m Spoorbaan wordt „opgestijfd" Van moeder op dochter Onze techniek ver ten achter School voor mijnen, booby traps en detectors Engelands „grand old man" Bataljon der baardmannen Zorgelijke toestand aan de universiteiten Nog steeds strijd öm Peking Huiseigenaren willen 25 huurverhoging Emily Brontë Een vergissing, Van <lc Pol cn Mctz beiden nog ongeslagen 3» Nuttige onderwijsinrichting van het leger MIJMHARDTJES HET LIED DER ETIKETTEN Van „slaavin" tot „Marva" VekjlCjaCR'5 Esperanto als overbrugging TT Versterking Gouda-Oudewater komt in 1951 gereed Inbakeren, dat millioenen kost Jo"en AT C~) AAR. ANNEER Het Zondag 2.30 uur Olympia-The Rising Hope DINSDAG verschijnt het vervolg op het eerste CLOWNTJE RICK-BOEK VIJFTIC CENT van de week Goudse Spetters KBRSTE BL'AD - PAGINA t ZATERDAG 18 DECEMBER 1844. Kamei Zr ia iets mis met de Nederlandse we tenschap Wij .teren volgens prof. Scher- n» r h o r n (P.v.dA op de roem van een vorige generatie Oat blijkt juist nü. nu uiterste te-achtsinspanmng wordt ver- «Ist om Neaeriand er weer bovenop te hripen en onze positie in de toekomst te handhaven Het succes in dit opzicht hangt af van de enkele vernuftelingen onder ons vojk. van de mannen der we tenschap de scheppende en stuwende onderzoekers, die nieuwe mogelijkheden openen waarop ghfterrn kunnen voort- houwen Maar de uitrusting van de uni versiteiten is zö achterlijk en zo vermin derd (ook al omdat modernisering deviezen kost), dat een minister nauwe lijks nog de verantwoording durft te dragen Voor deze tak van onderwijs. Nederland moet zijn industrie uitbreiden. maar er woeden te wemg ingenieurs af geleverd (en vooral te weinig MTS.-era bovendien) M^ar het ergste is, aldus een mededeling van minister Rut ten dat onze technische wetenschap ver ten achter ia. In 1820 ging een Nederlandse hoog leraar naar Amerika en hij kwam terug met de conclusie: .het zijn prutsera daar'' Hij ging iedere vijf jaar weer en in 1940 keerde,hij terug met de conclusie: ..ze zijn ons daar ver vofcruit". Er ia in ons land een zeer grote achteratand ontstaan en er zal alles moeten "worden gedaan om weer ..bij" te komen In weerwil van deze bedenkelijke toe stand komen er klachten van studenten (die een nota aan de Tweede Kamer heb- j ben gestuurd en wier klachten mej T e n- d e 1 o o (Pv.d A enfhevr Fortanlei'- D e Wit (V.V.D.) vertolkten), dat de professoren onbereikbaar zijn en hun colleges t/\ practica laten waarhemen door conservatoren *Sn assistenten, omdat zij als gevolg van hun l^ge slariëring (nog niet aangepast aan de na-oorlogse om standigheden) uitzien maar neven-in komsten Minister Rutten deelde mede. dat bij de herziening van het technische bezoldigingsbesluit dat zal worden afge kondigd vóór 1949. het salaris van de wetenschappelijke staf. met terugwerken-* de kracht tgt 1 Januari 1MB, zal worden verhoogd en het salaris van de professo ren zal worden gebracht op maximum 12 000 per jaar. Ten aanzien van de klachten van de studenten koestert de minister de overtuiging, dat de profes soren niet moeten worden overbelast met colleges, maar ook niet mtl nevenbetrek-f-v kingen Het wetenscnappcMjk onderzoek moet niet ioals In Amerika en Rusland aan de.universiteiten worden onttrokken naar particuliere instituten, hetgeen sa menwerking met de Industrie niet uitsluit. Bedacht moqt worden, dat He) weten schappelijk onderzoek wordt gedragen en voortgestuwd door enkelingen Voor het bijbrengen van kennis aan de rudenten behoeft men geen Lorentz te gijn en veel kan dua worden overgeladen aan de as sistenten van de prpiessoren. rrtcr aantal beperkt moet blijven. Vernuft gevraagd Volgens deskundigen, aldus de minister, zullen in verband met de industrialisatie In de eerstkbmende jaren, tot i960 er leder Jaar 750 a 1000 afgestudeerde Inge nieurs moeten bijkomen. Zoals het nu gaat komen we er niet. Vóór de oorlog werden ieder jaap 200 i 250 studenten afgeleverd. In 1946 bedroeg het aantal 274. fn 1947 waren het er 277 en dit Jaar tot 1 Septem ber lit Waar moeten de 500 meer van daan komen? In ieder geval zal de Tech nische Hogeschool te Delft wordeh uitge breid en ingericht voor 3500 studenten, het maximale getal, waarmee gen derge lijk instituut goede ingenieurs kan oplei den (Thans zijn er in ..Delft" 5400 stu denten). In ieder geval komt et- in ons land nog een tweede technische hoge school. De.vraag, die de twgede com missie-Holst nog onderzoekt. Is alleen: hoe en waar? Gedacht wordt ook ahn opleidlhg voor bedrijfsleider Adn alle kanten ia geld nodig voor het hoger onderwijs. Na de bevrijding is het aantal studenten zeer sterk gestegen, maar bij de cursussen 1946—1949 is reeds een scherpe daling ingetreden aan de universiteiten. De outillage is niettemin zeer onvoldoende, maar voorzieningen kosten tijd. De klachten van de medische studenten schuilen dieper dan zij menen. In 1920 stonden in Leiden 50 medische studenten ingeschreven, in 1940 150 Maar het aantal hoogleraren la niet verdrie voudigd. de outillage is niet uitgebreid, alles is nog in hoofdzaak als in 1920 Deze toestand is werkelijk zorgelijk. We komen er doorheen', aldus de minister, maar Ik moet u bidden en smeken, heb geduld Omtrent de instelling van een leerstoel in de homoeopathie waarop de heren R o o s J e n (A R en v Dis (S.G.P.) had den aangedrongen, deelde minister Rut ten mede. dat hij het advies afwacht van de Gezondheidsraad Overigens zijn alle wensen van uitbreiding wiet te vervullen. De instelling van een leerstoel Spaans te Utrecht, die de hper We Iter (K.N.P.) had bepleit met het oog op de grote be langen in Zuid-Amerika. is van de minis ter op eigen initiatief niet te verwachten Van de curatoren is nog geen verzoek binnengekomen Er spelen in dit verband zeer bijzondere omstandigheden een rol. De samenwerking tussen de universitei ten. waarover mevr Fort a nier—De Wit (VVD) harteiyk had gesproken, geniet de warme sympathie van minister Rutten. Hij wilde geen komma afdoen van haar betoog Met de inter-acade- micale inleidingen is reeds een begin ge maakt. De St. Pietersberg Bij de afdeling Natuurbescherming diende de heer Willemi (PvdA) een motie in om van de Kamer een afkeuren de uitspraak te krijgen over het verlenen van een' concessie voor 60 Jaar aan de FN.Cl. voor verdere afgraving van de S: Pietersberg- voor de fabricatie van cement. De nochtere en keihard rekenende re gering heeft overwogen, dtt Jn de komen de jaren voor de wederopbouw cement helaas belangrijker is dan natuurschoon en holen voor vleermuizen, maar Dinsdag bij de stemming zal blijken, hoe de Kamer daarover denkt. In te Tientsin van regeriniasUde ent- vangen berichten wordt medegedeeld, dat de Chinese communistische strijdkrachten i- Haltlen. een van de westelijke voorsteden van Peking en een van vitaal belang s(Jnd centrum in het verdedigingsatelsel van Noord-China. hebben veroverd. Volgens deze berichten zijn de onder be vel van generaal Foe Tso J1 staande re geringstroepen oqk teruggetrokken uit het van strategisch belang zijnd? spoorweg station te Fenfctai. dat juist bulten Peking is zeiegen Voprj* ontruimden zij de zui delijke vóorstad van Peking, Nanjoean Een vliegtuig, met Amerikaanse mili taire en marine-attachés, benevens ver scheidene dagbladcorrespondenten aan boord, is Wijdag uit Nanking te Pelplng geland Nauwelijks was het toestel echter op het vliegveld van Nanjoean geland, of het kwam onder mortiervuur te liggen. Het vliegtuig vertrok daarop haastig, zijn passagiers, te Peking achterlatend Vqlgens welingelichte kringen te Nan- king, aldus meldj Reuter, heeft het hoofdi 'gwfrtler van^het Chinese regeringsleger- vajF Ijet centrale Chinese front zich van Pengpoe. 160 Km ten noorden va* Nan- ■fcing. haar Tsjoehslen. 