iÓ"Él 4*
er
\\'imvii:>
jBESCfcCKI TI.Tx.
Zwitserland, het land
de puntjes op de i
van
KIOOSTERBflLSÜl
Gouda ontving vorstelijk een
gewaardeerde bezoeker
rtt i'
Trammelant op een hofje
WONDEN vanallerleiaard
Jongen in bad
gedood
Aardappelvezels kunnen krachtvoéder
positie verbeteren
Besparing van deviezen
wordt mogelijk
MILLIOENEN-HULP voor de Britse film
EN HETAVONTUUR MET KID DIENAMIET
Financiën
Beurs van Amsterdam
S1
Stadhuis met rood
laken behangen
AAR.'?
ANNEER
„Syrië en Palestina"
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Kunsten raken elkaar
Ons goedkope patroon
lERSTE BLAD - PAGINA
DINSDAG 22 FEBRUARI
Bijzondere correspondentie).
Zwitserse vahi<« is „keihard", de
waarde van de frank' Is „steengoed"
Amerikaanse, Engelse, Egyptische en
Turkse sigaretten yan eerste klas merken
voor weinig geld (vaifceo centimes of „Rap-
pen" tot enige franken per twintig), de
fijnste tabakken, schoenen en atoffen
waarvan da kwaliteit je het water in de
mead doet lopen tegen prijzen, die van
licht tot rwaar gepeperd zijn.
De berooide buitenlander moet zich in
Zwitserland voelen als de gevangene, die
wordt gelucht, onder de blauwe hemel,
uitpuilende winkeletalages en geweldige
(•rechten rechtvaardigen de affiche
woorden La Bonne Suisse
De mensen zouden Nederlanders kun
nen zijn, die geen oorlog hebben meege
maakt en die zijn verwend met super
luxe artikelen uit alle windstreken. ZU
teven er ook naar Zij weten maar al ia
goed. dat hun geld vrienden-van-het-
goede-leven maakt. ZU zUn er zuinig mee.
De Zwitaer is nUver en o zo puriteins
op het preutse af. Men merkt het aan het
aantal dandnga te Bern. dat op de vingers
van één hand is te tellen. Maar het we
melt er van tearooms en restaurants. Het
laad is netjes eq de bevolking is het ook.
Als j# in de stationswachtkamer (Rauchen
verboten) rookt, kan je er staat op maken,
dat een of andere dame (of heer) je zegt:
Enjachuldtgen. ipan darf hier nicht
rauche». En wanneer je Je scheert in een
min of meer publieke wasgelegenheid
(zoals ik In het Bundeshaus). staart de
tolletganger je aan met ogen. die een
mengsel van afkeuring, wantrouwen en
medelUden ultdwkken Zoiets doet men
niet, dat is de zin. die op ieders lippen
ligt O die burgerlUkheid! Wat zal mén
ér van zeggen? Dat bepaalt de houding.
BERN
Bern la als een museum van oude archi
tectuur en historische relikwieën. Er zijn
pittoreske bronnen uit oude tijden, straat
jes met lange galeriien (de befaamde
Kramgasse met de Zeitglockenturm') en
er is een berenkuil met echte beren En
overal ziet men wapens; het is een liht-
oord voor de liefhebber van heraldiek en
voor de aibbekunstenaar. Wapens op
naam- en nummerborden (zelfa van auto's),
op de postzegels en de briefhoofden,
ledereen beachikt over een rUke schat
aan sagen en legenden, waaruit op ge
zette tijden wordt geput met een nauw
keurigheid, die de vreemdeling met stom
heid slaat De buitenlander staSV*rw°n-
derd over de Zwitserse nauwgezetheid.
Negen uur is er negen uur en niet één
minuut vóór of óver negenen.
De juffrouw van het marktkraampje op
de Barenplatz. die heerlijke koeken ver
koopt loopt niet alleen met lekkernijen
te koop, doch ook met de Zwitserse volks-
Zaanie molen 'afgebrand
Toen leden van de vrijwillige brandweer
te Wormerveer vannacht om 3 uur. na
afloop van het slot-spultfeeat van de 50ste
lustrumviering-; huiswaarts keerden, ont
waarden zij aan de noordelijke Zaan-
oever een felle vuurgloed. Onmiddellijk
reden at) met hun matariiai in de richting
van da gloed, doch toen zij ter plaatse
verschenen, was de Zaandamse brand
weer reeds druk bezig met het bestrijden
van een felle brand, die woedde in de
molen De Strijd, welke meer dan 270 jaar
oud is en juist een week geleden was aan-
Ckocht door de vereniging De Zaanse
olen Met vereende krachten trachtte
men het vuur te bhiaaen. doch desondanfca
brandde de historische molen geheel 8 t
Twee koelen. die* In een aangrenzend
schuurtje waren ondergebracht, konden
worden gered.
mm
Diasdas n februari.
Avondprogramma.
Hllv I (KRO) Septet; «20 Sportpraatje;
St Nad. Str kr.; t Nieuws; 7 11 Het kwar
tiertje van de guttaar; 74# Dit Is leven;
7 a Regertagsultzendlns: Nieuws; ijl
Koning taan ia.lt Kamerorkest: irU
Avondgebed; 11 Nieuws; 1118 Kamarmuzick;
11.48 Or.pL
Hllv II (AVRO) Nlauws; S-l» Tom frlch;
8 sa Lezing: 7 Strip: 7 IS Achter het voet
licht; 7 sa Muziekjournaal: S Nieuws; II»
Bonte Trein: #35 Cllnge Doorenbos. 1*4
Buitenlands overzicht: ia Maria Zamora;
1».sa Violoncel en plano; U Nieuwa; 1141'
Or.pl
Woensdag SS fabruarL
Dagprogramma.
Hllv I (NCRV) 7 en l Nieuws; g.l» Gr.pl.;
fl Ochtendbezoek; 8 30 Gr pl ta.se Morgen
dienst: U Or.pl.; 1115 Hoorspel, u Koor;
1243 Zigeunerorkest: 1 Nieuws: l.ia Sangh
en Spel; S Septet; 2 ld Even onder ons; 1
Ensemble voor oude muziek; 3 sa Selecta;
4 Arbeid ln vri)a tijd. «41 Voor onze Jon
gens en meisjes; g.se Cr.pl.: >45 Planoduo
Hllv. n (VARA) 7 en l Nieuws; a li Or.pl;
(VPRO) ia Morgenwijding: (VARA) 18 3#
Onze keuken; ia-Sa Als de stofzuiger zwtjgt;
II Or.pL: 12 Accordcola: 12.38 Klltma Ha
wallans; 1 Nieuws; 1-38 Metropole orkest: 3
Gesproken portretten: 2.15 Jeugdconcert. S
Voor de kleuters; 3 )3 Mensen, dieren en
dingen ln de muziek: 3 38 De Regenboog:
4 De Roodborstjes: 15 Het stond In de
krant; «.«8 Vragen staat vrij: >43 The Ram
blers. 8.48 Regeringsuitzending
Avondprogramma.
Hllv. I (NCRV) Koren en korpsen; €.38
Ned Str kr 7 Nieuws; 7.13 Prlkkebeen; 7.38
Actueel geluid: 7.4» Engelse les: a Nieuws;
818 Concertgebouworkest: #3# Lezing; 8 43
Concertgebouworkest; 10.33 Gr.pl. 14 45
Avondoverdenking; 11 Nieuws; 11.13 Or.pl-;
1128 Or.pL: 11-33 Viool.
Hllv n (VARA) 8 Nieuws; 8 28 Or.pl.: 8.38
Klein maar fijn: 7 Lezing: 71» Regerings
uitzending: (VPRO) 7.38 Zo zingen wij onze
Jeugdllederen: 7.43,Lezen lr» de Bijbel; I
NJeuws. (VAHA) 8 38 Uit beroemde operet-
tea: 8.1» Plaatsbespreken aanbevolen: 18.38
Piano; 11 Nieuws; 11.13 Bruce Lowe; 1L3»
Cr.pl.
EirL. l1 roggekoek. Nu kos-
£ht#r R"PPen- moest
Hi!!? k vijftien Rappen opbrengen. Het
ganse bezit van uw verslaggever bedroeg
cenümes- HU kreeg er géén rog-
gesoes voor.
De punctualiteit demonstreert zich ook
op andere terreinen. Krijgt u wel eens
teS t.Zwitser" kennissen of verwan-
ten? Let dan eens op het handschrift. Het
''ff/ de brief is gedrukt» Geen streepje
weinig. Alles is
d* Puntjes verzorgd. Reedshet
schoolkind-van-zes-jaar leert hoe het
moetmgar vooral hoe he»nièt moet. Het
met-een vjfcte hand een feilloos
schrift. Diezelfde netheid is terug te vin
den op straat, waar geen sinaasappelschil
buiten de papiermand ligt, in de huizen,
waar je automatisch naar voetenmatten
gaat zoeken en voorzichtig op je tenen
gaat lopen, en op de kantoren, waar het
naar boenwas, ammoniak en koperpoets
ruikt. Wie het hoofdpostkantoor van Bern
kent. weet, dat er in de achrijfhokjes
vloeipapier en stukjes linnen-om de pen
ff te,vefen- liggen. Kom daar eens Jn
Nederland om! Daar vind Je drie maan
den oude. opgedroogde inkt, vol papier
snippers, sigarettenpeukjes en oude pen
nen.
Hoe Icta loopt U n«4 een wond)* op. heM
«en brand-, «dual oi «Vfwond. heüij 'n ort
veAng Neem voor e% wondje - hoe klein ook -
Brandschade van anderhalf
millioen
In de maand Januari wordt de directs
schade. aJs gevolg van brand, geraamd
op 1 648.000 (Januari 1848 1 124 000).
Er waren 23 belangrijke branden. elk
met een schade van 20 000 of meer.
Hierbij waren 7 boerderijen en 1 land-
bouwschuur. welke geheel of gedeeltelijk
werden vernield en waarvan de totale
directe schade wordt geraamd op 405.000.
Tengevolge van bnmd verloren 3 per
sonen het leven. 32 personen werden
gewo/id. van iqpe 10 leden van het brand
weerpersoneel.
Van de branden waarbij mensenslevens
te betreuren waren, werd 1 brand veroor
zaakt door twee kinderen van 3 en 4 jaar.
dit «net vuur speelden; zij kwamen in de
vlammen om terwijl het huis bestaande 4
woonlagen met al het aanwezige meubilair
verloren is gegaan.
