Ha,
C
3
r W
Marquis is een intelligente Chimpansee
Rotterdamse rimboekist op
een eenzame post
Stadgenoten
ontmoeten
in Indonesië
stadgenoten
WAAR RUST EN SCHOONHEID
DE TOERIST VERKWIKKEN
Achttiende eeuws herenhuis
weer tot luister
Zij kleedt en wast zichzelf, rookt
sigaretten en veegt de vloer
Twee babi-roesa's komen naar Holland
Garde-Jagers zorgden
er voor
„Dat komt toch maar weer uit de
Maasstad", zei de ziekenverpleger
Film van de eerste
tot de laatste meter
Het Lied van 't Bruine Korstje
Goudse gemeenschap in
Babat-Toman
Goudse Spetters
KRIMPENERWAARD
APARTE SFEER TUSSEN SLUIMEREND
VERLEDEN EN LEVEND HEDEN
IN HET OUDE LAND
Verbouwing met gevoel
voor oude scnoonheid
AT cy
AAR.
AN NEER.
■hts Bernhara^laat bij de Rottcrdi
BLAD - PAU1NA 2.
ZATERDAG 25 JUNI 194»
Op zoek naar emigratie-
gebieden
De secretaris van het NVV, de heer A
Vermeulen, heeft ter conferentie van de
Internationale Arbeidsorganisatie te Ge
neve een beroep gedaan op de Zuid-Ame
rikaanse landen, hun grenzen open te stel
len voor Ncderimdse emigranten. De heer
Vermeulen bracht dank aan Canada. Aus
tralië. Nieuw-Zceland en Zuid-£frtka
voor de toelating j/an aanzienlijke uantal-
len Nederlandse arbeiders. Ik neem echter
de vrijheid, alduifzeide hij er bij andere
landen, vooral de Zuid-Amerikaanse, op
aan te dringen hun grenzen open te stel
len. Ik zou ook de reeds eerde genoemde
lanjien met aandrang willen vragen, het
aantal Immigranten groter te laten zijn.
De heer Vgrmoulen zeide. dat het voor
Nederland, evenals voor Italië, onmoge
lijk is werk te vinden voor de gestadig
toenemende bevolking, en voegde er aan
toe Overbevolkte landen als d£ genoemde
landen komen meer en meer te staan voor
tiet gevaar van structurele .werkloosheid,
waaruit extremistische bewegingen 1 naar
links, zowel ala naar rechts zouden kunnen
voortkomen.
Post bij do viooloefeningen
Gedurende de a s. vlootoefenlngen der
Westerse Unie zal er slechts éénmaal gc-
legeniaJld bestaan om post te zenden aan
de leden der bemanningen van 'de deel
nemende Nederlandse schepen. Deze moet
uiterlijk 5 Juty worden geposf en gendres-
sccrd worden aan Hr. Ms.Tromp. Marine-
Postkantoor. Amsterdam.
F
»che Droogdok Maatschappij het binnen
varen van de Karei Doorman in het naar
w hem genoemde dok gade.
De visstand van dc Noordzee
loopt hard terug
Op de Visserijdag 1848. door de Stichting
van de Nederlandse Visserij ln Den Haag
gehouden, heeft mr J. H. Kicwlet de
Jongt- voorzitter van de stichting. gc«pro-
tken over aspecten van het vlssertjvraag-
♦ttik Hij reide dat de vtsaertj. in tegen
stelling tot de koopvaardij, een regionaal
karakter draagt, een West-Europees ka
rakter. Dit brengt de visserijvraagstukken
van dc landen rond {ie Noordzee in een
meer algemeen licht.
In het jaar 1948 was de totale aanvoer
ln NtderJfcnd 258 millioen kilogram, voor
e»-n waar® van 90 millioen gulden ln
1947 was d» aanvoer anderhalf millioen
kilogram ofYcsencenhalf millioen gulden
minder In hit binnenland werd in 1948
12 tv» 12 5 kilojfaam vis per hoofd gebruik
tegen 13 ki in >4947 De heer De Jonge
verwacht een velde re consumptiedaling
door uitbreidingvkn het voedselpakket.
Toch ligt ln de betreRWliike vleesschaars-
tc een behoorlijke mogelijkheid voor vis
Men moet goede, panklare kwaliteiten le
veren van alle gcwcnale «sorten. gepaard
aan doeltreffende distributie en propa
ganda. Spreker vestigde voorts de aan
dacht op de wenselijkheid van dlepvries-
ir richtingen. Uitvoerig gtng mr Kjflfwiet
d.- Jonge in op de export Die van verse
geevis is 40 procent van het peil 1938 De
verse haring blijft daarbij ook achter,
evenals de. oester Duitsland, dat weer in
de markt kwam blijft als afzetgebied van
de grootste betekenis.
In één jaar na de oorlog wp de vis
stand van de Noordzee gehalveerd en na
1940 was die stand alweer met 25 procent
verminderd. De Londense conventie vbo
1048 is nog steeds niet van kracht. Spr.
noemde de vlsmethoden. die door som
migen worden toegepast misdadig, aan
gezien gebruik van netterf met tf kleine
ma**wijdte de zee ook van klotne, on
verkoopbare vig beroofd.
Mevr. Spoor in ons land terug
Vrijdagmiddag arriveerde op Schiphol
uit Batavia mevr Spoor, die op de lucht
haven verwelkomd, werd door dc lc luite
nant-adjudant J. P. van den Bent, narpens
de mmister van Oorlog, dr L. J. M. Becl
en enkele familieleden.
Barricades op spoorwegen
De treinverbindingen van Soerabaja
met Malang en Djember zijn sinds Dinsdag
gestremd, daar terreurbenden dc rails op
verscheidene plaatsen hebben opgebroken
en barricades op de rails hebben opge
worpen; voorts werden telegraaf- tn
j telefoondraden alle doorgesneden
L5 In circus Mikkenie «Je lach vap
kinderen en volwassenen het luidst
Rt hutert. dan kan men er zeker vaif zijn
dat Gene Dutroy aan het werk is. hetzij
als dressfut van de chimpansees, hetzij
als vagebotra op het slappe koord
Dat hij twee succesvolle nummers in
het programmé maakt, wisten wij ook niet
totdat hij het ons zelf vertelde op eer#
middag vop.r de voorstelling, toen hij In
intelligent Wat een chimpansee door
gaans in een jaaf leert, leert Marquis in
acht weken 'Zij imiteert onmiddellijk alles
wat haar wordt voorgedaan. Daarom was
ze geknipt voor de film. Ze vervulde een
roj in twee Engelse speelfilms: William
comes to town en Stop Press Girl en in
een documentaire. Ze is ook al voor de
televisie opgetreden.
,.T,- T- Gene Dutroy werkt al vier Jaar met
de buurt een spiegeieitje zat Jc consu- naur In allerlei theaters en nu voor het
merjftn. '- 4
De Engelsman verloochent zijn aard
dus niet hij maakt de mensen met zijn
humor aan het lachen Koorddansen is
eigenlijk een serleug,jiummer. maar Gene
Dutroy. die er zijn idopbaan als iirtist mee
begon maakt er een grootse klucht van.
waarbij men bijna vergeet, dat koord
dansen. vooral zoals hl] het doet zon
der paraplue een uiterst moeilijke
kunst Is.
Maar wc klopten bij Gene Dutroy aan om
een praatje te maken over zijn chimpan
sees Hij gaf ze adellijke namen, waar
schijnlijk omdat ze. althans volgens Dar
win, onze voorouders zijn: Marquis. Ba
ron. Duchess en Count. Het zijn geen
bloedverwanten van elkaar, want Mar
quis is 8 jaar oud. dus nog niet volwas
sen. Baron en Duchess 2' jaar en Count
1' Jaar
Marquis is. niettegenstaande de man
nelijke naam. een vrouwtje en bijzonder
Ia da loop van deze zomer zal fle levende
have van de diergaarde BlU-Dorp
worden uitgebreid met twee hertzwijnen
van Celebea, die ter gelegenheid van hrt
128-jarfg bestaan van het gardereglment
Jagers door de mansehappen aan de com
mandant, Jhr J. van Suchtelen ten ge
schenke s(ja gegeven.
