokt zichzelven bij de Nederlandse
wachten aan d.- status-quo-lijn aangemeld,
omdat zij het in de republiek niet zo heel
leuk meer hadden Ik geloof, dat zij er op
rekenden, dat zij door die goeie Hollan
ders wel naar hun geboorteland zouden i
worden teruggestuurd en bij hen moet
derhalve erg weinig neiging zijn geweest
om te ontsnappen Bovendien is er aan
lonrd van oen schip niets te ontsnappen
F.nfin de militaire discipline is nu eenmaal
zo en de arme Schoondérwoerd -moest
wachtlopen voor de cellen.
Goudse mariniers
De M I*.-unit, waarvan Schoondérwoerd
op dal reisje deel uitmaakte, was „gehuis
vest" in het'vooronder.van het schip cn
daar lag ook een stel mariniers F.n lalen
daar nu weer een paar Gouwenaars tus
sen zitten, n.l. Wim de Heler. Massar (uit
de Bothstrant). Wieser (van de Kleiweg)
rn Jonkheid (van Schlclands Hoge Zee
dijk). Deze mariniers waren toen op dc
-thuisvaart naar Holland en zullen van hun
Jpcht je van Soerahaia naar Batavia wel
licht lezen, terwij) zc alweer enige tijd
In Gouda zitten. Natuurlijk was Schoondér
woerd wel een piezeltje jaloers op dezo
Gouda-vaardcrs. vooral omdat hij zelf
nog wel een klein jaartje voor -de boeg
heeft
Tn Batavia heeft Schoondérwoerd des
tijds nog geprobeerd om in contact tc ko-
Burgerlijke Stand
Geboren: Abraham z v A van Roede en
\v Vermeulen. Mosstraat 40. Johanna Jac na
Mana. rt v B Th Wijnen en C B M
S-cnn Kat nemelksloot 'J?: Dirkje, d v D
va Dam en t Hoogendoorn. Nieuwe Ha
ven 51. Catharlna Dirkje, d v. V. van
Weenen en D Rietveld. Voge'.pleln r,
Ondertrouwd M ifamme en M dc 4.ani:e:
R M Gallas en H. W Dortland: C de Wit
rn L. Tuinitra: M B Liefstlngh cn J Ileus-
dens.
Getrouwd: W J Boog en D P Slieren-
dreeht.
Oce: ledenIda Wilbetmma van llelmondt.
crh. met C Wintershoven. Pieter van Reden.
I. Sept. 7.3# uur VrUe Evang. Gemeente:
Bidstond
11 Sept. 8.3# uur St Janskerk: Avondgebed
12 Sept. I.3S uur Stationsplein: Vertrek
voor vossenjacht dei Vereniging voor experi
menter; radio-onderzoek in Nederland.
12 Sept. 3 uur Remonttr. Kerkt Gewijde
muziekuitvoering Haagse muziekkorps Leger
des Hcils.
12 Sept. lt.3# uur K.A.B-gebeuw: Start
nationale wandeltochten R K sportverenl-
ging DO N K
13 Sept. 8 uur Hnutman--p!antsoeni Concert
R K harmonie „Si Caecilla".
13 Sept. 7—a uur Raam 51: ZitHIng prijzen-
commlssle voor indienen k'arhtcn
15 Sept. 7.3# uur Oud Geref Gemeente:
Spreekbeurt ds Joh. van Welren
15 Sëpl uur Het Blauwe Kruis: Bijeen
komst Gemeeniekrlng Ned He v Gemeente.
>r>rckeis ds C. A Korevaai. d* J. J."Koning,
d- H v. d Akker en ds Geih Huls
IS en IS Sept. s.ia Fluwelenslngel OPifn-
hare voikopmg goedeien dooi deui w aai der
R van Blokland t
is Sept. R uur ne Kroon: Jaa-vei gade: :ng
Goudse scheidsrechfbcsveremging.
IS Sept. i.3# uur Spieringslraai 113: Ge
legenheid tot inentinR en hei inenting legen
diphterfe.
is Sepi. lo—i? "Jliur spieringstraat JU:
"Spreekuu: kraamcentrum
IR Spet. 3 uur Fluwelenslngel M: Au- >mo-
h;e!^pve:ling door deuiwaarder R van b:ok-
18 Sepl Co!>rte :en bate sanatoria Zon
negloren" en Sonnevanek"
,ia Sepi. 8 10 uur St. Janskerk: Avondge
bed
18 Sepi 7.30 uur Vrll$ Evang. Gemeenle:
Bioscopen
mg 3 c
7.30 I
i Dan
i An-
ONZE BIOSCOPEN
De grote onbekende
Thalia Theater. .J)e grote onbekende
66" heet. ai komt de titel niet op het doek.
deze film. maar wat die 66 er bij doet.
