GO U D5C14E COU B ANT
WEERBERICHT
lojlcer
de
0.- Beloning
Vrees en wantrouwen moeten
verdwijnen in Indonesië
Nieuw krachtig offensief van
Chinese communisten
Staakt het vuren
1
LOTERIJ
Ver. Naties willen de
wapenen gaan tellen J
Maar de Russen doen niet mee
MANJC
EN
er
[ENAAR
nta! jaren
>g.
I
GROOT GOUDA
K'S™
Val van Tsjantsja
wordt verwacht
Truman is tevreden
over Griekenland
GEEN ILLUSIES EN LET OP MOSKOU
Nu nog herstel van de rechtsorde
in Indonesië
Dr van Roij^n dankbaar
Moh. Roem roemt de wil
tot samenwerking
Samenspreking, maar
waaróver
AMERIKA MAAKT ATOOMBOMMEN
AAN DE LOPENDE BAND
Radio-actief kobalt, een
middel tegen kanker
De Amerikaanse commissie voor atoom
energie heeft medegedeeld, dat de nieuwe
en doelmatiger atoomwapen!
op het Eniwetok-atol werde
thans op industriële basis i
briceerd. Uranium en plutor
atoombommen en voor ander
de atoomenergie worden gepr<
groter hoeveelheden dan ooit
aldus de commissie.
4UGUSTUS 1949.
Dingdag 2 Auguitu: 1949
Prijs 10 cent per nummer
88ste Jaargang No 22738
Bureau Markt 31, Tslsfoon 3741.
Cbef-Exjdoitstl»
D. DE KLERK.
Postrekening 48400.
niet
i in
C. W.
devaart
ACHTTIEN DODEN
Aanslag op Rode Kruis-auto
BERICHTEN
met
Om
■aurte'Z.
/MO
/1J8
/3.78
aktijk (bij
tefabriek).
jiar.
eendracht
MAAKTMMBT
e vaa de
Dieast
nttldui
ideraoek te
de
dat
de
besl
het
van
wop.
dit drama ïi
'gene, die mij aan een
saté helpt met beton-
>er.
Venteweg H. 45.
er
sr
se i
Ami
de
uni-
ver-
hcm
bij Lu
Een a
herkei
Han-
woi
Preai
mecgec
met stt
«en r
oorlo
dit
Amei
van
besli
het
D<
R LOTEN
en debitanten
SEPT. A.S.
SEPT. A.S
i Sian
istad van
slagen
iral de
van
van
van
oham-
wlens
jpen
r|Jd-
van Sian de
loofdstad van de
ihtlge slagen heb-
vooral de ver-
tunlstische iroe-
generaal
nlstische i
r«.lde positie
tussen Kat
ten.
gelde...
maakt
curatoren,
advies uit.
nog toe k I
sèl in dr
Direeteur-Cbefredaetewr
8. H. VAN DER KRAATS
Atttee xfek. Naar vernomen wordt, moet
de Britse premier Attlee sinds Zaterdag het
bed houden Hij heeft kou gevat.
leerL
Het
het advi—
wilde de let
result
van
gezien,
nauwkt
elkaar
deren
kornet
na
h gebied.
•trekkelijk
zellicht een
zal blijken
thttl of ge-
ckrevea. Hj
osder «sede-
e wordt «-
het RAAD*
BUREAU
M. Hsgeacr,
een bot
>ren, in
model
vliet
verre van
een verga-
•■"'*ien
,„ige-
irden be
ieren. die
•sthouden.
meen-
wor-
tn van de
t curato?
ling wel
iden riog
voor
it de
js. die In 19«
tien beproefd,
's worden gefa*
itonlum voor de
gebruik van
roduceerd in
tevoren.
in ieder
Wacht. Dan z
geertien naar
lang onde-”"*
is
Map
pen gt
lopige
vorm.
die op zijn
n, zo gewond
bezwijken, is
over
levend
boord
Stoffelijk overschot van
Hans Plesman gevonden
Maandag zijn nog twee lichamen uit de
ij Bari verongelukte Roermond gehaald,
van de stoffelijke overschotten is
end als dat van de gezagvoerder
ma Plesman. Van de 33 verongelukten
irden er thans nog 3 vermist.
