COUDSCUECOUDANT
Kjjlcer
de
CHE
TEN
Veiligheid in Djokja neemt af
Wysjinski aanvaardt voorstel
van Acheson
De Pinksterboodschap van
Prinses Wilhelmina
e
ORP
Britten stellen een
ultimatum
iJE
No.l
Amerikaanse nota
aan Israël
GROOT GOUDA
Duitse schadevergoeding valt tegen
DUITSERS DEMONSTREERDEN TEGEN
DE ONTMANTELING
Terroristenacties
Debat over geldkwèstie
had geen resultaat
Weer Britse wapenen
voor Arabische staten
Spitfire verongelukt
in Twenthe
■Drie op één dag
Het vredesverdrag met
Oostenrijk
OOST EN WEST KUNNEN WELLICHT
ZAKELIJK SAMENWERKEN
ttteerkundige
W AARNEMINGEN
Vrijdag 10 Juni 1949
G 9 JUNI 1949.
88ste Jaargang No 22880
Prijs abonnement:
LEMHMarr
HunuMirr
Oef-Exploltatle i
D. DE KLERK.
Postrekening <8400.
IKEL
SABONS
INKEl
zijde kon
•re inlich-
apkamer.
dit Blad.
voet
>no-
■rkt,
ttuur
tender zijn.
I
Prijs 10 cent per nummer
PEDASPDA.
AD ASTOA
per week
per maand
per kwartaal
ƒ030
fxM
/MS
TEL. 2235
:n. moge-,
‘'••"-n ver
Engeland i
l Amerika
■omen aan
wat betreft
econoftiie
tlang zal
■t van
‘e ho
iben
6M i
vele i
itie en
aldus v
itavla getnt
E
Ryder
/rij zwaar beschadigd,
het vliegveld Twente
i het ongeluk vertrok-
itorstoring de oorzaak
zo
zame
zwaarc
•~oole
Gezien
- 'a. die
Box t7.5Q en 1 paar
enen m. 39 1S—a.i.
o. 1535, Bur van dit
3-5-7 en
Woensdag
«Een menigte van 20.006 personen de
monstreerde gisteren in stromende regen
tegen de ontmanteling van de synthetische
fabriek in Wanne Eickel. De menigte
werd toegesproken door de algemene
bedrijfsleider van de fabriek, vakver-
enlgingslelders en Rooms-Katholieke en
Protestantse geestelijken, die verklaarden,
dat de fabriek op last van het Britse
militaire bestuur in 1046 hersteld was en
dat millioenen Duitse marken geïnves
teerd waren in de nieuws uitrusting en
de herbouw.
leter. terwi
ivang niet ko
s de heerser.v
aandag wei
■•allen en
personeel
minls-
weigerde
ontkende
i de wapeh-
het Hasje-
jordanlë) was
H M. de Koningin neemfc- op polets
Shestdijk de Koninginneharing van de
Vladrdingse logger Frida in ontvangst.
,O een sen-
authentieke
•.’zwaar bewolkt.
ANTIE
Premier Attlee léést de verdediging van
het regeringsbeleid vóór op het tongres
van de Labour-party te Blackpool.
ingeboden' R
onkast. Tej
Na 4 u., F
93
eiken dressoir en
Na 8 uur. Hoog-
er gevr., één maal?
•tien dagen Katten-
Vleg m. bedje en ge
utje f20.—. Trekkar-
gummlbanden ff.—.
no lt"4. Bur. v.
Da Koningin ontving Woensdag de af
getreden Hoge Vertegenwoordiger van de
Kroon tn Indonesië, dr L. J. M. Beel. ten
palette SocstdUk.
irneveldt van
hgeveer 1000
Amsterdam
•n. Onder hen
onderofficieren
de K.N.l, de
Overal droog weer.
Weerverwaehting. meegedeeld door het
KNMI, in De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond:
Droog weer en overdag perioden van zon
neschijn. Matige tot zwakke wind overwe
gend tussen Noordwest en Noordoost. .Ge
matigde temperaturen.
11 Juut
legt het wapenembargo
staten, die de wapen-
met Israël *heb-
effen, aldus wordt
sden verno-
Vooruitzichten van de
gemeenteraadsverkiezingen
In ongeveer 20 kleine Nederlandse ge
meenten Is reeds gestemd voor de
nieuwe gemeenteraad. Opmerkelijk
noemt De Volkskrant de vooruitgang
(7 zetels) die de katholieken boekten.