Met de hondenslee niet naar het pool-,
gebied, maar in het hart van Europa over
de besneeuwde Jungfraujoch
Zwitserland
Door electrische stroom
Men meldt ons uit Rotterdam;
Ten huize van de famlllt Van Maatrlgt
aan de Akkerwindestraat is Zaterdag
avond een tragisch ongeluk gebeurd, dal
aan de 15-jarigo soon brl Jeven heef»
gekosL
De Jongen wa« om kwart voor zeven
naar de badkamer op de zolder gegaan
om een ba{l te nemen. Toen de moeder
•ongeveer een kwartier later op de solder
kwam en «p haar geroep geen antwoord
kreeg, vermoedde zij een ongeluk en zij
opende de badkamerdeur. ZU zag de
Jongen bewusteloos In het bad liggen;
alleen een gedeelte van rfjn gelaat «tak
nog boven water uit. Toen zij dc bewus
teloze uit het bad wilde halen bemerkte
zij. dat het water onder electrische atroom
stond.
In bet bad lag een electrlsch lampje,
dal met een anoer ln een stopcontact ver
bonden was. Da moeder had de tegen
woordigheid van geest de stekker uit het
stopcontact te trekken, waarna zij met
hulp van haar man haar kind uit het bad
trok. Een zeer spoedige aanwezige medi
cus heeft daarna aamen met twee ver
plegen van de G.G. en G.D. nog ruim een
uur kunstmatige ademhaling toegepast,
terwijl ook nog zuurstof werd toegediend.
Alles was echter tevergeefs.
Vermoedelijk la het lampje, dat op een
plank boven het bad stond, met deze plank
in het bad gevallen.
Da kapitein tar zte 3. CallenfaU, die ln
November J 1. uupecteurgeneraal van het
loodswezen is geworden. Is met ingang van
1 Maart bevorderd tot achout bij nacht
Dr L. W. A M. I .asunder ln Den Haag.
oud-archivaris der Nederlands Hervormde
Kerk wordt Woensfiag 23 februari 78 Jaar
Bokaen.
LICENTIE VAN v. DAM
INGETROKKEN
Boksverbod wegens
contractbreuk
In een telegram aan het hoofdbestuur
van de Ned. Boksbond heeft de Federatie
van professionals haar besluit medege
deeld. waarbU met ingang van 18 Febr.
de licentie van Luc van Dam wordt Inge
trokken. zodat deze la Europa niet meer
mag boksen.
Een en ander is bedoeld als straf voo»
de contractbreuk, die Van Dam een paar
maanden geleden pleegde jegens zijn Am
sterdamae manager, de heer De Graaf.
Het contract werd getekend in 1947. nadat
Van Dam had gebroken met Huizenaar.
en het was geldig tot 1952. In dat contract
had Van Dam de verplichting op zich ge
nomen 10 V» van zijn gages te betalen aan
manager De Graaf, doch na aanvankelijk
aan deze verplichtingen te hebben vol
daan. weigerde Van Dam verdere betaling.
De heer De Graaf diende een klacht in bU
de Federatie van profs en eijte een scha
deloosstelling van 12 500. die later werd
teruggebracht tot 7500 De federatie ver
oordeelde Van Dam tot betaling van dit
bedrag binnen een Jaar en gaf hem de
gelegenheid zulks te doen door van elke
gage 10af te dragen met een minimum
van 400. Een verzoek van Van Dam de
zaak opnieuw In behandeling te nemen
werd Ingewilligd, evenals een verzoek van
het hoofdbestuur van de N B B. om de
zaak voor te leggen aan de bondaadvi-
aeur. mr De Jong, Een en ander opende
evenwel geen nieuwe gezichtspunten en
nadat twee qyken geleden het hoofdbe
stuur de uitspraak van de federatie reeds
had geaccepteerd en inmiddela is geble
ken. dat Van Dam er zich niet aan houdt,
ia de federatie er thans toe overgegaan de
licentie van Van Daip In tetrekken. waar
door elke boks ring jn Europa voor hem
gesloten blijft en ojn. zijn wedstrijd te
Pa rijs tegen Krawcyck op 28 Febr. niet
zal doorgaan. Een nieuwe licentie zal hem
pas worden uitgereikt, als hij zijn achter
stallige schuld betaalt en zich verder
stipt houdt aan de uitspraak van de
federatie.
Athletlek-
Slijkhuis naar Canada
Slijkhuis. Hansenne. Bengtsaon en Ahl—
den. d:e Zaterdagavond deelnemen aan de
invitatiewedstrijd over 1 mijl in Madison
Square Garden te New York. zullen ook
nog uitkomen op enkele wedstrijden in
Canada. Slijkhuis keert 18 Maart a.s. naar
Nederland terug.
In landbanwkringen wo/dt de laatste
tijd naarstig gezocht naar middelen om
een deel van bet kraehtvoeder bier te
lande te verbouwen, sodaL voor de iavotr
uit het buitenland minder deviezen nodig
zullen a)jn.
Bezield van deze gedachte la bij prof
dr H. J. C. Tendcloo. hoogleraar van de
Landbquw Hogeschool te Wageningen en
directeur van het Proefatatlon van de
aardappelverwerkende industrie van prof
dr G. M. v. d. Plank en dr J. Hirachfeld
van het Zoölogisch Instituut te Utrecht
en van de heer J W. Bonda. voorzitter
van het Leidse Vebo-beatuur. welke laat
ste ook aan het hoofd staat van Bonda'*
Veetechnische voorlichtingsdienst, tijdens
een reis naar en door Amerika het idee
gerijpt om wegen te vinden om meerdere
voortbrengselen uit de Nederlandse bo
dem te halen, die voor veevoeder geschikt
zijn. ZU hebgen het daarbü vooral gezocht
ln de richting van het gebruik maken van
tot nog toé verwaarloosde afvalstoffen
Hun weg. of om het juister to zeggen,
de weg van de héfcr Bonda. die zich voor
dit onderzoek wel zeer geïnteresseerd
heeft, leidde naar de provincie Gronin
gen, het centrum der aardappehneelin-
duatrie. waar hem opviel, dat men na de
fabricatie van aardappelmeel in feite niet
goed raad wist met de overgebleven aard-
appelvezels moes). Alleen al ln 1948 was
dit een hoeveelheid van 25.000 ton. die zon
der meer werd vernietigd. De suiker in
deze aardappelvezels, alsmede de door
gaans goedkope zetmeelwaarde. hadden
zijn belangstelling voor dit ..eindproduct"
opgewekt en deden hem besluiten er een
hoeveelheid van te kopen voor het he
men van proeven op zijn proefboerderij
„BtllesteUn" te Wassenaar.
Geslaagde proefnemingen
Hoewel de heer Bonda uiteraard wel
begreep, dat deze vezels niet afzonderlUk
konden worden gevoerd, paste hii bij het
nemen der proeven een nieuwe wUze van
ensileren (Inkuilen) toe. n.L gras met aard-
Bppelvezels. Vooraf was theoretisch reeds
vast komen te staan, dat bij deze vezels
de voorwaarden tot vorming van melk
zuur aanwezig waren. De practijk moeat
echter uitmaken hpe de verhouding van
gras en vezelz diende te zijn en of de
juiste stammelkzuurbacteriën werden ge
vormd.
En toch moet er bezuinigd
worden
(Van onze Londenae correspondent)
r\e Britse filmindustrie heeft de «teun
van de ataat nodig om haar sterk en
welvarend te maken. De vorm van die
steun is vastgelegd ln een wetsontwerp,
waarbij de regering een kapitaal van
15.000 000 zal verschaffen, te beheren
doop een door haar te benoemen finan
ciële raad. die een staatacorporatie wordt
genoemd Aanvankelijk was het plan met
dit geld de onafhankelijke filmproducen
ten te helpen, die in financiële moeilijk
heden waren geraakt. Daarvoor had de
regering reeds 2.500.000 beachikbaar ge
steld.
Het Lagerhuis heeft de wet inmifadels
aangenomen, nadat de oppositie zich hevig
had verzet tegen ..een maatregel, waarbij
het geld van het Engelse volk wordt ge
bruikt om particuliere bedrijven in stand
te houden, hetgeen iets geheel nieuws is
in de Engelse maatschappij". Zo had
Churchill zich uitgedrukt
Heel wat filmonderuemers zijn op dit
aas afgekomen, en zelfs de grote Rank-
organisatie heeft wel niet om haar deel
gevraagd, maar heelt (och Uilen weten,
dat, haar financiële bronnen ook niet on
uitputtelijk zijn.
Dit alles is voortgevloeid uit een besluit
van de Board of Trade, in het midden
san het vorig jaar genomen, dat de
Engelse bioscopen 45*. van de draaitijd
van hoofdfilms en 25* van de draaitijd
van aanvullende films ln de programma's
moesten vullen met Engelse films.
Hier krfgpn dus de filmstudio's van
het land een prachtige kans In eerste
aanleg was die kana gegeven door Sir
Stafford Cripps. de Kanselier van de
Schatkist, die bij zijn tekort aan dollars
en de zorgwekkende betalingsbalans, niet
langer kgn gedogen dat de bioscopen in
Groot-Brittannië overwegend Amerikaan
se films vertoonden.
Er ontbrak
Maar voor zulk een enorme uitbreiding
van de Britse filmproductie had men. be
halve veel geld. nieuwe krachten en
nieuwe talenten nodig, evenzeer als knap
pe en omzichtige zakenmensen Daaraan
schijnt het tot nu toe te hebben ontbro
ken Men alampt ie ook maar niet uit
de grond. Daarbij komt. dat het film
bedrijf avonturiers en fantasten aantrgkt.
die helemaal vergetend dat er in Amerika
een binnenlandse fllmmarkt is van 140
millioen zielen, tegen 40 millioen in de
Britse Eilanden, geneigd zijn het voor
beeld van Hollywood te volgen, met enor
me sklariaaen voor spelers, en schrijvers
en ensceneringen waarbij op geld niet
worjit gelet. j.
