eiDie^\ - van hel week-end AKKERTJE PRHN Belasting-ontduiking in Amerika Op dierenvangst in Afrika Het zenuwcentrum van het verkeersvliegtuig Een Zweedse dokter aan het eind der wereld Chinezen in Sjanghai praten niet over de oorlog f w- Korte metten met gesnapten SteJseJ van verraad Verstekeling in een vliegtuig CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR Een chef-hofmeester - trok mee MOEHEID Esperanto-nieuws Gedreven door naastenliefde en offerzin Spaanse griep besliste BOUWEN r KLEED U GOED DRAAG EEH HOED Zij gokken in yoeans cn eten er goed van ytfl qoed bij CRH+RcSïRüKRNT HET LIED DER DIPLOMA'S Britse „ode aan het soepbeentje Snoepen bij gebrek vlees aan Hï HET AVONTUUR MET KID DIENAMIET [1 t?A N O.Vt Or EX GROTE VIER in het rose EERSTE BLAD - PAGINA 2. ZATERDAG 21 MEI 1949. j^EDERLANDERS zijn niet de enigen, die gebukt gaan onder hoge belastingen in de Verenigde Staten weet men daarvan mee te praten. Natuurlijk zijn daar ook tal van lieden, die daaraan trachten te ontkomen en die allerlei middeltjes bedenken om de Inspecteurs der belastingen om de tuin te lelden. Gemakkelijk spel hebben ze niet, want de Amerikaanse regering heeft een krachtige en machtige tegenspeler-tegen over hén gesteld: Het Internationale Inkomstenbureau, dat in 1200 districten vertak kingen heeft en over 20.000 speurders, die op mijlen afstand ruiken of iemand zijn belastingbiljet onjuist heeft ingevuld. De kern van bodoclde 20.000 man wordt gevormd door een kleine, maar zeer scherp werkende staf van detectives, de machtige, zoge naamde Intelligence Unit. die wordt geleid door William Woolf. een ambtenaar, die niet graag op de voorgrond treedt, die alle publiciteit haat. maar die intussen al heel wat overtreders heeft laten „hangen", in de overdrachtelijke betekenis van het woord natuurlijk. InTussen bemoeit de Intelligence Unit «Ich niet met kleine ffelaatlng- ontduikertjes, maar de groten, lieden zoals Al Capone,'leveren een kolfje naar William Woolf'g onzichtbare hand. kwam aan het licht dat hij. voor persoon lijke uitgaven, elk jaar 25.000 dollar be steedde. Toen Waxey voor de Rechtbank kwam. kon de regering 150 getuigen laten spreken en duizend docun>enten als bank note's. chèquos en dergelijke overleggen waaruit bleek hoe warmpiea Waxey er bil zat. Met grote klaarheid bleek dat hij de staat aan achterstalliBe belasting, boetes, interest e.d. zeker 1 120 000 dollar schuldig was. Hij kreeg een boete tot dit bedrag te betalen en.. tien jaar "gevangenisstraf. Met deze voorbeelden kunnen wil vol staan Hieruit blijkt, dat de Amerikaanse regering niet alleen een uitstekend inge- riente dienst heeft om belasting-ontduikers op te sporen, maar ook, dat de straffen, welke op belasting-ontduJklng staan, lang niet mis zijn. Natuurlijk moet dc Intelligence Unit eerst een tip krijgen, horen, dat de heer A. of B. vermoedelijk belasting-fraude heeft gepleegd, voor de Unit In actie komt. maar dan komt zij ook goed in actie Hier toe werkt zij tarnen met andere leden van het Internationaal Inkomsten Bureau en daarbij wordt vaak teamwork geleverd, waarop men trota la. Het bureau gaat cr prat op. dat het voor elke dollar, die het kost. twintig dollar in het laatje van de staat kan doen terugvloeien. Wordt de hand gelegd op een belasting-ontduiking van enige omvang, dan levert dit de staat met één stag soms een miliioen dollar op. genoeg om een hele groep controleurs hun levenlang salaris te geven Tips ontvangt het bureau vaak van gesalarieerde con troleurs maar er worden ook brieven en telefoontjes ontvangen van buitenstaan ders. Het Bureau betaalt n.l. voor tips in zake belasting-ontduiking: degene, die zo'n ontduiking aanbrengt krijgt een beloning, welke tot 10 pet kan bedragen van de som. welke, dank zij dc verstrekte gegevens, kan worden achterhaald. Niet alleen in de hoop op deze beloning of uit pure vader landsliefde worden belasting-overtredin gen aangebracht: som» grijpen boze echt genoten. ontevreden werknemers of te leurgestelde minnaars naaq. de telefoon om Iemand aan te geven. Een voorbeeld, hoe snel het Bureau werkt, .vertélt Olive Howard in ..Pageant". Op een morgen, in het voorjaar 1944 be reikte een anonieme brief het bureau van de Intelligence Unit in Miami (Florida). In bedoelde brief werd de aandacht ge vestigd op een zekere Harry E. Jacoby uit Chicago, die letterlijk met geld smeet. De briefschrijver vertelde, dat Jacoby een kostbare villa in Mi#ml had gekocht en er een renstal op n&hield. De berichtgever verzekerde verder, dat hij de heer Jacoby In 1943 bU de rennen in Florida had gezien met honderd duizend dollar op zak De brief vermeldde verder Wet juiste bedrag, dat Jacoby in baar geld moest bezitten en gaf tenslotte zijn juiste adres aan. Het bu reau in Miami zond deze brief door naar het bureau in Chicago, waar controleurs er op werden uitgezonden teneinde uit te vin den of Jacoby's belasting-aanslag even redig was aan hetgeen hli bil de rennen had gewonnen Dit bleek niet het geval te zijn Een laar pa ontvangst van de ano nieme brief werd Jacoby door de Recht bank te Chicago veroordeeld tn» een boete van een half mlllloen dollar en een laar gevangenisstraf. Maar het Bureau gaat niet alleen af oo mededelingen, welke het krijgt: het heeft zelf neus. oren en neen om overtredingen op te eporen Zo was er eens In een W'-tn plaatsje In New Jersev een man. -wiens belastingaangifte in het geheel niet wees op grote welvaart Maar plotseling zag mm hem In een kostbare limousine rond reden Het bureau kreeg er de lucht van en Jpr onmiddellijk aan het werk om meer van 's mans financiën, te weten te komen Het Ingestelde onderzoek leerde, dat hij een racketeer was. dat hi! In het geheim een heel leeer taxi's bezat, dat hü bovendien de gelukkige eigenaar van onroerende goederen was en in een ge heime sare 23 500 dollar aan baar geld had verstopt De das om Wanneer hei Bureau eenmaal heeft ont dekt. dat Iemand hjjven het Inkomen, dat hij heeft aangegeven I cft. 1» de Intelli gence Unit er ais de kippen bil om uit te maken hoeveel hii eigenlijk uitgeeft Het beroemde geval van ..Waxev" Oordon. de New Yorkse gangster en bier-baron geeft daarvan nogeen kostelijk voorbeeld Waxey had opgegeven dat zijn !nkom»n zea duizend dollar per jaar bed*-""* .Hil leefdé echter als een koning Jpohder dat hij er erg in hnd. liet de Intelligence Unit hem schaduwen: men volgde hem naar kledingmagazijnen naar nachtclubs enz Zo werd ontdekt, dat hli zeer duur gekleed ging. dat hU er bijvoorbeeld een hele col lectie dassen van vijf dr"-r het stuk op na hield en dat hij In nachtclub* fooien gaf van honderd dollar Bovendien ont dekte men. dat alleen het anpartement. dat hU bewoonde, hem al zes duizend dol lar per jaar kostte en rf*er niet min der dan viif auto's, van de duurste merken, op na hield In één woord, na enige tijd Pool, die Duitser bleek te zijn Tien minuten voor het toestel van de American Overseas Airlines, dat om acht uur vanochtend met bestemming New York van Frankfort uit opsteeg, op Schip hol Jandde, ontwaarde de navigator van het toestel een plukje zwart haar. dat boven een zetel in de bemandingafdeling achter de cockpit uitstak. Onmiddellijk ging hij een kijkje nemen, aan wie dit haar wel mocht toebehoren en tot zijn grote verwondering vond hij een kleine man. weggedoken In de stoél. Twee uur lang hepft deze van Frankfort U in het toestel kunnen zitten, zonder dat Iemand hem heeft opgemerkt. Dc Amsterdamse politic werd onmid dellijk gewaarschuwd en bij aankomst op Schiphol werd hij gearresteerd. Evenals tegenover de bemanning van het A.O.A.