RADIOS
bescherming
1PW
i\\ iSp
t
ff-
Huize Cronenburch te Dordrecht
PW
z
ixMaion
3.
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
Volgende Zuiderzeepolder
zal f 330 millioen kosten
Rechtszitting
in ijswinkel
Drieling geboren in Gouda
Zijn stichter en zijn bijna
honderdjarige bewoonster
Kunstverzamelaar bij
uitnemendheid
Nieuwe bonnen
Voorkom GRIEP
MENTHO-REX
Beurs van Amsterdam
SS"
Aanschouweïijké les
in ijskunde
AT <r?
AAR.
ANNEER.
l VOLVET
■E322
An der schonen blauen
Ponau
,r
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
mU\ -. „Jullie zien
er geweldig uit."
MAAR MEN DACHT:
Waarom lacht
de bruid niet?"
Voor witte en gezonde
tanden:
EERSTE BLAD - PAGINA 2
DONDERDAG 27 JANUARI 1949.
JJET is een merkwaardige contradictie, dat in Hollands oudste stad en
in de straat, waar de antieke gevels van eeuwen her nog aan de groot
heid van het eens zo machtige Dordrecht herinneren, de kunstverzame
laar. notaris Willem Hendrik van Bilderbeek in 1906 een moderne villa
huize „Cronenburch" genaamd, liet bouwen, met uitzicht op de Nieuw-
burg en de Voorstraatshaven, recht tegenover de achterzijde van het
voormalige, ook reeds verdwenen, woonhuis (van 16231658) van de
wereldvermaarde schilder Aelbert Cuyp. Of misschien was het niet zo
en bedelde deze maecenas juist een coincidentie, wilde hij de traditie
voortzetten door de band met het verleden daar, te hechten aan een
nieuwe glorie, zijn eigen verzameling schilderijen van levende meesters.
W«nt de notaris wu er al veel vroegdr
tn 1885. mee begonnen zich te interesseren
voor de Jonge, knappe impressionisten uit
de «nel in waardering «tijgende Haagse en
Amsterdamse acholen. Otrechtenaar van
geboorte (5 September 1855», verwierf hij
Xich na vestiging In de Merwestad, apoe-
dig een drukke practUk en nam ook in-
tena deel aan het openbare leven Zo wan
hit van 1801-1913 gemeenteraadslid en van
1903-1907 lid der Prov Staten. Zijn be
langstelling ging voort» naar waterschans-
zakén. maar bovenal vond DordrerhU Mu
seum in de heer Van Bilderbeek een
krachtig voorzitter, die als laatste der
IS a 20 befaamde DordUe collection-
neura, wier z.g. kabinetten gedurende de
19e eeuw bU het verscheiden der eigenaars
naar alle windstreken uff*en vielen, een
daad van vérstrekkende betekenis ver
richtte door. evenals zijn tijdgenoot, mr
S van GUn. die met zijn schitterende In
boedel cn prentverzameling hetzelfde
deed. z'n collectie als één geheel san de
Staat der Nederlanden te vermaken. Een
en ander geschiedde onder de last van
vruchtgebruik voor zijn wéduwe en met
de voorwaarde, dat de* verzameling zou
worden een rijksmuseum, hetwelk te Dor
drecht gevestigd moest blijven.
Na zijn dood. 25 No
vember 1918 waa de col-
'lectle dus gesloten gr lijk
dat heet. ten dele onder
gebracht ln het monumen
tale kantoor aan de
Groenmarkt. doch ln
hoofdzaak toch In ..Cro
nenburch". waar het
uiteraard nadien slechts
een enkeling wis toege
staan de Marlsscn. Israels.
Mauve. Breltner. Weis
senbach. Gabriel. Baa-
tert. de Moor en Masten
broek te bewonderen of
het hart op te halen aan
de Indrukwekkendste doe
ken van Theophile de
Bock De Zwart. Blom-
mers. Bisschop. Akke-
rings Arntzenius. Brlët
de Roelofsen. Neuhuys of
Peters Ook buitenlan
ders werden destijds op
genomen Het achtpaar
dat kinderloos bleef ging
vee! op reis en wanneer
op een of andere expositie
In den vreemde een bij
zonder geslaagd schilderij
werd aangetroffen, wist
da verzame'aar. succes
sievelijk geleid en bezield
door een verfijnde smaak
en met de nodige durf.
gewoonlijk ook tot aan
koop van zulk een stuk te
geraken Vandaar, dat de namen Mancint
Tantin Labour. Meunier. MonticeÜI'
Jacque, Max en Kaulbach eveneens ln de
catalogus en aan de wanden prijken He'
xijr. vrijwel steed» superieure specimina I
kapitale doeken, die hier thans en nog
veel langer de roem van dit zo bewogen
tijdperk onzer schilderkunst b'Uvend aan
hei nageslacht zul.en verkonden. Tevens
eerde de heer Van Bilderbeek de stad
ar" inwoning dqnr dV toopRangeveedo
Dordtenaars uit die dagfen te steanen Op
g - - r r- vah Roland IJtrv en
Reu». Willy Sluiter. Bernard Koldewcy
F 4-a L h-r - en vu» voorganeer
de penseel-poëet Ary Scheffcr. werden
derht.ve reac.matig beslag gc.egd.
Veel meer dan 100 nummers telt de bui
tengewone collectie in de voorname pa
triciërswoning. Wijnstraat 78 waar de
unieke oVe»«er'e" »i>n prach"e t-annen.
huis met voortreffelijk belichte hal en
royale vertrekken bU wijze van spreken
..als behang dient" De sfeer in het ge
bouw wordt verder geaccentueerd door tal
van andere voortbrengselen van kunstnij
verheid. waarbij van het artlstiekste ge
halte De becldhouwer-bronsmodel'cur
Char'.es van Wijk is er vertegen woord gd
naast fraai Kopenhaag» en Saksisch por
celain. een serie Colenbrander aardewerk
van uitzonderlijke kwaliteit, vormt een
der hoogtepunten: er zijn eiken betimme
ringen, bijzondere meubelen, een statig
staand horloge enz. De schoonheid ligt er
letterlilk opgetast - en wordt in zoveel
voorwerpen belichaamd, dat de spreuk in
de voorgevel van het pand gebeiteld met
gulden Gothiiche letters:
't Huy» Cronenburch staat hier D'Aloude
stad ten sier dat aan de waarheid zeker
niets te kort doet.
In alle stilte
Waarom we over dit «lies schrijven'
Het is. will een zeldzame asoleid'ne daar
toe gloort ln een tfiabljtredende datum
Overenige weken Immers, "op 17 Maart
as., hoopt de oude mevrouw de weduwe
Johanna Adrtana Cornelia van Bilderbeek
-r-Lamaison van Heenvllet. die na op 20
r I Juli 1882 tc Leiden met hem in het hu
welijk te zijn getreden, aan de zijde van
haar echtgenoot dfens beroemde verzame-
l:ng mede hielp atlchten. verrijken en in
stand houden honderd jaar te worden.
Zij. die men de slotvoogdes van Cronen-
burph zou kunnen noemen, schrijdt, stpm-
mlg ln 't zwart als 'n klein wassen freu-
Ictje dagelijks nog vief en oplettend door
de schatkamers en verheugt zich in het
volledig besef harer geestvermogens. Met
enige getrouwe gedienstigen bestiert ze
het huishouden op een wijze, die het diep
ste respect afdwingt van de weinigen, aan
wie het bi) hoge uitzondering vergund
wordt enige ogenblikken in haar omge
ving te vertoeven". Van dat respeqf zou
den o.a. zelfs Duitsers kunnen getuigen,
die. toen ze tijdehs de oorlog het pand
bezetten, menigmaal door het griize da
metje resoluut op de vingers werden ge
tikt. wanneer die vingers te.... lang
dreigden te worden'
De Lamaisons bogen op een zeer sterk
geslacht Zij werd te Abbebroek geboren
en op het Huls te Heenvllet opgevoed ln
een hoofse tijd. waaraan zij nog gaarne
terugdenkt. Haar zuster ontsliep, evenals
broer Plet de joviale en populaire ge
meenteontvanger van Rotterdam, die. 84
jaar oud. in 1941 overleed op gezegende
leeftijd.
De oude mevrouw heeft, naar men ons
van de zijde der familie mededeelde, reedi
thans de nadrukkelijke wens geuit, dat
men haar. zo zij het eeuwfeest mag bg-
reiken. ongemoeid zal laten Zij verleent
noch voor. noch op de dae r iw4 -»'e
aan niemand, cn wijst Iedere vorm van
hulde-, vreugdebetoon of anderzins. bij
voorbaat volstrekt af. Ken billijke, be
grijpelijke wens. die zeker geëerbiedigd
behoort te worden.
Athletlek.
Fanny Blankers in Australië
Met een sterke wind tegen en op een
ongelijke baan heeft Fanny Blanker»—Koen
gistermiddag in het tentoonatelllngapark
van Wayvllle de 100 yard» gelopen in 11.4
sec. Hiermee was het record van Zyid-
Australie verbeterd, maar da 'tijd bleef 4
aec. boven het nationale Auatrallsche
record. In een demonstratie op de ID meter
- - -- -
kiplekker wit bed springea.
