Idjlref
COUD5CUE COUPANT
wW
12?.
aaister
7.00 Millioen nieuwe munten
De Rijksmunt -werkt op volle kracht
V.S. ACHTEN ONTWAPENINGSPLAN
DER RUSSEN ONAANVAARDBAAR
aan.
N
De Westkappelse Zeedijk wordt weer onder handen genomen
Winkelsluiting op
Zaterdagmiddag
in overweging
Een dossier van
recordomvang
IANN
Minister Schokking kondigt nieuwe
regeling vóór Thuisfronten
-
h
Franse mijnwerkers
geven liet niet op
De Veiligheidsraad over
dc zaak-Berlijn
Noodwet-Indoncsië
V
DUITSLANDS ROL IN WEST-EUROPA
15 OCTOBER ÏMf
Zaterdag 16 Oct. 1948
Prijs 10 cent per nurhmer-
81st* 3*<tBsji2 No 224S3
Prij* abonnement;
e
Postrekening 48400.
een
de
f
Oost en West hunkeren, naar samenwerking”
in.
an
Een „brutaal voorstel”
Vrijdagavond tot 10
uur open
de
sle
de
rs,
voor
sell
V
In de strafzaak Van Geelkerken
Verliezen in Indonesië
K N I L, is gesneuveld op
iber de soldaat le klasse
door het
Zaterdag-
IN HET BRANDPUNT
KIJKER al.
ivraagd:
1
L
i;.
1
3
tn.
P.
per week
per maand
per kwartaal
nd.
rden
over
rzien
inschakt
pers vet
mogt
Mun
direttleu
van
een gei
militaire
ƒ0.30
/M? eendracht I
ƒ37» MAMTWCKT
om de zat
gen van I
i om
disci’
MODEL
HUMAN
DA
leden
i van
-inig i
•n. dat
a zijn,
rokken-
O
PEP ASPERA
AD A'STRA
W MAP «W
LEEK»
Dtrecteor-Chefredacteur:
S. H. VAN DER KRA^TS
Ministers van financiën
komen bijeen
De ministers Van financiën van
Groot-Brittannië, Frankrijk en de
Benelux-landen ‘zullen Zondag te
Parijs besprekingen voeren in het
bijzonder over manieren en middelen
van financiering van dc nieuwe de-
fcnsic-schema’s.
>or-
inc-
t te
__Jult
de vo
eren van
stakers
nemen.
een woordvoerder van
ministerie van defe
meegedeeld, dat de
ierdrukt en dat thans
•n getrof’
m opstand
de geldstukken
wat werk vt
van de stempc
in van de munten
de munten z
LUCHTPOSTVERKEER MET MILITAIREN
-~r- --
s voor
sn, in
dat
vervoci
toen cc
postbladen
de handel
postpapier
zodat voo’
van kracht
de
kost
Inde
Chef-Exploitatie:
D. DE KLERK.
Bijeenkomst Scandinavische
ministers van defensie
De ministers van defensie van Dene-
larken, Noorwegen en Zweden zijn te
.jeengekomen ter bespreking van
•mecnschappelijke Scandinavisch®
*e politiek.
nacht met wel-
...mins van nevel of
Half tot zwaar be-
r enige regen, weer
•■-sen Zuiden Zuld-
*ue temperatuur ala
s dc
WAAaiN OPCENOMENi
GROOT GOUDA
an Adv. Bur. Houtmap,
ouda.
<s
1947 was
Igetrokkei
:ostcn over
*>gd tot 10 gr
lijk krantenknij
«ten.
Overeenstemming met
de thuisfronten
die niet onderhevig zijn aan
todat
kar
lie I ranse mijnwerkerabond heeft Don
derdag besloten de hewakingaploegen uit
de door de staking getroffen ml|nen met
ingang \»n Maandag voor de tijd van 24
uur terug te trekken.'De redenen hiervan
afin ..de schandelijke vonnissen legen een
aantal stakers In het Saarbekkfn en het j
ruwe optreden van de politie".
Hel besluit van hot mijnwertoêrsver-
bond dreigt dc staking, die Frankrijk |n j
elf dagen al evenveel steenkool gekost
heeft als nodig is om het gehele spot 1
wegverkeer twee maanden te laten fur
tionneren. een nog grimmiger aspect
geven. Volgens waarnemers is het beslt
een uitdaging aan de regering, die
rige week een bevel tot het vorder
arbeidskrachten introk, mits de
zelf veiligheidsmaatregelen zouden i
In dc afgelopen weck hebben de
Koninklijke Landmacht en de Konink
lijke Marine geen verliezen gerappor-
tceid.
