FW £5 In Boymans is iets schoons te zien 1; Mi :i Luitenant Mighout loopt stad genoten tegen het lijf Bezorg uw sigarenwinkelier 'n prettige vacantie! Zeg, weet je nog van toen? De verzameling Van Beuningen voor 't eerst openbaar Vorstelijke collectie I" Esperanto in Amerikaanse encyclopedie Sir Stafford versmaadt het Britse paradijs EEN FLUIT, EEN WET EN EIERSTRUIF Het Lied als Kwatrijn KORTE KRONIEK CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR Beurs van Amsterdam t Goudse verplegers in Madiun's hospitaal AT O AAR. ANNEER. Ingezonden Stukken Goudse Spetters Overpeinzingen in het H.B.S.-kamp Staatssouvereiniteit en intern, recht EERSTE BLAD - PAGINA 2. Dezer dagen werd een onmetelijke rijkdom aan cultuurschatten van Vierhouten naar Rotterdam getransporteerd, de verzameling D. G. van Beuningen. Met de expositie van die weelde viert het Museum Boymans zijn 100-jarig bestaan en daarmee eert het tegelijkertijd één van zijn grootste vrienden, want wat de heer Van Beuningen voor Boymans deed, als schenker van elf schilderijen van Rubens, als inbrenger van het voornaamste deel van de collectie Koenigs en nog zoveel meer, is voor de bloei van het Rotterdamse museum van de grootste betekenis geweest. ZATERDAG 23 JULI 1949. Een zeer rijk man U deze oud-Rotterdam mer rtjk vooral omdat hij een groot deel van zijn vermogen wist om te zetten In fondsen, die geestelijk genot schenken. En aan het bezit daarvan ging de vreugde van het verwerven vooraf, de vreugde van het verzamelen. Waarvoor heus nog wel wat meer nodig was dan ..alleen maar" geld. want elk werk, dat de heer Van Beuningen kocht, is van de hoogste kwaliteit en geen tijdperk van de schilderkunst is deze erudiet onverschillig geweest, al had het tijdperk van de „pri mitieven" zijn bijzondere liefde, vooral ook omdat het zo moeilijk is., goede primitieven te verwerven. Iemand fluisterde ons op een rondgang door de zalen iets in het oor. dat heel juist de geest van de heer Van Beuningen karakteriseerde. Hij zei: ..Stel je nu eens voor. dat elk schilderij maar een paar kwartjes kost. dan nóg, of eigenlijk pas dan zie je. wat een goede smaak de man heeft." Waarlijk, deze verzamelaar smijt niet met geld. om zich. als Goering deed. een eigen museum te stichten, waarin alles wat naam heeft onderdak krijgt. De keus van de heer Van Beuningen is zeer select. Daarom is het ook zo verheugend, dat Juist hij het is. die in Nederland een deel van de kunstschatten terugbrengt, welke in de vorige eeuw als handelswaar ge ëxporteerd werden door geslachten zon der liefde voor cultuur. dan weer tekeningen van Anthony van Dijck en portretten van Romney en Lawrence, een grote Cornells Troost Nu zagen we nog niet eens het kostbare beeldhouwwerk uit allerlei tijdperken, het begon al in de eerste zaal met twee beeldjes uit de Bourgondische hofsfeer traditie Claus Stuter) en het eindigt met een verkleinde repliek van de beminne lijke naaktfiguur van Despiau, die in de tuin van Boymans pleegt te staan, maar nu geleend is aan Sonsbeek. maar nu !n „kamerformaat" toch weer hier te zien is. Het schoonst echter zijn de Italiaanse renaissance-bronzen. Het is genoeg voor nu. Een voortreffelijk uitgevoerde catglogus met prachtige reproducties, waarvan vier in kleuren, verzorgd door de uitgever Ad. Donker, dient de bezoekers tot gids en herinnering. De verzamelaar zal zeer wel begrijpen, dat men zich angstig bij zulk een over weldigende collectie afvraagt, of zij ooit gedoemd zal zijn. weer uit elkaar te gaan. Portret van een Jonge vrouw van Frans Pourbus de Oude (te Brugge in 1545 ge boren, te Antwerpen in 1581 overleden). Een van de juweeltjes in de verzameling Van Beuningen, thans in het Museum Boymans De vraag rijst, om eerlijk te zijn: zou zij voor altijd voor Nederland bewaard kun nen blijven? „Men", die goed Ingelicht pleegt te zijn, fluistert: ja. W. WAGENER. Pronkjuwelen Van de gebroeders Van Eyck bezat Nederland niets meer. De heer Van Beuningen. voortdurend gespitst op zeer belangrijk werk. zag echter kans om. een week voordat de stad zijner inwoning prooi van het barbarisme werd. een heerlijk werk van de Van Eycks som migen zeggen dat het van Jan is, andere kunsthistorici schrijven het aan Hubert toe aan zijn collectie toe te voegen. Een week voordat Waalhaven oorlogsfront werd. daalde er een vliegtuig met „De drie Maria's bij het geopende graf van Christus" neer Tegelijk met de majes tueuss Jesaja van een onbekende Bour gondische meester, de ..meester van Aix", waarachter zich de schildering van een knielende Magdalena bevindt, die iets traditionallstlscher geschilderd moge zijn, maar toch van een ongemene uitdruk kingskracht ia. Belde werken verwierf de collectlon- neur uit de verzameling Cook te Rich mond. toen de erfgenaam de successie rechten niet wilde voldoen en dus enkele waardevolle werken verkocht. Een jaar tevoren wist de verzamelaar beslag te leggen op een volkomen gaaf bewaard gebleven triptichon, vermoede lijk van een Maastrichtse meester, die het omstreeks 1410 moet hebben ver vaardigd Kenners spreken van een unicum. de afdeling „primitieven", die de colleetionneur het meest aan he#nart gaat. is elk werk een langdurige be schouwing waard, maar we moeten slechts aanstippen: de z.g. „kleine" Toren van Babel van de oude Brueghel, die iets wonderbaarlijks is (in 1938 was het stuk al één van de hoogtepunten op de ten toonstelling van meesterwerken uit vier eeuwen in Boymans), dan een zeer mooie Bewening van Memlinc. een meesterlijk mansportret van Jan Gossaert (het gelaat, de uitdrukking ervan, is verbluffend), een repliek van de Aanbidding van Jeroen Bosch In het Metropolitan Museum te New York. een repliek van de Verzoeking van de heilige Antonius van Jeroen Bosch to Lissabon, een sublieme Christus-kop van Dieric Bouts (dezelfde, die op het Sacramentsaltaar in Leuven voorkomt), twee schitterende landschappen van Patinir. een heerlijk levend portret van een jonge vrouw van Pourbus de oude. een tekening van Maria van de hand van Grunewald. zoals alleen Grunewald, of liever Matthias Nithardt. waarmee hij ge ïdentificeerd is er in zijn tijd een kon maken; een verrukkelijke Madonna van Quinten Matsijs We wandelen voort. Noteren een Heilige familie van Dtlrer. noteren twee magi strale Pieter Aertsens. staan in een vol gende zaal perplex voor een fragment in lijst van een fresqo van Francesco del Cossa, en vóór een ander fresco-fragment van Spinello Aretino, hernieuwen in de zaal daaraan volgend in een onoverrom- pelende weelde van Italiaanse renaissance de kennismaking met werken van Tiziaan, El Greco. Tintoretto (o. welk een grootse Maria met kind), Veronese. Raffael, Chir- landajo, Gozzoli. Moroni (huiveringwek. kend-laatdunkende monnikskop). Vecelli, MainardiHelaas, het zegt u zo weinig zo. maar de zaal is overweldigend. Verder. De heerlijkheid van onze 17de eeuw. Een sterke Van Goyen. een prachtig rivier panorama van Philips de Koninck. een kostelijk Rembrandt,je van een moeder met kind. een wonderbaarlijk Maasland- schap van Hercules Seghens, een treffend portretje van Frans Hals. de Watermolen van Jacob Ruisdael om voor te knielen, een studerende geleerde bij kaarslicht van Salomon Koninck. het stilleven met blauwe schaal van Willem Kalf (iets on geëvenaards). een schat van een Pottertje met twee herten in *t wild. een majes tueuze storm op zee met schepen van Willem van de Velde, een kostelijk stil leven van Jan Jansz. van de Veldeen plotseling trekt een opmerkelijke kop. die op naam van Velasquez staat, de aan dacht. Verder. Een kabinet met Frans-Italiaanse mees. ters uit de 18e eeuw. Een prachtige, iet wat theatrale, maar indrukwekkende kruisiging van Tiepolo. een subliem stilleven van Chardin, een allerchar- mantët liggend naaktfiguurtje van Frago- nard (men meent te weten naar het model van Boucher. Louise 0*Murphy. die voor alle liefelijke figuren uit de Griekse mythologie heeft