ox
GOUD5CUE COURANT
weerbeWht
el ..I
kijker
Spoorwegstaking in West-Berlijnl
ANN
Koninklijk Paar
E HARING
valiteit.
Geschenk van het volk voor het koperen
Personeel eist betaling in West-marken
Verliezen in Indonesië
Koninginne-haring
bons
nden...
ondpasta
ENGELAND EN DE VOORMALIGE
ITALIAANSE KOLONIËN
Kloppartijen op
de stations
LENvoor 25ct’
nat 25 cent per bos.
Strijd om Sjanghai
nadert hoogtepunt
@J
d
raw maaktmaott
Ontploffing eist een
dode en drie gewonden
Parkaanleg rond het Huis ten Bosch
en servies voor dagelijks gebruik
PARKAANLEG PRA CTISCH GESCHENK
PARTIJDICTATUUR IN ENGELAND
Zaterdag 21 Mei 1949
Prjj» 10 cent per nummer
DAG 20 MEI 1049.
Sflsle Jairgang No 22S73
Prijs abonnement
Bureau Markt 31. Telefoon 2743.
Dirrcteur-Chefredacteur
S. H. VAN DER KRAATS
Postrekening 48400.
Chef-Exploitatie
D. DE KLERK.
I
Dreigement
ven 1
iden
IN HET BRANDPUNT
95. Tel. 2363
13 Mei
ROKERIJ-
SO 47-OJ2I
IOS
per week
per maand
per kwartaal
J C. de Riet,
Groenendaal 23.
PfB ASPEPA
AD ASTPA
compleet ronder dit
tra In diverse pastel*
0-36 t 14.75
■Unit
het
sverdr
icsc cc
‘1
slaag
Schoeneberg (Ar
laatslen slaagdet
zetten, d
gebracht
sectórei
haar ht
beheer
bij c
heeft
sugels
halen
..verda
„f zei
Zilliac
partij
hebb
ovei
met dc
t zo'n
Woesoer"
laven v...
niet meer
e rokje van
garen is voor*
thlllende apar-
s in de maten
f 22.50
de vraag of c
»cl voor geestelijke
zelfstandigheid In
!e-ge;
hebt
zpu de 2
zijn mede
uitwerki:
.vérklezin
Tim. sold
vrijw
"in. sold
.«.den ten
""1 Amb
allen
Kans op vergelijk
De onder Sowjet-Russische contröle
■taande directie der Beri
Afnemende Maan
Zon op 4.35; onder 20.39
Maan op 2 52; onder 14 42
Afnemende Maan
Zon op 4.34; onder 20 40
Maan op 3 03; onder 15.52
tot diep
in de
■hoofdstad
t. dat men
die muur
skost heeft
- -J lijkt
WAAB.IN OPCENOMEN
GROOT GOUDA
Hedennacht te 12 uur plaatselijke tijd is de aangekondigde staking van
naar schatting twaalfduizend Westberlijnse spoormannen, om betaling
van lonen in Westmarken, begonnen. Van de zijde van de Westerse
vakbond (U.G'.OJ, die tot de staking heeft opgeroepen, werd mede
gedeeld, dat groepen pro-communistische spoorwegfunctionarissen zich
op verschillende stations van de luchtspoorweg in de westelijke sector
verzameld hadden om de cohtróle o^er het verkeer in handen te nemen.
In een officiële Britse verklaring, kort voor middernacht uitgegeven,
wordt van de stakihg de schuld gegeven aan de Sowjet-Russische auto
riteiten. De controle over de Berlijnse spoorwegen berust in handen van
het Russische militaire bestuur,-dat een spoedige oplossing vaAde moei
lijkheden tot stand kan brengen, aldus de verklaring. Wanneer een
dergëlijkc stap niet spoedig wordt gedaan, zou een nieuwe bedreiging
kunnen ontstaan van de verbindingen van de stad met het westen.
igsactle van Attlpe
weliswaar mee ver-
mszins gerechtvaardigd,
i hier op een pad be-
dat angstig
langs de grens
het totalitarisme
De partij eist
van zijn leden, en ia
het bijzonder van de
..1 het parlement,
doet
wor-
nelglng
Hen ge-
taluiting.
trouwd. Die dag zullen zij
in hun gezin. Misschien zal
Z0 30
f 1.28
EENDRACHT
wat men graag zou
irmee zou de situatie
laard of gemotiveerd
ire het niet, dat
i hoeveel
weg wel gekost
rgenter was. Mij
zege
enveloppe per
den. De waar,
opgeplakie pos*
cent zal wc
comité.
