O
ppAmaK
AD ASTDA
Ljjlcer
GOUD5CUE COURANT
XA/A AB.I N r -
de
ia april im
Donderdag begint te Batavia
de voor-conferentie
Duitsers zijn matig tevreden
met bezettingsstatuut
Zorgt dat op uw prestaties
geen smet wordt geworpen
Indonesische kwestie komt in
Alg. Vergadering der V.N.
5.380 Millioen dollar
was
bakkers
Truman legt het Pact
voor aan de Senaat
Verliezen in
Indonesië
Iculator
DIENDEN
EN J
>ON
iiüewerk
^EVER
„Voor onze jongens in Indonesië”
voor één man in Nederland
GROOT
Fraude in plaats van
liefdadigheid
Hongaars parlement
ontbonden
voor hulp aan Europa
14 Nazi-diplomaten
schuldig bevonden
Spoed gewenst
Slechts Noorwegen, Belgiëen Zuid-Afrika
stonden achter Nederland
Regeringscrisis in
Griekenland
1
Woensdag 13 April 1948
Prijs 10 cent per nummer
88ste Jaargang No 22644
PrÜ» abonnement
Bureau Markt 3L Telefoon 2743.
Directeur-Chefredseteur
8. H. VAN DEK KKAATS
Postrekening 48400.
•nde verl
lorteerd:
k pen. De nieuwba
1 V af. de oudbakkei
van
rika,
Eet smakelijk
)H. VERWEW
di
KIJKER
y
f
j
EEN
ediende
MMERDAM”
ZWAMMERDAM.
Havenstaking in Londen
breidt zich uit
AREN
De politie beeft een verzekeringsagent,
de 23 jarige 3. 3. nit Amsterdam gearres
teerd, verdacht van fraude.'
per week
per maand
per kwartaal
beter
geen
tegen wie
icataan, zijn
K
/EG 46 - GOUDA
temp
mo
titeldheid
srkera
n het
-j van
i tranaport-
irbben aan-
8 14.238
68-
da:
aanl
had
Zaandi
gesmol.....
laarzen, die de mat
in zijn blote voetei
AprL
leerde
hadden gehoopt, dat
Donderdag een aam
geven, dat zij naar t
den.
Overig
enige 1
«telijk
droog
Zuldwestefljk'
temperatuur.
14 April
AANNEMINGEN
or zen om I
de volgende-
Wl.l mm.
W.Z.W. 4.
1.1 gr. C.
11.2 gr. C.
j >.l gr. C.
t Motregen.
f 030
'flM mtDQMMT
/3.T8 MMKTMMNr
deze geallieerde
de Duitse leidera
er de vraag, of de
misschien zekep-
■ent Sowjet-Russische
ir de opheffing van de
waardoor de Weste-
zouden worden nieuwe
sesprekingen over de
geheel te beginnen.
het nuttig
luitse staat
levaart
ril voor 4 uur. Gepas-
Amsterdam 2. Zaal:
letterdam: Wuta. Van
Ireevaart Onderneming
Sprong; L«y Van
an Groezen Werken-
Visser: Onderpemldg.
Anna. Gort Hengelo!
•knesMt Agatha. Van
te I
f, ot
antwoordde
besprekini
dig zal
iutoi
Afnemende maan
Zon op 5.44; onder 1».3«
Maan op 22.41onder 4.0»
tvteerkundig
W AARNEMING
Hedenmorgen om uur 4» werden t*
Rotterdam de volgende weerkundige waar
nemingen gedaan:
Barometer
wind
Tempera tuur
Max. temr
Mln temr
Weerszei
bijeengekomen om
':hten zij het
eens.zUn, toe
ir herstel van
wensen"
de geest,
mogendhedenbesprekingen zouden begin
nen.
Do Amerikaanse verbindingsofficier, die
als woordvoerder van de Westelijke
geallieerden optrad bij het overhandigen
van de boodschap, stelde de leiders van
de parlementaire vergadering voor hun
besprekingen op Donderdag aanstaande
niet te beperken tot het bezettlngsstatuut
doch er ook de hangende grondwets-
kjvesties bij te betrekken.
De Jong
itlena. Pot.
knn Heinrich. Snels:
Chenier Van Rosaum;
n Eersel; Turbl De
ae: Esperance. Dangen:
tor 2, Van Landeghem:
e Vries: Vriendschap.
Mlicquart; Margaretha.
wterloo; Delft, Lesage;
Dijk; Horna. Ruiten-
RW I Veldman: Ala-
1. v d Giesen: Cart
iland Geldner, Schreu-
Van Heijgen; Wllcor.
I Koenen: Jaco, Gou-
sr 2. Dane; Fatima, v.
Meerache: Margerie-
erg. Promp
JERICHTEN.