geposeerd), de Chinoi serie van Boucher zelf. van Robert het atelier van de schilder.... En let u dan eens op het innig verfijnde bloem- stilleventje van Jan van Huysum dat tegen het licht hangt bij een venster (de dauw druppels op de blaadjes, de roos met de miertjes) en op het schattige kinderkopje van Greuze. dat penant hangtEn daar krijgen wij dan in een grote zaal schitte rende Daumiers te zien (het proces!), en een paar edele Jongkinds, en ginds: Armand Roulin en de Cypressen van Van Gogh. en dan dat allerbekoorlijkste meisje met een hondje van Diaz, die anjers van Fantin Latour het damesportret (moeder van de verzamelaar) en de peren om in tte bijten van Walter Vaes, een krachtig geschilderd interieur van James Ensor, Fragment van de Toren van Babel van de oude Brueghel uit de laatste periode van de schilder. Het werk is omstreeks 1565 vervaardigd. Iemand heeft zich de inspanning eens getroost om het aantal menselijke figuurtjes te tellen, dat op het wonderbaarlijk minutieus geschilderde paneel voorkomt. Hij kwam tot 14.000 en raakte toen in de war. Het vermaarde stuk maakt deel uit van de tentoonstelling van de collectie Van Beuningen in het Museum Boymans. doet gelden bij alle beschaafde volken en waarin wordt aangedrongen het onder wijs in die taal zoveel mogelijk ie steu nen. Aan het Koninklijk Atheneum te Eliza- bethstad (Belgische Congo) wordt door professor Edward Symoens een Esperanto- cursus gegeven aan leerlingen dezer onderwijsinrichting. Het schoolbestuur van Aarhus (Dene marken) besloot in één klas gedurende een jaar Esperanto te doen onderwijzen in plaats van de Engelse taal. Het resul taat hiervan zal maatgevend zijn of in de toekomst in alle klassen het Esperanto zal worden onderwezen of een andere vreemde taal. LA KVAR DELEGITOJ Dubbeldam A 335. In de uitgave voor 1949 der Amerikaan se encyclopedie Is een artikel van ruim 1600 woorden over Esperanto opgenomen. Dit artikel legt de nadruk op de prac- tische waarde van het Esperanto bij het gebruik dezer taal in internationale con ferenties en publicaties, alsmede in de radio en voor de wetenschap Ook The New International Yaer Book, dat in New York verschijnt, gaf een zeer lezenswaardig artikel over het gebruik van het Esperanto in de practijk. In l'Union Postale, het internationale maandblad van de Algemene Post Unie, wordt geklaagd over de voor dit blad ge rezen taalmoeilijkheden. Het blad ver scheen aanvankelijk in vier, naast elkaar gedrukte kolommen, in de Engelse. Franse Duitse en Spaanse taal. Volgens een be sluit Van het in Parijs gehouden congres, zou Het voortaan verschijnen in de En gelse," Franse, Russische, Spaanse, Ara bische en Chinese taal. Spoedig bleek echter, dat men b.v. in Zwitserland niet de beschikking had over Arabische en Chinese lettertypen. Besloten werd toen het blad te doen verschijnen in de En gelse, Franse, Russische en Spaanse taal en de Arabische en Chinese teksten in een aparte uitgave te laten uitkomen. Hier tegen echter protesteerden Egypte en China. Naar aanleiding van deze protes ten werd besloten, ingaande 1950. in elk der zes talen een apart blad te doen ver schijnen. Een internationale taal zou hier zeker uitkomst kunnen geven. De Zweedse regering besloot een sub sidie, groot 1800 Zweedse kronen, te ver lenen aan het Zweedse Esperanto-insti- tuut, opdat dit instituut afgevaardigden zal kunnen zenden naar het Internationale Esperanto-congres, dat deze zomer zal worden gehouden te Bournemouth In Engeland. Volgens het jaarverslag van de Bond van Britse Onderwijzers-Esperantisten, telt deze bond thans ruim 200 leden. Reeds negen achtereenvolgende Jaren organi seerde de bond Internationale zomerkam pen, waaraan steeds door buitenlandse onderwijzers uit verschillende landen werd deelgenomen. Dit jaar wordt het zomerkamp gehouden van 13 tot 20 Augustus te Bletchley. De bond geeft een eigen Esperanto-schoolblad uit onder de titel Juna Espero. In 1948 werd in Enge land onderwijs In Esperanto gegeven op 31 scholen. Ook de bond van Franse onderwijzers organiseert een Internationaal zomer kamp, dat in Juli en Augustus zal worden gehouden. Inlichtingen te verkrijger! bij mej. Jeanne Dedieu, 3 Straat Arzac, Tou louse, Frankrijk. Het Braziliaanse Departement voor Op voeding en Cultuur zond een circulaire aan alle Braziliaanse onderwijsinrichtin gen, waarin werd gezegd, dat de neutrale internationale taal Esperanto, haar invloed Dr van Roijen te Singapore aangekomen Dr J. H. van Royen ls Vrijdag te Sin» gapore aangekomen voor wa officieel werd genoemd een privé bezoek aan de heer Malcolm Macdonald, de Britse com missaris-generaal voor Zuid-Ooet-Azië, die een oude vriend van dr Van Royen is. Deze laatste denkt Zondag terug te gaan naar Batavia. TOMATEN MET KWARTJES TOE Zoals men zich zal herinneren vond kortgeleden een vrouw, die koekjes had gekocht, in de zak, waarin het banket zat, een bundel tje bankpapier. Thans heeft zich eer. soortgelijk geval te Rotterdam voorgedaan. Een bewoonster van het Westen ontdekte thuis tussen de tomaten, die zij gisteren by een koopman op de weekmarkt aan de Spanjaard straat had gekocht, ongeveer hon derd kwartjes. De koopman zal intussen wel een kastekort hebben geconstateerd. Hij hoeft echter niet ongerust te zijn, want volgende week Donderdag, wanneer hü weer op de markt aan de Span jaardstraat staat, zal hij ondervin den, dat hij een zeer eerlijke klant heeft. Advertentie tegen allerlei pijnen, stele nimmer teleur Honend artikel van Amerikaans blad Het New Yorkse blad Daily Mirror drukt er in een hoofdartikel zijn verwon dering over uit. dat Sir Stafford Cripps en Ernest Bevin naar Zwitserland zouden moeten voor medische behandeling. „Zoudt ge niet denken aldus het blad, dat Sir Stafford voor een dergelijke behan deling in Groot-Brittannië zou blijven, het medische paradijs dat de regering zelf heeft geschapen? Dat zoudt ge denken. Maar hij deed het niet. Sir Stafford is vertrokken voor een behandeling van zes weken, als betalend patiënt. Ook Bevin gaat naar Zwitserland, Waar de dokter» aan zichzelf worden overgelaten en tijd en lust hebben om hun zorgen aan een patiënt te wijden. In Zwitserland, een republiek van doorgewinterde individua listen, zullen deze grootmeester» Van het collectivisme misschien de schoonheid zien van de natuur en van het particulier ini tiatief. Wij wensen deze eminente leiders van Groot-Brittannies blunder-experimen ten in Utopia algeheel herstel toe. Wij vertrouwen, dat hun regering hun vol doende ponden heeft toegestaan om er voor te betalen". Als standwerker door de wereld (UT) Corns, zegt ome Gijs met een vage handbeweging, zijn er van die ogenblikken, ckt je ineens een idee krijgt, dat je geld opbrengt. Het idee van je leven, kun je dat noemenen het mijne kwam vele jaren geleden, toen ik nog maar pas aan mijn fluitjesverkoop was begonnen, 't Liep niet. Het geluid van de fluiten was te Jjl op de markt. Zo aardig als het binnenshuis klonk, zo zielig was het bulten. Op een keer liet ik me scheren bij een kapper, die ik al heel wat jaartjes kende en zo tussen twee praatjes over het mooie weer door laat hij zich uit de mond val len. dat hij een gramofoon wilde verkopen. Of ik niemand wist? Ik wil 'm kopen zei ik prompt, want op hetzelfde ogenblik zag ik de mogelilk- heden. Mijn fluitspel bü gramofoonmuziek. Dót zou klinken. De koop werd gesloten en met een kwartje per week heb ik dat ding afbetaaldgoed besteed geld trou wens. want de verkoop was plotseling verdubbeld! Het hele standwerkerberoep ls eigen lijk een voortdurend grijpen van de kan sen. die zich voordoen. In Arnhem bij voorbeeld was een gemeenteverordening, die bepaalde: 1 Het is verboden muziek instrumenten. welke met de mond bespeel baar ijn. aan de markt te voeren; 2 Zulks te bespelen of in voorraad te hebben Kun je begrijpen, hoe die politie-agen- ten daar stonden te kijken, toen ik dood gemoedereerd mijn neusfluiten