De ondei handelingen brengen in
Djokja en Batavia de ..beste” resultaten.
Welke invloed gaat daar van Amerika
uit? Het bevel schijnt te luiden: „Wordt
het eens" en „Nu".
Wanneer zal het „vragen” weer mogen
beginnen’
Wie zyn nu de deelnemers aan de Ronde
Tafel Conferentie? en welke onderwer
pen zullen op de Ronde Tafel Conferentie
ter tafel zijn?
4. Katoenhl Rotterdam
ng on» inch staple ex
ccl. alle rechten 312Vi
tri».
stemde tegen omdat, maar de
afgevaardigde verklaarde, het
loos was wanneer de atoomwa-
:t irj, de telling Werden betrok-
van de week der
verklaarde, dat
sreenstemming
van de richtlijn
23 Maart zijn
-bete
Hartman: Cantabria,
a. Heitz: Fraternité I,
ootjens- Waal Hardau:
ans. Passmann: Augua-
Normannfa. v d wer-
Blommaert: N’avex-
n: Ticmo.» v Rottum;
>nren: Kernland. Swln-
aan Rebtamen: ’’del-
nzona Veifauferen: Da
HeHghen
de France Hletbrtnk;
nna. Roelofs.
nk: Tamlna. Brandt;
rd 15 Ba linger: Junon. 1
mant: Van Lertu» Van
ndt; Batavier Muthert:
idernemlna. De Vries;
lesiamlna Bill. De Jon-
yt: Energie. Van Groe
nde: Montl. De Wilde:
jeneer: Geertje Holle-
n Braber: Ouderzorg
Ploegaart: Fratemitl
ia Hutjens; Spet Salu-
leeuw. Luiken Rhetn-
r: Provence. Hendriks;
erna Molenwllk; Crit.
i Houten: Norve De-
Van Dijk; Jean. Bet-
ipakenburg.. De Vrlet:
De Raad: Spree. Mer-
ltsen:. Catharina. Leen-
sb 3 De Rooy; Quo
5Bhe af-
nerika en
in het be-
een derde
leger was
als voor
Leze hengelaar kan zijn vistuig wel in
pakken, icant de honderden zeemeeuwen,
die om hem heen fladderen, pikken ieder
visje voor zijn aas en zelfs van zijn aas
wog. In Mevagissey (Cornwall), waar
rich afspeelt, moet de Sport
visser niet zijn!
i de
l aan
par-
illjke
-Jkhe-
s In staat
•n met de
het her-
Nu en dan buien.
Weersverwachting. meegedeeld door het
X NMI in De Bilt, geldig van Dlnadag*
*vond lot Woensdagavond:
Zwaar bewolkt met vooral vannacht en
morgenochtend buien sommige met onweer
«n flinke windatoten Matige tot kraehuge,
ku*t nu dan harde Zuidwette-
“Ike wind, later ruimend naar Noordwest tot
In het uiterste Noorden van hét land
®»«»IMk tij del ijk afnemende wind. Morgen
■nige daling van temperatuur.
Augnitua Wassande tnaa*.
Zon op I.0S; onder 20J4
Msan op If U: onder 23.51
Eindexamen. Dat
l bij de wet ge-
geval-
dat d<
Geen dagpassen meer
voor Belgen
De Brusselse Standaard meldt, dat
de dagpassen, die de laatste jaren aan de
Nederlandse grenskantoren aan Belgische
touristen werden verstrekt, om een uit
stapje in het Nederlandse grensgebied te
kunnen maken, thans op bevel van de
Belgische regering Zijn afgeschaft. Dui
zenden badgasten van de Belgische kust,
die anders de gelegenheid hadden om met
tram of autobus een tochtje naar Sluis of
Walcheren te maken, zien zich dit genoe
gen nu ontzegd.
Dollars
heeft bekend gemaakt.
van 12.5 millioen dollars
verstrekt. In zijn mededelir
ontkende da president van
R. Black, dat deze
jekenis zou hebben
Een Amerikaans zeeman.
schip, ergens op de oceaan.
was getaakt, dat hij zou bezwi^...
door een hefschroefvliegtuig
genomen en gered. De ze^nan. zwt
tussen hemel en*aarde wordt aan i
van de helicopter gehesen.
voor Finland De Wereldbank
id gemaakt, dat zij een lening
- - on F_nLarM1 been
'ing over de lening
i de bank. Eugene
enigerlei politieke be
te W«»,,,%.
