AADKSËfV
SPIEGEL
LAND
BESCHERMING,
Zij doodden Boer en begroeven zijn lijk
DE MONTE LUCIA KOOPT
BIJ DE SHIPCHANDLER
Aan de Veer stal wacht een
„wondere wereld"
Jong echtpaar in Reeuwijk
ernstig gedupeerd
GRIEP??
A#si
15 Jaar tegen de Schiedamse
moordenaars geëist
Wa;
Beurs van Amsterdam
Tante Koosje
Vondels Kerstspel
Nieuwjaarstraditie een
misverstand
De „VanderStehg"
op visite
AT C~)
AAR.
ANNEER.
Nieuwe houten woning
van het
ehccl afgebrand
DUS iels van
,,'t Raedthuys"
ADOLPHUS
Te laat..
ma g® mcflÊAGfifs
(gSBD Vr
EERSTE BLAD - PAGINA I
VRIJDAG 14 JANUARI 194».
Enkele maanden geleden deed de Schiedamse politie in de grond van
een binnenplaatsje achter een aan de Broers vest gelegen woning 'een
lugubere vondst, nadat zij inlichtingen had verkregen, dat tegen het
einde van de bezetting daar de "Winkelier Jacob Boer, afkomstig uit
Bloemendaal, die herhaaldelijk in Schiedam vertoefde voor het kopen
van jenever, was vermoord. Praatjes over drie Schiedammers, die
daarin de hand zouden hebben gehad een van hen was A. M-, die op
het punt stond naar Engeland te vertrekken om daar béroepscricketer
te worden noopte de politie M. in verhoor te nemen. Al spoedig viel
hij door de mand en hij legde een volledige bekentenis af.
Twee andere personen, verdacht van medeplichtigheid, werden
vervolgens gearresteerd. Ook zij 'bekenden.
Gisteren hebben de betrokkenen in deze lugubere moordzaak, de
Schiedamse scheepsbouwers. A. M. en J. M. H., beiden 27 jaar oud en
de 33-jarige weger H. J. K., eveneens uit Schiedam, verdacht van
moord met beroving voor de rechtbank te Rotterdam terechtgestaan.
Uit de voorlezing ven de tenlastelegging
bleek, dat K. en H werden verdacht, in
•amenwerking reet M na kalm overleg de
winkelter Jacob Boer naar een huia aan
de Broersvest te hebben gelokt. De bedoe
ling waa hem van het leven te beroven en
Eich daarna meeater te maken van de
ƒ27.000. die hij bij aich droeg. H. zou van
korte afatand een revolverschot op het
hoofd van Boer hebben gelost Na de
moord zouden de drie mannen het stoffe
lijk overschot achter het huis hebben be
graven.
M. werd verdacht het misdrüf Xt-hebben
uitgelokt. HU zou inlichtingen hebben
verstrekt en het plan tot de moord in el
kaar hebben gezet. Bovendien had hij
voorgesteld het geld te verdelen. Mij zou
7000 en de anderen zouden elk 10 000
ontvangen.
Voor deze zaak waa op de publieke en
gereserveerde tribune grote belangstel
ling. Er waren twee getuigen gedagvaard-
Inspecteur W. van Beveren. gaf op ver-
soek van de verdediger* inlichtingen om
trent het verhoor van de verdachten na
hun arrestatie. Kzo verklaarde get.
ging gebukt onder de daad. die hit had
bedreyin. Ook op H. had het misdrijf
diepefindruk gemaakt. De gsinate indruk
beejc get. bij M. vastgesteld
De plannen
De president, mr J van Vollenhoven,
prroeg aan verd M. naar de plannen, die
hU in Maart 1945 had gesmeed om Boer
n het leven te beroven Uit het ant-
Kjrd van M. bleek, dat hij toen in
Ike financiële omstandigheden ver-
keerle. Oorspronkelijk had men Boer in
de tiln van de vader van verd. H willen
vermêorden en vervolgens het lijk daar
ter plaatse willen begraven. H zag daar
van aAen beval het winkelhuis van zijn
zwagerVverd. K aan. dat gelegen is aan
de Broeuvest 43 Tenslotte heeft verd. M.
de uit Bk>emendaal afkomstige Boer. die
op een dk in Maart 1945 naar Schiedam
was gekomen, naar het pand gebracht.
HU had kinnis met hem gemaakt in een
Schiedam# café en vertelde hem dat in
het bewiate pand Jenever te koop was.
dte contant moest worden betaald. Boer
had veel geld bU zich. Later op de dag.
nadat het mlsdrUf was gepleegd, heeft
verd. M. zich weer naar het huis aan de
Broersvest begeven om met H. en K. af
te rekenen.
De moord
Verd- H.. door de president ondervraagd,
zeide de avond tevoren met M. en K te
hebben gesproken over het ..koud maken"
van Boer H. zou voor een schietwapen
zorgen. Men zou Boer aan fcen met jene
ver gevulde bemande fles laten ruiken.
Dan zou H. hem vanachter doodschieten.
Dit is gebeurd. Vervolgens heeft H. het
lUk op het achterplaatsje neergelegd, na
dat K. de portefeuille van Boer. waarin
ƒ27.000 bleek te zitten, uit de kleding van
het slachtoffer had te voorschUn gehaald.
H. heeft een kuil gegraven en daarin
heeft men het lUk verstopt. Pas later ver
nam verd. H.. dat het slachtoffer Boer
heette
Verd. K. verklaarde bij zUn ondervra
ging door de president, dat M. had ge
zegd. dat het om het ..wegwerken-1 van
een minderwaardige NSB -er te doen
was. Samen met H. heeft hU het lijk met
gekruiste benen in de kuil gestopt.
Verd M.. andermaal voorgeroepen, ant
woordde bevestigend op een vraag van da
VrUdag 14 Sanaart.
Avondprogramma
HUv. I (N.C.R.V.) Gr.pl «.IS Lezing;
g.M Ned. Str.kr.; 7 Nieuws; 7.13 Geestelijks
liederen. 7.J0 Actueel geluld. 7 45 C.N.V-
kwartier, a Nieuw»; «15 N.C.R.V.-kwartet;
45 Hoorspel. »aa Omroeporkest. l« Le
sing; li-J* Omroeporkest; i« 45 Avondover
denking; 11 Nieuws; 1115 Gr pl.; 11.45 Plano
HUv. II (V.A.R.A.) Nieuws; «15 Feestmu
ziek; 4S Violoncel en plano; 7 Denk om de
bocht. 7 15 Regertngsultzendtng1* Tien
voor acht; Nieuws. «M (V.P.R.OAlma
Muslca. «M Cursus (V.A.R.A.) Men
vraagt. S3* Hoorspel1« Buitenlands
weekoverzicht; lt.15 Swing and Sweet; lt.4«
(V.P.R.O Vandaag; 1« «5 Avondwljdlng; 11
Nieuws; 11.11 In huwelijk en gezin. 11 .3»
concert
Zaterdag 15 Jaattarl.
Dagprogramma.
HUv. I (KRO) 7 en Nieuws; «15 Pluk de
dag; I Voor de vrouw. «5 Slavisch concert;
Kleuters; lfl.15 Gr pl 11 Zonnebloem;
1145 Schoolradio; iris Zang. orgel. 12}]
Amusements ork 1 Ned Str.kr.. 15* Film
en toneel; l.li Plano. 2 2S Eng. les; 14«
Sticht» Planokwartet. I.ia Muzlekcursut,
3 2* WInterswljkse Orkestver 4 Zedenver
wildering: 4 1# Plano, orgel. 4 M De schoon
heid van het Grëkortaans; s Wigwam
HUv. II (VARA) 7 en i Nieuws; 111 Uehte
klanken; M Waterstanden: «.25 Gr pl
(VPRO) 1« Morgenwijding: (VARA) l«.M
Feuilleton: 1«.3S Arbeldersultrending. 11.25
Piano; 11 Lunchconcert; 12 2« Land- en tuin
bouw; 12.23 Zang met orkest: 1 Nieuws; 1 2i
Miller sextet: 1 5# Orgel. 2 AJC; 2 2S Ben-
jamlno GlgU; 2.2» Stafmuzlek van da Am
sterdamse Politic; 1 Trtes hoorspel. l.ZS Om
roep Kamerork 4.1« Komt u binnen: 4.25
Jan Corduwener: I USA.-Cabaret; 121 Om
•n nabij de twintig.
Avondprogramma.
HUv I (KRO) Voikallederenkwartet115
Journalistiek weekoverzicht; IN Ned Str.
kr: 7 Nieuws7.15 Promenade ork
Nieuws: a.as De gewone man: «.12 Plano;
t.2« Lichtbaken; IS# Chopin; I Negen helt de
klok; 5.45 Estafette; ia Ork. Zonder Naam.
II» Actualiteiten: 1« 45 Avondgebed. 11
Nleuwi; 11.» Moderne Amerikaanse compo
sities
HUv n (VARA) Nieuws; Om en Om
T Artistieke staalkaart; (VPRO) 7» Hoofd
organisatie van het West-HUlwerk: 7 45
Lezing: (VARA) Nieuws; I.M Dingen van
de dag. 1.15 Omroep ork. en Omroep opera-
ktfor: Socialistisch commentaar: MS De
Bónte Bal: ia Stradiva Sextet; 14 25 Lief
hebberijen; 1««« De Jonge Flierefluiters; 11
Nieuws; 11.» Kwartet Sem Nljveen.
