weèpbepicut
COUD5CWË COUBANT
GROOT° G O ÜD A
F
=s
■y
asteit
JE
Republikeinse leiders nog
onder bewaking op Banka
Bunche zet zijn pogingen tot
bemiddeling vóórt
Val van Tientsin bevestigd
De eerste klassers
Misverstand wordt
onderzocht
Ls
I
I
Contact met leidende
kkelijk
Onlusten te Durban
eisten 105 dodon
lovids
Truman steunt Britse
politiek in Palestina
TEL. 3053
>2 TKIOHlTUWKwIt^
Ontwikkeling van de heteluchtmotor
schappelijke onderzoekingen. Mede In dit
verband worden thans in samenwerking
met de N.V Philips Fabrieken in de la
boratoria van de Technische Hogeschool
te Delft proeven genomen om de nieuwe
heteluchtmotor toveen bruikbare scheeps
motor te ontwikkel#
ioclub
Republikeinen
Vele T.N.L-officieren
hebben zich gemeld
Griekse kabinetscrisis
nog niet opgelost
MAO TSE TOENG heeft geen haast
I
JANUARI 1944.
Maandag 17 Jan. 1949
87ste Jaargang No 22570
Chef-Explaltatla i
D. DE KLERK.
Postrekening 48400.
4—0
en
der
ten
vliej
vroe
ontruimt Tsingtao
KIJKER
was
Geïnterneerde Nederlanders
in kamp te Odessa
poll
een
J)E
nog
kam
35 Parachutisten redden zich
lelt
iratoi
Dell
va
<e|
per week
per maand
per kwartaal
i met 2 keer panen
coupe A. Smite
[erenklcding
g Mag. M 4 G
en Haag.
1-2
1—1
r 2000 man
met
PER ASraaK
AD ASTDA
het
zal
Iting
s vet
die
Mao
>r een
0—1
2—1
repu-
ten
liet
1
i op
een
i en
aan
zou
tatan-
io. de
teren.
nls-
jn aangekomen.
wapen-
te g«
beschot
i tot
-Je air
eft bij hen
tenen rap-
publica-
wordt
Janka ver-
;i Verte-
tekenlng
t zij zich
onthouden,
rklarlng ge*
Commissie,
tegenover
leiders in
-en en opge-
•ren dat
gegeven
i buiten-
nota op
en toon
t de politieke
>rden over de
«regering.
iigen alle
ceuze van
rlaten.
waar
touden zijn c
1« dagen zou
pasloten.
Amerikaanse marine
tussenbeiden
er thans voor-
•ring.
E. en A. Gels met
VAN BULEVELT
Diek Bwldde
Sophie Willem»*
won
het Grit
- Commissie voor
Ivlseur van dr
- iedei
LUCHTVAART,
[en Nederlandse
dagen de aandac
de virtuoos de
eens 11<’
iduw:
iten uit Ind
-• nbaat
EENDRACHT
ƒ8.78 MAACTMMSr
”S
tuur
star
comLi
zoons
ogen
veel 1
het verti
Van de laatstgenoemde vliegtoeren,
waar de vliegtuigen In de afgelopen week
steeds s(jn geland, kan de K.L.M. sinds
Zaterdag geen gebruik meer maken.
Dezer dagen heeft de voor dit doel ge
bouwde heteluchtmotor er Voor het eerst
proefgedraaid.
n kostbaar bezit
aan de oog-
bril naar een
want alleen
ur net genoeg
wij U met onze
r zij de staan en
•oUeetie tonen T
Reeds thans zijn op de boerderij van
T. C Blok te Harmelen (Utrecht) drie
lammetjes geboren. Mogen wij uit- deze
vroege geboorte-afleiden, dat het voorjaar
dichterbij it dan wü kunnen vermoeden
Afnemeuda maan
op Mi; onder 17 H
op 2149. onder 1644
Bureau Markt SI. Telefoon 2743.
Direeieur-Chefredaeteur
8. H. VAN DER KRAAT8
op -
een grote
K-xlgklss kwan
trA”ht*e *ev»rs
d» n. die jmk
door het
Maandag-
aa. houdt de Heer
en. des avonds 8 uur
in lezing over
rijf, wetenschap
met projectie
Vreemde plechtigheid
Generalissimus Tsjang Kaf Sjek heeft
Zondag een mysterieuze plechtigheid bij
gewoond in het Soen Yat Sen-mauaoleum
te Nanking.
en grote collectie
maken voor U
colberts, smokings
en snit. U stuurt
rdiger komt geheel
ontvangen. De Commi
achtergelaten de laat
porten en verschillenc
ties.