demon streerde. Natuurlijk volgde de vraag: Mijnheerrrrr! Bent op de hoogte met de gemeente-verordeningen? Door-en-door^ antwoordde ik. Dan weet u toch wel. meneerrrr. dat deze instrumenten hier niet bespeeld mo gen worden? En de agent, die het woord deed. raffelde de verordening af Agent zei ik minzaam, dit instru ment wordt met de neus bespeeld. De neusfluit valt dus niet onder dit wetje van jullie. De politieman was sportief genoeg me te feliciteren met de manier, waarop ik van de mazen-, der wet gebruik had weten te maken. Ik weet alleen niet of nadien de verordening ook op instrumenten voor de neus toepasselijk ls gemaakt. Waar schijnlijk niet. want anders zou je niet eens meer een zakdoek kunnen gebrui ken... die zouden ze dan immers als neus-trompef kunnen beschouwen! Nou ik dat zo vertel, gaat ome Gijs verder, terwijl hij plotseling in de lach schiet, herinner ik me ineens, hoe Isaac van Naardep zich in Amersfoort uit een netelige situatie redde. Isaac had altijd iets bijzonders. Zo kon hij rustig naast je lopen en dan ineens kreeg hij 't gek In (Uit een bespreking van het tijd schrift Het Boek van Nu:) „Wij vermelden nog de Zig-Zgg rubriek van J. Greshoff. die hierin o.a. een tot nu toe onbekend kwatrijn van A. Roland Holst aan de openbaarheid prijs geeft, lui dende: IK ZIT - EN PRUTS - ZEI SMITH - TOT SMUTS Tpr zijn maar weinig stervelingen, die -Lj iets van Vondel èrven gingen, (een geestelijke erfenis, wat toch in feite 't mooiste is!) Maar éllen kennen wij zijn grapjes, zijn letterkundig-fijne hapjes, waarmee hij op de Muider- kring, zo menig lieve lach ontving, van een Maria Tesselschadeenfin, wie duidt hem dat ten kwade?! Hij was daar geestig tot-en-met, en zei bijvoorbeeld eens: Vet Smet! Dat woord werd door ons nooit De Wijn ls op Zei Trijn Tot Job. Maar is er hier nu dis plezier? Weineen! Blijf fier! Ga heen! Haal bier! Kop-óp Vertrok dus Job voor slok. Niet vèr van hier was Her bergier. Nu ben ik een uitbundige! Nu word ik letterkundige! Reeds zie lk een benoeming komen, waarvan ik nooit had kunnen dromen, een hulde, die mij ieder gunde, een onvervalste, on verdunde: „Lid Maatschappij voor Letterkunde!" Nu ga ik, tussen de bedrijven, ook vaak op Muur- of Schutting schrijven, niet „Piet is Gek" of „Gerrit Vrijt!"o neen. Kwatrij nen vol beleid! En nèt, zoals men Rembrandts vindt, op klankjes, met iets zwarts doortint, zo zal men dan van m ij ontdekken, een vers met vergeten, en op examens steeds ge- wéten, zo gaat het ook met Roland Holst. Al klinkt het wellicht alleriolst. zo'n grapje, om *t humeur te sterken, dót kunnen we nog wel verwerken, maar zie nu eens ..Een winter aan- Zee" dóór hebben we méér moeite mee! Wil men zich niet van geest ont bloten onthoude men slechts anec- dotende anecdote, 't geestig woord, leeft eeuwen na de dood nog voort1 Ook lk wou graag, door Lied, Kwatrijn, eens écht, écht Letterkun dig zijn. Ach, waarom altijd klein te blijven, en nóóit eens een kwa trijn te schrijven? In 't Rolandholste van de Nacht, he. ik hierover nage dacht, en toen de Dageraad ging glo ren. was inderdaód 't Kwatrijn ge boren!! Het was het fijnste van het fijne: tien pure, reine, pracht-kwa- trijnen! Ziehier de strop Het bier was óp De Waard zei toen: (Bedaard) „Citroen?" „Proef, man hoe rein, Mijn Bran dewijn!" Daar kwdm succes Job ndm een fles. Dit was Kwatrijn door Kas telein. heeft me op t ld - e gebracht..1 droge Mussenvlekken Mijn nageslacht zal vol van dónk zün, mijn erfenis vol zilver-klank zijn. Want Opa (door dat rare plankje) verdient toch waar- bedankje. Wat Opa zélf nooit kreeg, (die vlegel!) tienduizend gul- Hjk een 1 den voor één regel! krijgt t nage- s!«, ?,e?r £offe,0k. '«reshoffelijk en stoffelijk!) Ofschoon ik zélf niet bij 't succes bóf mijn kleinzoon krijgt het goeddoor Greshoff! Want, (rijkgeworden) nageslacht! Hij WOUTERTJE. en moest hij zich uiten. Op die markt !n Amersfoort deed hij dat door plotseling over een enorme mand met eieren heen te springen maar hij had niet ge merkt. dat achter die grote mïnd een kleinere stond, waar hU met zijn voeten (maat 43) midden in plonsde. HU gleed uit en stortte ruggelings in de grote mand terug. Man. man. wat zag hij eruit. De struif droop zijn boordje uit en de dooiers vielen als lijpe vruchten van zUn lichtjB zomerpakje af. En die boeren gingen te keer....! Maar. Isaac liet het wit van zUn ogen zien. liet zich, na uit de elerenmand opgekrabbeld-te zijn languit en vlak voor een verpleegster op straat vellen en kreun de, dat zUn arm gebroken was De zuster greep hem. met stroif en al. onder de arm en voerde htm van de markt af ter- wiil de boeren verbouwereerd achterble ven. beseffend, dat rij zo'n zwaargewon de op dat moment niet lastig mochtep vallen om wat klinkende florijnen. Alleen zullen ze zich wel een beetje „genomen" hebben gevoeld, toen Isaac het na een twintig meter lijdend gestrompel plotse ling op een lopen zette, waarbij het een lust was om zijn gebroken arm te zien zwaaien en gebargn. Nadien heb lk Isaac nooit meer op de Amersfoortse markt gezien. Binnenland H.M. de Koningin heeft het bescherm vrouweschap aanvaard van het Koninklijk Nederlands Zangersverbond Onderscheiding. Ter gelegenheid van het 30-Jarlg bestaan van de Nederlandse vliegtuigfabriek Fokker heeft H M de Koningin deze onderneming het praedtcaat „Koninklijke" verleend, waarvan Prins Bern. hard gistermiddag op de ieceptle te Amster dam mededeling heeft gedaan Te Djokja is besloten, dat de voltallige vergaderingen van de Inter-Indonesiscne conferentie, voor zover zij te Djokja worden gehouden, gepresldeeid worden door Moh. Hatta, terwijl In de vergaderingen te Bata via sultan Hamld voorzitter zal zijn Generaai-majoor NUpels 90 Jaar De ge- pensJonneerd generaai-majoor G Nijpels hoopt op 9 Augustus a s. zijn 90ste verjaar dag te vieren. De generaal verblijft thans in het rusthuis Sonnenborgh te sohevenin- gen. waar bij verpleegd wordt. Buitenland China. Het bureau van de Amerikaanse voorlichtingsdienst te Tientsin Is door de Chinese communistische autoriteiten geslo ten, zo heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken medegedeeld Kr zou een protest worden ingediend. In de af gelopen week hebben de communisten der gelijke bureaux te Sjanghai. Hankou en Hel ping gesloten. Protest afgewezen. Volgens een door radio-Moskou omgeroepen Tass-bericht heeft de Sowjet-Russische regering de tweede Engels-Amerikaanse nota, waarin wordt ver klaard. dat Bulgarije. Hongarije en Roeme nië de met hen gesloten vredesverdragen hebben geschonden, afgewezen Vliegtuigongeluk. Een Amerikaans vlie gend fort is gisteravond te Walton Salts, bij Wisbech (Engeland), neergestort Twaalf In zittenden redden zich per parachute. Een man brak een been Wekelijkse staking. De Australische bond van havenarbeiders, die uit protest tegen de veroordeling van twee van zijn lei ders. voor Zondag een 24-uurstaklng had af gekondigd. besloot gisteren tot aanbeveling van een wekelijkse Maandagstaking van U uur. lie de France vaart weer. De 43 000 ton metende ..lie de France", naar grootte het vierde passagiersschip ter wereld, ls weer in de vaart genomen voor het traject Le Havre—New Vork, welke dienst het ook vóór de oorlog onderhield De huidige reis van de ..He de France" is de eerste, die het schip na tien Jaar weer maakt Geen animo „Eén dronken Pool vormde het gehele publiek bij een lezing, die door een func tionaris van de Sowjet-Russfsche lëga»ie in een vluchtelingenkamp te Kopenhagen werd gehouden over de toestanden In de Sowjet-Unle", aldus het Deense blad, de National Tidende. De lezing had volgens het blad ten doel de vluchtelingen er toe over te halen naar de Sowjet-Unie terug te keren. In het kamp zouden ver scheidene honderden vluchtelingen, onder wie Balten, Polen en Hongaren, vertoe ven. Volgens het blad hield de legatie- functionaris spoedig met zijn lezing op. Bij zijn vertrek uit het kamp werd hij uitgejouwd. 