Aan deze hertzwijnen. babi-rocsa'a. Is
een kleine geschiedenis verbanden die
een bijzondere correspondent in Indo
nesië ons schreef. In Holland ls het moei
lijk om alle korpaonderscheidingen van
militairen te kennen, maar in Indonesië
is het zeker niet gemakkeliik. want met
dc „badges" van de Infanterie. AAT
en Artillerie, enz. zijn er nog die
van de Divisies of van het Troepen
commando. dat daarvan weer een deel
uitmaakt. Zo lopen er op Java militairen
eerst ln een circus. Marquis vertoont zich
graag aan het publiek Ais zij haar jasje
niet goed heeft aangetrokken en de baas
het weer uittrekt om het ov'er te doen.
gaat zit te keer uit angst, dat het spel niet
door zal gaan.
„7e moet ze als kinderen behandelen."
zegt Gene Dutroy. die blijkbaar veel van
kinderen houdt. Voor zijn vierjarig zoon
tje Carl en zijn andere peuter zijn de vier
chimpansees gezellige speelkameraadjes.
Baron heeft zelfs een eigen ledikantje in
de slaapkamer van Carl. Ze eten met
vrij goede manieren mee aan tafel en
soms gaan ze mee op visite Je moet dan
zien hoe netjes 7.e maar één koekje uit
het trommeltje nemen en een kopje thee
drinken. Marquis wast en kleedt zichzelf
cn thuis'veegt ze de vloer aan.
Net als kinderen krijgen ze de mazelen
of de kinkhbest en wisselen ze tanden op
5 a 6-jarige leeftijd, en als ze ziek zijn
moet er niet de veearts maar "de huis
dokter bij geroepen worden. Marquis is
pas nog bij de tandarts geweest. In de
grote stoei liet zij #.ich gewillig een kies
boren en vullen. Voor pijn zijn zij overi
gens minder gevoelig dan wij mensen.
Ook onder dc chimpansees heeft men.
als bij mensen, verschillende karakters,
doch in het algemeen zijn zij. vooral als
zij nog jong zijn. goedig en opgewekt van
aard Maai ze zijn zeer emotioneel en on
derhevig aan allerlei stemmingen.
Een vriendelijk of prijzend-woord maakt
ze gelukkig, maar bij een afstraffing, die
ze wel eens verdienen, huilen ze bis een
kind. Zij zijn bijzonder aanhankelijk en
gesteld op gezelligheid. Als de kleine Carl
Dutroy soms eens stout is cn bestraft
wordt, dan zijn zijn viervoetige (of vier
handige?) makkers al even bedroefd en
andersom ook
Als vegetariërs zijn de chimpansees vrij
duur in dgMtost: zes rauwe eitjes per dag.
veel fruit, rijst met jam. bananen en an
dere dingen, die nog schaars zijn. Zij zijn
op 10 a 12-jarlge leeftijd volwassen en
worden gemiddeld 60 jaar Het Is echter
niet geraden ze nog na hun vecrtlendj
Jaar te houden, want dan worden ze
vaarUjk. Op die leeftijd zijn ze zo
al§ drie mannen.
Marquis zal dus nog een jaar of vijf op
de planken of in de piste kunnen verschij
nen. Als het warm weer is gaat Gene
Dutroy wel eens een fietstochtje met haar
door de stad maken. In Londen maakte ze
onlangs een ondeugend grapje met de
verkeersagent door toch door de «top
lichten te rijden Wij hoorden niet of zij
er voor bekeurd is
Er zou nog een heleboel meer over
chimpansees te vertellen zijn. want het
zijn Interessante dieren. En Marquis is
wel een heel bijzondere chimpansee, dat
ziet men wél aan de knappe kunsten, die
zij ln het circus verricht. Haar nieuwste
stunt is het rijden met een motorfiets. Dat
is tot dusver niet vertoond.
De jongens «an de buitenpost Tandjoeng-
sari met hun rimboekist uit Rotterdam.
(Bijzondere correspondent uit Indonesië)
fT,ANDJOENGSARI. cén buitenpost uit
dc vele. die Indonesië telt. Een dood
gewone post. met fflds bijzonders dat tc
vertellen zou zijn Dagelijks doen dc
mannen er hun werk. Ze kloppen hun
wachtje, lopen er patrouille, kank. ren er
op alles en nog wat en leiden er hun le
ventje van alledag, een leventje, dat bijna
tot sleur is geworden
Op zekere dag staat deze post in het
middelpunt van de belangstelling. Het is
een rustige dag. geen patrouille en ieder
op de beurt beeft dc wacht. Opeens ko
men c-r enkele luxe wagens over de weg;
kennelijk zoekefi dc inzittenden iets in
deze huurt Als ze de Nederlandse vlag ln
de gaten krijgen, rijden ze de oprit op.
Een burger vraugt: „Is dit dc post Tand-
joengsari7
..Ja. dat is hier Verwonderde gezich
ten Nog een tweede en een derde wagen
De„bataljonscommandant stapt uit met een
overste, een kupitein en een pnar luite
nants Nog een wagen komt er aan en
daarachter een p:ck-up. Er wordt oen
zware kist afgeladen en binnen gebracht.
„Ons hart is bij U". staat up het deksel,
en cén hart Ze kinnen dit embleem wel.
oa van hun Kerstpakket, het is het
devies van de Niwln. Maar wat dit alle
maal te betekenen heeft, weten ze toch
niet.
INMIDDELS Is het bezoek naar binnen
A gegaan etr nu horen de mannen wat
deze drukte heeft tc betekenen. Op hun
post wordt de eerste Niwin-rimboekist af
geleverd. Wut er de oorzaak van is. dat
Juist deze post werd uitgekozen, zal ze
nog wel niet duidelijk zijn:-het doet cr
niet toe. Er zijn honderden posten als
deze en ai die poden zullen ecu kist krij
gen. maar één post moet de perste zijn. en
dat gaat met een korte plechtigheid ge
paard. Het hoofd van de terr. Wclzijns-
verzorgingsdienst kapitein Blom. druaRt
de eerste rimboekist over aan het deta
chement. Hij som,t op. wat cr in de kist
zit gramofoonplatcn. 25 stuks, in de
eerste plaats. De koffergramofoon is so
lide. zoals trouwetis allo spullen. De fon
kelnieuwe voetbal, met reserve binnen
bol en compleet met pomp en nippel, doet
Jager A. Sparidans met de twee jonge
w h»rfztöU«en.
met de EM-badge en zo heeft het troepen-
commando Ball-Lombok een schildje met
twee rode hanen ln vech'thouding erop
Dit vanwege de hanengevechten, die voor
Buii typisch zijn Zo heeft Timor een
klein paardje, de Molukkcn een sago-»
palm. Mldden-Java eep grijnzende tijger.
Borneo twee gekruiste Dajakzwaarden
en Medan een logge neushoorn. Iedereen
hc.lt wat en aan deze dingen kunnen de
militairen onderling zien waar zij thuis
horen.
Het trocpencommhndo Zuid-Celebes
heeft een babi-roesa (hertzwijn) op zijn
schild. Het is een gedrongen, vervaarlijk
uitziend dier. met fwee grote uitgegroeide
tanden. Dit beest Is typisch voor het eiland
Celebes en is daar ontstaart^ult diersoor
ten! die destijds binnentrokken todh Ce
lebes via de Minahassa en de^hlllppijnen
verbonden was met Zuid-China
In dit troepencommando zijn de meeste'
Jagers gelegerd van het 5e Bataljon van
dit Garderegiment, die in November 1947
uit Holland vertrokken en aanvankelijk
over de hele Grote Oost werden ver
deeld Het is moeilijk te begrijpen, weike
afstanden daar zijn- Hollandia. Sorong.
AmbonMorotoai. Ternatc. Kendart en
Makassar ln al die plaatsen zaten de
Jagers. Makassar—Hollandia Is ongeveer
Amsterdam—Ankara. Van Makassar naar
Sorong is meer dan vaq Amsterdam naar
Helsinki. En in dit fantastisch grote ge
bied zat het 5e Bat. JugerA totdat de
meesten van hen in het mldaen van het
vorig jaar op Makassar bijeen kwamen,
om deel uit te maken van het Troepen
commando Zuid-Celebes.
Nu gaan er grote dingen gebeuren met
de Jagers Niet dat ze van Makassar weg
jnoeten Dat weet niemand Maar het
regiment gaat 120 jaar worden
Daar moet op gedronken worden
maar er moet ook een cadeau komen,
dachten anderen.
Er werd gedacht en gezochttotdat
de badge van het Troepencommando uit
komst bracht. Twee babi-roesa's moesten
het geschenk zijn van de Jagers op Zuid-
Celebes.