Royen en zei
*‘ige van
..aast ongeloof-
schaal heeft
naar wU hopen,
voor de voltooiing van
n zijn naam tot in lengte
.iden zal blijven.
Zoals gemeld, heeft het overleg in de
Inter-Indoneslsche Conferentie geleid tot
een overeenkomst tussen beide partijen.
De resultaten van het overleg zijn neer
gelegd in drie documenten en een Neder-
lands-lndonesische overeenkomst, bevat
tende de richtlijnen voor de uitvoering er
van. De eerste bevelen tot het staken der
vijandelijkheden zullen gelijktijdig worden
uitgevaardigd door de Nederlandse en de
Republikeinse regering aan de hun onder
hebbende gewapende strijdkrachten. Deze
bevelen strekken tot het treffen van alle
maatregelen, nodig voor het staken der
vijandelijkheden en om een einde te maken
aan alle handelingen, die aan de andere
partij achade kunnen toebrengen.
In een gelijktijdig met het bevel tot het
•taken der vijandelijkheden uit te vaardi
gen gezamenlijke bekendmaking van belde
regeringen, zal o.a. aan een leder, wien het
aangaat, worden opgedragen elke ge-
d ebte aan vijandschap en wraakoefening
van zich af te zetten, alle sporen van vrees
en wantrouwen uit te wissen, zich te ont
houden van daden van sabotage, terrorisme
en voorts van handelingen, die schadelijk
kunnen zijn voor de wederzijdse samen
werking en om provocaties en Incidenten
van welke aard ook te voorkomen.
De voorschriften ter uitvoering van de
overeenkomst tot het staken der vijan
delijkheden. die tegelijk met het uitvaar
digen vsn het bevel in werking zullen
treden, voorzien o.a. in het instellen van
een gezamenlijk centraal lichaam van
partijen en de Unci, dat tot taak zal heb
ben het houden van toezicht op de uit
voering van de orders tot het staken der
vijandelijkheden, de proclamatie en andere
orders en richtlijnen, hierop betrekking
hebbend
Dit centrale lichaam zal voorts moeten
til voor S oyr Geoss-
a naar:
Helena Pik; Zeetandt
o Goumare: Neska 2.
lam: Sulphuur Duut;
•laria. Van Denderen;
^drecht: Ad. Krieseli;
De Metier Llthooiin
rlelle: Risico. Vermeu-
Vén G nt. Zwolle: Jo-
Lesage: Stad Hasselt.
Kuipers- Tranaport W.
ck Van Holt: Trarupo.
Wilde: Meteor. Jam*
irsaretha Van Maaren:
maco XI LfKtenberg;
Krebser; Amice Rie-
De Bruin: Irene. Van
Roland: Chateau Leaf
ichwtjz. Emans: Heldl
nea Blokland: Nassau,
Keysets; Bernina.
De Vos: SoldaneUa.
Van Wf|k: Elodle. Van
nk- Tamlna. Brands;
rp£ LEEUWARDEN is een kwestie aan
de orde, die met de onpartijdigheid
van het examen te doenJwA.
Het gaat niet om h^fP—
is gelukkig nogal «Meng bij de
regeld eri zo nu etr dan doen zich
len voor, die imen vermoeden dat de
voorschriften omtreiy de betrouwbaar
heid van de examéns niet streng genoeg
kunnen zijn.
Te Leeuwarden is een stedelijk gym
nasium. waar de bevordering van de leer
lingen In afwijking van de bijna overal
geldende bepalingen niet wordt uitge-
door de leraren, maar door de
- De leraarsvergadering brengt
„1 het curatorium beslist. Tot
is het volgens dit ongewone stel-
sdTin de practljk goed gegaan, maar nu
it één der kwade kanten van dit regle
ment naar voren gekomen.
In het Weekblad voor Gymnasiaal en
I Middelbaar Onderwijs wordt over dit
geval onder biet veelzeggende opschrift;
„Schandaal in Leeuwarden" een boekje
^Een^leerling.. ^le voor de tweede maal
de vijfde klas had doorgemaakt, kon naar
mening van de leraren andermaal niet
voor bevordering in aanmerking komen.