"wordt niet duidelijk. Mogelijk gpeelt de
schrijver in de loterij en ïtiit hij op dat
nummer. De heer. die voor de mysterieuze
inbreker speelt, heet Rafflea en Jie naam
roept herinneringen op aan vroeger tijd,
toen je Lord Listera las. wahrin de hoofd
figuur. die alles kon en iedereen de baas
was. ook hooggehoetL door het verhaal
stapte. Dat was een bijzondere dief. die
het geld bij lieden weghaalde, die de kunst
verstonden zonder arbeid njW te worden
en dan kwam Raffles en die stopte arme
drommels wat toe. Zo iemand als in de
tegenwoordige lectuur Simon Templar,
de Saint en ook in de film zie je iemand,
die allerlei stunts uithaalt en he* eigen
lijk alleen als avontuurlijke ontspanning
doet. Maar die inspecteur, die er helemaal
niet-politieachtig uitziet, doch dte men er
op af kan sturen krijgt hem in het schotje
er. dan ontwikkelt zich een aardig spelletje
tn luchtige stijl, wie de slimste is. Hele
maal geen grote film. maar toch een. die
het doet. een plezierig geval, dat boeit
en de toeschouwer in gezellige spanning
houdt David Niven is de gentleman-inbre-
ker en Olivia de Havilland heeft ditmaal
niet veel meer te doen dan een paar kits-
«en weg te geven De figuren van de de-
I tective en de bazige lady krijgen in de
vertolking dat persoonlijk cachet, dat te
rodig hebben
De beste jaren van ens leven.
Zoveel belangstelling bestaat er voor de
film De beste jaren van ons leven", dat
de Schouwburg Bioscoop dit succesvolle
werk voor de derde week op het pro
gramma heeft gezet, zeldzame gebeurtenis
voor Gouda
TlialU Thenler: lie grote onbekende SS (met
Irfcid N:ven* en O a de Havilland). aan-
- - 3 7 en 9 15 uur Zondag: 3 5. 7 en 15
mi Za-e: rlagm ddag 2—7 uuiClneac-voor-
ie":neen
Reünie Bioscoop: South of the hordei (met
'.rue A itrv en Maty I er) aanvang 3. 7 en
I u.«r Zondag3. 3. 7 en 9 13 Ul^f
Sport op Zondag
Zondagsdienst doktoren
..g 3 tot Zondagavond I? :iu ie
Ie doktoren H „Reedijk. Cia-
(teiefoon 3132) en J. II F Run-
ismgel 59 (telefoon 3003)
Apolhekersdienst
SPAARDERSBAÏ) - GOUDA
VAN ZONDAG 12 t/m.
ZONDAG 19 SEPTEMBER
restauratie.
HET doet wel vreemd «in in onze Ujd een dichter Je ontmoeten, die school ginx>
niét bij de groten uit het verleden, maar bij de poëten vap een vervaltydperk.
En toch is dat bu N. E. M Pareau zeer klaarblijkelijk het geval. Zijn „Herfstzang
doet onmiddellijk denken aan de kunstmatige wereld van het achttiende-eeuwaa
gedicht, waarin de natuur een decor en de boerenmensen verklede dames en heren
zijn. Ook hier de barrevoetsé dorpelingen, die zich bekransen met eikenloof (men
lette ook op de opzettelijk-ouderwetse spelling van het woordje ,.hair">. de graan
schuur. die zyn last beidt: zelfs de nachtegalen cn de Wijnkroezen ontbreken niet.
Doch ondanks deze gewilde viste wist de dichter iets van een echt natuurgevoel uit
te drukken, er leeft in dit vers iets van de wijde, beschouwelijke rust van stille,
zonnige Septemberdagen
HERFSTZANG.
Nu gagel bruint en (hijm en heidebloemen
gekruide geuren sfmreu in het Iaat get\jd',
nu blinde b'J'n in het zonlicht roemen
rn 't kouter door de stoppelvelden snijdt.
A
praat nu met over ergerlijke dingen,
maar riet in 'f bioemrnk bermpra* zittend naar
dm dnn* der barrevoetsche dorpelingen
met eikenloof /gewonden in het hair.
De oogst besluit. Twee maal de zeisen zwaaiden
door t zware groen De graanschuur beidt ïyn last.
