Concert-Dancing Gabriels en v. d. Pol houden gelijke tred Het oog yan de televisie „Onschuldige oogverwonding Stormpie vergist zich Puzzle dier Curagaose dames gaan per auto uit winkelen i 1 Vroeger geen pijpje tabak onder het werk Gedicht Restaurant „Ter Gouw" Dufetelle kwajongen onder de meesters De beeldopnaina^iiis CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR a Die niet verwaarloosd mag worden 8 KNUTSELPUZZLÊ PRILLE GRILLEN KNE-TTERPRÊ-T DAN MAAR. BED.' Toneelspel voor vier meisjes Ha, ha DE ROMMELPOT Ik eis de doodstraf, klonk tweemaal Zestig jaar Esperanto Terrein en klimaat ongeschikt voor fietsen Sprokkels uit Goudse historie AT <T) AAR. <- ANNEER. Het van de week Goudse Spetters EERSTE BLAD - PAGINA J ZATERDAG 8 JANUARI ,1849. EUROPEES KAMPIOENSCHAP 47/2 (Van onze A-redacteur). De tweede dag van het tQurnool om de Europese titel 47'2 heeft de geflatteerde openingsstand netjes gecorrigeerd en de deelnemers de plaatsen aangewezen, waarop xÜ krachtens hun prestaties en hun Inzicht in dit moeilijke cadreapel aartSpraak kunnen maken. En deze correctie heeft afdoende bewezèn. wat men eigenlijk al wist, namelijk, dat v. d. Pol. die met zeer hoog gemiddelde 6peelde en vlotte series van meer dan 200 maakte, alsmede Gabriels met hobfd en schouders boven de anderen uitsteken en alleen nog maar rekening behoeven te houden met Van Hassel en Galmiche. de Frans man. wien* herstel. Donderdagavond begonnen, doorzette en hem o.i. een fraaie zege op de wispelturige De Ruyter opleverde. De deelnemen aan de wedstrijd om het t kampioenschap 47/2. Van link» naar rechts: Van Hossel (Belgie). Nussberger (Zwitserland). Galmiche (Frankrijk). Van de Pol (Nederland). Dufetelle (Frankrijk). De Ruyter (Nederland), Metz (Nederland) en Gabriëls fBelffië). De wispelturige De Ruyter. Inderdaad Maar dan toch een wispelturigheid, die een bijzondere oorzaak heeft, namelijk de verrassende overwinning van de Waal- wijker op v d Pol. Want het is niet zo. dat hij dolblij is met die zege en dat hij uit die prestatie krachten put voor nieuwe lauweren Gistermiddag, voor zijn partij tegen Gaimiche. werden de zenuwen hem zelfs de baas en moest hij een paar maal overgeven Gevolg: totaal uit vorm. geen enkele behoorlijke serie en een gemak kelijke overwinning vin de regelmatig scorende en eenmaal met 128 uitschieten de Galmiche. Een partij. di"e hij anders mogelijk had kunnen winnen, totaal ver knoeid. Maar enkele uren daarna weer een van die soms onbegrijpelijke reacties in zijn partij tegen.. Gabriëls. een partij, die hij naar de mens gesproken niet kon winnen en die hij na een magere tien caramboles en een poedel op een eenvou dig balletje de Belg als op een presen teerblaadje aanbood. Er was geen houden meer aan. Rustig en zelfverzekerd. «Heen telkens even in moeilijkheden bij een massé. die door de zwaarte van de ballen soms onvoorziene danspasjes uitlokte (de anderen hadden er evenzeer last van), tiok Gabriels ten aanval Tot 221 bracht hij het met secure, naarstige arbeid, de sloten soms voorbereidend als een scha ker zijn zetten Maar toch nTet volkomen gccpncentfeerd. iets te gemakkelijk en daardoor vervallend In zijn typische non chalance. die hem een eenvoudig trek- balletje dflpd missen d|^d n Dapper ^verweer Da Ruyter sokeen bevroren op s(jn stoel: een poedel, gevolgd door een nieu we verzamelwoede van de Belg. die. mis send op een piqué, met 36 zjjn totaal op 258 bracht. Éen hopeloze achterstand, maar niet voor de plotseling herboren vechter De Ruyter HU kreeg het Ivoor In zUn geliefkoosde positie aan dé kop van de tafel, waar hU prikkend en duwend en rappelerend 139 caramboles vergaarde. Een kleine onnauwkeurigheid .maakte een einde aan deze reeks en andermaal vond Gabriëls het beitye gespreid. De fortuin was met hem. toen bU het piqueren de rode bal onberoerd bleef liggen en de scheidsrechter doortelde. maar de for tuin keerde zich tegen hem, toen hU OP 394 stond, de party uit meende te kunnen maken in vier beurten, maar weer bU een piqué de bal zag wegdraaien. Even. heel even doemden er visioenen op van een herhaling van het nachtelijke avontuur met v. d. Pol. De score van De Ruyter wekte evenwel weinig vertrouwen en rseds voor hU op 77 strandde, poetste Gabriëls »Un queue op om de laatste hand aan »Un overwinning en zUn leiderschap. raad. Van de Pol had tijd/gehad zich te verzoenen met de ge- dadhte. da^ zijn onverwachte nederlaag hem in een dwangpositie heeft gebracht, zoglo hij in Jaren niet meer heeft ge kend. de dwangpositie namelijk van ver- d»r alles te moeten winnen. Die gedachte bïeek hem niet van zijn stuk te hebben gebracht. Integendeel zelfs. Want om maar meteen dik spoor van twijfel bij zijn aanhangers uit te wissen en zijn te genstanders hun eventuële hoop op een inzinking te ontnemep. trok hij er tegen Metz, het langzaam werkend apparaat, op los met grof geschut: een serie van 237. de hoogste van de dag. Voor hemzelf on der deze»om«tandigheden goud waard, om dat zij de rimpels in zijn voorhoofd en de rimpels in zijn geschokte zelfvertrou wen glad streek. Een in de hoek genagel de bal maakte het hem onmogelijk de dedans-positie op te heffen, maar na één carambole van Metz zette hij zijn zege tocht van zijn vaardige hand en zijn wil lige queue voort. De ballen schikten zich naar zijn wil tot 101. kregen daarna ku ren: 1 en 10. maar dartelden als gedre*- DE NAUWKEURIGSTE KLOK TER WERELD De atoomnavorsingsdlensten van de Amerikaanse regering hebben de laatste hand gelegd aan een der eerste vredestoepassingen van de atoomkracht, namelijk een ..atoom klok". waarvan de afwijking slechts 1/100 secondft^per 24 uren bedraagt. Men achtte het vervaardigep van de klok) waarvan het principe steunt op het volledig nieuwe be ginsel van de frequentie der atoom- trillingen in het molecule, noodza kelijk wegens de onregelmatigheid van de aswenteling der aarde, die tot dusver als basis diende voor de berekening van de tijd. De geleerden, die de klok aan de journalisten hebben getoond, heb ben medegedeeld, dat zij thans wer ken aan een nog meer geperfec- tionneerd model met een nauwkeu righeid van ongeveer l/100.00öste se conde per 24 uur. Dit zou beteke nen. dat de klok in 274 jaar één se conde voor of achter zou lopen! teerde circuspaarden in de vijfde beurt naar de 400 (Metz 18!!). N Afdoend antwoord Na de twijfelloze, maar toch minder vlotte zege van Gabriëls op Dufetelle brak in de avonduren zelfs de lach door op het gezicht van v d. Pol. toen hii te genover de Fransman kwam te staan Want in dit tournool. dat te moeilijk is voor de tieeste deelnemers, vervult de kleine Parijzenaar de rol van enfant-ter- rible. En tegenover va. Pol. bij wie hij 'enige klassen achter ligt. gedroeg hij zich als een echte gamin, de avontuurlijke Pa- rijse straatjongen..Los van alle berekenin gen en wetten, waaraan dit spel gebon den is. liet hij de ballen over het laken daveren. En als hadden de ballen er zelf ook plezier in, zo vrolijk zochten zij el kaar steeds op. Met 11 en 24 kwam hij op 35 tcgèn v.d. Pol slechts 3. Maar toen werd het ernst, althans bU de Rotterdammer.