[lp
26?
m it üb t g lijf'
ML
BESCHERMING^?
93
«OOP
Engeland laat de vrouwen
watertanden
- -«Wig
ï>""h*o'est
Tilburger stal 200.000 punten
De Philippijnse Republiek
in opkomst
„Experimenterend Rusland
Amerika"
en
tijdelijk
Slijterij.,'tRaedthuys
Van ideale huizen
'en nylon kleren
v atv v - - óe'
Bouwvakarbeiders waar zij nodig ?rfjn
menen Eerste Kamerleden
Van de Pol klopt Metz
met groot verschil
HET AVONTUUR MET KID DIENAMIET
School onder de
acacia's
Het rooster van de
kampioenscompetitie
Beurs van Amsterdam
Twee verschillende
collectivismen
at <n
\M!Cl
\NNEER
Uit huis gezet en
boete toe
Wenneker's „Oude Proever"
ADOLPHUS
Drents wonder...
EERSTE BLAD - PAGINA 7
VRIJDAG 11 MAART 1848.
(Vtn
i Londen»# correspondent).
"pen tentoonstelling „D« (denle woning"
trekt altijd. BIJ de huidige moeilijk
heden bij het vinden en Inrichten van
i woning trekt xe meer den ooit De
nsen willen graag Hen hoe het zou
kunnen sijn els de omstandigheden, waar
in de wereld verkeert beter waren. De
tentoonstellfhg een jaarlijkse is een
onderneming van de Daily Mail. fe be
gon Indertijd als een middel om adverten
ties te Winnen. Ze deed' dat. en re doet het
nog. Maar in haar doel en strekking rijst
xe hoog boven het zuiver commerciële
peil. De betekenis, als middel om de ge
meenschap de xin MJ te brengen voor
goede hulren en goed wonen, wordt sinds
lang door de overheid en door gemeen
telijke diensten als die voor gaar en
electriciteit erkend. Officiële lichamen
hebben er ook steeds lm end ln gen
Een bexoek aan de tentoonstelling. In
het gebouw Olympia, is dit Jaar opwek -
kender dan ooit De inrichters rijn bij
sonder gelukkig geweest in de uitvoering
van dei verschillende staqds en in de ver-
siering. Middenin de- ruimste taal Is een
paviljoen voor meubels en stoffen voor
stoffering, sierdoeken en gordijnen. Het
blijkt daar dat de fabrikanten zijn terug-
gekeerd van de dwalingen hunner wegen.
Die dwalingen waren dat hun produtten
nagenoeg alle sier misten. Kamers met
meubels van sobere en strakfc lijn cn
eentonig gestoffeerd leken ons zeer be
paald ongezellig. Dat zijn ze nu niet meer.
De tinten rijn warmer en sterker. Decora- 1
tieve effecten zijn niet langer „verboden**.
De meubelmakers laten zich weer bezielen
door oude stijlen. Het paóiljoen wordt j
bekroond door een hoge blanke koepel
waarop een vier meter hoge figuur van j
Britannia verrijst Het is het pronkstuk
van de tentoonstelling.
Er ia een „dorp van Ideale hulzen". De
buizen zijn ten dele van particuliere bou
wers, ten dele van het woningdeparte
ment der regering. Er is niet veel van
te zeggen, behalve dit negatieve dat ze
geen verbetering genoemd kunnen wor
den van moderne hulzeft van de gemid
delde soort ln ons land. dat wil zeggen-
voor het grootste deel der bevolking. De
kamers (meestal kamertjes) zijn keurig
gemeubeld en gedecoreerd het gloed
nieuwe geeft een sterk effect van frisheid
en zindelijkheid. Dat is ln de Londense
atmosfeer zeer vergankelijk. En men ziet
bijv. nog altijd geen toepassingen zoals
het opronden van vloeren ln de wanden,
wandbekledlng of -afwerking, die zeep en
spons en zeem kuniten verdragen welke
de grote schoonmaak een kwestie van uren
ln plaats van een Corvee van weken zou
den maken-
Keuken als laboratoria
De moderne opvatting is terecht, dat
keukens gebouwd en Ingericht moeten
worden als laboratoria. In de Ideal Home
Exhibition wordt die opvatting gehuldigd
Het is alles email en vlekvrlj staal dat
er blinkt: en al het gerei gaat In kasten
van geëmailleerd staal Toch zijn ook Ifler
nog te veel hoeken en gaten waarin het
vuil van Londen araag tot rust komt en
xich verzamelt.
De oude strUd tussen gas en electrici
teit duurt voort in het Olympia van de
ideale hulzen. De strijd wordt vooral 'ge
voerd in de sectoren verwarming, warm
watervoorziening en koken. Het moet
moeilijk kiezen zijn voor hen, die kun
nen kiezen. Het gasfornuis doet noch in
aantrekkelijkheid van uiterlijk noch ln
„efficiency" voor het electrische onder.
De nylonspinnerijefl fat en een groot
aantal practische kledingstukken van
nylon zien: nachtjaponnen, handschoenen,
regenmantels, klnderkleertjes; alles nage
noeg onverslijtbaar, gemakkelijk te was
sen, en het strijkijzer behoeft er niet aan
te pas te komen. Maar de Engelse vrouwen
missen de nylon kousen; die worden ten»
getale van 18 millioen in het jaar uitge
voerd TqJ slot moet worden gezegd, dat
heel Olympifc met deze tentoonstelling
toekomstmuziek speelt Heel veel is niet
in grote hoeveelheden beschikbaar; en
misschien kunnen slechts twee op de
honderd Britten de prijzen betalen. Dit is
echter zeker: de Britten kunnen prach
tige, - degelijke en nuttige dingen maken
voor de ideale woning. Die wetenschap is
alvast een troost voor hen,,dle in de toe
komst ideaal willen wonen. En wie wil
dat niet?
Volksgezondheid in Zuid-Holl.
Derer dagen is te 's-Gravcnhage opge
richt de Provinciale Commissie voor de
Volksgezondheid ln Zuid-Holland.
mwm
Vrijdag 11 Maart.
Avondprogramma.
Hllv I (NCRV) SIS Plicht en voorrecht;
5.30 Ned. Str kr.; 7 Nieuws; 7.1S Geestelijke
liederen; 7.34 Actueel geluld. 7.45 CNV-
Kwartier; a Nieuws; «.IS Ned. Kamerkoor,,
A44 Luisterspel5 JO Zigeuner ork.; tl Ar-
beldersrecht of arbeidsrecht; 14M Kwartet
Melndert Boeket: 14.45 Avondoverdenkutg;
II Nieuws; H U Orgel; tl 4» Londens PhUh
Ork
Hllv n (VARA) Nieuws: 414 FeBetta-
tle», I.4S CUrinet, piano; 7 Denk ony de
bocht; 7.IS Regerlngaultxendlnu (VPRO) 7.34
Ned en zijn gewesten: a Nieuws; IN Zang.
orgel; IR Televisie^ (VARA) S Ven
vraagt.....; S.S0 Hoorspel; 10 Buitenland»
weekoverzicht; II IS Swing and Sweet
(VPRO) 144# Vandaag; 11 «S Avondwtjdlng.
II Nieuws: 11.19 Huwelijk en gezin; UJ#
Symph VrUdagBvondconcert
Zaterdag 13 Maart.
Dagprogramma.
Hllv. I (KRO) 7 en a Nieuw; 4.19 Pluk da
dag; I Voor de vrouw; I.0S ItalUanse opera
klanken; 10 Kleuters; 11.15 Muziek houdt fit;
11 Zonnebloem; 11-41 Schoolredlo. IMS
Plano: 11.11 Lunchconcert; 1 Nieuws; LM
Amerikaans ork.: I N rtlm. tontel; 1 tl film
muziek: 334 Eng les: 1.4# De contrabas als
concerterend instrument: l Philadelphia
Ork; l ts Muxlekcursu»; s so Promenade ork.;
4 De vltegehde Hollander4.11 Zigeuners;
4.10 Oregorlaans: I Wigwam.
Hilv. II (VARA) 7 en I Nieuws; III Orgel*,
l.M Frans concert: (VPRO) Morgenwij-^
ding; (VARA) ia-» Feuilleton; 14.35 Arbet-
dersultz.11M Beethoven; 11 Or.pl.; 11 SS
Victor Silvester: t Nieuws: 1M Metropole
Ork. 1 AJ.C.; LM Tsjechische votkslledefen
LM Muziekkapel ven de luchtmacht; 1
Gionnegers»oet stad en laand. 119 Omroep
Xamerork U Komt u binnen; 4 15 Mu
sette muziek; 4 48 Sport; 5 USA. Cabaret;
IJS Om en nabU de twintig.
Avondprogramma.
Hllv I (KRO) I Internationale Chansons;
4.15 Journalistiek weekoverzicht: 4.34 Progr
Ned. Str.kr 7 Nieuws: 7.15 Juist die stilte.