Bergt met getaande landlieden 't gemaaide
>np r stoffig veld in partten opgetast
Komt dan als nachfepalenranpen klinken
krachtigen Wyn uit linnen kroezen drinken.
Uit ..XXVIII SONF.TTEN".
N E M PAREAU peb 1907).
South of the border
Rrünlr-bioicoop. Het daar ln de
huurt van de Mexicaanse rens niet erg
pluis. Kr zit weer eens. een revolutie in
de lucht en deze i« in zoverre actueel, dat
er nlie bij te pa* komt voor de onderzee
boten van een natie, waarvan de naam
n:et genoe-nd wordt, maar wel te raden
is- Oproerlingen in dienst van de vreemde
mogendheid terrosiscien het land N
dan komt er hulp Gene Autry en zijn
vriend Frog-verschijnen op het toneel als
cowboys Met paarden en al. want d;e
hebben ze per boot meegebracht Genaj
er7rl het leeuwendeel m de affaire, w I
de gezéllig dikke Frog doet niet veel
meer dan moeilijkheden scheppen Ze
hebben gchter een blok aan t been Mary
Lee. dié' met een pop speelt en jodelen
kan Maar alles komt terecht. Er z.ijn
schietpartijen, paarden in galop, bandie-
I ten met echte schavuitengezichteo. wat
landschapMichóon. een beetje liefde, he
laas zonder happfv er'dlng en Gene A u
krijgt gelegenheid te laten horen, dat hij
j ook nog een goed zanger is. Het is een
luchtig filmgerecht, dtt vlot naar binnen
gaat
Behalve van de grote gebeurtenissen te
Amsterdam Wordt een reportage ver
toond van de feestelijkheden in onze eigen
stad. een filmverRlag. dat zich bepaalt»Mt
de versieringen en de ontocht on v—«ch"
lende punten van de stad. waarbij de
cameraman enige grappige toneeltjes voor
de lens kreeg.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde:
75 Jaar geleden.
Aan serReant-schrijver G. F Mcijcrs. hij
hrt depót van het vierde regiment infan
tum. is de gouden medaille en de daaraan
verbonden gratificatie van 50 toegekend
\oor zes en dertig jaren trouwe dienst.
50 Jaar geleden.
Uit Nicuwerkerk a. d. IJssel: In de
ledenvergadering van het fanfarekorps
werd -tot directeur benoemd de hoer J. dc
Noijer te Moordrecht. bestuur van de
nieuwe vereniging bestaat uit de heren
J Roepsman. voorzitter. J. C. Vonk, vicc-
voorzittcr. C. van Beekum. secretaris. I„
Dekker Gz.. penningmeester en C. den
Toom Cz.. commissaris.
25 Jaar geleden.
Als wethouders werden gekozen: tc
Gouda de heren F L J Lafeber, C H
Koemans. P. D. Muijlwijk en A. J. IJssel-
stein (aftredend), te Waddinxvcen; de
Citeren D Bremmer Jzn en J. G Herfst
"(heiden aftredend) en te Bcrkrnwoude de
heren G. Oudenes en M. van Dorp (beiden
aftredend).
|\i: VACjVNTIES zijn voorbij rn hrt
leven U 't weer de normal'- lianen
Vrijwel iedereen i- /ijn logy s kwijl cn
de koffers staan 'weer op zolder.
Om enig inzicht lé krijgen in de moei
lijkheden.-, die het ontvangen van logo's
met zich meebrengt, hebben wij een
bezoek gebracht aan ccn familie, die deze
zomer w«l het grootst aantal gasten te
verzorgen heeft gekregen, 't Is in de.buurt
van de' „Knip". o( om precies te zijn:
in de afgeknotte rfiolcn van de Oost
polder. Voor degene, die het nog niet
u-eet' eerst Onder de Boompies (eigenlijk
Zonder d>- Boompjes) en dan linkoom t"t
de weg doodloopt. Maar 'tis cr g--cn
dooie boel'
Als men de molen nadert, heeft men
kans. begroet te worden door een gewel
dig leven, dat enicc late gasten, e. hu
plakkers, maken 't Zijn enige honden,
terwijl een paar katten ijverig huft
nummertje mecblazcn in deze welkomst-
ouverture
Hun gastheer i' de -heer J de Ruiter
cn hun pension is het dierenaSyl. D> fnid-
ruchtigheid. waarmee ze hun tegenwoor
digheid kenbaar maken, wil niet zeggen,
dat ze t cr niet.naar de zin hebben. Dat
hoort cr nou eenmaal bij. vindon zo. Ken
paar" andere casten kijken dc bezoeker
een beetle verwaten en laatdunkend aan
Meestal i* het zo: als d«- baas en hel
vrouwtje hen komen brengen, gaan zc
geweldig te keer. doch eer de eigenaars
het weggetje afgefietst zijn. is alles «til
F.n de baas is weer van ccn probleem af
Want men kan er lelijk mee zitten, ais
men met vacantic gaat Naar de plantjes
wil buurvrouw nog wel eens kijken, maar
wat zal men beginnen met Hector of
Patsy of Mimi?