Provinciale comité's zullen verder naai
de aard van Iedere provincie het plan
mede tot uitvoering helpèn brengen. Van
hqt comité Ztiid-Holland is .oorzltter mr
A. Blom. Prinse.s Julianalaan 31. Rotter
dam Van het comfte Noord-Brabant is
voorzitter mr H. J. M. Loeff, burgemees
ter van 's-Hertogenboscjj.
Gisteren heeft een ontploffing te
Ulft één dode geëist, terwijl een man
zwaar, twee mannen licht werden gewond
Allen zijn afkomstig’uit Utrecht. Aan hul
zen In deJ omgeving werd grote schade
toegebrpcht.
Men was bezig de nog In het riviertje
de IJsel staande resten van de Indertljc
door de Duitsers opgeblazen brug te ver
wijderen. Hiertoe is een springlading aan
gebracht, die electrisch wordt ontstoken.
Over de oorzaak van de ontploffing Is nog
riets met zekerheid bekend.
getouw»
aardige
er aan z;
comité is
den voor
makkelijk
ker geen of
enheidsparli
wegbeambte
soldaten en polltie-
en West-Berlijn keken
grijpen.
pro-Sowjel-Russlsche spoor-
ten slaags op het station
Op 7 Juli a.s. zijn Koningin Juliana en Prins Bernhard 121/» jaai ge
trouwd. Die dag zullen zij vieren in de kring, waarin dat het beste past
in hun gezin. Misschien zal er die’dag langs het Paleis Soestdijk wel een
bescheiden défilé zijn, maar overigens: geen plichtplegingen; Het is in
de eerste plaats hun feestdag, een feestdag van het»gezin. Op 8 Juli zal
hun symbolisch het feestgeschenk van het Néderlandse volk worden
aangeboden: de parkaanleg rond het Huis ten Bosch in Den Haag, als
mede een servies voor dagelijks gebruik. En op Zaterdag 9 Juli zullen
dan 's mgrgens langs het bordes van het Paleis Soestdijk 1500 afgevaar
digden marcheren van Nederlandse organisaties en ’s middags 1500
vertegenwoordigers van de jeugd. Alle 3000 deelnemers aan het défilé
zullen na afloop erva’n, resp. morgens en 's middags, in hef park van
het Paleis worden ontvangen en de gast zijn van het Koninklijk Paar.
AAR GOUDA.
In een toestand van toenemende span
ning en onbeschrijflijke verwarring nadert
de strijd om Sjanghai thans zijn hoogte
punt. Volgens het laatste officiële commu
niqué bevonden de twee spitsen van de
communistische legers, die op Woesoeng.
de toegangspoort naar de" haven van
Sjanghai, gericht zijn, zich op i.L»
dan acht kilometer van elkander.
Tengevolge van de in Sjanghai inge
voerde verkeersbeperkingen ontstonden
grote opstoppingen in de straten. Natlo-
nalistischg. keurtroepen hebbèn vele
communistische aanvalsgolven op Woe-
Minstens één communis-
werd buiten gevecht
de t.„
irliezen die
j de laatste ge
en daarvoor bij
de graafschappen,
ïtting gezaaid in de
rees, dat lieden als
Jen, die bedenkelijk
ilstlsche partij staan,
'rlezers in dlscredlet
de leiders er toe ge-
der discipline extra
en de partij te zui-
lachte" links-radicale
Dc Koningin aanvaardt het vaatje haring
van het Katwijkse gezelschap. dat op
paleis Soestdijk werd ontvangen.
Het bestuur der spoorwegen te Berlijn
(onder Sowjet-contróle) heeft gedreigd
alle spoorwegarbeiders der Westelijke
sectoren, die gevolg geven aan het door
de Westelijke vakbond, gegeven bevel tot
jgtaking. te zullen ontslaan. Het heeft alle
met verlof zijnde spoorarbeiders terugge
roepen, de 8-uren-dag afgeschaft en
spoormannen uit de Oostelijke zone naar
Berlijn ontboden. Het heeft verder een
communiqué uitgegeven waarin ver
klaard wordt, dat alle maatregelen geno
men zijn om de normale werking te yer-
zekeren van de electrlsche stadsspoorweg
en van de lijnen tussen Berlijn en de
Oostelijke zone.