577/78. Nu het weer was opgeklaard, waren de jongens natuurlijk niét meer binnen te houdenZe hadden veel zin, om maar weer gauw de buitenlucht in te gaan. En Oepoetie had 'n mooi plannetje. -4- Mogen we morgen de hele dag gaan wanaelen en dan brood meenemen? Ja, dat mochten ze wel. Ze bespraken de tocht, die ze zouden maken en wat ze daarvoor zouden nodig hebben. Een rug zak had Oepoetie wel. daarin konden ze hun brood meenemen. En de volgende morgen stonden ze heel vroeg op. Tante Lizebertha sneed 'n hele boel boterhammen en pakte die In: ook "n Thermosfles met thee kregen ze mee. Ze pakten alles netjes in de rugzak. Mag ik die op m'n rug dragen? vfoeg Bunkie. Best hoor, ala Je dat graag wilt! vond Oepoetie. Als Je moe wordt, zullen wij 'm wel op onze beurt overnemen. En zo stapten ze weg. de vrije natuur tegemoet. Het zonnetje stond al aan de hemel. Naast elkaar, een vrolijk mars liedje fluitend, wandelden ze Speelgoed- stad uit.... Officiële notering van de Ver v d Effectenhandel VRIJDAG 22 JULI t ged. en bled, g ged. en laten bieden l laten ACTIEVE FONDSEN AANDELEN LAATSTE NOTERINGEN V K Heden Kol Bank A 78»/«? 77'/. N-I Handbk A 109 110 Nd-HandIM oA 149'/» 150 AKU 172'/. 172' 43§ Bergh&Jur A 317 316 Berkel Pat A 113 113 Calve Delft cA 156'/t 160? Centr Sulk A 177 179? Fokker A 152'/«t 153'/» Gëlder Pap A 147'/» 147 KNHoogov cA 184'/i 187'/» Lever Broa cA 262 262-'/» Ned Ford A 265 Ned Kabel A 286 Phillpa A 228' Wilton-FUra A 1597» Billiton le r A 460 Billlton 2e r A 344 Dordt Petr A 279'/» Kon Petr A 302'/« Moeara En A 544 Ams» Rub A 129'/a Bandar Rub A 121 Del! Bat Rb A 91? Kend Lemboe 73 Lampong Sum 368 Majang Ld A 58? N Noora PI A 31 271 230-18 160? 278 301'/»2'/« 542 130* 121? 91'/«f 74* 34'/.? 59? 30'/» 49* 93 53 48*/«f 150'/» 152'/» 124'/i 152 162?'/» O-Java Rubb 49* Oostk De cA 95 Serbadj Rb A 52* Sllau Sum A 39* Sum Rubb A 70 VerlndCult A 49* Holl Amlijn A 131 JavaCbiJap A 151'/« KNSM NBz A 123'/. Kon Paket A 150'/» Nd Schv D A 1638 Ommeren Sch 166 Rott Lloyd A 152 138 ex-dividend StMljNederl A159'/. 159 Handv Amit A 150s/. 150' :1S Java Cult A 76 76 N-I Sulk U A 89'/» 88 VerVoritC A 40 39'V»t Delt-BatM A 125'/» 125'/«f Dell-Mtacb A 1449 144 Senembab A 132'/« 130* DIVERSEN MQller C NB155 153 VRIJDAG 2,2 JULI 8TAAT8LEN1NGKN Nederland f 1000 '47 3*-3 9713? 97V. iJ 5 $1000 47 9 106'/. 106fi Invest Cert 8 98A? 98^?^ 1000 NWS 21 80'/* 80' 100 Spaarc 2*100'/.? 100'/.? NIflOOO 37 A S 95A 95'/. Inschrijving Grootboek Ned 1946 S 8711 9713 f OBLIGATIES Rdam 37 1-8 8* lOlft Rott Hyp 8* 100* BerghA Jur 3* 103'/. Bat Petr M 3* 103'/. Amst Ol 100 3 129J/« AANDELEN Amst Bank A 181'/. Holl B Un cA 198 v Mierlo Zo A118[ Rott Bank A171 Slavenb Bk A105 Twent Bnk cA 169 10013 99*/. 103'/. 103A 131 198 118 170V. 104'/. 169'/. RottBelCona A 163 Emb F Hth 137'/.? GoudaAp K A 160 Heinek'aB A168 IntGewBet A127'/. Int Vlacose A 141'/. Kempkea M A 77* K V Tapijt A 212? Meel fa NB cA215Vr Ned GlstSp A 324'/» Nyma A 230 Rott Droogd A 349'/. Schelde NB A112 Stdkvis A148'/» Stork Mach A130 Werkspoor A137'/» Wljert Ind A 205'/. N-Ind Gaa A 90 Anlem NB A 95 IntCr&Hnd A 171'/» LlndeTevea A 137 GeEw&Wh A151 Gouda Raaa A 190 NMU Walvla 110'/. Thoma Hav A138 Dell Spoor 56 NI Spoor A 25'/. Sem Cherlb A 10 215 217 321? 231 348 111'/» 148'/» 133* 137'/. 206'/. 86'/. 98'/. 168'/. 135 152'M 188 110'/. 138'/. 56 25»/. 87» CERTIFICATEN VAN AMKRIK. AANDELEN Am Hide 8s L S'/i* 3* Am Smelt Rif 47* 40'/.* Anaconda C 28'/.* 28'/. Bethlehem St 82'/» 81'/.* Gen Motors 60'/» 00'/»* Int Nlcke) 28'/» 28l/s Kennecott C 49'/.* 47'/.* Rep Steel C 19'/. 19* Un St Steel 68V. 68'/» Am Waterw 22'/»* 21'V Cit Serv. Cmp 48'/»t 48'/.f Int Tel Tel 8* 8* Cont Oil Cy 58'/. 58* Mld Continent 41V.* 41'/.* Shell Union 35'/«t 35'/.? Tide Wat Asa 22'/»* 22? Int Rubb Cy Balt&Ohlo Sp Tl»' 7'/i Miss Kans Tez 3 3* N-Y Centr Rr 9'/.* 9* Pennsylv Rallr 137/«t 13'/.* South Pee 37'/»* 367»* Canad Paclf li'/.* ll'/s* Studebak Crp 20'/»* 20'/»* Prolongatie a'/« a'/« ZATERDAG 23 JULI 1949. GOUDSCHE COURANT. TWEEDE BLAD - PAGINA I. BATAVIASE BRIEF No. 202 De ietwat beruchte Indonesische stad Madiun heeft, voor zover ik mij her inner nog nooit in deze Bataviase brie van gefigureerd. De naam van de Goudse reserve-eerste-luitcnant Reijk Mighout daarentegen wel. want die heb ik bfj ver schillende gelegenheden al eens kunnen Al rieeft-ie me lang geleden beloofd om eens wat meer van zich te laten ho ren: ik zal de laatste zijn om het hem kwalijk te nemen, dat-le daar zo lang mee heeft gewacht. In Madiun zal-le vermoe delijk wel wat anders aan zijn Goudse kepala" (hoofd) hebbenWat hem er tenslotte toe bracht om in de vulpen te klauteren was brief no 193, die bijzon derheden bevatte van m'n Goudse corres pondent in Soerabaja. Schoonderwoerd. Reserve-eerste-luitenant Mighout en voortaan noem ik hem eenvoudig luite nant Mighout, da's makkelijker zit met zijn peloton troepen in Madiun. de stad yan de befaamde Muso-rebellie tegen het republikeinse gezag, in September van het vorig jaar. Na een hele tijd heen en weer trekken na de tweede militaire actie i6 luitenant Mighout eindelijk daar te recht gekomen en er gebleven. En het merkwaardige is, dat er in die stad Ma diun heel wat Gouwenaars zijn, naar ver houding althaps. Ja ik weet, hoe dat gaat. Je komt er soms toevallig achter, dat het stadgenoten van je zijn, hoewei je misschieen al maan den of zelfs jaren contact met hen hebt gehad. Een van de eerste Gouwenaren, die Reijk Mighout in Madiun tegen het lijf liep. wat Frans Boekamp uit de Spoorstraat. Frans is een van de oudste bekenden uit het militaire hospitaal in Batavia uit de da gen, toen de 7 December-Divlsie nog maar pas op Indonesische bodem stond en ik mij het vuur uit de „sepatoe" (schoen) liep om Gouwenaren achterna te gaan. Tjonge, wat was dat een stroom. En voor in.die stroom stond Frans Boekamp! die nog een reis naar Holland heeft gemaakt ter begeleiding van zieke militairen. Operatie-assistent Frans was „hospik" en dat ik nu dezelf de Boekamp bij z'n „kladden" jieb, blijkt wel uit de mededeling van luitenant Mighout. dat Boekamp assistent is in de operatiekamer van het veldhospitaal in Madiun. Frans is dus. wat je noemt, voor uit gekomen in de medische wetenschap, Kant destijds in Batavia werkte hij op et laboratorium. Het contact tussen lui tenant Mighout en Frans Boekamp kwam tot stand, omdat de „luit" nogal eens in het veldhospitaal moest zijn. omdat er een paar gewonde jongens uit z'n peloton la gen. De ontmoeting was des te leuker, om dat Mighout en Boekamp oude school vrienden zijn. Belden hebben ze sindsdien heel wat meegemaakt en nu dienen ze samen de zaak van de rust en orde in In donesië. Het is maar een eigenaardige wereld, als je het zo eens goed bekijkt. Maar luitenant Mighout heeft nog een Goudse hospik in het veldhospitaal in Ma diun ontdekt. Dat is Wim Doeland uit de Willem Tombergstraat. Doeland is nog maar een „baroe" (nieuweling) in Indo nesië. Hij is nog maar een paar maanden hier en valt dus qua ervaring in het niet bij ouwe rotten als Boekamp en Mighout. Maar goed: over een paar maanden is ook dat alweer een hoop anders zoals er over een paar maanden trouwens in Indonesië heel veel zal zijn veranderd. Maar dat is politiek en daar blijf ik in m'n Bataviase briefen maar liever van af. Die brieven zijn de enige dingen, waarin ik mij niet om de Indonesische politiek behoef te be kommeren. behalve dan voor zover de al gemene situatie de demobilisatie van m'n Gouwenaars en omstrekelingen eventueel vertraagt of versnelt. Terug dus naar Madiun en weg van de politiekDoeland dan. is uitgekomen met de 42e hulpverbandplaats, die over een paar maanden het Madiunse veldhos pitaal zal overnemen en er haar perso neel, inclusief Doeland, nu al vast heeft tewerkgesteld om de zaken van de voor gangers goed af te kijken, en er zoals Mighout zegt „wat in te komen". Patiënt, die al