y
m ■"i*
m, a
I
•is* O- rxi x.
»Type 21", een gevaarlijke duikboot
l i|i y 1 ujJ h -
Aanvulling
van retiten
Uncle Sam weet er echter
wel raad mee
De wereld-voedselvoorzieïiing
WïéWt V' x
Na operaties: „fietsen" in bed
y v /cl "J 3?
v i-
De slang symboliseert:
Gramatica van Esperanto
Jan de Hoed's gevarieerde
militaire loopbaan
Thijs roeit veertig jaar de
IJssel over
voor uw
I SI.
Gedicht
65
Bijdehand echtpaar
in den huize
Soet te Boskoop
Radar contra duikboten
West-Europese
samenwerking
Conferentie
ageningen
en blaad'ren dwar'len
Dans%né op de Wind,
Zoekend naar een rustplaats
:ssen struik of grint
- -1
Vaak beei
Vaak heeft Uw lied geblonken
J In koéfe'avonclzuchPb,
Bij stormen boogt -
In 't zwart- der Qn\yeefélu"ch\
1/ aak brqch t gij ons b&huwmtf
1/ aak brqch t git ons b^hufrfn#
Bjj sfarmé zopneglöedM j fjjjj
WW:
f s
Tegen 'trombose en longontsteking
y i. i y-
vA fez,'
New look voor mannen
Afgod {■qn boze geest;
eendracht
tweedn
Mededeling van de
Rijksverzekeringsbank
Topografisch tekenaar
in Noord-Suinatrq
Trouwe schipper op
Ouderkerkse veer
AT £->
AAR.
AN NEER.
CONFECTIE
klliwec C
Het
van de week
EERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 9 OCTOBER 194t
JJET tjpr 21 het gevaarlijkste Duitse duikboottvpe van deze oorlog, heeft
zon tegenstander gevonden Radar ^nd destijds machteloos tegen het
optreden van deze grote en snelle du.kb.Nv daar zij slechts zelden aan de
oppervlakte kwam. Na jarenlange proefnemingen zun Amerikaanse deskundigen
er in geslaagd, een succesvol afweerwapen tegen deze onderzoekt uiscr te vinden
Een zeer kleine en snelle duikboot, uitgerust met speciale radai 'peilapparaten.
maakt het mogelyk ook onder water een tegenstander op te sporen.
nonnen, die in hydraulische draaibare koe
pels waren gemonteerd, was deze duikboot
een der gcvaarliikste mannewapens van
Duitsland geworden
Amerika's afweermiddel
Door de vernietigende aanvallen der
geallieerde bommenwerpers op de Duitse
scheepswerven, werd het Hitler onmoge-
Na de inschakeling van Radar in de
oorlogsmachine verloor het duikboot wapen
veel van haar gevaarlijke aanv alskracht.
Een duikboot Kan nu eenmaal niet voort-
durend onder water blijven, de accumu
latoren moeten steeds geladen worden en
bovendien moe: ook regelmatig verse
lucht ingenomen worden Daarbij komt
nog dat een duikboot sneller aan de
oppervlakte aart dan «onder water, waar
de minder krachtige clcitromotorén gi -
bruikt moeten worden
De nadelen hiervan ondervond de Pt.1.
se marine l'-boot na l-boot keerde et
naar de basis terug Al deze onderzeeër»
werden met behulp van Radar gepeild en
tot zinken gebracht, lang voordat
bemanning een vijandelök vaartuig h*t^
kunnen bespeuren' x
Deze gevoelige verliezen aan mensen en
materiaal deden Hitler cr toe overgaan
een geheel nieuw soort duikboot ic laten
ontwerp, n. groter en sneller dntf dc tot
dusver bekende typen Maar bovendien
was deze onderzeeër niet door Radar te
pellen, omdat zij niet bovcrj water be
hoefde te komen'
Een geducht wapen
Augustus 1944 maakte het eerste vol
tooide schip van dit type een proefvaart,
die ten volle bewees hoe geducht dit
nieuwe wapen was. Het voortdurend
onder water blijven werd' mogelijk ge
maakt door dc 7. g. snorkelmast. e^n dikke
huis. die een stukje boven water uitstak.
Dit' apparaat verzorgde de toevoer van
verse lucht, terwijl het tevens diende voor
afvoer rier-uitlaatgasscn van de Diesel
motoren i
Het schip behoefde nu niet meer aan de
oppervlakte to verschijnen voor het laden
der accumulatoren, dit kor\ onder water
geschieden. De duikboot was minder
kwetsbaar geworden, de radar stond hier
machteloos.
Maar dit was niet het enige, dat deze
duikboot zo gevaarlijk ui bijzonder maakte
Het belangrijkste van dit schip was wel.
dat het met behulp van de electromotorrn.
onder water een snelheid kon ontwikxelen
groter dan die van een sriblvarend vracht
schip of tanker Dc clcctromotoren waren
niet langer slechts hulpmiddelen, maar
overtroffen de ruwe-oliemotoren in kracht.
Met een bewapening van zes torpedo-
lanceerbuizcn en twee 3 cm snelvuurka-
Gezamenlijke
radio-uitzendingen
De otbroeporganLSjaiies der Wfcst-Euro-
pese landen zullen met ingang wan dit
•elzoen gezamenlijk uitzendingen verzor
gen. die Joor alle aangesloten zenders
zullen1 worden uitgezonden. Nederland zal
daarbij door de Nederlandse Radio Unie
worden vertegenwoordigd Het is Je be
doeling maandelijks éen Europees c'oncert
te organiseren, waarbij een concertpro
gramma over alle aangesloten West-Euro
pese zanders zal worden uitgezonden. Het
eerste concert van deze aard wordt 20
October as. door dc Belgische omroep ge
geven. Verder zal wekelijks een West-
Europees comnjeniaar. te verzorgen Joor 1
een vooraanstaand journalist van elk der
aangesloten landen worden uitgezonden.
Deze reeks wordt 19 October a s begonnen
door mr J Derks. hoofdredacteur van De
Tijd. Verder zullen ook gezamenlijke dis
cussies worden georganiseerd, waarin Joor
vertegenwoordigers van elk der aangeslo
ten landen in de taal van hot land van
uitzending een actueel probleem zal wor
den besproken
Als eerste onderwerp wordt genoemd:
,,De toekomst van Duitsland''
Diefstal van diamante^ op
de lijn Amsterdam-Batavia
Opnieuw heeft een dievenbende.-* die
Jangfc de luchtlijnen tussen Europa «qn
Azië opereert, haar slag geslagen. Ditmaal
bedroeg de buit 1099 diamanten, die naet
een constellation van dc KLM uit Am-
Sterdam naar Bangkok werden vervoerd
en Woensdagnamiddag, a'.daar werden ge
stoken. De vorige diefstal werd begin Juli
gepleegd op het vliegveld bij Karachi,
waar diamanten ter waarde van ruim
/BOO000 uit een postzak verdwenen.
De waarde van de Woensdkg gestolen
Stepen loept in de honderdduizenden.
luk gemaakt veel van deze schepen te
bouwen, zodat slechts enkele duikboten
van dit type in de stryd zijn gebracht. Na
dc capitulatie van Duitsland werden op
vele hellingen der scheepswerven aan de
Noord-Duitse kust gedeeltelijk atgebouw-
de schapen van dit tvpe gevonden
Deze vielen zowel in Engels-Amerikaan
se als in Russische handen door wie de
contractie van de/e bijna onkwetsbare on
derzeeërs natuurlijk ijverig werd onder
zocht en toegepast
Geen wapen kan zó onkwetsbaar of ge
vaarlijk zijn. of er wordt een afweermiddel
tegen gevonden Zo ook met het ..type 21
zoals deze "bijna 100 m. lange duikboot
werd genoemd. Hoewel Uncle Sam niet
zeer mededeelzaam is over dit afweer
middel en natuurlijk geen details publi
ceert is toch reeds bekend, dat dit een
kleine, bijzonder snelle onderzeeër is. uit
gerust met «penale radar-apparaten, waar
mee het mogelijk is. zowel onder water als
aan de oppervlakte, deze reusachtige on-
derzcckruisers op te sporen en te vernie
tigen
Vrijdag .begon In de Landbouwhoge
school te Wageningrn een tweedaagse con
ferentie van het Verbond van Weten
schappelijke Onderzoekers over de voed
selvoorziening der wereld onder leiding
van prof dr M. Ci. J. Minnaert.