125 km itjéér naar het zuiden teruggetrokken. i Til i - Hela! Ben je thuis? De Bond van Grond- en Huiseigenaren heeft in Den Bosch een protest-vergade ring gehouden in verband mei de moei lijke omstandigheden waarin de huiseige naren verkeren. De bondsvoorzitter, de heer S. Mook alt Rotterdam, merkte op. dat op de levens middelen subsidies werden verstrekt om de grote spanning tussen lonïh en prijzen te voorkomea. Deze subsidies werden uit de staatskas gefinancierd, doch van de te lage huren wordt een enkele groen d e der verhuurders, de dupe Bepleit werd een huurverhoging van 25'maar als de tarieven van waterleiding en stras'-, belasting omhoog zullen gaan zal dat per centage nog te laag blijken te zun. Ook tegen de voorgenomen huurbe lasting wordt stelling genomen omdat hiervan slechts een klein gedeelte ten goede van de huiseigenaren ^1 komen. VONDAG 18 December is het honderd jaar geleden, dat de begaafde Engelse schrijfster Emily Bronté overleed. Zij wat de dochter van ds Bronté. die predikant was ta Haworth. een dorp in Yorkshire Met haar zusters Charlotte en Anne. d:e ook als schrijfsters naam maakten en haar broer Patrick Branwell leidde zij een in getogen. uiterlijk onbewogen bestaan. Twee oudere zusters. Maria on Elisabeth, stierven op Jeugdige leeftiid. De vier Brontes waren allen talentvol Teneinde haar broeder BTanwell in. staat te stellen zich te Londeo te bekwamen in de schil derkunst. namen de drie zusters dienst als gouvernante om van het verdiende geld zijn studie te kunnen betalen. Later gingen Charlotta en Emily naar een pen sionaat te Brusel om haar kennis van de Franse taal te vermeerderen en muziek te studeren, daar zij voornemens tsaren te Haworth een kostschool voor jonge meis jes op te richten. In 1847 verschenen drie boeken door de zusters geschreven Jsne Evre door Char lotte. Wutherlng Heights door Emily en Agnes Grey door Anne Emily's boek. dat belangrijker is dan die van haar zusters, werd vrij koel ontvan gen. waarschijnlijk, omdat deze roman zijn tijd ver vooruit was. Wuthering Heights schilderde een avontuurlijke zwerftocht door een vrijwel niet door mensen be treden woestenij, waarin ongebreidelde natuurkrachten en grenzeloze hartstoch ten hoogtij vierden. Kon het anders aan dat de beschaafde wereld van die dagen werd opgeschrikt door deze roman die men als een vergrijp tegen de goed* smaak beschouwde In 1848 stierf 30 Jaar oud de niet van talent or^lblote. doch geheel verboemelde broer Branwell. Drie maandkn later, een jaar„'na het verschijnen van- Wuthering Heights haar grootse en enige schepping, volgde Emily 29 jaar oud hem in de dood Nog geen half Jaar later verwissel de de jongste der Bronte's, Anne, het tijdelijke met het eeuwige In de inleiding, die Charlotte schreef bij de tweede druk van Wuthering Heights, die kort na Emily s dood het licht zag. getuigt zij van haar zuater in ..Een, in hoge mate gereserveerde, persoonlijk heid. waarin men een grote Innerlijke kracht speurt, een uitgesproken vrijheids drang en een onafhankelijk oordeelsver mogen". Thans een eeuw na hun verschijnen wieden Jane Eyre en Wuthering Height* nog steeds gelezen En wat betekenisvol is: het eertijds veel gesmade boek van Emily is bijna even populair gewprden als dat van Charlotte, terwijl verfilming van belde romans niet weinig tot hun popula riteit heeft bijgedragen Men kan slechts betreuren dat de ta lentvolle schrijfster reeds op jeudlge leeftijd is gestorven: haar weinige ge dichten en haar rpman bidden rijke be loften ln. die iatale gevolgen had kunnen "hebben ..Het ia enkel aan de koelbloedigheid van president Truman en aan het ge matigd advies van minister Marshal! te danken, dat de Amerikaanse regering in het voorjaar van 1948 niet bevel tot al gemene mobilisatie heeft uitgevaardigd, teneinde het hoofd te kimnen bieden aan 'n z.g. aapval van het Sowjetleger in Euro pa. die door de geheime inlichtingendienst van de Amerikaanse luchtmacht was aan gekondigd. Dit wordt gemeld in een rap port van de commissie, dl? met het onder zoek v.an het Amerikaanse defenslepro- bleiyn is belast. Gelukkig heeft de cen trale inlichtingendienst tijdig deze vergis sing kunnen goedmaken ".aldus hét rap- 1 port. £an de hand van Inlichtingen van de Amerikaanse luchtmacht meende men in de Verenigde Staten, dat de „Russische regering ln het voorjaar zou pogen, haar pantserdivisies tot aan de Atlantische Oceaan te doen oprukken, om dan de Brit se eilanden door haar luchtmacht te doen bestoken In het Kurhaus te Scheveningen zijn gis teren de nationale biljartkampioenachappen kader 47/j voortgezet. De uitslagen waren Metz Teegelaar Van de Pol Sweerlng De Ruyler 400 It 141 SS M v. Vliet 123 11 1*5 3* 3« Het klassement aan het eind van d» tweede dag luidt gew. p. car brt. h.s alg gcm. 1 v d. Pol 4 180* «7 174 34 »4 7 Metz 4 1104 tl 137 17.31 3. De Ruiter 4 v. Vliet I. Teegelaar I. Sweerlng 7. De 4. Jacobs 11.74 13*4 13.37 IN de mobilisatie 1939—1940 moet het. in de buurt van Petten gebeurd sjjn. dat vier soldaten op een patrouille-tocht langs het strand drie grote ballen aantroffen, die met een ketting aan elkander verbonden waren. ..Mooie boeien", preea er een. „Zullen we meenemen voor de kapijein", besliste een tweede. ..dan kan hU HJn bureautje wat sieren". Met a'n vieren seulden sjj een half uur lang de sware ballen over de straatweg naar de commandopost. Toen ae daar aankwamen stond hun compagniescommandant Juist voor de deur een p^pje te roken. Nauwelijks .had hU het vrachtje van zijn onder- hebbenden In het vlaler of hjj gaf een IJselijke gil." Hoe deze kapitein zich verder precies uitdrukte is niet bekend, maar *Un kort en bondig beloog kwam hierop neer. dat de heren ïlch hadden vergist. De ballen waren nl. geen boeien, maar nog niet- gedesactlveerde termijnen. Voor deze soldaten en voor zovele burgers in den lande, die in de na-oorlogse jaren vooral, op uiterst on verantwoordelijke manier soms met hun onbekende voorwerpen, en ln werke lijkheid gevaarlijke mijnen, omsprongen zoals die Schcvenlngse visser, die in zijn schuurtje met een grote vijl de horens van een mijn vijlde, omdat hij 'die uit steeksels zo lelijk vona geldt de waarschuwing: „Weest nooit bang. maar wel op uw hoede", opgete kend op de muur van het belanghebbend museum van de Mijnenschool. Deze Mijnenschool. - één van de jonge, nuttige on derwijsinrichtingen van het leger is. na eerst op andere plaatsen gevestigd, te zijn geweest, thans onderge bracht ln het voormalige concentratie-kamp ln Laan 1914 te Amersfoort. Het doel Is militairen van alle wa pen*. zowel officieren als onderofficieren en soldaten, in een spoedcursus zoveel kennis van mljnen-techniek en -tactiek bij te brengen, dat zij in voorkomende geval len zonder slachtoffers te maken hande lend kunnen optreden De jongste oorlog heeft de noodzakelijkheid van dit onder wijs bewezen. Mijnen in allerlei uitvoering Verscheidene sogrten landmijnen heeft het museum van de Mijnenschool te Amersfoort. Deskundigen demon streren de cursisten de werking van het mechaniimé. (Van onze Londense correspondent.) TWINSTON CHURCHILL 1* een man van *7 vele talenten. De ge*chiedenU kent andere voorbeelden vqp zulke begenadig den; Leonardo da Vinei was er een van. De gaven, die Churchill heeft meegekre gen voor zijn leven op deze wereld, traden niet zojvroeg aan de dag. Men zegt. dat hij op fchool niet uitblonk (hetgeen een troost is voor hen. die thans op school niet uitblinken). Zijn onderwijzers schat ten hem verstandelijk niet hoqg. Hij was blijkbaar'een-voorbeeld van late ontwik keling. Makr ln tegenstelling met hetgeen de theoretici wel verklagen dat de verstandelijk? ontwikkeling van de mens ln feite tot haar einde komt bij het nade ren van de volwassen leeftijd schijnt ze bij Churchill nooit te hebben stilge staan. Een verbazingwekkende werklust heelt hem altijd gekenmerkt, hetgeen hem Advertentie. Als'n kou U overvol!: I 0—4 tmhtlilOil I advertentie: Aangeboden. kof fer-etiketten van eersteklas hotels, i 3 per 10 stuks". TAE nauwgezette étiquette, de Ievens- AJ wijzëMn-het-nette. is een» be wijs, een ware staving, van onze Westerse beschaving Een man. die haring, doodbedaard, hóóg in de lucht houdt, aan de staart, inplaats van deze te fileren. die rekent men niet tot de Heren Een man. die voor een., Héér wil doorgaan, laat op de trap geen dame vóórgaan, en w i e had ooit een eet-succes door Vis te snijden met een mes....? Het is. gewoon, adem- belettend. het is ontzettend, ja ont zettend! Gelukkig hebben wij een Boek. (In Prachtband. Ingenaaid, zeer kloek). Een Indiaan, zó uit een boa-kamp. werd waarlijk Héér. door Amy Gros kamp ..Hoe hoort het eigenlijk" zo héét 't. En niemand, die het leest, vergeet 't. Een bruut. dat