7» GrpL: 7 45 RegerlngsuitrendlngI
Nieuws; l.M De gewone man; I.U GrpL;
120 Lichtbaken: IM Plano; I Negen heit de
klok; 1.48 Theorie en practtjk. 11.11 Ork
Zonder Naam: ll.M Actualiteiten: 1141
Avondgebed; 11 Nieuws; HM Concertge-
Hllv. n (VARA) g Nieuws: 111 Populaire
liedjes en melodietjes7 Nteuws; (VPRO)
7 M Vrijs. Prol. ln Indonesië; 7 41 Boekbe
spreking: S Nieuws: (VARA) «41 Dingen
van de dag: 4J3 Varia; 4 15 Opera-concert
4 Socialistisch 'commentaar: 415 De bonte
bal: 14 Sfradlva sextet: 14» Je moet maar
pech hebban: 10.44 Ramblers: 11 Nieuws:
fi ll Kwartet Sem Nljveen; 11M Barcarole.
Naast erkentelijkheid voor de wijze
waarop de minister de wederopbouw heeft
ter hand genanten, heeft de commissie
van rapporteurs der Eerste Kamer over
het ontwerp van wet let vaststelling van
de begroting van hel Departement van
Wederopbouw en Valhshulsvesting een
aantal opmerkingen o.a. gver de devlenen-
verdellng In verband met de aankoop van
materiaal voor de wederopbouw en over
de loop van de wening bouw self.
Uit het bouwplan 1948 blijkt* dat voor
een bedrag van 1300 millioen zal worden
gebouwd Elders wordt gezegd, dat dit
niet meer kan zijn. omdat sommige mate
rialen ontbreken, hetgeen er weer een
gevolg van ia, dat over niet meer dan
330 millioen aan deviezen voor de we
deropbouw mag worden beschikt.
Hier komt. aldua de aan het woord
zijnde leden, onmiddellijk de vraag op.
of werkelijk van de 5410 millioen devie
zen niet meer dan ƒ330 millioen beschik
baar behoort te komen voor de weder
opbouw. Hebben wellicht andere deviezen-
behoevende maatschappelijke aectoren een
grotere Invloed verdeling van de
deviezenpot?
De productiviteit
Voort# wordt opgemerkt, dat blijkbaar
de minister van oordeel is. dat de hoeveel
heid beschikbare materialen nog krapper
ls. dan de in bepaalde gebieden aanwezige
arbeidacapacitelt. Naar hun indruk, gefun
deerd op gegevens uit het gehele land. is
het omgekeerde het geval. Mocht dit Juist
zijn. dan zou daaruit da conclusie dienen
te worden getrokken, dat het verhuizen
van bouwvakarbeiders naar zulke gebie
den moet worden bevorderd, aangezien
andera deze gebieden steeds verder ach
terop geraken en de vakbekwame arbei
ders elders naar andere beroepen over
gaan
Het la naar het oordeel dezer leden zeker
mogelijk, de arbeidsproductiviteit op te
voeren.
De stenen- en dakpannenfabrlgage had
veel hoger kunnen, zijn. dit ia ook het
gevil met de cementproductie Het heeft
„er wel eens de schUn van. dat eenzijdig
^belangstelling bests» voor deviezen-op
brengende Industrie», waarbij over het
hoofd wordt gezien, dl^ een tekort aan de
evenbedoelde materialeft len slotte tot een
nog groter devlezenveriies leidt.
De woningbouw
.Verscheidene leden wezen er op. dat bij
het beantwoorden van de vraag. hoe het
aantal te bouwen Wbnlngen zal worden
verdeeld, maatgevend Is het woningtekort
in een gemeente op grond van de laatste
volkstelling, de aangerichte oorlogsschade
wordt hierbij niet ln aanmerking genomen.
Lijkt dit standpunt op het eerste gezicht
redelijk, het is herbij nadere beschouwing,
naar het oordeel dezer leden, toch niet
gefceel. De aangerichte verwoestingen heb
ben immers tot verplaatsing van de bevol
king geleid, zodat delen der bevolking in
andere gemeenten zijn geteld, dan waar
zij thuis horen. ZU stelden de vraag, of
bier in elk geval voor de gebieden, die
ten gevolge van de verwoestingen veel
minder inwonera hebben gekregen, niet
een aanzienlijke correctie moet worden
toegepast. De uit die gebieden weggetrok
ken arbeithkrachten kunnen eT niet wor
den gemist.
Enige leden verklaarden, de index
cijfers. gebaseerd op de bevolkingstoename
1930—1940. geen voldoende maatstaf te
achten, aangezien de sinds dien zich open
barende bevolkingsaanwas en huwelijks
frequentie aan tal van streken een nieuw
ontwikkelingsbeeld geven en de lnduatrie
op haar beurt nieuwe eisen «telt- Deze
leden meenden, dat met name de drie
noordelijke provinciën bij de toewijzing
niet bijeter gunstig zijn bedacht. In de
Zuidelijke provinciën ia huns Inziens te
weinig rekening gehouden met de oor
logsschade.
Intramuros. het oudste deel van de
Philippijnse stad Manilla, door de Span
jaarden gesticht, Jt door muren en
kanalen omringd.
Eur. kampioenschap 71/2
De resultaten van de partijen ln de eerste
ronde van het tournool om het kampioen
ronde van het tournooi om het kamptoen-
schap van Europa kader 711! te Parijae lul
den
Domingo (Sp.) 300 15 S3 20
Nussberger (ZW.) lil 15 34 10.73
Dufetelle (Fr.) 300 23 30 11.04
Galmlche (Fr.) 130 23 20 5.43
Chassereau (Fr.) 300 22 74 13 «3
Koclan (Oost.) 107 f 22 20 4.M
v Hossel (B 300 15 II 30-
Vingerhoedt (B.) 33 15 5 M
v. d. Pol (N) 300 IS M 34.—
Metz (N.) M II 23 #40
Na de eerste ronde leidt v. d. Pot met
1 matchpunten. ha. 10. gem. 20 voor Domingo
I matchpunten. ha. IS. gem. 20 er^Van Haaael
I matchpunten. ha. II. gem. 20.
Bedenk, dat alt eea oavoL
doend vertorgde kinder-
hoest eea awakka borat em
aethaaatiaeko staleg kuaaea
overblijven. Noen goea risi
co, bestrijd kinderboest oa-
dellUk net da beerij k var-
itrade, slljinoplossaada
In Amsterdam verhandeld
De reeherche te Tilburg is als gevolg
van een aerte kleine Inbraken een be
langrijke diefstal van coupures voor textiel
ap het spaor gekomen. De difstal ia ge
pleegd b(J de firma Mol van Bladel. De
bult vertegenwoordigt een waarde van
onccveer 204.### punten. Aangehouden ia
de Tilburg## meubelmaker Johannes de R.
De recherche wai hem op het apoor
gekomen, doordat In de laatste tijd een
drietal kleine Inbraken was gepleegd, die
echter slechts een geringe bult opleverde
In verband hiermede werd De R. enkele
dagen geleden aangehouden en weldra
kwam uit. dat hij betrokken was bij de
inbraak bij de textielfirma. Het ondfr-
zoek naar de verdwenen coupurea leidde
naar "Amsterdam Hier werd de econo
mische recherche ingeschakeld, die te
zamen met enkele rechercheurs uit Til
burg. er Inderdaad ln slaagde een deel van
de buit te achterhalen.
Een en ander had de arrestatie van een
tweetal Amsterdammers tot gevolg. In de
stormnacht van Maandag 28 Februari wer-
.den in Tilburg drie Inbraken gepleegd,
waar o.a. bij een (Irma in de Langeitraat
drie Engelszyonden werden geatolcn. Da
Tilburgse recherche verdacht hiervan De
R.. die echter niet te vinden bleek. Kort
daarna kwam de aangifte binnen van de
firma Mol van Bladel. vraar in de nacht
van 4 op 5 Maart twee geldkistjes, één
met een Inhoud van 82 en de onder
inhoudende 180.000 textielpunten ln de
vorm van coupures, waren gestolen. Ook
hiervan werd De R. verdacht.
Het onderzoek wee» uit. -dat de man
op 5 Maart naar Amsterdam was vertrok*)
ken. Dinsdagavond keerde hU ln Tilburg
terug. HU werd direct gearresteerd en aan
een verhoor onderworpen. Na korte tijd
bekende hU allé Inbraken te hebben ge
pleegd. Hij gaf toe de coupures ln Amster
dam te hebben verhandeld. Daarop wer
den twee Amsterdammers gearresteerd.
Ameland
bereikbaar
Ameland werd gisteren uit zijn laag
water-lsolement verlost door een vlieg
tuig. dat de tocht van Leeuwarden uit
naar het eiland vijf maal maakte. De post
van drie dagen werd aangevoerd, terwijl
20 passagiers van het eiland af. naar de
wal gingen en 10 personen naar het eiland
werden vervoerd. De waterstand op de
wadden is thans van die aard. dat de
postboot '«middags ook kon varen.
11
VUIMSUE verbleekte in bet donkef.
..Mijn laatste kogel is veracho-
ten-* schrok hij. „Nu ben ik weer
loos. wat moet ik doen?"
NatuurlUk wtst Wimpie héél goed
wat hij moeat doen De enige oplos-
aing. die voor het Jongetje overbleef
was hard weglopen, voordat Kid hem
te pakken zou kunnen krijgen. Dit was
de moeat voor de hand Hagende op
lossing. maar het scheen dat Wimpie
daar niet veel voor voelde. HU Bleef
nog even weifelend ataan met de rug
tegen een muur. en toen kreeg zUn
gezicht een verwonderlijk stoutmoe
dige uitdrukking. „Wie waagt die
wint'" mompBlde Wimpie met strakke
lippen. HIJ schoof wat verder naar
binnen, riep: „Hands up!" en direct
daarop rende hU geruisloos naar een
andere hoek van de zaal. Dit was na-
tuurlUk^erg alim bedacht van Wimplc
want op deze wUze wist zijn tegen
stander niet waar hU zich bevond. Hij
zou zUn pistool slechts in een lege
ruimte afvuren. Maar de list scheen
niet te helpen. Prompt kwam het Ant
woord. even uitdagend als Wimple's
bevel. ..Hands up!"