Moh Hatta en de anderen hebben op
uitvoerige wijze aan de Commisale hun
inzicht kenbaar gemaakt over de positie
van de Republiek met betrekking tot de
militaire actie en het geschil tussen beide
partffen. Men kwam echter overeen, dat
de positie vsn de Republiek beter achrif-
telijk naar voren kan worden gebracht en
dat de Commissie er beter aan deed, niet
te trachten, informele en mondelinge
uitingen van de mening der aanwezigen
naar voren te brengen.
De Republikeinen verzochten in het be
zit te worden gesteld van bepaalde aan
vullende documenten, die zij voor het op
stellen hunner verklaring nodig hebben
en verder, dat zij bezoek zouden ont
vangen van drie leden der Republikeinse
delegatie, die; thans te Batavia vertoeven,
opdat hun verklaring naajr behoren kan
worden voorbereid.
Briefwisseling met familieleden Is toe
gestaan.
Het Belgische lid van de
Herremans, verklaarde nog
Aneta, dat de republikeinse
uitstekende gezondheid verken
wekt zijn.
Zaterdsgmlddag te op Schiphol geland
deK.L.M.-ConstellaMon ..Curacao" met ge
zagvoerder A. M van de Vaart, die 7
passagiers en een hoeveelheid poat van
Batavia naar Amsterdam heeft veryoerd.
In Indonesië bevindt zich thansalleen
nog de Constellation „Franeker". die de
minister-president dr W Drees naar Ne
derland terug zal brengen.
Om half drie Zaterdagmiddag landde
Vlruly met de Constellation „Batavia" op
Schiphol met aan boord een grote hoe
veelheid Niwln-pakketten en enige post
Vlruly deelde mede dat zijn vlucht ge
gaan waa via Bangkok en Dahran (Saoedi
Arablë).
De Curacao en Batavia
op Schiphol aangekomen
vejal wind
WeerverwachUrag. meegedeeld
K.N.M.I in De Bilt, geldig van
avond tot-Dinsdagavond
In de avond of nacht zwaar bewolkt met
regen Morgenoverdag wisselend bewolkt
met enkele plaatseiijke buien Lang* de
Waddenkust tijdeltjk stormachtige, elders
tijde lijk krachtige of harde wind uit Wes
telijke richtingen Weinig verandering in
temperatuur.
18 Januari
Zon
Maan
tl ten van een
van een i_
een langzaam
■- bom naar de winl
iemand gewond
heeft onmiddelltyke hulp
30 000 Indische vluchtelin-
zeven kampen, in de buiten-
stad gelegen, zijn onderge-
thans dragen de gemeentelijke
Iten van Durban nog zorg voor
Het Luikse blad La MeUse heeft door
een schrijven van een voormalig lid van
het Waalse Legioen, dat aan het Oost
front heeft gestreden en thans in een Bel
gische gevangenia la opgesloten, verno
men. dat thans nog 80 Belgische Oost-
fjontvrijwtlligers in een krijgsgevangen
kamp bij Odessa geïnterneerd zijn
De gevangene heeft verklaard, dat zich
behalve tartjke Italianen en Duitsers ook
nog een veertigtal Nederlanders in dit
kamp bevindt. Gezien de herkomst geeft
het blad dit bericht met voorbehoud
bij vliegtuigramp
De leider van een groep parachul
liet de 35 onder zijn bevel staande
nen van een vliegtuig, waarvan beidt
toren in de buurt van Faej*“-
'Noord-Carolina) in het ongerei’
ten, binnen zeven seconden allen
rieden, springen. Hij kon zelf
-J"h overlet
De uit drit
ram om l
üssie heef
itstversche
ide andere
UET VREDESOFFENSIEF van genera-
lissimus Tsjang Kai Sjek heeft tot nog
toe niet bijster veel resultaat opgelevt
Zelfz zijn mededeling.'dat hij bereid i
af te treden, als daarmee het welzijn t
zijn land gediend was. heeft bij
grote tegenstander Mao
Tse Toeng geen en
kele reactie uitgelokt
behalve dan het
commentaar van een
communistische radio
spreker die dit aanbod als
tieke blunder” brandmerkte.
Dat generaal Mao en zijn trawanten
niet zo bijzonder gretig op deze eerste
tekenen van oorlogsmoeheid bij de Kwo-
mintang-regering zijn ingegaan, is geens
zins verwonderlijk Terecht beschouwen
zij die plotselinge bereidheid tot het
sluiten van een compromls-vrede als een
teken van zwakte. Zij weten, dat elke
dag die de oorlog langer duurt hun poli
tieke positie versterkt en dus hebben zü
geen hasst.