Er kwam heel wat bij kijken: babl-roe-
sa's zUn zeldzaam, mogen ook niet ge
scholen worden en helemaal niet uitge
voerd. Maar met veel papleren pn nog
meer gepraat Jukteafcet en zo werden in
de eerste week van Mei twee kleine hert-
zwijntjes op de Kedoe gezet omdat de
Kon. Rotterdamsche Lloyd dit geschenk
gratis vervoerde.
Zo hebben de Jagers op Zuld-Celebea
eén mooi geschenk voor hun commandant
en de dierenliefhebbers In Holland een
belangwekkende diersoort meer.
Belgische onderscheidingen
De minister van Buitenlandse Zaken
mr D. Stikker heeft op Kasteel Oud-
Wassenaar een lunch aangeboden aan
Belgische autoriteiten, die zich bezigge
houden hptJben met de onderhandelingen
met Nederland over de wetgeving op het
gebied der sociale verzekering. Aan deze
lunch zaten o a. a Jn de heer L. E. Troclet.
minister van Arbeid en Sociale Voorzorg
en de Belgische ambassadeur in Neder
land de heer E. Graeffe.
Tijdens de lunch deed minister Troclet
mededeling van drie onderscheidingen.
Mr dr A. A van Rhljn. secretaris-generaal
van het ministerie van Sociale Zaken. Is
benoemd tot groot-officier in de Orde van
de Kroon van België; mr A C. M. van
de Ven. hoofd van dc afdeling Sociale
VerzekerlnK van het ministerie van So
ciale ZakefPtot commandeur in de Orde
van Leopold, van Belgie. De heer A. B.
Michiclucn van de Vereniging van Raden
van Arbeid (te Breda) werd bevorderd
tot offfcfcr in de Orde van de Kroon
van België.
SPEL. fotografie. ..location"
en montage zijn ln „Opium"
(oorspronkelijke titel ..To the
ends of the earth") allervoor
treffelijkst Robert Stevenson
heeft als regisseur zijn -cast zo
weten te bezielen, dol nergens
een zwakke stee ln ztjn lilm
ontstond. Het kon vap ije
leglsseur van Backstreet" en
..Jane Eyre" verwacht worden,
t Was voor hem trouwens een
erezaak, want vele Amerikaan
se officiële instanties stonden
tot zijn dienst en hij had het
Keluk. dat het scenario hem
naar allerlei hoeken van de
wereld voerde, waar hij naar
hartelust „film" mocht maken.
Opium" Is zoiets als zijn
dissertatie geworden.
Het onderwerp Is dus uitge
buit van de eerste tot de
laatste meter. Het werden er
tegen de 3000. dus er gaat heel
wat In om. vóór het Interna
tionale complot, dat ztjn ver
takkingen heeft tn Noord, en
Zuld-Amerika. Japan. China.
Egypte Palestina en de An
tillen. Is opgerold
liet ethische en politieke be
lang van de strijd tegen de
verdovende middelen komt voldoende tot
zljh rechj. zodat men de avonturen van de
Amerikaanse agent Barrows, die van de
stoutmoedigste onderneming van zijn leven
vertelt, met de grootste sympathie votgt. In
no time is men zijn supporter Het verhaal
is hier en daar wat al te fraai gemaakt,
sensationeel ook. maar dat hoort er zo bu-
Dlck Powell heeft van Barrows een pret
tig. doortastend type gemaakt. Een verras
sing Is het. Wladlmlr Sokoioff te zien spelen
als Chinees Men ziet dit merkwaardige
talent te zelden, sinds ..Absehled". de film
»k>
een gejuich opgaan. De volleybal zal
heus genoog heen cn weer geslingerd wor
den over ljet net cn in de avonduren zul
len do gecombineerde dam-, schaak- cn
doinlno-spelen ontspanning brengen. Voor.
al do grote stormlamp heeft veel bekijks.
Dit zijn Rcschenkcnt/Jic op de post ge
waardeerd worden. Want cr zijn zovele
uren, dat .men ftiet zijn ziel onder de arm
loopt. Eikaars gezichten kunnen ze uit
tekenen on ze zijn al uitgepraat over zo
veel onderwerpen. Maar dcz.e kist Is de
bron. waaruit ze weer nieuwe genoegens
zullen kunnen putten.
K AN de binnenkant van het deksel staat
de nagm geschilderd van de schenker:
A. E. Dchnert. Straatweg 240. Rotterdam.
De heer Djehnert heeft Indertijd de
eerste prijs gewonnen uit de Niwln-loterlj:
een retourvlucht,naar Indonesië. Zo'n reis
brengt heel wat moeilijkheden mee. Je
kunt niet zo opeens in de plane stappen
en do boel de boel laten. De heer Deh-
nert is dan ook nog niet vertrokken, maar
wel heef*, bij de mannen in Indonesië
laten meedelen in zijn prijs Hij heeft de
Nlwin —'en daarmee de troep drie
nmboekisten geschonken. Hier staat zijn
kist en de dankbaarheid van de jongens
blijkt niet alleen uit de woorden van de
i ompagniescommandant. de Jste luitenant
Plasman, niet alleen uit de woorden van
de soldaat eerste kins Kculers. die ln sap
pig Rotterdams en met een beetje chau-
vinismf er op wijst, dat dit dan toch maar
weer uit dc Maasstad komt. Hij is hier
7iokenverpieger en weet de gevoelens van
de jongens behoorlijk te vertolken. Die
dankbaarheid blijkt uit de woorden en de
gezichten van nllen. die rondom 'de kist
staan, en uit het drlewerlifcocra Daarna
worden de gloednieuwe spulletjes aan een
nauwkeurig onderzoek onderworpen. De
stormlamp brandt'ol. de gramofoon heeft
al een serenade laten horen, de voetbal
ls al opgepompt en de stenen van het
Bchankspel zijn gecontroleerd op hun
aantal.
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
55334. Tante Camelia was zeker bang.
dat ze op reis uitgehongerd waren die
had me daar 'n hoop eten gekookt ala voor
n weeshuis '"En lekker was het. want dat
kon tante Camelia I
Ze zaten aan tafel en smulden naar
hartelust.
Eet maar genoeg, hoor. jullie moet
er nog van groeien 1 zei tante Camelia.
En ze deden hun best Maar zelf# ge
zonde jongensmagen hebben 'n grens
Na tafel mochten ze naar bulten pan.
Vooruit maar. lachte Tripje. Jullie
wilt natuurlijk zo gauw mogelijk alles zien
in,de stad, nietwaar? Maar vóór 't donker
thüis, hoor
Dat beloofden ze. Alle drie stoven ze
dc trap af Oepoetie zou hun alle# laten
zien en Rick en Bunkie waren erg
nieuwsgierig naar alles, waarvan ze gc-
hbord hadden
Kom maar mee. zei Oepoetie Ik zal
Jullie aVes tonen van Speelgoedstsd
En toni liepen ze op straat
Beeld uit „Opium" (Signe Hasso en.de
Chinese actrice Magla).
Qezant van Israël aangekomen
Met het KLM-lljntoestei uit Parijs arri
veerde Vrijdag op Schiphol de pis benoem
de gezant van Israël in Nederland, dr
Michel M Amir met zijn echtgenote.
De gezant werd verwelkomd door Jhr
mr H. E. van Weede van de directie van
het Protocol van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Dr Michael M. Amir
is niet alleen gezant voor Nederland doch
eveneens voor België en Luxemburg.
Het leven van Henri Dunant
Een film ..naai het Jeven van" bergt altijd
het gevaar ln zich. slechts een deel van de
toestliouwcis min of meer te boelen, al naar
hun Instelling of Interesse. Het ..leven", dat
tot nnderwcip is gekozen, mag dan met kop
en schoudefa boven dat van de gemiddelde
stei veling uitsteken, het heeft meestal meer
nodig u:n voldoende stof voor een film te
leveien Henrl Dunant. de grondvester van
liet Rode Kruis, mag dan als practlsche Idea
list liet verheven doel. dat hij zich stelde,
hebben bereikt, zijn wegcijferen van elk
maatschappelijk slagen bracht hem In grote
moeilijkheden, deed hem het geluk van
de grote liefde In ztjn leven missen en uit
eindelijk In een liefdadigheidsgesticht ztjn
laatste levensdagen slijten Stof genoeg voor
een film, die uit de aard van de taak ln
al zijn geledingen de somberheid als boven
toon voert, maar die met al het Jeugdige
élan ln dc eerste helft toqh eerst Inter ver
mag te boelen en te optroeren. ..Man ln 't
Wit" blijft echter bovenal een creatie van
■lean-Louls Barrault. die de figuur van
Dunant liet leven, lijden en overwinnen En
Daast hem Héléne Peidrlëre als Elsn Kast-
ner en Bernard Bller als de vriend Coquilles.