Het kwam Wimple een ogenblik voor
dat hij door de grond sou zakken, maar
toen bedacht hU. dat zUn tegenstander
slechts kon bluffen, want het waa vol
strekt onmogelUk in het donker leti
van Wtmpie te onderscheiden.
.Je susterl" riep hij dus terug. „Je
dacht zeker dat je mU kon overbluffen,
hé** Steek je handen maar op. ik heb je
wel gezien!"
Het antwoord-was deze maal op
merkelijk. „Zstrhuomvloleepianhdieb-
«hhdue. aph eooagacxjmwgezien!" zei
dezëlfde atem van zoéven Toen viel er
opnieuw een doodse stilte. Wimpie
kreeg gróte, ronde ogen van verbazing
toen probeerde hij nogmaals: .Je kun'
mij niet voor de gek houden! Kom
maar te voorSchUn. hoorl"
Wederom waa het antwoord ever
verwarrend ala zonderling. „Joemil-
JuergalanbvjuiliakhhduelomoorachUn
hoor!" klonk het Wimpie tegemoet.
Wimpie ging met zUn rug tegen een
pilaar zitten en begon ingespannen na
te denken.
Verteld door Huibert Vet
Een liefdesgeschiedenis
f7)
HU is een schurk, barstte Bob lot.
Daarvan ben. ik nog niet zo zeker
Evenmin als één enkele zwaluw zomer
maakt, kan iemand, door een enkele zonde
bedreven te hebben, een schurk genoemd
worden Oa alsjeblieft zitten. Bob. in-
plaats van als een soldaat heen en weer
te marcheren. Het helpt niets
Ze wees op de divan, waarop ze ge
geten was. en gehoorzaam volgde hij haar
bevel op.
Neem b« me maar niet kwalijk,
gmeekte hU- kan bet niet beipen. want
ik heb me over die geachiedenis zo ellen
dig gemaakt. dat Ut ternauwernood weet
wat ik doe Vergeef me alsjeblieft, KIL
Natuurlijk, zei ze met een vin haar
bekoorlijkste glimlachjes. Vind je even
wel zelf niet, dat Je de zaak van de don
kerste zijde bekijkt? Ik zie heuz niet in.
waarom Shirley niet met Keil zou trou
wen.
Dat wil ze niet meer.
Op het ogenblik misschien niet en
dat is ook te begrijpen, omdat ze een
vreselijke schok heeft gehad Maar wan
neer ze die te boven is, is Neil toch altijd
nog de,man. van wie za houdt, eindigde
ze wijsgeri#
Ik zou nooit toestaan dat ze zjjn
vrouw werd. voer hU heftig uit Denk
.je heus dat ik de gedachte kon verdra
gen, dat mijn zuster met een ploert
trouwde?
Kit staarde peinzend voor zich uit.
Ondanks zijn slecht verleden kan
Nell nog een beste echtgenoot worden,
veronderstelde za. Ik voor mU zou geen
sterveling een man met. een stralenkrans
van goedheid om het hoofd aanraden
eenvoudig omdat die krans zo gauw ver
welkt
Nonsens Je wilt hem verdedigen,
omdat je eqnmaal zulk een goed hart
hebt. Kit Shirley zou met een man als
Kenwyn natuurlijk niet gelukkig wor
den, dat verzeker ik je. Daar hij ln staat
is gevfcest de Somervilles, die zo onbe
schrijflijk goed voor hem waren, te be
driegen. zou hij zich heus niet ontzien
het zijn vrouw ook te doen. Nee, die
man is doortrapt slecht.
Ze keek hem enigszins spottend aan.
Maar dat zijn zoveel mannen, merk
te ze bedaard op. Dat wil zeggenin
sommige dingen.
Er kwam een verdrietige uitdrukking
in Bob ogen.
Omdat één man Je op een afschu
welijke manier behandelde, hoef ie toch
waarlUk nia* te denken dat ze allemaal
hetzelfde zijn.
Gedurende enkele seconden zweeg ze.
Antwoord me alsjeblieft, drong hij
aan.
Ik weet het nieto. ik weet het
niet. zei ze tenslotte op droevige toon.
De verlang er werkelijk zo dikwijls naar,
dat ik er anders over kon denken
O. als ik maar als de toestand
maar anders was. riep hU opgewonden
uit Hij kwam met een ruk van de divan
overeind en ging voor haar staan Welk
nut heeft al dat praten echter? Dt toe
stand zil nooit anders worden
Nee. natuurlijk niet als JU zo
trots blijft, zei ze zacht Want dat bén Je.
is het niet. Bob?
HU keek haar aan en zUn lippen klem
den Zich stijf opeen.
Ja. zei hU daarna. De bén trots. Te
trot» om iets te vragen, waar ik zelf
niets geven kan.
Weer verscheen er een glimlach om
Kit's lippen en de hoeken van haar mond
trilden verraderlijk. Ze wierp een blik
op de klok.
Simon zal wel dadelijk hier zUn,
merkte ze op. Ik-vind dat hij erg laat ls.
En als in antwoord op haar woorden
werd het geluid van een autohoorn ver
nomen en enige ogenblikken later trad
Drake de kamer binnen.
Nadat hU zijn zuster en Bob begroet
had. ontstond er een vrij pijnUJke stilte,
welke gcwoonlUk het vertellen van
slecht nieuws voorafgaat. Simon keek
met een blik van verwachting In zijn
ogen van de een naar de ander. En het
eigenaardige van het geval was. dat hij
er zelf ook enigszins terneergeslagen
uitzag
Wat i> er aan de hand? vroeg hU
kortaf. Is er Iets niet ln orde?
Hierop werd het veDhaal gedaan ^en
toen de bUzonderheden ten voue tot hem
doordrongen, werd de uitdrukking van
rijn gelaat ernstiger.
Dus dat ut er achter, riep hU uit,
toen WJ tlle« wist
(wordt vervolgd).
Enezgie en bodem-zijkdommen beloven veel
Het 1$ voor een Oosters volk niet in alle oprichten gemakkelUk, wanneer het gerulmf
tijd een „oudere broeder" in het Westen heeft gehad, op eigen benen te leren «taan.
Dit ervaren de bewoners van de PhtlippUnen. Op 4 Juli J94fl trok Amerika zich vrU-
willig van de PhtlippUnen tenlg en de bevolking moest leren zichzelf te besturen. In de
veertig Jaar. gedurende welke Amerika het bewind had gevoerd op genoemde eilanden,
was. dank rij de betere voeding, de gemiddelde lengte van de Ptylippo's ongeveer met
1%4 18 cm toegenomen. Phillppo's. wier gezicht door de pokken was geschonden, waren
uirode samenleving verdwenen, daar pokken-epidemieën tot het verleden behóórden.
De helft van de bevolking had ln Amerikaanse acholen de geheimen van het ABC
geleerd en tegenwoordig is er geen Philippo meer of hU spreekt Engel*.
De Phillppo's hebben nu een harde dobber om de gezondheidstoestand en het onder-
vrijs op hetzelfde peil te houden als waarop ze, dank zU het Amerikaans bewind, waren
gekomen Door de oorlog was de gezondheidstoestand toch reeds belangrUk achteruit
gegaan; zo heeft, evenals In ons land. de tb.c. het hoofd weer opgeatoken ala gevolg
van onvoldoende voeding. Zelfs op het ogenblik lUdt nog een deel der bevolking van
de PhtlippUnen aan ondervoeding.
Hoewel vier vUfde van alia scholen op
de PhtlippUnen verwoest waren, onvangt
een millioen meer kinderen ondenrij*
dan voor de oorlog. In alle mogelijke en
onmogelUke gebouwtjes wordt school ge
houden en bij gebrek aan een onderkomen
kruipen de kindertjes en de onderwUzers
en onderwUzeressen soms bUeen ln de
schaduw van een groep acacia-bomen. De
PhillppUnse universiteit ls nog^ één ruïne,
maar toch lopen meer dan duizend man-
nelUke en vrouwelUke studenten college.
President van de nieuwe PhillppUnse
republiek Is de 96-jarige Elpldio Qulrino.
de zoon van een gevangenbewaarder, die
tUdens de oorlog een leidende functlg in
het verzet had. In 1948 werd hij gekozen
tot vice-president, maar toen de presi
dent Manuel Róxas, een Jaar geleden ten
gevolge van een hartaanval overleed,
kwam hU aan het hoofd van de Jonge Re
publiek te staan. In samenwerking met de
regering lukte het hem tot ieders verba
zing. de begroting voor 1949 sluitend te
maken, hetgeen voor een deel te danken
was aan het feit. dat hU zorgde, dat de be
lasting binnenkwam.