Bovendien voelt generaal Mao Tse
Toeng principieel weinig voor een com
promis met Tsjang Kai Sjek, tegen wiens
Kwomintangregicm zijn ketie juist is ge
richt. En aangezien hij. sinds de V S. ge
weigerd hebben Tsjang afdoende militaire
hulp te verlenen, er zeker van te. dat hij
zijn doel ook zonder compromis zal be
reiken. blijft hij onbewogen zwijgen en
zet hij zijn militaire offensief met onver
minderde kracht voort, tot de tegenstan
der zo verzwakt zal zijn, dat hij, Mac
vredesvoorwaarden zal kunqen diet»
Wereldvakverbond. Het Sowjet-Busat-
»che lid van het bestuur vsn het Wereld-
vakverbond. Wazslly Koeznetsof, heeft om
..verzoenlngdbespreklngen" verzocht, naar
aanleiding van het voorstel van het Britse
vakverbond volgena hetwelk het bestuur ge
durende een jssr zijn werk zou opschorten.
De Commissie van Goede Diensten la
van haar bespek aan Banka te Batavia
teruggekeerd. In haar rapport over dit
bezoek wordt onder meer meegedeeld, dat
de Repnbllkefaue leiders Moh. Hatta. Moh.
Roem, AH Saatro Amldjojo, Soerladarma,
mr Aaaat en Pringgodigdo In een groot
geboew op een henvel bü Muntok worden
gevangen gebonden. Zf beschikken daar
over een kamer van 34 vierkante meter en
alle ramen *ün afgesloten met kippen
gaas. Z|j hebben onder bewaking
toegang tot het dak. Bü het rapport ia
gevoegd een brief van de voorzitter van
de Nederlandse delegatie, de heer Elink
Schuurman.
Ik heb tot mijn verrassing vernomen,
aldus wordt in deze brief verklaag dat
aan de bevelen, gegeven met betrek
king tbt de persoonlijke vrijheid en de
bewegingsvrijheid op Banka voor de
heer Hatta en de andere vooraanstaan
de Republikeinse persoonlijkheden, geen
gevolg te gegeven. Ik heb mij onmlddel-
lijk vergewist van de oorzaak van deze
betreurenswaardige staat van zaken,
die, zoals U bekend is, geheel in tegen
stelling is tot de op dit punt gegeven
instructies, die heden telegrafisch zijn
herhaald. Ter vermijding van verdere
misverstanden zijn twee hooggeplaatste
Nederlandse functionarissen naar Ban
ks gezonden met de speciale opdracht er
op te letten dat er geen hinderpalen In.
de weg worden gelegd aan dc bewe
gingsvrijheid en het verkeer op Banks
van vorengenoemde personen.
In Jiet rapport der Commissie
meegedeeld, dat asn de zes op Ban!
blijvende leiders namens de Hoge
genwoordigers van de Kroon ter te
is voorgelegd een verklaring, dat
van politieke activiteit zullen
Geen der zes heeft deze verl
tekend
Zij zijn in het algemeen op de hoogte
gehouden over de gang van zaken in- en
de stappen van de Veiligheidsraad. Zij
mogen luisteren nasr de radio-uitzendtn-
gen en ontvangen de op Banka verschij
nende Indonesische krapten en in het
Ne^erlan ds verschijnendè dagbladen en
tijdschriften uit Batavia, zij het wat de
dagbladen betreft met enige vertraging.
Rapporten of andere documenten van de
Republikeinse delegatie of van de Com
missie v. Goede Diensten hadden zij niet
Dlitrict L
Xerxes—Stormvogels 1—4
A. D.O.—BI. Wit 1—2
Sparta—de Volewijckers 0— 1
Ajax—'t Gooi 5—3
S V.V.—Haarlem
District II.
D. W.S.Zeeburgta
E. D O.-D.H.C.»
V.S.V.—Neptunus
District III.
Zwolse Boys—Heracles
Wapeningen—Hengelo
Quick N -Ensch. Boy*
Go Ahead—A.G.O.V.V
Enschede— Be Quick
District IV.
Julians—TSC
Helmond—V v V
N A C Llmburgla
MV.V.-Willem II
B. V V.—de Spechten
District V.
Heerenveen—Sneek
H.S.C.—Be Quick
G.V.A.V.—Emmen 1—3
Velocltas—Leeuwarden 2—2
Achilles—Friesland
District VI.
P-S-V.—Eindhoven
N.O.A.D.—Kerkrade
Blëyerhelde—Helmondla
Sp.'l Emma—Maurlts
Longa—de Baronie
Valencia, straasajipels, mandarijnen...