wordt een kalme, brave. door Amy. (zélf ene Ten Have). Maar zie nu eens die advertentie! Die heeft een an«jere pretentie. Die biedt geen hulp t»tj d' étiquette, maaf. Biedt een ware estafette, een etiket- ten-rén. vol itunten. met de hotels als wisselpunten! Zo kan een wereldreis een féést zijn! Want mocht U ergens nooit ge weest zijn. is er geen reden voor be- deesd-zijn. Uw koffer sprééktdus nooit bevreesd zijn! Al hebt U nooit de nauwe straten, van Nieuwe Pekela verlaten, al was Uw Rijn-reia en Uw treinreia. alléén een Alphen-aan-de-Ryn-rels. al ging Uw tri# naar de Azoren. slechts via Medemblik-Sta voren. U zegt ..Hoe heerlijk was Mlléno!" (al zat U op de Vliet, per kano). En U.beschrijft dan mondeling, hoe kwiek U in een gondel ging. toen U Venetië bezocht, (waar U een etiket van kocht). ..1c Logeerde daar ln Quisi Sana. welk uitzicht! Welk een Panorama!" Verrukkelijke vérgezichten, (die U nooit zag) kunt U bedichten. bezingen. ->als reisvaardig boffer, door 't alibi dat is Uw koffer! En Jopie. Japie en Jacobus zij .reizen rond de ganse Globus. Het is. alsof U In Ostende. het Grand Hotel rëeds zéér lang kende, en New York is wel zéér In trek: U zag daar Me-" vrouw Tsjang Kai Sjek. en U vertelt heel kalm, Ja ja het Volk drong óp. en zong weldra, vlik voor Waldorf Astoria ..Zij leve ln de Gloria!" Vervolgens kent U géén problemen, voor 'n reis naar Balkan of Bohemen. U kent daar leder groot hotel. ja. zelfs de keuken noemt U «nel: de lichtgebrulnde stoof-forel. en de Hömard Madame Laquelle! De Vol au Vent i la Toulouse, is fijner in Hotel La House, (beroemd Hotel, met Park en Soosen tegenwoordig heet het - Groos) Natuurlijk zult U m[J weerleggen: ..Wie gaat er il die nonsens zeggen*" Nu Ja.... zoiets heeft sympathie hij de Chevaliers d'Industrie. Bij allerlei schijnmillionnairs bij zwendelaars, (brasseurs d'affaires) O lezer! Veeg met blik en stoffer die etiketten van zo'n koffer. Van Purmerend tot-Madagaskar, draagt ieder meng" zijn eigen masker. Maar 't masker hieris il te raar: d 11 past slechtfe op een zwendelaar! O neen! Vertrouw die ruige hand. die rondsjouwt, met een rieten mand. Die met een doek. of laken loopt, waar alles is ln dichtgeknoopt. Een kussen sloop. zó uit het bed. en zonder énig etiket Want goede wijn behoeft geen krans, geen etiket, in deftig Frans! De kèn- ner proeft graaf, nauwgezet, de beste wijn: '..Sana étiquette!" WOUTERTJE in staat «telde met zijn talenten te woeke ren. Politicus. *Het is tnerkwaardig. dat hij voor het eerst van zich deed spreken als pólitlcus. een vak waarvoor hij ni^t alle eigenschap pen bezit om het er ver in te brengen Hij heeft nooit op zo meesterlijke wijze het klavier van het volksgemoed kunnen bespelen als bijv. Lloyd George en Glad stone dat konden. Dat hij niettemin de hoogste sport van de politieke ladder' kon bereiken, moet worden toegeschreven afjV omstandigheden, die zeideu ln het leven van de politicus voorkomen. Hij werd premier van Groot-Brittannié, omdat de 'boyolking bij het uitbreken van de oorlog voelde, dat Churchill, die zo nauwkeurig had voorspeld en zo ernstig had gewaar schuwd. haar moest leiden met zijn be zieling. zijn Inzicht en zijn wilskracht. Hij was de aangewezen leider Hij werd teruggeroepen uit de politieke wildernis, d.w.z.. toen hij aan geen politieke pariij was verbonden en zonder aanhang ln het Lagerhuis zijn woord meesprak. Maar het was een Woord waarnaar het land wal gaan luisterert. Redenaar. Als redenaar beantwoordt Churchill ook in geen enkel opzicht aan het model van de politicus. Vaak behandelt hij uiteraard ln zijn redevoeringen politieke onderwer pen. maar hij doet het op %en oorspronke lijke marker, die hemelsbreed verschilt van die van de gemiddelde politieke rede naar en in hoedanigheid ver bovenuit steekt. Het is een kunstenaar vair. het woord, die spreekt. Zijn rede is vol ver rassingen ln het gebruik van veelal een voudige woorden die op "treffende wijëe de Juiste woord op de Juiste plaatsen en de beste woorden voor een aanduiding of een beschrijving zijn. Het ls een gênot er naar te luisteren en het roept de zelfde ontroeringen wakker die een gedicht of schone muziek wakker kan roepen. Kunstenaar. Het is vaak gezegd, dat de beoefenaar van een groot beroep, een politicus, een professor, een dokter, een advocaat, al leen dan tot de hoogste top In dat beroep kan stijgen, als hij het vuur van het kunstenaarschap in zich heeft. Er is geen twijfel aan. dat Churchill dat vuur in zich heeft branden. Zijn herinneringen ge- tulgen van zijn ongemeen schrijverstalent, evenals van zijn werkkracht. Daarbij schildert hij voor verpozing. De mens heeft twee middelen om te rusten of zich te verpozen. Het ene is stil zitten en niets do«n. dus uitrusten zonder meer. Het andere fs de gekozen levenstaak zo nu en dan verwisselen voor werk uit lief hebberij. voor een „hobby", zoals de En gelsen het nemen. Churchill zweert bij deze laatste vorm van rusten, die, zegt hij. de heerlijkste ontspanning ls als het scheppend werk wordt. Hij heeft er een boekje over geschreven. „Schilderen als tijdverdrijf, dat niet alleen weer een voorbeeld is van de Engelse taal op de beste wijze gebruikt, maar tevens hoog gezag heeft aan de «telling, dat niet to zeer bijdraagt tot de som van menselijk geluk als de liefhebberij, die schoonheid Yóekt te scheppen met eigen hand. Thee zonder toewijzing De theepakkers mogen met Ingang van Maandag a s. thee aan de detailhandel le veren. zonder dat hiervoor toewijzingen hoeven t* worden ingeleverd. zijn op grote schaal gebruikt. Alleen In Nederland hadden de Duitsers 2 1 2 mil- lioen mijnen gelegd. De veelvuldigheid van het mljnengebruik in oorlogstijd nu maakt het gewenst, dat zoveel mogelijk militai ren op de hoogte zijn van het mechanisme van de véichillendt- soorten mijnen. Met jVOG een lijvig boekwerk, de vrouw be- -1- treffend, ter ere van ons Jubileum- Jaar! Bil de aankondiging daarvan achrikt men. Eijkeie maanden geleden Immers verscheen ..De Vrouw 1898—1948". zoda*1 men zich. bij verschijning van dit tweede, nog lijviger boekdeel, even afvraagt of geen dubbel werk is gedaan. Maar rpeds bij vjuchtif doorbladeren komt *ien tot de conclusie dat beide uitgaven een vol komen ver*chilfencT karakter hebben en elkaar aanvullen in plaats van te bestrij den. Van „De Vrouw 1898—1948" hebben wij reeds een uitvoerige bespreking ge geven en daaruit zal men zich herlnnpren. dat het grotendeels gewijd Is aan de Vrou wenarbeid In de laatste vijftig jaar. „Van Moeder op Dochter" beslaat in de eerste plaats een veel langere periode. nJ. van eind 18e eeuw tot nu. maar bovendien hebben de samenstelsters, onder leiding van mevrouw dr W. H. Posthumusv. d. Goot. zich ten doel gesteld de gang van het Vrouwenleven in de lgatste 150 jaar na te gaan" m?n krijgt een inzicht ln 150 jaar geschiedenis van de Vrouwenbewe ging. wat geheel in de lijn ligt van het internationaal Archief voor de Vrouwen beweging. onder auspiciën waarvan het ls uitgegeven bij E. J. Brill te Leiden. De eerste feminist ■tn het eerste deel voert dra J. Brok ten Broek ons terug naar de Franse tijd. wen de vrouw nog „tot niets anderi ge schikt was dan om de maatschappij te vermeerderen" en de man meende: „Wan. neer zij zoveel verstand bezit, dat rij voor Water en Vuur weet te wachten, heeft 'zij genoeg". In die dagen échter hpepeurde men reeds de eerste vsge schemering vaa •.de nieuwe dag. die de vrouw dezelfde rechten als de mah zou brengen. In 1798 ontwierp de Patriot Gerrlt Paape e?n toekomstbeeld van „De Bataafse repu bliek. zooals zij behoord te zijn en zooals zij weezen kan. of Revolutionnaire Droom in 1798 wegens toekomstige gebeurtenis sen tot 1998 Vrolijk en Ernstig". Hierin zegt hij: „Inzonderheid. Bataafsche Be stuurders. behoort gij uwen aandagt te vestigen op de beminnelijkste helft van het menschlijk geslagt; op die weezens, welken ons. in dit leven, kunnen zaligen wij bedoelen dé Vrouwen Natuur en Wijsbegeerte plaatsen hen in den rang der vrije menschen. en tot nog toe had den zij ter naauwernood een half Vader land! en inderdaad maaken wij er onze slaavinnen van'" Gerrlt Paape is een der eerste mannelijke voorstander* van de Zó zagen onze dienstmeisjes er ih de loop