Arnhehis orkest in nood
Het totaal tekort van de Arnhemse
Orkest Vereniging bedraagt tot en met
het exploitatiejaar 1947— 48 f 140 000 Het
peneloenfontf» van de orkestleden, dat
f 80 000 groot waa. Is geheel opgebruikt
De mlnlater van O K en W. ia bereid
het tekort met f 70.000 te verminderen,
mits een voorgestelde reorganisatie
wordt doorgevoerd en Arnhem zelf het
restant voor zijn rekening neemt
B en W hebben ln die zin een vooratel
aan de raad gedaan. Zij voegen daaraan
toe. dat. zo er op korte termijn gèen
ingrijpende maatregelen worden genomen.
het A.O.V -orkest zal moeten worden op
geheven.
president, dat hij nog een plin voor een
overval met beroving ln petto had.
Hiervoor had hij een achtenswaardige
Rotterdammer, in Kralingen woonachtig
uitgekozen. Dit plan is evenwel niet tot
uitvoering gekomen Het initiatief tot het
vermoorden en beroven van Boer ia ge
heel van verd M uitgegaan
Na de bevrijding heeft de vrouw van
de verslagene. die in zijn woonplaats ala
fel antl-Dults bekend stond, een onder
roek naar zijn verdwijning ingesteld Zij
i»,toen naar Schiedam gegaan en is daar
in contact gekomen met M Deze zeide
haar van niets te weten.
Requisitoir
Het O M waargenomen door mr C
baron van Dedem. schetste in zijn requi
sitoir de grote beroering, dje de ontdek
king van het misdrijf te Schiedam tcWceg
had gebracht en hij beschreef de loop van
het onderzoek, door de Schiedamse politie
verricht,\ waarvoor hij niets dan lof had
Als er oalt van moord sprake I*. aldus
de officier, dan la het In dese saak. Het
plan li tot ln de kleinste b^sonderheden
'voorbereid. Het is uitgegaan van M Ver
dachten K. en H. si|n schuldig aan het
plegen van moord. M. Is de ultlokker.
Europas* eenheid. Van tol 7» Fe
bruari i.i zal te Brussel het eerite In-
lemaUonale congres van de beweging voor
Europese eenheid worden gehouden Op 2«
Februari rullen bij die gelegenheid Winston
Churchill. Alclde de Gasper! Pau: Henrl
Spaak en waarschijnlijk ook Leon Blum In
het Paleis voor 'Schone Kunsten het woord
voeren
Schaken-
Schmidt's eerste nederlaag
in het Hoogoven-tournooi
De uitslagen van de afgebroken partijen
van de 5e ronde van het Hoogoven-schaak-
tournool te Beverwijk lulden Van Schel-
tlnga—Van Steenis O Kelly de Gal
way—Wade i
De resultaten van de vijf partijen van de
Se ronde zijn: Schmidt—O'Kelly de Galway
0—1 Van Steenis— Bergsma t—'< Wade
Hrnneberke Tai takower—Baay 1—fl.
Van Scheltlnga—Golombek 1—0
De stand luidt thans 1 en I. Schmidt en
Tariakower 4 punten. 3 en 4 O Kelly de
Galway en Van Scheltlnga 1 t punt. 5.
Henneberke 3 punten r 1 afgebroken:
Golombek 2 punten: 7 en I Wade en Baay
2 i punt. I Bergsma 2 punten: 1«- Van
Steenis l punt - 1 afgebroken.
Advertentie.
Venijnige Rheumatiek -
maakt de sterkste mensen ziek
want rheumatlache pijnen ondermijnen
het hele geatel. het^ humeur, het huiselijk
leven. Laat liet toch zo ver niet
komen drijf de oorzaak van Uw lijden
uit Uw leden Dat kan met Kruachen
Salts Kruschen helpt U Uw kwaal aan
te vallen ln de kiem onzuiver bloed.
De aansporende werking van de zes
minerale zouten van Kruschen op lever,
nieren en ingewanden, wekt Uw organen
op tot jeugdige, krachtige werking
Daardoor gaat het bloed sneller stromen
en onzuiverheden, schadelijke zuren, kun
nen zich niet meer vastzetten. Die toch
zijn de oorzaak van Uw lijden en pijn.
Naarmate deze regelmatig worden ver
wijderd vóór zij schade kunnen aanrichten
en U leed berokkenen voelt ge U allengs
bevrijd van Uw pijnen; ook van de angst
voor steeds maar nieuwe dreiging van
steeds heftiger aanvallen Probeer 't met
Kruschen. waarom zoudt ge niet1 Vraag
Kruschen bij Uw Apotheker of Drogist
Spr uttte zijn grote deernis voor de
familie van de verslagene
Moeten deze verdachten gelijkelijk of'
niet gelijkelijk worden gestraft, vroeg
spr Naar zijn opvatting moeten zij gelijke
straffen ontvangen, want zij hebben in
volledig vertrouwen en nauwkeurig over
leg /aamgewerkt voor het bedrijven van
een afgrijselijke moord.
Spr. eiste tenslotte wegen medeplegen
en uitlokken van moord legen elk der
drie verdachten vijftien Jaar gevangenis
straf met aftrek van de voorlopige
hechlenia.
Uiterlijk onbewogen hoorden de ver
dachten de eis aan
Daarna kwamen de verdedigers, mrs K
H Zicleman J Bodyer en Th J E Hulj-
zera. aan het woord, die in uitvoerige
pleidooien op de demoraliserende invloed
van de bezettingstijd wezen en de clemen
tie van de rechtbank inriepen.
De president heeft vervolgens de uit
spraak bepaald op 27 Januari a*
AU ander* middelen ge
field hebben l w hoestaaa-
tallen minder benauwd
maken, neem dan het middel
waarop nog alechta zelden
>%rg eroep la gedsaa
AKKER
Generale Synode
'Ned. Herv. Kerk
De Generale Synode der Ned Hervorm
de Kerk. op- Woudschoten te Aus1erl:tz
bijeen, zette Woensdag de behandeling
van de ordinanties van het ontwerp-
kerkorde voort De ordinantie voor de
bediening van de H. Doop kwam zonder
belangrijke wijzigingen in eerste lezing
gereed Zij werd met algemene stemmen
uanvaard Daarna ving de Synode aan met
de ordinantie voor de opleiding en vor
ming van de dienaren des Woords en
voor de theologische arbeid der Kerk. De
Svnodc bepaalde, dat in haar tommiseic
van bijstand voor het theologisch hoger
onderwns om twee synodeleden zitting
zullen hebben Voorts besloot de Synode,
dat tot kerkelijk hoogleraren benoembaar
zijn zij. die de Kerk tenminste 5 Jaren al»
predikant hebben gediend Ontheffing van
deze bepaling is mogelijk.
Uitvoerig werd daarna "gesproken over
plaats en functie van hei«#eminarium aan
het einde der opleidingV Besloten werd.
■dat dit seminarie zo 6poedig mogelijk zijn
werkzaamheden zal beginnen Het semi
narie zal voorlopig worden ondergebraent
in het. op het ferrem van de stichting
Kerk en Wereld te Driebergen staande dr
Evkmanhuis (conferentie-oord), doch zal
van de leiding dier slichting geheel los
staan.
In de avondzitting bracht dr J J Stam.
Ncd Hcrv predikant te Rotterdam, ver
slag uit van znn bevindingen gedurende
ziin reis door Canada.
Tenslotte werd in het laatste deel der
avondvergadering het beleid van het
moderamen inzake het Indonesische
vraagstuk besproken. Dit beleid werd
goedgekeurd
Kerk en staat In Hongarlle He: stra-
menlljke episcopaat van de Rooms-Katho-
lleke Kerk ln Hongarije heeft inedegraeeld.
dat het de onderhandelingen met de lege
ring. die kort na de arrestatie van de Hon-
gaaise primaat, kardinaal Mlndszenthy. wa-
I ren begonnen, niet kan voortzetten.