Het vooruitzicht, dat er staatsgeld zou
komen om hoge kosten te dékken, heeft
de dure productie éerder in de hand ge
werkt dan geremd. Hgt gevolg Is geweest.
dat particuliere beleggers, of zoals men
hier zegt, de City (waaar het geld voor
particuliere beleggingen berust), in hun
vertrouwen in de filmindustrie wat zijn
geschokt. Van die kant was njets meer
ie verwachten; en om het bedrijf op de
been te brengen en te redden moest de
regering bijspringen.
Het schijnt, dat er de laatste jaren, af-
fezlen van films als Hamlet. Oliver Twist,
ricf Encounter cp Great Expectations
(om de voornaamste te noemen), veel
duurs in dc studio's op touw is gezet, dat op
een mislukking uitliep; dit heeft geld ver
slonden En hoewel men in redelijkheid
had mogen verwachten, dat de maatregel,
die zoveel kans gaf aan het binnenlands
bedrijf, dit bedrijf tot bloei zou brengen.
Is het integendeel blijven sukkelen. De
filmindustrie heeft niet genoeg vertoon
baars kunnen maken om de bovenge
noemd* 45'/» van de tijd voor hoofdfilms
De twee deftige heren laten we nu
rustig verder vliegen naar Parijs. Wij
hebben het doel van onze reis bereikt.
We zijn in de Cineac op de Coolsingel
ln Rotterdam: de donkere bioscoop
zaal. waar Wimple van spanning op
lUt stoel heen en weer schuift
In het halfduister van de zaal ia er
Dij een eerste keer niet veel bijzon-
Iers aan Wimpie te zien. Onder een
/erwarde haardos kijken twee helder
blauwe ogen de wereld in. Verder
/erheugt hel knaapje zich ln het bezit
van een wipneus met sproeten. Als je
W/mpie echter langer kent, bemerk
je. dat die blauwe ogen erg van uit
drukking kunnen wisselen, alsof ze
eigenlijk telkens yan iemand anders
zijn. De ene keer zijn het de ogen
van een zoet jongetje, dat op school
alleen maar goede cijfers krijgt. Dan
weer echte kwajongensogen. Dan weer
van een dromer, maar op dit ogen
blik zUn het twee stukje* vuur.
gloeiend van verontwaardiging over
de- schurkenstreken van Kld Diena-
miet Onhoorbaar sloop deze Kld Die-
namiet Juist over het doek. Hij droeg--1
een onheilspellend uitziende bom in
beide handen met zich mep. Wat was
het doel? Wimpie wist het wel: een
eenzame hut m een ravijn, waar een
eerlijke veedrijver en zijn vrouw de
tijd doorbrachten met het ontwringen
van ontroerende klanken aan een met
zilveren lovertjes behangen gitaar.
..Oh pas toch -op£' fluisterde
Wimpie hees. ..Die boió
Wimpie vergat vart opwinding hele
maal. dat hij in een bioscoop zaL-*met
vreemde mensen naast en voor en
achter hem. ..Pas op!" gilde hij op
eens. Maar, het waa al te laat....
te kunnen vullen; ze heeft het niet ver
der kiinnen brengen dan 30*«. Van de 26
filmatudlo'a in het land liggen gr 12 atlL
Met de regeringssteun kunnen de film
makers nog ten halve keren in plaats van
ten hele dwalen. Zij zijn reeds begonnen
met bezuiniging op salarissen, organisatie,
bedrijfskosten, enz. Met een algehele her
ziening van het beleid en een nuchtere
leiding van goede zakenmensen hoopT
men de zaak van de Britse films in orde
te brengen.
Om sttn verwachtingen te reallsareg,
werden te —n „batterü" vaa I silo s
de proeven genomen, waarbij het aan
tal toegevoegds kilogrammen vetels
varieerde van' 25 tot 58'Dese proe
ven begonnen 4 Mei JJ. en wel met
aeer Jong. eiwitrijk gras. De monsters
van deze ensilages warden door de»,
kundige medewerkers van bet Centraal
Inatituut vaor Landbouwkundig on-
dersoek te Wageningen getrokken co
op de laboratoria geanalyseerd- Inmid
dels ijja de resultaten van dit onder
soek. die pleiten voor de Juistheid van
's heren Bonda'a proefnemingen, be.
kend geworden.
Nu ook de officiële Instanties met daze
nieuwe methoden op de hoogte zijn go-
brecht en ia toegezegd, dat ook «ij. ge
zien de mogelijkheden, welks de aardr
appelvezels voor de veehouderij bieden,
uitgebreide proeven zullen nemen. Is de
heer Bonds er één dezer dagen toe over
gegaan om ook de pers van zijn voor de
Nederlandse veevoederpooitle zo uiter
mate belangrijke „vinding" op de hoogta
te stellen.
Met een: ..Er zitten "deviezen ln da
grond" opende de heer Bonda het on
derhoud om ons vervolgens een uitvoe
rige beschrijving te geven van de door
hem toegepaste methoden, welke wij, ont
daan van de vele technische bijzonder
heden .hierboven reeds opsomden.
De reden, aldus de heer Bonda. dat Ik
voor mijn proeven aardappelvezels ge
bruikte. was. dat lk verwachtte en dia
verwachting la ook niet beschaamd
naast de conserverende werking, een zeer
goedkoop zetmeel over te houden, dat ln
combinatie met eiwitrijk gras esn uitste
kend en toch goedkoop voeder zou kun
nen vormen. Hoewel wij de eenvoudige m
suikers in aardappeivezels ook aantref
fen in Melasse, heeft dit laatste overigens
zeer behoorlijke middel, echter het na
deel. dat het vrij kostbaar ia en van zijn
voedingswaarde verliest.
Een belangrijke factor vssr de prar-
tUk bleek tevens bet feit. dat door de
bijvoeding van vesels het graaverbruik
terugliep, so selfa. dat w(j meer gras
konden ensileren met vesels dan oor
spronkelijk in de bedoeling lag. waar
door er .ook weer vroeger etgroen be
schikbaar kwap. Door bUvoederlng tij
dens de weidegang met aardsppelveselt
bleek dus. dat w(j niet alleen meer gras
voor de winter konden conserveren,
maar selfs meer koelen konden handen
op dezelfde oppervlakte en er wet een
zeer Intensief gebruik werd gemaakt van
het groenland.
DWSDAG 22 FEBRUARI 1919.
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 3
HISTORISCHE SPROKKELS
Goede melkgift -
Tegenwoordige melkprijs
gehandhaafd
De Stichting voor de Landbouw heeft in
December j 1 een brief gezonden aan de
minister van Landbouw, ln welk schrijven
de Stichting haar bezwajen kenbaar heeft
gemaakt tegen de wijze, waarop de melk
prijs voor de periode van November 1948
tot November 1949 Is vastgesteld, met
name tegen de afwijking van het Land
bouw Economisch Instituut.
In zijn antwoord op deze brief motiveert
de minister deze afwijking. De minister
acht de berekeningen, welke door het
Landbouw-Econoftilsch Instituut worden
opgesteld ter bepaling van de kostprijzen
van de belangrijkste landbouwproducten,
nog steeds zeer waardevol en een belang
rijke aanwijzing voor de vaststelling van
de richtprijzen. Anderzijds is hij evenals
de Stichting van mening, dat bU het vast
stellen van de prijzen van de producten
nauwkeurig dient te worden overwogen
op welke factoren de berekeningen zijn
gebaseefd. Het is onmogelijk alle onjuist
heden uit de berekeningen op zodanige
wijze te elimineren, dat het verkregen
resultaat een mathematisch Juiste basis
vormt voqr de prijsstelling.
Deze overwegingen zijn voor de minister
aanleiding geweeat, na het overleg met de
Stichting, "de jaarprijs voor de melk vast
te stellen op 17.3 cent per kg. melk van
3.3 vet.
Tot nu toe Is hem niet gebleken, dat
deze prijs niet juist Is. weshalve hij geen
aanleiding ziet om deze alsnog -telden
wijzigen.
U.4
De heer Bonda. die oo grond van zijn
ervaringen de verhouding gras—aard
appelvezels 50—50 het gunstigst acht. ver-t
telde ons nóg. dat de koelen en ook hef
jongvee de nieuwe* ensilage met graagte
opnemen. De resultaten warenr een uit
stekende melkgift en een diepglanzende
kleur van de beexten. zoals in de weide.
HU schrijft dit toe aan de uitstekende
kwaliteit van de ensilage en aan het hoge.
carotine-gehalte. <l1. 569 mg/kg ln de
droge étof. hetgeeïr belangrijk hoger ia
dan ln prima gedroógd gras.
Hoewel het voorkeur verdient om deze
nieuwe wijze van ensilering in sllo'a toe
te passen, kan dit ook geschieden op ds
grond zonder allo.
De heer Bonda. die. gezien het gunstig
oordeel van het Centraal Instituut voor
Landbouwkundig onderzoek te Wagenin
gen voor dit product, ook al met hst
oog op onze huidige deviezenpositle. nog
een grote toekomst ziet weggelegd, wees
er ons nog op. dat deze eenvoudige en
goedkope wijze (de prlja van 100 kilo vezel*
varieert van 125 tot 1.50)-binnen het
bereik yan iedere boer ligt. Er zit. aldu*
eindigde de heer Bonda ons gesprek, geld
in de grond. Aan de boeren de taak om
het er uit te halen!
Lever Brothers Unilever
Op de gisteren in het gebouw van
Unilever gehouden Buitengewone Al
gemene Vergadering v*n Aandeelhouderi
de
van de Lever Brother* Se Unilever N.V,
waarop 180.139 aandelen en 1333 onder
aandelen waren gedeponeerd, recht-
gevend op 180.271 stemmen, is besloten
tot het aangaan van een 3'/i% conver
teerbare Obligatielening grpot 75 mil
lioen tegen een koers van 101%.
Hetzelfde besluit viel op de hierna ge
houden vergadering van Preferente Aan
deelhouders. die met 39.192 preferents
aandelen en 1333 preferente onder-aan
delen waren vertegenwoordigd, recht-
gevend op 39324 stemmen.
Officiële notering vel) <1# Ver H Effectenhandel
MAANDAG 21 FEBRUARI
fed en bled* I ged. ea laten bieden I Ut—
Een liefdesgeschiedenis
73)
Ja, zei hU openhartig. Bob Wilson
achtte bet beter dat ik van een en ander
wat hem bekend waa het waa tussen
twee haakjes bitter weinig op de hoog
te werd gesteld, daar heb verstandiger
was. niet het risico te lopen dat Sir John
en jij elkander ln mijn huls ontmoeten.
