TM
>TEN
kijker
COUD5CUE COURANT
WAARIN OPGENIOMEN
GROOTeGOUDA’
WÉMG
O
er
acantie
JBBERBOTEN
DEENSE GRENS-PERIKELEN
'OtiDj.
Tweede Kamer wenst spoedig
Veren. Staten van Indonesië
Nederlandse functionarissen
naar Bombay
Stafford Cripps kondigt weer
bezuinigingen aan
s.'
vacantie
net
ZEEP
Openbaar debat
uitgesteld
Na de ramp van de Franeker
/j
n 60 cent
zuiver is!
Koninklijk paar
dankt
Engelsen krijgen minder suiker
en tabak, maar wat meer vlees
160 Millioen pond
'te kort
Djokja aanvaardt
overeenkomst
-
Q
1
GOUDA
nt.5033
l
-
Koningskwestie blijft
het tere punt
De K.M.A. officieel
heropend
Rel in het Italiaanse
parlement
Truman tegen lening
aan Spanje
Deze week nog geen
stenunmg in Senaat
oma”
Toestand in Londense
havens onveranderd
Tsjang -herneemt de
politieke leiding
-
ERD AG 14 JU!J 1948i
Vrijdag 15 Juli 1949
Prlj« 10 cent per nummer
88ste ^Jaargang No 22721
Prijs abonnement
Bureau Markt 31, telefoon 2740.
Directeur-Chefredacteur
8. II. VAN DER KRAATS
Postrekening 48400.
t»
•rdaagd tot
Het Atlantische Pact I
De Belgische kabinetscrisis
PRINSES BEATRIX
WATERPADVINDSTER
€.1507.1508
•en ’49?
Duikers hebben in Bari succes
osken, Sig msfl.
niet
iffei
'RIGGER
1< Juli
Amemende maan.
ima’s brengen
>1
gasten
use
ipiei
n twee jonge
het Luve-Hul>
•lescoopstok. hoosemmer
■lemrtierstr. 289. Lelden.
v. 10.000.-
ichat van Prijzen
•nige korting!
•mbüjetten
per wfck
per maand
per kwartaal
Het Republikeinse kabinet heeft
Donderdagavond te Djokja het
v. Royep-Roem accoord aanvaard.
Het heeft nog geen beslissing
genomen oyer de uitvaardiging
van het bevel staakt het vuren.
D<
lOBhl
men
over het
duren.
.tre-
het
leeft
thans
nemen.
>ds de Du.
deze
tr hu
gesteld
:en over
2 wijzing
brengei
rantsoeneer
lere rant
Het bet
I Juli a.s.
*J45 nt
over
in.
[ebracht
twei
1 hebben
democrs
om
terdi
Techi
>f. dr
t Kon. f
De Bilt.
een bepaald percentage
esteld, hetgeen zou be-
ling slechts In zijn
worden, indien het
I ions der
nlsche aft
hof.
C. f
K L
funt
Zi
de
to
dire
giscl
Weerverwachting.
K.NM.I. in De E
avond tot Zaterd--
Half
enkele
Me:;',
tingei
land
PlaatielUk buien.
■.-crv.’=chtlng. meegedeeld
T Da Bilt, geldig van
tot Zaterdagavond:
tot zWaar bewolkt met P-
regenbulen. hier en daar met
(eest zwakke wind hoofdzakelijk t
•n tussen Oost en Zuid. Ir. hst
overdag iets lagere --*-■
Zon op 415: onder 30 54
Maan on 23 IS; onder tl 23
Kamer is gisteren van
uur tot 's avonds bijna
omité-generaal bijeen ge-
bij de binnen-
jp de Christen-
_,?erden. Daar-
sten: „Moorde-
Ing werd tot een
?heidene minuten
Ipps, heeft gisteren het twee-
sche toestand van Engeland
n jóngste besprekingen met de
lyder, en diens Canadese collega
1 geweest.
dollartekort zijn invoer, die met
ponden moeten verminderen. Dit
irdt verlaagd en dat suikerwerken
er voor de voedselvoorziening zal
,J 1 bekend
'’oor tabak
- „UiUen.
In intieme kring is prinses Beatrix Woens
dag geïnstalleerd als padvindster bij het
watervendel. dat op 16 Maart j l. werd
opgericht.
laak ik wel in orde!” zei hij.
rdween met het jasje en toen
terugkwam was het
gestreken. De ritsslui-
ia.i toen zij nieuw was.
of dit betekent.
schaving naar Indonesië is
dat het lot der volken in Azië
lUIg VRNAF DE MRRKTj
EENDRACHT
Xin maakt mmvt
'O'N Amerikaans journalist pakt de
jen anders aan dan een Neder-
Krantenman het zou doen. Het zou
een wonder zijn als het niet zo was.
ratke is pas op Java. Hij praat met
,..a van de Sin Po, het grote Chinese
het terras van het Hotel des
waarover de koele nachtwind
landse zakei
bassadeur te
gedeeld.
deelneming
aan het o„u.