thuis is En we blijven nog in het Madiunse veld hospitaal. AUeen gaan we van de opera tie-assistent en verplegers gelijk Boekamp en Doeland nu naar de afdeling, waar de patiënten liggen en daar vinden wij, dank zij luitenant Mighout, de Gouwenaar Jan Meeuwsen, uit de Koekoekstraat. Jan Meeuwsen is van z'n militaire vak rtiotor- ordonnans bij 2-15 R.I. Hij heeft een on gelukje gehad, wat hem in het veldhospi taal en onder de zorgen van z*n stadge noot Doeland bracht. Meeuwsen is er ge lukkig goed afgekomen. HU is trouwens nog In andere opzichten gelukkig, want hü is inmiddels uit Indonesië vertrokken en leest van deze belevenissen, terwijl-ie alweer in de Piipenstad rondloopt, want hü is deze week met de Kota Inten gere patrieerd. Het is du» een herinnering aan zijn Madiunse dagen en ik vind het al- UIT VROEGER TIJDEN De Goudeche Courant meldde 71 Jaar geleden. Uit het 29ste jaarverslag van de vereni ging „Hulpbetoon aan eerlijke en vlij tige armoede": Allen danken wij. die door net nemen van loten in onze loterij ons jn staat stelden een menigte handen aan het werk te houden voor het vervaardigen van de prijzen. Twintig loten werden er deze winter meer dan vorig jaar door ons gesleten. Ook de heren regenten van het oude mannenhuis betuigen wij onze dank voor de herhaalde toezending der soep- lijsten. Wat men ook moge zeggen dat vele armen ze versmaden en liever geld er voor hebben, de onzen stellen ze op hoge Prijs en noemen het een grote aanvul ling bij hun anders zo schraal kostje. Gelukkig konden we (fit jaar bijzonder veel laten werken. Bijna het dubbel getal extra naaivrouwen hielden wij een groot gedeelte van de winter aan de gang. Wel gaf een treurige reden daartoe aanleiding. De cholera, die ons meer en langer dan enige andere plaats in de omtrek bezocht, opende een ruim veld voor de liefderijke bemoeiingen van de bestuurderessen van het Rode Kruis. Voor de herstellenden en nagelaten betrekkingen voorzagen zij zich bij ons van gemaakte kledingstukken. 50 Jaar daleden. Uit Bodegraven: Tptaevolge van het van een gedeelte van de Rijn Vn?r malten van een nieuwe sluis alhier beginnen enige aangrenzende ge bouwen te verzakken, zodat sommige er van gestut moeten worden. 25 Jaar geleden. Uit Berkenwoude: De heer C. M. de Jong. sedert ongeveer twintig jaren voor- «liter van de polder Berkenwoude, is her kozen. e *u!eneens Berkenwoude: De heer G. autjker heeft bedankt als lid van de ge meenteraad. leen- maar jammer, dat ik al die tijd Meeuwsen heb gemist. De brief van luitenant Mighout is zo lang inderdaad heeft-le nu een boel goedgemaakt en ben ik verder bereid om hem alles te vergevendat ik ge noodzaakt ben om hem hier af te kappen en de verdere interessante bijzonderheden tot de volgende brief te bewaren. Er ',s n.l. tegenwoordig maar één postvliegtuig naar Nederland, dat op Maandag van het vliegveld Kemajoran vertrekt. De post- sluiting is om 15 uur en op het ogenblik is het tien minuten voor twee in de mid dag. Ik heb dus nog ruim een uur de tijd om deze brief naar Gouda te expediëren en dje kans wil ik niet laten voorbijgaan, aangezien de redactie anders op een droogje komt te zitten. Ik wil echter nog een ding zeggen; Ik heb een brief gekregen van de heer W. Groenendijk uit de Vondelstraat, die mij het adres opgaf van zijn zoon in Krawang. Dat is vlak bij Batavia, als je In Indo nesië tenminste van „vlakbij" kunt spre ken. Groenendijk de zoon vindt het maar raar naar de Nassauboulevard te komen, hoewel hij vrij dikwijls in de hoofdstad is. Ik hoop. dat zoon Groenen dijk het knipsel van deze brief zal krij gen. waarin ik hem uitnodig om iedere schroom opzij te zetten en de hoop uit spreek. dat ik hem spoedig zal mogen be groeten. Hoe graag ik het ook zou willen: de tüd en de gelegenheid ontbreken mij om naar Krawang te gaan. Daar ben ik een hele dag zoet mee en die kan er niet af. Ik hoop du» Groenendijk spoedig te mogen begroeten, want ik zal hem graag in de Bataviase brieven opnemen. Jan Bouwer T.m. 31 An*. 4-4 o. SL Janskerkt Tentopn- •telltng „Het ontzet van Leiden" (Zondags gesloten). T.m. 31 An*. 1S-1ZJS en 1-3»-* nor Museum „Het Catharine Gasthuis". Tentoon stelling „Beeld en paneel In de zestiende eeuw" (Zondag geopend 3—4 uur. Maandag en Vrijdag 1.30-S uur). 23 Jfull 2—5 en 7—uur Ambachtsschool: Tentoonstelling werkstukken en tekeningen der leerlingen. 23 Juli 7 uur DONK-terrein: Voetbaiwed- 23 Juli 7.30 uur Remonstr. Kerk: Spreek beurt ds H. Visser. Chr. Geref. predikant. 28 Juli I uur De Krlth: Bijbellezing D. van Leeuwen voor Goudse Stadsevangelisatie. 27 Juli 3 uur Westerschool: Openbare aan besteding uitbreiding Westerschool. 27 Juli t uur Reünie: Spreekbeurt ds J. -Börger voor Logos-verband. 2S Juli 7.30 uur Zeugestraat 3S: Spreekbeurt ds A. Roos voor Nederl. Geref. Gemeente. 28 Juli 7.30 uur Chr. Geref. Kerk: Spreek beurt prop. Den Velden. 28 Juli 8 uur Sint Janskerk: Orgelbespeling Hans Vollenweider. 28 Juli 8.30 uur D.O.N.K.-terrein: Sportdag Ambachtsschool. 29 Juli 3 uur Ambachtsschool:, Diploma uitreiking. 30 Juli 7.30 uur VrUe Evangelische Gemeen te: Bidstond. Bioscopen Thalia Theater: Waternimf (met Esther Williams). Reünie Bioscoop: Die Morder slnd unter uns" (met Hilctegard Knef en Ernst Fischer). Schouwburg Bioscoop: Zonsondergang (met Gene Tierny en George Sanders) Aanvang: Zondag: 3. 5, 7 en 9.15 uur. Ove rige dagen 3. 7 en 9.15 uur. Zondagsdienst doktoren Bik, Blekerssingel 55 (telefoon 3151). Apothekersdienst Advertentie. PRIJS GEWONNEN. In de tijdens de veilig-verkeersactie ge houden -etalagewedstrijd wonnen de prij zen: f. Tini Faay, Coornhertstraat, 2. Tiny Spijkerman, St. Josephstraat, 3. H. Slot, Muilenpoort. Alle drie krijgen een rijwiel lamp. rpE VERTELLEN, dat het vacantietijd is, zou een overbodige luxe zijn. Dage lijks zwermen de autobussen met dagjes mensen over de Markt, de café-terrasjes zijn vol zon- en limonadegenieters. de koster leidt de vreemdelingen door z'n Grote Kerk en de musea ontvangen de 6eizoengasten. die zich komen koeeteren aan de schoonheid, die het verleden heeft nagelaten. Kortom de mens geniet, kan zichzelf zijn en vergaart de krachten, die nodig zön om na een of twee vrije weken de sleur van het bestaan weer aan te kunnen. Vacantietijd is nodig voor ieder een. Ni'emand die dat wil ontkennen en niemand, die van z'n vacantie zal willen afzien. Gelukkig zijn we in onze opvatting over gemeenschapsleven zover, dat we kun nen zeggen, dat ieder recht op vacantie heeft, die bereid ia arbeid ten bate van dip samenleving te verrichten. Maar de grote moeilijkheid blijkt te zijn dit recht wezenlijke inhoud te geven. Tot die con clusie moest men wel komen bij het aan horen van hetgeen gisteravond op een vergadering van de Goudae sigarenwin keliers naar voren werd gebracht. Er is daar gesproken over de vacantieregeling, een onderwerp, dat nog al vele facetten had en daardoor scherpe kantjes bleek te hebben. De besturen van de plaatselijke R.K. Bond en de Nederlandse Bond van siga renwinkeliers hebben namelijk hun leden geadviseerd de eerste drie dagen van de komende week hun zaken te slui ten en hens te gaan ge nieten van hetgeen ieder mens toekomt: gelegen heid tot verfrissing van geest en lichaam, met het vooruitzicht dat In Augustus een reprise kan worden verwacht tijdens nog drie dagen sluiting. Alle sigarenwinkels zullen dus volgende week drie dagen dicht zijn. Aan deze kwestie is echter een „maar" verbonden. Want de grote moei- liikheid ls dat niet alle sigarenwinkeliers hun zaken zullen sluiten. Het zijn niet alleen de detaillisten, die niet in beide bonden zijn georganiseerd, maar ook leden, die er anders over denken en hun zaken willen openhouden. En daarin schuilt nu de grote moeilijkheid, die men kort kan karakteriseren als de vrees voor concurrentie. Vooropgesteld In deze kwestie moet na tuurlijk worden, dat iedereen vrij is al of niet vacantie te nemen. Het recht op va