De Westelijke vakbond heeft zijnerzijds
aangekondigd. dat men zich met geweld
zal verzetten tegen elke poging van spoor
mannen uit de Sowjctsector om de con
tröle -over de stations van de luchtspoor-
>t-Bcrlijn in handen te nemen.
i posten worden uitgezet,
’.uilen bij tussenpozen dc
en om stakingsbreking te
Amerikaanse sector). De
.»n slaagden er in een trein te be-
die de sjakers tot stilstand hadden
.Jitr Politiemannen uit de Westelijke
-en weigerden in te grijpen, daar
hun mening dit statlonsterrein onder
?r der Sowjet-autoriteitcn staat.
De Koningin ontving Dewey
H.M de Koningin en Z.K.H. prins
Bernhard der Nederlanden, hebben gister
middag in het paleis Soestdijk de heer en
mevrouw Dewey ontvangen Het bezoek
duurde ongeveer een uur De Koningin,
de prins en haar Amerikaanse gasten
dronken de thee op het terras achter het
paleis
Zonnis weer.
WeerverwachUng. meegedeeld door het
KN MI- m De Bilt, geldig van Zaterdag
avond tot Zondagavond:
Koele nacht Morgen overdag zonnig weer
en iets warmer, behalve hier en daar aan de
kust Meest zwakke wind uit uiteenlopende
richtingen.
zt Mei
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Koninklijk Ned.-Iqd. Leger:
Gesneuveld 28 April 1949:
Tav. sold. 2c kl. Inf. Koesman; over
leden ten gevolge van oorlogsverwon-
ding Man. sold. 2e kl. inf. 1. Endolo en
Man. serg. inf. S. L. Langoij.
Gesneuveld 2 Mei 1949;
lav. korp. Soeparman.
Gesneuveld 3 Mei 1949:
Socnd. korp. Agoes; Jav. sold. Ie kl
Karmin.'
Gesneuveld 4 Mei 1949:
Amb. sold. 2e kl. inf. M. Harmosfal;
Amb. sold. Ie kl. inf. S. Lawansoeka
Gesneuveld 6 Mei 1949:
Jav. sold. Ie kl. art. Bero; Tim.
ie kl. inf. R Dominggoes; Soend. i
dienstpl. Kardi Bin Sarla; Man.
Ie kl. int. Qoemajas; overleder
gevolge van oorlogsvcrwonding
•wld. 2e kl. inf. P. Pasalbcsslj,
afkomstig uit Indonesië.
rt een vlotte
ilra blouse
i a.5o
Vrijdagmiddag om 3 uur vertrokken in
versierde‘auto’s uit Katwijk aan Zee ver
scheidene officiële personen om de eerste
haring aan H.M. de Koningin aan te bie
den. Het gezelschap bestond uit de loco-
burgemeester van Katwijk, de heer H. P.
Bloot, het dagelijks bestuur van de Stich-
ting-Commlssie Zeehaven, dn voorzitter
van de rederijvereniglng „De vuurbaak",
de heer D. Taat. de reder-schlpper van
de KW 227, de Karei Doorman, de heer
W. van Leeuwen en twee dames in Kat-
wijks costuum. mevrouw Van Leeuwen en
mei R. J.'Bloot, en het dagelijks bestuur
van de Katwijkse M;ddenStandscentrale.
De Koninginne-haring was verpakt In
tonnetjes met rootj-wit-blauwc linten en
was gekeurd door de hoofdkeurmeester
uit Vlaardlngen.
De reis ging eerst naar Den Haag, waar
aan de ministers de eerste Hollandje
Nieuwe werd aangeboden. Ook voor
H.K.H. prinses Wilhelmina werd haring
meegevoerd.
Omstreeks zes uur arriveerde het ge
zelschap te Soestdijk en boden schipper
Willem van Leeuwen er) zijn vrouw -de
Koningin een vaatje Hollandse Nieuwe
aan.' Men heeft niet nagelaten ook aan
H M de Koningin uiteen te zetten hoezeer
Katwijk verlangt naar een zeehaven. Het
gezelschap verbleef geruime tijd In het
paleis. Bij de terugkomst werd in acht
open rijtuigen, vooraf gegaan door mu
ziek, een rijtoer door Katwijk gemankt.
lestuur tegp
jedsn moet gezien woi
tergrond van
verkiezingen. De zware
Labour geleden heeft bij
meenteraadsverklezingen c
de verkiezingen voor de
hebben schrik en ontzet
Labourgeledercn. De vr<
Zilliacus ei de zijner
dicht bij de communL».
de Labourpartij bij de kl
zullen brengen. 1
bracht de teui
stevig aan te
veren van de
elementen.