harer majes
New Delhi if
te verlenen
onderzoek
deskundiger
bereid op
medewerk ir
zekeren, dat
van de ran
worden ge»,
„^-gouverneur van de K.M.A..
nep. generaal-majoor der Cavalerie
H. C. G. baron van Lawick, overhandigt
de tegenwoordige gouverneur, kolonel
der grenadiers K. F. Puf flus, het vaandel
van het cadettencorps, dat onbesmet i«
na woelige jaren.
ruist” zal
‘allieerde
leling v
‘-lijke
reeds tot
militaire
bleek
heid
gewaaid
rijkdom
resultaat
neslsche
herhalinj
1n het eilai
belang van
Ingezien. Vo
met grote s
wen, dat de huk
Worden overwoi
Het werk der
«Jk nog beginnen.
“«ent Kijkers colli...
WeillrM*' vta’«‘ KUker
-1**
door het
1 Vrijdag,
plutaelljk
et onweer.
-uit rioh-
Zuid In het binnen^
•re temperaturen.
>ud-gouverneuf
ajoor baron Van Lai
>te tijdens de bezettir
Drie slachtoffers van de
Franeker niet gevonden
De politie van Bombay heeft haar op-
sporingswerkzaumheden in de heuvels van
Ghatkopar gestaakt daar men van mening
is dat de lichamen van de drie nog ver
miste omgekomenen geheel verbrand zijn.
Wel worden de hellingen nog door de
politie bewaakt en is een beloning uitge
loofd voor het vinden der lichamen. Van
morgen heeft een officiële commissie van
onderzoek de plaats bezocht.
Chef-Exploitatle I
D. DE KLERK.
XTAN dat ogenblik af hebben de rechtse
partijen in Denemarken geijverd voor
de verbetering van de rechtspositie van
de Deense minderheid (10.000 15.000
personen) In Zuid-Sleeswijk. dat nu sinds
1864 Duits Is geweest. Overbodig Is die
strijd zeker niet, want zouden de rechten
van deze Deense Duitsers niet behoorlijk
worden vastgelegd, dan kan men er zeker
vorenbedoelde
ag de regel
»r de ulti
inkoi
Duikers hebben gisteren het lichaam van
de 14-jarige Willem van Dort uit het wrak
van de K.L.M.-Constellation Roermond uit
de zee bij Barl opgehaald.
De K.L.M. deelt mee. dat dit het 25ste
stoffelijk overschot is, dat sinds het onge
luk nu drie weken geleden naar bo
ven is gebracht De duikers pogen nog
het wrak te lichten en de acht lichamen,
die nog worden vermist, naar de opper
vlakte te brengen.
Om ongewenste gasten te weren inspec
teert een Londense politieagent op de
loopplank de papieren der bezoekers
van de Beaverbrae, een van de beide
schepen, die oorzaak werden van de
staking, welke tot afkondiging van de
noodtoestand in Engeland heeft geleid.
eens geworden zijn, dat de problemen niet
door een gemakkelijke Improvisatie kun
nen worden opgelost, noch door één land
alleen, en dat het derhalve een gebieden
de noodzakelijkheid is gezamenlijk te
trachten een fundamentele oplossing te
vinden.
Crlpps sprak de hoop uit. dat de confe
rentie van de ministers van financiën van
Brltse Gemenebest tot resultaat zal
hebben, dat de andere landen van het
sterlinggebied onmiddellijk zullen over
gaan tot het nemen van dfielfde maatre
gelen ten aanzien van de invoer uit
dollargebied. als waartoe Engeland h<
besloten. Hij deelde mede, dat hij
met de Amerikaanse en de Canadese re
gering besprekingen voert over maatrege
len op korte termijn ter verbetering van
Engelands dollarposltie. doth dat er geen
voorstellen zijn gedaan inzake nieuwe
met het dollargebled
•nblik op jaarbasis
f anderhalf maal de toti
'19t gebied.
nieuwe beperkingen van de
dollargebled. die in 1949- 50
meei zal mogen bedragen dan 75 pet
de Invoer In het vorige jaar. zullen
..doende grondstoffen beschik-
9 het huidige productieniveau
Irittannië te handhaven.
slijk belangrijke resultaat van
igen met de ministers Snyder
dat de regeringen van
1 en de V.S. het er over
IDA BOSCHW boekh
j Lanqeraar. DUBBELE
- coif. Huisman. HEREN-
OTcoif vKooy. KlEIW.
Berg KUIPERSTR. coif.
is SPOORWSTR coif.
OFSTEEG lotk La ie be
IAAT sig Kloosterman.
PR sig. v Vreumingen.
ECHT sig Eegdeman,
srheul MOORÖRECHTi
iffener. coif. vd Ree. w
luren. ZEVENHUIZEN:
„Ik
Een vroegere S.A.-m«n verklaar
de voor een Duita hof van beroep
voor zuiverlngszaken: „Ik wil
doodvallen als de tegen mij ga-
richte getuigenverklaringen waar
zijn”. Een seconde later zonk de
beschuldigde, Friedrich Geyer, dood
ter aarde.