Over de gehele linie leden de commu
nisten een bijna even groot verlies. Ook
de Partij van de Arbeid verloor enkele
zetels (2), terwijl de protestants-christe-
lijken en de V.V.D. daarentegen enige
winst boekten (resp. 1 en 3 ze telg).
wanneer hij oorlog voorbereidde,
i niet misleiden. Het is het grootste
de grootste macht in de wereld,
Ik wil. dat
door oorlog,
Radiotoe-
egen elk
Pr. Hen-
Vice-admiraal Pinke
Naar aanleiding van berichten in de
Nederlandse pers, volgens welke da vlee-
admlraal A. S. pinke binnenkort naar
Nederland zou vertrekken en niet naar
Indonesië zou terugkeran, vernam Aneta
van bevoegde zijde te Batavia, dat de wij
ziging in het opperbevel van de zeemacht
In het Oosten op de normale wijze zal
geschieden omstreeks het einde van dit
jaar, daar de dlenatperiode van vice-
admiraal Pinke in Indonesil ten einde
loopt.
"sc .regerin t
i op aan. da:
imissie voo
5 zal samen*
tlonaliserintf
•m tot stand
:r :rnemen l’.ï,?XK 4>
vlieger van de te Ussclo
litfire reserve eerste lui-%
AU dank -voor het schoolmateriaal, dat
Canadese schoolkinderen na de bevru-
dinp naar Nederland stuurden, over,
handigde Tineke van Royen. het
dochtertje van dr J. ff. van Royen. het
boekje Behind the Dunes and Dykes
(Achter duinen en dijken) aan Canadas
oud-premier Mackenzie King. In totaal
zijn 6000 van deze boekjes, vergezeld van
een briefje van een Nederlands school
kind, aan de Unesco in Canada gestuurd.
Tineke van Royen in vroiyk gesprek met
de heer Mackenzie King.
Motorfiets „Eijsink
I 65.
Als aangeb. m. vrije
en hulsel. Veric.
no. 1457. Bur. van
Troepenschip te Amsterdam
aangekomen
Het ma- Johan van Oldenban
de Mij Nederland is met oh|
militairen‘In de haven van
ukt Indonesië aangekomei
bevinden zich officieren,
en manschappen van
Landmacht en de Marine.
Jongen bracht piloten
in levensgevaar
Bij Wellington (Nieuw-Zeeland) is een
16-jarige jongen gearresteerd.' die bekend
heeft met behulp van een legerzendappa-
raat valse luchtvaartbericht^n voor vlieg
tuigen en vliegvelden de aether ingezon
den te hebben. Men moest tengevolge v«n
het uitzenden van deze boodschappen zelfs
ovérgaan tot het aanreizen van een code.
De Duitsers hebben voor een waarde van 3.640.0*00.000 uit Nederland geroofd.
De waarde van hét teruggevoerde wordt geschat op ƒ389.000.000, dus 12.4%.
De schade, die Nederland door de Duitse bezetting heeft geleden, is berekend
Op ƒ25.725.000.000 (het geroofde inbegrepen). Verwacht wordt, dat Nederland
aan fabrieksinstallatiea als herstelbetaling ongeveer 20.000.000 zal ontvangen.
Het derde en laatst» jaarverslag van het commissariaal-gcneraal voor de
Nederlandse economische belangen in Duitsland concludeert, dat het. totaal voor
Nederland als herstelbetaling ter beschikking komende in geen enkele verhouding
staat tot de Nederlandse schade-claim. De belangrijkste vergoeding is datgene
wat Nederland van geroofde goederen uit Duitsland heeft kunnen terugvorderen.
vrije slaap1'-
3. Bur van c
Electrolux stofz 1?5
n v. Idem 230 V tev
x 3 m. z. Burgvj.
bellen
.g.a.n. trouwpak. Br.
>Ur, van dit Blad.'
ïkë werkster voor
e ochtenden p. week,
•chtend. Br. no. 1531.
lit Blad,
Goed onderhouden
en f 25.—. Rozen-
sen d.bl, gabard. re-
j. Christ, de Wet-
Sedert 19 December hebben de Neder
landse troepen ongeveer 609 mortieren,
419 machinegeweren en vele duizenden
handvuurtvapenen, munitie en explosie-
ven In beslag genomen, aldus wordt van
oftlciUle zijde uit Batavia gemeld.
De massa-evacuaite uM Djokja is heden
beëindigd. De veiligheid In de stad neemt
af. waardoor onder de stadsbevolking een
gedrukte stemming heerst
In hpt gebied tussen Magclang en
Djokja werden enkele kleine benden, die
dc konvooien beschoten, buiten gevecht
gesteld.
