van het week-end
Vliegtuigen voor bloedtransfusie
Matineuze botsing op de Waterweg
AKKERTJE
SUL
BESCEEKI'H:t:
Hongerige Chinezen sterven
van de k^ude
Russische vrouw pleegde
diefstallen
3L
De zilveren
Hoogovens
Naar de top van de Himalaya
Schakel tussen bloedgever
en bloednemer
ER WORDT IN JANUARI GEOOGST
Kunstmatig bevloeid land
levert gedroogde vruchten
Bij een medicus en
in een pension
Hij verkoos de
vrijheid
Esperanto-nieuws
PLICHT EN RECHT..
D*
Het Lied van de Goedaardigheid
De Koning in het nauw
Mevrouw repareert zelf
Lekkende kraan
SLIM „ARM OUDJE
Tarifj KSosjc
DC NIEUWE FINO-SOEP IS GETROKKEN VAN i/OUE MERGPIJPEN EN MEES.
AiifiA
u WW T
VIJF MINUTEN
PIEKEREN
Dierennamen-puzzle
ffWEEDE BLAD - PAGINA
ZATERDAG 21 JANUARI 194».
Goedkope reisgelegenheid
voor vreemdelingen
(Van onze correspondent in het
Verre Oosten)
Sjanghai, Januari.
TN drie da«:n. 25, 26 en 27 December,
xzljn er hlw 's morgens In de straten
gevonden de lijken van 311 personen, die
in de gure nachten warert omgekomen
van koude en honger en van die 311 per-
aonen waren 288 kinderen. Dit is geen
gerucht, maar officieel door de politie
beken^eemaakt. Een groot deel dezer
personen waren mensen die naar Sjanghai
gevlucht waren voor het geweld van de
burgeroorlog. En in de veiligheidsraad
van de Verenigde Volken was de ver
tegenwoordiger van China een der leden,
die het heftigst te keer ging tegen het
Nederlandse optreden in Indonesië, dat
bil lange na niet rove»! mensenlevens he«»'t
gevorderd als de -drie toch niet eens
zeer koude nachten te Sjanghai. Niet
één van deze nachten Is de temperatuur
tot het vriespunt gedaald, maar uitge
hongerde mensen hebben weinig weer
standsvermogen.
De beide Kerstdagen zijn hier door de
meer gelukkigen met feestgedruis ge-,
vierd. want de viering gaat hier op Ame
rikaanse wijze en is hier geen intiem
huiselijk feest. Ook de Chinezen doen aan
de Kerstviering mede. hoewel de grote
meerderheid hunner de betekenis van het
Kerstfeest volstrekt niet keifit. Dit neemt
echter niet weg. dat zij willen dènsen en
gedanst is er. drie nachten lang. Doordat
hier in verband met het „communistische"
gevaar de avondklok is ingesteld en nie
mand zich tussen elf uur 's avonds en vUf
uur 'a morgens op straat
scheen het. dat de Kerst1
mogelijk zou worden, i
de gemoedelijkheid der
De overheid maal
feestdagen zou worden glhandhaafd, maar
dat tegen betaling café*, bars en dans
huizen hun bedrijf, zo Jewenst met mu
ziek, konden voortzettn. echter met ge
sloten deuren. Gasten. the er zich bevon
den, konden er blijven, maar konden niet
vertrekken voor vijf uur 's morgens,
wanneer de „avondklok" niet meer van
kracht was. Het extra-geld, dat door de
café's, bars en danshuizen moest betaald
worden, was bestemd om er versnaperin
gen voor de soldaten aan het front mede
te betalerf" Ik hoop. dat dit ffe!d <>ok in
derdaad zijn bestemming heeft bereikt.
Ook pret kan te lang duren
Voor de oudejaarsnacht en de nacht van
1 Januari was door de overheid dezelfde
bepaling gemaakt, maar slechts zeer wei
nig danshuizen, bars en restaurants heb
ben voor die nachten vergunning aan
gevraagd. De eigenaars hebben er
varing opgedaan gedurende de Kerst
mis. De klanten, die de nacht verble
ven in de danshuizen en bars^fcaren
tegen drie uur moe. ze zongeg en dansten
niet meer en vooral ze verteerden niets
meer en zaten met vervee l» ge^hten
te wachten op het ogenblik, dat de
-avondklok" werd opgeheven om vijf uur
's morgens en ze naar huls konden gaan.
De feestgangers gevoelden zich als ge
vangenen ln de danslo^len. Persoonlijk
heb ik gedurende de Kerstdagen enige
ontvangsten medegemaakt. Het merk
waardige was. dat men daar ongeveer
niemand over het dreigende „communis
tische" gevaar hoorde spreken. Wèl hoorde
men Nederlanders onder elkander praten
over de gebeurtenissen op Java en Su
matra en het algemene oordeel was: „Het
werd hoog tijd. dat men tot krachtig op
treden overging". Vooral de Nederlanders,
die Indonekië kunnen 'en zii vormen de
meerderheid hier) Juichten dat optreden
van gnntrr harte toe.
De uittocht der Amerikanen vermindert
ten zeerste. Voor het laatste Amerikaanse
evacuatie-schip waren slechts weinig
'liefhebbers Mtln indruk 's. dat vele Ame
rikanen dankbaar van de goedkope ge
legenheid om naar hun land terug te
keren hebben gebruik gemaakt, niet zo
zeer om het „communistische" gevaar,
maar omdat de zaken hier niet goed meer
gaan tengevolge van allerlei wonderlijke
maatregelen der regering en van de ver
warring in de geldzaken, de sterke
waardevermindering van het pas enkele
maanden Ingevoerde nieuwe Chinese geld.
Vele honderden Joden, gedurende de
Hitler-regering hierheen gevlucht, zijn
onmiddellijk naar Palestina vertrokken,
zodra de regering van Palestina de gren
zen open zette voor Joodse „vluchtelingen"
uit China. Ook voor de hier levende
Witte Russen is internationaal iets ge
daan en enkele honderden zijn reeds voor
lopig naar Japan gebracht. Vele Russen
hadden hier vroeger Éen betrekking bij
de Franse en Engelse politie in de tijd,
dat de Franse concessie en het inter
nationale settlement hier bestonden. Se
dert die zijn opgeheven ziin de meeste dier
Russen brodeloos geworden en nu waren
zozeer blijde, dat ze ergens anders heen
konden gaan. Deze Amerikanen. Joden
en Witte Blussen kunnen dankbaar zijn
voor de alarmerende geruchten, die door
enkele journalisten verspreid zijn betref
fende de dreigende toestand hier. Deze
wilde geruchten zijn de aanleiding ge
weest, dat de^e „vluchtelingen" op goed
kope wijze of geheel zonder betaling van
hier éreg konden komen, waarnaar ze
ook zonder het zogenaamde „communis
tische-gevaar" toch reeds verlangden
Van het gevechtsterrein komt de laatste
da een welnie nieuws. Snrami'e geruchten
willen, dat dit is de stilte, die de storm
voorafgaat. D^ opstandelingen zouden een
niataw groot offensief voorbereiden, maar
volgens andere zijn in het geheim vredes
besprekingen aan de gang en onder de
bevolking worden laatstvermelde ge
ruchten het liefst geloofd. Voor het vraag
stuk of Tsjang Kal-Sjek als president
der Republiek è»l kunnen aanblijven,
heeft de grote massa niet de minste be
langstelling indien er slechts een eind
komt aan de burgeroorlog.
Vandaag 1* het precies een
kwarteeuw geleden, dat de
Koninklijke Nederlandse
Hoogovens en Staalfabrie
ken te IJmulden het eerste
ruwe ijzer produceerden,
welk heuglijk feit op be
scheiden w\jze wordt ge
vierd. Hier ziet men een
hoekje van het machtige
hoogoven-complex.
Eenl Noorse expeditie zal deze zomer proberen de Nangan Parbat,
de top van de Himalaya, te beklimmen. De deelnemers aan .de
expeditie hebben zich reeds 1B maanden geoefend ln het beklimmen
van btergen in Noorwegen.
De meeste pogingen om de Nangan Parbat te beklimmen werden
ondernomen door Duitse expedities. Zij hadden geen van alle succes.
In 1934 moest een expeditie onder leiding van professor Willy Aferkl
wegerjs een verblindende sneeuwstorm op 600 meter afstand van
de top terugkeren. Merkl en 9 van zijn tochtgenoten kwamen bij de
afdpling om het leven
In 1937 werden 7 bergbeklimmers -bij hun poging levend begraven
doör een lawine. Paul Bauer, die in 1938 een expeditie leidde, vond
het lijk van Wllly-Mcrkl. In 1939 zou een Duitse expeditie een nieuwe
weg naar de top hebben ontdekt, welke wegens het slechte weer
niet betreden werd.