Ik had het je zelf willen vertellen,
ze) Neil somber. Maar ik wilde je niet da
delijk met mijn eigen zaken lastig vallen.
Ja waa paa van de reis teruggekeerd. En
wanneer wil Je hebben dat ik vertrek 7
Drake nam hem glimlachend op.
Ik denk er niet over je te laten gaan,
grote dwaas, ze hij bedaard. De toestand
blijft precies zoals die thans la.
Neil wendde zich met een ruk om en
staarde naar buiten. Toen hij zich niet
l daarna weer omdraaide, was de uit-
kking van woede geheel en al uit zijn
ogen verdwenen om plaats te maken voor
lang daar
drukking
een blfk van eindeloze droefheid.
- Dank Je. ze hij heea. Dat ia juist iets
voor Jou. Drake. Even wachtte hU en ging
daarna voort:
Ik kan je slechts heel weinig terug
geven. oude jongen. Je weigert me te ont
slaanHet enige wat me nu te doen
staat is zelf mijn ontslag te vragen. Ik zou
graag willen, dat Je me onmiddellijk liet
gaanof tenminste zodra je een ander
in mijn plaats hebt kunnen vinden.
Sim on stond onbeweeglijJc.
Ik zie niet ln. waarom Je weg zou
gaan. zei hij rustig.
Misschien op het ogenblik nog niet...
doch later wel. zei Kenwyn zenuwachtig.
Hij stond naast de tafel en met zijn rech
terhand streek hij over een boek heen. dit
daar lag.
Ik had verondersteld, dat ik In
deze uithoek van de wereld veilig zou
zijn.
Dat bèn Je, merkte Simon op. Hier of
wèir dan ook! In het bijzonder hier. als
mijn rentmeester.en vriend, ffeil.
Weer kwam er een bittere trek om Ken-
wyn's lippen.
Zodra je binnenkort de volle waar-
beid omtrent mij gehoord hebt, zal ik het
een noch het ander zijn. zei hij' somber.
Drake stond nu op.
Ik beoordeel een man, naar*hetgeen
lk zelf van hem heb ondervonden, zei hij.
Ik ga niet af op wat andere mensen van
hem zeggen. En gedurende zes maandeh
heb lk al geweten, dat ik jou nodig zou
hebben. Wat heb je hiertegen In te bren
gen?
Er bestaan andere redenen-be
halve mijn betrekking hij jou. Ik ken bij
voorbeeld Nicolette, de schoondochter van
de Somervilles, die zo nu en dan bij hén
logeert. En Shirley Wilsonde gezel
schapsdame van Lady Beth. OKun of
wil je dan niet inzien. Drake, dat het zulk
een warnet ia. dat ik hier onmogelijk kan
blijven?
Simon schudde met het hoofd.
Ik zeg je, dat jk bier niet kan blijven,
hield Neil koppig vol.
En ik zeg je. dat Je niet weg kunt
gaan. Je hebt me beloofd, minstens een
Jaar bij me te zullen blijvenen lk
houd me dus aan die belofte. Ik zou het
zakelijke ln dit geval echter terzijde laten
en slechts het beroep willen doen op je
vriendschap, Neil.
HIJ wachtte en daar de ander niet ant
woordde, .zuchtte hij.
Uitstekend, zei hij ten laatste. Ik zal
onze overeenkomst vernietigen, zodat Je
vrij bent te gaan waarheen Je slechts wilt.
Het was-zijn laatste troefkaartwelke
hij kon uitapelen om deze man t* weer
houden naar de wildernis terug te keren.
hem te weerhouden zich daar levend te
begraven.
Simon keek hem atrak in de ogen en
er was een blik van verwachting in de
zijne En eejiiklaps gaf Neil toe.
Je hebt gewonnen, zei hen. Ik blijf.
HOOFDSTUK XXIV.
Kruisdraden.
Enkele dagen nadat Nicolette zichzelf
had uitgenodigd, verscheen ze op „The
Friary", vergezeld door een koffer vol
mooie toiletten en een kamenier. Het
bleek, dat zij en Miguel heel wat con
tracten ln Londen hadden moeten na
komen. zodat ze enigszins vermoeidrwas.
7.c was evenwel even mooi als altijd.
Shirley vond zelfa. dat ze er nimmer aan
trekkelijker had uitgezien, daar de diepe
.donkere kringen onder haar ogen haar iets
fttcers en liefs gaven.
Het is hier verrukkelijk, verklaarde
ze. nadat Shirley het huls had laten zien.
Welk een geluk, dat mijn dierbare schoon
ouders eindelijk *n ten laatste besloten
hebben het kille Noorden te verlaten.
Ze had zich van haar reismantel ont
daan en sloeg haar volle, blanke armen
om haar hoofdje heen. Ze rekte zich zo
gracieus uit als een katje, dat van de zon
nestralen geniet.
(Wordt vervolgd)
ACTIBVB FONDSEN
AANDELEN
LAATSTE NOTERINGEN
V K. Reden
Kol Bank A 85 82
N I Handbk A 113"» 112
NdHandIM cA 161 161"»
AKU A '57'
Bergh&Jur A 284
Berkel Pat A lilt
Calve Delft cA 140
Centr Sulk A 155
Fokker A127'
Gelder Pap A 142t
KNHoocov cA 1811
Lever Bros cA 242 z»'
Ned Ford A 259' <S 2559
154t'
128'«t
140'
176
Ned Kabel A 264 262'.
Philips A 221» 218' »t«
Wllldn-Ftjen A 162'160
Billlton Ie r A 446
Billlton 2e r A350t 360
Dorde Petr A 271' »t 265
Kon Petr A 303 296f'
Moeara Eo A 503 500
Ami» Rub A156 150
Bandar Rub A 147 1431
Dell Bit Rb A 97"»
Kend Lemboe 83*
Lampong Sum 43'
Matang Ld A 60'
N Noor» PI A 36'/»
O-Java Rubb 59
Ooslk De. cA 9B(
Serbadl Rb A 63*
92[
78V»
42
57
Sllau Sum
A 5*8(
50*
Sum Rubb
A 85'/»
Ml
VerlndCult
A 08
65
Holl AmIUn A 163'
16J
150
lavaChlJap
A 152'
KNSM NB«
A 148'/,
145'
Kon Pakat
A 168
164
Nd Sche O
A 102'
159' i
Ommeren 8ch 178'/»
178
Rott Lloyd
A 151
148»/»
StMIJNederl
A 184
161'/»
A 160'
152'/:3V.
Java Cult
A 85'',
79'.
N-l Suilt O
A 95
92'.
VerVoritC
A 45t
42
Dell-BatM
A 136t
132|
Deii-Mtich
A 145'/»
141
Senembab
A 138'
1341
DIVERSEN
MOller C
B154'.
153
Scrip» HVA
395
382
MAANDAG 21 FEBRUARI
STAATSLENINGEN
Nederland
I00O *47 li-l 97 96'/.
IIUU0 47 I lOOrtoo'
Invest Cert I ««fit
1000 NWS I» 80A 80'/.
100 Spaarc 100flt RWM
NI f 1000 87 A 8 96 93'/»
OBLIGATIES
Rdam 37 1 I 84 100'/. lOOV.f
Rott Hyp II S7'/«
Rott Schhp 81100
Bergh&Jur 11102)1
Levers Zp II102Ü
Bat Petr Ml) 1*102
Amit oi mo I 121'
Witte Kruis 80 127
97»/.
100
102'.
103'/.
IOI'/i
121
129
AANDELEN
Amst Bank A lOO^t 158'
Holl B Un cA 191 189'/»
v Mterlo Zo A 127 128
Rott Bank A l«0t 160t
Blavenb Bk A 112'112
(•went Bnk cA 174t 173'/»
RottBëlCons A l«7f 167'/«t
411 an Si Co A 6B 63'
5reda Mach A 125'124'
3rteHoefU> cA 160( 153[
ex-dividend
Emb F Hth 131'.» 133
loudaAp K A 177 171
telnek'a B A 175'/»
lollKunstzl A194t
ntGewBel A 138
Meelfa NB cA232f
led OlftSp A 303
Myma A 225*
lott Droogd A 298
Ichelde NB A 100
4tokvl> A 142' «t
Stork Mach A 127
Werkspoor A 138t
Anlem NB A 99
N-Ind Gas A 109'
IntGr&Hnd A 183
Gouda Kaas A 147"»
N Mij Wal» 119'
Thoma Hsv A I30t
ZeehKsSaba A 84t
Dell Sp A 64'/»
N-l Spoor A 3Q'/«t
30'/»f/«
Sem Chertb A 11'/» 12'/«
V Phar Fab A 111'/» 10«»/a-
175
304
228
126
137|
9.1-4
107
181
I43t
118"
131f
83
62'/«9
CERTIFICATEN VAN
AMERIK. AANDELEN
Am Hide It L 2'/.* 2*/a+ -
Am Smell Bel 51* 50V
Anaconda C 32'/» 32'/»
Bethlehem St
Gen Motors
Int Nickel
Kennecott C
Rep Steel C
Stand Brandt
Un St Steel
Am Waterw
Clt Serv Cmp
int Tel Tal
Cent Oil Cy
Mid Continent
Shell Union
Tide Wat Ass
Int Rubb Cy
BaltStOhlo So
N-Y Centr Rr
96'/» 94V
60V 59'/.*
29"» 29'/»
50'/»
23V
4'/»
73V
15'/»
42V»t
bV
51'/»
43' «t 43V
33'/it 34'/*t
22'/» 21'/.
1 1'
8". «V
10t 10*
Pennaylv Rallr 15«/»t 15V
44'/»t 4f
37'/» 36'/»*
12'/» fj*
17V»* 17'/»*
2 2'/«
South Pac
South Railw
Sanad Padf
udebak Crp
Prolongatie
ZWAKKE MARKT.
In tegenstelling lot de laatste twee dagen van vorige week heerste Maandag eea
zwakke «temming De affaire was van beperkte omvang, maar In vrijwel alle ruhrlakai
bestond snif aanbod tn de koersen kwamen vrijwel algemeen op een lager peil.