Uitbreiding
Kijk. daar zorgt nou dc heer De Ruiter
voor Hij heeft het erg druk gehad mei
zijn gasien dc/e zomer Nu dr vai auto
vrij algemeen is geworden, komen ei
steeds meer mensen zijn gastvrijheid in
roepen. Men behoeft nu niet meer naar
Utrecht of Rotterdam, zoal- vroeger w
gebeurde. Natuurlijk vraagt de heer De
Ruiter een billijke vergoeding, maat dat
kan men cr gerust voor over hebben, want
ccn goede behandeling is gewaarborgd De
beheerder van het asvl is een man met
een gezonde dierenliefde.
.Mijn pocteloeresje naar zon gesticht,
'dat nooit. Onder de vlooien komt het
beestje terug". Daar behoeft men niet
bezorgd voor te zijn Sedert enige tijd
werkt de heer Dc Ruiter met een poeder
tegen allerlei besmetting Vroeger ge
bruikte men Ivsol. doch dat Raf aanleiding
tot klachten in verband met de geur
F.nige maanden geleden heeft het asyl
een grote uitbreiding ondergaan Er ziin
cén twaalftal nieuwe, ruime hokken bij-
tfèknmen Desondanks is het deze zomer
meermalen gebeurd, dat de heer De
Ruller met de handen in het haar zat. zo
groot was de toeloop Gelukkig heeft hij
niemand behoeven af te wijzen. Naast n»t
probleem van de gewone verzorging: elke
di g luchten en om de andere dag vers
sy i i= daar hrt voedselvraagstiik Dik
wijl is een hond verwend en wordt daar-
dooi onoordeelkundig gevoed'
".'aast het verzorgen van honden en
I tien en een enkele keer ook van ander
l.ti n vee voor mensen, die mot vacaniie
.o heeft dit asvl. dat eigendom is van'
afdeling Gouda van de Nederlandse
V- inging lot Bescherming van Dieren,
nog ccn andere taak
V erschoppelingen
He' b« urt nog maar al te vaak. dat
op straat honden cn katten worden nsr-
i cti a'fen. die geen thuis hebben. Of geen
thu-.s me.-I ht-bben Hoe is |jet mogelijk,
.lal nunr.ih van een weerloos dier kan
ontdoen, door bet doooeenvoudig de straat
op tc chi ppen of hel ver van huis ergens
ai titer tc laten? -De eenvoudigste manier
i- toch om het dier. als men er dan |-'-r«é
vafl af wil eenvoudig naar het abattoir
•e «linten, waar het pijnloos wordt
gedood. Of naar het asyl, waarna de lieer
Ui Ruilr er zich mede naar het anai'oi/
bcc it. Fr zijn mensen, en dat zijn niet
de sii chtcten. du- deze gang van zaken
me' willen en speciaal gekant zijn tegen
h.-' fi it qat het cadaver met de destruitie
w ie -ii meegaat. Welnu, in dat geval zorgt
op hr: f syl dokter Hupkes voor ei n pijn
loze dood er. het stoffelijk overschot wordt
dear trgrrven.
In 'e laatste tijd komt uit vele steden
:ie klacht, dat liet aantal ■.vrienoe
honden cn katten onrustbarend toeneemt.
Df heer De Ruiter heeft er van Maart af
al acht en tachtig naar het abattoir ge
bracht „Speciaal op Donderdag zie je nog
al eens zwervers in de stad", vertelt hij.
Een of andere boer of* koopman heeft ze
meegebracht naar dc markt om er een
paar gulden voor te maken, zé blijken
onverkoopbaar en dan laat men ze met
opzet maar achter. Vele mensen geloven
het niet. maar heus. zo gaat het. En dan
komen ze bij mij"
Gaat elke zwerver, die in het asyl komt.
naar het abattoir? Voor het beantwoorden
ver. dc/.e .vraag eerst dit iedereen, die
a n zwervende hond of kat 'ergens aan
treft. cn het dier nagr het asyl .wil bren
gen. moet eerst een briefje bij dc politie
h: .en Vroeger hadden vooral jongens er
wel eens een handje van pak maar op
en breng maar weg En dan bleek het
d*kwijls gé(jn zwerver te zijn
'n Goede kennis, met recht
Neen. met elke zwcr\ "r. die in het asyl
wordt opgenomen, gaat naar het abattoir.