Het was niet dc eerste keer, dat een
leerling er zo slecht op stond. Vroeger
hadden de 'curatoren hun veto tegen de
bevordering uitgesproken als de cijfers,
werk en andere omstandigheden even
ongunstig waren als in dit geval. Ditmaal
dachten de curatoren er anders over.
Maarde betrokken leerling was de
zoon van één hunner. Het curatorium
was het oneens met het advies der le
raarsvergadering en wilde de leerling
bevorderen.
Men begrijpt,
gunstig werd or
dering van curat
de eersten, of I
man niet wat -
oordeeld. Neen. zeid<
aan hun norm»
Dan deugen jullie
de het curatoria
den
Volgens te Kanton ontvangen berichten
hebben zea communistische legers In
Noord-China een nieuw offensief inge
zet. dat begonnen is in de provincie SJensi
en dat aich ontwikkelt In de richting van S®mi
het bergachtige Kansoe. Het doel van
dit offensief schjjnt te zjjn het breken t
de kracht der strijdmacht van de Moh
medaanse generaal Ma Poe-Feng. v.,
nationalistische troepen in de afgeloi
twee maanden de communistische slrj
krachten in het gebied
oude nationalistische h<
provincie Sjensi krach,
ben toegebracht, waarbij
bindingswegen de» commi
pen werden bestookt.
Het nieuwe communistische offensief
wordt uitgevoerd door het eerste, tweede,
derde en zesde Jeger van generaal Pang
Teh-Hoeai en door twee legers, die deel
uitmaken van de negentiende legergroep.
De onmiddellijke doelen van het offensief
zijn de krachtige militaire basis van gene
raal Ma Poe-Feng -te Pingliang. dat aan
de grote weg tussen Sian en Lanchow is
gelegen en de plaats Koeting. in hePzuid-
oosten van Kansoe
In Zuld-Chlna blijven de communist!-
les: Hardenhout. Tar
uter. NoeEa Rekker«.
li S.ibrandts- Volenti
Schuilenburt. t*)rZ
Weatrt. Boender: Hit
K bert CuDp, CornajU;
e*ke Weckte: Mnrart.
erhoeven: Bon» soe/
endlik; Norvi Stav»»h
ind Koek; Viteue t*
Wttnen: Betsy verZ
Jkema. Elisa Tamos»
B. Lesage: Anna,
llnda. Dtjks; Molenaar
ld!. De Vroett: Pi,t/
Ier: Tambora Da j
it. Wanders; Mineral t
irina v ooiien; Nijver*
Leensen. Gretha Wak
t: Martha Noul; Ema-
riconstant. Heuvelman1
Dakbak Goud: Zeds&I
ir Drozacrek: Jurana,
Is: Soibor. Josek. Try.
v Ooüen; Maria Eli*
llmegen v Wljck Da
ersioot: Adma 1 van
1 Ruitenberg: St Ro.
irron: Ale:de Catharina
:ina Westerhuls: Hen-
tenninRst S'ad Brussel,
v Loock: SB l v d’
9 Wildschut Racine,
erdultn; Borussia Bus*
eüenhof: A«m 3 Or-
iesdtik .Marcel Lnuü,
kker; TJriide Nefkans;
Mannheim ZI^Koen*
Brich: M Stfnnes
<3 Horschheiner: M.
llenst 31. Boer RUotina
d Heuvel: StrombnU,
n Atlas 7. Schouwstra;
Oohir Oos’erloo pj)t
s Hekhurs; Ullarys. Da
Inter: Msraaretha Wa-
d. Leminaa: Emanuel,
ts: Egberdlna. Smedtns:
Rijan De Bie: Neska L
assen; Keulse Vaart H.
Kundry. De Bruin:
'rlemhjlde. Schreuders;
k: Thiha 5. Meulemeet*
ven: Artevelde. Van
raet. Temydon Nlppe-
Emp>e*a. De Bot: eii-
ona Wanders- Cornells
gele De Roeck: Union.