Van het
26 Scpteml
Sanbasri.
Bezoldiging van burgemeesters
In de loop der volgende week is een
algemene maatregel van bestuur, steunen
de op de gemeentewet, te verwachten,
waarbij een nieuwe bezoldiging voor
burgemeesters wordt vastgesteld. Ver
wacht wordt, dat deze bezoldigingen
overeenkomstig de voorstellen zullen zijn,
die waren geformuleerd door de destijds
mgestelde commissie van advies. Het ligt
voortS1 in de bedoeling aan de nieuwe
regeling terugwerkende kracht te verlenen
*ot 1 October 1947,
PEN economisch en militair sterk
-*-* West-Europa scheppen, dat is het doel
van de Amerikaanse buitenlandse politiek.
In de eerste plaats omdat daarmee een
bolwerk ontstaat tegen het uit het oosten
’randerwerk.
werk en goed loon.
Vervoerscapaciteit beperkt
In de tweede plaats is de dagelijkse
postale vervoerscapaciteit van de K.L.M.
beperkt. Het komt telk^Js voogf dat,
ondanks de p ioritelt van de mWtaire
post, op sommige dagen achteiSganfl' in
dit vervoer ontstaat.
In de derde plaats decyl “zich van Juni
af in toenemende mate het verschijnsel
De bedrijfsgroep detailhandel
onderzoekt de mogelijkheid van
een vrije Zaterdagmiddag voor
de winkeliers, waarvoor in de
plaats op Vrijdagavond de winkels
tot 10«ciur zouden openblijven. Op
,de overige dagen van de week
ezpudoft de winkels tot 6 of 7 uur
openblijven. In verband hiermee
zouden de lonen op Donderdag
moeten worden uitbetaald.
Wysjinski blijft koppig
Na hegen dagen pause, waarin de te*
..neutrale'’ .landen gepoogd hebben
weg te vinden oin tot opheffing vin
Sowjet-blokkade van Berlijn te geraken,
heeft de Veiligheidsraad de discussie over
de Berlijnse kwestie voortgezët.
Dr Bramuglia verzocht de vier mogend
heden. die in het geschil betrokken zijn:
I) Te verklaren, hoe de verkeersbeperkin-
gen in Berlijn en tussen de Oostelfjkr en-de
Westelijkejuu^s ontstaan zijn. 2) l'itvoe-
rig mec^/F delen, "ejke overeenkomst de
.instructies aan de militaire gouverneurs
lan Berlijn Inhielde/i en (loor welke.oor-
voerd °A ereenko,nst niet uitgij,-»
Dr Philip Jessup (V.S.1 verklaarde zich
bereid de door Bramugliagewenste in
lichtingen te verstrekken. De Britse ge-
delege rde Cadogan zei, dat hij gaarne
aanvullende inlichtingen zou verstrekken,
doch dat het merendeel der antwoorden
op de twee vragen reeds gegeven is in de
k gepubliceerde documenten met inbegrip
van het witboek, dat dc Britse regering
onlangs heeft uilgcgcven.
Wysjinski antwoordde op de verzoeken
van Bramuglia. dat hij geen inlichtingen
•meer verstrekken. daar hij er bjj blpef
dat de Veiligheidsraad niet competent is
lak te behandelen Hij zei. de vra-
Bramuglia als een truc te beschou
wen om de Sowlct-Unie te bedekken jn
een discussie over dc Beriijn.sc kwestie in
de Vetjigheidxraad.
voor, dat in brieven, naast kra.nlcnknip-
sels en foto’s waartegen geen bezwaar
bestond kranten enr... waarvan de
vcw.cnc^ng per brief postaal niet is toe
gestaan of waarvan Tecds dc verzending
op zichzelf ook overigens volstrekt ver
boden was. werden bijgesloten.
Aangenomen mag worden, dat lang
zamerhand niet minder dan 16 tot 14
van alle brieven door vorenbedoelde bij
gesloten bescheiden en voorwerpen op
een gewicht van 20 gram kwam.
Het verzenden van drukwerken tegen
drukwerktarief per luchtpost is voor
burgers. noch militairen toegestaan wegens
gebrek aan laadruimte. Dit voorschrift
Werd, wat de militaire post betreft, ont
doken doordat thuisfronten gedrukte of
gostencilde blaadjes als brief verzopden.