- vlicgtu'ig. verklaarde dc verstekeling aan vankelijk van Poolse nationaliteit te zijn. Hij zcide geboren te zijn in Lomzau bij Warschau, doch later vertelde hij uit Tropau afkomstig te zlin. Bij visitatie kwam echter een identiteitsbewijs te voor schijn. waaruit bleek, dat de man Duitser is, genaamd Muttheus Rinner en geboren or- 17 Augustus 1915 „te Weisbrunn in Duitsland. Na deze vondst hing hij een verhaal op. dat cr op neerkwam, dat hij om zeven uur vanochtend op het vlieg veld Rhein-Main bij Frankfort rondliep, dat hij erg moe was en in het vliegtuig gestapt was om uit-te rusten. Plotseling zou hij bemcrKi hebben, dat het vliegtuig zich in d? lucht bevond. Hij gaf op van beroep stucadoor te zijn De kleuter is de zuigfles al lang te boven, maar hij weet er nog wel mee om te gaan en er het lammetje mee op te fokken, dat z\)n zusje als een zorgzaam moedertje behoedzaam vasthoudt. T7LKE ■-J verke< Taptemelk onverkoopbaar Omdat de tmttemelk in Wemeldinpe onverkoopbaar is. heeft het bestuur der Coöperatieve Boterfabriek tie t Hart zich per circulaire tot de leden gewend, waarin wordt medegedeeld, dat tijdelijk 100% taptemelk wordt teruggeleverd. De teruglevering ge schiedt gratis. DAG leggen de moderne J verkeersvliegtuigen met de regelmaat van een uurwerk duizenden kilometers af en wat men vroeger een bUzondere heldendaad noemde Is thans dagelijks»? routine geworden. Het behoeft geen betoog, dat dit pas mogelijk werd toen het vliegtuig zich ontwikkeld had van het open tweedekkertie. waaëmee de eerste lijndiensten werden onderhouden, tot het huidige vervoermiddel, dat op een zo hoge mate van betrouwbaarheid mag bogen. Als men het interieur van de stuurhut van een modern verkeersvliegtuig ziet en dit vergelijkt rflet de primitteve tnrichtlng< van een cockpit uit de jaren 1920 dan' blijkt Onmiddellijk de geweldige vooruit gang. die de voortschrijdende techniek Heeft mogelijk gemaakt. Waren vroeger slechts de elementaire navigatle-lnstru- menten aanwezig, thans c^iizelt het de leek van de wirwar van knoppen, draden, wijten en meters, welke het huidige vliegtuig-instrumentarium vormen. Toch is ook dit in wezen veel eenvoudiger dan het lijkt Ten eerste zijn alle belangrijke instrumenten dubbel uitgevoerd, ten tweern neemt de boordwerk»ut«kiindige een belangrijk deel van de contróle over Bij de bestuurders Als men van de cabine uit naar de stuurhut gaat komt men allereerst In de navigatie-ruimte. In het dak hiervan be vindt zich een glazen koepel, de zg. ..dome", welke wordt gebruikt bij astro nomische waarnemingen. Achter de stuurstoelen ls de plaats van de boordwerktuigkundige. De voornaam ste instrumenten die hij voor zich heeft zijn de toerentellers .van de motoren, benzlnedrukmeters. olie-drukmeters olie- temperatuurmeters cylinderkoptempera. tuurmeters verschillende standaanwijzers enz. enz De voornaamste Instrumenten waar de vlieger mee te maken heeft zUn de hoogte en snelheidsmeters. horizonaanwijzers kompas, bochtaanwijzers. stljgsnelheids- meters en de automatische piloot. De Instrumenten zijn zo gegroepeerd, dat zij mei één blik kunnen worden overzien 523/24 Nu gaan we eerst eens even 'n lekker stukje eten, want jullie zult wel wat lusten! zei Tripje. Ze wachtten aan de tafel, en eindelijk kwamen bedienden van de paleiskok aan dragen met schotels en schalen vol Aller lei lekkere dingen - Mmmmf knorde Bunkle. Dat ziet er fijn uit! Ja, nou voel ik, dat ik trek heb, boor! Bunk ie, tast dan maar toef Je Tripje lachte. Wel kunt krijgen, wat je hartje begeert, er is meer dan genoeg! Eet smakelijk. Jongens! Toen vielen z; met graagte aan op de maaltijd. Het een was al lekkerder dan het ander, en Rick en Bunkie smulden naar hartelust! Na de maaltijd ging Tripje met z'n tweo gasten op het terras van het paleis zitten, waar ze 'n aardig gezicht hadden op het eiland. Totdat de zon onderging, babbelden ze over allerlei.... MET het s.s. Stad Alkmaar arriveerde te R'dam uit Afrika een groot aantal dieren waaronder zeer zeldzame, die bijna alle in Dfergaarde Blij-Dorp zijn onder gebracht. Dit transport verdient daarom de aandacht, omdat het het eerste na oorlogse Afrikaanse dierentransport voor Nederland was. tevens het eerste dat geheel door Nederlanders was verzorgd. Want voor de oorlog waren het de Duitsers, vooral Schultz en Hagenbeek, die de dierentuinen de grote Afrikaanse zoogdieren leverden. En tot het uitbreken van de jongste oorlog hadden zij daarvan wel het monopolie, zoals zij dat practisch ook hadden voor de levering van dieren uit andere werelddelen. De oorlog heeft hierin echter verandering gebracht. De Duitsers konden na de wapenstilstand niet meer op pad en hun werk werd over genomen door ondernemende mannen van andere nationaliteit. Immers, de dieren tuinen hadden grote behoeftte aan aan vulling. In de oorlogsjaren konden zij niet van dieren worden voorzien en de collectie dieren in de meeste tuinen waren door allerlei omstandigheden sterk geminderd. Het lag dus voor de hand, dat zo spoedig als de toestand dit toeliet pogingen in het werk zouden worden gesteld het verlies aan te vullen en de collecties zo mogelijk uit te breiden. Enkele Nederlanden trok ken er op uit. De heer Van Geuns. céb oude bekende in het vak. die reeds voor de oorlog voor de Rotterdamse Diergaarde op Sumatra dieren ving. nam zijn werk weer ter hand De in Frankrijk wonende Nederlander Ednjond Nijst. reisde naar Australië en na Korte tijd kon hij reeds een aantal dieren naar Nederland bestemd voor Blij-Dorp. verschepen. Met het a.s. Stad Alkmaar nu keerde naar Nederland terug dc heer L. J. H. Peters, die het be langrijke dierentransport uit Afrika heeft helpen verzorgen. Het begon al voor de oorlog De heer Peters is 53 Jaar en woonachtig in Apeldoorn. In Diergaarde Blij-Dorp. waar hij gisteren vertoefde, heeft hij ver teld over zijn ervaringen bij" de jacht op dieren ln Afrika en over de omstandig heden die ertoe hebben geleid, dat hik» zich in die branche heeft begqven. Mer nadruk betoogt hij geen dierenvanger te zijn. Ik heb steeds gevaren, eerst als hof meester en later als chef-hofmeester bij de Holland-Afrika Lijn. En Ik bracht altijd dieren mee voor de tuinen. Zo heb ik in de loop der jaren veel kennia en veel connecties opgedaan. Langzamerhand Dc 1ste vlieger zit altijd links, de tweede rechts Overigens zijn er wat betreft de indeling van do bemanningsruimte bij de verschillende Vliegtuigtypes geringe ver schillen op te merken Zo zit bv bil de DC-6 de boordwerktuigkundige tussen dc beide vliegers lij. „Checken" Bij de starts én landingen leest de boordweiktuigkundige hardop de tg. .checklist" ai Op deze lijst staan alle te verrichten handelingen vermeld Zo zal hij b.v bij de landing zeggen: ..Wielen uit", waarop dc vKcger de betreffende handle overzet en antwoordt ..Wielen uit". Zou de vlieger vergeten de wielen uit te laten, dan Raat er. als hij gas terugneemt voor de landing, op zijn instrumefitenbord een lample branden, terwijl er bovendien een claxon'begint te loeien. IJsbestrijding Ijsafzetting op'de vleugel? en staart vlakken. welke onder bepaalde omstandig heden kan optreden, was vroeger een van dc vijanden van de luchtvaart Hierdoor Immers kon de vorm van de vleugeldoor- snede zodanig veranderd worden, dat de vleugel niet meer droeg. Thans kan men door verschillende, ln principe zeer een voudige. systemen dat gevaar afdoende bezweren Bij sommige vllegtuigtypeh zijn op dé voorkanten van vleugels en staart vlakken zwarte rubberstroken aange bracht; deze kunnen als een fietsband worden opgepompt, waardoor de ijslaag gebroken en door de wind weggeb'azen wordt Andere vliegtuigtypen hebben vleugels en staartvlakken met verwarmde voorliisten. zodRt tlrh hierop in het ge heel geen lj« kan afzetten. Dit Is de z.g. thermische Ijsbestrljdlng. Omkeerbare schroeven Daar de moderne vliegtuigen met een betrekkelilk hoge snelheid landen, hebben zij een lange uitloop Om deze uitloop te bekorten heert men tegenwoordig de schroeven omkeerbaar gemaakt. In de landing gaan ze dus in plaats van een trekkracht en duwkracht leveren Dit ge schiedt pas als de machine op de grond staat: het svèteem Is zo