Te Socrakarta (Solo) is de activiteit der
benden de laatste maanden voortdurend
toegenomen en worden terreur-overvallen
door communistische groepen op de be
volking gemeld. Bij het optreden van
Nederlandse troepen tegen volgelingén
van het Front Demokrasi Rakjat bleken
deze lantsten goed bewapend te zijn. In
hef grensgebied tussen Madigen en Soera-
karta werd een aantal bendeleden ge
dood of gevangengenomen, waarbij dum
dum munitie in beslag is genomen.
Op de industriële werkzaamheden heeft
dc soms sterk wisselende veiligheidstoe-
sjand in grote streken van de nieuw open*
gekomen gebieden weinig invloed, In vele
streken is do ondernemingslust hoopge
vend.
In Pasoendan fWest-Java) is de voedsel
situatie in het algemeen gunstig, behalve
in gebieden, die door benden geheel van
de buitenwereld zijn ^afgesloten. Bij
heeft, wai
leger, de grootste macht
die heden gemobiliseerd
hieraan een einde komt, niet door oorlog,
maar door voorbeeld door zelf krach
tig te blijven."
Hij zei. dat de legers van de landen, In
het westen geheel verdwenen wargn-
Deze landen hadden geen middelen tot
Verzet. Daarom sloten zij het verdrag van
Brussel. „Ik ga Zaterdag 25 Juni naar
Luxemburg om met de andere ministers
van de Westerse Unie de details cul
turele. economische cn militaire te be
studeren en uit te werken, opdat' wij ons
in het westen kunnen verdedigen."
Over het Atlantische Pact zei hij: ..Bc-jfl van de
weerd wordt, dat het tegen de Sowjet< delegatie
Unie gericht is. Indiep de Sowjet-Unie J wor.’
niemand aanvalt,, dan is het niet tegen I is g-
haar gericht." l aam,-..».
Spoedige terugkeer Arabische
vluchtelingen gewenst
(plateren werd te Washington onthuld,
dat de Amerikaanse regering de regering
vdn Israël tien dagen geleden een nüla
heeft gezonden met betrekking tot de
terugkeer van Arabische vluchtelingen In
Palestina. In deze nota die wordt, be
schreven als in krachtiger termen te zUn
gesteld dan enig ander stuk, dat ooit aan
de Israëlische regering is verzonden
drlngj, de regering ta Washington erop
aan. dal de Israëlische regering spoedig
stappen zal doen, waardoor een aanzien
lijk aantal dezer vluchtelingen in ^taat
zaf worden gesteld naar Palestina terug 11
keren. z
Voorts dringt de Amerikaanst
er bij de regering van Israël oj
deze met de verzocningscomn
Palestina der Verenigde Naties
werken, teneinde een internat!
en demilitarisatie van Jeruzalei
te brenger^
Door Amerikaanse autoriteiten is medej
gedepld dat de Israëlische regering een
..verzoeningsgezind antwoord" heeft ge-
zonaen. hetgeen de hoop heeft doen pose
vatten, dat de genoemde problemen
spoedig zullen zijn geregeld.
De Israëlische missie bil de V.N. heeft
verklaard verbaasd te zijn over het feit,
dat de commissie van de V.N. te Lausanne
klaarblijkelijk het aanbod om 200.00ö>
Arabische vluchtelingen te repatriëren in
ruil voor de inlijving van de kuststrook
van Gaza bij Israël, n^ast zich heeft neer-
gelegd.
Dinsdag werd de onderneming Koebang
Kangkoeng. ten oosten van Bandjar (West-
Java), aangevallen door een bende. Hier
bij werd de administrateur, de heep J. van
Offeren, gedood en zijn echtgenote ont
voerd.
Woensdagavond is de laatste personen
trein van Garoet naar Tjibatoe beschoten.
Een passagier werd gewond.
Door de slechte Verbindingen is eerst
thins bekend geworden, dat door terreur-
benden ep verschillende plaatsen de lijn
op het baanvak Bandjar-Maos is opge
broken. Op een plaats geschiedde dit
ovêr een lengte van 3000 meter, terwijl
op andere plaatsen de omvang niet kon
worden vastgesteld wegens de heersende
onveiligheid. Zondag en Maandag werden
hier twee stations aangevallen en in
brgnd gestoken, waarbij het personeel van
de S.S. werd ontvqerd.
daden,
van ons dat r.
trouwd hebbei
den hemel
heid van
Ons rei
onze scl
van alle
ten kost
ken wa.
ming. zow
stoffelijk,
ketsels te
onderling,
mensch.