^ Soms de ballen na kruipend over de tafel en ..pingelend" op een w(|ze. die Faas Wilkes op de tri bune hem benydde met magistrale bandstotrn oplossingen ïoekend en vin dend voor schUnbaar onoplosbare pro blemen. so nu en dan langzaam, maar dan weer zo razend snel scorend, dat scheidsrechter Menist geen tUd,. kreeg een trekje te doen aan zijn kromme pijp en de reputatie aL roitrallllst, die JJet oog van de televisie-zende^ is de beeldopnamebuis. die ln de televisie camera is gemonteerd. Deze bqls wordt iconoscoop genoemd, terwijl nieuwste Amerikaanse uitvoeringen bekend staan als orthicon (afkorting van orthiconoscoop) De iconoscoop is eigenlijk een combi natie van kathodestraalbuis en foto-elec- trische cel. want in wezen bestaat de op namebuis uit een kathodestraalbuis. waar in het fluorescerende beeldscherm ver vangen is dooreen plaatvormige foto-elec- "trische kathode, een micaplaaf. waarop eeh enorm aantal kleine lichtgevoelige, van elkaar geïsoleerd* caesium deeltjes zijn aangebracht. De achterzijde van de micaplaat is gemetaliseerd. hetgeen tot gevolg heeft, dat elk deeltje-van de licht gevoelige stof (caesium) met de metaal- laag een condensatortje vormt, terwijl de micaplaat als tussenschot dienst doet. De vakterm voor dit tussenschot luidt: diëlec- tricum (Een condensator bestaat uit twee van elkaar geïsoleerde geleiders, in dit geval vormt de metaallaag één geleider, terwijl de andere geleider wordt gevormd door de caesiuro-deeltjés en al» isolerend element doet de micaplaat dienst). Het op le nemen beeld wordt via een ienzenste.- sel op het mozaïek var* fotocelletjes geworpen, de belichte deeltjes maken elec- tronen vrij en hierdoor verkrijgt elk ele mentair condensatortje een zekere lading, waarvan de grootte evenredig is met de opgevangen lichtsterkte. (Hoe groter de lichtsterkte, hoe groter de lading). Elqptgmenkanon Evenals de kathodestraalbuis bezit de iconosedbp een electronenkanon. dat tot taak heeft de electronenstraal te vormen en te besturen en gelijk bij de kathode straalbuis het geval is. kan bij de icono scoop eiectro-magnetiache en electro-ata- tische besturing (afbuiging of deflectie) toegepast worden. In de practljk wordt ochtenbij de iconoscoop meestal met elec- tro-magnetlache besturing gewerkt. Door middel van electro-magnetische of elec- tro-statlsche besturing zij» wü in staat de electronenstrgal over de foto-electrische kathode te bewegen, op deze wijze wor den de lichtgevoelige deeltjes beurtelings bestreken (afgetast) met het gevolg, dat de gevormde elementair condensatortjes de verkregen ladingen vriigeven. er vindt dus ontlading plaats. Indien wij deze ont lading ovep een weerstand (uitwendig aangebracht) laten geschieden, zullen in deze weerstand spanningsverschillen ont staan. welke na voldoende versterking naar de zender gevoerd kunnen worden. De vopr dit doel benodigde versterker wordt maestal ln de televisie-camera in gebouwd. terwijl in de camera dikwijls eveneens een kleine kathodestraalbuis gemonteerd is. Op het beeldscherm van deze buis verkrijgt men een beeld dat geheel overeenkomen met het uit te zen den beeld. De gehele camera-ajlparatuur is meestal op een wagentje opgesteld, zo dat een snelle verplaataiog mogelijk is. BIJ televisie-qitzendingan Wordt met ver scheidene camera's gewerkt. Het zal. zon der meer duidelijk zijn, dat e^n juiste taakverdeling'voor het bereiken van gun stige resultaten een eerste vereiste is. Het opmerkelijke is. dat bij repetities vdor te levisie-uitzendingen (welke uiteraard niet worden uitgezondfn) tevens de^ütste ca mera-posities „verkend" worden. De tele visiecamera-techniek is een apart vak en een jarenlange ervaring is nodig. wil men aan de hoog gestelde eisen kunnen-vol doen. Dit geldt eveneens ten aanzien v«ln de belichtingstechniek. Het is een eigen aardig feit. dat iconoscopen^leurgeyoelig- ïield bezitten, d.w.z. zij bezitten vaanbe paalde kleuren een grotere gevoeligheid, in de televlsiepractijk moet men hiermede terdege rekening houden Televisiecamera'* zijn dikwijls voorzien van meer dan één lens. Deze lenzen kun nen naar verkiezing voor de beeldopna- meBuis geschakeld worden, overeenkom stig speciale doeleinden. Zo zal men b.v. voor binnenopnamen een andere lens ge-i bruiken dan voor buitenopnamen Gevoeligheid Aan de verbetering van Iconoscopen wordt nog steeds koortsachtig gewerkt. Wegens de geringe gevoeligheid'waren tot voor kort geleden enorme lichtsterkten 411/12 Er zit niets anders op. dan dat we maar wegtrekken, het bos ln. zucht ten de Kabputers. die nu dakloos waren. Wat 'n zonde! jammerden ze. Waar moeten we nu naartoe7 We zullen onderdak vragen bij de andere Kabouters, zei de hoofdman. Kom mee. het is koud en we moeten vóór de avond binnen zijn! Zo trokken de Kabouters met eikaar het besneeuwde bos door. Het was koud en ze Voelden zich erg ongelukkig. Masr zouden de anderen ons opne men? bedacht een Kabouter. Natuurlijkwe helpen elkaar toch altijd, ln tijd van nood! Daar twijfel ik niet aan! zei de oudste vol vertrouwen. En dat was ook zo. Kabouters laten elkaar nooit In de steek; als enkelen*van hen ln moeilijkheden verkeren. ztillen ze ben nooit in de steek laten! En zo gingen ze. steeds ve'rder. Ze kwa men nu in de buurt van het Kabouter dorp. waar Rick en Bunkie logeerden. Een Kabouter liep juist bulten'«i zag de stoet aankomen in de verte. Wat ls dat? dacht hij. Wie komen daarginds aan? vereist, teneinde redelijke resultaten te kunnen verkriigen. Thans Is men er ln geslaagd beeldbuizen te fabricaun. waar- vah de gevoeligheid groter is dfc die van de normale filmcamera. Opnsta«| bij schemer leveren helemaal geen W^bilijk- heden meer op. In Engeland wonien ico noscopen uitgebracht pnder de naam Emi- tron. deze worden ook door de B BC. gebruikt De laatste uitvoering levert zeer verrassende resultaten op wat betreft de focus diepte Volledigheidshalve 'wordt hierbij nog vermeld, dat het tevens mo gelijk is. televisie-opnamen te maken zon der toepassing van een iconoscoop Men is dan aangewezen op het z.g. flying-spot- systeem. waarbij men gebruik maakt van een speciale flying-spot-kathodestraalbuis in combinatie met een hypergevoelige foto-electrische cel. Speciaal voor flïBy uitzendingen is dit systeem zeer bruik* baar. binnen het bestek van dit artikel kunnen wij echter hierop niet nader in gaan. Van Hassel op de andere tafel tegen Meti met mannenmoed verdedigde. In gevaar kwam. zo. met de inset vsn al zün gaveq all blljartartist. wierp v.d. Pol de aeriea op tafel: 96. 44. 288. 21 en 56. In zeven beurten klaar. Op één dag 888 caramboles ln 12 beur ten. Dat was het antwoord van v.d. Pol op zUn nederlaag tegen De Ruyter. Een antwoord, dat door niemand kan wor den mliveritaan! De uitslagen Car. brt. ha. Gem. Gabriels 400 14 102 28 57 Dufetelle 163 14- 49 11.64 De Ruijter 148 16 37 9.25 Galmiche 400 16 128 25.— Metz 18 5 13 3.60 v. d Pql 400 5 237 80 v. Hassel 400 10 148 40- Nussberger 112 10 40 11.20 Gabriels 400 5 221 80.— De Ruijter 251 5 159 50.20 Nussberger 199 11 R7 18.09 Galmiche 400 11 100 36.36 Metz 135 8 49 1687 V. Hassel "400 8 125 50 v. d. Pol 400 7 200 57.14 ^Dufetelle 97 7 36 1385 De aland ls nu: pnt. h. s alg. gem. 1 Gabriels 8 231 38 30 2 v. d Pol 6 336 49 96 3 v Hassel 6 149 42 77 4 Galmiche 6 128 17.03 5 Metz 4 93 15.88 6 De Ruijter 2 139 17.64 7 Nussberger 0 87 991 8 Dufetelle 0 49 7.71 TfEN wondérljjk mooi orgaan ls het oog. Het geeft uitdrukking aan een gelust. Het is voor een gezonde moeilijk voor te stellen wat het gemis van het gezichtsvermogen betekent, omdat de ogen bij letterlijk alles gedachtelef gebruikt worden. Wij moeten wel extra voorzichtig met onze ogen omspringen, want ze zitten toch maar op een kwetsbare plaats. Wanneer er iets met een oo« niet in orde is; d.w.z. wanneer er aan de buitenzijde iets vreemds, iets ongewoc s zichtbaar wordt, zullen het er niet velen zijn. die daarmee door blijven lnpe.i. Het gaat om die oogverwondingen, dje, oppervlakkig bezien, geen verandering i geven, maar toch gevaarlijk zijn en snel tot het verliei van een oog kuni.cn leiden. Stompe verwonilngen door een vuistslag, een tennisbal e.d. zullen af hankelijk van de kracht die er achter zit, een verschillend effect heb ben; een wijde pupil wordt gewoonlijk erna gezien. Inwendige verscheuringen van weefsels Ui net oog. zoals van het netvlies, de lens of van de bloedvaten zullen een aanleiding zijn om medisch advies ln te winnen, doordat er bijv. een bloeduitstorting zichtbaar wordt; terwijl ook elke