TAE COMMISSIE voor buitenlandse zaken
r-' van de Deense Rijksdag heeft thans
een commissie geïnstalleerd, die tot taak
heeft het gehele probleem-Sleeswijk-
Holstein te bestuderen. Van een volks
stemming In Zuld-Sleeswijk. waarop
oorspronkelijk vooral door de rechtse
partijen in Denemarken werd aangedron
gen. zal vermoedelijk niets komen, omdat
de regering zich op het standpunt stelt,
dat het dwaasheid zou zijn een nog groter
aantal Duitsers binnen de Deense grenzen
te halen dan er al zijn. Inmiddels worden
op het ogenblik in Kiel onderhandelingen
gevoerd tussen de Duitse regering van
Sleeswijk-Holsteln en vertegenwoordigers
van de Deense minderheid In dat land.
Men hoopt hiermee te bereiken, dat de
Denen in het Duitse Sleeswljk volledige
rechtsgelijkheid met de Duitse inwoners
wordt gegarandeerd.
Met dat al la het te v-
het minderheidsprobleem
Duitse grensgebied tot in Ér
dagen aanleiding tot wrijving
geven, in spijt van alle papierei
en overeenkomsten.
De Britse minister van financiën, Sir Stafford Crip;
daagse debat in het Lagerhuis over de economise!
geopond. Sir Stafford deelde mede, dat zijn
Amerikaanse minister van financiën, John Sny
D. C. Abbott, buitengewoon vruchtdragend zijn
In 1949/50 zal Engeland in vcrbaiu^ rtiet het
dollars betaald moet worden, met 1 wT millioen r
zal met zich brengen, dat het suikerrantsoen won
weer gerantsoeneerd zullen worden. De ministei
voor andere rantsoenen boter, vlees en bacon bepaalde verhogingen
maken. Het bedrag van 110 millioen dollar, dat oorspronkelijk voor
beschikbaar was gesteld, zal met 20 millioen dollar verminderd wordei
)e’volksraadpleging als middel tot op
ging van de koningskwestie, die naar
thans wel met zekerheid mag aan
nemen, deel uitmaakt van het programma,
dat Van Cauwelaert aan socialisten en
liberalen heeft voorgelegd, is volgens
welingelichte kringen het programmapunt,
dat voor de socialistische partij het moei-
lijkst te verteren is. De socialistische In
stanties. die Van Cauwelaert's voorstellen
bestuderen, maken een gereserveerde in
druk. Men verwacht, dat de socialisten.
Indien zij zich bij een beroep op de kie
zers zouden neerleggen, in elk geval zul
len verlangen, dat een bepaald percentage
zou worden vastgesteld, hetgeen zou be
tekenen. dat rie kontng slechts in zijn
rechten hersteld zou worden, indlen het
aantal stemmen voor zijn teri -'-
gebracht, dat vastgéstelde perc<
reikt. 4
Kóningin Juliana naar Lopik
Donderdagmiddag zal H.M. de Konin/in
een bezoek brengen aan Lopik-radio, ten
einde de nieuwe 40 KW wereldomroep-
zender voor de eerste uitzending in bedrijf
Paspoort vereist voor
privé-reizen naar België
De A.N.W.B. deelt mede dat voor privé-
reizen naar België en Luxemburg nog
steeds een paspoort vereist wordt. Dit
paspoort dient afgegeven of verlengd te
zijn na 1 Januari 1946, doch mag sindsdien
verlopen zijn.
Slechts zij, die in groepen reizen, heb
ben onder bepaalde voorwaarden geen
paspoort nodig en kunnen gebruik maken
van een collectieve lijst.
snelle totstandkoming
ivcreine Verenigde Stater
aonesië, gevormd door gel"!
deelstaten op de grondslag v“’
belenfnerd zelfbeschikkingsrt.„
donesische volken.
Daarna is de vergadering wr
vanmiddag één uur. W
verwachten, dat
1 in het Deens-
a de lengte van
ring zal blijven
sn garanties
evenals vele andere leden 1
1 diplomatique en vooraans^aai
aanwezig was.
en het volk van India vooi
medeleven en hulpvaardigheid onj
volgen van de tragedie te verzachl
Naar Bombay
bCZOen.
ie de r
der vooi
te stellen.
In tegenwoordigheid van Prins Bernhard,
die de cadetten ook heeft toegesproken
en gelukgewenst, is gisteren de gerestau
reerde Koninklijke Militaire Academie te
Breda door de fninister van Oorlog, mr W
SchoWdng, officieel heropend Minister
SchokTOig deelde mede, dat afstand is ge
daan van een deel van het Valkenberg,
dat oorspronkelijk wandelpark voor offi
cieren en cadetten zou worden, maar nu
voor de gemeente Breda behouden blijft.
In ruil daarvoor zal de gemeente een
sportcomplex met sintelbaan en clubhuis
voor de cadetten inrichten.