Niets rest ons dan déze donkerste ure
der mislukking te helpen omzetten in een
volkorhen keerpunt. Door filet langefaan
dpn leiband te loopen van berfekqning. ge
weld en vrees, doch ons toe te vertrou
wen aan de leiding van Hem. „wandelende
met Hem", wiens- liefde bovëp onze be
vatting en al ons denken uljgaat. Wiens
hand in tegenstelling tot cjeaardsche leids
lieden. ons leidt naar dén eeuwigen
vrede".
De rede werd, nadat de Primes haar
had uitgesproken, vertaald In het He
breeuws. De Wereldomroep zond de rede
Uit naar Indonesië in het Nederlands.
waarna Prinses Wilhelmina haar voorts in
het Engols cn Frans uitsprak.
De vier ministers te Parijs hebben na een beraad vaa bijna yjjf aren besloten la te
grijpen In de meellQUeden te Berlijn door hun vertegenwoordigers aldaar op te dragen
onderhandelingen over de uitvoering vaa de Jeenp-MaUkovereenkomst aanstaande
Maandag af te alulten en er op die dag rapport over uit te brengen. Wygjlnaki had rich
bijna de gehele zitting tegen Achesen’s voorstel verwet, doeh verklaarde tegen het einde
rapporten ui| Berlijn te hebbed ontvangen die hem deden besluiten in te ^temmen.
De drie Vfestelijke ministers hebben
voorts verrassende Russische voorstellen
tot het invoeren van de Oostelijke mark
sis enig betaalmiddel te Berlijn ongeïnte
resseerd aangehoord en categorisch
afgewezen.
Wysjtnski's voorstel was gebaseerd op
de directieven van Moskou van Augustus
1948 en op de aanbevelingen van de
commissie van deskundigen van de Veilig
heidsraad waarover Wysjinski zelf zijn
veto had uitgesproken. Hij achtte de
Westelijken nog gebonden aan deze aan
bevelingen (commlssie-Bramuglia) doch de
anderen meenden in deze geheel vrij te
zijn door de veranderde omstandigheden
en door het oorspronkelijke veto van de
Spwjet-Unie.
ZU wilden met het oog op de onmoge
lijkheid tot het bereiken van overeen
stemming overgaan naar de volgende
agendapunten, doch hadden aan het einde
der'zitting nog niet besloten welk onder
deel zij op de volgende zitting zouden
""volgen^Wysjinski moest het debat over
de geldkwestie worden voortgezet. Schu
man zei echter, dat nu er geen overeen
stemming over de Berlijnse eenheid was
bereikt, het ook weinig zin had hiermede
verder te gaan, waarmede Acheson en
Bevln het eens wéten.
Acheson leidde de discussie in over de
verdere afwikkeling van de agenda. Bevln
wenste het Duitse vredesverdrag behan
deld te zien. Acheson en Schuman echter
het vredesverdrag van Oostenrijk. Wys
jinski bleef bij zijn mening, dat het debat
over de geldkwestie nog niet afgehandeld
was.
ntngde zangvereni.
heeft op het te
iksterdag gehouden
oescMkbaar gesteld
verworven.
Engeland overwei
voor de Arabische i
stllstandsovereenkomst r
ben ondertekend, op te heffen, i
uit betrouwbare bron te Lont
men.
Een woordvoerder van het Britse
terle van buitenlandse zaken
commentaar te leveren, maar
niet, dat een nieuw verzoek om
levering te hervatten van i
mietlsch koningkrijk (Transjc^.
ontvangen.
De Britse regering is krachtens ver
dragen met Egypte, het Hasjemietische
koninkrijk en Irak verplicht tot levering
van wapenen en militaire uitrpstlng, ten
zij deze verboden wordt door de V.N.,
hetgeen in Mei 1948 (door de Veiligheids
raad) geschiedde.
Met Egypte en het Hasjemietische
koninkrijk heeft Israël wapenstilstands-
overeenkomsten gesloten.
De fabrieksraden van II in het Roer
gebied gelegen fabrieken voor de ver
vaardiging van synthetische producten i$
aangezegd, dat zij tot Zondag a s. te fnid-
dernacht de tijd hebben hun verzet tegen
de ontmantelingsinstructies der Britse bc-
zettingsautoritelten te staken. Indien het
verzet dan nog niet is opgeheven, zullen
de fabrieken worden gesloten. t
De Britse militaire bevelhebber van
Noord-Rljnland-Westfalen. generaal-maj.
Bishop, verklaarde, dat hij niet tot slui
ting van de fabrieken wenste over te
gaan, doch hij voegde hieraan toe. dat het
Britse militaire bestupr de uitdaging van
zijn gezag niet kon toelaten.