In de eerste plaats kent de heer De jluiter
talloze Goudse honden bij naam en soort
cn zo weet hij menigmaal het ontijdig
einde van een trouwe viervoeter te voor
komen en het dier bij zijn baas terug te
brengen. En dan kan men zelf. indien
men z.'n hond kwijt is. bij hel asyl infor-
n-pren of het dier daar is Drie dagen
worden de honden bewaard, zodat men
Ressortuitbreiding van
Arbeidsbureau
In een beschikking van de minister van
Sociale Zaken is bepaald. d#t aan het ge
bied van het Arbeidsbureau Gouda, res
sorterende onder het Gewestelijk Ar
beidsbureau Leiden, met ingang v|n 1
September zijn toegevoegd de gemeenten
Ammeratol. Bergambacht. Berkenwoude
en Ouderkerk n d IJssel. tot dusver res
sorterend onder het gebied van het Ar
beidsbureau Lekkerkerk van het Gewes
telijk Arbeidsbureau Dordrecht.
Concert St Caecilia
Maandagavond om 8 uur geeft de R K
harmonio ..St Caecilia" onder leiding van
de heer F A Gregoire. een concert ln het
Houtmansplantsorn
Het programma luidt: Feestmars. F A
Gregoire. Les Snltimbanqiies - Ouver
ture. (op verzoek) L. Ganne. Arr G Meis
ter. Menuet. Intermezzo Suite. Arlesienne,
G Bizet. Air L. Chomel. Suite - Ballet.
Entree. £jzzlca4i. Valse Lente. Largo.
Galop - Finale. Fr Popij: Heil F.uropa -
mars. Fr von Blom Strauss Bouquet
(Potpourri van bekende melodieën) Arr
H Lureman. De Post in "t Woud (karak
terstuk) H. Schafer: Kabouter Wachtpara-
de (Intermezzo) Kurt Noai k? Prins Eitei -
Frederik (Mars). H. L. Blankenburg. Arr.
A. Driessen.
HAAGSE POI.lTIF.llECIITF.lt.
De handelaar J. A W. uit Gouda had
zich voor de Haagse economische politie
rechter te verantwoorden, omdat hij een
handeltje had gedreven in bonnen Drie
weken gevangenisstraf vroeg de officier,
doch de rechtey liet gelden dat Verdachte
niet eerder was veroordeeld.
Daarom legde hij f 150 boete off80 da
gen hechtenis en voorwaardelijk twee
maanden gevangenisstraf met twee jaar
proeftijd op
er vlug hij moet zijn Ook op deze manier
komen honden bij de eigenaars terug
Nu zijn er verschillende soorten honden
cn ook zijn er verschillende soorten men
sen Er zijn er. die uiterst dankbaar hun
huisvriend weer meenemen en grif de
Rcmaakle kosten vergoeden Doch er
zijn er ook. die zo ontreden alsof ze het
asyl beschouwen als een instelling, die
op slinkse manier probeert allerlei honden
te pakken te krijgen om ze dan te ver
moorden De heer De Ruiter, die al dertien
jaar dit werk doet en heus niet uit winat-
béjag. kan daarvan ergerlijke staaltjes
vertellen Ook kwam er eens een meneer
informeren naar zijn hond. die een laar
tevoren was weggelopen. Alsof het asyl
een jaar lang een hond kan bewaren! Toch
wenste hij zijn hoofd In elk hok te steken
om te zfen of toch nog niet ergens
Die stompe molen van de Oostpolder
ligt daar maar eenzaam. Hij heeft alleen
gezelschap van wat woonwagens aan de
overkant van de weg Als zo'n woonwagen
aan het eind van die weg is gekomen, ls
het de vraag of er nog één kopje op tafel
en één meubelstuk1 op z'n plaats staat
Er zitten een paar kuiltjes in het wegdek!
Met dit woonwagenkamp heeft de heer
De Ruiter ook iets van doen. Hij heeft
er het toezicht op. Tegelijkertijd is hij
verbonden aan het marktwezen, hij trimt,
scheert en wast honden en heeft nog
andere bezigheden. Maar het grootste deel
vrfn zijn tijd wordt opgeofferd aan het
asyl. Vooral deze zomer. Hij hoopt nu
maar, dat het aantal zwervertjes zal af
nemen. Niet omdat ze hem wat zorg
geven, maar als een teken, dat zijn mede
mensen een heet je menswaardiger houding
tegenover het dier hebben gevoade».