Dit bracht het gevaar mede, dat het
volume zodanig zou toenemen, dat de
eigenlijke briefpost in het gedrang kwam.
Ook vele sport- en andere verenigingen
waren er toe overgegaan hun drukwerken
als brief te verzenden. De omvang bleek
eerst tenvolle uit de talrijke protesten,
die bij het bekendmaken van dc nieuwe
regeling per 1 October loskwamen.
Toen P T T voldoende postbladen en
Jc handel voldoend luchtpostpapicr met
«ito enveloppen konden leveren, is per
1 October de nieuwe regeling ingevoerd,
om tot minder gewicht cn aldus tot lagere
kosten te geraken. y
Innnddels is het toegelatcn briefgcwicht
vcrhrtjgd tot 10 gram. Dit maakt het
mogclijk krantenknipsels, photos cd in
Koude nacht
WeerveiwachUng mcegedeelci
K N.M.I in Dc B.lt geldig van
avond tot Zondagavond:
Tamelijk heldere en koude
nig wind en plaatselijk vormii
mist Morgen overdag: -
wolkt met hier en daai
wat toenemende «wind tusse
weM cn ongeveer dezelfde
17 October Wassende maan
Zon op 7 09: onder 17.41
Maan op 17 38: onder 11
18 October - voHe maan
Zon op 7 10: onder 17.39
Maan op 17 49; onder 7 21
opdringende communisme cn In de tweede
plaats omdat de Amerikaanse handel dan
aan Europa weer wat zal kunnen ver
dienen. in plaats van. zoals nu, er
milliarden aan te moeten spenderen zonder
er iets voor tgrug te ontvangen.
Dc Amerikanen hebben bij de verwezen
lijking van die oogmerken reeds aanzien
lijke successen bereikt. Juist dezer dagen
hoeft men kunnen lezen, dat een „geheim"
Brits-Amerikaans plan voor de teruggave
van de kolen- cn staalindustrie aan de
Duitsers binnenkort in werking zal treden.
Dc eerste schrede op de weg naar de
Duitse economische zelfstandigheid is
daarmee gezet, al blijft de internationale
controle dan ook voorlopig bestaan.
Voorts ziet bet er
•V naar uit. dat Amerika
J er ook in zal slagen
zijn Europese* partners
er van te overtuigen,
dat een voortzetting
van de ontmanteling der Duitse zware
industrie zinneloos is. Frankrijk is reÉkis
voor de Amerikaanse argumenten gezwicht
en Engeland zal vermoedelijk binnenkort
volgen Het voornaamste argument dat
Paul Hoffman, de administrateur van de
Marshall-hulp, die deze week besprekin
gen voerde met de Britse en Franse
ministers van buitenlandse zaken, aan
voerde. was dat het toch eigenlijk onzinnig
is met de ene hand kostbare machines en
dergelijke te demonteren cn weg te voeren
en met de andere hand grondstoffen en
•zelfs nieuwe machines weer in te voeren.
Een argument waar inderdaad weinig
tegen in te brengen Is.
Overigens is Amerika, naar men kan
aannemen, niet van plan de Duitsers
heleméél los te laten. De mededeling van
generaal Clay, dat binnenkort Amerikaan
se particulieren In de gelegenheid zullen
zijn kapitaal te investeren in de Duitse
industrie, zegt In dit opzicht voldoende
Men zal er zich op dienen voor te be
reiden. dat het Amerikaanse groot-kapitaal
evengoed in Duitsland als in andere
West-Europese landen belangrijke sleutel
posities zal bezetten. Een vooruitzicht, dat
niet ieder tot onverdeelde F’tjdschap zal
stemmen.
en controle,
het veto?
3. Wilt u uw land ppen stellen, zod.
andere landen kunnen zien, wat da;
omgaat en hun vrees kunnen laten vaten,
die trt?n aanspoort tot bewapenen?
Tenslotte vroeg Osborn: ..Gelooft u biet,
ditt er een zekere brutaliteit .blijkt* uit
het presenteren van zo’n voorstel aan de
Algemene Vergadering uit naatn van een
dictatorschap, dat do meest reactionnaire
regering in de tyereld vormt?"