Voor de toekomst zUn er echter grote
mogelUkheden. want de PhllippUnen be
schikken over belangrijke natuurlUke
hulpbronnen. Meer dan de helft van de
bodem ls bedekt met dichte wouden,
waarin duizend verschillende soorten
bomen worden gevonden, die het beste
hout ter wereld leveren. Sommige bomen
hebben enorm dikke stammen, zodat een
eenvoudige doorsnede een schUf 'ev*rJ'
groot genoeg voor het blad van een tafel,
waaromheen twintig mensen kunnen
zitten. De bergen moeten rijk zUn aan
mineralen. Reed» ln 1940 werd voor een
waarde van 32 millioen dollar aan goud
en zilver gegraven en de laatste twaalf
maanden zUn daar meer kostbare mine
ralen ontdekt dan ln de zea Jaar vooraf
gaande aan de oorlog werd geproduceerd.
In West Luzon bezitten de Phillppo's de
grootste voorraad chroom, welke totdus-
ver ter wereld ia ontdekt en in Noordelijk
Mln'danaÖ liggen tientallen mlllloenen ton-
-.en ijzererts. Op het ogenblik zoeken de
bewoners van de PhllippUnen koortsach
tig naar olie. welke, naar de deskund gen
geloven, overvloedig onder sommige eilan
den moet zUn to vinden.
Hulp van Amerikanen
Jammer genoeg beschikken de Phillppo's
niet over het nodige geld en technische in
stallaties om hun eigen rijke bronnen ta
ontginnen. Daarom hebben ze onlangs hun
Grondwet in die zin herzien, dat Ameri
kaanse ondernemingen gelUke rechten
krUgen als Ingezetenen om natuurlUke
bronnen aan te boren. Ze hebben behoefte
aan mensen als de Amerikaan Pete M'les.
die ln de dichte wouden van het riland
Palawan, een zaagmolen exploiteert. Miles
deed er zes maanden over om zUn e*r,t®
lading z g. apitong, een zeer hard hout.
dat wordt gebruikt voor het maken van
palen en balken, uit het bos te krijgen.
De eerste vracht leverde hem 6 2400 op
De tweede vracht kon hU ln de helft van
de tijd afleveren en daarvoor kreeg hU
3500 dollar. Zo ls er een Amerikaan, die
In de heuvels boven Manilla een moderne
melkerlj exploiteert. Er werd een Ameri
kaan te hulp geroepen, die van de regering
opdracht kreeg na te gaan in hoeverre de
eilanden kunnen worden geïndustriali
seerd. enz.
Intussen vechten de PhlilppUnaa land
bouwers tegen allerlei moellükheden,
welke zich voordoen. De Japanners heb
ben rUst-dorsmachlnes en -peller» ver
nield. evenals vele machines voor het
drogen van copra, machines tot het be
werken 'van de beroemde Manilla-hen
nep en suikerraffinaderijen. Van de 163
zaagmolens op de PhillppUóen vernietig
den de Japanners-er 141. Ze doodden de
helft van alle paarden. 80'/» van de .var
kens en 80*/» van het Vee. Een en ander
heeft ten gevolge, dat de landbouw do
grootste hinder ondervindt; sommige
bberen moeten wachten tot buurman zUn
dagtaak heeft beëindigd en lenen dan zijn
karbouw om hun eigen grond te bewer
ken. Intensieve hulp van buiten laat op
zich wachten, hoewel de Phillppo's tijdens
de oorlog dag aan dag doer de r«<Do
schoonste beloften van Amerika kregen,
dat hun tot de laatste karbouw zou wor
den vergoed. Totnogtoe hebben slechts sol
daten achterstallige soldU ontvangen en
hebben mensen, die tengevolge van de
bombardementen have en goed verloren,
een geringe vergoeding gek"**"-
Dit alles neemt niet weg. dat de Philippo s
hopen over 25 jaar economisch vrijwel
volkomen onafhankelUk te zUo «n
welopgevoede, politieke rUpe. gezonde
natie te vormen.
Het programma voor de kamploansctTapa-
competitie van de K.N.V.B. «let ar al» volgt
uit:
27 Maart: V8V-H<raranvien; Kamp. district
IV—NOAD (eventueel).
S April: NOAD-VSV. Heerenveen-Kamp.
district IV.
10 April: AOOVV—Heerenveen, V8V-
NOAD, Kampioen dletrict IV—SVV.
17 April: 8VV-V9V.
11 April: Heerenveen—AOOVV: Kampioen
dletrict IV—NOAD (eventuael).
24 April: Noad—kampioen dlatrlot IV;
AOOVV—VS V.
30 April: Heerenveen—SVV.
l Mei: Noad—AOOVV. VSV-Kamploen
dlatrlot IV.
7 Mei: SVV—Noad-
S Mei: Kampioen district IV—Heerenveen:
VSVAOOVV.
II Mei: AOOVV—SVV. kampioen dlatrict
IV—VSV NOAD—Heerenveen
22 Mei: Hetrenveen—VSV. Noed—SVV.
AOOVV—Kampioen dietriot IV.
25 Mei: Kampioen district IV—AOOVV,
VSVBW Heerenveen—Noad
21 Mei: SVV—Kampioen dietriot IV.
4 Juni: SVV—Heerenveen.
I Juni: AOOVV—Noad
1! Juni: Kampioen district IV-Noad (even-
lueel)
Wat betrett da door de kampoen van dLi-
trict IV op 27 Maart dan APrilo'
Juni tegen Noad te «pelen wedstrijd bestaat
rvos «een zekerheid De datum kan
gesteld worden wanneer bekend ia
club het kampioenschap in deze afdeling be
haald heeft, terwijl ook d» öag waaropdl»
Is geschied, van Invloed kan zUn: er moet
immers rekening gehouden -J«>"*en «r»et de.
mogelijkheid van een beslissingswedstrijd
rusten Umtourgla en pVV ln deze afdeling.
Officiële notering u«n de Ver. v. d. Effectenhandel
DONDERDAG Ï6 MAART
t ged. en bled I ged. en laten bieden t i»ten
ACTIEVE rONDBEN
AANDELEN
LAATSTE NOTERINGEN
V.K. Heden
Kol Bank A 78'«t
N-I Handbk AlOÖ' if
NdHandlM cA 151t
AKU A 153'
Bergh&Jur A 278'
Berkel Pat A109
Calve Delft ~A 130+
Centr Suik Al48'/i
Fokker A132
Gelder Pap A 135t
KNHoogov eA 171V»
80
106
154
154
280
108
130
148'/»
181'/»
138
174
Lever Broa cA 228'
Ned Ford A 252 252
Ned Kabel A 259 2W
Philips A 215'/» 218' i+
WI!ton-PU«n A 149 151'/»
Bllliton le r A 446 426
Bllllton 2e r A 333 328
Dordt Petr A253' 255
Kon Petr A 28lV« 282W
Moeara En A 490
Amat Rub A 144
Bandnr Rub A 132
Deli Bat Rb A 92f
Kend Lemboe 78
Lampong Sum 43'/»
Majang Ld A 52t
N Noor» Pi A 35*
O-Java Rubb 56
145
132'/»
eo(
Oostk De eA 90
SerbadJ Rb A 60'
Sllau Sum A 54[
Sum Rubb A 78
VerlndCult A 59
Holl AmlUn A 158
lavaChlJap A150'
KNSM NBx A 147'/»
Kon Paket A lfll'/i
NtJ Schv U A 158'/»
Dmmeren Seta 180
Rott Lloyd A148
StMUNederl A 158
Handv Amat A 150*/«
Java Cult A 76*/a
N-I Sulk U A 89
VerVoratC A 42
Deii-BatM A121'/»
Deli-Mtsch A13?
Senembah A122'/»
61
52
75*
80'/.
1591'»
151
148
163'/it
158V»
177
149«/s
159'/.
M1'/<2I
79
90
40'/'
123
136'/»7
DONDERDAG 18 MAART
8TAAT8LENINGEN
Nederland
1000 '47 34-3 06,V9«iV 4
11000 s 0«A
Invert Cert 0 M
1000 NWS :i 79H ™n
100 Spierc >1100V. lOOHt
NIflOOO 37 A 3 04''.
Inschrijving Grootboek
Ned. 1948 3 05 A 95'/.t6»
OBLIGATIES
Rdam 37 I 3-31 100*
Rott Hyp 3* 98'
BerghAJur 3» 101"»
Levers Zp 3S102ft
Bat Petr MU 3i 101'/«
Amat 01 100 8 119
AANDELEN
Amst Bank A 1MV»
ex-dividend
Holl B Un CA 178'/» 178V«
Rott Bank A I88V4 187'/.
Twent Bnk cA 170 168'/»(
RottBelCona A 161 161
Allan A Co A 67 55'/«
100ft
97
102
102'/.
10lVa
119
147V.
Breda Mach A 1231/»
Emb F Hth 128
GoudaAp K A 158
Helnek'i B A 165
Hero Cona A141
Holl Kunstzl A 180-3J
(ntGewBet A138"»
K V TapUt A182
Meelfa NB cA 190
Ned GlatSp A 290'/»
Rott Droogd A 298
Scheldt NB A 09
Stokvis A139'//
Stork Mach A 123'/»
Werkspoor A134
Wtjera Ind A 180'/i
Aniem NB A 91t
N-Ind Gas A104'/.