Bloedtransfusies hebben gedurende de afgelopen tien jaar ontelbare mensen
van de dood gered. In Nederland alleen werden gedurende deze periode ongeveer
25.000 bloèdtransfusies toegediend. Tal van zwaargewonden in de tweede wereld
oorlog hebben er hun leven aan te danken. In de oorlog 19141918 bezweek
acht procent van de zwaargewonden in een bepaald gebied aan de Middellandse
Zee. In de laatste oörlog werd met behulp van bloedtransfusie en penicilline dit
percentage in hetzelfde gebied en onder vergelijkbare omstandigheden terug
gebracht tot 1,2 procent.
Rode Kruis ruim een jaar geleden met een
KLM-vliegtuig een hoeveelheid geconser
veerd bloed van Amsterdam naar Batavia
vervoeren. Men wilde nagaan of het ln
geval van nood mogelijk was grote zen
dingen bloed per vliegtuig naar Indonesië
te verzenden.
Het* resultaat was uitstekend. De KLM
had er voor gezorgd, dat op alle tussen
stations vers ijs aanwezig was. Voortdu
rend ververste de steward het ijs van het
kastje, waarin de waardevolle lading ver
voerd werd. Zo hield men de temperatuur
op de vereiste vier graden boven nul en
kyram nét bloed ln voortreffelijke toe
stand te Batavia aan.
Het| grote probleem, waar het steeds
weer om gaat is: Roe wordt bereikt, dat
er steeds bloed voor ernstige patiënten
aanwezig ia. en dat het zonder noemens
waardig oponthoud kan worden toege
diend? Eén minuut tijdverlies kan fataal
zijn. Waar vindt men binnen zo korte tijd
een bloedgever, die bloed van dezelfde
bloedgroep bezit als de patiënt?
Conserveren
In 1938 tijdens de Spaanse burgeroorlog,
ging men er voor het eerst toe over bloed
te conserveren. Het werd op steriele wijze
opgevangen en bewaard bij een tempera
tuur van 4 graden boven nul. In de veld
hospitalen beschikte men over een hoe
veelheid flesrai bloed van alle bloedgroe
pen. die terHbnd kon worden gebruikt.
Ook ln Nederland hebben vele onderzoe
kers him beste krachten gewijd aan de
bestudering van de conserveringsmethode
van bloed. Thans is men zover, dat bloed,
door toevoeging van één procent druiven-
suiker. vijftien dagen in uitstekende en
daarna nog één twee weken in bruik
bare toestand bewaard kan blijven.
In de ziekenhuizen beschikt men steeds
over een aantal flessen met het bloed van
verschillende bloedgroepen. Evenals ln
Amerika noemt men deze inrichtingen
..Bloed-banken". Het bloed wordt bij deze
bonk geleend en later zorgen familieleden
of kennissen van de patiënt er voor. dat
de aldus ontstane bloed-schuld wordt inge
lost.
Per vliegtuig
Het aangewezen middel voor vervoer
van bloed is het vliegtuig. Immers het
transport moet ztonder schokken en schud-
denf «n bovendien snel kunnen worden uit
gevoerd.
Bij wijze van proef liet het Nederlandse
Beperkt houdbaar
Hoe zorgvuldig men ook met het bloed
omgaat, de levensduur is en blijft beperkt
tot maximaal 30 dagen. De witte bloed
lichaampjes gaan zelf reeds na vijf
dagen ten gronde. De rode bloedlichaam
pjes verminderen, direct na het aftappen,
ln kwaliteit en lossen tenslotte geheel op,
zodai de rode bloedkleurstof vrij komt.
Bloed, ontdaén van de bloedlichaampjes,
kan echter ln de meeste gevallen eveneens
reddend werken. Als het er om gaat de
hoeveelheid bloed, die in het menselijk
lichaam circuleert, direct te moeten aan
vullen. dan Is een transfusie met dit z.g,
bloedplasma in eerste instantie afdoende.
Ongeveer een derde van de noodzakelijke
transfusies kan met dit plasma worden
verricht.
Het bloedplasma. dat lichtgeel van kleur
is. heeft een enorm voordeel. In'gedreigde
toestond nJ. is het onbeperkt houdbaar.
Het is dus mogelijk overal ter wereld een
voorraad hiervan aan te leggen. De dokter
heeft de droge stoi slechts in gesteriliseerd
water op te lossen en hot Is gereed voor
transfusie.
Het drogeq van bloedplasma een op-
Het speelgoed van
prinses Margriet
H.K.H. Prirue, Wllhelmim,
heeft haar derde klein
dochter, prinses Margriet,
op haar zesde verjaardag
dit schilderij ten geschenke
gegeven, voorstellende het
speelgoed van de jarige.
De Hilvertumse kunst
schilder M. Brandenburg
heeft de vererende op
dracht van de Koninklijke
grootmoeder uitgevoerd.
Zelfs het kanariepietje van de kapitein van de Santarem is de lust tot zingen
vergaan, want met een slagzij als de Braziliaan beeft, staat de wereld op z'n kop.
De ruim 6700 ton metende Santarem, is gisteren omstreeks zes uur op de
Waterweg ui aanvaring gekomen met twee Amerikaanse schepen, waarvan
een, de uitgaande Sir John Franklin was. De Santarem maakte spoedig water
en door de sleepboten Europa, Minerva en Nederland, die het schip opwachtten,
ia de Braziliaan later op de Zuidwat aan de Oostzijde van de Waalhavenmond
aan, de grond gezet.
Sa fupapé OP het ilorptniok M» it Smtoam,
De Santarem. die met weinig lading en
weinig passagiers hoog op het water lag,
kwam van Santos. Ter hoogte van de
Petroleumhaven kwam het schip in* aan
varing met het uitgaande s.s. Sir,. John
Franklin. De Santarem werd aanbak
boordzijde geraakt, waarbij een grote
ravage op het sloependek werd aange
richt en de davits van een van de sloepen
uit het dek werden gerukt. Even later
werd de Santarem door een tweede
Amerikaans schip aangevaren, nu aan
stuurboordzijde. Ter hoogte van de mid
scheeps kreeg het schip een gat onder
de waterlijn, waardoor het water spopdlg
de machinekamer en ruim 5 binnen
stroomde. Het schip maakte zwaar slagzij,
zodat de sleepboten de Santarem tenslotte
op de Zuldwal zetten.
Onmiddellijk na de botsing kwam een
vloot sleepboten en bergingsvaartuigen op
het toneeL De mannen van P. Smit Jr.
begonnen met pompen, Waarbij zij later
werden gesteund door personeel van Van
den Tag's Bergingsmaatschappij. Op de
Santarem zelf was alles rustig, voorzover
men met Zuidelijk bloed en da Portugese
taal rustig kan blijven. De Rijkshaven
meester. de heer Den Hoed, en de hoofd
ingenieur van Rijkswaterstaat, ir Van den
Burcht, hebben uit de verklaringen vani
de kapitein, met wiens onuitsprekelijke1
naam wij ons niet op papier durven
wagen, een rapport opgemaakt
Zen ood beestje. In de omgeving wan
Verden (Did) zijn bij graafwerk beenderen
van «en ottiant gevonden, dia ln het «tenen
tijdperk laafde. Dr Wagewttz, directeur van
hot museum 8e Hamburg, scfeat dat da been
deren tm da tijd van ZM.00» jaar voor Cbrte-
lossing van eiwitten en zouten in water
is geen gemakkelijke zaak. Dit geschiedt
in een luchtledige ruimte, terwijl het
plasma tijdens de bewerking ln bevroren
toestand blijft. Niet alleen in Engeland en
Amerika, doch ook in ons land is tijdens
de afgelopen oorlogsjaren druk geëxperi
menteerd. alvorens men de huidige resul
taten had bereikt.
Onopgemerkt door de bezetters werkten
twee Nederlandse onderzoekers, drs G. A.
Mastenbroek, blochemicus en dr J. Spaan
der. medicus, aan de ontwikkeling van
het droogproces. Volgens hun ontwerp
.vervaardigde een Amsterdamse kopersmid
een droogapparatuur. In samenwerking
met het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te
Amsterdam werden gedurende de bezet
tingsjaren 6.000 flessen gedroogd bloed
plasma voor de Nederlandse ziekenhui
zen en de Illegaliteit gemaakt.
200 Flessen per dag
Thans worden te Amsterdam, waar het
Centraal Laboratorium van de bloedtrans
fusiedienst van het Nederlandse Rode
Kittis gevestigd is. ,200 flessen, per dag
klaargemaakt. Binnenkort zal men dit
aantal kunnen opvoeren tot 300 dagelijks.
Op het ogenblik bezit Nederland van het
vaste land van Europa de beat geoutilleer
de drooginstallatie voor bloedplasma.