Reeth: Antoon v. d
rten: Regentes. Bosman:
sident Truman heeft het Congres
tdeeld, dat de Griekse regering
->teun van Amerika goede vorderin-
maakte b|j het winnen van de burger
log met de communisten. JHIj schreef
toe aan de verbeterde leiding, de
frlkaanse hulp, de betere opleiding
i de Griekse «soldaten en het ..vast-
lotene en agressieve" In de bevelen van
Griekse opperbevel.
>c guerrilla-strijdkrachten waren echter
nog sterk. Zij ontvingen nog steeds hulp
van Albanië en Bulgarije. De Grieks»
regering bleef geheel' afhankelijk van de
V.S. wat betreft d,e wapens.
Truman bracjtj het Congres verslag uit
over de operaties in het eerste kwartaal
van dit jaar. Op 31 Maart, zo zei hij,
werd de sterkte van de guerrijla-strijd-
krachten op 19 830 geschat, tegen 26 000
een jaar tevoren. Hij schatte de verliezen
van de guerrilla-troepen tussen Juni 1946
en Maart 1949 op 70.028 aan doden, over
lopers en krijgsgevangenen. De regerings-
verliezen in dezelfde periode bedroegen
37.934 aan doden, gewonden en vermisten.
Veertip jaar nadat hij met een twee
dekker van eigen makelij in California
zijn eerste vlucht maakte i* Glenn L.
Martin afgetreden als president-directeur
van zijn vliegtuigfabriek te Baltimore,
een van de grootste ter wereld. De be
faamde vlieotuipjabrikant met het model
ran de XB-46, een bommenwerper jnet
:es straalmotoren, in de hand. Op de
voorgrond het model van zijn eerste
igtuig.
De V.N.-commlssie voor conventionele
wapens heeft met 8 tegen 3 stemmen een
Frans voorstel aangenomen tot een tel
ling in de gehele wereld van niet-atomalre
wapens en van de strijdkrachten.
Egypte, de Sowjet-Unle éïi'de Oekraïne
gtemden tegen. Het voorstel behelsde te
vens de vorming van een internationaal
verificatie-orgaan zonder vetorecht.
Het plan moet door de Veiligheidsraad
worden goedgekeurd. Men verwacht hier
echter een veto van de Russen.
Voor de stemming zei de Russlsi
gevaardigde Tsarapkin. dat Amr
niet Rusland zich met spoed aar.
wapenen was als basis voor
wereldoorlog. Het Amerikaanse
drie en een half maal'zo groot al
de oorlog
Egypte
Egyptische
plan zinloc
pens niet
ken:
van de mogelijkheden, die de toepassing
der atoomenergie biedt, gezond is. Het is
een evenwichtige politiek, die ons in mili
tair op?icht sterker maakt, terwijl er
tezelfdertijd vredesdoeleinden mede wor
den bevorderd".
Prins Bemhard dineerde
op de Columbus
Tweern aal Maandagavond speelde de
marinierskapel van de Amerikaanse
zware kruiser Columbus Amster
damse haven een onberispelijk Wilhel
mus. De eerste maal toen Prins Bern-
hard om half negen aan boord kwam om
zoals hij had toegezegd aan de admi
raal bij diens bezoek aan Soestdjjk
eregast te zijn aan een diner, dat die
avond op het Amerikaanse oorlogsschip
werd gegeven. Aan dit diner zaten be
halve de Amerikaanse officieren aan. de
Amerikaanse ambassadeur, dr Herman
B. Baruch en de burgemeester, van Am
sterdam. mr Am. J. d'Ailly. Voor .het
diner nam de Prins de kruiser in ogen
schouw. en na het diner onderhield hij
zich nog geruime tijd met de Amerikaan-
marine-officieren. Om elf uur kon de
tierikaanse marinierskapel andermaal
resultaten van een gedegen studie
van ons volkslied, tonen.
Woensdag zal In Indonesië het bevel
..Staakt het vuren" worden afgekondigd,
doch men make zich geen illusies dat er
daarna geen schot meer zal vallen. Eigen,
lijk begint de noodzakelijke zuivering
dan pas goed op grote schaal, in samen
werking tussen de Nederlandse troepen
en de soldaten van Djokja. Activiteit van
militaire patrouilles tegen het bende
wezen zal nodig bhjvsn. Ook de regering
van Djokja heeft met alle gewapende
jannen in haar macht; ook Djokja zal
moeten optreden tegen de plunderaars,
die de rust verstoren en de kampongs on.
veilig maken. Maar de T.N.I. (Tentara
Nasional Indonesia), het nationale Indo
nesische leger, zal niet meer de Neder
landse troepen bestrijden.