Een «chip komt in de haven (XI)
m zou de zeeman een uitzondering mdken op de regel en zou de weg
r zifli hart niet door zijn maag lopen1 Niet. dat hij de kok in de kombuis
het hof zal gaan maken Maar het is wel een feit. dat een goede kok met evenveel
respeot wordt behandeld, als een slechte wordt overladen met een uitgelezen
stroom zflte verwensingen en onwelwillende opmerkingen. Met een variant kun
nen we zeggen, dat de weg naar het goede huméur van de zeeman loopt over dc
hard!:J - -
kombuis. I
alle hardheid van het zeemansleven.
onverbrekelijk
1 - iiv >,,u„..,v wit, nuai aan uuvi.ii
lange werktijden onder dikwijls allesbehalve prettige omstandigheden zijn ver
bonden. niet gecompenseerd wordt dodfeen stevig menu, dan ziet het er op een
schip somber uit. Dan kan de zeeman beter afr~~*"'
ning 1
Ofticlél* notering van de Ver v d Effectenhandel
DONDERDAG 13 JANUARI
t ged. en bied 8 ged en laten bieden f laten
ACTIEVE FONDSEN
AANDELEN
LAATSTE NOTERINGEN
V.K. Heden
Kol Bank A 95 92'
N-l Handbk A 118'. 117»
NdHandlM cA 155'
AKU
Bergh&Jur
299
A 182'
A 303
Berkel Pat A 112'
Calve Delft cA 152
Centr Sulk A 16B
Fokker A130'
Gelder Pap A 140'
KNHoogov cA 190 idz i
Lever Bros cA 26flt 267|
Ned Ford A 265»70[ 260(
112'
151
168 i
134t
141' 4
Ned Kabel A 248
Philips A 227
Wllton-FUen A 166' i
Bllllton le r A 510
BH li ton 2e r A 407
Dordt Petr A 286
Kon Petr A315
Moeara En A 528
Amst Rub A 166'
Bandar Rub A 155
Deli Bat Rb A 113
Kepd Lemboe 92*
Lampong Sum 51'
Majang Ld A 68
N Noor» PI A 40t
O-Java Rubb 72
Oostk Dé cA 106
284 i
312' .3' V
5251
166' .7
155
112'
89 t
50* .t
105
Serbadl Rb A 74*
Silsu Sum A 62
Sum Rubb A 95'
VerindCult A 70
Holl Amlijn A 166 »t
JavaChlJap A 153't
KNSM NB'z A 146
Kon Paket A 166' it
Nd Schv U A 169' 1
Ommeren Sch 179'
Rott Lloyd A 154t
StMUNederl A 172'
HandvAmst A 175' 17
Java Cult A 97 tf
N-I Sulk U A 109t
VerVorslC A 52'
Dell-BatM A141*
Dell-Mtsch A 158 1
Senembah A 149
DIVERSEN
Müller C NB 156'
Scrip# HVA t 436t
DONDERDAG 13 JANUARI
8TAAT8LENINGEN
97|J8 971188
100,'» 100,1
98'
Nederland
1000 '47 3»-3
11000 47 3
Invest Cert 3 98' .1
1000 NWS 24 80U 81
100 Spaarc 24 101,'«t 101
NIflOOO 37 A 3 96)1 96
OBLIGATIES
Rdam 37 I 3 34 101 10
Rott Hyp 3» 98 9
BerghdtJur 34 104 10
Levers Zp 34 103'10
Bat Petr Mij 34 102: 10;
Amst Ol 100 3 116'11!
Witte Kruis 80 130 12!
AANDELEN
Amst Bank A 158'151
Holl B Un cA 219 211
Rott Bank A 168 161
["went Bnk cA 173' 171
RottBelCona A 168 161
Mian Co A 70
Ircda Mach A 132'
?mb F St Hth 133
loudaAp K A 169
-fero Cons A 159'
ntGewBet A 133t
Meelfa NB cA 234t
Ned GlstSo A 292'
I Schelde NB A 100
Stokvis A143
Stork Msch A 131
Werkspoor A 144
Wijers Ind
Aniem NB
N-Ind Gas
IntCr&Hnd
LlndeTeves
GeEw&Wh
Gouda Kaas A.156'
N Mil Walv 113 112
ZeehKsSaba A 92t 93
Dell Sp A 70t 70
N-I Spoor A 33'33' it'
Mad Sttr pr A 26' .f 27
Sem Cherlb A 13'13'
Albert Heijn A 193 191'
V Phar Fab A 108 107
A 199
A 106'
A 124'
A 203
A 136
A 146
137t
CERTIFICATEN VAN
AMF.R1K AANDELEN
Am Hide St L
3'
3'
Am Smelt Ref
56'
56'
Anaconda C
35
35
Bethlehem St
01
99
3en Motors
60'
60'
Int Nickel
30'
30'
Kennecott C
58'
58
Rep Steel C
26'
26'
Stand Branda
Si1»
4
Un St Steel
73'
73'
Cit Serv Cmp
47' ,f
471
int Tel St Tel
9»
R
Cont Oil Cy
56'
57'
Mid Continent
46' «t
46'
Shell Union
39' »t
39'
Tide Wat As»
24'
24»
Int Rubb Cy
1'
1'
Balt&Ohlo Sp
9'
9
Miss Kans Tex
.4'
4'
N-Y Centr Rr
12' 4»
12'
Pennaylv Rallr
16'
16'
South Pac
494
49
Studebak Crt
20'
20*
Prolongatie
2'/»
2'
LUSTELOZE MARKT.
Evenals de laatste dagen droeg de handel op de effectenbeurs te Amsterdam
gisteren een traag karakter Het publick betoonde niet de minste ondernemingslust
en een van de voornaamste kenmerken van de markt was dan- ook het grote gebrek
aan orders De stemming kon wellicht het best worden gekwalificeerd als lusteloos
Zoals veelvuldig voorkomt bij geringe affaire legden de koersen ook thans een
neiging tot achteruitgaan aan de dag. maar d* affaire wa» te gering dan dat er
plaatsruimte was voor grote koersafwijkingen. De bekende toonaangevende aandelen
bewogen zich tussen zeer nauwe grenzen
De beleggingsmarkt was stil In obligatiën van Indische tramwegmaatschappijen
ontwikkelde zich enige affaire, waarbij een vaste stemming kon worden waarge
nomen De koersen waren hoger Indonesische gemeentelijke obligatiën waren even
eens goed gedispoheerd. Prolongatie 2' 4 procent
De kok van dë Mor.te Lucia zou geen
goede koers kunnen stomen, als hij niet
beschikte over victualie, die hem in staat
stelt wat goeds te brengen In de kajuit,
de messroom en op dg bakstafePvan het
volkslogies. En dat moet in hftt buiten-
land. en in dit geval dus in Rotterdam,
do shipchanÖler leveren
Het is een merkwaardig bedrijf-van-de-
waterkant. dat warenhuis-voor-s» hepen,
dat door dc shipchandler wordt gedreven
een bedrijf, waar men op zijn qui-vive
moet zijn. Want dc klant, al is hij dan qok
een vaste, die altijd als hij in Rotterdam
kom*, zijn stpres van zijn eigen ship-
chandler wil hebben. »s niet gewend, dat
hij om zijn spullen moet lopen ln dat op
zit ht is de zcemart" gejnakzuchtig Wie
hem wat verkopen wil. moet zich als de
kippen bij hem melden Dan wil hij wel
eens zien wat hij van die kere'. kan ge
bruiken De shipchandler. die niet met het
kriy^lcnlershoekje aan boord komt, is
geen goede.
•Maar de victualiehandelaar moet ook
andere goede eigenschappen hebben
Staat hi) voor zijn werk dan geeft hij
alle mogelijke service aan zijn klanten. Hij
zorgt niet alleen, dat de eterij ip dc ge
wenste hoeveelheid en van prima kwa
liteit zo vlug mogelijk aan boord komt.
hij zal ook. als dat nodig mocht zijn. voor
een dokter zorgen uls er zieken zijn en
niet uit anderen hoofde voor een medicus
wordt gezorgd. Hij zal dc vertrouwde
vriend zijn van elk lid van de bemanning
Hij zal graag brieven posten, geldzendin
gen verzorgen en andere diensten ver
richten. waarmede hij de zeeman een ple*
zier bereidt De shipchandler la niet al
leen de winkelier Hij is een manusje-van
-alles en wordt als zodanig ook zeer ge
waardeerd
Rotterdam telt zo tussm de 20 en 30
ran deze bedrijvenSgrote en kleine. En
het zijn u-crkelijk met alleen Neder
landers, die het Inoefenen. Er zijn
Grieken, Portugezen. Noren, Zweden,
Italianen en Denen onder en het is lo
gisch, dat zij het meyt hun eigen
landslui tot klant hebben Men uiordt
in den vreemde als het kan het liefst
door een landgenoot bediend. Er is dan
dadelijk een sfeer van vertrouwen eii
vertrouwen is veel waard, vooral als
het op huishoudelijke dingen aankomt.
Toen de Monte Lucia de Waterweg bin
nenkwam. gaf Dirkzwager de betreffende
shipchandler direct het seintje door en
kort na het meren in de Maashaven was
de vertegenwoordiger al aan boord Of de
Monte Lucta wat nodig had1 En of. want
het proviandruim was aardig leeg en een
naai het Zuiden
120 ..Dan zal ik het u
uitleggen. mevrouw,"
vertelde Pierre, die ein
delijk de zaak door had
,,Er Is hier een grote
zakkenrollersbende, die
de Witte Muis heet De
zakkenrollers proberen
altijd zo vlug mogelijk
van hun buit af te
komen, en daarom geven
ze aljes af aan een ben
delid. die het veilig af
levert. Zo"h man moet
er natuurlijk degelijk en onschuldig uitzien, en toen meneer Wol
zak niets aanpakte, hebben zij gedacht, dat het comedie was en
hebben ze hem alles stiekum in de zak gefutseld
Dat is de verklaring' zei dc commissaris, die zich niet prettig
voelde vanwege de zaakgelastigde van Paktssan
..Maakt uw verontschuldiging tegen deze ridder van de Witte
Muis. commandeerde dc man uit Pakissan indrukwekkend.
Het speet de pofitie verschrikkelijk, dat zij de ex-deurwaarder
moest laten lofien Men hield daar niet van belastingdeurwaar
ders.