Kent u het liedje nog? Die sinaasappelen
uit Valencia zijn nog van uitstekende
kwaliteit. Dat hebbèn wü Zaterdag
kunnen zien op de Prins Willem Hl van
de Oranjelijn, die de eerste ladinp van dit
seizoen naar Rotterdam heeft pebracht
De correspondent te Tsingtao van het
Chinese dagblad „Sbun Pao" meldde
heden aan zijn blad, dat verreweg het
grooteje gedeelte van de te Taingtao ge
legerde manschappen der Amerikaanse
marine gisteren uit deze aan de Zuid-Oost-
kust van het schiereiland Sjantoeng ge
legen Amerikaanse marine-basis is terug
getrokken
De Amerikaanse oorlogsschepen en
transportschepen zullen voorlopig nog in
de haven blijven. Ook zal een plaatselijke
staf dienst blijven doen In de inrichtingen
der Amerikaanse marine te Tsingtao. al
hoewel dit personeel reeds enige tijd
leden een ontslag-uitkertng ontving
De Chinese regering heeft opdracht
geven alle Chinese militaire voorraden,
een hoeveelheid van 110000 ton. binnen
een maapd tijds uit Tsingtao weg te
voeren.
Charles Ross, verklaarde: „De ontvanger,
niet de verzender, kan een particuliere
boodschap bekendmaken" Men is van
mening, dat dit minstens een gedeeltelijke
bevestiging betekent.'
Gezaghebbende diplomatieke zegslieden
verzekerden, dat de Amerikaanse regering
in vriendschappelijke, doch krachtige taal
haar ontevredenheid over het doordringen
van Israëlische troepen op Egyptisch
grondgebied had geult. Zij bewer - J‘‘
hetzij Truman zelf instructie had
aan de waarnemende minister van
landse zaken, Robert Lovett, deze
te stellen, en dat hij de Inhoud
van de nota had goedgekeurd
Zij voegden hieraan tóe, dat dit feit al
leen al bewees, dat Engeland en de V. S.
het geenszins oneens zijn ten aanzien vgn
de houding tegenover het jongste
Israëlische optreden.
Zondagavond werd te Tel Avlv van
officieuze zijde te kennen gegeven, dat er.
buiten de besprekingen, welke Israel
thana op het eiland Rhodos met Egypte
voert, ook andere contacten, met Arabische
staten, tot stand worden gebracht. In
officiële kringen te men stilzwijgend en
weigerde men commentaar te leveren
iberichten. Inhoudende dat Zondag
ontmoeting ..op hoog niveau" te Ras
Nakoero, «Mn ten noorden van Acre i
de Libénese trens gelegen kuststad, i
zijn gehouden
itisten
man-
- belde mo-
Faeytteville
«rede raak-
dl naar be
neden, springen. Hij kon zelf het toestel
niet meer verlaten, doch overleefde de
daarop volgende ramp. De uit drie leden
bestaande bemanning kwam om het leven.
De motoren weigerden op 105 meter
hoogte Van de parachutisten kwam er
niet één om het leven enkele Hepen ver
wondingen op. Daar de leider der para
chutisten. sergeant Robert Lee Hodgkiss,
wist, dat het voor hem zelf te laat waa
om nog te springen, bereidde hij zich
'oor op een ramp. Het toestel botste
■*egen een grote boom en vloog in brand.
■'Tndgkiss kwam er ongedeerd uit en
rgeefs de bemanning te red-
am in de vlammen.
tVELT.
R HAMEL
LIJK LACHEN
rtasd
Kaartverkoop en
van 10J0 tot 1 u.
TTET Is duidelijk, dat onder dergelijke
omstandigheden een regering haar
leven niet lang meer kan rekken Of
hieruit echter de conclusie mag worden
getrokken, dat de vrede in China nabij
is. is nog niet zo zeker. Het blijft zelfs
zeer de vraag of die vrede zal komen als
gevolg van rechtstreekse onderhandelin-
gen. Waarschijnlijker te. dat het Kwomin-
tang-reglem langzaam zal afbrokkelen
(een proces, dat ale enige tijd aan de gang
1a). dat het leger van Tsjang |Cai Sjek
zich zal oplossen In verspreide groepen
en dat het nieuwe regiem zijn gezag lang
zaam over geheel China zal uitbreiden
Dit alles onverminderd de mogelijkheid,
dat het buitenland alsnog
komt Msar zoals de zaken
staan lijkt die kans zeer ge:
I TAE LUCHTVAART, met name onze
F l-z eigen Nederlandse luchtvaart, heeft
L dezer dagen de aandacht getrokken. Het
toeval, de virtuoos der tegenstellingen,
k bracht weer eens licht en schaduw bij
E elkaar. Schaduw: Prestwick. Licht: de
t. postviuchten uit Indonesië.