(ntCr&Hnd A 169[
LindeTevei A 125"»t
SeEwAWh A 135
Gouda Kaaa A 143
NMU Walvig 117
Dell Spoor W»
NI Spoor A 30'
Sem Chtrlb A ll'/i
Albert HeUn A 176
V Phar Fab A106'/»
123V,
128'
155*
164
298
98
140
124V.
ISl'/i
178
92+
103*/»
166
124'/»
130
142V,
117'/.
58V,
KW/,
11'/.
180
1J»1/»
DIVERSEN
Müller C NB 153'/. 184*/.
CERTinCATEN»AN
AMERIK. AANDELEN
Am Hide A L 2V»t JJjJ
Am Smelt Ref 80 SO/»
Anaconda C 32 31
Bethlehem St 95V^
Gen Motor» 89*/»* 89'/»+
Int Nickel
Kennecott C
Rep Steel C
3tand Brando
Un St Steel
Clt Serv Cmp
Int Tel it Tel
Cont Oil Cy
Mid Continent 44'/.* 44
Shell Onion 3Bt
ride Wat Asa 21'/»* 21'/.+
Int Rubb Cy 1
Balt&Ohlo Sp 6'/«* 8'/»
Miss Kana Tax
N-V Centr Rr 10t
Penmylv R.llr 1£ JJ
South Pac 42V** 42/»t
South Railw 35* 33
29V** 20
49 48''.
33*/.* 23'/»*
4'/» 4'/»
73*/.* 73V«*
44+ 44'/*t
8V.* 8*/i*
BS'i 64*
Canad Pacif
Studebak Crp
Prolong* tia
11*1, ll'A*
17*/.* IT*/»*
2'/* 2'/«
MAT EN ONGEANtMEERD.
De stemming op de effectenbeurs viel gisteren over het algemeen betrekkelUk m*-
Ondanks het ontbreken van stimulerend nieuws opende «Je fondienmarkt wederétp let*
boven het vorige ilotniveau, maar de stemming waa mat en oageanimetrd, tengevolge
van het feit. dat kooporder» van het publiek ontbraken en alleen enige vraag van ae
beroepshandel voor een geringe beweging zorgde. In Kon Olie ging heel weinig
om Van lndu«triëlen waa Unilever aan de vette kant. Philips en Aku goed prUs-
houdend. Cultuurfondsen weken nauwelUka van het vorige alotpeil af. Het bericht,
dat Djokja niet aan de rondetafelconferentie zal deelnemen, werd voor kennisgeving
aangenomen en bleef zonder merkbare invloed. Het achUnt wel, alaof de markt een punt
bereikt heeft, waarop «U immuun gawordan Is voor bepaalde invloeden. De omzetten
op de aandelenmarkt waren ook zeer beperkt. Prolongatie VU.
VRIJDAG tl MAART 19.9.
PROF MENNICKE OVER:
XJET primitieve collectivisme van
..li Ruilend Is een centralistisch experi
menterend collectivisme en kan dat zUn
SSat het primitief ia. DaaVtegenover ziet
Sn in Amerika een geciviliseerd col
lectivisme. dat een democratisch collec
tivisme is en dat kan zUn. omdat het ge
civiliseerd is". Deze twee stellingen
vormden de basj« van de derde en laatste
lezing in de cuMua „Ruxland en Amerika
die prof. dr C. A. Mennlcke uit Amera-
foort voor de Volksuniversiteit heeft ge
houden. Door het poneren en het be
redeneren van deze twee uitgangspunten,
bracht prof. Mennlcke naar voren, het
verschil tussen een centralistisch en een
democratisch geleide maatscbappU ter
beoordeling van de psychologische en
politieke «penningen, die de wereld van
thans verontrusten.
In Rusland, zelde apreker kan worden
geëxperimenteerd uit hoofde van de zeer
uitzonderlUke culturele erfenia van het
oude Rusland voor het volk van de
Sowjet-Unie, een erfenis die z'n stempel
drukt op de primitiviteit van de bevolking,
terwijl In Amerika kan worden geëxperi
menteerd. omdat de bevolking geciviliseerd
collectivistisch is. waardoor die experi
menten een gemeenschappelUke resonantie
aerkrijgen. omdat er één grote vrUheid
Ts in die zin. dat er niet van centralisatie
kan worden gesproken.
Op verschillende gebieden van het leven
is men na 1918 in Rusland gaan experi
menteren. Op economisch gebied kwamen
er voortdurend experimenten, een ont
wikkeling. die we tot 1935 kunnen volgen,
dsnk zU het vrUe verkeer, dot toen tussen
West- en Oost-Europa bestond. Dat expe
rimenteren op economisch gebied bUjkt
uit de periode van de Nieuwe Economi
sche Politiek (de N.E.P.). gevolgd door de
perloden van de Vier- en vUf-Jarenplan-
nen. die geheel of gedeeltelijk ten uitvoer
werden gebracht. Ook nu ls men nog
steeds in Rusland aan het experimen
teren. zeide prof. Mennlcke. Er worden
nog voortdurend plannen gemaakt voor de
verhoging van de productie en voor de
verdeling der goederen over de groepen
van de bevolking. Het bleek echter dat.
door die experimenten de productie niet
voldoende gestimuleerd werd.
Gedifferentieerde lonen
Toen ia fnen overgegaan tot het invoeren
van de grote verschillen in inkomen» der
aan de productie deelnemende groepen.
De ongeschoolde arbeiders krijgen lagere
lonen dan de geachoolde. In welke laatste
groep weer differenties werden ge
maakt. Dit stelsel van gedifferentieerde
j lonen moet een stimulans zUn om het te-
I kort aan geschoolde arbeiders op te heffen
en de arbeidsproductiviteit onder meej*
door een premiestelsel te verhogen.
Dit systeem kon gemakkelUk worden in
gevoerd. in weerwil van de hooggestemde
vrUheidsverwachtingen aan het begin van
de revolutie, omdat de bevolking primitief
ls en primitief voelt. .Degenen, die de
inkomenschaal opstellen, zullen wel weten
dat het zó goed is", denkt men. Men ziet
het experiment als een belang voor de
grote massa, zonder dat deze beschouwing
voldoende geargumenteerd kan worden.
De geringe levensstandaard en het geringe
aantal behoeften van de bevolking maken,
dat dit stelsel van lage lonen geaccepteerd
wordt.
Maar toch bleek op de duur. dat dit
stelsel van Inkomensindeling niet leidt tot
het beoogde doel Want bU dit experiment,
zo vervolgde spreker, wordt er niet mee
rekening gehouden, dat de maatregelen,
genomen ter uitvoering van de centrali
satie, aan het rechtvaardigheidsgevoel der
mensen, hun onkreukbaarheid en ver
mogen tot contróle hoge eisen moeten
stellen. Die kwestie bleef problematisch.
De oplossing van dit kardinale vraagstuk:
de maatschappelUke rechtvaardigheid, is
niet gevonden, omdat het niet mogelUk is
de houding van de mensen bU de centra-
llstlsch gelelde organisatie te bevorderen.
opdat zU nan de gestelde taken zullen
kunnen voldoen. Dat bracht ook mee. dat
de verdeling van de producten gebrekkig
was en dat van voldoende verzorging-der
bevolking, ook ln verband met de arbeids
prestatie. geen sprake kon zUn.
Te verwachte!) zou ziJn. dat er onder die
omstandigheden spanningen ln de bevol
king optreden, doch dit is niet het geval.
De bevolking legt er xich bU neer. want
zU ziet het experiment en de moeHUk-
heden als een gegeven, dat vanzelfspre
kend aanvaard moet worden.
Andere experimenten
Er «Un ook andere gebieden van het
leven, waarop in de centralistisch ge
lelde maatschappU wordt geëxperimen
teerd. Dat is bijvoorbeeld het geval op
het gebied der erotlsch-sexuele verhou
dingen Rusland ls na 1918 uitgegaan van
(Ie algehele vrUheid op sexueel gebied.
..De burgerlUke echt ta burgerlük". zei
men en de communistische maatschappU
zal de mensen „plein pouvolr". volkomen
vrijheid op dit gebied moeten geven. Er
kwam vrijheid in de aexuele verhoudin
gen. tenrijl de Staat gemeenschappen
(tehuizen) atlchtte. waarin de kinderen
konden worden ondergebracht. Ook dit
experiment la niet geslaagd, zeide prof.
Mennicke De ongebreideldheid bracht
moellUkheden en apannlngen voor on
der de bevolking, waardoor men genoopt
w«« op andere manieren te experimen
teren. Men ging toen de «cheiding be
moeilijken. Er werden instanties ingeateld.
die in dergelUke gevallen moesten pro
beren een goede verstandhouding tussen de
-echte"-lieden te scheppen. terwUl de
termUn van «cheiding ateeds meer werd
verlengd. Men ging tevens de verantwoor-
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
71 Jaar geleien.
B. en W. hebben aan de gemeenteraad
WW toekomen het rapport van de com
missie van fabricage op een adree van de
«ér W. C. Wernlnk betreffende de dem
ping van een gedeelte «loot aan de Boele
asde. De commlaale «dvlaaeert tot demping
ven de gehele «loot. hetgeen ongeveer
J 350 zal kosten, onder voorwaarde, dat
de grond gemeente-eigendom zal blijven.
