w
ls?
PW
In Boymans is iets schoons te zien
umm
!l
HEET
Luitenant Mighout loopt stad
genoten tegen het lijf
Bezorg uw sigarenwinkelier
'n prettige vacantie!
Zeg, weet je nog van toen?
De verzameling Van Beuningen
voor 't eerst openbaar
Vorstelijke collectie
Esperanto in Amerikaanse encyclopedie
Sir Stafford versmaadt
het Britse paradijs
EEN FLUIT, EEN WET EN EIERSTRUIF
Het Lied als Kwatrijn
KORTE KRONIEK
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Beurs van Amsterdam
goudsche courant.
Goudse verplegers in
Madiun's hospitaal
AT O
AAR
ANNEER
E.'ïï£S' SS2S
Ingezonden Stukken
Goudse Spetters
Overpeinzingen in
het H.B.S.-kamp
Staatssouvereiniteit
en intern, recht
EERSTE BLAD - PAGINA 2.
ZATERDAG 23 JULI 1949.
Dezer dagen werd een onmetelijke rijkdom aan cultuurschatten van
Vierhouten naar Rotterdam getransporteerd, de verzameling D. G. van
Beuningen. Met de expositie van die weelde viert het Museum Boymans
zijn 100-jarig bestaan en daarmee eert het tegelijkertijd één van zijn
grootste vrienden, want wat de heer Van Beuningen voor Boymans deed,
als schenker van elf schilderijen van Rubens, als inbrenger vafl het
voornaamste deel van de collectie Koenigs en nog zoveel meer, is voor
de bloei van het Rotterdamse museum van de grootste betekedis geweest.
Een zeer rijk msti Is deze oud-Rotterdam
mer rUk vooral omdat hy een groot deel
van zyn vermogen wist om te zetten In
fondsen, die geestelijk genot schenken.
En aan het bezit daarvan ging de
vreugde van het verwerven vooraf, de
vreugde van het verzamelen. Waarvoor
heus nog wel wat meer nodig was dan
..alleen maar" geld. want elk werk. dat
de heer Van Beuningen kocht. Is van de
hoogste kwaliteit en geen tijdperk van de
schilderkunst Is deze erudiet onverschillig
geweest, al had het tijdperk van de „pri
mitieven" zijn bijzondere liefde, vooral
ook omdat het zo moeilijk is. goede
primitieven te verwerven.
Iemand fluisterde ons op een rondgang
door do zalen iets In het oor. dat heel
Juist de geest van de heer Van Beuningen
karakteriseerde. HIJ zei:
..Stel Je nu eens voor. dat elk schilderij
maar een paar kwartjes kost, dan nóg,
of eigenlijk pas dón zie je. wat een goede
smaak de man heeft."
Waarlijk, deze verzamelaar smijt niet
met geld. om zich. als Goering deed. een
eigen museum te stichten, waarin alles
wat naam heeft onderdak krijgt. De keus
van de beer Van Beuningen Is zeer select.
Daarom is het ook zo verheugend, dat
Juist hij het Is. die In Nederland een deel
van de kunstschatten terugbrengt, welke
in de vorige eeuw als handelswaar ge
ëxporteerd werden door geslachten zon
der liefde voor cultuur.
Pronkjuwelen
Van de gebroeders Van Evck bezat
Nededand niets meer. De heer Van
Beuningen. voortdurend gespitst op zeer
belangrijk werk. zag echter kans om. een
week voordat de stad zijner inwoning
prooi van het barbarisme werd, een
heerlijk werk van de Van Eyckg som
migen zeggen dat het van Jan is. andere
kunsthistorici schrijven het aan Hubert
toe aan zijn collectie toe te voegen. Een
week voordat Waalhaven oorlogsfront
werd. daalde er een vliegtuig met „De
drie Maria's bij het geopende graf van
Christus" neer Tegelijk met de majes
tueus# Jesaja van een onbekende Bour
gondisch# meester, de „meester van Alx",
waarachter zich d# schildering van een
knielend# Magdalena bevindt, die iets
traditionalistischer geschilderd mog# zijn.
maar toch van een ongemene uitdruk
kingskracht Is.
Belde werken verwierf de collection-
neur uit de verzameling Cook te Rich
mond. toen de erfgenaam de successie
rechten niet wilde voldoen en dus enkele
waardevolle werken verkocht.
Een Jaar tevoren wist de verzamelaar
beslag te leggen op een volkomen gaaf
bewaard gebleven triptichon, vermoede
lijk van een Maastrichtse meester, die
het omstreeks 1410 moet hebben ver
vaardigd
Kenners spreken van een unicum.
IN de afdeling „primitieven", die de
collectionneur het meest aan het hart
gaat. Is elk werk een langdurige be
schouwing waard, maar we moeten slechts
aanstippen: de s.g. „kleine" Toren van
Babe] van de oude Brueghel, die iets
wonderbaarlijks is (in 1938 was het stuk
al één van de hoogtepunten op de ten
toonstelling van meesterwerken uit vier
eeuwen ln Boymans», dan een zeer mooie
Bewening van Memllnc. een meesterlijk
mansportret van Jan Gossaert (het gelaat,
de uitdrukking ervan. Is verbluffend», een
repliek van de Aanbidding van Jeroen
Bosch in het Metropolitan Museum te
New Vork, een repliek van de Verzoeking
van de heilige Antonius van Jeroen Bosch
to Lissabon, een sublieme Christus-kop
van Dierlc Bouts (dezelfde, die op het
Sacramentsaltaar In Leuven voorkomt»,
twee schitterende landschappen van
Patlnlr, een heerlijk levend portret van
een Jonge vrouw van Pourbus de oude,
een tekening van Maria van de hand van
Grunewald. zoals alleen Orunewald, of
liever Matthias Nlthardt. waarmee hij ge
ïdentificeerd I# er in zijn tijd een kon
maken: een verrukkelijke Madonna van
Quinten Matsijs....
We wandelen voort. Noteren een Heilige
familie van Dürer. noteren twee magi
strale Pieter Aertsena, staan in een vol
gende zaal perplex voor een fragment In
lijst van een fresco van Francesco del
Cossa, en voor een ander fresco-fragment
van Spinello Aretino, hernieuwen In de
zaal daaraan volgend ln een onoverrom-
pelende weelde van Italiaanse renaissance
de kennismaking met werken van Tizlaan.
EI Greco, Tintoretto (o. welk een grootse
Maria met kind), Veronese, Raffael, Chlr-
landajo, Gozzoll. Moroni (huiveringwek-
kend-laatdunkende monnlkskop). Vecelll,
MalnardlHelaas, het zegt u zo weinig
zo maar de zaal is overweldigend.
Verder.
De heerlijkheid van onze 17de eeuw. Een
sterke Van Goyen. een prachtig rivier
panorama van Philips de Koninck, een
kostelijk Rembrandtje van een moeder
met kind. een wonderbaarlijk Maasland
schap van Hercules Seghera, een treffend
portretje van Frans Hals. de Watermolen
van Jacdb Rulsdael om voor te knielen,
een studerende geleerde bij kaarslicht van
Salomon Koninck. het stilleven met
blauwe schaa] van Willem Kalf (Iets on
geëvenaards), een schat van een Pottertje
met twee herten in 1 wild. een majes
tueuze storm op zee met schepen van
Willem van de Velde, een kostelijk stil
leven van Jan Jansz. van de Velde.... en
plotseling trekt een opmerkelijke kop, die
op naam van Velasquez staat, de aan
dacht.
Verder.
Een kabinet met Frans-Italiaanse mees
ters uit de 18e eeuw. Een prachtige, iet
wat theatrale, maar Indrukwekkende
kruisiging vao Tiepolo, een subliem
stilleven van Chardin, een allerchar-
mantet liggend naaktfiguurtje van Frago-
nard (men meent te weten naar het model
van Boucher. Louise OTdurphy, die voor
alle liefelijke figuren uit de Griekse
mythologie heeft geposeerd), de Chinoi
serie van Boucher zelf, van Robert het
atelier van de schilder.... En let u dan
eens op het innig verfijnde bloem-
stilleventje van Jan van Huysum dat tegen
het licht hangt b|J een venster (de dauw
druppels op de blaadjes, de roos met de
miertjes» en op bet echattlge kinderkopje
van Greuze. dat penant hangt.... En daar
krijgen wij dan in een grote zaal schitte
rende Daumlers ta zien (het proces!), en
een paar edele Jongkinds, en ginds:
Armand Roulln en de Cypressen van Ven
Gogh. en dan dat allerbekoorlijkste meisje
met een hondje van Diaz, die anjers van
Fantin Latour bet damesportret (moeder
van de verzamelaar) en de peren om in
te bijten van Walter Vaes, een krachtig
geschilderd Interieur van James Ensor,
dan weer tekeningen van Anthony van
Dljck en portretten van Romney en
Lawrence, een grote Cornells Troost
Nu zagen we nog niet eens het kostbare
beeldhouwwerk uit allerlei tijdperken, het
begon al in de eerste zaal met twee
beeldjes uit de Bourgondische hofsfeer
traditie Claus Sluter) en het eindigt met
een verkleinde repliek van de beminne
lijke naaktfiguur van Despiau, die in de
tuin van Boymans pleegt te staan, maar
nu geleend is aan Sonsbeek. maar nu in
..kamerformaat" toch weer hier te zien ls.
Het schoonst echter zijn de Italiaanse
renaissance-bronzen.
Het is genoeg voor nu.
Een voortreffelijk uitgevoerde catalogus
met prachtige reproducties, waarvan vier
In kleuren, verzorgd door de uitgever Ad.
Donker, dient de bezoekers tot gids en
herinnering.
De verzamelaar zal zeer wel begrijpen,
dat men zich angstig bij zulk een over
weldigende collectie afvraagt, of zij ooit
gedoemd zal zijn, weer uit elkaar te gaan.