De politiek van dr Van Royen, die, In
vertrouwen op de Unci. vertrouwen stelt
in Djokja. is totnutoe een succes. Beide
partijen. Den Haag en Djokja. zoeken
thans hun heil in samenwerking als
enige oplossing voor de toekomst. Ook de
regering van Djokja ziet zich wel ver
plicht tot samenwerking wil zij het spel
In Indonesië zelf niet verliezen door eco
nomische ontreddering en de gevolgen
daarvan. Daardoor is er in vergelijking
met vroeger, werkelijk vaart gekomen in
de onderhandelingen. Men herinnert
zich misschien, dat op 14 October 1947,
een maand voor de overeenkomst van
Linggadjatl. een wapenstilstand was aan
gegaan. doch het duurde toen tot 15 Fe
bruari 1948 vóór het bevel tot het staken
van het vuren werd afgekondigd.
Het gaat thans dus veel vlotter, in
in overeenstemming ook met het pro
gramma dat de Veiligheidsraad voor
ogen stond: terugkeer van Soekarno c.s.
naar Djokja. bevel tot het staken van
het vuren, rondetafelconferentie. Totnu
toe is er dus geen kinkrin de kabel en het
programma wordt ook uitgevoerd over
komst! g de wensen van de Nederlandse
regering.
Van groot belang Is natuurlijk In hoe
verre aan het bevel tot het staken van
het vuren gevolg zal worden gegeven.
In het Nederlandse parlement is een zeer
belangrijke stroming, die van oordeel is.
dat de rondetafelconferentie niet kan
aanvangen zolang In Indonesië met de
wapenen de strijd voortduurt En vóór
de rondetafelconferentie zal er In het
parlement nog een openbaar debat wor
den gevoerd, waarbij natuurlijk ook het
itaat van het bevel tot het staken
het vuren onder ogen zal worden
In dit opzicht zullen wel zeer
ceurig goede wil en resultaat tegen
worden afgewogen om te conclu-
of de overeenkomst wordt nage-
•n. Want het is zeker een Illusie dat
Woen4Üag in Indonesië geen schot
meer zal worden gelost. Nu Den Haag en
Djokja nader tot elkaar komen, is er een
derde partij, de communisten, die er be
lang bij heeft de overeenkomst te versto
ren. Moskou zal maar al te gaarne, om
Amerika thans in Indonesië te dwarsbo
men. zijn aanhangers in Indonesië op
hitsen tot voortzetting van de strijd om
daardoor de wanorde te doen voortduren.
Men moet thans Djokja zien als tegen
speler van Moskou. Hatta. de vice-presi
dent van de Republiek Indonesië, heeft
Zaterdagavond in een rede te Batavia
duidelijk stelling genomen tegen de com
munisten toen hij zei: „De twintigste eeuw
bracht ons een Ideologische stroming,
die de gehele wereld van een centraal
punt uit zou willen beheersen en in vele
landen is de Invloed dier stroming zeer
groot. Wordt deze stroming ook In In
donesië de overheersende, dan zal de
Wij zijn nu op de juiste weg. de
weg naar het doel dat het Nederlandse
volk zich reeds lange tijd had gesteld: de
overdracht van de souvereinlteit aan de
Verenigde Staten van Indonesië en een
blijvende vriendschap en samenwerking
tussen de V. S. I. en Nederland in de
Nederlands—Indonesische Unie, aldus
verklaarde df Van Royen <?p de.formele
bijeenkomst van heden te Batavia. Dr
Van Royen zei voorts, dat de Neder
landse delegatie, zeer dankbaar Is omdat
thans het stadium is bereikt waarnaar
zo lang Is uitgezien. Het formeel vast
stellen vsn de documenten betreffende
het staken der vijandelijkheden, hetgeen
vanmorgen Is geschied, bewijst, dat zelfs
zonder voorafgaande bindende afspraken
de Republiek na haar herstel In Djokja
hteft Ingestemd met de uitvaardiging
van de order tot het ftaken der vijande
lijkheden en de Republlkelnsé regering
de uitnodiging voor de Rondetafelconfe
rentie heeft aanvaard.