cantie ls vrijwel gemeengoed geworden, maar het moet verbonden zijn met het recht zelf te bepalen of men er gebruik van zal maken en wanneer? Er zijn na tuurlijk beperkingen. Niet iedereen kan vacantie nemen, wanneer hij wil. omdat er belangen zijn. die boven hem uitgaan. Het economisch leven moet blijven functionneren en dat brengt vacantie- spreiding mee. Het ls het algemeen be lang. dat hier de voorrang heeft. De situatie in Gouda is zo. dat volgende week een aantal sigarenwinkeliers er eens tussen uitgaan, maar dat anderen zich niet aan het advies van de bondsbesturen houden en hun winkels voor het publiek blijven openstellen. Ge begrijpt de vrees van de vacantienemende winkeliers, want zij lopen de kans. dat menige klant zijn rokersbehóeflen bij' een ander gaat be vredigen met het risico dat die koper voor hen verloren is. En een klantje mis sen. doet men niet graag, vooral nu het zaak is een zo groot mogelijk aantal klan ten aan zich te binden. En wat zeggen nu die winkeliers: ..Vacantie willen we graag hebben en hebben we (teredht) ook nodig, maar als er een is die zich niet aan een collectieve afspraak houdt of als niet- georganiseerde z'n eigen weg gaat, zien ook wij maar noodgedwongen van onze vrije dagen ar. Ook voor dit standpunt is iets te zeggen; als toen met vacantie gaat. wil men de zekerheid hebben. <JaW. men geen inkomsten derft door ver^" drie eerste dagen van de volgende week door te komen en z'n winkelier en diens vrouw prettige dagen toewensen. En als de drie dagen om zijtn. komt hij weer in de vertrouwde winkel en ziet z'n leveran cier met gebruind hoofd, uitgerust van de vermoeienissen der laatste drukke en rompslompige maanden achter de toon bank aan het werk. Als zo de houding van iedere klant was. zouden de sigarenwin keliers met qen gerust hart door de bossen kunnen trekken en aan het 6trand kunnen zonnen. Want zij weten dat ze a.s. Donder dag hun vertrouwde klanten weer in hun winkel zullen zien en dat zij in de vrije dagen geen inkomsten hebben gederfd. Ook voor de sigarenwinkeliers, die niet willen sluiten of later vacantie willen nemen, zou er niets van de normale toe stand veranderen. Maar het publiek zoekt» nu eenmaal graag z'n gemak, vergeet wat rokertjes yooruit te nemen en gaat naar de winkel, die de deuren de komende dagen niet heeft gesloten. En de eigen sigarenleve- rancier. die ergens in de zon ligt te dro men. ondervindt in z'n portemonnaie de nadelen van deze gemakzuchtige houding. Als hij z'n sigarenwinkelier enige pret tige vrije dagen wil bezorgen .(en wat is eigenlijk 'n week vacantie?), dan weet de klant hoe z'n houding moet zijn, zolang niet alle rokertjesparadijsjes voor hem gesloten zijn. Die medewerking mag in de gegeven omstandigheden van hem worden gevraagd. De huisvrouwen juichen het van harte toe. dat de melk- leveranciers met vacantie gaan en gaan de moeite nemen ey paar straten verder te lopen om bij m standplaats melk in ontvangst te nemen die hen anders wordt thuisgebracht. De rokers moeten het van harte toejuichen, dat hun sigarenwinke lier eens uit de gewone (vaak zo geest dodende sleur) komt en zich de moeite getroosten een pakje shag of sigaretten meer in te slaan om ervan verzekerd te zijn dat zij in de vrije dagen van hun winkelier miss Nicotine kunnen bejube len met een brandende pijp of sigaret. Beschouw dat als een kleine gemeen- echapsplicht! En voor de sigarenwinkeliers nog deze suggestie voor het volgend jaar. Zie het te regelen, dat niet allen hun zaken sluiten, maar een gedeelte openblijft, ais de anderen met vacantie zijn. Vacantierege ling bij toerbeurt dus. Dat is ook van uw kant een welwillende geste voor uw (zo gemakzuchtige) klant! Goudse politie tweede in vierkamp Van een gisteren hier ter stede gehouden vierkamp schieten, zwemmen, athletiek, tussen politiesportverenigingen was de uit slag: 1 Den Bosch 300'/. punt, 2 Gouda 278 punten, 3 Schiedam 234 punten, 4 Breda 192 punten. Op de onderdelen was Gouda winnaar bij het schieten. Den Bo»ch bij athletiek en Schiedam bij het zwemmen. Waterpolo: GoudaBreda 171. (Bulten verantwoordelijkheid der redactie) van klanten aan anderen. Een1 sigarenwinkelier heeft recht vacantie en iedere roker zal hem dat va: harte gunnen. Hij zal Zaterdag wat tabak of sigaretten in voorraad nemen om de van in. 1—1 In de krant las ik. dat een Reeuwijkse landbouwer nijdig is geworden op Gouda, omdat hij een bekeuring had gekregen toen hij een verkeersovertreding beging. Uit wraak zei hij voortaan geen var kens en geen kaas meer te brengen in onze pljpenstad. Dit zal door mij niet te zeer betreurd worden, gezien het feit, dat ik Woensdag in Reeuwijk, in de afdeling Tempel, een zestal koeien zag lopen op en snuffelen in de vuilnisbelt. Bij informatie bleek mij. dat ook varkens gelegenheid krijgen dit \errein te betreden. Ook die boer hoeft iets meer te leveren aan Gouda, lk weet niet welke instantie hier moet ingrijpen, maar ik hoop. dat het snel zal geschieden. ..„o ut GOUWENAAR MODE Enige dames waren in vroeger dagen Over de mode aan 't dichten geslagen lk dacht: Zoiets is wel aardig. Ik maakte me dichtvaardig Maar mevrouw Tergouw heeft na het lezen Het ding naar de prullemand verwezen. Daar heb ik het weer uit opgevist Stiekum weggebracht en hier i**t: Wanneer men ziet, hoe 't schoon geslacht Thans om natuur en waarheid lacht Dan is de mode van het heden Precies als driekwart eeuw geleden. Er wordt maar over de straat geflaneerd: Door crème en poeder gebruineerd In de was gezet en uitgesmeerd Opgepoetst en geblanketteerd Bijgebleekt of zwart geteerd Opgevijld en gerevideerd De kraaienpootjes-ravage Weggewerkt met huidmassage. Daarna bijgeverfd en inpevet Geplamuurd en in de olie gezet. De leest wordt thans niet meer gerond Da's ouderwets en ongezond Met grote passen loopt ze kloek Met d'r benen in een mannenbroek. Sigarelje in de mond en handen in de zakken. Op schoenen met meters brede hakken. Kijk ze aan, geachte lezers Zie haar toppers en haar blasers Korte jurken, driekwart of new-look Hoed op 't hoofd of wapperdoek Met het haar los in de wind Of gepermanent of up-gepint Met kwikjes en lintjes opgestrikt Uit potje en tube opgeflikt. Denk dan mannen: al dit schoon Dient slechts als vlagvertoon De vrouw heeft zich wel geëmancipeerd Ze kan alles worden, wat zij begeert En in vele beroepen staat de man Defensie? op 't tweede plan Maar Wat de vrouwen ook beweren 't Zijn nog steeds de heren Die de mode decreteren En 't is nog steeds de man Die alle grillen betalen kan. JAN TERGOUW. DE SPOORWEGEN IN KINDEROGEN Honderd negen en twintig opstellen bekroond Enige weken geleden heeft de verkeers politie zich tot de jeugd gewend en deze week heeft de kinderpolitie, zij het op be scheidener schaal, dit voorbeeld gevolgd. Na de lezing met lichtbeelden in „Kunst min" ovei; het bedrijf der Nederlandse Spoorwegen was aan de kinderen gevraagd over het gehoorde een opstelletje te schrijven. De leerkrachten hebben deze nagezien en een eerste, tweede en derde prijs toegekend. Al die klassen waren uitgenodigd om gistermiddag op de Markt bij de prijsuit reiking tegenwoordig te zijn. Niet alle hadden aan de uitnodiging gehoor gege ven. Sommige klassen ontbraken geheel op het appèl, andere hadden alleen de prijs winnaars gestuurd. Toen burgemeester James de microfoon teT hand nam. kon hij enige honderden kinderen begroeten, die te zamen vijftien scholen vertegenwoordigden. Hij memo reerde het doel van deze actie en hoopte, dat de jeugd nu van onze Spoorwegen zal gaan houden. „Mensen, die van elkaar houden, plagen elkaar niet. Zo moet het ook zijn tussen jullie en de Spoorwegen." Nadat de burgemeester dank had gebracht aap de organisatoren en aan allen, die hadden meegeholpen, beklom de commis saris van politie, de heer Hess, het po dium om de prijzen uit te reiken. En dat waren er heel wat: honderd negen en twintig. De eerste prijs bestond uit een mooi boek