Minister Mar.sholt zei. dat de politiek
tegenwoordig meer dan ooit ts verweven
niet de economie en hij noemde het niet
toevallig, dat de dichtbevolkte landen
Duitsland en Japan, de tweede wereld
oorlog wilden.
Men k<>mt er niet meer door te trachten
he; vraagstuk der voedselvoorziening na
tionaal op te lossen. Slechts door een mo
biliseren d<r voorraden in de grote pro-
dui f.« gebieden: door een krachtige export-
politiek en door.een goede distributie der
beschikbare voorraden kan honger in
West-Europa worden voorkomen Honger
is een ma« htig wapen Daarom is hijt stre-
ven fia.«r hit vrijwaren voor gebrek' recht-
rtreekx van belang voor de internationale
rust cn de wereldvrede
Dc totale productie is onvoldoende en
productiovcrmeerdcring is dus een ge
biedende i is Het i< echter veelal niet dc
voedingsbehoefte, die de vraag bepaalt
doch de koopkracht In dit opzicht brengt
het plan-Marshall reeds uitkom-:
Dislributie-mocheid
Prof dr ir M J L Dols, raadadviseur
van het ministerie van Landbouw, Visstv
rij en Voedselvoorziening, kwam tot dc
conclusie, dat de distributie gedurende en
na de oorlog een zegen is geweest voor de
voeding en de gezondheid van het Neder
landse volk.
Gelukkig echter kan thans worden ge
constateerd. dat gestreefd wordt naar een
beëindiging van de distributie. Enerzijds
dwingt de b|puiniging tot deze stap; an-
blaui
oofd
derz(jds is ren distributie-inarh>ld waar
te nemen bjj producenten, verkopers en
consumenten, die eveneens noodzaakt
maatregelen te treffen tot afschaffing. al
thans vereenvoudiging van de rantsoe
nering.
Toegenonieji verbruik
Ir A H Boerma maakte «t "hp .attent,
dat de bevolking van F.uropa" m\t: 19;»
met ruim 7 pet t» toegenomen De lopen
van dc laagst betaalde klassen zijn geste
gen. terwijl de beter gesitueerden een veer
hebben moeten laten Daardoor wordt ook
meer voedsel verbröikt, terwijl het voor
oorlogse productiepeil in'dc landbouw nog
niet i« bereikt Dat wordt 1952 Getrek
aan dollars bemoeilijkt voor Europa de
invoer van graan Van Europa wordt
daarom de uiterste inspanning en samen
werking gevergd -
Misplaatst optimisme
Dr Ir R. Lf Louwes. directeur-generaal
van de voedselvoorziening, concludeerde,
dat het weinig tin heeft te praten ovrr
handhaven of verhogen van het levens
niveau In Nedrrlapd zolang de opvoering
van de productie van de landbouw wordt
i rrwaarloosd. De toestand is veel en veel
ernstiger dan men in Nederland ziet en
een optimisme, dat het wel weer terecht
zal komen en dat het op de oude wijze
kan doorgaan, is volkomen misplaatst.
Indien Nederland niet alles wat het doet
richt op- de verhoging van dc productie
van zijn landbouw wij hebben in bijna
ieder gewas een tekort zal iedere Ne
derlander het niet alleen in zijn dagelijks
dieet, maar ook in zijn gehele levenspeil
dhdorvinden
Het is een misvatting, dot Nederland een
agrarisch exportland zou zijn Onze grote
export van zuivel, eieren en vlees ts ge
baseerd op de import van veevoeder Door
het gebrek aan dollars moeten wij onze
bodem zo Intensief mogelijk exploiteren.
Kruiswoold-puzzle
Horizontaal: l Met veel
roem. 4. Kraal (meerv.). 7
Dorp in Noord-Holland ten
Noorden wan Alkmaar 8
Smalen 9 Graven 1% Kle
dij 12 Kunnende weer
staan 14 Dorp in Noord-
Holland van oud» *bckcn<^
om zijn zindelijkheid 15
Ncusopêning. 16 Verkl.k-
ken
Verticaal: 1 Figuurraad
sel. 2 voor het grootste ge
deelte 3 Voor geld in zijn
bezit krijgen. 4 Viakorf
met deksel. 5 Ergerlijk
(oude spelling). 6. Naderbij-
komen 10 Teerling
(meervj. 11 Vruchtgebruik
12- Weefsel. 13 Handeling
(meerv.).
Oplossingen van deze puzzle kunnen
vóór Donderdag a s worden ingezonden
aan het bureau van ons blad. Voor goede
oplossingen worden éen prijs van 5 en
•wee van ƒ2 50 beschikbaar gesteld. Op
het adres vermelden Puzzierubrlefc
Over deze rubriek kan niet worden ge
correspondeerd.
Oplossing Letterparen-puzzle
Horizontaal 1 Kapper 3 Balein. 5.
Ingang 7. Ende 9 Stej. 10 Taalgevoel.
13 Beilcn 14 Leende. *16. Agenda 19.
Patres. 21 Transactie'. 23 Slee 24. Stam.
26. Krater 28 Gelaat 29 Gordel.
Verticaal l Katten 2 Erin. 3 Ban's 4
Inkeer 6 Garage 8 Detail 9 Stelen 11
Alen. 12 Vole. 13 Beslag 15 Devies. 17*
Entree 18 Daan 19 Pact 20 Triest. 22
Sabbat 23. Slegge 25 Azn»tel. 26 Krat.
27- Ergo
I \E LAATSTE EEUW hebben zich In dn geneeskunde zdfer grote veranderingen
v oltrokken. Dooi .verbetering van devtechniek en uitgebreid wetenschappelijk
onderzoek hebben de opvattingen over^hygiëne. voeding en diverse ziekten
grondige wijzigingen ondergaan Dit is ook het gevaj met de behandeling van
operaticpaticntrn na de operatic. Het was gewoonte na dc operatie een bedrust
van verscheidene dagen te laten volgen, zodat de patient zich kon herstellen
van'de narcose cn de operatie. Dc laatste jaren is cr echter veel geschreven
over hr< vroeg laten opstaan van geopereerden, hetgrtin ook al in toepassing
wordt gebcacht.
Verrassende „voordelen
Medicus
Iels nieuws Is dit op
zichzelf ook weer niet.
Aan het eind van de
^vorige eeuw werd het
'reeds aanbevolen door
enkele artsen, die toen veel tegenstand
ontmoetten, waardoor het geen algemene
regel is geworden In Amerika zijn than*
velen cr voorstander van. maar ook In
■ndCTC landen laat men de patiënten al
vroeg opstaan.
Zuchten cn lopen
Na operatief ingrijpen kunnen bij pa
tiënten, die in bed blijven, onaangename
complicaties optreden, met name de
trombose en de longafwijkingen Deze
worden zoveel mogelijk voorkofhen door
Jict direct laten bewegen vaii dc benen
om het bloed goed door te laten stromen,
cn door enige »ialen per dag diep te'laten
doorzuchten, waardoor dc longen zich
goed kunnen ontplooien. Juist dc onderste
delen van de longen worden bij bedrust
niet gebruikt, daar ontstaan dan de com
plicaties. zoals. longontsteking
Omdat de complicaties zich binnen de
48 uur ontwikkelen, moet het opstaan dus
binncrr die tijd plaats vladen, en beter
nog binnen de eerste 24 uur Het opslaan
zelf bestaat uit enige passen lopen -aan
weerszijden door iemand ondersteund, van
het bed naar een stoel, een korte tijd zit
ten cn dan weer op gcluke wijze terug. De
volgende dagen wordt dit langzamerhand
uitgebreid
Doord t reeds velen zo behandeld zijn.
is cr een goed overzicht van dc resultaten
Deze blijken inderdaad zeer gunstig te
zijn. i-.
i fan-
t h sic loos als dc alle
daagse mannenkleding.