Het roy<
heeft
zaak.
nou, beste jongen.... oom Spaghetti zal heus wel weer 'n göa’.e
baas voor je zijn.'
Nederland: Ik wou, dat je-voor je bondgenoten dezelfde bereidwilligheid aan de
dag legde, als voor je vijanden. John!
In de verklaring wordt verder gezegd,
dat veel narigheid is veroorzaakt door het
in gebreke blijven van de onder Sowjet-
contróle staande spoorwegdirectie om de
lonen van de employe’s uit de Westelijke
sector uit te betalen in de wettige munt
van die sector. Een eerder uitbreken van
de staking was slechts voorkomen door
dat het Westelijke gemeentebestuur drie
wekenloon in Westmarken had uitbe
taald en doordat de arbeiders klaarbljjke-
H|k vertrouwd hadden, dat de spoorweg
directie zich van haar verantwoordelijk
heid bewust zou worden.
Na middernacht kwam het op verschil
lende stations tot incidenten. Óp het sta
tion Neukoelln (Amerikaanse sector) ran
selden pro-Westerse spoorwegbeambten
leden van de door de communisten ge
steunde jeugdorganisatie af en verhinder
den hen het station over te nemen.
Op het station Wannsee (Amcrikaai
sector) kreeg een propagandist van
socialistische eenheidspartij een pak i
van een spoorweg.
Sowjet-Russische
mannen van Oost-
toe zonder in te
Stakers en
wegbeambten raakte
regering
'ij uitgesc
itgeput zijn. De regering is vrij
in in de politiek, om de armoe z
1 mogelijk uit te smeren. En Kijkt
r ook al niets aan doen. Het is d
van ons allen, deze zal drukkend»
worden, naarmate er voor geld meer
koop is. en eerst als Nederland zijn eig
kost weer verdient, helemaal zelf, zond
foefjes, zullen wij op het punt van II
belanden.
Moje hei In 1»M en ver >Un!
Kil Kr.n
I JIT ENGELAND, het land, dat zich er
op laat voorstaan de bakermat van
de dcinocratie te zijn, komen deze week
berichten, die voor de toekomst van die
zelfde democratie ronduit verontrustend
moeten worden genoemd. Zoals men in
de kranten heeft kunnen lezen- heeft
premier Attlee vijf Labour-Lagerhuisle-
den laten ontslaan uit hun functie van
parlementair secretaris, als straf voor
een vergrijp tegen de partijdiscipline- De
vijf zondaars hadden zich namelijk ver
stout zich te verzetten tegen aanneming
van de wet Inzake Ierland. Tegelijkertijd
werden twee linkse Labourleden, Zilliacus
en Solley om dezelfde reden uit de partij
j gestoten. Voorts ontvingen 67 Labourle-
1 den. die eveneens tegen de wet inzak o
Ierland en (of) tegen het Atlantischè Pact
hadden gestemd, een brief van het partij
bestuur, waarin hun
te verstaan wordt
gegeven, dat zij, wan- f
neer zij hun verzet 1
tegen de buiten- V.
landse politiek van de
regering niet staken, er mee rekening
moeten houden dat de partij ook tegen
hen strenge disciplinaire maatregelen zal
nemen. Die maatregelen zouden hierin
kunnen bpstaan. dat de partij hen voor de
komende verkiezingen niet meer candi-
daat stelt voor het Lagerhuis, of zelfs dat
zij zoals thans reeds met Zilliacus en
Solley is geschied uit de partij zullen
worden verwijderd.
Dit buitengewoon strenge optreden van
het partijbestuur tegen „ongehoorzame”
Jeden moet gezien worden tegen de ach
tergrond van de naderende algemene
verkiezingen. De zware verliezen
Labour gel<
'cment van Zilliacuii en Solley
overigens nog een tweede oor-
Het partijbestuur zou hier gehandeld
sch(j_ keu
communistische
soeng afgeslagen
tisch regiment
gesteld.
De communistische legers zijn
!n het zuiden doorgedrongen
richting van Kanton, de nood-h
van dc nationalisten.
De wetgevende Joean heeft het kabinet
verzocht bemiddeling van de Verenigde
Naties in te roepen. De Joean heeft verder
de Sowjet-Unie beschuldigd van schen
ding van het Chinccs-Sowjct-Russische
vriendschapsverdrag door hulpverlening
aan de Chinese communisten.
prijs stellen indien uvecl mogelijk Ne
derlanders bij het geschenk zijn betrokken.