Wolzak ging met het air van de vervolgde onschuld heen Hij
betuigde aan de zaakgelastigde van Pakissan zijn hartelijke dank
voor de bemiddeling Deze nam met een eerbiedige groet voor
de ridder in de orde van de Witte Muis afscheid
„Denk erom Wolzak," zei mevrouw buiten, „dat je dat gevaar
lijke uithangbordje van de Witte Muis binnenhaalt, anders zit
Je straks weer op het politiebureau."
Een lieldetgeechiedenis
39)
Ik had niet verwacht dat ze me wil
de herkennen, zei Kenwyn rustig
Niet? En zelfs indien dat niet het
geval was geweest dan had je ons toch
gerust kunnen bekennen, dat ze een
vriendin van je was Het was niet zeer
prettig voor je geweest, wanneer we een
van allen een mipdèr vleiende opmer-
kingf over haar gemaakt hadden.
Hij glimlachte en keek peinzend voor
zich uit.
Ik geloof niet. dat daarvoor veel ge
vaar bestond, zei hij. Denk je wel?
Het gelukte haar eveneens te glim
lachen.
Nee. Ze is bijzonder mooi. gaf ze
aarzelend toe
Ja. dat ia ze zeker, en ze voelt zich
niet erg gelukkig, voegde hij er aan toe.
Hij had een juiste snaar in haar ge
moed beroerd.
Is ze dat werkelijk niet? vróeg zC
dadelijk En oppervlakkig geoordeeld zou
men toch waarlijk zeggen, dat ze alles
bezit wat haar gelukkig kon maken.
Schoonheid, succes en tenslotte een bij
zonder knappe partner, die heel duidelijk
laat merken dat hij tot over zijn oren
verliefd op haar is Bij de laatste woor
den zag ze er uitdagend uit.
Miguel houdt heel veel van
- O ja.
haar
Heet hij Miguel? Ken je ze dus bei
den1 Vertel me eens het een en ander
over hen.
..deftige familie" verveelde hem gruwe
lijk. Zodra hy dan ook oud genoeg was,
verdween hij en vatte het beroep van
zyn vader op
En Nicolette1 vroeg Shirley, foen
hij zweeg.
Zij was de dochter van een Engelse
dorpsdokter en een mooie Russin. Ik ver
moed dat er in hun familie ook een
danseres moet zijn geweest, omdat Nico
lette al van kind af aan dol op dansen
Is dat haar werkelijke naam
Nicolette?
Ja. ze heet Nicolette Arden. Twee
maal liep ze van school weg om zich bij
een reizend gezelschap als danseres te
,_j„„ i voegen en ik veronderstel, dat haar
f.JS .r, ouders tenslotte tot de conclusie moeten
Romana's vader was een Spanjaard en
evenals hij danseur. Hij liep weg met
een mooi Engels meisje van goeda fa
milie Hij trouwde met haar, doch haar
deftige familieleden wilden niets meer
met de afgedwaalde dochter te maken
hebben en trokken hun handen volkomen
van haar af Hierdoor schenen ze finan
cieel in slechte omstandigheden te raken
en moeten echt armoede hebben ge
leden. Ze stierven kort na elkaar en lie
ten een kind Miguel achter En I
toen kwam haar familie te hulp en bracht
hem naar Engeland, waar hij opgevoed
werd. Miguel was een geboren danser en
een artiest tot in zyn vingertoppen hij
Is een uitstekende musicus ook -tndi I
zijn gekomen dat het tot niets leidde,
langer tegen haar neigingen te verzetten,
en daarom stonden ze haar ook toe goede
danslessen te nemen.
•St- Dus je hebt haar al als kind gekend?
vroeg Shirley Die gedachte bracht haar
een merkwaardige verlichting, merkte ze.
Niets kon volgens haar opvatting veiliger
en onromantischer zijn dan een vriend
schap. welke uit de kinderjaren dateerde
O nee. klonk het antwoord Ik ont
moette haar voor het eerst kort nadat zij
met Miguel Romana optradDat is
ongeveer vjjf jaar geleden. Ze moet toen
ongeveer twintig zyn geweest en Miguel
•en jaar jonger. Ze hadden in Londen
een overweldigend succes en het publiek
was opgetogen over hen.
Is ze met Romana getrouwd? vroeg
Shirley aarzelend.
Nee Nadat ze een paar jaar samen
waren opgetreden, trouwde ze met een
ander cn toen moest hij het een tyd lang
zonder haar als danseuse stellen
En laat haar echtgenoot haar nu
kalm met die partner optreden? riep ze
verbaasd uit.
Er had een opvallende verandering
plaats met de uitdrukking van rijn ge
laat Bitterheid cn diepe droefenis weer
spiegelden zich in zijn ogen en het duur
de enige seconden voordat hij ant
woordde.
Haar echtgenoot stelt geen eisen
meer. zei hij tenslotte langzaam. Daarna
vervolgde hij
We hebben nu genoeg gepraat. La
ten we wat gaan dansen
Shirley gaf toe Niettemin betrapte ze g,nds 1841 mee spot" Opmerkelijk Is ov.
er zich op, dat haar laatste restje opge- -- -*-» •-•- -
wektheid verdwenen was. Gewoonlijk
genoot ze er ten volle van met Neil te
,dansen doch thans liet het haar koud
en onverschillig en waren haar bewegin
gen zelfs volkomen werktuiglijk. Bij ujn
laatste woorden Haar echtgenoot stelt
geen eisen meer. had een onbeschrijflijk
gevoel van angst zich Van haar meester
gemaakt. Als een bliksemflits drong het
tot haar door. wat die woorden beduid
den T- welke diepe betekenis ze bevatten.
(Wordt vervolgdi.
deze voorrade lei-ert ,de ship-
chandler aan de schepen
dag of tien varen lagen zeker weer voor
de boeg
Goed. dc douane wist wat er Ban vic
tualie aan boord was Voor eert Wc» we
ken varen is er ..zoveel'' nodig Asjfcftleft.
De shipchandler kan toewijzingen gaan
halen voor zover het distributie-goederen
betreft en hy kan de bestellingen in qrde
maken Moet er een klein pannetje zyn,
omdat de koksmaat zo n onontbeerlijk
kombuis-stuk over de muur heeft laten
sukkelen1. Geen nood. de shipchandler
heeft het
Hij heeft een magazijn vol spullen van
de meest uiteenlopende aard En heeft hij
eens iets niet. omdat Je nu eenmaal niet
.lies in voorraad kan hebben, dan^wect
hy er in de kortst mogelijke tijd aan le
komen Vlees. meel. aardappelen, vet,
blikken melk. olie. blikgroenten. dat
alles wordt in de vrachtauto geladen of.
.als het schip ergens op de boeien of
de puien ligt. in de motorboot en er
wordt geen tijd verloten De Rotterdamse
haven houdt nu eenmaal van een razend
tempo* en de shipchandler. die dit tempo
niet kan volgen, kan gerust zijn matten
oprollen.
Ik moet service geven, zegt hij, service,
dag en nacht Als een onbekend schip
's nachts om 3 uur in dp Waalhaven komt
dan moet een van m n mannetjes er op
af. want er kan wat te leveren zijn en
dus wat te verdienen En als hij meer
dan etenswaren nodig heeft, dan gaat dat
nok Kijk maar in mijn rpagazijn. Daar
i.ggen stalen trossen en manilla's, vaten
olie en teer en allerlei andere zaken
Want het schip vraagt ook ziin verzor
ging Dan moet dc kapitein ook bij ons
terecht kunnen
De ship, handier heeft een bedrijf, waar
hard wordt gewerkt, een bedrijf, dat In
een wereldhaven onmisbaar is en dat. als
het op volle toeren werkt, meebouwt aan
de goede mam. die Rotterdam ondër da
zeevarenden van de wereld bezit.
Albert van Dalsum heeft onlangs in een
weekblad de mening verdedigd dat de
traditie om de Gljsbreght van Vondel op
1 Januari te vertonen op een misverstand
berust, want de Gljsbreght is een Kerst
spel. De eerste vertoning had trouwens
in 1637 op Tweede Kerstdag gegeven moe
ten worden, maar door ingrijpen van de
gereformeerde predikanten werd de pre
miere verschoven naar 3 Januari.
Het Alg. Hbl. heeft een aantal bevoeg
den om hun oordeel over die opvatting
gevraagd.
De Amsterdamse wethouder voor de
kunstzaken, mr A. de Roos. wil de Nieuw
jaarstraditie gehandhaafd zien. omdat men
zich juist bij de jaarwisseling op de op-
tcn neergang van het leven van Amsterdam
bezint. De directeur van de Stadsschouw
burg de heer J M Rondten daarentegen
is het met Albert van Dalsum eens De
Vondel-professor Anion van Duinkerken
geeft toe. dat dc Gljsbreght. In verband
met de Kerstviering gelezen, de diepste
indruk maakt, maar meent, dat het klein
zielig zou zijn. de traditie van Nieuwjaar
te verbrëken Prof dr N A Donkersloot
ziet in dc Gysbreght meer dan een Kerst
spel en is voor handhaving van de Nieuw
jaarstraditie De auteür Maunts Dekker
Is het daarmee eens De dichter Victor F
van Vriesland vraa# dringend, niet aan
dc bestaande traditie te tornen, in het be
lang van ons toneel, dat toch al zo arm
is aan tradities. De romancière Top Naeff
ziet er een artistiek gevaar in. als de
Gysbreght aan de Kerstviering zou wjr-
den ..aangepast". Ben Albach. auteur van
het boek „Drie ecuwen Gljsbreght". wljri
er op. dat het drama na de eerste verto
ning in 1§37 zowel vóór als na Kerstmi»
werd gespeeld Sinds 1841 pas werd het
traditie, de Gljsbreght op Nieuwjaars
dag te vertonen en niet eerder Er zou vol
gens deze autoriteit veel voor te zeggen
zijn. de Kersttraditie te herstellen Drs
W Ph. Pos directeur van de Toneelachool
vraagt onvoorwaardelijk herstel van da
Kersttraditie De toneelspeler Johan Fiolet
vraagt of men op 1 Januari naar de
Stadsschouwburg gaat om de Gtjibreght
of om de Bruiloft van Kloris en Roosje
(met wens) Is het laatste waar. dan zou
de Gljsbreght op Tweede Kerstdag moeten
worden vertoond De woordvoerder van
de rei van Edelingen. Robert da Vries,
is ook voor Kerstmis
Men ziet; de méningen lopen nogal
uiteen.