Pantalon met vouwtje en
omgeslagen rand. colbertje
met eén of twee rijen kno
pen en zakken met of
zonder klep. overhemd met
vast of loü boordje en vlin
derdas of zelfstrikkcr
ziedaar het geijkte costuum.
dat. afgezien van een
kleine .snitverandering, al
tijd eender Is. In Engeland
doet zich echter nu een
stroming voor. die een in
grijpende herwirming :n
mannenkleding beoogt De
Britse nationale federale
van kleermakers hield
dezer dagen te Londen een
er altijd wat belachèlijks
in. het ..ligtons niet Wij
ziging in mannenkleding
lijkt ons een goed idee,
doch dan mag het manne-
lilke karakter niet verloren
gaan Liever een ouder
wetse kuitbroek met hoge
kousen dan zo'n meisjes-
tentoonstelling van nieuwe .achtig rokje Maar
modellen. Wat denkt ge bij
voorbeeld van een pauw
blauw jacquet met wijn
rode zijden kraag? Of van
een kort Jakje met een wit
kanten jabot? Het Schotse
rokje met die traditionele
..afgezakte baard" zal hier
wel niet In de smaak val
len; Nederlandse ogen zien
als
men nu tóch wil verande
ren. waarom dan niet tó.
dat de kleding practischer
wordt een mooie overall
bijvoorbeeld, met opgestikte
zakken en een kleurige
ceintuur; en geen boordje
meer. maar vrijheid van
beweging bevrijding van
conventie?
VOOR de Christenen is de slang het
symbool van dc boze geest. Toch
kennen sommige yolkcn een slangcn-
cuftus. zij vereren de slang als een god
heid. kennen het dier allerlei goede
eigonstfhappcn toe. Zo was dit het geval
in bet oude Egypte, waar men slangen af
gebeeld ziet op de muren der grafkelders
De Egyptcnaren aanbaden ook een slang.
Kneph genaamd, die dc het land vrucht
baar makende Nijl voorslrlde Deze slang
werd afgebeeld met een diadeem op zijn
kop en ?en bosje lotusbloemen of spece
rijen aan het etftde van zijn staart beves
tigd
De Israëlieten minachtten dc slang en
men weet, dat Mozcs.-'tocn vele leden van
zijn volk in de woestijn tengevolge van
-Jangenbetcn stierven, een koperen slang
ban een pAl bevestigde, die de wonder
kracht had. gebetcncn te genezen.
T'tE GRIEKEN beschouwden de slang als
het symbool van het kwaad. Hercules
versloeg de Hydra met dc zevert koppen,
het goedp overwon door deze daad het
kwade Apollo doodde dc Python de
overwinning van het licht op de duister
nis werd hierdoor .gesymboliseerd De
huid van deze Python bedekte dan ook dc
drievoet waarop de priesteres van Apollo
gezeten was in dc temRcl te Delphi
Te Epidaurus daareniegen stond een
tempel gewijd aan Acsculapusr denzoon
van Apollo cn dc god der genccskrfndc
HeHige slangen
In de tempel werden zelfs heilige slan
gen gevoederd Zieken, die in deze tempel
genezing kwamen zoeken, brachten eon
nacht door in het slangenverbhjf #n von
den er herstel de slangen namen het gif.
dat dc ziekten veroorzaakte, weg Een
herinnering hieraan ziet men nog in het
aesculaaptekeru dat o a auto's van dok
toren siert. Voor de Grieken was de slang
ook het zinnebeeld van de kastijding, van
de «vraak. van de tweedracht Dc haren
der Furiën, die tot taak hadden dc mis
daad te wreken, waren slangen. Ander
zijds was de ^lang bij de Grieken ook het
symbool van de eendracht, de Mercurius-
staf met de twee slangen dankt zijn ont
staan aan het feit. dat-deze Mcrcurius met
zjjn staf twee vechtende slangen scheiddgj
toen de dieren met elkaar verzoend wa
ren. kronkelden zij zich om de staf van de
god van de handel om aan te tonen, dat
de handel de mensen verenigt.
Voon
geliefd V
voor Boorgaan
slangen*ullr nu
De slechu
slang een weinig
;i is er huiverig
kent men aan
elijke ondeugden
reputatie, welke
slangen bebjten. dateert reeds uit
ferr oude i&fyi. In het Paradijs-
verhaal. :oals dm in het Bijbelboek
Genesis wordt beschreven, wordt
de slang geschilderd afs een de
monisch uezert.
IN HET VERRE* OOSTEN vereert men
in dp kringen der Hindoes nog steeds
Vasoeki. de koning der slangen die de
god Visjnoe over de zee vón de chaos
voert Men ziet deze slang ook afgebeeld
achter de Brahmaanse goden, di^ hij met
zijn vijf koppen overschaduwt.
De Kelten kenden de gevleugelde
slang of draak $ls godsdienstig embleem
De draak was voor hen de mystieke
macht, die zowel het goede als het kwade
onder de mensen bracht Alle volken van
het Noorden hebben de draken vereerd
als bewakers van schatten.
T\E INDIANEN in Amerika en de negers
'-'in Afrika kennen ook och slangcn-
cultus Bij ccrstgenocmdcn was dc slang
vaak dc speciale god van een familie,
haar totem, het dier dat men beschouwt
als de stamvader van het ras. waarom het
dan ook aan dc ïndianon verboden is
slangen te doden, zelfs als zij schadelijk
zijn
Slangengod
De Indianon in Mexico aanbaden een
slangengod. dV duivels van aard was en
die men afbeeldde met een vcderdos
De Afrikaanse wichelaars hebben aan
dc negers die naar Amerika werden
over eebracht. de verschrikkelijke gods
dienst van Vadoe overgegeven, hier en
daar wordt deze godsdienst in stilte nog
beleden.
Het voorwerp van dexe eredienst is een
grote slang, die door ztjn vereerders op
een verbergen plaats wordt gevoed met
jonge geilen, ia xelfs wel eens met kleine
kinderen. Tevoren wordt het hart uit deze
slachtoffers verwijderd, het zou brschrr-
men tegen allerlei kwaad.
Er wordt aangegeven, dat nu de helft
van het vroegere aantal complicaties zich
voordoet, volgens fcnderen zelfs nog min
der.
Verdere voordelen blijken te zijn. dat
bij het vroege opstaan de stoelgang beter
en sneller op gang komt. een kwaad, waar
meerdere opcraticpatiënten mee tc kam
pen hebben Voor de zieke zelf is het dus
beter, maar daarnaast ook prettiger Er is
minder kans op bovengenoemde compli
caties Ook geven zij. die deze,behande
ling hebben ondergaan, aan. dat ze zich
spoedig reeds sterker en heter gevoelen;
daarin is zelfs een duidelijk verschil met
hen. die ecu langere bedrust houden.
Wat de pijn betreft, ook in bed is de
wondpijn vrij hevig, cn bij vroeg opstaan
is deze pijn niet erger, sommigen zeggen,
dot dc r.'in bii opstaan zelL vrminoert
Dit#al ledereen natuurlijk op zijn manier
beoordelen.
Uit dc temperatuurlUsten. welke goed
zijn na te gaan. blijkt, dat de kooctsduur
na de operatic korter is bU direct op-
ataan. -
Ook ?:.ind van de opcraticwonden
t.- g >cd irolcrcn. Wanneer dc ge
gevens v^i.'i to ide groepen, dus van hen.
die wel cn die niet vroeg opgestaan zijn.
vergeleken worden, dan blijkt ook weer.
dat het pcrccntagë wonden, dat opengaat,
bil beide grocjicn gelijk is. ook na een
brcukopcratic.
Al deze gegevens zijn natuurlijk uitvoe
rig bestudeercf ook dc bezwaren die som
mige indienen.
Voor de ziekenhuizen Is er dit voordeel
dat de vcrpleegduur gemiddeld vier dagen
korter wordt, er kunnen dus meer patiën
ten geholpen worden, waardoor de wacht
lijsten kunnen vervallen.
Er zijn nog meer voordelen tc noemen:
dc verpleegsters hebben het minder
zwaar bij het helpen van Af patiënten,
daar zij allerlei dingen al gauw zelf kun
nen doen
Het is een feit. dat de voordelen groot
zijn terwijl de nadelen van geen bete
kenis zijn
Het is daarom niet te verwonderen, dat
meer en meer het vroege opstaan na
operaties wordt toegepast
Hel bestiini
deelt mede.
Ingevolge
ten krachtens «li
deibljslagwct vo
en wezeniciitctr
die op grond
het
Nu wij even aandacht hebben gehad
vtior de propaganda voor dc Groene
maand, kunnen wij thans deze weer wij
den aan de Espcrpnto-grammatica. Het na
volgende is dgn ook een vervolg van het
in Augustus geplaat fe begin van dit
overzicht.
4 Alle zelfstandige naamwoorden ein
digen ln het enkelvoud'pp de letter o.
Het meervoud wordt gevormd doqr toc-
Vocging van dc letter j Deze meervouds-J
wordt cvcrtccns toegevoegd aan de bi.A
vocglijkc naamwoorden, die bij een zelf
standig naamwoord in de meervoudsvorm
behoren.