Grote bedragen, kunnen worden gestort
op gironummer 80 (tachtig) van het
Comité Koperen Bruiloitsvieijpg Konink
lijk Echtpaar, «c ‘s-Gravenhage.
Aan alle dagbladen in Nederland zal
echter worden verzocht een formulier In
de krant af te drukken, dat kan worden
uitgeknipt en. voorzien van enkele post
fels. daarna op de gewone wj|zc zonder
icloppe per post kan worden verzon-
irde van. het aantal extra
jstzegel* ten minste vijf
worden uitgekrerd aan het
Het kiezen van.een passend geschenk is
in het dagelijks leven altijd een moeilijke
kwestie. Nog moeilijker is het een
geschenk té bedenken voor het Koninklijk
Paar, waaraan iedereen van harte zal
willen bijdragen. Het Is daarom een ge
lukkige inval geweest de parkaanleg
rond het Huis ten Bosch aan te bieden
omdat het een practlsch geschenk Is. niet
loutei' een pronkstuk, en toch een waardig
en zeer voornaam geschenk, want in de
loop der eeuwen zijn vele vorstelijke
paleizen beroemd geworden om hun tui
nen. Men denke slechts aan de parken van
Versailles. Fontainebleau, de Tuillerleën.
de terrassen van St. Germain, het park
van St. James t? Lohden, het park van
Sanssouci te Potsdam, alle scheppingen
vhrt de vermaarde tuinarchitect Artdré Ie
Nótre.
.Bovendien verkeert de omgeving van
het Huis ten Bosch thans in een verwaar
loosde toestand. En dat Huls ten Bosch
herinnert toch eigenlijk aan een glorietijd
van onze vaderlandse geschiedenis, aan
de zegevierende eindfase van de tachtig
jarige oorlog, want Frederik Hendrik
stichtte het in 1645 voor zijn echtgenote
Amalia van Solms, die het na zijn doqd
in 1647 onder leiding van Jacob van Cam-
pen, de beroemde bouwmeester van het
Amsterdamse stadhuis, heeft voltooid als
een monument van het leven en werk van
de Stedendwinger, dat In tal van schilde
ringen in de grote receptiezaal is uitge
beeld. Het Paleis is echter ook al ver
ouderd en naar moderne begrippen onbe
woonbaar Daarom koestert de regering
het voornemen het paleis te restaureren en
zoveel mogclijk in de ouae glorie te her
stellen. Daar sluit nu de gedachte van de
parkaanleg prachtig bij aan. Het geschenk
past aldus óók in de nationale gevoelens.
Vele kleintjes
Er zal voor het geschenk niet worden
gecollecteerd met bussen. En toch is het
van het geschenk, dat iedereen
cal kunnen bijdragen. Het koperen
er zich van bewust, dat de tij-
heel velen financieel niet ge-
zijn en daarom vraagt het ze-
jffers, maar het zal het vel OP
Nationale trots
De comité's zullen* dus vooral prijs
stellen op „vele kleintjes", maar het zou
toch prettig zijn als die vele kleintjes een
„heel grote" maken, want als men trots
js op het Koninklijk Gezin, dan moet
men ook trots kunnen zijn op hun ver
blijf. Het zou verheugend zijn Indien het
park van het Huls ten Bosch ook een
nationale trots zou kunnen worden, dat
men natuurlijk te gelegener tijd kan be
zichtigen. De „hangende” tüinen van
Semiramis, de tuinen van Cleopatra, de
Italiaanse tuinkunst, die Tasso in zijn
gedichten heeft bezongen, de parken van
Lodewijk XIV, van Frederik de Grote,
zijn wereldvermaard, maar nimmer wer
den daarvoor de gelden vrijwillig bijeen
gebracht. Dót.kan juist de aantrekkelijk
heid worden van het park van het Huls
ten Bosch. Natuurlijk kan het nieuwe
park op 8 Juli a s. nog niet kant en klaar
worden overgedragen. want de tuinarchi
tect met fantasie kijkj juist naar de toe
komst waarin de jonge aanplant tot vollo
wasdom is gekomen.
Een bepaald ‘denkbeeld, omtrent de in
richting van het park is'er nog niet. De
beroeinde Le Nótre. die zijn parken met
beelden en fonteinen versierde, hield
voor moderne begrippen van parkaanleg
wel wat al te veel van de strakke lijn.