Invoerrechten ontdoken
De koopman D G. N te Gouda was
door de politierechter veroordeeld tot f 20
boete of 5 dagen hechtenis, alsmede ver
beurdverklaring van 2000 sigaretten, die
verdachte clandestien zou hebben inge
voerd Toen hij met een vliegtuig in ons
land arriveerde, bevonden zich 2250 siga
retten tn zijn koffer, maar N had er
slecht* duizend aangegeven
Van het vonnis van de politierechter
kwam verefhehte in hoger beroïfy De chef
van de douanedienst kwam van zijn be
vindingen mededeling doen Breedvoerig
werden de voorschriften omtrent het doen
van aangiften en de deviezen-regelingen
beoproken Daarna stelde de procureur-
generaal vast. dat de zaak naar zijn me
ning erg eenvoudig is Volgens de uiteen
zetting van verdac hte, had hij de sigaret
ten ten geschenke ontvangen voor eiaen
gebruik Daarom had hij geen aangifte
behoeven .te doen Doch dit was fout.
want in elk geval had de aangifte moéten
geschieden en mogelijk zouden dan in
voerrechten betaald moeten worden, die
per sigaret 1 a 2 cent bedragen Ver
dachte heeft derhalve de voorschriften
overtreden, zodat de procureur-generaal
bevestiging van het vonnis vroeg
Daar was de raadsman, mr O Jonker
uit Gouda het niet mee een* Hij ging
rie wettelijke bepalingen in deze na. en
stelde cast. dat vrijspraak moet volgen
De uitspraak ward bëpaald op 22 Sep
tember.
Vereniging ex-politieke
gevangenen
Gisteravond vergaderde in.. Ter Gou\y".
onder leiding van haar voorzitter, dokter
C. van Elk. de afdeling Gouda van de
Nederlandse vereniging van ex-politieke
gevangenen uit de bezettingstijd De aan
leiding tot dit bijeenkomen was het op 14
September a s te Leiden te houden con-
cres van de Ned. vereniging Na de heren
K Maikus en J. H Wassink tot afgevaar
digden voor de Gouds? afdefing naar deze
landelijke vergadering te hebben be-
nrtemd behandelde de vergadering uit
voerig het vraagstuk, dat In belangrijke
mate het congres zal heheeiNen ..is het
lidmaatschap van de communistische
partii. de C P N verenigbaar met het lid
maatschap van de vereniging Diverse
voorstellen van andere afdelingen, voor
komende op de congresagenda met uitzon,
nering van een van de afdeling Amster
dam. alle strevend naar een ontkennende
uitspraak, werden onder de loupe geno
men Bovendien werd besproken een
schrijven van de heer K R van Staal,
voorzitter van de afdeling Haarled^ en
redacteur van het vereniglngsorgaan. die
om waarschuwde tegen het halen van
<fie politiek in de vereniging en een even
tueel uitstoten van de communistische
leden In strijd met de democratische op
vattingen noemde Eensgezind xchaarde de
vergadering zich echter achter het meest
positieve van de besproken voorstellen, het
afwijzende van de afdeling Sittard. De
vergadering besloot verder stelling te ne
men tegen de candidatuur van communis
ten voor een functie fb het hoofdbestuur
en de herbenoeming van de heer K R
van Staal als redacteur van ..Aantreden"
Predikbeurten voor Zondag
Ned Herv. Gemeente St Jansktrk (Ach
ter da Kerk 5) en 10 3# u ds C A Koie-
c aa: I n ds T J Koning Zaterdagavond:
110 n Avondaebed Wesie kei k (Kmmiittiaat
33) 10 n ds H v. d Akker. Jéugddi-nstI
u ds p Ft/enga Kfnderketk (in gebouw
Vitje Evang tïemeenle Zeugestiaat 38)
de Jieei
Vrljz vormden (J'eper-
Mulleqi.
e, "TOiln
»edha I Re<
Edam
Ned Herv Ver "HP-iJn (Tui (markt 142):
30 ii ds H Goeriha I ReeuwIJk
Remonsti Geief Gemeente (Kelzeiatraat
2) 10 3# ii ds J v ri G urhte
Ecang Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 u
p of dr P BoendeimakeiHilvënum
Oud-Katholieke Keik (Gouw# 107) 10 3# u
pastoor G P Glskes
Gei et Kei k (Turfmarkt ooi 10 en t u
ds W van Dijk
Geref Kerk art 31 (In Chr Gerpf Keik
Gouwe 141): 30 en I 34 u ds G Koenekoop
Spoorstraat S7hi 10 en l
Chr. Geief Kerk (Gouwe 14!) 10 18 en S lt
u. de heer J van Leeuwen. Rijswijk
Oud Geref Gemeenle (Turf mai kt SOI 10
en 8 u ds Joh van Weizen Woensdag 7.30-u.
ds Joh van Weizen
Vrij# Evang Gemeente (Turfmarkt M) 11
en u ds J I va Wljek. nam bediening H*.