der jaren uit tot ze omstreeks 1916. het kleed der dienstbaarheid zan zich af schudden, m.a.w. niet langer een speciale dienstbodenkleding droegen. Illustratie uit: „Van moeder op dochter". Vrouwen-emancipatie geweest- hij stond echter niet alleen, zoals „Van Moeder op Dochter" leert. In 1795 vormden de rech ten van de vrouw een gptueel vraagstuk Van blijvende waarde Zeldzaam belangwekkend Is het de ont wikkeling van dit vraagstuk, waarmede zovele andefe ten nauwste samenhangen, op de voet te volgen Wij nemen een kijkje in de ouderwetse Maltressenschool- tjes en de Latijnse sthooi, die voor meis jes verboden terrein waren, wij worden herinnerd aan de kruier, die honderd jaar en korter geleden nog vrouwen, die geen andere chaperon hadden, op straat bege leidde. wij zien een wereld voor ons op rijzen. waarvan het tegenwoordige vrou welijk geslacht geen denkbeeld meer heeft Wij maken kennis met de „savantes". met de „Vrije Vrouwen", wij leren de gewel dige invloed kennen, welke de tentoon stelling „Vrouwenarbeid" ln 1898 heeft gehad en nemen een kijkje op de tentoon stelling „De Vrouw" van 1913 enop die. welke deze zomer ln Den Haag werd gehouden. Want het boek Is tot de huidige dag bijgewerkt en had ook tot titel kun nen hebben „Van slavin tot Marva" Het 1? geïllustreerd met gekleurde platen, te keningen en grafieken: reproducties van spotprenten, van modeplaten, portretten enz. ..Van Moeder op Dochter" is een stan daardwerk geworden, dat-men nu met ge boeide aandacht leest'en dat men. over dertig dfar en later, nog zal opslaan en raadplegen als een uitstekende bron van felt£nróateriaal. Het uitvoerige register achter in het boek zal dit vergemakkelij ken. Een werk, dat niet alleen vrouwen zal interesseren, maar dat ook ln de kast van staatslieden, historici en v*le anderen een plaats verdient. Ovu Internationaal socialistisch secretariaat Uit gezaghebbende bron te Londen wordt vernomen, dat binnenkort aan de hoofdbesturen van alle socialistische par tijen. die zijn aangesloten bij dei commissie der Internationale socialistische «conferen tie Comlaco). een voorstel zal worden vqprgelegd. In de eerste helft van 1949 een internationaal secretariaat op te richten ten einde ervaring op economisch en ad ministratief gebied uit te wisselen tussen de socialistische partijen van West-Europa. Geen misbruik van Marshall-goederen Dr Alan Valentine, de leider van de E.C.A.-missie in Nederland, heeft eerf verklaring afgelegd» waarin hij de be schuldiging van de plaatsvervangende ad ministrateur van de E.C.A.. Howard Bru ce. weerlegde, als zou Nederland misbruik hebben gemaakt van E.C.A.-gelden door goederen, aangekocht met deze gelden, wederom naar de V.S. te exporteren. Dr Valentine verklaarde: De E.C.A.- mlss'ie heeft officieel van de Nederlandse regering 'uiteenzettingen ontvangen, die zij als volkomen bevredigend beschouwt. Wij hebben de heer Howard Bruce te Washington hiervan in kennis gesteld en er krachtig pp aangedrongen de Neder landse uiteenzettingen te aanvaarden en dit onmiddellijk wereldkundig te maken. Als een bijzonderheid werd onlangs gemeld. Vat de. bureaucratie in Engeland al zover gevorderd was, dat iemand voor een konijnenhok (het was in de gemeente Chesteréérst een bouwtekening moest voorleggen. Och. we behoeven het niet overzee te zoeken. Ons is een architect bekend, die de opdracht had. een overdekte zandbak te bouuien op ae binnenplaats van een kleuterschooltje. Hij moest hiervoor éérst diverse jjoed-if-en weer goedgekeurde tekeningen aan diverse instanties over leggen en vele reizen makenen om man en paard te noemen: het betrof het kleuterschooltje in Alphen aan den Rijn. Let wel: niet het kleuterschooltje, maar de Zandbak En nu zit Woutertje zwddr in de angst. H\) heeft, zonder toestemming van Bouw en Woningtoezicht, Ministerie van Weder opbouw, Stichting ,£tad en Lande" enz. enz> een aantal verbeteringen op sifn tweede etage aangebracht, te wefen: Een uitneembare kattebak voor Mimi, zijn trouioe pges, (bevestigd aan de vlonder van het baicon, d w.z de bak, 1tieX de poes), een bloembak voor ges geraniums (aan de voorzijde, naar een ontwerp van iv(jfón Berlape). een zonne badhoekje voor a.s. zomer op z\}n platje (dnoverdekt. met het oog op *de zon), en tenslotte heeft h(J roekeloos' twee duiven en een doffer zonder toestemming van het huis vestingsbureau een siieutv. geriefelijk verblijf verschaft op de zolder, met een vrije uitloop naar de vrije lucht, maar zónder architectuur gebouwd. Zijn arrestatie kan elk ogenblik te gemoet worden gezien. dit onderwijs houdt de school zich bezig. Les wordt gegeven in mijnenlcggcn. waar bij vooral aandacht wordt geschonken aan het mechanisme van mijnen, die ons leger gebruikt, in mijnenopruimen, dwz. het opruimen van eigen mijnen en het maken van een vrije doorgang in éen vijan delijk mijnenveld, wat. zoals gezegd, kqnnis van buitenlands mechanisme no dig maakt, in verband met Indonesië, bp het ogenblik vooral van Japanse en Indo nesische. voortq in het gebruik van op sporingsmiddelen. zoafs de detector; in het plaatsen van valstrikken, booby-traps en tn het opruimen drfnrvan. Een behoorlijke hoeveelheid leerstof dus. die naat de com mandant. de res.-majoor D. Wildebocr ons bij een bezoek aan de school meedeelde in negen dagen verwerkt moet worden. Deze periode lijkt wel kort. maar is toch nog langer dan de cursus, die de Engelsen (ln de Afrlka-oorlog organiseerden, toen zij plotseling ontdekten, dat de Duitsers cnormg mijnenvelden hadden aangelegd Toen riepen zij cursussen van acht uur in het leven, die dag en nacht ronddraai den. De cursisten, die na negen dagen de t Mijnenschool verlaten, bezitten dan vol doende parate kennis van mijnen en alles wat daarmee verband houdt. Dank zij inf. dc eerste plaats hun wil om voor het exa men, dat agn het eind van iedere cursus wordt afgenomen, te slagen en daarnaast dank zij het enthousiasme van de instruc teur), die onder léiding van de res. lste luitenant J. W van Houten, onvermoeid en met grote deskundigheid dc stof be handelen. zowel ln theorie als in praktijk. Als hulpmiddel wordt gebruik gemaakt van het museum, wuarfn zich allerlei mij nen bevinden, een grote collectie uiteraard van buitenlandse makelij, waaronder om te zien „aardige" mijnen, maar ook krengen" van mijnen met allerlei uit steeksels en schroeven, waaraan de bezoe ker als echte Nederlander graag had ge trokken. gedraaid en geduwd, zo niet een bordje hpm had gewaarschuwd: „Kijk met je ogen. maar niet met je hunden Het leven in onze tijd ls wel geheel verschillend van dat onzer voorouders. Nog slechts enkele tientallen Jaren gele den. In de aanvang van deze eeuw, be schikte men niet over de snelle verkeers middelen van onze dagen: dé auto en het vliegtuig. Dit laatite vervoermiddel brengt ons binnen enkele uren naar andere lan den «n zelfs naar andere werelddelen. De radio geeft ons dagelijks het nieuws van de gehele wereld. Onze belangstelling la hierdoor vergroot en gaat uit naar de levensomstandigheden en de verhoudingen ln andere landen. Het lot van een volk ls thana nauwer dan ooit verbonden .aan dat der andere volkeren der aarde. Ons wel en wee ls afhankelijk van het wel en wee van andere landen Twee ontzettende» wereldoorlogen hebben ons doen inzien, dat wij moeten leren heenzien over de grenzen van ons eigen land. Meer dan ooit leven wij thans ln in ternationaal verband. Hierdoor doet zich ook ln steeds sterkere mate de behoefte gevoelen aan een eenvoudige, gemakkelijk aan te leren wereldhulptaal, en het staat onomstotelijk vast. dat in niet te verre I toekomst op alle scholen der aarde naast ieders moedertaal zulk een Internationale taal zal worden onderwezen voor con tact met het buitenland. Een nationale taal zal nooit de rol van wcreldhulptaal kunnen vervullen, omdat de naijver van de volkeren onderling daartoe steeds eerf belemmering zal blij- ken Bovendien moet een vaereldhulptaal eenvoudig zijn aan te leren en een van alle overbodige moeilijkheden, ontdane spraakkunst en woordvorming bezitten. Zulk een eenvoudige hulptaal bestaat reeds thans zestig jaar. nl. het Esperanto, dat zich vooral na de tweede' wereldoorlog ln nagenoeg alle landen der wereld ln een sterk