SPIEGEL
LAND
Openbare aanbesteding
VJMtt f\/V
Oude en jongt hénnen
Voorjaarsbloemen
in wintertijd
5ÏMEEPVAARt
Veel doudse gezichten in
het Palembangse
Amerika gezien van
112 km hoogte
Man schoot op zijn
zwager
KORTE KRONIEK
Binnenland"
Buitenland
LOPIK
Het bouwen van19 Arbeiders
woningen met schuurtjes
Wie wil van Gouda
naar Zeist
KLEINTJES
Welke PLATEELschilder
SOUD°x
V f
MEISJES GEVRAAGD
Soldaten als kapper
en veerman
T0,?
yö/d/e/i
Defi/erA
AANTEKENINGEN VAN
EEN BESTUURSTAFEL
van het
horen, niet in één koppel
Frans Vroons
XWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
DONDERDAG 21 OCTOBER 1948.
HET FORCEREN
VAN BOLLEN
J^LADERVAL, vogeltrek, paddenstoelen en herfstdraden. Ziedaar de vier grote on
derwerpen voor de natuurvriend in de maand October. Belangwekkend, soms
mysterieus, maar ook vaak sprekend tot het gemoed, sprekend van vergankelijkheid,
heengaan en afscheid.
Maar troost ylnden we in de beloften vqor een komend, zij het nog v«^r verwijderd,
nieuw seizoen van gipen en bloemen en vogelzang in de knoppen, die naast tic wegge
rukte bladeren aanfcae twijgen zitten, de katjes (nog slechts in kiem) aan els en
hazelaar. Troost ook in-de gedachte, dat de vlucht der vogels hun redding betekent: dat
paddenstoelen uitstekende vervormer» zijn van de ingewikkelde resten van planten
tot eenvoudiger stoffen, beter opneembaar voor verse krulden. Troost tenslotte ook in
het wéten, dat al die zwevende draden vliegtoestellen zijn voor de printerkou ontvluch
tende en dus aan de dood ontsnappende kleine spinnen.
De Ouden, die zo graag hun diepste ge
dachten en gevoelens in mythen en le
genden verwerkten, uitbeeldden en aan
elkaar overdroegen, de Ouden schiepen
hun prachtige legende van do vogel Phoe
nix. die. honderd jaar oud geworden, zich
op zijn nest zette, wachtend tot het hemel
vuur het in brand stak om dan herjongd
uit de as te herrijzen.
Levensvernieuwing
Deze eeuwige vernieuwing van het le
ven zien töe weerspiegeld in ieder zaadje,
•lke vrucht, in elke bol
Dit kwam mij dezer dagen weer in de
zin. "toen ik uit de voortsulzende trein,
terwijl een grauwe Octobermiddag lang
zaam naar de avond schoof, op de naakte
velden de mannen'gebukt zag werken, in
zuivere rijen de bóllen zag leggen cn met
aarde bedekken. Mot vreugde spring je
dan een winter over en ziet uit het
(overigens prachtige) brandende nest de
ochtcndjonge vogel opwieken: je faptasie
•childert je weer de kleurige vakken voor
en opent de dulzcndetï parfumflessen.
Alle delen van een plant zijn terug te
brengen tot of hebben zich ontwikkeld
uit de drie oer-elementen: wortel, stengel
en blad Ook de bloemdelen. de stekels,
doorns, 'ranken, het is alles in de oertij
den blad of stengel geweest en heeft zich.
wat vorm en kleur betreft, veranderd, om
de taak voor het geheel beter te vervul
len.
Als we' nu een gewone ul bezien, dan
vinden we deze drie elementen aanwezig.
.Op de als het ware platgedrukte stengel,
de bolschijf. staan de vele bladeren, elkaar
omvattend en beschermend tegen vochtig
heid cn uitdrogen door het buitenste dorre
blad. Maar in de dikke, witte rokken zit
het reservevoedsel opgegaard, bestemd
voor de plant, die bloemen en vruchten
zou voortbrengen, als wij de ui niet om
dat voedsel genomen hadden. De rokken
kunnen de gewone dienst als blad niet
vervullen Zij hebben het zonlicht gemist,
konden dus ook geen bladgroen vormen
en zijn dus ook niet bij machte uit de
lucht het koolzuurgas op te nemen, te
splitsen in koolstof en zuurstof, de eerste
bestemd om met water het zetmeel op te
bouwen de tweede stof aan de dampkring
vrij gevende.
Klisters
En zoals we in het oksel van een blad
bij een gewone tak dikwijls zijtakken zien
•verschijnen, zo is ook aan de voet van
enkele ..bladeren" van de ui een zijbol
aangegroeid, een zijtak Als we bij tulp.
hyacinth'on narcis en zo vele andere bol
gewassen de klisters aaft de bollen zien
groeien, zijn ook dat niet anders dab zij
takken met bladeren, zij het ook dat het
geheel weer zeer ineengedrongen is en de
bladeren de groene kleur missen en dus
ook een andere taak hehbo®.
Zelfs de stand van do blatferen bij een
ontwikkelde plant en zijn bol vertoont
jpvereenkomst Zo staan de zijbollcn van
I "een narcis aan weerszijden van de hoofd-
bol. omdat ook de ontwikkelde groene
bladeren deze links-rechtse stand aanne
men Kijkt U maar naar Uw clivia, eén
.narcisaehtige. die deze bladstand zeer
mooi vertoont.
Bij de hyacinth wordt door ingrijpen
van dc mens de ontwikkeling van zijtak
ken (zijbollen) bevorderd Door kruisge
wijs insnijden of door uithollen brengt
men de bol tot vorming van zeer veel
l kleine bolleties.
Als dc tulpenbol uit de grond gehaald
I Wordt, is de klister nog enkel stengel
I (schijf) en bladeren (rokken) Van de
bloem is nog niets te zien. Maar in^de
"fustperiode. die volgt, komen de delen van
de bloem tot ontwikkeling, alle miniem
klein. En hel oög van de wetenschappelij
ke onderzoeker, versterkt door het mi-
croscoop. heeft de geboorte cn de groei
van de delen van de bloem gezien en de
fcroei op de voet gevolgd Heeft zelfs door
tal van proefnemingen de omstandigheden
gekeurd, die bij die groei in dc bol rem-
I mend of bevorderend werken
a
De vorming der bloemen
j Het zal U duidelijk zijn. dat de bloem-
«telen achtereenvolgens worden aangezet
en wel in volgorde van de stand aan de
volledige bloem, van buiten naar binnen
gerekend De zes bloembladeren het
bloemdek staan in twee kransen van drie
en het buitenste drietal vertegenwoordigt
de kelk (van t?en ..gewone"' bloem); is dan
ook in het eerst groen en bescheimt de
rest. Het tweede drietal mag als kroon
beschouwd worden Omdat kelk en kroon
tenslotte dezelfde kleur, vorm en grootte
hebben gekregen, spreken we vpn bloem
dek in plaats van kelk en kroon.
Daarop volgen dan de zes meeldraden,
ook weer in twee kransen, of driehoeken.
En dat deze ook in oorsprong bladeren
vorm en taak veranderd
zijn. is mo4 af te lezen in een dubbele
tulp. waar® die ontwikkeling van blad
tot mceidiiMd soms mooi te volgen is van
Jjuitcn nana binnen.
Tenslotte\komt het centrale deel. het
vruchtheginsW^ bestaande uit drie vrucht-
bladeren. LatVzal de rijpe vrucht van
de tulp dan ooBwnqt drie kleppen open-
«pringen.
Bij andere planters de vrucht uit een.
twee of meer vruchtblaH^ren gevormd die
het zaadje of de zaden ate een gesloten
■^omhulsel omgeven TenmiApte is djt het^
geval bij de gtote groep r bedektzadi-
ge De naaktzadige. waartoe onze naald
bomen behoren, dragen de vrucht open en
bloot op een vruchtblad. nog niet tot een
gesloten geheel vergroeid
Vooral de onderzoekingen te Wagenin-
gen onder leiding van prof. Blauw hebben
in de ontwikkeling der bloemdelen in de
bol'gedurende de rusttijd de begunsti
gende omstandigheden veel licht gebraohtr
De temperatuur blijkt een zeer voor
name factor te zijn en door die te regelen,
zowel bij het droog bewaren, als in de
eerste tijd In de grond, kan de periode
verkort en dus de bloei vervroegd wordetv.
Bloemen met Kerstmis
Terwijl we vóór een 30 jaar met Kerst
mis niet anders zagen dan de kleine, kort-
steligc en zwakke, rode Due van ThpF-
tulpen". worden tegenwoordig ook veel
Darwin- en Triumftulpen in December,
zelfs in November, hetzij met of zonder
bol. te koop aangeboden. Dit resultaat
wordt in hoofdzaak bereikt door de bol
len op bepaalde tijden zeer bepaalde tem
peraturen te geven- na net rooien 4 weken
op 20 gr., daarna 13 weken op 9: vervol
gens wordt de temperatuur opgevoerd tot
13. tot 17 en 20 of 23 graden, al naar de
lengte van de "«.neus
Fn tcrwijl*de langste nachten van het
iaar over ons land gaan. en het strengste
deel van de winter nog moet komen, prij
ken in onze kamers de tulpen, hyacinthen
en narcissen, die zonder al cht ingriipen
van de vakman eerst in April of Mei tot
ontwikkeling waren gekomen
Alsof de hand van de mens de brand
van Phoenix' nest bekort en de vogel
eer doet opstijgen uit de as. De vaste loop
der seizoenen is hem te machtig: dagen
en jaargetijden kan hij nigjt naar zijn hand
zetten de gevolgen kan hij ten dele te
niet doen of wijzigen.
(Enige getallen ontleende Ik aan een ar
tikel van D».van Raalte In het weekblad
van de Kon Ned. Mij. voor Tuinbouw-
cn Plantkunde van 14 October).
W. L.
De marine van de Verenigde Staten
heeft foto's vrijgegeven, die door automa
tische camera's zijn genomen, welke in
raketten waren gemonteerd. De raketten
verhieven zich tot 112 duizend meter
boven da. aarde. De foto's laten het groot,
ste gedeelte van de aarde zien, dat ooit in
één keer is opgenomen, n.l. ongeveer
800 000 vierkante kilometer van het wes
telijke deel der V S. en van Noord-Mexico.
Alhoewel 'de foto's waren genomen ter
wijl de raketten met een snelheid van
.4 800 kilometer per uur door het lucht
ruim schoten, is het mogelijk de curve
van de aarde, borgen. rivieren, wegen,
spoorwegen, vliegvelden en steden te^
onderscheiden De camera's namen meer
dan 200 foto's.
Het bendewezen op Java
Zondag werd op de noordelijke helling
van de Bromo. in het regentschap Probo-
linggo. ren ongeveer 80 man sterke bende
vernietigd, waarbij enige leden der bende
gevangen werden Renomen. De bende
leden. aldus meldt Aneta. waren gekleed
in uniformen der TN lverkeerden in een
armoedige staat en waren kennelijk op
roven uit. Een grote hoeveelheid vuurwa
penen. waaronder automatische, kniemor
tieren en landmijnen, werd in beslag ge-
Dc Bondowoso-zaak
De fiscaal bij de zeekrijgsraad te Socra-
baja heeft het hoger beroep tegen drie
.beklaagden in de Bondow;oso-zaak Inge
trokken. aldus meldt de correspondent van
Aneta.