Op de laatste conferentie van het Inter
nationale Rode Kruis, die te Stockholm
gehouden werd. sprak men hierover veel
waarderende woorden. In tal van landen
wil men thans naar Nederlands voorbeeld
Ïaan werken. Dit is het geval met Zwit-
ürland Ook in. België heeft men een be
gin gemaakt met de aanlegging van een
voorraad bloedplasma. De benodigde kost
bare installaties bezit men daar evenwel
niet. Ter oplossing van deze moeilijkheid
kwam een overeenkomst tussen het Bel
gische en Nederlandse Rode Kruis tot
stand, dat het bloed in Nederland bewerkt
zou worden.
Bloed uit België
Op 26 October j.l. gaven 228 donors te
Brussel hun bloed. Binnen 48 uur moest
met de bewerking van dit bloed begonnen
worden en hier bewees het vliegtuig weer
onschatbare diensten. Honderdveertien
liter bloed werd per KLM van Brussel
naar Schiphol gevlogen. Daar stond een
auto van het Ned. Rode Kruis gereed en
binnen de kortst mogelijke tijd kon mep tot
actie overgaan. Op 5 November vervoerde
een KLM-vliegtuig de kisten met het ge
droogde bloedplasma naar Brussel.
Voorlopig zullen eenmaal per maand, ln
de nabije toekomst 2 maal per maand,
KLM-vliegtuigen kostbaar Belgisch bloed
naar Nederland brengen en zal het ge
droogde bloedplasma eveneens per Vlie
gende Hollander naar de Belgisch* hoofd
stad worden teruggevoerd.
TN januari, wanneer wij de koudste maand van het jaar beleven, begint in
A Australië de oogst, welke duurt tot eind Maart. Dan strijkt een leger van
vjjf duizend „trekkers" neer in de tuinderijen in het gebied van de irrigatie-
werken van de Murray-rivier in Nieuér Zuid Wales en in Victoria. Want de
arbeiders, die met (Je grote pluk belast zijn, trekken van de ene plaats naar
de andere, elk jaar weer opnieuw. Natuurlijk nemen ook arbeiders uit de streek
zelf deel aan de oogst, maar ze komen handen tekort en daarom worden ze bij
gestaan door seizoen-arbeiders, onder wie zich de laatste jaren zeer veel mensen
uit de Baltische landen en andere „verplaatste personen" bevinden. Sommigen
^preken geen woord Engels. Ze zijn naar Australië gekomen, dank zij de
bemiddeling van het Federale Arbeids- en het Immigratiebureau.
Intussen treft men onder de selzoen-ar-
beiders ook Australiërs aan uit alle moge
lijke kringen afkomstig: studenten, die op
deze wijze hun studiegeld voor een heel
jaar willen verdienen, boeren-in-ruste. die
nog wel eens een paar maanden lang de
armen uit de mouw willen steken en ge
nieten van de buitenlucht, fabrieksarbei
ders. die er tuk op zijn gedurende enkele
weken de werkbank te verwisselen voor
de wijngaard, schapenscheerders, die ln
afgelegen gebieden de schapen hebben ge
schoren en die nu tijdelijk de wolwinning
moeten stopzetten, zwervers, wier thuis
een boot op de rivier la.
Mensen en vruchten
Men ziet: het. zijn vogels van diverse
pluimage, die de Australische vruchten
binnenhalen en het is maar goed, dat zo
vele lieden zich opwerpen als plukkers,
anders zou het er met de Australische
vruchtenoogst treurig uitzien. Het is
spoedwerk! De'vruchten moeten worden
geplukt op de dag zelf waarop zij plükrüp
zijn geworden, naar de schuren vervoerd,
zodra ze zijn afgekoeld, ln potas en olijf
olie worden gedompeld en tenslotte Ijlings
op de rekken worden gelegd, waarop ze
worden gedroogd. Regent het in deze tijd
van het jaar, dan betekent dit een ware
ramp; heel vaak is de tuinder hierdoor ge
ruïneerd, daar hij een kapitaal van 60.000
of meer heeft gestoken iruzijn stukje ge-
irrigeeïd land. ter grootte van acht are.
De Australische Arbeiders- Unie. de
grootste organisatie in Australië Van ar
beiders. die buitenwerk doen. laat de ar
beiders. die deelnemen aan de oogst, zelfs
de tijdelijke arbeiders, toe als lid. Zij wer
ken vijl dagen van de week gedurende
acht uur per dag en verdienen gemiddeld
ƒ60 A 70 per week.
De oogst belooft dit jaar voor een waar
de van ongeveer 33 millloen gulden op te
leveren aan sultana-rozljnen, die vrijwel
de helft van de gehele vnfehtenoogst vor
men. krenten, en boomvruchten (appels,
peren, pruimen, enz.) afkomstig van 3500
„blokken". De kwekers zullen dit Jaar met
bijzondere moeilijkheden hebben te wor
stelen, daar ze op de markten van het Ver
enigd Koninkrijk, waar ze de laatste vier
jaar de alleenheerschappij hadden, met
ernstige concurrentie worden bedreigd.
Engeland, Nieuw-Zeeland en Canada
kochten de laatste jaren 40'/* van 300.000
ton gedroogde vruchten, welke Australië
opleverde. CaUfornische, Griekse en
Turkse producten hebben altijd gewed
ijverd met de Australische.
Dit Jaar staat het te vrezen, dat hun lan
den van herkomst alle voordelen zullen
plukken van het feit, dat ze dichter bij de
marktplaatsen zijn gelegen en tegen lager
kostprijs kunnen werken. Daartegenover
staat, dat Australië alle voordelen heeft,
dat de kwekers samenwerken eu dat de
verkoop grondig wordt georganiseerd.
Geen toevalligheden
en toch
De „blocker". d.w.z. degene, die de be
schikking heeft over een stuk gelrrigeerd
land (het Irrigatie-systeem dateert eerst
van de laatste halve eeuw) ie een geschoold
teler. In zijn werkprogramma wordt niets
aan het toeval overgelaten. HIJ kan reke
nen op toevoer van een bepaalde hoeveel
heid water; zijn grond is onderzocht door
een scheikundige: op de aanplant en de
verzorging van het gewas wordt toezicht
gehouden door instructeurs, die door de
regering zijn aangesteld, de pakhuizen,
waarheen de vruchten worden vervoerd,
zijn ln (Je regel eigendom van coöperaties
en staan onder strenge oontröle. zodat het
peil wordt gehandhaafdde verkoop-orga
nisatie omvat bijna de gehele Australische
Industrie en werkt met contracten op lange
termijn. Verschillende factoren hebben tot
die nauwe samenwerking geleid: doordat
de „blokken" klein zijn, komen buren
nauw met elkaar in contact; verder brengt
het feit. dat ze dezelfde economische be
langen hebben, hen bij elkaar en tenslotte
bevinden zich onder de „blockers" tal van
gedemobiliseerden, die door de regering
een «tuk grond zijn toegewezen en de ka
meraadschap tussen die afgezwaaiden
vormt een band, welke eveneens tot sa
menwerking leidt
Een gevaar bedreigt de gelrrigeerde ge
bieden, n.l. verstoring van het economisch
evenwicht: lange tijd waren gedroogde
vruchten het enige product van de bodem
en nog vormen ze hef leeuwendeel van de
opbrengst De laatste tijd worden er echter
ook citrusvruchten op grote schaal ver
bouwd en wijnbouw levert eveneens ëen
mogelijkheid, wanneer er minder vraag
naar gedroogde vruchten zou komen. In
de Barossa Vallei bevinden zich langs de
rivier reeds een hele reeks distillateurs,
die het vorige jaar zoveel druiven hebhen
verwerkt, dat ln plaats van 8000 ton ge
droogde vruchten, waarop was gerekend,
slechts 5300 ton naar de droogschuren wer
den vervoerd. Dit maakt dat de telers wel
licht voor de noodzakelijkheid zullen
komen te staan de bakens te verzetten.
Sprekende
verkeerslichten
In het Engelse stadje Hayes
(Middlesex) wordt een
proef genomen met „spre
kende verkeerslichten".
Aan de lichtinstallatie is
een kastje bevestigd, dat
een geluidsband met luid
spreker bevat. Bij het wis
selen der verkeerslichten
geeft een stem instructies
aan de weggebruikers. De
uitvinder, mr Trayner,
brengt de plastic geluids
band in het kastje aan.
Men meldt ons uit Rotterdam:
Met de aanhouding van de 22-Jarige
Russische vrouw C. van R.W. heeft de
politie voorlopig een eind gemaakt aan
een misdadigersloopbaan.
De vrouw bleek in een pension aan de
Heemrasdsslngel en bU een medieus. waar
zij werkte, diefstallen te hebben gepleegd.