De indruk bestaat, dat Albert'vsn Dal
sum de Gljsbreght merr en meer wil ver
geestelijken. meer en meer wil maken lot
een gedramatiseerde preek Als dat strookt
met Vondels bedoeling, behoeft men ni«t
aan een traditie vast tc houden, die er
rigens. dat de echte toneelmensen nj
een» idealistischer hebben gedacht dan de
professoren en literatoren'
Overstroming op glclllt- Het aann-u-
dend slechte weer heeft in Slciil# voor 1 n-
derden m.l.locnen lire schade aanger.ch 'n
de provincie Mess na woiden laliljke r-
strxwn ngen jrmtliT en hei dorp *1 n;j'f.
Meilo waar 47 hui/en zijn h*»-h-d ;d <»o
nog het nodise n.e- n'v» :»n en» het
wassen van de be-«stroom Chloda:».
VRIJDAG 14 JANUARI 1949.
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA S
Een UURTJE ZWERVEN aan boord
van de VanderSteng. het contactvaar
tuig van het comité „Onze Marine", dat
dezer dagen aan de Veerstal ligplaats
heeft gekozen, maakt iemand spoediger
vertrouwd met en meer geïnteresseerd
voor de Nederlandse marine in de
ruimste betekenis van het woord, dan
het lezen van talrijke boeken over de
zeevaart Want woorden als sextant,
vloeistofkompas. draadloze telefonie en
-telegrafie, krijgen voor de leek veel
meer betekenis a!s hij ze ziet en hun
werking hoort verklaren en zelfs
ervaart dat wanneer hun namen tot
ham willen «preken uit de bladzijde van
een boek Dat zwerftochtje door dat
..zeemanswereldjukwordt door d:e ver
klaring en ervaring een instructief genoe
gen Men ziet er alle navlgatiewerktuigen
en moderne machinerieën, die men op
de grote zeeschepen verwacht, men leert
er het werk kennen van onze marinc-
f mensen en de omstandigheden, waaronder
zij leven. En iedereen aan boord i» bereid
om daarvan te verteljen. Er is een zaal,
waar film* over de scheepvaart worden
vertoond en waar een kleine tentoonstel
ling is ingericht, die laat zien welke
grote betekenis koopvaardij cn konink
lijke marine voor Het economisch leven
hebben Daar ziet men ook foto's van
dc Willem Barendsz en een harpoen,
^waarmede de walvissen worden gevan
gen.
De VanderSteng is. zoals geschreven,
ccn contactvaartuig van het algemeen
Nederlands comité „Onze Marine" Een
comité, dat zich ten doel stelt de Neder
lander nader te brengen tot alles, wat op
om en van het water leeft, de verstevigihg
VBn het contact derhalve met de marine
ln algemene zin. waaronder moet worden
verstaan, de Koninklijke Marine. de
koopvaardij, de binnenvaart, de visserij
en de watersport
Varend volk
De marine heeft een voorname taalf in
ons economisch welvaartsatreven. men
kan zeggen, dat zij er vooj- 25' toe bij
draagt En met dit cijfer in z n gedachte
krijgt het bordje met het opschrift ..Een
varend volk. een werkend volk", dat ln
een der salons aan boord van het schip
hangt, voor de bezoeker wezenlijke In
houd Want varen betekent werken en
werken Impliceert deviezen, productie
verhoging en toenemende welvaart Het
verlenen van diensten bij het goederen
transport voor binnen- en buitenland,
het transitoverkeer. de visserij met de
mogelijkheid van export, öe "scheeps
bouw. het zijn alle middelen van bestaan.
di# in ruime mate kunnen Jjijdragen tot
4 verhoging van het welvaartspeil Alom
ln de wereld is gebrek aan acheeparuLmte,
aan geschoold personeel en in dat tekort
kan ons land. a'.s zeevarende natie met
Inspanning van alle krachten in pelang-
rilke male voorzien.
Na de bevrijding is het comité begon
nen aan de verwezenlijking van zijn plan
nen óm door middel van contactvaartul-
gen daadwerkelijke belangstelling voor
het werk van varend Nederland op te
wekken De eerste van deze boten is dc
VanderSteng. een schip da4 43 meter lang
i.«. zever meter breed en een diepgang
heeft van twee meter Een ..kanjer' der
halve in de Nederlandse binnenwateren
eigenlijk te groot voor het bevaren van
onze rivieren en kanalen Ruim een Jaar
Ut de VanderSteng thans In de vaart Het
schip heeft een tocht door Nederland en
zelfs door» België gemaakt om in vele
plaatsen de bevolking gelegenheid te
Ds Verheul 70 jaar
predikant van de Ned Hcrv. Gcm hier
ter -tede. ziin zevenllR<te vcriaardag
Ds Verheul werd In Jndlë geboren en
studeerde aan de Rijksuniversiteit te
Utrelht om 26 Mei 1907 te Jukwerd zijn
ambt tc aanvaarden Hij diende de ge
meenten van Zeeryp. en meer dan een
kwarteeuw die van Gouda od 17 Sept 1944
ging hij met emeritaat. De 70-Jarige heeft
z-ich op verschillend gi'bted bewogen Hij
was bestuurslid van de Martha-stichting
te Alpher. a d. Rijn en van het Ncd. Zen
dingsgenootschap en voorzitter van het
Diatonessenhuls „De Wijk" en curator
van hel gymnasium Na zijn emeritaat
bleef hij In onze stad woonachtig
BAR OP GBV-VF.LD.
B en W stellen dc raad voor aan de
heer A A. IJsselstcyn de gevraagde af
wijking vin de in de verordening betref
fende de localitettscisen gestelde els ten
«inzien van de gemiddelde hoogte van
hei lokaal toe te staan uitsluitend ten
behoeve van het door hem uit te oefenen
verlof A in de bar op het nieuwe terrein
der voetbalvereniging GSV aan de Bode-
giaafsc Straatweg
«even zich van het werk en het leven
van de marinemensen op de hoogte te
stellen. Het heeft instructieve reizen ge
maakt met gezelschappen o.a. met de
leden van onze oudhe;dkundtge kring
„Die Goude" en iut personeel van de
Kaarsenfabriek en leerlingen van
ficholen en andere onderwijsinstellingen.
Het is de bedoeling, dat er in de loop
der jaren meer van deze contactvaavtut-
gen komen om dat werk nog krachtiger
te kunnen aanpakken. Ook wil het comité
instructieboten in de vaart brengen,
waarmede grote gezelschappen tochten
kunnen maken om het leven op en om
het water te leren kennen In het bijzon
der Instructieve schoolreizen. waarmede
verleden jaar de ..varende vacantie-
vloot" een begin werd gemaakt Deze
zomer hoopt men met 3500 scholieren
^Échten te maken
^Tot en met Zondag btijft de Vander
Steng in Gouda Dan zullen de Gouwe
naar* ook eens een zwerftochtje kunnen
maken door die wondere wereld van de
«cheepvaarttcchniek.
Gisteravond had de Van der Steng" de
zoeklichten aangestoken, waardoor het
vaartuig en ook de molen op de Punt ver
licht waren, wat een prachMK gezicht
bood.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 Jaar «rieden.
Uit Moordrecht De rederijkerskamer
.De Eensgezindheid" heeft haar eerste
proef van bekwaamheid afgelegd Deze
kamer, enige maanden geleden door èen
achttal handwerkagcréllen opgericht, stelt
zich ten doel de winteravonden nuttig te
besteden door zich te oefenen in de voor
drachtskunst. De korte tyd van het be
staan van de vereniging in aanmerking
genomen, komt de leden alle lof toe voor
ae wyze. waarop zij deze eerste uitvoering
hebben gegeven Vooral dé1 keurige uit
spraak vlei op Het hartelijk applaus, dat
de spelers ten deel viel. was een bemoedi
ging om op dc ingeslagen weg voort tc
gaan.
5« Jaar geleden.