88 Jaar gelede^.
Uit een advertentie: vfije voorjaara-
Psjrdanmarkt te Gouda op Vrijdag 24 Mrb
Er. 8,3 8el«*«nheid zal door de
sfdellng Gouda en omstreken van de Hol-
i*bdse MaatschappU van Landbouw ean
"•noting worden gehouden van paarden
bijbehorende artikelen, goedgekeurd bU
*®4ilnkl|jk Besluit Namens hst bestuur:
ireebaart. voorzitter; A. van Veen.
ssetetart».
18 Jaar geleien.
Uit Boakoop: Van een gexln ln deze ge
meente werd de Inboedel gerechtelUk ver-
«®«ht. Het gehele meubilair werd door
**n Inwoner gekocht voor 45. Onder het
■snwezlge publiek ward daarna een col-
«cte gehouden, die ƒ47 opbracht. Voor
•it geld kregen de mensen hun meubela
m«te«n terug.
delUkheid der oudera voor 't nakomeling
schap naar voren brengen en dwong hen
tot het aanvaarden van die verantwoor
delijkheid door onder meer het opnemen
van kinderen in de «taataklndertchulzen
afhankelUk te stellen van financiële bU-
dragen, die voortdurend werden vergroot.
Men moest toen doorslaande redenen heb
ben om de schelding uitgesproken te krU
gen. In die tUd begon men in te zien. dat
gezinsvorming en huwelUkstrouw com
munistisch zUn en ongebreideldheid bur-
gerlijk is. Men ging prijs stellen op grote
gezinnen, waarvan de vorming werd ge
stimuleerd door onder meer het geven
van onderscheidingen aan moeders.^die
meer dan tien kinderen hebben (de zoge
naamde .Jieldenmoeders"). Ook bU dit
nieuwe experiment ziet men. dat men van
volkomen vrUheid is teruggekomen en
aan beperking van die vrijheid de voor
keur geeft en moet geven. Men zag dat
het eerste experiment tot onhoudbare
toestanden op het gebied der volkshyglëne
en gezondheid leidde, een experlmesfy dat
evenala de experimenten op economisch
terrein mogelUk was door de primitiviteit
van de bevolking. En thans is de scheiding
als ontbindingsfactor van het huwelUk in
Rusland moeilUker dan in enig Westers
land.
Eveneens werd geëxperimenteerd op
het gebied van de opvoeding en het onder-
wUs, maar ook hier kwam men van on
gebreideldheid terug en ging men de voor
keur geven aan geleldelUke breideling,
aan organisatie van de discipline en het
vestigen en stabiliseren van een autoriteit.
De centralistisch geleide organisatie
leidt echter, telde prof. Mennloke. op de
duor tot individualisering en de drang
naar vrUheid. Die vrUheid la nodig In
het belang van het wetenschappelijk den
ken. dat niet mogelUk is zonder con
tinuïteit. Ook deie individualisering uit
sich in Rusland, hetgeen blUkt uit een
steeda groeiende behoefte aan de geeate-
lüke geschiedenis van het Rusiache volk.
aan de literatuur, aan de drang om met
het peraoonlUk leven in aanraking te
komen.
In Amerika
Ook in Amerika wordt geëxperimen
teerd op economisch, erotisch-sexueel en
opvoedkundig gebied, experimenten,
waaraan spreker eveneens zeer veel aan-
acht schonk. Maar hier blUkt onmlddel-
lUk. zeide hU. een verschil met de gang
van zaken ln Rusland, n.l. de zin van een
vrije propaganda, die de mensen tracht
mee te krUgen. Die experimenten hebben
kans van slagen, omdat men civilistlsch-
collectivistisch en niet primitief denkt,
zoals in Rusland. De experimenten ln
Amerika hebben echter niet geleld tot
een nieuwe maatachappelijke organisatie,
zeide prof. Mennicke.
Tussen dte belde collectivismen. Ame
rika en Rusland, staat West-Europa,
waar men veel sterker aanvoelt de
betekenis van een samenleving in vrU
heid. een diep respect kent voor het per-
soonlUk leven en waar men huiverig Is
om de mensen te gebruiken ln een primi
tief gecentraliseerde of een geclvilideerd-
collcctivistische maatschappU. West-
Europa heeft tussen deze twee collecti
vismen een eigen taak. Het zal er nood
zakelijk zUn alle krachten intensief in te
zetten voor de oplossing van de problemen
van deze tUd, problemen die een gevolg
zUn van de psychologisch en politieke
spanningen in de verhoudfng tussen Rus
land en Amerika. Weet-Europa zal. zclde
spreker, ondanks het feit dat het tussen
twee machten in staat, de onverzaakbare
mogelUkheid moeten aangrUpcn en zich
aan de eigen taak wUden. waarvan de
vervulling de andere experimenterende
maatschappijen ten goede zal komen. Men
zal zich met hfind en tand moeten ver
zetten tegen een centralistische maat
schappU. maar ook tegen een experimen
terend Amerika. Dé zeer belangrijke
positie van West-Europa legt een taak op.
die niet verdoezeld mag worden door alle
mogelUke dreigementen en gevaren, zo
besloot prof. dr Mennicke.
„Hoe de dahlia de wereld
schoonheid bracht"
De heer H. Carlée sprak
voor dahlia-vrienden
De dahlia ia een wonderlUke plant, er
is er geen die haar evenaart of vervangen
kan. ook al door haar ongeloofelUke varië
teiten ln kleur en vorm. Het was over
deze zo bUzondere en toch zo algemene
bloem, dat de heer H. Carlée uit Haar
lem gisteravond ln Central sprak voor de
Goudse Dahliavereniging. Iedereen kent
deze bloem, in elk park. In elke tuin treft
men ze ln de nazomer aan. maar weinigen
zullen weten, dat Mexico hun vaderland
is. Daar groeien en bloeien ze, in de hoge
bergstreken. In 1784 kwamen de eerste
naar Europa, naar Madrid voor de Bota
nische tuin daar. Men vond ze mooi en
kooplui met initiatief waren er in die
dagen wel ging ze importeren. In 1R10
kwamen de eerste In ons land; met eef
collectie andere lmportplanten, voor cc*
Importeur in Jutphaas. De knollen, of
worteUtokken, zagen er echter zo arm
zalig uit. dat de koopman, die ze nog niet
kende, ze op de mesthoop gooide. Maar
er gingen er zich op die vaalt enige van
ontwikkelen en bloeien. Toen ging de
Importeur anders denken />ver dte armoe
dige knollen. Spoedig was de dahlia een
gewild handelsartikel en kort daarop gin
gen de ondernemende Nederlanders er
mee experimenteren.
Zoals tevoren met de tulpen probeerde
men ze zelf en ln variaties te kweken. Het
lukte en binnen betrekkelUk korte tUd
nam de Dahlia een „grote vlucht." In 1903
kweekte Hornsfeld de ploendahlla; wat
later kwamen de decoratieve- en de cac-
tusdahlia'a en na verloop van tUd waren
er duizenden variëteiten. De Nederlanders
exporteerden de fraaie bloemen over de
hele wereM. Maar toen wa» ook de handel
nog vrll^n waren de grenzen nog open.
De beperkingen van de huidige tijd heb
ben de animo bij kwekers en handelaren
sterk1 doen afnemen. Dat vertelde de heer
Carlée en hU gaf bovendien nog vele
nuttige wenken ook voor het kweken.
kruiaing van nieuwe eoorten en va-
:iten en tevens welke «oorten voor
instelling, ala «nUbloemen. of om uit
.ilanten. de meeste aanbeveling verdie
nen. Het was een interessante en voor de
dahlia-vrienden een leerzame lezing. Ze
werd voorafgegaan door de vertoning van
een kleurenfilm over de. vorig Jaar. In het
kader van bet regeringsjubileum te Den
Haag gehouden bloemententoonstelling
„Weatbrnekpark". Een film die, ln weer
wil van haar ayateemlooeheid in de op
namen. toóh door haar scherpte en fraaie,
vrU natuurgetrouwe kleuren, een lust
voor het oog waf.
GESLAAGD.
Voor het examen costumlère 'ls te
'sGravenhage geslaagd mej. B. Kraan,
alhier.
-DOCTORAAL EXAMEN WISKUNDE.
Atfn d« RUkfunlversltelt te Lelden ls
geslaagd voor het doctoraal examen wis
kunde onze oud-stadgenoot de heer A. H.
Langeraar.
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
U Maart t uur De Beérsklok: Gecombi
neerde bijeenkomst Oudheidkundige Kring
„Die Goude" en Natuurkundig Geoootschap.
•preker C. A. H. von Frlltag Drabbe ovar
„De luchtfotografie in dienst van de weten
schap".
12 Mbart uur Cantrsl: BUeenkomit Sme
denpatroons. spreker rr. DfcU* over „van
erts tot gereed product", vertoning film».
12 Maart 00 uur O.N.A.-tèrrelnt Voetbal
wedstrijd OJt.A.—The Rising ulope.
12 Maart IM uur VrU» Eving. Gemeente:
Bidstond.
12 Maart I uur Concordia: uitvoering mu
ziek- en revuegezelschap „De Fstoksnen
Bioscopen
ReOnia Bloieoop: Dltte. een fctensenkind
Schouwburg Bioscoop: Het verhaal van
een soldaat (met Bur«ess Meredith).
Thalia Theatsr: Anna Lans qnet Niveca
Lindtars en Arnold SJAstnand). Saterdag- en
Woensdagmiddag (3 uur): klndetorogramma
met „De rit op de locomotief.