Voortgekomen uit het verkeerde begin
sel vast te houden aan bepaalde atelsels
en bepaalde vormen, zijn de pogingen,
over de geheele wereld ondernomen, hoe
verschillend zij zich mogen voordoen, te-
vergeefsch. omdat het uitgangspunt van
verlossing berust op liefde
Ten slotte moeten wij erkennen, dqt wij
gewerkt hebbed voor de spijs die vergaat
Onze daden, niet onze woorden, getuigen
wij op dat voedsel meer 'Jer-
:-bben dan op het brood, dat van
1 neerdaalt, zelfs in dè verlaten-
de woestjjn.
•st niets dan afstand te doen van
.’hijnbare zelfgenoegzaamheid en
dingen die wij gewrocht hebben
>ste van onze naaste', om af te bre-
zat wij opbouwden als zelfbescher-
-owel verstandelijk, moreel, als
,M„. want dit bleken noodlottige sta-
te zijn, zoowel tusschen menschen
als tusschen God eft den
patrouillegant ten zuidwesten' van Bui
tenzorg. in hét Garoetse. het Tasikmala-
jase en ‘Cfieribonse werdon aan aldaar
opererende benden verliezen toegebraebt.
in de stap Cheribon is de tocstand~zo ver
beterd, dat de bepalingen inzake de
avondklok konden worden verzacht.
Ih het bijzonder in het grensgebied van
Atjeh en in Noord-Sumatra in het alge
meen deed zich een lichte stijging van de
terreur-activiteit voor. In Zuid-Sumatra
toont de toestand in het algemeen een
Kunstige ontwikkeling’ doch er is plaatse-
lyke druk van benden op de bevolking.
In het algemeen werkt de bevolking ^rus
tig door. i
ik maken van de
iculieren (hetgeen
leelde de voorzitter
Van der Tas heeft
uut (recht van ert-
n perceel aan de
oor de gemeente
n eigenaar, de door
riolering In stand
bod werd in dank
•gerzin aanvaard,
degedeeld. dat een
is met de besturen
11de Venen" en de
dfende het onder
is de Julianastraat.
de duiker te ver-
aver de Ringvaart,
rzitter ais zjjn.me-
ms wel spoedig een
iclaal bestuur ver-
t betrekking tot de
n in het centrum
Gisteren omstreeks 11 krees een
Spitfire van het vliegveld Twente, die
mét drie andere machines was opgestegen
in de richting Winterswijk, motorstoring,
tengevolge waarvan de piloot, de eefgte
luitenant J. Edé; gedwongen werd een
noodlanding te maken. Het toestel stortte
neer aan de rand van een weide in de
buurtschap Usselo en sloeg tweemaal
over de kop, waarbij de beide vleugels
afbraken en de romp ongeveer 40 meter
doorschoof. Het vloog echter niet in
brand. Omwonenden, die op het land aan
het werk waren, snelden, onmiddeiltjk toe
en slaagden er met belfttlp van een in
allerijl gehaalde ijzerzaag in de piloot uit
zijn benarde positie ré’ bevrijden. Het
bleek, dat hij beide arpjen en een been
had gebroken. Hij is naar het ziekenhuis
Ziekenzorg te Enschede overgebracht.
Nog een Spitfire neergekomen
Nader Is gebleken dat gisteren nog een
Spitfire van het vliegveld Twente een
noodlanding heeft moeten maken bij Iser
lohn op Duits gebied in de Britse sector.
De bestuurder, de tweede luitenant H J.
Folmer, werd hierbij licht gewond. De
vlieger werd opgenomen in een ziekenhuis
te Minden in Duitsland. Zijn toestand is
niet gevaarlijk.
Het toestel werd vi
Een commissie van I
ts naar de plaats van
ken. Ook nu was mot
van de noodlanding
i Naar wij nader veri
j van de gewonde vliegc
verongelukte Spi”'
tenant J. Eden.
Na de twee Spitfire is gisteren Oog een
derde militair vlipgtuig neergcsifcA Van
een Fire-Fly van de Marine LueMfvaart-
dienst. die gisteren fimstrecks haltvier op
steeg van het vliegveld Valkenburg, sloeg
vlak na de start de motor af.
i De piloot W. Duinker deed in een duin
pan op het terrein der duinwaterleiding
een noodlanding^ waarbij het vliegtuig
i zwaar werd beschadigd. De piloot en de -
tweede inzittende kregen slechts onbe-
1 duttende verwondingen.
f Bijeenkomst in Batavia
j Vandaag zal een formele bijeenkomst
Nederlandse en de republikeinse
legatie onder auspiciën van de Unct
irden gehouden. De Sultan van Djokja
gistermiddag per vliegtuig te Batavia
ngekomen.