vermindering van het gezichts vermogen kortere, maar ook zelfs langere tij4 na een dergelijke klap direct wan trouwen wekt. Behandeling ls steeds nodig. Het is trouwens opmerkelijk, dat er steeds weer mensen zijn die niet dadelijk merken dat een hunner ogen niet of weinig meer meedoet en dit eigenlijk pas bij ^onderzoek of wanneer er eens een vuiltje in het goede oog ia gewaaid, ge waar worden. Soms is er dan geen ver band meer te leggen met een of ander ongeluk of ziekte. In de ergste graad kan door een klap •sqf stoot een oog uit elkaar barsten; het oog is dan natuurlijk verloren. Kleine acheurtjei ln de oogbol kunnen- na be handeling nog goed genezen. Het gevaar van het kleine Wanneer kleinere voorwerpen het oog treffen, wordt het anders. De aard van het voorwerp is hier van belang, evenals weer de kracht die er achter zit. Stofjes, kleine vliegjes e.d. zullen weinig schade aan het oog doen. wat roodheid misschien ln de regel is het vuiltje gemakkelijk uit de ooghoek te verwijderen, waarheen het door het traanvocht gespqeld wordt. Zijn de deeltjes harder en scherper, dan be schadigen ze het hoornvlies, dit ls het doorzichtige deel van de voorste oog- wand. Een lichte beschadiging geneest snel, maar kan ook tot een zweertje aan- sXk^riSSmns^r//11 Wi^//jS5wSS»luSa^^//iS^W<53wi\ss T~\E WANGEN van Waaiwind staan bol. Zo hard blaast hij. Aan een stuk door. Het giert. Langs het strand rqllen de golven. Zij schuimen van pret. Boven de golven spelen de meeuwen. Zij stoeien met Waaiwind en laten zich op hun lange vleugels meezweven. Zij zwemmen in het water, happen met hun kromme snavels naar vis en vliegen weer weg. Meeuwen vinden het fijn. als Waaiwind hard blaast. Vooral de Stormmeeuw, maar ook de anderen; de Mantel meeuw. de Zilvermeeuw en de Kokmeeuw. Zij plonzen en ploeteren, zwemmen en zwaaien, krassen en krijsen. Jongens, krijst de Storm meeuw, wie gaat er mee land waarts? Ik heb trek in een stukje brood. Waaiwind blaast uit het Westen, dus kunnen we liften. Ik ga alleen naar de ste den als ik honger heb. Mijn mooie zilveren veren worden zo vies, pruilt Zilvermeeuw. Moet je hem horen, lachfc Mantelmeeuw Denk je dat mijn leizwarte mantel niet vuil kan woTden. Zeur niet jó en ga mee. We kunnen dicht. HIJ" heeft zich vergist. In zijn haast heeft hij niet goed gekeken en naar een heel grote sneeuwvlok gehapt. De andere meeuwen, die het ge zien hebben, kunnen bijna niet meer vliegen van de lach. Stormpie kijkt ook zo verbaasd. Mantel, Zilver en Kokje hebben vergeten te happen. Nu is het mooie witte stukje brood op de' keien gevallen. Er rijdt een aqto overheen. Weg stukje brood. Mgar de meeuwen hebben nog pret en de kinderen gooien wel weer andere stukjes. Ne'em een potlood of een pen. Zoveel naar rechts. Zoveel naar beneden. Lees de opgaaf en denk na. Horizontaal. Verticaal. Vul de hokjes in en raadt Wat er op zijn huidje staat. Horizontaal: 1. dier van de tekening. 5. soort van hert 6. lusthof. 9. recht- vleugelig insect. Verticaal: 2. bijwoord. 3. latwerk, 4. voorzetsel. 6 eerste kwartier (afk.), 7. lidwoord. 8. lengtemaat. ^wedstrijdje gaan doen, wie het 'beate de ALFABET SPELLETJE FR ZIJN een paar kinderen, jongens en meisjes bij elkaar. Om de beurt moeten zij nu telkens een naam van een Vrucftt noemen in de volg orde van hej alfabet. Het eerste kind krijgt dus de A en zegt bijvoorbeeldappel, het tweede kind B, banaan en zo verder. Kan een kind geen vrucht bedenken, die begint met de letter, die aan de beurt is, dan valt hij of zij uit. Het kind, dat het laatat overblijft heeft gewonnen. Letters als bijvoorbeeld de X, Y' en Q vallen uij. stukjes brood kan roept Kok- fivangen. Ik ga mee, meeuw. Zo zweven Mantel. Stormpie. Kokje en Zilver met Waai wind mee, de duinen over naar de steden. Heel ver gaan ze De lucht ls grijs. Sneeuwwolk laat zijn vlokken vallen. Boven de hulzen en de straten zijp meer meeuwen. Meisjes en jongens gooien stukje» brood uit de ramen. Het4 ia een leuk gezicht, al die meeuwen tussen de grote sneeuwvlokken. Vooruit jongens, krijst Stormpie. wie het eerst een ■tukje brood heeft! Gelijk be ginnen. Mantel, Zilver en Kok je maken zich klaar. Daar komt juist een mooi stukje witbrood aan. Een. twee. drie! Gelijk vliegen de vier meeuwen weg. Stormpie is al het verst. Nu is hij vlak bij. Hij hapt. Maar. zijn snavel alaat met een klap - Wie weet, worden ge- Onderwijzer waar olifanten vonden? Fritsje Olifanten zijn veel te groot om zoek te raken. Oude dame 'U brengt mij toch weer veilig beneden? Piloot Itifheb nog nooit iemand boven gelaten, me vrouw. Onderwijzer Jantje, ik hoop, dat ik je niet af zag kijken. Jantje Dat hoop ik ook. Z Onderwijzer Waarom uias 2 je gisteren niet op schoolf lt Willie Ik had kiespijn. Onderwijzer ls hét nu beter? Willie Dat weet ik niet. Onderwijzer Weet je dat niet? Willie Nee. de tandarts heeft hem gehouden. HET HEKSENHUIS Zo. nu eaan we iets begin nen. waarvan ik wed. dat jul lie Tiet nog nooit hebben ge daan! Tenminste niet op deze manier. We gaan toneelspelen. Heus. ik meen het. Echt to neelspelen. met echte rollen. In de rol staan de zinnen, die je moet zeggen. Wacht, nu moet ik eerst vier meisjes uit kiezen. Een heet Marie, een ander Miep. Heet jij ook Miep? Dat is grappig Nou. Marie en Miep zijn twee heksjea. Marie is de oudste en draagt een lange donkere Jurk. Miep ook. maar haar jurk is lichter. De heksjes dragen ook een j>ynt- muts. met een brede rand. Die kun je zelf maken van ge kleurd papier Nu moeten we nog een toneeltje maken. Heb ben jullie schuifdeuren, dan is het al erg makkelijk Achter die deuren ruimen we de ka mer een beetje leeg. Dat mag wel voor een keertje. Dan haal je een paar; kisten van de zol der en een oude koffer. Die kisten zet Je links, de koffer rechts. In het midden een klein tafeltje met een vaas er op en twee stoelen er naast. Dit is dan. wat grote mensen ln de schouwburg ..requiaie- ten" noemen. Moeilijk woord hè. De rol. Je weet wel. moet Je uit Je hoofd leren. Niet af raffelen, maar duidelijk uit spreken. Nu moet je zelf maar bedenken, welke gebaren je er bij maakt. Ik had gezegd, dat ik vier meisjes nodig had. Dat ia ook zo. De andere twee he ten Anne en" Marijke. ZU spe len gewone kinderen. Maar zij komen pas de volgende keer aan de beurt. Laten we nu eerst maar beginnen. De schuifdeuren of de tussengor- dijnen g^an open. O. ik vergat nog iets. De heksjes hebben allebei een bezem. Zit de steel van jullie bezem ook altijd 'Een glas vol' En nu gaan we je vriendje er eens tussen nemen Lfeat hem raden, hoeveel centen er in een glas gaan. dat hele maal vol ls met water, zonder dat het over de rand loopt. Nou, hij raidt'Vaat een veel te s Klaag «aantal. Want als het «glas Xjooral, lang* de bovenkant goed droog ia kunnen er on geveer 30 geldstukjes ln. Tel kens laat je er een cent In vallen. Pliem pjoem. HeeL voorzichtig. Probeer het eerst zelf maar eens. dan kun je zien, Roever Je komt. De Rommelpot staat in onze krant, Het hoekje voor jongens en meisjes. En menige vrolijke, jolige klant, Kijkt uit naar de krant vol wijsjes. En heb je soms zelf eens i^ts aardigs bedacht. Een aardig verhaaltje of een vrolijk grapje, Stuur het dan gauw op, de Rommelpot wacht, Hij is er erg blU mee, natuurlijk, dat snap je. ELL1E BERKENBOSCH 11 jaar. los? Bij ons welp Nou. dan haal je hem er af en bindt er een bosie takken omheen. Klaar' Nu daar gaan we dan. Marie en Miep ataan in het midden van het toneel. Marie is boos. Zij heeft haar handen in de zij. De bezem staat ln de holte van haar arm. Dan zegt Marie: Heus Miep. het ls heel erg. Je hebt nu een heel Jaar kunnen oefenen om de dans voor ons partijtje té leren en je doet nog geen pas goed. Miep Ik hou niet van dan sen en ik hou er niet van om heks te zijn. Ik heb genoeg van bezemstelen. Daarom heb Ik geen zin om