Djokja is de toestand meester
Volgens het republikeinse persbureau
Antara heeft een woordvoerder van het
republikeinse ministerie van defensie
Vrijdagavond meegcdeeld. dat de opstand
in feite is onderdrukt en dat thans maat
regelen worden getroffen om de afzonder
lijke groepen opstandelingen onschadclijk
te maken.
Dc Franse rcgêring heeft Vrtfdagmid-»
dag besloten met ingang van Maandag
weer een enkele koers voor de Franse
franc va^t te steilten. Door deze maat
regel wordt di» waarde van het pond
sterling ongeveer 1060 francs.
met
zij* r.
tp laatje tot
i dit in de
i d<j| munt ge-
die munfrmg
juist geslagen
iwkeurig op
dan naar de
een *soort ctffl-
't op de bodem
de wand, welke
wijl de centen
de wand worden
komendoor de c
ir het apparaat,
tomatisch op 1000 cen-
elk rakje bevat dus
lina. De 1
len en becl
dragen Ook
>r prof. Wemkt
Zeer binnenkort zal met de openbare
behandeling van de strafzaak tegen Van
Geelkerken, voormalig plaatsvenangend
leider van dc beweging en lnspecteur-ge-
neraal van de landwacht, een aanvang wor
den gemaakt. Het procesverbaal is gereed
gekomen cn dit zal komende weck aan
dc procuretir-fiscaal te Amsterdam, mr
Sikkel, worden ter hand gesteld.
Deze zaak, zal het sluitstuk worden van
de openbare rechtspleging tMen vooraan
staande N.S.B-crs.tf Het gehele verloop
van de gang van zaken in do N.S.B. tij
dens de bezetting 'zal naar voren komen.
In de eerste plaats omdat Van Geelker
ken zoveel functies in dc partij bekleedde,
dofih niet minder door de omstandigheid,
dal/er thans zulk een groot aantal gege
vens beschikbaar zijn, hetgeen nog niet het
geval was tijdens het proces tegen Mu.—
sert- Er zijn bij het' vöorondcrzock niet
minder d^n vijftig getuigen gehoord en
Jiet procesverbaal omvat enkele honder
den getypte vellen. Circa duizenti docu-
mcnlatic.'tukken zijn ter tafel gebracht.
Van Geelkerken die samen met Musscrt
de beweging stichtte en van stonde af aan
de officiële plaatsvervanger van dc Iclacr
was. werd ir
royeerd. Het
lijk gewordt
landwacht te I
Hü was. zij
meer en kon dt
kleden Kort
hem tot Ober I
wacht. Dit
sers op de
tijd, heeft Mussert nooit
Geelkerken willen sprekci
De Verenigde Ssten hebben het voorstel
van de Sowjet-Vnie betreffende het ver
minderen van de bewapening en het
verbieden van de atooipboin ais ..volkomen
onaanvaardbaar" verworpen.
De Amerikaanse afgevaardigde, Frederic
H. Osborn, deelde het speciale sub-comité
der 11 landen, dat speciaal is samengesteld
om ’een schema op te stellen van de
ontwapeningsvóorstellen! mede, dat het
absurd was dat een dergelUk voorstel
moet komen can een land, dat zo gesloten
Is. dat niemand kan weten in hoeverre
daar de bewapening werd verminderd.
Osborn stelde de Sowjet-Unie de vol
gende vragen om de positie van de
Sowjets ten aanzien van internationale
controle duidelijk ttf maken.
1. Wilt u verklaren, dat het streven
van de Sowjet-Unie naar expansie zal
ophoutien, door uw vijfde colonne uit
bevriende landen terug te trekken?
2. Wilt u het eens worden over veilig
heidsmaatregelen. waaronder ^verificatie
vcrwi
-?r notjj(
stukken zijn i
«chijnlijk meer di
VHP stuivers gebruik gemaakt.
"Er.zullen nu naar schatting nodig zijn
64 millioen nikkelen kwartje*. 160 millioen
nikkelen dubbeltjes. 60 millioen «bronzen
stuivers en -HM) millioen bronzen centen
In bilaal rónd “00 mfHioen stukken
een gewicht van 1450 4>'n. Die verv
diging zal» geleidelijk aan geschieden en
men denkt in de tijd van 3 a 4 joar gereed
tc zijn Op het ogenblik worden ongeveer
3 4 millioen bronzen centen per week
vervaardigd De productie kan door het
k.-h i. an mei i pcraont el en n
irhoögd wórden Volledigheidkhalvc
moge hier opgemerkt worden, dat 's Rijks
Munt zich niet alleen bezig houdt met het
slaan van munten voor de geldcirculatie
ahi ons land Tijdens ons bezoek werden
ook de zilveren dubbeltje» met dc nieuwe
beeldenaar van Koningin Wilhelmina voor
Curacao geslagen.