Over het openbaar gerechtelijk onder-
E zoek, dat te Ayr wordt gevoerd naar de
K oorzaken van de ramp met de Nijmegen,
E kan men nog weinig zeggen. Er wordt ge-
streden om schuldvragen en om daarmee
fc, samenhangende belangen, die zeer aan-
L zienlijk zijn. Een Constellation kost twee
mlllioen gulden. Mensenlevens zijn niet
K te betalen, maar bij eisen tot schadever-
E goeding weet men ze zeer goed in geld
f te berekenen. De strijd wordt echter in
volle openbaarheid gevoerd en aan de
onpartijdigheid van de Engelse rechter
past evenmin twijfel als aan die van de
Nederlandse, wanneer hier een dergelijke
zaak wegl behandeld, waarbij een Engelse
luchtvaartmaatschappij zou zijn betrek
ken
Enkele dingen hebben tot dusverre de
Aandacht getrokken. Opmerkelijk was de-
leeftijd van de weerkundige waarnemer
van wiens opmerkingsvermogen en van
wiens nauwkeurigheid zo ontzaglijk veel
kon afhangen Kijker hoopt voor Neder
land. dat men daar geen jongens van
achttien jaar voor zulk werk gebruikt*' al
thans niet in normale tijden. Het kan zijn,
dat men in Engeland tijdens het gebrek
aan mannelijke arbeidskrachten gewend
is aan het te werk stellen van jongelui
voor dergelijke waarnemingen. In Neder
land moet een wisselwachter bij de spoor
wegen beslist een zekere leeftijd hebben.
Het in functie zijn van jeugdig grondper
soneel op vreemde vliegvelden la de KLM
reeds vaker noodlottig geweest, getuige
de ramp met de DC III te Kagtrup, waar
een jeugdig assistent had verzuimd de
klampen van de roeren te Verwijderen.
Een andere merkwaardige omstandig
heid is het afschuifsysteem van autoritei-
bij het verlenen van hulp na een
Egratnp. In Nederland heeft men zich
vroeger wel eens bij branden geërgerd
over getalm in verband met de vraag, of
de brandweer van gemeente X of van ge
meente IJ gerechtigd (ot blussen was.
Doch het komt Kijker zelfs in dit forma
listische Nederland we|hig waarschijnlijk
voor, dat bij het verongelukken van een
groot verkeersvliegtuig de ene instantie
na de andere zou zeggen „Wij doen niets,
want het zal wel bij mijn buurman zijn"
met het gevolg, «dat er een hele tijd niets
gebeurt, omdat ied<;r denkt, dat een ander
er wel op af gaat. Als Kijker Nederland
enigszins juist kept, zou hij durven bewe
ren. dat alles wat maar kon uitrukken,
onverschillig van welke gemeente, naar
de plaats van de 'ramp zou snellen om
hulp te verlenen En eigenlijk valt het
hem moeilijk aan te nemen, dat het ih
Engeland, of waar ook. anders zou zijn
Doch genoeg De hoop blfjft, dat alles be
hoorlijk wordt uitgezócht En de overtui
ging te gegroeid, dat het net van aoms
overdreven schijnende veiligheidsmaat
regelen. waarmee KLMi en officiële
Nederlandse luchtvaartinstanties het
luchtverkeer omringen, w^l degelijk zin
heeft
De lichtzijde is het herstel van de snelle
postverbinding met de jongens overzee
Op geen post werd met zoveel verlangen
gewacht als op die 5 grams postblaadjes
uit Indonesië Vijf gram papier vijf ton
ztluk voor wachtende ouders en andere
betrekkingen Geen grotere teleurstelling
voor velen, dan deze, dat de Indische vol
keren hun vliegvelden voor de Nederland
se machines hadden gesloten Geen grim-
mlger bewite t#»ens voor de veranderde
omstandigheden in het Oosten Zoiets was
nog enkele laren geleden ondenkbaar ge-
1 weest.'