te dansen. Marie Alle heksen dan sen. Oh. ik schaam me zo. als het vanavond verkeerd gaat. Miep lk kan het niet hel pen. Marle Je kunt het best en Je moet. Verleden jaar heb Ik de eerste prijs gewonnen. Oefen nu nog eens. dan gaat het best Miep Ik ben het oefenen moe: En lk geloof, dat Joke weggevlogen ls. (Marie loopt rechts naar de kant van het toneel) Nee. zij zit nog bij de plano, (roept) Joke wil je nog even spelen? Dan nemen we het nog eens door. Miep Ik geloof, dat het niet veilig la, hier de hele mid dag piano te spelen en te dsn- sen. Stel je voor. dat er an dere heksen komen, ze mogen immprs ons dansje nog niet zien. Marie Ach. dat moeten we er maar op wagen. Dit is het enige hul*, waar een piano staat. Miep Ik vraag me af„ waarom de mensen die achter lieten. Marle Ik denk. dat ze hem te zwaar vonden. Hij Is boven dien erg oud. Maar het ls ten minste muziek en JU hebt muziek nodig om te oefenen. Miep Maar ik wil niet oefenen. Marle Schiet nu op. (Miep pakt haar bezem en gaat naar de kant van het toneel, rechts). Miep Ja. Joke speel maar. (Achter het toneel klinkt pianomuziek en Miep danst de heksendans). Bewaren jullie dit nu goed. Volgende week komt het slot van het stuk en dan teer ik Ja ook do heksendans. leiding geven, dat met een wit vlekje alt - litteken geneest. Het kan 'ook in de oog- wand vast blijven zitten* Dit moet zo mal mogelijk verwijderd worden, vooral wan neer het kleine ijzerdeeltjes kunnen zijn die bij slijpen, hameren of beitelen ln het oog zijn gesprongen, omdat deze ijzer- deeitjea In de oogwand al spoedig roert- plekjes gaan vormen. Men mag hier niet mee wachten Het "blUft helaas niet altijd alleen bij beschadigingen aan de buitenkant van het oog. maar het verwondende voorwerp kan het oog doorboren en tot diep In het oog binnendringen, zoals de glasscherven yan een stukgeslagen bril. Een prik met een naald geeft een uiterst klein insteek- wondje. dat zich snel al uit en verder ln het geheel geen narigheid hoeft- te be zorgen. Het Infectiegevaar Is hierbij evenwel groot en wel dos te meer naar mate het voorwerp vuiler is. Ook zal bin nen In het oog vaak veel stukgemaakt kunnen worden. Dit alles gaat niet onge merkt en er zal wel nergens zelf mee gedokterd worden. Hoe het oog naderhand uit de strijd te voorschijn zal kornet hangt van vele factoren af. Slijpen en hameren Zeer verraderlijk ls het. wanneer een klein deeltje* door de voorste oogwand heenvliegt en ergen» diep ln het oog blijft steken. De verwonding aan de bui tenkant kan dan zelfa zo klein zijn. dat ze niet opvalt. Dit ia nu nogal eens het geval met kleine ijzeraplinters. die af springen wanneer er met een ijzeren voor werp op een ander ijzeren voorwerp wordt geslagen; met een hamer op een muurhaak of aambeeld c d. Vooral wan neer het kinderen betreft, die bij het spelen met ijzer op ijzer geslagen kunnen hebben, moeten de ouders er op bedacht zijn. dat het vuiltje in hetapog. waar de kinderen over komen kla^n, wel eens wat anders kan zijn. Want ziet de vol gende dag het oog er rhod en wazig uit met hevige pijn. dan kan het te laat zijn voor een doeltreffende behandeling door de opgetreden ontsteking van het gehele oog. Dus wanneer de mogelijkheid bestaat van een in het oog geaprongen ijzerdeeltje, dan mag men niet „Jiet eens aanzien", maar ls nader onderzoek nodig. Door dit onderzoek, eventueel met speciale in strumenten, en de daarop volgende b«- handeling door middel van de reuzen- magneet en operatie, kan het oog behou den blijven. Immers hierdoor wordt het splintertje verwijderd en de zich nog ont wikkelende ontsteking direct bestreden. Het is niet nodig dat hierdoor Jong» mensen voor hun gehele leven gedupeerd worden door het verliet van een oog. Op initiatief van de etandaardlelder dor germaanse SS. Feldmeyer. hebben de Duitsers in 1943 een Sonderkommando- Feldmeyer ingesteld, waarbij ruim 30 Ifcederlandse SS-ers werden gedetacheerd, die aan het Oostfront hadden gevochten en geacht werden voldoende verbittering tegen de geallieerden en de goede Neder landers te hebben om zonder gewetens bezwaren als represaillemaatregel voor aanslagen op ijationaal-soclalisten sluip moorden te plagen op anti-Duitse Neder landers. Hoeveel van deze z.g. Silbertanne- moorden het Sonderkommando heeft uit gevoerd is niet bekend. Gisteren «tonden - twee leden van deze bende terecht voor het Amsterdams Bijzonder Gerechts hof: de 31-jarige Bart Slop uit Voorburg en de 33-Jarlge Willem Albertus Polak uit Utrecht Beiden gaven de hun tenlaste gelegde feiten toe. Het waren 4 sluip moorden. Polak was bij alle vier betrok ken geweest en had in drie gevallen zelf op de slachtoffers gevuurdi Slop waa aan wezig geweest bij drie represaille» en had daarbij steeds schoten gelost. Tegen bei den eiste de advocaat-fiscaal de doodstijf. Uitspraak 21 Januari a-s. Pauselijk geschenk De Paus heeft een jroot aantal kostbare en zeldzame boeken. Waaronder facslmÜes van Dante's heldendichten en een com plete uitgave van Dante's ..Acta apostoli- ca sedis" aan de Universiteitsbibliotheek van Münster in Weatfaien geschonken.* Deze boekerij heeJt ln de oorlog door luchtaanvallen grote schade oneelonen Ongeveer 400.000 boeken en 500.000 publi caties op allerlei gebiefP gingen daarbij verloren. Voör mishandeling: 6 jaar De Duitse unterscharführer O. F. W Schulz, die zich als bewaker in het kam. Rathenow (bU - Sachsenhausen) heel' schuldig gemaakt aan „ernstige mishan delingen. oa van Nederlandse gevange nen. ls te Ajnhem veroordeeld tot 6 jaar en 8 maanden gevangenisstraf met aftrek van 8 maanden voorarrest. De ei» wa» tfen Jaar. ILTEN vertélt wel. dat „Eaperanta bel 1TA toch nooit haalt" maar toch. Au. na 60 jaar bestaat deze wereldhulptaal nog en overleefde twee wereldoorlogen. Deze 60 Jaar zijn goed besteed, want de taal heeft een evolutie ondergaan, die haar thans reeds in staat zou stellen inderdaad volledig te beantwoorden aan het doel Het doel om in internationale kringen officieel te worden gebruikt is nog met bereijet. Inderdaad niet! Maarhet Engela. Is dat nu de taal. die uitsluitend als wereldtaal wordt gebruikt? En hel Engels bestaat al veel langer dan 60 jaar. maar nog steeds bestaan er beroepsmen sen. die bij internationale gebeurtenissen, de In deze zgn. wereldtaal gevoerde rede voeringen vertalen In vele andere talen. Ma^r de Esperantisten onder elkaar héb ben geen vertaling nodig, en dat is meer dan men van elke andere taal kan zeggen. De Esperantobeweglng is georganiseerd en vormt daardoor een hecht geheel Onder auspiciën van de Unlversaia Esperanto Asocio is de wereld voorzien van een net werk van Esperantisten als vertegen- woordlgers van déze vereniging. Er zijn ln plaatsen van enig belang, zowel in Costa Rica als ln Egypte, in Engeland als in Nederland. ..delegitoj" aangesteld, d c tot taak hebben hun mede-Esporantisten van dienst te zijn. La Kvar DelegltnJ. Dubbeldam A. 335. I ZATERDAG 8 JANUARI 1949. 3GUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA ONTMOETINGEN OP CURASAO (25) "TVE KANTOREN IN Willemstad beginnen om acht uur "a morgens. De ochtend- werktijd eindigt om twaalf uur. Alleen de Zaterdag maakt hierop een uitzondering, omdat er dan tot half één gewerkt wordt Middags na de lunch gaat alle* gewoon door Meestal zijn de kantooruren dan van half twee of twee uur tot vijf of zes uur. Zaterdagmiddag is men vrij. terwijl men Zondag de gehele dag van zijn rust kan genieten. Iedere morgen van halfacht tot acht uur trekt een lange rij auto'a langs het Schot- tegat via Salinja Willemstad binnen, ter wijl ook van andere kanten de bewoners van Curacao, voor zover ze in de stad werkzaam zijn. naar de kantoren rijden. De parkeerplaatsen worden langzamer hand te klein. De smalle straten van Wil lemstad. die eigenlijk niet op dit drukke verkeer berekend zijn. pullen als "het war» uit van de auto's. Bijna elke Hollandse familie hééft een eigen auto Dat lijkt luxueus, maar het is noodzakelijk. Tot voor kort waren er immers ma-ar enkele vaste busverbindin gen. De wilde busjes, meestal „stations- wagons". die naast de grote bussen veel gebruikt - worden, berijden lang tiiet alle wegen, zodat een groot gedeelte van het eiland zonder eigen vervoermiddel niet gemakkelijk te bereiken is. Doordat het terrein heuvelachtig en het klimaat warm is en doordat er bijna altijd een straffe wind waait, is een fiets geen Ideaal vervoermiddel De wegen buiten de •tad zijn niet breed, ferwijl fietspaden ontbreken, zodat het voor de enkele fiet sers niet erg prettig rijden is Daar de meeste mensen bovendien buiten Willem stad woonachtig zijn en de huizen dikwijls verspreid liggen, moeien vele bewoners zich wel een auto aanschaffen. Hoge huishuur Voor verschillende familie* is de aan koop van een auto echter moeilijk. Het leven op Curacao is lang niet goedkoop. Elke maand begint men reeds met een gemiddelde huishuur van f 150. Voegt men hierbij de kosten van levensonderhoud, dan kan men zich Indenken, dat zo n dure aanschaf wel degelijk goed overwogen wordt. De benzineprijs is echter laag en bedraagt ongeveer een Curacao's dubbeltje per liter. De meeste dames hebben een rijbewijs. Behalve dat het goed voor de huisvrouw is er eens tussenuit te kunnen en niet de gehele dafr aan huis gebonden te zijn. i* het ook noodzakelijk. De Chinese tuin tjes. waar de verse Curacaose groenten te koop zijn. de Venezolaanse barken, waar men de onontbeerlijke vruchten kan krij gen. de slager en kruidenier zijn zonder auto niet gemakkelijk 'e bereiken Boven dien is niet iedereen zo gelukkig een telefoon te hebben, zodat men blij mag zijn een vervoermiddel te bezitten.^waar mee men op prettige wijze in een betrek kelijk snel tempo zijn boodschappen ln de dikwijls gloeiend hete stad kan doen Het Is een aardig gezicht de gestroomlijnde auto's door de smalle straten van het oude Willemstad te zien rijden. Tussen al rfere moderne Vdertulgen loopt rustig een waterverkoner naast zijn ezel wagen Hij is een belangrijk man. want wlfler is Schaars en kostbaar Een petro- leumbfik met water kost 25 Curacaose centen en In de droge tijd-ze!fs veel meer Deze waterwagens, die ons met hun grot» ton en hoee wielen plotseling weer naar -de oude tijden terugbrengen, zijn nog Predikbeurten voor Zondag Ned Herv* Gemeente- St. Janskerk (Achter de Kerk 5): 10 uur ds J. J Ko ning. voorbereiding H AéondmHal: 3 uur d« C A Korevaar Westerkerk (Emma- straat 33) 10 uur ds H. v d Akk^r, voor- bereiding H Avondmaal en jeugddienst: 5 uur ds G«rh Huls. Ver. v'hnj Vrljz. Ned Hervormden (Peperstraat VJ28) 10.30 uur mej dr N. A Bruinlne. Den Haag Ned. Herv. Ver. Caivijn (Turfmarkt 142) 10 en 3 uur ds W. de Bruin, IJsselmuiden. Donderdag 730 uur ds P Zandt. Delft. Remonetr Geref Gemeente (Keizer straat 2) 10 30 uur ds J. v. d. Guchte. F.vang Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 uur ds W. F. Schroder Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 10.30 en ff uur pastoor G. P Giskes. Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur ds W van Dijk. Geref. Kerk art. 31 (in Chr. Geref. Kerk. Gouwe 141) 8830 en 3 uur ds G. Koene- ^oop. voorm. H. Avondmaal, nam. H 'Avondmaal en Dankzegging Geref. Gemeente (Spoorstraat 57b) 10 en 5 uur dr C. Steenblok Chr. Geref Kerk (Gouwe 141) 10.15 en 8.15 uur ds H. van Leeuwen. Tholen. Oud Geref Gemeente (Turfmarkt 56) 10 en 5 uur ds Joh. van Weizen. Woensdag 7.30 uur ds Joh an Weizen. Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 10 en 5 uur ds J I. van Wijck. nam Evangellsatiedlenst met medewerking zangkoor. Dinsdag 7.30 uur Bijbellezing, ds J. I van Wijck over Openb. 20. Zater dag 7.30 uur bidstond Leger des Heils (Turfmarkt 111) 10 en 7.30 uur majoor G. Jouvenaar. Kerk van Jezua Christus van de Heili gen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49) 3 uur dienst. Goudse Stadsevangelisatie (Zeugestraat 38) 7.30 uur, openingsdlenst. verschillende •prekers, medewerking zangkoor. steeds In gebruik. De ezel is onvermoei baar en trippelt de gehele dag tevreden door. De oude baas trekt zich van het moderne verkeer niet veel aan en gaat rustig zijn eigen gangetje. „Vandaag geen crediet" Op de tonnen van deze wagens vindt men dikwijl» "aardige spreuken. Op deze ton lezen we een beleefde weigering voor crediet. ..Awe nos no ta fia. ma manjan, ai." Hetgeen betekent: ..Vandaag geen crediet. maar morgen wei Tenslotte verlaat ook de waterverkoper het lawaaiige Willemstad, om met zijn ezel de stille knoekoe in te trekken. Er gens in de knoekoe staat zijn huisje van wit gepleisterd «teen. Langs het hofje van één van ziin verre buren rijdt hij naar huis terug, fterwijl hij hier en daar stopt om nog een „biekie di awa" (een blik water) te verkopen. Het i« «til buiten. Alleen de hoeven van de kleipe ezel tikkelen op de weg en Wkarsend draaien de wielen van de water waren. Bij de bocht van de weg komt reeds dq kleine woning in zicht. Het erf is omheind door een trankeer van hoge cylindercactussen. De ezel en zijn baas zijn thui«. Laat in de middag, wanneer de moderne auto's huiswaarts keren. U ook de dag taak van d« oude waterverkoper vol bracht. „VanderSteng" in Gouda Evenals verleden jaar zal het contact vaartuig van Ijet comité „Onze Marine", dat een Vweéoe' propaganda-zwerftoclfc door Nederland maakt, onze atad bezoe ken. Op 13. 14. 15 en 16 Januari zal het ligplaats kiezen aan de Veeratal om de Gouwenaars nader kennis te laten maken met het werk van de marine. Is hier iets van U bij Gevonden voorwerpen: armbandje, cein tuurs. broches, herenglacé'*, dnmesgltcé's, hoofddoeken, portemonnaie met Inhoud, tasjes, textielkaarten. rozenkranzen, duim stak, huispantoffeis. wanten, honden, Te- serve wiel, herenpolshorloge, Japon, bank biljetten. toewijzingen, zuiger van pomp, étui mft inhoud, kinderslofje, vulpotloden, actetaa, onderdeel van fototoestel, medail le van het stakingscomité van de N.S., bad handdoek met inhoud, bivakmuts, aierdulf, gouden ring. shawls, bril. autolamp, sleu tels, herenrijwiel, handwarmer. Burgerlijke Stand Geboren: Le^ndert Jacob, z. van J. M Slager en M. Britsemmer. Reigerstraat 1; Bernardus Sebastianus Maria, z van B. L. de Wolff en J. J. M de Zeeuw, Wqudstraat 3; Frederieüs Johannes Jacobus Maria van C. W. M. Kort en G. Lartkrijker, Kr» gerlaan 51; Christina, d. van C. Hornes R. van der Ree. Siapperdel 13: Martinus. z. van J J van Loon en C. Versteeg. Turfsingel 17 Ondertrouwd: J.fcG de Jong en T. E G. van den Wijngaard: H van der Hee eivB- J. M van Rossum; B M. van Aa en w. B. Emaui. Uit vroeger tijden De Goudsche Courant meldde 75 Jaar geleden. Bi) de op 8 Januari gehouden verkie zingen voor een lid van de Tweede Kamer hebben van de 3449 stemgerechtigden in het district Gouda 2317 hun stem uitge bracht. van wie 957 op mr H. C. Vernier» V. d. Loeff te 's Grsvenhage en 767 op dr A Kuvper te Amsterdam. De óverige candidate» bereikten een geringer slem- menaantal. Daar genoemde herin echter geen van beiden de volstrekte meerder heid hadden, moest tussen hen herstem ming geschieden. Bij deze herstemming werden 2756 stemmen uitgebracht, wsar- -van 1504 op dr Kuyper en 1252 op mr Verniers v. d. Loeff, zodat dr Kuyper gekozen is. 58 Jaar geleden. Uit Ammerstol: AU commissarissen van de zalmzegenvlsserij „De Snackert" zUn gekozen mr Melvil Baron van Lijnden. G- J. Baron van Hardenbroek en Th. L. ■Baron Quarles de Quarles. 