Portret van een jonge vrouw van Frans
Pourbus de Oude (te Brugge in 1545 ge
boren, te Antwerpen in 1581 overleden).
Eén van de juweeltjes ln de verzameling
Van Beuningen, thans in het Museum
Boymans
De vraag rijst om eerlijk te zijn: zou zU
voor altijd voor Nederland bewaard kun
nen blijven?
„Men", die goed Ingelicht pleegt te zijn,
fluistert: ja.
W. WAGENER.
Fragment van de Toren van Babel van de oude Brueghel uit de laatste periode van
de schilder. Het werk is omstreeks 1585 vervaardigd. Iemand heeft zich de inspanning
eens getroost om het aantal menselijke figuurtjes te tellen, dat op het wonderbaarlijk
minutieus geschilderde paneel voorkomt. Hij kwam tot 14.000 en raakte toen in de
war. Het vermaarde stuk maakt deel uit van de tentoonstelling van de collectie Van
Beuningen in het Museum Boymans.
IMn de uitgave voor 1949 der Amerikaan
se encyclopedie is een artikel van ruim
1600 woorden over Esperanto opgenomen.
Dit artikel legt de nadruk op de prac-
tische waarde van het Esperanto bij het
gebruik dezer taal in internationale con
ferenties en publicaties, alsmede In de
radio en voor de wetenschap
Ook The New International Yaer Book,
dat in New York verschijnt, gaf een zeer
lezenswaardig artikel over het gebruik
van het Esperanto in de practijk.
In l'ünlon Postale, het internationale
maandblad van de Algemene Post Unie,
wordt geklaagd over de voor dit blad ge
rezen taalmoeilijkheden. Het blad ver
scheen aanvankelijk in vier, naast elkaar
gedrukte kolommen, in de Engelse, Franse
Duitse en Spaanse taal. Volgens een be
sluit van het ln Parijs gehouden congres,
zou het voortaan verschijnen In de En
gelse, Franse, Russische, Spaanse, Ara
bische en Chinese taal. Spoedig bleek
echter, dat men b.v. in Zwitserland niet
de beschikking had over Arabische en
Chinese lettertypen. Besloten werd toen
het blad te doen verschijnen ln de En
gelse, Franse, Russische en Spaanse taal
en de Arabische en Chinese teksten in een
aparte uitgave te laten uitkomen. Hier
tegen echter protesteerden Egypte en
China. Naar aanleiding van deze protes
ten werd besloten, ingaande 1950, in elk
der zes talen een apart blad te doen ver
schijnen. Een internationale taal zou hier
zeker uitkomst kunnen geven.
De Zweedse regering besloot een sub
sidie, groot 1800 Zweedse kronen, te ver
lenen aan het Zweedse Esperanto-lnstl-
tuut, opdat dit instituut afgevaardigden
zal kunnen zenden naar het Internationale
Esperanto-congrea, dat deze zomer zal
worden gehouden te Bournemouth In
Engeland.
Volgens het Jaarverslag van de Bond
van Britse Onderwijzers-Esperantisten,
telt deze bond thans ruim 200 leden. Reeds
negen achtereenvolgende Jaren organi
seerde de bond internationale zomerkam
pen, wtfaraan steeds door buitenlandse
onderwijzers uit verschillende landen
werd deelgenomen. Dit Jaar wordt het
zomerkamp gehouden van 13 tot 20
Augustus te Bletchley. De bond geeft een
eigen ïïsiiayirf» erTinnllihl uit onder de
titel Juna Espero. In 1948 werd In Enge
land onderwijs In Esperanto gegeven op
31 scholen.
Ook de bond van Franse onderwijzers
organiseert een Internationaal zomer
kamp, dat in Juli en Augustus zal worden
gehouden. Inlichtingen te verkrijgen btj
mej. Jeanne Dedieu, 3 Straat Arise, Tou
louse, Frankrijk.
Het Braziliaanse Departement voor Op
voeding en Cultuur zond een circulaire
aan alle Braziliaanse onderwijslnfichtin-
gen, waarin werd gezegd, dat de neutrale
Internationale taai Esperanto, haar invloed
doet gelden bij alle beschaafde volken en
waarin wordt aangedrongen het onder
wijs in die-taal zoveel mogelijk le steu
nen.
Aan het Koninklijk Atheneum te Eliza-
bethstad (Belgische Congo) wordt door
professor Edward Symoens een Esperanto-
cursus gegeven aan leerlingen dezer
onderwijsinrichting.
Het schoolbestuur vtqj Aarhus (Dene
marken) besloot in één klas gedurende
een jaar Esperanto te doen onderwijzen
in plaats van de Engelse taal. Het resul
taat hiervan zal maatgevend zijn of in de
toekomst in alle klassen het Esperanto
zal worden onderwezen of een andere
vreemde taal.
t LA KVAR DELEGITOJ
Dubbeldam A 335.
Dr van Roijen te Singapore
aangekomen
Dr J. H. van Royen ls Vrijdag te Sin
gapore aangekomen voor wa' officieel
werd genoemd een privé bezoek aan de
heer Malcolm Macdonald, de Britse com
missaris-generaal voor Zuld-Oost-Azië,
die een oude vriend van dr Van Royen
is. Deze laatste denkt Zondag terug te
gaan naar Batavia.
TOMATEN MET
KWARTJES TOE
Zoals men zich zal herinneren
vond kortgeleden een vrouw, die
koekjes had gekocht, in de zak,
waarin het banket zat, een bundel
tje bankpapier.
Thans heeft zich eer. soortgelijk
geval te Botterdam, vooroedamn.
Een bewoonster van het wetten
ontdekte thuis tussen de tomaten,
die zij gisteren b(j een koopman op
de weekmarkt aan de Spanjaard
straat had gekocht, ongeveer hon
derd kwartjes. De koopman zal
intussen wel een kastekort hebben
geconstateerd. Hij hoeft echter niet
ongerust te zijn, want volgende
week Donderdaa, wanneer hij
weer op de markt aan de Span
jaardstraat staat, zal hij ondervin
den, dat h(j een zeer eerlijke klant
heeft.
Advertentie
tegen allerlei pijnen,
stelt nimmer teleur
Honend artikel van
Amerikaans blad
Het New Yorkse blad Dally Mirror
drukt er In een hoofdartikel zijn verwon
dering over uit, dat Sir Stafford Cripps
en Ernest Bevin naar Zwitserland zouden
moeten voor medische behandeling.
„Zoudt ge niet denken aldus het blad, dat
Sir Stafford voor een dergelijke behan
deling in Groot-Brittannië zou blijven,
het medische paradijs dat de regering zelf
heeft geschapen? Dat zoudt ge denken.
Maar hij deed het niet. Sir Stafford Is
vertrokken voor een behandeling van zes
weken, als betalend patiënt. Ook Bevin
gaat naar Zwitserland, waar de dokters
aan zichzelf worden overgelaten en tijd
en lust hebben om hun zorgen aan een
patiënt te wijden. In Zwitserland, een
republiek van doorgewinterde Individua
listen, zullen' deze grootmeester» van het
collectivisme misschien de schoonheid zien
van de natuur en van het particulier Ini
tiatief. Wij wensen deze eminente leiders
van Groot-Brittannies blunder-experimen
ten ln Utopia algèhecl herstel toe. Wil
vertrouwen, dat hun 'regering hun vol
doende ponden heeft toegestaan om er
voor te betalen".
Als standwerker door de wereld (III)
Corns, zegt ome Gys met een vage handbeweging, zyn er van dje ogenblikken,
dat je ineens een idee krygt, dat je geld opbrengt. Het idee van Je leven,
kyn je dat noemen en het mijne kwam vele jaren geleden, toen ik nog maar
pas aan myn fluitjesverkoop was begonnen, 't Liep niet. Het geluid van de
fluiten was te ijl op de markt. Zo aardig als het binnenshuis klonk, zo zielig was
het buiten.
Op een keer Het ik me scheren bU een
kapper, die ik al heel wkt jaartjes kende
en zo tussen twee praatjes over het mooie
weer door laat hij zich uit de mond val
len. dat hij een gramofoon wilde verkopen.
Of ik niemand wist?
Ik wil 'm kopen zei Ik prompt, want
op hetzelfde ogenblik zag ik de mogelijk
heden. Mijn fluitspel bij gramofoonmuzlek.
Dat zou klinken. De koop werd gesloten
en met «en kwartje per week heb ik dat
ding afbetaald.... goed besteed geld trou
wens. want de verkoop was plotseling
verdubbeld!
Het hele standwerkerberoep ls eigen
lijk een voortdurend grijpen van de kan
sen, die zich voerdoen. In Arnhem bij
voorbeeld was een gemeenteverordening,
die bepaalde: 1 Het is verbotten muziek
instrumenten. welke met de mond bespeel
baar ljn. aan de markt te voeren; 2 Zulks
te bespelen of ln voorraad te hebben
Kun je begrijpen, hoe die politJe-agen-
ten daar stonden te kijken, toen ik dood
gemoedereerd miln neusfJuiten demon
streerde. Natuurlijk volgde de vraag:
MUnheerrrrrl Bent op de hoogte met
de gemeente-verordeningen?
Door-en-door, antwoordde Ik.
Dan weet u tocb wel. meneerrrr, dst
deze instrumenten hier niet bespeeld mo
gen worden? En dektent, die het woord-
deed. raffelde de v^prdcnlng af.
Agent zei ik minzaam, dit instru
ment wordt met de neus bespeeld. De
neusfluit valt dus niet onder dit wetje van
jullie.