De ontwerpen voor dt* beeldenaars der
nieuwe munten zijn van prof L. O
Wenckel^pch Hiertoe werd medio 1947 een
adviescommissie ingësteld onder voorzit
terschap van dr J. Kalt
Na i .iaripleging van de Prinses-Rcgentes
is besloten de munten, dragende het
|al 1948. te slaan met de reeds vóór
troonsafstand vervaardigde beeldenaar
vin Koningin Wilhelmina. Di munten
plrt het jaartal 1949 zullen een beeldenaar
van Koningin Juliana dragen Ook deze
bcclpenaar wc'fd door prof. Wenckebach
gemodelleerd
Voor de geldstukken de Munt verlaten
is er heel wat werk verzet, ^erst komt
het maken van de stempels, benodigd voor
het slaan van de munten cn dun het slaan
van de munten zelf. Men heeft vooreerst
het ontwerp voor du nieuwe munt, dat
in gietzand is aangebracht Dat wordt
overgebracht op een groot bronsmodcl.
Als zulk» gebeurd Is men heeft de
druk inwaarts cn opwaarts dan is het
Met de thuisfronten Is over October
een bevredigende regeling getroffen. Na
1 November zal voor de thuisfronten een
nieuwe regeling ingaan, die wordt ultgc-
breld tot Iedere kerkcUlke. sport- cn
andere organisatie, waarbij tegen een
redeljfk tarief een bepaald gewicht aan
periodieken, mits ineen pakket ten
postkantore aangeboden, per luchtpost kan
worden verzonden. Met dc thulsfrontert
is ook daarover overeenstemming bereikt.
Bureau Markt 31., Telefoon 2745.
Het in circulatie brengen van een serie
pieuwe munten kwartje*, dubbeltjes,
stuiver* en centen heeft een geweldige'
drukte gebracht in het bedrijf vaB
Rijks Munt te Itrecht Wel heeft men
tijdens dc bezetting ook een ..munt-
wisseling meegemaakt. doch deze-haalde
niet met de thans op stapel staande
e Het smelten geschiedt in
De directeur van s Rijks Munt, dr J electrisch verhit. De krdls hei
W A van Hengel heeft oqs een blik rf.r.id. van 300 kg Bij een tempé
g.-gund in zijn bedrijf, waar men eind jjoo graden w.rrdt het vloetbi
Augustus begonnen is met de nieifwe - -
bronzen* centen Het Was die dag alles
u-ent wat de klok sloeg Geleidelijk
waat men ook aan de veryaardiging van
de drie andere nieuwe munten’ beginnen
Zo zullen volgende maand^de nikkelen
dubbeltjes aan de beurt komen Wat
brengt de nieuwe circulatio Voor de ver
vaardiging mee’ Hoeveel nieuwe munten
zijn er nodig? Men heeft^ een Schatting
gemaakt, zo deelde dr l&jn Hengel' ons
mee Een schatting, \CejKc gebaseerd is
op de ervaringen, die merlin het verleden*
heeft opgedaan. In het algcijJeVn heeft men
de indruk, dat de circulatie nagenoeg
gelijk is gebleven Voor wat de nieuwe
ronde stuivers betreft verwacht men. dat
r Aleer, dan vroeger nodig zullen zijn.
Nu de 2' t ct stukken zijn ingetrokken
wordt er waarschijnlijk meer dan vroeger
s gebruik
nu naar
Tikkelen kw«i
beitjes. 60 i
po millioen
i 700 mQHocn
iO>on. Die
c aan geschi
van 3 a 4
Voor instelling van
jnterim-regering
Bij de Tweede Kamer Is ingediend een
ontwerp „Noodwet Indonesië". In de Me
morie van Toelichting wordt medege
deeld. dat door de buitengewone en drin
gende omstandigheden op korter termijn
dan bij wet mogelijk zou zijn maatregelen
moeten kunnen worden genomen met be
trekking tot de overgang naar een nieuwe
rechtsorde in Indonesië.