Wat Oostenrijk betrof was Engeland ge
heel Wereld om tezamen met Amerika op
redelijke wijze tegemoet te komen aan de
aanspraken van dit land wat betreft de
Duitse activa, mits „de economie van
Oostenrijk niet voor jarenlang zal over
geleverd z(jn aan de gunst van een an
dere regering". Bevln zei te hopen, dat
Oostenrijk In de eerztvolgende dagen zijn
vrijheid zou herkrijgen en dat de bezet
tingstroepen zouden worden teruggetrok
ken.
Bevln drukte er zijn spijt over uit. dat
dg Sowjet-Unie zich niet had aangesloten
bij het plan-Marshall. Door dit plan was
de toestand m Europa gestabiliseerd en
ofschoon de Oostelüke landen er niet bij
waren aangesloten vloeide een groot 'ge
deelte van de vruchten naar het Oosten
in de vorm van goederen.
Bevln vervolgde: „Er la nooit een dic
tator in dé geschiedenis van deze wereld
geweest,’ die niet over vrede gepraat
Rede van Bevin te Blackpool
De Britse minister van buitenlandse zaken, voor die gelegenheid per vliegtuig
uit Parijs overgekomen, heeft op de conferentie van de Labourpartij te Blackpool
een rede uitgesproken, waarin hij de Europese situatie in ha^r geheel en de
internationale kwesties belichtte.
Over de conferentie te Parijs zei hu-- „Ik ben gedwongen de conclusie te
trekken, dat het enige, dat we werkelijk kunnen doen, is: Indien wij geen
overeenstemming kunnen bereiken over hoe wij zullen leven, moeten wjj ten-
jninste besluiten naast elkander te leven. De Westelijke mogendheden cn de
Sowjet-Unie zouden wellicht niet in staat zijn een schriftelijke overeenkomst
te bereiken. Maar er zou een mogelijkheid’ kunnen zijn van een ongeschreven
overeenkomst, waarin zij in economische en andere aangelegenheden van
gemeenschappelijk belang elkaar zouden kunnen helpen zonder dat Engeland
zich zou vefplichten tot principes, dié het niet werkelijk kon verteren.”
rtE SOCIALE RUST in onz land U nog
■*-* altijd één der hoogste posten op de
creditzijde van de nationale balans. In
1924. zes jaar na de eerste wereldoorlog,
gingen door stakingen 3.1S8.000 arbeids
dagen verloren, in 1948 bedroeg het to
taal aantal stakingsdagen nog niet het
27ste deel, nl. 115.000 dagen. Dit is wel een
bewijs van de even grote als stille ver
anderingen, die zich hebben voltrokken.
In Nederland heeft de Stichting van de
Arbeid daartoe wel het leeuwendeel bij
gedragen, en met name de vakbeweging
mag er trots op zijn, dat zij haar leden
goed In de hand heeft gehad. Het duur-
-- voordeel op lange termijn heeft zij
rder doen gelden dan het schijnbaar
mooie resultaat op korte termijn.
Gezien deze ontwikkeling verdient de
nota, die de drie grootste vakcentraien.
die men als socialistisch kan aanduiden.
In de Beneluxlanden onlangs aan de re
gering hebben gericht, de belangstelling,
omdat hier mannen aan het woord zijn,
die niet slechts om het aantal arbeiders
dat zij vertegenwoordigen recht van spre
ken hebben, maar ook omdat zij hebben
meegewerkt tot het economisch herstel
van de drie landen, met name in ons
land. In deze nota werd ernstige critiek
geoefend op het Benelux-programma op
lange termijn.
Deze critiek komt op het volgende neer:
Bij de voorbereiding van dit programma
hebben de regeringen zowel de parlemen
ten als de vertegenwoordigers van het
bedrijfsleven niet van te voren geraad-*
pieegd. Alles is door de ambtenaren be-
diaseld. De plannen, die aldua zijn ont
staan. zijn niet realistisch. Engeland heeft
dat beter gedaan. Men zietr zo zeggen de
drie vakcentraien, niot in. dat er struc
tuurveranderingen nodig zijn. Het Bene-
luxprogramma wil, onder invloed van de
betere toestanden in België, Nederland
van zijn soberheidspolltiek gfbrengen.
Die Belgische welvaart zou echter niet
te danken zijn aan de liberale econo
mische politiek, maar aan bepaalde
bijzondere en voorbijgaande omstandig
heden (onbeschadigde fabrieken konden
bij grote vraag volop leveren, diensten
aan het leger leverden dollars op), die
volgens de vakcentraien aan het verdwij
nen zijn, gezien de werkloosheid. Maar
wij komen er niet met wat industriali
satie en wat monetaire lapmiddeltjes. Er
zijn enkele dingen veranderd, o.a. de.