uitgevoerd dat, waqneer het toestel met het neuswiel en met een van de hoofdwielen op de grond staat, de schroeven automatisch omgekeerd worden. Hydraulische apparaten Het hydraulisch systeem Is een zeer belangrijk onderdeel In een modern vlieg tuig. Het wordt sebrulkt om In de lucht de roeren te bedleneh Tiet ondjrstel ln en uit te pompen, de remklappen te bedienen en de remmen In werking Ie brengen, sturen op de grond, als schokbreker bij de landing voor de «tuurautomaat. enz. De pompen van dit systeem, dat werkt met oliedruk, worden aangedreven door de motoren: omdat dit systeem zo belang rijk is heeft men echter een hulpsv«'eem aangebracht dat electrlsch of met de hand bediend kan worden Geen wonder dus dal het Instrumen tarium van de tegenwoordige vliegtuigen uitgebreid is Het I» ten eerste nodig om alle vlleghapdellngen te verrichten en bovendien om hier weer contróle op uit te oefenen, daar het nu eenmaal niet mogelijk Is voor de gezagvoerder, om tiidens de vlucht eens uit te stappen Door een doelmatige groepering van de instru menten en een efficlente taakverdeling ia het werk van de gezagvoerder In wezen echter niet moeilijker geworden, terwijl de veiligheid en betrouwbaarheid van het luchtverkeer er ln hoge mate door zijn opgevoerd. Nederlandse vliegers dc meest hoffelijke ter wereld Enkclt dagen geleden vloog cén KLM.-toestel van de'.Zuid-Ame- rlka route, dat In Dakar was gestart, over het vliegveld Porto Alcgre van Lissabon op weg naar Holland. Het Is gebruikelijk, dat dc gezagvoerder contact opneemt met de verkeerstoren van grote vliegvelden, waar hij over vliegt. Zo gaf ook de gezagvoerder van dit Nederlandse toestel zijn positie en andcfe technische bijzonderhe den op. Dit gebeulde in het Portu gees De dienstdoende sergeant op Porto Alegre was zo geïmpo neerd door het feit. dat dit in zijn landstaal geschiedde, dat hij direct de Nederlandse consul opbelde en hem vroeg hoe hij In het Nederland» kon antwoorden. Helaas bleek de uitspraak van onze taal voor deze hoffelijke Portugees zoveel moei lijkheden mee te brengen, dat hU noodgedwongen moest teruggrijpen op zijn eigen taal. 'De KLM-piloten staan er in Portugal voor bekend, dat zij de Portugese taal spreken en de meest hoffelijke vliegers ter wereld zijn. Advertentie. Mijnhardiies wekken op bij geeste- lijke en lichamelijke vermoeidheid en ■mm. verdrijven allerlei piinea.mmmmmm ben Tl< er in gegroeid. Kort voor de oorlog was ik thuisgevaren. maar na de oorlog ging ik wéér naar zee. eerst maakte ik een tocht naar de West en daarna naar Afrika, waar ik oude relaties opzocht en de banden weer aanknoopte. Toen gaf ik het varen eraan en ik trad in contact met de firma C. van Dijk en Zonen uit Tilburg, de bekende exporteurs en Importeurs van dieren tevens de eigenaar van het Tll- burgse dierenpark. En in December 1947 voer ik met de Bosfontein naar Afrika om te trachten voor de firma dieren bij elkander te krijgen Ik had wat deviezen bij mij. maar die moesten weer op een of andere manier terugkomen. In Mombassa zette ik voet aan wal. met de trein reisde ik naar Aruska en met de auto ging ik verder naar Oldonjo Sambu. in het v.m. Duits Oost-Afrika. thans Uno-territoir. Vanglechniek veranderd Maar zelf heb ik niet gevangen. Voor dat werk zijn vangers, negers, die alle benodigde materialen bezitten. In de loop der jaren is de manie» van vangen geheel veranderd Met vangkullen wordt niet meer gewerkt en het paard is vrijwel vervangen door de auto. Jc hebt een vang- wagen. bijvoorbeeld een Ford en daarachter een auto met de kisten, waarin de gevangen dieren'worden opgesloten. Nou en als je de dieren ziet. waarvoor je belangstelling hebt. dan ga ie er op af. Je zoekt een goed exemplaar uit en je rijdt het^met de vangauto achterna, terwijl Je pro beert naast het dier te komen. En als het zover Is. dan leggen als het ware de vangers een lasso om de hals van het dier en dan ls het gebeurd. Het duurt geen tien minuten of het gevangen ^exemplaar zit dan al In zijn hok. Pak de leeuw bij de staart Maar niet alle dieren worden met een lasso gevangen. Een jonge leeuw bijvoorbeeld van een maand of zeven, acht. die al tanden gewisseld heeft en die van dc moeder af kaïf. wordt met de f vangwagen nagereden en als ze er dicht bij zijn. springen de vangers van de auto. grijpen de leeuw bij zijn staart en houden hém al draaiende van hen af. En daarin zijn de vangers zeer handig. Een struis vogel vang je met de hand van dc auto af. Een Afrikaanse buffel daarentegen weer met een lasso. Dc heer Peters keerde van zijn eerste reis in April 1948 terug. Eind vorig Jaar ging hij voor de tweede maal naar Afrika, naar Tanganoyka. waar hij met twee blanken, de heren De Beer en Maian, Zuid-Afrlkaanders van Nederlandse af stamming en vijftien negers voor de prachtige collectie, die vorige week hier aankwam, zorgde. i Geen ruime hokken Het verzenden Van dieren levert geeft» moeilijkheden op, mits men zich maar aan de voorschriften houdt. Het is niet Juist. dat dieren ln ruime hokken vervoerd moeten worden Zij mogen niet meer ruimte hebben dan nodig is om te liggen en te staan. Anders gaan ze springeq en dan bestaat de kans dat ze hun benen breken. De Londense Zoo heeft een speciale commissie Ingesteld, die tot taaie kreeg, dat vervoersprobleem te onder zoeken en die commissie kwam tot dit resultaat. Struisvogels bijvoorbeeld, die veel per vliegmachine worden vervoerd, worden in een zak genaaid en neergezet In kistjes, zodat zij zich niet kunnen be wegen. Hun kop is vrij en ze kunnen normaal eten. Pas je nu deze methode niet toe bij het vervoer van atrulsen. dan is de kans groot, dat ze hun benen bre ken en dan moeten ze worden afge maakt Op deze wijze zijn eens een paar honderd flamingo's vervoerd en ze kwa men zonder ongelukken op de plaats van bestemming. De heer Peters zei nog deze zomer in Nederland te blijven, maar in het najaar hoopt hij weer naar Afrika te vertrekken. De lasso-werper heeft zijn werk goed gedaan; over enkele ogenblikken reist deze zebra per auto een nieuw leven in een dierentuin tegemoet. •Dc giraffe heeft zich. eenmaal inpeladen, in het verlies van de vrijheid geschikt. „Ik heb mijn redenen om per SAS. ta vliegen". De verenigde Scandinavisch» luchtvaartmaatschappijen hebben onder deze slagzin een luxueus uitgevoerd ge ïllustreerd vouwblad uitgegeven, gehéel in het Esperanto. In dit verband herin neren we aan de uitgave door de K L M vqn een In het Esperanto gesteld Jaar verslag. Op de Internationale voorjaarsbeurs ta Frankfort a. M. was een Esperanto-tolk aanwezig. De Internationale Bond van Padvinders- Esperantisten. gesticht ln 1918. is herrezen. Hij geeft weer een bescheiden, doch goed verzorgd orgaan uit en heeft reeds in 15 'landen agentschappen. He* Bdres voor België Is: L. J Van Gul*k. Phllomenstra»t 11. Antwerpen: dat vcpr Nederland. J. Ellas. Arubaatraat 19. Am/terdam-W Duitsland. Het Januari-nummer van het orgaan van de jeugdgroep van Duitse Eeperanlo-Bond schrUft^rbns bereikte de mededeling, dat met Ijlt begin van 1048 opnieuw alle Esperantongroepen verboden zijn In Saksen. Een besluit van een z.g. d?mocratische regering. Politiek Is dik wijls onbegrijpelijk, maar toch met of zonder toestemming zal men- blijven werken voor ons "doel Het Internationale Esperanto jeugdcon- gres wordt dit Ittar gehouden In Versailles Egypte. De minister van opvoeding heeft medegedeeld, dat voortaan niet En gels doch. Frans ral worden onderwezen als éérste vreemde taal. Op 13 December J.l. zond de Esperanto- vcrenlglng In Alexandras eenfbrlef aan ds toen aldaar vergaderde U N E.S C.O, waarin gewezen werd op de taalmoeilijk heden. waarmee ook deze organisatie t» kampen heeft en wasrin het Eaper/»n*o werd aanbevolen als middel om uit deza narighew te komen Oostenrijk. De landsregering van Stiermarken besloot 22 Febr j.l een sub sidie te geven van 3000 OostedrUkse