Dr Van Royen wees op de vele wezen
lijke moeilijkheden, die nog te wachten
staan, doch gelijk in het verleden is ge-J
bleken, bestaan vele dezer moeilijkheden
slechts in verbeelding. Dr Van Royen
verzekerde, dat van Nederlandse zijde de
overeenkomst stipt en loyaal zal worden
nageleefd en verklaarde, dat de oprechte
wens aanwezig ij^m aanstonds samen te
werken ter^Mtf R!e order „staken der
vljandeHjkhëtürwfectief te maken en
ook om een aanvangite maken met de
durende samenwerittTlir tussen Nederland
en Indonesië.
Moh. Roem noemde het belangrijkste
resultaat, dat de vijandigheid plaats heeft
gemaakt voor vertrouwen en de oprechte
wil tot samenwerking. Hij sprak zijn
waardering uit voor dr Van Royen en de
leden der Nederlandse delegatie.
Sultan Hamid, sprekend namens
delegatie der B.F.O.. gaf uitdrukking
zijn hoop en verwachting, dat beide i
tijen in deze nieuwe fase een wezen!
en duurzame staking der vLjandeHjJ
den zullen bereiken. Dit zal ons
stellen een aanvang te maken
ongehinderde wederopbouw en
stel van dit land.
De voorzitter van de week der Unci. de
heer Crltchley. verklaarde, dat met de
heden bereikte overeenstemming de drie
belangrijkste doelen van de richtlijn van
de Veiligheidsraad van 23 Maart zijn be
reikt. Hij wees op de grote verbetering
in de vooruitzichten en in de bestaande
gevoelens in Indonesië, die het resultaat
zijn van de te Batavia gevoerde bespre
kingen.
I sche troepen oprukken door de provincies,
die bekend staan onder de gezamenlijke
naam van „rijstschuur van China". Dc
onder bevel van generaal Lioe Po-Tsjang
staande communistische strijdkrachten
worden uit bepaalde posities ten oosten
van de spoorweg tussen Kanton en Han-
kou teruggetrokkt
Meer naar het noorden handhaven de
«•ommunistische troepen zich in hun stel-
gen ten oosten van Tsjangtsja, de
ifdstad van de provincie Hoenan. De
van Tsjangtsja wordt elk ogenblik
•vacht
-*-i afstand
...jmeter ten noord-
ja is gfelegen. is door
troepen bezet.
radiozender Peiping
gemaakt, dat er een han-
>r de tijd van een jaar tot
tussen de communlstl-
China en de Sowjet-
Achttlen personen werden gedood, toen
een vrachtauto van het Rode Kruis tussen
Blora en Rembang op een trekbom reed,
aldus maakt heden de missie van het Ne
derlandse Rode Kruis in Indonesië bekend.
I.*,t team bestond uit de arts dr H. van
Reigera'.erg Versluvs en de verpleegsters,
de zusters C.G.M. van der Ven. G. M. C.
Leefgens en G. B. Wechgelaar (de laaU’e
was gouvernementjj-verpleegster). De an
dere slachtoffers zijn Zondag te Blora be
graven.
rapporteren en aAbeveilngen doen aan
partijen en de Unci. Het lichaam bestaat
uit 4 vertegenwoordigers van elke partij,
4 vertegenwoordigers van de gebieden
buiten de Republiek, welke lid zijn van de
B.F.O. en die de positie zullen innemen
van toegevoegde leden. Verder drie bur
gerlijke en drie militaire vertegenwoor
digers van de Unci.
Overeengekomen werd, dat de volledige
inhoud van de belangrijkste documenten
en de handleiding (in het Nederlands en
Indonesisch) voor publicatie zal worden
vrijgegeven onmiddellijk na de afkondi
ging der orders tot staking der vijande
lijkheden.
Voorts is in overweging de Instelling
van een commissie, die zal adviseren over
het vrijlaten der politieke gevangenen en
der krijgsgevangenen.
Wat het luchtverkeer betreft, Is over
eengekomen. dat in de eerste week van
Augustus een regelmatige KX.M-verbin-
ding Batavia—Djokja tot stand zal komen.