I. Katoenh.) Rotterdam
Ing one inch staple ex 1
a (excl. alle rechten)
,23'/i per kg.
In een café te Amsterdam ia een
'8-jarige darmbewerker uit Amster-
iam gearresteerd die vet te koop
ibood. Later bleek dat hij dit vet
1 gestolen uit het abattoir te
lam. Bij fouillering werd half
ilten vet gevonden In de lies-
- J,e de man droeg en want
ten staken.
-~'comst bereikt
ingsstatuut voor Duiti-
effent voor de totstand-
Westduitse Republiek
b-7jerlijk toezicht. Deze
■oerd bereikt tijdens een
het ministerie van buiten
te Washington. V.l.n.r.
(Amerika), Ernest Devin
en Robert Schuman
(Frankrijk).
taald voor die jongens in de Oost, die een
schriftelijke cursue volgden.
3, die tol directeur vnn do stichting be
noemd w», op een salaris van 333' per
maand, leefde er goed van. H(j was ge
kleed in een kapiteinsuniform, organiseer
de eetpartytjes en drinkgelagen en reed
In auto’s rond.
De politie begon zich voor hem te inte
resseren en bU een onderzoek bleek, dat de
accountants, die door 3. benoemd waren
en die xeer onvolledige rapporten uit
brachten, geen accountante «Un. Tegelij
kertijd diende het bestuur een klacht tegen
J. in wegens fraude. Men bad namelijk
ontdekt, dat hij valse handtekeningen
onder kwitanties zette.
A.F.P mpldt, dat het Hongaarse parle
ment gisteren Is ontbonden. De nieuwe
Hongaarse kamer zal 8 Juni bijeenkomen.
Het Huls van Afgevaardigden heeft met
254 tegen 48 ste.mmen het wetsvoorstel
tot verlenging van de Marshallhulp met
een jaar goedgekeurd en een bedrag .pan
5.380 000.000 dollar gevoteerd. Een drietal
voorstellen tot verlaging van dit bedrag
werden verworpen. In het wetsontwerp
wordt het particuliere bedrijfsleven uit
genodigd een bedrag, van 272 millioen
dollar te investeren in herstelprojecten
in Europa.
-e-
J was aanvankelijk sergeant bij het
korps aan- en afvoertroepen en organi
seerde in die tijd een ontspannlngsclub
voor militairen. Toen zijn divisie naar
Indonesië ging, bleef hij in Nederland
achter en ging door met geld in te zame
len „Voor onze jongena in Indonesië”, zo
als hij zelf zeide. Hij vond echter dat er
toch wel enige contróle nodig was op het
werk en een bestuur ontstond, waarvan
een mdkelaar, die hem een kantoor in
bruikleen afstond voorzitter werd en een
Ingenieur van Rijkswaterstaat uit Heem
stede secretaris-penningmeester. Zo ont
stond de stichting „Thuisfront-actie De
Bougies". Twee acquisiteurs werden la
dienst genomen, die het gehele land af
reisden voor giften en gaven.. Eén van hen
zamelde in de laatste helft van 1948 reeds
40.000 tot 50 000 gulden in. De stichting
stuurde van dit geld pakketjes naar Indo
nesië met voetballen en voetbalschoenen;
er werd een maandblad gedrukt. Contact
genaamd, en er werd 75 pet cursusgeld be-
De heer Cochran, voorzitter van de week van de commissie van de
Ver. Naties voor Indonesië, zal de openingszitting van de besprekingen
tussen de Nederlandse delegatie en de Republikeinse delegatie presi?
deren. De opening is bepaald op Donderdag des voormiddags halfelf
plaatselijke tijd. Als voorzitters van de delegaties zullen optreden
dr Van Roijen en Mohammed Roem.
De heren Mdh. Roem en All Sastroa-
midjojo zijn met het vliegtuig van de
Unci te Batavia aangekomen. Op de
vraag, of en wanneer hij resultaat ver
wacht. antwoordde Moh. Roem dat, wan
neer de besprekingen tot resultaat lelden,
dit spoedig zal zijn. Een aantal republi
keinse autoriteiten, de heer Cochran en
enige andere vertegenwoordigers van de
Unci waren ter begroeting op het vlieg
veld aanwezig.