25 Jaar geleden. Bij Koninklijk besluit is aan de heer J. L. W. van der Pool, baas-zeepzieder bij T P. Viruly en Co» Stoomzeepzledsri] „De Hamer' toegekend de aan ds Orde Oranje-Nssseu verbonden ere medaille in zilver. Mooie bananen, drie voor een dup. Op Curacao worden verse vruchten gekocht van de Venezolaanse barkjes. t TN EEN DER JOURNALEN van het Goudse Weeshuis ligt een briefje van Joris Lambertsen aan Abraham Jonger- helt. In dit briefje wordt verzocht om Clay» de schipper (dit is de beurtschipper op Leiden. CJaes Willemsz.) te betalen ..de som van dartych gulden en een half van dve 6 pont hernoker tnback en 2 pont s(f)errijn» taback. die UE. in het jaer 1626. den 12 Dyssymbr van mij gekoft heb". Een gemiddelde prijs van f4 voor een pond tabak dus. Roken was toen dus nog luxe' Twee-en-veertig jaren later. In 1668. was het tabaksgebruik evenwel zo toe genomen én algemeen-geworden, dat de stedelijke overheden zich genoodzaakt zagen maatregelen te treffen „opt mis- bruyek van de taback". De magistraten hebben „bij ondervin- dlnge ende dagelijckse ervaerentheyt" geconstateerd, dat door de Ingezetenen ..grootelicx misbruyet wordt het toebnek- drincken". De ambachtslieden en de aildi - broeders zijn bij hun arbeid. ..selfs tot kinderen Incluys" vervallen in dit euvel; ook hij de arbeid buitenshuis ..gaet men geduyrlch mette pijp in de mont". niet alleen tot groot schandaal van de stad. maar ..dickmael tot bederf van ydcr int particulier, soo van sijn familie all zijn eygen persoon Verboden wordt bij Magistraatsbesluit yan 15 October 1668. dat timmerlieden, metselaars, opperlieden, lijndraaiers, enz. tabak mogen gebruiken tijdens de arbeid, behalve in de schafttijden, op een boete v.an drie gulden Ook de werklieden, die hun arf-beid op de openbare straat verrichtten als zak en turfdragers. meters, bierdragers, sle pers. foyers, kalkdragcrs. kruiers of „an dere noothulp zullfip ergens mt werek sijnde. of Jangs deÉ%eeren straeten hner werek do'ende. geen toeback mogen nut tigen. behalve in de schafttijdeneven eens op een boete van 3. Schippers en hun knechts. goederen' ladende of lossende, wordt ook het ta-» baksgebruik verboden op gelijke boete Dit verbod gold ook bij het veevoer van de turf.van het schip naar de afnemer Bij magistrRBtsbeRlud van 6 Februari 1723 werden deze verbodsbepalingen ln verband met brandgevaar nog verscherpt en uitgebreid Het roken van tabak in pak- en werkhuizen, in stallingen en winkels. In het algemeen waar licht brandbare stoffen zich bevonden of werden verwerkt, werd verboden op een boete van zes gulden. De bepalingen inzake het roken van ambachtslieden' op het werk. hetzij binnen- of buitenshuls. of op de daken werden eveneen» ver scherpt. evenals voor de schippers, hun knechts, voerlieden en sleper». Kjeding van Goudse gedelegeerden Op 10 (full 1584 Valt de grondvester van de vrijheid van het Nederlandse Ge menebest. Prin» Willem van Oranje, te Delft onder moordenaarshand. De Staten van Holland, in overweging nemende de grote diensten en weldaden door de Prins den lande bewezen, bepaal den. dat de begrafenis van de overleden vorst op landskosten zou geschieden in tegenwoordigheid van de Edelen, de Ge deputeerden van»de Steden, van de Hoge en Provinciale Raad en van de Kamera van Rekeningen. De grote steden zullen vertegenwoordigd zijn door vier afge vaardigden. de kleine door twee. iedere deputatie met haar bode. ..achter haer gaende met een awarte mantel ende de bosae - het insigne van de bode ge woonlijk het stadswapen) op de borat ofte mantel". De Edelen en de Gedeputeerden van de steden en de Hoge Colleges zul len ln de stoet gekleed gaan met „lange roumantelen tot de enkiauwen (de hielen) toe". Op 3 Augustus werd het stoffelijk over- ichot van de Vader des Vaderlands in de Grote Kerk te Delft bijgezet. D» stadsrekening van het jaar 1584 be vat de uitgaven aan de kleding van de Gedeputeerden en de stadsbode verbon den geweest. 1 Betaelt Pleter Pietersz. in de Bilt de somme van drie ende veertich gulden, waer van de 24 gulden hercoemen zijn van de vier roumantols. die de gecommitteer den deeser Stede op te begraeffenisse van Zijn Excellentie gedraegen gehadt heb ben. ende bij de voors. Pieter volgende voorgaende vcrdröch weder naer hem gpnoomen. ende veerthien gujden,/ uut- saecke van drye» ellpn ende een half swart laecken tot 4 gulden d'elle, daer aff de roumantel van .Glaude de bode es gemaeckt. ende them gelaten ende toe gevoucht. aulcx andre heure steden gedaen hebben, ende voir tmaeeken van voors. vijff mantels tsaemen vijff gulden, blijekende ais vooren. coerat hier de voors somme van 43 gld 2. Betaelt Leendert Diertsz-, craemer tér cause van vijff rouhoeden bij de ge committeerden deeser stede op de be graeffenisse van sin Excellentie gehadt ende van een halff ellen witte taff. blijekende 'als vooren tot een somme van 15 gld 18 jt. Opmerkelijk ls dat de rouwkleding, al thans de mantels van de stedelijke ver tegenwoordigers. de bode uitgezonderd, na gebruik weder aan de kleermaker werden afgestaan. De kosten van de mantels waren dus blijkbaar met de hlervoren ln de rekening verantwoorde 24 gulden slechts ten dele betaald. Voor Wat hoort wat Tot de geschenken .door de Goudse en andere stedelijke overheden gegeven, be horen dikwijls gebrandschilderde ga zen. Op deze wijze heeft ook onze St Jan haar kostbaar bezit op dit gebied ln vele gevallen verkregen Wederkerigheid werd daatbji betracht ofbedongen. Zo schenkt de Goudse vroedschap op 28 September 1582 aan de stedelijke be stuurders] van Den Haag een glas in haar nieuwe Heilige geesthuis, mits door Den Haag een glas zal worden geschonken „in die pavochickercke". I Geschenken waren destijds blijkbaar i ook nodig om tot een beoogd doel te ge raken. of bepaalde faciliteiten te ver krijgen. Gouda leende als gebruikelijk de nodige gelden door uitgifte van rentebrieven. In 1585 was de stad op grond van een derge lijke transactie een bedrag schuldig aan de Antwerpse koopman Christoffel Speckhoudqr. welk bedrag aflosbaar was geworden. Dit convenieerde evenwel de sjadsregeerders op dat ogenblik niet en daarom werd gepoogd deze geldlening te continueren. Om de geldgever gunstig te stemmen verzond men aan zijn adres' blijkens de \tadsrehening van dat jaar. i pér schipper Cornells Sicmonsz. een ..zijde,,! specx. wegende 26 ponden", waarvoor I betaald werd een bedrag van twee-en- een-halve «tuiver het pond of drie gulden j en vijf «tulvers in totaal. Aanleiding tot het geven van dit geschenk was. zoals de stadsrekening vermeldt. ..ten fyne hij te beter soude verstaen. totte constinuatie van de penninghen. dij de stadVvan hem op interest heeft". Zieke sperwer Pe rekening van Graaf Jan vgn Biois. bijgehouden door zijn kapelaan en klerk Ghisebrecht Stomme over het jaar 1361. bevat een merkwaardige uitgaven post Niet alleen de edelen, maar ook de edelvroüWen waren in die dagen verzot op de valkenjacht. Vele herinneringen daaraan leven nog in onze historie. Een T.m. IS Jan. 18—tZ.Jt en 1.90—-S uur Museum „Het Cathmrlna Gasthuis": Tentoonstel ling werken Nederlandse Impressionisten. Zon- en feestdagen 2—4 uur; Vrijdag- en Maandagmorgen gesloten. u Jan uur Het Blauwe Krula: Testavond Vakstudieclub Unie van werkn»meraor|anJ- saUes in het grafisch bedrijf, onder leiding van J. Bouman 11 yan. T.M uur Vr()e Evang. Gemeente: Bijbellezing da j I. van Wijck. 11 Jan. T.M uur Zeugestraat M: Spreek beurt ds H. J. Grisnigt over „De offerande Gods' 11 Jan. I u. Reünie: Eerste twee lezingen dr» "W F. Geyl over ..Stedebouw vroege» en nu" voor Humanistisch Verbond 11 Jan. I u. De Beursklok: Bljeemcomat Ned RcisverenJglng. spreker Joh. G. Hun- nlngher. vertoning film over Zuld- Afrika 12 Jan. 2 uur Stationsplein: Officie!» ope ning inlichtingenbureau Vereniging voor Vreemdelingen verkeer. 12 Jan. T uur Raam M: Zitting prijzen- commuue voor indienen klachten. 12 Jan. T.M uur Oud Geref./ Gemeente: Spiegkbeurt da Joh. van Welnen 12 Jan. I uur Nieuwe Schouwburg: Derde Nutsavond. balletuitvoering Han -Rijnbeek en Chr. Veelo. piano. 