Op bijna 70-jarige leeftijd is overleden
dc heer Gerard Keller, journalist en novel-
lenachrfjver De heer Keiler was in Gouda
geboren waar zijn vader ontvanger bij de
registratie is geweest Deze werd naar
Den Haag verplaatst, waar Gerard, na
ettelijke mislukte pogingen om carrière
te maken, ln 1848 stenograaf bij de
Tweede Kamer werd Daarna maakte hij
naam als letterkundige en eindigde zijn
loopbaan ala hoofdredacteur van de Am-
aterdamsche Courant Deze goedhartige,
geestige en vlytige publicist zal voortle
ven in de herinnering van wie hem ken
den
25 Jaar geleden.
Uit Gouderak- Onze 82-jar!ge iowoon-
*,er- de wed. H de Kogel, was met de
autobus naar Gouda gegaan Toen zij
vandaar wilde terugkeren. kwam zij
Juut te laat Daar zy geen zin had op
r de volgende te wachten, besloot zij te
voet naèr huis tc gaan Met lust voi-
gg* de thuisreis over Stolwijk er-
T.m IS Jan. 10—IZ.JS en ».*>-4 uur Museum
„Het catharlna Gasthuis": Tentoonstel
ling werken Nederlandse Impressionisten
Zondagen 1—4 uur; Vrijdagmorgen gesloten
14 Jan. I uur De Beursklok: Bijeenkomst
Oudheidkundige kring „Die Goude". spie
ker Ir W A. C Herman de Groot over ..De
restauratie van het stadhui* te Gouda".
14. 15 en IS'Jan. IS— 1Z. Z—5. 7—1» u. Veer
stal: Bezichtiging contictvaartulg van Onze
Mai:nt- de Vandersteng
15 Jan. 5.3% m. Duijnstee: Jaarlijkse verga
dering Goudse Athletiekcommissle.
15 Jan. 7.2# uur VrU* Evang. Gemeenre:
Bidstond.
15 Jan. I uur Veemarktrestaurant: Feest
avond buurtvereniging Tollensatraat—Nlc.
Beeisstraat.
Bioscopen
Thalia Theater: Mrs Paiklnglon .met
Gieer Gaison en Walter Ptdgeon)
Reünie Bioscoop: De terugkeei van Monte
Crtsto (met Louts Haywaid en Barbara Brit-
ton)
Schouwburg Bioscoop: Waterloo Bridge
(met Vivian Leigh en Robert Tailor)
Aanvang: I. 7 en 15 uur; Zondag 5. (Tha-
lia Theater 2.4S). 5 7 en S.15 uur.
Apothckersdienst
Steeds geopend des nachts alléén voor r«-
cepten: Apotheek Dee. Westhaven 14.
Hoofdfiguren van de moderne
schilderkunst
Cursus vpor^ Volksuniversiteit 1
Na de wereldpolitiek en de letterkunde
1 !j° l° ge leergangen bepaalde de aan-
dacht van de leden van de Volksuniver
siteit zich gisteravond bij de schilder
kunst. In de aula''van het jameente-
museum sprak de heef A M W J- Harp-
j machor. waarnemend directeur van het
Rijksmuseum Kröller-Müller an Otterlo.
I 0Vur.J -Hoofdfiguren van dé moderne
schilderkunst", waarbij hij Vincent van
I Gogh voorop stelde
'ver het algemeenggheeft men nog
eite om het verbopa te vinden tussen
moderne schilt®kunst en de be
schouwer Vandaar de hoeveelheid-ismen
moeite om het
de moderne scl
Zeeèn en binnenwateren zijn het domein van de „Vanderstenp".
.....„„«i uc iiui-veeiiieiu-ismen
en de verwarring. Dit modernisme echter
gaat al terug naar het elhd van de vorige
eeuw. terwijl de beroering nog steeds
gaande is E. n figuur als Van Gogh heeft
eenter de moderne richting populair ge
maakt. hij heeft iets In zich. dat er in
slaagt»een bepaalde kant van dit moder-
tusmf toegankelijk te maken. Het staat
evenwel te bezien of deze hausse in Van
Gogh met al te zeer een gevolg is van de
•ntense belangstelling voor zijn leven
Eigenlijk behoort men alleen zijn werk
te bekijken, los van de literatuur
Uitvoerig gihg de spreker in op de be
tekenis van Van Gogh's Hollandse tyd
De transen zeggen bij ons is hij tot ware
bloei en,ontwikkeling gekomen Doch in
ons land is de grondslag gelegd, de mo
derne Van Gogh schilderde. jiic£ met een
donker palet en wanneer de lichte Franse
Kleuren over zijn. komt het bruin cn het
grijs weer te voorschijn.
Een serie uitstekende lantaarnplaatjes
rut dv snellt ontwikkelinr weer van Vah i
Gogh als tekenaar, waarbij dc inleider
telkens bijzonderheden nat over het leven
van deze uiterst gevoelige mens, die zeer
onevenwichtig was Hij past zich zeer
moeilijk aan. is heftig in zyn uitingen cn
absorbeert alleen dat. wat hy innerlijk
nodig heeft In zijn jekenifigen en schil
derijen Volgt'hi) in genen dele de kleu
rige Haagse school, doch zoekt de volle
nienseliikheid tol uiting te brengen. De
menselijke figuur is onderwerp van z'n
eerste tekeningen, later volgt het land
schap Hij' stelde niet het acsthetische.
nraar het elische voorop waarbij tot
uiting kwam zijn afkeer van „dames cn
neren <de weeshuismannetjes'Hij
technische beschaving Dit ging' dwars
tegen Wat in zijn tyd overheersend w.,s
Na gewezen te hebben op zyn Drent-e
tijd las (Je inleider een stukje voor uit een
brief aan Theo. waarin een tocht naar
zweeloo wordt'beschreven Een literair
hoogstaande beschrijving Met tal van ge-
kleurde lantaarnplaatjes en het geven
van bijzonderheden gaf de heer Ham-
mapher in het laatste deel va
cause-'- -
AANTEKENINGEN VAN
EEN BESTUURSTAFEL
IN EEN LEZING, welke ik enige tijd
geleden bijwoonde, legde de spreker
er met nadruk de klemtoon op. dat er. wil
de trek van de bevolking van het land
naar de grotere centra met vrucht worden
tegengegaan, van de zijde van het agra
risch bedrijf met kracht naar moet worden
gestreefd om de bevolking iets te bieden,
dat haar meer aan hel land zal binden
De inlc.der was anders "bevreesd, dat het o
platteland v an Nederland dezelfde weg van
ontvolking zou opgaan
als in Frankryk I
ken tot «n met de
eerste oorlogsjaren
meer en meer werd
sport -j. tevens de belangstelling voor da
paardenfokkerij ontwaakt Ik ken een
dorp. waar zo goed als enkel zware slome
trekpaarden werde» gevonden. In deze
gemeente werd een rijverenlging opge
richt Maar wat ia nu een ruiter te paard,
als dit paard een traag trekpaard ia.
Het duurde niet lang of de rijverenlging
telde menige warmbloed. De koudbloed-
paarden werden niet be|eerd En geleide
lijk is de rijverenlging gegroeid tot een
vereniging. die nu
vele mooie rijpaarden
ruitersnorf i telt Geen wonder
ruitersport i uok Wanl |aal van
Hierin Isj door de woningnood een betrek
kelijke stilstand gekomen, doch straks.
a!s de woningnood in de centra wat 'gele
nigd zal zyn en er dus wat meer ruimte
op de woningmarkt zal ontstaan, moet men
rekening houden met het feit. dat veten
van het land naar de grotere gemeen'en
en industriële centra zullen trekken, waar
zij thans reeds hun dagelijkse arbeid
hebben Deze laatste personen verkeren
dus feitelijk reeds in een bepaald over
gangsstadium Zij zijn enkel nog door
hun woonplaats aan het land gebon
den. Hun werkkring ligt cldem en
practtsch hebben zij voor het agrarisch
bedrijf als zodanig geen waarde meer
Het verschijnsel valt te signaleren dat
bij een deel der bevolking van het land
de belangstelling voor het land- en tuin
bouwbedrijf vermindert Voor een deel
moet dit volgens deskundigen te wijten
zijn aan de omstandigheid dat er op het
land te weinig ontspanning is Over dit
onderwerp valt nog heel wat te zeggen
en je schrijven.
Ik wil dit niet doen. maar wijzen op een
lak van ontspanning, de ruitersport, welke
op het land meer en meer wordt gevonden
en een band legt :ossen de beoefenaren
dn r sport en het landleven.
Niet alleen in Gouda, doch ook in ver
scheidene dorpen n dc omgeving zyn lan-
d- iijke rijverenigingen In de loop der
•jaren opgericht.
Met de belangstelling voor dc rulter-
een mooi rijpaard geen
bekoring uit1 'Ia het
paard niet het edelste dl^r d«r schepping1
In deze tijd van «treng doorgevoerd»
mcckJglsatie van de landbouwbedrijven1
i* hitteen gunstig verschijnsel, dat da
belangstelling, voor het paard meer en
meer is gaan ontwaken Vooral bij de
Jongere lahdbouVvers Op de landjiouwbe-;
dryven zal men ondanks de mechanisatie
het paard niet kunnen missen
Wat echter van grotere betekenis is. Is
de opvoedkundige waarde welke van de
ruitersport uitgaat Paard en ruiter voe
den elkaar op Het paard leert een stipte
gehoorzaamheid betrachten terwijl de
wilskracht van de ruiter* wordt gestaald
Een goed ruiter zal er naar streven om
zich correct, eerlijk, flink en moedig te
gedragen, terwijl hij meer dan anders een
offervaardig mens sal worden. De rijkunst
sterkt de deugden
Uiteraard wordt de ruitersport In hoofd
zaak door de boerenzoons en -dochters
beoefend
ln onze taal worden heel wat ultdrukkln.
gen gevonden, welke aan deze spert zijn
ontleend lk denk aan rte teugels vieren
ast in het zadel zitten, het paard de
sporen geven, op hol slaan, op een sukkel
drafje
Intussen mag niet worden ontkend, dat
de paardensport niet goedkoop is Deze
kosten wegen echter ruimschoots op tegen
de opvoedkundige waarde, welke deze
sport heeft, een sport, welke in hoofdzaak
een echt landelijke kan zijn.