groeiende belangstelling mag ver heugen en op steeds breder terrein toepas sing gaat vinden Het leren van deze een voudige wereldhulptaal kost aanmerke lijk minder tijd en moeite dan het leren van een der moderne talen. J, De kennis van het Eaperaqto verruimt cmze blik over landgrenzen heen. Door de uitgebreide Esperanto-litteratuur. boeken en tijdschriften en vooral door conversatie of briefwisseling met Esperantisten ln tfn- dere landén. gaat de wereld voor U open. Dc kennia van het Esperanto zal een bron van vreugde voor u "blijken Daarom: naast iedere moedertaal het Esperanto als wereldhulptaal LA KVAR DF.LF.GITOJ Dubbeldam. A 335. FATERDAG 18 DECEMBER 1948. gOUDSCHZ COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA I T/o VC fo rlri f~lr\ 11/J/VI/Jn hied, straks bii srote snelheïd. nu om de 1 T^LINKT een beetje vreemd en man slet er wel niets van. maar het komt er toch •P de tratnrefMger, die van Gouda naar Utrecht spoort, lussen de twee •ilde Hollandse steden Gouda en Oudewater so ongeveer door het water rUdt. Want én veenlaag van ses tot elf meter dikte, die tusaen de spoorbaan en de vaste grond ligt. Is solets als de taptemelk nit de oorlogsdagen en dan nog sterk verdund. Als men dit yeen droogt, houdt men 28 pet grond over. hetgeen zeggen wil, dat de samenstelling voor I» pet uit water bestaat! De baan drijft dus als het ware. fiel mei de 38 meter rails en dan Is het baanYak volwaardig al zal het altijd wel een beetje meer onderhoud vragen dan op droge grond het geval is. De Spoorwegen zouden niet willen, dat de grond overal zo slecht is als in de Goudse streek. GoudaOudewater spant op het uitgavenbudget de kroon, al zijn ook Utrecht—Amsterdam en Rotterdam- Moerdijk, welke banen bij de vernieuwing eveneens moeten worden versterkt, een paar dure knapen ln de kost. m Qroc van grond heeft iemand deze slappe bodem eens genoemd ~en in deze kernachtige betiteling ligt het Antwoord op de vraag, die de duizenden reizigers, die dagelijks tussen Rotterdam Den Haag —Gouds—Utrecht treinen, al zo dikwijls hebben gesteld, als tussen Gouda en Oudewater de trein, nu hier. dan daarj langzaam gaat rijden: wat is men hier toch aan het doen? Wat er gebeurt? Populair gezegd dit: de grond is een spdns en die spons is men nu bezig' In elkaar te drukken: stijver te maken. Het pad van de ijzeren weg wordt ver sterkt en dat is geen eenvoudig karwei, dat typisch Hollandse werk. dat nu al zijn tweede lustrum achter de rug heeft, want het was In 1938 dat bij Gouda op het slechtste gedeelte'van het baanvak een pioefvak werd gemaakt om de ervaring op te doen voor de Juiste manier om het elf kilometer lange baanvak tussen Gouda en Oudewater te verbeteren. Deze "uit het midden der vorige eeuw daterende spoorbaan had gebreken: door i samendrukkfng der slappe lagen onder het géWlcht van de trein ontstond grote zak- SJnng eff voorts trad een golving op ln het t, baanlichaam. Het spoor lag niet vast en er was veel onderhoud nodig. Bovendien liep men bij voortdurend ophogen de kans op afschuivingen en voor dit gevaar van evenwichtsverlies is men erg huiverig ge- worden sinds het gebeurde in 1930 (ussen Moordrecht cn Nieuwerkcrk. waar op een nacht een deel van de baan als het ware weggleed en zeer omvangrijke en kost bare voorzieningen nodig-zljn geweest om d« lijn weer normaal berijdbaar te maken Met de gewone manier van onderhoud kwam men er dus op het gedeelte Gouda —Oudewater niet en erTTioest dus iets an ders op gevonden worden. Bij Nieuwer- kerk werd destijds het euvel de kop in gedrukt door de baan tussen twee kist- «ammen op te sluiten en deze oplossing eeft wel voldaan, maar kwam duur uit. Tussen Gouda en Oudewater doen de Spoorwegen het nu anders De verbete ring geschiedt hier door belasting door naast de haan zand aan te brengen Deze zandlaag drukt het veen samen, waardoor dit een grotere schuifweerstand krijgt. De baan wordt dus als het ware vastgelegd en hiermede is de kans op afschulvlrvg uitgeschakeld. Plaat van slikslak Dit zandstortèn is op het gehele traject Gouda^-Oudewater afgelopen en er blij ven nu te bestrijden de zakking van de lijn en de golving van het baanlichaam. Dit werk is thans in uitvoering. De baan wordt dikker gemaakt ter vermindering van de spanningen in de slappe lagen en met deze versteviging gaat hand in hand de bestrijding van de golving. Hiertoe j wordt op de negen van de elf kilometer, waar dit nodig is. een veertig centimeter dikke plaat van gewapend slikslak onder de rails aangebracht. Dit product van het hoogovenbedrijf te IJmuiden is iets nieuws. HeV'heeft de eigenschap langzaam te verharden en bereikt na een jaar het stadium van algehele hardheid. Dan ligt er dus op de spoorbaan een stevige plaat en hiermede wordt bereikt, dat de belas ting der tretnassen over een groter opper vlak wordt verdeeld, zodat de veenlagen minder te dragen krijgen Aldus wordt de golving van de baan beBtreden Deze Ne derlandse vinding van het slikslak vol doet In de practijk uitstekend, zo zelfs, daf er uit het buitenland al vraag naar Is. Maar de productie is onvoldoende, waar om men op twee stukken van een kilo meter beton tn plaats van slikslak gaat gebruiken, wat ook een tijdwinst gerit, want beton verhardt ln een paar weken en bovendien, per dag „doet" men 200 m er.kel spoor beton tegenover 30 m qjikslak. Echter slikslak heeft het grote voordcel. dat het verkeer kan doorgaan, terwijl bij gebruik van beton het spoor bulten dienst moet. Het maken van deze slikslakplaat ls het. wat de treinreizigers nu zien. als ze door het raampje ee* blik op het werk wer pen Er ls twee kilometer gereed en men gaat nSa geleidelijk van Oudewater In de richting Gouda door Men zal er echter niets van zien. dat men op een plaat rijdt, want er komt de r.r.rmale lang van zand en grint op dc baan. Later volgt nog een z.g. baanver- zwaring (feitelijk een bovenbouwverzwa- ring). bestaande uit het aanbrengetl van steenslagbaliast en spoor van zwaar pro- 'n Goudlijn Puzzle-winnaars Vele puzzelaere hebben «ewelen «elke naam het Indische snuMdfer droeg en hoe het vastenfeest bij de Mohammedanen heet om de figuurpuzzle te kunnen op- De winnaars zijn: prijs van ƒ5 w, H. Verweij. Achter de Kerk 14 te Gouda; prijzen van 3-50 René Baak. Karnemelk- sloot 22 en mej C. C. Blonk. Bloemen- 'daalseweg 5 te Gouda. De prijzen kunnen aan ons bureau, Martk 31. worden afgehaald. Tot dusver heeft de baanversterking Gouda—Oudewater cifca zes miHioen gul den gekost en als het werk gereed is. znl er in het geheel ongeveer tien millioen voor uitgegeven'zijn. Dat is dus bijna een millioen gulden per kilometer! Moor drecht—Nleuwerkerk kostte er indertijd ook vijf voor vier en een halve kilometer (in de ..goedkope" tijd!), zodat de treinrei ziger van Rotterdam naar Utrecht als een goudhaantje over een goudlijn wordt ver voerd. Nog een paar getallen. Óp dete elf kilo meter van Gouda naar Oudewater is bU de In Juli van dit jaar beëindigde stor tingen circa 944.4H mJ tand verwerkt. Dat komt in ronde getallen neer op 3*90 treinen en afs men weef. dat een trefn gemiddeld uit v(jf en twintig wagens van tien meter lengte be«taat. dan kan men uitrekenen, dat deze wagens, achter el kaar gesel, een trein couden vormen van 754 km lengte, dat is van Gouda naar Lyon! Langs elke' meter dubbelspoor ligt 80 m3 zand. aan elke kant van de baan dus 40 m3 per strekkende meter. De baan is dus stevig ingepakt. En heel deze kolos sale berg is prompt in de grond wegge zakt. waaruit wel blijkt welk een slokop deze papperige bodem is. De passagier weet dus nu, hoe het komt. dat vijftig jaar geleden een sneltrein van Gouda haar Utrecht er 32 minuten over deed en thans ondanks de technische evolutie 34. Het is voor z'n eigen veilig- hied. straks bij grote snelheftL nu om de baan te kunnen versterken. Tk^wijl htt verkeer doorgaat. Want dat is knlj^/erk op dit uiterst drukke traject de baaiS^en zo grondige behandeling te latgn onder gaan. terwijl er per etmaal honderdzes- tig treinen de extra's nog niet mee gerekend passeren, tachtig over elk spoor, 's Nachts werken? Geen denken aan. want dan is het bijna even druk als overdag. Over een huipspoor Het publiek merkt van het werk alleen, dat de trein langzaam rijdt en