12 Jan. S uur Reünie: Spreekbeurt <H ,J. Borger voor Logosverband 11 Jan. I—I, T—18 uur Veerital: Bezichti ging contactvaartulg van Onze Marine de Van der Steng. 13 Jan. T.M uur CalvUn: Spreekbeurt da P. Zandt 13 Jan. I uur Aula Gemeent»«nu«eumi Eerate voordracht A M W J Hammaeher )n curius Hoofdfiguren van de mode-me schi.dei kunst voor Votksuniverrteit On derwei p Leven en werken van Van Gogh en Gauguin". x 13 Jan I uur Concordia: Opvoering revue „De motor draalt" door theatergroep De Korte Golf" voor Algemene Bond van Ambtenaren II, IS en 11 Jan. 1»—12. 2—». 7—48 u. Veer- •tal: Bezichtiging coniactvaat-tuig van Onze Marine de Van dei Steng IS Jan. T.3« uur VrU* Evang. Gemeente: Bidstond ds J. I. ven Wijck. il Jan. I uur Veemarktrettaurant: Feut- avond buurtvereniging TollenkstraaiNle. Beetsatraat. II Jan. 3 3«i. Duljnetee: Jaarlijks» verga dering Goud» Athletiekcommiaaie. Bioscopen Reünie Bioscoop: Fort Apache (met Johji Wayne en Shnlev Temple) Schouwburg Bloiroop: Kil Gareon (met Jon Hail en Lynn Bar!) Thalia Theater: In San Antonio (met Eriol Flynn en Alexis Smith) Aanvang 3. T en #15 uur. Zondag: J. 1 en 9.IS uur. Sport op Zondag Voetbal: G.S.V Wemerkwartler: O N A SEC., Olympia—H.P S V.. aanvang 2 30 uur. Zondagsdienst doktoren BI) afwezigheid van de huisaria zijn van Zaterdagmiddag 2 tol Zondagavond lt uur te consulteien de doktoren H A M Fuk- mm Wenthaven S3 (telefoon 2M2) en A J Kettler. Gouwe lil (telefoon 3JM). Apothekersdienst Steeds geopend des nachts alléén voor re cepten Apotheek Dee. Westhaven M Economische rechter veroordeelde De Tuchtrechter voor de Prijzen te Rot terdam had de 41-jarige Goudse kruide nier M C. B veroordeeld lot f J00 boete, omdat hij als kleinhandelaar verpakt kin dermeel. tarwegries. boekweitmeel en boekweitgrutten tegen hogere prijzen hnd verkocht dun toegelaten. In hoger be roep heeft de economische rechter te Rot terdam met bevestiging van het gewezen vonnis hem opnieuw veroordeeld tot I 50 De 55-) art ge groentehandelaar C. T. uit Waddinxveen. die in Juni j 1. te Gouda had doen venten door zljtr zoon. zonder dat aan de wagen een prijslijst bevestigd was. was tot 25 boete veroordeeld In hoger beroep bij de economische rechter werd hu tot f 10 veroordeeld. De 45-jarige varkensslachter M. van den H. en de 4t>-jarige veehouder J. van W beiden uit Stolwijk en de 50-jarlge C S en de 50-jarige J."H V belden veehouder te Berkenwoude. zijn wegens het verko pen van door huisslachting verkregen varkens veroordeeld, de Stolwijken resp. tot J 150 boete, subsidiair 10 dagen hech tenis en 1 maand voorwaardelijke gevan genisstraf met een jaar proeftijd en 100 boete, subsidiair 10 dagen hechtenis en de Berkenwoudenafen resp. tot 100 boete, subsidiair 10 dagen hechtenis en 75 boete, «ubsidlair 10 dagen hechtqni». Wegens het afleveren of in bewaring geven van een door hem geslacht varken aan een Rotterdams slager, is de 23-ja- rige veehouder H. v.d. V. uit Gouderak. veroordeeld tot 75 boete, aubeldiair 10 dagen hechtenis De 40-jarige tuinder J. van E te Reeu- wijk werd veroordeeld tot .1 15 boete subs. 10 dagen hechtenis, omdat hij aan zijn ar beiders hoger weekloon had uitbetaald dan toegelaten bij de Regeling van lonen en andere arbeidsvoorwaarden voor het tuinbedrijf ln de Kring Gouda en omstre ken. Bevorderingen bij de politie De burgemeester heefft met ingang van 1 Januari bij de gemeente-politie bevor derd tot brigadier de heer R. Bonkes. voordien hoofd-agent en tot hoofd-agent dM heren "Tl H. Rohfle. F. Visser. W C. Keriseboom, D A. van Kuijlenburg en C. van Norden. voordien agent van politie. Benoemingen bij belastingen De heer J van Wingerden, adjunct commies bij de belastingen te dezer stede, is benoemd tot cqmmies-chef de bureau, ten kantore directe belastingen en ac cijnzen alhier. Gerekend met ingang van 1 Decembei4 j 1 is benoemd tot schrijver le klasse der directe «belastingen, invoerrechten en ac-, cijnzen in vaste dienst met de titel van adjunct-commies-titulair mej J. T. de Koster, werkzaam ter belastinginspectie Gouda. WERK OPGEDRAGEN. De Rijkswaterstaat heeft het opruimen van de montagepijlers van de brug over de Lek te Vianen opgedragen aan de N V. tot aanneming van werken voorheen H. J. Nederhorst. alhier, voor 28 000. goede jachtvalk of -sperwer wa* een kostbaar bezit. Dit blijkt wel uit de aantekening ^Ln deze rekening: Graaf Jan brengt een offerahde aan Sinte Geron tot herstel van zijn zieke vogel en wel in de vorm van e enwasien«(een van waa gemaakte) sperwer. Kosten: 4 schellingen. 8 deniers 0.175.) Geron was bevelhebber van het The- 5b«anse legioen in het jaar 286. Na de marteldood van zijn opperbevelhebber Mauritius en zijn gezellen te Sankt Moritz in Zwitserland, voerde hij het overschot van die strijdkrachten naar Keulen, waar hij en zijn officieren na geweigerd te hebben het Christelijke geloof te ver loochenen op last van Deoclitianua werden omgebracht. Geron werd later heilig verklaard. G. J. J. tot FR IS EEN TIJD geweest, dat elke vorm van menselijke bedrijvigheid gemeten werd ■L< naar zijn nut voor de samenleving en dat het heel gewoon waa. dat een dicht genootschap een prijs uitloofde voor het beste gedicht over „De Invloed van ds Dichtkunst op het Staetsbestuur". Ons zou zulk een onderwerp, op zijn zachtst gezegd, bevreemden en toch doet het derde van Anton van Duinkerken „Oosterse Vertelsels", althans wat de strekking betreft, onweerstaanbaar aan de uitwerking van een dlchtgenootschappelijke opgave derfken. Het is of de dichter zich er voor gezet heeft, om ..het Nut van de Dichtkunst" eens duidelijk aan te tonen. Doch dé" moderne dichter verschilt in zoverre van zijn achttiende-eeuwse kunstbroeder, dat bij hem de dorre verstandelijkheid niet overweegt; hij levert geen betoog, masr geeft slechts enkele aanduidingen, waaruit de lezer zelf zijn conclusie maar trekken moet. Hij «telt tegenover elkaar Harpen, de krijgsman en Hafis. de dichter. Beiden afkan bij de mannen van hun «tam hoog in aanzien. Doch terwijl de pijl van Haroen een verwoestende uitwerking heeft, vindt men het lied van de dichter terug, „in het zingen van een gesluierde vrouw". t Wie nu denkt, dat het woord „gesluierd" alleen maar terwille van de Oosterse sfeer gebruikt is, ziet aan de diepere bedoeling van de dichter voorbij. Doordat deze vrouw een sluier draagt, heeft haar gelaatsuitdrukking ais middel om het innerlijk leven naar buiten te brengen, weinig betekenis, ze is genoodzaakt naar een andere uitdrukkingswijze te grijpen het lied van de dichter. Doch dan moet dit lied ook haar eigendom geworden zijn. beantwoorden aan eigen gevoelens. En hier ligt nu juist de onvergankelijke waarde der dichtkunst („het nut' zou de achttiende-eeuwer gezegd hebben) wie in volkomen overgave verzen leest, krijgt deel aan wat door de mensheid gedroomd, geleden en gejubejd is en in schoonheid werd uitgezegd. Voor hem betekent de poezie levensverrijking ook al zou hij niet eens als „de gesluierde vrouw" in staat zijn om iets van de gqjvonnen rijkdom door te geven. OOSTERSE VERTELSELS III. Haroen de krijgsman had zijn boog gespannen en schoot zijn pijl in 't blötitoe van de lucht zo snel dat niemand der omstaande mannen hem na-ogen kon in zijn suizende vlucht. Hafis de dichter had zijn lier gespannen en zong bij 't innig beven der muziek zo schoon dat niemand der omstaande mannen de woorden begreep van 't gewijde •cantiek De pijl van Haroen heeft een palm geschonden, de blaren hangen langs de stam in rouw. Het lied van Hafis heeft men weergevonden in het zingen van een gesluierde vrouw. Uit ..Lyrisch Labyrint". ANTON VAN DUINKERKEN (geb 1903) caiAlek - gewijde zeng. Advertentie. Telefoon 2253. Zaterdag en Zondag VRIJ ENTREE. Speciaal adre« voor intieme diners. recepT(es en vergaderingen. ONZE BIOSCOPEN Kit Garson