Dc politieman was st>ortlef genoeg me
te feliciteren met de manier, waarop Ik
van de mazen der wet gebruik had weten
te maken. Ik weet alleen niet of nadien
de verordening ook op instrumenten voor
de neus toepasselijk is gemaakt. Waar
schijnlijk niet. want anders zou je niet
eens meer een zakdoek kunnen gebrul
kendie zouden ze dan Immers
neus-trompel kunnen beschouwenl
:brul-
-s gis
OTTK G
Nou ik dat zo vertel, gaat ome Gijs
verder, terwijl hij plotselingin de lach
schiet, herinner Ik me ineens, hoe Isaac
van Naardep zich In Amersfoort uit een
netelige situatie redde. Isaac had altijd
iets bijzonders. Zo kon hU rustig naast
je lopen en dan Ineens kreeg Ml 't gek ln
(Uit een bespreking van het tijd
schrift Het Boek van Nu:)
„wy vermelden nog de Zlg-Zgg
rubriek van J. Greshoff, die hierin
o.a. een .tot nu toe onbekend
kwatrijn van A. Roland Holst aan
de openbaarheid prijs geeft, lui
dende:
IK ZIT - EN PRUTS - ZEI SMITH
- TOT SMUTS
Er zijn maar weinig stervelingen, die
iets van Vondel èrven gingen, (een
geestelijke erfenis, wat toch ln feite
't mooiste Is!) Maar éllen kennen wij
zijn grapjes, zijn letterkundig-fijne
hapjes, waarmee hij op de Muider-
kring, zo menig lieve lach ontving,
van een Maria Tesselschadeenfin,
wie 'duidt hem dat ten kwade?! HIJ
was daar geestig tot-en-met, en tel
bijvoorbeeld eens: Vet Smet!
Dat woord werd door ons nooit
De'W(fn
ls op
Zei Trijn
Tot Job.
Maar is
er hier
nu dis
plezier?
Welneen!
Blijf fier!
Ca heen!
Haal bier!
Kop-óp
Vertrok
dus Job
voor slok.
Niet vér
van hier
was Her
bergier.
Nu ben ik een uitbundigel Nu word
ik letterkundige! Reeds zie Ik een
benoeming komen, waarvan ik nooit
had kunnen dromen, een hulde, die
mij ieder günde, een onvervalste, on
verdunde: „Lid Maatschappij voor
Letterkunde!" Nu ga ik, tussen de
bedrijven, ook vaak op Muur- of
Schutting schrijven, niet „Plet is Gek"
of „Gerrit Vrijt!" .o neen. Kwatrij
nen vol beleid! En nét, zoals men
Rembrandts vindt, op klankjes, met
iets zwarts doortint, zo zal men dan
van m(j ontdekken, een vers met
vergeten, en op examens steeds ge-
wéten, zo gaat het ook met Roland
Holst. Al klinkt het wellicht aüerlolst.
zo'n grapje, om 't humeur te sterken,
dèt kunnen we nog wel verwerken,
maar zie nu eens .,Een winter aan
Zee"déér hebben we méér moeite
mee! Wil men zich niet van geest ont
blotenonthoude men slechts anec-
dotende anecdote, 't geestig
woord, leeft ecuwen né de dood nog
voort
Ook i k wou graag, door Li#d,
Kwatrijn, eens écht, écht Letterkun
dig z|jn. Ach, waarom altijd k I e i n
te blijven, en nóóit eens een k w a -
try n te schrUven? In 't Bolandholste
van de Nacht, he. ik hierover nage
dacht, en toen de Dageraad ging glo
ren, was inderdóéd 't Kwatrijn ge
boren!! Het was het fynsto van het
fUne: tien pure, reine, pracht-kwa-
trynenl
Ziehier
de strop
Het bier
was óp
De Waard
zei toen:
(Bedaard)
„Citroen?"
„Proef, man
hoe rein,
Mijn Bran-
dewijnr'
Daar kwdm
succes
Job ndm
een fles.
Dit was
Kwatrijn
door Kas
telein.
heeft me op t ld' c gebracht....!
droge Mussenvlekken. Myn nageslacht
zal vol van dénk zUn, myn erfenis
vol zilver-klank zUn. Want Opa (door
dat rare plankle) verdient toch waar-
lUk een bedankje. Wat Opa zélf nooit
kreeg, (die vlegel!) tienduizend gul
den voor één regel! krUgt t nage
slacht zeer hoffelijk, (greshoffelijk en
stoffeiyk!) Ofschoon lk zélf niet bU
t succes bóf.... myn kleinzoon
krijgt het goeddoor Greshoff!
Want, (rykgeworden) nageslacht! Hij
WOUTERTJE.
en moest hy zich uiten. Op die markt !n
Amersfoort deed hy dat dcor plotseling
over een enorme mand met eieren heen
te springenmaar hij had niet ge
merkt. dat achter die grote mind een
kleinere stond, waar hU met zUn voeten
(maat 43) midden ln plonsde. HU gleed uit
en stortte ruggelings in de grote mand
terug. Man. man. wat zag hij eruit. De
struif droop zijn boordje uit fen de dooiers
vielen als rijpe vruchten van zUn lichts
zomerpakje af En die boeren gingen te
keer....! Maar. Isaac liet het wit van zUn
ogen zien, liet zich, na uit de elerenmand
opgekrabbeld-te zijn languit en vlak voor
een verpleegster op straat vellen en kreun
de, dat zyn arm gebroken was. De zuster
greep hem. met strolf en si. onder de
arm cn voerde htm van de markt af. ter
wijl de boeren verbouwereerd atfiterble-
ven. beseffend, dat zij zo'n zwaargewon
de op dat moment niet lastig mochtep
vallen om wat klinkende florijnen Alleen
zullen ze zich wel een beetje „genomen"
hebben gevoeld, toen Isaac bet na een
twintig meter lijdend gestrompel plotse
ling op een lopen zette, waarbij het een
lust was om zUn gebroken arm te tien
zwaaien en gebasgn.
fc Nadien heb ik Isaac nooit meer op de
Amersfoortse markt gezien.
Binnenland
H.M. de Konln(li) heeft het bescherm-
vrouweschap aanvaard van het Koninklijk
Nederlands Zangersverbond
Onderscheiding. Ter gelegenheid van
het 30-Jarlg bestaan van do Nederlandse
vliegtuigfabriek Fokker heeft H M. de
Koningin deze onderneming het prsedlcaat
„Koninklijke" verleend, waarvan Prins Bern-
hard gistermiddag op de leceptle te Amster
dam mededeling heeft gedaan
Te Djokja is besloten, dat de voltalligs
vergaderingen van de Inter-Indoneslsche
conferentie, voor zover zij te OJokja worden
gehouden, gcprefctdeeid worden door Moh.
Hatta, terwijl In de vergaderingen te Bata
via sultan Hamid voorzitter zal sl)n
Generaal-majoor NUpels H Jaar. De gs-
pensionneer d generaal-majoor G Nlipela
hoopt op 9 Augustus a s. zijn *0ste verjaar
dag te vieren. De generaal verblijft thana
ln het ruathuis Sonnenborgh te Schevenln-
gen. waar bi) verpleegd wordt.
Buitenland
China. Het bureau van de Amerikaanse
voorlichtingsdienst te Tientsin Is door de
Chinese communistische autoriteiten geslo
ten, zo heeft het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken medegedeeld. Kr
zou een protest worden Ingediend. In de af
gelopen week hebben de communisten der
gelijke bureaux te Sjanghai, Hankou en Pel-
ping gesloten.
Protest afgewezen. Volgens een door
radio-Moskou omgeroepen Tase-berlcht heeft
de Sowjet-Russlsche regering de tweede
Engels-Amerikaanse nota, waarin wordt ver
klaard, dat Bulgarije, Hongarije en Roeme
nie de met hen gesloten vredesverdragen
hebben geschonden, afgewezen
Vliegtuigongeluk. Een Amerikaans vlie
gend fort is gisteravond te Walton Salta, bij
Wisbech (Engeland), neergestort Twaalf In
zittenden redden zich per parachute. Ken
man brak een been
WekelUkse staking. De Australische
bond van havenarbeiders. die uit protest
tegen de veroordeling van twee van zijn lei
ders. voor Zondag een 24-uurstaklng had af
gekondigd, besloot gisteren tot aanbeveling
van een wekelijkse Maandagstaking van
24 uur.
lie de Prance vaart weer. De 43 000 ton
metende „Ile de France", naar grootte het
vierde passagleHnchlp ter wereld, Is weer
In de vaart genomen voor het traject Le
Havre—New Vork. welke dienst het ook
vóór de oorlog onderhield De huidige reis
- - - - t, me bet
Geen animo
„Eén dronken Pool vormde het gehele
publiek bij een lezing, die door een func
tionaris van de Sowjet-Rusgfsche legatie
ln een vluchtelingenkamp te Kopenhagen
werd gehouden over de toestanden in de
Sowjet-Unle", aldus het Deense blad, de
National Tidende. De lezing had
volgens het blad ten doel de vluchtelingen
er toe over te halen naar de Sowjet-Unle
terug te keren. In het kamp zouden ver
scheidene honderden vluchtelingen, onder
wie Balten, Polen en Hongaren, vertoe
ven. Volgens het blad hield de legatie
functionaris spoedig met zyn lezing op.
By zyn vertrek uit het kamp werd hy
uitgejouwd.
577/78. Nu het weer was opgeklaard,
waren de jongens natuurlijk niet meer
binnen te houden.... Ze hadden veel zin,
om maar weer gauw de buitenlucht in te
gaan. En Oepoetle had *n mooi plannetje.
Mogen we morgen de hele dag gaan
wandelen en dan brood meenemen?
Ja, dat mochten ze wel. Ze bespraken
de tocht, die ze zouden maken en wat ze
daarvoor zouden nodig hebben. Een rug
zak had Oepoetle wel, daarin kondan za
hun brood meenemen.
En de volgende morgen stonden ze heel
vroeg o)?. Tante Lizebertha sneed 'n hele
boel boterhammen en pakte die in; ook "n
Thermosfles met thee kregen ze mee. Za
pakten alles netjes ln de rugzak.