En men treft er Ben Groeneveld In aan In
de rol van dr Basting, de vertegenwoordiger
van de Nederlandse regering op de eerste
conferentie. W
Wallace Beery op z'n best
Wie Wallace Beery, die al niet meer ln
0p jj-jj
Bascomb da
bandiet" (Bad Bascomb) aanschouwen Om
\et verhaal, waarin Wallace Beery al zijn
;oede eigenschappen als filmacteur oog eens
eeft kunnen etaleren.
HIJ was altUd ontwapenend als HIJ schur
ken speelde, die au fond een goed hart
hadden ZÓ'n schurk ls Bad Bascomb Een
bendeleider, die tegen het eind van de vorige
eeuw de Middle West van Amerika terrori
seert. tot de federale politie hem op het
spoor ls en HU onder moet duiken ln een
Hormonen-karavaan naar Utah.
Als ..broeder Ezechlcl" huichelt hij er met
humoristische onhandigheid op los. getyran-
nlfftyrt doot- een Ka van een vrouw, maar
bertflnd door een argeloos kind van een
Ja«r of 10—12. Van lieverlee raakt htf onder
de bekoring van de trekkende Marmonen-
maatschapplj en als hij bij een aanval van
figuur met een lange wapperende baard, die
dodelijk gewond Is. hem als opvolger aan.
Helaas, de politie weet hem toch te vin
den. Maar ze gunt hem zijn gezicht te red
den voor HU wordt weggevoerd
Zal hl) gehangen worden om alles wat
hij misdeed?
Of zal hij de -rechters vertederen?
De film, die heel goed gemaakt ls. geeft
geen antwoord meer Maar Bad Bascomb.
die zichzelf reclasseerde. gaat vol vertrou
wen heen en roept de broeders en zusiers
lachend toe. dat htj terugkeert.
Een bijzonder aardige geschiedenis, bijzon
der goed gespeeld ook.
(Een,hdisvrouw in Utrecht heeft
een methode uitgevonden, om ook
zónder Oven een bruin, croquant
korstje op 'n schoteltje te ver
krijgen).
Wanneer de vrouwen Iets ontdekken,
kan dat slechts put en vreugd
verwekken en tot in "s-Werelds Kièrste
plekken, het Mensdom slechts tot
Zegen strekken Die vrouwtjes! Wat
een aardig goedje! Ontdekken ze niet
vaak een hoedje, dat. arÉisftek. wel
zéér in tel is. omdat t' uniek, en een
nodel is?
Wie zou dan ni?t de huisvrouw
loven, die zonder Oven. zó kan stoven,
dat iets croquants zich vormt van
.boven' Neem nu bijvoorbeeld de
p.arnalen. die minimale en ovale, die
desondanks, by 't middagmalen, hetzij
in schelpjes, of op schalen, in huis of
rcstauratiezalpn. ons zo verrassen cn
onthalen. Indien zij met een saus door
spekt zijn. en met een bruine korst
bedekt zijn! "t Is. of Deanna Durbln
'n song kweelt alsof een Engeltje
Je fonp streelt.
O Huisvrouw, die 't mét korstjes
zegt: men looft, in Utrecht. U terecht.
En heel ons land zal het waarderen,
en bruine korstjes consumeren.
Maar gij fameuze, ingenieuze, niet
oreral is dit de keuze. Want cr zijn
landen, hier op aarde, daar is het
bruine niet van waarde, en ól je goeie
tijd vermors-je. met pleiten voor het
bruine korstje Australië bijvoorbeeld,
oordeelt, dat preken aangenaam het
oor streelt. In tweestrijd Is 't 't Son
coeur belunce 't bemint Java
nen par distancel „Geen bruine
korst hier!" luidt de Wetwat
'bruin is, wordt eruit gezet. Maar ach,
wat kan dat land zich kwijten, als t
vol, vei wijten weqt te pleiten, in-zake
Nederlandse daden. Dan wordt géén
korst go bruin gebraden!
Zuid-Afrika, (Doctor Malèn). kijkt
óók het Bruin niet vriend'lijk &n. Een
negerin, ('t zij dik of slankjes), mag
niot naast anderen op bankjes, en Dr
Malan, huisvrouw! die.... studeerde
eens theologie, in Utrecht. In Uw eigen
stad Toen U nog niet 't recept bezat,
om bruin" korstjes te formeren Wat
had hij van U kunnen Ieren!! Juist
dat. wet. blijkbaar, hij ontbeerd heit:
God's Liefde ert geen Godgeleerdheid.
Mevrouw. U ziet: er zijn problemen.
Ik moet U véél Illusies nemen. Ame
rika is ooH niet brandschoon, soms
klinkt, vandéér. toch ook een schand-
toon. Kwam Uw bruin korstje déér op
n. dan liep het kans, gelyncht te
Maar tóch, Mevrouw, met biyde
klanken, mag Nederland U zeker dan
ken. Bij om. werkt Uw ontdekking
krachtig, cn vindt men vftst de strek
king prachtig De blanke, bruine, gele
korstwij drukken alles aan de
borst, reeds op de School, ln alle
klassen, heerst maar één Recht, voor
alle rassen, dat 13 ons t Heiligst,
inderdaad
U zei iets? Ach! Velligheldraadl
WOUTERTJE.
ZATERDAG 25 JUNI 1949.
GÖUDSCHE COURANT.
TWEEDE BLXD - PAGfNA 1.
BATAVIASE BRIEF No. 198
IN een der vorige Bataviase brieven
stond een mooie foto van Wim Matse,
de Zuid-Sumatraanse Gouwenaar, die in
Babat-Toman gelegerd is. Kort daarop
kwam er een brief van Matse zelf, met in
gesloten een Kodakje en daarop is te zien
hoe een paar tropenjaren je kunnen ver
anderen en welk een verschil cr is tussen
de Wim Matse in zijn keurige Europese
battledress en dezelfde Gouwenaar «in
zijn actie-costuum ln Zuld-Sumatra.
Uit zijn brief kan ik rapporteren, dat hij
gezond Is en het uitstekend maakt. En
het blijkt nu. dat Wim Matse niet de enige
Gouwenaar ln Babat-Toman is. De Goudse
gemeenschap ln dat Zuid-Sumatraanse
plaatsje bestaat ni. verder nog uit Van
Leeuwen uit het Regentessenplantsoen en
Kalmeljer uij,de St. Josephstraat En vroe
ger zaten er zelfs nog meer, n.l. Jan Veer
man uit de Lange Dwarsstraat en Kort
lever uit Vrouwcsteeg. ZU zijn inmiddels
naar andere Sumatraanse oorden vertrok
ken. Êrgens ln Zuid-Sumatra zit volgens
Wim Matse ook Joop Nederend. bekend uit
vorige Bataviase brieven. Ik kan uit
Matse's epistel echter niet met zekerheid
opmaken, of .Nederend ook in Babat-
Toman zit.
De verliezen van 5-3 R.I. de troep van
Matse zijn Inmiddels toegenomen en
dat herinnert ons toch wel telkens aan
de moeilijke taak van onze Goudse jon
gens. overal in de Indonesische archipel.
De laatste tijd. zo schrijft Matse, zijn er
weer twee man van 5-3 R.I. gesneuveld,
plus een groot-majoor, terwijl een kapi
tein een schot door de long kreeg.
Toen 3-3 R.I. en 7-9 R.I. tezamen een
zuiveringsactie op touw zetten, sneuvel
den er nog twee militairen.
Bende-activiteit
"Volgens Matse neemt de bende-activi
teit ln zijn gebied weer langzaam toe en
worden weer voortdurend hinderlagen
voor de Nederlandse militairen gelegd.
En lk verzeker u. dat een hinderlaag ln
de nogal ruwe streken van Zuld-Sumatra
geen pretje (s cn het voor de tegenstander
vrij gemnkkelijk maakt om de Nederland-
te soldaten te overrompelen. Vroeger
ging het leggen vart die hinderlagen niet
zo gemakkelijk, omdat grote landstreken
onde water stonden, vanwege de natte
moesson, waardoor de naburige Mopsi-
rivler bulten haar oevers was getreden.