van Cees van der Hoeven: P' veilige weg; de tweede en derde prijs uit platen uit het spoorwegbedrijf: van de „Arend" tot en met de gestroomlijnde Diesel. De directie der Spoorwegen, die ook in andere plaatsen op deze manier banden gelegd heeft tussen het bedrijf en de jeugd, wacht nog steeds op het opstel, dpt waard is om met een extra-prijs te worden beloond. Misschien zit dat opstel tussen deze honderd negen en twintig! Hoewel: de tijd om het te maken was vrij kort. En wanneer men het resultaat van zo'n lezing, neergelegd in een kinderopstel, met spoorwqgogen deskundig gaat bekijken, dan vrezen we, dat het tegenvalt. Er zijn zo enige punten, die door vrijwel alle kinderen zijn gememoreerd: bij „in" in en „uit" uit; de eerste locomotief heette de Arend en dan het verhaal van die hoofdconducteur: deze functionaris had een steentje tegen zijn bril gekregen, dat door een kwajongen naar de trein was ge worpen. De man moest een oog missen en daar de Spoorwegen geen conducteur kun nen gebruiken, die niet over twee ogen beschikt, was hij zijn betrekking kwijt ge raakt. Dat had op de jeugd veel indruk gemaakt. Pa leest ook Vele opstellen waren geïllustreerd, an dere met foto's versierd. Een had het in telegramstijl gedaan, wegens gebrek aan tijd. Merkwaardig was hoeveel kinderen hun opdracht uitgevoerd hadden in de vorm van een verhaal, waarin ze zelf als handelend persoon optraden. Natuurlijk hadden ze wel begrepen, waarover het ging. Daarom stond er trouw in dq titels: Over enze Spoorwegen of kortweg: De N.S. Een ander legde het zwaartepunt anders: De film. Er was een een bij. die resoluut er boven zette: een prettige morgen. Het is te hopen, dat de heer Antheunlsse (dat was nog eens een grappige man, was het oordeel van één der leerlingen) en zijn staf van die kinderultingen goede nota nemen. Bij het samenstellen van hun le zingen kunnen ze er hun voordeel mee doen. En ze moeten niet denken, dat de Invloed van hun optrede beperkt is ge bleven tot de jeugd alleen. Er was één opstel, dat zo eindigde: „Bij de uitgang kregen we een spoor boekje en nog een boekje. Dat laatste zit vol met mooie foto's. En t zal wel leer zaam zijn ook. Maar dat weet lk nog niet. Want mijn vader zit er alsmaar in te lezen. En als die het uit heeft, dan moet m'n oudste broer het hebben, zegt hij Mis schien kom ik ook nog aan de beurt." Puzzle-winnaars De dans op de baleinen is voor d* puzze laars en puzzelaarsters geen experiment op het slappe koord geweest, tal van goede inzendingen brachten de oplossing van het geheim van de waaier. Winnaars rijn: prijs van ƒ5: A. M. Nieveld, Turfsingel 70 te Gouda; prijzen van ƒ2.50: A. S. van As, Regen- tesseplantsoen 21 te Gouda en A. de Jode, Dorpsstraat K40 te Moordrecht. De prijzen kunnen aan ons bureau. Markt 31 worden afgehaald. Uit het Goudse H.B.S.-kamp te Huls horst schrijft dr W. Zuydam ons: We hebben Woensdag met weemoed ge constateerd, dat het kamp al voor de „halfsheid" verstreken was. Dit, en ons verdere verhaal, zal de gewone lezer niet erg Interesseren, maar de verslagen van de Goudse Courant hebben ontboezemin gen van oud-kampeergenoten uitgelokt. „Hoe ik vijftien jaar geleden als Jong ding mee naar Heimbach ging„De jolijt van vroeger, die nu onwaarschijnlijk en onbereikbaar lijkt". Als moeder van drie kinderen wil ze nochtans niet klagen! Anderen lukt het er nog iet» van te grijpen. Als „oud-gedieivden" komen ze week-enden. Zondagavond vertrekken er een aantal oudjes, die een week van hun vacantie hebben opgenomen, om hun taak opnieuw te aanvaarden. Weggaande zul len zij omküken of dit misschien de laat ste keer zal zün. En ik ik moet het er kennen zie ze met nog groter wee moed gaan. Ze zijn „mijn volk". Eenmaal is het moment van ophouden daar en dan zal het stil in mijn leven worden, al schiet er voor mij anders nog genoeg over. Maar wat zoveel jaren een brok van je leven is geweest, dat verlaat je niet zo makkelijk. Evenwel, een krachttoer blijft het. zo'n kamp. We hebben een heleboel jong „leuk spul" erbij. Maar ik drijf op de ouderen, niet alleen bij opbouw en afbraak. Bij hen is onmiddellijk weer de sfeer van vroegere kampen. Ze zijn er dadelijk ..in" en nemen de nieuwelingen daarin mee. Best, jong Hollands volk. In 't kamp de den zij indrukken op, die zij nooit zullen vergeten. Waar zij heen zwerven en el kaar ontmoeten, in Afrika. Insulinde, de West. daar zal het lieve oude vaderland dichtbij zijn. Hun kampherinneringen! Snurk-rhapsodie Onlangs op de Varsity, stond daar een niet meer jonge man voor mij. Ik grab belde in mijn geheugen, maar er kwam niets. „Pit". Ja. Pit. van 't waterkamp in '23. Toen kwamen de verhalen! Schate rend. het hoofd achterover, haalde hij op hoe ze Chris, dikke Chris, die niets deed dan slapen en snurken, voorzichtig op 'n kruiwagen gelegd en op de mesthoop ge reden hadden. Hoe en wanneer hij weer binnengekomen wa», wist niemand, maar 's morgens lag hij er. als van ouds. tussen, sliepen snurkte, 'n Onvergetelijk verhaalt Wat is dat toch. die leut en losheid, die „zottigheid", die gewilde ruwheid, die snedigheid van opmerking en debat. Zo ios van alles. Dat pakt de inkomeling su biet. Daar had je Gert. Moegezwoegd in de zorg voor hele en halve en ingebeelde zieken kwam hij uit het Noorden. De waardigheid van med. docts. was met het „officiële" pak verdwenen. Hij schoot in 'n broekje en 'n velletje. En daarmede wa» het „Gert". GertGertGertv,(ze deden balspel) schalde het over 't veld. En 't was Gert. die altijd weer de bal had. soms driehoog onder. Hij was kam peerder geworden, en goed. Ook nog 'n ander opzicht! Hij had, als nieuweling, zijn liedje op de kist bij de piano gezongen. Ook verder nog: bij vertrek was hij wat kwijtgeraakt, 'n Noodkreet van 'n moe der: een overhemd (in tijd van textiel- nood). Ja, daar was iets in de kist „verr loren gegane goederen". Hoe moederlijke toewijding en vernuft een samenstel van stukjes hadden gefantaseerd, wat wer kelijk uiteengehaald nog een over hemd bleek te zijn dat zelfs tot binnen de broekband reikte.... Het hemd was gered. Gert zou weer mee. Maar een nieuwe taak eiste hem op en hem wachtte iets liefs, heel liefs. Gert ging niet mee. De sigaar Wat van 't kampleven verder te ver tellen? „t ZUn niet jonge honden", merk te een bezoeker op, toen 'n stel aan t ra votten was. 'n Aparte vreugde is daarbU, dat er geen moeder bU i*. om ze op hun „spullen" attent te maken. Zieken hebben we niet, behalve 'n tweetal met kwalen van vroeger. De dokter verzorgt wat klei ne wonden, zwachtelt een scheve enkel, geelt soms een pilletje. Toch 'n veilig ge voel in 't kamp. Vandaag. Vrijdagmorgen. ..zalig" weer. Ze hebben indrukken uitgewisseld, waar het „reuze" is en waar ieder dus moet ge weest zUn. De corvee heeft een makke lijke groente, spitskool, en vandaag zullen we voor 't eerst geen „viezigheid" Reb ben. Maar er zal een aangemaakte ,jju" zün. substantieel genoeg. De corvee is voor i •vfcnmorgen met een drietal meisjes ver sterkt. Ze lopen met zwarte lintjes naast de korvee'ers met rood-wit-blauw. Ze vlo gen tegen de lamp bü de naar-bed-gaan contróle. Ze waren niet in bed. Diep be teuterd stonden ze in 't zaklantaamlicht, konden geen reden voor hun zwerven op geven. Eén morgenkorvee. Hadden ze 't maar gezegd, de sufferds. Ze hadden de slaapzak van 'n jongen dichtgenaaid en nu wilden ze naast de jongenstent staande het succes méébeleven. De leider kon dat niet „ruiken"- Dus „doen ze meel". Congres voor Vrijzinnig Christendom Op het internationaal congres voor Vrü- zinnig Christendom, dat deze week te Am sterdam is gehouden heeft prof. Bernard Laverque van de Universiteit te Parijs Donderdagavond gesproken over Staats souvereiniteit en internationaal recht in de wereld na de oorlog. Staatssouverei niteit op internationaal plan is het recht, zo betoogde spr., van elke nationale ge meenschap geen gezag boven haar te er kennen en haar belangen tegenover