Mag ik die op m'n rug dragen? vroeg
Bunkie.
Beat boor, als Ja dat graag wilt! vond
Oepoetle. Als je moe wordt, zullen wij
'm wel op onze beurt overnemen.
En zo «tapten ze weg, de vrije natuur
tegemoet. Het zonnetje atond al aan da
hemel. Naast elkaar, een vroiyk mara-
liedje fluitend, wandelden z# Speelgoed-
stad uit....
Officiële ooterlns van de Ver r d Effectenhandel
VRIJDAG 22 JULI
ged. en bled, t ged. en lateo bieden laten
ACTIEVE FONDSEN
AANDELEN
LAATSTE NOTERINGEN
V.K. Heden
Kol Bank A 78V»t 77'/«
N-I Handbk A 109 no
Nd-HandIM sA 149'/. 150
AKU 172'/» 172'/<3#
Bergh&Jur A 317 318
Berkel Pat A 113 113
Calve Delft cA 156'/i 160f
Centr Sulk A 177 179?
Fokker A 152'/,f 153'/.
Gelder Pap A147'/i 147
KNHoogov cA 184'/» 187'/,
Lever Bros cA282 262-'/i
Ned Ford A 265 271
Ned Kabel A 288 289?
Philips A 228'/. 230-1#
Wiltun-FUen A 159'/, i60f
Billlton le r A 460
Itoe I
Dordt Petr A 279'/»
A$02'/«
301'/.2«/t
Bill I tow 8e r A 344
ordt
KA Petr
Moeara En A 544
Amst Rub A 129'/»
Bandar Rub A 121
Dell Bat Rb A 91t
Kend Lemboe 73
Lam pong Sum 36#
Msjapg Ld A 58f
I N Noors PI A 31
348
278
542
130*
121?
91»/.t
74»
34V«t
59?
30'/»
O-Java Rubb 40*
Oostk De eA 95
Serbadl Rb A 52*
Sllau Sum A 39*
Sum Rubb A 70
VerlndCult A 49*
Holl Amlijn A 151
JavaCblJap A 151'/»
KNSM NBi A 123'/t
Kon Paket A 150'/.
Nd Schv U A 163#
Ommeren Sch 166
Rott Lloyd A 152
ex-divldend
StMUNeder! A 159'/» 159
Handv Amit A 150»/» 150''t|#
Java Cult A 76 76
N-I Sulk U A 69'/» 88
VerVorstC A 40 39»/it
Dell-BatM A125'/. 125'/i?
Dell-MUcb A144# 144
Senembab A 132'/« 130*
DIVERSEN
MQller C NB155 153
93
53
39*
48'/i?
150'/»
152'/»
124'/»
152
162t'/»
166
138
VRIJDAG 32 JULI
8TAAT8LENINUKN
Nederland
f 1090 '47 8è-3 97)3?
97Ï/»IJ#
$1000 47 I 108'/i ïoatt
Invest Cert 8 98At Ö8i1«t1s
1000 NWS 2» 8C/« 80"i
100 Spaarc 8» 100'/.? 100'/.?
NI f 1000 37 A 95,'95'/.
Inschrijving Grootboek
Ned 1946 9 97)1 97)3?
OBLIGATIES
Rdam 37 1-3 8é 101A
Rott Hyp 8» 100»
Berghét Jur li 103'/<
Bat Petr M 8è 103'/.
Amst 01 100 I IVU
AANDELEN
Amst Bank A lfll'/a
Holl B Un cA 198
v Mlerlo Zn A118[
Rou Bank A 171
Slavanb Bk A105
Twent Bnk cA 160
100)3
89*/»
103'/.
103A
131»/.
182#
198
118
170»/»
104'/.
169'/.
RottBelCons A 183
Emb F A Htb 137'/.?
GoudaAp K A 160
Helnek'tB A168
IntGewBet A127'/.
Int Viscose A 141'/.
Kempkes M A 77*
K V Tapijt A 212?
Meel fa NB eA215'/t
Ned GtstSp A 324'/.
Nyma A 230
Rott Droogd A 349'/»
Schelde NB A112
Stdkvla A 148'/t
Stork Mach A130
Werkspoor A137'/»
Wyers lnd A205'/.
N-lnd Gas A 90
Anlem NB A 95
IntCr&Hnd A 171'/.
LlndeTeves A 137
GeEw&Wb A151
Gouda Kaas A 190
NMy Walvis 110'/.
Thorns Hav A138
Dell Spoor 58
NI Spoor A 25V.
Sem Cherlb A 10
163
137
161
188'/.
128
141"/
77
215
217
321?
231
348
111'/.
148'/»
133*
137'/.
206'/.
86'/.
98'/.
168'/.
135
182'/.?
188
110'/»
138'/.
58
25»/.
Vis
82»/.
48»/.*
28'/.
81'/.*
CERTIFICATEN VAN
AMKRIK. AANDELEN
Am Hide L 3'/»* 8*
Am Smelt Raf 47*
Anaconda C 28'/.*
Bethlehem 8t
Geo Motors
Int Nickel
Kennecott C
Rep Steel C
Un St Staal
Am Waterw
CltServ. Crop 48'/.? 48'/.?
Int Tel A Tel 8* 8*
Cont OU Cy 58'/. 58*
Mid Continent 41'/.* 41'/»*
Shell Union 35»/.? 35'/.?
Tide Wat Am
Int Rubb Cy
Balt&Ohlo Sp
Miss Kans Tax
N-Y Centr Br -
Pennsylv Rallr 13'/.? 13'/.*
South Pac 37'/.* 36'/.*
Canad Padf 11'/»* 11'/»*
Studebak Crp 30'/.* 20'/»*
Prolongate 2'/*
60'/.* 60'/»*
28'/. 28'/»
49'/.* 47'/»*
lO'/a 19*
68'/. 88'/«
22'/.* 21
22'/»*
7'/.*
3
9'/»*
23?
7'/.
3*
3'/«
SATERDAG 23 JULI 1949.
TWEEDE BLAD - PAGINA I.
BATAVIASE BRIEF No. 202
De Ietwat beruchte Indonesische stad
Madiun heeft, voor zover ik mU her
inner nog nooit ln deze Bataviase brie
ven gefigureerd. De naam van de Goudse
rewrve-eerste-lultcnant Reijk Mighout
daarentegen wel. want die heb lk Wj ver
schillende gelegenheden al eens kunnen
rK?Theèft-ie roe lang geleden beloofd
om eent wat meer van zich te lat*n ho
ren- ik zal de laatste zyn om het hem
kwalijk te nemen, dat-le daar zo lang mee
heeft gewacht. In Madiun zal-ie vermoe-
deliik wel wat andera aan zUn Goudse
kwal»" (hoofd) hebben.... Wat hem er
tenslotte toe bracht om ln de vulpen te
klauteren was brief no 193, die byzon-
derheden bevatte Van m'n Goudse correw-
nondent ln Soerabaja, Schoonderwoerd.
Reserve-eerste-lultenant Mighout en
voortaan noem ik hem eenvoudig luite
nant Mighout, da's makkelijker zit met
ziin peloton troepen in Madiun. de stad
van de befaamde Muso-rebeLUe tegen het
republikeinse gezsg. In September van
het vorig j«ar. Na een hele tüd heen en
weer trekken Aa de tweede militaire actie
u luitenant Mighout eindeiyk daar te
recht gekomen en er gebleven. En het
merkwaardige 1#, dat er in die stad Ma
diun heel wat Gouwenaar® zyn, naar ver
houding althapa.
Ja lk weet, hoe dat gaat- Je komt er
«oms toevallig achter, dat het stadgenoten
vin Je zijn, hoewel je mieachleen al maan
den of zelfs jaren contact met hen hebt
Eenvan de eerste Gouwenaren, die Reyk
Mighoyt in Madiun tegen het lUf liep. wat
Frans Boekamp uit de Spoorstraat. Frans
is een van de oudste bekenden uit het
militaire hospitaal in Batavia uit de da
gen, toen de 7 Decembcr-Divlsie nog maar
pas op Indonesische bodem stond en ik
mij het vuur uit de „sepatoe" (schoen)
liep om Gouwenaren achterna te gaan.
Tjonge, wat was dat een stroom. En voor
in die stroom atond Frans Boekamp. die
nog een reis naar Holland heeft gemaakt
ter begeleiding van zieke militairen.
Operatie-assistent
Frans was „hospik" en dat ik nu dezelf
de Boekamp bU z'n „kladden" heb, biykt
wel uit de mededeling van luitenant
Mighout. dat Boekamp assistent is ln de
operatiekamer van -het veldhospitaal <n
Madiun. Frane ls dus, wat Je noemt, voor
uit gekomen in de medische wetenschap,.
Kant destijds ln Batavia werkte hy op
et laboratorium. Het contact tussen lui
tenant Mighout en Frans Boekamp kwam
tot stand, omdat de „luit" nogal eens ln
het veldhospitaal moest zyn, omdat er een
psar gewonde jongens uit z'n peloton la
gen. De ontmoeting was des te leuker, om
dat Mighout en Boekamp oude school
vrienden zUn. Belden hebben ze sindsdien
heel wat meegemaakt en nu dienen ze
samen de zaak van de rust en orde ln In
donesië. Het is maar een eigenaardige
wereld, als Je het zo eens goed .bekükt.
Maar luitenant Mighout heeft nog een
Goudse hospik In het veldhospitaal in Ma
diun ontdekt. Dat ls Wim Doeland uit de
Willem Tombergstraat. Doeland is nog
maar een „baroe" (nieuweling) ln Iftdo-
neslé. Hij is nog mtar een paar maanden
hier en valt dus qua ervaring in het niet
bij ouwe rotten ala Boekamp en Mighout.