Elke dag moet uw lever een liter gal In uw fa-
gtwanden doen stromen, anders verleert se
voedsel niet. hel bederft U rukt verstopt
wordt humeurig en loom Neem de plantaardige
CARTERS LEVERPILLETJES om dié liter
gal op Ie wekken cn Uw spijsvertering ca
stoelgang op natuurlijks wijze is rtgelca.
Hal met (rappend ris in het Museum ran
Bilderbeek-Lamaison. waarbij men links
boven een aantal kunsticerken ontwaart.
Beroemde Boeddhistische
tempel verbrand
De tempel van Hortjl. nabij Nars. de
oudste aan Boeddha gewijde tempel ter
wereld en een van de merkwaardigste
monumenten van Japan, la door brand
vernield.
De tempel, die geheel van hout was.
werd tn het begin van de 14e eeuw ge
bouwd.
Donderdag Z7 Januari.
Avondprogramma.
Hilv I (NCRV) Leger dei Heli»; IS
CNV-kwartler. <30 Ned Strkr.; 7 Nieuw»,
7.15 Nederlandae organisten 7 30 Actueel ge
luld; 7 45 Regerlngsultzendlng: I Nieuws;
105 Rallye Automobile Monie Carlo; 115 ln
Hollana staal een huls: 1.30 Familie com
petitie. 10 Boyd Neel Strijkork 10 05 De
vaart dei volken 10 35 De lledeien uit Vale
rius' Nederlantsche Gedenck Clanck; 10 45
Avondoverdenking; 11 Nieuws; 11 15 Resi
dentie ork. v
Hilv II (AVRO) 6 Nieuws: <15 Sport; <30
Maria Zamora 7 Strip; 7 10 Avondschool.
7 45 Plano; Nieuws; <05 Zoeklicht; MS
Orproepork I Een broederdienM in 1313.
10 10 Romancers; 10.43 Hv gevangeniswezen
In nieuwe Jbanen. 11 Nieuwa; 11.15 Licht
allerlei.
VrUdag IS Januari.
Dagprogramma.
Hilv. I (NCRV) 7 en Nieuws; 115 Te
Deujn Laudamus. <45 Chopln; 8 15 Ochtend
bezoek. 9 30 Residentie Ork.. 10 Morgen
dienst: 11 Orgel: 11.15 Zangrecital; 11.43 Min
neapolis Symph Ork 13 Gr.pl.; 13 33 Me-
tropole Ork 1 Nieuws; 1 13 Vrij en blij: 1 45
Busch Strijkkwartet; 3 30 Omroep a Capella-
koor. 3 40 Onder dak en dan ..7 3 Viool-
recital. 3 30 B.B C Theater-Ork 3.40 Van
oude en nieuwe schrijvers: 4 Kamerork.;
4 40 Vertroosting; 5 Ravel; 5.10 Arbeid voor
vrije tijd. 5 30 Orgel; 3 45 Busch Strijkork
Hilv II (VARA) 7 en S Nieuws. I ll Ope
rette. 150 Voor de huisvrouw: 8 Handel. 9 33
Gr pl (VPRO) 10 Morgenwijding: (VARA)
10.30 The Masqueraders. 10.30 Voorde vrouw.
1045 Zang. plano. 1105 Voordracht. 1135
Accordeola; (AVRO) 1Z Orgelconcert: 13.33
Sport: 13.45 Melodieën van Foster: 1 Nieuws;
130 Avroleans. 2 Kookkunst; 2 30 Solisten-
Concert; 3 Boekenschouw; 3 20 Or.pl..
(VARA) 4 Orgel. 4 30 Tusaen 12 en II; 3
Filmland: 3.20 Wij en de muziek.
Avondprogramma.
Hilv I (NCRV) 1.15 Bond tegen het vloe
ken. 6 30 Ned Str.kr 7 Nieuws; 7.15 Gees
telijke liederen- 7 30 Kindertransport naar
Wenen. I Nieuws: 115 NCRV-Kwartet. 0 43
Herrijzenis, klankbeeld over de St. Lau-
renskerk; 9.30 Sans Souc). 9 55 Orgel; 10 Wat
zijn dat voor getuigenissen? 10 30 Perole
Strijkkwartet; 10 45 Avondoverdenking; II
Nieuws, li tl Gr pl.; tl 40 Arturo Toacantni.
Hilv. II (VARA) Nieuws: 615 Felicitaties;
6 46 Harp; 7 Denk dm de bocht; 7 13 Rege
rlngsultzendlng: (VPRO) 7 30 Nederland en
.zijn gewesten. I Nieuws: <05 Beethoven:
<30 Cursua: <55 Boekbespreking; (VARA)
9 Men vraagt. 9 30 Het mysterie van de
Prinsengracht: II Buitenlands weekover
zicht: 10 IS Swing and sweet; (VPRO) 10 40
Vandaag; 10 43 Avondwtjdtng; (VARA) H
Nieuws. 11.15 In huwelUk en gezin; 11.30
Symph. Concert.
Huize „Cronenburch" gezien van de
Nieuw burg af.
Advertentie.
DOE GEWOON)
Houd Uw mond ala gewoonlijk reirf met
IVOROL en Uw neua ruim met DAMPO
(vcrkoudhcidsbalsem). Dit maakt in grlep-
tijd minde!1 vatbaar. En mogbt U het
onverhoopt toch te pakken krqgen. dan
helpen SANAPIRlN-tabletten U er
spoedig af
TUdvak van 39 Januari Lm. 12 Februari.
BONNEN VOOR VLEEB.
611. 603 Vlees; 100 gram vlees,
602 Vlees: 200 gram vlees.
ALLE BONKAARTEN 901.
607 Algemeen: 250 gram rijst.
698 Algemeen: 250 grgm boter, margarine
of vet.
BONKAARTEN KA. KB. KC 991.
611 Algemeen: 500 gram boter, margarine
of vet.
612 Algemeen: 400 gram kaas of 000 gram
korstloze kaas
613 Algemeen: 125 gram koffie.
B 625 200 gram kaas of 250 gram korst
loze kaas.
BONKAARTEN KD. KE 991.
617 Algemeen: 250 gram'boter, margarine
of vet
618 Algemecfl: 100 gram kaas of 129 gram
korstloze kaas.
TABAKS- EN
DIVER8ENKAARTEN QA. QC 991.
31 Tabak. 34 Diversen: 2 rantsoenen siga
retten of kerftabak.
BONKAARTEN ZA. ZB. ZC. ZE,
MD. MF. MH 992
(BU*- arbeid. a.«. moedert en zieken)
Geldig zijn de bonnen van strook D.
Deze bonnen zijn 14 dagen geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds-op
Vrijdag 28 Januari worden gebfuikt
De reeds aangewezen bonnen 573 Alge
meen (500 gram sinaasappelen) en 579 Al
gemeen (1 kg sinaasappelen) moeten uiter
lijk op 29 Januari bij een handelaar tn
groenten en'of fruit worden ingeleverd.
Tante Kcx
■oasje
naai hei Zuiden
Okk.e de Steker rekte
zich eens behaaglijk
uit. Het was inooi weer
•n Verrctan. Maar het
bdgon hem in dat stille
dorp te vervelen In de
verte zag hij een vlieg
machine voorbijgaan,
en hij verlangde naar
de drukte van de grote
stad.
..Kom sprak hij hard
op In zichzelf, -ik zal
eens gaan kijken, of
het met die geldwolven op twee benen al gebeurd is".
HU wandelde naar de toren. Nog steeda dacht hij. dat hU cn
de gevangenen In de kelder de enige stervelingen In Veteran
waren. HU wist niet w.e er bij de poort verdekt stond opgesteld.
Onbezorgd trad de schurk de toren binnen, hij haalde de sleu
tel voor de dag en maakte de deur van de kelder open. Met zUo
zaklantaarn wierp hij een lichtschijn ln de duisternis.
..ZUn Jullie er nog7" riep het monster.
.Jaklonk het van beneden.
Okkie de Steker wilde weer wat roepen, maar opeens kreeg
hij van ons klein parachutistje onder het uitroepenvan een
oorlogskreet een schop, die zo regelrecht op rtfrertrslrktógisch
gekozen plaats aankwam, dat hij van de stc/en trap aftuimelde.
Govertje snelde hem achterna, en riep:
..Tante Koosje. pak 'm beet! HIJ krijgt zii vet".
En Okkie de Steker kreeg zijn vet. I
Een liefdesgeschiedenis
U)
O. mijn zest* Shirley, riep hij vol
zelfverwijt uit, vergeef me. Ik wilde je
•cht niet laten schrikken. Ik dacht, dat
Je me wel had horen aankomen
Nee. dat was niet zo. Je liet me neua
schrikken, stamelde ze En daarna ge
lukte het haar met grote moeite een glim
lach te voorschijn te roepen. Ik verbeeld
de me werkelijk even. dat Robert de
Zwarte waa terug gekomen en me aan-
viak
(„Mijn jeste Shirley." had hij gézegd.
In een onbewaakt ogenblik waren die
woorden hem over da lippen gekomen
en ze deden aan als een liefkozing Mijn
beste Shirley. mijn beste Er voer een
rilling van geluk door haar leden.)
Hij was naast haar gaan zitten en keek
in de richting van de hoga rota, waarin
de kloof rich bevond.