Zaak-Mindszenty ep agenda
der Algemene Vergadering
De Algemene Vergadering der V.N. heeft
besloten de bespreking van de jongste
processen tegen de Hongaarse primaat
Kardinaal Mindszenty en tegen de 15 Bul
gaarse predikanten op haar agenda te
plaatsen- De stemverhouding was 30 voor,
7 tegen, 20 onthouding. Voor het debat
protesteerden Hongarije en Bulgarije
telegrafisch te^en het voorstel tot bespre
king. Denemarken, Noorwegen, Ijsland en
Zweden maakten bekend, dat zij niet voor
bespreking waren. Cohen (VA) gaf al»
zijn oordeel te kennen, dat deze aan
gelegenheid wel onder het handvest der
V.N. thuis hoorde: Volgens Panyoesjkln,
de Sowjet-Russische ambassadeur in de
V.S., trachten de voorstander» van een
bespreking Hongaarse en Bulgaarse mis
dadigers, die verkozen hebben hun landen
te verraden, in bescherming te nemen.
De voorlopige federale regering maakte
op Hr. Ms. torpedoboot jager Evertsen
een tocht in de baai van flatavia. Vice-
admiraal Pinke onderhoudt zich met zijn
gasten. Geheel links raden Achmad
Koesono Negoro, wall negara van Oost-
Java, daarnaast op de rug gezien de heer
Hilman Djajadiningrat, gouverneur van
Batavia en ommelanden, verder naar
rechts admiraal Pinke, prof. Husein Dja
jadiningrat, procuréur-generaal mr H. W.
Felderhof, de pangeran Kartanegara, en
de directeur van het kabinet van de
Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon,
dr P. J. Koets.
pers: Gesehwisterllebe
>ven, Hemer.
1US; Aljea, Verbeatk:
rtWeide. Van Kerck-
ree; Saigon, Molewljk;
Ajur, Kanon; WuUch.
Boekhorst; Hoop op
lelnunion De Bruin:
tng; DlavQiezu, Fort-
Alphen; Patrie. Van
Dassen; Eiber De
Eleonora. Verberght;
Gerard. Tromp; Hele-
Kerkhoven; Maas-
ming. Feenetra: Pierre
iUu», Nauwelaerts: No-
I, Brijder; Louise, De
>n; Leviathan Flipten;
o 34, Brugman; Petro-
izabeth. Teuben; An-
i W, Kostanje; Frisla.
en. Hendriks; Adriana,
ewil; sebouwenbank,
i 31, Kleijburg; Sebas-
na. Jiskoot; Berry.
Jeanna. Weckx; St
Steen; Isala Veldman;
Sf Wlvina. Stee*; Ca»-
rs. Van Leeuwen; Spe-
Stienstra; Margareuia,
Speksnijder; HeAcor,
is: Gejopl Nol; Rival.
.Graaf Adolf. Snoeij;
Mea, Mastenbroek: De
itie. v. d. Veen; Eben
itonle. V; d. Linden;
Neeltje, Ruitenberg;
Dema Van Riemsdijk;
envaart. Veld; Gerard
i, ATwids: Marie. Wll-
SasM; Wijkdienst 12.
r; WlUnaJo. ReUmers;
ral 8. Wijnen; Gerarda
nberg; De Goede Ver-
Broedertrouw Schut;
Pandorie. Thtjssen;
Antontus. Van Zoest;
elly. Schot; Herman,
Schot; Ingona, Janse:
Vadis, Vroegrijk; Al-
t, Bartelds; Elisabeth,
m; Speculant. Tijssen;
tau Chalon Walch.
Vermaire; Jungfrau
ItnmcrDe Graaff: N*s-
obskade. De Gelder; j
ia, Peters; Artemisia.
reman; Primula. Hess;
Reus, Krabbebank.
Het AmerlkaanK tribunaal voor oorloge^
misdaden te Neurenberg heeft 14 van de
19 voornaamste diplomaten van Hitler
schuldig bevonden aan misdaden tegen de
menselijkheid. De overige vijf werden
vrijgesproken. Bij de 14 personen, die aan
dit onderdeel van de aanklacht schuldig
werden bevonden, bevinden zich: Ernst
von Weissacker, voormalig staatssecretaris
bij het ministerie van buitenlandse zaken
en ambassadeur bij «het Vatlcaan; Hans
Lammers, rijksmlnister en chef van de
rijkskanselarij; Richard bgfre, voormalig
minister van voedsel en landbouw; Otto
Dietrich, staatssecretaris aan het ministe
rie van propaganda; Gottlob Berger, ftief
van het hoofdbureau der S.S.
Vrijgesproken werden o.a.: Otto vón
Erdmannsdorff, plaatsvervangend chef aan
het ministerie van buitenlandse zaken;
Otto Meissner, voormalig chef der kanse
larij van de president.
Meissner en Erdmannsdorff,
thans geen aanklachten meer b<
vrijgelaten.
gadering. D
grondslagen
Naties zelf.