Schouwburg Bioscoop. Kit Garaon zou ceize man niet zijn. Daarvoor is hij ons te onrustig. Maar z n tijdgenoten schijnen vrede met hem te hebben gehad, blijkens althans het pakkende filmrelaas, dat deze week van zijn avonturen wprdt gegeven. Zn expeditie naar Callforn^ door de woeste streken tussen fWsslssippi en Oregon laat in ieder geval niet» aan spanning en heetgebakerdheid te wensen over. Met bsavour wordt er met de Shonshone's gevochten, van welke pres tatie» de camera een levendig beeld geeft Maar het doel. de bevrijding van Califor- niè van een uitgelezen groep boeven, wordt door ai die chaos bereikt. En daar moet men vrede mee hebben, pais Kit Garson daarmee tevreden ia. Vooêal omdat tenslotte zn beloning niet achteiVege blijft. Voor liefhebber» van Wild-West-avon- turen met een tikkeltje humor en vele boeiende charge*, is er veel te genieten Vooraf draalt een alleraardigste teken film van Walt Dianey „Bone trouble" de avonturen van de hond Pluto op zoek naar een kluif. Shn Antonio Thalia Theater. Het verhaal bedoelt een phase te geven van de Texasser-vee- oorlog. een strjjd omstreeks 1877 tussen de ranchers en grote, georganiseerde en vaak samenwerkende, benden veedieven. Maarzit hoofdstuk speelt .zich niet af op de wijde Texaaeer-prairiën. maar in San Antonio in de Bella Union Music 1^^ Hoofdpersonen "lijn de leider van de «A alles beroofde, met de rug tegen de muur vechtende ranchers, de, eigenaar van de Bella Union en diens compagnon en daar tussenin, een in de Music Hall optredend zangeresje en haar Impressario. Het is wel een spannend verhaal, doch het wordt nogal gemoedelijk en dikwijls met een Vrolijke inslag verteld. Zelfs het grote ge vecht aan het eind doet nief cru. maar komisch aan. De regisseur, David Butler, is stellig daarvoor de meeat verantwoor delijke man. maar met een gemoedelijke komiek als de dikke Szöke Szakall (de impressario), de charmeur Errol Flynn. (de boerenleider) en de lieve Alexis Smith (het zangeresje) ais dominerende facto ren. zou hij er moeilijk ieta anders van hebben kunnen maken. Doch daardoor is de film meer geworden dan een aan eenschakeling van sensationele gevechten en spannende achtervolgingen. Fort' Apache Reünie Bioscoop. De tijd na de Ameri kaanse burgeroorlog, toen de groeiende republiek meer en meer het oog sloeg op de vruchtbare vlakten van het Midden- Westen en daarbij ln strijd kwam jnet de Indianen, wier grondgebied ten slotte be perkt'werd tot enige reservaten, die tijd vol avonturen, toen een man met een paard en een sabel nog een held kon worden; is bij uitstek,geschikt om er een spann'ende film van te maken. Zoiets is Hollywood wel toevertrouwd, doch dik wijl» hebben ze er maar een luidruchtige grap van gemaakt. Het schijnt echter, dat John Ford met Fort Apache van plan waa om met beide benen op de grond te blij ven staan. Jammer, dat hij niet de moeite heeft genomen om nog een stapje verder I te gaan en een inzicht heeft gegeven in de tragiek van de strijd tussen blanke «n Indiaan. Nu bepaalde hij zich tot de toe stand op het fort. waar met de komst van de hoogmoedige kolonel Thursday en diens dochter Phil, tevens de conflicten opdagen. Een conflict met een beetje liefde, maar niet veel. met een mooie jon ge officier, maar Henry Fonda is toch wel sVmpathiek. Verder een botsing met de Indianen, met knap camerawerk en massa-regie. Werkelijk indrukwekkend. De lijst vah' artisten toont wel aan. dat men hier niet te doen heeft met zo mnr een wild-west pief-paf in 't wilde weg: John Wayne. Henry Fonda. Shirley Tem ple. Victor Maclaglen en George O'Brien. Een film, die veel beter is. dan men meestal in dit genre ontmoet ME88EMAKER 11 VERBOOR. Voor de competitie van de Rotterdamse Schaakbond verloor Messemaker II met 64 van NRSV III uit Rotterdam. J. J. Jager Jr—P. Meijer 1—0 B. A. de Jong—P. Confurius 1 J Kool—R. J. v. d. Harst 6—1 W. Meijer—M. Arend l—0 A. BoonefaasC. Witkam 01 F Eijnwachter—P. v. d Linden 0—1 J M. NaereboutW. de Bruyn 01 W. Boewinkel—D. J. v d Berg 11 A. Bruggeman—P. C. Kiahl 1—6 A. H. Kulik—C. Kemp (j—l Totaal 4—6 TUT r. X. »T0*t uit Den Haag ver trekt heden per Westerdam ndar Amarika om in Lake Success zijd bestemming te vol gen éls secretaris van da afdeling mensen rechten van de Verenigde Natter Hl) ls de anijs Mederlandar In daze atdelfeif. Puzzle-winnaars De laatste puzzle in het afgelopen jaar was moeilijk, zodat de laatste loodjes ook voor de puzzle-vrienden het zwaarst wo gen. Maar velen vonden de oplossing. Prijswinnaars onder hen waren: Prijs van 5: W. P. Huisman. Spiering- straat 21 te Gouda; Prijzen van 2.50: B. v. d. Wouden, Walvisatraat 76 te Gouda en Gé Gabry, Hoogstraat 160 te Haastrecht. De prijzen kunnen aan on» bureau. Markt 31. worden ïtgehaaló. BEGIN Ziezo, de feestdagen zijn achter de rug en we zijn weer tot de wanorde van de dag overgegaan. Ik heb een gezellige oudejaarsavond gehad. Om vijf minuten voor twaalf kreeg ik van mevrouw Ter gouw het laatste standje van het ouwe jaar. omdat ik een kegel as over m'n vest strooide. En het nieuwe jaar was nog erg prii. om precies te zijn, het was drie minuten na middernacht, toen ik de eer ste vermaning te pakken had over de kachel, die bijna uit was. U ziet: bij ons thuis bleef alles bij het oude. wat maar goed is ook. want ik hou niet van ver-* anderingen Toch schijnen al die nieuwjaarstoespra ken en redevoeringen en wensen en ver maningen wel iets uitgehaald te hebben. Er was één radio-spreker en die had het er over. dat we blijmoedig en opgewekt aan de volgende 365 dagen moesten be ginnen. Das niet kwaad gezegd Er schijnen een heleboel rneqsen naar hem geluisterd te hebben Dat heb ik gemerkt. (oen ik Maandajpnorpen naar 't kantoor fietste. De ratehnan tian dq gemeente reiniging draaide de feestmars van Wil lem Ciere utt zijn slinger en de postbode riep door elke brievenbus kiekeboe. Een agent stond enthousiast naar me te ztcaaien en toen ik met uitgestoken hand op hem toe fietste, kreeg ik zo maar een bonnetje, omdat ik de uerkeerde hand uit stak En dan die twee melk boeren.' Ze hadden hun bakfietsen aan de kant gezet en schik dat ze hadden. Kijk. dacht ik. dat is de ware arbeids vreugde En ik stapte can m'n fiets en ik zei..Vrienden, laat me delen in jullie klare blijdschap over de zegeningen can de arbrtd. Vertel me. u-at beroert de ge moederen zo tot vroegtijdige uitbundig- heid"? „O", zei de een. ..we staan de pof klanten te tellen, waarmee we het nieuwe jaar intrekken Hij wees op :un melkbroeder ..Hij heeft er maar vijf en tachtig en ik heb er drie en negentig ..Dat is spijtig zei ik. .Niks spijtig", lachte de andere ..Ik heb hem zo ingehaald. Nog één zon maand als December en ire moeten bjj ons eigen ganli poffen". Toen deden ze een rondedans rond een melkbus. Diep in gedachten reed ik. verder. Ik was erg getroffen. Op kantoor juichte de portier me zijn zegewens toe en de direc teur stond persoonlijk achter zijn bureau op en schudde ofize handen. Hij had het over onze goede stad en groei en bloei en wr.rl én en aanpakken en gemeenschap pelijk de dingen zien en doen en eikaart lasten dragen en zo. Ik heb toen meteen maar om opslag gecraagd. Ik heb het niet gekregen Jan Tergouw. Waar bleef die trein Het Amerik. militaire bestuur in Beieren heeft een onderzoek ingesteld naar een trein met ongeveer tweehonderd Duitse vrouwelijke religieuzen, die „ergens in Oostenrijk" moet zijn De zusters, be horend tot een congregatie die bekend ia als die van de „Engelse dames", hadden in Roemenië onder huisarrest gestaan en waren op een internationale trein gezet met visa voor de Amerikaanse zone van Duitsland Oostenrijkse functionarissen hielcjen de trein te Salzburg aan en stuurden hem om onbekende redenen naar de Brennerpa* in de Frenae zone.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 2