Maaé tenslotte liep a(j toch tegen de
lamp-
De vorige week ontdekte de echtgenote
van dr B. B. J. aan de Provenierssingel,
dat zij een aantal lakens miste. De politie
stelde een onderzoek in en kreeg verden
king op de dienstbode. In haar bezit werd
eeii recu gevonden van een in het baga
gedepót van het Station D.P. onderge
brachte koffer. Deze werd afgehaald en
bij opening bleek hij vol te zitten met
eigendommen van de familie J., welke
nog niet eens werden vermist Men vond
tafelzilver, damasten tafellakens, servet
ten en beddegoed. De vrouw werd aan-
Sehouden en ln het bureau Oostervant-
traat opgesloten. Bij haar verhoor bleek,
dat zij nog meer op haar kerfstok had.
Voordat zij, nu een maand geleden, bij
dr J. in betrekking was gekomen, had zij
twee maanden gewerkt in een pension aan
de Heemraadssingel, uit welk pension
verschillende aangiften van diefstal bij de
politie waren Ingekomen, doch waarvoor
men nog geen oplossing had weten te
vinden. Toen de eigendommen van de aan
gehouden vrouw eens nauwlettend wer
den nagegaan, vond men tal van voorwer
pen. toebehorende aan gasten van het
betrokken pension, b.a. een ring met bril
jant ter waarde van 900, verschillende
andere sieraden, terwijl verder nog een
bedrag van 550 door haar bleek te zijn
gestolen. De gezamenlijke waarde van het
In het pension gestolene bedraagt circa
ƒ2500. Een gedeelte kon nog worden ach
terhaald en ln beslag genomen.
Tijdens haar verhoor had zij ook nog
verteld, dat zij een gouden vingerhoed, zil
veren lepels en andere voorwerpen op de
zolder van de woi>Ing van de familie J.
erstopt Mevr. J. stelde een onder
en toen zij. bp een ladder was ge-
n, vond zij werkelijk bear eigen
dommen terug.
Tijdens het onderzoek kwam ook
aan het licht, dat de vrouw In M
1945 Biet een kantoorbediend* fn
ven was getrouwd. Enige dage» na de
trouwdag vertelde een vriend de nieuw
bakken echtgenoot, dat diens vrouw reeds
tal van diefstallen zou hebben gepleegd.
Toen de man daarop zeide, dat zijn vriend
hem dat wel eens wat eerder had kunnen
vertellen, antwoordde deze, dat hij zijn
feestvreugde niet had willen verstoren!
Uit de kinderkamer van de familie J.
werden ook nog klnderkleertjes en speel
goederen vermist Gebleken is, dat de
vrouw elles had gezonden naar Eindhoven,
waar haar kind in een inrichting wordt
verpleegd. Dankbaar weren dear natuur
lijk de spulletjes aanvaard, daar men van
de herkomst natuurlijk niet op de hoogte
kon zijn.
De Rotterdamse Diergaarde Blij-Dorp
verkeert sinds enkele dagen in een on
schuldige staat van beleg: één van de
vier wasbeertjes heeft na rijp beraad de
vrijheid verkozen boven de ge vangen
schap. De gehele zomer hebben deze
dieren vertoefd in bet ruime verblijf aan
de ingang van de Riviira-hal, maar toen
de winter intrad werden zij overgebracht
naar hun winterverblijf, dat grote tegels
tot bodem heeft. Die tegels nu werden de
oorzaak van de ontsnapping. Want de
wasbeertjes ontdekten vrij spoedig, dat
tegels opgelicht kunnen worden en dat z\)
in de grond een gang konden graven. Op
een morgen vond de oppasser het winter
verblijf leep, de beertjes waren verdwenen
Onmiddellijk werd jacht gemaakt op de
vluchtelingen en vrij spoedjg waren
drie gevangen. Maar het vierde was-
beertje is nog steeds in vrijheid. Nu zijn
wasberen berucht om hun voorliefde voor
vogels, in die zin, dat een maaltijd eerst
dan voor hen een maaltijd is, indien op
het menu gevogelte voorkomt Daarom
worden iedere avond de kostbare fla
mingo's, de kraanvogels en andere, al
thans voor wasberen lekkernijen, voor de
nacht in veiligheid gebracht. In Blij-Dorp
hoopt mep nu op een sneeuwbui, waar
door het wasbeertje zich door het achter
laten van sporen zal verraden. Ter gerust
stelling van bezoekers zij vermeld, dat
wasbeertjes zeer schuw zijn en beslist
gaan mensenvlees lusten. De vmchteling
levert due veen gevaar op voor de samen-
levtng.
ne kerkdienst, welke elke tweede Zon
dag van de maand in Londen ln het
Esperanto wordt gehouden, bestaat thahs
reeds 39 jaar en men hoopt dit jaar het
40-jarig jubileum te vieren. Deze dienst
wordt regelmatig door vele buitenlandse
Esperantisten bezocht Na de kerkdienst
ls er gewoonlijk een broodmaaltijd en het
is traditie, dat de buitenlanders daarbij
toespraken in het Esperanto houden. Be
sfeer is er buitengewoon hartelijk. Is er
wei een beter middel tot verbroederlrtg
der volken dan het Esperanto?
EaperaBtologlo. Voor het internationaal
taalkundig tijdschrift van deze naam heeft
zich reeds een groot aantal abonné's op
gegeven, zodat de uitgave vermoedelijk
binnen afzienbare tijd zal kunnen wor
den verwezenlijkt Aan dit tijdschrift dat
in de drie moderne talen en het Esperanto
wordt geredigeerd, werken grote taalge
leerden van de gehele wereld mede. Men
kan zich opgeven als abonné aan dr
Neergaard, Gothersgade 158, Copenhagen
(Denemarken). Aanmeldingen bQ voor
keur in het Esperanto.
Wereldcongres. Na Malmö (Zweden),
waar dit jaar het grote jaarlijkse interna
tionale Esperanto-congres, zal worden ge
houden. komt dit Jaar" Bournemouth
(Engeland) aan de beurt voor het vol
gende wereldcongres van Esperantisten.
De Belga esperantista Turista Servo
zendt op aanvrage gratis brochure* in Es
peranto betreffende de Belgische steden
en de hotelkosten voor toeristen tegen in
zending van een antwoordcoupon aan
Sinjoro Rh. Loeckx, Delegito der Univer
sale Esperanto-Asocio, Konijnperken 109.
Boschvoorde-Brussel.
Padvinderij. Inlichtingen over de Skolta
Esperantista Ligo (Bond van Padvinders-
Esperantisten) zijn verkrijgbaar bij F. N.
Blythe, 103 Leopold Road. Ipswich (En
geland). Men hoopt binnenkort te kunnen
overgaan tot uitgifte van het blad „L«
Skolta Mondo".
Argentinië. De Nationale Volks-Unlver-
slteit te Rosarlo heeft, evenals ln voor
gaande Jaren, ook dit jaar weder e»n
Esperanto-cursus georganiseerd. Deze cur
sussen zijn zeer succesvol gebleken.
Japan. Het Japana Esperanto-Instituto
heeft zijn werk hervat. In 1946 had het
reeds weer contact met 1251 leden. In 1947
is de toestand geleidelijk verbeterd en kon
het officiële orgaan reeds met een op
laag van 3000 stuks verschijnen. Het 36«
Japanse Esperanto-Congres zal dit Jaar te
Osaka worden gehouden.
Griekenland. Dr A. Stamatiadls heeft
een geïllustreerd Grieks Esperanto-leer-
boek uitgegeven.
Nederland. Ook in ons land ls een nieuw
Esperanto-leerboek verschenen, met d*
titel: „Gemakkelijk Esperanto leren. Nova
lernolibro por NederlandanoJ".
ZATERDAG 22 JANUARI 1949.
twee grote dingen, die een
""mensenleven sterk beheersen, n.l.
de plicht en het recht, tekenen de
mens in karakter en zijn verhouding
tot medemens en maatschappij ten
voeten uit Een goed oordeel over een
ander hangt ten nauwste samen met
diens opvattingen over zijn plichten
m en zijn aanspraak maken op al of niet
vermeende rechten. De onderlinge
samenhang van dia beide grootheden
zullen de mate van beoordeling niet
onbelangrijk beïnvloeden.
Deze beide elementen hebben de
eeuwen door de wereld getekend en
goede en slechte perioden gekenmerkt.
Plichtsgetrouwheid hebben wij in de
afgelopen oorlogsjaren in illttstre
voorbeelden op ons zien afkomen. Het
tegendeel manifesteerde zich eveneens,
maar in mindere mate, vooral in de
tijd toen de strijd om het bestaan zo
zwaar werd dat velen, wat zy v.oor
een hoog te waarderen eigenschap van
zichzelf hielden, ontrouw werden. Be
grijpelijk, maar niet vergeeflijk.
TIOE dikwijls falen wij, als wij eens
eerlijk met onszelf te rade gaan,
in het vervullen van een plicht, een
plicht tegenover een medemens, tegen
over de arbeid, die wij aanvaardden
in ruil voor zekere rechten Hoe dik
wijls verzaakten wij een plicht tegen
over een medewerker, speculerend op
diens inschikkelijkheid. Zeker, het
recht in zijn meest volmaakte uit
voering, zal men zelden in zijn leven
tegenkomen. Onrecht zal een ieder van
ions wel eens ten deel zijn gevallen
"en hij heeft het misschien met plichts
verzaking beantwoord. Deze fatale
wisselwerking zal altijd het grote
struikelblok voor een betere samen
leving blijven als wij, ieder voor ons,
zelf niet beginnen deze te doorbreken,
de plicht als eerste grote eigenschap
te stellen en het recht, hoe groot en
edel goed ook. als we het voor onszelf
opeisen,, als secundair te beschouwen
cn het pas primair te laten worden,
als wij het ten opzichte van een ander
moeten toepassen.
De mens van deze tijd zijn vele
plichten opgelegd, vele en dikwijls
ondraaglijk zware. Maar in de groot
heid van ons dagelijks bestaan, de
plicht, welke ons tot arbeid roept,
zullen wij in de eerste plaats moeten
tonen, dat niet op ons van toepassing
is een van Salomo's wyste spreuken;
Die zich slap aanstelt in zijn werk, die
is een broeder van een doorbrenger.
Met aanpakken komt elk mensen
leven op een hoger plan en staat zijn
ziel open voor al het goede, daV het
Christendom van ons eist, maar »ok
geeft.
C.B.
Wederomde appel
T\E twaalfjarig* Jimmy Head ln Hedon,
*-> een plaatsje dicht bij Huil, kreeg
de ouderlijke opdracht het vetgemeste
varken. 200 kg zwaar, naar het slachthuis
te transporteren. Het varken voelde niets
voor dit transport en» Jimmy was een
bratf jongetje,(dat op school had geleerd,
dat het laf is dieren te kwellen. Ergo
kwam de gebruikelijke aanmoediging*
welke op varkens pleegt te worden Joege-
past, een stevige ruk aan de staart achter
waarts, waarop het beest voorwaarts gaat,
niet in aanmerking. Gelukkig was Jimmy
ook een handig jongetje. Daarom toog hij
naar moeders zolder, scharrelde een zak
vol aangestoken appels bij elkaar, waarop
hij zich met het onwillige varken op weg
begaf. Hij wierp een appel op de weg,
een paar meter vóór het varken. Dit
snelde op de appel af. at hem smakelijk
op, waarna Jimmy weer een appel neer
wierp, 4'wce meter vóór het varken uit.
Het slachtdier schoot andermaal twee
meter naar voren. Zo ging het de gehele
weg. Toen de zak leeg was, hadden
Jimmy en varken de gehele weg naar het
slachthuis afgelegd. Jimmy had niets te
doen dan het dier af te leveren en dtt
kreeg nog slech'js korte tijd om zich
te bezinnen op de gevaren van de snoep
lust.
EERSTE
BLAD PAGINA 1
"DEDREIGT de Griep U? Wees be-
■LJ rustend! De griep-bacll, ons éllen
lustend, stemt ons volstrekt niet ver
ontrustend. Want Professoren, plechtig,
wéérdig, zij zeggen: „Hij is zéér goed
aardig". Natuurlijk zijn die Professo
ren. nog zélf door griep niet uitver
koren. ZU, (stoer), zij dienen „wind en
weder"en staan nog achter hun
katheder. Maar-tóch: wij mogen hen
bedanken, voor die bemoedigende klan
ken, omdat zij zeggen: „U moogt leven,
bent niet ten dode opgeschreven, bij
Eindstand: Achtendertig-Zeven!"
En daar die uitspraak stereotiep ls,
(ofschoon de ziekte typisch griep ls),
begrijpt U, wst die Griep te doen
vraagt: dat U slechts wol en geen
katoen draagt. Dus wècht niet eerst
op de symptomen, maar flink wat Jae
gertjes genomen, bedek U wérm met
die Patent-Wol, en met een laagje zalf,
(van Menthol). Zeg niet: ,,'t ls allemaal
verspillingzeg niet: hij komt tóch
we!, die rilling, die spieren-trilling,
lijf-verkilling, o neen! want als hij
mocht verschijnen, vermindert het
toch wèl Uw pijnen.
Maar Ja: ik kan niet garanderen, dat
hij Uw huisdeur zal passeren. Als nog
normaal Uw temp'ratuur is, en de
bacil pas bij Uw buur ls, dan kan
het komen tot een poging, een poging,
zonder mededoging. dat hij (met koort
sen of verhoging), ook U bezoekt, on
danks adviezen, want niemand heeft
het voor het kiezen, 't Begint met een
onschuldig niezen, en weldra komt het
droevig knieaen, gevolgd door Dokters
analyse: „Ontsteking Slijm- en and'r*
Vliezen". (Gelukkig kost het geen de
viezen.)
Ook Uw prlvé-griep ls verschenen,
U rilt, van 't hoofd tot ln de tenën. De
spier verstrekt 'r en verzwakt 'r, maar
tóch. (een zeer voorname factor), die
griep is e d e 1 van karakter! .Jaja".-
(zegt de Gezondheidsraad, die speurend
door Europa gaat) „die griep is soepel,
vlot en vaardig, en zijn karakter is
goedaardig. Ontvang hem met wat as-
perine, maar niet met NUro-Glycerine,
vermijd dat véél te scherpe spul. Een
lobbes is 'teen goeie sul!"
Welnu, wat kan men méér verlangen?
Wie zou dan weig'ren te ontvangen
een Wezen, aerdlg en boetvaardig, wie
wordt dan niet, als hij, goedaardig?
Dus toen hij ook bij m ij verscheen,
wat wankel en vermoeid ter been, zei
lk beleefd: „Meneer Bacil! Kom bin
nen, volg Uw eigen wil! Jajaga
zitten en kom binnenwe zullen met
citroen beginnenneeU bezorgt
volstrekt geen last.... de hete Kwast
staat op de kast!"
„Gasn zitten?" zei hij; „Niks d'r van!
Gaat U maar llggtn. basta man!"
En als da alleroudste Opazo lig
thans IK.... en heel Europa.
Maar-één ding kan ons allen troos
ten: als van het Westen tot het Oosten.
Europa warm te bedde ligt, dan wordt
er niet veel kwaad gesticht. Als élle
Europese Volken, te bed het Vredeslied
vertolken, verrijst charmant, van land
tot land, de Eenheid, door het Ledikant.
En doden vallen er niet veeL Geen
doden. Neenl Integendeel.
WOUTERTJE
Dit is nu het ideale costuum voor de prac-
tische vrouw: een tweed mantelpak met
een jas van dezelfde stof. In voor- en
najaar en op zeer koude zomerse dagen
draagt men dit gehele complet, maar b<j
zachfer en toch niet warm weer, doet het
mantelpak alleen goede diensten. Een
trois-piéces, oftci\>el driedelig complet,
droom van elke vrouw
^aterdag zz januari.
Avondprogramma.
Hllv. I (KRO) s Volksilederenkwartet Can-
tu« Populorum; 415 Journalistiek weekover
zicht: 8 30 Ned Str.kr.; 7 Nieuws; 7.15 School
en radio; 725 Herinneringen7.45 Regerlngs-
wl'/endlng; s Nleuwi; s.os pe gewone man;
JIJ Piano. André Mathleu; 120 Lichtbaken:
JM Philadelphia Ork.; 9 Negen helt de klok;
8 45 Estafette; 10 Ork Zonder Naam: 10.30
Actualiteiten: 10.45 Avondgebed; 11 Nieuws;
11 25 Opera's Richard Wagner
i. *illv 11 (VARA) f Nieuws; f.15 Populaire
liedjes; 7 Artistieke staalkaart; (VPRO) 7.30
Jn rlln ««estelijk leven. S Nieuws;
(VARA) 8 13 Promenade ork.; Socialistische
commentaar; 15 Da winkel van Sinkel; 10
- vindobona Schrammel'n: 10.35 De mena en
*i)n liefhebberijen; 10.40 Accordeola; 11
Zondag Z3 Januari.
ull'iï..1 (KR0> Nieuws; 1.18 Or.pl.; 8.25
Hoogmis; 8.30 Nieuws; 8 45 Gr.pl II (NCRV)
/z®2i'.n,,dlen,t: 11 30 Na de kerkdienst; 12.11
i.50). Apolo*le: 12 35 z,n«; 12 40 Luncheon-
-ï..:J..N,euw,; ,M Lunchconcert; 1 50 Buf
falo Bill. 1.05 De Goolse kring; 2.45 Gesprek-
kunstenaars; 2.56 Volkshuisvesting:
3-05 De Goolse kring; 3.48 Kamerorkest; 4.11
S 4 23 Liturgisch spel: 5 (NCRV)
Kerkdienst; 830 Ned. Str kr.: 7 NCRV-kwar-
Kent uw BUbel? 7.30 Nieuws;
L48 (KRO) Gr pl 7.50 In t Boeckhuys; 108
oe gewone man; 112 Uit en thuis: 1.45 Alle-
marten de wonderlamp; 8.32 Hoorspel: 10.42
Avondgebed: 11 Nieuws; 1145 Avondconcert
Hllv. If (VARA) I Nieuws; 8.11 Or.pl.; 8.40
intermezzo; 9 15 Men vraagt en....; 9 46
Geestelijk leven; l» Meester-Trio: 10.30 Brief
geheim; ïoso De Jonge Flierefluiters; ll.u
Trlsngel; 12 (AVRO) Musicorda; 12.30 De
Zondsgclub; 12.40 De speeldoos; 1 Nieuws;
120 Band! Balogh: 1.50 Even afrekenen,
baren! 2 Plano; 2.05 Boekenhalfuur; 2 30
Radio Phllh. Orkest; 3 30 rilmpraatje; 3 45
Zang; sis Klavier: 4 35 Sport; 8 (VARA)
Kinderkoor; 5 20 Or.pl.; 5.30 Ome Keesje;
3 80 Sport; 6 Nieuws; 8.15 ïn gesprek met
ae lezer; 130 (VPRO) Ontmoetingen; T Uit
zending voor de kinderen; 7.36 BUbelvertel-
Hng; I Nieuws; I.1S (AVRO) Wtltztlme; 1.43
Hoorspel; 9 20 „Au salon des Variétés"; 10
Hersengymnastiek: 10.30 Viool en plano; lt
Nieuws; n.13 or.pl.
Maandag 24 Januari.
Dagprogramma.
Hllv. i (NCRV) 7 en I Nieuws; 1.16 Or.nl.;
2 15 Ochteridbezoek: 130 Or.pl.; 10 Plano;
16.30 Morgendienst: n Or.pt.11J0 Van oude
en nieuwe achrtivers; 11-48 Zang; 12.18 Or.pl.;
1133 Koor: 1 Nieuws; 1.15 Mandollneta; 146
Qr pl.; 3 Schoolradio: 2 38 Oratorlumverenl-
*tng; 3 30 CycJua; 4 Bijbellezing: 4 46 Clave-
clmbel: 5 Kleuterklokje; 818 Orgelspel; 8.43
Regeringsuitxendtng.
Hllv. It (VARA) 7 en I Nieuws; l.ll Gr.pl.;
16 (VPRO) Morgenwijding; 16 28 (VARA) Gr-
pl16.38 Voor de vrouw; lO.U De Regen
dracht; 12 Nederlands Fabrikaat; 1 Nieuws;
l 20 Accordeola; 130 Gr.pl.: 2 Jonge -Neder
landse kunstenaars: 2 30 Dieren en ziekten
bij de mem; 2.45 Opera; 3.35 Hoorspel; 4 35
Gr.pl.5 De schooi Is uft; 3.30 The Ramblers.
Avondprogramma.
Htlvl I (NCRV) 8 Plano; 118 Sport: 1.30
Ned. Str.kr.; 7 Nieuws; 7 11 Boekbespreking;
7.30 Actueel geluld; 7 43 Regeringsultzendtng:
8 Nieuws; 8.18 Met band en plaat: I 45 Hoor
spel; 9 30 Koor; 10 strijkorkest: 19-48 Avond-
ovgrdenklng; 11 Nieuws; 11-15 Reportage
sterrit: 11.38 Or.pl.
Hllv. n (VARA) I Nieuws: 8 20 Or.pl.; 1.48
Parlementair overzicht; 7 Halt Douanel 7J6
Plano; 8 Nleuwa; 8.18 Pennies from Heaven;
8 80 De Ducdatf; 9 10 Phllh Orkest; 10.10 Het
•Indonesische vraagstuk: 10.25 De Nlouwe
(^Notenkraker; 11 Nieuws; 11.15 Or.pl.
nttin «tn
Amerikaanse vrouwen tonen
toenemende werklust
Uit onlang* door de Amerikaanse Vrou
wen Organisatie gepubliceerde gegevens
blijkt, dat tussen April 1940 en October
1948 het mantal werkende vrouwen in de
Verenigde Staten met 5.400.000 of bijna
45V» ls toegenomen. Hierbij werd vermeld,
dat dit gemiddelde ln sommige bedrijfs
takken verre werd overtroffen. Het aantal
zelfstandig werkende vrouwen verdubbel?
de, het aahtal kantoorbedienden nam met
78% toe en dat van verkoopsters met 62*/».
Daarentegen werd onder de categorie
huishoudelijk personeel slechts een toe
neming van 29% geconstateerd.
Stelen of niet stelen
■yoORWERPEN, welke ln de trein zijn
achtergelaten, worden, wanneer ze
na zekere tijd niet zijn opgeëist, verkocht.
Dat vinden wij heel gewoon. Maar wij
zouden toch vreemd staan te kijken, wan
neer onze schoenmaker schoenen, die wij
hem ter reperstle hebben gegeven, zou
verkopen, wanneer wij ze niet vlug ge-
néeg naar 's raana zin zouden komen af
halen- Een schoenmaker in de Engelse
stad Swindon, die dit deed, werd prompt
voor de rechter gesleept, méar hij beriep
er zich op, dat dit een gewoonte was onder
de schoenmakers, een ongeschreven wet.
Een Londense schoenmaker bevestigde
dit; alleen waren volgens hem de schoen
maken het er niet over eens hoe lang ze
de gerepareerde stappers moeten bewaren
voor de klant. De rechter vond het een
twijfelgevel en ontsloeg de men van
rechtsvervolging, maar toch met een
waarschuwing het niet meer te doen.
ONDER LEIDING VAN A. v. fTEENIS
Pr is een internationaal correspondentle-
echaaktournooi begonnen, waaraan
ook weer Duitsers meedoen. Correspon
dentie-partijen hebben het nadeel lang te
duren, zodat verschillende spelers de Inte
resse voor hun partij verliezen. Een voor
deel ia natuurlijk het ontbreken van tijd
nood. Bovendien kunnen alia mogelijk#
theorieboeken geraadpleegd worden. Dik
wijle worden echter Juist varianten ge
kozen die theoretisch niet ver zijn uit
gewerkt.
Hieronder «en partij uit bovengenoemd
tournooi. een gesloten verdediging van de
Spanjaard, dia een tiental zetten zeer
theoretisch verloopt, maar daarna een
IVu ja, wij zijn er aan gewend, dat dL
huisbaas „niets meer aan het huis
doet"; de huren zijn te laag, het kan er
niet af. Trouwens, er zijn altijd manke
menten aan een huis, of liever in een huis
geweest, die (dit was contractueel vastge
legd), de huurders zelf moesten opknap
pen of éaten opknappen. Deze gold
o.a. voor lekkende kranen. Aange
zien het op het ogenblik zeer kost
baar ls dergelijke euvels te laten verhel
pen door een vakman, verdient de huls
vrouw, die dit zelf kan, een aardig be
drag voor haar gegln. Een lekkende kraan
kondigt zich reeds enkele dagen van
tevoren aan, d.w.z. dat de kraan reeds
dagen tevoren de huisvrouw erop voor
bereidt, dat ze op het punt is te gaan
lekken, immers dan sluit ze «let goed
meer en moet men telkens steviger aan
draaien om de straal te stuiten. Op een
gegeven ogenblik bemerkt men dan. dat
het zover ls. daf het leertje het heeft be
geven, dat de kraan blijft druppelen, hoe
atevig men haar aandraait en tenslotte
groeien de druppels zelfs aan tot een
straal. Alstublieft nu niet jiltstellen om
het kiyaad te verhelpen, want zoiets
wreekt zich op de rekening van de wa
terleiding.
Schrikt u nu ook niet voor de karwei
terug. Als u ln het gelukkige bezit ven
een tang bent. ls het heus geen heksen
toer. Als u maar hebt gezorgd leertjes ln
huis te hebben, liefst leertjes ven ver
schillende grootte, zodat er allicht een
past
Met moed tijgt u dus aan de arbeid. Om
beginnen sluit u de hoofdkraan af, dan
draait u met de tang het vlerkénte stuk
van de kraan af, verwisselt het oude
leertje voor een nieuw, plaatst het boven
stuk er weer op en klaar is Keas!
Voor ingrijpender reparaties moet u na
tuurlijk de vakman te hulp roepen.
de Dames
Ach, zij was zo'n ln-zlellg stand en daarbij was dan
■f*- vrouwtje, 75 Jaar, en telkens ter tnrake sekomm.
nog altijd konden de Zür-
chenaren, of hoe men de
bewoners van de Zwitserse
stad Zürich moet noemen,
haar trap op trap af zien
gaan met haar kastje koop
waar. Al Jaren had men
haar zo gekend; zij had haar
vaste klanten, die haar ge
regeld iets toestopten. De
koopwaar mocht zij behou
den. Iedereen was haar ter
wille: voor de vergunning
tot handgl drijven behoefde
zij niet evenveel rechten te
betalen als andere fterinf-
doenden. sedert 1939 kroeg
zij van het Zürlchse Maat
schappelijk Hulpbetoon on
derstand en-, sedert de In
voering van een desbetref
fende verordening, genoot
zij Ouderdomsrente. Bij ver
schillende gelegenheden had
zij inlichtingen verstrekt
over haar financiële toe
telkens ter sprake gekomen,
aet zij ln 1924 een erfenisje
van 2100 francs had gehad.
Maar wie maakt zich twin
tig jaar na dato nog druk
over een erfenisje van 2100
francs. Ieder was dadelijk
bereid aan te nemen, dat
zij dit bedrag al lang had
opgesoupeerd.
In 1946 moest het oudje
voor de rechter verschU-
- nen, daar gebleken was, dat
zij haar omzet toch niet ge
heel eerlijk had opgegeven.
De rechter nam verzachten
de omstandigheden ln aan
merking, want dat bedrog
zou wel een gevolg van
haar armoede zijn. Zij
kwam er met acht dagen
hechtenis af.
Maarwie schetst de
verbazing van dezelfde
rechter en van ieder ander,
toen zij onlangs een aan
klacht indiende tegen haar
dochter, die 'had gepoogd
haar moeder een kapitaaltje
van 20.000 francs afhandig :e
maken. Nu het oudje de
zaak zelf aan het rollen had
gebracht, werd een nader
onderzoek ingesteld en toen
bleek, dat het „arms"
vrouwtje niet alleen nog in
het bezit was van het erfe
nisje van 2100 francs, - dat
zij in 1924 had gekregen,
maar dat zij dit had weten
op te voeren tot een vermo-
gentje van 20.000 francs en
dat bovendien haar han
deltje heel wat voordeliger
was geweest dan Iedereen
meende, zodat zij zeker
30.000 francs bezit. Alzo
.heeft zU sedert 1939 geno
ten van allerlei ondersteu
ningen, waarop zij geens
zins recht had.
Pe Zürlchse rechter beeft
nu het 75-Jarlg besje, dat
allerlei ambtenaren jaren
lang bij de neus heeft ge
had, veroordeeld tot zes
maanden gevangenisstraf
en 200 francs boete.
draait u met de tang het vierkante
«tuk ven de kraan af
Verstopte gootsteen
Een verstopte gootsteen of wasbak be
hoorde niet zo vaak voor te komen als
ze voorkomen. De afvoerpijp raakt ver
stopt door vet, drft zich er in heeft vast
gezet (de laatstetjaren komt dit eigenlijk
minder vaak voor, daar wij geen last
hadden van overmatig vet), hetgeen kan
worden voorkomen dopr op gezette tijden
wat kokend sodawater door de buts te
laten lopen.
Vaker is de verstopping te wijten aan
het feit, dat allerlei dingen: groente-afval,
lucifers, peulvruchten (de laatste twee
dingen zwellen ln water op), er met
het water in worden meegevoerd en zich
op een gegeven ogenblik vastzetten. Zulke
dingen gebeuren niet. wanneer het goot
steengat is afgedekt met een geperforeerd
metalen plaatje, meer lang niet met alle
gootstenen is dit het geval; ook gebeurt
het wel eens, dat het metalen plaatje er
wel ls, maar er gemakkelijk af kan wor
den genomen en dan bezwijkt de huis
vrouw soms yoor de verleiding het op te
lichten en in de afvoerpijp dingen te
laten verdwijnen, waartegen gezegd
plaatje de buis juist ln bescherming
neemt. Hoe dan ook, de hulsvrouw zit
tenslotte met de narigheid. Tenzij de ver
stopping in de S-bocht is ontstaan, kan
zij het euvel zelf verhelpen, hetgeen na
tuurlijk ook geldt, als het kwaad in de
wastafel ls gesticht.
Misschien heeft de hulsvrouw neiging
te wachten tot manlief thuiskomt en hem
de karwei te laten opknappen, maar doet
u dat niet, tenzij hij tot de soort behoort,
die er van houdt „zo'n varkentje te was
sen". De meeste echtelieden hebben be
paalde plannen en een heel programma in
hun hoofd, wanneer ze van hun
thuiskomen en den smaakt het hun hele
maal niet als vrouwyef hen opcomman-
deert om vervelende werkjes te doen.
Doch dit ter zijde. Mevrouw worstelt dus
.alleen met de verstopte gootsteen of
wasbak.
Manmoedig plaatst zij een emmer onder
het gedeelte ven de pijp, waar de schroef
zich bevindt, draait deze laatste er af,
laat de kraan flink lopen, waarna de
dingen, die de verstopping vproohzaakten,
ln de emmer terecht komen. Mogelijk zal
het nodig blijken de pijp uit ta peuteren
met een ijzerdraadje.
Soms kan het karweitje eenvoudiger
worden opgeknapt door middel van een
gummizuiger, die op de gootsteen (was
bak) opening wordt gazet In dit geval
behoeft de schroef niet te worden afge
draaid.
naar het Zuiden
127 Deer zaten ze
nu. Ingesloten in een
toren ven een onbe
woond dorp. Met een
schurk, die hen be
laagde.
„Wolzak." zei mevr.
Wolzak diep veronge
lijkt. „Ik heb altijd wel
gedacht, dat dit avon
tuur slecht zou aflo
pen. Maar Jouw goud
dorst heeft ons in het
ongeluk gestort."
„Mevrouw Wolzak," zei Okkie de Steker met een akelig grijns
lachje, „het avontuur kgn zo geëindigd zijn, als u mij het recht
op het goud overdraagt, dat hier in de toren moet huizen."
„Ik denk er niet aan!"
„Goed, dan zoek ik het wel met mijn plattegrond op, en de
ratten zullen zich over uw gebeente ontfermen
Dat klonk verschrikkelijk. De schurk haalde onder een vals
lachje de plattegrond te voorschijn, die hij indertijd op de hotel-
kamer had gastolen. Hij ging zoeken op de plattegrond in de
andere kelders ven de toren, meer hij merkte spoedig, dat dit
nooit kon kloppen. Deze plattegrond (die Immers was gemaakt
naar het Zakkendragerehuisje van Delffehaven) zou nooit ont
hullen, weer het goud leg| Briesend van boosheid kwam de
schurk weer in de kelder, wair de familie Wolzak en Pierre
saten, in gezelschap vin de ratten.
Advertentie.
Sea lietdesgeschiedenie
46)
Drake stond ineens op en liep op het
venster toe. zodat zijn zuster slechts zijn
FU— Het'*" mogelijk dat je gelijk hebt,
zei hü. doch er was iets in zijn stem dat
haar niet bevfel. En de volgende dag
kwam er zulk een volkomen onverwacht
bericht, dat Kenwyn's verdwijning tijde
lijk op de achtergrond geraakte.
Het bewuste nieuws was vermeld io
een opj;e*onden schrijven, dat Shlrlev
van haar broer ontving. Eindelijk en ten
laatste waj\h£t hem gelukt een betrek
king te bemtthtigen.
„Het is hetzelfo? baantje waarover Ik
je een paar weken geleden schreef." luid
de de brflef. „de betrekking bij de man.
die met zijn vrouw op relg was. Daar ik
de laatste tijd niets van hem hoorde, ging
ik meer cn meer vrezen, dat het weer mis
was. Twee dagen geleden ontving ik ech
ter een brief van Sir John Somerville
dat is de naam van mijn toekomstige
principaal waarin hij' me verzocht bU
hém te willen komen. Ik was bijna door
je kunt Inden-
naar het opge-
it resultaat van
:t onderhoud is geweest, dat ik morgen
aan het werk ga.
mijn geld heen, zodat
ken hoe ik me in alle
geven adres begaf. En
Maar nu komt het meest interessante
gedeelte, tenminste waar het Jou betreft
Ik heb namelijk ook een betrekking yoor
jou. Sir John's vrouw. Lady Beth (vóór
haar huwelijk was zU Lady Beth Aston)
bezit een zeer zwakke gezondheid en
heeft grote behoefte aan een secretaresse-
gezelschapsdame.
([èboden werd, een betrekking die haar
n staat stelde weer met Bob samen te
zijnHet leek haar toen een sprookje
toe: té mooi om 'werkelijkheid te kunnen
zijn.
En nu haar hoop vervuld was, betrapte
ze zich er op, allerminst opgewonden of
gelukkig te rijn doorwint bericht Want
Toen ik haar over iou sprak en Je por- ie begreep onmlddeWtjk, dat er nu wel-
tret liet zien. was ze al dadelijk erg met dr* ^n *t"de "n_,»h"L-VCrbU^1 ,n
ingenomen. Ik ben er zeker van, dat
Ik moet je nog even vertellen dat ik
„el genoodzaakt was volkomen eerlijk
betreffende mijn financiële moeilijkheden
tegenover Sir John te staan en hij gaf
me dadelijk een voorschot van twintig
pond op mijn salaris, zodat lk nu de gou
den manchetknopen, die ik van jou kreeg,
bij de bank van lening kan inlossen.
Het is vrij moeilijk miin toekomstig
werk te beschrijven, beste kind. daar het
tamelijk omvangrijk zal zijn. Sir John
bezit de nodige eigendommen in het
Noorden, en ik geloof dat mijn baantje
eigenlijk een mengeling zal zUn van
privé-secretaris en rentmeester. Ik zal
een paar kamers In Somerville Towers
zo heet hun huls krijgen, daar de
woning, die eigenlijk door een rent
meester betrokken diende te worden, is
afgestaan aan een van Sir John's zaak
waarnemers, die daar vermoedelijk tot
zijn dood toe zal blijven.
je baar bijzonder aardig zult vinden. Ze
doet je aan een plaatje uit het een of
andere ouderwetse boek denken. Ze
draagt altijd oude kant en ruikt naar
Lavendel.
Het voornaamste punt ls nu: wanneer
kun Je vrij zijn om naar de Somervilles
te gaan? Ik weet. dat Je baantje bij me
vrouw Harford maar van tijdelijke aard
is, maar het ls me niet precies bekend,
wanneer je naar Engeland terug zou ko
men. Het liefst had ik. dat Je zo gauw
mogelijk verscheen. Praat er eens met
mevrouy Harford over en schrijf me da
delijk. Je moet niet vergeten, dat dit voor
ons beiden een vaste betrekking be
tekent. Het zal heerlijk wezen weer bij el-
n: Jü.ik er
kaar te zijn:
vróeg»
c en Mugs. Precies zoals
Shirley hid de brief uitgelezen, waarna
er een storm van emoties in haar hart
opstak. Het was nog niet zó heel lang ge
leden. dat ze zich niéts verrukkelükers
had kunnen voorstellen dan haar thans
zou komen en wat erger wasdat er
hierdoor een afstand van mijlen en mij
len tussen haar en Neil Kenwyn werd ge
legd. Hoewel ze heel goed had geweten,
dat er de een of andere dag toch een
scheiding tussen hen moest komen.
Indien Neü lang van Port St Luc ver
koos weg te blijven, bestond de grote
kans. dat ze ai naar Engeland was ver
trokken. voordat hij terugkeerde.
Ze moest verstandig wezen en inzien,
dat er een einde was gekomen aan die
wondermooie „droomwejeen" in Port St
Lue en ze hield zich dan ook voor, dat za
de betrekking, welke de Somervilles haar
hadden aangeboden, onmogelijk kon «tel
geren. alleen al niet om het nuchtere
feit, dat ze haar brood moest verdienen.
Ze verzamelde dus al haar moed en ver
telde Simon en Kit wat Bob haar ge
schreven had. Za genoot tot op zekere
hoogte van de verschrikte uitroepen,
waarmede deze tijding werd ontvangen.
(Wordt vervolgd).
geheel eigen karakter krijgt, ook al omdat
zwart niet rochéert.
Wit: M. Sec bold (Duitsland)
Zwart) P. Finneylch (Engeland)
2.
«2—e4
e7—«5
2.
Pgl-f3
Pbl—c8
3.
Lfl—b5
*7— «6
4.
Lb5«4
Pf8—f6
5.
0-0
Lft—«7
6.
Tfl—«1
b7—b5
7.
La 4b3
d7d6
1.
9.
c2c3
Lb3c2
Pcd-a5
c7—c5
10.
d2—«4
Ddlc7
11.
a2a4?
rfier is h3 beter. Wit onderschat het be
zwaar van de penning van Pf3. Da tekst-
zef heeft, nu zwart cS heeft gespeeld, piet
veel zin en wit opent tot zijn schade da
c-lijn. wat andera ^wart een zet kost.
11b3M
12. *3Xb4 c5Xb4
13. b2—b3 Lc8—f4
14. Lel—b2 TaS—c8
15. Lc2dj LgiXf3
16. gaxn
Na 16. DdlXfS. Pd6Xb3: 17. Ld3Xa«,
PMXal (TelaS? 18. La6b5t en DfSXbl);
II. La6Xcl. Dc7Xcl; 19. LMXal. staat wit
niet slechter. De tekstzet geeft wit een
verzwakking, waartegen zwart zich richt,
16. Dc7—b6
17. Pbi-da Pf6-h»!
II. Pd3c4 Pe»Xc4
19. Ld3Xc4 Ph5—f4!
Wit's zwakke plaats! Op Lb3cl volgt
Ld7*-g5.
Stelling na 19Ph5—f4!
20.
#4«5
Er
dreigde al Tel: an d8 gevolgd door
daarom moot da Dame van da
Dglt enz.,
zesde lijn.
2 0Dbfa7
Zwart houdt de Dame op de diagonaal
a7—gl om op diX«9 plpn Cl aan ta vallen
vla Pf4—hS.
21. Ddl-dJ
Wit schijnt daar ook batig voor te zijn;
hij had veel bet«r d4Xe5 kunnen spelen.
De tekstzet doet een kostbaar tempo ver
loren gaan.
2 1TcfXc4
Om ta voorkomen dat wit Lc4—fl speelt.
22. b3Xcé Da7d7
23. d4Xe5 g7—f9!l
24 eHH! Dd7Xe6
25. Lb2*hl f7—f6!
Niet De6—h3 want dan zou na DdlXfg
wit een gelijke stand hebben als zwart. Nu
kost het wit moeite.de Loper weer vrij te
krijgen. HU had toch nog door kunnen
•pelen met 26. c4c5. De6—h3; 27. Dd2Xf4,
g9Xf4; 21. c5Xd6. LeT-dl; 29. e4-tS. Er
zat nog wal spel ln.
Wit geeft op.
SCHERP uw verstand
eeifc op volgend*
spitsvondige intelligentte-
vregen. Als u goed leest,
diep nadenkt en helder
van geest bent, lukt het
u vast de antwoorden te
vinden. Denkt u om de
tijd?
1. Kent gij twee dorp
jes in de nebUheld van Amsterdam, waar
van de namen in uitspraak geheel ver
schillen, mtar die belde uit tien dezelfde
letters zijn samengesteld? (30 sec.).
2. Neem eens een woord van zes let
ters. dat £an voren naar achteren en van
achteren naar voren gelezen hetzelfde il
en iemand aanduidt, wie bij storm en
brand aller denk toekomt. (30 sea).
3. Een tuinman zag aan een appelboom
appelen hangen. Hij plukte er geen appe
len af. maar hij liet ook geen eppelen
hangen. Ho* speelde hij dat klaar? (10
sec.).
4. Voor wie hebben alle dagen dar
week dezelfde naam? (10 sec.).
8. Als ga de volgende woorden leest,
denkt ge dan niét aan een bekend* zegs
wijze?
Loodgieten, metselen, broodbakken, ver
ven. smeden, boekbinden, timmeren, boek
drukken, stukadoren, vergulden, letterzet
ten. behangen, verdrinken, vallen, moord,
plundering, kneuzing. dUkbreuk. krank
zinnigheid, brand, verwoesting, bominslag,
beenbreuk, oorlog en overstroming.
A/TEN moakt soms vergelijkingen tussen
J-TA de verrichtingen van een mens en
die van een dier. En dan zegt mén. dat
hij klapt als een X X X Dat hij eet
als een X Dat hij zingt als een
X Dat hij doorslaat als een X
Dat hij springt als een X X Dat
hij slaapt als een X Dat hij werkt all
een X Dtt hU zwemt als een
X Dat hij een gezicht zet als een
X Dat hij loopt .al* een X
Dat hi) schreeuwt als een mager
X Dat hU bibbert als een
X Gevraagd 12 namen
van dieren. BU juiste oplossing leut men
op de kruisjes een seuwUze.
Oplossingen ven déze puzzle moeten
ulterlUk Donderdag a*, in ons buit zijn.
Voor goede oplossingen worden een prijs
van ƒ5 «n twee van 2.80 beschikbaar
gesteld. Op het adres vermelde mén:
Puzzlerubrlek. Over deze rubriek wordt
r.iet .gecorrespondeerd.
Oplossing Aardrijkskundige
kam-puzzle
1 Hor. Kloosterburen. Verticaal 1.
Kedichem. 2 Oldekerk. 3. SoeatdUk. 4.
Eibergen. 5. Bolaward 8. Ransdorp. 7.
Naaldwijk.
Antwoorden bij Vijf minuten
piekeren
"•W
«efuo uajuap 'ueupequte '9
't*pu**K ue» lep
Ml* «l oepimps taux puscusj jooa
'off m «txnfd
IW tiadd* aaakt leoip utooq act f
T
'I
'tiuqisuieiQ 'Ijaqnpinyt