De Noorse afgevaardigde. Arne Sunde,
zeide, dat het de Veiligheidsraad en niet
de algemene vergadering was, die de
bevoegdheid had in deze kwestie op te
treden. De vraag kon gesteld worden, of
een bespreking door de Assemblee niet
schadelijk zou kunnen zijn voor de onder-
handellngen, die spoedig tussen Neder
land en de Republiek te Batavia zullen
beginnen. Het zou beter zijn, aldus Sunde.
op het ogenblik geen stappen te doen.
De Grote Drie heeft overeenkt
over een bezettingsstatuut i
land, dat de weg effent voor i
koming van een Westduitsc
onder geallieerd burgerlijk toezicl
overeenkomst -oerd bereikt tijd»
bespreking op hc«
landse zaken t:
Dean Acheson (Amerika),
(Engeland) en Robert
De regering .maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Koninklijke Marine:
Overleden t g.v. oorlogsverwqnding op
9 April 1949:
Mar. 2 z.m. W. G. Govers uit Haarlem
Koninklijke Landmacht:
Gesneuveld 17 Maart 1849:
Soldaat W. J. Bink uit Gilze^Rljen
Soldaat H. G. Schansert uit Almelo
Gesneuveld 18 Maart 1949:
Huzaar C. Slabbekoorn uit Helen.
Gesneuveld 19 Maart 1949:
Korp. J. H. M. Wulms uit Odlllin-
berg (L.).
Gesneuveld 27 Maart 1949:
Huzaar le kl. J. G. Bloemsma uit
Hilversum.
Gesneuveld 28 Maart 1949:
Sold, le kl. P. H. Peulenuit Belfeld (L.1
Gesneuveld 30 Maart 1949:
Sold, le kl. J. Seekles uit Breskens
Gesneuveld 1 April 1949:
Majoor H. J. Balfoort uit Haarlem.
Sold. P. Dijkhuizen uit 's Gravenhage
Sold, le kl. H. Hulst uit Staphorst
Sold. L. A. van den Oord uit Kerk-
driel (gem. Driel).
Sold. G. B. Schurink uit Losser (O.).
Sold. A. van der Zeeuw uit. Leiden.
Overleden t.g.v. oorlogsverwonding op
2 April 1949:
Sold, le kl. J. D. Posthuma uit Roer
mond.
Gesneuveld 4 April 1949:
Korp. J. van Polanen Petel uit Drle-
bergen-Rijsenburg.
President Truman heeft het Noord-
tlantische Pact ter ratificatie aan de
egezonden.
begeleidende bc~
„De landen van
Pact hebben
■reenkomste-
vrede en u
*- verzekeren,
en dat de
terre-
atlantische
Senaat toe»,
In de begeleidende boodschap zei
Truman: „De landen van het Noord-
atlantische Pact hebben gezien, dat
plechtige overeenkomsten, die bedoeld
waren om de vrede en de rechten der
kleine landen te verzekeren, een voor een
werden gebroken en dat de volken van
deze landen door terreur en onderdruk
king van hun vrijheid werdep beroofd. Zij
zijn vastbesloten, dat hun landen niet, een
voor een. hetzelfde lot zullen ondergaan.”
Ofschoon het Atlantische Pact „slechts
een stap hoewel een grote op weg
naar vrede is”, zei Truman, dat geen
alleenstaande daad, hoe belangrijk ook,
tot de vrede zal lelden. „WU moeten
geduldig en zorgvuldig blijven werken en
voortgaan met practische en realistische
stappen naar gelang van de omstandig
heden en gebeurtenissen, die zich dan
zullen voordoen, om het bouwwerk van
de vrede hecht en innerlijk gezond te
maken."
„Ik geloof, dat het Noordatlantische
Pact zulk een stap is, gebaseerd op de
werkelijkheid van de toestand, waarin wij
ons thans bevinden en gevat binnen de
4 termen van het Handvest der Verenigde
Natie* en de grondwet van de Verenigde
Staten”
„In de overtuiging, dat het Noordatlan
tische Pact een grote vooruitgang betekent
bij het in vervulling doen gaan van de
wens van het Amerikaanse volk, dat een
rechtvaardige en duurzame vrede wordt
bereikt, «verzoek ik het advies en de toe
stemming van de Senaat tot de ratificatie
ervan.”
De ministers-presidenten van West-Duitsland zijn te Bonn
het bezettingsstatuut te onderzoeken. In een communiqué juicl
bezettingsstatuut, waarover Fransen, Amerikanen en Engelsen het
als een aanzienlijke voortgang van het Duitse volk op de yveg naai
■de souvereiniteit. Zij betreuren echter, dat „belangrijke Duitse
onvervuld zyn gebleven. De waarde van het statuut zou afhangen van
waarin het werd uitgevoerd.