shll- lingen voor het Oostenr. Esderanto-con- gres. dat dit jaar in Graz wordt gehouden Ter gelegenheid van dit zelfde congres wordt een Esperanto-postzegel uitgegeven Internationale Zomercursussen Naast de gewone internationale congressen wel ke dit jaar b.v. In Bournemouth en ParlJ» worden gehouden, worden steeds meer internationale zomercursussen georgani seerd. Zo dit jssr ln Helslngör. Höb^rnbad (Zwitserland). Dosky (Tsjechoslowaklje). Kerk-Avezaath bij Tlel en ln Teljllnger- boich te Vogelenzang La Kvar Delegltoj. Dubbeldam A 335. Tn een schemerige hut. midden In de on- doordringbare bossen van het Zweedse hoge Noorden, knielt een dokter bij het bed van een ernstige patiënt, die mef de dood worstelt De dag tevoren Is een wanhopende Lap door de sneeuwstorm naar een telefoonstatlonnetje in de wlider- nla gerend om de dokter op te bellen met de mededeling, dat zijn vrouw al sinds dagen hoge koortsen had en hU bang was haar te verliezen. De dokter heeft toen onmiddellijk zijn ski's ondergebonden en achttien uur is hij onderweg geweest in een temperatuur van veertig graden be neden nul om het leven van een vrouw en moeder te redden. Dit Is hem mogen gelukken.' Deze merkwaardige dokter, de verper soonlijkte offergezindheid en bekwaam heid. is Clnar Wallquist uit Arieplog ln Zweden. Zijn „praktijk" beslaat 10 000 vierkante mijl en Is even eenzaam als de maan. Brede rivieren doorkruisen het ontzagwekkende landschap, verdwijnen hier en daar ln diepe gleuven en vormen dan verftderiijke watervallen Met ijs bedekte bergen strekken zich uit tot de Noorse grens Als het weer het toelaat, maakt de dokter gebruik van een hos pitaal-vliegtuig. dat voorzien is van ski's en pontons: bij slecht weer bereikt hij zijn patiënten op ski'a of per boot. Dr Wallquist la uiterlijk maar een klein mannetje, niet veel langer dan 1 m. 80 en zijn gewicht gaat de honderd pond niet te boven. Zijn aelaat vertoont diepe groeven en hoewel hij thans 52 jaar ls. is zijn haar nog even zwart als dertig jaar geleden: dr Wallquist is. hoe nietig hij lijkt oer-sterk Honderden mannen en vrouwen, over de gehele wereld verspreid, hebben hun leven aan hem te danken Tijdens- de tweede wereldoorlog redde hij blina 5000 vluchtelingen van de Nazi-slavernlJ. man nen en vrouwen, die. door wlldernla en slecht weer uit Noorwegen kwamen ge vlucht. Deze vluchtelingen en Amerikaan se en -Britse vliegers, die een noodlanding hadden moeten maken, bracht hU gezond heid en een nieuw leven, zoels hl] dat. vijf en twintig jaar lang. zUn 4800 gewone patiënten heeft gedaan. Dr Wallquist werd in Langed, een plaatsje in Zuid-Zweden, geboren. Zijn vader was een rijk pepier-febrikant en zo was Elnar in zijn jeugd omrlnad door gouverneurs, gouvernantes, kindermeisjes en een hele stoet bedienden. Zijn vader wenste dat hU ingenieur zou „worden, maar Elnar wilde en zou medicijnen studeren en dit deed hij ook Tijdens zijn studententijd droomde hij van een praktilk als mode-dokter In de eerste kringen van Zweden, maar de grlep-epldemie van 1919 leidde zijn leven in andere banen In lapland woedde de Spaanse griep erger dan waar ook en in de hele streek rond 't stadje Arjeplog. 115 mijl van het dichtst bljzijnde spoorwegstation, was geen dokter Wallquist aanvaardde toen een betrekking als goiivernementsarts. Voor een medicus was het prachtig hier te werken De Lappen bleken bijzonder gevoelig voor de gevreesde bacil Ze wa ren gewoon met hun rendierkudden mee In de zon nimmer opkomt en de tempe ratuur daalt tot 50 graden beneden nul. Hij moest skiën naar eenzame hutten met geen andere gids dan een primitieve plattegrond, een kompas en ziln eigen richtlngsgevoel. hU moest wennen aan werkdagen van 20 en soms zelfs van 24 uur ..Ik deed mijn best", teldé hij tot Ralph Wallace die hem onlangs Inter viewde voor de ..United Nations World". „Ik deed mijn best. maar dit was niet voldoende geweest, want toen het voor jaar aanbrak, waren duizend Lappen aan de ziekte bezweken". Nadat de epidemie bezworen was. be sloot Wallquist zich voor de rest van zijn leven te wijden aan dit geïsoleerd levend volkje In de wildernis zijn vele mogelijk heden om te sterven: mensen bevriezen er soms of ze worden krankzinnig tengevolge van de eenzaamheid, er heerst ziekte, er gebeuren ongelukken en wilde dieren be lagen de mensen. Zo kon Wallquist eens een man van de dood redden, die slaags was geweest met een beer en dl», bedekt met wonden en half gescalpeerd, san het dier had weten te ontkomen en naar Wslquist's hut had weten ta kruipen. Hulp aan Nazi-slachtoffers Bewonderenswaardige staaltjes vsn offerzin weten de Lappen van dr Wall quist te vertellen: hoe hij eens een patiënt tn een hut. waar da temperatuur 45 graden beneden nul was. mat zijn eigen lichaam had verwarmd tot da zieke ln staat waa te worden vervoerd naar een -hospitaal, enz. Het hospitaal heeft de streek trou wens ook asn de dokter te danken. Toen hU zich tn dit gebied vestigde, was er niet de minste gelegenheid zieken te ver plegen. maar hij heeft er bij de regering net zo lang op gehamerd tot deze een ziekenhuis met 50 bedden liet bouwen. HU beschikt nu ook over twee kleinere verpleeghuizen en drie reizende verpleeg sters. die in de verre omtrek als wilk- verpleegstcra dienst doen. verder over een Tehuis voor Ouden van Dagen en een kostschool voor Lappenklnderen. Toen Hitier. na de bezetting van Noor wegen. een apoorwek van Oslo naar ds Noordkaap wilde aanleggen, werden dui zenden gevangenen van alle nationaliteiten in het Noorden te werk gesteld Langs de Noors-Zweedse grens lag een brede strook onbewoond gebied Dr Wallquist vormde patrouilles van Zweden en Lappen, die gereed stonden vluchtelingen te helpen en onder te brengen In een van de dertig Lappenhuttcn die voorzien werden van Eerste Hulp-kisten, dekens, voedsel, schoenen warme kleding, hout en lucifers. Wegwijzers In acht verschillende talen wezen de weg naar die hutten en een tenten, gemaakt van rendierhufd Za stierven als ratten Wallquist moest zich gewennen aan drie wintermaanden, waar- te trekken en woonden ln koude, tochtige korte polf-statlon stond klaar verzoeken om hulp uit. te zenden. Uit dit alles blijkt, welk een ongeloof- Hik nuttig leven dr Wallquist heeft gé- leid. een voorbeeldig leven. De veiligheid in Djokja Het Dagblad te Batavia. schrUft In hoofdartikel, dat het allerminst overtuigd ls. dat de maatregelen vopr de handhaving van rust en orde In Djokjakarta doeltref fend zUn. De omvang van de reeds ln gang zijnde evacuatie acht het blad de betrouw baarste maatstaf van het gevaar, dat straks te duchten zal zijn van allerlei elementen. Het nemen van wraak ie nu eenmaal eigen aan de republikeinse tactiek zodat bezwaarlijk aangenomen kan'worden, nat deze Instincten nu piotsollng gedoofd zul len gorden bil hen. die reeds bijna v er jaar talloze moorden, plunderingen.'Brand stichtingen en ontvoeringen op hun extre mistische geweten hebben. De enige wer kelijke garantie, die voor ons ten aanzien van de veiligheid in het Djokjaée beitait, zou zijn de aanwezigheid aldaar van Ne derlandse troepen. Nu deze zullen worden terugtrokken ls geen enkele garantie- door wie ook gegeven, bij hete Haman**"* Boewono IX, 8oekarno of Cochran, voor ons van meer waarde dan welke andere niets kostende bewering van deze of gene autoriteit, die over geen enkél warkaiU» gezagsapparaat beschikt voor hat omzetten van zijn woorden ln daden, aldus Hei Dagblad. ZATERDAG 21.MEI 1949. EERSTE BLAD - PAGINA 3. rrriJ leven in een tijd van bouwen. van opbouwen. In de3ongsteoorlog hebben granaten en vliegtuigbommen in steden en dorpen gaten geslagen, woningen verwoest, woonwijken in puinhopen veranderd. En we zijn bezig deze sporen van geweld uit te wissen, gr worden plannen gemaakt voor nieuwe woningen, nieuwe woonwijken, jelfs voor nieuwe steden en nieuwe dorpen. Knappe architecten zetten met grote