NA de geweldddadige dood van Prina
Willem waren de Nederlandse gewes
ten aan grote verwarring ten prooi. De
hertog van Parma voerde de oorlog met
steeds toenemend succes; het gemis van
een éénhoofdige leiding per gewesten
Jeidde tot steeds grotere verdeeldheid in
de boezem van het landkbestuur. Pogin
gen met de Koning van Frankrijk tot over
eenstemming te komen inzake een op
dracht van opperbestuur hadden gefaald.
Zijn voorwaarden waren Jn verband met
de handhaving van de zelfstandigheid van
het Gemenebest onaanvaardbaar. Konin
gin Elisabeth van Engeland stond huive
rig tegenover het verlenen van steun aan
de Nederlanden met het oog op de door
haar gewenste en noodzakelijk geachte
vriendschappelijke verhoudingen met
Philips II van Spanje. Haar raadgevers
namen een ander standpunt, ln; zij wens
ten nauwere banden mét de Nederlandse
gewesten, omdat dit de macht van Enge
land in de Europese staatsgemeensëhap
zou versterken. Tenslotte zwichtte Konin
gin Elisabeth voor deze aandrang en zij
zond Lord Robbert Dudley, graaf van Lei
cester. met een kleine legermacht naar de
Nederlanden.
De verenigde gewesten, wier bewoner*
lettende op hun handel en nijverheid
in de eerste plaats rust wensten, ont
vingen de nieuwe landvoogd met grote
instemming en vervuld van hoop voor de
toekomst Zijn ontvangst in de Hollandse
s'.eden ging met groot eexpetoon gepaard.
De Ue Augustus 1586 kwam de graaf te
Gouda. Met ..groote pompe en magnifi-
centie (pracht en praai), sittende te paert.
welck paert behangen was met een swart
tijde cleedt met gouden en swarte franiën
(franje) en koorten (koorden) rondsomme",
deed hij zijn intocht, voorafgegaan door de
stedelijke schutterij. Op de Markt voor het
rtadhuis werd het paard, tengevolge van
khet opdringen van het publick, schichtig
raakte met zijn voorpoten verward in
de franje van het dekkleed, met als ge
volgd. dat een gedeelte daarvan werd af
gescheurd. Een Gouds schippersgezel.
Dirck Andriesz., alias de Utrechtsman.
raapte dit stuk franje op en bewaarde het
zegt de geschiedschrijver, nog lange jaren.
De stad was ter ere van het bezoek
van de rtleuwe landvoogd feestelijk ver
sierd; het raadhuis was met rood laken
behangen. Acht dagen bleef de Graaf te
Gouda. Op 19 Augustus 1586 vertrok hij.
..geconvoyeert (begeleid) door twee com*1
pagnlën burgers (schutters) op wagens
sittende", naar Utrecht, „nemende" zo
deelt het verhaal mede „van de landluy-
den onderwegen haar enden, gansen, hoen
deren ende duyven, etc. ende voorts alles
wat tij draegen conden. achtervolgende
crijghsgebruyek, doch wierden van twee
persooncn up een wagen «Ittcnde met geldt
gevolgd, die de landlieden contenteerden.
te vrcede «telden-en alles vereffenden".
Premie van 1000
Strenge maatregelen moesten tijdens en
na de verbouwing van het stadhuis ln
J693 genomen worden om beschadiging,
vernieling en verontreiniging van het ge
bouw te voorkomen.
F.en publicatie van 20 September 1695.
opgenomen ln het stedelijk publicatieboek
vim dat jaar. «telt dit duidelijk aan het
licht.
Deze publicatie begint met er op te wijzen,
dat nlettegenstaarttle reeds vroeger keu
ren en verboden waren vastgesteld, tenein
de het moedwillig, op een of andere wijze
vernielen vap stadseigendommen tegen te
gaan „speclalijck geduyrende dc ver
timmeringen acn het Stadhuys deser stede,
tot sesot seven en meermale de nieuwe «ff
gerepareerde wereken met een quaet ën
booaaardtg opset. soo binnen als buyten
•ijn geschonden, gebrocken. met menschen-
dreck bevuylt ende onbruyekbaer ge-
maeckt tot merckelijck diferaat (gebrék
aan eerbied) ende schade van de stad".
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudsche Courant meldde
73 Jaar geleden.
Glatertvond la in Kunstmin een militair
aaiaut gehouden. Een talrijk publiek had
van de gelegenheid gebruik gemaakt om
de feestviering ter gelegenheid van de
verjaardag van de Koning bij te wonen.
Nadat luitenant adjudant Riethagen een
toespraak had gehouden werd op vlotte
wijze het programma dqt bestond uit
gymnaatiek, schermen, zang enz. uitge
voerd. Het feeat werd opgeluisterd door
muziek van het vierde regiment Infante
rie. dat daarvoor speciaal uit Lelden waa
gekomen.
88 Jaar geleden.
In de jongste vergadering van de ge
meenteraad heeft de voorzitter medege
deeld. dat de gaarder aan de Haastrechtse
brug. de heer P. van Okkeren, la overle
den. Reeds meermalen, zo zei de burge
meester. heb lk Jn deze vergadering
gesproken over do vele goede diensten.
die hij ln zijn betrekking aan de gemeente
heeft bewezen. Namens B. en W. deelde
dé voorzitter mede. dat zij de benoeming
van een ander niet wenselijk achten, maar
dat zij de bediening van de brug aan een
beambte van de gemeente hebben opge
dragen.
25 Jaar geleden.
In Oudewater ls het groot feest geweest.
De heer A. J. Llttoy. hoofd van de open
bare mulo-school heeft onder zeer veel
belangstelling het feit gevierd, dat hij
23 jaar ala hoofd dezer school werkzaam
Is. Het onderwijzend personeel had zich
met de leerlingen verzameld in de zaal
Doelen, waar ook de leden van de raad en
autoriteiten aanwezig waren.
De jubilaris en zijn familie werden met
een welkomstlied van dc kinderen ont
vangen. Een klein meisje bood de heer
Llttoy namens alle kinderen een vulhsard
aan waarna de burgemeester. Van
Doorninck namens de gemeente en het
gemeentebestuur het wbord voerde.
Hij huldigde de jubilaris als Iemand, die
niet alleen voor dc school en de jeugd
heeft geijverd, maar de gemeente ook ln
andere opzichten heeft gediend. Daarna
sprak de inspecteur van het lager onder
wijs in de inspectie Gouda.
Terwijl namens het gemeentebestuur
«en fauteuil werd aangeboden, gaf het
onderwijzend personeel eerÉ bij de haard
Passend haardkleedje. De heer Llttoy hield
een toespraak, waarin hU uiting gaf aan
*ljn dankbaarheid. De kinderen zongen
onder leiding van de onderwijzer, de heer
Van Dulvenbode enige liederen.
'sMladags hield de jubilaris receptie.
De oud-leerlingen kwamen hier hun
meester feliciteren. ZU boden hem een
tapJjt aan. terwijl dc leerlingen van de
lekenschool een marmeren inktkoker aan
boden. Velen betuigden hun sympathie'
met bloemen en telegrammeb-.
Waakhonden op het stadseri
Jrr 170S werd het ttadserf aan de
Turfmarkt des nachts bewaakt
door speciaal daarvoor aange
schafte honden. In d« rekening van
repareermeesters (de tegenwoor
dige commissie van gemeente
werken) van dat jaar komt een
uitgave voor. waaruit blijkt, dat
deze honden o.m. gevoerd werden
met „walvlsspek"
Tegen een en ander moest streng worden
opgetreden en besloten was „ten eynde
sodantge quaetaerdlge booswichten, schel
men, schenders en breeckers van stadta
publycke wereken" op te sporen, de bal
juw (de hoogste Justitiële ambtenaar) te
verzoeken met Alle toelaatbare middelen
te doen nagaan, wie deze wandaden be
drijven en tegen hen „op de rigoureurste
(op de meest gestrenge) manlere". riet In
achtneming yan de stedelijke verordenin
gen en landswetten, op te treden.
De medewerking van het publiek werd
voor deze opsporingspogingen Ingeroepen
een premie van niet minder dan 1000 caro-
lusguldens (oen munt tor waarde van onze
tegenwoordige gulden) werd uitgeloofd
voor hem of haar. die de „voornoemde
schelmen en booswichten sa 1 kunnen aen-
wijsen, onder belofte tevens dat de nawn
van den aenbrenger zal worden gesecreteert
(geheim zal blijven)". Deze premie* zou ook
worden uitgekeerd, indien medeplichtigen
de hoofddaders aanbrachten „sodanig dat
deselve werden geapprehendeert (in hech
tenis genomen kunnen worden)".
Als straffen werden gesteld ..minstens
geseling in het openbaar en verbanning
uit de stad. terwijl uit de eigendommen
van de daders, bij parate executie (onmid
dellijke uitvoering van het vonnis) zullen
worden betaald zowel de kosten van her
stel van de aangebrachte schade, als de
uitgeloofde premie van 1000 curolusgul-
dëns „aen die geene dv» sullen connen ont-
decken en aenwUsen, die booswichten en
schelmen", die de strafbare feiten pleeg
den.
Tenslotte werd de aangifte van bekend
geworden feiten ot voornemens voor een
ieder verplichtend gesteld Een beroep
werd gedaan op het plichtsgevoel en de
burgereed. Bleef men In gebreke, dan wa
ren op de nalatige dezelfde straffen van
toepassing.
Ernstige ziekte
Einde van de 15óe eeuw openbaarde zich
in F.ngeland een nieuwe ziekte, die een
ernstige bedreiging bleek te zUn voor de
volksgezondheid Zij werd de „sweetende
Bleekte" genoemd. De bestrijding eiste van
de overheid en de medici veel zorgen.
Omtrent de aard. enz. van deze ziekte
wordt het volgende medegedeeld een
besmettelijke, pestaardige koorts, die
slechts één dag düutde. ln de geneeskunde
werd zij anglicus sudor genoemd.
Dat deze ziekte zeer gevaarlijk was,
blUkt wel uit een schilderij in de St. Ni-
colaaskcrk te Gent, voorstellende een
Gents burger. Olivier van Minjou, die met
zijn vrouw en hun 31 kinderen, in 1526
Slachtoffers der zweetkoorts werden en
met elkander in de Chapelle du Calvaire
v<n de kerk begraven werden.
Spoedig verbreidde de ziekle zich over
het vasteland v|n Europa; ook ln dë Ne
derlanden madfle zij vela slachtoffers.