Een ontwerp van wet tot het treffen
van voorzieningen over de overgang naar
die nieuwe rechtsorde is reeds in gevor
derd stadium van voorbereiding, doch de
behandeling stelt zodanige eisen, dat daar
aan in uitzonderlijke omstandigheden, die
tot onverwijld handelen kunnen nopen,
niet zal kunnen worden voldaan
Het onderhavige ontwerp draagt der
halve geheel het karakter van een nood
wet. cn is zowel naar de daarbij voorbe
houden bevoegdheden als naar zijn tijds
duur begrensd.
De voorgestelde wcttelljke regeling
dient uiteraard beperkt van duur te zijn,
weshalve is voorgeschreven, dat zij op 1
Juli 1949 komt te vervallen.
TVJEER en meer krijgt men de indruk,
f’A dat de Westelijke mogendheden vast
besloten zijn zich ten aanzien van hun
planpen met West-Duitsland weinig meer
gelegen te laten ligiftn aan de Russische
gdvoclighcdcn en onverdroten voort te
gaan met de tenuitvoerlegging van de
maatregelen, die zij bevorderlijk achten
voor een spoedig herstel van de West-
Europese economie.
Dit wil overigens nog niet zeggen, dat
de drie Westelijke bezetters van Duitsland
het altijd en in alle opzichten eens zijn
over die maatregelen. Met name de
Amerikaanse wens tot stopzetting van de
ontmanteling der zware Duitse industrie
heeft in de laatste weken tussen de
Westelijke drie nogal
stof tot discussie
opgeleverd. Het Is j
begrijpelijk dat dc
Verenigde Staten veel
zakelijker en nuchter
der tegenover het Duitse probleem staan,
dan de West-Europese landen. Hun land
is niet door de Wehrmacht bezet geweest
cn hun steden werden niet door <fe Luft
waffe gebombardeerd. Zij beschouwen
Duitsland als een in de oorlog verslagen
vijand en daarmee uit en van een diep
gewortelde wrok tegen de „moffen” t«
bij hen geen sprake. Zij laten zich bij de
beoordeling van de Duitse vraagstukken
uitsluitend leiden door hun gezond ver
stand qn zakelijk inzicht cn dat zegt hun:
1) dat het noodzakelijk is West-Duitsland
zo spoedig mogelijk economisch weer op
de been te helpen, omdat dit land zo lang
het afhankelijk blijft als een belangrijke
verliespost op de begrotingen der bezet
tende mogendhedeh zal blijven staan, een
verliespost, die uiteindelijk voor rekening
van de V.S. komt; 21 dat een economisch
onafhankelijk Duitsland een belangrijke
versterking zou betekenen van het West-
Europese blok, niet alleen In economisch,
maar ook in politiek opzicht.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid
Algra (A R|F ovei beperking van het
iuchtpostverkeer met militairen everiee
heeft de minister van Oorlog «eantwoord.
dat reeds van begin 1947 af het streven
bestond ook de bedragen, die de minis
teries van Oorlog en van Marine moeten
b(jbeta)en voor het luchtpostverkecr met
militairen oversee, voortover mogelijk en
redelijk, te verminderen.
Op de oorlogsbegroting 1
dit vervoer 1 800 000 uitj
werkelijkheid beliepen de kt
jaar ƒ4.000.000
Het gebruik van luchtpostbladcn door
de in Indonesië verblijvende militairen
viel daar in dc smaak en overwogen werd
dit systeem ook voor het postaal verkeer
uit Nederland in te voeren. Op de oorlogsS
begroting 1948 was voor dit luchtpost
er 2 000.000 uitgetrokken. Het was
jchter nog niet mogelijk voldoende
aan tc maken cn ook beschikte
nog niet over voldoend lucht
met bijbehorende enveloppen,
jorshands de bestaande regeling
.it moest blijven. Inmiddels bleven
uitgaven oplopen en bedroegen de
>ten van het luchtpostvervoer naar
.lonesië in werkelijkheid over het eerste
kwartaal 1948 reeds 1 200.000. de l
dito
1 zijn ter tafel
»v>i. die samen met mu.
stichtte en van stonde af
plaatsvervanger van dc 1<
in 1944 door Mussert als lid ge-
et was hem daardoor onmoge-
geworden inspecteur-gencraal der
blijven.
ij het gedwongen, geen lid
>.n dus geen enkele functie be-
t hierna benoemde Himmler
wF Kommandeur van de land-
was het antwoord der Duit-
maatregcl van Mussert. Na die
meer met Van
z^ak het bronsmode! verkleind op staal .H
over tc brengen.
We komen hierna in het smelthuis. waar
dc “legering wordt bereid, waaruit de
munten (1 et. en stuiver) worden vervaar-
digd Die legering bestaat volgens de J
muntwet 1948 Uil 95*. kop^r. tin cn I's
zink en'komt o. eryen met dc vooroorlogse. j
’let smelten geschiedt^ in een oven,
leeft een in- j
eratuur 'Jarv j
,._..oarc metaaF I
uitgcgoten m ijzeren gietvormen
In de plctterij worden 3e staven git- 1
geplet tussen walsen, totdat zij een dikte ''ri
verkrijgen, welke voor de muntpiaatje* i
is vastgesleld Dege muntplaatjgs worden I
dan machinaal uitgesneden.
Na grondige schoonmaak worden de i
plaatjes tot munten geslagen. Een stel
stempels van voor-.en* tegenzijde i» in
het frame bevestigd. Door htt mecha
nisme van de kniedruk komen zij’ naar
elkaar toe Zij slaan het muntj - 1
cent op het ogenblik, waarop
muntnng is opgesloten Als dij
karteld moet zijn, draagt d
inwendig een karteling De jt
centen worden weer nau’
gebreken uiige ocht en garfn
contrMe-afdrlmg. Hier is
tnfuge opgesteld. Zij heeft
twee*kleine sleufjes tegen d<
een cent doorlaten, onder*
door dc centrifuge tegen
geslingerd. De centen
sleufjes in een zakje, onder het appara
Elke doorlaat is automatisch op 1000 c<
ten afgesteld en elk rakje bevat c
duizend centen De zakjes worden vi
zegeld en nagewogen, waarna zij ter
verzending naar de postkantoren worden
gereedgemaakt De centen kunnen dan
hun tocht door het land beginnen.
Ae Bleawe
klenrca aln
ka«taaje<
midden- cn
jrU» en
TpEN ondeugend collega, een wys man
•C* overlfcns, moet eens gezegd hebben,
t dat het nette, met zijde bevlijde dames-
been een der pijlers vormt, waarop de
samenleving- rust. Het is voor de toe
nadering en de wederzijdse sympathie
evon belangrijk cn fascinerend als een
hups hoedje of 'n geslaagd kapsel cn de
vrouw weet dat.
Nu heeft zij door de nood gedwongen
dit glanzende veroveringswapen gedu
rende dë oorlogsjaren Lijdelijk ontbeerd,
maar niet iedereen is een Fanny Koen
en kan zich'veroorloven er sportief bij
tc blijven loj>en. Zonder bescherming ge
durende de zomer is nog tot daar aan toe,
die mode geniet sinds lang burgerrecht,
maar in het gure najaar en de winter
stelt niemand zich ongestraft „bloot”. De
aesthetica en de gezondheid komen er
door in 't gedrang. Niet- of onvoldoende
bedekte lichaamsdelen betekenen in ons
- vochtige klimaat onvermijdelijk rheu-
matiek en andere narigheden.
En zo zat dan vanmorgen een char
mante afgezante van de schone kunne
hoog te paard in de lage zetel voor Kij
ker a i. en hiei een paar. kousen voor>
xjjn verschrikt oog.
v— Moet u die lorren eens-zien! Betaal
- ik /4 voor en. evenveel kostbare pun-
r ten eff over 14 dagen zijn ze op. gespron
gen, versleten^ Rekent u zelf maar eens
uit; 25 textigatolteh in de drie maanden
voor al ons ondergoed en bovenkleding,
waarvan cr op die manier 12 opgaan aan
kousen.
Als u eens wat minder haastig liep
of danste, waagde Kijker a.i., die wat
jonger is dan Kijker.
Ik verzoek U ernstig te blijven,
klonk het koele bescheid Wij werkende
vrouwen jakkeren de hele dag en slijten
meer dan normaal: Dat kousenvraagstuk
is een crime.
Nylons? vroegen we schuchter, 't
Waf weer een misgreep.
Denkt U dat de gemiddeld „getrac-
tementëërde” vrouw zich ac weelde van
nylons kan permitteren? Die zijn alleen
voor de gelukkigen met Amerikaanse
relaties. Breekt U 'n lans of uw vulpen
voor 'n betere, goedkopere en minder
punten verzwclgciWfe kous, dan vertolkt
U de gevoelens van de "rouw van Ne
derland." Bezoekster af.
Kijker a i. gevoelde zich als had hij
de kous op de kop gekregen, dook diep
in het kousenvraagstuk door met ge
spoorde laarzen enige officiële instanties
af tc stappen, om. op kousevoeten
terug te „keren! Want zo heel eenvoudig
ligt het probleem niet.
De z.g. planbtircaux. die de algemene
voorzieningspolitick regelen, stellen voor
de invoer van textielgoedcren, uitgaande
van het standpunt dat iedere Nederlan
der 95 punten moet kunnen besteden,
vast, dat in totaal c.a. 900 millioen punten
nodig zijn, waarvan er 135 millioen in
allerlei vorm moeten worden geïmpor
teerd. Vanzelfsprekend vormen de kou
sen in de baaierd van artikelen als daar
zijn onder- en bovenkleding voor man
nen en vrouwen, legeruniformen, garens,
hoeden, stoffer voor de verwerkende In
dustrieën. transportbanden enz. enz.,
slechts een onderdeel. En hoe gaarne
r men bok aan de klacht der puntenwaar
dering tegemoet zou vJltlcn komen, de
regering kan cn zal onder geen voor-
waarde van de 95 puntengrens afwijken
cn in dit bestek is de plaats Jan dc kous
haarfijn uitgekiend.
Vóór de oorlog betrok ons land 50
van zijn kousen uit het buitenland en
met name Duitsland, waar tot op de
huidige dag een kwaliteitsproduct wordt
vervaardigd Ook de Ned. industrie
bracht degelijke paren op de markt.
Maar nu de OoStelijke nabuur vrijwel is
uitgevallen, kunnen de fabrieken hier te
lande hot vacuum voor ten hoogste een
derde overbruggen en eit men dus. als
in zovele gevallen, voor de noodzake
lijkheid van een verhoogde import met
al de aankleve van enorm gestegen in
voerrechten, dito vrachtprijzen, verzeke
ringen e.d.. waarmede de huidige duurte
gemJkkelijk te verklaren valt. We zou
den ook wel graag het naadje van de
kous ontdekken, doch wie geen vreem
deling is in het Jeruzalem der handels-
verdragen met componsatie-artikelen. be
grijpt dat Nederland thans nog wel eens
water in de wijn moet doen en niet meer
gelijk voorheen kan decreteren. Wat de
kwaliteit van de kous betreft: vorig jaar
zijn met Italië een aantal fokstieren ge
ruild o.a. tegen kousen. En ofschoon die
stieren hun geld zeer behoorlijk hebben
tt opgebracht is het kousengolfje een mis
greep geweest, d.wz. de kous beant
woordt niet aan de gemiddelde eisen.
De klacht waait dan ook voornamelijk
•uit die hoek, daar het. binnenlandse pro
duct êVenmin als het Duitse, het Tsjecho-
Slowaakse en het Spaanse, er voor in
aanmerking kohien.
Integendeel. De Duitse kous, zeer bin
nenkort wordt weer een millioen stuks
verwacht, mèt enige kleinere partijen uit
Tsjecho-Slowakije en Spanje, voldoet
zelfs uitstekend. Voorts diener. twee
soorten te worden onderscheiden, de z.g.
standaardkous, overal even wijd cn naad
loos. doch voorzien van een siernaad en
op de rondbreimachine geweven en de
Cotton (genoemd naar de uitvinder in
18681. die uit twee aan elkaar te verbin
den lappen bestaat met een kuitvorm en
officiële naadhechting Dc Cotton-kous
wordt met 4 punten, de Standaard .met
2 gehonoreerd; de zg tweede keus kous
halveert in beide gevallen de waardering:
dus een Standaard met fabricatiefoutje
1 punt, een Cotton-dito 2 puntèn. Ten
slotte Is wetenswaardig. dat de grond
stoffen het puntenvi-aagstuk hierbij nim
mer beïnvloeden cn dit uitsluitend door
van rfmcnstcllinfi wordt be-
Dat is dan de kous ten voeten uit. Voor
lopig zal de vrouw te dien opzichte haar
puntei» nauwkeurig moeten bepalen en
voorzichtig kopen en daar het. zoals ge*
ïegd. daghet in het Oosten cn Zuiden in
verband met de aanvoeren uit Duitsland.
0 Jsjecho-Slowakijc cn Spanje, lijkt ons
de kousenhemcl er straks Iets minder
donker uit te gaan zien.
- - »~MI