Avondmaal Zaterdag 7.3# u Bidstond
Leger dosJH^IIn (Turfmarkt 111) II en 7 30 u
maroor G Jouvenaar
Keik van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Spieringitraat 41) I u
dienst
Puzzle-winnaars
Het fragment uit de radiotoespraak: van
Prins Bernhard. waaruit blijkt, dat Ko
ningin Juliana voor haar zware taak niet
alleen staat, hebben zeer velen gevonden
ne de invulling ven de Kroningapuzzle.
De winnaers zijn:
Prijs van ƒ10.— W H. VerweiJ. Achter
de Kepk 14 I? Goude
prijs van 5.— W Guddeede Wilde.
A 64 te Oudewatrr.
prilzen van ƒ2 50: P. Blok. Reigerstraat
83: M F van Leeuwen. Turfmarkt 8.3.
Tojo de Vries. Blekersingel 1 te Gouda en
Gé Gabry. Hoogstraat 160 te Haastrecht.
De prijzen kunnen aan ons bureau,
Markt 31 worden afgehaald.
NEDERLAND—OOST-INDII.
Groote Baer Amst-Batavla p lt Guardafut
Hui® fle Groot 11 v Batavia te Amat veiw
Kota Gade Batavla-Rott 10 v Kamaran
Madeara 10 v TJI atJap n Banjoewangl
Polydorns lb v Balik Papan te Makassar
fllbajak tl v ftoeiabaya te Batavia verw
Tablan 0 v Makassar n Batavia
Tawall Btavta-Amst 10 v DJeddah
Weltevreden Rott-Betavla p 10 Paniollarla
Willem Bulja tl v Batavia n Rotieidam
Zuiderkruis RauvU-Rootnrdam ld v Xém
PLAATSELIJK NIEUWS
Boskoop
Bloemenveiling. De Coop Vereniging
De Boskoopse Veiling van 10 September.
Rozen grootbloeipig per bos van 20 at
Florex 0 40-0 60 Butterfly 0.95—1 20. Ro-
salandia 0.80-1 20. Better Times 1 20—1 90.
Edith Helen 2 00—2 40; Briarcliff 130;
Duisburg Ft»1.6ft. Parel v. Aalsmeer
1 60—2 20 Pe« hthold 1 HF-2.00: Gemengde
rozen 0 50-0 70 Hadlev 0.90—1.00: August
Noack 0.80—1 10
Babvrozen per hos van 10 stuks Sweet
Heart 0 85-1 10. Ellen PSulse'n (Uo—100;
Fise Poulsen 0.41-*ft65: Juweeltjes 0.47—
0 85. Orange Triumph 0 37—0.50. Poiyan-
tharozerj 0 60—0.90. Gloria Mundi 0 52—
0.70
Diversen per* hos van 10 stuks Chrysan
ten klein-bloemlg 070—1 20. Dahlia's 0 13
0 20. Liguatrum 0.41—0 64: Asters 0 14—
0 26 Sneeuwbessen 0.60—0.80: Floka,-0.27;
Clematis Mevr ie* Coultre 1.20—3.70; Cle
matis Durandi 0 700 80. Chrysanten gr-
bloemig 1'80—3 60. Chrysanten tros 0.30
-<èö0
Underline# wedatrijd. De damclub „Boi-
koop" hield voor de damcompetitle een
onderlinge hordenwedstrijd. Het eerste
tiental speelde een ronde, hef tweede
lientnl twee ronden. Uitslag eerste tiental:
F Hogerhrug 25: H van Klaveren 24. T*"
Venrma 20 A Nederhof !7: A van Wijk
16. J Schoemaker 14. IV van Es f?:
an Tol 7 Uitslag tweede tien'-ó A van
F.uwen 28; J. van den Berg 24: H GlazdRP
horg 22. E Voskuilen 21 H C Ti imp 17.