an dere naties met alle middelen te verdedi gen, desnoods met geweld. De moderne oorlog echter vraagt zo overstelpend indus trieel materiaal, dat geen natie ter wereld zich kan verdedigen tegen eventuele aan vallen van de twee grote machten: Ameri ka en de Sowjet-Unie. zonder de steun van een andere macht. Daarnaast zijn de fi nanciële en economische problemen zo ingewikkeld geworden, dat volkomen onaf- hankelijkheid voor naties tot de onmoge lijkheden behoort. De absolute souverei- niteit der naties naar traditionele opvat ting is bezig te verdwijnen. Maar dit ge schiedt zo geleidelük, dat het niet wordt bemerkt. Het internationale recht staat tegenover de gedachte van staatssouverei niteit. Maar het internationale recht kan zich alleen verwezenüjken, naargelang de staatssouvereiniteit minder en beperkter wordt. Het internationale recht betekent economisch ee^, billijke verdeling van de elementaire grondstoffen onder de volken,*, in politiek opzicht betekent het het fede ralisme, waarbü de afzonderlüke naties zich gemeenschappelijk onder een politiek orgaan stellen, waarvan de besluiten be rusten op de overwegingen van de geza- meniyke leden. Federalisme en coöperatie tün de toepassingen van de geest van het Christendom. Zeeverkenners weer naar Friesland Evenals vorig jaar gaan de Goudse Zee verkenners een week naar de Friese me ren. Ze vertrokken gistermiddag per fiets naar Amsterdam en staken vandaar met de Lemmer-nachtboot naar Friesland over om hedenochtend op de fiets te stappen met als voorlopig einddoel Sneek. Hier ligt een tjalk, de ..Gudaekop" ge reed. waarmee de Zeeverkenners hun tweede tocht door Friesland zullen aan vangen. De lei.ding berust bü schipper J. G. Hekker en stuurman W. de Jong. Ook ds Cnossen neemt beroep naar Gouda aan Ook ds H. M. Cnossen te Breukelen, be roepen in de na de benoeming van ds G. Elzenga tot ziekenhuispredikant nieuw ingestelde zesde predikantsplaats, heeft het beroep naar de Ned. Herv. Gemeente •lhier aangenomen. Ds Cnossen is geboren in 1919 en werd 23 October 1942 hulpprediker te Amstelveen. Op 2 Mei 1945 aanvaardde hü het predik ambt te Nykerk. vanwaar hü 12 Mei 1946 naar zün tegenwoordige gemeente vertrok. NAAMSVERANDERING. De ministeriële verklaring van geen be zwaar is verleend ten aanzien van een wijziging der statuten van de N.V. J. B. de Wolff te Gouda, krachtens welke de naam der vennootschap ia veranderd in N.V. Aannemingsmaatschappü „Gouda- Zuid-HoUand" (GZH). EXAMEN HOOFDAKTE. Te Rotterdam is geslaagd voor het exa men hoofdakte (volledig) onze oud-etad- genote mej. E. J. Arentz. onderwüzeré» te Zuidland. Onse bioscopen. ONZE BIOSCOPEN De moordenaars zijn onder on. Reünie-Bioscoop. Na al de problemen rondom deze film is de vertoning er van met enige spanning tegemoet gezien. Heeft deze film ons iets te zeggen? En wat zal dat zijn? Goed. filmisch bekeken zal het wel in orde zün. De Duitsers zün kunsten naars op dit gebied en zÜ zullen kón fil misch geyoel wel niet hebben verloren. In de wereldfilmproductie kan men toch de factor Duitsland op den duur piet missen. Maar we verlangen meer. We verlóngen niets meer of minder dan dat er nu eens eindelük uit het Oosten een stem komt, die getuigt van enig begrip voor de nameloze ellende, die het misdadige nazidom over de wereld heeft gebracht. We verlangen andere geluiden dan die van Willy Lages, die beweert wel het Duitse volk als geheel schuldig te achten, maar die volhoudt als individu, als militair, als dienend onder deel van het geheel onschuldig te zün. We verlangen iets anders te horen, dan een opgeblazen verontwaardiging over een grenscorrectie van een paar vierkante kilometer. Wij willen niet in superieure minachting de Duitser aan onze voeten geknield zien, want wü zouden met vreug de de dag begroeten, waarop het Duitse volk genezen is van zün helse machts waanzin. Wü willen nu eens een Duitser zien, die doet en leeft als een gewoon mens, zonder die Duitse sentimentaliteit eq zonder Duits sadisme. Daarom: geen Brückners aan onze deur. Der Herr Hauptmann is uit de oorlog weergekeerd en trok tegeiyk met de uni form zün oorlogsmentaliteit uit. Op het Kerstfeest bü de boom met zün brandende kaarsjes spreekt hü zün personeel toe, ge voelig en pathetisch. Maar dokter Mertens, die hem gadeslaat, herinnert zich een Kerstmis in Polen. Toen. onder het ver sieren van de boom, gaf de kapitein Brückner bevel, de inwoners van een dorp te liquideren. Mertens roept hem ter ver antwoording en de heer Brückner schreeuwt in doodsangst zijn onschuld uit. De man gelooft het natuuriyk ook en dit is nu een symptoom van wat men het Duitse probleem pleegt te noemen. Door zün verloofde wordt Mertens er van weerhou den recht te doen. „We mogen niet zelf vonnissen", zegt ze. „Maar wel aanklagen." Deze film is een en al aanklacht. Geen klacht. Er wordt ons nieta slachtofferigs op de mouw gespeld, geen beroep op ons me delijden gedaan. Met chirurgische zeker heid wordt de wond blootgelegd. Dokter Mertens zwerft als een schim door de troosteloze puinhopen van de stad, vluch tend, voor zün herinneringen, vluchtend voor zün eigen schuldgevoel. Doch het scenario kon nog zo goed zün, deze schuldbekentenis zou niet tot ons spreken, als de regisseur er niet in ge slaagd was de werkelükheld te benaderen. Wolfgang Staudte heeft de gigantische ruïnes als decor gebruikt. Ze geven het verhaal een ongekende diepte. Massa-regie kwam er niet aan te pas: in de hele film spelen maar zes mensen mee van wie Hil- degard Knef en Ernst Fischner de hoofd rollen hebben. Arno Paulsen speelt de ka pitein Brückner als de Duitser, zoals wü hem kennen: een raadselachtig mengsel ider en patserige mi- litairist. van zorgzame huisvadi Velen hebben de film geboeid gevolgd: het was de hartekreet van Wolfgang Staudte. een van de Duitsera, zoals er ge lukkig ook zün. Zonsondergang Schouwburg Bioscoop. „Zonsonder gang" is ongetwijfeld een treffende titel van dit werk. dat men een avonturenfilm zou kunnen noemen en dat ook wel ls, maar toch nog wat meer in zijn bagage mededraagt, wat er toe leidt, dat de toe schouwer zeer geboeid de gebeurtenissen uit het harde Afrikaanse woestünleven op het witte doek volgt. Bü alle spanning, die hü dit spionnagegeval gaf. heeft de regisseur Henry Hathaway er datgene ingebracht, dat men onder het woord sfeer verstaat en dat aan deze film een sterke achtergrond geeft. Die sfeer leeft door het uitstekende spel van knappe acteurs als Bruce Cabot en George San ders, die gestalte geven aan de twee mili tairen op een eenzame buitenpost, militai ren, die zün bezield door een grote plichtsbetrachting en sterk staan in een vreemde wereld vol mysterieuze dingen en geluiden. De film staat langdurig op een stevig voetstuk en daarom is het jam mer. dat de regisseur de finishing touch mist en in het zicht van een uitstekende prestatie uitglüdt door er een slot aan te breien, zoals er dertien in een dozün gaan. Gene Tierney is de zü in het ver haal. In het uitgebreide voorwerk de beide journaals, een musical en een Donald Duck van Walt Disney ito befaamde kleu ren. Bathing Beauty Thalia Theater Met recht heeft Tha lia's directie nog eens gegrepen naar dit aardige showfilmpje, dat misschien bü het warme weer de toeschouwer enige ver kwikking zal brengen, omdat een belang rijk deel van het verhaal zich in het wa ter afspeelt Het gaat over een vroiyk. zingen'd en dansend zwemetertje (Esther Williams), dat in deze geschiedenis op het Zuid-Amerikaanse rhythme van Xavler Cugat en zün orkest of de heldere klartken van Harry Jamfa and hls Music Makers de berg van het geluk opzweeft en met de liefde een romantisch spelletje speelt waarin een norse showproducent, die ove rigens voor spek en bonen meedoet, de „joker" is. die altijd op het onverwachte ogenblik verachünt. Een zonnig ehowge- valletje dus. dit het best nog eens zei

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 2