Maar de wegen liggen nu weer droog en
de benden nemen de kans diiB waar. Het
ls echter dé bevolking, die van deze des
tructieve activiteit de meeste last heeft
en niet de Nederlandse militairen. In de
sector Sekajoe. waar Bobat-Tomnn toe
behoort, ls de bevolking niet zeer dicht en
er zijn derhalve maar betrekkelijk weinig
troepen. Zodoende krijgen de, kampongs
langs de grote wegen en tussen dc voor
naamste centra's nogal eens bezoek van
rampokkers. Die moeten wel naar de
kampongs komen om rijst op te vorderen
Zolang de padi op de lndangs de droge
rijstvelden, in tegenstelling tot de natte'
rijstcultuur b.v. op Java stond, konden
ze het daar vandaan halen. Het gevolg ls,
dat nu ecnB hier. dan weer daar ln de
kampongs bewoners worden vermoord,
want de rampokkers nemen weinig con
sideratie en wie zich tegen hun terreur
verzet, moet dat met zijn leven bekopen.
Babat-Toman. dat we de vorige keeT niet
op de kaart konden vinden, ligt aan de
Moesl-rlvler. ongeveer 200 km van Palem-
hang af Tegenwoordig wordt er gevoet
bald. een sport, die de Nederlandse troe
pen er hebben geïntroduceerd. Dc Neder
landse soldaten voetballon onder elkaar
en tegen elftallen uit de bevolking.
Soerabaia's nieuws
We verlaten nu Zuld-Sumatra en gaan
eventjes naar Oost-Java. waar korporaal
Schoonderwoerd ontmoetingen met Gou
wenaars in en om Soernbaia hoeft ge
meld. Op Koninginnedag wns hij bezig
foto's te maken. o m. voor het hoofdkwar
tier van de A-Divisie in Soernbaia. die
moest paraderen En daar liep Schoon
derwoerd de Goudse soldaat Koos Kers
uit de Tollensstraat tegen het lijf. Koos
was mot verlof ln Soerabaia cn ls later
teruggekeerd naar zijn onderdeel ..ergens
ln Oost-Java". De plaats is Schoonder
woerd helaas vergeten, maar we zullen
maar hopen, dat Koos op de een of andere
wijze deze Bataviase brief onder ogen
krijgt cn mij dan zelf eens een briefje
schrijft.
Datzelfde zou ik willen hopen van Bep
Kersbergen uit do Bockenbergstrnat. dte
Schoonderwoerd oqk tegenkwam. Kers
bergen moest aan de parade meedoen cn
liep bij voorbaat al te transpizweten. een
bezigheid, die je hier in Indonesië gouw
en overvloedig doet. vooral ln het Oosten
van het eiland Java. waar het- over het
algemeen nog een tikkeltje warmer is dan
ln het Westen.
Bij de ontscheping van nlcuwrjujngeko-
men troepen uit het troepenserffp ..Vo-
lendam" kwam korporaal Schoonderwoerd
de Goudse matroos Mol tegen F.n denkt u
maar niet, dat dit alles is: bij de ont
scheping van troepen ujt de „Groote Beer"
was het de Goudse soldaat Rfnus Ver
sluis. eveneens uit de B^kcnbergstraat,
die Schoonderwoerd aantrof. Zo zijn er
weer een paar Gouwyenaars in Indonesië
aangekomen om het Goudse legioen te ver
sterken. dat door demobilisatie en re
patriëring de laatste tijd dunde. En lk heb
wel -in de gaten, dat lk mijn Goudse cor
respondenten! moet zien te vinden onder
de manschappen van de M P., want die
komen tenmlhste nog eens ergens en kun
nen goed naar Gouwenaars zoeken. In
tussen wil ik Schoonderwoerd vast wel
even bedanken voor zijn trouwe bericht
geving en ik hoop. dat al deze nieuwelin
gen mij vBn hun ervaringen als baroe's in
dit land eens wat zullen vertellen.
Blijde gebeurtenis
Nu nog wat over „al gevestigde" Gou
wenaars. Jan Brons heeft er een zoon bij-
gekregen. Een advertentie meldde de ge
boorte van de nieuwe Goudse burger en
ik zal dezer dagen even naar de Djam-
boeiaan gaan om Jan en zijn vrouw geluk
te wensen. Ik neem aan. dat de geboorte
van de jongste Brons in Gouda al bekend
heid zal hebben gekregen, wfcnt familie
nieuws reist meestal snel en de sfstand
tussen Nederland en Indonesië is tegen
woordig de moeite niet meer waard, als
u bedenkt, dat een van de K.L.M.-Con
stellations op een recente vlucht de af
stand, tussen Mauritius en Batavia ln
nauwelijks twaalf uren aflegde
Maar om op Jan Brons terug te komen:
Ik zie hem niet dikwijls, maar ik lees des
te meer oyer hem. want Jan is en blijft
een van de vooraanstaande Nederlandse
voetballers In Batavia, een sportsman ln
hart en nieren, wiens naam Ik vaak in de
Bataviase kranlen en de Indonesische
sportperiodieken tegen kom, een Gouwe
naar. die In stedenelftallcn de Bataviase
kleuren pleegt te verdedigen. Ik zal me
altijd blijven herinneren, hoe het Jan
Brons was! die deze lange serie van Ba
taviase Brieven opende en dank zij wie llc
met vele Gouwenaars ln oontact ben ge
komen.
En nu ik toch aan deze Goudse mélée
bezig ben. kan ik het ook wel even hebben
over onze vriend Jur'Slop. de scheepvaart
man. die vele waardevolle tips en mede
werking heeft gegeven, toen het eenmaal
zover was. dat we de Nederlandse reis
van vrouw en dochter moesten gaan
voorbereiden. Nee. de Gouwenaars laten
elkaar nooit In de steek en tot de meest
hulpvaardige behoort zeker Jur. die om
zijn enorme flegma een grote roem heeft
gekregen en die behoort tot de beste en
aangenaamste causeurs onder de Goudse
troep In de Indonesische hoofdstad. Jur
heeft hard gewerkt aan de overkomst van
zijn vrouw en HU is er eindelijk in ge
slaagd om een redelijke huisvesting te
vinden. Het zal niet zo lang .duren, of
\ve kunnen eindelijk ook kennismaken met
mevr. Slop. een Apeldoornse van rc-
boorte die 'deze week naar Indonesië ls
vertrokken.
Zo kom ik van het één op het ander.
Zo kom ik ook nog even op de Nassau-
boulevard. waar Ek de Blanuw woont,
zoon van de vroegere Inspecteur van hef
lager onderwijs (n het Park. Ek de Blaauw
is een van de topfiguren van de Unilever.
JAN BCJUWER.
VERANDERING
Er is al wat veranderd na de
bevrijding. Het wordt zo langzamerhand
botertje tot de bodem. We kunnen weer
iemand zijn vet geven, als we nog iets
voor hem in 't vet hebben of hem ln zijn
vet laten gaarstoven. We kunnen weer
boter aan de galg gaan smeren en boter
by de vis eisen, als we maar zorgen niet
met boter op het hoofd in de zon te gaan
staan.
En kijft, nou eens naar de bioscopen.
Plaatjes Kijken dpe ik graag, vooral als
je geen bmd hebt om te slaan. Ik her
inner me mog goed de eerste maanden,
toen ze na de bevrijding weer gingen
draaien. Nee meneer, telefonisch plaats
bespreken, dat ging niet. Gaat U maar
in 't rütje staan En dat deden we dan
een enkele keef. u*anf een mëps mag
toch uiei eens wat hebben Nou beleven
we volgens de berichten deze week de
laatste voorstellingenvanwege de hoge
belasting en de lage inkomsten. Ik hoop,
dat het niet nodig zal zijn. want ik gun
ieder zyn plaatsje onder de zon en waar
moet het heen als uie verstoken worden
van de Bing Crosbp-cultimr en de inge
blikte Hottj/woodbcsrhavipg.
Die verkeersoptocht van Donderdag gaf
ook al verandering te zien: oudenuetsc
fietsen, auto's en brandspuiten, 'f Was
een heel ding, die optocht. De kinderen
zullen er teel weer' een hele hoop
geleerd hebben .en als ze nou nog niet
weten, u'at het moderne verkeer van
hen eist en als het moderne verkeer nog
niet weet wat het kind van het eist.
wel, dan is het niet de schuld van de
Goudse verkeecspoiilie.