Van geallieerde »yde 1» aan de parle
mentaire raad te Bonn een boodschap
gezonden, waarin er by de vergadering,
die Maandag het werk aan het grondwets
ontwerp stopzette nadat de sociaal
democratische party het ontwerp voor
onbruikbaar had verklaard, op aan wordt
gedrongen een agenda op te stellen voor
de bespreking, welke Donderdag aanstaan
de met de drie militaire gouverneurs
gehouden sou worden.
Naar aanleiding van
boodschap zijn onder c1
speculaties ontstaan ovei
westelijke geallieerden
heid bezitten omtrer
voorbereidingen vooi
blokkade van BerlOn,
lijken gedwongen zc
viermogendhedenbes.
Duitse kwestie als geheel te
Men meent, dat de Westelijken
zouden oordelen dat een Westduitse staat
een feit werd alvorens dergelijke vier-
Dagorder van generaal Spoor:
Naar eerst thans blijkt uit het week
blad voor de Nederlandse strljdkrachteh
in Indonesië. Wapenbroeders, heeft de le
gercommandant. It.-generaal Spoor op 24
Maart j.l. een dagorder aan de troepen
in Indonesië uitgevaardigd:
„Ondanks de door mij herhaaldelijk in
woord en geschrift gegeven waarschu
wingen en zeer pertinent gestelde op
drachten, dat elk militair van het leger
in Indonesië zich’ onder alle omstandig
heden heeft te gedragen als een goed sol
daat betaamt in zijn behandeling van ge
vangenen en in zijn optreden tegen ver
zetslieden. in zijn omgang met de bevol
king en ten opzichte van de eigendommen
van anderen, bereiken mij toch nog tel
kenmale vermeende klachten over door
militairen gepleegde misdragingen.
Vele van deze klachten blijken bij nader
onderzoek te berusten op „geruchten" en-
bevatten vaak slechts een kern van waar
heid, doch zijn schromelijk overdreven of
geheel uit de lucht gegrepen. Bovendien
is het duidelijk, dat in verschillende
gevallen de aanbrengers van deze
klachten niet gedreven worden door
het prijzenswaardige streven om recht
te zoeken waar vermeend onrecht
wa> gedaan, doch bedoelde klachten
mét politieke bedoelingen wereldkun
dig maakten. In stede van zich tot de
bevoegde autoriteiten te wenden, werd
hierdoor de Nederlandse zaak en de naam
van het leger In binnen- en buitenland
vaak ernstige schade berokkend.
Toch kan Ik mij niet losmaken van de
gedachte, dat er gevallen zijn, waarin door
enkelingen somtijds wordt opgetreden op
een wijze, welke ontoelaatbaar moet wor
den genoemd. Ik heb u steeds voorgehou
den, dat de militair zich onder alle om
standigheden heeft te gedragen naar dé
erecode, welke de soldaat siert:
Wanneer het op
deze zitting van
zou blijken de kl
nemen, zou er
Assemblee de
agenda plaatste.
De afgevaardigde van India, Setalvad,
voerde hiertegen aan, dat de Indonesische
kwestie van groot belang was voor Zuid-
Oost-Azië en de wereld in het algemeen.
Hij wees er op. dat enige tijd geleden
negentien leden van de Ver. Naties te
New Delhi bijeen waren gekomen om deze
kwestie te bespreken en om de Veilig
heidsraad steun te geven voor het vinden
van een oplossing. In dit verband zou
bespreking van de kwestie door het voor
naamste orgaan van de Ver. Naties zeer
goed zijn, aldus Setalvad.
Verder zeide Setalvad, dat de Indone
sische Republiek ais zodanig door ver
scheidene landen was erkend en in feite
ook door Nederland zelf, blijkens door
Nederland met de Republiek aangegane
internationale overeenkomsten.
Ook Zafroellah Khan van Pakistan ver
klaarde, dat de Indonesische kwestie een
van de grootste bedreigingen van de vrede
was. Sedert de kwestie voor de Veilig
heidsraad heeft gediend, zo betoogde hij,
was de situatie in Indonesië, uit het oog
punt van het verkrijgen der onafhanke
lijkheid voor het volk van Indonesië,
voortdurend slechter geworden.
SS
WEINIG VERANDERING
Weerverwachting. tneegedeeld door het
K.N.M.I. in De,- Bilt, geldig van Woensdag
avond tot Donderdagavond:
Vannacht op enkele plaatsen in bat Zuiden
vin-, het land vorming van nevel of mist,
tens veel bewolking met plaatselijk
regen of motregen. In Dlmburg en Oos-
Npord-Brabant echter overwegend
r. Matige, later vrij krachtig*
pa wind. Weinig verandering vaa
De algemene vergadering van de Ver.