fantasie de ideale woning, de stad der toekomst, op papier. Er wordt niets vergeten. Zo mogelijk worden de nieuwste snufjes op bouw technisch gebied toegepast. Er gaat in steen een nieuwe wereld verrij'zen. beter, mooier, geriefelijker dan zy tevoren was. En over een twintig, vyf en twintig jaar zal in menige stad en in menig dorp niets meer herinneren aan het verleden. Het oude is voorbij, nieuwe inzichten hebben baan ge broken. All^s wordt anders, practischer vooral, geheel naar de eisen, die de hedendaagse mens aan zijn woning, aan zijn stad stelL r\E jongste oorlog* heeft ook in het leven der mens gaten geslagen. En we-jyn bezig deze sporen van een vreselijke tijd weg te wissen. Wij zyn bezig een nieuw leven op tc bouwen. ieder van ons persoonlijk. *Wij zoeken iets nieuws, iets practisch. dat ons kan helpen boven de nood van deze wereld, boven onze eigen nood uit te komen. Wij zoeken iets, dat steun geeft, een staalconstructie voor ons Aleven, hecht en sterk. En tijdens, het bouwen komen we tot de ontdekking, voortdurend weer. dat we het goede materiaal -nog niet hebben, dat het nieuwe bouwwerk van ons leven in. elkaar ploft „als een huis dat op zand grond is gebouwd". „En de slagregen is nedergevallen. en de waterstromen zyn gêkomcn. en de winden hebben gewaaid, en zijn tegen dat huis aan geslagen: en het is gevallen en 'zijn val was groot." En zo blijft onze nood bestaan. Wij hebben ideeën en wij hébben plannen, wij zijn bezield met idealisme, wy hebben de wil er iets van te maken, maar de staalconstructie ontbreekt. Bij het minste geringste zakt ons werk. onze poging een nieuw leven te beginnen, in elkander. FN toch kunnen we slagen. Want cr is er Eén, Die ons wil helpen. Die ons ook kan helpen bij onze pogingen een nieuw leven op te bouwen: Jezus, de Heer. de grote Bouwmeester Hij vraagt ook niet anders dan om juist dit te mogen doen. Als al onze plannen op niets zijn uitgelopen, als onze wiis- t kracht te zwak bleek om vol te houden, als ons de moed gaat ontzinken, staat H(j daar en Hij zegt: „Ik ben de weg." We hebben slechts tot Hem te gaan met onze moeilijkheden, met onze noden en Hem te vragen: „Heer. hier ben ik; ik kan het niet meer. help Gij rajj opnieuw te beginnen met mijn leven, dat stuk is. dat zo in brokken ligt. dat ik geen uitweg meer zie." Als we dat doen. dan ervaren we de kracht en de steun, die we behoevqji orarons levenshuis sterk te doen zyiyKegen „witerstromen en winden". Dan kun- nen wc gaan bouwen Sg 4 Advertentie. (Van onze correspondent ln het Verre Oosten) Sjanghai. Mei T-IET Is Zopdng, .een ideafc lente- Zon- A1 dag met zonneschijn cn bijna zomerse warmte, maar vele Europeanen en Ame rikanen hier vragen zich af of dat mis schien dc laatste rustige Zondag ls. die we voor lange tijd hier beleven. De vol- gcncje week kunnen de ..communisten" hier zijn. want zij hebben gedreigd Dins dag aanstaande hun grote aanval te begin nen, indien er dan tussen de twee partijen, de regering cn de opstandelingen. Reen overeenkomst is bereikt, dat het snoeriig tot een oven inkomst zal komen. i#niet waarschijnlijk. De hier wonende Europeanen en Ameri kanen maken z.ch daarover ongerust. mar.r de Chinezen blijven of volkomen kalm onder alsof dc acheie geschiedenis hun absoluutniet aangaat Er is immers feest tc Sjanghai, het grote gokfcc.u. Iedereen Jroopt zilverstukken tegen goud- yoean en verkoopt ze later weder met winst, zoals ook de kooplieden ln die zij- verstukken winst maken. Een gokfeest zonder verliezers, indien men tenmln-tc die gokkerd berekent »n goud-voenn. die met het uur ln koopkracht vermindert D.»t feitelijk iedzreen onder deze omstnn- dighcdch verliest beseft vrijwel niemand. Prijsstijging allerwege VIET alleen dc zilverstukken cn de Amerikaanse dollars stijgen hier voortdurend In prijs, ook alle koopwaren volgen die prijsbeweging en evenzeer dc arbeidslonen. Het is geen wonder, dat cr gebrek aan betaalmiddelen is ontstaan. Het uitgeven van nieuwe hogere bankbil- letten vordert voorberi Iding en du* tijd- Heden heb ik voor de eerste maal bank biljetten van 10.000 goud-yoean gezl?n. maar wat betekenen 10 000 goud-vooan. waar de goedkoopste luchtpostbrief n.iar Europa 17 000 goud-yoeankost? Door hc'. gebrek aan geldmiddelen is de rentevoet in hot ongelooflijke gestegen Geid kan men tegen de meest volkomen zekerheid stelling alechts lenen tegen 15 tot 20' per dag. dat U» dus 450 tot 600' per maand. Dit geldt alleen voor leningen in goud- yoean want leningen in Amerikaanse dol lars (die echter moellük te verkrijgen zijn) worden géfceven (onder volkomen zeker heid) legen 1*'« per maand Die leningen in goud-voea i tegen 450 tot 600*per maand doen denken aan dc meest afschu welijke woeker, maar ziln dit fc telijk niet. d3ar ln d c hoge rente mede-berekend id. de te verwachten vermindering m koopkracht varf dc goud-yoean Nog geen maand geleden kon men hier een Ameri kaanse dollar kopen voor 4 000 goud-yoean Avondprogramma. HJlv I: (VARA) Nieuws; IS Pianospel: 4* Ned Str Kr 7 Actualiteiten. (VPRO) 7 J0 Lezen tn de Bijbel. 7 43 Heg Uitz 1 Nieuwe; MS Dingen van de dag I 12 Varia; 8 15 Proin ork t Socialistisch commentaar: 15 iiei t was in Mei; 10 Stmdiva.ork 10 23 Hoorspel. 1»40 De jongé Flierefluiters, tl Nieuw». II15 Chez Marcel; 11 33 Swlngtet. Hllv. II. (KRO) 8 Amersfoort» mannenkoor; «20 Weekoverzicht. 8 45 Metropole Ork; 7 Nieuws. 7 13 Actualiteiten. 7.1"» Metropols Ork.. 7 50 Kath ThuMront overal; B Nieuw»; *«5 De gewone man. 8 12 Symph Oik 8 20 Lichtbaken; 8 45 De stem v d week. k Negen heli dc klok. 8 45 H.idlo diagnose: 10 Week end serenade: 10 30 Wij luiden de Zondag ln; U Nieuws. II I» Radio^hllh Orlt. ZONDAG 22 MEI Hllv I (VARA) 8 Nieuws: 8 15 Postduiven; Londen» Symph. Oik 8 30 v d Tuin. M» De merelk blazen reveille. 8 10 Postdui ven: 9 13 Gr pl 8 45 Geestelijk leven. (VPRO) Zondagshaltuur: f(KOR) 10 30 Kerkdienst: (VPRO) 1145 Wereldkerk .AVRO) 12 Aan «woid van het sv Bonavéntura: 12 30 De ZondaRclub 12 40 Plano. 1 Nieuws 1 20 Les Cars de Paris; 150 Even afrekenen heren. 3 Plano 2.05 Boekenhalfuur. 2 30 Rdd.o Phllh Ork 3 45 Filmpraalje 4 The Skv- master*; 4 30 Sportuvue (VPRO) 5 Tussen Kerk en Wereld. 5 20 Een mooi kerklied (VARA) 5 30 Gr.pl.: 5 50 Sport: 6 Nieuw»; H IS Cr.pl 6.30 Ned. str ki 7 Radiolympus; 7 30 Paul Godwin en Benedict Sllberman: 8 Nieuws, 8 05 Min -pres W Diees. 8 10 Repor tage 120 Muslcorda. 8 43 Raadt maar raak. «•II Gr.pl.; 9 50 "a Levens Speeltuin 10 20 Bij namen ln de^kamermu/iek. It Nieuws; 11.15 OperaconcerL Hllv. II (NCRV) 8 Nieuws: 8)5 Omroep- kamerork (IKOR) 8 30 Kerkdienst, 9 30 Nieuws en waterstanden: (KRO) 9 45 Gelderse «8. 10 Hoogmis 11 40 Arnhem* fluitkwartet UH Toespraak. 12 20 Nijmeeg» Ork 12 40 Lunchconcert. 1 Nieuws. I 20 Lunchconcert: J*5 Katholieken bouwen een burcht der we- wnachap 2 15 De Gelrc Sanger*; 2 35 De »a- ««iwerking der gemeenten. 245 Wlntcrs- *t|k»e Ork ver. 3 Gelders Kwartet. 4 10 ■gort. 425 Vespers; (NCRV) 5 Kerkdietwt. Clavecimbr). 6 40 Canlele 7 15 Kent gij u* Bijbel 7 30 Nieuws; (KRO) 43 Gr pl 7 50 J" het Boeckhuys: 8 0S Min-pres W Drees; Gelderse avond. 9 20 Hoorspel. 10 Arn- kemse Ork ver 10 37 Actualflelten 10 45 Avondgebed: 11 Nieuws; 11.15 Op dc vleuge- «n der nacht. Jujitsu-demonstratie in de Japanse Rijksdag Qliteren is in hei Japanse Lager huis een gevecht tussen commu nisten en liberaal-democratische ■ffevaardigden ontbrand Êen ■w»rtler lang gingen de afgevaar digden elkaar met Jlu-Jltsu-grepen tn -alagen te lijf. Het gevecht be- ■3 ,oen een der parlementsleden 'Udeni het debat over een financieel •etfontwerp een' ander een klap In wt gezicht gaf. MA VNDAG 23 MEI. Dasprogramma. Hllv. I (AVRO) 7 cn 8 Nieuws 8)5 Varia:' 155 v d Vrouw 9 Boston Pops. Ork '9 35 Een dansliedje deint 10 Morgenwijding: 10 13 Arbeldfvlt 10 50 Gr.pl.. 11 Op de uitkijk; 11.13 Orgel. 12 De Kwintetapeler. 