Nu wou ik dat het weer ook nog een
beetje veranderde. Ik heb zware tveken
achter me. dat 'kunt u wel hegrijpen en
nou ga ,ik met vacantia. Van uit de
verte blijf ik echter het uiei en wee van
de Gouwenaars volgen.
JAN TERGOUW.
Militairen op thuisreis
Met het troepentransportschip „Kota
Inten", dat vermoedelijk 13 Juli uit
Tandjong Prlok te Rotterdam zal nan-
kömen. keren huiswaarts: soldaat J.
Mceuwsen. Kockoekstraat 64. soldaat J. F.
J. van Staveren. Wethouder Venteweg A
80, soldaut A» Romein. Onder de Boompjes
153, marinier J. Tak. Bockenbergstraat 7.
marinier I*. Smink, Juliunasluis 1 en
marinier C. W. Spek. Const. HuygenBStraat
164. allen te Gouda: marinier P. van Kot.
's Gravenweg 24. marinier A Romeijn.
Kortenoord 36 en soldaat C. J. Hazebroek.
Kortenoord 3, allen te Nieuwerkerk ad.
IJsscl; soldaat M. W Bensschop, Zwarte-
weg 43. soldaat A. BHjleven, Tuinstraat
19 en soldaat L. P. J. Lint. Reyerskoop 170.
allen te Boskoop; marinier J. Verduyn.
Prinsenstraat 6B en soldaat P Kroone.
Rijksstraatweg 18, te Bodegraven; ser
geant A A H Hogeboom, Hoogstraat 104
te Haastrecht; 'soldaat D. WitteboJ. Wol-
lefoppenwcR 105 te Zevenhuizen; korpo
raal W Brink. Oude Haven 37 en ser
geant W. Hofflnnd. Oude Singel 90. beiden
te Schoonhoven; soldaat P. Tuynder.
de vrnpspre insnpr♦«•up' Westeinde H 55 te Moordrecht en ser-
rte .vroegere Inspecteur v.n het* k v...... in I. w.H.
geant L. A IJska. Kerkweg 60 ie Wad-
dinxveen.
De passagierslijst ligt op ons bureau,
Markt 31, voor een leder ter inzage.
1
^2
1. )V|4
Vandaag is Marten uw gids in een
streek, die tot de meest karakteristieke
landschappen van ons land behoort' de
Krimpenei waard, die oude en nieuw»
drijvlgheid binnen haar dijken gevangen
houdt, die teert op de erfenis van het
verleden en lpgelljk haar deel bijdraagt
1ot het heden ln dut gebied vindt men
een mengeling van levensdraden, elk
karakteristiek voor een bepaalde plaats.
WHE ONZE STAD onbevooroordeeld
bekijkt, zal tot de conclusie komen,
dat hier en daar. in afzonderlijke hoekjes
en gebouwen, nog wel iets van het Oud
hollands karakter bewaard is gebleven,
doch dat cr ln de loop der tijden, en met
nameen dé 19e eeuw. verbouwd, afgebro
ken en herbouwd moet zijn op een wijze,
die elke beschrijving tart Weliswaar is M,
onze tijd aan een dergelijk vandalisme ojj
bouwkundig gebied paal cn perk gesteld,
maar nog al te weinig ziet men verbou
wingen tot stand komen, waarin cr wer
kelijk naar gestreefd is de oude stijlvolle
schoonheid weer te benaderen en niette
min aan de eisen door het moderne ge
bruik gesteld, recht te doen wedervaren.
Dc nieuwe behuizing van het Goudse
kantoor van de Nederlandsche Mldden-
standsbank aan de Westhaven moet echter
als het resultaat van zulk een welgeslaag
de verbouwing geprezen worden. Onmid
dellijk dient men hieraan toe te yoegen.
dot de architect, de heer H. M Martens
te Amsterdam, voor een allesbehalve Re-
makkelijke taak geplaatst was Van een
achttiende eeuws herenhuis het oorspron
kelijk stijlkarakter zo goed mogelijk te be
waren en het tegelijkertijd geschikt te
maken voor een moderne bankinstelling,
ziedaar een opgave, waarin op tientallen
punten de practlsche en de ideële eisen
met elkaar ln conflict moeten komen. Dat
er van deze conflicten enkele bijkom
stigheden daar gelaten zo weinig te
bespeuren ls. behoort zeker niet tot de
minste verdiensten van de architect.
In de voorgevel werd de porspronkclijke
vensterindeling gehandhaafd» doch de In
de 19e eeuw geplaatste ramen'met spiegel
ruiten werden verwijderd. Daarvoor ln de
plaats kwqmen de ramen, die hier oor
spronkelijk gezeten hadden en die nog zo
jen de
Jaar en dag dragen
grimmige leeuwen op.
bordesrand van
trechts stadhuisje (van
1618) de wapens van
Arkel en Haastrecht met
de drie gouden torens.
Het liefelijk stadhuisje
heeft een leuk torentje en
een levendige trapgevel.
Onder zijn bordes zijn
twee cachotten voor boos
doeners.
goed als intact met hun kleine recht
hoekige ruitjes van Boheems glas op een
zolder bewaard gebleven waren.
Dit glas. dat op een draaiende schijf ge
trokken werd. hoeft kleine cirkelvormige
oneffenheden en vervloeiingen, terwijl het
bovendien Iets bol staal Daardoor verte
kent het enigszins de dingen, die men er
doorheen ziet en om deze reden heeft men
in dc benedenhelft der ramen op de eerste
verdieping het rultfcsystcem laten ver
vallen cn daar brede ruiten van spiegel
glas geplaatst. Werkelijk storend ls dit
niet. al zou men kunnen volhouden, dat
hier een horizontale lijn iet» meer nadruk
heeft gekregen dan strikt genomen nood
zakelijk was. En al ls ook overigens (n
deze gevelrestauratie een zeker streven
naar modernisering merkbaar, hier is de
herinnering blijven leven aan een tijd.
die de voornaamheid van een welover
wogen gcvelqrdonnantle wist te doen sa
mengaan met de toevalligheden van
schamplichten en schaduwen in grillig
spiegelende ruitjes van Boheems glas.
Rijkdom bewaard
Ook bij de verbouwing van het inferieur
heeft men er naar gestrqefd, het bestaande
grondplan zo weinig mogelijk geweld aan
te doen. ai moest hier natuurlijk veel
meer met practlsche eisen rekening ge
houden worden Zo dient een bankge
bouw een ruime hal te hebben, doch het
wegbreken van een zijkamer bleek nog
niet voldöende om hierin te voorzien.
Dwars door de ruimte, die aldus ontstond.
hij zou in deze vestibule een lelijke sta-
in-de-weg geweest zijn Men heeft een
oplossing gevonden door het onderste
trapgcdeelte een kwartslag tc laten ma
ken en het tegen de muur aan te schui
ven. terwijl de Inspringende hoek onder
de trap door een betimmering word afge
dekt. Daardoor ging evenwel geen ruimte
verloren, achter het beschot kwam de
trap. die naar de kluis onder de grond
voert.
Tn deze lichte en hehoorlijk ruime hal
leeft Inderdaad nog lets van de rijkdom
van het achttiende eeuwse herenhuis: in
de marmeren vloerplaten, de monumen
tale trap en het hoge trappenhuis. En deze
indruk blijft bewaard, mede doordst met
de inrichting van hot grote personecls-
kantoor ontstaan door het aaneentreje-
ken van enige kamors en suite en de
serre toch meer een stemming van rus
tige eenvoud dan van al te kille zakelijk
heid bereikt is. Hetzelfde geldt, on in nog
sterkere mate. voor het zeer degelijk en
stemmingsvol ingerichte privé-kantoor.
dat weer achter het grote bedlcndenkan-
toor is gelcRen.
Zakelijkheid, echter moderne zakelijk
heid van stalen deuren, strakke wanden
tegelvloeren en buisverlichting. vinden
we sléchts in de kluis-afdellng Maar daar
zijn we onder de gropd en uiteraard be
hoefde de architect zich daar niet meer
aan het oude-gebouw aan te passen
Boven de grond heeftshij gespaard wat
er te sparen was en z« blijft een fraaie
ingebouwde Jdok in de gang en het speels
en sierlijk ornament van Italiaans stuc
werk in het plafond van een dor boven
kamers. getuigen van een tijd. waarin de
zin voor versiering aan het leven luister/
bijzette. uï
Dc directie van de Middenstandsbanlc
heeft met deze verbouwing laten zien. daf
ondernemingsgeest heel goed kan samen
gaan met piëteit voor oude waBrden en
daarmee blijk gegeven van een Inzicht,
dat bij zakelijke ondernemingen nog maar
al te vaak pleegt te ontbreken.