Naties heeft Dinsdagmiddag In plenaire
zitting besloten de Indonesische kwestie
op haar agenda te plaatsen. Dit besluit
werd genomen met 41 tegen 3 stemmen,
by 12 onthoudingen. Tegen stemden Ne
derland, België en Zuld-Afrika. De lan
den, die zich van stemming onthielden,
waren: FrankrUk, Groot-Brittannlë, Grie
kenland, Luxemburg, Noorwegen, Peru.
Zweden, Turkye, Venezuela, Argentinië,
Denemarken en de Dominicaanse Repu
bliek.
Tevoren was een voorstel van Noor
wegen, om het besluit op te schorten in
verband met de komende ondarnandelin-
gen te Batavia, verworpen met veertig
tegen tien stemmen, bU ze» onmqudingen.
De algemene vergadering aanvaardde
eenstemmig de aanbeveling van <fe agen-
da-commissie om de Indonesische kwestie
te verwijzen naar de politieke commissie
nummer een, tenzij deze commissie we
gens tijdgebrek de kwestie aan de com-
missie-ad-hoc zou moeien overdragen.
De agendacommissie had reeds, op
voorstel van India en Australië, aan
bevolen, dat de kwestie op de agenda van
de algemene vergadering zou worden
geplaatst.
De Nederlandse vertegenwoordiger,
Snouck Hurgronje, verklaarde, dat zijn
regering van mening is, dat bespreking
van de kwestie tijdens de huidige zitting
van de algemene vergadering schadelijk
zou zijn voor de Ver. Naties. Hij stelde
de vraag, wat het werkelijke doel was
van een dergelijk debat. Is het om een
oplossing te bevorderen, of is het om
verwarring te stichten?, aldus zeide hij,
is het om de partijen tot elkaar te bren
gen of is het om ze tegen elkander op
te zetten? Het antwoord hierop moet
gegeven worden door de algemene ver
gadering. Dit is een kwestie, die de
-rMkt van de Verenigde
TTLAANDEREN heeft te kampen met
I V werkloosheid. Vooral In het vlasgebled
m»»kt men moeilü» tfjden door. Het
nijvere stadje Kortrijk is somber. Ronse,
waar Kijker vóór de oorlog een» is
geweest ter gelegenheid van een bezoek
aan de taalstrijder Florimond Grammens,
die er met de schllderkwast op uitging,
zucht onder het wegvallen van de export
nasr Argentinië.
Kijker heeft bU enkele bevoegde instan
ties geïnformeerd naar de oorzaken van
deze ontwikkeling. Niet altijd waren de
antwoorden gelijkluidend, soms schenen
de inlichtingen elkaar tegen te spreken,
doch ah Kijker de legpuzzles ineen past,
krijgt hij het volgende beeld:
Na de bevrijding van België heeft de
overheid daar gestreefd naar een zo
volledig en spoedig mogelijk herstel van
normale toestanden. De mensen zaten met
lege linnenkasten en slecht voorziene
kleerkasten. Laten zij zo spoedig mogelijk
worden gevuld, zei de regering. Dus zo
mln mogelijk uitvoer, zo veel mogelijk
productie voor de binnenlandse markt.
f Wat het kost, komt er minder op aan, als
de mensen maar worden geholpen.
Dat lieten de fabrikanten zich geen
tweemaal zeggen. De productie steeg.
Fabrieken en fabriekje* vermenigvuldig
den zich. Oude machines, die vóór de
oorlog niet mee konden, omdat ze
oneconomisch waren, werden opgelapt.
Met zulke prijzen kon elke machine mee!
Voor de mensen gold hetzelfde. De
fabrieken vochten om arbeiders, leder kon
een textielfabriek drijven. Beenhouwers
werden textielfabrikant, zo vertelde een
Gents fabrikant Kijker. De belastingen
waren hoog, dus een paar arbeiders meer
of minder gaf niet.
Op die manier kon de textiel merk
waardig spoedig vrij'komen. Het was wel
duur, maar men kon het krijgen. De grote
schaarste werd overwonnen. In enkele
jaren had de vrije economie het wonder
volbracht. Ook Nederland had braaf
geholpen buurman België van textiel te
voorzien. In 1948 nam het bijna 20»/t van
de Belgische textielinvoer voor zijn
rekening, tegen nog geen 2 in 1938, toen
Duitsland een derde van de Belgische
invoer verzorgde.