Aanvang: 3. 7 en 1.15 uur. Vrljdgg 8 uur en
Zondag 3. 5. 7 en 8.15 uur
Apothekersdienstl
Steeda geopend de» nachta allééri voor re
cepten Apotheek Dee. Weathaven lit.
Herinnert U zich nog die
wollen dekens van vroeger,
gewaarmerkt mei loodje en
'met certificaat van wol
echtheid?
Weel U het nog
Wij beloofden niet de naam
te noemen van de fabrikant,
omdat hij op nog geen stuk
ken na aan de vraag kan
voldoen.
Maar als wij hem noemden
zou U verbaast zijn en als
U de deken ziet zult U hem
herkennen
Dit is de eerste aanbieding
in 10 jaar van dit fabrikaat.
Nu geen naamloze dekens
meer waarvan het wolge
halte maar een vraag blijft,
want nu koopt U vanaf
Zaterdag 9 uor een deken
met loodje die nooit te
verbeteren is.
dessins en
In' gebloemde
pasteltinten.
Grote twee
persoons maat
-■ KLEIWEG 25 - GOUDA
KRISTAL VITA VONK
Politierechter beslecht
twisten
De politierechter te Rotterdam ifeeft de
21-jarlge Goudcrakse schippersknecht
P. J. C. de J-. die geweigerd had zUn
woning te ontruimen, nadat hU daarto^
een vordering van B. en W. ontvangen
had. veroordeeld tot f 30 boete, subsidiair
15 dagen hechtenis
Een boete van f 20. subsidiair 10 dagen
hechtenis ls opgelegd aan de 28-Jarige
pluimveehouder J. S. uit StolwUk. die de
geiTieente-ambtenaar J. P. de Jager, die
met zijn rUwiel verdachte's huis pas
seerde, tUdens een twistgesprek enige
klappen had gegeven.
Een boete van f 7.50, subsidiair 3 dagen
hechtenis kreeg de 28-jarlge melkrljder-
caféhouder M A. V., te Bergambacht, om»
dat hU tijdens een twist, waarin het zou
gegaan zijn over de verkoop van het café.
waarin V zetbaas was. A. J v. Vliet met
een bierflesje een bloedende hoofdwond
had toegebracht en twee ruiten had inge
slagen van v. Vliet'8 auto.
Een boete van f 10. subsidiair 5 dagen
hechtenis werd opgelegd aan de 41-jarlge
Schoonhovense chauffeur A. C. A K.. die
op 9 Jan. J-l. L Burger nvet de gebalde
vuist een paar stompen had toegediend.
Veertien dagen gevangenisstraf kreeg
de 24-jarige Schoonhovense zilversmid
L T die uit de fabriek van A Meyer een
plaat zilver van 300 gram en ter waarde
van f 37 had ontvreemd.
De 58-jarige ReeuwUkse veehouder en
diens 21-jarige zoon W. J. K die op 22
December j 1 opzette'.ijk de koplampen
van W. Bunnlks auto hadden vernield, om
dat deze auto voor de woning van ver
dachten met de voorwielen op een dam
bij het dTaaien was gekomen. zUn resp.
veroordeel^ tot f 30 en f 10 boete, subsi
diair 15 en 5 dagen hechtenis
Voetbal.
SCHOONHOVEN'G.8.V.
Zaterdagmiddag speelt G.S.V. in de
zilverstad een vriendschappelijke wed
strijd tegen Schoonhoven. De opbrengst
zal bestemd zUn voor de daar ter stede
onlangs opgerichte vereniging van ouden
van dagen
r
Splonnage. Judith Coplon, beambte bij het
Amerikaanse departement van Justitie, en
Valentin Goebitsjef. SowJet-RusMsche func
tionaris bij de V.N.. zUn doof de grote Jury
op aanklacht van splonnage ln staat van
beschuldiging gesteld.
PLAATSELIJK NIEUWS
Boskoop
Verkiezing. B en W hebben de dag
voor de verkiezing van de ledon van de
gemeenteraad bepaald op 15 Juni 1949.
Chr. Houibewerkersbond. Alhier ls
opgericht een afdeling van de Chr. Hout-
bewerkersbond. Ala secretaris treedt voor
lopig op de heer J. Slingerland, Emma-
kade 63.
Moordrecht
Raadscandldaten van V.V.D.
De VolkspartU voor VrUheid en Demo
cratie heeft voor de gemeenteraad can
didal gesteld de heren: 1. J. Dirkzwager,
2. P. Goudriaan. 3. P. de Bruin. 4. J. van
Adrichem. 5. P. v. d Heuvel en 8. B.
Nieuwburg.
Gunning. Het bestuur van de school-
veréntging ..Samuel" te Polsbroek heeft
de bouw van een Jokaal aan de school en
diverse onderhoudswerken opgedragen ann
de firma J. Kasbergen alhier, laagste in-
schrUfster. voor -15.494.
Advprtcnti#
DE zaak voor OUDE KLARE,
wanlwij verkopen:
de bezoemde
f 5.70 per literkruik)
MARKT 66 - GOUDA
ouaelljKe compeuue
Jn:
;raaf 20; C. Pols
ds—N. Bos 2-0. W.
-2; C. Bos—A. ffe
Uouderak
Onderlinge competitie. „Het geruite
bord" zette zijn hulshoudelUke competitie
voort. De uitslagen zijn:
J OvpresJ. Burggraaf
G. SnoeU 0—2; B. Bos-
Ooms—J. Overes 0—2;
Kwaadstenlet 0—2; R. Overes—A. Evó-
groen 20. J. OveresM. Verstoep 20.
Voor volgende week staat een bezoek bil
Bergambacht op het program, terwijl
binnenkort tegen BleiswUk een wedstrijd
gespeeld zal worden om de Bondskam-
pioenstitei.
Bedankt. Cand. W. v. Tuyl te Utrecht
heeft bedankt voor het beroep van de Ned.
Herv. Gcm„ alhier. Hij bedankte eveneens
voor ReeuwUk en vier andere gemeenten.
Het beroep van Lopik nam hij aan.
Gevaarlijk spelletje
Het komt de laatste dagen voor. dat
jongens ap de spoorlUn GoudaUtrecht
ter hoogte van de Derde en Vierde Kade
stenen op de rails leggen, waarvan dan het
„genoegen" is dat de «tenen ln bet rond
vliegen als de trein er over heen rUdt.
De politie verzoekt de ouders hun kin
deren er op te wijzen, dat dit „spelletje"
gevaarlUk is voor de jeugd zelf en voor de
voorbUga^gers. die de kans lopen een stuk
steen tegen het hoofd te krUgen.
LID VAN COMMISSIE.
Onze oud-stadgenoot ir Chr. P. G. J.
Smit. plaatsvervangend directeur-gene
raal van de Statistiek, is benoemd tot lid
van een door de minister van Sociale
Zaken Ingestelde interdepartementale
commissie voor de werkgelegenheid als
coördinerend en adviserend orgaan voor
de handhaving en bevordering der werkge
legenheid. in het bUzonder ook ter bestrij
ding van de gevolgen van conjunctuur
schommelingen.
VACANTIEPLANNEN.
Het Gouds Vacantle-Comlté is voorne
men# ook dit seizoen vacantlegenoegens te
organiseren. Het heeft o.a. de volgende
plannen: driedaagse tocht naar Brussel,
tweedaagse tocht naar Limburg, driedaag
se tocht door ons land. eendagstochten
naar Holterberg. Brussel, vier provinciën.
Alkmaar. Montferland.
Haags Gerechtshof
Ontslagen van rechts
vervolging
De politierechter te Rotterdam had L.
van G. uit Gouda veroordeeld tót 15
boete of 10 dagen hechtenis wegens mis
handeling. Volgens verdachte had hU uit
noodweer gehandeld, omdat de andere
partU hem met een mes had bedreigd.
In hoger beroep vorderde de proc.-ge-
neraal bU het Haagse Gerechtshof daar
om ontslag van rechtsvervolging. Het Hof
heeft dienovereenkomstig arrest gewezen.
J. B te Gouda had de Geldschicterswet
overtreden en de politierechter had hem
daarvoor tot twee weken gevangenisstraf-
veroordeeld. Van dit vonnis kwam hij ln
hoger beroep bij het Haagse Gerechtshof,
want zo vertelde hU. hU had alleen maar
Iemand willen helpen, en geld geleend,
„zonder er dus e^n bedrijf van te maken.
Trouwens, hij had er nog geld op toe
moeten leggen.
De proc.-generaal voelde wel wat voor
de argumenten van verdachte, maar meen.
de toch dat de wet overtreden was. Hij
vond echter dat de «traf wel gewijzigd
kon worden en stelde nu voor twee weken
voorwaardelijk met drie jaar proeftUd.
Arrest over 14 dagen.
Na haar terugkeer uit Sankt Anton it
Koningin Juliana per auto naar Den Haag
gereden om in het paleis Lange Voorhout
de ministers te ontvangen, die deel
nemen dan de Benelux-conferentle. De
Koningin werd hartelijk toegejuicht btf
aankomst aan het palels-
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Naamloze vennoótschap opgericht.