dat de reis van Gouda—Utrecht wat langer duurt dan bij normale snelheid het geval zou zijn. Het merkt niet eens. dat het bij Oud^wa- ter. waar men nu de laatste hand aan de slikslakplaat slaat, door een „kuil" gaat van een meter diepte Maar dat komt juist, omdat de trein het kalmpjes aan doet Straks zal men meer van het werk. als dit ln de richting Gouda verplaatst wordt, ervaren Dat zal zijn op de plaatsen, waar •een verharding van beton wordt gemaakt. Tijdens het verharden kan dan het spoqr niet bereden worden en dan wordt op het zandlichaam naast de baan een huipspoor gelegd, zodat de trein dan op zij uit gaat en om het onder handen zijnde gedeelte heen te rijden. Daartoe krijgen de porta len. de masten voor de electrische bo venleiding. een zijarm Wanneer zal het gehele werk klaar zijn? Over twee drie jaar. in de lóóp van 1951. Kafi dan tussen Gouda en Oudewater weer met normale snelheid gereden wor den?. Ja. De treinen zullen dan weer „voor oorlogs" rijden. Nog wel niet dadelijk met 120 km, de toekomstige snelheid op de Nederlandse hoofdlijnen, maar dan toch niet 90-100 km en die ls dan alleszins mogelijk. Trouwens men zal wel merken, hoe gpuw alles ^veer „gewoon" gaat. Bij Oude water gaat|het nu nog 15 km. volgende week komt dit stuk van vijfhonderd meter klaar, dan noe even 30 km en ver volgens zullen de treinen op de plaats, waar kort te Voren de grond nog omge woeld scheen, doorsnellen om nu een eind verder, waar dan de baan „geslik- slakt" wordt af te remmen. Nog in ander opzicht kunnen de Neder landse Spoorwegen, die' straks op dit baanvak van een zorgenkind af «komen, zeggen, dat van Gouda de victorie begint. Gouda is het eerste station in Nederland, dat na de bevrijding zU^ definitieve vorm heeft, als over een mtiand het werk gereed ls. dat de stad niéuwe stations gebouwen. een overdékt autobusstation en een nieuw entree naar de stad geeft T.n». 14 San. 14—1Z-3» fn Z-30—4 uur Museum „Het Cathartna Oaathuis": Kerattentoonatel- Ilng werken Nederlandse lmpresalonlaten. Zon- en feestdagen 3—4 uur; Vrijdag- en Maandagmorgen gesloten. 11 Dee. 7.3S u. Vrije Evang. Gemeente: Bid stond. IS Dee. S uur Kttnstmln: Feestavond Alg. Ned Invalidenbond. optreden gezelschap John Kelly IS Dee. is.lt uur Reflate: Bijeenkomst Hu manistisch Verbond, spreekster mevr. li. Schaper—Wallensteln over „Zedelijkheid zonder Godsgeloof". IS Dee. 7J0 uur en U De* S unr Rsmonstr. Kerk. Kerstwtjdingsdlenst Vrljz. Prot. groe pen, opvoering Kerstspel „Kerstmis". II Dee. 7.30 uur Veemarktrestaurant: Kerst- wljding Ned. CKr Vrouwenbond. It Der. I uur Kleine Kerk: Kerstwtjkavond Wijk I Ned. Herv. Gemeente 21 Dee. I uur Weiterkerk: Kerstwljkavong Wtjk II Ned Herv. Gemeente ZZ Dec. «.30 uur Fluwelenstngel »it Qpen- bare verkoping goederen^door deurwaarosr R van Blokland 22 Dee. 7—4 uur Raam SS: Zitting prtjten- commtasle voor. Indienen klachten. 22 Dec. 7.30 uur" Oud-Gerrf. Gemeente: Spreekbeurt ds Joh. van Weizen. 22 Dec. S uur Geref. Kerk: Keralwijdings- ivond Geref. Jeugdcentgale. 22 Dec. t uur Nieuwe Schouwburg: Derde abonnementsconcert Rotterdamseh Phllhar- monlsch Orkest voor Gouds Volksconcert, dirigent Eduard Fllpse. soMst Willem An- drlessen, piano 22 Dee. I uur Reflnle: Spreekbeurt ds J. Börger voor Logos-verband. 23 Dec. I uur Veemarktrestaurant: Kerst- wijkavond wijk V Ned. Herv. Gemeente 23 Dec. I.1S uur Nieuwe Schouwburg: Op voering „Mary. tk hou van Je" door Haagse Comedle voor Goudse Toneelkring. Bioscopen RêUnle Bioscoop: Rtgoletto. Schouwburg Bioscoop: Rebecca (met Lau rence Olivier en Joan Fóntaine). Thalia Theater: Lassie komt thuis (met Roddy McDowall en Donald Crisp) Aanvang 3. 7 en tl» uur. Zondag 3 7 en III uur (Schouwburg 2.14 4.45. 7 en 1.24 uur) Sport ..op Zondag Voetbal. O.N.A.—Blauw Zwart. Olympla Zondagsdienst doktoren BIJ afwezigheid van de hjiiaarta zijn van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te consulteren de doktoren: dr Arn. Beek. Lan ge Tlenqewcg 34 (telefoon 31S1) en G G. W. F. Bik, Blekersslngel S3 (tejefoon 2151). Apothekersdienst Steeds geopend des nachts alléén voor re- repten Apotheek E. Grendel, alléén Lange Tiendeweg V Advertentie. BATAVIASE BRIEF Nó. 173 JAN DE KOOGEL BIJ DE „PETGOSERS" Uit vroeger tijden De Goudsche Courant meldde 75 Jaar geleden. Uit een advertentie: Daar deze stad zozeer een maker of vermaker van hoeden mist. wil ondergetekende de inwoners in staat stellen hun hoeden te laten maken of vermaken naar hun eigen smaak. Mijn daarvoor zeer geschikt atelier is steeds geopend om zijn voortbrengselen te kunnen tonen. Het opstrijken van heren- zijdep-hoeden kost vijftien cent. Aanbe velend, S. J. Indermaur, hoedenfabrikant. Gouwe. - 44 /aar geleden. Uit een advertentie: Ten overstaan van notaris G. C. Fortuijn Droogleever zuilen op 11 Januari in het koffiehuis .Harmo nie" aan de Markt openbaar verkocht worden veertien huizen en erven, naast eikaar gelegen in de Messemakerssteeg aan de Raam. allen per week verhuurd voor 75 cent. waterleiding inbegrepen. 25 Jaar geleden. De commissie van toezicht op de »tads- muziekschool heeft B. en W. voorgesteld aan de heer J. Fabriaan. die ter voor ziening in de vacature J. G. Arentz tot tijdelijk leraar aan de muziekschool werd benoemd, met Ingang van l Februari 1924 {het tijdstip waarop zijn tijdelijke benoe- - ming verstreken zal zijn) een vaste aan stelling als leeraar voor da oiaas- *'inatrum?nten te geven. UIT SEMARANG heb ik een zeer aardige brief met bijzonderheden 1 ontvangen van sergeant Jan de «Koogcl. Nu heeft Jan de laatste tijd. in verband met zijn eerst-wel-en-toen.r.weer-niet vertrek uit Indonesië naar Holland, al enige malen in deze BataviaSe brieven gefigureerd cn ik zou het dus eigenlijk over iemand anders moeten hebben. Maar aangezien m n andere Goudse en omstreekse vrienden me tegenwoordig j een beetje in de steek laten en de brief van Jan werkelijk een aardig verhaal bevat, wil ik het maar direct publiceren Jan is trouwens, zolang hij in Padang was, een waardevol cn betrouwbaar cor- respondent van me geweest en ik wil dat honoreren, wanneer ik er ae gelegenheid toe heb Zo'n gelegenheid doet zich thans V°Jan begint zich met de bekende vlot heid al in te werken in de sfeer van Se- marang en we kunnen dus nog van alles van hem verwachten. Hij zit nu bij het bataljon 1-15 R.I.. een wonderlijk batal jon. samengesteld uit O V W.-ers. die stuk voor stuk eigenlijk al lang thuis ln Hollang hadden moeten zijn. Het is het bktaljon van de pechvogels, jongens, die nu al ruim 2'jaar in Indonesië rijn en voor het merendeel de gehele archipel hébben doorgezworven En- die zware diensten achter dc Tub hebben en nu worden beloond met prolongatie-wegens- enorm-succes. „pelopor-pet" snel omhoog en daar leest men dan: „Wanneer?*?" of „Hoe lang nog???". Wat uit dit alles in ieder geval blijkt, ls. dat de geest onder deze pechvogels zeer goed is gebleven en dat de humdt ondanks de tegenslag van het uitgestelde groot verlof niet verloren is gegaan. Dat is temeer een wonder, aangezien deze jongens het uit de aard van hun O.V.W.