Maar goed: over een paar maanden is ook
dat alweer een hoop anders zoals er over
een paar maanden trouwens ln Indonesië
heel veel zal zijn veranderd. Maar dat is
politiek en daar blijf ik in m'n Bataviase
brieven maar liever van af. Die brieven
zün de enige dingen, waarin lk mü niet
om de Indonesische politiek behoef te be
kommeren. behalve dan voor zover de al
gemene situatie de demobilisatie van m'n
Gouwenaars en omstrekellngen eventueel
vertraagt of versnelt
Terug dus naar Madiun en weg van de
politiek.... Doeland dan. Is uitgekomen
met de 42e hulpverbandplaat#, die over
een paar maanden het Madlunse veldhos
pitaal zal overnemen en er haar perao-
neel, inclusief Doeland, nu al vast heeft
tewerkgesteld om de zaken van de voor
gangers goed af te kyken. en er zoals
Mighout zegt „wat ln te komen".
Patiënt, die al thuis is
En we blUven nog in het Madlunse veld
hospitaal. Alteen gaan we van de opera
tie-assistent en verplegers geiyk Boekamp
en Doeland nu naar de afdeling, waar de
patiënten liggen en daar vinden wy. dank
zij luitenant Mighout, de Gouwenaar Jan
Meeuwsen, uit de Koekoekstraat. Jan
Meeuwsen is van z'n militaire vak rhotor-
ordonnans bU 2-15 R.l. HU heeft een on
gelukje gehad, wat hem in het veldhospi
taal en onder de zorgen van z'n stadge
noot Doeland bracht. Meeuwsen ls cr ge
lukkig goed afgekomen. HU Ls trouwens
nog ln andere opzichten gelukkig, want
hU ls inmiddels uit Indonesië vertrokken
en leest van deze belevenisstn. terwUl-l#
alweer ln de Pitpenatad rondloopt, want
hij is deze week met de Kota Inten gere
patrieerd. Het i# du# een herinnering aan
üjn Madlunse dagen en lk vind het al
leen, maar jammer, dat lk #1 die
Meeuwsen heb gemist.
De brief van luitenant Mighout is zo
lang inderdaad heeft-le nu een boel
goedgemaakt en ben lk verder bereid om
hem alles te vergevendat lk ge
noodzaakt ben om hem hier af te kappen
en de verdere interessante byzonderheden
tot de volgande brief te bewaren. Er is
n.l. tegenwoordig maar één postvliegtuig
naar Nederland, dat op Maandag van het
vliegveld Kemajoran vertrekt. De post-
sluiting la om 15 uur en op het'Ogenblik
is het tien minuten voor twee in de mid
dag. Ik heb dus nog ruim een uur de tUd
om deze brief naar Gouda te expediëren
en die kans wil ik niet laten voorbUgaan.
aangezien de redactie ander# op een
droogje komt te zitten.
Ik wil echter nog een ding zeggen; Ik
heb een brief gekregen van de heer W.
Groenendijk uit de Vondelstraat, die mU
het adres opgaf van zUn zoon in Krawang.
Dat is vlak bU Batavia, als Je in Indo
nesië tenminste van „vlakbU" kunt spre
ken. GroenendUk de zoon vindt het
maar raar naar de Naasauboulevard te
komen, hoewel hy vrij dlkwUls in de
hoofdstad ls. Ik hoop. dat zoon Groenen
dUk het knipsel van deze brief zal krij
gen. waarin lk hem uitnodig om iedere
schroom opzU te zetten en de hoop uit
spreek. dat ik hem spoedig zal mogen be
groeten. Hoe graag ik het ook zou willen:
dp tUd en de gelegenheid ontbreken mij
om naar Krawang te gaan. Daar ben ik
een hele dag zoet mee en die kan er niet
af. Ik hoop du# GroenendUk spoedig te
mogen begroeten, want ik zal hem graag
in de Bataviase brieven opnemen.
Jan Bouwer
gesloten). .ji
■telling „Beeld en peneel In de
eeuw". (Zondag geopend 8-4 «uir. Maandag
en Vrijdag 1JM uuri.
n jolt - -
Tentoonstelling werkstukken en tekeningen
der leerlingen.
ZJ juli 7 uur DONK-terrelu: Voetbalwed-
trljd DONK-GSV.
n JuH IJS uur Vrije Evuag.
ZS Juli 7J0 uur Remonitr. Kerk: Spreek
beurt ds H. Visser, Chr. Geref. predikant.
ZS Juli uur Dt Krlth: Bijbellezing D. van
Leeuwen voor Goudse Stadsevangelisatie.
Z7 Juli 3 uur Westerschool: Openbare aan
besteding uitbreiding Westerschool.
Z7 JulT I uur Reünie: Spreekbeurt ds J.
Börger voor Logos-verband.
ZS Juli IJS uur Zpugestraat 31: Spreekbeurt
ds A. Roos voor Neder!. Geref. Gemeente.
23 Juli 7.3« uur Chr. Geref. Kerkt Spreek
beurt prop. Den Velden.
23 Juli I uur Sint Jsnskerk: Orgelbespeling
Hans Vollenwetder.
21 Juli «.30 uur D.O.N.K.-terrsin: Sportdag
Ambachtsschool.
23 Juli 3 uur Ambachtsschool: Dlploma-
ultrelklng.
30 JuU IJS uur Vrije Evangelischs Gemeen
te: Bidstond.
Bioscopen
Thai la Theater: Waternimf (met Esther
Williams).
Keunle Bioscoop: Die MOrder slnd untcr
uns" (met Httdegsrd Knef en Ernst Wecher).
Schouwburg Bioscoop: Zonsondergang (met
Gene Tierny en George Sanders)
Aanvang: Zondag: 3. 5, 7 en 0.13 uur. Ove
rige dagen 3, 7 en 0.1B uur.
Zondagsdienst doktoren
Bij afwezigheid van de huisarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 13 uur te
consulteren de doktoren dr A. Beek, Lange
Tlendeweg 54 (telefoon 3101) en J. O. W. T.
Bik, Blekersalngel 55 (telefoon 3151).
Apothekendiemt
Steeds geopend des nachts alleen voor
recepten: Apotheek Dee, Weathaven 11
Advertentie.
PRIJS GEWONNEN.
In de tydena de veilig-verkeeraactle ge
houden -etalagewedstrijd wonnen de prij
zen: 1. Tint Faay, Coornhertstraat, 2. Tlny
Spykerman, St. Josephstraat, 3. H. Slot,
Muilenpoort. Alle drie krUgen een rijwiel
lamp.
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudsche Courant
71 Jaar geleden.
Uit het 29ste Jaarverslag van
ging „Hulpbetoon aan
ttge armoede": Allen dankeL
het nemen van loten ln onze
ln staat stelden een menigte handen aan
het werk te houden voor het vervaardigen
rde prijzen. Twintig loten werden er
i winter meer dan vorig Jaar door ons
«eijtten. Ook de heren regenten van het
oude mannenhuis betuigen wy onze dank
voor de herhaalde toezending der soep-
Hjzten. Wat men ook moge zeggen dat
vele armen ze versmaden en liever geld er
voor hebben, de onzen stellen ze op hoge
Cen noemen het een grote aanvul-
blj hun anders zo schraal kostje.
Gelukkig konden we dit jaar byzonder
veel laten werken. Bijna het dubbel getal
«*tra naaivrouwen hielden wy een groot
gedeelte van de winter aan de gang. Wel
g»f een treurige reden daartoe aanleiding.
De cholera, die ons meer en langer dan
enige andere plaats ln de omtrek bezocht,
opende een rufan veld voor de liefderijke
bemoeiingen van de bestuurderessen van
het Rode Kruis. Voor de herstellenden en
Mgelaten betrekkingen voorzagen zU zich
hij ons van gemaakte kledingstukken.
ti
58 Jaar geleden.
het
voot
alhlj
bout
Bodegraven: Tengevolge
leggen van 0#n gedeelte van de Ryn
het maken van een nieuwe sluis
beginnen enige aangrenzende ge-
i te verzakken, zodat sommige er-
vzn. gastut moeten worden.
28 Jaar geleden.
Uit Berkenwoude: De heer C. M. de
Jong, «edert ongeveer twintig Jaren voor
zitter van de polder Berkenwoude, ls her
kozen.
Eveneens uit Berkenwoude: De heer G.
Suijker heeft bedankt als lid van de ge
meenteraad.
TE VERTELLEN, dat het vacantietyd ls,
zou een overbodige luxe zijn. Dage
lijks zwermen de autobussen met dagjes
mensen over de Markt, de café-terrasjes
zyn vol zon- en Hmonadegenleters. de
koster leidt de vreemdelingen door z'n
Grote Kerk en de musea ontvangen de
eeizoengasten, die zich komen koeeteren
san de schoonheid, die het verleden heeft
nagelaten. Kortom de mens geniet, kan
zichzelf zyn en vergaapt de krachten, die
nodig zyn om na een of twee vrUe weken
de «leur van het bestaan weer aan te
kunnen. Vacantietyd is nodig voor leder
een. Niemand die dat wil ontkennen en
niemand, die van z'n vacantie tal willen
afzien.
Gelukkig zijn we in onze opvatting over
gemeenschapsleven zover, dat we kun
nen zeggen, dat leder recht op vacantie
heeft, die bereid la arbeid ten bate van
die samenleving te verrichten. Maar de
grote moeliykheid blijkt te zyn dit recht
wezeniyke inhoud te geven. Tot die con
clusie moest men wel komen by het aan
horen van hetgeen gisteravond op een
vergadering van de Goudse sigarenwin
keliers naar voren werd gebracht Er is
daar gesproken over de vacairtieregeling,
een onderwerp. d#t nog al vele facetten
had en daardoor scherpe kantje# bleek te
hebben.
De besturen van de plaatoeiyke R.K.
