MA Lijker COUD5CyE.CQUOANTï="- rJ =B Het overleg in Indonesië lende communistische en communistisch georiënteerde groepen te verenigen in een partij, die zich verklaarde tegen elke overeenstemming met Nederland. Dat Tan Malakka destijds Hafta gesteund heeft bij het onderdrukken van de communistische machtsgreep onder Moeso, Soeripno en SJarifoeddin, doet aan het feit dat hij een overtuigd communist is, niet af. Zijn oppositie tegen de P.K.I. (Partai Kom- munist Indonesia) vloeide voort uit zijn nationaal-communlstlache visie. Theater A Verkapt Russisch dreigement tegen Noorwegen louwburg i STALIN WIL WEL MET TRUMAN PRATEN IENDE (m.) TOORBEDIENDÉ UCHENWALD H. ZE Iets te brutaal tan Tan Malakka leider van het verzet De eerste klassers ■gramma latische spit. HANS c* Scandinavische besprekingen over defensieve Unie mislukt S trmonisch Orkest Om een vredespact te sluiten Over Mauritius naar Batavia gevlogen De KLL.M.-constellatlon „Franeker" Zondag om 2 uur Nederlandse tijd Batavia geland. Bereid blokkade op te heffen Russisch requisitoir tegen het Westen Ónmogelijke eisen van Chinese communisten T)e wereld erkent de staat Israël GROOT GOUDA !*A>7W77( 29 JANUARI 194». Maandag 31 Jan. 1949 giste Jaargang No 22582 Postrekening 48400. teren ar gulden itomen. tomk ïuitsl vr.) \GD ndcr No. 1792 Bureau burg Èouda per bet la c. staging Cowhoy» t. SUM Blauw-l Goot—X Aja> Spat aar. r de ihtingen en referenties ur. Houtman, Burgem. en fï-M van ■0.30—1 uur. litverkochto xalen. ƒ0.7» waarvan vooi Kotter, vooral. Vi adres Genera m ASPESA AD AST» A RUARI I UUR ■ou- iten sn het Joudsch Volksconcert” ■i 1949, des avonds S u. FLIPSE BRUI, cello A. Bruckner C, Saint—8aen» Fr. Llsst (W. zijn bestude- rechts- tlcullere dat bij jassende, lar moest vol Jen. ets- leze te Oslo In aat- dat het ■ties.Die ekkend. Wat „politisch olltiek be- i anders) muzlek- con» hun Chsf-ExplolUUs t D. DE KLERK. retsontwt hg van Igen 3 WIIATI superbe, acrobatiek 3 MEKSTKBS taal allerlei Generalissimus Stalin heeft in antwoord op vragen van de „Interna- tional News Service" verklaard, dat de Sowjet-Unie bereid xou xijn gezamenlijk met de Verenigde Staten te verklaren, dat geen van beide regeringen enig voornemen heeft haar toevlucht te nemen tot oorlog. Stalin zei, dat hij geen bezwaar zou hebben tegen een ontmoeting met président Truman om een vredeapact op te stellen. De „International News Service" is eigendom van de Amerikaanse krantenkoning Hearst HA BOLD muzfka ilantiaehe Noorse de vol- rgesteide rat.. begiaaei cl» i leidt geai Er. de vooi in Chln die en„ Uire i gesprok wreedheder en mi recht, stond i voegend, di van de acht voorwal —i hij n dlri- „Hoe radio ring positie werkner toeken. En 5 toegeven, zal moe- er zijn te nemen, *a kan Klj- nog geen it het AU dat de nd is met in het voort is van oordeel, i ite zeer goed ling zou i en liefst ook met je indiensttreding1 ilUdand -i door Itenlandse zal ..~en ziet men ter voorkoming van een l van Duitsland J - Stalins verklaring 1 nut en neemt aan, dat spoedigste tussen Lon- Washington zal worden In een gemeenschappelijk Nasn-Zweeds-Deena communiqué over de defensie- besprekingen der Scandinavische landen wordt verklaard, dal er geen overeenstem ming is bereikt over een verbond, dat vrij son zijn vln allianties. In het communiqué wordt verklaard, dat de raadpleging tussen ,de drie landen over vraagatnkken vaa bnlteniandse politiek zal worden voortgezet en geïntensiveerd. rten verkrijgbaar bij bode der Vereniging, avonds aan de zaal, wordt verwezen naar film). bruari des avonds van De „Franeker" was zggvoerder De Haas Mauritius gestart en h< streekse vlucht van 18 ui De heer De komst, dat hij was geweest t. te maker gee--.. leting tussen aen herl malen