De Goudse overheid was genoodzaakt
maatregelen tol bestrijding te nemen. 1
hot tweede keurboek der stad van 1507-
1521, wordt melding gemaakt van een keur
(een verordening), waarbij wordt bepaald
dat aan de huizen waarin deze ziekte voor
komt een strowel moet worden gehangen
van c?n „halff %erff (garwe of schoof)
groet", en wel „drie palmen (een* palm
ls tien centimeter) dick, dat men die wel
sven mach". Dit kenteken moest zes we
ken lang aan het huis bevestigd blijven.
Was het huls aan twee straten gelegen, dan
moest zowel l)et voor- als het achtererf
het, kenteken dragen. Bij overlUden van
de patiënten mocht geen „erffhuus" (ver
koping van eigendommen ter plaatse in
het openbaar) geschieden binnen twaalf
weken, „naedst die laetste dode uut den
huyse gebracht sal wesen". Overtredingen
werden gestraft behalve met geldboeten,
met de „correctie van der stede".
Ook ln 1529 blijkt de ziekte nog voor te
komen of. opnieuw voor te komen, althans
de stadsregering zendt in dat jaar een
t „looper" (een. ijlbode) uit, die de veelzeg
gende naam van „Triumphcriacn" droeg,
om elders „te soecken ende te vragen
(naar) dc remedie (het geneesmiddel) van
de sweetende slcckte".
Eend voor een stuiver
Het Goudse archief bevat een hand
schrift uit het einde van de 17de eeuw,
waarin voorvallen uit de 15de. 16de en
17de eeuw betreffende Gouda en omge
ving sUn opgetekend. O.m. bevat dit een
mededeling, dat. toen ln 1573 de Spanjaar
den Woerden belegerden, te Gouda voor
„een schonen entvogel (eend)" één stuiver
werd betaald en men voor een halve stui
ver zoveel vis kon kopen, dat men daar
mede een groot gezin „op één maal coste
spijslgen". De snoek was zó overvloedig,
dat „de scamele luydengeen snoek meer
wilden eten. Deze werd in grote hoeveel
heden gerqokt en gezouten, „in tonnen
geslagen ende op andere plaetsen verson-
den".
Ditzelfde handschrift vermeldt, dat op
3 November 1574 een oorlogsbodem van de
Staten van Holland, genaamd „het Haent-
gen" met volle zeilen uit de IJssel. door
een gat In d"e Hoge IJsseldijk, ter plaatse
van het latere bulten „Actiehoven" de
oudere Gouwenaars nog wel bekend ln
de Waddlnxveehse wetering voer. op weg
naar de Haarlemmermeer, teneinde te be
letten. dat de Spanjaarden van daar uit
Leiden opnieuw zouden aanvallen.
In de Goudse vroedschap komt op 27
JuK 1582 een belangrUk punt aan de orde,
n.l. de in de Staten van Holland bespro
ken vraag, betreffende de betaling van de
studiekosten van Prins Maurlts, dc oudste
zcon van Prins Willem I, aah de universi
teit te Leiden. Prins Willem heeft hierin
een bijdrage verzocht van 7000 ponuen
jaarlijks (plm. 5000). Deze bijdrage zal
over de steden van U°"and worden om
geslagen Gouda verleende, gelet op de
grote diensten, die Vader Willem den
lande bewees, gaarne de gevraagde mede
werking.
In vroeger eeuwen stelden de stedelijke
overheden het zeer op prUa, indien haar
op openbare feestdagen de gelegenheid
werd geboden he) volk te laten vermaken.
Zo treft men ln dit verband ln de stads
rekeningen meermalen uitgaafposten aan
die hierop betrekking hebben. O a. wordt
in 1447 aan een dwerg uit Schotland een
bedrag van 7 RUnse gulden 0.675) ge
schonken en Ban ..degene dia daer speel
den (eeh voorstelling gaven) 4« schellin
gen 0.15)".
G. J. J. POT
Zt Feèr. 1J0 aar Zeugestraat J8t Herden-'
kingsrede ds H. J. Grisnigt ter gelegenheid
ZS-Jarjge Evangeliebediening, onderwerp ..Als
verleiders".
22 Fekr. i uur Dc Krttb: Bijbellezing Goud-
te Stadsevangelisatie.
22 rear, s onr Het BJauwe Krult: Open
bare bijeenkomst Vrouwengroep Partij v. A.
Arbeid, spreker piot. dr H. Brugmen over
„Wereldregering".
23 en 24 Febr. 18 uur Fluwelentlngel M:
Openbare verkoping macfilnerleën aanne
mersmaterialen en gereedschappen door
deurwaarder R. van Blokland.
23 Febr. 1—8 uur Raam SS Zitting prijzen,
commissie voor Indienen klachten.
23 Febr. 740 uur CalviJn: Spreekbeurt ds
J. van SUedregt.
23 Febr. 7.38 uur Oud Oer«f. Gemeente;
Spreekbeurt ds Joh. van Weizen.
23 Febr. 7.38 uur Veemarktrettaurznt:
Jaarvergadering Ned. Chr. Vrouwenbond.
23 Febr. var Ca/é Dutlnstre: Openbare
propagandavergadertng Ned. Handelsrelzl-
gersverenlglng. sprekers P. H. v. d. Hoek en
J. Lagas.
23 Febr. I nur Concordia: Feestavond win
keliersvereniging „De Korte Akkeren".
23 Febr. s uur De Kroon: BUeeitkomst
Goudse fotoclub, demonstratie in de tech
niek van het vergroten.
23 Bfcbr. i.uur Nieuwe Schouwburg: Op
treden van lite Ramblers.
23 Febr. a u. Reünie: spreekbeurt ds J.
Borger voor Locos-Verband.
.24 Febr. '3. 7 en S uur Thalia Theater: Ver
toning film De Rode Aarde".
24 Febr. 740 uur Ve'emarktrestaurant: Fees
telijke bijeenkomst ..De macht van het klei
ne" ter gelegenheid 58-jarlg bestaan.
2* Febr. 7.45 uur Daniël: Evangeliepredi
king. spreken P. Douma en A. Bakker.
24 Febr. I uur Aula Gemeentemuseum:
Eente voordracht prof. dr C. A. Mennlcke
in cursus „Rusland en Amerika" voor Volks
universiteit.
24 Febr. I uur Kunstmin: Vierde Nuts-
avond, kunstavond met optreden Han Su-
rlhk. Joh,' v. d. Moren en Hans Tolman.
24 Febr. t uur Nieuwe Schouwburg: Op
voering „Hals over kop" door Rotterdams
Toneel voor Goudse Toneelkring.
24 Febr. I uur Reünie: Opvoering toneel
stuk „Het vierde beest" door WtUem Gooi-
sens' Volkstoneel.
24 Febr. I uur Westerkrrk: WUkavond Ned.
Herv. Gemeente o.l.v. ds H. v d. Akker.
24 Febr. I uur Zeugestraat 3S: Bijeenkomst
Ceref-.Jeugdcentrale. spreker ds J. L. Wle-
lenga over „Mijn Zwitserse reis".
25 Febr. I uur Geref. Kerk: Bijeenkomst
Prot. Interkerkelijk Thuisfront, sprekers ds
H. v. d. Akker, ds A. Nljhuis en ds W. F.
Schröder.
25 Febr. s uur Kunstmin: Toneelavond
Goudse H B S -vereniging, zang meisjeskoor.
o.l.v. Henk Boswinkel.
28 Febr. 3—4.30 uur Kunstmin: Receptie
Goudse gymnast asten verenlgjng „Utile Dulci"
ter gelegenheid «0-jarlg bestaan.
28 rebr. 748 uur Vrija Evang. Gemeente:
Bidstond.
28 Febr. I uur Kunstmin: Feestavond Goud
se gymnastastenverenlglng Utile Duld" ter
gelegenheid 40-Jarlg bestaan.
Bioscopen
Reünie Bioscoop: Onderwereld (met Sally
Jennifer Jones en Gregory Peck)
Thalia Theater: Dc zevende sluier (met
Ann Todd en James Mason).
Aanvang: 3. 7 en 8.13 uur (Schouwburg j
en 8.38 uur).
Apothekersdienst
Baden Powell-dag
Vanmorgen is op dc Markt tussen stad
huis en waaggebouw de wereldvlag der
padvindsters gehesen. Dit hebben vandaag
alle padvindsters over dc gehele wereld
gedaan want op 22 Februari 1857 werd
Robert Baden Powell geboren, de stichter
van de padvinderij.
Op 22 Februari valt ook de verjaardag
van zijn vrouw lady Boden Powell, de
hoofdpadvindster van de wereld.
Veel padvindsters en gidsen waren om
half acht op de Markt bijeengekomen voor
deze vlaggenparade Het eerste gedeelte
hiervan stond onder leiding van de
districtscommissarcsse der padvindsters,
mevr. A. G Steal—Boekamp, het tweede
gedeelte onder leiding van de d/str/cts-
tommlssarcsse der gidsen, mej. W.
Schuttelaar.
Vanavond zullen padvindsters en gidsen
leder persoonlijk ln eigen vendel hun be
lofte hernieuwen en tezamen denken aan
de schakel, die zij vormen, zo zegt hun
spreuk, in de gulden liefdeketen die de
gehele wereld omvat.
Aanleg van gedeelte weg
Krimpen-Schoonhoven
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben gisteren aanbesteed het maken
van een betonverhardmg voor de rijweg,
een en ander met bijbehorende en bij
komende werjten. ten behoeve van de
aanleg van een gedeelte van de provinciale
weg Krimpen a. d. IJssel-Schoonhoven in
Lëkkerkcrk. Ingekomen waren 29 biljetten.
Laagste Inschrijvers W. Rasenbarg en Zo
nen in Breda voor 139.950, hoogste in
schrijver L. C. Verzijden in Waddinxveen
voor ƒ222.000. De gunning is aangehouden.
COMMISSIE VAN ADVIES
STEDELIJKE MUSEA
Mevr. J. van der Ouchte—Van Hoboken
heeft wegens vertrek uit deze gemeente
ontélag gevraagd als lid der commissie
van advies voor dc Stedelijke Musea. Ter
voorziening in de vacature hebben B. cn
W de raad de volgende aanbeveling aan
geboden I P. C. J. Reijne. 2. mr H. H.
Klrchhéiner.