Als geschenk van de stad bood burge
meester Claudius Prinsen een door Charles
Eyck geschilderd portret van Koningin
Juliana aan.
Een plechtig moment was de overdracht
van het vaandel van de cadetten, dat de
oud-gouverneuf van de K.M.A.. generaal-
majoor baron Van Lawick en ztin echtge
note tijdens de bezetting wisten te redden.
Het debat over het Atlantische verdrag
in de Italiaanse K,nmer van Afgevaardig
den is ingeluid met een stormachtige
scène, waarin de communistische en de
Chrlsten-democratische afgevaardigden
waren betrokken. Aanleiding hiertoe was
het binnenkomen van de Italiaanse com
munistische leider Palmiro Togliatti, juist
een jaar nadat hij op de trappen van het
Italiaanse parlemerit was beschoten en
verwond.
De communisten juichten t’:
komst van hun leider, waarop
democraten met gejoel reagec
qp riepen de communist
naars-”, hetgeen aanleiding
hevig tumult, dat verschw
aanhield.
De communistische afgevaardigde Gian
carlo Pajetta. zei. dat bekrachtiging van
het Atlantische verdrag op dit tijdstip ,.de
vernietiging van de Italiaanse buitenlandse
politiek" betekende. HU stelde voor
daarbij gesteund door de neo-fasclstische
afgevaardigde Giorgio Almirante het
debat uit te stellen, doch dit voorstel werd
door de Kamer met handopsteken ver
worpen.
Men verwacht dat het debat
Atlantische Pact een week zal
-t Truman heeft Donderdag op
■lijkse persconferentie zijn af-
litgesproken over het voorstel
ïs om Spanje 50.000.000
Marshall-gelden te lenen,
jn de toewijzingscom-
issie van de Senaat. President Truman
•rklaarde met de meeste nadruk, dat hij
ii«R »ou toestemmen. Op de vraag
lil/ feet voorstel afkeurde, ant-
,J 'pn. dat de V.S. op het ogen-
Iriendschappelijke voet met
In zijn overzicht omtrent de Britse po
litie aan het einde van het tweede kwar
taal van dit jaar, deelde Sir Stafford
mede, dat het Britqe nadelige saldo met
het dollargebled volgens de huidige bere
keningen 160 millioen ponden bedroeg, d.i.
30 millioen ponden meer dan de regering
had voorspeld. De minister was van me
ning, dat het nieuwe inter-Europese be
talingsschema tot een belangrijke verbe
tering kou lelden van de Britse goud- en
dollarposltie ten opzichte van België, ver
geleken met het vorige jaar. Ook met
Zwitserland zou er een soortgelijke ver-
bafcering tot stand komen, wanneer dit
/and tot het plan toetrad. Er worden op
/het ogenblik onderhandelingen dienaan
gaande gevoerd.
Het grootste deel van het goud- en dol
lartekort in het eerste halfjaar, was het
gevolg van kleinere ontvangsten uit het
dollargebled. al is het ook ten dele ver
oorzaakt door grotere uitgaven van
Ver. Koninkrijk en bepaalde andere
den. Het nadelige saldo van het sterl
gebied met het dollargebled bedraagt op
het ogenblik op jaarbasis 600 millioen
pond, of anderhalf maal de totale goud
reserves van het
Ondanks de nir
Invoer uit het
niet meet zal r
van de Invoer
er echter voldo
baar zijn 019 h
van Oroot-Br“
Het werkel
de besprekint
en Abbott was.
Engeland. Canada
vraag gesteld werd of hij
uitspreken over het geaele
voor toewijzing van Mars-
--indien het Congres een ge
pelte eryan voor Spanje bestemd had,
itwoordde Truman, dat hij die kwestie
behandelen wanneer het wetsontwerp
r hem lag.
en heeft de Amerikaanse am-
deur te Den Haag, dr Baruch, mee- 1
lid. dat de Nederlandse regering
ing van Amerikaanse deskundigen
onderzoek zou verwelkomen. Aan
jesteits vertegenwoordiger te
is opdracht gegeven zijn steun I
1 aan een eventueel Ajnerikaans
om toelating van Amerikaanse
•n. De Nederlandse regering is
iedere mogelijke wijze haar
ing te verlenen om te ver
at de vaar held over de oorzaak
ramp v^ëdig aan het licht zal
gebracht.
De volgende Nederlandse functionaris
sen zijn naar Bombay vertrokken om. zo
nodig, behulpzaam te zijn bij het onder
zoek. dat door de Indiase regering naar
de vliegramp te Bombay Js Ingesteld: C. A.
F Falkenhage. hoofdinspecteur van de
afd Burgerluchtvaart van de Nederlandse
regering; G. J Malouin. algemeen chef-
piloot bij de KLM.; dr K. M. Slotboom.
jfd medische dienst der K.L.M.; A. C.
..oreman. secretaris van General Operat-
‘~ns der KLM B. Lugten van de tech-
...„che afdeling der K L M K. W Groot-
u*f. chef van de radiodienst der K L M
Knegtmans. lid medische djenst van de
K L M en A. G. J. Ligtvoet. technisch
ictionarls van de K LM te Karatsji.