- schap»aoo:t gemakkelijk hebben gehad. En nu zit»n ze wnsr vooraan Administratief schijnt het bataljon ook al te zijn afgeschreven, want het komt nogal wat tekort en als er orh iets wordt gevraagd, komt soms het antwoord: ..Voor 1-15 R.f Oh. daar hebben we niks voor. Dat bestaat niet". Waarop de O.V.W-er* van het ..Forgotten Men Ba- tailion" nuchter antwoorden: „Jam mer. maar dan stappen we morgen maar op de boot". „De Pctgosers" heten ze in dc buurt, vanwege de omvangrijke klep pen. Verder is er een bataljons-krantje met de toepasselijke naam: „Het Blij vertje". terrain Bodegraafseatraatweg. Heraut van de lente Sinds enige tijd miste de heer P Visser aan de Zuidelijke Dwars weg te Waddin.roeen een kip. Donderdag is zij weer terug gekeerd metzeventien gezonde kuikentjes uit negentien eieren. Zou het nu al lente in de kippen- wereld zijn? Je kunt het de kerel* aan hun uniformen aanzien: ze zijn afkomstig uit de meest uiteenlopende bataljorts. die hier hebben Sezeten Onder hen «raagt sergeant Jan e Koogei met trots zjjn schildje van dc befaamde U-brigade. Een vreemdeling, die zo eens «omt .oplopen", moet van de troep op het eerste gezicht wel geen al te beste in druk krijgen. Maar dat is slechts schijn, want al die jongens zijn goed getraind en staan hun mannetje. Maar ook hun uiterlijk Is 1n vele ge vallen nogal vreemd. Onder hen zijn er n.l. verschillende, die. toen de demobili satie in verband met de binnenlandse toestand plotseling werd gestaakt, heb ben gezegd: „En nou scheer ik me niet eerder voor Ik naar huis ga". Zo zie je onder 1-15 R L kerels met baardoen in allerlei kleuren en maten. Pet met verlengstuk Verder hebben deze knapen afge sproken. dat voor Iedere maand, dat de demobilisatie langer wordt uitgesteld de klep van dc z.g ..pelopor-pet". ofwel „topi aksi". ofwel „voldpet" met 3 cm wordt verlengd, door er een strookje goed van die breedte aan te naaien. Zo zie je petten met kleppen zolang als die van de bekende jockev-petten De O.v W -ers hebben nog andere geintjes Onder die rand wordt van alles geschilderd Als men dan zo'n uitge- stelde-demobilisant van 1-15 R I tegen komt. wordt men model gegroet D wz. de betrokken» schuift de rand van de Verlicht voetbalveld Jan zelf zit bij dc le compagnie^ ligt nu in het plaatsje Bodja. ongevèér 35 km van SemRrang verwijderd, in de bouwvallen van wat eens een tabaks fabriek was De puinhoop wordt met spoed door de jongens zelf opgeknapt en bewoonbaar gemaakt. Er is geen elee» trlsch licht, maar dat gaan ,de soldaten du zelf aanleggen „Dus dat klopt ook alweer zegt Jan philosofisch. Iedere avond mogen er een paar jongens naar Semarang. maar van die gelegenheid wordt weinig gebruik gemaakt De weg is slecht en stoffig (of modderig, al naar gelang hot droog weer is of regent) Jan de Koogei heeft zijn „Padangse baantje" weer opgevat cn bemoeit zfch met het sportwelzijn van dc troep. Hij is begonnen met een tafeltennis-tournooi, een klaverjas-competitie cn met de aan- Burgerlijke Stand Geboren: Adriaan Leon^rdu*. z. v. A. v. •»d Hoogcn en C- J- Bakx. v. d Palm*tr. 10; Gcrardus Abraham Antonius. z. v. Abra ham Oudjhóorn en C. M. Tiiljthof. Twee de H v. d. Alphenstr 6; Adriana. d. v. J. Plak en.M. H. E van Dam. Blauwstr 16. Johannea Theodorus Gcrardus Maria. z v. J SchiEtelaar en W A. C N. Gou- mans. Walviaatr. 8: Hendrikus Cornell*. z. v P. J. D G. Vergunat cn H v. Etteren, Achter de Vismarkt 8. Freddy, z. v. J. A Snelleman en K de Bruijn. Derde Kade 86, Gij*bertus Johannea Jozef. z. v. J. F. B Akerboom en G. Borat. Lemdulsteeg 26; Jacoba Johanna, d. v. C A. de Jong en .7. W. Annaars. Rflam 53. Jozef Martinu* AntQ.ni*. z. v. P., J H. Vergeer en A. H. v Setten, Boelekade 207. Ondertrouwd A v. d Berg en M. C F. Krebéum: A. den Besten en P. H. Anker; J G Muller en A J v. d. Valk; M. A. Moen* en A M. Schuld. Overleden- Mariaanna Buitelaar. 62 jaar. gehuwd met Johannes van Loon; Jacobua <je Jong. 46 j. 25 JAAR DIAKEN. Op 1 Januari hoopt de heer J Bol. voor zitter van de diaconie vijf en twintig jaar diaken van de Nèd. Herv. Gemeente te zijn. leg van een voetbalveld, zijn grote harts tocht. met schijnwerpers en al. zodat er avondwedstrijden kunnen worden ge houden. als het zover is. Een unicum in Indonesië, zou ik haast zeggen. Op het veld-in-aanleg is Jan verder begonnen met officiële voetbaltraining in de oude O N-A.-stijl. Hij heeft het dus druk cn de dagen gaan snel om. Nu is die December maand begonnen met zijn vele feestdagen, waarop de militair zich eenzaam voelt, temeer als hij er zo vast op had ge rekend ze in Holland tekunnen vieren En de volgende keei^fof een der vol gende keren)* horen we dan wat van Jans contacten met andere Gouwenaars en omstrekers ln het Scmarangse We weten, dat er genoeg zitten. Als Jan zou willen, kan-ie zelfs wel een Gouds elftal in elkaar flansen. JAN BOUWER. Vorige week Zaterdag berichtten we vóór Kerstmi* nog! Vandaag kunnen we zeggen: DINSDAGMORGEN, 21 December om 9 uut, begint de verkoop aan ons bureau Markt 31. De prijs van dit tweede deel. dat even fraai is uitgevoerd ais het eerste, is óók slechts Desgewenst'zenden wij U het boek franco per post toe na ontvangst wan een postwissel van 0.60 of overschrijving van dit bedrag op onze postrekening Nr 48400 'Bestellingen kunnen ook aan onze bezorgers worden opgegeven Zonder twijfel zal ied?r. die het eerste deel heeft, nu ook dit tweede willen bezitten. Zorgman, dat U er spoedig een koopt, want van dit tweed* d*el zal geen herdruk Runnen verschijften Velen gaven het eerste deel aan kinderen als St Nicolaasgeschenk; het tweede kan nu prachtig dienen aJs Kerstgeschenk. 't Is iets goeds én iets moois én bovendiengoedkoop! ÖE DIRECTIE. TT ET KOMT MEERMALEN voor, dat iemand, die vergeefs worstelt met een probleem en het ten slotte maar schieten laat. enige dagen daarna geheel on**r" wachts de oplossing voor zich ziet. In de diepere en onbewuste lagen van zijn geest is hij met het vraagstuk bezig gebleven en daar werd. als het ware buiten het bewust zijn om. de oplossing voorbereid. We stellen dns voor, dat er in de geest van de kunstenaar iets soortgelijks aan het ontstaan van het kunstwerk vooraf gaat Van het ogenblik af, dat dc kiem voor het werk In de kunstenaar ontstond.; heeft er in het onbewuste een langzame groei, een voorbereiding, een ontplooiing plaats. Wat zich daar precies voorbereid, hij "Weet net niet; wèl heeft hij het gevoel, dat er iets bezig is zich omhoog te dringen naar het licht. Hij kan proberen dit geheimzinnig groeisel uit de donkere grortden van zijn geest omhoog te roepen en het is ook mogelijk, dat het plotseling, als met een schok. doorbreekt in zijn bewustzijn Op zulk een ogenblik van plotselinge helderheid open baart de idee van het werk zich opeens in de vorm: de componist hoort enige maten van zijn nieuwe lied. de schilder ziet zijn schilderij, de beeldhouwer zün beeld, d* dichter hoort enige regels, die zichzelve zeggen. Dit komen van de inspiratiq. is het onderwerp van Achterberg's Eineécleine Nacht- musik" Nu is het wel duidel^k. dat een gedicht als dit in de allereerste plaats een innerlijke waarheid wil geven. Het is heel goed mogelijk, dat Mozart nooit ander zijn vleugel geslapen heeft en toch mag de dichter zeggen, dat hu dat deed. Want het gaat er hier om. in een eenvoudig beeld de verbondenheid van componist en instrument uit te drukken. Zelfs in zijn droom tiet hij zijn vleugel en plotseling hoort hij op „'t doodstil glanzend mechaniek" (wel moet het doodstil zijn. wil het innerlijk leven zich aan de oppervlakte wagen) de eerste maten van het lied zichzelf beginnen te spelen. Dat lied heeft „ln zichzelf verdronken" geslapen. prachtig beeld voor het vage. vormloze, nog niet tot eigenlijk leven gewekte van het onbewuste groéisel. Het heeft hem aangezien, wat het wilde gewekt worden en de componist heeft het ge roepen „met klare, jubelende kracht" En nu merkq de lezer op. hoe tegenover de lange eerste strofe, die met zijn vele bijzinnen als moeizaam naar rijn einde worstelt, de laatste regelS met hun zoveel helderder bouw staan als een bevrijding en zo ten volle het wijde, ademend geluk vaft het scheppingsmoment voelbaar maken. E1NE KLEINE NACHTMVS1K. Tertoyi hij onder den «leupel sliep alsof geen morgen hem meer riep. begonnen zacht op 'f tcif en zuiarf ran 't doodstil glanzend mechaniek de snelle maten van het lied dat in zichzelf verdronken sliep, dat in zichzelf verdronken zag naar wie het riep met klare, jubelende kracht. Haastig en diep gelukkig schiep Mozart r(jn kleine nachtmuziek. Uii: „Crgptogamen". GERRIT ACHTERBERG (gtb. 1905). ONZE BIOSCOPEN Nog eensRebecca Schouwburg Bioscoop. Hot is begrij pelijk. dat de directie van de Schouwburg Bioscoop voor deze week nogmaals heeft gegrepen naar „Rebecfa". omdat deze film niet alleen zijn populariteit ontleent aan de vermuardheid van Daphne du Mauricr's gelijknamig boek. maar tevens in zich filmische eigenschappen vereent, die ha-\ar tot een bijzondere filrp maken Met ..Rebecca" is Alfred Hitchcock, de regisseur van zovele thrillers, van zijn welhaast traditioneel voetstuk gestapt om zich te begeven op het terrein der psycho logische dramatiek en heeft daar even eens zijn grote kwaliteiten ontplooid. Het resultaat van die stap ls zeer merk waardig. omdat men in fèite een „twee- eenheid" ziet. enerzijds een voortreffe lijke stemmingsschlldering. anderzijds een detective-sfeer. die. het slot der film enigszin* vprzwakt. Laurence Olléler en Joan Fontaine hebben de hoofdrollen. Lassie komt thuis Thalis Theater. Laisle Is een hond. „Maar" een hond zal men misschien zeg gen. doch zij (want Lassie Is een „dame" onder de honden) is een heel bijzondere in hn«r soort. Ten pracht van een collie eo ze presteert heel veel. Het ls verbluffend. 