Ik zal die oude Robert altijd voor
lijn kloof zegenen. In ieder geval heeft
hii to-h iets goeds in rijn leven gedaan
Dit valt niet te ontkennen Even zwetg
hij. om daarna te vervolgen;
Ik ben blij dat je vanmiddag hier
heen kwam Het is hier een buitenge
woon geschikte plaats om voor het laatst
met elkander te praten
Voor het laatst? herhaalde ze.
Ja. zei hij kortaf. Ik ga heel gauw
weg.
Om een /ruuw. veronderstel Ik. zei
ze zacht Mannen schijnen altijd te komen
en te gaan terwille van een vrouw.
Ja. het is om een vrouw, zei hi)
ernstig
En hoewel Shirley toch werkelijk ge
weten had. dat dit het geval moest rijn.
ging er een stekende pijn door haar hart.
En daarom ben je zeker ook al die
tijd afwezig geweest rei ze met een po
ging tot scherts. Je volgde een ster
Hij lachte sarcastisch
Nee. dat deed ik niet zei hij grlm-
mig. In werkelijkheid baande ik me Juist
een pad door de diepste duisternis en
wendde pogii.gcn aan de goede weg ta
vinden.
En en héb Je de goede weg|wn-
J nen vinden? vroeg Shirley.
Ja. er was slechts een enkel pad.
dat ik per slot van rekening kon volgen.
Ik veronderstel dat ik dit diep ln mijn
hart aldoor geweten moet hebben. Daar
om ga ik weg. voegde hij er grimmig aan
toe Maar voordat ik vertrek, wil Ik je
even zeggen, dat Je in de korte tijd, dat
we elkander kennen, een eenzame duivel
heel wat l.ibt opgevrolijktTe veel
zonneschijn Is echter niet goed voor dui
velsDat genre hoort meer in de duis
ternis thuis.
Als je soms weggaat omdat ik Je. zo
als jé zegt .te veel heb opgevrolijkt, hoef
de je dat eigenlijk niet te doen. omdat Ik
zelf vertrek. Vanavond al....
Vanavond! bracht hij hees uit. En
dat was de eerste maal. dat ze heel even
door zijn masker kon kijken Het vol
gende moment had hij zich volkomen be
heerst.
Dua Je vertrekt vanavond? Ga Je
naar Engeland terug?
Ja. Met enkele woorden bracht ze
hem op de hoogte van de veranderde om
standigheden en vertelde ae hem een en
ander omtrent haar toekomstige betrek
king.
NriuurlUk hindert het me heel erg
Kit zo hals over kop te moeten verlaten,
ging ze voort. Maar er bleef me geen
keuze over. Lady Beth Somervilie
Wélke naam noemde je daar?
Er was zulk, een gejaagde klank in zijn
stem. dat het Jonge meisje zich omwend
den en hem aanzag. Zijn gericht had een
asgrauwe kleur aangenomen, waaryan ze
ontzettend schrok.
NeilJellstamelde ze ang
stig. Wat is er aan de hand? Vertel het
me alsjeblieft
Hij slaagdj erin een zwakke glimlach
te voorschijn te roepen.
Niets, in het geheel niets, verzekerde
htJ haar. Ik was alleen maar erg.ver
baasd. Ik had allerminst verwacht Jou
over de Somervilles te horen spreken.
En waarom niet? Ken je hen dan?
Zijn ze vrienden van Je?
Ik heb ze vroeger gekend. Hij hield
op. alsof hij zorgvuldig moest overwegen
wat verder 'e zeggen. Maar ik reken hen
tegenwoordig niet langer onder mijn
vriendenIk zou Je ook willen aan
raden in hun tegenwoordigheid niet over
me te spreken en hun niet te vertellen,
dat je me kent. Je zou jezelf er kwaad
mee doen. Je moet niet vergeten, dat
men geen pek kan aanraken zonder er
door besmeurd te worden, voegde hij er
bitter aan toe.
Ze wierp haar hoofdje met een uit
dagend gebaar ln de nek.
Ik schaam me nooit over mijn
vrienden, merkte ze op. Dat had je toch
waarlijk moeten weten. Neli
(Wordt vervolgd).
Holland is veroverd op de zee. En nog
steeds duurt de strUd voort. In I960 zal
de verdere inpoldering van de Zuiderzee
weer met kracht worden voortgezet. Er
word! daar leta groots verricht. Let maar
even op de bedragen, die er mee zjjn
gemoeid De uitvoering van de water
bouwkundige werken van een volgende
Zuiderzeepolder (na de Npord-Oostpolder)
zal ongeveer 180 millioen kosten en het
in cultuur brengen van de grond ongeveer
ƒ150 millioen. Het werk. dat in 1950
wordt aangevangen, zal ongeveer twaalf
Jaar duren
Inmiddels wordt ln 1949 voortgegaan met
het ln cultuur brengen van de Noord-
Oostpolder Van de totale oppervlakte van
48.000 hectare (waarvan ongeveer 4000
hectare bestemd voor dorpen, dUken,
wegen en kanalen) is reeds 37.000 hectare
ontgonnen De resterende 7000 hectare
zullen in de loop van dit Jaar worden
ontgonnen, zodat aan het
eind van 1949 de gehele
Noord-Oostpolder in cul
tuur gebracht zal zijn."*Het
ligt in de bedoeling rond
de hoofdplaats Emmel-
oord tien dorpen te stichten. Emmeloord
en de dorpen Marknesse, Kraggenburg en
Ens zUn thans in aanbouw in net gebied,
waar de eerste gronden zUn uitgegeven.
Voor de oprichting van bedrijfsgebouwen
en woningen is een acht-Jaren-plan op
gesteld., Gemiddeld zullen per jaar 250
bedrijven en 500 woningen moeten worden
gesticht. Het ligt in het voornemen zoveel
mogelijk boerderijen in montagebouw uit
te voeren. De eerste opdracht voor 121
landbouwschuren is reeds verstrekt. Van
de in de Noord-Oostpolder geprojecteerde
490 kilometer weg Is thans <10 kilometer
ln eerste aanleg gereed of in uitvoering.
Het resterende gedeelte kan *.n 1950 geri
komen. In de polder komen 48 vaste
7 beweegbare bruggen, waar-
gereed of in uitvoering zUn.
Er is prachtig werk verricht in de
Noord-Oostpolder, maar nu men toekomt
aan de uitgifte van grond, nu ontstaat er
verschil van Inzicht, BU de behandeling
van de begroting -van het Zuiderzeefonds
gisteren in de Tweede Kamer, waarschuw
den de heren Engelbertink (K.V.P.)
en De Ruiter (C.H.U.). dat niet enkel
grote bedrUven moeten worden gesticht,
maar veel meer kleine bedrijven van 12
tot 24 hectare. Men moet de Noord-Oost
polder niet los zien van het oude land,
waarvan de toestand in de Noord-Oost
polder hemelsbreed zou verschillen. Met
enkel grote bedrijven ontstaan er geen
dorpsgemeenschappen. Ook in de Wierin-
germeerpolder met zUn grote bedrUven
ziet rfihn seizoenarbeiders voor wie er In
de rest ,va;n het jaar geen werk is. De
polder Is niet drooggelegd om een beperkt
aantal pachtets aan een groot Inkomen
te helpen.
Daar is het probleem weer. Onze land
bouw kan niet tegen het buitenland
concurreren omdat da bedrijfjes te«klein
zijn, waardoor er niet mechanisch kan
worden gewerkt. Door ruilverkaveling
tracht men verapreld liggende «tukjes
grond van eenzelfde eigenaar aamen te
voegen tot epn groot geheel. Uit een
oogpunt van rationele productie wil
daarom de regering ln de Noord-Oost
polder niet beginnen met veel kleine
bedrUven te stichten, die door vererving
geleidelijk toch nog kleiner worden. Maar
uit dc Kamer kwamen nu reeda bezwaren
tegen flinke bedrijven. De heer Buwenga
stemde ln met de geprojecteerde elf
dorpen. Het zouden er eerst vijf zUn. Nu
komt er een dorp per 4000 9000 hectare.
Dat is beter.
Er beataat In de landbouw grote be
hoefte aan cultuurgrond en de heer Den
mi-
Vanooartoot uw wtrkoudhoid ml*
VEUOUDHZIDSZAU
muteert uw mdemhullng
Hirtoi (V.V.D.) drong er daarom op
aan het tempo van de inpoldering zoveel
mogelijk op te voeren Er zijn vele lief
hebbers voor grond ln de Noord-Oost
polder. BIJ de eerstvolgende uitgifte van
grond zullen ook 54 gedupeerde boeren
van Walcheren tezamen ongeveer looo
hectare krijgen. Het aantal over te plaat
sen gezinnen wordt geschat op 150. Maar
er zijn ook vele werkers, die hebben
meegeholpen de polder droog te leggen,
die in aanmerking willen komen voor een
bedrijf. Vodr deze pionier» en ploeteraars
brak de heer Engelbertink ook een
larta. Als pionier* beschouwt de regering
degenen, die reeda vóór 1 Augustus 1949
twee jaren In de polder hebben gewerkt.
V*n de ongeveer 600 pioniert zijn er
slechts ruim 100 aan land geholpen. Voer
de eerstvolgende uitgifte van grond zUn
er dus onder hen reeds voldoende candi
dates Het aantal boerenzoons, dat buiten
de pioniersgroep valt. maar wel ln da
polder werkt of gewerkt heeft, bedraagt
ongeveer 1200 Er is dus liefhebberij ge
noeg voor een boerderU ln de Noord-Oost-
polder Er zUn voorlopig meer liefhebber»
dan grond en de candidaten worden
daarom getest. Van de 318 .candidaten,
die zijn getest, werden er 100 geschikt
bevonden voor de 109 bedrijven, die in
1847 werden verpacht
Inmiddels rijzen er door de schepping
van de Zuiderzeepolders ook bestuurs-
problemen BU welke provincie zullen de
polders met hun eigen karakter worden
gevoegd? De heer Vondeling (P.v.d.
A.) voelde er het meest voor van de
Zuiderzeepélders een twaalfde provincie
te maken en hU Informeerde ook hoe het te
staat ijret de verdere plannen voor lnpol- f
dering. Is de volgende polder de Zuid-
Westpolder of de Zuid,-Qostpolder?
Vanmiddag zal minister Spitzen de
diverse vragen beantwoorden.
Het landingsverbod in
India en Pakistan
In de Tweede Kamer heeft gisteren de
heer W e 11 e r geprotesteerd tegen het
verbod van India en Pakistan inzak* het
landen van vliegtuigen van de K.L.M. op
de route naar Indonesië.
In antwoord op zijn vragen deelde mi
nister Spitzen mee. dat deze landen
daardoor 'in strijd zijn gekomen met de
verplichtingen ingevolge de tussen Neder
land en die landen gesloten luchtvaart
contracten. Uiteraard heeft de regering
deze landen op hun verdragsverplichtin
gen gewezen en hun argumenten voor het
erbod weerlegd. Voort» is ernstig de mo
gelijkheid onder het oog gezien of wij deze
landen aanaprakelUk kunnen «tellen voor
de schade door de zaak voor te leggen
aan het Internationale Hof van Justitie
In verband met de vele Juridiache kanten
van de zaak is daarop nog geen positief
antwoord te geven, doch het aanhangig
maken van de zaak is bij de regering in
ernstige overweging.
Vlissingen cn de Mij Zeeland
Verscheidene sprekers In de Tweed*
Kamer hadden er Dinsdagmiddag op aan
gedrongen. dat de dagdienst van de Maat
schappij Zeeland op Engeland weer zal af
varen van Vlissingen ln plaats van Hoek
van Holland.
Minister Spitzen gaf gistermiddag
toe. dat Vlissingen historische rechten
heeft. AanvankelUk waren er technische
moeilijkheden, die de afvaarten van Vlis
singen onmogelUk maakten. ma,r vee'
belangrijker zijn d® economische en finan
ciële bezwaren. De atroom van goederen
en passagiers tussen Engeland en Duits
land kieat niet Vlissingen maar Hoek vap
Holland. Daarom Is het niet mogelijk de
verplichting op te leggen de afvaarten
van Vlissingen te hervatten. Toch blijft
het atreven varf de regering en de directie
van de Mij Zeeland er op gericht de dag
dienst van Vlissingen weer in te stellen,
zodra dit economisch verantwoord is. De
ereschuld aan Walcheren speelt hierbU
mede een rol. Zolang echter verllea in de
exploitatie te verwachten la. ia het tijd
stip voor de hervatting vaft de afvaarten
van Vlissingen nog niet aangebroken. Een
noodlijdende dienst zou niet tot de wel
vaart van Walcheren bijdragen JT
Officiële notering van de Ver t d. Effectenhandel
WOEN8DAG 2« JAN.
t ged. en bled. I ged. en (aten bieden 1 laten
ACTIEVE FONDSEN
AANDELEN
TAPE 1-3
V.K. Heden
Kol Bank A 81"'s -
N-l Haodbk A116''«t 119
NdHandIM cA162 163
AKU A Ml'/s
Bergh&Jur A 298
Berkel Pat A lilt
Calv* Delft eA143' t
Centr Sulk A 1605
Fokker A 138t
Gelder Pap A146f
KNHaogov cA 188
Lever Bros cA249' i
Ned Ford A 233t
161*/a
298
111
143
147t
189
248t''»
236f
Ned Kabel A 267? 571
Philips A 224*tt 226'/i'/»
Wllton-FtJen A166'/. 169
BIllitOD la E A 486 482
Blllltoo 2a r A 380 376
Dordt Patr A 281'/» 287'/.
Kon Patr A 311'/»
308'/*t09
Moeara En A 902'/» 902
Amst Rub A IBS'/*
161'/t2V»
Bandar Rub A 150 147'
Dell Bat Rb A105'/» 104'/»
Kend Lemboe 90 89[
Lam pong Bum 48'/«*
Majang Ld A 65'/.
N Noors Pl A 41^
68
102
66|
59'
M[
70[
163
151
143' 'i
165
O-Java Rubb 70'/»
Oostk De eA lOOt
Serbadl Rb A 67
Sllau Sum. A 61{
Sum Rubb A 981
VerlndCult A 70
Holl Amlljn A164'/«
lavaChlJap A 150
KNSM NB» A 145
Kon Pake! A166 iw
Nd Schv U A165' 163tV«
Ommeren Sch 176'/| 175
Rott Lloyd A192 '192
StMUNederl A 169 167
HandvAmst A 17I1/»#
168'/«t#
Java Cult A 89'/» 87
N-I Sulk U A 109 102
VerVorstC A 48'/«t 48'
Dell-RatM A 143'140' 4
Dell-Mfsch A 153'/» 192'V/.
Senembah A 148 148
DIVERSEN
MOIItr C NB 195 154
Scrip» HVA Mfc
421
WOENSDAG 26 JAN.
STAATSLENINGEN
Nederland
1000 *47 SI-I 97»97'd
11000 47 I 100*/.t 100» «t
Invest Cert 8 98A W8'/.|
1000 NWS 2» 8OV4 80H
100 Spaarc 2» 101' 4 101'
NJflOOO 37 A 3 96Ht 96j|
OBLIGATIES
Rdam 37 I 3 31 101
Rott Schhp 31 100
Bergh&Jur 3*103".
Lever» Zp Sè 1031*'»
Bat Petr MU 3è 10374
Amst Ol 100 I 115' 4
Witte Kruis 80 ftl'
AANDELEN
Amst Bank A 158'/*
Holl B Un eA 218
v Mlerlo Zn A 130
Rott Bank A 167
rwent Bnk cA 176'/a 175V4
RottBelCons A 168 16»
101'/.
100
103
103'/.
103'/.
116
130'/^
157*/.
167
Allan A Co A 69
ïmb F A Hth 133
?oudaAp K A 172
lot nek's B A 186*
ntGewBet A 139
Vïeelfa NB cA 231W
Ted GtstSp A 307'/.
Nyma - A 22»
flott Droogd A 301
Schelde NB A 99'/.
stokvis A 142f
Stork Mach A 132
Werkspoor A 1409
Wljers Ind A 196V.
Anlem NB A 104".
N-Ind Gas A 121t
IntCr&Hnd A 198t
LlndeTevea A 137'/.
GeEwAWh A 148t
N Mö Walv 115*/.
ZeehKsSaba A 89*
DellfSp A 66
N-! Spoor A 32'/«
Albert Heljn A 192
V Phar Fab A 104'/.
69
132t
139
232'/.
312
104
119"».
198
135t
149'/.t
no*/.
89
65|
32
192
105
CERTIFICATEN
AMERIK. AANDELEN
99'/.
60'/rt
3'/.t
54'/.
34'/.
100*/.
55'/«*
25'/.
4'.*
74'/.*
Am Hlda L 3*/«t
Am Smelt Ref 54'/»
Anaconda C 34'/.
Bethlehem St
Gen Motors
Kennecott C
Rep Steel C
Stand Brands
Un St Steel
Clt Serv Cmp
Int Tel Tel
Cont Oil Cy
Mld Continent
Shell Union
Tide Wat Ais
Int Rubb Cy
Balt&Ohlo Sp
N-Y Centr Rr
Pennsylv Rpllr 16' «t 16 «t
South Psc 48'/»t 47*/.
South Ra Uw 39* 38*/.'
5todebak Crp 18*/. IS*/»*
Prolongatie 2''. 2''»
4
75'/.
47V.t 46''*t
8»/4« 8'/»*
55 54'/.*
46'/.* fc'/f*
39'/.f M'/it
24'/. 23'/.
l'/a 1*
9*/.* 9'
12
STEMMING LVSTELOO8.
Het wilde met de beurshandel Woënadag weer ln het geheel niet lukken. Het publiek
hield zich geheel afzijdig en er waren aldus maar bitter weinig orders en voor 'O*®'
van buiten af kon worden beoordeeld, was de handel, dfe Dinsdag al niet veel te
betekenen had. nog verder ingekrompen. De koersen verschilden over het
niet veel bU die van gisteren, maar waren toch merendeels wat lager. BIJ KonlnklURen
trad. na een iet» lagere opening, een kleine verbetering in. doch spoedig werd terug
gekeerd naar het punt van uitgang en tenslotte kwam de koer» twee punten lager
In de industrie-afdeling waren Unilevera iet» lafcer. bij gering* omzet. Nu en dan ging
iets om in de Phiiipsaandelen. die tegen de algehele beurstendenz in een paar punten
hoger waren. Klaarblijkelijk in verband met geruchten, dat bet Philipaconcern contact
zou zoeken met soortgelijke Duitse ondernemingen. De opening waa drie puntan
boven het vorige «lot. waarna eeii kleine inzinkina Intrad. De scheepvaartmarat
..cv vut.se i.vv« waarna eeö kleine inzinking Intrad. De acheepvaartroarl
«til. Belangstelling voor cultuurfondsen onbetekenend. In H.VAi ging ,bU wijlen itu
om. waarbij de koera per saldo een kleinigheid achteruit ring en vergeleken met net
vorige slot drie punten lager kwam te liggen. De Indonesische fondsen waren door
elkander genomen aan de gedeprimeerdekant. Beleggingamarkt «til. Nederlandae
Staatapapleren prijshoudend. Amerikaanse markt varlaten. Prolongatie 2'/. procent.
1 PONDERDAG 27 JANUARI 1949.
GOUDSCHE COURANT
EERS& BLAD - PAGINA 1
Het Goudse kantongerecht la gistermid
dag op excursie geweest Doel waa de
berëidplaats van de Goudse ijsberetder.
wiens vergunning, omdat de bcreidplaats
niet aan de voorschriften voldeed, waa
ingetrokken en die beachuldigd werd, dat
hij desondanks Us had gemaakt.
En zo ftapten de kantonrechter, de amb
tenaar van het Openbaar Ministerie, de
griffier, de deurwaarder, de parketwach
ter. de getuigen, de verdedtger en hun
trouwe supportera van de dagbladen de
Uswinkel bihnen om in deze ongewone
omgevtaé een rechtszitting bij te wonen.
En het dient gezegd, de eigenaar, hU mag
dan de handhaver* van de wet niet ala
7 n boezemvrienden beschouwen, waar hij
trouwana rond voor uitkwam, had voor
een waardige ontvangst gezorgd en alle
materialen en ingrediënten, die er des
tijds ook waren, netje» bijeengebracht, zo
dat de zaak gereconstrueerd kon worden.
Er werd gedemonstreerd en geëxperimen
teerd en het gezelschap kon zich, zoal
niet aan Ua of lollies, laven aan een dege
lijke ptfrtle technische kennis De raads
man, dr mr J. Smit, die niet alleen Jurlat,
maar ook doctor in de wis- en natuur
kunde is, Yoelde zich in z'n element en
docearde over de middelpuntvliedende
kracht, de Uaberelder gaf een nummertje
gekleurd water weg. er werd aan handles
en knoppen gahokuapokust, er werd ge
reken en gesnuffeld, de compositie draai
de ala «en mallemolen op de kermis, kort
om. ieder, die er waa, voelde zich ver
kwikt en verrUkt door dit aanschouwelUk
wnderwijs. En als Je bU iemand op visite
Bomt, dan is het een goede gewoonte, dat
Je z'n huis bekUkt en dat gebeurde op uit
nodiging van de raadsman ook hier en
men was het er roerend over eens. dat
de familie, wat woorfrulmte betreft, nu
riet bepaald een paleis heeft Tenslotte
vernamen de bezoeker» uit deskundige
mond. dat de ijsbereidplaats thans aan de
eisen voldoet en de betrokkene zelf onge-
twijfeld tot z'n vreugde, dat hU wel weer
vergunning zal krijgen om zelf te gaan
draaien
Wat waa de bedoeling van de excursie?
De politie was bij haar inval tot de con
clusie gekomen, dët de U'bereider toch
aan het ljaberelden was. Néén. had de
raadsman gezegd, kom kUken en ik zal
laten zien. dat het technisch mogelUk is.
dat m'n cliënt gelUk heeft, als hij zegt.
dat hij doende waa oud Us van de vorige
dag op te ruimen.
Op glad ijs
Nu had de ijaberaider de achUn tegen
zich. Hij had de politie eerat niet willen
binnenlateiren toen zij met een lastgeving
toch toegang had verkregen, had de
vrouw des huizes een. handle overgehaald
en stoppen losgeschroefd, waarop een mo
tor prompt z'n werk had geataakt. En ala
je dan met deze ervaringen in de bereid-
plaats komt en je ziet U«. Ja. dan behoef
je geen politieman te zijn om een tikkeltje
arawaan te koesteren
Waarom de Usbereider. als hU dan geen
verboden dingen had gedaan, zoveel
soesah had gemaakt Als hij niets te ver
bergen had gehad, waarom de politie dan
niet frank en vrij binnengelaten? Aldus
wilde de kantonrechter, mr J. A. van
Bronkhorst. weten.
Het antwoord kwam er op neer. dat de
betrokkene van alle ambteHJke bezoeken
z n bulk vol had en erg wantitouwend
tegenover de overheid geworden was.
Bovendien achtte hij verraad In het «pel.
Hei was een soort strijd geworden: staan
sij op hun rechten, dan ik ook. En daarom
doe ik de deur niet eerder open, dan het
per sé moet
V/at zal oen leek, in wiens journalis
tieke hoofd de middelpuntvliedende
kracht slechts de vele vragen van de dag
laat rondtollen, nu over .het^technlsch
resultaat van de enquête zcggfo\ AUuhiJ
zich veroorloven mag iets te Tullen, dan
zou hU deze. overigens toepasMMJXe con-
rluiie nemen: het kan vriezen eft het kan
holen De verdenking leek gerechtvaar
digd. maar aan de andere kant kon de
uiteenzetting van de tegenpartij niet on
derstboven geredeneerd worden
Vrijspraak
Dia conclusie vond later z'n neerslag ln
da „achta" rechtzaal, waarheen het gezel
schap na het bezoek terugkeerde: de amb
tenaar van het Openbaar Ministerie vond
d» clandestiene IJsbcreidlng duidelijk en
vorderde 150 boete, de verdediger was
van oordeel, dat de vermoedens weerlegd
waren en het bewijs niet geleverd en hij
voeg vrijspraak, waarbij hij bovendien
nog aanvoerde, dat z'n cliënt toch heus
niet zo dom zou zUn geweest U» te gaan
maken, terwijl hij wist, dat er op hem ge
leerd werd.
De rechter sprak het laatste woord. Hij
waa van mening, dat het bewUs niet ge-
- laverd was en «prak de ijabereider vrij.
De leemte in de bewUsvoering zat voor-
*1 hierin, dat bU de inval voor een bui
tenstaander niet onmiddellük deskundig
te constateren viel wat de Uaberelder nu
technisch precies deed en wat er nu ft
de bus zat: consumptie-Ua of oud Us. En
dit bezorgde de betrokkene nog een
tweede vrijspraak. Want er liep ook een
zaak. die stelde, dat het bij de inval aan
getroffen conaumptie-Ua te veel bacteriën
bevatte Maar de vrijspraak hield ln. dat
het aangetroffen ijs niet ala conaumptie-
tt* werd beschouwd en dientengevolge
om 10 u "U»n. het U> onder de
stelling, dat het consumptie-Us waa, waar
in de micro-organismen lesje speelden, zo
dat ook in dit geval de uiUpraak. vrtj-
apraak waa. nadat ln de vorlgt zitting
160 boet* waa gaëiat.
Bleven tenslótte de zaken van de grote
hoeveelheid ondeugdelUke waren, die ln
de winkel en in twee pakhuizen waren
aangetroffen
Ten aanzien van de wareA ln de .pak
huizen had het OM- twee weken geleden
vier en twintig maal een dag hechtenis ge
vraagd. In de- nu gedane uitspraak werd
dc Uaberelder veroordeeld tot zeven dagen
(hechtenis voorwaardelijk met een proef-
tljd van een jaar en tot drie en twintig
boeten elk van 20.
Voor de aanwezigheid van ondeugdelUke
waren in de winkel eiste de ambtenaar,
mr B. R. Hofstee, thans tienmaal een dag
hechtenis. De rechter legde tienmaal 25
bcete op. In deze laatste zaak atond ook
de vrouw des huizes terecht. Daar niet
bleek, dat zU mede-eigenaresse van de
waren was. werd «U. overeenkomstig de
els. vrijgesproken'
Van de ondeugdelijke waren werd de
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
79 Jaar geleden.
Uit een advertentie; Sociëteit „One Ge
noegen" saai Kunstmin. Het trfhéelgazal-
schap van de Rotterdamse Schouwburg
onder directie van Albregt en Van Olle-
fen zal opvoeren ..Jane Eyre", de weea
van Lowood" (nooit vertoond), gevolgd
w r~" 37 «luivera van de heer Middel-
berg". Warme stoven verkrijgbaar tegen
betaling van 5 cent.
ët Jaar geleden. 1
DU een gemeenteraadaveralag: Aan da
orde het plaatsen van een ijzeren hek
*er afsluiting van de Algemene Begraaf
plaats en het dempen van de vijver
ervoor. De heren Daasing, De Raadt en
van Galen zUn er voor om geen Uzeren,
maar een houten hek te plaatsen, aange
ven het In het voornemen ligt vUf hulzen
té bouwen ln de onmiddellijke nabUheid
van dé begraafplaats en het daardoor niet
onmógelUk is, dat. wanneer de begraaf
plaat* midden in de bebouwde kom komt
te liggen, een vooratel tot verplaatsing zal
Komen. De voorzitter zegt hierop, dat da
in 1829. la aangelegd en
J 55.000 heeft gekost en dat. wanneer
«ar gebouwd wordt, men nog niet ter-
wille van de bouwondernemer» het kerk
hof hoeft te verplaatsen. Men werd het
eena, dat In de nabUheid van een kerkhof
eoveel mogejijk alle sloten gedempt moe
ten worden." Het voorstel werd aanee-
nomeiu
25 Jaar geleden.
Op 31 December 1923 beatond de bevol
king uit 13195 mannen en 13977 vrouwen,
totaal 27172 Inwoner». Op 31 December
1952 waa het Inwonertal 26989. nl. 13132
mannen en 13857 vrouwen. In het afge
lopen jaar zijn geboren 648 kinderen,
overleden 261. Ingekomen 1247 en vertrok
ken 1421 personen. Uit deze cljfera blUkt,
dat de toeneming van de bevolking uit
sluitend is te danken aan het feit. dat
het aantal geboorten groter is dan het
aantal sterfgevallen. Dat 1421 peraonen
<le gemeente verlieten, terwijl maar 1217
nch hier vejtigden, toont een teruggang
aan. die niet bemoedigend la voor de
böaatingbetalera.
1
vernietiging gelast.
Horren
't Is ln het goede Waarder gebeurd. Er
was een Jongen op de bon gezet, omdat
hU op eens andermans grond gras had
gesneden De eigenaar had met dat ver
baal alle vrede. ..Iedereen loopt maar op
de dUk te horren", zelde hij en het moet
maar eens uit' zijn.
Maar Ja, die knaap is z'n buurjongen en
hU helpt hem wel eens en zo'n goede buur
kan je er toch eigenlUk niet laten invlie
gen. vooral ala het om wat gras voor de
konijnen ging. Dua had hU goedmoedig
z'n handtekening gezet onder een pompier,
dat de Jongen hem onder de neus had ge
houden en dat de knaap vervolgens triom
fantelijk als een soort vrijgeleide door de
rechtzaal had laten wapperen. Het was
een mooi papier, zelfs op zegel gesteld.
Maar helaas, de eigenaar van Jiet gras
had na de bekeuring getekend.
Of hij het wel gelezen had?
Weineen, hU wou de jongen een ple
zier doen en had er zo z'n naam maar
onder gesteld.
Waarulf beatond nu het vrijgeleide? De
rechter las: En hiermede verzoek ik U
vriendelijk, doch dringend, beschuldigde
vrijspraak te schenken
De rechter sprak over bedrog en schonk
wat anders: drie rijksdaalders boete.
En de dertig centen van het zegeltje
zijn ook foetsie.
Lifters
Automobilisten, die lifters medenemen.
hebben zich al meer voor hun goedheid
slecht beloond gevoeld, als zij bij de brug
in Waddinxveen van hun passüiers
scheid namen, hetzij, dat zU van Den Haag
of Rotterdam ot> weg naar Utrecht pasaa-
giers voor Gouda bij de wegsplitsing af
zetten. hetzij zij naar Gouda gaande lif
ter» voor Utrecht lieten uitstappen. Want
ter plaatse geldt een stopverbod en dus
gingen de automobilisten op de bon.
de lifters zeiden; wel bedankt en
ziens.
Gisteren was er weer zo'n pechvogel,
iemand uif Gouda, en de verbalisant zette
haarfijn uiteen, dat er daar niet geatopt
mag worden, wel een eindje verder bij
een parkeeystrook.
Weet u. wat er eena gedaan moet
worden7 zeide de rechter
Liften verbieden, meende de politie
man.
Weineen. vond de rechter. Er is al
zoveel verboden. Als ik een passagier wil
medenemen. moet ik dat zelf weten. Neen,
er moet bU de splitsing een bord geplaatst
worden met de aanwUzing. dat er even
verder een parkeerstrook li.
Tien borden helpen nog niet. vond
dc verbalisant, die blijkbaar niet erg veel
vertrouwen in de volgzaamheid 'van het
automobillitendon* heeft.
Dat geloof ik niet, aldus de kanton
rechter'.,.
Vijf gulden, zeide de ambtenaar.
Vijftig cant, sprak de rechter.
Goed hart
Nog een automobilist vond zich ln z'n
goedheid verongelukt. Dat was iemand in
Moordrecht. Daar hadden ze er ook alles
van gehoord, dat het tUdena het Jubileum-
en kroningsfeest zo mooi waa in Oude
water. Weet je wat. had de eigenaar van
een bestelauto tegen een aantal dorpsge
noten gezegd: willen jullie het zien en
hebben Jullie geen geld, kom maar mede,
ik zal het Jullie latan zien en het koat Je
geen cent. En met tien passagiers voegde
zich de bestelauto in de karavaan, die
naar de lichtstad trok
Maar een bestelauto mag niet voor per
sonenvervoer gebruikt worden. Drie over
tredingen waren er uit voortgevloeid en
de rekening daarvoor stelde het O.M. op
een eindcijfer van 25.
Dat Is nu de dank, verzuchtte de ge
machtigde.
Dat zeldzame staaltje van gemeen
schapszin mag wel beloond worden, vond
de rechter. Maar aan de ander* kant la
passagiersvervoer in een daarvoor niet
goedgekeurde wagen rjakant.
Driemaal twee dagen.
Ook een goedhartige Lekkerkerker had
gezegd: stap op en laat je wegen en was
met een stel plaatsgenoten de verlichting
ln diverse plaatsen gaan bekUken. Ze wa
ren o.a. in Gouda geweest.
Ja. zeide de rechter, daar was hét
bijzonder mooi. Er zijn in Gouda nog nooit
zoveel vreemdelingen geweest als toen.
De Lekkerkerker was driemaal twee
kwartjes duurder uit. Maar eerlijk, Gouda
waa ook geen Oudewater.
Landru
Een Goudse jongen. Zonder bel gefietst.
Of eigenlUk niet, zeide hij. maar op de
Haven wig de kop er af gevlogen en ln
het water gerold. Dua was de bel zonder
hoofd. En een koploze bel is geen bel.
Geen speld tussen te krijgen.
<)f het nu weer in orde is. informeerde
de5 rechter medelevend.
O ja. zelde de fletser, we hebben thuis
een jtissie met koppen....
Een daalder.
27 Jan. 7 3a aar Kunstmin; Feestavond Q C.
n F.C. ..Olympta". opvoering oparatttf .Da
Prins van Slnd" door jumoftn.
27 Jan. 7.3» aur eaacordU: Feestavond
buurtvereniging Ridder van Ca Uw eg
27 Jan. S uur Aula GamaantamusaumDer
de en laaute voordraeht In ouraus A. K. W.
J Hasranachar „Hoofdfiguren van da mo
derne eohlidarJcunstvoor Volksuniversiteit.
-ff Jam., s uur Thalia Theater; Vertoning
culturele flbn „Avonturen op de zeebodem".
27 Jam. S nor Wasterkark: Bijbellezing da
i- v. d. Akker.
2t «m t» Jam. f—ia uur Da Zalmt Expoaltla
werken Amsterdamse Schildersclub
21 Jan. 1 uur Vaemarktrastaurant; Bijeen
komst leerlingen en oud-leerlingen 'agara
landbouwschool, spreker da heer Chr v. d.
Heuvel over Marshall-plan en Benelux
2» Jan. 3 uur Da Bauraklok: Jaarvergade
ring Statenkieakringcentrale Gouda AIL
-mrttj. spreker prof. mr P 8. Garbrandy
ver ..Da buitenlandse politiek".
2* Jan. 7.3# uur VrUe Evang. Gemeente:
Bidstond
Jan. S.1» uur Concordia: Opvoeriqg
„Door het donker" door toneelvereniging
..Artl at Amicitla".
Apothekersdienst
geopend daa nacht# alléén voor re
cepten; Apotheek Z. Grendel, alléén Prina
Hendrikstraat lie en apotheek J. Rood. Wal
weg 78.
Ouden van dagen schrijven
minister van Soc. Zaken
Het bestuur van de vereniging voor
ouderdomszorgen „Ons Belang", heeft, in
federatief verband samenwerkend met Je
verenigingen „Vlaardlngen" en „Dor
drecht" aan de mlnlater van sociale zaken
een achrijven gericht, waarin aangedron
gen wordt op eed'spoedige regeling van de
toeslag op de noodwetuitkeringen. Verder
vraagt het bestuur de verhoging van da
ziekenfondspremie voor de ouden van da
gen ln ta trekken.
PAK
VOL
7 sop:
Reizende Unie Nederlandse
Artisten
Ter bevordering van het contact tussen
de burgerU en de geestelijk, lichamelijk of
financieel misdeelde plaatselUkc kunste
naar. is opgericht dc Reizende Unie Ne
derlandse Artisten. Door de burgerij te
gen een kleine - Mjdrage lid te maken
van dc verénlging, wil de R.U.N.O.-Arti
de kunstenaars in de gelegenheid stellen
in diverse steden tentoonstellingen te
houden, waarop het publiek kunstwerken
kan bezichtigen en kopen. Correspondent
te Gouda ia de heer A. van Dam. Turf
markt 85. Te dezer stode zal het werk
geschieden ln samenwerking met de
Goudse Amateurs-Kunstkring.
Goudse soldaat in Indonesië
vermist
Bij de familie is bericht ontvangen, dat
de 21-jarige Jan Kroon sinds 19 Januari
tUdena een actie te TJebuto op Java wordt
vermist. Jan Kroon is in het najaar van
1946 als oorlogsvrUwilliger naar Indonesië
vertrokken. Hij is machinebankwerker
van beroep, ongehuwd en woont ten huize
van zUn ouders ln de Sint Josephstraat.
Hij is een zoon van de hoofdagent van
politie H. L. Kroon.
GLOEIEND LOOD.
TUdens een nachtelUke surveillance
heeft een agent van politie op de Raam
twee peraonen aangehouden, een 25-jarige
schilder en een 26-jarige los-werkman,
beiden alhier, die bU zijn nadering in een
portiek wegkropen. ZU hadden een staaf
lood van 25 kilogram bij zich en In een
in de buurt neergezette zak zat nog 40
kilogram lood. Bij huiszoeking ten huize
van één hunner, kwam nog 60 kilogram
lood te voorachUn. welk lood was gesto
len uit het pakhuis van een opkoper op
de Raam
GESLAAGD.
Voor het examen, afgenomen door de
afdeling Wasserijcursus van de Vakgroep
witwasserlj-industrie. Is geslaagd met lof
de heer P. van der Pol Jnr. alhier.
Burgerlijke Stand
Geboren: Hendrik, z. van R van Beek
en A. Oskam. Willen» 161; Marinus Otto,
z. van J. van Eeuwen en p. M. Oeltze.
Herenstraat V; Adrianua, z. van A. Krijgs
man en M. van Blitterswijk. Ridder van
Catsweg 106; Gerarda Sophia, d. van T.
Smit en U. Gelandic, aan boord schip,
Goudkade: Neeitje Cornelia, d. van A. de
Smet cn N. Rovcrts. woonwagen. Moor-
drechtse Tlendeweg; Antonius Wilhelmus
Maria. z. van H. J. van de Coevering en
J. A. Compler, St Josephstraat 38; Slentje.
d. van J. van der Wolf en W. Nieuwen-
huisen. Voratmanstraat 28
Getrouwd: H. van der Hee en B. J. M.
van Rossum; H. van Leeuwen en jG. J.
Agten.
Overleden: Johanna Wilhelmina Loulaa
van Daal. wed. van J. VermetJ, 84 J.
Advertentie
Was Uw wol veilig in
DE PYGMEEëN VAN
l^IDDEN-AFRIKA
Dr Julien vertelt over een
verdwijnend volkje
Die kleine bewoners van oerwouden
hebben er geen vermoeden van. dat ze ln
zo'n wijde krtng zulk een grote belang
stelling verwekken, zeide de Afrika-reizi-
ger. radiospreker en schrijver van het
boek ..Kampvuren tanga de Eyenaar", dr
Paul Julien. toen hij gisteravond in een
vol „Concordia", daartoe uitgenodigd door
de Katholieke Culturele Kring „'t Slot
van der Goude", zUn causerie over de
Pygmeeën van midden-Afrlka begcrh
Maar. vervolgde hU. ze zijn de belangstel
ling waard Dat bleek uit de vele bijzon
derheden, die dr Julien door het gespro
ken woord, lichtbeelden en films gaf. Dit
ln kleinere en grotere groepen door de
Afrikaanse oerwouden rond de evenaar
zwervende dwergvolkje, onderwerp van
verscheidene fantastische avonturenro
mans. en daardoor ten onrechte in een
mysterieus waas gehuld, is reeds heel
oud Toen 42 eeuwen geleden de voort
varende en voor zijn tijd zeer moderne
pharao Pepl Ir een handelsexpeditie had
uitgezonden, zuidwaarts naar de oor
sprong van de Niji. stond op de vooruit-
gezonden lijst van bemachtigde artikelen
ook een Pygmee en Pepi II had. blUkeni
'een brief, die hU rijn karavaanleider zond,
veel meer belangstelling voor die dwerg,
dan voor het goud. Ivoor, de huiden en
vele andare waardevolle artikelen, op die
lU»t vermeld Naderhand is het contact
met die kleine mensjes echter verloren
gegaan cn men deghgdeerde hen tot we
zens uit het rijk der •fg.bele». tot om
streeks 1864 een Frans ontdekkingsreizi
ger weer met hen in aanraking kwam.
De Pygmeeën zUn zwervers jagers, met
pijl en boog en lans. en voedselzoekers.
Zij houden er geen dorpen of vaste woon
plaatsen op na: ze zUn vandaag hier. mor
gen daar; overal en nergens, maar wel
steeds in de schemerige, schimmelige,
modderige, duffe oerwouden De Pyg
meeën. van wie de gemiddelde lengte,
voor mannen 144 cm. voor vrouwen 137 cm
is. zijn niet een klein soort negers, hun
kleur is geel-bruln de kinderen komen
blank ter wereld zij hebben andere
proporties, andere schedelvorm en een
ar.dere bloedgroep dan de negers Ze zijn
in feite polychamen. maar in de prncttjk
veelal monogamen. Dr Julien. die op zijn
tochten veel contact met deze» dwergen
heeft gehad hij nodigde, ais hU een
groep ontdekte, hen In het kamp van zijn
karavaan van dragers, gidsen, jagers en
tolken, won het vertrouwen door het aan
bieden van geschenken, als zout. tabak,
kralen enz heeft ervaren, dat zij mono-
thelsten zijn; zij geloven aan één
„Komba". die In de hoogte woont Een
groot gedeelte gelooft ook aan een h
namaals en tevens dat Komba de gestor
ven Pygmeeën oordeelt en de goeden
boven laat blUven. waar goede hutten
zijn. het nooit regent, waar altijd voedsel
is en veel jachtwild, waarop ieder gelost
schot een treffer is. terwijl de slechten
door Komba naar beneden worden ge
worpen in een vuur. Spreker veronder
stelde. dat dit geloof een overbllj«l is
van wat uit Portugese nederzettingen aan
de kust. uit de 15e en 18e eeuw tot de
Pygmeeën is doorgedrongen. Deze Inboor
lingen dansen ook veel. de film gaf daar
aardige flitsen van. In die dansen worden
voornamelijk Jachtmotieven en Jacht-
magie uitgebeeld, zulke dansen, begeleid
door hun primitieve slagwerk, duren
sems achttien uren. Ook bootsen ze er
dieren in na. Men zag bUvoorbccld een
chimpansee-dans uitvoeren, waarin de
handelingen van dat dier verbluffend na
tuurgetrouw werden nagebootst. De Pyg
meeën zijn evenwel aan 't verdwijnen; dc
kindersterfte is onder hen geweldig; be
draagt in bepaalde streken meer dan 75
Zo vcrdwUnt een sympathiek volk. stelde
dr Julien vast
Dc pjaatjes en films javen naast de bij-
zonderhedeen over de Pygmeeën ook een
goede indruk van de natuur en het land
schap ln centraal Afrika en dat maakte
deze avond des te interessanter.
SPREEKUUR VERSCHOVEN.
De wethouder van Onderwlj» zal vol
gende week in plaats van Woensdag
spreekuur houden op Donderdag van
16-17 uur.
Chr. FUmscti# opgeheven.
Het bestuur van de afdeling Gouda en
omstreken van de Chr. Fllmactie heeft
besloten de afdeling op te heffen Hoewel
dc afdeling nog 450 leden telt is de op
komst bU de voorstellingen zo slecht, dat
het ophefflngsbeslult moest worden ge
nomen.
MARKTBERICHTEN
Vertnarkt Gouda 27 Januari aange
voerd 129 biggen 45—65. 2 m(irktrunde-
ren 5 00—6 00. 6 bokken cn gelten 20
45 per stuk. 16 magere varken» geen no
tering. Handel redelijk.
Voorts aangevoerd en overgenomen door
het bedrUfschap voor vee 59 runderen. 125
nuchtere kalveren. 1 graskalf cn 14 scha
pen.
Kaasmarkt Gouda. 27 Januari aange-,
voerd 55 partijen. Eerste kwaliteit mw
rijksmerk ƒ1.61—1.64. tweede 1 58-4
1.10. Inclusief opzet, per kilogram. HanK
del flaifw.
Kaasmarkt Woerden.
Op dc kaasmarkt tc Woerden waren
aangevoerd 25 partijen. Eerste «aoort
1.16-/ 1.64. tweede soort 1.57—160,
handel matig.
In de vroege ochtend is in het Sint Jozef-Paviljoen een drieling geboren,
drie welgeschapen meisjes, dochters van de heer en mevrouw Henricus
Anthonius Johannes Spruyt-Everdina Hillegonda van der Veer, wonende
in de Ridder van Catsweg 68. Moeder en dochters maken het uitstekend.
Om vier uur vannacht was de moeder
in het paviljoen opgenomen en reeds
2 uur later was het gezin jnet 3 kinderen
uitgebreid. Om 5 40 uur werd Hendrika
Wilhelmina Maria geboren, om 5 50 uur
Henrlca Maria Assunta en om 6.10 uur
Everdlna Antonia Maria. De melskes
zullen respectievelUk Rita, Hetty en Dia
genoemd worden.