'U worden gevolgd door prof dr ir Van
Maas van de Technische Hogeschool
Delft en prof, dr Venlng Meinesz.
recteur van het Kon. Ned. Meteorolo-
sch Instituut in De Bilt.
De Nederlandse minister van bulten-
De hoop, dat het Atlantische Pact nog
deze week in de Amerikaanse Senaat In
stemming zou worden gebracht is de
1 bodem ingeslagen, omdat twee republi-
I kelnse senatoren geweigerd hebben gevolg
I te geven aan het door de democratische
fractie ingediende verzoek om aan het
einde van een speciale Zaterdag-zitting
over het pact te stemmen.
Eén senator kan het de Senaat ónmoge
lijk maken tot een stemming te beslissen.
I Tijdens het Woensdag gehouden debat
sprak de republikeinse senator Flanders
i over de wenselijkheid om. als alternatief
voor het Pact, de Monroe-leer vanutoe-
passing te verklaren op West-Eufcpa
Gisteren diende hij een door senatorWaft
gesteunde resolutie bij de Senaat in.
waarin een beroep op president Truman
wordt gedaan deze uitbreiding aan de
Monroe-leer te geven. (De Monroe-leer;
zo genoemd naar president Moriroe, die
haar in 1823 afkondigde, houdt in dat de
Verenigde Staten zich niet met Europese
aangelegenheden zullen inlaten, terwijl zij
aan de andere kant elke poging van Euro
pese mogendheden om volken van de
nieuwe wereld aan hun politieke stelsels
te onderwerpen, als een onvriendschappe
lijke daad zullen beschouwen).
Beide senatoren zijn tegen bekrachtiging
van het Atlantische Verdrag in zijn
huidige vorm gekant, omdat het volgens
hen de Verenigde Staten verplicht tot
leveringen van wapens aan West-Europa.
|~)E EERSTE democratische regering van
de federale staat West-Duitsland zal.
ais er tenminste op het laatste ogenblik
geen kink in de kabel komt, in de loop
van de volgende maand worden geïnstal
leerd. West-Duitsland zal dan. weliswaar
onder zeker voorbehoud, weer een zelf
standige staat worden, een feit, dat door
vele West-Europeanen en zeker door hen,
die de kwellingen van de Duitse bezetting
aan den lijve hebben ondervonden, met
gemengde gevoelens zal worden aanvaard.
In het bijzonder de Denen, die met de
Duitsers nog een appeltje te schillen
hebben over Sleeswijk-Holstein, voelen
zich weinig gerust bij de gedachte, dat
straks wellicht West-Duitsland zijn zelf
standigheid zal verkrijgen nog vóór de
Deense grens- en minderheidsproblemen
afdoend zullen zijn opgelost.
Die problemen zijn van nogal gecompli
ceerde aard en wanneer men zich herinnert
hoe de Duitsers tekeer
zijn gegaan over de
Nederlandse grenscor
recties. dan kan men
zich voorstellen wat
de Denen te wachten
zqu staan wanneer zij met een zelfstandige
Duitse regering zouden moeten onder
handelen over een zaak waarbij vergeleken
de correcties van onze grens volkomen in
het niet zinken.
De kwestie-SleesWijk-Holstein dateert
niet van vandaag of gisteren. Na de oorlog
van 1864 annexeerde Bismarck, de „ijzeren
kanselier”, de Hertogdommen Sleeswijk en
Holstein, die tofde Deense kroondomeinen
behoorden. Over Holstein met zijn nage
noeg uitsluitend Duitse bevolking hebben
de Denen zich nooit bijzonder druk
gemaakt, maar bij het verlies van Slees
wijk. dat grotendeels door Denen wordt
bewoond, hebben zij zich nooit kunnen
neerleggen Men zegt, dat zelfs Bismarck
destijds tegenover intimi heeft toegegeven,
dat hij over de annexatie van Sleeswijk
een lichte gewetenswroeging voelde.
Na de eerste wereldoorlog kregen de
Denen hun kans. Het verdrag van Ver
sailles gaf Denemarken het recht een
volksstemming in Sleeswijk te organiseren.
Het resultaat hierviln was. dat het noorden
van het oude hertogdom wederom bij
Denemarken werd gevoegd. Het zuiden
verkoos bij Duitsland te blijven. Twintig
jaar later werd Denemarken door de
Duitse legers bezet en natuurlijk maakte
Hitler onmlddellljk bekend, dat Noord-
Sleeswlik „helm Ins Reich” werd gevoerd.