J. Mesman 16: W van Tilburg 16. G Lui
ten 16 A N van Tol 14: Ch Marc hand 12:
W A van Otterloo 11: D W de Zeeuw
10. D. Lankhuijzen 8. S. Edelman 7
Burgerlijke Stand. Geboren: Gerrlt.
z. v. T de Bruin en P Sepers Anna Eli
zabeth. d v J. A Boer en A Nilveldt:^
Petrus Gerardus Maria r v J. .1 van der
Louw en E P. Zevenhoven. Jacoba Anto-s
nia Maria. d. v. J .1 van der Louw en E.
P. Zevenhoveji: Maria Theresia. d. v. W.
P van der Werf en H M Kif in
Getrouwd Anthonius Johannes Kutjf
29 j Maria Francisca Stigter 27 I Tn-
han I.eonardus Aarts 30 en Cornelia Sijtja
van Gemeren
Overleden Helena Eenkon 68 j wed cV.
K M Vermeulen Jannetje Uljl 92 J. wed.
van C Gorsel.
Bodegraven
Clandestien 'geslacht. De slager B F',
te Bodegraven had een tekort aan vleet
en probeerde toen uit de nood te komen
door clancjeslirn een schaap te slachten.
De officier bij de Haagse politierechter
was van oordeel dat In dergelijke geval
len stevig moet worden gestraft, omdat
de verleiding voor slagers te groot Is.
Hij eiste vier weken gevangenisstraf De
rechter veroordeelde daartoe. n
Goudcrak
V«1 trt*. In tegenstelling met dn
vorige droge zómer hebben de landbou
wers thans overvloed van gras. men J«
druk bezig met het inkuilen.
Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: W.
Otterspeer te Ouderkerk a.d. IJssel en L.
van Dam.
Getrouwd M. de Gruil. te Moordrecht,
en J. Oostrom.
Moerkapelle
statuten Goedgekeurd is een wijzi
ging in de statuten van de bouwvereni
ging „Volksbelang", alhier.
Burgerlijke .laad. Geboren: Juliana
Wilhelmlna Hertog, d. v. A.Hertog Azn
en A M Rreedijk
Moffrdrecht
Avontuur aan da Amaione.
irena Rloiroop. Afgaande op de Neder
landse titel zou men vei wachten een meer
of iji'n oppervlakkige, opwindende geschiede
nis voorgezet te krijgen. Maai dal lt niet
hei geval Dit vei haal van de pilmltieve.
onwetende Indianenjongen. tengevolge van
een misdaad dooi het stamopperhoofd aan
gezya*begaan, uit zijn afgezonderd dorp
de v.eielri ingejaagd, henft een diepe zin
en s boeiend Aanvaardbaar schilden de lol-
P' ende figuur van het natuurkind, zonder
vooi hei elding plotseling geplaatst In da
grote wereld temldderr van weinig goede en
veel slecht* mensen Schaip tekent de film
diveise mensensoorten, meeptdank ztj het
uitstekende *p%l van Esmond night. Robart
Dulgiaa Robert LoreiII en Aritoine<ie Cel-
1 er. Sabu cieëert hel lndlanenjong. Bib(
rarrelra maakt van bat Indiaanse meitja
een sympathiek; persoontje
Oudcwater
Installatie burgemeester. Dé nieuwe
burgemeester, de heer H. F Arke zal
Donderdagavond om 7 uur worden geïn
stalleerd. Ter gelegenheid van deze ge-
beurtenla zal die avond de feestverlichting
nog eenmaal branden.
Schoonhoven
Grwetenigeld. Ten behoeve van
's Rijks schatkist heeft de ontvanger der
directe belaatingen alhier f 250 aan ge-
wetensgeld ontvangen, wegans te weinig
betaalde inkomstenbelasting.
Waddinxveen
Beroep ontvangen. Ds L. Vroeglnde-
weij. Ned. Herv. predikant alhier, is be
roepen te Voorthuizen in de vacature^en
de tweede predikantsplaata.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 8 4S.
10.3* en «30 u; ds J. Zwijnenburg te Hulzen
(N.H.) Gerpf. Kerk: to an 0.30 u. ds J.
Snoay. Vereniging ..Wot en EvSngolle" (ln
Remonstr. Kerk): 10 u. ds J. J. Koning te
Gouda Chr. Affe»eh.tGemeente: >.39 en S
u. ds N v. d. Kraats.
Uit rijdende trein gestapt
Donderdagavond la op het atatlon
Naarden—busoum da 60-jarige weduwo
Wederend—Daatselaar uit de nog rijden
de trein gestapt. De «prong rrtislukta en zl|
raakte bekneld tussen perron en trein.
Zij overleed spoedig na bat ongeval. Het
slachtoffer had ttaa kinder**,