GESLAAGD.
r
Te Amsterdam ls geslaagd voor het
examen- leraar-dameskapper, afgenomen
door de Stichting Kappersvakexamens. de
heer E Verboom.
Veer, Deventer.
7^1 Hcrv Ver. Col'
uur ds R)de Looze
^Renfonstr. Geref Ger
straat fij 10 30 uur d« H.
EXAMENS MODEVAK.
Bij het te Rotterdam gehouden'examen
slaagden voor lerares de dames C van
Camp en B. Gelderblom. voor coupeuse
mej G Roobol en voor costumière mej.
N van Eyk.
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Hcrv. Gemeente St Jansterk
(Achter rie Kerk) 9 en 10 30 uur ds J
Ewoldt. Ridderkerk; 5 uur ds G. Elzenga,
bediening H. Doop
Westerkerk (Emmastraat 33) 10 uur dr
J J. Stam. Rotterdam. Jeugddienst; 5 uur
ds J. D.'jtleyne, Rotterdam, bedlenin)
Doop
Ver van Vrijz Ned,
(Peperstraat 128) 10.30
Veer, Deventer.
Cnlvijn
Looze, Hilversum.
Gemeente (Keizer-
dc Wijs
Evang- Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10
uur ds W F Schroder.
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 10 30
en 6 uur pastoor G. P. Giskes.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur
ds W. van Dijk.
Gerei. Kerk art 31 (in Chr Gerei Kerk
Gouwe 141)* 8 30 en 3.30 uur-ds G. Koene
koop
Gerei Gemeente (Stalionsplom 15) 10 en
3 uur dr C Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 1015 en
5.15 uur prof G Wisse. Doorn
Ned Geref Gemeente (Turfmarkt 54)
10 en 5 uur ds Joh van Weizen. Donder
dag B uur ds Joh van Welzen, laatste
.dienst in huidig kerkgebouw
i Vrije Evang Gemeente (TurfmarkJ, 23)
10 en 5 uur ds J. I van Wijck. Dinsdag
7 30 uur-Bijbellezing ds .1 I. van Wijck.
Zaterdag. 7.30 uur Bidstond.
Leger 'des Heils (Turfmarkt 111) 10 en
8 uur kapiteincs E Geutjes - en M
Meijcrhof
Kerk van Jezus - Christus van de
Heiligen der LaatstejPagen (Spierlngstr
45) 5 uur dienst J
Goudse Stadsevangelisatie (lokaal De
Krith. Achter de Kerk 10) 7 30 uur dc
heer .1 F. Snoeks, Hafcrlem: Dinsdag 7 45
uur dr A. Manuts^e'h^ Zeist. Maranaths-
av-nd.
Geen schoner plekje in de Krimpenerwaard is er te rinden dan de Vlist. het kleine
riuierlje. dat ran lïaastrecht naar Schoonhoven stroomt en trelks gebied
natuurreservaat is.
MARTEN'S BLIKKEN glijden over de wegen van het land, dat uit de
ochtendnev^kp van een nieuwe dag tn frisse pasteltinten wordt
herboren, lmrten is kind van deze streek. Hij woont en werkt er.
Hij ziet er de zon op- en ondergaan. Over mensen, die zijn vrienden zijn.
Die hij elke dag weer ontmoet en die'hij zich niet zou kuiinqp denken
zonder het decor van smalle polderwegen, groene hofsteden, rietgorzen
en melkemmers. Bij Marten in de auto weet je, dat er iets anders is
dan het roezige reppen van een grote stad, dat er iets mtlders is dan het
jachtige leven in straten en pleinen, iets dat wijs is door z'n bekoring,
dat er die weldadige en rustgevende invloQd is van wijden verten,
luierende koeten, klaphekken, sloten, molens en kerktorens tegen 'n
wolkenloze hemel. Dat je je eens eindelijk mens gaat voelen.
verweven in plaatselijke gewoonten,
sfeer en denkwijze en samenbundelend ln
enige centra, waar zich dat leven krach
tiger openbaart. Die streek ls 'het ..land
tussen drie rivieren eens een gewillige
prooi van water, thans veilig gevangen
binnen sterke dijken. Een» het onbegrensd
gebied van jagers en vissers, thans de
grond an hardwerkende boeren en
fabrieksarbeiders. Men behoeft er niet
elke dag te komen om ai die facetten
van leven en bedrijven te leren kennen
één tocht door deze fraaie en wisselende
schoonheid met Marten, deza zoon van
de Krimpenerwuard als gids. doet al een
lijvig boek opeh, waaruit het prettig
leren en begrijpen is. En al zult U ver
schillende hoofdstukken moeten over
slaan. omdat je op één dag natuurlijk niet
alles kunt weten, het is er niet minder
om Een prettige indruk dringt »ich onbe
wust naar voren, de geest wordt verfrist
en gesterkt, 'n wijs leven is voor één
dag ook Jouw deel geweest.
Marten zal U van Gouda naar Haas
trecht brengén. Gouda is het uitgangs
punt voor een tocht door do Krimpener
waard. Daar verenigen zich alle levens
draden van de streek en komen de
verbindingswegen niet alle delen des
lands sumen Als U ia Haastrecht het
aardige zeventiende-eeuwse stadhuis hebt
gezien en een uurtje doorgebracht In de
negentiende eeuwse vertrekken van het
Museum Bisdom van Vliet, 'n oud land
huis van een voorname familie, dan
brengt Marten U naar de Vlist, 'n natuur
monument. In de brede rietgorzen, onder
de zich in het water spiegelende wilgen,
nestelen do knrekieten en roerdompen en
in de poldcrluchtcn zeilen de reigers, de
gruto's en buitelen de kieviten. Dat is het
mooiste plekje van dc Krimpenerwaard.
daar sieren de grote boerenhofsteden zich
met groene kransen, bomen de melk
knechten hun blinkende bussen over
roerloos water en ademt het land 'n ver
kwikkende rust. v
Napoleon's droom
Als het riviertje langs het raam van uw
auto ls gekronkeld, zal Marten U vragen
even de droom van Napoleon te beleven
op de Franse Kade. een stukje weg. dat
onder de Franse keizer ls aangelegd als
onderdeel van een grote traverse van
Parijs naar Amsterdam Het is bij die
droom en de naam Franse Kade gebleven,
maar voor de Bergambachtenaar is het
de grote historie, die geen vreemdeling
'pnbekend zal blijven. De Bergambachte-
naar heef overigens meer te doen dun bij
deze Napoleontische misvatting te blijven
Stilstaan Hij zal u ogenblikkelijk mee
nemen nuancen grote zeventiende eeuwse
sti eekboerderij ln zijn gemeente, een
kostbaar ..museum'', gesticht door één
van Bergambnehts vroegere burgemees
ters Willem Verduyn, voorvader van de
huidige eigenaar dt heer Van Vliet. Daar
zult U kunnen dwalen langs mooie
lnterieurties en genieten van oude
meiiftHs. porceleln. schilderijtjes, kortom
het boerenleven in voorbije eeuwen leren
kennen Bergambacht is ongetwijfeld een
van de schoonste en welvarendste dorpen
van dc Krimpenerwaard. De groene
weiden rijen zich in eindeloze verten aan
elkaar, gescheiden door buurten, waar
langs de hofsteden zijn geschaard. En dan
natuurlijk do riviergezichten van de Lek
dijk af.
Even verder lanRs de rivier ligt
Ammerstol, waqr oude vissers lange ver
halen kunnen vertellen uit de tfjd. dat
het gehele dorp op de zalmvangst ging.
Talrijke herinnerihgen aan die jaren van
welvaart heeft Ammerstol nog voor de
vreemdeling bewaard
En laat Marten U ook nog even mee
nemen naar Stolwijk en U een kijkje
'gunnen ln de nieuwe kerk. wair bouw
arbeiders met de laatste werkzaamheden
bezig zijn. Door Benedenkerk met zijn
rijen wilgenbomen en verscholen boerde
rijen gaqt het naar het hart van de
Krimpenerwaard. Bcrkenwoude. dat zich
liefelijk groepeert aan de voet van zijn
oude toren-in-restauratie.