Na de bevrijdlng in 1945 nam de Deense
regering het bestuur ovar het geroofde
gebied weer In handel
De Tweede
*s middags één
half acht in comité-generaal bijeen ge-
Om vijf minuten voor half acht is de
openbare vergadering geopend. De voor
zitter, de heer Kortenhorst, deelde
mede, dat de geheimhouding was opge
heven voor de volgende mededeling:
De Kamer heeft met Instemming ken
nis genomen van de. mededeling der re
gering. dat over de overeenkomsten van
22 Juni 1949, wanneer deze ook door de
Republikeinse regering bekrachtigd zijn,
en voor de ronde-taiel-conferentle. een
openbare gedachtenwlsseyng tussen re
gering en Kamer zal kunnen plaatsvinden.
dat verdere punten van belang eerst op
de ronde-tafel-conferentie zelf aan de orde
zullen komen;
dat bij de vorenbedoelde openbare ge
dachtenwisseling de regering de Kamer
zal inlichten over de uitvoering van de
„ceasefire" overeenkomst in Indonesië.
De Kamer verklaart zich bij herhaling
voor de snelle totstandkoming van vrije
en souvereine Verenigde Staten van In
donesië, gevormd door gelijkwaardige
- van een on
recht der In-
er vlammende
ook luchtige
ngs.
ANTIEK
ndt U in deze
Het secretariaat van H.M. de Ko
ningin deelt ons mede:
Zeer getroffen door het hartelijk
medeleven met het 12ll»-jarig
huwelijksfeest betuigen H.M. de
Koningin en Z.K.H. de Prins der
Nederlanden hun diepgevoelde
dank aan allen, die hier te lande,
overzee en elders hebben bijge
dragen tot het nationale geschenk,
alsmede aan allen, die hebben
deelgenomen aan de beide défilé*»,
die op hen zulk een onvergetelijke
indruk hebben gemaakt.
Ook hen, die door het zenden
van brieven of telegrammen met
gelukwensen of op andere wijze
een blijk van medeleven hebben
gegeven, danken zij langs deze
weg zeer hartelijk.
Donderdag zijn besprekingen gevoerd
tussen leiders van twee van de vakbonden,
die betrokken zijn bij de Londense ha
venstaking en vertegenwoordigers van de
Canadese Zeeliedenunie.
Op een massameeting heeft een van de
stakingsleiders het aanbod gedaan dat de
havenarbeiders voqdselschepen zouden los
sen zonder hiervoor betaald te worden „om
de onherstelbare schade en het verlies, die
door de werknemers aan het land waren
berokkend, goed te maken.”
Enige honderden arbeiders, die de vol
gende week met vacantie zouden gaan,
stonden Donderdag in de rij om hun va-
cantiegeld in ontvangst te nemen. De na
tionale raad voor de Industrie had echter
besloten, deze uitkering in te houden om
dat er niet behoorlijk gewerkt was. De
kwestie zal opnieuw in behandeling ge
nomen worden, als de mannen weer aan
het werk gaan.
In het stadhuis van Bombay is gisteren
een rouwdienst gehouden voor de 45
slachtoffers van de Franeker. Ongeveer
1000 personen’ woonden de dienst bij.
Er werd gleden door de katholieke
blsschop, de Presbyteriaanse en metho
distische dominees en door de rabbijn van
de Joodse synagoge.
Morardji Desai, lid van het Bombayse ge
meentebestuur verklaarde dat deze ver
schrikkelijke tragedie de trotste en mach
tigste mens nederig enonderworpen aan
Gods wil moet maken. Hij bad voor de
doden en zelde te hopen, dat do nabe
staanden do moed en de kracht zullen
hebben om hun verschrikkelijk verlies te
dragen.
De Amerikaanse ambassadeur. Hender
son. die evenals vele andere leden van
het corps diplomatique en vooraanstaande
personen aanwezig was. danktti dft’
regering en het volk van India voor hun
tedeleven en hulpvaardigheid om dé ge-
olgen van de tragedie te verzachten.
Na aan Tsjang Kal Sjek rapport te
hebben uitgebracht. verklaarde minister
president Jen Hsi aan verslaggevers, dat
Tsjang nu hjj van de PhilippUnen is
teruggekeerd, een opperste politieke raad
zal instellen, die binnen enkele dagen
aan het werk zal gaan.
Het falen van de Chinese nationalisten
noemde premier Jen een gevolg van cor
ruptie en gebrek aan discipline in het
het leger, niet van slechtere wapens of
geringer mensenmateriaal. De voornaam
ste fout van de nationalisten was onder
schatting van de communistische tactiek.
China hoopte echter de oorlog te kunnen
voortzetten met of zonder buitenlandse
hulp, aldus Jen.
Tsjang Kai Sjek heeft In een schrifte
lijke verklaring een beroep gedaan op
het Chinese volk om zich te verenigen
onder de leiding van president LI en
premier Jen om de strijd tegen de com
munisten voort te zetten tot de uiteinde
lijke overwinning is behaald.
Michael Modermott. officieel woord
voerder van het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken, heeft verklaard,
dat vermoedelijk vóór het einde van
deze maand een Amerikaans witboek
over China het licht zal zien, waarin een
overzicht zal worden gegeven van de ge
beurtenissen in China, waarbij spechsal
aandacht is geschonken aan het voor
gevallene in de afgelopen vier jaren. Er
zal echter niets in staan over de toe
komstige politiek der Verenigde Staten
ten aanzien van China.