12 30 Plano- dun 1 Nieuws: t 20 Thr Avroleans.' I 50 Zang. 2 Wat gaat ei om in de wereld z '0 Harmonie Ork 3 Ronbonniëre. 4 Sollstertconsert 4 45 Mustcalcnder; 5 15 Padvlndeis: 3 45 Nicuw- Ouinea. Hllv II (NCRV) 7 en 8 Nieuws; 8.13 Plano: 8 4 M.iiirk bi) het werk; 9 15 Ochtendbezoek: 9 10 tanden 9 35 Phllh Ork 10 30 Morgendienst 11 Harp; tl 20 Vin oude cn nieuwe schrijvers: 1140 Pianorecital: 12 10 Orgel; 12.33 Zlgeunerklnnk*nf 1 Nieuws. I 15 Sangh en spel: 2 Schoolradio 2.35 Bonbons bU de thee. 3 Dankban- rom'cr-pcrk-plantcn; 3 30 Sympfe. Ork 4 Bijbellezing 4 45 Resi dentie Ork 5 Kleuter-: 5 15 Schoolzangwcd- a|rtjd. Avondprogramma. Hllv. I (AVRO) f> Nieuws: 6 15B B C. Theatre Orch «30 Ned Sti kr 7 Fllmkiani: 7 30 Inleiding t"t muziekbegrip: 7 45 Rege- rlngsuitz 8* Nieuw-, 8 03 Radioscoop. 8 20 Balboekje 1909 8 40 Ma*'.ijeugd 9 Balboekie- 1949 9 20 Hoorspel; tos» Plano. II Nieuw - II 15 Swtngcorner Hllv II (NCRV) 6 15 Sportrubrirk; 6 30 Gr. p) 7 Nieuw-, 7 J5 L. -lamp. 7.30 liet ac-_ tueel geluld - 7 45 Gr p' 8 Nieuws 8.15 Kon.' Mil Kapel. 9 Dr Jubo roept. 9 30 Prom Ork 10 Gr.pl.: 10 03 Ned Viool muziek 10 43 Avondoverdenkir.g U Nieuws 11 15 Swro- llnck-kwartet. 145 Koor van de Kathedraal «e Dyon. Nationalistische soldaten werpen een barricade uan zandzakken op t;oor een gebouw in het centrum ran Sjanghai nu de communisten dichterbij komen. en heden moet men voor een Amerikaanse dollar mr- r dkn 60 000 goud-yoean beialen. Iemand die toen góud-yocan heeft uitge leend tegen 600' per mndnd. verliest er dus zwaar bij. Met zulke berekeningen, houdt de kleine man zich echter niet op HU leent geen geld. kan ook niet lenen, daar hit geen - kerheid kan stellen en leent ook geen geid u;t. Hij koopt Hlleep zilverstukken en maakt daar schijnbaar winst mede (uitgedrukt in goud-yoean). terwijl hij zich in werkelijkheid alleen beachut heeft tegen waardeverlies, ver lies in koopkracht. Alle Chinezen praten thans steeds over zilverstukken en goud-yoeans. maar vrij wel nimmer over dc burgeroorlog -of de vredesonderhandelingen, zoala Ik heden weder heb kunnen va u-tellen g> durende een Chinese fc»-'.maaitijd, waarbij ik hca aangezeten eft waarbij ik dc enige Wester ling w p>. Een onvoordelig feestmaal "VTIJN Frans sprekende Chinese vriend. dc ..chef van mi)n generale staf", zoals hij in de wandeling genoemd wordt, gaf een feestmaaltijd fr ere van zijn zoon. die cm maand oud was geworden Er zou den .zu had hu me verteld .wel vijftig gakten komen waV 1k niet begreep aange zien zijn huisje slechts twee kamers heeft en een keukentje, waar men zich nauwelijks roeren kan. Eén dor twee ka mers is de slaapkamer en de andere kamer is stampvol als cr zich tien of twaalf mensen bevinden. Mijn Chinese vriend vertelde erbij Zo n feestmaaltijd voor een pas-gel ren zoon is tamelijk onvoordelig, want gasten betalen niet. zoals bij een huwe- liiksmaaltijd, geld. maar brengen geschen ken mede Overbhdige geschenken kan ie altijd weder verkopen, maar je verliest daarbij ateëd.-. Toen ik aankwam ln het dorpip aan de rand van dc stad. waag mijn vriend e n huisje bezit, werd ik er reed? verwacht Kleine jongen» hadden er het b<se- brachl, dat ik tn aantocht Mijn vriend stond bli de ingang van t doror van ongeveer vijftien of twintig i. ,..;es en bij hem ttnnderl zijn vader en moeder, de moeder met het één maand oude kindie. een zoontje, in de armen. Dat kind was geheel in het rood gekleed en <de voor kamer in het tbuisje van mijn *r:c»d was met rode doeken versierd rn op een tafei stonden twee grote rode kaarsen te bran den alsof het voor een altaar was. doch achter dc kaarsen stonden geen heiligen beelden. maar stapel» taartje*, dip ook rood gekleurd waren. Rood is' namelijk, goals ik reeds eerder schreef ln China de kleur van het geluk. Er waren vele gisten, waarvan ue mccsten reeds gegeten had den. Er was één ronde taf-1., waaraan plaats was voor tien personen. Als tien personen gegeten hebben, staan ze op. Dc tafel wordt afgeruimd cn tien nieuwe gasten ifmcn plaats cn onmiddellijk wor den schotel* voor hen opgedragen. De overbuur van mijn vriend had de enige kamer van zijn hui$c geheel ontruimd en d.iar was nu een Chinese kok bezig het eten te bereiden voor dc nieuw-aan- komenden. Zit. die reeds gegeten haddrri, en niet zo spoedig naar huis wilden, had- ACHTERZIJDE beursgebouw R000C ZAND R0TIER0AM TEL 25120 LIJNEN 2 WII.HEIMINA BIllAROS den plaats gevonden in dc huizen van buren en speelden daar Chinees domino, majong. een spel met 136 of 144 verschil lende stenen. Daarbij ging het om duizen den. echter om duizendpn goud-yoeans, die niet veel waard zijn. Het eten geschiedde In het schooltje (een prlvé-schooltje). dat evenals alle huisjes van dit dorpje door een Europees bouwtoezicht onherroepelijk zou zijn afge keurd. Ik zat aan de vijfde tafei .die opgediend- werd en er zouden nog vier of vijf tafels volgen, zodat het totaal aantal gasten negentig A honderd zou bedragen. Ieder der gasten had voor zich een klein kommetje, waaruit Chinese wijn (eigenlijk sterke .drank i werd gedronken een scho teltje. eetstokjes en een sténen lepel Midden op de tafel stonden de gemeen schappelijke schotels met vis jnet ver schillende soorten vlees, groenten, ver schillende soepen, waaruit iedereen met dc eetstokjes of de lepels opdiepte, wat hem behaagde. Alleen dc rijst werd tegen het slot van de maaltijd voor ieder ln een afzonderlijke kom gebracht. Men at. men dronk, men babbelde over alles en nog wat. doch niet over de burgeroorlog en de vredesonderhandelingen. Hef gehele dorpje was in feeststemming en werkte mede om het feest te doen sla gen. Wanneer men die onderlinge gemoe delijkheid en hulpvaardigheid waarneem', vraagt men zich af waarom deze brave mensen toch steeds burgeroorlog moeten' voeren, want de huidige burgeroorlog ls niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn. naar de Diploma's. D Zenuwslo pend! Want Nederland heeft als axio ma! ..Men IS pas iets. met een Diplo me." De Basis, waarop men kan bou wen en een gezin kan onderhouéen. is 't Diploma, met «oud-randje, of meteen Zcgei aan een bandje. Wat Wei voor vele lieden is. dat vormt ook mU" géfchicdenls. Ik moge u die mededelen, in d'hoop, u hier niet te vervelen Htnriette. de zO keurlg-nette. de punctuele, nauwgezette, zo liefelijk van aangezicht, wier taak op Plicht alechts is gericht. Henriëttc. schijnt geen nood te schuwen, en durft het Aén. met mij te huwen. Nu kénde ik reeds Henriëtte. toen zij zich. als een zeer coquette, had uitgestrekt op t Witte Vachtje, als luttel-klein. zes-pondig vrachtje. Zij werd toen gefotografeerd, haar zoen tjes waren zéér begeerd, door ooms en tgntes. opa. omadit ging nog zonder een diploma. En ook van mU nam men een kiek. zo schaamteloos. In het publiek, toen ik op 't witte vachtje naakt was. voor longontsteking niet bewaakt was Kortom, ik kén mijn Henriëtte. sinds ik een voet op d'Aardc zette. En hand in hand gingen wij samen, ons voor het Kleuterschool- examen. in alle ernst en deugd be kwamen. Ook vérder, op de lévens paden. was 't voor ons welzijn zéér geraden, dat wij. op wélk Pad wij ook traden, door zeeën van examenrwaad- den Ik werd .een Kwekcling-met-acte. verdiende slechts in het Abstracte, maar was de prille jeugd te boven, en mocht mij. met Henriëtt'. verloven. Ik had mijn aanbevelingsbrieven, en pcripcctlcven naar believen. Voort- fn gemeenschappelijke vreugde lijkt veel. A dat verdriet, onbeduidend en klein. (Van onze Londense correspondent). IS beter dan de benen", zegt ipreckwoord dat spraakkun dig slordig is. Wij zijn nu zo ver gekomen ln Engeland, dat daar nu feitelijk het tegenovergestelde geldt. Het stukje blef- stdk. van het formaat van een domino steen. dat ons per hoofd der bevolking wekelijks wordt toegewezen, verschrom pelt in de braadpan, a's het niet ten- naa--' nbij verkoolt: want huisvrouwen vertellen mij. dat dc kunst om oen