Zijn parken waren eigenlijk te kunst
matig. Volgens dezelfde moderne begrip
pen moet een park echtdr harmoniëren
met het huls. Prof, dr ir S. T. P Bij
houwer 'uit Wageningen zal het ontwerp
maken voor de aanleg, op verzoek van
de Koningin onder toezicht van Prinses
Wilhelmina. Men zjiI dus nog moeten af
wachten hoe het plan er tenslotte uit zal
zien ronls men ook nög zal moeten af
wachten wat iedereen denkt bij te dra
gen voor het geschenk, waarnaar met de
plannen rekening moet worden gehouden,
want het is de bedoeling. d.M er in het
park bijvoorbeeld ook een tennisbaan zal
komen. Overigens wordep de provinciale
hlidragen in één pot geeti rt. Er komt één
nationaal geschenk. De enige uitzondering
vormt de Marine, die weer het glaswerk
voor het Koninklijk jacht, de Plet Hein,
aanbiedt
spoorwegfunctionarissen aan,
jet-Russische bezqttingsautoriteitcn geer»
bezwaar zullen hebben tegen di‘ plan. Ter
verkrijging van de benodigde Westelijke
marken zouden den" -• in de Westelijk”
sectoren van Berlijn in Westelijke mar
ken betaald moeten v/orden. Dit zou
slechts een voorlopige oplossing zijn, tot
dat het muntvraagstuk te Parijs definitief
zou zijn opgelost, aldus het blad.
walgelijk volle trams moeten rijden of
met woonruimte tobben.
En het is zo. dat wc niemand hier dc
schuld kunnen geven. De regering kan
het heus niet helpen, dat wij uitgeschud
en uitgeput zijn. Dc regering is vrij ver
gegaan in de politiek, om de armoe zo
breed mogelijk uit te smeren. En Kijker
kan er ook al niets aan doen. Het is de
kwaa] van ons allen, deze zal drukkender
worden, naarmate er voor geld meer te
koop is. cn eerst als Nederland zijn eigen
kost weer verdient, helemaal zelf, zonder
fjes. zullen wij op het punt van 1939
inden.
het
W/AT is onze nationale armoede? Dat
is iets, wat ons veel hoofdbrekens en
ellende bezorgt, maar wat moeilijk als
een tastbaar iets onder woorden cn onder
beelden is te brengen. Dc oorlog heeft
onze nationale hulpbronnen voor een
groot deel verstopt en van onze voor
malige rijkdom veel meer verwoest dan
men gewoonlijk beseft. Maar hoe werkt
dat nu eigenlijk?
In deze dagen wordt bnze armoede met
de dag meer voelbaar, omdat de goederen
markten beter Voorzien raken. Rijkdom
cn armoede zijn zeer betrekkelijke ber
grippen. Wanneer iemand ih de winter
1944—1945 in huls had gehad, wat in het
matig bedeelde gezin van thans in huis-
is, als de Zaterdagse boodschappen zij'h
gedaan, sou hij zich bijna onmetelijk rijk
hebben geacht. Toen zou zijn gézicht
gestraald hebben om zó’n provisiekast,
vandaag trekt hij een lang gezicht cn hij
verzucht, dat het een akelige tijd is.
Waarbij Kijker hem nog gelijk geeft ook.
Als Kijker twee grafieken uit het Jongste
Statistisch Zakboekje van het CBS.
beschouwt, ziet hij dat de Indexkosten
van hét totale levensonderhoud eind 1947
r waren opgelopen tot 200. Wilde hcL ge-
ipiddelde arbeidersgezin dus betrekkelijk
op hetzelfde peil leven als in het basis
jaar hplf 1938half 1939 dan zou het
gemiddelde loon ook tot 200 moeten zijn
opgelopen. Dat is niet zo. Het gemiddelde
ligt tegen 190. Dit totaal is echter zeer
onevenwichtig. De lajidbouwlonen zijn tot
boven 250 gestegen, waaruit is op te
maken, dat de landarbeiders er alles
bijeengenomen «beter aan toe zijn dan
vóór de oorlog, toen zij het bar slecht
hadden. De veel talrijker arbeiders in de
nijyttheid. komen echter tbt 175 In deze
twéé' cijfers liggen de moeilijkheden
besloten: men zou het dubbele moeten
verdienen van zijn loon in het basisjaar,
het is voor deze arbeiders slechts gemid
deld één en driekwart maal het loon van
toen, dat men verdient. Bovendien stelt
deze grafiek dc zaak nog te gunstig voor,
omdat zij door de schaarste geflatteerd is.