TTET ONGELUK met de Franeker heeft
II de aandacht gevestigd op het belang
van de journalist als/zoeker naar feiten
cn ook als man, die de samenhang tussen
de gebeurtenissen tracht aan te geven.
Oók In dit blad fis gewezen op de nood-
Iqttige samenlopR der omstandigheden, die
«kilde dat zavejHouVnalisten, door eigen
aanschouwingjRiigszins met het Indone
sische probleem vertrouwd geraakt,
/plotseling hef eeuwig zwijgen zijn inge-
/gaan, terwijl wij juist hadden gehoopt, dat
zij ten aanhore van de wereld, van
Amerika vooral, vóór Nederland zouden
getuigen.
Eén van hen was de Christian scientist
Charles Gratke, redacteur buitenland van
I de merkwaardige krant The Christian
Science Monitor. Gratke was als Christian
scientist geheelonthouder en nlet-roker.
Zijn stukken verschenen onder de titel
This World(Deze wereld). The
Christian Science Monitor is een strijd
baar blad, dat steeds de waarheid zoekt
en dat er voor wil getuigen, ongeacht de
bettngen, die er zich tegen zouden ver-
ZCKljker heeft juist één der eerste stuk
ken, die Gratke van Batavia uit aqm zijn
blad schreef, gelezen. En nog eens gelezen.
Om eens te proeven, wat deze journalist
had kunnen doen met een blad, dat geheel
buiten de sensatie-journalistiek van zoveel
Amerikaanse bladen staat, doch dat juist
daardoor een grotere invloed heeft op de
mensen, waarop het aankomt, dus tevens
op de loop der dingen. Doch Kijker heeft
het tevens gelezen met de wetenschap, dat
de man in de straat in Artierika meer,
zelfs veel meer, sympathie heeft voor de
Republiek dan voor Nederland, voor
zover het de Indonesische kwestie
betreft.
I J70N
*Cling<
lands kr
ook e--
Gratkt
de baas
blad, op
Indes, wi
strijkt.
„Politiek”, zegt de man van de Sin Po,
„kun je dikwijls het best begrijpen door
die dingen, die geen enkele politieke,
betekenis hebben.”
En zo vertelt Gratke van dingen, die
met politiek weinig van doen hebben. Hij
vertelt over de deining, die een Nederlands
luitenant onlangs te Djokja zou hebben
gemaakt, bij een „bomaanslag", die daar
was beraamd tegen een aanzienlijke
Mohammedaan. De journalisten gingen
met de militaire onderzoekers mee. De
bom bestond uit drie handgranaten in een
bloempot, met een lange Japanse lont, die
blijkbaar niet was aangestoken. Plakkaten
van de communistische guerrilla waar
schuwden de man, dat hij op de lijst stond.
De Hollanders zeiden, dat het typisch
communistisch werk was. Later liet
iemand zo’n blaadje aan de sultan van
Djokja zien. Deze onderzocht het van alle
kanten en zei: „Niet onze mensen." Hij
noemde het werk van provocateurs. De
les. die Gratke uit het onbetekenende
voorval trekt is. dat in Indonesië iedereen
aan iedereen overal de schuld van geeft.
Het tweede deel van Gratke» verhaal
gaat over peper. Een der jpurnalisten. die
op Banka zo’n onschuldig uitziend rood
pepertje proefde, riep uit: „Iemand had
2 milliard dollar kunnen sparen." Waar
mee hij bedoelde, dat de atoombom
onnodig was gewee»t als er zulk sterk
spul beschikbaar was.
Verder vertelt hij van het bezoek B'
de Indonesische leiders. Hij verwerft 1
volledige naam van de sultan van Djokj
die heet: Ngarao Dalem. Samxpej
Dalem. Ingkang Sinoewoen. Kangdju
Sultan Hamengkoe Boewono, Abdot
rachman Sajidin Pontogomo, Kalifat!
Llal IX. Als. contrast heeft hij het
president Soekarno. die maar één
heeft, geen voornaam of wat ook Hij
Soekarno en dat is ajles. De spellij
tegenwoordig Sukarno, en daarin
Gratke
Ten
van zijn, dat zij een zeer onpleizlcrige tijd
tegemoet gaan. Zelfs wanneer de toestand
geheel normaal zou zijn, dan nog waren
deze Denen niet te benijden. Het ligt voor
de hand, dat hun het lot van alle minder
heden achteruitstelling in rechten, be
schoren zou zijn. Doch nu komt daar
bovendien nog bij, dat Sleeswijk over
stroomd wordt door vluchtelingen uit
Oost-Pruisen en Pommeren. Van de
huidige bevolking, die 2.200.000 zielen telt,
is meer dan de helft afkomstig uit Oost-
Duitsland. Zelfs de oorspronkelijke Duitse
inwoners van Sleeswijk zijn weinig ge
sticht over deze invasie. Zij vrezen, niet
ten onrechte, dat Sleeswijk geheel „ver-
pruist” zal worden en dringen bij de
geallieerde autoriteiten nan op een juister
verdeling van de vluchtelingen over alle
Westelijke zones. Dit heeft inmiddels
reeds tot resultaat gehad, dat de Franse
militaire gouverneur zich bereid verklaard
heeft 300.000 Duitse
refugiés uit de Britse
Q IN HET BRANDPUNT) -
- te nemen. Wanneer
reeds de Duitsers zich
maken over deze enorme
van Pruisen naar hun gebied.