Bond en de Nederlandse Bond van siga
renwinkeliers hebben namelUk hun leden
geadviseerd de eerste drie
dagen van de komende
week hun zaken te slui
ten en eens te gaan ge
nieten van hetgeen ieder
mens toekomt: gelegen
heid tot verfriosing van geest en lichaam,
roet het vooruiUkM dat in Augustus een
reprise kan worden verwacht tydena nog
drie dagen sluiting. Alle sigarenwinkels
tullen dus volgende week drie dagen dicht
zyn. Aan deze kwestie ls echter een
„maar" verbonden. Want de jrote moel
iykheid is dat niet alle sigarenwinkeliers
hun zaken zullen sluiten. Het zUn niet
alleen de detaillisten, die niet Ln belde
bonden zijn georganiseerd, maar ook
leden, die er andera over denken en hun
zaken willen openhouden. En daarin
schuilt nu de grote moeilUkheid, die men
kort kan karakteriseren als de vrees voor
concurrentie.
Vooropgesteld in deze kwestie moet na-
tuurlyk worden, dat iedereen vrü is al of
niet vacantie te nemen. Het recht op va
cantie ls vrywel gemeengoed geworden,
maar het moet verbonden zUn met het
recht «elf te bepalen of men er gebruik
van zal maken en wanneer? Er zyn na-
tuuriyk beperkingen. Niet Jf^wnkan
vacantie nemen, wanneer hU wil. omdat
er belangen zyn, die boven hem
Het economisch leven moet hluy*"
functlonneren en dat brengt vacantie-
spreidlng mee. Het ls het algemeen be
lang. dat hier de voorrang heeft.
De situatie in Gouda is zo, dat volgende
week een aantal sigarenwinkeliers er eens
tussen uitgaan, maar dat anderen zien niet
aan het advies van de bonds besturen
houden en hun winkels voor het publiek
blUven openstellen. Ge begrijpt de vrees
van de vacantienemende winkeliers, want
zU lopen de kans, dat menige klant zijn
rokersbehoeften bU een ander gaat be-
vredHcn met het risico dat die koper
voorhen verloren la. En een klantje mis
sen. doet men niet graag, vooral nu het
zaak ls een zo groot mogeiyk aantal klan
ten asn zich te binden. En wat zeggen nu
die winkeliers: „Vacantie willen we graag
hebben en hebben we (teredht) ook
nodig, maar als er een is die zich niet aan
een collectieve afspraak houdt of ris niet-
georganiseerde z'n eigen weg gaatk zien
Sok wy maar noodgedwongen vanonze
vrije dagen af'. Ook voor dit standpunt
ls iets te zeggen: als men met vacantie
gaat, wil men de zekerheid hebben, dat
ménSgeen inkomsten derft door verltea
vah klanten aan anderen.
Een1 sigarenwinkelier heeft recht op
vacantie en Iedere roker zal hem dat van
harte gunnen. Hy zal Zaterdag wat tabak
of aigaretten ln voorraad nemen om de
MODE
Enige dames waren 1» vroeger dagen
Over de mode aan 't dichten geslagen
lk dachtZoiets is teel aardig.
Ik maakte me dichtvaardig
Maar mevrouw Tergouw heeft na het lezen
Het ding naar de prullemand verwezen.
Daar heb ik hst weer uit opgevist
Stiekum weggebracht en hier Wt:
Wanneer men ziet, hoe 't schoon geslacht
Thans om natuur en waarheid lacht
Dan is de mode van het heden
Precies als driekwart eeuw geleden.
Er wordt maar over de straat geflaneerd:
Door crème en poeder gebruineerd
In de was gezet en'uitgesmeerd
Opgepoetst en geblanketteerd
Bijgebleekt of zwart geteerd
Opgevijld en gerevideerd
De kraaienpootjes-ravage
Weggewerkt met huidmassage.
Daarna bijgeverfd en ingevet
Geplamuurd en in de olie gezet.
De leest wordt thans niet meer gerond
Da's ouderwets en ongezond
Met grote passen loopt ze kloek
Met d'r benen ln een mannenbroek.
Sigaretje ln de mond en handen ln
d« zakken.
Op schoenen met meters brede hakken.
K\jk ze aan, geachte lezers
Zie haar toppers en haar blaaerz
Korte jurken, driekwart of new-look
Hoed op 't hoofd of wapperdoek
Met het haar los ln de toind
Of gepermanent of up-gepint
Met kwikjes en lintjes opgestrikt
Uit potje en tube opgeflikt.
Denk dan mannen: al dit schoon
Dient slechts als vlagvertoon
De vrouw heeft zich wel geëmancipeerd
Ze kan alles worden, wat zij begeert
En ln vele beroepen staat de man
Defensief op 't tweede plan
Maar-
Wat de vrouwen ook beweren
't Zijn nog steeds de heren
Die de mode decreteren
En 't ls nog steeds de man
Die alle grillen betalen kan.
JAN TERGOUW.
drie eerste dagen van de volgende weck
door te komen cn z'n winkelier en dicna
vrouw prettige dagen toewensen. En als
de drie dagen om zijn, komt hy weer in
de vertrouwde winkel en ziet z'n leveran
cier met gebruind hoofd, uitgerust van de
vermoeienissen der laatste drukke er
rompslompige maanden achter de toon
bank aan het werk. Als zo de houding van
iedere klant was. zouden de sigarenwin
kelier# mef een gerust hart door de bossen
kunnen trekken en aan het strand kunnen
zonnen. Want zü'weten dat ze a.s. Donder
dag hun vertrouwd# klanten weer in hun
winkel zullen zien en dat zy in de vrije
dagen geen inkomsten hebben gederfd.
Ook voor de sigarenwinkeliers, die niet
willen sluiten of later vacantie willen
nemen, zou er niets van de normale toe
stand veranderen.
Maar het publiek zoekt® nu éénmaal
graag z'n gemak, vergee) wat rokertjes
vooruit te nemen en gaat naar de winkel,
die de deuren de komende dagen niet
heeft gesloten. En de eigen sigarenleve-
rancler. die ergens ln de zon ligt te dro
men. ondervindt in z'n portemonnaie de
nadelen van deze gemakzuchtige houding.
Als hy z'n sigarenwinkelier enige pret
tige vrije dagen wil bezorgen .(en wat is
etgeniyk 'n week vacantie?), dan weet de
klant hoe z'n houding moet zijn,
zolang niet alle rokertjesparadijsjes
voor hem gesloten zyn. Die medewerking
mag in de gegeven omstandigheden van
hem worden gevraagd. De huisvrouwen
Juichen het van harte toe, dat de melk-
leveranciers met vacantie gaan en gaan
dc moeite nemen ey paar straten verder
te lopen om bU Ti standplaats melk in
ontvangt te nemen dte hen anders wordt
thuisgebracht. De rokers moeten het van
harte toejuichen, dat hun sigarenwinke
lier eens uit de gewone (vaak zo geest
dodende sleur) komt en zich de moeite
getroosten een pakje shag of sigaretten
meer in te slaan om ervan verzekerd te
zijn dat zU in de vrije dagen van hun
winkelier miss Nicotine kunnen bejube
len met een brandende pyp of sigaret.
Beschouw dat als een kleine gemeen-
schapspllcht!
En voor de sigarenwinkelier! nog deze
suggestie voor het volgend Jaar. Zie het te
regelen, dat niet allen hun zaken sluiten,
maar een gedeelte openbHJft. ala de
anderen met vacantie zUn. Vacantierege-
ling by toerbeurt dus. Dat is ook van uw
kant een welwillende geste voor uw (zo
gemakzuchtige) klantl
Goudse politie tweede
in vierkamp
Van een gisteren hier ter stede gehouden
vierkamp schieten, zwemmen, athletlek,
tussen politiesportverenigineen was ds uit-
slqg: 1 Den Bosch 300'/» punt, S Gouda 278
puntèn, 3 Schiedam 234 punten, 4 Breda
102 punten. Op de onderdelen was Gouda
winnaar bU het schieten. Den Bosch by
athletiek en Schiedam by het zwemmen.
Waterpolo: GoudaBreda 171.
(Buiten verantwoordeiykheld der radactie)
1—1
In de krant las lk, dat een Reeuwijkse
landbouwer nijdig li geworden op Gouda,
omdat hij een bekeuring had gekregen
toen hU «en verkeersovertreding beging.
Uit wraak zei hy voortaan getn var
kens en geen kaas meer te brengen
onze pllpenstad.
Dit zal door my niet te zeer^betreurd
worden, gezien het féit. dat ik Woensdag
ln Reeuwijk, in de afdeling Tempel een
zestal koeien zag lopen op en «nuffeUn
in de vuilnisbelt. Bij infortfiatie bleek mU.
dat ook varkens gelegenheid krUgen d t
terrein te betroden. Ook die boer hoeft
niets meer te leveren aan Gouda.
Ik weet niet welke Instantie hier moet
Ingrijpen, maar ik hoop, dat het anel zal
.«chirt,". GOUWENAAR
DE SPOORWEGEN IN
KINDEROGEN
Honderd negen en twintig
opstellen^ bekroond
Enige weken geleden heeft de verkeers
politie zich tot de Jeugd gewend en deze
week heeft de kinderpolitie, zij het op be
scheidener schaal, dit voorbeeld gevolgd.
Na de lezing met lichtbeelden ln „Kunst
min" over het bedryf der Nederlandse
Spoorwegen was aan de kinderen gevraagd
over het gehoorde een opstelletje te
schrUven. De leerkrachten hebben deze
nagezien en een eerste, tweede en derde
prijs toegekend.
Al die klassen waren uitgenodigd om
gistermiddag op de Markt bU de prijsuit
reiking tegenwoordig te zijn. Niet alle
hadden aan de uitnodiging gehoor gege
ven. Sommige klasten ontbraken geheel op
het appél, andere hadden alleen de prU«-
wlnnaars geituurd.