Ae post uit Indonesië wachtte Ogen
jrden op wereldkaarten en maten af-
inden. Want ouders zijn vindingrijk en
mbineren scherp, als zij op brieven van
wachten. Lekenogen wikken. KLM-
beschikken. Geen bericht heeft zo-
hoop doen ontwaken als dat over
_.trek der vliegtuigen met post naar
het moederland Het was, zo vertelde
Kijkers collega, een groots ogenblik, toen
de KLM-vogel met zoveel brieven in de
nacht veilig op Schiphol neerstreek. Hoe
de» tocht is volbracht, gaat ons in deze
dagen niet aan. Het mooie is, dit het werd
.gedaan Het mooie is, dat de leegte van
het briefloze tijdperk ia overwonnen Ne
derland kan de KLM voor deze daad,
waaraan waarschijnlijk grotere risico's
dan gewoonlijk vastzitten, zowel technisch
of financieel, niet dankbaar genoeg zijn.
Langs deze ijle brug, gevlogen langs on
bekende wegen, snellen de woorden op
papier, die schatten waard zijn Misschien
komen er nieuwe moeilijkheden. Wij hoe
ven nog niet te juichen over een absoluut
zekere verbinding. Doch deze vluchten
leren ons, dat er, zonder brani en ophef.
Oog kerels zijn in dit land.
In «en communiqué van het B F O. is
medegedeeld, dat een commiasie te inge-
ateld, welke zich op korte termijn In ver
binding zal stellen met prominente perso
nen uit de volgens artikel vijf van het
B FO-besluit nog niet georganiseerde ge
bieden Contact zal worden opgenomen
met Abdoelkadir Widjojatmodjo Assat.
Darmase'tewan de «ultan van Diokte
Hatta, Oerip. Kartodirdjo, Agoes Sallpi,
Sjahrir. Soekarno en Soepomo Met deze
prominenten zullen oriënterende bespre
kingen gehouden worden ten aanzien van
de door hel BFO noodzakelijk geoor
deelde vorming van een Nationale Fede
rale Interimregering voor geheel Indo
nesië aldus het communiqué Als»voorrit
ter zal optreden sultan Hamld de Tweede.
Leden zitfi Anek Ag0»"io A’en“ Karin
hardja, Djoemhana Wiriatmadja en 1
li: rndab p'vanvervnnaende i«i
zijn R. Moh Kosaslh Poerwanegara en
Bjvat De bepaling van de bij deze
sprekingen te volgen protadure werd
de commissie overgelaten
Door het BFO te tot voorzitter
noemd sultan Hamid de Tweede als
volger van de overleden Bahrlun Aa
zien de vlce-voorzltter, Moh Hanafiah.
persdonllike redenen zich genoodzaakt
zich terug te trekken, is In zijn plaat*
gekozen R Otto Koesoemah Soebrata. mi
nister van justitie ad interim van Pasoen-
dan
Tcp aanzien van de nieuwe commissie
wordt in het communiqué nog gezegd, dat
de commissie zo spoedig mogelijk haar
bevindingen zal voorleggen aan het
B F O dat alsdan nader zijn houding
bepalen ten aanzien van de voortzett
van het overleg.
De dienst legercontactfe meldt, dat in
totaal 380 TNÏ-officieren zieb sinds 1#
December j.l. in de verschillende gebie
den hebben gemeld. Onder hen bevinden
zich 4 generaals en een aantal Kbofdoffi-
bieéen. Van dit aantal TNl-officieren heb
ben zich alleen al in Djokjs 372,bij de Ne
derlandse autoriteiten gemeld. Uit de tot
dusver ontvangen gegevens blijkt, dat
reeds de eerste dagén vsn de actie grote
veelheden oorlogsmaterieel door de Ne
derlandse troepen in beslag zijn genomen
Deze omvatten onder meer: 318 mortie
ren, 157 mitrailleurs, 1427 geweren, 303
stenguns, 8 stuks veldgeschut, 20 stuks
luchtdoel- en pantaerafweergeschut, 563
pistolen, 317 U2 ton munitie, 1472 vliegtuig
bommen en landmijnen, 1800 handgranaten
en een grote hoaveeiheid uitrustingsstuk
ken. De opsomming is niet volledig daar
nog niet alle gegevens zijn binnengeko
men en bovendien de hoeveelheden elke
dag aangrotien. De wapenen én de muni
tie waren van Japanse en diverse andere
makelij.
Zoals hjj had aangekondigd, heeft de
88-jarige Griekse premier Themlitokles
Sophoelis Zaterdagavond xjjn ontslag aan
geboden. Er is nog geen nteuwe premier
aangewezen.
Koning Paul heeft de leiders der poli
tieke partijen meegedeeld, dat de deel-,
neming van alle partijen een absolute
voorwaarde was voor de vorming van een
nieuw coalitie-kablnet. De Koning had
tien fractieleiders ten paleize ontboden om
met hen te spreken over een oplossing
van de politieke crisis.