LANDMAN
Advertentie.
inboedel kon niets
worden gered
kwartier, nadat de bewonen, die
>nd naar familie ln Boskoop waren
waren thulsge'komen en nog
lampar in slaap, moesten si) me»
|atlng van alles Uit hun huis vluch-
tij wrrr drie#kuartier later in
rokende ruïne veranderd sagen. Dat
was de trieste gewaarwording voor de
breldhouwer N. Llndhout en si]n echtge
note. wier to goed als nieuwe woning aan
Kaagjrsland te ReeuwUk vannacht geheel
Is afgebrand.
Het was om half twee, dat overburen
aan deze weg naar Boskoop in het Reeu-
wijkse dorp wakker werden van een
brandlucht cn kncttergelulden De oorzaak
was incl ontdekt, er was brand ten Jtuize
van het jonge echtpaur Llndhout. dat
sinds vier maanden is getrouwd Om hun
een eigen home té verschaffen was de
si huur van d<- schoonvader, bakker G
Groenendijk, die er vlak naast woont, tot
«en houten woning omgebouwd en het was
een aardig huis geworden, aan de voor
kant twee verdiepingen, dan een schuur
cn aan dc achterzijde een serre, die de
bewoner als werkplaats voor zijn beeld-
houwerij had ingericht. ull?s van hout.
onder een pannendak verenigd.
In razend tempo
Al dit hout vormde een willig materiaal
vcpr de brand, die in de werkplaats was
begonnen en zich zo snel uitbreidde, dat
ii. korte tijd de gehele woning als een
fakkel brandde Daar in Reeuwijk geen
gas is en op petroleum gekookt wordt,
stonden in de werkplaats twee melkbus
sen elk met veertig liter, een van de be
woners en eén van de schoonvader en toen
dc vlammen de petroleum hadden bereikt,
gaf deze de brand zoveel voedsel, dat het
huis in een minimum van tijd een loeiende
vuurmassa was.
Het op de verdieping slapende echtpaar
werd door het geroep „brand, brand" van
de buren gewekt en zo snel had het vuur
zich Intussen uitgebreid, dat de bewoners
alleen tijd hadden uit bed te springen, hun
kleren te grijpen en het huis uit te lopen.
Slechts een fiets en wat gereedschap kon
den zij medenemen. Het méubilair. de in*
boedel, hun kleding, alles moesten zij
achterlaten en noch zij, noch de buren
kregen de kans iets van de mooie nieuwe
spulletjes te redden, even later was alles
in de vlammen opgenomen. Het brandde
hord van achter tot voor en een dichte
vonkenregen werd door de krachtige wind
medegevoerd en op de huizen aan de
overzijde van de weg uitgestrooid
Gouda te hulp
De heeuwfjkse brandweer was er vlug
bil en begon met twéé stralen de strijd
tegen het vuur Het zag er dreigend uit
en daarom werd de assistentie Ingeroepen
van de Goudse brandweer, d* weldra, met
een motorspuit Bloemendaal instoof en
al van verre kon ziert, fiat zij niet op een
loos alarm afging, want aan de nachte-
lykc horizon gloeide het vuur
De hulp van Gouda kwam juist van pas.
want de Reeuwykse brandweer had de
pech gehad, dat de spuit haperde en uit
gevallen was Het materiaal is niet nieuw
meer en met het oog op deze ouderdom
cn bescheiden capaciteit heeft Reeuwijk
ten maand geleden een nieuwe flinke
spuit besteld en de ervaring van vannacht
toont, dat dit een wijs besluit van de ge
meentebestuurders. van wie burgemeester
P Feltsma en wethouder J Ballering ter
plaatse waren, is geweest
Alles ging by deze brand zeer «nel in
zijn werk. want om twee uur was de
Goudse spuit al in werking en haar twee
krachtige stralen bonden dc vlammen
gauw en goed in. Hpt blussingawerk. on
der leiding Van opperbrandmeester ïr A
L de Vos tot Nederveen Cappel. had als
eerste resultaat, dat het gevaar voor uit
breiding door de fel uitsjaande vlammen
.en de dichte vonkenregen naar de wonin
gen aan de overzyda van da weg bezwo-
werd en dat er ook geen verder
risico bestond voor de op korte afstand
nnaststaiindc woningen, aan de ene kant
het dubbele woonhuis, bewoond door de
families Puulussen en Ballenng. aan de
andere zijde het pand van bakker Groe
nendijk Eëq gelukkige omstandigheid was
ook. dat de Vind net in de lengterichting
het brandend perceel stond en de
lammen daardoor niet op zij werden uit
gedreven
De Goudse brandweer had het vuur
spoedig onder de knie. maar zij kon alleen
maar de vlammen bedwingen, het huis
was niet meer te redden geweest Recu-
wijks brandweer, onder mmmando van
opperbrandmeester P v d I.inde wer
kend. zorgde met een na de weigering
van dc spuit op d« waterleiding aange
sloten slang voor de nablussing en toen
deze voltooid was. viel er van de woning
weinig meer terug te vinden.
Kwaadwilligheid
Het huis Is met alles wat er in was
totaal afgebrand en daarmede is het echt
paar. dat nu in de woning van de schoon
vader een onderdak heeft gevonden, alles
kwijt Dc inboedel was voor t 7000. de
oning voor 4000 verzekerd Hakker
Groenendijk is mede twee bakfietsen.
Eronder een gloednieuwe en een trans-
fiets, die ln de schuur waren gestald,
jt en daardoor bij dc broodbezorging
gehandicapt
De oorzaak van deriirand is volkomen
onbekend, maar het gedupeerde echtpaar
sprak onomwonden ais zijn verfhoeden uit,
dat hier kwaadwilligheid in het spel moet
zijn geweest De bewoners gronden dit er
niet alleen op. dat de kachel uit was en
dat er na hun thuiskomst niet meer is ge-
r< okt. maar vooral, omdat zy bij hun
terugkeer van de werkplaats een asbest
raam vernield vonden Zij hadden een In
braak gevreesd en daarom had de heer
Lindhout veiligheidshalve zyn gereed
schap naar de keuken overgebracht
In hoeverre het vermoeden van brand-
«tichting recht van bestaan heeft, gaat de
poli 'e
„De Scherpschutters" bij de
militairen
Het Gouds jeugdtoneelgezelsrhap „De
Scherpschutters" heeft Woensdag te
Schoonhoven aan de tweehonderd militai
ren uit het Algemeen Dep«: K«in:nkli)ke
Landmacht aldaar, die vandaag met de
..Zuiderkru.s naar Indonesië vertrekken,
een afscheidsavond aangebeden met een
opvoering van de revue „Voor vrij. con
tact" De Scherpachuttera hadden met deze
voorstelling, die ook familieleden van de
militairen bijwoonden, veel succes Na
mens dc aanwezigen werd hun hartelyk
dank gebracht voor hun gewaardeerde en
sympathieke geste
FIETS GESTOLEN'.
Uit een portiek van een winkel op de
Kleiweg is gisteren een onafgesloten,
neergezet, damesrywiel t gestolen.
jv in nei laatste deel van zilt)
causerie een volledig beeld van Van
Gogh's Franse tyd in Aries en St Rémi.
van zyn samenleving met zijn kunst
broeder Gauguin, van hun pijnlijke bot
sing en van de spanning, die leidde tot
zyn dood
N.V. Verenigde Drukkerijen
Opgericht is de N.V De Verenigde
Drukkerijen' voorheen Dnei.md O.
Oprichters zijn dc heer G L v d Boom.
dtukkcrspa'roon te 's Gravcnhage en zijn
ct htgenote m.-vr J v d Boom—Mulder
Dc vennoots. hap is, gevestigd te Gouda
en heeft ten doel de voortzetting van de
tot dpsver door de heer v d. Boom alleen
en voor eigen rekening ond.-r de naam
Verenigde Drukkerijen Ooiland A C<>"
gedreven drukkerijen Het kapitaal der
vennootschap bedraagt 50 000. verdeeld
in honderd aandelen .van f 500. waarvan
geplaatst en volgestort vijftig aandelen.
Ter volstorting van de zes en dertig aan
delen. waarvoor de heer v d Boom heeft
deelgenomen wordt ingebracht d«- door
hem onder de naam Verenigde Drukke
rijen Doeland A Co uitgeoefende druk
kerij met al hetgeen daartoe- behoort Tot
directeur is benoemd dc comparant v d
Boom en tot enige commissaris de heer
H M. Gout te s Grwcnhagc
Advertentie.
Last van irnnwenl
Mijnharde'» Zcauwtsblcttan.
helpen U cr overheen.