was daa-‘~ cooa gpgBNHorr imiteert en hoe I 11 reeds zwaï moeilijk v< itastische ai >kt’ hebben rden voor c.handelingen de :l SJek en andere iK zouden worden en anderen, die met hem aanstaande Donderdag, 1 linnen. Keauoth Royal. de Amerikaanse minis ter van bet leger, Is, vergesetd van oon aan tal mlhtatre op bargerilflm odvtoours per vliegtuig naar Papen wtreklusM wor oen InspocUoSocht. Het nieuwe bankbiljet van ƒ25, dat binnenkort in circulatie wordt gebracht. Links de voorzijde, recht» de achterzijde. De Sowjet-Unie heeft Noorwegen verzocht om toelichting van zijn houding ten aanzien van het Noordatlantische verdrag, „in het bijzonder rekening hooiend met de omstandigheid, dat Noorwegen een gemeenschappelijke grens met de Sowjet-Unie heeft Dit verzoek was vervat in een nota van Afanasief, Sowj et-Russisch ambassadeur te Oslo, aan Schilstad, secretaris-generaal van het Noorse ministerie van buitenlandse zaken. van het van het I Arbelde uitvoerlni 1 bedrijfsv tost omtrent enen, moest liggen. wel een brutaal stukje opmerking op te wel zeer lang heeft de Kamer be- Revolutie in Paraguay Volgens te Buenos Aires ontvangen berichten' is president Nataliclo Gonzalez van Paraguay door een revolutie te Asuncion ten val gebracht. Hij zou, samen met zijn minister van financiën, Lenadro Prieto, bescherming gezocht hebben Id de Braziliaanse ambassade. Volgens berichten, die de vorige week de ronde deden, was er een opstandige beweging onder leiding ven Lopez, de minister van onderwijs, die gesteund werd door de minister van binnenlandse zaken. Rodriguez. Het hoofd van de cavalerie, lultenant-kolonel- Canata, zou zich bij hen gevoegd hebben. Nagenoeg tegelijk met deze uitlatingen van maarschalk Staïln werd door het Russische ministerie vsn buitenlandse zaken een teer uitvoerige verklaring ge publiceerd. waarin ee> scherpe aanval werd gedaan op de „Anglo-Amerlkaanae Commissie van het Ierland presenteert U isrl as., des avonds te de onthullingen over Wisselend bewolking. Wcerverwachttng. meegedeekl door het KNMI in De Bilt geKUc van Maandag, avond tot Dinsdagavond: Wlaaeiende bewolcing met enkele ver- sprekte Lichte buien Meest matige wind tus sen Weit en Noord Plaataelfjk Hetae nacht vorst Overdag iets kouder dan vandaag 1 Fshruart. WaaaiRgi «ua Zou op Ml; onder ttdB Maan op OM, onder HM illn dat hij bereid te ontmoeten ter de mentagsverschr nden werd onml van president :iële reactie trie ontkende, dat er troepen rs-Sowjet-Russlsche grens Dr van Royen op zijn post terug De Nederlandse ambassadeur in Canada, dr Van Royen. is Zaterdag per vliegtuig naar Ottawa vertrokken, na meer dan 5 maanden van zijn post afwezig te zijn geweest, in verband met zijn taak als Nederlands vertegênweordiger bij de Veiligheidsraad. Kravttjenko. Te Parijs rtjn thans da Russische getuigen aangekomen. die door ..Les lettres Francaises” zijn gedagvaard in hét proces wegens laster, dat aan dit blad door Kravtslenko la aangedaarf „De 8ewjst-Unle versoekt ingeilcht te worden, of de persberichten, dat Noor wegen zich bjj de Atlantische Unie zal aansluiten, in overeenstemming zijn met de feiten, en ook of de Noorse regering enige verplichtingen op slch neemt tegen over deze Unie ten aansien van het in stellen van luchtvaart- of vlootbMes op Noors gebied” aldus dese nota. Het Noorse ministerie van buitenlandse zaken heeft bevestigd, dat de Sowjel- Russlsche ambassadeur om inlichtingen oyer Nobrwegens houding ten opzichte vin het NoordatlantlachC Pact heeft ver zocht. Het ministei naar de Noon waren gezonden. Het Noorse parlement zal In de loop van deze week - waarschijnlijk Woens dag in besloten vergadering bijeen komen ter bespreking van een antwoord op de Russische nota, zo wordt te Oslo vernomen. Volgens diplomatieke kringen aal Noorwegen de Sowjet-Unie woord op haar nota mededelen, Desgevraagd verklaarde Stalin. dat de Sowjet-Unie met de Verenigde Staten kon samenwerken in de tenuitvoerleg ging van maatregelen, die tot geleidelijke ontwapening zouden leiden. Stalin verklaarde verder, dat de Sowjet-Unie bereid zou zijn de blokkade van Berlijn op te heffen, op voorwaarde, dat de drie Weste lijke mogendheden de vorming van een Westduitse staat uitstel len, teneinde het Duitse probleem in de raad van ministers van bui tenlandse zaken als een geheel te doen Wlhandelen. Stalin zei, dat het echter nood- zalijk zal zijn, dat verkeers- en handelsrestricties, die door de drie mogendheden als tegenmaatrege len zijn genomen, worden opge heven. De Chinese communisten rsdio sis een der voorwaard tinnen vsn vredesonderhsi gesteld, dst Tsjang Kst t.. Iers vsn de Kwomlntang irresteerd. Cen andere eis is die van arrestatie van armalige Japanse opperbevelhebber lina, lt-generaal Yasatsoegi Okamoera, ■nkele dagen geleden door het mili- hooggerechtshof te Sjanghai is vrij- roken van de beschuldigingen van lï.tden, moord op Chinese soldaten ■isdrijven tegen het internationale De radio (Noord-Sjensi) vroeg ter- antwoord op deze eisen, er aan toe- nd, dat ten aanzien van de rest acht door de communisten gestelde ■arden later zou worden beslist De besprekingen hebben duidelijk gemaskt, aldus het communiqué, dat, ofschoon reeds een aanzienlijke mate van overeenstemming aanwezig was tijdens de bijeenkomsten te Ksrlstad en Kopenhagen, het voorlopig niet mogelijk is de npdlge overeenstemming te bereiken over de voorwaarden voor «n de gevolgen van de besproken alliantle-vrlje defensieve unie. Er is daarom op het huidige ogenblik geen voldoende basis voor het aangaan van zulk een wederzijds bindende alliantie. De eerste-minlster van Noorwegen, Einar Gerhardsen, heeft verklaard, dat de besprekingen over de gemeenschappelijke defensie der Scandinavische landen waren mislukt omdat de drie landen hun veilig heidsproblemen verschillend waardeerden. .Als oprechtheid en goede wil op zichzelf genoeg was geweest, zouden wij het eens zijn geworden”, aldus de premier. De regering hoopt, blijkens de van antwoord inzake Overzeese delen, dat binnenkort meer duMeiykhi sal bestaan wat betreft de groepen personen uit de Republiek, die tot oveC met Nederland en de federalisten ber c|jn en langs welke wegen dit overleg bet best en het snelst tot resultaat aal lelden. Onzeker is in welke mate en door welke groepen de strijd met gewelddadige mid delen op den duur zal worden voortgezet. Het is bekend, dat Tan Malakka zichzelf gesteld heeft als leider van het verzet en dat deze figuur, die al sinds tientallen jaren actief heeft deelgenomen aan communistische acties, er reeds voor de politiële actie in geslaagd was verschll- kunhen aamenleven en werken voor een beter Europa. Doch de eerste voorwaarde is vrede, werkelijk vrede. En wanneer Kijker nagaat, hoe veel mensen hier in Nederland behandeld zijn, mensen, die waarlijk niet fout waren, en hoe nu nog sommige dolle koppen het b(jv. fatsoenlijke journalisten nu nog lastig maken, dan vindt Kijker, dat door deze advertentie, die hfj als heel of half officieel meent te moeten beschouwen, de grenzen van het redelijke wel verre worden overschreden. De volgende stap is, dat wij in de Duitse bladen officieren voor het leger in Indo nesië vragen. Dat zijn immers ook altijd zulke uitstekende vaklui geweest.... KUKZK nog niet besloten *heeft tol Pact toe te treden en regering nog niet bekent* ledige bijzonderheden van paet. Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft verklaard, dat het Sowjet-Russlsche ver zoek aan Noorwegen niet anders kan worden geïnterpreteerd dan als een nauwelijks verholen dreigement en een poging om zich te mengen in het vast stellen van de Noorse buitenlandse politiek. District Is -Wlt-D.O.8 arts—Haarlem District Ht Feljenoord—DF.C E.D.O.—Neptunus District ni: Hengelo—Zwolse Boys 1— District IVi District V: Friesland—Frists Emmen—Leeuwarden District VI: Msurlts— Longa 1 Indische pensioenen Ten aanzien van de verdere financiering van de Indonesische pensioenen U. een advies-commisurie van deskundigen inge steld, waarvan voorzitter is de heer J. P. Koster, voorzitter van de PensioM^ raad. Een verhoging van de duurtetoealag op Indonesische pensioenen is thans In be schouwing genomen. Een commissie is Ingesteld ter 1 van het vraagstuk van de van de Nederlandse parti tmers in Indonesië. Groot-Brillannll. België, N ede rlaad. Australië, Nieuw Zeeland en Zwitserland hebben besloten de regering van Israël de facto te erkennen De Nederlandse regering stelt sieb voer dr J. A. Neder- bragt, cousul-generaal te Jeruzalem, te benoemen tot baar vertegenwoordiger In Israël. De Indo-Europeanen Eén uitspraak over de toekomstige posi tie der Indo-Europeanen, Is thans moei lijk te geven. Het is duidelijk, dat deze groep een keuze zal hebben te doen, hetzij Nederlander te bleven, hetzij het Indone sische staatsburgerschap te aanvaarden. Hoe de positie van de Indo-Europeaan als Nederlander In het nieuwe staats bestel te zijner tijd zal -ijn. is afhankelijk van de uitwerking van het statuut van de* Nederlands-Indonesteche Unie. Met betrekking tot het voornemen van de Indonesische regering om het particu liere land Depok te doen liquideren en tot landsdomein te maken, kan worden medegedeeld, dat in beginsel besloten Is tot liquidatie van alle particuliere lan derijen, voor welk doel een commissie Is ingesteld Emigratie naar Suriname In antwoord op de vraag van verschil lende Kamerleden, welke maatregelen worden voorbereid ter bevordering van de emigratie uit Nederland, naar Surina me. kan worden meegedeeld, dat een plan voor vestiging van Nederlandse boeren in Suriname in studie is. Onder ogen moet worden gezien, dat In verband met de gewijzigde militaire om standigheden het Niwin-subsidle voor een verhoging in aanmerking komt. Uit deze hoofde ia in een nota van wljzinglng een verhoging van het Niwin-subsldie met 600.000 aangevraagd. Saterdag onder ge- van het vliegveld 1 heeft een recht- .4 uren gemaakt. Haas verklaarde na aan- hij oorspronkelijk van plan ---- een technische tussenlanding te maken op het vliegveld van Padang, <och dit bleek niet nodig te zijn en de .ifraneker” is derhalve regelrecht naar Batavia gevlogen. Er was na aankomst in Batavia nog voldoende benzine om tot Ballkpapan door te kunnen vliegen. Over het weer heeft men onderweg over het algemeen niet te klagen gehad. Wel viel er veel regen boven de Indische Oceaan, maar de wind was gunstig. Gedurende de vlucht over de Indische Oceaan heeft de „Franeker" in geregeld contact gestaan met de torpedobootjager „Tjerk Hiddes" Verder werd contact onderhouden met het s.s. „Utrecht" en het ss. „Straat Soenda*4, die belde in «ie buurt van de route voeren. De weer berichten ontving de „Franeter** van Maurttiqa. De heer De Haas is van oordeel, dat de door hem gevolgde route zeer goed vlieg- baar la. Naar zijn mening zou deze week bégonnen kunnen worden met driemaal per week regelmatige vluchten uit te voeren Voorlopig zou echter alleen post vervoerd kunnen worden. Het toestel zal Dinsdag volgens de zelfde route de terugreis aanvaarden De Constellation Batavia, onder gezag voerder J. J. Moll, die Vrijdagavond vsn Schiphol vertrok, is vanochtend te Bang kok geland en wordt Dinsdag op het vlieg veld Kemajoran bij Batavia verwacht. De Franeker vertrekt Woensdagochtend via Mauritius naar Amsterdam. Inderdaad is in enige gebieden In In donesië clandestiene Immigratie van Chinezen voorgekomen. Ook is gebleken, dat zich onder de op deze wijze ge- immigreerden communisten bevinden. Tot dusverre is echter niet gebleken, dat deze clandestiene landverhuizing een alarme rende omvang heeft aangenomen. politiek. er klaarblijkelijk op gericht is de heerschappij over de gehele wereld te verwerven" De oprichting van de West- europese Unie en de besprekingen over de vorming van een Noordatlantisch Pact zijn naar de mening der Sowjet-Ruaaen 'dui delijke bewijzen van het aggressleve ka rakter van de Amerikaanse buitenlandse politiek. Het la geen toeval. zegt de Russische ministeriële verklaring, dat het Brusselse Pact een alliantje is van koloniale mo gendheden. Het is een bewijs van het anti-democratlsche, reactlonnaire, aggres- sieve karakter van de Westeuropeae Unie, die haar leiding ontvangt van het Engels- Amerlkaanae blok. In de verklaring wordt voorts gepoogd te bewijzen, dat Amerika op alle mogeltjke wijzen tracht de wereld in een reactionnair militair verbond tegen de Sowjet-Unie te verenigen, niet alleen in Europa en het Midden-Oosten, maar ook in Atlé, vla de conferentie van New Dehli(l) De verklaring besluit met te zeggen, dat het bestaan van de Sowjet-staat met zijn toenemende macht en Internationaal pres tige. met de steun van de democratische krachten in ander*, landen, een onwrik bare belemmering vormt voor elk olan tot Wereld beh eersi n g. Groof-Brittannie won alle titels btf de open tafeltennis-kampioentchappen van Nederland, die Zondagavond tot 2 uur na middernacht voortduurden in het Jaarbeursgebouw te Utrecht Wereld- - kampioen Bergman uit Engeland won het heren-enkelrpel van de Franrman Lanskoy, nadat h\j in de lialve finale zijn landgenoot Leach had uitgeschakeld. Barna en Leach wonnen het heren dubbelspel. miss Barnez werd dames- enkelkampioene eg won met miss Crosbie het dubbelspel en tenslotte won miss Crozbie met haar partner Sharman de mixed. Op de foto een overzicht van de zaal tijaenz de ontmoetingen van Zondagmiddag. Aan de voorste tafel wereldkampioen Bergman (rechts) met de Fransman Bordrt* tegen de Fransen Amon M LlSair. Linkse stembus-zege in Israël De uitslag van de- verkiezingen in Israël Is thans volledig bekend. De juiste ver deling van het aantal* zetels zal, naar verwacht wordt niet vó$r Woensdag officieel worden gepubliceerd. De partijen van de linkervleugel de Mapai (arbeiderspartij), Mapan (linkse socialisten! en de communisten zullen tezamen meer dan de«helft van de zetels in de constituerende v«4adenng hebben. Men verwacht dat de nieuwe regering van premier 3en Goerion uit vertegen woordigers van de linkse en de centrum partijen zal bestaan, met uitsluiting van de communisten. Mütawenty. Officieel ts medegedeeld, dat het proces tegen kardinaal Mlndszenty ---- wgearresteerd ztjn. Februari, zal be- 0P 22 JANUARI 1948, dus ruim een jaar geleden, diende de regering, bij Koninklijke Boodschap, bij de Staten- Generaal een wetsontwerp In „tot ver plichte verzekerthg van werknemers tegen geldelijke gevolgen vah onvrijwillige werkloosheid De Nederlandse pers mocht julchan! Ons blad deed gaarne mede. Door overleg en door samenwerking van de ambtelijke krachten van het departement van Sociale Zaken met de „Stichting van den Arbeid” was een bepaald plan uitgewerkt. De minister van Sociale Zaken Drees) nam het fehele plan voor verantwoordelijkheid. Men was het eens geworden over de noodzakelijkheid, onderscheid te maker tussen tëvee phasen, van verzorging df werklozen. Eerst is sprike van een ,.v#-pllcbte wachtgeldverzekering”. Dan. daarna, komt de werkloze eigenlijk geheel btiten zijn onderneming en bulten zijn bedrijf, dus In de maatschappelijke samenleving te staan als „onvrijwillig werkloze" ongebonden, onbeschermd Voor diens verzorging gaat nu werkeh de „verplichte werkloosheids verzekering”. i Als uityoerende organen v;erden «nge- wezen de „bedrijfsverenigingen*, als orga nisatie per bedrijf van samenwerkenda werkgevers en werknemers. Dit gehele plan was een compromis. Daarop komen wij thans niet. Het coi promts werd regeringsvoorstel op Januari 1948 TIET IS NU RUIM EEN JAAR LATER. Thans verschijnt het Voorlopig Ver slag. In het gehele jaar 1948 lag dus da verdere uitwerking der plannen stil. Er wetden geen „fondsen” bijeengebracht premies Maar de werkloosheid steeg. Vandaar .velerlei aansporing aan het van de Tweede Kamer der Staten- raal om parlementair gezegd? nu eens op te schieten. Kon het compromis worden gehand haafd? Waarom hoorde Nederland niets meer. De Tweede Kamer zweeg. O ET VOORLOPIG VERSLAG Is ver- 11 schenen. Thans Is het de vraag of de Inhoud van het Voorlopig Verslag dwingt tot de erkenning, dat em zo lang opont houd noodzakelijk was WH kunnen dit uit de bescheiden Inboud van het korte Voor lopig Verslag niet opmaken. „Algemeen werd de Indiening van hét voorstel door de leden der Kamer toege juicht, al was er critlek op de onderdelen vsn het voorstel, gelijk hierna zal blijken" zo vangen de algemene beschouwingen san Slechts sommige leden (blijkbaar de communisten) kunnen het ontwerp niet aanvaarden, omdat de thans bestaande maatschappijvorm tot werkloosheid leidt. En dus moet (net als In Rusland! invoe ging van ons) de „Samenleving" of de „gemeenschap" de kosten dragen. Daar voor in de plaats zet het wetsontwerp ons nu een goed plan voor: De meerderheid aanvaardt het rege- rlngsplan d I. scheiding tussen wachtgeld verzekering enerzijds, waarvan de kosten in beginsel worden gedragen door „hel bedrijf" waartoe de werkloze behoort en anderzijds, voor de verdere duur, der werkloosheid: werkloosheidsverzekering. Hier wordt rskerid. dat bfj belde onder werpen nbg enkele paasende.opmerktngen worden gemaakt. Maar moest daarom het Voorlopig Verslag een vol jaar blijven liggen Zeker, men kan eisen, dat deze wét ook van toepassing zal zijn op de „kleine zelf standigen"! Maar er ta toch wel nlenjand, die gelooft, dat dit n u kan geschieden. Laat men de behandeling .van het wets ontwerp vooral niet uitstellen om deze aanvulling aan te brengen. En nu de uitvoering van de wet. Wéér wordt de oude klacht vernomen, dat de vakbeweging als zodanig bij de uitvoe ring der wet la uitgesloten. Nu staat vast, dat het de basis Is van het verkregep compromis, dat niet de vakorganisaties zelf rechtstreeks, met de uitvoering zullen worden belast, maar de bedrijfsvereniging. Daarom kan ook nu niet meer met aucces worden aangevoerd, dat eigenlijk de werkloosheidsverzekering het best kan worden uitgevoerd door een staatsorgaan, waarvoor vroeger door ver tegenwoordigers van het N.V.V werd gepleit ten tijde van het bestaan, vfn de Hoge Raad van Arbelde Maar dit alles is oude kost. De uitvoering ligt nu bij de bureaux van de bedrijfsvereniging. En om deze oude kost omtrent de vakver eniging op te dienen, moest het ontwerp een jaar blijven K En nu is het toch om In het verslag de nemen „dat het toch geduurd voor dit ontwerp reikte Het ontwerp was er in Januari 1948’. De Kamer zelf liet het ontwerp een Jaar liggen Dan kan men aan anderen moeilijk een verwijl maken. De regerlnf straffe de Kamer met prompt een Memorie vaq Antwoord in te dienen De wet moet dit jaar, 1949 in het Staatsblad. TIUITSLAND was eertijds een muzikale ■L' buur. De Dultsera hebben ook apdere dingen geapeeld dan het Horst Wessellied en de militaire marsen. Zij hebben hun muzikale vakbladen gehad, beroemde, zo als de „Allgemeine Musik-Zeitung” en de* „Slgnale”. Kijker heeft vroeger, als hij ze las, altijd iets van het wezen van Duitsland uit die degelijke bladen want dat waren het geproefd. Gedurende de oorlog zijn die oude bladen overleden, toen de „totale oorlog” de laatste kunst zinnige reserves van het „Reich" aantastte. Nu is er weer een nieuw, „Das Musik- leben". Weer knap. Weer degelijk. Op nieuw weerspiegeling van Duitslands we zen. Een artikel van zoveel duizend woor den over, de vraag of het „open doekje” in de opera thuis hoort. Andere beschc wangen, het lezen waard. Veel bericht... Wer het muziekleven. Duitsland ibnst van muzikale activiteit. Er zijn muziekfeesten zonder tal. Een stukje over „Ongeschonden mentaliteit". Kijker leest: „Er zijn ge schonden en weinig verwoeste steden, waar respectievelijk ook mentaliteit en amaak door alle rampen bijna onaangetast zijn gebleven. Wiesbaden heeft aanzien lijke delen van zijn representatief zaken-, hotel- en badplaatskwartier verloren, maar vergeleken met Frankfort, Darmstad, Mainz, Mannheim is het er toch benljdens- waardig goed afgekomen, en ongerept is de mentaliteit van de theater- en concert bezoekers. Een werkelijke verandering te- g^n 1935, 1923 of 1913 is daar ternauwer nood op te merken. De Hofbühne en het rijk begiftigde Pruisisch Staatstheater hadden hun ruggesteun in de levensstan daard var) een Internationaal badplaats* publiek, in het conservatisme van de vele gepensionoeerde hoge ambtenaren, offi cieren en weduwen, die hier bun plaats om te rusten hadden gevonden, en niet in de laatste plaats in de zelfvoldane trots van de inwonera....". Werkelijk, men is over vele dingfen, tot zelfs over het muziekleven in Egypt* ingelicht, als men zo’n degelijk Duits blad doorleest. Ook natuurlijk de advertent’ zijn altijd en overal belangwek..^ *zegt u van de muziekleraar, “nbelaatet (wij'zouden zeggen: poll trouwbaar, maar het is toch iets die een betrekking zoekt bij een school? Specialiteit in harmoniek trapunt en Gregoriaans.’ Zij kennen vak, die Dultsera. En.... hé.... Wat is dat voor een ad vertentie? „Für das Radio Phllharmoni- sche Orchester, Batavia (Java, Indonesia) werden gesucht”:.... Het Radio Philhar- monisch Orkest te Batavia blijkt in Duits land te zoeken een le fagottist, een 3e hoornist, een'ée hoornist en een harpist(e). Dat er in zo'n Duits blad ook zulke merkwaardige uitingen van een bepaalde Nederlandse mentaliteit zijn te vinden! En opeens herinnert Kijker zich, dat h" al maanden en maanden geleden een gent ontmoette, die hem aansprak: vindt Kijker het, dat ze voor een x orkest in Batavia onze orkesten plunde ren?" Inderdaad zitten onze orkesten in vrij grote moeilijkheden, doordat bepaalde krachten, vooral Blazers, ontbreken. Ons muziekleven heeft alch sterk ontwikkeld, onze symphonie-orkêsten zijn groter ge worden en nu wreek^ zich* eigerilijk, dat wij het vroeger niet zo royaal hebben aan- gepakt als bijv, de Duikers. Er waren hier heel weinig liefhebbers om hoorn, fagot, hobo, fluit en klarinet te gaan blazen, ten einde daar de kost mee te verdienen, want de markt was zeer klein, evenals gewoon lijk het salaris. Nu zijn er allerlei orkes ten bijgekomen, de radio slokt met die on bedwingbare honger der luidsprekers al lerlei zeldzame musici op. er is een opera met een groot orkest, de bezetting van de reeds lang bestaande orkesten is uitge breid, de militaire kapellen zijn er weer.. Brabant wil een eigen orkest en rukt weer andere orkesten uit het ternauwernood op nieuw verworven verband. Men heeft dit alles kunnen bolwerken, omdat er in de oorlogsjaren met allerlei kunstmiddelen, als gratis studie, en zelfs met extra studie toelagen, een aantal blazers zijn opgeleid. Doch die reserve is allang uitgeput en men wil dit Initiatief van lieden, die allesbe halve „politisch unbelastet” waren, niet voortzetten. Thans is het zover, dat men om d« boel In Batavia compleet te krijgen, op de Duitae markt een beroep doet. Er is daar wel e*n en ander over te z gen. In de eerste plaats kan men zich vragen of men In Indonesië geen andere dingen aan zijn hoofd heeft dan de stich ting van een Phllharmpnisch Orkest voor de radio. Of is dit soms Iets, wat de een of andere grootmogendheid te Batavia of in Den Haag wil doordrijven, ongeacht de gevolgen voor enkele Nederlandse orkes ten, die reeds zwaar gedupeerd zijn, omdat allerlei moeilijk vervangbare krachten te gen fantastische arbeidsvoorwaarden ?;ijn weggelokt’ Doch dan komt de vraag, of zo'n orkest zó noodzakelijk is, dat men er krachten voor In Duitsland moet gaan z< nu wil Kijken gaarne volmondig dat er met Duitsland eens weer zi ten worden samengeleefd. Doch toeh wel zekere reserves in acht t speciaal op dit gebied. Misschien ker dan nu al vergeten, dat het vier jaar geleden ia, dat het westen van Nederland van de honger bijkans crepeer de, maar hij kan moeilijker vergeten, dat zo dikwijls als hij probeerde op zijn „kris- talletje” de BBC te horen, nog altijd Bre men met zijn marsen en andere muzikale tamtam daar keihard doorheen kwam. Wie maakten die muziek, wie speelden die loodzware Duitse programma's, die lange oorlogsjaren door, wie speelden die geweldige fanfares, die wij door onze dis- tributieradio’s moesten slikken, als er „Sondertneldungen" waren? Wie speelden die pompeuze ouvertures, wanneer de Führer aller Germanen ter bevestiging van het „Dutzend-jarig Rijk” een rede hield? Was daar misschien de fagottist of de hoornist bij, die nu voor veel geld naar Batavia gaat? Duitse sollicitanten bij or kesten in Nederland hebben geen kans. Geen arbeidsbureau laat ze toe. Waarom mogen ze' wel naar de Indonesische poli- j| tleke vulkaan’ Zijn bij het Concertgebouw- w Orkest de ervaringen met sommige Duitse musici in de oorlogsjaren soms zo schitte rend geweest? Nog eens uitdrukkelijk, wij moeten ho pen, dat wij eens weer met de Duftaers „Nuttig en belangrijk" Waarnemers te Londen trokken onmld- dellijk de conclusie, dst het voornaamate punt hi de verklaring van Stalin, zijn aanbod la de blokkade van Berlijn onge daan te maken op voorwaarde dat Enge land. Frankrijk en de V S. met de vorming van een afzonderlijke Westduitse regering wachten tot de kweetle-Dultaland ala ge heel opnieuw Is besproken door de raad van ministers vin buitenlandse zaken der Grote Vier. Te Londen ziet men dit als een laatste poging te definitieve splitsing Men acht te Londen van groot practisch nut de verklaring ten den Parijs en besproken. De verklaring van Stal! was president Truman te ontmoeten tar bespreking van de meningsverschillen tussen de twee landen werd onmiddellijk onder de aai acht van president Truman gebracht Een officiële reactie zijnerzijds is nog niet bekend. Het departement van buitenlandse zaken heeft verklaard, dat de Sowjet-reg«ring nog geen «tappen beeft gedaan ter voorbereiding van een ontmoeting tussen de beide leiders. Er werd aen herinnerd, dat Truman her haalde malen verzekerd heeft, dat hij bereid was Stalin te ontmoetan, doch dat hij daartoe Washington niet wilde verlaten. In officiële kringen te Washington wend gezegd, dat Stalina verklaring .belangrijk was en nauwkeurig zou worden bestu deerd. memorie ■esc Gebleds- duMelUkhrid groepen en ‘e tol overleg •reld het lerall i dit Bureau Markt «L Telefoon 2745. Directegr.Chefredaeteur 8. 1L VAN DER KRAAT8 15! 037147

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 1