Nader wordt gemeld, dat
leiders het eens zijn geworden
vorming van een nieuwe coalitiei
Deze tien leiders vertegenwoordi
wettige partijen. Zij zullen de ke
een premier aan de Koning overt.
Thans alles rustig in de stad
Volgens een officiële sehatting xjjn bQ
de onluten te Dsrban. waarbü dnlsenden
Indiërs en negers waren betrokken. 185
personen om het leven gekomen en
dnisend gewond. Da aangeriebto schade
wordt op twee en een half tnlllloen gulden
geschat
Ongeveer 2000 man politie en militairen,
gewapend met traangasbommen, zware
machine-geweren en aten-guna, die tevena
de beschikking hebban over pantaerwagena
zijn thans te Durban gootaUonneerd. ten
einde het uitbreken van nieuwe con
flicten te ver-rkomen. De Euldafrikaanse
regering heeft de gemeentelijke autori
teiten van Durban verzekerd, dat deze
manschappen gedurende onbepaalde tijd
te Durban zullen blijven, teneinde de rust
en orde te handhaven
Te Johannesburg werden Zondagnacht
de ruiten van een Indische winkel, als
gevolg van een ontploffing, vernield.
Vanuit een langzaam voorbijrijdende auto
werd een bom naar de winkel geworpen;
er werd niemsr-*-J
De regering
toegezegd aan
gen. die in
wijken der
bracht; **~-
autoriteit
hen.
Door het hoofdkwartier van de politie
te Durban werd hedenochtend gemeld,
dat. zowel In de stad als in bet district
Durban. ..alles rustig" was.
TAAT moment schijnt niet zo ver meer af
A-'te zijn. Het Kwomintang-regiem ver
toont alle tekenen van Innerlijke afbraak.
In militair opzicht lijdt de republiek de
ene nederlaag na de andere De grootste
steden in Noord-Chlna. Peking. Tientsin
en Soetjsou zijn voor de nationale rege
ring verloren. Binnenkort te een groot
communistisch offensief te verwachten
tegen Tsjang Kal Sjek's laatste bolwerk:
Nanking en Sjanghai Het grootste deel
van de regeringsbureaux is reeds uit de
hoofdstad Nanking overgebracht naar
De „Samofa” gesticht
De directies vin de N V. MotorenfabrtelT
De Industrie te Alphen aan de Rijn, de
N.V. Kromhout Motorenfabriek te Am
sterdam. de N.V Brons-Motorenfabrlek te
Appingedam en de N V Machinefabriek
Bolnes te Bolnes hebben besloten tezamen
een nieuwe motorenfabhek te stichten,
welke de naam zal dragen van Samofa
(samenwerkende motorenfabrieken). Het
ligt in de bedoeling In de nieuwe fabriek,
welke waarschijnlijk te Harderwijk zal
worden gevestigd, «woornamelijk hulpmo-
toren te vervaardigen van 10 tot 20 pk.,
waarvan er ongeveer duizend per jaar
zouden kunnen worden afgeleverd. Bo
vendien is in het leven geroepen de
Research Stichting Samofa. welke het
moselijk moet maken voor gemeenscjtip-
oe’ijke reken'ng te profiteren vartgemeeu-
Kanton en Formosa en de regering zelf 1
t tot nog is gereed om eveneens te evacueren Deze
[eleverd. maatregelen zijn uiteraard weinig ge-
schikt om de bevolking vertrouwen te
van geven in de kracht van het huidige
zijn regiem. Dat vertrouwen ontbreekt dan
ook te enènmale Het
-f- i grootste deel van
IN HET BRANDPUNT
V V verlangen vrede
en wie daarna het
hoogste gezag in het
land zal uitoefenen laat de gemiddelde
Chinees tamelijk onverschillig
Ook In politiek opzicht staat de rege
ring van Tsjang zeer zwak. Van een vol
ledige solidariteit, een eerste vereiste
voor een oorlogskabinet. is sinds lang
Reen sprake meer Verscheidene ministers
hebben zich voorstanders getoond van een
vrede tot elke prijs”, hetgeen wil zeggen,
dat zij onmiddellijk l ereld zijn met de
communisten een coalitieregering te
vormen, nadat Tsjane Kai Sjek zou zijn
afgetreden Het ergste is echter wel. dat
het leger, de grootste macht in de staat,
niet meer te vertrouwen te. Sommige van
de generaals, die ito China een zeer zelf
standige positie innemen, hebben het af
treden van Tsjang KRfrSjek geëist An
deren liepen met hun hele leger naar de
vijand over.