Duitse en Indonesische markten en het
programma doet net of daar niets aan
de hand is. zeggen de centralen. De cij
fers van het programma lijken veel te
mooi, bijv, die verhoging van de textiel-
export. Dé opstellers van dat programma
vóórspellen maar, zonder te zeggen, hoe
men zulke mooie cijfers d^nkt waar te
maken. Onze economische politiek zal
meer „geleid" moeten zijn, omdat Bene
lux anders een „vrije" enclave in Europa
wordt. Niet particulier Initiatief en par~
ticulier kapitaal de hoofdrol laten apelen,
niet dividenden en rentevoet de hoogte
in laten gaan en de belasting op winsten
en hoge Inkomens verlagen en de ar
beiders soberheid voorschrijven, xetfgtn
de 'vakcentraien. Dat nemen ze niet. En
volgens hen komen wé zo niet'tot de
uitbreiding en modernisering van de in
dustrie. „Het programma verwerpt be
perking van het gebruik,, gedwongen
(sparen en volledige contróie der investe
ringen." Dan ts mén aangewezen op de
Amerikaanse hulpverlening, maar als
deze ontbreekt, en het particulier Initia
tief eveneens, worden de mooie plannen
niet uitgevoerd en gaat de toekomst in
- economisch opzicht vectoren. Dus een
meer actieve overheldspolltlek, die reke
ning houdt met de structuurveranderin
gen en de belangen van de arbeiders, dat
is de wens van de vakbeweging, die zelf
ook wil bestuderen, wat er gedaan moet
worden.
v Deze nota, welker inhoud Kijker slechts
in grote trekken kon weergeven, verdient
aandacht, omdat zij laat vermoeden, wat
in de komende jaren de strijdpunten zul
len zijn. Wel houde men in het oog, dat
deze nota is gericht tot de Beneluxrege-
ringen. en waarschijnlijk eer tot de Bel
gische dan tot de Nederlandse. Of de
critiek in alle opzichten gerechtvaardigd
is. wil Kijker in het mitjden laten. Dat
de cijfers van een onderdeel van het pro
gramma wat optimistisch zijn, wordt
blijkbaar ook door anderen aangenomen.
In het eerste deel van het rapport aan
de Organisatiea van Europese Ecor*
mische Samenwerking wordt opgemei
dat het Nederlands belegglngsprogramma
volgens-, de inlichtingen van de rappor
teurs rfhelijk schijnt, al koestert men
twijfel wat de textiel en de agrarische
sectors betreft. Nederland dit zijn dan
de Nederlandse ambtenaren wil zijn
beieggingsprogramma. dat volgens do
rapporteurs wel zeer veeleisend is, uit
voeren en de consumptie beperken. Door
Het opheffen van verschillende distri-
butiemaatregelen (onder Belgische druk,
naar Kijker meent) zal evenwel het ver
bruik stijgen en de betalingsbalans on
gunstig worden beïnvloed, menen de rap
porteurs, doch met de Marshall-hulp kan
men er waarschijnlijk nog net komen.
Wordt aldus de zienswijze .van de vak
centraien in zeker opzicht bevestigd, aan
de andere kant zal ifien zdnder een sa
menwerking tussen particulier initiatief
en overheid niet veel verder komen.
Doch wanneer de overheid de particulier,.
door hem voor de slechte risico's te laten
opdraaien en hem bij geslaagde onderne
mingen te plukken, alle lust om zijn geld
in nieuwe ondernemingen te steken ont
neemt. moet men niet verwachten, dat
hij initiatief ontwikkelt.
Naar Kijker voorkomt, la deze nota
vooral ingegeven door de vrees, die in
vakverenigingskringen heerst, de vreea
voor een terugkaer van massale werk
loosheid. Daartegen wenst de vakbewe
ging een zekere actieve conjunctuurpoli-
tlek door de regering. Men ziet heel goed
in. dat een massale werkloosheid gevaren
Inhoudt, waartegen de huidige structuur
van de maatschappij wellicht niet zal zijn
opgewassen.
Kijker meent, dat de ondernemers aan
dé andere kant van de groene tafel dit
ook wel inzien,4 evenals de ambtenaren,
die beider werkzaamheden moeten samen
voegen tot het grote doet: welvaart voor
allen. De centralen menen, dat het pro
gramma. door ambtenaren opgesteld, li
beraal is. Het kan waar zijn, doch het
wonderlijke van dit liberale programma
is dan. dat het is opgesteld onder ver
antwoordelijkheid van mlnistera. waarbij
er velen zijn, die de partijen van de vak
centraien in kwestie toch wel zeer na
«taan, bijvoorbeeld de ministera-preslden-
ten van de Benelux-landen. Waarmee
maar gezegd wil zijn, dat déze program-
ma-kwestie niet zo eenvoudig is.