Hoe was het immer* in Nederland na
de bevrijding gegaan? Den Haag wist van
onze lege linnenkasten, maar het viel
dood op een textielpunt. Het wil er van
daag tegen Pasen nog om vechten! In Den
Haag gilden alle ministers en ambtenaren
in koor: Exporteren en deviezen! Of de
Nederlandse arbeiders zonder hemd onder
hun bovenkleren liepen, kon de heren
weinig schelen. De beste kwaliteiten
gingen onverbiddelijk het land uit en de
rommel was voor de eigen mensen. De
prijsbeheerslng voerde een strijd op leven
en dood om elke cent verhoging van een
of ander product. Maar in het buitenland
mochten de fabrikanten nemen, wat ze
konden krijgen. Hoe hoger prijzen, des
te meer deviezen. Den Haag sloot handels-
verdragen, maar maakte o.*, de Belgische
textielfabrikanten razend door .allerlei
chicanes, om de Invoer van producten,
waarom wij verlegen zitten, toch maar zo
moeilijk mogclijk te maken. Een Belgische
textielman vertelde vol heilige veront
waardiging Kijker van een Haagse
circulaire, waarin wer^ gezegd: als gij in
België koopt, bedingt dan een zo lang
mogeljjk crediet; als gij naar België ver
koopt, dan moet ge onmiddellijke betaling
eisen. Zo is Den Haagt riep de man uit.
Doch aan de vruchten zal men alle
bomen kennen. Toen de Belgische binnen
landse markt was verzadigd, bleek de
wereldtextielhonger voor een aanzienlijk
deel te zijn gestild. Het te sterk uitge
breide productle-apparaat moest inkrim-
De nieuwbakken fabrikanten vielen
de oudbakken machines werden aan
de kant gezet, de niet vakkundige arbei
ders gingen er het eerst uit. Het hoge
Belgische prijspeil begon zich te wreken.
In Nederland had men juist trachten te
waken voor oneconómlsche uitbreidingen.
Wel had men zoveel mogelijk machines
vernieuwd, en het laag gehouden prijspeil
maakte de export gemakkelijker.
In wezen heeft de zaak ook een politieke
ondergrond: in België hebben de regerings
partijen geen maatregelen aangedurfd, «iie
voor de populariteit wat gevaarlijk waren,
In Nederland heeft men dat wel gedaan,
evenals men dat zelf* in Engeland nu nog
doet. Waarschijnlijk is dit bitter in de
mond, echter voor het economische hart
gezond.
Nu nog een practlsch voorbeeld van de
waarde, die Benelux kan krijgen.
„Waarom zijn ook hier de prijzen t
textiel zoveel hoger dan In Ameri
terwijl de lonen daar twee driemaal
K'jk °°g Z^n hler Ot ons7" vroe<
De Belgen, die ook wel degelijk hun
grote, wetenschappelijk berekende econo
mische plannen hebben, bestudeerden deze
kwestie terdege. Een Amerikaanse textiel
fabriek, zo vertelde men Kijker, produ
ceert dag en nacht met enorme machines
een en hetzelfde product, in ten hoogste
twee kwaliteiten. Dat kan, omdat zij voor
150 millioen mensen produceert. Zo'n
«brick werkt veel goedkoper dan de
Belgische kunnen. Kijker sprak een
fabrikant, op wiens fabriek door honderd
arbeiders zestig verschillende artikelen
werden vervaardigd, een gevolg van een
klein afzetgebied. De Belgen hebben ook
eens nagegaan of bij hen zo’n machine
rendabel was te maken, maar de fabriek
zou bij acht millioen Belgen en een
wereld vol handelsverdragen geen lonen
de afzet kunnen vinden. Het wordt echter
heel anders, als zo'n machine voor de
werk6" mill,oen van Ben»lux kan
Een mooi beeld, nietwaar? zegt Kijker.
Doch alweer is oppassen de boodschap.
België en Nederland zullen met elkaar
moeten overleggen, hoe hun hulpbronnen
net beste voor het geheel kunnen worden
ingeschakeld. Een zekere inperking van
de vrijheid zal noodzakelijk zijn. De
Belgen zijn echte individualisten. De
Belgische fabrikant hangt hartstochtelijk
vrijheid. Hij is niet zo gemakke-
Hjk in het gareel van allerlei overeen
komsten te spannen. Nederland is anders,
in Nederland kent men al van ver vóór
de oorlog een Textlelconventle. die de
Belgen on* eigenlijk schijnen te benijden,
omdat zo’n instelling heel wat misbruiken,
waardoor allerlei verliezen ontstaan, kan
vóórkomen.
België en Nederland zijn allesbehalve
landen, die elkaar Industrieel gemakkelijk
•anvullen. Wat geestesgesteldheid betreft,
gaat het waarschijniyk beter. Dat is nog
wel een afzonderlijk kolommetje tot slot
De Griekse premier, Sofoells, heeft
kpning Paul het ontslag van zijn kabinet
aangeboden. Tevoren waren onderbande-
llngen gevoerd tussen de leiders van de
regeringspartijen om een oplossing te
vinden voor de situatie, die was ontstaan
door de weigering van Markezlnis, de
leider van de nieuwe partij, om als
minister zonder portefeuille af te treden.