Menigeen zal zeggen: o, dat is zo recht
te trekken. Een algemene loonsverhoging
tot 200! Dat is echter onzin, want de
andere lijn zou meteen omhoog vliegen.
Het is geen kwestie van geld, van stukjes
papier met koopkracht, het is dc kwestie
van wat wij gezamenlijk als volk te
verteren hebben. Dat is veel en veel
minder dan vóór de oorlog, omdat wij
ovpr veel minder machines cn grond
stoffen beschikken, zelfs al stuwt dc
Marshall-hulp nog respectabele bedragen
en hoeveelheden goederen in onze natio-
nale huishouding.
Omdat het éne lijntje op 200 staat, en
het ander op 175, hebben zo veel mensen
zorgen. Waarschijnlijk zijn de zorgen in
het gezin van de kantoorbediende, de
bankbediende, de onderwijzer, de ambte
naar en dergelijke mensen uit de middel
klasse nog groter dan die in menig
arbeidersgezin. En nu is één der eigen
aardige verschijnselen van de laatste tijd,
dat dc zorgen steeds meer knagen. Waar
om zoeken zo veel getrouwde vrouwen
werk, omdat zij geen kans meer zien, dc
eindjes aan elkaar te knopen? Waarom
groeien de lijsten der pofklanten bij dc
middenstand, waarom wordt de achter
stand bij winkeliers, bakkers en andere
leveranciers steeds hoger, zodat de kolen
handelaren in sommige steden onderling
hebben moeten afspreken dc kolen slechts
tegen contante betaling te leveren?
Terwijl dc prijzen van enkele artikelen
toch soms snel dalen.
Dat komt, omdat er veel meer te koop
Is. Allerlei artikelen, die jarenlang fpitelijk
van de markt waren vcrdwcnën. zijn
terug. Men kan weer kleden, lopers, zeil,
beddegoed, gordijnen, enz. kopen. Dus men
wil tot de draad versleten dingen ver
nieuwen. Maar wal dat kost!
eerst recht voelen,
n. Dc huishouding
toch niets was te
iat nauwelijks, nu
winkelruiten staat
ikken, knaagt het des te erger Veel*
mensen komen tot de teleurstellende
ontdekking, dat zij geen vacantic kunnen
houden. Er is geen geld voor. En dat.
tetwijl de vacantieperioden over het
algemeen zijn verlengd! Men Is veel
gelukkiger met cêrf-weck vacantie, waarin
men met eep ruime beurs er op uit kan
trekken, dan met drie weken, als geld-
torgen elk uitstapje onmogelijk maken.
Zeker, o’nze vacanticverblijvcn zitten nog
vol. maar alles is betrekkelijk. De man.
die vroeger naar Zwitserland. Frankrijk
of Engeland trok, moet het nu ook
bescheidener aan doen, cn zo blijven hele
legioenen binnenslands, al zouden ze
liever naar buiten zijn gegaan.
Er zijn allerlei dingen, die op bedrieg
lijke wijze de illusie van nationale rijkdom
scheppen, zoals de reeds gqpocmde volle
leizoenhotels, dc glimmende auto’s, het
vertoorf van weelde bij sommige gelegen
heden Sommige mensen gaat het nog niet
onaardig. Maar wat voor auto’s zouden
hier hebben gelopen, als er geen oorlog
was geweest: hoeveel Nederlanders zouden
in Zwitserland op skis hebben gestaan,
hoeveel jachten zouden overal hebben
gekruist? Men behoeft met de zeer wcl-
gcstelden natuurlijk niet zo'n medelijden
te hebben; met hun zorgen loopt het
gewodnlijk nogal los. maar zij hebben
toch ook hun portie van de nationale
•rmoede. Hun aandelenpakketten van
sommige bloeiende maatschappijen, die na
de eerste wereldoorlog diviaenden tot 40
en 50'/» uitkeerden, willen nu niet hoger
dan 9,-« komen, cn gewoonlijk doot men
het met minder af. Van de winsten heeft
- de Staat al aardig wat weggegrist, en van
wat er als dividend wordt uitbetaald,
komt ook vla de schatkist wel iets bij
de anderen terecht.