Te Damaaoua wordt gemeld, dat
fltavropoelos, het Griekae Hd van bet
secretariaat der Commissie voor Palestina,
en juridisch adviseur van dr Bunehe, de
Syrische premier heeft medegedeeld, dat
alle landen der Arabische Liga verzocht
sullen worden vredesonderhandelingen met
de Joden te beginnen. Indien de bespre
kingen op Rhodos een goed resultaat op
leveren. De Juridische adviseur had een
onderhoud met de premier. Chaled el
Asem, nadat h(j besoekên had gebracht
aan Beiroet en Amman, teneinde de
Libaneae en Tranajordaanae regeringen
te polsen over directe besprekingen met
Israël.
Van bevoegde zijde op Rhodos Is ver
klaard, dat Joden en Egyptenaren over
eenstemming hebben bereikt omtrent het
vrijlaten der in Falloedj» omsingelde
Egyptische brigade
Het Witte Huis heeft geweigerd com
mentaar te leveren op berichten, dat pre
sident Truman persoonlijk in contact is
getreden met de Israëlische regering om
zijn bezorgdheid te uiten over „de ernstige
gevolgen die kunnen ontataan. Indien
de Israëlische regering toestaat, dat haar
verdediging «en oggreasiqf sootoo» Maf
meer grondgebied wordt"
De perssecretaris van de président.
Tsjang Kai Sjek bezocht
graf van Soen Yat Sen
In militaire kringen te Nanking wordt
bevestigd, dat het regeringagarnisoen te
Tientsin zich heeft overgegeven.
Bü het binnenrukken van de communis
tische troepen stonden de insta Ha Hee van
de „Eaat Asiatic Petroleum" en enige ge
bouwen van de voormalige Duitse conces
sie nog in brand.
Het Amerikaanse consulaat te Tientaln
heeft aan het Amerlkaanae ministerie van
Buitenlandse zaken gemeld, dat de hou
ding van de communistische troepen, die
de stad bezetten, voorbeeldig was. Alle
Amerikaanse burgeruin de stad waren
yeillg. Het consulaatsgebouw waa slechts
weinig beschadigd.
Volgena betrouwbare, doch officieuze
berichten, die Nanking bereikten, hebben
de onder communistische leiding staande
troepen Hwaiyoean, 190 km ten noordwes
ten van Nanking veroverd
Hwaiyoean was de laatste belangrijke
voorpost van de regeringsstrijdkrachten op
de noordelijke oever van de rivier de
Hwai. de buitenste verdedigingslinie van
de hoofdstad, die tevoren door de rege
ringstroepen was ontruimd.
In sommige kringen, die In nauw con
tact staan met de vredesgroep van de
Kwomintang. wordt verklaard, dat Tsjang
Ka) Sjek's aftreden, en het openen van
vredesonderhandelingen ri)et4de commu
nisten binnen enkele dagen verwacht
worden.
Vernomen wordt, dat dr Soen Fo’s kabi
net heden bijeenkomt om te spreken over
de vredesvoorwaarden, die door Mao Tse
Toeng zijn gesteld.
Radiorede prof, mr Gerbrandy
Hedenavond te 19 30 uur zal de oud-
mlnister-president prof, mr P S. Ger
brandy. voorzitter van het -Nationaal Co
mité Handhaving Rijkaeeftheid. via de zen
der Hilversum 1 een radiorede houden
over de politieke ontwikkeling ten «arizien
van Indië.
Nadat de generalissimus drie buigingen
had gemaakt voor de graftombe vsn Soen
Yat Sen, de stichter van de Chinese repi
bliek, richtte hij het woord tot de soldstt
van het garnizoen. Wat hij rel waa nl
te horen. Het officiële Chinese persbureau
berichtte, dat Tsjang'e woorden ..niet voor
publicatie" wafen.
De plechtigheid heeft het gerucht doen
ontstaan, dat de preddëht voor het laatst
in het openbaar Is verschenen. Waar-
nemers vragen zich af. of het een af
scheidsbezoek was.
Later werd jjemeld. dat Tsjang Kal Sjek
In zijn toespraak een beroep op de strijd
krachten heeft gedaan „als één man
stand te hoyden en alle vernederingen
uit te wissenDe officiële mededeling
omtrent hetgeen Tsjang zei. werd pas zaa
uur later gedaan.
Uit goed Ingelichte bron wordt bericht,
dat overeenstemming te bereikt tussen da
nationalistische bevelhebber Foe Tsojl en
de communisten betreffende de overgave
van Peking en een afzonderlijke vrede in
Noord-Chlna:
Er zouden onderhandellngen zijn ge
voerd te Peking zelf, waar communi»-
tteche afgezanten zoud^-
Over twee of drie c*-‘
stilstand worden gaal
lange
een