Toen burgemeester Jamei de microfoon
ter hand nam, kon hy enige honderden
kinderen begroeten, die te zamen vUftien
scholen vertegenwoordigden. HU memo
reerde het doel van deze actie en hoopte,
dat de Jeugd nu van onze Spoorwegen zal
gaan houden. „Mensen, die van elkaar
houden, plagen elkaar niet. Zo moet het
ook zUn tussen Jullie en de Spoorwegen."
Nadat de burgemeester dank had gebrscht
aan de organisatoren en aan allen, die
hadden meegeholpen, beklom de commis
saris van politie, de heer Hess, het po
dium om de prijzen uit te reiken. En dat
waren er heel wat: honderd negen ten
twintig. De eerste prijs bestond uit een
mooi bosk van Cees van der Hoeven: De
veilige weg; de tweede en derde prija uit
platen uit het spoorwegbedrijf: van de
..Arend" tot en met de gestroomlUnde
Dieael.
De directie der Spoorwegen, die ook in
andere plaatsen op-deze manier banden
gelegd heeft tussen het bedrijf en de
jeugd, wacht nog steeds op het opstel, d^t
waard is om met een extra-prijs te wordén
beloond. Misschien zit dat opstel tussen
deze honderd negen en twintig! Hoewel:
de tUd om het te maken was vrij kort. En
wanneer men het resultaat van zo'n
lezing, neergelegd ln een kinderopatel, met
spoorwegogen deskundig gaat bekUken,
dan vrezen we. dat het tegenvalt.
Er zUn zo enige punten, die door vrijwel
alle kinderen zijn gememoreerd: bU „in"
in en „uit" uit; de eerste locomotief heette
de Arend en dan het verhaal van die
hoofdconducteur: deze functionaris hBd
een steentje tegen zijn bril gekregen, dat
door een kwajongen naar de trein was ge
worpen. De man moest een oog missen en
daar de< Spoorwegen geen conducteur kun
nen gebruiken, die niet over twee ogen
beschikt, was hy zUn betrekking kwyt ge
raakt. Dat had op dé jeugd veel indruk
gemaakt.
Pa leest ook
Vele opstellen waren geïllustreerd, an
dere met foto'a versierd. Een had het in
telegramstyi gedaan: wegens gebrek aan
tyd. Merkwaardig waa hoeveel kinderen
hun opdracht uitgevoerd hadden in de
vorm van een verhaal, waarin ze zelf als
handelend persoon optraden.
Natuuriyk hadden ze wel begrepen,
waarover het ging. Daarom stond er trouw
in dq titels: Over onze Spoorwegen of
kortweg: De NB. Een ander legde het
zwaartepunt anders: De film. Er was een
een by. die resoluut er boven zette: een
prettige morgen.
Het is te hopen, dat de heer Antheunlase
(dat was nog eens een grappige man, waa
het oordeel van één der leerlingen) en zyn
staf van die kinderuitingen goede nota
nemen. By het samenatellen van hun le
zingen kunnen ze er hun voordeel mee
doen. En ze moeten niet denken, dat de
invloed van hun optrede beperkt ia
bleven tot de jeugd alleen. Er
opatel, dat zo eindigde:
de uitgang kregen we een spoor
boekje en nog een boekje. Dat laatste zit
vol met mooie foto's. En t zal wel leer
zaam zijn ook. Maar dat weet lk nog niet.
Want tnUn vader zit er alsmaar ln te lezen.
En ala die het uit heeft, dan moet m'n
oudste broer het hebben, zegt hU. Mis
schien kom ik ook nog aan de beurt."
Uit het Goudse H.B.S.-kamp te Huls
horst schrijft dr W. Zuydam ons:
We hebben Woensdag met weemoed ge
constateerd, dat het kamp al voor de
„halfsheid" verstreken was. Dit, en ons
verdere verbaal, zal de gewone lezer niet
erg Interesseren, maar de verslagen van
de Goudse Courant hebben ontboezemin
gen van oud-kampeergenoten uitgelokt.
„Hoe lk vUftien Jaar geleden als Jong
ding mee naar Helmbach ging„De
jolijt van vroeger, die nu onwaarachynlUk
en onbereikbaar UJkt". Als moeder van
drie kinderen wil ze nochtans niet klagen!
Anderen lukt het er nog lets van te
grypen. Als „oud-gedlenden" komen ze
week-enden. Zondagavond vertrekken er
een aantal oudjes, die een week van hun
vacantie hebben opgenomen, om hun taak
opnieuw te aanvaarden. Weggaande zul
len zU omkyken of dit misschien de laat
ste keer zal zUn. En ik - Lk moet het er
kennen zie ze met nog grotw wee
moed gaan. Ze zyn „mijn volk". Eenmaal
la het moment van ophouden daar en dan
zal het stil in myn leven worden, al
schiet er voor my anders nog genoeg over.
Maar wat zoveel jaren een brok van Je
leven is geweest, dat verlaat Je niet zo
makkeiyk. Evenwel, een krachttoer blUft
het, zo'n kamp.
We hebben een heleboel Jong „leuk
spul" erby. Maar lk drijf op de ouderen,
niet alleen bU opbouw en afbraak. BU
hen is onmiddellijk weer de sfeer van
vroegere kampen. Ze zUn er dadelUk „in"
en nemen de nieuwelingen daarin mee.
Best, jong Hollands volk. In 't kamp de
den zU indrukken op, die zU nooit zullen
vergeten. Waar zU heen zwerven en el
kaar ontmoeten, in Afrika, Insulinde, de
West. daar zal het lieve oude vaderland
dlchtbU zUn. Hun kampherinneringen!
Snurk-rhapsodie
Onlangs op de Vérslty, stond daar een
niet meer jonge man voor mU. Ik grab
belde ln mijn geheugen, maar er kwam
niets. „Pit". Ja. Pit. van 't waterkamp !n
*23. Toen kwamen de verhalen! Schate
rend, het hoofd achterover, haalde hU op
hoe ze Chris, dikke Chris, die niets deed
dan alapen en snurken, voorzichtig op 'n
kruiwagen gelegd en op de mesthoop ge
reden hadden. Hoe en wanneer hU weer
binnengekomen waa, wist niemand, maar
'a morgens lag hU er. als van ouds. tussen,
sliep.... en snurkte, 'n OnvergeteiUk
verhaal!
Wat ls dat toch. die leut en losheid, die
„zottigheid", die gewilde ruwheid, die
snedigheid van ^>t>merklng en debat. Zo
los van alles. Dat pakt de Inkomeling su
biet. Daar had Je Gert. Moegezwoegd ln
de zorg voor hele en halve en Ingebeelde
zieken kwam hU uit het Noorden. De
waardigheid van med, docts. waa met het
„officiële" pak verdwenen. HU schoot in
'n broekje en 'n velletje. En daarmede was
het „Gert". Gert.... Gert.... Gert(ze
deden balspel), schalde het over 't veld.
En 't was Gert. die altUd weer de bel
had. soma driehoog onder. HU was kam
peerder geworden, en goed. Ook nog 'n
ander opzicht! HU had, als nieuweling, zijn
liedje op de kist bU de piano gezongen.
Ook verder nog: bU vertrek waa hU wat
kwUtgeraakt. 'n Noodkreet van. 'n moe
der: een overhemd (ln tUd van textlel-
nood). Ja, daar was iets ln de kist „verr
loren gegane goederen". Hoe moederlUke
Congrei voor Vrijzinnig
Christendom
Puzzle-winnaars
De dans op de baleinen is voor de puzze
laars en puzzslaarsters geen experiment
op het alappe koord geweest, tal van
goede inzendingen brachten de oplossing
van het geheim van de waaier. Winnaars
zyn:
prijs van ƒ8: A. M. Nleveld, Turfsingel
70 te Gouda;
prijzen van 2.50: A. 8. van As, Regen-
tesaeplantsoen 21 te Gouds en A. de Jode,
Dorpsstraat K 40 te Moordrecht
De prijzen kunnen aan ons bureau.
Markt 31 worden afgehaald.
Op het internationaal congqea voor VrU-
xinnlg Christendom, dat deze week te Am
sterdam is gehouden heeft prof. Bernard
Laverque van de Universiteit te Parija
Donderdagavond gesproken over Staats
souvereiniteit en internationaal recht in
de wereld na de oorlog. Staatsaouverei-
nlteit op internationaal plan is het recht,
-zo betoogde >pr., van elke nationale ge
meenschap geen gezag boven haar te er
kennen en haar belangen tegenover an
dere naties met alle middelen te verdedi
gen, desnoods met geweld. De moderne
oorlog echter vraagt zo overstelpend indus
trieel materiaal, dat geen natie ter wereld
zich kan verdedigen tegen eventuele aan
vallen van de twee grote machten: Ameri
ka en de Sowjet-Unie, zonder de steun van
een andere macht. Daarnaast zUn de fi
nanciële en economische problemen zo
ingewikkeld geworden, dat volkomen onaf-
hankeiijkheid voor naties tot de onmoge-
tykheden behoort. De absolute souverei-
niteit der naties naar traditionele opvat
ting is bezig te verdwUnen. Maar dit ge
schiedt zo geleldeiyk, dat het niet wordt
bemerkt. Het International* recht staat
tegenover de gedachte van staatssouverei
niteit. Maar het Internationale recht kaïr
zich alleen verwezeniyken, naargelang ds
■taatssouvereiniteit minder en beperkter
wordt. Het internationale recht betekent
economisch een biliyke verdeling van de
elementaire grondstoffen onder de volken,^
in politiek opzicht betekent het bet fede
ralisme, waarbij de afzonderiyke naties
zich gemeenschappelijk onder een politiek
orgaan stellen, waarvan de besluiten be
rusten op de overwegingen van de geza-
meniyke leden. Federalisme en coöperatie
«Un de toepassingen van de geest van het
Christendom.