Verder hult onze «rmoede zich in
•Uerlei vermommingen. Kijker sprak
onlangs Iemand, die een betere positie
had gekregen. Hij verdiende het dubbele
van voor de oorlog, maar hij moest on
noemelijk vce| harder werken en droeg
veel meer verantwoording. „In zeker
opzicht behoor ik de boffers, bekende
deze man. „en toch heb ik dc idee, dat
*k het voor de oorlog veel'beter had Toen
kon Ik 'n kleine automobicL houden, en
ik had tijd om er mee te rijden, ik heb
hem nu moeten verkopen, want een auto
houden wordt te duur, maar er is één
troost: jk zou toch geen tijd hebben om
er mee te rijden, want ik werk me over,
de kop.” in wezen was deze man dus toch'
ook armer geworden, al verdient hij veel
®eer. Misschien zou Kijker wat meer tijd
hebben, maar ook zijn „beschultblik"
beeft wegens de kosten het veld moeten
ruimen. De kracht van dit vehikel lag
minder in akelig hoge snelheden dan wel
tu akelig hoge reparatlerckcningen. Kijker
Wacht op betere tijden. Dat doen we
- allemaal. Voorlopig hebben we in grote
meerderheid met allerlei vormen van
mttionale armoe te doen, onverschillig of
bijv, in sommige steden altijd in
hebben onder pressie van zekere anti
communistische vakbondleiders. Dezen
beklaagden er zich namelijk over, dat zij
hun leden moeilijk konden overtuigen van
de noodzakelijkheid communisten uit te
sluiten van de benoeming in leidende
partij-functies terwijl zekere Labourleden
van het parlement de volle vrijheid had
den politieke denkbeelden te verkondigen,
die in vele gevallen niet van de commu
nistische leerstellingen te onderscheiden
waren. Dit argument van de vakbonden
zóu de Labourleiderg er toe gebracht heb
ben de „stenen des aanstootsZilliacus cn
Solley hun li^^atschap te ontnemen.
IAE radicale zuiverlni
en de zijnen is hier i
klaard, maar geen
Labour heeft zich
geven,
dicht h
van
J leidt.
het bijz
leden die zitting hebben In
dat zij gehoorzaam en critieklo’os ja
gen op ‘alles, wat de partij-regering
en voorstelt. Afwijkende meningen
den niet geduld en leder, die de ne:
vertoont zelf zijn hersens te wille"
bruiken wordt bedreigd met u!tll_.
Wie niet braaf ja zegt mag niet meedoen.
Wel, dat Is precies de manier waarop
men in de landen van Oost-Europa te
werk pleegt te gaan, het systeem dat door
de Labour-partij In theorie zo fel wordt
bestreden. Bovendien zou uit het gcval-
Zilliacus blijken, dat de regeringspartij
zich in sommige gevallen laat leiden loor
dé vakbonden, een gang van zaken, dia In
een zuiver democratische samenleving
ontoelaatbaar is.
Of de Labourleidlng met dit dlctoriale
optreden haar doel zal bereiken staat
overigens nog te bezien. Alles hangt af
van de vraag of de Britse kiezers’ hun
gevoel voor geestelijke vrijheid en poli
tieke zelfstandigheid In deze van de
horde-geest doortrokken tijd ongeschon
den hebben weten te bewaren Zo ja, dan
zuiverings-tactlek van Attlee en
Jestanders wel eens een averechtse
ing kunnen hebben. Het zal bij de
ingen in 1950 moeten blijken.
mt de Belgische athle-
uit Brugge, naar
titen te meten met de
>eg, die vorig ja*r
te gast was. De wed-
iddags op het D.N.A.-
ouden.
Op mijn gelopen-
en gestrahd
Kort na middernacht zijn noodseinen
opgevangên vsn het Griekse stoomschip
Katingo Hadjipateras. Het schip meldde,
dat het bij boei JE-1 (bij de Wadden
eilanden) vennoedelijk op een mijn was
gelopen en water maakte. Om kwart voor
twee meldde het 4jchip, dat het op 53,33
grand Noorderbreedte cn 6,19 graad Oos
terlengte aan de grond was gelopen. De
reddingboot van Borkum cn slcepboothulp
is onderweg.
ntboc...
iué i:1
>rdt, dt
i om de
van de
de lijnt
.a zone.
stelijl-
ndigd
verzetten
innen uit
>róle -over dc
weg in West
Er zullen geen
doch stakers zu
stations bczoekci
voorkomen.
John Buil:
