14 Dagen volkomen soldaat
In Nederland en Indonesië
wordt veel leed geleden
Het Lagerhuis zwoegde op
de staalwet
Vestiging landbouwbedrijven in Suriname
Een groots plan uitgewerkt
Gouwenaars werken in
hospitaal van Madioen
Wakers voor het welzijn van
onze veestapel
Bij de Nationale Reserve te Teuge
Export groenten naar
Duitsland gestaakt
Schele hoofdpijn
Ne'nAKKERTJE
Nederlands-Zwitserse
handelsbesprekingen
Beroep op allen dit leed te verzachten
ars van Amsterdam
Raad van Waterstaat
~V
Het Hqgerhriis blijft
Voorlopig 50.000 h.a. in exploitatie
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Do Columbus verovert
Amsterdam
Ontmoeting op helling
van Lawoeberg
AT C~)
AAR.
AN NEER.
Gezondheidsdienst voor dieren
doet belangrijk werk
Goudse Spetters
EERSTE BLAD - PAGINA
ZATERDAG 30 JULI 1S4»
(Eigen reportage)
'TUSSEN de bescheiden Aerderijtjes van
A het dorp Teuge bij lApeldoorn, de
meeste met riet gedekt, stlan een aantal
andere met pannendaken.l_Deze laatste
echter, eep erfenis van de TDultsers. heb
ben muren van een halve meter dikte, de
traditionele luiken voor de vensters blij
ken van staal te zijn, zodat men in deze
„pseudo" boerderijen vrijwel veilig is te
gen bominslag. In deze behuizingen nu zijn
de jonge mannen ondergebracht, die hier
telkens in groepen van ca. 250 voor veer
tien dagen komen om practische militaire
oefeningen te houden. Op het ogenblik
nemen in hoofdzaak studenten, aan de
oe^gningen deel. Geschoten wordt er niet,
aldus de kampcommandant, overste S.
Waringa. dat moet gebeuren in hun woon
steden. De jongelui hebben genoegen in
jhet kampleven te Teuge,
Ihoewel er veel van hen
wordt gevergd. Om half zes
's morgens is het reveille,
twee uur later vangen de
oefeningen aan: gymnastiek,
velddienst, marsen, Geleerd
wordt hoe men zich kan
camoufleren, enz. Men be
merkt onmiddellijk, dat
men te doen heeft met vrij
willigers, hup enthousiasme
kent geen grepzen en van
kankeren is geen sprake;
geen minuut van de kost
bare. eigenlijk veel te korte
tijd gaat verloren.
Terecht zei overste Wa
ringa, dat de oefeningen
ritselen van de fouten, doch
het is van belang, dat de
kampbewoners overal „even
aan ruiken", dat ze leren
in groter verband samen te
werken. Jammer genoeg be
tekent het verblijf in het
kamp voor velpn een op
offering; zij boeten daar-
Imede hun vacantie in. Mo
gen de werkgevers daarom
inzien, dat een extra-verlof
hiervoor volkomen gerecht
vaardigd is, zijnde een
In de drie maanden gedurende welke
het kamp ingebruik is, kan men er 1500
man oefenen, veel te weinig goed be
schouwd, als men weet. dat tot nu toe
8000 vrijwilligers zich hebben aangemeld.V
i Overste Th. Stoltz van het Directoraat-
Generaal der Nationale Reserve heeft uit
eengezet wat het doel van deze organisa
tie is. Eind Maart 1948 is men begonnen
met de opbouw. Twee maanlfcn geleden
omvatte de Nationale Reserve 7000, thans
8000 man, dank zij de propaganda. In Maart
j.l. en daarvoor gelden de studenten zich
ir groten getale spontaan beschikbaar en
kon men overgaan tot het vormen van
studentenkorpsen. Den Haag en omliggen-
dé gemeenten vormden zelfs al een batal-
job van ca. 1000 man.
pe bedoeling is de Nationale Reserve
inj te zetten in het Rijk in Europa voor
territoriale verdediging. Thans bestaat
Nationale Reserve slechts uit infante-
(belast met de handhaving van rust
orde in het land), men wil echter ook
kamen tot een afdeling luchtdoelartillerie,
tot een motorkorps, te vormen uit men-
•sep. $jie zich met hun materiaal, motoren
ofl auto's beschikbaar stellen, zowel voor
oefeningen als wanneer het bittere nood
zaak mocht worden. In verband daarmede
wórden besprekingen gevoerd met de ver-
kebrsörganisaties als KNAC en ANWB
ov^r het beschikbaar stellen van motor-
trajctie in vredes- en in oorlogstijd. JDe
grondslagen, welke men nodig acht. zul
len binnenkort aan de ministerraad wor
den voorgelegd.
Wlat de sociale verzorging dezer vrijwilli
gers bij ongevallen op schietbaan of tijdens
oefeningen aangaat, merkte overste Stoltz
op.l dat deze geheel overeenkomstig zijn
met die geldend voor de Koninklijke
Lapdmacht Tot de taken van de NatJbnale
Reserve behoren o.a. de beveiliging van
de nationale bedrijven als mijnen. PTT,
spoorwegen, electriciteits- en gasfabrie
ken, waterleidingen, scheepvaart, empla»
cementen, enz. Het voornemen bestaat ook
afdelingen pontonniers, pionier# en lucht
wachtdienst in het leven te roepen
Helaas Is de vrijwillige aanmelding niet
bevredigend, mocht de vrijwilligerstoe-
loop beneden de verwachting blijven, zal
de vrijwilligheid eventueel worden los
gelaten en zullen o.a. de lichtingen '41 tot
en met '44 worden ingeschakeld. De léef-
tijdsgrens is nu van 18 tot 50 jaar, zo nodig
wordt ze uitgebreid tot 60 jaar.
Onder hen, die de oefeningen gadesloe
gen. bevonden zich ook de Amerikaanse
militaire attaché luitenant kolonel J. F.
Smoller" en zijn Canadese collega, kolonel
H. E. Th. Doucet, alsmede de res. kolonel
B. D. Rijkens, bestuurslid van Ons Leger.
Het Bedrijfschap voor grAenten ei
fruit deelt mede. dat de export van
groenten naar Duitsland vtn heden af tot
nader order is stopglwet, wegens uit
putting van de beschikbare betalings
middelen. Ten aanzien van de export van
fruit op het Juli -contingent ad 540-000
dollar naar Duitsland wordt medegedeelde
dat vandaag, de uiterste datum vaw export
l«. waarbU er speciaal de aandacht van
de exportedrs op wordt gevestigd, dat dr
wagon en autoladingen uiterlijk morgei
de Nederlands-Duitse grens moeten ge
passeerd zijn.
Van camouflage materiaal en wapens voorzien staan
manschappen van de Nationale Reserve gereed voor
het houden van een oefening.
landsbelang.
Synode Oost-Javaanse Kerk
Van 28 Juni—2 Juli kwam voor het
eerst na drie jaar te Malang de Synode
der Oost-Javaanse Kerk in voltallige
vergadering bijeen.
De openingssamenkomst werd bijge
woond door afgevaardigden van de Chi
nese. de Batakse en de Pinksterkerk te
Malang en ook de Prot. Kerk van Oost-
Indonesië en de Ned. Herv. Kerk (verg.
Ned. Zend. Corporaties) waren aanwezig.
Vele onderwerpen kwamen ift uit
voerige bespreking. De voornaamste wa
ren: Bespreking der Kwitang-resolutie
betreffende de wijze van samenwerking
met buitenlandse kerken; het aanwenden
van pogingen om de theologische school
Balewyata een groter plaats te geven in
de Oost-Javaanse gemeenten, teneinde de
band van deze opleiding met de kerk te
verstevigen; het besluit werd genomen
om het officiële contact met de Balikerk
weer te herstellen en het maandblad
Pawartos Ringkess (d i Kort Bericht) van
het secretariaat der Synode voortaan in
groter omvang te doen verschijnen.
De Synode sprak uit, dat zij, in de
zware taak waarvoor zij in de opbouw
van het kerkelijk leven staat, gevoelt,
dat zij in oecumenische verbondenheid
met de andere kerken in de wereld, het
als haar roeping weet om in deze fel be
wogen tijden aan ieder, die in onrust
verkeert, het evangelie van Jezus Christus
te prediken als de enige richtlijn in de
wanorde van deze wereld.
ini n
dé t
de
rip i
OP 2 Augustus zullen te Zürich han
delsbesprekingen aanvangen tussen
Njederland en Zwitserland. De bespre
kingen beogen de vernieuwing van de
bestaande overeenkomst, die op 30
September afloopt. Voorts zullen fi
nanciële aangelegenheden worden be
sproken.
Het Nederlandse Rode Kruis, de Stich
ting „Nederland helpt Indië" dn de Niwin
hebben de handen ineengeslagen en be
ginnen 1 Augustus a s. een postzegel-actie
„Vergeet hen niet", wélke zal voortduren
tot en met 30 September 1949.
In een bijeenkomst te Haarlem heeft
de heer J. H. Vellengg uiteengezet wat
de bedoeling is van deze actie. Spr. wees
o.a. op de betekenis van de verkoop der
Pro Juventute-zegels in Zwitserland,
waarbij de verkoop van onze toch zo
populaire Kind£rzegels wel zeer rngünstig
afsteekt. Men schijnt hier te lande nog niet
voldoende overtuigd te zijn van de waar
heid, dat vele kleintjes één grote maken.
De volgende cijfers spreken voor zich
zelf. Als van de 10 millioen Nederlanders
de helft, dus 5 millioen in Augustus en
September één brief of briefkaart fran-
kerén met een „Vergeet-hen-niet-zegel
met 4 cent bijslag, zou dit voor het goede
doel: het lenigen van de nood in Indië
en hier te lande, ƒ200.000 opbVengen! En
zou het een bezwaar zijn eens per week
zo'n zegel te gebruiken? Men moet zelf
maar eens uitrekenen welk bedrag dan
voer het goede doel beschikbaar zou
komen; hoeveel leed verzacht zou kun
nen worden.
De zegels worden in de volgende waar
den utgegeven: frankperwaarde 2 ct, bij
slag 3 ct.6 ct. bijslag 4 ct.; 10 ct. bijslag
5 ct. en 30 ct. bijslag 10 ct Een serie met
frankeerwaarde 48 cent kost düs 70 cent.
De „Vergeet-hen-niet"-postzegels zijn
ontworpen door de schilder Chris de
Moor, zij verschillen in kleur en waarde,
doch op alle komt de afbeelding in geel
voor van de Helianthus, zonnebloem. Tot
Januari 1951 zijn zij geldig als frankeer
zegels.
De opbrengst van de bijslag komt geheel
ten bate van het goede doel, liever gezegd
voof de goede doeleinden.
Het Rode Kruis houdt zich bijv. bezig
met het bestrijden van de afschuwelijke
'Icllla notering van de Ver. e, d. Effectenhandel
VRIJDAG 29 JU LI
ged. en bled. ged. en leten bieden laten
AjCTlEVE FONDSEN
AANDELEN
LAATSTE NOTERINGEN
V.K. Baden
Bank A 79'/» 78'/<
Handbk A 110 H2t
Nd-Handtll aA I49'/< 150
AKüj 170'/» 170»/
Kol j
N-l 1
Bergb&Jur A 317
Berkö Pat A lll'/rf
Calve Delft cA l60'/<t
Centr Sulk A174
Fokker A 152+
GeWdr Pap A «77»
KNHoogov cA 190
LeVeif Bros cA 258' i
3l9t
114f
159
147'/«
1888
60-1/»
Ned Ford A 265
Ned Kabel A<29i' >t
Philip» A 233'
Wlitoo-FUen A 165f
Bllllton le A 463
BUllton 2e r A 340
Dordt Petr A28i'«
Kon Petr A 305'/»
Moeara En A 540
Amat Rub A 135*
Bandar Rub A 123'
Deli Bat Rb A 92t
Kend Lemboe 73*
Lampong Sum 33' if
Majang Ld A 58
W Noort PI A 31'/e
O-Java Rubb 49+
166
340
281»/«
305-1
530'
136'/»
123'/«t
92' »t
73"«t
33'/«
59»/«
31
Oostk De eA 94
Serbadt Rb
A 53
54*
Stlau Sum
A 41 4
42
Sum RuÖb
A 70*
VerlndCult
A 48'
49*
Holl Amlljn
A 151'
152' 4
JavaCfilJap
A 153'
155
KNSM NBz
A 124+
1241 4
Kon Paket
A 154'
155
Nd Schv U
A 152' 153'
Ommeren Sch 168§
169
Rott Lloyd
A 140' 4
145+
StMiiNederl
A 161'
162
Handv Amat A 155'
156J/i
Java Cult
A 77
80t
N-I Sulk U
A 88
88'/»
VerVoratC
A 40'»f
41
Dell-BatM
A 130+
130'
Dell-Mtscb
A 148
148
Senembah
A 132'
131
DIVERSEN
Mflller C NB 157
VRIJDAG 29 JULI
Staatsleningen
Nedeiilabd
f 1900 '47 31-2 97' 988
21000 47 2 106»/« 106'/.
Invest Cert 2 98' 9BA§
1000 NWS 21 80H 807»
100 Spearc aèioo+it ioo+i1
NlflOÖÖ 27 A 2 95A 95 A
Inaehrtfvlag Grootbeek
Ned IMS S 97Hit 87H
I OBLIGATES
Rott Hyp 8ê 99'/»
Rott Schbp 81 997.
BerghA Ju* *i 103'
Bit Petr M 3» 103'
Amat Ol 100 8 129' -
I AANDELEN
Amat Bank A 160'
Holl BVocA 201
i.'?* 111»
100'/4
99
103'
103 A
129
160t
Mierlo Zn A118
Rott Bpmk A 169'
BjlCona A 164'
j CO A 62'
tfacb A 145+
Htbl39'/4
118
139' i
Gouda A p K A 165
Helnek'aB A173*
Holl Kunatal A 185+
IntGewBet A128".
Int Viscose A 143
Kempkea If A 77*
KwattaChoc A 191
Meelfa NB CA221
Ned GlatSp A 321
Nyraa A 232'
Schelde NB A 113
Stokvia A150
Werkapoor A137+
WUera Iod A 207'/»
Aniem NB A 88
N-Ind Gai A 99'/»+
IntCr&Hnd A 172
LlndeTevet A 137-
Albert Heljo A 187*
GeEw&Wh A 157
NMÜ Watvla 111* «t
Thorns Ha* A 138'
Dell Spoor 57'U
NI Spoor A 25'4
Sem Cherlb A 10
144
77*
192
2251
326'/»
231»/4
114
150
137'
209*1*
89
99'/»
174t
138+
188'/4
154
111'/»
Prolongatie
2'/« 2'/»
CERTIFICATEN VAN
AMERIK. AANDELEN
Am Hide At L
3»/«*
3'»*
Am Smelt Raf
46' 4*
^6'
Anaconda C
28' 4*
28'.*
Bethlehem St
83'.*
84*
Geo Motor»
62s/41
62'
lot Nickel
28'
287.*
Kennecott C
48' 4
48"
Rep Steel C
19'
19'/.*
Un St Steel
70
69V,*
Am Weterw
22»/«*
22'/.*
Cit Serv Cmo
48 »f
48'/»+
lot Tel St Tel
8*
t8*
Cont OH Cy
57'/»*
57'
Mid Cootloent
417,*
42'/.*
36'/»+
Shell Union
36t
Tide Wat Aie
21'/i*
22'/«*
Int Rubb Cy
Balt&Ohlo Sp
7»'«*
7'/.*
Miss Kans Tex
2'/«*
2:
N-Y Centi*Rr
9*"
9*
Pennaylv Rallr
13'/.*
14+
,37V
38*
South Hailw
287»
29*
Canad Paclf
ll'V
ll'/i
Studebek Crp
22'/»*
22
LUSTELOOS. DOCH PRIJSHOUDEND
laterdamae effectenbeurs had Vrijdag een doods verloop. De ondertoon van de
markt! blijft echtfr v§st, zulks in tegenstelling tot vorig jaar, toen in het vacantieseizoen
de koersen méér afbrokkelden dan thans. Handel was er zo goed als niet. De overeen?
komst inzake het „staakt het vuren" was aan het grote publiek nog niet genoeg bekend.
Eetl enkel ordertje om een cultuurfonds op een hogere koers dan de geldendé te verko
pen, Hap er op duiden, dat deze overeenkomst als éeA lichtpunt wordt beschouwd.
Aanstaande Maandag zal wel Ieren welke waarde het beleggend publiek aan deze
ireénkomst toekent.
ziekte frantbosia in Indonesië, heeft een
bloedtransfusiedienst en bevordert huis
vlijt voor hospitaal-patiënten; de Stichting
„Nederland helpt Indië" verleent in de
ruimste zin des woords steun aan Indië,
aan Nederlanders. Nederlandse onder
danen en andere ingezetenen, die in Indië
wonen of er na 1940 gewoond hebben,
overal waar nood heerst en de regering
die nood niet voldoende lenigen kan. Zo
wordt hulp verleend aan gerepatrieerden,
bij debarkaties worden welkomstpakket
ten uitgereikt; de grootste kledingnood
wordt gelenigd Gedurende 3 jaar zijn 24
bedden ter beschikking gesteld van tJb.c.-
patiënten uit Indonesië, in het Nederlands
Sanatorium te Davos, relief zendingen
worden naar Indonesië gestuurd, enz Het
vele goede, dat de Niwin doet, behoeft
geen nadere uiteenzetting. En om dit alles
nog op groter schaal te kunnen doen is
men thans de postzegel-actie begonnen.
Moge iedere Nederlander het zijne er toe
bijdragen om de actie tot een succes te
maken.
Na afloop van de conferentie werd .een
bezoek gebracht aan de fa. Enschedé,
waar o.a. de zegels werden getoond en
het drukken ervan werd toegelicht.
Bij de Tweede Kamer Is Ingediend een
ontwerp van wet tot „Wljzigirtg van de
Waterstaatswet 1900 (instelling Raad van
de Waterstaat)."
DP samenstelling der maatschappij wordt
atceds mepr ingewikkeld en het verhangen
om*cen waterstaataprobleem van hoe lan
ger hoe meer zijden te# belichten stepds
groter, de onderlinge samenhang vat\ ver
schillende vraagstukken treedt voortdu
rend meer aan de dag.
Dit maakt, dat de behoefte aan een ge
zaghebbende. centrale adviesinstantie, die
het gehele gebied van de Waterstaat kan
overzien en gedifferentieerde organen
bestrijkt, thans sterker wordt gevoeld.
De omstandigheid, dat zich thans op het
gebied van de waterstaat een samenstel
van uitermate belangrijke vraagstukken
voordoet, dat in de nabije toekomst om
oplossing vraagt, maakt dé instelling van
een dergelijk orgaan, meer dan voorheen,
nodig.
Als voorbeeld diene het vraagstuk) van
de zoetwatefvoorziening
Enerzijds zullen werken hioeten worden
uitgevoerd ter verdeling van de beperkte
hoeveelheid zoetwater, die ons land van
Rijn en Maas ontvangt.'Ook moet de toe
nemende verzilting van de benedenloop
der rivieren in Zuid-Holland worden tot
staan gebracht en zo mogelijk terugge
drongen, willen niet land- en tuinbouw
aldaar de noodlottige gevolgen der ver
zilting ondervinden. f
Verdér brengen de door afzetting var\
sedimenten steeds voortgaande verande
ringen in het deltagebied van Rijn, Maas
en Schelde, met als gevolg daarvan in
poldering en wijzigingen In het regime
der rivieren de noodzaak van dijksverzwa-
ring tegen de hoger oplopende stormvloe
den met zich. Ook andere factoren zijn
hier in het spel. die verhoging van de
waterkeringen wenselijk maken. Een en
ander heeft, gelijk bekend, er toe geleid,
plannen in overweging te nemen, die wij
ziging van de waterverdeling over de drie
Rijntakken beogen, waarbij Nederrijn en
Lek gekanaliseerd worden en de zomer*-
afvoeren van de IJsel worden verhoogd.
Voorts wordt overwogen enige riviertak-
ken tussen de Zuid-Hollandse eilanden af
te sluiten eri hierdoor behalve verkorting
van de hoofdwaterkering en vermindering
van de per getij binnenwaarts stromend?
hoeveelheid zout water tevens een grote
zoetwaterboezem te vormen, terwijl mede
wordt nagestreefd een groter deel van het
van de Waal afkomstige zoetwater langs
de Waterweg af te voeren, waarmede ri-
vierwerken op het Hollandsch Diep en
verder benedenwaarts samenhangen.
nms bl
onvetmuilvbaar
(Van onze Lciidense «correspondent.)
"LIET BRITSE
J--*- rumble nac*hti
Minister Joekes bewees de constructeur
van de miniatuur-trein, welke op de
tentoonstelling Gouden Handen te Ede
in uol bedrijf is, de hoge eer een rit over
het terrein te maken.
IUIS heeft twee
|ed aan debat
het ontwerp voor de nationalisatie
van de staalnijverheid. E«i van de rede
nen voor deze parlementaire nachtbra-
kerij was het vboruitzlcht# van de bank-
vacantiedag (de eerste -Maandag In
Augustus) die ook de ledeM van* het La
gerhuis liever niet wildcn%ils$sn
andere, en belangrijkere, reden
de regering het ontwerp staalwët
wijzigd tot wet wil verheffen vóór
einde van haar bestuurstijd, dat k<
de zomer van het volgend jaar.
dan die haast? zou men willet
Het antwoord daarop ligt in de gangs
zaken waarbij een wetsontwerp tof
wordt bevorderd.
Het Lagerhuis heeft dit óntwerp
lang geleden goedgekeurd. Maar het
gerhuis, dat het daarna In behandellrti
nam, heeft er veranderingen in aange
bracht, die de regering en haar Labour-
meerderheid in het Lagerhuis niet wen
sen. Het voornaamste voorstel van het
Hogerhuis was dst de overgang van de
staalnijverheid In staatsbeheer zou wor
den uitgesteld van 1 Mei 1950 (de dag
van het regeringsontwerp) tot 1 Juli 1951,
dus tot na de verkiezingen weer de over
winning zou behalen. Want als de Conser
vatieven aan het bewind komen wordt
die hele nationalisatie van de staalnijver
heid afgedankt
In deze zaak staan de regering en de
oppositie zeer fel tegenover elkaar De
Conservatieven schrijven aan de regering
allerlei slechte voornemens toe. o a. dat
ze met de welvaart van dat machtige be
drijf het wankelend gebouw flfcn haar
socialisme overeind zou willen houden Er
wordt op gewézen dat er niet de minste
aanleiding bestaat voor het nationaliseren
van dit bloeiden bedrijf. Zijn reeds hoge
productie gaat voort te stijgen. De werk
lieden er in ontvangen zeer hoge lonen.
Arbeidsgeschillen zijn er in geen jaren
voorgekomen. Deze gunstige toestand
wordt dan vergeleken met die In de reeds
genationaliseerde bedrijven, die soms met
zwaar verlies jverken. waarin de voort
brenging alles te wensen overlaat en waar
wrijving tussen de arbeiders en de hoge
ambtenaren, die hun bazen zijn, aan de
orde van de dag is.
Hardnekkige strijd
De grote regeringsmeerderheid ln het
het Hogerhuis voorgestelde veranderlS
gen uit het ontwerp zullen worden ul
schrapt. Aldus gereinigd van conaervT
Jeve smetten gaat het dan weer n.£
het Hogerhuis terug, dat zich niet gewon
nen zal geven en alle of dc belangrijkst»
amendementen weer zal Invoegen. Zu k
een spel kan niet tof. ln lengte Vin
dagen worden voortgeüt. Vroeger kon h»t
Hogerhuis met dit spel het van Kracht
worden van een wet twee Jaar opechor.
ten De Labourregering heeft dit conatl!
tutloneel recht tot één Jaar bekort, alle
maal om de staalwet. Nu kan het ontwen
wet worden enige weken voordat La
bours bestuurstermijn afloopt. Eerat cm
nieuw parlement of regering zullen aan de
toepassing kunnen beginnen. Het hamt
dus af i'an de politieke samenstelling van
het volgend Lagerhuis of de staalindustria
al of niet onder staatsbeheer zal komen
Minister Strauss had tn die zwoele
nachten de zwaarste taak Hij ls de gee».
telijke vader van het ontwerp en hii
moest bijna voortdurend op zijn post zijn
om het debat aan regeringskant te lal
den De sprekers van de tegenpartij kon
den elkaar afwisselen en op het terrai
wan de rivier een luchtje gaan scheppen.
<y een dutje gaan doen. Het was a;o warm
«►.1 vele volksvertegenwoordigers hun
boordje hadden afgedaahen lichte pantof-
fels hadden aangetrokken. VrouwelHk»
parlementsleden hielden zich wakker mat
thee en eau de cologne.
Het HoRc+tauifl heeft zich Donderdaa-
avond met 103^tegen 29 stemmen uitge
sproken voor handhaving van zijn els. dat
uitvoering van het wetsontwerp van da
Labourregering tot nationalisering van
de Britse staalindustrie uitgesteld til
worden tot na de algemene verkiezlngan
van volgend jaar Lord Salisbury da
leider van de oppositie, zei. dat men van
de andere door het Lagerhuis verworpen
amendementen zou afzien.
Woensdag j.l. is op het departement van Overzeese Gebiedsdelen de stichtingsacte
gepasseerd van de „Stichting voor de orftwlkkeling van de mechanische landbouw in
Suriname".
Na de oorlog bestond onder een groep Nederlandse boeren grote belangstelling voor
emigratie naar Suriname. Een commissie van boeren vertrok naar Suriname met een
regeringsopdracht om de mogelijkheden 'tot vestiging van Nederlandse bogren in
Suriname te onderzoeken. Het rapport, dat deze commissie na terugkeer in Nederland
uitbracht, achtte de regering te optimistisch. Bovendien had de commissie de aan
gelegenheid te uitsluitend van Nederlands standpunt uit bezien. Vervolgens heeft de
regering, op grond van de eerste onderzoekingen, een nieuwe commissie uitgezonden
onder leiding van prof. Eijsvogel, die met een lijvig rapport terugkeerde. Deze com
missie kwam tot de conclusie, dat het mógelijk is de Surinaamse landbouw te ontwik
kelen en dé mogelijkheid te scheppen tot stichting van een aantal landbouwbedrijven,
zowel voor Nederlanders als voor Surinamers en wellicht ook voor Indo-Europeanen.
geen noodzakelijk is voor het behoud van
de vruchtbaarheid van de grond.
De commissie heeft gezocht naar ge
schikte gronden voor deze j landbouw
bedrijven en kwam tot de conclusie, dat
alleen de kuststrook hiervoor geschikt
was. Het betreft hie* een oppervlakte van
ongeveer eeh millioen hectaren. Men rrvoet
hier met inpoldering werken. Het grote
brobleem is echter: de juiste regeling van
de waterstand. In dit gebied valt soms
overvloedige regen, terwijl het niet mo
gelijk is door onderbemaling het over
vloedige water af te voeren, aarigezien de
kleilaag te dik en te vast is.
Gemechaniseerde bedrijven
Een uitvoerig plan hiertoe werd door de
commissie opgesteld. Het voorzag in
stichctfng van verschillende typen van
boerderijen. De bedrijfsgrootte werd be
paald op 80 hectaren voor vestiging van
boeren in gezinsverband en voor' een ge
mechaniseerd bedrijf. Daarnaast werden
ook bedrijven geprojecteerd van resp. 25,
15 en 8 hectaren (dit laatste type niet ge
mechaniseerd). De bedrijven zoudeh dan
gesplitst moetep worden in twee delen,
eén landbouw eii een veeteeltgedeelte, het-
583-84 Onder een dikke boom-vonden
ze gelukkig voorlopig 'n droog plaatsje-
Terwijl de regen neerviel met djkke
atralen. jonden ze onder de brede bla
dertakken tamelijk 4roo8
Hun goede humeur hadden ze niet ver
loren- Nou je. ze-waren wel 'n. beetje nat
geworden, maar flinke jongens zuilen heu*
van 'n regenbuitje niet smelten!
De regen viel zo dich,t neer nu, dat 't
wel een gordijn leek. En opeens klonk
'n stem daa+ opzij van hen
Helajullie kunt beter hief'komen
schuilen! Die boom gaat dadelijk toch
doordruppelen!
Ze .keken elkaar aan. Wie riep daar?
De dichte regen maakte, dat ze de pige-
naar van die atem niet konden ontdek-
ken. x
Maar toen de regen 'n ietsje minder
werd, zagen ze op 'n afstandje een tent
staan, zo'n mooie, echte kampeertent. Èn
voor die tent, lekker droog en beschut
onder het opgeslagen zeil, zat een jonge
man met 'n pijp.
Vooruit, kom maar gerust hier schui
len! lachte hij. Hier .is plaats genoeg,
hoor!
Voorts zal voor rijstbouw op geregelde
tijden kunstmatige bevloeiing rtodip, »ijn.
Op de vraag, welke gewassen voor deze
bedrijven in aanmerking zullen komen,
antwoordde de commissie: in de eerste
plaats rijst, voorts nog mais, sojabonen en
andere peulvruchten. Volgens het door de
commissie ontworpen plan zal begonnen
moeten worden met boerderijen van 80
hectaren. De bedrijven zull(en zoveel moge
lijk gemechaniseerd moeten worden, ge
zien het bestaande tekort aan arbeids
krachten. Ter aanvulling van de gezins-
arbeid op de boerderijen zal voor de
drukke perioden een centrale van land
bouwmachines worden opgericht, waar de
boeren zich kunnen vervoegen, wanneer de
gezinskrachten tekoft schieten of te zwaar
belaèt zouden wordlen.
De kosten
De voor dit plan berahmde kosten be
dragen 10 millioen Surinaamse gulden voor
het eerste deel (een polder van 500 hect
aren met 64 bedrijven ven bruto 80 hect
aren). Hierbij zijn niet inbegrepen de uit
gaven voor het bouwfrt vap kerken en
scholen, ont6panningsgê'legenheden en der
gelijke.
Dit plan is vervolgens door minister
Gëtzen voorgelegd ter advies aan een
commissie ad hoc. die speciaal de finan
ciering en organisatie van de uitvoering
moest bezen. Deze commssle. onder lei
ding van ir Staf, acht het plan uitvoer
baar. Boerderijen van 80 hectaren werden
als eerste project genomen, waardoor dus
gelegenheid zou komen tot vestiging van
64 Nederlandse boeren ln Suriname.
Wat de organisatie betreft heeft de
commissie-Staf een vergelijking getroffen
met de No9rd-Oost-Polder.. Het plan is
gebaseerd op 50.000 hectaren, eventueel
uit te breiden tot 100.000 of jelfs op de
lange duur en bij gebleken succes tot
200.000 heétafen. Vodrlopig zal echter wor-
den begonnen met 5000 hectaren, waarbij
dan het bouwen "Van winkels, scholen, ker
ken ènz. is opgenomen. De uitkomsten
voor deze bedrijven schatte de commissie
op 9900 gulden er boerderij per jrfar, niet
hoog, vergeleken bij bedrijven van de
zelfde grootte in Nederland.
De kosten voor dit eerste project (van
vijfduizend hectaren) werdefi beraamd op
18'/» millioen gulden, Van dit bedrag komt
2'/»millioen uit het Welvaartsfonds. De
boeren zelf zullen kapitaal van 50.QP0 per
boerderij moeten verschaffen (voor de be-
drijfsinventaris). De overige gelden zullen
moeten Worden verschaft door leningen bij
internationale banken (in dollars), waar
over al besprekingen zijn gevoerd. In Ne
derland zal 5.7 millioen gulden moeten
worden geleend, waartoe men o.m. d? boe
renleenbanken bereid hoopt te vinden.
De Nederlandse regering zal zich voor
de geldleningen garant stellen. Hiertoe is
besloten op advies van de commissie-
Staf door de ministers Lieftinck, Gótzen
en Mansholt, 'met de motivering, dat dit
een plan van nationale, strekking ls.
Van bevoegde zijde verklaarde men nog,
dat de emlgratiemogelijkheden krachtens
dit plan voor Nedérjandse boeren voorlo
pig nog zeer gering zijn.
Voorafgegaan door drie en ccvoled door
twee motorrijders van de marechaussee
stoof gistermorgen adnjiraal Richard L
Lonally, commandant van de Amerikaanse
vlooteenhcden in dc Oostelijke Atlantische
Oceaan en de Middellandse Zee. door de
Amsterdamse straten op weg naar Dei)
Haag Enkele uren later meerde zijn vlag.
geschip, d* zware Amerikaanse kruiser
Columbus aan de Sumatrakadc bij de
Stoomvaart Maatschappij Nederland, op
de plaats waar gewoonlijk Nederlnndi
trots, het m s. Oranje meert.
De Columbus is ruim 30 meter langer
dan de Oranje, zodat de gehele kade
thans wordt afgeschermd door een grote
grijze massa. Het is een machtig, maar
tegelijk zeer fraai schip deze zwaar be
wapende zeereus. Dreigend steken de
negen 8-inches kanons. en de vele mitrail
leurs hun lopen in de lucht.
Een- drukke ferrydienst tussen de kade
en de wal achter het Centraal Station
voert de Amerikaanse Jantjes in grote
massa er zijn er ruim duizend aan
boord naar de stad, waar zij zonder
twijfel van harte welkom worden ge
heten. Inmiddels kunnen de Amsterdam
mers een tegenbezoek brengen Zondag ffl
Maandag, des middags tussen halftwee
cn halfvijf, waarbij zij om k rt over
twee een demonstratie kunnen bilwonen
met de helicoptère aan boord, welke de
plaats heeft ingenomen van de oorspron
kelijke vier verkenningsvliegtuigen
Ruim 17.500 ton water verplaatst deze
bodem, de brug, het hart v3ti het schip
is hoger dan het gebouw van de Mij Ne
derland aan de kop van de kade. En is
men eenmaal op het dek, dan con
stateert men eerst recht welk een inge
nieus bouwwerk deze marhtige reus ls.
Tot Woensdag a s. zal het schip ln de
Amsterdamse haven blijven, waarna het
naar Plymouth zal opstomen In de tus
sentijd wacht officieren cn manschappen
een druk programma Er staan tal van
officiële ontvangsten, bezoeken en sport-
ontmoetingen op de lijst.
Minister Schokking ontvangt
Amerikaans admiraal
Minister mr W. F. Schokking ontving
heden de Amerikaanse admiraal Conolly,
bevelhebber der Amerikaanse zeestrijd
krachten op de Atlantische Oceaan en in
de Middellandse Zee. Dr Hermart Baruch,
ambassadeur der V S. begeleidde admi
raal Conolly, tot wiens gevolg zijn chef
staf captain McLean jr behoorde.
Bij de ontvangst op liet departement
waren de staatssecretaris van Marine» H.
C. W Moorman en de bevelhebber der
zeestrijdkrachten en chef van dc Marine
staf, jhr E J. van Holthe. aanwezig.
Na dit bezoek, dat van korte duur was,
hebben minister Schokking, admiraal
Conolly en de hem begeleidende officie
ren geluncht ten huize van de ambassa
deur.
ESPERANTO OF ENGELS?
Het i« niet juist om te vragen of de
wereldhulptaal Esperanto beter ls dan bij
voorbeeld het Engels, aldus de bekende
esperantist dr W. Mandors, want men kan
geert twee objecten vergelijken, waarvan
het/5oel niet gelijk ls. Een kunsttaal ls op
zettelijk gemaakt voor Internationaal ge
bruik en het Engels ls ontstaan om de om-
gang met stamgenoten mogelijk te maken.
Vooral voor taalliefhebbers, die critiek
op Esperanto uitoefenen, is het wel van
belang de doelstellingen streng gescheiden
te houden. Ook ln Esperanto zijn in taai
opzicht veel eigenschappen te appreciëren.
De ontwikkelingsgang van een /latuurlijke
taal is nationaal, de ontwikkelingsgang
van een samengestelde taal internationaal
Alleen ala hulp.
De vraag moet anders gesteld worden,
zegt dr Manders. bijvoorbeeld: Is Esperan
to beter dan Engels om als internationale
taal Je fungeren? En op die vraag kunnen
we volmondig bevestigend antwoorden.
Een natiönale taal kan niet door Esperan
to vervangen worden, want een nationale
taal is meer dan een middel om de gedach
ten kenbaar te maken. Een nationale taal
verbindt ons met ons nationale karakter
en onze volkscultuur. Als wij onze taal
wegdeden zouden wij ook éen deel vah
onze cultuur wegdoen.
Een universele hulptaal heeft ten doel
een uitdrukkingsmiddel te zijn voor »!»e
internationale behoeften, maar niet' voor
de opvattingen, die eigen zijn aan een of
a-nder volij*
Een van de belahgrijkste motjeven,
waarom de nationale talen de mindere «ün
van het Esperanto als Internationale.hulp
talen. Is. -dat zij op hetzelfde ogenblik als
nationale talen veel in zich hebben, dat
het karakter, de cultuur en zelfs de hls-
tprle weerspiegelt, maar dat diezelfde
elementen ballast zijn vpor een Interna
tionale taal. Evengoed is Ésperanto Piet
geschikt als nationale taal. omdat ef dan
veel overbodigs Ingevoerd zou worden en
jtpuden vele natiën op dezelfde wijze han
delen, dan zou het eindresultaat
chaos zijn.
La Kvar Delegitoj.
ZATERDAG 30 JULI 1849.
GpüDSCHE COURANT.
TWEEDE BLAD - PAGINA 1.
BATAVIASE BRIEF No. 203
tf/E WAREN de vorige keer in Madioen
W gebleven, met een kort uitstapje naar
Krawang. We gaan nu naar Madioen terug,
waar we ankeren bij de luitenant Mig
hout. die ons van zijn verdere Goudse
contacten wil vertellen-. Allright, Mig
hout. over to you.
Er sljn nog meer Gouwenaars of
misschien moet ik hen ex-Gouwenaars
noemen, maar zo nauw nemen we het niet
in de spoorwegstad. n.l. dokter Simon
en ds Albada. die beiden niet meer in
Gouda domiciliëren maar toch nauwe be
trekkingen met Gouda hebben onderhou
den en al» zodanig zeker geen onbeken
den zijn Dokter Simon is chirurg in hét-
zelfde veldhospitaal, waar wij in de vo
rige Batavidse brief al Boekamp. Doeland
en Meeuwaen aantroffen. Hoe zit dat
eigenlijk: wordt dat Madioense veldhospi
taal uitsluitend door Gouwenaars gedre
ven? Ja. zegt Mighout. het is daar een
echter Goudse „kliek". Dokter Simon Is
de zoon van ds Simon, oud-predikant van
de Lutherse Gemeente in Gouda, van
wie ik nog m'n religieuze scholing heb
ontvangen. Dokter Simon en luitenant
Mighout zitten zelfs in dezelfde militaire
mess en hebben dus talloze malen de ge
legenheid gehad om oude Goudse herin
neringen op te halen. En ik ben er zeker
van, dat dit pr«tlge praajt-uren moeten
zijn geweest. Ik ben zelf oók sterk in het
ophalen van oude Goudse herinneringen,
zodra ik er op een contict-avond met
Gpudse vrienden de kans toe krijg. In
tussen spreek Ik bij deze de hoop uit dat
dokter Simon nog eens in Batavia zal ko
men. opdat we eens met elkaar kunnen
praten. Ik wil ln die Goudse herinnerin
gen van hem en Mighout bepaald wel
delen.
Ds Albada is nog maar kort in Indo
nesië. Hij is veldprediker bij het 422e
bataljon infanterie en is eigenlijk gele
gerd in het plaatsje Ponogoro. ten Zui
den van Madioen. Luitenant Mighout ziet
hem heel dikwijls, wanneer hij met z'n
wagens overal door het brigade-vak
zwerft. Daarbij doet hij geregeld Ponogoro
Buren
Dan nog een oude bekende Goudse
raam. van m'n vroegste kennissen in In
donesië. Het is Joop Hoonhout uit De la
Reylaan. gelijk met Doeland uitgekomen.
Zo ziet U maar, hoe men zich kan ver
gissen. want de naam Hoonhout is al veel
eerder voorgekomen in de Goudse ge
schiedenis ln Indonesië en deze Hoonhout
moet dus een volgende zijn. Hii zit ook
bij de 42e hulpverbandplaats, de a.s. mees
ters van het veldhospitaal. Toen-ie dr!e
dagen in Indonesië was. kwam Mighout.
die ook in de De la Reylaan woont, hem
tegen en heeft hem ln een jeep de stad
Madioen laten zien. Joop is een oude speel
makker van Mighout en men kan dus wel
nagaan, dat de Jongelui banjak (veel) ple
zier hebben gehad en elkander heel wat
hadden te vertellen.
De zevende Gouwenaar in Madioen is
Jan Boer uit de Lange Dwarsstraat. Jan
ls ingedeeld bij het 421e Bataljon Infan
terie (ik wist niet. dat het Nederlandse
leger zo verschrikkelijk veel bataljons
haden ls chauffeur op een drieton
ner. een bekend Gouds beroep in Indo
nesië-Als zodanig heeft Mighout Jan
Boer al ettelijke malen mee gehad in een
convooi. daj naar <*c een an<tere bui
tenpost moest. Mighout heeft echter nooit
geweten, dat Jan Boer een Gouwenaar
was. tot zijn convooi enige weken geleden
ergens op de hellingen van de Lawoe-berg
halt moest houden, omdat een van de
wagens een lekke band had gekregen. Er
stond toen een groepje manschappen bij
elkaar te praten, bij wie Mighout en
Boer die toen eensklaps tot de conclusie
kwamen, dat ze stadgenoten waren.
Oh en Mighout is er van overtuigd, dat
er'notg meer Gouwenaars in Madioen en
omgeving rondkuieren. die hij vandaag of
morgen voor ons hoopt te „ontdekken".
Mighout die alsmaar over anderen,
maar met de bekende bescheidenheid
niet over zichzelf praat hóópt vandaag
of morgen overgeplaatst te worden en
ik ben haast bereid om deze overplaatsing
met «He middelen tegen te gaan. want zo'n
waardevolle correspondent ln Madioen
krijg ik nooit van m'n leven meer.
Iemanjl. die ineens zoveel schrijft, dat
Je d'r twee Bataviase brieven mee kunt
vullen en dan eigenlijk nog plaats tekort
komt, moet zeker niet worden overge
plaatst. Maar ik vrees dat lk er niets te
gen kan doen en eigenlijk gezegd gun ik
luitenant Mighout ook wel een verande
ring. Hij verwacht in de omgeving van
Malang te zullen terecht komen. Malang
is een grote stad en er liggen heel wat
militairen. Ik hoop. dat Mighout daar ook
voor ons op zoek zal willen gaan.
Als een atlas
Aan de tweede actie heeft Mighout vol
op meegedaan. Hij zat aan de spits van
de 4e infanterie-brigade met de opdracht
om snelle stoten uit te voeren in de rich
ting van de steden Blitar en Kedirl en
de brug bij Kertosono te bezetten. Dit was
geep gemakkelijke tijd. Daarna heeft Mig
hout een tijdlang convooien geëscorteerd,
6oma wel van tweehonderd wagens. Na
een poosje kwamen de ellendige trekbom-
men en mijnen van de guerrillas voor de
dag en was het convooi-rljden 'bepaajö
geen uitstapje naar Elfhoeven. Op h^t
ogenblik doet onze luitenant met z'n pe
loton allerlei werk. dat-ie over het alge
meen „niet onaardig" vindt. Hij is nu
Tuim twee maanden ln Madioen en voor
zijn tioen ls dat al erg lang. Na de actie
heeft hij van links naar rechts gezwor
ven en was nergens langer drie of vier
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde:
75 Jaar geleden:
Uit een advertentie: Voor de eerste maal
hier gearriveerd de grootste merkwaar
digheid van natuur en kunst, het ln ge
heel Europa beroemde hondje „Norma",
dat kaart en domino speelt, rekent, op een
horloge de tijd kan aangeven enz. De
Prachtig ingerichte tent ia geplaatst te
genover hotel De Zalm.
50 Jaar geleden:
Zondag is het Moordrechtse fanfare
corps, toen het laat ln de avond fnet paard
en wagen van Nieuwerkerk, a. d. IJssel
naar Moordrecht terugkeerde. te water
geraakt, doordat het paard schrok. Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
tJe Instrumenten werden Maandagochtend
opgevist
25 Jaar geleden:
Het revue-gezelschap van Henri ter Hall
gisteren, zoals elk jaar met de kermis-
oagen ln de Schouwburg gekomen met een
d,tmaal „Draadloos". De hele voor-
stelling door is het span Buziau-Nieuwen-
ïï-SK80 onbetaalbaar. Mevrouw Roosje
Jho i*van Gelder, die alleen de eerste
n 'n de revue optreedt, was ver-
#af*en doPr mej. Biene. Bood en Stef-
*aan waren als lijntrekkers kostelijk. Het
JAN BOER.
weken. De rij namen, die hij opnoemt, van
plaatsen, waar hij kortere tijd is geweest,
is practisch een naamlijst van de Indo
nesische atlas van Oost-Java. Voorlopig
bevalt Indonesië hem nog best. Het is alt-
leen maar jammer, zegt hij dat we zo
langzaam opschieten met het brengen van
volledige orde en rust. De druk, die op dé
bevolking wordt uitgeoefend, is niet ge
ring.
En laten we dan nu afscheid nemen van
Madioen en Mighout heel hartelijk danken
voor zijn uitgebreide informaties over dé
Gouwenaars. Ik heb nog één verlangen:
dikwijls brieven van Mighout te ontvan
gen. vooral als-ie weer verder gaat. Wie
weet, waar-ie dan nog Gouwenaars en
omstrekelingen vindt. En het zou leuk
zijn te schrijven over een Gouwenaar in
een plaats als Tulungagung (breek uw tong
niet, want het is niet gemakkelijk). Ik had
tenslotte ook Tjikglongwetan kunnen zeg
gen, maar dat ligt in West-Java en ver
uit het gebied +an Mlgljout....
JAN BOUWER
DIPLOMA UITREIKING
AMBACHTSSCHOOL
Ruim 200 jongens kregen
getuigschrift
Gistermiddag werden op de Ambachts
school de diploma's uitgereikt aan de
leerlingen, die de tweejarige cursus met
goed gevolg hebben doorlopen. Gewoonlijk
geschiedt deze uitreiking ln de Schouw
burg, aan welke bijeenkomst dan een
feestelijk tintje wordt gegeven. Doch aan
gezien de school volgend jaar veertig jaar
bestaat en men de kosten van de fees
telijke diploma-uitreiking liever wilde
reserveren voor het jubileumfonds, wa
ren ditmaal de afgestudeerden in de can-
tine van de school bijeen. De voorzitter
van het schoolbestuur, de heer J. Jaring.
heeft de jongens toegesproken en hun met
een persoonlijke handdrÜt het getuig
schrift overhandigd.
Tweehonderd negenendertig Jongens
kregen het diploma, twintig werden niet
gediplomeerd.
De geslaagden zijn:
Timmerlieden: L. Baan (prijs), J. M. v.
d. Berg, T. Blok, A. de Bruijn, K. v. d.
Bijl, A. Danens. H. J. van Eek. J. H. v. d.
Hee, T. van der Hek, A. Hertog, A. A.
Hoekwater. J. Kok, G. J. W. Kwinkelen-
berg, A. J. Ligtvoet, A. W. Moons, W.
Pak, J. Priem, L. C. Straver (prijs), J. W.
van Vianen, J. de Bruijn, H. F. Groenen
dijk, C. den Hartog. T. Hog*ndoorn. W. de
Jong, L. G. Kempers, G. J. Klaverveld, W.
J. Kok, J. G. Koops, A. van Meijeren
(prijs), C. Middelkoop, P.! van Nieuwkoop,
A. C. van Ooi, W. Ooms (prijs), G. Oos-
terom, C. Joh. Roest. G. Terlouw. A. P.
A. Veelenturf, C. Verheul, M. Vermeu
len. R. van Vreedendaal, N. van Vulpen,
C*. A. van Wijngaarden, N. Zwijnenburg,
P. Groenendijk. Afgewezen: vijf.
Meubelmaken: A. Casteleijn, K. H. Dek
ker, P. V- d. Dool (prijs), J. G. Groenen-
daal, J. J. Hardij, M. E. Hoogendijk, C.
Hordijk. A. J. Huurman, J. B. Kalmeijer,
P. A. L. van Kersbergen. I. Lenos, A.
Lexmond, J. C. Maas, H. Metselaar, J. J.
de Mol, Joh. Mulder. W. J. Nederhoff,
C. Overdam, J. Perdijk, Jac. van Triet,
H. D. Ulterwijk, M. de Vaal (prijs), A.
A. Vermeij, G. de Vries.
Schilderen- B. A. Bakker, A. F. P.
Brenkman, V. A. van Elk, A. F. de Gruyl,
C. de Jong, to. Kamermans, P. v. d. Kleij,
A. A. de Pree, K. van Reeuwijk, B. J.
Reparon, P. C Spruijt. J. Tuijnenburg, G.
W. .Verschoor, A. Vos, A. van Vuuren,
C. J. Wabbijn (prijs).
Smeden-Bankwefken: P. Bouman, J. C.
Brouwer, N. C. M. v. d. Draaij. H. Groe-
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: St. Janskerk
(Achter de Kerk 5): 9 en 10.30 uur ds Gerh.
Huls, 5 uur ds Gerh. Huls, bediening H.
Doop; Westerkerk (Emmastraat 33): 10 uur
ds J. C. Brokken, Schoonhoven, jeugd
dienst, 5 uur ds G. Elzenga, H. Doop; Kin-
derkerk (Zeugestraat 38): 10.15 uur de heer
A. Heymenberg.
Ver. van \^tijz. Ned. Hervormden (Peper
straat 128): 10.30 uur ds A. Donker, IJhorst
—De Wijk.
Ned. Herv. Ver. Calvijn (Turfmarkt 142):
3 uur ds L. Vroegtndewelj, Papendrecht.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizers
straat 2): 10.30 uur ds H. J. de Wijs.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134): 10
uur ds W. F. Schröder.
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107); 10.30
uur pastoor G. P. Giskes.
Geref Kerk (Turfmarkt 60): 10 en 5 uur
ds A. NUhuis.
Geref. Kerk art. 31 (ln Chr. Geref. Kerk,
Gouwe 141), 8.30 en 3.30 uur ds G. Koe-
tiekoop.
Geref. Gemeente (Stationsplein 15): 10 en
5 uur dr C. Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141): 10.15 en
5.15 uur prof. G. Wisse, Doorn.
Ned. Geref. Gemeente (Zeugestraat 38):
8.30 en 5 uur ds Joh. van Weizen; Donder
dag 7.30 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23):
10 en 5 uur ds J. I. van Wijck, nam.
EvangelisatlediertBt; Zaterdag 7.30 uur Bid
stond.
Leger des Heils (Turfmarkt 111): 10 en 8
uur kapiteines E. Geutjes en M. Meijer-
hof.
Kerk van Jezus Christus van de Heili
gen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49):
5 uur dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (lokaal De
Krlth. Achter de Kerk 10): 7.30 uur de
heer Jac. Spierenburg, Alphen a.d. Rijn.
T m. U Aai. »-« a. it. Jsnsksrki Tentoop-
stelling „Hat onteet van Lalden" (Zondags
gesloten).
T.m. «I Aug. ïa-tl.M en I.O-4 oh»
Museum „Het Catherine Gksthuls'Tentoon
stelling „Beeld en paneel ln de zestiende
eeuw" (Zondag geopend S--4 uur. Maand»»
en' Vrijdag 1 JO-8 uur).
30 Juli 7.30 uur VrUe Evangelische Gemeen
te: Bldstopd.
31 Juli 7.3» uur Concordia: Feestavond
sport- ep ontspanningsvereniging P.T.T.
Gouda ter gelegenheid tweede lustrum.
39 Juli 7.45 uur Nieuwe Markt: straatpre-
diklng Geref, Evangelisatie met medewer
king koor.
5 Aug. 7 uur Veemarktrestaurant: Starf
Prinses Irenewandeltocht over 20 km.
1 Aug. 7.30 uur De Zalm: openbare verko
ping onroerende goederon door notaris F. J.
J. Moerel.
5 Aug. 9 uur Spieringstraat 143: Gelegen-
neid tot kosteloze Inenting en herinenting
tegen pökken.
2 Aug. 8 uur Spaardersbad: Wflterpolowed-
strljden. o.a. GZC—Merwede fheren).
4 Aug. 7.3» uur Zeugestraat 38: Spreekbeurt
ds Joh. van Weizen voor Ned. Geref. Ge
meente.
2 Aug. 10 uur Regentesseplantsoen 8: Exa
mens Kappersvakschool.
Aug..8 uur Olympia-terreln: Officiële In
gebruikneming herstelde speelvelden, 0.30 uur
erewedstrtjd Olympla—DOS.
3 Aug. 7.30 uur Remonstr. Kerk: Spreek
beurt ds H. Visser. Chr. Geref. predikant.
2 Aug. 7.3# uur Zeugstraat 3|: Spreekbeurt
ds H J. Grlsnlgt. onderwerp ,,De vliegende
rol".
Zondagsdienst doktoren
BIJ afwezigheid van de hulsarts Bljn van
Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te
consulteren de dokjoren A. J. Kettler. Gouwe
168 (telefoon 3358) en N. Tom. Burgemeester
Martensslngel 09 (telefoon 2609).
Apothekersdienst
Steeds geopend des nachts alleen voor
recepten: Apotheek E. Grendel, alléén Lange
Tlendeweg 9.
DIT IS DE STAD VAN DE
GOUDSE GLAZEN
Glasschildering uit 1596 in
stationshal
Wie In deze vacantiedagen met de trein
heeft gereisd, heeft waarschijnlijk al ge
zien, dat in het station boven op het gla
zen contrólehokje, waar de spoorkaartjes
geknipt worden, een grote gebrandschil
derde kop is aangebracht. Het is het
krijgshaftige hoofd van de figuur van de
„Cracht", afkomstig uit Raam 2 van de
St Janskerk. dat de verovering van Da-
miate weergeeft.
Wie, in Gouda aankomend, uit de tunnel
komt. oog voot zijn omgeving heeft, ziet
de glasschildering juist tegen het licht
van een buitenraam van het station af
steken.
Dit werk uit het jaar 1596. van de Haar
lemse glasschilder Willem Thybaud, her
innert de reiziger er aan. dat hij de stad
van de Goudse Glazen binnentreedt. Het
hoort tot de gedeelten, die ir Schouten bij
het herstel, als te zeer beschadigd, heeft
afgekeurd. Het Fonds Goudse Glazen heeft
het. na reparatie, hier doen plaatsen tot
grotere bekendmaking van de Goudse Gla
zen.
Het ie een oorspronkelijke reclame, die
tevens een sieraad is van de stationshal.
Ambachtsschool kan
gaan uitbreiden
Goedkeuring is verleend
De minister van Wederopbouw heeft
met enige ondergeschikte wijzigingen in
het bouwplan zijn goedkeuring verleend
aan de uitbreiding van de westelijke vleu
gel van de Goudse Ambachtsschool met
een werkplaats voor de auto- en rijwiel
herstellers, een lokaal voor de machinale
houtbewerkers en twee tekenlokalen. Na
drie jaar schetsplannen maken en lange
tijd te hebben gewacht op de goedkeuring,
kan men thans met de bouw van de lo
kalen beginnen, waaraan de Ambachts
school zo dringend behoefte ^eeft. Het
werk zal spoedig worden aanbesteed.
Loop der bevolking
Gevestigd: Mw. J. A. Ahuis-Bosman van
Den Haag naar Korte Noodgodsteeg 1;
Mw. A. Th. van Berkel v. Oudenbosch n.
Kleiweg 9a; S. L. Cats v. Enschede n.
Krugerlaan 87; W C. Dessing v. Rijswijk
n. Westhaven 45; A: Elgersma v. Wonse-
radeel n. le Moordr. Tiencjeweg 14; Mw.
L. M. de Groot v. Bussum n. Fluryelen-
singel 29; C. Hijzen v. Brielle n. Karne-
melksloot 32; Mw. C. M. de Korte v.
Oudenbosch n. Zoutmanstraat 38; C. J. van
Leeuwen v. Bergambacht n. Lange Tien-
deweg 88; Mw. C. M. H. Loef v. Ouden
bosch n. Kleiweg 69; Mw. F. B. Luti-
Rudolph (2 pers.) v. Rotterdam n. Sophia
v. d. Goudestraat 9; J. Stigter (3 pers.) v.
Bergambacht n. P. C. Bothstraat 47; Mw.
E. M. Verhoef v. Oudenbosch n. Kruger
laan 3; J. Verhoeff v. Streefkerk n. Onder
de Boompjes 3; G. van Vliet v. Moor
drecht n. Vest 103; J. A. A. Wagelaar v.
Weerselo n. Kon. Wilhelminaweg 296; Mw.
A. M. van der Want v. Den Haag n. Rid
der van Catsweg 77; B. J. Westerhof v.
Leiden n. Graaf FloMsweg 33; Mw. J. M.
van der Want-van Nahuijs v. Voorburg n.
Kon. Wilh.weg 251; Mw. L. M. Doorn-
Zwakhals (2 pers.) v. Bergambacht n.
Vest 107.
Vertrokken: Mw. E. J. M> Ramp-Nleveld
van Gr. v. Blolsstraat 37 naar Valburg,
Sleeënburgsestraat; C. Lok (2 pers.) v. E.
Wolffstraat 5 n. Alphen a.d. Rijn, woon
ark „Marion"; H. Spee (2 pers.) v. Lem-
dulsteeg 23 n. Vlissingen. Havendorp 621;
Mw. W. M. Loeve en Mw. C. H. Schuk-
klng v Westhaven 11 n. Nijmegen, Dr C.
Noorduijnstraat 5: G. Punt (5 pers.) v.
Krugerlaan 183 n. Den Haag, Maastrichtse
straat 27; Mw. P. Schuiling v. I^rugerlaan
130 n. Hilversum, Eemnesserweg 270; W.
de Keizer (2 pers.) v. Herenstraat 152 n.
Reeuwijk. Platteweg H 199; M. de Valenca.
S, yega en A. ten Brink v. Ridder van
Catsweg 61 n. Deventer, Noordenberg-
singel 4; E. M. E. Kortenoever v. Kon.
Wilh.weg 251 n. Driebergen, R. Hogestraat
8; Mw M. Buitelaar v. Bockenbergstijjiat
52 n. Rotterdam. Catharinastraat 67; 5|w.
E. F. P. van Geest v. Westhaven 11 n.
Wassenaar, Wilhelminalaan 4; P. Kraan (2
pers.) v. Groeneweg 79 n. Canada; J. C.
Jofriet v. Burgvlietkade 57 n. Amsterdam,
Orteliusstraat 66 II; G. C. Dogterom v.
Ridder van Catsweg 252 n. Indonesië; Mw.
M. Vrijenhoek-van Ede (3 pers.) v. Boc-
kenbergstraat 110 n. Rotterdam, Gentiaan
straat 52; Mw. J. Trouwborst v. Iterson-
laan 2 n. Ouderkerk a.d. IJssel. B 183;
Mw. H. H. M. Fontane v Burg. Martens
slngel 53 n. Den Haag, Sportlaan 10; Mw.
E. P. Halier v. Ridder van Catsweg 61 n.
Palestina.
Puzzle-winnaars
De letterparen waren gegeven en men
had niets anders te doen dan ze in het
juiste hokje te zetten. Dat ie gemakkelijk
geschreven, maar de kunst was toch iets
moeilijker, al leverde de puzzle blijkens de
talrijke inzendingen geen al te grote
moeilijkheden op. De winnaars zijn:
Prijs van ƒ5: mevr. M. Verzijden. Peppr-
straal 16 te Gouda.
Prijaen van 2.50: P. van Vliet. B 183 te
Gouderak en H. van Rijn, Zuidkade 86 te
Waddlnxveén.
De prijzen kunnen aan ons bureau Markt
31 worden afgehaald.
T~4e Provinciale Gezondheidsdienst voor
Dieren in Zuid-Holland, waarbij alle
boeren ln Zuid-Holland zich moeten aan
sluiten. gaat binnenkort het nieuwe
„home", ingericht in de voormalige ka
zerne op het veemarkttefrein. betrekken
tna enige jaren gastvrijheid te hebben
genftten in het gebouw van „De Produ-
"cerrt" aan de Wachtelstraat
Eind 1946 is in iedere provincie een
prvinciale gezondheidsdienst ingesteld
tot bestrijding van de tuberculose eti van
andere ziekten ónder het rundvee, be
halve in Friesland. In welke provincie
al dertig jaar een dergelijke dienst be
staat. steunende op het Friese rundvee
stamboek en de Bond van Coöperatieve
Zuivelfabrieken.
In Zuid-Holland ontstond ln 1929 een
gezondheidsdienst en deze had oorspron
kelijk "alleen de t.b.c.-bestrijding onder
het vee tot werkterrein. In 1938 werden
vooral ln - het Oostelijk gedeelte van de
provincie Zuid-Holland door opfichting
van de „Gezondheids- en Melkcontróle-
dienst" ook andere werkzaamheden ver
richt, o.a. ook de productiecontróle van
het melkvee.
De veeziektenbestrijding is thans ge
coördineerd in de Provinciale Gezond
heidsdienst voor Dieren in Zuid-Holland.
Het ideaal was het opbouwen van vol
ledige gezondheidsdiensten, die zich be
halve met de t.b.c.-bestrijding ook zou-
Advertentte.
Verhuizingen binnen
de gemeente
J. E. A. van der Beek (4 pers.) van
Achterwillens 23 naar Raam 23; G. Boer
(3 pers.) v. Emmastraat 39 n. Walvis
straat 92; Mw. N. Bijl-Ernst (4 pers.) v.
Herenstraat 58 n. Zeugestraat 24; Mw. L.
C. van Gent v. Westhaven 11 n. Fluwelen-
singel 74; J. H. G. Geukes v. Raam 64 n.
Goudkade 3» Mw M Geukes-de Mooij v.
Raam 15 n. Goudkade 3; A. M. van der
Goes v. Raam 184 n. J. v. d. Heijdenstraat
8; H. Heek v. Groeneweg 31 n. Kon. Wil
helminaweg 251; J. van den Heuvel v.
Tollensstraat 83 n. Meidoornstraat 16; Mw.
E. W. Hoogendoorn v. Nieuwe Haven 55
n. 5teijnkade 35; D. C. de Jong (2 pers.)
v. Raam 23 n. Achterwillens 23; J. de Jong
(3 pers.) v. Kattensingel 54 n. Krugerlaan
17; W. J. van Vliet v. Westerkade 77 n.
Vest 103; Mw. C. P. van Vliet-Jongeneel
v. Westhaven 11 n. Vest 103; H. A. G. van
der Linden, v. Staringstyaat 3 n. West
haven 11; Mw. A. J. G. Matthijs-Mesening
v. J. P. Heijestraat 8 Ti. Kon. Wilh.weg
251D. Speksnijder (9 pers.) v. Gouwe 8 n.
Spieringstraat 79; Mw. G. C. van Veen-
Boot (2 pers.) v. Raam 184 n. Herenstraat
16; J. de Waal v. Karnemelksloot 143 n.
Groeneweg 31.Mw. C. T. van Kempen
van Wingerden v. Da Costakade 36 n.
Bockenbergstraat 47; Mw. A. M IJssel-
stijn v. Derdere Kade98 n. Kon. Wilh.weg
251; Mw. M. H. Geverink-Zegers (2 pers.)
v. Fluwelensingel 40 n. Burg. IVJartens-
singel 26.
nendijk. A. P. Harreveld. E. H. den Har
tog (prijs), P. te Hennepe. W Jongeneel,
F. C. M. Kalmeijer, C. D van Kerkhoven,
J. F. van Loon. P. Oudshoorn, W. Schut
(prijs), J. N. Teijken. M. C. de Vaal. J.
Veldhuijzen, W. G. Vermeij, P. Visser,
J. van Vliet, D. van Wilgen, A. M. Baan-
stra, C. G. Bulk, A. Groenendijk, W. T. de
Groot, W. de Jong, P. de Krijger (prijs),
Adr. Muiten, Joh. Muste, D. de Pater. A.
Radder, J. A. Rademaker. J. M. C. Roest.
W. A. van Rij, T. Spek, W. J. J. Vermeij.
H. H. Vink, D. van der Vis, A. van Vliet,
P. van Witzier (prijs), H. de Boer, H.
Bogaart, A. Burger, G. de Goederen, H.
H. Heinen, K. Hoogendoorn. H. T. van
Ieperen, A. J. Kooter, C. Koudstaal, J. J.
Kuijper, A. P. H. Meerburg, J. B. Rad
der, A. H. Roelofzen, J. A. Snel, J. D.
Stouthart, W. Verboom, D. Vergunst Jzn.,
J. A. Versluijs, M. Versluis. M. van Beu-
sekofn, J. A. Bruijnel. J. L. Dikhooff, J. P.
van der Heiden. B. P. de Jong, F. P. v.
d. Klauw, A. Koolmees, W. H. Lafeber, J.
G. de Lange, C. van LeeuWen, J. A. Lo-
kum, J. van der Schee, G. A. Sluis (prijs),
P. van den Hoek. Afgewezen: zes.
Autoherstellen: J. W. L. Boom. N. van
Eijk, L. A. M. Jaspers, T. van der Laan,
B. J. van Rhljn, C. de Ridder, T. Scheer,
J. W. Seinen, A. W. Snel, J. Speksnijder,
J Stoppelenburg, G. H. van der Veen, P.
Verhagen, P. H. van der Vlies, C. Uithol,
T. A. van Zijl (prijs), W. D. Eerland, D.
van Berkesteijn, G. A. v. d. Brink. L. van
Dam, D. den Hollander, D. M. Hoogen-
boezem, C. J. Jochems. C. de Jong, A. G.
Kruiswijk, G. J. M. van Schaik. G. Schut,
F. de Wit, C. Verburg. W. v. d. Linden.
Afgewezenzes.
Electrotechniek: A. J. A. Bezem, J. D.
Busker. W. van Dasselaar, J. J. van Duu-
ren, C. J. M. Fransen, C. de Gruil, C. J.
Hak, Th. J. Henrich. J. v. d. Heuvel
(prijs), W. Hofstede, A. de Jong. L. de
Jong, H. H. Kuijper, B. W. van der Lin
den, H. T. M. Möunier. L. van Noort, A.
Pol, W. F. Steenbergen, W. L. C. A. van
Trijen, P. C. Verkleij, W. J. de Vries,
G. A. van Werkhoven, H. Windhorst
(prijs), E. Wingelaar. Th- G. Wolffenbuttel,
W. van Wijk, T. C. Wijland, A. H. van
Eijk, D. Anders, M. van Arkel. J. P. Baer-
veldt, G. van Beek. J. M. C. van Beek, C.
Bekker, J. A. Brenkman, G. A. van Breu-
kelen, K. B. Brussaard, A. L. C. Heems
kerk (prijs), G. H. Hoefs, W. Houweling,
A. Th. Kemp, A. van Kempen. H. van
Kersbergen, J. van der Lecq, C. P. Luij-
nenburg, R. Oosterling, J. Snuverink, A.
C. Treure, A. M. Verkaaik, A. H. IJssel-
steijn. W. J. van Eijk, J. Breedijk. Afgè-®
wezen: vier.
den bezighouden met de bestrijding vafl
andere ziekten zoals het besmettelijk
verwerpen en andere vormen van ste
riliteit (een ernstige kwaal ónder het rund
vee). uieraandoeningen. runder.horzel
mond- en klauwzeer e.a. Daarvoor moest
eerst een financiële basis voor dit werk
worden gevonden. Deze basis ls er ge
komen. doordat via het Bedrijfschap voor
Zuivel 0,1 cent per Kg. geproduceerde
n^plk wordt ingehouden van de toeslag
uit het Landbouwegaiisatiefonds de
kaasboeren dragen een bedrag bij in
evenredigheid met de voor de kaas ge
bruikte Thelk er) de helft van dit geld
komt ten goede aan de gezondheids-
dieneten.
Toen de gezondheidsdiensten waren
ingesteld, heeft de overheid successieve
lijk in de verschillende provincies de
boeren verplicht zich bij de gezondheids
dienst in nun provincie aan te slujten.
Than# ts het zover, dat alleen voor
Noord-Brabant deze verplichting nog
niet geldt maar wel spoedig zal volgen.
Gezond vee geeft
rendabele bedrijven
De Gezondheidsdienst in Zuid-Holland
staat onder leiding van de heer A. A.
Oskam, dierenarts te Stolwijk, die met
zijn staf kantoor- en laboratoriumperso-
neel belangrijk werk doet om de kwali
teit van de belangrijke veestapel in onze
provincie op te voeren, tot heil niet al
leen van de boerenstand, maar ook van
onze gehele natiorAle economie. Het is
hier. zoal6 bij menige andere agrarische
bedrijfstak, dat alleen in het voortbren
gen van kwaliteitsproducten een kans
voor Nederland bestaat om op de we
reldmarkt een belangrijke rol te blijven
6pelen.
Maar niet alleen de exportbelangen
spreken een woordje mee bij de nood
zaak van een gezonde veestapel, ook de
rendabiliteit der bedrijven is in het ge
ding. Verschillende ziekten zijn buiten
gewoon grote schadeposten voor de vee
boer en een doeltreffende bestrijding
'zal er veel toe bijdragen om de bedrij
ven. rendabel te maken of te houden.
Een derde belahgrijk aspect is het be
lang. dat de volksgezondheid bij dit
werk heeft.Dit komt wel het meest tot
uitdrukking bij de t.b.c.-bestrijding.
In het Westen van ons land komt onder
het vee meer t.b.c. voor dan in het Noor
den. Dit komt. omdat men hier later met
de bestrijding is begonnen. Het «belang
rijkste probleem bij deze bestrijding
zoals trouwens bij alle ziektenb^strijdin-
gen is een tijdige herkenning van het
ziektegeval. Daarom is het noodzakelijk,
idat alle bedrijven' worden onderzocht.
In vele bedrijven gebeurde dit reeds,
maar het percentage onderzochte bedrij
ven kon nog hoger worden, hetgeen met
de nieuwe regeling bereikt is.
Koeien, die lijden aan open t.b.c. moe
ten geslacht worden. Niet aan open t.b.c.
lijdende, maar wel reagerende dieren
moeten apart worden gehouden. Ter ver
krijging van een t.b.c.-vrije stal is het
aan te bevelen zelf zijn jong vee op te
fokken en de kalveren apart te houden
vdn de koeien.
Tot 1947 was de t.b.c. bestrijding, uit
gevoerd door de praktiserende dieren
arts. vrijwillig. Deze deelneming was al
zo gegroeid dat toen in Zuid-Holland
7.998 bedrijven werden onderzocht met
in totaal 169.913 dieren. Het reactieper
centage van dit aantal dieren was 12,7,
terwijl 653 openlijders werden gevonden.
Van het aantal onderzochte bedrijven
was 50.8»/» reactievrij. Doordat juist de
meer vooruitstrevende boeren aan de
vrijwillige t.b.c.-bestrijding deelnamen,
is het algemeen beeld over alle bedrij
ven ln Zuid-Holland slechter. In 1947/48,
het eerste jaar van algemeen verplicht
onderzoek, gaf ongeveer 10*7» minder re-
actievrije bedrijven, n.l. 39,5. Er werden
toen 13.061 bedrijven in het onderzoek
betrokken met totaal 219.586 dieren.
Voor het Westelijk consumptiemelk-
gebied. waaronder een belangrijk deel
van Zuid-Holland valt. geldt nog een
regionale regeling ter bevordering van
de tuberculosebestrijding. Voor dit ge
bied houdt het Bedrijfschap voor Zuivel
n.l. van elke 100 kg. geleverde melk 25
cent in om het uitbetalen van premies
mogelijk te maken aan die bestrijder*,
die met moeite en kosten hun stal t.b.c.-
vrij hebben gemaakt.
Preventieve arbeid
De Provinciale Gezondheidsdienst be
moeit zich echter niet alleen met de t.b.c.-
bestrijding. Zij geeft de veehouders ook
verweermiddelen tegen het besmettelijk
verwerpen, dat veroorzaakt wordt door
een bacil, die door bloedonderzoek wordt
aangetoond. Ook door melkonderzoek
kan een besmetting worden opgespoord.
Het jongvee dient jaarlijks geënt te wor
den. Dit gebeurde wel door de boer zelf.
maar daar is groot gevaar aan verbon
den. Pas als de dierenarts de entstof van
de Rijkssteruminrichting betrekt, is men
zeker van goede entstof.
Een andere tak van bedrijvigheid van
de Gezondheidsdienst ls het streptococ-
cen-onderzoek van de melk. Hij krijgt
de monsters van de melkproductledlenst
en deze monsters worden in het labora
torium microscopisch onderzocht. Het
voorkomen etreptococcen kan lelden
tot uierontsteking en zodoende een zeer
nadelige invloed hebben ot> de melkpro
ductie. Ook bij de kaasbereiding levert
melk met 'streptococcen moelijkheden op,
daar dan bij de kaas verschillende gebre
ken gaan optreden.
Voor de schurftbestrijding heeft men
<Je beschikking over gascellen, waarin
de runderen, schapen en soms ook paar
den met meestal gunstige gevolgen een
behandeling ondergaan met zwaveldioxy-
d« Alleen de kop van de beesten steekt
tijdens de behandeling, die met een tus-
SPÖRT
Gisteravond om vier minuten over zes
heeft odijt stadgenote mevrouw Lily
Kn{jpduim-Steehuo«t zich te uiater be-
geven om een poging te doen de Karne
melksloot over te steken. Honderden
hebben de tewaterlating aanschouwd en
wij waren zo gelukkig om een plaatsje
te bemachtigen tn de boot van de rond
vaart over de plassen, waarin haar man,
de heer J. Knijpduim, over de mond
voorraad waakteNadat de moedige
zwemster, 'die gestart wds bij ideale
weersomstandigheden het water van
de Karnemelksloot was spiegelglad t
voortploegde met'een snelheid van drie
en twintig en een halve slag per minuut,
werden we zeer erg zeeziek. Toch heb
ben w\j haar nog een interview afge
nomen. Wij moesten het hoofd over de
verschansing buigen en zij vertelde^ ons,
dat de temperatuur van het water goed
was. Vol hoop hebben wij ons toen ter
rusk gelegd. Toen de wekker afliep, het
was toen kwart over enen, was haar
snelheid verminderd tot achttien drie
kwart slag per minuut. Ze was een beetje
uit de koers geraakt, omdat ze om een
dooie hond had moeten hegnzwemmen.
De lichten van de overzijde waren goed
te zien. Het was jammer, dat ze toen lagb
•kreeg van sterke dwarssfromingen. Via
onze kortegolfzender hebben wij toen
geïnformeerd, waar die zo plotseling
vandaan kwamen. Het bleek, dat de sluis
aan de Willens was geopend voor het
doorlaten, van. een schuitje met andijvie.
Toen demonstreerde mevrouw Lily
Knijpduim echter haar grote gaven.
Ogenblikkelijk bracht zij een nieuwe slag
in toepassing. Dit is een slag van eigen
vinding, de draaislag. Eigenlijk is het
geen slag. Vooroverliggend in het water
slooti zij de armen stijf tegen het lichaam
en met het hoofd maakte zij een snak.
rondtollende beweging. Het hoofd werkt
dus als de schroef van een schip. Bij deze
slag zwemt men echter achteruit. Bij
linkshoofdigen is ook een voorwaartse
beweging mogelijk. Mevrouw Knijpduim
is echter rechtshoofdig. Hedenmorgen om
kwart over vieren stapte zij vermoeid,
maar dolgelukkig aan de overzijde van
de Karnemelksloot aan ival. Helaas
konden wif haar niets anders dan wat
koud geworden koffie aanbieden, de
ignac hadden we zelf opgedronken.
Vanmiddag om vijf uur zal zij op de
Markt gehuldigd worden.
JAN TERGOUW.
Sorba krijgt vergunning
In de raadsvergadering van 4 April werd
de beslissing op het voorstel van B. en W.
om het beroep Van de C.V. Sorba tegen
de weigering van een bouwvergunning af
te wijzen aangehouden, teneinde het Eco-
nomisch-Technologisch Instituut ter zake
te horen.
Het advies van dit instituut komt tot
de conclusie, dat het verantwoord moet
worden geacht, de gevraagde bouwver
gunning alsnog te verlenen.
Inmiddels diende de „Sorba" een ge
wijzigd plan in. dat aan de bezwaren van
B. en W. in zoverre tegemoet komt, dat
de brandveiligheid in het gebouw en hier
mede dus ook in de omgeving daarvan,
door het maken van twee toegangsdeuren,
wordt bevorderd.
B. en W. hebben nu de voor dit gewij
zigde plan gevraagde bouwvergunning,
met dispensatie van het bepaalde in arti
kel 38 der Bouw- en Woningverordening
voor deze gemeente verleend.
Burgerlijke Stand
Geboren: Simon Johannes Maria z.v. J. Q.
van Lijden en C. M. C. van den Hondel,
Zoutmanstraat 25; Elisabeth, d. v. H. F.
Dortland en. J. van Heeren, Onder de
Boompjes 85; Jan. z. v. H. J. Schakel en
M Mitchell, E. J. Potgieterstraat 24.
Ondertrouwd: A. Schoonderwoera en J.
de Bruin; J. G. Uljee en W. A. M. Hoon
hout; L. Vink en M. van der Burg; D. van
der Spree en M. EvegroenJ. Heijkamp en
A. E. M. Aarts; H. de Waal en W. A. Hof
stede; A. Schimmel en J de Vries.
Getrouwd: L. C. Schuster en M. H.
Kerkhoven.
Overleden: Jacoba Johanna Rijnhout,
geh. met Gerrit Tier. 49 j.
sentijd van ongeveer twee weken twee
maal een half uur wordt toegepast, bul
ten de cel uit.
Tegen het mond- en klauwzeer stond
men vroeger vrijwel machteloos. Thans
beschikt men over een voorbehoedende
entstof, die zeer gunstige resultaten
geeft. Ten gevolge van de inenting wor
den de dieren gedurende acht maanden
immuun tegen deze gevreesde veeziek
te: Al het vee behoort éénmaal per jaar
ingeënt te worden. Deze enting is al in
geburgerd, zodat jaarlijks een groot deel
van de veestapel wordt behandeld.
Het mond- en klauwzeer, dat vrij ge
regeld voorkomt, berokkent aan onze
veehouderij jaarlijks tientallen mlllioe-
nen guldens schade en daarom is een
zo groot mogelijke deelneming aan deze
inenting, welke nu nog vrijwillig is, van
zeer groot belang.
Strijd tegen iunderhorzel
Tenslotte i6 er nog de runderhorzelbe-
strijding. De runderhorzel ls een verhaal
op zichzelf. Op de warme dagen, vooral
in Juni en Juli, zwermen deze vliegen
uit en trachten dan eieren op de huid
van het rund te leggen. Deze eieren, wel
ke ongeveer 1 mm. lang zijn. kleven aan
de haren van het rund vast. Na verloop
van enkele dagen ontwikkelen zich uit
deze eitjes larven, die op de huid terecht
komen en zich daarin boren. Nu begint
een tocht door het runderlichaam, ge
durende welke de larven 6teeds ln groot
te toenemen. Zij bereiken de omgeving
van de slokdarm om het volgend voor
jaar langs de slokdarm te verhulzen ln
de richting van de borstholte. Tenslotte
komen zij terecht ln de buurt van de
wervelkolom. Hier groeien zij zeer sterk
en vormen de bekende groeibulten. In de
maanden Mei tot Juli (wringen zij zich
door de hutd heen. Zij vallen op de grond,
dringen in de grond en verpoppen zich
daar. Binnen 35 tot 50 dagen ontwikkelt
zich uit deze pop de horzel en het spel kan
opnieuw beginnen.
Deze horzel is een ware plaag voor de
veehouder. Zij bezorgt het vee heel wat
onrust, hetgeen schadelijk is voor de
melk- en vleesproductie. Het vlees ter
plaatse zal bovendien ln waarde vermin
deren. Ook kan de horzel aanleiding
zijn van inwendige ontstekingsprocessen.
Tenslotte daalt de huid vanwege de
door de larve gemaakte openingen zeer
ln waarde.
Efficiënte bestrijding van de runder
horzel ls zeer goed mogelijk, indien alle
boeren hieraan meewerken. Het vernie
tigen van de larven moet ln de laatste
periode van de staltijd geschieden'. Daar
naast is tweemaal een wassing met run-
derhorzeldodende middelen nodig en wel
eind Maart of begin April en een maand
later. De gezondheidsdienst wijst de
boeren hiertoe de weg.
Iedere veehouder, die zijn eigen en
het algemeen belang beseft, moet ten
volle medewerking verlenen aan het
werk van deze gezondheidsdiensten.
Aldus draagt men bij tot de opbouw van
een gezonde veestapel. Het zal ln de
toekomst blijken te zijn een kwestie van
te zijn of niet te zijn voor onze veehou
derij.