7.ij speelt de hoofdrol in een aantrekke lijk eenvoudige, naive en sterk sentimen tele geschiedenis en heeft daarbij blijk— -baar de aanwUzlgingen en bedoelingen van de regisseur (in dit geval Fred M Wilcox) minstens even goed begrepen als menige actrice op twee benen dat zou kunnen. In het verhaal maakt LhssM) een rel* van Schotland jiaar Yorkshire eigenlijk is iMt een vlucht van de nieuwe meester naar de oude en die tocht zal reislustigen en natuurliefhebbers .doen popelen van verlangen om in die streken I ook eens een kijkje te gaan pemën. Het schijnt daar verbazend mooi te zijn! De cajneraman heeft bovendien oog voor natuurschoon en weet hoe hij het vast moet leggen. Dat ls een aantrekkelijkheid te meer aan deze film. waarin'dc mense lijke acteurs(trices). in het bijzonder Roddy Mc Bowail Donard Crisp en Dame Msv Whltty. zlch^uitstekend bij de hoofdrol speelster aanpassen. Rigoletto ReUnte Bioscoop. .Rigoletto" ls al enige malen het onderwerp van een film geweest Maar bU deze pogingen is men nimmer goed uitgekomen. Meestal gaf men een eigen interpretatie van de tekst en verbond dte aan de muziek, waar dat het beate uitkwam. Men maakte er een filmverhaal van en ging „filmtoch" te welk. De Italianen zijn van deze methode afgeweken; nee. sterker, zij hebben er ge heel mee gebroken. Zij hebben de kwestie veel eenvoudiger opgelost en Verdis schepping ongerept gelaten. Wat men thans krijgt te zien en te horen is de vol ledige opera „Rigoletto" (met de nadruk op opera), die niet filmisch behandeld maar verfilmd is De camera is gericht op het toneel, blijft grotendeel* *tati*ch en glijdt zo nu en dan af voor de clo*e- ups. Men bladert dus eigenlijk in een foto-album met afdrukken van elk mo ment vap de opera en hoort tegelijk d* afgebeelde figuren zingen Alleen filmisch bezien kan men der halve moeilijk „Rigoletto" cultureel rétht- vaardigen. Wat de voornaamste verdienste van dit Italiaanse werk is. is dat het Verdi's opera in haar volledige omvang tot en onder het grote publiek /brengt. Dat mer^, met een uitstekende ba>zettlng de opera-liefheb bers doet genieten van een prachtige ver tolking. die elke minuut ..film" tot een intens genot maakt. Want de opera lief hebber zal de fotografie van Verdi'a toch al "niet erg bezienswaardige schepping, voor lief nemen; hij kijkt piet. maar hij luistert Hij zal zich geboeid \Jeten en desnood# de ogen sluiten om volledig de 'schoonheid van Verdi's aria's en duetten in %ich_op te nemen. Dan zal het hem ook niet hinderen, dat men nogal het diepte- element in de muziek heeft verwaarloosd (men kan *an het volume van het geluid bijvoorbeeld niet merken, dat de figuren naar de achtergrond gaan of vcrdwi)nen) en dat men bij het onweer groepen bord papieren wolken naar elkaar toeschuift (hier ging men zich aan een filmisch ef fect te buiten en men liep lekker in de val). En waarschijnlijk (dat overkwam ons tenminste) gaat men zfch dan ook ntet af vragen of Rigoletto'a dochter Gllda werke lijk zingt Aan haar lippen te oordelen, zal dat wel een ander voor haar hebben gedaan. Wie van opera-muziek houdt en gaarne In fotoalbum* bladert, weet waar hl) deze week moet zijn. HU zal er zieh laven. Pr. AMBTSDRAGERS. Tot 'ouderlingen van de Ned. Herv Ge meente zijn benoemd de heren J. Lugthart en P. Ba«*. in voorziening in da vacatu res. ontstaan door het bedanken voor hun functies door d* heren Van Wijk en Hetj- manberg. Voor het diploma vakbekwaamheid voor slager- is te Utrecht geslaagd de heer T. van Vliet alhier. VOOR BEROEP BEDANKT. Onze oud-stadgenoot, ds Chr. Van Dam, predikant der Geref Gemeente te Wer kendam. heeft bedankt voor een beroep naar Hendrtk-ldo-Ambacht. PLANNEN Ik heb een vriend riffen in Berg ambacht en zo nu en dan komt hij by m* op bezoek om z\jn pal te luchten. Tergouw zei hu verleden week nou moest jU eens uitzoeken voor me, wat er nou eipeniyk met dat wegenplan ran de Krimpenerwaard aan de hand ia. Dat beloofde ik en wat doe je dan? Dan ga je vaar Den Haag. want daar komt alle wijsheid rand aan. Dus ging ik naar Den Haag Naar een-bureau na tuurlijk. Daar wisten ze niet* van een wegenplan af en bU nader onderzoek bleek me. dat ze niet eens visten, waar de Krimpenerwaard lag. Eén meneer dacht, dat waard hetzelfde was als her bergier en toen «choot hem ineen* te binnen, dat h(j als aankomende jongen een keer gevist had in de buurt van Perkouu Op baars was het. Nou en toen hadden we ineens het gesprek bij de oren. Nu zal ik proberen hier te vertellen, wat Ik te weten kwam. Er mag natuurlijk geen ruchlbaatheid aan worden gegeven, want ik heb beloofd er met niemand over r]ie praten. Er i* een groots plan in zeer vergevor derd stadium ran ontwikkeling. Er komt een luchtbrug tussen Gouda en Schoon hovenDezer dagen zijn de generaals Clag en Robertson uit Duitsland streng incognito hier geweest om technische adviezen te geren. Er zal gestart worden van het platte dak van het autobusstation. In Schoonhoven landt men op het voetbalveld. Zondags is er geen dienst, want dan moet er gevoetbald worden. Nou zeggen nptuurIfjkyde Stolwijkers en de Bergambacht maren en die ran Am- merstoI; Wat hebben wij daar aan? Stil maar vrienden. Boven deze plaatsen zullen luchtdroppings worden uitgevoerd, waarvoor de velden, om aan de wensen van de diverse verenigingen voor vreem delingenverkeer tegemoet te komen, zulletu. worden afgebakend met lampions, 's Avonds branden die met kaarsen, die gekocht zullen worden bij de handel drijvende middenstand. De autobus- chauffeurs uardén aangesteld als lucht, droppingneldcontroleurs in tijdelijke dienst. Het hele plan i* al vrijwel uitge werkt op één kleinigheid na. Men kan du* straks b.v. wel ran Gouda in Berg- ambacht komen. Maar hoe kom je er weer uit? Aangezien de wegen binnen een paar weken allemaal in de «loot zyn gereden, heeft men De fiilt om een strenge winter gevraagd om van sterk 'ijs te profiteren. V ziet, ais ze in Den Haag eenmaal ergens aan bezig zijn, staan ze nergens voor. Dat is dot. Maar er is nog méér. Met klem heeft men mU verzocht om het gerucht tegen te spreken, ais zouden de Nederlandse Spoorwegen overwegen om het Schoonhovenne spoortje weef in ge bruik te stellen. Daar komt niets van! Öm nog maar niet te spreken van het tel kens weer opduikende gerucht, dat er ren ziJUfntje door 'r Beverse via de Achterbroek naar Perkouw zou komen. U ziet. dat ik heel wat nieuws heb deze week. Maar wat ik nóg meer ie weten kwam. blijft beslist onder ons Toen ik ran de week in de krant las, dat ren der leden van Gedeputeerde Staten het idéé opperde om het zware verkeer te beperken, heb ik mij staande- beens wederom naar Den Haag gespoed. En ziet wat ze me vertelden: Bij Stol- unjkersluis zal een overlaad station wor den ingericht. De zware vrachtauto's zul len daar. voordat ze die hol afschieten, rttss. de Krimpenerwaard in. gedeeltelijk gelost worden De lading wordt dan ver der met kruiwagens naar haar bestem ming gebracht Enige honderden krui wagens zijn al in de maak Naast de luchtbrug het kruiwagenpad' Begin Ja nuari hoopt men enigszins officieel het overlahdstation te openen. Hoge function- narissen zullen met de eerste versierde kruiwagens op pad gaan Men kon m0 niet vertellen, of ze lot Schoonhoven Tullen lopen. V merkt wel. dat ze in de Krimpenar- waard gerust kunnen zijn. Er wordt aan gewerkt. Ik heb ook nog even geïnformeerd naar dat eindje weg. vlak voor 't Beyerse. dat op die njshedding ligt Men kon m(j over de al of niet doelmatigheid ran hef ge- brui k van rijshout bit wegenbouw, geen bijzonderheden meedelen .We trillen eerst een* afwachten of die rUsbedding bij dat autobusplein in Gonfta het houdt", reiden ze „De trottoirs liggen al scheef, hebben toe oehoard" Maar dat was na tuurlijk een hatelykheidje JAN TERGOUW.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1948 | | pagina 2