heel klein «tukle vléés te braden moet wor den geleerd Het komt al'rmnal eigen lijk hierop neer. dat wij in Engeland son- defmns geweten zwart tc maken, kunnen zeggen dat het vlees niet langer deel uit maakt van ons voedsel. Maar met de beenderen staal het heel anders. Er pen voortdurende Jacht op beenderen bi) de slager. Want daarvan kan soep worden gemankt, en lekkere soep ook hebben w{i geleerd. De Engelse huisvrouw, die haar belang begrijpt. tn-lct veertien dagen lang soep van een Iki'o beenderen en drie weken als het \irrgheevderen zijn. Die mergbeenderen Tdn h'iitruoetroon (n tel en het komt n\ij' zelden voor dat het geluk ln dit orwehf de huisvrouw dient, want de vraag l» enorm en de.a'anroer klein. Van hef merg worden noepballen gemaakt, een nieuwe zoort ontstaan door de vln- dtnqriikheid die de schaarste prikkelt. De hallen bestaan uit meeldeeg. Elke bal krijgt u af de Fransen noemen een ,.soup<;on" merg. waarvan de hemelse smaak zirh aan de hele bal meedeelt. Zulke -hete ballen in de hete beenderen- sorv. met wat flguurt jesvermicelli en groente uit de f' in maken godenspijs. De heen deren aan n mee totdat ze even wit rijn geworden als die van het skelet van ren kameel in de woestijn. De veren:g(ic slagers van Engeland heb ben dezer dagen in een vergadering tot dc regering de waarschuwing gericht dat het gauw mis zal lopen met het vlees- rantsoen, dat het ganse stelsel van de vleesrantsoenering ln duigen dreigt tc val len De aanvoer uit het buitenland schijnt' zelfs i^let groot genoeg te zijn om ons dat dominoeteentje per week te bezorgen Dit nieuws zou missrhlen vroeger het karak ter hebben gehad van een Jobstijding Maar nu heeft he». voor zo ver ik het heb kunnen nagaan weinig indruk ge maakt. A'lcen dc« gedachte dat mot het gerantsoeneerde vlees ook dc ongerant- soeneerde beenderen zouden komen te vervallen vervult ons met schrik cn ont steltenis Walvis en Zeesnoek. In do slagerswinkels, en ook In de vocd- selafdehngen van.de machtige voorname magazi1n*n zoals Harrod's en Sclfridge's. ziet men rui. afgescheiden van de vis en dc alleen door millionnairs te betalen fa zanten en ander gevogelte, rijke ultatal- lingen van walvlslaffpen. erg donker van kleur *n badend In witte geëmailleerde schalen in bijna zwark bloed Het ziet er niet wat men noemt smakelijk uit. maar de regering zegt. dat dit vooroordeel la. zoals het ook vooroordeel !s, dat de men sen- er van weerhoudt de zeewioek uit Zuid-Afrika. in blik. te kopen voor hun dagelijks voedsel. Ingewijden vertellen dat die blikken zeesnoek zo hoog als py- ramides in de pakhuizen liggen opgesta peld. Het schijnt dat de opzichtige uitstal lingen van het walvisvlees een gevolg zijn van het verzoek van de regering aan de handelaars voor dit gerecht reclame te maken. Maar als het rundvlees en de beonderert4 verdwijnen zal d'e reclame niet meer nodig zijn en zal het publick noodgedwongen het vis-vlces moeten gaar nuttigen, waarmede Jooa In zijn tijd zij he» op anaere wijze zo Intiem kennismaakte. De goederen zijn wel vreemd verdeeld in onze wereld Want tegenover <Je feite lijke afwezigheid van vlees staat een mi me toevoer in de winkels ran chocolade en suikergoed, die nu dan ook van de bon zijn. Toch waren de voorraden daar tegen nog niet opgewassen. De vrije ver koop van deze lekkernijen tras zo onweer staanbaar voor jong ra oud. dat de plan ken en toonbanken ln de winkels na veer tien dagen leeg waren, zonder vooruit zicht op spoedige nieuwe aanvoer. Een stilzwijgende voorwaarde voor het t-rij maken van snoepgoed was geweest dat de ouderen zich ten behoeve van de kin deren ro veel mogelgk van jnoepen zou den onthouden. „Hun gulzigheid." die uan de volwassenen, „heeft er de klad in ge bracht." werd namens de regering gezegd. Niet waar. Ls het antwoord uit de bur gert) ..De volwassenen eten hel snoep goed eenvoudig omdat z\j honger hebben." •-«,! t *4 V 77 groot dat niemand van dc voorBijgan- ge» tijd had hem op te merken Nog TLTet reusachtige snelheid schoot het voordat het geluid van de jagende iU paard het knaapje voorbij hoeven iémand bereikte, was het paard ,.Hü!" schrok Wimpie Hij deed een alweer om een hoek verdwenen, snelle greep naar de staart van het Zo bereikten ze de bioscoop waar dier En zowaar, het gelukte hem. deze Wimpie de achtervolging van de Kid vaat te grijpen Tegen wil en dank begonnen was Zonder vaart te ver werd Wimpie nu rrtëe gesleurd ep be- minderen stoof hc-t witte paard voorbij reikte op deze wijze in enkele seconden de contröle, de zaai binnen, over het de Kid. die zich nog slechts strompe- middenpad en ja daar gebeurde het lend voort kon becvegen Wimpie bleef hakén in het tapijt en ..Ha'" dacht Wimpie Nb heb ik Je1" rhoest de staart van'het paard loslaten maar teleurgesteld moest hij Inzien, dat Spijtig zag hij hoe zijn prooi met een daar nog geerv sprake van kon zijn Het sprong op de rand-van de orkestbak pBard riep namelijk zijn vroegere bass belandde daar even balanceerde en enkele Amerikaanse woorden toe. en zich klaar maakte voor een nieuwe direct hierop slingerde de Kid zich met sprong. ren laatste krachtsinspanning ln het Mensen' riep Wimpie uit „Mensen Z9deU dan toch!" maar niemand schonk aan Voort jting de tocht, steeds sneller het onthutste knaapje enige aandacht Steeds sneller Wimpie vloog in Het publiek staarde als één man naar duizelingwekkend tempo door de stra- het witte doek en scheen niets van het ten van Rotterdam. De vaart was zó paard met zijn berijder te merken Verteld door Huibert Vet Een spannend uerhaal van veel liefde en ook wat boosheid. bewerkt door Félicie Jéhu 37) Thomas begon te schrijven Wat doe je toch? vroeg Sonja -*■ Ik stel de aankondiging van onze ver loving op Iedereen moet het weten! Sonja lachte een vermoeid lachje. Kleine domoor. Waarom? en hij keek haar verschrikt aan. Sonja had een gevoel, alsof haar keel werd dichtgeknepen Geloof je dan werkelijk - HIJ sprong op en knielde voor haar neer Zijn ogen drukten tederheid en Bngst uit. Hij hield haar handen tegen zijn gloeiende wangen Sonja. lieveling, wat bedoel je? Ik heb Je toch lief! We trouwen toch en je wordt mijn vrouw! Ik zal Je aanbidden zoals nog nooit een vrouw aanbeden ls. ik ral de kleinste steen van je pad ruimen, ik zal mijn handen onder je voeten leggen, zodat je er over lopen kunt. Sonja. zeg me toch. dat het zo zal zijn! Sonja! .Sonja boog zich over hem heen en kuste zijn zacht, blond haar Ze vóelde een grote tederheid *oor hem. maar begreep niet waarom dit Jonge, lachende geluk haar toch zo ver leek Ze voelde zich te gelijk oneindig gelukkig en oneindig treurig. Zou ik er al te oud voor ziln' dacht ze wanhopig Ze was toch maar enige la ren ouder dan hij maar het leek haar een ontzettend verschil. Toen ze haar hoofd weer oprichtte, zei ze Ik heb jou ook lief -cn Ik ben ook gelukkig! En op dat ogenblik geloofde ze het bijna zelf. Tegen de «vond gingen ze «amen naar de drukke promenade Leten ze ons samen zieh. smeekte Thomas. Toe. ge mee. En Sonja ging. Ze Hepen de promenade af. passeerden kennissen, die ook in de schemeravond wandelden en hen verbaasd nakeket^ langs de banken, waarop van afhter de bonte parasols spottende blikken hen opnamen, cr werd heel wat over hen gepraat Ze zaten lange tlld op de uiterste punt van de pier waar dc golven hun schuim tegen aan spatten. Boven hen krijsten de meeu wen en aan hun voeten zong de zee het lléd van hun liefde Die léék hun het eni ge wezen toe. dat ze vertrouwen konden en dat hen begreep v Toen zft-zich omkeérden zagen ze mid den bp de pier een eenzame heer. die daar stil stond en naar hen keek. Hetjwas de detective van Leboeuf en Cie Het genot van de stilte was voor hen verhtoord. Ze stonden op en gingen arm in arm naar dc mensen terug. Ze liepen voorbij het Casino, dat juist zijn deuren geopend had. voorbij enige bar&. waaruit de rhytlyjeen en de synkopen van een