5 Alle bijvoeglijke naamwoorden ein
digen in het enkelvoud op de letter a Het
meervoud wordt gev'ormd door toevoeging
van dc letter j liet bijvoeglijk naam
woord mag zowel vóór als achter het
zelfstandig óa.imufbord.staan
Dc goede vader: la bona patro (of. la patro
bona).
De goede vaders: la bonaj patroj (of la
patroj bonaj)
lie mooie bloem: la bcla floro (of: la floro
bblaK
Dc mooie blogmen la belaj floroj (of- la
floroj belaj)
Goede mensen: bonaj homoj (of: homoj
bonaj)
Een mooi kind bcla infano (of: infaap
bcla)
6 Het Esperanto kent slechts 2 n^pm-
vullen de nominatief <lc naamval) en dé
accusatief4 (4e naamval) De accusatief'
wordt gevormd door aan de nominatief de
letter n toe te voegen
Het kind Slaat de hond. la infano batas la
hundon
Het jonge kind slaat de zwarte hond la
juna infano batas la nigran hundon
De moeder liefkoost dc kinderen: la pa-
trino karesas la infanom
Vaders straffen ondeugende kinderen
patmi punas petolain infanojn
'7 Alle afgeleide bijwoorden eindigen op.
de letter e. Bijwoorden pndergaan nooit
rrrt
gi)
zij
hij lif
zi; si (s met kapje)
het gi (g met kapje)
Wij merken hierbij op. dat de 2c per
soon enkelvoud cn- meervoud (vi) in het
Esperanto evcndls in vele nationale
talen aan elkaar gelijk zijn.
9 De bezittelijke voornaamwoorden
vorden gevormd vqn "de persoonlijke
voornaamwoorden cn wel door achtervoe
ging van de letter a
mijn m4a
via
o de Rijkxveizekenngsbank
et tot aanvulling van ren-
invaliditeitswet cn dc kin-
It invaliditeit»-, ouderdom*»
ikkers. zullen de bijslagen,
ryallcn besluit i
0 -lull 1941. no 159. zijn verleend op de we
zenrenten krachtens de Invaliditeitswet, en
op de invaliditeit*- cn weduwenrenten krach,
tens deze wet van rrntctrckkeis. die In de
maand October 1948 de SS-jarigc leeftijd nog
r.iet zullen hebben bereikt, met Ingang van
1 October 1948 worden vervangen door de
toeslagen en kinderbijslagen, bedoeld -ln de
nieuwe wetten.
Pc Rijksverzekeringsbank staat thans voor
d." tank om van alle rentetrekker - na te
g.ian of zij recht hchben op verhogtng van
het int te betalen bcdiag
Uiteraard zal dit niet In enkele maanden
baar beslag kunneti krijger., at wordt aan
de uitvoering reed* hard gewerkt Alle be
langhebbenden komen aan de beurt en leder
krijgt hut hem toekomende bedrag ullge-
keerd van I October 1948 af
Brieven, waarin woidt aangedrongen op
afdoening van bepaalde gevallen, hebben
geen nut en worden onbeantwoord gelaten,
omdat het voeren van correspondentie over
dergelijke gevallen de gang van zaken zou
vertragen
V>ti uitzondering moet worden gemaakt
voor de volgende groepen:
a de Invalidltells- cn ouderdomsrente-
trekkers krachtens de Invaliditeitswet, dis
In hun gezin kinderen hebben In de tcef-
tild van 16 lot en met 20 laar, qir nog het
ddgonderwn* volgen-aan een Inrichting voor
algemeen vormend of vakonderwijs
b. de vertegenwoordigers van zulke kln-
oeren als die allëën op qiond van hun leef-
ti]d geen wezenrente kiachtcn* de Invalid!-
tdtvwet en ot een der ongevallenwetten
(men) hebben
e de vertegenwoordigers van kinderen,
die voor hun wezenrente krachtens dc inva
liditeitswet een afkoopsom hebben gekregen,
zowel als deze kinderen jonger dan lfi inar
Zijn. als wanncei ze 18 tot cn met 70 la.ir
zun en nog djigondcrwijs als bovengenoemd
volgen
d de ouderdom*- en Invalldlteltsrenie-
tiekkfr* krachtens de Invaliditeitswet, die
op 1 Octöbe.r J048 r.5 Jaar of ouder waren cn
In hun gezin kindei én hebben. Jonger dan
16 laar
e de weduwen die In de maand October
1948 dc 65-'.irige leeftiid nog niet hebben he-
Acikt en dié In het genot zltn van een we-
dywenrente krachten* de invaliditeitswet.
Jrrilen zt| kinderen Jonger da-i 18 laar dan
wel schoolgaande kindeien. ouder dan IS
laai In haar gezin hebben, tenzij dr-e kin
deren in bet genot zijn van éen wezenrente.
Pe belanghebbendt-n. bedoeld In dc punten
a tot rn met d dienen bij de Ruk verze
keringsbank Ip Amsterdam een aanvraag orn
kinderbijslag In te dienen onder vei melding
van de volledige naam en geboortedatum van
dr- betreffende kinderen Hierbij wordt op
gemerkt dat de uitbetaling van kinder bijslag
voor kinderen van 16 tot en met 20 laar zal
geschieden na hef verstolken van een ka
lenderkwartaal over de dan afgelopen drie
maanden en Wpl vn0r fc'nd apart
Pe weduwen, bedoeld In punt e kunnen
voor zichzelf een gezlnsloeslac aan-rancn DIJ
de R i|k - verzekeringsbank te Amsterdam
Pczp Instelling zal alles doen. wat zij kan
om allen zo fpocdig mogelilk te helpen. Laat
teder dus z :n beun afw-achten
een verandering en behouden dus altijd
hun oorspronkelijke vorm.'
Mooi schrijven belc skribi.
De kinderen zingen mooi: la infanoj kan
tas belc.
Dc zee is diep blauw Ia maro cstas pro-
funde blua.
8 Dc persoonlijke voornaamwoorden
wij ni
via
ilia
:ijn lia hun
haar sia (s met kapje) haar Ui»
Ook dc bezittelijke voornaamwoorden
krijgen in liet'meervoud dc letter j toe
gevoegd. wanneer zij in de accusatief
(4c naamval) staan de letfer n
Ik zie rnita kind mi vidas miap infanon.
Wij zien onze kinderen ni vidas ni-ijn
infanojn
Dc hond biit onze zwarte kat' la hundo
mordas man nigran katon
10 «Iet werkwoord. Alle werkwoorden
zijn Aiclmatig. Onregelmatige vervotgtn-
Êerf kKien.in het Esperanto niet voor
Onbep^wijS eindigt op i
Onvolt. teg tijd as) in alle
Onv. vcrl. «tijd is petsonen
Onv toek tijd os enkel- en-
Voorwaardel wijs us meervoud
Gebiedende wijs j u
„LA KVA R DET-F.GlTOr
PoMadies A 3-ö.
Dubbeldam-
ZATERDAG 9 OCTOBER 1948.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA
BATAVIASE BRKF NO. 157
WE VLIEGEN over Sumatra van Px-
dang eerst nog even terug naar Me-
dim. voor wé op bezoek gaan (fcRalem-
bang We moeten n I mar korf>o%)| Jan
Cornell* den Hoed. een Nieuwerirérker-
d IJ.**e!aar (of zeg ikv dat verkeerd').
Hem hebben we op onze vorige tournee
door Medan blijkbaar over het hoofd ge
zien. Zo gaat het nu eenmaal. Indonesië
I* Komt erg klein, soms heel groot en ik
ben blij dat we hem op onze terugreis
naar JU va kunnenippnemen in deze rek*
Bataviase brieven Jan den Hoed Is blijk
baar goed bekend in Gouda, waar hij op
school heeft gegaan ZIJn gezichj komt
me om de een of andere reden be
kend voor, maar dat zegt tenslotte niet
zoveel.
Jan is op I Juli 1946 opgeroepen voor
de militaire dienat en ging na drie maan
den opleiding in Bergen op Zoom mar
Indonesië, op 26 September met de Ko»a
Agoeng" uit Rotterdam Op 26 October
kwam hij aan. waarbij hij voor het eerst
land voelde op het eiland Sabang Die
zelfde dag nog arriveerde het troepen-
sc-hip voor Beinwan (Deli). De troepen,
de aan boord w..ren, schijnen aanvanke
lijk bestemd te z.i)n geweest voor Soera-
bals. doch een order-van-hogerhand ver
anderde gedurende de reis de bestemming
|n Sumatra'» Oostkust Nou. daar kun je
geloof ik - torh nog beter Jfitten dan
in de Krokodtllensta 1
Versterking der t foe pen te Medin \va.«
8 trouwens op dat moment wel nodig De
Engelse en Indla*e troepen «tonden op
hei punt uit Indonesië te worden terug
getrokken De republikeinen (die. zpals
ik al meer heb verleid eigenlijk vlak om
de stad lagen) zaten daarop te wachten
Medan moest nodig met verse troenen
warden gevoed De laatste maanden van
19(6 waren tn Medan inderdaad niet pret-
t-if. ook al "was toen hpt accoord van
I.inggadjati gesloten De republikeinen
rond Medan hebben zich van de overeen
komst. van Djokja trouwens noo t veel
aangetrokken, of <i e nu ging over riftt-
leverantie* of over de politiek
Velen bevrijd
Tijdens de politiële actie van Juli
Augustus 1947 nam de eenheid, waarvan
Jan den Hoed deel uitmaakte deel aan
zuiver ngs-operatie* in de richting van
Tandjoeng Poera. Kuala Bohorok. Namoe
Oekoer etc De waterwerken van Sibo-
langet erg belangrijk voor de water
voorziening van het gehele gewest -
werden door deze troepen ook snel en in
ongeschonden «laat in bezit genomen
Verder nam Jan deel aan de bevrijding
van enige duizenden Chinezen, die door
dt republikeinse benden werden geter
roriseerd In het algempen kan ik zeggen,
dat Jan zijn aandeel had in het herstel
van de rust en Orde in het gebied, dat
weer onder Nederlands gezag werd ge-
braiht. tijdeiilk. tot het gezag werd over
gedragen aan de nieuw gevormde
..negara" van dr Mansoer.
Voor dc pojitiëie actie begon, heeft
Jan nog iets uit de militaire dien*t opge
stoken Hij kreeg n i een korte opleid ng
in topdferafiaeh tekenen op het hoofd
kwartier van de 7. -Br.gade te Medm.
Na afloop van de cursus werd hij grde-
tarheerd bij de inlichtingendienst en te
vens bevorderd tot soldaat eerste klasse
(beter hekend al* ..een-pitter") Zijn
jflrk was 'oen gegevens te verzamelen
over republikeinse ..concentraties" en die
zo «nbl mogelijk -in te tekenen op de staf
kaarten.
Na 21 Juli kwam hij 1n het plaats-*
Bindjaj ter voorbereiding van Bllerlei
zifiverings-actie* in die streek, die
verhoudingsgewijs de meeste «lacht-
offers eisten
Bij „De Klewang"
En om Jan's militaire loophaan nog een
beetje gevarieerder en gecompliceerder te
te maken hij kwam terecht bij de redactie
van het militair weekblad voor Oost-Su-
matra „De Klewang'En nu weet ik in
eens. waarvan hij me zo bekend voorkomt.
Van zijn illustraties in datcblad. dat ik
geregel^ zie.
Maar ook daar is hij niet gebleven. In
Maart j.l werd hij permanent overge
plaatst naar hrt Territoriaal Troepen-
rommaqdo Noord-Sumalra. afdeling topo
grafie Danr is hij nu nog werkzaam. Een
heer-soldaat dus. zoal» U wel merkt Ten
slotte volgde op 1 April j.l. (en dat was
g^cn mop) zijn bevordering tot korpo
raal
Jan'a Indrukken van Indonesië zijn ge
varieerd Wat de meeste indruk op hem
maakte' De godsdienst van het land. het
kampong-leven en het karakter van rie
bewoners en hot fijne handwerk van de
Puzzle-winnaars
De letterparen-puzzle bood dc puzze
laars weer volop gelegenheid hun hart op
te halen en gezien het groot aantal goede
inzendingen zijn ze ook ditmaal woord
vormingskunstenaars geweest. Dc be
kroonde oplossingen zijn ditmaal van:
prijs van >5 G. dc Jong. Bcnedenberg
E 102 tc Bergambacht:
prijzen VHn 2 50 T Swanenhurg. Ridder
van Catsweg 85 te Gouda en Herman den
Haag. Pretorlaplrin 7 tc Gouda
De prijzen kunnen aan ons bureau, Markt
21. worden afgehaald.
Uit vroeger tijden
De Goüdsche Courant meldde
75 Jaar geleden.
Uit een advertentie: openbare vrij wil
lige verkoping te uouda. de veiling op
Vrijdag 31 October, de afslag op Vrijdag
1 November in het Koffiehuis ..Het
Schaakbord", bewoond door A W van
Werkhooven. op de Kleiweg aldaar, ten
overstaan van de te Waddinxveen reside-^
rend# notaris A. N. Molenaar, van het
landgoed ..Akkeroord" piet zijn bouwinaru-
wonlng. arbeiderswoningen, tuin en boom-
Warden. lanen, boshakhout. opgaand ge
boomte en bij uiUtek goede wei- etij hooi
landen. tesamen groot circa vijftig bun-
d«rs. staande en gelegen aan de grintweg
f het kanaal van de Zuidplaspolder bin
ten de gemeente van Moordrecht, zeer
nebij Gouda en het station Moordrecht
v»n de Ned. Rhijnspoorweg
5$ Jaar geleden.
Boskoop Bij minis4.rieel besluit is
-L 'eur"'eraar RUkstuinbouw-
jehool benoemd da heer Klaaisen te
Naaldwijk.
25 Jaar geleden.
Uit Berkenwoude- In de Achterbroek ia
«en ijsclub opgericht met veertig leden.
A,s voorzitter secretari» en penning-
x.eï?ter w'*rdefl respectievelijk gekozen
®énschop P' B*k' A' R"tveld en A'
Ratakkcr*. de hoofdbewoners van de
streek Oost-Sumatra (die -tot de meeat
intelligente rassen van de archipel wor
den gerekend en die de beste politieke
leiders hebben opgeleverd) Ook het na
tuurschoon vindt Jan wondermooi.
Er zijn, zoals U al weet. ook andere
Nieuwerkerkgangers in Medan: Klaas
Stolk, Herman Kranenburg. Gert Halm
(die nu ook i« overgeplaatst naar Padang)
en Buyteiaar (die intussen alweer terug
is naar Patria. als ik me wel herinner).
Dit eindigt dus onze bezoeken aan
Middeyi en Noord-Oost Sumatra. Met <ie
eerste gelegenheid de beste vliegen we
nu naar Palembar>g. waar we maar di
rect onze intrek zuilen nemen bij Simon
I.augenian. die er nu alweer een poosje
zit 'als territoriaal brand»toffen-officier.
door de BPM aan de strijdkrachten uit-
geieend. We hebben daar in de oliestad
heel wat te doen en we gaan nu dus maar
vroeg naar bed. De feesten zijn ook In
Medan voorbij en,,er is verder weinig
nieer te beleven, behalve een avondwan
deling rond de Esplanade Maar dan hen
je ook gauw uitgekeken, vind ik.
Jan Bouwer.
Jan den Ho'^d ctanl de wandel in Medan.
getroffen vroeg iemand uit Gouda
eens .ian een paar buitenlandse gasten,
nadat dezen een dag uit toeren waren
geweest
..Dat de vrouwen hier zo geweldig met
water «mijten', was het antwoord
Het klopte, want het wou»die dag Vrij
dag F.n in ons lïind wPwatcr genoeg
Er wordt op gezeild, geroeid, getuft, er
wordt geld op verdund cn veler bestaan
in on* land is met het water verbonden.
Er zijn bruggen, veren, sluizen cn ponten.
Dus zijn er jubilarissen-
Verleden jaar was het Arie de veerman
van Gouderak en nu is zijn collega Thijs#
van Ouderkerk aan de beurt Rij de
burgerlijke stand van zijn woonplaats
Nieuwerkerk a. d IJssel hij woont aan
de Nieuwrrkcrksc oever i« hij inge
schreven als Matthijs van Mullem. maar
dat duurt de Ouderkerkers tc lang om
uit te spreken
Op 16 October heeft ThiJ* er veertig
jaar opzitten, figuurlijk en letterlijk
Veertig jaar heeft hij op 't bankje van
7'n roeibootje gezeten om Iedereen, die
dat wilde en er een paar centen voor over
had. naar de overkant te brengén. Een
pont bezit Ouderkerk met; Ponten zijn
er maar twee in de IJssel het veer van
v d Ruit te Krimpen éii dat van Arie
Borst te Goudérak
Ken motorboot heeft Thijs ook niet
Nee. daar wordt wel over gesproken, maar
't schijnt, dat ze in Ouderkerk niet over
één narht !t« gaan In verbond met de
financiële kant van de zfiak heeft men
deze zomer eens een telling gehouden en
nu hoopt Thijs maar. dal hi| cr nog iels
van beleven mag. Want de !9e December
wordt hij al zeventig Menige klant van
hem zul denken, als hii dit leest: ik hoop.
dat ik ook nog zo fjink hen. als ik zo
oud hen.
Men moet er toch niet zo mis over
denken Het Ouderkerks» veer is lastig te
bedienen- er staat een sterke stroom, de
wind heeft er goed vat op. dc rivier is
tamelijk breed en 't water moeilijk. Vooral
bij slecht weer wordt er'heel wat vakman
schap geëist en is er weinig plezier aan.
te beleven Daarbij komt nog. dat er
een drukke4 scheepvaart door de IJssel is.
En daït bij avond'
ben een voorrech
een werkzaam le\
Nou ja. schone
«en: wat heb je a
hij zal het er lo<
veertig jaar je p|N
mag dat toch
F.n als hij 't c
tbch zijn vrouw
toch ook mee. d
tegenover Ouderi
voorbeeld
en.
•oorden, zou Thijs zeg-
i woorden' Niks' Maar
mee een* zijn als je
Icht hebt gedaan, dan
eens gezegd, worden,
niet mee eens Is. dan
Vant zij jubileert straks
de Groenedijk
erk.
Altijd present
Meermalen heelt zij in de angst gezeten
haar man bil nacht en ontij naar de
rrkant was Kti dan bij ijsgang' Want
Thijs zei niet gal w nee. t kan niet. als
hm ijda rivier bedekté. Hij dacht dan
altijd aan dr monden van de zes koters,
die open gehouden mocstgn worden en
wierp zich met zjn *teyke lichaam op de
riemen Van de suons zal er hoogstwaar
schijnlijk niet eejn vaders riemen snak*
opnemen. Een helpt hem wel. als vader
's middags de slalip inhaalt, die hij anders
tekort zou kormjn. omdat de dag al om
vijf uur begint Het is een keer gebeurd,
van her|. toen hij vader
op een maanlicht
De schrik voelt
in dc benen sis
Veertig jsar
vond, overvaren w
noedér Van Mullem
er van vertelt
rt Thij* dus al hei
en weer. De eevMe tien jaTcn van
loopbaan stond lij in dienst van de heer
Hoogenduk. ren steenbakker en. eigenaar
van h»t veer To -n deze hc: v eer verkócht,
pachtte Thijs hc \an dc gemeente Ouder
kerk a d IJsjc! na ccn openbare in
schrijving. w .Jrhij hij op i en. na de
hoogste was Tóen was het veer drukker
thans Wanneer de Ouderkerkers op
reis wilden, wr
stcffWrein Nu n>
tijd heeft het
bezettingstijd
stond Toen L-
in Ouderkerk'
aangewezen op de
men ze 'ie vu - Dc slapste
veer wel gehad, toen in
Ie polder onder water
iben de gemrcn'cbesturen
Nieuwerkerk met sub-
„Komt me die kerel"
..Je kan je boot wel van onderen tot
bovsn mrt lichten behangen en net zo
hard op je hoorn toeteren alt^ie wilt. dBt
geeft allemaal niets", zucht fhij* ..Dié
schippers zitten maar binnen in hun
stuurhut cn varen maar d^or. Een keer
ben ik bijna overvoren door ccn sleep
boot. Man. ik blies uit allé macht. Komt
me die kerel uit z'n stuurhut cn zegt
Mot ik voor een veerman ook al uit
wijken' Toen heb ik inet m'n riem naar
hem geslagen. Jammer 't Was mis."
Thijs heeft er nog spijt van t 1- een
ongeregelde bet rek kitte zegt hu En een
ondankbaar baantie Voor iedereen moet
je ieder ogenblik klaar staan Zondag en
werkdagen s Nachts gebeurt hrt niet
dikwijl* dat ze me uit bed halen, maar
toch is het geregeld elf uur avonds, eer
ik klaar ben Gelooft u wel. dat ik In al
die veertig jaren alleen maar m'n Zon
dagse kleren heb aan gehad, wanneer bet
nodig was voor een doop of een begra
fenis'"
Veerman Thijs is nogal phiiosofisch van
aanleg 7.0 van z'n bankje af heeft hij
uit zijn roeibootje dc yercld en de men
sen eens aangekeken en nu hij bijna
zeventig is, kan hij niet ander* zeggen
dan ..D'r zijn geen lastiger wezens op
de wereld, jjan dc mensen. Ze hebben
maar haast en nog eens haast om over
gezet te worden cn als ze d'r zijn, staan
zc een uur op de dijk te kles-e
Dc Ouderkerker- zullen wel niet slec^F
Ier of beter zijn dan de andere beyvoncr*
langs de IJssel en wijerop. muur re heb-
M
«idic moeten bespringen
Hoe lang denkt Thijs nog
blijven" Dal /lil hoofdzakelijk ..(hangen
van z'n lichamelijke gesteldheid Voor
lopig zal hel. ros wel. zo blijven als u
over Gouderakj de IJsseldijk affietst, cn
o wilt-óp het dofp Ouderkerk de Hit-
landse kant eens gaat^ bekijken, wel. dan
luicU u de bel én Thijs' de veerman brengt
ii voor vijf cein! met fiets en a4,(zonder
•fiets kost de toch' drie cent') waar u
weten wilt. Zftals.hlj dat al veertig jaar
heeft gedaan
F.n volgend* weck zullen de Oudër-
keikcrs wel pven lijd vinden om hun
dankbaarheid ,-le betuigen over zulk een
langjarige, eerlijke plichtbetrachting
Jubilcumtrcin Ircne.-fonds
Ontspanning rn verstrooiing brengen
aan Nederlandse tbc -patiënten in de sa
natoria in binnen- en fmitenianri van el
ke gezindie. lx het doei van het Ircne-
Fonds dat thans ruim een jaar bestaat.
Een filmdienst maakt regelmatig tournee
langs de sanatoria, artisten gi ven voor
stellingen i'rt concerten, bibliotheken zijn
ingericht. «Ie patiënten ontvangen bloe
men. speelgoed, enz
Dc onkosten, welke met dit werk ge
paard gaan, worden bestreden uit vrij wil
lis** bUdragch. liefdadigheidsvoorstellingen
enz Daar voor een dergelijk veelomvat
tend werk v«el geld nodig iv heeft het
Ircnc-Fonds een wedstrijd hedaeht. Op 25
October zal iedere inwoner van Gouda een
papier in zijn bus vinden ..de jubilcum-
trein" Op jiit papier staan vijftig ver
schillende wagons afgebeeld De bedoeling
i* door ruilen vijftig zelfde wagons te ver
zamelen
Of TWEETAL.
Onze oud— /adgcnnnt d« W de Wit te
Middelburg staal met ds C H I.igtenberg
14* Rotterdam-West op het tweetal voor
een bij de Grref Gemeente te Rotterdam-
Centrum té beroepen predikant
Geen spreekuur
De burgemeester «4» verhinderd a 6-
Maandag spreekuur te houden
T m. 7 Nor. 18—i! M rn I.3S—I uur Muirum
..Hrt cstharina Gasthuis": Tentoonstelling
werken van Gouds» schilders
Ort. I uur ronrordla: Bont» «vond amu
sements en onlspsnningsciuft ..Vrijheid doet
leven", opvoering toneelstuk ..De aotskap
op".
Ort. I.M u. St. Janskerk: Avondgebed
ia Ort. 16is uur Rrunie: Bijeenkomst Hu-
nismstlsvh Verbond, spreker prof dr J
Tirliooy over „Voltalrl
It Ort. I uur Vermarkt-restaurant: Film
voorstelling Nat Chr. Geheelonthouders
vereniging. vertoning ..Het grote offer'
If Ort. 7.M uur Kunstmin: Opening bazar
Goudse Padvindersveienigtng-
If Oct. 8 uur Aula museum ..tfet Cathari-
na Caathuis": utide en laatste voord: ach -
cursus Ma* van Piaag ovei UI» he- even
van het kind" voor Humanistieehe Vei bond
If Oct. I uur CencorSla Tweede ronde
bridge-tournool om kampioenschap van
Gouda
tf Ort. H. IJ Ort. 7—11 en 14 Oct. I—I en
1—11 uur Kunstmin: Bazar Goudse padvin-
rtersveieniglng.
11 rn 14 Ort. l.ie uflr riuwrlensingel M:
Openbare vei koping goederen door deur-
waarder R van Blokland
IJ Ort. 7—8 uur Ream M: Etttlqg prijzen-
rommlsale voor Indienen klachten.
IS Ort. 7.3# uur Oud Geref demeente:
Spreekbeurt ds Joh van Weizen
IJ Ort. 7.J8 uur Veemarktrestaurant: Bij
eenkomst Ned Clirlsten Vrouwenbond spre
ker d« H v d. Krlft over ..Christendom en
Humanisme
11 Oct. 8 uur Kleine Kerk: Bijbellezing ds
C'. A Korevaai
14 Ort. 1 uur lluwelensingel ts: Automo-
blelenv elllng door deurwaarder R van Blok
land
14,Ort. I uur Aula rautrum ..Het Catharl-
na Gasthuis": Kertle \oordrarht cursus 1
Blom ovei Wereldkentering \oor Volks-
urilvei «iteif.
It Orl. I uur Nieuwe Schouwburg Opvoe
ring Mrl wijs beleid door centraal gez» -
si hap Ned Amateur Toneel l'nie voor
Stichting Heistclllngtoniden voor oud-
lllegalr vverkeit
is Ort. T.tu uur V rUe Kvgng. Gemeente:
Bidstond
II Ort. 1.30 uur Rt. Janskerk: Avondgebed
Bioscopen
M-ck)
Bso
Thalia Theater: He: geheime command'
(me- t l Pa mer en Gary cooper)
Reünie Bioscoop: I've awavs oved voi
(met Cathai ine Mc t.eod en Philip Dom)
Aanvang 3 '*1 en lil uur. Zondag 117
en V« uur.
Sport op Zondag
Voetbal: Gouda—s. edieclr aanvang l.M u
Zondagsdienst doktoren
Bil afwezigheid van de hulsarts zun van
Zaterdagmiddag J lot Zondagavord lf uur
te consulteren de doctoren d' Am Beek
l ange Tiendeweg S4 (telefoon lilt) en J H
F Remme. Fluwelentingel SI (telefoon SM1|
Apothekcrsdienst
eL 'COL DA
Om bridge-kampiocnschap
Baten wel voor goed doel
Hieronder volgt de uitslag van de eerste
v oorronde van het loutnooi nm het hridge-
kampioensihap van Gouda maar eerst wat
anders. Gisteren ts gemeld, dal voor dit.
ten hale van de n K Kinderbescherming
georganiseerde tournooi 50 p« 1 vermake
lijkheidsbelasting op de inschrijtgeidcn
moest worden betaald
Dit deëlde n I voor de aanvang van het
tournooi de wedstrijdleider mede m een
uiteenzetting «ver de regeling v»n de wed
strijden Tot ons genoegen vernemen wij
nu. dut dit onjuist i« en dut dr wedstrijd
leider de piank heeft misgeslagen Juist
voor dergelijke gebcur1eni<-rn van lief
dadige aatd kent A>- verordening een uit
zondering en die geldt uiteraard ook Voor
dit tournooi Er moet 20 pit belasting al
leen van de onkosten betaald woiden en
dit i* maar een gering bedrag. Het is du*
niet zo. dat aan de gemeente de grootste
balen komen, integendeel, deze zijn wel
degelijk voor het beoogde doel
Het is een grote tellerij geweest nm de
uitslagen van Donderdagavond vast te
stellen. Ze luiden
Groepen A rn B Noord—7.uid lijn M
Moons—M. I. Moon* 85 p VisserVerg-
nol 85'p L. v ri Sanden—mevr. v. d.
Sanden 89 p 11. Bijl—A Jasper* 96 p
F v. d. Sanden—F. v d Horst 97 pC'
Jaspers—D de I.ange 109'p.. L Eijke-
naar—C. Dijkxhoorn 110 p FaaijBoom
stra 111' p
Groepen A en B Oost—West lijn heer4
en mevr De Bruin 92 p Roos—v Hulzen
95 p. Van Vught-Mannen* 99 p J. de
Boer—J. F Flux 101 t p Schouten—mevr.
Peeters 104' pDe Bolster Vaglent^urf
108' p.. Jansen—De Held 108'p.. heer
en mevr. Bouwmsns 110' p
De overige paren ziin afgevallen De
tweede voorronde wordt as. Dinsdag, de
demi-finale op 26 October gespeeld.
„Met wijs beleid"
Hel i* een aardige geste, dat de Goud
se afdeling van de Nederlandse Amateur
Toneel-Unie het Initiatief heeft genomen
tot opvoering van het jubiieumspel „Met
wijs beleid'' door Jef Heijdcndae! ten bate
van de Stichting Herstellingsoorden voor
oud-illegale werkers, een onderafdeling
van de Stichting 1940—1945 Daartoe zullen
spelers van drie Goudse toneelverenigin
gen ..De Goudsbloem" „Tot ons genoe
gen ..Door en voor 't Volk" en „V I.OS
uit Reewijk onder regie van de heer C.
H Hagedorn Donderdagavond in d»
Nieuw» Schouwburg sis ..Centraal Gezel
schap" voor het roet licht treden.
T\E HOLLANDER met zij" gevoel voor huiselijkheid en zijn nuchtere werkelijk
heidszin is steeds een aandachtig beschouwer geweest van de eenvoudige voor
werpen van alledaags gebruik. Bij ons kwam de kunst van het stilleven tot ongekends
bloei, maar ook onze dichters vonden menigmaal in een simpel ding uit hun onmiddel
lijke omgcvjng aanleiding genoeg tot bespiegeling en overpeinzing Het ligt voor de
hand. dat er uit dit stilstaan bij de meest gewone zaken dikwijls niet veel meer
gewonnen werd dan een wat droge levensles, maar een enkele maal verdiepte zich
de aandacht en ontdekte de dichter het grote in het kleine
Geen mooier voorbeeld van zon ontdekking dan het gedicht „Aan mijne Uit
brandende kaarsevan de zeventiende-eeuw cr Heiman Dullaert.
De gedachte is eenvoudig. Nu zun kaars bijna is opgebrand, moet de dichter zjjn,
boek sluiten Hij kijkt naar de stervende kaarsvlam en ze wordt hem tot zinnebeeld
van het vergankeluk leven: eens zal ook zijn levensvlam opgebrand zijn Maar welk
een verschil is er niettemin De kaars dooft nit in duisternis, doch de dichter zal door
de dood uit de duisternis van het leven opstijgen tot het eeuwige licht
Er zit tn de wijze waarop deze overpetnz-iiig onder woorden is gebracht, een sterk
verstandelijk element Men lette maar eens op de vele. met blijkbare voorliefde aan
gebrachte. tegenstellingen Doch de brede versbeweging, dat krachtige voortstuwen
naar de laatste triomfantelijke regels, is het onbedrieglijk teken Van de ontroering,
waarmee Dullaert de zekerheid van zun geloof belijdt
AAN MIJNE UITBRANDENDE KAARSE.
O haast oeblutle vlam nart mijne kaars' iiu dnf
Gij mijnen voortgang stut* tii naarstig onderzoeken
-» Vn»i nutte u etensrhap. tn irusheidvolle boeken
Voor een leergierig oog zo rijkelijk, bevat
Verstrekt gij mij een boek waar uit te leren staat
Het l aast veriapen uur rati imin rerpankittk leven
Fe\ grondles die een irijs en deugdzaam hart kan geven
Aan een aandachtig man trien rij fer harfe gaat
Maar lerend rinnebee/rf ran 'f lesten dat verdurijnt.
Gij smoort tn duisternis nu gij uw lirJH gaat missen;
En tk ga door de dood uit mijne duisternissen
Naar 't onuitbluslijk licht, dat in den hemel schijnt.
UFJMAN DULLAERT (16*6—1684).
stut -*■ afutf.
JAAR
GETROUWD
..Nog goed herin tic i ik mij het bezoek,
dat Koning Willem III cn Koningin Sophie
brachten aan Gouda; het j««r weet ik
niet meer aldua de heer A Soet, de bij
na 88-jarige bruidegom, die niet dc 86-
jarige mevrouw A Soet- Smit of» I" Oc
tober het 65-jarig huwelijksfeest hoop! te
herdenken Gezellig is ht l met hen in hun
woning aan de Burg C'olijnstraai 253 een
praatje te maken over de goed», oude
tijd De heer-Boet is iet» hardhorend.
m,iar in du flikt nak 'xi«mt z!in actieve
vrouw onmldiiiTiiik te hulp mei een her
haling van hej «t xpiokeiir ai- de bruide
gom let* niej direct mocht hebben ver
staan Beiden zijn zeer kras rn kunnen
nog gaan en staan waar zij Willen De lieer
en mevrouw Soet zijn oud-Gouw ia.
In 1877 dus op 16-jarige leeftijd— kwam
dc bru.degoin in d'-'>ij dc m.n hin
fabriek van dc toenmalige firma Aienj
(later de firma Hupkes) op de Niejiwe I
ven Hier deed hij grote, ervaring op wat
machinerieën belreft
..Ik kan nog veel Gouwenaar* van de
oude stempel noemen" vertelt de heer
Soet In 1893 verliet het gezin Gouda, om
te gaan wonen np het toenmalige stoom
gemaal onder Waddinxveen van dc pol
der „Achterof en D- Putte onm.ddr!-
hjk aan de grens van Boskoop
Blijkbaar hcefi de tamilie Soet aan de
ze priiode de beste herinneringen, getui
ge dc iele gr srh: ede nissen, die daarvan
werden opgehaald
Die arme veldwachter
Zoals van dc goed bevriende vcldwa> h-
ter. die zuh genoodzaakt zag de bruide
gom te bekeuren wegen» het rijden ron-
rirr lubt. met welke lamp de overtreder
alles had geprobeerd en welk proef»-ver-
baal de verbalisant door de aanwezigheid
van een meerdere wel moest opmaken
..En dat nog wel. terwijl die veldwach-
trr elke dag hij mij. op het gcma.il ren
hakje koffife kon halen" voegt de bruid
het mooiste' zegt
Hij
i tai
gehad, totdat hit
vroeg, of ik nog nijdig was ik heb hem
toen maar weer een bakje gegeven'
De bruidegom vertelt met trots, hoe hij
toendertijd de sttv.mmachlnc-dc«kundige
was voor de Waddlnxvernse industrie.
Veertig jaar was de heer Soet in actie
ve dienst «I* poldermachinist, aanvanke
lijk met twee stolcer* op het stoomgemaal,
daarna mei een diesel-gemaal en tenslot
te met een eleitrischc bemaling. ..Maar
Jubilaresse bij de
Kaarsenfabriek
Gisteren was het vijf cn twintig jaar
geleden, dat mej. F den Bhjker. thans
opzichteres tn de pittenfabriek, htar werk
zaamheden bij de N V Verenigde stearine
Kaarsenfabrieken „Gouda-Apolln aan
ving Namens dr directie heeft dr J F
Treub - de twee andere directeuren ver
toeven huitenrslands de jubilaresse ge
lukgewenst en haar als blijk van waarde
ring voor de trouwe arbeid een geschenk
onder couvert aangeboden In rb lantinr
van het bedrijf huldigd-- Het personeel van
de afdeling mej Den Blijker. wie een tas
en een boekwerk werden overhandigd
RE-ASSURANTIE MIJ.
Opgericht is de N V Internationale Re
assurantie Maatschappij (International Re
insurance Company) te Amsterdam met
een kapitaal van één millioen jftlden. ver
deeld ln tien prloriteits en 990 gewone
aandelen, waarvan geplaatst en volgestort
de tien prioriteitsaandelen en 490 gewone
aandelen. In het kapitaal neemt de N V.
De Goudse Maatschappij van ziekenhuis-
kostefi- en ongevallenverzekering (MV7.)
alhier deel voor twee prioriteit*- en 98
gewone aandelen Tot commissaris i« he-
noemd dé heer G Bouwmeester t» dezer
■teda.
de stoommachii
hij
In 1933 werd hij gcprnsionneerd. bij
welke gelegenheid wijlen burgemeester P.
A Troost an Waddinxveen hem een on
derscheiding voor veertig jaren trouw*
dirnv op de borst spelde de jubilaris
kreeg de eremedaille in zilver van de
Orde van Orante Nassau
Met groot genoegen vertellen de heer
en mevrouw Soet van dc 60-jarige brui
lof: l i IM43. toen de harmnnn- ..Excel-
sior" bU uitzondering voor deze gebeurte-
ni» van ..Hauler pennlesie kreeg om een
serenade tc. brengen, ie mochten alleen
maar blazen voor ons huls. maar de hele
lra.it wax op de been en ze hehben'donr
lei gehele dorp géblazrn" verlustigt de
leer Sort zuh nog in dl.- gebeurtenis.
Het gezin telde twaalf kinderen, waar-
nn acht tn leven zijn. Het bruidspaar
heeft dertien kleinkinderen en elf ach-
ler-klcinklnderen Eén der kinderen
hoopt volgend Jaaf het 40-jarig huwe
lijksfeest te vieren
Predikbeurten vopr Zondag
Ned lien Gemeente St Janskerk
lAchtrr dc Kerk 5) 10 uur dr J J Ko
ning. bediening li Auondmaal. 5 uur ds
C. A Korevaur. bediening H Avondmaal
en Dankzegging. 7.atcrdag,ivónd JJ 30 uur
Avondgebed
Westerkerk (Rmmaslraat 33) 10 uur da
Gerh Huls. bediening II Avondmaal. 5
uur ds G. F-l/enga. bediening II Avond
maal en Dankzegging.
Klndcrkerk (in gebouw Vrije F.vang Ge
meente 7.eugestraat 36) 10 uur de heer A.
HHjnienbcrg
Ver van Vrijz Ned Hervormden (Pe
perstraat 128) 10 30 uur ds J G de Jonè,
Delft
Ned Herv V» r Calvijn (Turfmarkt 142)
3 uur ds II. Goedhart. Recuwtjk
Remonstr Geref Gemeente (Keizeritr.
2l 10 30 uur d« J v d Guchte
Evang Lutherse Krrk (Gouwe 134) 10
uur ds W F Schroder
Oud-Katholieke Kerk (Gouwe 107) 1030
en 6 uur pastoor O F Giskrs
Geref Kerk (Turfmakt 60) 10 en 5 uur
ds W van Dijk
Geref. Kerk art 31 (in Chr Geref Kerk.
Gouwe 141) 8 30 en 3 30 uur ds G Koene-
knop.
Geref Gemeente (Spoorstraat 57b) 10 en
5 uur dr C Steenblok
Chr Geref Kerk (Gouwe 141) 1015 en
5 15 uur prof G Wisse, Doorn.
Oud Geref Gemeente (Turfmarkt 56) 10
en 5 uur d* J«h van W'elzen. Woensdag
7 30 uur d* Joh van Weizen
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10
rn 5 uur d* J. 1. van Wijck. nam. doop-
diénsl. 7.30 uur Ridstond
Leger des Hells (Turfmarkt 111) 10 en
7 30 uur maioor O. Joovenaar
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der laatste Dagen (Spicringstraat 49) 5
uur dienst
Burgerlijke Stand
Geboren Elizabeth Wilhelmina. d. v. T.
Terlouw en M. Mom Bosweg 12. Johannea
Theodorus, v J Th Imholr en C G.
Gorius Coomhc-rtstraat 7, Cornelia, d. v.
C van Veen en A Oosterwijk. Goudkade 9.
Gerardu* Jamhu». z v J J. de Keiser en
G Kei)mri Jan Kotiensteeg 2.
Getrouwd. M R Lielstingh cn J. Heus-
Ünderirouwd: C. IJlt cn J. van dfcr
Aart B B Verkerk en M Gerritsen. A.
de Bruin en G. de Jong. S. Ramp en E.
J. M. Nieveld. H. Ramp en Th. P. Zwa
nenburg. C. Kramer en E. Haakman, J.
A. Grootcndorst en M C. Horten*lus P
A. Visser en J E Blanken. R. de Jong en
N G. M Korf. A Grootendorst en P.
van Hoon. A M de Jong en M A. Stalen
burg. A A. van der Valk cn H. J. Hornia.
H. Terwal en E Griffioen
Overleden Triintje van den End. wedu
we Th Binnendijk. «4 j Cstharina Lnrté,
weduwe van G. de Keiser, 65 j.