1 kan men ziel) voorstellen hoe het de
ine minderheid van Denen te moede Is
'■’c de regering in Kopenhagen Is
weinig gesticht over de gang van zaken
in Sleeswijk. Men kan zich voorstellen.
‘et vooruitzicht op een toenemende
rulsing" van de grensbevolking de
a regering weinig aantrekkelijk
t. Ook In verband met de aan-
J van een Duitse minderheid
Deense grenzen, beschouwt men
lagen de huidige toestand als
j onderschatten gevaar voor de
van het Deense volk.
aan
de
-kja.
ejan
Jung
loel-
»tO8'
•t over
1 naam
voornaam of wat ook Hij heel
en dat is ajles De spelling is
■dig Sukarno, en daarin ziet
geen enkele politieke bedoeling
slotte een verhaaltje over de
djongos Toha, die Gratke vterlpst van
moeilijkheden met de ritssluiting ^Van zijn
jasje. Gratke kon nooit met die dingen
overweg. Hij deed zijn best de zaak in
orde te krijgen, met 'n schroevendraaier
en buigtangetjes. Zondér resultaat.
Toen kwam juist de’Javaanse bediende
binnen.
„Dat mi
Toha verc
Gratke 's avonds t
jasje gewassen en ges
ting werkte beter dan
Gratke blijft er buiten
dat de beschavi
gekomen of
ligt.
Dat is wel aardig, er zit iets typerends
in. maar wanneer iemand als Gratke in
een zeer serieus blad als de C.S. Monitor
eigenlijk niet verder komt dan zulke
weinig diepe pevolgtrekkingen, dan gaat
men zich afvragen, of wij hier de beteke
nis van dit bezoek niet wat hoger hebben
aangeslagen, dan het strikt genomen ver
diende. Het kan natuurlijk zijn, dat dit
slechts een inleidende causerie betrof en
dat zowel Gratke als zijn collega's tot
stelliger conclusies en meer zeggende
feiten waren gekomen. Van enkelen staat
dit inderdaad wel vast.
Kijker wil besluiten met enkele Indruk-
ken van een journalistieke relatie te
Batavia weer te geven. Deze zegsman
schreef Kijker, dat hij de Amerikanen een
dag vóór hun vertrek met de Franeker
had gesproken. Bij hun aankomst was hij
weg gebleven: hij vond, dat ze te l«at
kwamen. Zij hadden volgens hem moeten
komen In de „bersiap-perlode" (toen men
xich gereed hield) of in de tijd daarna,
toen in de thans federale gebieden de
s«ak weer op gang werd gebracht. Nu
konden zij de buitenlandse openbare
mening niet meer vormen. Uit zijn brief
bleek wel, dat de journalisten hun vrij-
om te onderzoeken ‘zeer hadden
irdeerd. Zij waren verrast over de
van het land, volgens hen het
van harde Nederlandse en Indo-
r--- arbeid. Zij wilden trachten een
rhaling van de gebeurtenissen in China
het eilandenrijk te voorkomen. Het
.—1 de kwestie werd eindelijk
mgezlen. Vooral Knickerbocker uitte zich
n>et grote stelligheid, ook in zijn vertrou
wen, dat de huidige moeilijkheden zouden
worden overwonnen.
Het werk der Amerikanen moest\elg«
nog beginnen. En zij waren té la
lega.
agt Kijker warek
uitgenoty
KIJKER
Benzine goedkoper
De oliemaatschappijen in Nederland
hebben besloten met ingang van 15 Juli
a.s. de prijs van de benzine „aan de
pomp" te verlagen van 26 ct op 25'/i cent
per liter.
j tragi
nedet
noet
telde
0 mt
hun
het
het
ver-
1 het
lan-
rllng-
lagt
nillii
President
zijn wekelij':
keuring uitgi
uit het Congres
dollar van de 1
Het voorstel was vai
missie van de Senaat. Pres
verklaarde met de meeste nat
hierin nte jou toestemmen.
waarom Vnz feet voorstel afk<
woordde TRiApn. dat de
blik niw tri
Spanje i .f.Jjfn
Toenl«h
zijn vet< jou ul
wetsontwerp
hall-gelden, li
deel*-
ant„
zou t
voor
voor J
-uw xruman, uaa>
indelen wanneer
ongerust
toevloed
Ook
-zeinig
Slee
dat het
„verpru
Deense
voorkomt.
wezlgheid
binnen de t
in Kopenhs
een niet te
veiligheid 1
-h -j-