„Dc motor draait"
„De kortegolf' zond uit
voor ambtenaren
..De motor draait" was de titel van een
revue, die de theatergroep .Dc korte
golf" gisteravond ln Concordid voor de
leden van de Algemene Bond van Ambte
naren heeft gebracht. Dat is een revue,
waarin wordt verteld van het werk van
die Bond de bflangen die hij behartigt en
de doeleinden, die hij na»treeft Kortom
een verzameling van liedje.-, voordrachten
en schetsjes me t een propagandistisch
tintje, die voor de 'ede i x aarsi hijnlyk
meer betekenis beeft ep genoegrlijker is
dan voor een buitenstaander he: -
nu eenmaal zo. dat men bij propagandis
tische schetsjes nooit een pointe vindt, het
vallen Vin het Hoek 1» het teken, dat het
tafereeltje z'n einde heeft gehaald. Maar
voor het propageren van het streven van
de Bond zal zo'n luchtig gevallet<e wel
aim z'n doel beantwoorden. Dat all«\s w.l
niet zeggen, dat het een avond zander
humor is geweest Er werd dapper ge
lachen en dat z- gt genoeg
Men zag in die theatergroep good old
Jetty Cantor, die het met haur chanson
liedjes en czardas nog best «loet en nog
altyd een persoontje op de plaikcn van
het Variété is naar wie men met genoegen
luistert Jan I.i-malre blijft gelukkig
nog altyd Jan Lemaire. een gezellige voor
drager en tevens in do schetsjes een voor
name acteur Dan waren er Nol van Dijk
Willy Rrx. Johan I.aperre. Jeanne Ver-
straete hoofdzakelijk voor het schetawerk
en voor het liedje, en Cas Rush met
accordeöh en aan de piano.
Explosie. Een Bra/l iaanse tankboot. He
„tumarati". is m d« baal van Rso de Ja
neiro in de aicht gevlogen Bij dit ongeluk
kwam een persoon om het leven terwijl een
tiental werd gewond Een persoon wordt
vermist.
Neem een Borrel, maar
Neem IETS GOEDS!
MARKT 66
GOUDA
BENOEMING LERAREN
HANDELSAVONDSCHOOL.
B en W stellen de raad voor aan de
Handelsavondschool niet vijfjarige cursus
met ingang vun 1 November J.l. tot tijde
lijk leraar in de hande^saardrljkskunde in
d< vacature wegens «ver trek van de heer
P E van Bemmel. te benoemen de heer
F J Kramer, hoofd van de Theo Thijssen-
school en met ingdiig van 1 September J.l.
wegens vermindering op dieng verzoek
van het aantal lesuren van de heer H.
van Santen tot tijdelijk leraar In de han
delswetenschappen de heer J. J. M
Tonino. onderwijzer aan d« R K. School
voor u to.
VOOR OPDEN VAN DAGEN.
In een geiombineerde vergadering van
het bestuur van de duivenaportverenlglng
„De Ri-.sduif" en het bestuur der Vereni
ging Ouderdomszorgen „Ons Belang' is
door bemiddeling van de Goudse verzen-
dings-commissie een bedrag van ƒ31150
overhandigd als opbrengst van de ten
toonstelling van kampioensduiven ten
bate van dc Goudse ouden van dagen.
RADIOCONCERT IN 8T JAN.
Over Hilversum II werd gisterochtend
ln het gezartfenlyk programma een orgel
concert uit dc St Janskcrk te dezer stede
uitgezonden, dat Willem HUtenwnn met
medewerking van Harrend Vlag, klarinet,
gaf
Marshall-toewijzingen
De Economic Cooperation Administra
tion heeft vandaag medegedeeld, dat aan
Nederland een bedrag van 4 330.000 dollars
aan Marshall-gelden i* toegestaan voor
de aankoop van industriële uitrusting De
aankopen zullen alle in de Ver Staten
geschieden en het geld zal als volgt worden
besteed 1 202 000 dollars voor matereel
voor de mijnindustrie en dc bouwnijver
heid 1 350000 dollars voor niet metaal
houdende mineralen, uitgezonderd olie;
790 000 dolaars v oor materieel voor spoor
wegvervoer. 780 000 dollars voor machine-
werktuigen 1)0 000 dollars voor verschil
lende industrieie maler.alen en afgewerkte
goederen en 98 000 dollars voor genera
toren en motoren
Textielpunten verbrand
Bij de N V Stoomweverij Nijverheid te
Enschedé werd dezer dagen een enveloppe
vermist, waarin zich een groot aantal
textielpunten bevonden. Na lang zoeken
herinnerde iemand zich. dat kort tevoren
papieren waren verbrand Het bleek, dat
de enveloppe zich tussen deze papieren
bevond en 74 000 textielpunten zijn dus in
dc vlammen opgegaan
Aanvragen van werkkleding
Het Centraal Distributiekantoor dealt
mede. dat op nader plaatselijk te bepalen
dagen tussen 16 en 30 Januari a a weder
om aanvragen om werkkleding kunnen
worden ingediend.
Personen, die werkzaam zijn ln een
zelfstandig beroep of ln bedrijven met
minder dan vijf werkkleding dragende
arbeiders moeten hun aanvraag lndlcnan
op een formulier MD 393-10
Personen, werkzaam ln bedrijven, waar.
in vijf of meer werkkleding dragend* ar-
beiders(slers) ^werkzaam zijn. moeten mU
geen aanvraag indienen. In plaata daar
van moeten deze bedrijven voor al hun
werickleriing dragende werknemers per
formulier MD 333-28. vergezeld van een
fermuliert MD 333-29, een aanvraag In
dienen.
Rantsoenbonnen textiel D 81 na
27 Februari a.s. ongeldig
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede. dat de rantsoenbonnen voor tex
tiel. voorzien van de opdruk D 81 na 2T
Februari a s. niet meer geldig zijn. De
rantsoenbonnen voor textiel met de op
druk E 81 blijven tot nader order geidfg.
De afwikkeling van het
consumontencrediet
In de Nederlandse Staatscourant van
13 Januari is gepubliceerd een gemeen
schappelijke beschikking van de minis
ters van Financiën eh van Sociale Zaken
inzake dc afwikkeling van het conaumen-
tencrediet.
Aan de crediefnemers, die gedurende
twee jaar regelmatig aan de hun opge
legde uf be talingj verplichtingen hebben
voldaan, zal kwijtschelding worden ver-
leëhd van het nog niet terugbetaalde deel
y"" credlet. Voor de ln de zomer van
1947 verleende credieten moet de regel-
matlge afbetaling over anderhalf jaar
hebben plaats gevonden De kwijtschel
ding zal ook worden verleend aan de cre-
dietnemers. die wegens gemis aan draag
kracht van de afbeUllngaplicht wan)en
vrijgesteld.
Alle waardebonnen van het conaumen-
^ncf^let zijn na 28 Februari a.s. ongel
dig Over de verzilvering van de waar
debonnen door de winkeliers zullen nog
nadere instructies volgen
Nederlandse Haarviltfabriek
u Zuid Nederlandse Hoedenfa-
u te Roosendaal heeft
voorbereidingen getroffen om de productie
van naarviit ter hand te nemen Totnutoe
bezat Nederland geen enkele fabriek, die
haarviltcloches (vilten hoeden in hun
grondvorm ten behoeve van de hoedenin-
duatrie) vervaardigde. Deze cloches moi- V
ten worden ingevoerd. In het bedrijf van
de firma Deachepper ««orden than# da In
hoofdzaak uit Frankrijk geïmporteerd*
machines gemonteerd, waarmee ver
moedelijk per 1 April a s - de productie
van haarvitt ten behoeve van de Neder
landse mduatric ter hand genomen zal
worden Voorlopig z#l de grondstof
konijnenhaar nog uit het buitenland
geïmporteerd moeten worden, maar er
wordt rekening mee gehouden dat binnen
afzienbare tijd ook op dit gebied grond
stoffen uit eigen land kunnen worden ge
bruikt.
1 1 1 Ij^n-T-r-l-rq^-p^.
>AC
NEDERLAND—INDONESIA
I Bantam 13 v Batavia te Londen
I Gmroct IJ v Ba k Papan le Tarakan
Joh v Otdenbarnevclt p 13 Malta uitreis
Kamer). Onnes Rot:-Batavla p 13 P»rim
Raki Amsterdam-Batavta 1) v Genua
I Revnitrsi Rotterdam-Batavla p 13 Perlm
Slamat Ba-.avia-Rotterdam 13 v Aden
Sumatra Batavia-Amst p 13 Guardelui
Talis,e 14 nm v Java le IJmuiden verwacht
Tarakan Batavia-Amsterdam 14 te Aden
I Tawall Batavla-Amst 14 te Singapore -
I TFdeus 13 v Amsterdam n Batavia
I t'trecht Genua-Batavla p 12 Freetown
Van 't Hof 14 v Makassar te Singapore
Waterman Java-Rott 13 v Karachi
Willem Rtaya Batav.a-Rott p 14 DJeddah
Zuiderkruis 14 v Rotterdam n Batavia
WATERSTANDEN 14 JANUARI
Keulen S.$4 —0 ssRuhrort LM uv
bi» I.T7 -*03; Nijmegen «.52 fl M Arnhem
77 fl.W; Eefd* 3 ÏO —SO*. Deventer 127
—OW Borgharen «l 15 -«.««. Balfeld tl tf
-4JI. Grava ».u 1 w.