Jazzband naar buiten stroomden om de wandelaars te lokken ze liepen tot ze aan een kleine lunchroom kwamen, die in een tamelijk afgelegen 6traat lag en waar achter zich een grote tuin met oude kas tanjebomen bevond, 's Avonds waren daar nooit veel gasten Ze gingen In het verste hoekje van die tuin zitten. Thomas telde lachend zijn geld na. Er was juist genoeg voor een fles Moeselwijn. Ze dronken de wt|n met kleine slokjes en luisterden naar de muziek, die ven het terru af tot hen kwam Daar speelde een oude vlolist. slechts begeleid door piano en cel HIJ speelde geen enkele mode-melodie Hij'- liet eerst een paar volksliederen horen en toen muziek van Ravel en Debussy Daarna begon hij de ..Unvollcndetevan Schubert Dat durfde hij aan. om ln een niet moderne lunchroom In een interna tionale badplaats de „Unvollendete" te spelen en et geen Jazzmuziek van te ma ken. maar ze dromerig en plechtig, als vervuld van heimwee te spelen' Thomas nam Soma s kleine handen jn de zijne, ze lagen daar als twee kleine vogeltjes. En op zijn jong gezicht lag voor de eerste maal een schaduw van ernst en verantwoordelijkheid. Sonja- zei hij. we moeten ongelooflijk veel van elkaar houden en alte moeilijk heden samen overwinnen Nietwaar? Sonja knikte van ja, maar haar ogen 6tonden niet vrolijk. Aan het tafeltje naast het hunne nam een heer plaats Het was de detective van Leboeuf ft Cl». Thomas stond driftig op. Zal lk hem neerelaan? Maar Sonja maakte een afwerend ge baar. Keen. neen, wind je niet zo op. laat hem maar. het ls beter dat we zelf weg gaan. (Wordt vervolgd j durend dachten wij aan trouwen, en aan het elgen-nestje-bouwen, maar t nestdat leek gewoon onoog lijk, en 't trouwen was gewoon onmooglijk. Maar nü is het ervan gekomen, en onze stoutste toekomstdromen, zijn niet een geest'lljke verdoving, na twee-en- twintlg-jaar verloving Want Alle», wat lk nog ontbeerd» wat aan de Voorspoed nog mankeerde, wist Henriëtte te volmaken, door eigen taken nooit te staken. Zij kreeg de Acte J.K. Zeven, en mag Bulgaarse lessen geven, voorts Acte Z. (Mand werk al* Handwerk), en H 4, voor Doorzichtig Kantwerk, terwijl zij tevens, stenografisch, doorkneed is In het Joego-Slavisch. (Ik spreek niet van de Wereldtalen, die wisten 'wij reeds léng te helen, ook Babyzorg. Machine- schrijven. kan verder onbesproken blijven). Wij leggen nu botje-bij-botje. (w« hebben nog een spaargeld-potje) cn weten hens, wat ons te doen staat! We hebben immers de Pensioenraad! Want ais wij straltics hand-in-hand staan, en naar de Burgqrlijke Stand gaan. dan zijn wij. en dat stemt tevreé. pensioengerechtigd, alle twee. Dus. jongelui, die kundig oordeelt: neemt aan mijn Levensles een voor beeld! Dus slaakt geen klacht, maar gaat ter Jacht, de Maatschappij ver wacht uw kracht. Zet u dus neer. en repeteer, de Vulpen zij uw jacht geweer Wordt Meesters. Dokters. Doctorandimijn Zegen, boor Exa minandi! WOUTERTJE Een recent onderzoek heeft uit gewezen. dat een derde deel van Nederlands Jeugd wil emigreren.. A/Taandag begint tc Parijs de bijeenkomst van de „Grote Vier" de vier mi nisters van .Buitenlandse Zaken, die zul len beraadslagqn over de toekomst van Duitsland De laatste dagen ls er druk gewerkt om de grote mannen een waar dige ontvangst en werkplaats te berei den. De vergadering zal gehouden worden In een aristocratisch palcis. het z.g ..ras» paleis dat door een van de laatste dan dles. die Parijs heeft gekend, is gebouwd, n.l. door graaf Boni de Castellane. Deze liet het in 1B94 zetten voor zijn achttien jarige Amerikaanse bruid Afcna Gould die zich verheugde in. een brvridsschat van ongeveer honderd miliioen dollar Het pa lels staat in een bocht van de Avenue Foch. welke van de Are de Triomph naar het Bols do Boulogne voert Indertijd heeft dc Jonge hertogin zelf de eerste steen gelegd met een zilveren troffel Het ..rose paleis" ontleent zijn naam aan de rose marmeren pilaren, welke zich voor de boven-etages bevin den en ook aan de prachtige dubbele trap van diep rose marmer met zwart marnie ren (eunfng. welke van de hal naar de grote salon en eetzaal op de eerste ver dieping leidt Zo zullen de vier ministers i?an Buitenlandse Zaken vergaderen In ruimten, waar de muren eertijd* echud- den van feestrumoer, feesten, waarvan ✓óór de eerste wereldoorlog heel Parijs de mond vol van had. Zo is er eens een feest geweest, waar dc eregasten, onder wie de koningen van Spanje en Portugal en tal van Europese prinsen, toen ze de trap be klommen. werden bijgelicht door huisbe dienden in livrei, die. een zilveren toorti in de hand. langs dc trap stonden ge schaard. Na veertig jaar Het paleia doet werkelijk denken aan het overdadige, van wansmaak getuigende huls van de suikerkoning Morozof. waar de Grote Drie in Moskou bijeenkwamen Het heeft veel weg van een suikergoed- palefs. want ook de wanden van vcnuhil- lende grote salons kijken In rose heerlijk heid neer op de mensen, die er zitlen onder een geschilderd plafond Hier zullen de voornaamste besprekingen wor den gevoerd De Britse delegatie heeft haar secretariaat gevestigd In het ruime vertrek, dat eertijds ais slaapkamer van de hertogen de Talleyrand diende Het ia een symphonie in grijs en goud. Van een der wanden klikt een of andere kardinaal, wie. weet geen sterveling meer. neer op het doen en laten der mensen Dezelfde kleurencombinatie vindt men In de drie kleine kamers, waar de Amerikaanse af vaardiging haar kantoren heeft De Rus sen worden ondergebracht in":, voor malige kinderkamer, welke ia vWilerd met een groot wandtapijt voorstellend vader kalkoen, gezeten op een boo*tnk. die zijn kalkoenenkinderen de weg wijst naar de voederbakken II De Franse delegatie krijgt dc bcyhik- klng over de blbllotheekkamcr gelegen naast het marmeren zwembassin met bronzen dierfiguren in het rond De brede gaieren op de eerste verdie ping. waar eertijds paartjes .-an vorste lijke bloede na de dans enige koelte zochten, is veranderd In eert wachtkamer en een bar Het palcis ziet er verlaten uit. Sinds lang ls het niet meer bewoond. Het behang in verschillende kamers ie verschoten cn verbleekte foto's van vrou wen uit het gezelschapsleven, gezeten aan het stuurwiel van ouderwetse automo bielen, voiles over haar hoed. spreke» van een tijd. die veertig jaar achter ons ligt. Nu zal er dus voor korte tijd nieuw leven ln dit huis der vreugden komen. Amerikaanse belangstelling voor Afrika's rijkdommen De Verenigde Staten zullen waarschijn lijk binnenkort tn het kader van het plan Marshall 30 Amerikaanse geologen naar Midden-Afrika zenden In dit verband wordt ln bevoegde kringen verklaard, dat zich in de Congo grote minerale rijkdom men bevinden, wnar tot heden nog geen enkel profijt van werd getrokken. De enige uraniummijnen. die worden geëxploiteerd, bevinden zich te Shinko- lobwe. doch men heeft kunnen vaststellen, dat zich in Katanga nog acht plaatsen bevinden, waar uranium voorkomt. Ook in andere delen van de Belgische Congo en in Centraai-Afrika m°«len zich nog rijke uranlumlagen bevinden. De geologen zouden om. moeten uitmaken welke lagen voor exploitatie in aanmerking komen. Historisch document teruggevonden Ruim dertig Jaar geleden, in 1917. werd een brief van Pieter Stuyvesant. de laatste Nederlandse gouverneur van New- York. uit de archieven van de Ameri kaanse staat Massachusetts gestolen. Eer»t dezer dagen Is de brief terugge vonden. Een boekhandelaar trachtte het kostbare document namelijk voor 800 dol lar te verkopen aan de directeur van da Harvard-Universiteltabibliotheek. Het schrijven, dat in het Nederlands ia gesteld, is gedateerd 16S9. vijf jaar voordat de Engelsen de stad Nieuw Amsterdam veroverden en da naam ln Naw-York veranderd werd. Het bevat eqn afwijzing va» »>•- zoek van gouverneur Winti sachusetts om vrije di Hudsonrivier. inthrop van Mas- loortocht op da

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 2