De beklaagden waren belast met de be
waking van het transport gevangenen op
het laatste traject, n I van Pasoerocan
naar Soerabaja Op 30 Juli J.l. stonden 14
mariniers terecht in verband met het over
lijden van 46 gevangenen tijdens het trans
port van Bondowoso naar Soerabaja in
afgesloten goederenwagens, in November
1947 De krijgsraad bij de zeemacht sprak
13 der beklaagden \4ti en veroordeelde
sergeant-majoor J. tot een maand hechte
nis. van welk vonnis de fiscaal beroep
•antekende
- De Nieuwsgier van heden tekent hierbij
aan: Indien met de intrekking van dit
hoger beroep de geschiedenis is afgedaan,
zal 'de naam Bondowoso voor de grote
meerderheid van het Nederlandse cn In
donesische volk een hoogst onaangename
bijsmaak houden Zelden heeft een Ne
derlandse rechtbank een vonnis geveld,
dat het rechtsgevoel minder heeft bevre
digd dan dit en waarvan zelfs de minister
president In de Tweede Kamer moest ver
klaren. dat het hem had bevreemd.
In het dorp Nederwetten is, naar eerst
thans bekend wordt. Zondagavond een
aanslag gepleegd. De landbouwersvrouw
van N.. die met haar broer C. in een wel
land koeien aan het melken was. kreeg
bezoek van haar echtgenoot, die de aa-
menwoning met haar sedert maanden ver
broken had.
Van N. wenste zijn vrouw te spreken,
doch C.. die argwaan koesterde door de
houdinrg. die dc man aannam. maakte
hiertegen bezwaar. Daarop trok Van N
uit zijn borstzak een revolver en vuurde
een schot af in de richting van C.. doch
de kogel miste. Van N. schoot opnieuw,
doch C. werd weer niet geraakt Bij de
derde poging ketste de revolver C. vloog
Van N. aan en er ontstond een worste
ling. waarbij de aanvaller aan het hoofd
werd verwond. C. slaagde erin de revol
ver te bemachtigen. Even later madkte de
dader van de aanslag aanstalten C met
een mes te gaan bewerken. Opnieuw raak
ten de mannen slaags. Beiden werden ge
wond, waarna Van N. zich uit de voeten
maakte. Later op de avond werd hij In
zijn pension te Veldhoven aangehouden
Maandag is hij naar Nuenen overgebracht
en geconfronteerd met zijn vrouw cn rhet
C. Van N is op transport gesteld naar
Den Bosch.
Het drukste toegangspunt
tot de Noord-Oost-Polder
Het drukste toegan'gspunt tot de Noord-
Oost-Polder is bij de Ramspol. de uitste
kende punt van het Kampereiland Het
drukke verkeer is er oorzaak van. daj bij
Ramspol, waar het verkeer met ponten
wordt overgezet, dikwijls opstoppingen zijn
zodat men reeds heeft moeten besluiten,
dat alleen de autobussen van de vaste
diensten gebruik mogen maken van de drie
ponten, die het verkeer over Ramsdlep en
Ramsgeul moeten brengen, terwijl de auto
bussen. die voor excursies worden ge
bruikt. via Vollenhove. Blokzijl of Lem
mer toegang lot de polder kunnen krilg-n
De oorlogsomstandigheden hebben ,het
gereed kome i van de bruggen over het
Ramsdlep en de Ramsgeul zeer gestag
neerd. Eén déél heeft men kunnen over
bruggen door een Bailybrug.
Een groot gedeelte van de bovenbouw,
vervaordigd in de constructiewerkplaats
van de firma Penn en Bauduin te Dor
drecht en bestemd voor de vaste oeverver
binding. is thans aangekomen Op twee
vlotten is het via de grote rivieren ver
voerd.. hetgeen nog niet zo gemakkelijk
was Dé weersomstandigheden begunstig
den evenwel het transport Het doel. dat
thans is aangekomen, is 190 000 kg'zwaar
en 75 meter hoog. Het tweede deel van de
bovenbouw hoopt men over enkele weken
ter plaatse te hebben. De betonnen onder
bouw was reeds gereed gekomen.
Benelux-consuls
•L^De secretaris-generaal van de Belgisch-
Netfértsnds-Luxemburgse douane-unie. mr
dr E J.^. M. H Jaspar. heert gister
avond in een samenkomst van leden van
de Brusselse Afdeling van het comité
Benelux medcgedeelcT dat de mogelijk
heid wordt overwogen in de toekomst
voor de landen der Benelux-groepcring
gemeenschappelijke consuls In het buiten
land aan te stellen, met dien verstande,
dat waar nog geen consuls zijn een Be
nelux-consul 281 worden benoemd en waar
zich reeds een consul bevindt, ook de
consulaire vertegenwoordiging van de
andere landen der Benelux-groepering
aan hem wordt opgedragen.
De 6ecretanis-generaal verklaarde ver
der. dat d\acdjnzen uiterlijk 1 Maart 1949
gelijk zullen zijn in de drie landen, njet
uitzondering van drie soorten, waarover
nog wordt onderhandeld.
Hoge commissaris In Indo-Chlna. Leon
Pigeon, onderdirecteur van de^afdeling poli
tieke aangelegenheden aan het Franse mi
nisterie» van Overzeese gebledsdfeloft. Is be
noemd tot Hoge Commissaris van Frankrijk
in Indo-China. als opvolger van Emllc Bol-
laert Generaal Blalzot. bevelhebber der
Franse troepen in Indo-China. zal deze func
tie tijdelijk waarnemen
België bouwt zeeschepen. Naar uit de
Belgische begroting voor 1949 blijkt, is een
eerste credlet van 300 millioen fiancs uitge
trokken ten bat# van het Fonds voor de
bouw van
In de nacht van Maandag op Dinsdag
is ten westen van Soerabaja een bende
opgerold, die zich schuldig had gemaakt
aan de beschietingen van een Nederlandse
militaire patrouille Dit bleek dezelfde
bende te zijn die op Koninginnedag een
landmijn had gelegd op de spoorlijn naar
Tandi. welke echter tijdig werd ontdekt.
In -de nacht van Zondag op Maandag
werd ten Zuid-Oosten van MalaTig. nabij
de gedemilitariseerde zone. een politie
patrouille aangevallen door een bende van
20 man Na een vuurgevecht trokken de
aanvallers zich terug achter de bestands
lijn.
Ook in West-Java wordt bende-activltelt
gemeld Zaterdagnacht deed een bende een
aanval op het emplacement der onder
neming Djalocpang. nabij Kalidjati. De
aanval werd met behulp van militairen
al geslagen, doch twee der ondernetfiings-
wachters werden gedood
Uit Republikeins Rcbied wordt door
Antarn gemeld dat de republikeinse poli
tie te Djokja Dinsdagavond op heterdaad
15 personen betrapte b/j een poging. ,hot
huis van een welgestelde Ingezetene te
plunderen De gearresteerden waren ge
kleed In militaire uniformen en voorzien
van vuurwapenen.
.-erslt^Th
el mini. h
fBönstellli
t heeft gisteren haar
De VrU« t nlversll
88e dies herdacht
Prinses Wilhelm Ink. heeft glsterm.ddae
de porti eiten-tcnfBöhateUIn*. van dc
omging van Apeldoornse beeldendekunste
naar» waar ook vier klfine landschappen
vim haar hand hangen, bezocht
Ongehoorzaam Mej. Allee Dcgee: 1 d
van de Bc.^:sche Senaat, n wegens ..gebtek
aao disciplineuit de communistische partij
gestoten.
Op een miln gelopen. Dc Duitse dne-
ma<:er Maja is Zondag J.l in de Ooslzee op
eerv rtnjn gelopen cn gezonkgn De beman
ning 1» gered.
Tegen de duurte. Te Mannheim en Hei
de! bete Amerikaanse zone) hebben arbeiden
massa-demonstraties gehouden tegen de hoge
prijzen cn laRe lonen De demonstraties ver
liepen ordelijk
i De sociale commissie van de V N heeft
op voorstel van F.ngeland besloten dc t>c-
«Jiek:ngcn over de ontwerp-veiklaring ove:
de rechten van de,mens te onderbreken en
eerst de critleke toestand van de vluchtelin
gen In Palestina te behandelen
Vlucht. Volgens een Dutts krantenbericht
|s Thuener. hoofd van de or;m:nele politie
lë Mecklenburg, vergezeld van enige pollt c-
ftinctlonarisseiY. naar West-Duitsland uitge-
welutn" rrtet medeneming van xjp vo'ledige
dos4teis over de reorganisatie van de politie
rt de Sowjct-zone
1880 Km per uur. Een leglulg met
straalaandrijving van de Amerikaanse lucht
macht de SX-I. "heeft een snelheid'bereikt
l 600 km per uur.
Politieke kringen te Teheran voorspellen
enn spoedige val van de regering van
Abdoelhhocsein Hazhir. daar het parlement
van mening verschilt over de tegen de voor
mare premier Ghavam es Soellaneh geuite
beschuldiging van omkoping Deze onenig
heid heeft het Perzische politieke en econo
mische leven reedi bijna geheel verlamd
aldus deze kringen
Electrlcltelt voorvWest-F.uropa. De sub-
•ommlssle van de Europese economische com
missie van-,de U'no. welke te Es-.cn verga
dert waaraan o<jk Nederlandse deskundigen
deelnemen, zal een Belgisch voorstel behan
delen betreffende het gebruik der bruinkool-
mijnen In het Rijnland als
giebron voor de Europese landen
De buitenlandse betrekkingen
der Republiek
Het werkcomité uit het voorlopige Re-
.publikemse parlement heeft met algemene
•temmen een motie van het lid Mangoén-
sarkoro aangenomen, waarin de regering
wordt uitgenodigd, haar beperking ten aun
zien van uitbreiding der buitenlandse be
trekkingen te laten varen. In de motie
wordt er op aangedrongen, dat de rege
ring haar streven naar erkenning van de
Republikeinse aouvoreiniteit door het bui
tenland zal uitbreiden en zich daarbij
niet moet binden aan regelingen, welke
zij zich heeft opgelegd. Dc minister van
Buitenlandse Zaken, Hadji Agoes Saltm,
verklaarde, dat de motie is-ontstaan door
het verlopp van de onderhandelingen tus
sen de Republiek en Nederland en een
steun betekent voor^de Republikeinse re
dering. o_m de door haar op dit terrein ge
nomen maatregelen voort te zetten.
Antnra meldt, dat op deze vergadering
18 leden van het werkcomité aanwezig
waren H.et "lid Tedjasoqjcmana verklaard-
de. dat de motie overeenkomt met d£ bui
tenlandse politiek der Republiek, zoals
deze reeds dikwijls is uiteengezet door het
hoofd van de Staat cn de minister van
Buitenlandse Zakfh, namelijk dat de Re
publiek een zelfstandige en actieve bui
tenlandse politiek voert Agoes Salim
deelde noj? -mede. dat dank zij de werk
zaamheid van de Republikeinse vertegen
woordigers in J»et buitenland, de Neder
landers in dc politieke strijd steeds meer
de defensieve partij vormen. E?c grote
moeilijkheid voor de werkzaamheid van
het Republikeinse ministerie van Buiten
landse Zaken wordt echter gevormd door
het gebrek aan deviezen.
KQTTERbrfM aangek 19 Oct I'. N. IJamm,
New» Foundland. hout. Ned. Bevr. Kant
Merweh Niobe. Kotka. stuk.: Burger. IJsel.
(javen; Ferns, Aimieidam. ledig Wagenborg.
Waalh C.S (rhhloun. Ilumber. kolenaFut-.
ne>- Waalh Kourtanes. Doi<1 recht, lediz.
v K-. Me: weli C irrus. AU Oceaan. Niev'
Goud: i'ai kk.uief Petrol I. Stockholm olie,
Ned Be:\- Kant. sir. :en anker.
10 Oer Veendafn.' New Yntk. stukg Holl
Am Lnn. U: kade: Sicolaos pateras. Popel,
e Groninger. Waalh. C.S: Helvetia. Lon
den, suiker. Furness MerwehPrins Hern-
Londen, led -• Soerermeer Fekkes.
Paikkade; Nueva Anilalurla. Bahrein, olie
V.nke. Petr.haven: Sherinrham. Harwich,
stukg.. Hud Pic.r i.ekli William Ly«
kes. New Orleans, stukg ROSM. Merweh.;
Rapid. Hamburg stukg. Muiier. Paikh;-
Mies. Amsterdam. Ie Vermaas. ?e Kat ha
ven, Dergesund, Stockholm, cellulose. Bur
ger. Rijnh 8
ROTTERDAM vertr. 18 Oct Flrecrest, Ips-
w:cn snik.- Vlvlta. Sn.-.- gstukg Ro-
nan. Antwerpen, --uki Southland. Savannah
s-ukg Omlanrila. W -mar. fosfaat; llorthwlck
Grimsby led g. Klyslan Coast, Newcastle,
stukg.; Frejo. Hamburg, stukg Zeus. Emden.
!cd:g. Persian Coast. Shouham. fosfaat;
(iaasterland. Lelth. stuke Margaretha. Ham-
huig. copia: Clan Markay. Antwerrcn. stukg;
Waal. Arn-ue d.int ledig: Sprlngcrag, Londen.
..kg Melrose Abbev. Hu'.: stukg Itull-
flnch. I >nden. stukg.; Norma. Oxelosund
ko'.en: llast 1. Hambu-g. cop^a: llovdlng.
Sundsvaü. kolen; Margrlelha. Malm#, stukg.
Ve -. 20 Oct Zarlan, Antwerpen, s: rkg
Sallv Stove. Oxelo-und, ledig; Frdstaal; Ih>«-
tock. s-ukg Dwlgbt I. Moody. Boston, stuk
goed Mado.'tieyhndgc hout: Kertosnno. Ant
werpen led g. Olnav Methii '.«-dig: l ingv,
Mantyluoto. "iedig: Veronica Tennant. Ham
burg. «opia: llr Ms Jacob van Heemkerck.
Noordzee.
GEREGELDE I.IJNKN
Aartekerk 19 v Biisbane n Sydney
AardiJk 29 nm V Anlwcroeh tc Rott verwacht
Abbekerk 19 v Ctn Un 'c A cri|>ey
Albireo 20 v Santos te Montevideo
Alror Roit-Rio Grande 19 v st Vincent
Almkerk 20 v Hamburg n Roferdam
Alpharca Dublin-Amsterdam p 20 Landsend
Aludra Calcutta-Rotterdam 20 te Suez
Amstrlkrrk .20 v Antwerpen te Am-lcrdam
Amstelland 20 v Hamburg te Amsterdam
Andijk 2? v N«»w Orleans te Antw ve: wacht
Annenkerk Shnnghai-Rott 19 v Penang
ArendsdUk 18 v New* York te Baltimore
AxeldIJk 20 vm op 3' mijl NO v K Tenez
Bacchus 19 v Istanbul n Sfax
Beverwllk Rott-Gdnnsk p 20 Klelcrkan.
Blijdendijk IS v New York le Boston
Bolssevaln 18 Yokohama tc llongkoong
Ceram Amst-Panamn City p 20 Miami
Colvlto Rott-Key West p 19 Dover
Danae 19 v K ngs Lynn tc \m>'c:dim
Douro 18 v Tamp.' O te Vera Cruz
Elsenburgh 18 v Bordeaux n r.isahlanca
Kernland 19 v Amsterdam n Hamburg
Gal ilea Konakr l-Boi deaux p 19 Dakar
Ganymedes 19 v Bahia n Trinidad
Gouwe 19 v Dordrecht n MantyluoTo
llera 19 v Port Evcrton n Bahia (Ecuador)
Hermes 20 v Barranqullla te Cr -tobal
llestia 19 v-tear ranquilla n Curacao
Iris 19 v Gibraltar n Amsterdam
Jobshaven p 19 Ouessanl n Amsterdam
Kellehaven 19 v Tabou n Landana
Kelbergen Rott-Savona p 19 Flnlsterr#
ekkerkrrk 19 v Malta n Marseille
l.lnge JO v Rotterdam n Mantyluoto
l.nppersum 19 v Gdynia n Nederland
I.utterkerk Londen-Basra 19 v-Genua
l.una 16 v Lissabon n Antwerpen
Maetsuyrker l| v Fremantle te Singapore
Marken 20 v Port Swettenham te Penang
Meerkerk 20 v Genua te Marseille
Melampus New York-Java p 19 Mlntkol
Mentor Rotterdam-Piraeus p 19 Algiers
Mtdas 19 qz Alglew n Malta
Nieuw Amsterdam 22 om 4 ti. te Southampton
en 23 te Rdtte'rdam verwacht
Nordkvn* 19 v Dar «s Salaam n Dusban
Oranjefontein 19 le Dar es Salaam
Orestes 28 le Atunoz Gamero ten nnker
Papendrerht p 19 Port Soedan n Landsend
Prins J W Krlso119 v Quebec té Montreal
Prins Willem 1 15 v Toronto te Chicago
Pvgmalion 17 v New Orleans te Mobile
Rldderkfrk 19 ter hoogte Port Soedan
Rlouw Colombo-Djeddah p 19 Minlkot
Roeblah New York-Batavla 19 le Aden
Roepat lil v New York n New Orleana
Salland 20 v Bahia n Pernambuco-
S inyirla Konakn-Nantes p 19 Lissabon
Saparoea 19 v Calcutta te Singapore
Klngkep 16 v Soeiabaya te Tjllatjap
Mot£rdl|k Néto York-Batavla p 20 Malta
SnmmelsriUk 19 v Batavia n Soerabaya
Stad Alkmaar 23 v Norfolk re Rott verwacht
stad Vlaardlngep 23 tc Vlaardlngen verwacht
Stanvac Benakat 18 v Ballk Papan n Soera
baya
Stentor 19 v Lissabon n Ceuta
straat Soenda 18 v Adelaide te Fremantle
Stuvvesant 19 v Paramaribo n Amsterdam
Tabtnta 21 v Las Pnlmas te Kaapstad verw
Tamo 20 v Montevideo le B Aires
Tegelberg 18 v Rio Janeiro te Kaapstad
TJibadak 18 v Hongkong n Swatow
TJIsadane 18 v Manilla n Batavia
Veendam 20 v Neva York te Rotterdam
Wm Harendsz Amst-Kaapstad p' 19 Ouessant
WaaL 20 v Rotterdam te Amsterdam
WlnterswUk 2? v Huelva te Rott verwacht
Zeeland J9 v Semar.ang n Batavia
Zeeman 19 v Genua n Bona 21 aldaar verw
TANKVAART KON. SHELL
Erlnna 19 v Mlrl n Singapore
Malvlna 19 op ÏOO mijl WZW v Perth
Mlrza p 18 Thursday eiland n Sorong
NEDERLAND—INDONESIë
Joh v Oldenbarnevelt 20 te Batavia
Kerlosono 20 v Rotterdam te Antwerpen
Kota Geile Rott-Ba:avla"p 20 Suez
Modjokerto 20 v Batavia n Rotterdam
Iteinp.ing 19 nog te Balik Papan
Sumatra 20 v Belawan te Pangkal Pinang
Van t Hoff London-Java 20 te Port Said
Waterman 19 <>p 5.12 NB en 97 47 OI.
Willem Ruys Rotterdam-Java p 20 Pcrlm
Zuiderkruis p 19 Port Soedan uitreis'
KLEINE VAART
Actinia 17 v Par te Paisley
Alk J6 v Abo te Yxplla
Arak 18 v Cardiff n Antwerpen
Arbo 19 v Sundbv n Wandsworth
Berend N 19 v Delfzijl n Huil'
Bernard V 18 v Delfzijl te Huil
Bernlna 20 v Kopenhagen te Aalboig
Biervliet WVmai-Abeideen p 20 lloltenau
Bornrlf 16 v Delfzijl tc Skelleftea
Borelll 19 v t,onden le Mlddleshio
Brem ?o v Oixirto te Antwemcn
Canada 16 v Lulea te Uloab 'i«
apclla 19 v Gent n Ipswich
Carlbia 13 v Ifotterdam te Bohus
Castor 16 v Antwerpen te Alloa
Confld 18 v Blytli n Pcnrhyn
Delf ia 17 v Rotterdam te Kopenhagen
I)eneb 16 v Blyth te Londen
Iieni 19 v Ipswich n'Middlcsbro
Depa 19 v Mlddlcsbro n Blylh
Diana V 19 v Delfzijl n Huil
Drlttura 16 v Helsinki te Mantyluoto
Eemshorn 17 v Par te Rochester
Eemstrooni 19 v Amsterdam n Londen
Kllewoutsdllk 20 v Emden le Kilstinehamn
Echo 19 v Belfast n Amsterdam
Elisabeth (V) 19 v Goole n Rotterdam
Elma 19 v Karlskrona n Zaandam
Export 19 v Rotterdam le Londen
Express 19 v Rotteidarn te-Klngs^Lynn
Eerorla 19 v Par n Weston Point
Eranka Wlsinni-Plymouth p IB Brunsbuttel
frederlk li v Grangemouth n Rotterdam
I rem in v Hernosand n Rotterdam
Erlso 19 v Plymouth n Devonport
Glory p 19 Gothenburg n Lldkoplng
llast 5 19 v Soderte'le n Poole
jl tvlk 16 v Londen te Helsinki
ilenrletle 19 v Lo&es»oft n Londcp
Heron 18 v Garston te Lundy eiland
Hondsrug 17 v A/tl werpen te Bohus
Import 20 v Lis\ab<>n te Oporto
In Spe 19 v Vaèrker n Rochester
Inspecteur Mellema 17 te Kopenlftgen
Jura 19 v Rotterdam le Southampton
Konlngsdiep 18 v Umea te Delfzijl
Koningshaven 20 v Fowey te Amsterdam
Libra 17 v Grangemouth n Londen
Magna Pete 16 v Ro tnekje K.cl
Marrella 20 v Qulfterham n P Jerome
Marleen 19 v Wexford <n Cardiff
Mars 16 v Ilarlingen te Helslngborg
Martha K cl-IIull p 19 Brunsbuttel
Martini 19 v Rotterdam te Hellerup
Marva 19 v Zaandam te Kopenhagen
Merrurlus 19 v ^Newcastle' n Londen
Mr Linthorst Unman 18 te Grangemouth
Mulnn 19 v De'fzljl te Gefle
Neptunus 18 v. Swansea te Londcp 1
N'eio 18 V Delfzill te Emden
Nieuwaal 19 v* Malta rt Me^slna
Njord 19 v St Valery n Fedalah
Olwe 19 v Gent n Ipswtch
Pacific 17 v Do'fzijl ie Goole
Palma 20 .- Kalm le ZwIJndrccht
Paraat 19 v Delfzijl n Dublin
l'atrla 19 v Amsterdam n Huil
Ponto 20 v Zaani^m te Antwerpen
Prima 18 v Bordeaux n Bayonne
Progres 19 v Portsmouth te Southampton
Prudentla 19 v Rotterdam te Amsterdam
Quo Vadls 17 v Falmouth n Shoreham
(lansdorp 19 v Amsterdam n GÓthcnburg
nabenhaupt 17 v Paf te Telgnmouth
Roelf 19 v Gdynia n Amsterdam
Rolf 19 w Uddevalla n Rouaan
Itomeja ia v Hambtfrg te Lubeck
Seahara 19 v HarlinRcn n Odole
Servus 20 y Kings Lynn n Jersey
Spurt 19 v Lulea n Pltfa v
Sirabo 19 v Amsterdam n 'Hamburg
sirUd 15 v Newport te Charlestown
strtlpe 20 v Katmar te Dordrecht
Suriname 18 v Warkworth te Londen
Surle 19 v Amsterdam n Londen
Tlnda 19 v Zaandam n Harllngen
Ton s Londen-Llssabon 18 v Thorbay
Twee Gebroeders 19 v Stugsund te Rafio
Twente 17 v Grangemouth n Londen
Vecht 19 v Delfzijl te Emden
Veenenburgh 20 v Aberdeen n Rotterdam
Violette Erica 18 v Antw te Gdynia
Virgo 19 v Kiel te Hull
Vllestronm Amst-Llverpool p 19 Lizard
Vrede 19 v St Malo n Rotterdam (verb)
Wegro 17 v Goole le Helsingor
SIJF.PBE DRIJF'
Fjbro 18 v Casablanca n Rotterdam
Ganges 19op 38 50 NB cn 9 48 WL
number p 20 Port Said n Batavia
Pofilzee 18 op 0 21 ZB cn 106 56 OL
Witte Zee 19 op 46 50 NB en 18 15 WL
Zwarte Zee p 19Texel n Hamburg
Rijnvaart
LQBITH, 18 -October. Cfepasseerd met be
stemming nadr:
Rotterdam*: Anton. Gerritsen; Josef. Möhllg;
Antonie Magdalena. v Alphen: Sylla. Wegh;
Stroom vaart 9; Reuvers: Nelly. Emans; An-
tema. Bax: Obernal, Baars: Marle. Klelpas;
Rotondo Bauwcns, Amsterdam: Bergwijk.
Fleer; Winterswijk., Kruizinga; Wijkdienst 31.
Boei; Wijkdienst 22 Den Toom. Kanaalvaart
14 Dodewnnrd: Ne^a 3. Staal Weurt: Wlllo.
Bieneman Dordrecht: Chnstlaan. Bergh De-
venterw Orion. Blakën Urk: Thea Ertuard
Bliek. Hulhulz.cn: Johannes g. Boonlnk; Los-
teerbagger 3. v. Bergen Arnhem: Stella Maris
Rutjes Apeldoorn: Roelof. Seine. Vllsslngen:
Mario Meeuwsen
België: Alram Delmc.. Nautilus 10. Stoop:
Vindictive. HeIJmen: Volenté. Verhoeven:
Ida RomeIJndeis: Donau. De Jong; Mariha
Danger. Baaij. Maria. De Hacck. Maria 2.
Dc Haeek: Lema. Welvls; Aptitude. Nellj:
Torpedo v. Berghe; Santa F6. Bussens; Neu-
chalel. Gooshouwer: Beatrix Harlnga: Salf
1. Rijequact; Castor Bauman.
Duitsland: 't Is niet anders, v Dam; Do
Tijd zal 't I.eicn. Pols: Centrust 1. v d
11 irst: Maltejhorn 4 v d. Hoeven/Marie
Wllhelmlna. Leenman: Olympla. De Jong;'
Express 30. Broeken; Emanuel. De Vries: Flo.
ia. Bastiannse: Tijd ls Geld. Ruitenberg; An
tonie 2. Kooren; /Cntonle'3 Kooien: Onder-^
neming. Veldman: Rl-Jan De Bie- Kngelln».
v d Velde: Paty. Leeuwcnsteln: Rupo RulJ-
tenberg; Morgenster. Pols. Irene. Schiam;
Antonla Veg.ena. Westerhuls: Johanna. San
ders: Dankbaarheid, v Ham: Maria. E'dhul-
zen: Ilarma. Tuilemans; Vertrouwen Korte-
rlnk; Geertrulda Frlellng: Catharlna. Wle-
gers; Wendellna. Niels; Deus Regit 2 Tulle-
mans: Mcurihe. v. d. Klooster: Damco 47,
Hoofman: Transport 28. v Theennert: Jakla,
Groen: Aüns. Versteeg: Oranie. Ruljter: Me
dea Pols; Fiat Voluntas 4 v Berghem; Stock
horn. Kooljman: Giselher. De Jong; Ver
trouwen. Koster: Lely. Kuipers; Capella.
Burin: Martha Nout: Temi. Dijkhuizen: Cato
Bnlgooij: Codam 92 J-ong; Isala. Veldman:
Brozlno Gusseto: Hendrlka. De Vries; Bin
nenvaart 261 Veld; progressus. v d Bosch:
Themasi Passmann: Marcel. De Meijer; Ma;
1 :a 2 Haubrlch: Vooruit. Cornelisse: Spera
'n Deo v Puiten: Broederlrouw. Hammer:
{Quo Vadls. Kamphuizen: Hydra. DrooR: St
Joseph Rulles
nazei: Nelly 2. v Oosten: Brevo Breed veld;
Express 29. Walraven: Noordwljk Verloop;
Uraijla. Valkenburg: Codam 83. v Sloten:
Moldavia. Renken: Viamala. De Bruljn.
v Scheldevaart
HANSWEeA. 19 October voor uur Oe-
passee d met bc«-emmlng naar:
Rotterdam Isalco Lagerwaard: Ingona.
Broeders: Hoop op Zegen Waaidenberg Am
sterdam: Stad Amsterdam. 10. Been: St An-
tonius Moorén L'trerht: Wlm Boer; F.lio.
Flu.vt Roermorid: Levlna Sakko: Marle. Ver
strepen Oosterhout: Herma. Rodenburg Dor
drecht: Blrsfeldpn. Vers",aetcn Raamsdnn^
veer: Porfier 29 Bondewe'. Leeuwarden: EI-
vire Damme Arnhem: Anna. Van Gent
Duitsland: Hennv. Van Roosmalen: Mctca-»
tor Bal: Naval Van Reemortel: Jordaens.
Verbeeck: Stad Kortrijk. De Haan: SB 1090
Gelrnaert.
Bazel: Navexmotor 5 Van Heljgen: Speran-
za Jut
België: Wllla. Hollehrandse; Spes Safutls.
Oomens: S"es Salulis. Van Houdt: Flal Pas
veer: 2 Gezusters. Van Wftuwe: Condor.
TUieunlsse: Sulphur. Duuf: Vinnen. Van Keu
len- Por.:«ter. Kunst: Marle De Meijer: Wan
derer Van'Srhtjndft: Alax. Pols; Edelweiss
7 De Wilde: Term Nova Hooglander; Vale-
rfe Van Strlen: Leendert Pie:er Van Grne-
zon: Fluv n'e 8 Landa: Canrla. Schools; Hen»
drika Johanna Krlesels: Mlgna. Llgténherg:
Coralle Seeldraaver»: Nautilus 1 Dung
HANDELSBERICHTEN
Katoen. (\'er v d Kniocnh.) Roitcrtlam 20
Oei Strict middling one Inch *taple,ex-pak-
huts rcele iaira (cxcl. alle rechten) (2 18
(Vor not f 2.17V. per kg.)
BURG EM E gS'FEn en WETHOUDERS \lcr gemeente
zullen op(S)lNSDAG 2 NOVEMBER 1318. dra voormiddags
10.30 uur in het G e rft'cTc it t e h u ia te Lopik. in hel
1 openhaar trachten aitn te besteden, overcénkomstig het 1
nanbcstcdingsreglement W B.
A. IN PERCELEN
o
Perceel a 1 Binkgv an B woningen met een kantoortje
aan de Rolafwcg
Perceel b: 1 Blok van 6 woningen aan de Oude-
sIootsew.-ej(.
Perceel c: 1 Blofk van 4 woningen a. d. Cabauwsekade
Perceel rf 1 Blok van 3 woningen aan de Graafdijk.
B. IN MASSA C
In ma&a: De percelen a, b. c en d.
Bestek cn voorwaarden met tekeningen zijn anaf Vrijdag
22 October 1948 verkrijgbaar op het gemeentehuis te Lopik.
tegen betaling van
le Van perceel a: 5.—.
In ruil aangeboden: ccn nette
arbeiderswoning In Zeist. Brie
ven onder no. 8997. Bur. van
dit Blad.
ADVERTEERT
IN DIT BLAD
Te koop: hei
I handen. Na
Markt 20.
g. huw. der tcgenw gevr.
dagmcGK Melden tussen
I uur. Mevr. Schuttelaar.
Veerstal 7.
Te koop: grijs-blauw kamgaren
mantelpakje. Ift. plm 16 J pr
staal. Vierde Kade 64. Nw. ged.
Te koop hoge rijglaarzen en
rijbroek f30.—.' Kon. Wilhel-
mlnaweg 178.
b:
5.—.
19.—
15.—.
4c d: p.—
5e. In massa
Restitutie bij inlevering' van ongeschonden bestek cn te
keningen op de dag vart aanbesteding 5Q*-.
Namens Burgemeester en Wethouder» der gemeente Lopik
o Dc Architecten
D. VISSER. Architect.
R. VISSER. Cand. Bouwk. Ing.
Gevr.: thuiswerk door twee da-
mes. onverschillig wat. Br. no.
3317 Bui van dit Blad
Te koop: 1 p. Jongenssch m. 39
f 2.50: 1 p kaplaarzen m. 36
f2.50 Itohaarstecg 7.
'n vriendin 't geheim van hair
•ucces verklapte: gezonde, witle
tanden, ook van dichtbij
Vanaf die dag»
poetst ze geregeld haar tanden
met SOLIDOX. En nu...
is ze geen
muurbloempje'meer, dank zij haar
veroverende lach
Te koop emaillc fornuis m
pllp en een hlttekar Winter
dijk 25.
Poets Uw u/tden geregeld met die
heerlijke, frisse Soltdox en Uw tanden
mogen gezien worden. Oak van dicht
bij Soltdox bevat Surinol (sulfo-ncin-
oleaat), een kostelijk middel tegen tand
steen én voor 't verkrijgen van gezonde,
wiite tanden. Koop nog vandAig een
tube! De grote tube is het voordeligst.
of Schilderes kan voo^r ons als thuiswerk
houten schaaltjes beschilderen
BriaveD aan Fabriek De Hoop, Waddinxvaen. Tek 4Q3-428.
Te koon Phli radio gegoten
fornuis: twee armstoelen/ ma
honie tafel. De la Reijlaan 12.
Jongeman zoekt thuiswerk,
de avonduren Br. no 331
Bui van dit Bind
Rullen voor punten, meisics- i
Joi.gensklcdlng. 12—13 J Boel
kade 112.
LACH?
KENT U OOK DE KRACHT VAN EEN
Te ko-'p gevr.: h larri of haai
kachel Br. ondci 3305. Bure
van dit Blad.
Tc koop: lange kachelpijp f5,-
giocne kachclpl f 2.50, Jongens-
plusfours 15 i. f7 50 Ronaar-
steeg 1.
Te koop: br. d wintermantel m
bont. m 40. f35.—x p.. nw
i lengte, d bl mH«:c*mantcI, 1(
j., J 30.—, z. p. Gouwe 14.
VOOR INPAKSTER
Aanmelden: Kantoor:'
STEENLAND8 BAKKERIJEN. Nieuwe Haven 1. Gouda.
DONDERDAG 21 OCTOBER 1948.
GOUDSCHE COUÏtANT
EERSTE «LAD PAGINA 3
BATAVIASE BRIEF NO. 160
•OCH EERST MAAR terug: naar Suma
tra. waarheen toevallig een extra-
vliegtuig van de Commiisle van,Goede
Diensten gaat om #en aantal militaire
waarnemers weg te bréngen, die een in
spectie-tocht langs de status-puo lijn in
Zuid-Sumatra gaan ondeijjerneh. Gauw
dus de kans waarnemen om een paar
Goudse belangen tft-xbehartlgen. Onae
steunpilaar in de olieMËM I» natuurlijk de
luitenant Simon I.augernan. aan wie de
lezers van de ..Qoudsche Courant" on
langs dat verhaal te danken hadden over
de Goudse cantlnewagen. ontleenden de
..Jullana-Bode". het plaatselijke blad van
Palembang.
Over cantlnewagens gesprokert: t dezer
dagen zag ik in Batavia de wagen ge
schonken door de inworers van de Krim-
penerwaard, met zulkt veratrouwde na
men als Stolwijk. Héastrecht. Gouderak
etc. teveel om op te noemen. De wagen
stond voor de studio's van Radio Indone
sië. zender Batavia. Ik heb nog ernstig
gezocht naar de bestuurtler van de can-
tine-wagen. maar hl) scheen er alleen
maar te hebben geparkeerd. De „eige
naars" waren nergens te vinden. Enfin
U weet dus. flat de wagen er is en waar
Simon heeft in de korte tijd, die hij nu
in Palembang heeft doorgebracht, al heel
wat stadgenoeten ontmoet. Om er een
paar te noemen: sergeant Endenburg van
de 9e cie. veldgenie (die *in Martapoera
is gelegerd, vlak ..in de* buurt" op een
paar honderd kilometer afstand ver-
der soldaat Koolmees, die voor garnlzoens-
t1 kapper speelt en soldaat Moons, die af en
toe als M P.-er diénst doet op de pont
(groter dan die over de Turfalngel want er
kunnen wel een dtuk» of zes auto's op.
schrijft Simon), die het op de Noordelijke
oever van de Moesirlvler gelegen Palem
bang verbindt met de Zuidelijke oever
Slmon moet er dikwijls zijn. want de be
langrijkste nederzetting van dc B.P.M (die
toch eigenlijk zijn ..toko" is. aj is hij nu
In militaire dienst uitgeleend) ligt op de
Zuidelijke oever, n.l de enorme olieraffi
naderijen Ie Pladjoe. met alles, wat daar
bij behoort. Maar Simon ontdekte nog
meer Gouwenaars, n.l. soldaat Baas uit de
Vierde Kade en soldaat De Knegt uit de
Scheltcmastraat. die kortgeleden een
radio-gelukwens kreeg, toen hij jarig was
Nog. nooit zo lekker geslapen
Ai deze stadgcnotên zullen we later nog
eens moeten opzoeken. Wij gaan nu naar
soldaat H. A. Blom. die op Moeara Koeang
ligt en wiens voornaam Henriens is Blom
komt uit Hekendorp en vindt zijn beroep
In de landbouw. De voornaamste indruk
van Indonesië. waar-io.nu ruim anderhalf
is' is' ^ut nog nergens ooit zo
goed heeft geslapen en het nog nergens zo
gezellig heeft gehad. Dat is dus fijn. want
dat hoor je niet zo dikwijl». De omgang
tuisen de Zuid-Sumatraanse bevolking en
de Nederlandse militair»»nöëmt hij uit
stekend. In Bloms compie hebben overi
gens zeven jongens het leven moeten
laten, voor het zover was met die goede
omgang
Nu is het ter plaatse ruatlg. Plaatsgeno
ten van Blom zitten niet ..in de buurt".
Nu is die „buurt" in Zuid-Sumatra erg
f»?.01 ^.n ^at 's ^ua n'et te verwonderen.
WU zuilen er in de korte tijd. die wc be
schikbaar hebben, ook maar niet zoeken
en gaan verder naar een andere ..moeara"
n.l. naar ..Moeara, Enim" naar de Hoen-
koper Wim van der Hoek. van beroep
bouwvak-arbeider bij Zancn en Verstoep.
f die in December 1947 uit Rotterdam naar
Indonesië vertrok en ln 1950 in Hoenkoop
bij Oudewpter hoopt terug tc zijn Z'n
diensttijd heeft hij in het Zuid-Sumatrase
doorgebracht, ook in 'Lahat. vanwaar hij
op 27 Januari j.l werd overgeplaatst naar
Moeara Enlm. Niets heeft Wim (doop
naam: Johannes) meegemaakt, behalve een
ontmoeting met een Oudewatenaar. Jan
Strik. Zijn dagtaak bestaat uit wacht- en
patroutllc-lopen. En verder voetballen in
zijn vrije tijd. (Wie klakgt er over het sol
datenleven?). In Indonesië bevalt het hem
maar zo-zo zegt hij. Hij kan er niet over
..roemen". Hij zal blij zijn. als hij weer
naar patria kan terug gaan.
Naar Bali en Celebes
Dan gaan wc nu terug rtaar Palembang
en daar weer in het vliegtuig naar Bata
via. In de hoofdstad zullen we een paar
dagen overblijven en dan gaan we op
reis naar de andere eilanden Achtereen
volgens naar Bali, naar Celebes en naar
het asfalteiland Boeton. Daar zitten Moor
drechtenaren. Reeuwijker» cn Nieuwer-
uvrs e,T we 'lc'3bcn n°ï nimmer gele-
fenheid gehad om hen op die „outposts"
Ichaken.
Golombek en Wood
leiden te Baarn
«.P*. ult,1"*en van de vijfde'ronde van het
int. tout noot te Baarn lulden
Internationale groep: Wade (Nw. Zeeland)
-»Baay (Ned 1-0; De Bos (België)—Rubln-
•teln (Belgle) remise: Wood (Eng.)—Span-
tó. •JNed-) I—D# (Ned.)—Golom-
tfgebr 1-0: vi58er (Ned.)—Prina (Ned.)
0«ep Oud-Rhodes (Ehg.) 0-1;" Van
•"«'-ÖOrtërwlJk Bruyn 01Vlnken-Kap-
Mnperg o. De Groot—dr tl (pseud.) l—0;
VIÖ <ler Zande—Hulsman uitgesteld
Koopman—Nuyten 0-1: Sellen-
L"d—Hohhau» 01; Van Heyst—Donk 0-1;
noeffelman—Meyer afgebr.; Hammersveld—
Tien uitgesteld.
De afgebroken partij (Int. groep) uit de
oerde ronde tussen Wood (Eng.) en De
tiPi" wer(1 door Wood gewonnen. De afge
broken partij uit de vierde ronde (Int. groep)
n-Tfc (IJed )-Do Vos (België) werd remise.
i£.J? febroken PartU Otmep 2) uit de vierde
ronde tussen Vinken en Oud werd door Vin-
Ken gewénnen
,nDe •'■nd In de Int. groep luidt thans: 1
o« ^'ombek en Wood 3' p.; 3 en 4
Spanjaard en Wade 3 p.: 5 en 6 Rubinstein
De Lange 2'/» p.; 7 Prins 2 p. en 1 af-
!«52L' De Vo* P-: Visser 1' i p en 1
Mgebr.; 10 Baay 1 p
In groep 3 leidt vinken met 5 p. uit 9
P*rt«en voor dr It (pseud.) met 3' i p In
•roep gaat Donk aan het hoofd met 8 p
partijen voor Holthaus met 4 p.
Dammen.
Be strijd om de wereldtitel
Het wereldtournoo! dammen zal niet. zoals
!.*"i'*nke"Jk was bepaald op Zaterdag 2»
Je.r- docb °P ,J November beginnen.
Aan dit toumooi zijn thans gercchttgd deel
2L, ^?en: voor Zwitserland G. Rostan; voor
"•JKie a. Demesmaecker en O. Verpoest:
•oor Nederland P. Zooz.enbutg. H. Laros en
v. d SUay en v<»r Frankrijk L. Post
NEDERLAND—INDONESIë
Maéoer» BaUvla •Amsterdam 20 te Suezz
•romatheo, 21 v Amsterdam n Batavia
■f*' 1» v Makassar te Batavia
v Batavia te Amsterdam verwacht
au-T1* Amst-Batavla p 20 Flnlsterre
warnat Rott-Batavla p 20 P de Galle
ff"*J A-nst-Batavla 21 te Port Said
v.-i. Ams,-Batavia 20 v Londen
Rl#msdUk Amst-Java p 20 Mlnlkol
7 'em, "«va Rott-Java p 21 Gttardeful
swdarkruls Rott-Batavla 21 v Aden
Wim v. d. Hoek uit Hoenkoop op zee.
op te(zoeken Het zijn grenadier Koolmees,
korporaal Van Braam en soldaat Theo de
Jong. Ze hebben al lang op ons zitten
wachten en nu gaat het er heus van
komen Als dat achter de rug is. terug
nijar Java. wadV ook al weer een hoop
lieden zitten tc popelen. Voonal in West-
ik veel post ontvang. En
dan zal zich in Batavia intussen ook wel
weer het een-.en ander hebben voorge
daan Waarmee ik tenslotte maar wil zeg
gen. dat m'n stof voor deze Batavlase
brieven nog bij lange na niet ls uitgeput.
Als men even heeft moeten wachten, komt
dat alleen, omdat er ook nog iovele andere
dingen te doen zijn Ik heb af en toe niet
eens gelegenheid om brieven naar mijn
moeder op de Markt te schrijven cn van
arjdere particuliere •orrespondentie komt
tcgenwoordijfhelomaal nbcts meer. Enfin:
U begrijpt het wel. Ik blijf m'n best doen.
JAN BOUWER.
,Rijst voor Indonesië
Het Internationale Nood Voedsel Comité
hoeft bij de betrokken regeringen aanbe
velingen gedaan voor aanvullende rijst-
toewijzingen aan vier Aziatische landen,
waaronder Indonesië, Krachtens deze aan-
vullentfë toewijzingen zou Indonesië 33.000
ton ontvdhgen uit Ecuador. Mexico en de
Ver. Staten
Op aanbeveling van de Internationale
Nood Voedselraad volgt het rijstcomité
thans een politiek, waarbij aan aanvragers
uit Zuid-Oost Azië prioriteit wordt ver
leend voor alle dit jaar nog beschikbaar
kpmende rijst.
Dd toewijzingen voor 1948 ten behoeve
van Indonesië bedroegen tot dusverrg in
totaal 233.000 metrieke ton rijst, afkomstig
uit Birma. Frans Indo-China. Siam. Bra
zilië. Ecuador. Mexico en dc V S Boven
dien ontving de Republiek Indonesië 5 000
metr. ton uit Birma.
Avontuurlijke onderneming"
van Vlaamse landverhuizers
Een gehele Antwerpse familie van veer
tig personen, onder wie twintig kinderen,
een priester, een dokter en ren onderwij
zeres. zijn naar Chili vertrokken, waar zij
10.000 ha oerwoud van de Chileense rege
ring in concessie hebben gekregen.
Dc streek, waar zij zich zullen veatlgen»
is buitengewoon woest en verlaten cn zij
zullen er iritsluitcnd op zichzelf aangewc-'
zen zijn De landverhuizers hebben een
volle scheepslading aan materiaal mede
genomen. o.a. 13 vrachtwagens met sle
pers en aanhangwagens en modern ma
teriaal voor bosontginnlng.
Het doel is van het oerwoud eén land
bouwstreek te maken en er een model-
nedcrzettlng tc vestigen.
PLAATSELIJK NIEUWS
Bodegraven
Voor beroep bedankt. Ds S. Ncerkcn
te Dedemsvaart heeft voor het beroep
naar de Geref. Kerk ^Jhler bedankt.
Boskoop
Adjunct-commies. B. en W dezer ge
meente hebben benoemd tot adjunct-
commle» ter gemeente-aecretarie de heer
A. M. de Jong. te Lexmond. thana amb
tenaar ter gemeente-secretarie van
Vianen.
Geslaagd. Onze plaatsgenoot, ae heer
G. van Tol slaagde te Delft voor het can-
didaats-examen werktuigkundig Inge*
nleur.
Spreekuur burgemeester. De burge
meester zal deze week geen spreekuur
houden.
Bloemenveiling. Coöp. Verenigirfg „De
Boskoopse Veiling". 20 October
Rozen. gr. bloemig. per bos van 20 stuks:
Florex 1.50; Butterfly 2 20—2.80; Rosalan-
dia 1.60-2.40; Qptter Times 2 40-3 20;
Edith Helen 2.60; Briarcliff 060—1 10;
Duisburg 1 20—2.60; Parel v. Aalsmeer
1.10. Vierlandcn 2.00—3.60: Pechttiold 1 10.
Jules Bouehé 2 40—3.00: Gemengde rozen
0.50—0.76; August Noack 0 50—0.80; Hadley
2.20—3.40.
Babyrozen per bos van 10 stuk»; Sweet
Heart 085—1 40; Wolfs Glorie 0.40—080;
Ellen Poulsen 0.500.90: Else Poulsen 0 38
0.75: Juweeltjes 0 50095; Orange
Triumph 0.37—0 49; Polyantharozcn 1.10
1.50: Ingar Olsson 0.901 70
Diversen per bos van 10 stuks; Clematis"
Mevr. le Cftultre 1.503 60. Chrysanten,
gr. bloemig. 2.90—3.60: Chrysanten.- tros.
0.230.29—0.51: Chrysanten, kl. blocmig.
0 90-1.30; Perncttya 0.55-0 80
Haastrecht
Gouden profeailrfeeat.
Zuster Regga (in de wereld mej Agatha
Pot) hoopt Zondag bij de zusters Domini
canessen te Sambeck haar gouden profes-
aiefcest te vieren.
Burgerlijke Stand. Geboren- Petrus
Wilhelmus, z. v. C. Vreeswijk en W. van
Leeuwen; Johannes Stcphanes Maria. z. v
S. Q. Vonk cn P W Kraan
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk. 10
en 6 uur ds A C. N. Vollcweider
Geref. Kerk: 10 en 3 uur ds D. P..Kalk
man. Moordrecht.
Geref. Gem.: 9.30 en 3.30 uur leesdlenst.
Inbraak. Door opschuiven van een
raam hebben dieven zich toegang ver
schaft tot de woning van de heer W. Kool
haas aan de Hoofdweg. Uit een schrijfbu
reau werd ƒ150 ontvreemd.
Geslaagd. Aan de Technische Hoge
school te Delft Is geslaagd voor het pfo-
paedeutisch examen werktuigkundig in
genieur de heer ,A. T. Dijkman.
Waddinxveen
DRIE WADDINXVENERS VOOR
BIJZONDER GERECHTSHOF.
Koopman verdiende een millioen au de
Dultaera.
De kok H. Renneman uit Waddinxveen
had zijn activiteit als landwaphter ook
In Boskoop ontplooid en geholpen bij het
opsporen van onderduikers, radiotoestel
len en alles waarin de vijand kon belang
«tellen.
Hij had dat zodanig gedaan, dat volgens
dc procureur-fisgaal bij het Bijzonder Ge
rechtshof ln Den Haag. waarvoor hij gis
teren terecht stopd. verdachte als de
schrik van de Rijnstreek bekend stond.
Dt eis luidde tien jaar gevangenisstraf met
aftrek van preventief
De raadsman, mr F L. Altman, betoog
de. dat verdachte inderdaad veel heeft
misdaan, doch ook veel misdadige dingen
heeft nagelaten, die andere landwachters
deden, zodat hij minder don anderen op
zijn kerfstok heeft. Bovendien meende
pleiter, dat verdachte lijdende is aan een
minderwaardigheidscomplex, terwijl door
familie-omstandighedën en financiële
moeilijkhëden hij bij de N.S B. en de land
wacht is gekomen PI. was van oordeel
dat .dit een zielig geval is cn verdachtr
méér medelijden dan straf verdient Hij
vroeg met de 3' t jaar preventief te vol
staan.
..Ja", zei de proc -fiscaal, „nu lijkt ver
dachte zo erg deemoedig, maar in de bezet,
tingstijd had je hem moeten zien. toen was
hij niet zo deemoedig als thans en wist hij
wel op te treden
Dat had .de tuinder D. van Offeren uit
Waddinxveen ruimschoots gedaan in Bos
koop en in zijn woonplaats Daar deed hij
he» gebruikelijke opsporingswerk. Bij een
landbouwer te Boskoop was ijVerig r
onderduikers gespeurd
Verdachte betoogde, dat hij meende, dat
■de landwacht een soort politie was om
de zwarte handel tegen te gaan. doch de
prbc.-fiscaal vond. dat verd al spoedig
itts anders zal hebbqn geconstateerd Hij
eiste tien jaar gevangenisstraf met uftrek
preventief.
De raadsman, mr J. L. A v. Mechejen.
geloofde, dat verd. weinig politiek inzicht
had en dat hij ook niet zo kwaad is' ge
weest De huidige kampcommandant is
erg over verdachte tevreden en verd. ziet
'Ir., dat hij verkeerd heeft gehandeld. PI
vroeg, ook voor het gezin, mild te oor
delen
De koopman W Smit uit Waddinxveen
die vervolgens terecht stond, omdtu hij in
ae Rijnstreek ais koper voor de vijand
was opgetreden, was van Be bezettipg er
niet slechter op geworden Hij ra'amde
zelf zijn verdiensten op pint een millioen
gulden, doch betoogde, dat hij hoge on
kosten bad voor vrachtvervoer, terwijl hij
voor de benzine voor zijn auto f 3 per
liter betaalde Daardoor zou zijn verdien
sten „slecht" plm. 30.000 hebben bedra
gen.
Afgezien van zijn hulp aan de vijand,
waarvan hij beter werd. was Smit ook
opgetreden als landwachter. hielp in Bos
koop bij zoeken naar onderduikers Vol
gens verdachte had men hem gehaald om
mee naar Boskoop Ie gaan. doch wat er
zou gebeuren, wist hij niet; hij stond al
leen maar op wacht
F.r waren twee getuigen decharge, de
heer J. Haspels en iemand uit Den Haas.
die .van verdachte veel vriendeUjkho.jti
hadden ondervonden Volgens getuigen
zou verd. niet zo kwaad zijn gewee,st.
Doch de proc.-fiscaal had daar een andere
mening over. en zeide dat verd zich find
doen kennen als fel N S B -er en propa
gandist'. die menige vergadering geleid
had. Voor 2' 1 millioen aan goederen le
verde hij aan de Duitsers, waarvoor hij
5'opstreek Met de financiële kant dezer
zaak wilde de procureur zich niet bezig
houden, dat liet 'hjt aan dc belasting
ovei*. Verd. is bij de S S. geweest, en
bracht het tot „Rottenfuhrcr". hij wilde
van de vijand genieten hetgeen er te ge
nieten viel. De els luidde 12 jaar gevange
nisstraf met aftrek van prcyentief. De
verdediger mr J. J. dt Ïïroo't pleitte cle
mentie.
Uitspraken over veertien dagen.
Predikbeurt. Vereniging van Vrije
Gereformeerden. Vrijdag 7 uur in Re-
monstr. Kerk ds H. Visser te Rotterdam
Reeuwijk
BELASTING OP HUISyUIL?
Raad vraagt tegemoetkoming in kosten
van herstel van Straatweg.
De overneming van de eigendommen
van de Associatie van de Straatweg Gou
da—Bodegraven. gelegen onder deze ge
meente cn Zwammerdam. was opnieuw
het onderwerp van gesprek in de jongste
raadgvergadering. Onlangs had de raad
besloten weg cn werken over te (temen en
de kantonnicr In gemeentedienst te stel
len. doch achteraf vond men het gewenst
te proberen verbetering ln de voorwaar
den te verkrijgen. De raad ging daarbij
iftt van de overtuiging, dat destijds in
principe tot overneming was besloten,
men dacht dat men enige voorbehoud had
gemaakt, doch bU nazoeken in de notulen
bleek, dat van een principe-besluit geen
sprake was. Eèn misverstand derhalve
waarbij het raadslid, do heer Blom zich
en zijn mede-leden verweet dat zij bij
het bespreken van de ovferneming hadden
zitten slapen.
■De pogingen tot wijziging van de voor
waarden hadden tot resultaat, dat er ren
onderhoud is geweest met het lid van Ged
Staten, ir Wittenberg, waarbij werd over
eengekomen. dat de kantonnier niet zal
worden „overgenomen" cn dat Ged Sta
ten zal worden gevraagd een bcdrBg van
10 000 te verstrekken ais tegemoetko
ming in de kosten van herstel van weg cn
werken. B. en W hadden deze suggesties
fh een voorstel verwerkt, waarmede de
raad accoord ging
De andere punten, die In deze verga
dering ter behandeling kwamen waren
van ondergeschikt belang. Het contract
met de roei- en zeilvereniging „Gouda",
dat 1 April 1951 expireert, zal worden op
gezegd. omdat de verouderde voorwaarden
voor beide partijen niet gunstig meer zijn
Dit besluit houdt evenwel niet in. dat de
Roei Zeil zal moeten verdwijnen, men
wil zich alleen de nodige armslag voor
behouden.
F.en verzoek van de •Chb- Boeren- cn
Tuindersbond om een subsidie van 10
voor iedere leerling uit deze gemeente,
die zijn. school te Gouda bezoekt, werd
afgewezen, omdat, zo arghmentperden B.
en W. hun advies, de. gelden worden aan-
:nd voor het vormen van een bouw-
s voor een nieuwe school en niet tot
dekking van exploitatie-tekorten.
Instemming bij de raad vond een voor
stel van B. en W. tot vaststelling van een
nieuwe verordening op dc heffing van
secretarie-leges en rechten van de burger
lijke stand. Men verwacht daarvan meer
opbrengsten van 900 per jaar aan leges-
gelden èn 250 per iaar wegens het ver
strekken van inlichtingen uit het bevol
kingsregister.
Op aandringen van Ged. Staten kwa
men B. en W. met een voorstel tot het
heffen van een belasting op het ophalen
van huisvuil. Van de gemeentelijke op
haaldienst maken "2even honderd ingezete
nen gebruik en dit bewijs, dat 'da dienst
in een behoefte voorziet, was voor B en
W aanleiding een heHinij voor te stellen
■van ƒ2 per gezin per ytar Na een lang
durige discussie werd besloten de voor
gestelde verordening aan te houden voor
nader onderzoek.
Bedankt. Onze oud-plaatsgenoot, ds
J. Zwijnenburg. predikant der Ncd Herv
Gemeente te Huizen, bedankte voor het
beroep naar Haaftcn.
In h#t kad#r van onx# JUBILEUM
VERKOOP habban wij nog #nig#
z##r bijzondar# aanbiadingan in
p#tto, waarov#r wij U In d# aarst-
volganda dagan mededeling sul
len doen. De eerite verraitende
aanbieding komt ven de bedden-
aldeling n.L
KAPOK MATRAS
1 pars. met kussen 64.-
2 pers met
2 kussens^ 1 1 0.-
DIVANBED
1 pers met
gezondheidsmatres O/.ÖU
OPKLAPBED
2 pers. mal
gezondheidsmatras 49.20
Het uitxehuifbare dubbele
dlvanbed (2 In 1) veer bet
eerst In Nederlend 110.-
DE KLERKeZH
WALENBURGERWEG
„Winkelstad Blijdorp
BEIJERLANDSELAAN 72-70
Oudewater
DOODSTRAF GFëLST TEGEN VELD
WACHTER OSKAM.
De schrik van Goeree en Overflakkee.
Voor dc Rotterdamse Kamer van het
Bijz. Gerechtshof heeft terecht gestaan de
39-jarlge Willem Oskam, oud-gemeente
veldwachter van Hoenkoop. die van het
voorjaar van 1943 tot Dolle Dinsdag in
September 1944 ais hoofdwachthiecster der
marechaussee te tyiddelharnii belast was
met dc z g Politieke Zaken en daarbij een
w»3r schrikbewind onder dc bewoners
van Goeree en Overflakkee heeft gehou
den. van wie er enigen o.m v. Hoek en
v Siledrccht niet uit Duitse kampen zijn
teruggekeerd.
De advocaat-fiscaal mr J. C Donker
noemde 's mans gedragingen op dat eiland
zo sadistisch en laaghartig, dat hij het Hof
verzocht aan 0¥kam de doodstraf op tc
leggen
Dc bevolking van Hoenkoop zal zich on
getwijfeld dezb politieman herinneren, die
zich, na, met^ljn vader N.S.B -er te zijn
geworden in Juni 1940 heeft misdragen.
Hij hield Hoepkopcrs aan. die een insigne
of speldje droegen, het Oranje of dc na
tionale kleuren Hij werd de held, die
als „haantje de voorste" optrad bij huis
zoekingen naar radio's en eventuele 'dh-
derduiket s Nadat hij door zijn N S.B -er-
schap over zoveel politicrangen tegelijk
was gesprongen, werd de bevolking van
Goeree en Overflakkee aan zijn sadisme
overgeleverd
Het lijvige dossier bevatte niet minder
dan 70 schriftelijke, verklaringen van
eilandbewoners, pie op last vap de P R A
gehoord zijn. Een waar jphrikbewind
heeft Oskam gehouden, ggciijes. die wei
gerden hem te zeggen .waarheen een
vluchteling was ondergedoken, mishan
delde hij cn smeet hen in de cc! In Oude-
T^nge waarheen hij een groepje monsën
Had geleld, hun eigen radio's dragende,
die Oskam in hun woningen gevonden
had. wilde hij hon in een cel van 2 m2 op
sluiten. Toen hem gezegd werd. dat er
slechts woor een paar personen ruimte
was. antwoordde hij: van zulk gespuis
gaan er wel honderd in. Op een andere
dag. toen hij in Ooitgcnsplaat arrestanten
overleverde aan de Duitsers, neidc hij je
moet z.q maar onmiddellijk doodschieten
Hij boeide zijn arrestanten /tan kribben
en liet ze twee en eén halve dag en nacht
geboeid op een stoel zitten. Hij liet ze de
ktkkcrsprong" maken en sloeg ze met
de vlakke hand of de gebalde vuirft ln het
gelaat Bij sommige ongclukkigcn sprong
het bloed uit neus en oren en stonden de
tanden los. Hij nrfra verhoren af. onder
bedreiging van een geladen pistool ..Be
ken je niet, dan maak ik een lijk van je
Fcn familie, die ccn gedropt Canadees
vlieger had geholpen, leverde hij aan de
S.D. ie Rotterdam over 't Was een Jonge
20-Jarige vlieger van dc R A F. die in
Duitsland bij een z g poging tot ontvluch
ting werd neergeschoten
Nadat een tiental verklaringen was
voorgelezen achtte de president het vol
doende Oskam zeide. dat hij opgetreden
was op bevel van zijn chef De mishan
delingen ontkende hij op een onsvmna-
thicke wijze „Ik heb ze nooit mis
handeld. Ja zo effc bij hun jasje
gepakt en misschien wellcria een stompje
of duwtje gegeven, maar voor de rest
niks. Ik keek ze dan streng aan. natuur
lijk. maar dat moet.Je als politicman soms
doen
Na het vragen van de hoogste straf voor
deze man. die niet wil inzien, dat hij het
Nederlandse verzet heeft gesaboteerd en
ellende en rouw heeft gespreid In tal van
gezinnen, verkreeg dc toegewezen raads
man. mr P Ph Kooien, het woord om
zijn ondankbare taak als verdediger te
vervullen.
Uitsprhak 1 November.
Niwin-ictle. Zaterdag zal het plaat
selijk Niwin-comité een straatcollecte
houden ten bate van de Kerstpakketten-
ac^Ie Met medewerking vrfn het muziek
korps Juliana zal aan de collecte een
aardig cachet worden gegeven
MARKTBERipHTEN.
Veeniarkt Gouda. - 21 October aange
voerd: 311 biggen 40—55. 9 marktrunde-
ren f 500-600. handel redelijk, 9 bokken
en geiten f 20-55. handel vlug.
h„yo£,r!,,?;",Scvo<M'd c" d°°r
het bedrijfschap voor vee 171 runderen.
3 graskalveren en
21 October aangc-
kwaliteit met
1 661 69,
ppzet. per kilo-
I 1 77
Vf/IE verstandig wil werken, beh
een vast geloof hebben Carl
:hoort
lyle.
TN DE INLEIDING van het welvaarts-
A plafc voor Noord-Brabant zegt de
Commissars, der Koningin van dat ge
west. datTnen voor ailcs het in groto
lijnen eens zal moeten trachten te worden
over de problemen, die. de noodzakelijke
industrialiaatie van Noord-Brabant met
zich brengt.
1 Zo min mogelijk beweeglijkheid van
de bevolking en zo geleidelijk mogelijke
overgang van.het ene beroep naar het an
dere en van de ene woonplaats naar de
andere M a w men late de mensen zoveel
mogelijk 'in hun eigen sociaal en plaatse
lijk milieir.
2 Men late de ondernemer een vrij
heid inzake dc plaats
van vestiging der
industrie. Anderzijds
beïnvloede men die
keuze door indirec
te oyerheidsmaatrege-
len verbetering van
het ambachtsondcr-
wijs. omsoholing van arbeidskrachten,
aanleg van industrieterreinen, verbete
ring van bepaalde transportmogelijkhe
den. electriflcatie, huisvestingspolitiek,
fabrieksbouw e.d
De directeur van de Katholieke Actie
in het Bisdom Den Bosch wijst er op. dat
de industrialisatie geenszins loutej voor
delen met zich mede brengt, doch ook
zeer grote" gevaren voor de mens inhoudt.
Het gezin moet een eigen leven leiden,
dit eist du* een goede huisvesting de va
der moet Jiet noodzakelijke loon kunnen
verdienen en niet de ipwonende dochters,
het dorps- en stadsverband dienen over
zichtelijk te blijven voor de leden Het
centrum, waaromheen de mens leeft, moet
gevormd worden door de kerk en het
stadhuis en niet door de fabriek
Industrievestiging In de steden zal de
dorpelingen op de duur. zoal niet terstond,
naar dc stad trekken, waar zij, volledig
uit hun oude doen. minder geschoold dan
anderen, spoedig verloren kunnen lopen
en de gelederen van de proletariërs ver
groten.
De directeur is een Voorstander van de
vestiging der industrieën iaiide dorpen.
Het grote voordeel hiervan I*. dat dc men
sen onder de beschermende invloed van
de oude omgeving blijven Het zo ge
wenste contact met de 4Jodem blijft be-,
staan
7.ijn belangrijkste conclusies zijn wel
licht deze
De overheid zal opeenhoping van
bedrijven moeten tegengaan. zodat
niet grootsteden ontstaan, noch Ruhr-
gebiete Geschikte dorpen daaren
tegen moeten worden uitgebouwd tot har
monische stadjes, die aanraking houden
met het platteland, cultureel voldoende
bicden en verzorgen en met name geen
forensendom toestaan.
Zij zal een industrie moeten toélaten.
die «n plattelandsbevolking ligt Daarom
geen zware industrie, maar vervaardiging
van kwaliteitsproducten, die grote vak
kennis. ver doorgevoerde organisatie en
geen. sterk locale opeenhoping vragen.
Arbeiders moeten niet verder dan 6—10
Jtm. van hun werk wonen.
Problemen rond de
industrialisatie
De directeur van het Provinciaal Op-
bouworgaan ..Brabants Volksherwtel"
acht het wenselijk het vestigen van klein
en mjddelbedrijven te bevorderen, boven
het vestigen van groot-bedrijven. Voorta
dient ernstige aandacht geschonken te
worden aan de opleiding van bazen en
werkmeesters Hij acht het van groot be
lang. dat ook de opleiding van hoge're
chefs wordt bevorderd. Dezen komen nog
te veel uit andere provincies. Het is wen
selijk de ontspanning na fabriekatijd
sterk te organiseren.
Ook ^cze functionaris is.van opvatting,
dat de sociale nadelen van'de industriali
satie beter kunnen worden opgevangen in
de kleinere gemeenschappen van dorp en
plattelandsgemeente met grotere sociale
bindlngimogeiijkheden dan in de stad f
In een rapport over
de vestiging van .de
de vestiging van .de
industrie op.het platte
land las ik. dat de
industrie bij de arbei
ders moet komen en
niet de arbeiders bij
de industrie.
De vraag dient gesteld tc worden of het
wel Juist ls om in de kleinere landelijke
gemeenten industrieën te willen vestigen.
Beter schijnt het mij toe om dc kleinere
landelijke gemeenten zovgel mogelijk on
gerept te laten Het is trouwens de vraag
of er industriëlen gevonden zullen wor
den. die een fabriek willen stichten in een
kleine gemeente met een zuiver landelijk
karakter. f
Bij de bepaling, waar een industrie
worden gevestigd, geldt in hoge mate of
er in de vestigingsgemeente en omgeving
voldoende personeel zal *ijn te kTijgen.
terwijl ligging aan vaarwater spoorweg en
verkeerswegen van groot belang zijn.
Industrialisatie regele men niet 'te veel
themetisch Tenslotte weet de industrie,
zelf wel het beste, waar zij de meeste kans
van slagen heeft. Misschien wordt wel
eens le weinig geluisterd naar de Inzich
ten uit de industriële kringen zelf.
Persoonlijk gevoeUk met betrekking tot
het vraagstuk der industrialisatie het
meosle voor een decentralisatie van dr
industrie over een aantal kernen door het
gehele lan.d verspreid, in aansluiting aan
reeds bestaande of als zodanig te bestem
men streekcenlra.
Met het historisch gegroeide zal dan
aansluiting worden verkregen. Bovendien,
hetgeen in dit opzicht historisch gegroeid
is. is. gezien uit dt» gezichtshoek van de
industrieel, meestal juist.
En bij dit alles dient rekening te worden
gehouden met de moderne opvattingen
omtrent huisvesting, stcdëbouwkunde.
ambachtsonderwijs ontspanning cn ont
wikkeling en wat dies meer zij. waardoor
voorkomen wordt, dat de fabrieksarbeider
In de bestaande cn toekomstige industrie
centra niet wegvalt tot een mena zonder
ideaal en zedelijke en geestelijke inhoud
die slechts opgaat ln de begeerte caar een
goed loofi cn zich in zijn vrije tijd slechta
uitleeft in materiële genoegens.
TTELEN hebben de gewoonte, in het
najaar, wanneer de hennen van de
derde leg opgeruimd zijn. hun koppel
overjarige dieren met jonge hennen te
completeren. Dit is iets. wat geheel ver
keerd is. want Juist fn deze tijd van het
jaar gaan oud en Jong maar aioent
tezamen. In de ecrslë plaats is een deel
van de oude hennen nu in de rul. ornet
afgeruid .en zullen zij daar van de ge
volgen nog steeds- ondervinden Ze zijn
wat lustelozer dan anders cn wanneer
'd«ar nu jonge. levenslustige hennen bijge
bracht worden, zullen deze do oude hen*
ncn vaak zéér verontrusten. En dit is
Iets. dat In een koppel leghennen altijd
•verkeerd is. Daarin moeren rust en goe ie
saamhorigheid heersen, dat komt dc leg
ten goede
Verschillend voedsel
Erger is echter, dat de oude en jonge
hennen ander voedsel behoeven cn dit
maakt juist een goed samenhouden van
deze beide categorieën onmogelijk. De'
Jonge hennen zijn nu lcgrijp en het komt
er thans opaan, hen aan dc leg te jagen
Dit laatste kan alleen gebeuren door hen
veel eiwitrijk voedsel, $us legmecl of och-
tendvoer te gefen De ciwitrijkdom. al
thans van de goede soorten daarvan,
oefent dan een prikkelende werking uit
op de eierstok cn daarmede op het gehele
legapparaal en dit zal tot verhoogde
werkzaamheid aanzetten,.iets wat we juist
hebben moeten
Bij de overjarige, tfyan* ruiende of pas
geruid hebbende hennen is het echter
anders gesteld. Hun lichaam dient de
bduwstoffen te leveren voor de vorming
van het nieuwe vederkleed, welke bouw
stoffen aan het .organisme alleen ver
schaft kunnen worden in de vorm van een
goede en doelmatige voeding
En de bewuste bouwstoffen zijn In
hoofdzaak aanwezig in het graan De
ruiende of pas geruid hebbende overjarige
hennen hagben dus dc behoefte aan een
relatief grme graangift cn een in verhou
ding kleinere», hoeveelheid eiwithoudend
meel Du» Juist het omgekeerde als bij
de jonge hennen het geval is. Daarom is
dan ook om deze reden het samenhouden
/an jonge en oude hennen geheel ver
keerd, want hoc men de voeding ook sa
menstelt. altijd zal één van de beide ci^e-
gorieën in het gedrang komea. hetwelk
uiteraard een nadelige Invloed op dc leg
zal hebben
Trouwens uit economisch oogpugt is dit
ook niet verantwoord, daar dan een deel
van het verstokte voer feitelijk verspild
wordt, wat dug rechtstreek» verlies be
tekent.
Maar ook uit een ander oogpunt is het
samenbrengen van oude en Jonge hennen
ongewenst De Jonge hennen zijn feitelijk
nog niet geheel uitgegroeid en daar ze on
danks dus toch al beginnen te leggen,
hrengt dit met zich mede dat er zware
eisen aan hun organisme zullen worden
gesteld.
Daardoor zal het weerstandsvermogen
van dit organisme tegen de verschillende
ziekte en aandoeningen van onze pluim-
veestapel. niet zo heel groot zijn. met als
gevolg, dat de dieren er spoedig het
slachtoffer van zullen worden
Bij de o'ude hennen staan de zaken
anders Deze zijn geheel uitgegroeid en
hoewel zjj door de rui zeer zeker wel
wat van nun weerstandsvermogen tegen
de verschillende ziekte zullen hebben in
geboet i« dit echter In de meeste geval
len nog in voldoend- mate aanwezig nm
hen tegen de aanvallen van de verschil
lende soorten smetstof te beveiligen
Hier komt nog bij, dat dc oude hennen'
in de loop van hun leven meeatal wel een»
een kleine besmetting hebben doorge
maakt. Niet dat zc er ziek door geworden
zijn, daarvoor was een dergelijke besmet
ting te gering, mtiar zij was toch voldoende
om bij de dieren een zeker extra weer
standsvermogen tegen de betreffende ziek
te tevoorschijn tc roepen 0
Besmettingsgevaar
Maar wat hee/t dit alles nu met de
Jonge hennen te maken, zal de lezer zich
afvragen. Wel. dit. Onder de oude hennen
komen verschillende smclstofdraagstera
voor Deze zijn ogcnachijnlijk gezond,
maar herbergen toch verschillende ziekte
kiemen in hun lichaam. Door het extra
weerstandsvermogen, dat ze In de loop van
hun leven verworven hebben, hebben ze -
er echter in het geheel geen last van Dit*^
laatste is echb r niet het geval met de
jonge hennen Deze missen in dc eerste
plaats dat extra weerstandsvermogen en
zijn daarenboven nog. doordat er zoveel
van hun organisme gevergd wordt, extra
gevoelig Het gevolg is dan. dat men Juist
onder de jonge hennen dan verschillende
ziekten ziet optreden Nu behoeft dit laat
ste heus niet altijd zo uitgesproken to
zijn. dat de dieren duidelijke ziektever
schijnselen vertonen, maar toch hebben ze
er lait van en zo iet» wreekt zich dadelijk
ln de leg.
De ervaring hoeft geleerd dat het
samem-oegen van oude en jonge hénnen
in één koppel in de regel tot slechtere leg.
resultaten leidt dan wanneer beide cate
gorieën afzonderlijk gehouden worden
En daar het er juist in deze tijd om gaat
het aan de dieren Verst rekte, voedsel zo
volledig mogelijk tot zijn recht tc laten
komen kan men zich heter aan de stel
regel houden „oud en»jong hoort niet
tezamen"
slachtoffer van Carmen
In het vuur van haar spel heeft de
Deense zangeres Else Brehms Dinsdag
tijden» een opera-uitvoering In Covent
Garden te Londen de Nederlandse tenor
Frans Vroons. met een dolk gesloken. Het
voorval, dat veel deining veroorzaakte ln
de zaal. geschiedde aan het eind van de
derde acte. toen Frans Vroons. als Dtm
ïu?C' £ürmen dc dolk waarmee zij hem te
lijf wilde gaan uit de hand moest wrin
gen Dc gehele opvoering had nogal een
levendig karakter en ook deze scène werd
met vccd passie gespeeld, zodat de Deense
zangeres hem de dolk dit keer een
echte, die bovendien enigszins roestig was
tegen de mond sloeg De punt drong tot
grote ontsteltenis van het publiek in de
lip van Frans Vroons. die tot bloeden» toe
werd verwond Hoewel de lip onmiddellijk
zeer opzwol, stond Frans Vroons er op de
vierde acte uit te zingen hetgeen .hem
Irderdaad gelukte Na afloop van de voor
stelling bracht een gereedstaande ambu
lance hem onmiddelliik nagr een zieken
huis. waar drie hechtingen In zijn lip
moesten worden aangebracht Frans
Vroon» ls gisteren naar Nederland tem*,
gekeerd De verwonding Is gelukkig niet
a te ernrtig zodat hii over enige tijd weer
hoopt te kunnen optreden