Aan de rivieren
Met Bcrkenwoude neemt dc vreemde
ling afscheid ëtin de landelijke sfeer.
Lekkerkerk wordt bcrcfkt. Daar begint
J>et Industriegebied, dat zich langs de
rivieren rekt en de beide Krlmpens vooral
in de armen gevangen houdt Krimpen a.
d Lek tegenover de samenvloeiing van
Lek en Noord met zijn nieuwe Ned.vRerv.
Kerk en het herstelde gety-eldhouwde
koorhek en preekstoel en Krimpen a d.
IJssel. waar het oog wordt anAgefrokken
door dc grote scheepswerven. Sctiepen
tot twaalf duizend ton worden hier ge
bouwd door ruim duizend arbeiders Vier
schepen zijn er ln aanbouw, twee voor de
KPM. één voor de Kon. Java-China
T.m. 31 Aug. is—lïJ» en 1.3»—our
Museum „Het Catharlna Gasthuis". Tentoon
stelling „Beeld en paneel ln do ze*tlendo
eeuw" (Zondag geopend 3—4 uur. Maandag
en Vrijdag 1.30-8 uur).
?l Juni 9.30 uur Gouda-terreln: Wedstrijden
om clubkampioenschappen Goudse Athletielc
commissie.
Juni I uur Kapel Peperstraat? Afscheid
ds N. W v. d Bent, zendeling classis Gouda,
bij vertrek n*ar Celebes.
U Juni 7.4S uur De Krith: Maranatha-
avond Goudse stadsevangelisatie. Spreker
dr A. Manussen.
Z» Juni uur Reünie: Spreekbeurt ds 3.
Bórger voor Logosverband. onderwerp „In
hoeverre léldt del) weg van leder het ztjne
tot elkaar liefhebben, dus tot het Christen
dom?"
J0 Juni 1.30 uur Remonatr. Kerk: Spreek
beurt ds H. Visser. Chr. GereL predikant.
Jü Ju.nl 7-4* uur Rona: Evangelieprediking,
sprekers P Douma en A. Bakker.
30 Juni S uur liet Blauwe Kruis: Bijeen
komst Jonge Kerk. spnpter dr J. J. Stam
over „Mijn reis naar Canada".
30 Juni 8 uur Ned. Geref. Gemeente:
Laatste dienst ln otide kerkgebouw, voor
ganger ds Joh. van pelzen.
1 Juli S uur Bpterlngstraat 113: Gelegen
heid tot kosteloze Inenting en herinenting
tegen pokken.
2 Juli lï'uur De Zalm: Algemene vergade
ring aandeelhouder* NV. Houthandel en
Stoomhoutzag'erlj „De Hoop".
Bioscopen
Thalla Theater: Marlandel (met Paul HAr-
blger rn Maria Andergaat).
Reünie Bioscoop: Du villa onzer dromen
(met Cary Grunt en Myrna Loy).
Schouwburg Bioscoop: Vier stappen ln de
wolken (met Glno Servl en Adrians Be-
noVti).
Aanvang: 3, 7 en 113 uur (Zondag 3. I, 7
en >.15 uur).
Zondagsdienst doktoren'
Bij afwezigheid van de hulsarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot ^Zondagavond 12 uur
te consulteren de artsén H. Reedijk. Cra-
bethstraat 45, tel 3132 en N. 'Tom, Burg.
Martensslngel 69. tel. 260>.
Apothekersdienst
Paketvaartlijnen cn één voor de Argen
tijnse regering.
Marten zal in dit gebied der grote
rivieren niet nalaten U te adviseren hem
even vaarwel te zeggen en een boot
tochtje te gaan maken naar Ouderkerk
n. d. IJsscl. waar een van de twee oudste
kerken van Zuid-Holland staat. Zij werd
in 1200 gebouwd en heeft,, een grote graf
tombe, waarin zeventien graven van
Nassau. Heren van de Lek. hun laatste
rustplaats vinden. Bij het graven van deze
grafkelder heeft men. diep in de grond,
stenen kisten met kruisen op de hoeken
gevonden. In welke kisten de eerste
Ohristenleraren ln deze streek werden
begraven De tombe is gemgakt van
rtrduin en versierd met ornamenten en
symbolisch beeldwerk, uif wit marmer
gehouwen.
Na Ouderkerk zal Marten U weer mee
nemen langs da steenplaatsen en rietmat-
lenfabrleken van Gouderak om U ergens
in Gouda af te zetten.
Daqr zult u dankbaar en met een ferme
handdruk afscheid nemftn van Marten,
dankbaar voor ai dat schoons dat hij U
getoond heeft. En dan weet ge ook, dat
het streven van de burgemeesters in de
Krimoenerwaard. verenigd ln de Streek-
comj pssic voor Vreemdelingenverkeer,
om nun gebied bij de vacantleganger meer
bekendheid ta geven, groot bijval ver
dient.
Want de schoonheid bloeit §r open.
ONZE BIOSCOPEN
Opnieuw Mariandel
Thalia Theater Het publiek vindt de
(erugkeer van de Weense film blijkbaar
prettig, want Thalla heeft het weijt van
Willy Forst Marlandel" verlengd, een
zeldzame gebeurtenis de laatste tijd en
daarom veelzeggend.'Zodat Maria Ander-
RBst. Hans Moser cn Paul Hörbiger deze
gezellige geschiedenis nog een week op
het witte doek opvoeren.
Vier stappen in de wolken
Schouwburg Bioscoop. Ai veraehil-
lene malen Is gebleken, dat de Italianen
de filmtaal na de bevrijding zeer goed
verstaan. Films als „Rome, open stad" en
..Vivere in pace" hebben de Italiaanse
filmindustrie na de oorlog op het eerste
plan gebracht en haar veruit verheven
boven het sentimentele gedoe, dat vroe
ger meestal het filmgebaar der zuider
lingen was. En nu zijn de Italianen ge
komen met een comedie en het resultaat
is weer even verheugend Ach. het ver
haaltje heeft niet zoveel te betekenen!
De vier stappen in de wolken zijn vier
-stappen op de weg van een jeugdige han
delsreiziger (Glno Servl). die goedgemutst
z'n baantje In de maatschappij vervult,
maar op een van z'n reizen een meisje
(Adriana Benettl) ontmoet, dat het leven
(en terecht) niet van de zonnige kant be
kijkt Want ze heeft er alle reden voor. als
gevolg van een onfortuinlijk slippertje.
Haar omstandigheid verlangt 'n tijdelijke
kwasi-echtgenoot en waarom zbI 'n goed
gemutste handelsreiziger niet even z'n
diensten verlenen om de familie van het
meisje uit de aanval te houden. Het ge
heim van dit vleugje compromis blijft
echter nijjt verborgen, maar de kans
wordt In eik geval geschapen, dat het
meisje toch nog gelukkig wordt.
Op treffende wijze heeft de regisseur
dit simpel gegeventje behandeld door
een rcallsHsche. soms spottende, maar
nimmer overgevoelige fllmtrant. Alle per
sonen kennen en begrijpen hun eigen
bcslommeringetjes en hebben er vrede
mee De regisseur heeft ze tot echte men
sen gemaakt Met recht is ..Viervjtappen
in de wolken" de film van de maand.
Vooraf gaan 'n tekenfilmpje met Mickey
Mouse en een uitstekende Scandinavische
korte film over de Lente, waarin de
mens 'n paar behoorlijke klappen thuis
krijgt.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 Jaar geleden
Tot lid van de maatschappij van Ne
derlandse letterkunde te Lelden is be-
no«ynd de heer G. B. Lalleman, hoofdon
derwijzer te Moordrecht.
58 Jaar geleden
Voor de verkiezing van leden van de
gemeenteraad zijn de volgende heren can-
didaat gesteld: F Herman. C. W. v. d.
Velde. N. A. v. d Ree- .dr H. IJssel de
Schepper, P. de Raadt. J. de Jong Hzn.,
L. C de Lang. C. Luger. J. M. Noothoven
van Goor. H J. Nederhorst. A. C. C. yan
Asch. J. Mulder.
25 Jaar geleden
Aan de Rijksuniversiteit te Leiden it
toegelaten als privaat-docente in de fa
culteit der letteren en wijsbegeerte om
onderwijs te Reven in het Pftli onze oud-
stadgenote mej. 'dr M#E. I.ulius van Goor.