Markezlnis wordt ervan beschuldigd be
trokken te zijn bij devlezen-smokkelarij.
Behandel gevangenen streng, doch men-
selljk en rechtvaardig;
Bezorg de bevolking geen overlast, waar
lit kan worden vermeden;
Ontzie andermans eigendommen te allen
tijde, tenzij de gevechtsactie te dien aan
zien onvermijdelijke maatregelen vereist;
Speel nimmer eigen rechter, dat Is niet
uw taak, noch uw bevoegdheid.
Ik wil hier in dit verband nogmaals aan
halen, hetgeen ik in mijn dagorder van 18
December 1948 tot u zeide:
Beseft, dat gij geen krijgsvolk zyt, doch
brengers van recht en veiligheid aan een
bevolking, die reeds te lang zuchtte on
der terreur en onderdrukking. Veelicht
haar noden, vermeerdert deze niet. Ont
houdt u van elke daad, die niet de toets
van een scherpe crltlek zou kunnen door
staan. Zijt beslist doch tevens rechtvaardig
en ontziet andermans eigendom.
GIJ hebt in de afgelopen maanden gé-
toond uw taak uitnemend te begrijpen
en gij hebt deze op bewonderenswaardlge“
wijze uitgevoerd. Zorgt dat op uw pres
taties geen smet wordt geworpen als hier
voor bedoeld en die de soldaat onwaardig
zUn. Gij weet, dat elk geval, dat mij ter
ore komt, grondig wordt onderzocht cn
dat eventuele schuldigen nimmer hun ge
rechte straf ontlopen. Zorgt er voor, dat
dergelijke onderzoeken overbodig zijn en
dat aantijgingen steeds kunnen worden
teruggewezen naar het rijk der fabelen
of naar kwaadsprekerij.
Ik eindigde mijn dagorder van 18 De
cember met de woorden: „Ik «tel mijn
volle vertrouwen In uw houding”. Ik wen»
deze woorden heden opnieuw en met de
meeste nadruk te herhalen. Het is aan u
te-tonen, dit vertrouwen in elk opzicht
waardig te zijn."
De staking der Londense bootwer'
heeft zich uit»ebreid. als gevolg van
feit, dat ongeveer 3.000 andere leden
het algemeen vakverbond van
arbeiders zich bU de stakers hebbel
gesloten, wier aantal daardoor op
Is gebracht.
Op 50 in de haven liggende schepen
waaronder er 14 zün. die levensmiddelen
aan boord hebben wordt in het geheel
niet gewerkt en op vyf andere gedeelteiyk.
Voor uitvoer bestemde goederen stape
len zich in de havens op.
Men verwacht, dat de regering spoedig
In het parlement een verklaring over de
staking zal afleggen.
Nader wordt gemeld, dat het bestuur
van het Britsq nationale- vakverbond van
havenarbeiders een verklaring heeft uit
gegeven, waarin gezegd wordt: „De «taking
in de Londense havens, welke geïnspireerd
is door het nationale vakverbond van
havenarbeider», vormt een bedreiging v»n
de welvaart en de stabiliteit van het land.
De buitenlandse handel van het land en
het welzijn van zijn bevolking, die voor
het handhaven van zijn levensstandaard
afhankelijk is van de invoer van grond
stoffen en levensmiddelen, wordt door d*
staking in gevaar gebracht.
de Arabische staten in Europa aanvaardt
men In kringen der V.N. verwacht,
bUe«nkom*t 1 Mei te Lausann* ge
houden worden.
e
e
een later tijdstip tijdens
de Assemblee wenselijk
kwestie in behandeling te
niets op tegen zijn dat de
kwestie alsnog op haar
ste.
irdigde v
aan,
it bel
were
dat
van
Duitsers zijn het voorlopig
nog piet eens over de
nieuwe grondwet
De hoop der Westelijke geallieerden op
spoedige overeenstemming tusser&de Duit
sers over de Westduitse grondwet, werd
Maandag door het bestuur van de Duitse
soclaal-democratische partij vernietigd. De
leiders van dr Schumachers partij ver
klaarden met betrekking tot een voorstel
van de afgevaardigden der partyen in de
vergadering van Bonn om een nieuw ont
werp op te stellen, dat aanvaardbaar zou
kunnen zijn voor de partijen en de ge
allieerden, dat het voorstel niet officieel
naar voren gebracht diende te worden,
voordat een grotere partijcommissie,
waarin alle districtsorganisaties vertegen,
woordigd waren, de gelegenheid had gehad
om het op 20 April te bespreken
De geallieerde verbindingsofficieren
hadden gehoopt, dat de Duitsers tegen
iwijzlng zouden kunnen
overeenstemming nelg-
rdag ee
dat zij