Hoofdstad-operette vertolkt
bet zwierïge Wenenj
Om maar dadelijk mX de deur in huis
te vallen: het is toch go<Rl afgelopen met
die weduwe Margarete. de\jke meesteres
uit de goudsmidswinkel, want ze heaft
Christiaan aan het eind haar hand ge
schonken. Even leek het er pp. dat aa
die kale, rare graaf Jaromir van Greifen-
steln de gunst zou geven, omdat zc het
een beetje hoog in het hoofd had. Maar
voor de toekomst van haar huishoudster
Portschunkula vrezen we oprecht. Toen
we haar voor het laatst zagen, was zij In
gezelschap van een edelman, die behalve
zijn stamboom en een ongunstig uiterlijk,
niets bezat dan een dikke buik. Maar voor
het zover was. was er heel wat water
door de schóne, blaue Donau langs Weqcn
gevloeid en had het hele Hoofdjtad-
opcrette-gezelschap er vun acht uur tot
ver over elven aan gedokterd, waarvan
een stampvolle Schouwburg de geïnteres
seerde getuige was
Eerlijk is eerlijk, die graaf Jaromir
hééft zijn best geddan. Hij had zich een
costuum aangemeten als een compleet
vuurwerk op Koninginnedag en wat Fritz
Stelner daarin kan uithalen, kan men
alleen bij benadering voorstellen, als men
het niet heeft gezien Toch had hij gister
avond niet zo veel gelegenheid om dwaze,
zotte dingen te doen als anders, maar hij
zou Fritz Stciner niet zijn, als er niet een
paar originele vondsten te voorschijn
waren gekomen. Otto Aurlch. die Paul
Harden verving (griept), maakte er een
wanstaltige ridder van Gumpendorf van,
Clairette Clalry was een huishoudster met
een fantastische hoop textiel aan en was
weer even kwajongensachtig en gewiekst
als Ruth Roden charmant. Naar onze
smaak was Ad. Heerlngs de beste van de
hele troep zUn creatie van Zapperl, de
waard, was een genoegen om naar te
kijken. Met dat al was deze operette als
kijkspel meer te waarderen dan andere,
omdat het nu eens geen vuurwerk van
koddigheden was. waarbij men alUJd het
gevaar loopt in herhalingen te vervallen
ln het begin leek het. alsof dc verkoud
heid niet alleen Paul Harden te pakken
had. maar in het tweede bedrijf nam
Johan v. d. Zalm alle twijfel weg en wc
werden haast enthousiast, toen hij In het
derde bedrijf het lied: Wees gegroet, mUn
schoon Wenen. zong.
Een goede balletgroep heeft het peil van
de voorstelling verhoogd: Peter Leoneff
had de ziak ingestudeerd. De meeste
indruk maakte het ballet in het tweede
bedrijf: de groep kermisklanten, beheerst
en goed vanfuitdrukking.
Julius Susan stond in de orkestbak. Met
een nadrukkelijk applaus werd zUn werk
gewaardeerd. Terecht.
Wat zou epn operette zUn zonder mooie
costumes? Die van de dames waren ge
raffineerd! Maar men moet ze ook kunnen
dragen. De dames moeten maar eens irv.
dc leer gaan bij Ruth Roden en Claire
Elselmever!
Bezoekers, die naar deze operette gegaan
zijn met de herinnering aan Die lustige
Witwe e.a zijn misschien naar huis ge
gaan met een lichte teleurstelling, omdat
ze niet aldoqr van de ene lachkramp in
de andere terecht kwamen; bezoekers, die
de operette als operette willen zien op
gevoerd. kunnen meer dsn tevreden zijn
en dc tallozen, die geen plaats konden
bemachtigen, hebben geen reden tot mop
peren. want binnenkort worden die
problemen rondom de rijke goudsmids
weduwe nog eens behandeld ln de
Schouwburg.
De eerste woog bU de geboorte 3 pond
en 4 ons, de tweede I pond 3' ons en
de derde is de zwaarste. 4 pond en 4 ons.
Het zUn gezond* kinderen, die rustig op
de babyzaal liggen te slapen, de twee
oudsten bU elkaar on de derde in een
tweede wieg. Dokter H. A. M Eijkmen
heeft bij de geboorte geholpen en is
alleszins tevreden over het voorspoedig
verloop en de toestand vin de 31-jarige
móéder en de kinderen. ..De meisjes zijn
•en beetje licht, maar dat komt wel bij",
zegt hij.
Het echtpaar la 8 Augustus 1945
trouwd an heeft reeda één zoon van
jaar De M-jariga vader is winkelchef in
de levenaipiddelsnzaak van zUn zwager,
de heer O. C. van de Hondei in de Walc-
straat De aanzienlijke gezinsuitbreiding
Is niet als een verrassing gekomen, want
door foto's was reeds bekend, dut een
drieling verwacht kon worden Uiteraard
is de blijde gebeurtenis een feest ln de
familie an de vreugde wordt gedeeld in
het Sint Jozef-Paviljoen, waar aller goede
zorgen neer de moeder cn de drie kinde
ren uitgaan.
Rector A. 'M. Nickel zal de 3 meisje»
de kapel Bo|j|-
tedlenen.
Boskoop
Te hoog opgeladen. Tengevolge van de
omlegging van het verkeer, ln verband
met de herstelwerkzaamheden aan de
Rcljerakoopse weg. reed een vrachtauto
tegen de ophaalinrichting van de brug
tuasen de Biezenweg en de Gotldse Bij
weg De oorzaak was de te hoog opgela
den vracht voederbieten op het voertuig,
waardoor de brug ernstig wérd bescha
digd.
Bloemenveiling. De Boakoopae vei
ling, 26 Januari
Diversen per boa Mahonlablad 0.39—
0.54. Asparagus 0.23. Katjes 0.21, Prunus
triloba 0.60—1.—. Lauruablad 0.19-0.27.
Forsythiatakken. Ie soort, per tak 0,28
0,41, Idem 2e'soort 0,10—0,15.
Divereen per «tuk. potgoed, Cyclamen
0451.Primula 0100 14. Begonias
0.08—9,14. Erlka'a 0,14, Magnoliabloemen
per bloem 0,42.
Gouderak
Paard en wagen In Ussel.
Toen de landbouwer O. Koetsier, met
zijn pa» gekocht paard een rijtoertja
naar het dorp gemaakt had. wilde het
dier bij de terugkomst niet van de stoep
naar het erf. Het gevolg was dat het
begon té steigeren en achteruit ging
lopen waardoor het gehele gerij van d®
IJaeeldijk reed en in het water terecht
kwam De heer Koetsier en zijn naast
hem zittende knecht konden nog bijtijd»
van het voertuig afspringen. Het paard
en de wagen verdwenen ln de'diepte. Een
passerend motorschip uit Waarder heeft
met behulp van een lier de wagen en het
paard, dat Inmiddels verdronken was.
opgetakeld en aan wal gezet.
Haastrecht
K.A.B. Dinsdag hield de K A B in het
R K -Verenigingsgebouw een goedgeslaag
de avond. Het programma voor de laatste
week'én Februari werd vastgesteld Er zal
een feestavond worden gehouden. De
geestelijke adviseur pastoor H. H West-
dUk hield een rede over Martelaren.
Moordrecht
Oudste Inwoner overleden.
Op 93-jarige lceftUd ia overleden de
oudste inwoner van onze gemeente, de
Gistermiddag om kwart over twaalf la het
bU Hoek van Holland gestrande Deenia
m.s. West ral ia onverwacht vlotgekomen.
De sleepboten Poolsee en AehUlee vol
brachten dit kunststukje.
f—
Jl
i y
42? 1-
427/28. De verhuizing van de dakloze Ka-
boutera. die nu gelukkig weer een eigen
dak boven 't hoofd hadden, was afge
lopen. Ze woonden hier best naar hun
zin en waren blij, dat ze er zoveel vrien
den bU gekregen hadden.
Rick en Bunkie waren wat gaan wan
delen ift de buurt van het dorp -Het weer
was lang niet kwaad, het zonnetje scheen
en gaf al veel meer warmte. Rick wees
naar de Ukken van struiken, boven zUn
hoofd.
Kijk eens. Bunkievol met knop
pen, zie je dat? Daaraan kun je zien, dat
het voorjaar toch heus begint te komen!
Straks komen daar die mooie jonge blaad?
jes uit!
Ja, zei Bunkie. Nou. ik ben blij, dat'
't zover lal Ik houd wel van de winter,
maar ik ben toch altijd meer in m'n aas.
ala 't zomer gaat worden!
Van de sneeuw was allang nleU meer
over. De aarde geuTde en de beek stroom
de weer vrij door het bos, nu het ijs was
geamolten.
Gezellig wandelden de vriendjes «amen
verder onder de bomen....
heer L. Versteeg, die enkele dagen gel'e-
den ln het DlaconeaaenhuU De Wijk te
Gouda was opgenomen wegen* het brekan
van ceit bovenbeen.
Reeuwijk
Te water. Doordat de ketting van
haar fiets' brak. geraakte Woensdag'
ochtend het dochtertje van de opper
wachtmeester Visse bij de R.K. kerk te
Reeuwijk-dorp in de sloot. Een voorbij
ganger bracht het meisje op het droge,
waarna zij bU de familie vergeer van
droge kieren werd voorzien.
GreU wilde bij de fotograaf niat
lachen, omdathaar tandan
niet mooi wit waren.
latoMferiald* do tandarts haêr,
dat SqlfdgjLhaar gebit w«#r echt
wit sou meiion, omdat Solidox
iendsteenwerond turinol bevat.
Direct volgde Grate zijn raad
op En zie: binntn enkal» wakan
had zij weer hagelwitte Unden.
Nu lacht zij graag en zonder
angst I Het heerlijk frist* Solidox
gaf haar waar prachtig witte
Unden ook ven dichtbij I