KIJKER.
Gecombineerde manoeuvres
in het Moezeldal
In de New York Times van Donderdag
schrijft Sulzberger, de Parijse correspon
dent van dit blad, dat eenheden van de
luchtmacht en kleine onderdelen van de
landmacht der Verenigde Staten in het
laatst van September tezamen met troe
pen van Frankrijk, Engeland en de Bene
luxlanden gezamenlijke manoeuvres zul
len houden in het Moezeldal tussen
Koblenz en Metz. Verder wordt meege
deeld, dat de troepen der Beneluxlanden
zullen deelnemen, maar binnen de gren
zen der Benelux zullen blijven.
Van bevoegde Nederlandse zi
men hieromtrent nog geen najlet.
tingen verstrekken.
Prinses Wilhelmina heeft gisteravond
voor de belde radiozenders de volgende
rede uitgesproken ter gelegenheid van de
PlnkstertUd:
„De Heilige Geest door' God met Pink-
steren. gezonden, moge, ons niet slapende
vinden, in droomen vesgonken over din
gen die vergaan; zelfvoldaan bij het ge
denken van hetgeen door ons niet wordt
betracht. Laten wij ons hoeden voor de
grootste foute die een mensch begaan kan.
door waar en diep geloof te verwarren met
geijkte termen en godsdienstige begrippen.
Dat God? geest ona klaar wakker vlnde,
Wreld te „staan" voor wat ons wachten
moge en voorwaarts te gaan.
Immers hoe kan de Heilige Geest wo
ning bij ons maken en hoe kunnen wij
zijn taal «preken, „de taal die leder hart
verstaat”. Indien ons hart ^ict hongert en
dorst naar deze hemelsehe gave met ach
terstelling van alle andere wenschea en
verlangens?
Tenzij ons hart brandende in ona is. be
wust en Vol verwachting om daarop weer
klank te geven, hoe kan die heilige kracht
ona opheffen tot Hem. Wiens komen de
verlossing onzer zielen beteekent? Want
is dit niet het waarmerk van Zijne heilige
tegenwoordigheid, dat de verlossing daad
werkelijk voor onze oogen geschiedt, ter
wijl toch geen van ons die kracht bezit
en geen van ons ooit meer kan wezen dan
een knecht des Allerhoogsten?
- Te lang is de wereld reed» blind ge
weest voor de waarheid, dat noch ideo
logieën, noch stoffelijke belangen ons kun
nen brengen tót die inkeer, die alléén
bij machte fs ona te relden uit de verbijs
terende verwarriiyt. waaruit wij uitkomst
zoeken, doch slechts Wanhoop vinden.
Door Duitse autoriteiten werd verklaard,
dat de bedrijfsleidingen der fabrieken en
de vakverbonden der hierin werkzame
arbeiders zich over het algemeen slechts
op wettige wijze tegen de ontmantelings-
maatregelcn wilden verzetten. Doth in die
fabrieken, waar de communisten de
meerderheid in dc bedrijfsraden vormden,
werd aangestuurd op stakingen en op
andere obstructie-maatregelqn.
Door vertegenwoordigers vanSi»-Ghu*r,
ten-democraten. de sociaal-democraten en
de liberalen in de economische raadkan
de Brits-Amerikaanse zone is een brief
opgesteld, waarin wordt vérzocht de ont-
mantelingswerkzaamhedden te beëindigep.
Hooggeplaatste Britse cn Amerikaans»**
autoriteiten te Frankfort weigerden echter
dit schrijven in ontvangsMte nemen, op
grond van het feit, dat de plannen tot
ontmanteling van Duitse fabrieken dqor
de geallieerde regeringen zijn opgosteld
en daarom geen onderwerp van bespreking
kunnen' vormen.
Afoemeoda maan
Zon op 4.17; onder 21.?3
Maan op 23.M; onder 3 54
Hedenmorgen om 4 uur 43 wenden te
Ro^terden» de volgande weerkundige waar
nemingen gedaan:
3aromew»
Wind
Tempera tuur
Max. lemp.
Min temp.
WrArsaesteldhtiq.
Giste
pitfir
ne ai
richt
regel
e bil
in de v’n'
aanbod o-
•n te rep...
van de k
n^ast zich h<
Bureau Markt 81, Taiefboa 174».
Directeur-Chefredaetexr
S. H. VAN DER KRAAT8