De heer H. Ch. G. JU v. d. Mandere
sprak voor Reisvereniging
Gisteravond, hebben de leden van de
afdeling Gouda van de Nederlandse Reis
vereniging met de radiospreker, de heer
H. Ch. G. J. v. d. Mandere als gida,
reis gemaakt door Syrië ep Palestina. Het
zijn landen, zo begon spreker zijn cau
serie, waar tientallen eeuwen ln ver
ankerd liggen. Dat valt de bezoeker on
middellijk op. wanneer hU bijvoorbeeld
de talrijke ruines in Syrië in ogenschouw
neemt, ruines, die goed onderhouden zUn
en veel vertellen uit vroeger tijden. Een
eeuwenoude beachav ing heeft haar stem
pel op het karakter van de landen ge
drukt en door de grote erfenle van vele
eeuwen en beschavingen is het voor de
archeoloog een^rijk gebied géwordén. In
de zevende en achtste eeuw zijn er de
Moslems gekomen. Ofschoon alleen
Palestina daarvoor doorgaat, vormen
beide gebieden daardoor het Heilige
Land. én v#or de Christenen en de
Israëlieterf^én voor de Moslems, BU elke
«tap. die men er doet. ontmoet men iets
uit de bUbelse geschieden!». Doch ondank»
\de kruistochten werden de Chrhitenen uit
lie landen verdreven.
Na do Christenen zUn de gebieden be
heerst door vele buitenlandse Invloeden.
Het langst duurde er de Turkse over
heersing. Spreker vertelde iet» over de
historische ontwikkeling in de landen. In
het bUzonder over die Turkse heer
schappij. waaraan in 1918 na de eerste
wereldoorlog door de Engelsen en de
Frajsen een einde werd gemaakt. Toen
werden Syrië en Palestina mandaatge
bieden. een staatkundige atructuur. die
ten doel had de volken op te voeden tot
zelfbeatnur in de toekomst Die onafhan
kelijkheid is tenslotte uit talrijke strub
belingen geboren
Sindsdien ontstond d^ wrtjving tussen
de Arabische en Israëlitische bevolking,
een wrUving. die groter werd. naarmate
er meer Zionisten en andere Israëlieten
naar Palestina emigreerden. De heer v.
d Mandere vertelde dat In^verband over
zijn werk in een Volkenbondscommlssle.
die voor onderzoek van enige geschil
punten en voor het opstellen van rappor
ten over de situatie, was ingesteld. Bij dat
werk. zelde spreker, kreeg men grote
waardering voor hetgeen de Fransen in
Syrië hebben totstandgebracht op het
terrein der volksgezondheid en dat van
het onderwijs Ook de aangebrachte be-
stuurshervonmingen dwongen respect al.
De heer v. d. Mandere vertelde nog tal
rijke aardige bijzonderheden over het ka
rakter en sprak ovcr.de ervaringen, die
hij tijdens zijn reis ih dit gebied heeft
opgedaan. Het was een interessante cau
serie van een vlot spreker, zodat de leden
van de Reisvereniging een prettige en
bovenal leerzame avond jiebben gehad-
Na de pauze werd het woord vervangen
door het beeld. Met enige lichtbeelden
gaf de heer v. d. Mandere een Indruk van
Syrië cn PalestinjiJriL
Lagere iflRaiging van
vakonderwijzers
De bij raadsbesluit van LJ December
vastgestelde bezoldiging van*de vakonder
wijzers bij het openbaar lager onderwij».
heeft de instemming van hogere autori
teiten niet kunqen verwerven.
Voor de in het bezit van een M.O.-be
voegdheid zijnde vakonderwijzers wordt
de volgende bezoldiging betaalbaar geacht
voor het gewoon lager onderwijs, het
voortgezet gewoon laRer onderwU» en het
buitengewoon lager onderwijs: per klok
uur 112— tot 172 per wekelijks les
uur per Jaar, met tien tweejaarlijkse ver
hogingen van ƒ6— per wekelijks lesuur;
voor het uitgebreid lBger onderwijs: P«r
klokuur 120 tot 190 per wekelijks
lesuur, met tien tweejaarlijkse verhogin
gen van 7.— per wekelijks lesuur
Deze bedragen wijken belangrijk tff van
de door de raad vastgestelde, t.w l.o
120— tot 180.— p.w.l.. uJ.o. ƒ.140-
tot 200 p w.l.. 3 eenjaarl. en 3 twee-
Jaari. verhogingen van 10.— p.w.l.
In de eerste plaats zijn de normen lager,
vervolgens zUn de periodieke verhogin
gen uitgerekt van V tot 20 Jaren en ten
derde moet de be'rekening geschieden
naar klokuren Dit laatste is vooral van
invloed voor de vakonderwUzer aan de
u.i.o. school, die 20 lesfcen geeft «van 50
minuten, waardoor zijn Jaarwedde bere
kend wordt naar 16,67 klokuur.
Aangezien echter slechts de door Gede
puteerde Staten genoemde normen als toe
laatbaar worden gekenschetst, stellen B.
en W. de raad voor deze vast te stellen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Fredericu* Josephus. z. van
B J Boer en G. J. de Korte. A. G de
Vrijestraat 2; Willem, z. vap J. dc Bruijn
en N Terlouw. Vossenburchksie 118. Ni-
colaas. z van N. de Jong en A. Kooistra.
Nieuwe Haven 2; Leendert Cornells, z.
v L Hofstede en C W Brinkman. Hel-
mcristraBt 8; Matthijs Chris. z. v. M. de
Jong en M J. de Boer, Nieuwe Haven 235,
Wiliem Simon, z. v J. Zlelhorst en J.
Vonk. Tweede Kade 46
Overleden: M«»ria Johanna Wllhelmlna
AlUda van Driesten, wed. van W. van
Loon. 86 j. Maria Margaretha van WUk.
weduwe van Johannes van den Berg. 74
J; Klara Maria Bokhoven, 85 j; Geerdina
Adriana Provo, geh. met J. MeUer. 62 j.
Gerarda Prenger. geh. met C. van Ouwer-
kerk. 61 j; Jan Adriaan Tolk. 79 j.
Finale Natu-kampioenschap
De éénacjerwedstrijd van de Neder
landse Amateur Toneel Unie wordt op
Zondagmiddag 27 dezer In de Rotterdamse
Schouwburg besloten mot de finale, waar
aan deelgenomen wordt door drie daar
voor geplaatste verenigingen: „Mutua
Amicitia" uit Rotterdam. „T.O.G." uit
Leeuwarden en het „Studententoneel" uit
Leiden. Richard Flfnk zal ais éénmansjury
fungeren en zal terstond uitspraak doen.
POLITIERECHTER
Sinds onheuglijke tU^en
onteteekt men op het plat
teland bU maanlicht geen
lantaarns, een economische
maatregel, die de regenten
van een atichtlng ln een
dorp ln de Goudse streek
eveneens handhaven Om
dat aan deze bepaling
atreng de hand moet wor
den gehouden, hebben zii
de nestor der holbewoner!
de bevoegdheid gegeven
zelfstandig te beoordelen,
of het electrische peertje
bij het gemeenschappelijk
buitenprivaat 'e avonds en
nachts al of niet moet
branden- Om lichtverspil
ling te voorkomen, kan hU
het knopje van de schake
laar verwilderen.
Die Decemberavond
lachte spottend een bol
manegezicht^ in het zwerk,
waar echter ook inktzwarte
wolkenstoeten dreven.
Oude Sjaantje was uit
haar deurtje gepantofleld
om voor die dag een laatste
offerande te brengen aan
de «aulur, toen zU tot haar
schrik bemerkte, dat het
hofje inktzwart voor haar
lag Want de maan waa
achter een zware wolk
weggescholen. Htar gang
was echter noodzakelijk,
dies schuifelde zij op de.
tast naar de huisdeur van
„de man des lichts«n
klopte er aan.
Hij kwam te voorschijn,
xo van de kachelwa'rmte
gelopen. 4
Och buurman, draal
bet licht effe op. want 'k
moet effetje* gebruik ma
ken en 'k kan geen hand
voor ogen zien
Dat mag niet van de
regenten, klonk het ant
woord BU maan, geen
licht. Doe het maar in
donker.
Wat regenten? Als die
hier «tonden net als lk.
zouden zë wel licht moeten
hebben.
't Waa een luid geruzie.
Deuren gingen open met
449-450. Ja. daar stonden ze....~.- Met
al dat geloop achter de jongen aan en
het wegvluchten van hem hadden ze niet
op de richting gelet! En nu keken ze be
duusd rond. u-cike kant moesten ze op?
Ik geloof haast, dat we in die rich
ting'moeten! meende Rick.
Nee. ik zou zeggen, de andere kant
uit! dacht Bunkle.
En toen wisten ze het geen van beiden
mecr.„.„
-- Laten we maar een eindje op goed
geluk lopen, misschien komen we dan
dadeiyk wel weer aan een bekend punt.
stelde Rick voor.
Dat waa wel erg vaag. maar ze konden
het in ieder geval proberen. Dus stapten
ze maar weer voort. lerwUi ze aandach
tig rondkeken naar dingen, die ze de
goede wqg konden herinneren. En ook
letten ze goed op. of ze de jongen niët
weer in de armen liepen.
Opeens riep Bunkie
Klik eens Rick-'.-. Hier staan we bU
de beek.
En dat was zo
luisterende oren. En zo
hadden ze gehoord, hoe „de
man des lichts" iets bele
digends voor $jaantj« in
zUn kwaadheid luchtte.
Morgens toen haar
klacht de politie opschrikte,
werd de rechtsmacbine ln
volle werking gebracht.
Zo stond de ,jnan des
lichts" met xUn zeventig
levensjaren voor het eerst
van zUn leven voor een
rechter. ZUn zwijgend
knikken, was een zuiver
mea culpa. Maar aan het
geecnonden recht werd
voldaan. Daar is de Noord
singel voor.
Maar de onnozele rijks
daalder. die de politierech
ter als poene voor het* ln
drift ontvallen woord op
legde kon onmogelUk het
tUd- en energieverlies en
de papierverraorsing in
evenwicht brengen. die
deze greep naar het recht
aan kosten voor onze be
rooide schatkist had ver
oorzaakt.