Opgericht is de N.V. Handelsonderne
ming voorheen Paauw cn Terlouw, ge
vestigd alhier, die ten doel heeft de groot
handel ln chemicaliën, was #n poetsarti-
kclcn. teer en verfwareq, verpakte levens
middelen. hulshoudelUke artikelen. Uzbr
en stoalwaren. Oprichters zijn de heren
M Verzijl en H. M. Verzijl, kooplieden te
Dordrecht. Het maatschappelijk kapitaal
der vennootschap bedraagt tienduizend
gulden in aandelen van honderd gulden,
waarvan geplaatst en volgestort twintig
aandelen. Ieder der comparanten neemt
deel voor tien aandelen. De heer M." Ver
zijl is tot directeur benoemd, de heer H.
M. VerzUl tot commissaris, tevens gedele
geerd commissaris. Op de statuten def
vennootschap is de ministeriële verklaring
van geen bezwaar verleend.
Bergambacht
V.A.R.A.-»vona. De afd. Bergambacht
van de VA.RA'. hield voor de tweede keer
In dit seizoen een propaganda-feestavond
ln 't Cehtrum. Het optreden van het ac-
cordeonorkerst o. 1. v. Jan Vogel met
medewerking van Max van Praag. Llly
Ross en Frans Nlenhula, was een groot
succes. Toen de voorzitter, de heer C. Kap-
petUn, middernacht de bUeenkomst sloot,
kon men met genoegen op de avond
terugzien.
Hondenbelasting. Het gemeentebe
stuur treeft een waarschuwing gegeven
aan degenen, die nalatig zUn aangifte te
doen. dat zU houders van een hond zijn.
Indien de aangifte niet onmiddellUk ge
schiedt. zal proces-verbaal worden opge
maakt
Postkantoorhouder. In afwachting van
de benoeming van een postkantoorhouder
in de vacature, ontstaan door het vertrek
van de heer A. de Recht naar Reeuwijk,
treedt tUdelijk als zodanig op de heer Van
der Tooren, ambtenaar bij de P.T.T. te
Gouda. t
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.30
en 6.30 uiir ds H. Ewoldt. Ultgetr. Ned.
Herv Kerk 8.30 en 6.30 uur ds Blaak te
Geldermalsen. Geref. Kerk 10 en 6 uur da
Oldcmans te Lekkerkerk.
Haastrecht
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 10 uur
ds W. de Voogd van der Straaten Ned.
Herv. Geref. Evangelisatie: 5.30 en 5.30 uur
de heer G. de Peter. Geref. Kerk: 10 en
0.30 uur ds O. Vlsaer.
Hekendorp
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Predikbeurten. Ned Herv. Kerk. 10 uur
ds P. J. Steenbeek te Oudewater; 6. uur ds
Kleine te Rotterdam Geref Kerk: 10 en 5
uur ds B Rietveld te Krallngen Geref
Gemeente: 9.30 en 3 30 uur leesdlenet. Zater
dag 7 uur ds H. J. Lieten berg te VJaardln-
gen.
Ouderkerk a. d. IJssel
Predlkbeusten. Ned Herv. Kerk. 9 30 uur
ds H Schroten te Rotterdam 9 30 uur dt
W J. Kolkert le Vlaardingen. WDkgebouw
Lage weg: 30 en s 30 uur ds v. d. Ervt Braa*
te Elburg Geref Kerk: 0.30 en 113 uur ds
C, A- V: eugdenhll.
Oudewater
BurgerlUke Stand. Geboren Johanna
Petronella, d. v. J. A. Goudriaan cn A.
van Diën: Perrey Janncy Goslna. d. v.
B. K. Verboom en J. Apeldoorn.
Ondertrouwd. A. A. de Groot/ 33 J. en
M. J. Rietveld. 22 j A: G Hoogenboom,
29 j. en J. P. M. van den Heegen, 23 j.
Gehuwd: T. Rossien, 23 j. en A. v. Bua-
nlk. 20 J.
Overleden: B. Lakerveld, 71 J.. echtg.
van J. van den Nieuwendijk.
Woningen betrokken. De nieuw ge
bouwde gemeentewoningen aan de Oudo
Singel zijn alle in gebruik genomen.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk 9.30
uur: ds Exalto te Llnschotcn. 6 30 uur: ds
P. J. Stcenbeek. Geref. Kerk 9.30 en 6.jTO
uur; ds Wlelenga. Geref. Gemeente 9.30
en 6.30 uur: leesdlenst. Ver. v. Vrije Her
vormden (in Oud Katholieke Kerk) 10.30
uur: de heer D. VroegindeweU te Krim
pen a. d. IJssel.
Reeuwijk
Predikbeurten. Ned Herv Kerk: 930 en
3 u»' ds Bruin Ter Aa. Ned. Herv. Kerk
Sluipwijk: 10 en 5 uur de heer II. Ockerse
te Moordrecht. Geref Kerk: 10 en 5 uur
ds Maaskant ie Lelden Gebouw RehoboUt
Tempel Dlnfdag 7.30 uur de heer H. Oekerse
te Moordrecht:
Schoonhoven
VUf en vUflif Jaar getrouwd.
Op 14 Maart 1894 stonden Willem Rond
en Lena Edeling voor een eerbiedwaar
dige ambtenaar van de burgerlUke «tand
om ln de écht te worden verbonden.
Maandag zal het derhalve 55 jaar geleden'
zUn, dat deze plechtigheid werd voltrok
ken. De bruidegom, die in. 1875 werd ge
boren en bUn» 74 jaar is. geniet een uit
stekende gezondheid en verricht nog da-
gelUks met vol enthousiasme zUn werk.
HU i# werkzaam op een zilverfabriek.
Ook de bruid, die slechts één jaar jonger
is dan haar echtgenoot, mag zich in een
goede gezondheid verheugen, hoewel de
laatste Jaren de dokter nog al eens over de
vloer Is. Het echtpaar heeft vier kinderen.
Voorts zUn er zeven kleinkinderen en één
achterkleinkind.
„Land tussen drie rivieren".
Het ls een goede gedachte geweest van
de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer
„De Krimpenerwaard" om aan de cineast
Plet Maree de opdracht te geven een docu
mentaire film ovef de mooie waard te
laten vervaardigen. ZU vertelt van de be
langrijkste bedrijven, waarbij de vee
houderij de boventoon voert. Ook van
Schoonhoven zag men vele fraaie stads
gezichten. s Middags werd dit leerzame
filmpje voor alle scholen vertoond, waar
voor de jeud veel belangstelling had.
Stolwijk
Ouderavond. Woensdag is ln de eerste
openbare lagere school een ouderavond
gehoudèn. In plaats van de heer J.
Anker werd in de oudercommlsaie geko
zen de heer H. Anker. In de pauze was er
gelegenheid tot het bezichtigen van het
werk der kinderen. Het onderwUzend per
soneel zorgde voor afwisseling bestaande
uit zang en voordracht.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 7 uur
ds mr H van Ewijck. Ned. Herv. Evan
gelisatie: 9.30 en 6 30 uqr d« heer D Oskam
te Waddinxveen. Oeref. Gemeente: 9.38
en 4 30 uur leesdlenat
Waddinxveen
Dammen, De damvereniging „Ekcel-
klor" speelde de 23e ronde van haar huis
houdelijke competitie. De uitslagen «Un:
C. J. KortenoeverC. W. van Dam 2—0;
D. la Grand—G. Heeren 20; C. H. Kramp
H. Schuurhannes 2—0: A. van Hoven—
W. H. v. d. Laan 2—0; H. Troost—A. van
Ringelenstcln 2—0; F. M. P. Jacob!—D! la
Orand 2—0; W v. d. Heyden—G. Heereil
0-2.
BurcerlUke Stand. Geboren: Christina
Catharina, d. v. T W. VernooU en J. M.
HoudUk; Arle, z.'v. P. den Boer en L.
Stoffer; Cathalina Cornelia, d. v. P. Kroes
er» M. E. Huysmqp; Abraham, z. v. R.
Voerman en M. G. van der Drift; Cof-
stiana, d. v. M. Asscheman eo J. xW. P.
Bruggeman; Christina Frederlka Albrech-
tina, d. v A. H. Olie en G. Rook.
Ondertrouwd: J. Nederberg en K.
Arends; J. H. Eilers en C. de Waal.
Gehuwd: E. Tuitel en J. Hoogendoorn.
Moerkapelle
BurgerlUke Stand. Getrouwd: C. Brce-
dUk, 26 J. .en S. Rook. 23 J.
Predikbeurten. Ned. Herv. Gem. 9.30
en 6 uur: dienst Geref. Gem. 9.30, 2 en 6
uur: leesdlenst
Zevenhuizen
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: 10 uur
da J. J. StoutJeadUk (bidatond voor het ge-
waa): 7.30 uur de G C Tromp te Boakoop
(Jeugddienst); 2.30 uur K*P*1 d. Rotte da
J. J StoutJeadUk Geref. Ke
3.30 uur ds A. P. Hein er
Kerk: 9 30 en
N^ntLA!
ep Amst-E
ND—INDONESII
Java Amsterdam-Batavla p 10 Perlm
Poelau Laut Java-Amst p 11 Gibraltar
Polydorut 10 v Panaroekan te Soerabaya
Polyphemus Amëterdam-Batavia 10 v Ade
Salawatl Batavia-Amsterdam p 10 Malta
Ternate u v Rotterdam te Batavia
Walbalong Rott-Java p»14 Gibraltar