Zeeverkenner» weer naar
Friesland
Evenals vorig Jaar gaan de Goudse Zee
verkenners een week naar de Friese me
ren. Ze vertrokken gistermiddag per fiets
naar Amsterdam en staken vandaar met
de Lemmer-nachtboot naar Friesland over
om hedenochtend op de fiets te stappen
met sis voorlopig einddoel Sneek.
Hier ligt een tjalk, de „Gudsekop" ge
reed, waarmee de Zeeverkenners hun
tweede tocht door Friesland zullen aan
vangen. De leiding berust bU schipper J.
G. Hekker en stuurman W. de Jong.
Ook ds Cnossen neemt beroep
naar Gouda aan
Ook ds H. M. Cnossen te Breukelen, be
roepen in de na de benoeming van ds
G. Elzenga tot zl^kenhuisprediksnt nieuw
Ingestelde zesde predtkantsplaata, heeft
het beroep naar de Ned. Herv. Gemeente
alhier aangenomen.
Ds Cnossen is geboren in 1819 en werd 23
October 1942 hulpprediker te Amstelveen.
Op 2 Mei 1945 aanvaardde hy het predik
ambt te NUkerk, vanwaar hy 12 Mei 1948
naar zyn tegenwoordige gemeente vertrok.
NAAMSVERANDERING.
De ministeriële verklaring van geen be
swaar is verleend ten aanzien van een
wijziging der statuten van de N.V. J. B.
de Wolff te Gouda, krachtens welke de
naam der vennootschap ia veranderd In
N.V. Aannemingsmaatschappy „Gouda-
Zuid-Holland" (GZH).
EXAMEN HOOFDAKTE.
Te Rotterdam ls geslaagd voor het exa
men hoofdakte (volledig) onze oud-etad-
genote mej. I. J. Arentz. onderwijzeres
te Zuldland.
toewijding en vernuft een samenstel van
stukjes hadden gefantaseerd, wat wer
kelijk uiteen gehaald nog een over
hemd bleek te zyn dat zelfs tot binnen
de broekband reikte.... Het hemd waa
gered. Gert zou weer mee. Maar een
nieuwe taak eiste hem op «p hem wachtte
iets liefs, heel liefs. Gertfgini niet mee.
De sigaar
Wat van 't kampleven verder te ver
tellen? „H ZUn niet Jonge honden", merk
te een bezoeker op, toen 'n «tel aan "ra
votten was. 'n Aparte vreugde is daarbij,
dat er geen moeder by is, om ze op hun
„spullen" attent te maken. Zieken hebben
we niet, behalve 'n tweetal met *wal«»
van vroeger. De dokter verzorgt wat klei
ne wonden, zwachtelt een scheve enkel,
geeft eoma een pilletje. Toch 'n veilig ge
voel in 't kamp.
Vandaag. Vrijdagmorgen. ..zalig weer.
Ze hebben Indrukken uitgewisseld, waar
het „reuze" ls en wsar ieder dus moet ge
weest zyn. De corvee heeft «en mafcke-
ïyke groente, spitskool, en vandaag zullen
we voor 't eerst geen „vlezigheid" heb
ben. Maar er zal een aangemaakte „zju
zyn, substantieel genoeg. De corvee ia voor
vapmorgen met een drietal meisjes ver
sterkt.
Ze lopen met zwarte lintjes naast de
korvee'ere met rood-wlt-blauw. Ze vlo
gen tegen de lamp by de nasr-bed-gaan
contróle. Ze waren niet ln bed. Diep be
teuterd stonden ze ln 't xsklantaarnlicnt,
konden geen reden voor hun zwerven op
geven. Eén morgenkorvee. Hadden ze "t
maar gezegd, de sufferds. Ze hadden ds
slaapzak van 'n jongen dichtgenaaid en
nu wilden ze naast de Jongenatent staande
het succes méébeleven. De leider kon dat
niet „rulkeq". Dus .^doen ze mee!".
ONZE BIOSCOPEN
De moordenaar» ziin onder onz
Retnie-Bioscoo». Na al de problemen
rondom deze film ls de vertoning er van
met enige spanning tegemoet gezien. Heeft
deze film ons iets te zeggen? En wat zal
dat zyn? Goed. ftlmlsch bekeken zal het
wel ln orde zyn. De Duitsers zyn kunste
naar» op dit gebied en zy sullen hén fil
misch gevoel wel niet hebben verloren. In
de wereldfilmproductie kan men toch de
factor Duitsland op den duur niet miaaen.
Maar we verlangen meer. We verlangen
niets meer of minder dan dat er nu eena
eindelijk uit het Ooaten een item komt, die
getuigt van enig begrip voor de nameloze
ellende, die het misdadige nazidom over
de wereld heeft gebracht. We verlangen
andere geluiden dan die van Wllly Lage*,
die beweert wel het Duitse volk als geheel
schuldig te achten, maar die volhoudt ala
individu, als militair, ala dienend onder
deel van het geheel onschuldig te zijn. We
verlangen Iets andera te boren, dan een
opgeblazen verontwaardiging over een
grenscorrectie van een paar vlerkante
kilometer. WU willen niet ln auperleure
minachting de Duitser aan onze voeten
geknield zien, want wy zouden met vreug
de de dag begroeten, waarop het Duitse
volk genezen la van zyn helse machts
waanzin. Wy willen nu eena een Duitser
zien, die doet en leeft als een gewoon
mena, zonder die Duitse sentimentaliteit
en zonder Duits sadisme.
Daarom: geen BrQcknera aan onze deur.
Der Herr Hauptmann ls uit de oorlog
weergekeerd en trok tegeiyk met de uni
form zyn oorlogamentaliteit uit. Op het
Keretfeest by de boom met zUn brandende
kaarsjes spreekt hy zyn personeel toe, ge
voelig en pathetisch. Maar dokter Mertena,
die hem gadeslaat, herinnert zich een
Kerstmis ln Polen. Toen, onder het ver
sleren van de boom, gaf de kapitein
Brückner bevel, de inwoners van een dorp
te liquideren. Mertena roept hem ter ver
antwoording en de heer Brückner
schreeuwt in doodsangst zyn onschuld uit
De man gelooft het natuuriyk ook en dit ia
nu een symptoom van wat men het Duitse
probleem pleegt te noemen. Door zijn
verloofde wordt Mertens er van weerhou
den recht te doen. „We mogen niet zelf
vonnissen", zegt ze. „Maar wel aanklagen."
Deze film is een en al aanklacht. Geen
klacht. Er wordt ons niets alachtoflerlga op
de mouw gespeld, geen beroep op on
deiyden gedaan. Met chirurgische zeker
heid wordt de wond blootgelegd. Dokter
Mertens zwerft als een schim door de
troosteloze puinhopen van de stad, vluch
tend voor zUn herinneringen, vluchtend
voor zUn eigen schuldgevoel.
Doch het scenario kon nog zo goed zijn,
deze schuldbekentenis zou niet tot ons
spreken, ala de regisseur er niet ln ge
slaagd was de werkeiykheld te benaderen.
Wolfgang Staudte heeft de gigantische
ruines als decor gebruikt. Ze geven het
verhaal een ongekehde diepte. Massa-regie
kwam er niet aan ta pas: ln de hele film
spelen maar zes mensen mee van wie Hil-
degard Knef en Ernst Fiachner de hoofd
rollen hebben. Arno Paulaen speelt de ka
pitein Brückner ala de Duitser, zoals wt]
hem kennen: een raadselachtig mengsel
van zorgzame huisvader en patserige mi-
litatrist.
Velen hebben de film geboeid gevolgd:
het was de hartekreet van Wolfgang
Staudte, een van de Duitsers, zoals er ge
lukkig ook zyn.
Zonsondergang
Seheawbarg Blaeeeep. „Zonsonder
gang" la ongetwijfeld een treffende titel
van dit werk, dat men een avonturenfilm
sou kunnen noemen en dat ook wel ls,
maar toch nog wat meer ln zijn bagage
mededraagt, wat er toe leidt, dat de toe
schouwer zeer geboeid de gebeurtenissen
uit bet harde Afrikaanse woeetijnleven
op het witte doeéc volgt By alle spanning,
die hU dit spionnagegeval gaf, heeft de*
regisseur Henry Hathaway er datgene
ingebracht, dat men onder het woord
sfeer verstaat en dat aan deze film een
sterke achtergrond geeft. Die sfeer leeft
door het uitstekende spel va» knappe
acteurs als Bruce Cabot en George San
ders, die gestalte geven san de twee mili
tairen op een eenzame buitenpost, militai
ren, die zijn bezield door een grot*
plichtsbetrachting en sterk staan ln een
vreemde wereld vol mysterieuze dingen
en geluiden. De film staat langdurig op
een stevig voetstuk en daarom ls het jam
mer. dat de regisseur de finishing touch
mist en ln bet zicht van een uitsigkende
prestatie uitglijdt door er een slot ban te
breien, zoala er dertien ln een dbztjn
gaan. Gene Tlemey is de zU in het ver
haal. In het uitgebreid* voorwerk de belde
Journaals, een musical en een Donald
Duck van Walt Disney in befaamde kleu
ren.
Bathing Beauty
Tholla Theater Met recht heeft Tha
lia's directie nog eena gegrepen naar dit
aardige ahowfllmpje. dat misschien by het
warme weer de toeschouwer enig* ver
kwikking zal brengen, omdat een belang
rijk deel van het verhaal zich tn het wa
ter afspeelt Het gaat over een vroitjk,
zingend en dansend zwemetertj* (Esther
Williams), dat in 'deze geschiedenis op het
Zuld-Amerikaanse rhythm* van Xavier
Cugst en zUn orkest of de heldere klanken
van Harry James and hls Music Makers
de berg^van het geluk opzweeft en met
waarin t
een romantisch spelletje speelt,
showproducent die ove-
bonen
rigens voor spek en bonen meedoet, de
„Joker" ia, die altijd op het onverwachte
ogenblik verschijnt Een zomvlg ahowge
valletje dus. dat het beet nog eens gal
doen.