LELIJK WOORD
Er betrad «chuchtertjes
een dame uit een ahdere
plaats- ln de buurt van
Gouda de zaal. Zij had
haar buurvrouw iets heel
on-ladylikea over haar
echtgenoot toegevoegd,
waar andare buurvrouwen
en ook kinderen bU gestaan
hadden.
't Was Iets heel ergs. zó
erg. dal de rechter heu»
wel iets gewend het
slechts even flauw herhaal
de en vertier met allerlei
omzwenkingen het woord
wist te omzeilen-
't Merkwaardige ln dit
zaakje was. dat de uitge
brachte dagvaarding niet
deugde.
Wat de raadsman van de
dame direct had ontdekt,
in de hoop. dat de rechter
het niet zou bemerken,
waarop hij dan nietigver
klaring der dagvaarding
kon pleiten, met als gevolg
vrijspraak voor de dame.
Mssr de rechter zit op
de Noordsingel óók niet om
vliegen te vangen en nau-
welijka had de officier zijn
aanklacht gedeclameerd, of
hij had het „door". Zo
gtokte de zaak direct
De officier wist direct
wat er aan te doen was,
HU üei vliegensvlug een
andere dagvaarding typen
met de beschuldiging, dat
de dame de echtgenoot vat»
haar buurvrouw had bele
digd. Toen ging het zaakje
door, nadat deze dagvaar
ding volgens alle vereisten
der wet in de gang was
betekend.
U, die zó keurig ge
kleed bent. om zulke
woorden te bezigen, kapit
telde de rechter, waarop
de dame begon te klagen,
dat zU ateeds door haar
buren geplaagd werd door
spotachtige lachjes, door
elkaar aan te stoten al»
men htar zag. Maar de
kern scheen te liggen in
een kinderruzie van enige
tijd geleden, die momenteel
nog niet opgelost is.
Daar de dame volhield,
dat zU drie jaar geleden
datgene gezien heeft, wat
zU aan haar buurvrouw
verweet en daarovfcr ook
een klacht bU de politie
heeft ingediend, die in de
naaste toakomst voor de
rechter zal behandeld
worden. Is dit burenrodde-
larütje nog niet afgelopen.
De officier, die over het
geval niet te spreken was,
vroeg de veroordeling der
dame tot f 15 boete, sub
sidiair 10 dagen hechtenis.
En hoe de verdediger al
praatte, dat de hoofdschuld
i» gelegen bij de buren en
dat zijn cliënte in een mo
ment van uiterste treiterig
de lelUke woorden uit
sprak. de rechter waa niet
te vermurwen en deed er
geen cent af.
Het is lang niet onmogelUk. dat Maan
dagavond in het Gemeente-Museum con-
terfeltsels van voorvaderen van Lilly van
Sprengen op haar neerzagen, terwijl zij
speelde Want als wij het wél hebben.-
heeft zU Goudse voorouders, en stam
bomen kunnen ln de loop der eeuwen
zich wijd vertakkenl
Het zou interessant zUn geweest, het
oordeel van deze vroede vaderen te horen
over dc muziek, die deze avond binnen de
anders zo stille muren van hun verbluf
klonk. Johann Jakob Frobergei* zou mis
schien voor hen geen onbekende zUn ge
weest als componist van muziek voor
orgel en claveclmbel. Ook de werken van
Jean Philippe Rameau zullen in hun om
geving wel eens hebben geklonken, en
mogelijkerwijs hebben enkelen de jqnge
Mozart' nog gehoord. Maar tegenover de
muziek van Beethoven zouden zU wel,
vreemd hebben gestaan, om niet te spre
ken van de indruk, die de moderne klank-
werkingen van Debussy en Ravel op hen
gemaakt zouden hebben. Wat moeten wij
ons dan toch gelukkig prijzen, dat wU
van al dat schoons van Froberger tot Ra-
vel kunnen genieten! Een ontdekking, deze
vrijwel onbekende „Tombeau fait Paria
sur Ja mort de Uonsiebr Biancheroche"
van de eerste Duitse componist, die alleen
voor instrumenten schreef en de cembalo
van begeleidinga-inatrument verhief tot
solo-instrument Hoe heeft hij in dit yrerk
zijn verdriet over het verlies van een
vriend uitgezongen, eerat ln het mezzo-
forte. dan in het fortissimo met de doods
klokken in de bassen, en tot slot in een
wegstervend pianissimo. Met de vertol
king van deze klacht heeft Lilly van
Spengen zich op slag weer geplaAt in de
rU van de uitstekende planisten."waar wU
haar de laatste tUd zq ongaarne hebben
gemist. Haar spel was gevoelig van tou
cher. door en door muzikaal, diep door
leefd en met eeft pedaaigebruik. dat deze
ln de 4Jscant zo sluhte vleugel toch nog
aanvaardbaar maakte.
Haar apel heeft zich de hele avond op
en boven dit peil weten te handhaven. Op
dit peil in de stukken van Rameau. het
subtiele „Les tendres plaintes" met her
inneringen aan „Soeur Monique" van
Couperin. Hjntjes het Menuet, robugj de
Tambourin. oergeestig „La poule", de kip
van tok-tok-tok-al-weer-een-eiBoven
dit toch al zeer hoge niveau kwam zij in
de Fantasie van Mozart, waarin de mo
tieven helder doorklonken en het glans
rijke passagespel volop te bewonderen was.
en in de zo diep-menselijke Sonate op. 110
van Beethoven, met zijn grimmige humor
in het Molto allegro en zijn gesublimeerde
leed ln het Adagio en Arioso. Dat waa een
groots slot voor de pauze!.
Na de pauze kwamen de moderne Fran
sen aan de beurt, aan wie Lilly van Spen
gen jaren aaneen haar hart heeft ver
pand gehad. Dat was nu nog te merken,
want zij speelde ze met een gevoel en een
oveégave. die tot intens luisteren dwon
gen. Hoe tinkelde het Chinese porselein
in „Pagode wat een Spaanse grajdezza
was er in de Habanera uit „La wlrée
■dans Granade" ondanks hoge tonen, die
vals gestemd waren! en wat een
levendige uitbeelding van de overgang
van regen naar zonneschijn werd „Jar-
din sous la plule" alle drie „Estampes"
van Debussy.
Toen weer een grootst slot. want Lilly
van Spengen weet met smaak en overleg
een programma samen te stellen: de So
natine van Ravel, die onder haar handen
én voeten! een meesterHJk gespeeld
meesterwerk werd.
De kunstenares, die mei enkele goed
gekozen woorden de composities Inleidde,
werd voor haar prachtige spel beloond
met bloemen en met een geestdriftig
applans* van de talrijke toehoorders, die
dit prettige zaaltje van h?t Cathartna-
Gasthuis geheel vulden.
G. M. DBrSjANT.
Ontploffing in riool
Toen gisteren een bewoner van dc
Tlendeweg in verband met de afvoer de
stand in een rioolpul ln het ParadUs ging
opnemen, gooide hij zonder erg «ot bran
dende sigaret in de put.
In de put achUnen zich gassen te heb
ben verzameld, want er ontstond een
explosie waardoor in de buU van het riool
een gat van een halve miter kwam. In
een der omliggende woningen brak de
clos
geit
Meisjesjurkje voor de leeftijden
68 en 1012 jaar
Het model van dit meisjesjurkje is al
naar de «tof. welke men er voör gebruikt,
geschikt voor school- of voor feestjurk.
Het lijfje wordt van voren enigszins ge
rimpeld aan het maagstuk gezet en de
hals heeft een liggend kraagje met voor
aluiting door middel van een ingeknipte
split. De rok wordt tamelijk ruim aan het
lijfje gezet. De korte potmouwtjes zUn aan
de onderkant op een band gerimpeld.
Kraag maagstuk en onderrand van de rok
worden met een bandfluweeltje of zigzag
band versierd Een smal ceintuurtje bedekt
de taillenaad.
Ben. stof 6—8 J. 2 m k 90 cm breed, voor
IJ12 j. 2.50 m 90 cm breed.
De prU» van dit patroon bedraagt 35 cL
afgehaald aan ons bureau.
RU franco toesending per post la de
prijs 58 et. (stad) of 55 ct (buiten de stad).
Toezending per post geschiedt na ont
vangst van postwissel groot 59 cent (stad)
of 55 cent (buiten de stad). Op de nostwls-
sel vermelde men „goedkope patroon"
cn gewenste maal.
Verkrijgbaar aan ons bureau Grot#
Markt 31.
Ultgewecca. Volgens Tsss. het ofttctële
Sowjtt-Russische nleuwsbuieau ls mevrouw
Anna Luist Strong, dc Amerikaans* jour
naliste. die door de Sowjet-autnnteiten van
aplonnage wordt beschuldigd. Maandag uit
de Sowjet-Unle gedeporteerd.
Productie-schema voor
klei-aardappelen
De bruto-behoefte aan klcl-ttardappelen
wordt voor het consumpéiejaar 1949—1950
geschat op 1.614.000 ton BU gemiddelde
opbrengsten zal hiervoor ongeveer 70.000
hectare nodig zUn. waaruit blijkt, dat het
met aardappelen bcteelde klci-arcaal in
vergelUking met 1948 met 18.700 hectare
zqu moeten teruglopen.
Dit is een conclusie van deskundigen
van de Stichting voor de Landbouw.
Vóór de oorlog werd gemiddeld 50.000
ha klei-aardappelen geteeld. Er bestaat
echter grotere vraag naar klei-anrdaooe-
len- mede door de ervaringen met
„zwarte" of veenaardappelen uit de
ooflog. Ook het verbruik per hoofd is
ieta gestegen
Volgens deskundigen mag uit noodzake
lijke inkrimping v*n het klc -areaal itet
dezelfde conclusie ten aanzien van het
zandaardappel-areaal getrokken worden,
ftitcgendeel zal de klei-inkrimping ge
paard moeten gaan met uitbreiding vah
het areaal voeder-aardappelen op zand
gronden. in verband met onvoldoende
voederimporten en het vervoederen aan
varkens, rundvee en kippen op de zand-
bedrijvcn zelf.
WATERSTANDEN »t FEBRUARI
Keulen 84» -8.12. Ruhrort —1.88 onv Lo-
Wth 1.84 -802. Nijmegen 8 «1 onv Arnhem
*11 —»oi; Eefde 2 K onv.. Deventer 1U
81; Borgharen «0.71 tl. 14; Belleld 11.18
-8.88; Oravé 4.N -8 H.