I 1E REGERING vroeg een comité-
generaal. Hierdoor zijn de Staten-
Generaal deelgenoot geworden van de
zorgbarende overwegingen ener, in inter
nationale verhoudingen, machteloze re
gering.
De regering kan niet anders. Zij moet
de gebeurtenissen in Indonesië afwach
ten.
De leden van de Tweede Kamer gSven
die gedachte door aan de besturen der
politieke partijen. Zij werden daardoor
deelgenoot van de zorgbarende over
wegingen ener machteloze volksvertegen
woordiging.
De volksvertegenwoordiging kan i
anders.' Zij moet de gebeurtenissen
Indonesië afwachten.
De aan de politieke partijen verbonden
pers werd deelgenoot van'de zorgbarende
overwegingen van de politieke partij
bestuurders.
Deze pers kan niet anders. Zij moet de
gebeurtenissen in Indonesië afw&chten.
Ons volk wacht. Dat is het gevolg van
een comité-generaal. Ieder weet te
moeten zwijgen.
neemt. Niemand komt uit Djokja. die
niet onder de indruk is van de rust, die
in de Republikeinse hoofdstad heerst.
■t blad bespreekt vervolgens een aan-
factoren, welke ongelijksoortig xijn
aan die van na de Renville-overeenkomst.
Thans dringt ook in de Republikeinse
sfeer het besef door, dat de strijd voor
vrijheid als zodanig gestreden is en
dat de politieke onafhankelijkheid voor
de deur staat.
Het blad brengt tenslotte warme hulde
aan het werk van dr Van Royen en zegt,
dat het persoonlijke prestige van de
heer Van Royen een welha:
lijk groot gewicht in de s
gelegd. Hij staat nu,
beslu.t het blad, v
werk, waaraan
dagen verbom
>t. dat zoiets
jpgenomen. In
-atoren en leraren vroege
het werk van de jonge
t milder kon wordcr u
r.. zcldea de lerar“r
-men wilden vasthe
illle maatstaven nietfi
rlum. De norm moet
v.n aangepast aan het vermogei
leerlingen. En dat moest volgens
ren zo gebeuren, dat deze leerll
kon overgaan. De leraren zek
krachtiger „Neenl"
De curatoren gingen daarna zelf de
vijfde klas opnieuw beoordelen, en zoon
lief van één der heren ging over, met
twee taken dus geen herexamen, want
daarbij kun je nog zakAn terwijl
enkele andere zwakke bfteders welis
waar milder werden beoordeeld, maar
nog zonder gevolg, wat de bevordering
aangaat.
Wie lets van de verhoudingen op een
school afweet, kan zich voorstellen, hoe
dat werd opgenomen. De leerlingen gin
gen hun rapporten vergelijken en kwa
men t<yt de (Jonclusle. dat hier met twee
maten was gemeten. Ouders, wier kinde
ren ondanks betere rapporten dan de zoon
van mllnheer de curator waren afgewe
zen of met een hérexamen belast, waren
woedend.
Op een vergadering, die curatoren had
den belegd om de ouders over het con
flict in te lichten, is het dan ook spaans
toegegaan en per motie van afkeuring
werd het curatorium verzoèht op te stap
pen. Er zal ook een verzoek aan de ge
meenteraad worden gericht om het regle
ment zo te wijzigen, dat de beslissing
over de bevordering aan de leraren zal
worden gelaten.
Dit Is een samenvatting van het relaas
in het bovengenoemde weekblad. Het Is
uiteraard niet onmogelijk, dat In dit or
gaan de kwestie wat eenzijdig wordt
weergegeven. De omstandigheid, dat
ouratoren op een vergadering zelf de
ouders over het conflict wilden inlichten,
wekt het vermoeden, dat ook zij enkele
pijlen op hun boog hadden. Doch het
komt Kijker ook aan de hand van dit
relaas voor, dat de curatoren een der
eerste regels voor welk college van be
heerders ook hebben geschonden. Zij
hebben het pad der onpartijdigheid ver
laten en uit het oog verloren, dat xelf*
alle schijn van partijdigheid moet wor
den vermeden. Dat dit Ring ten bate van
•en zeer nauwe familiebetrekking van
een lid van het college maakt het geval
slechts te erger.
Wij geven In examentijd gaarne af op
de vele examens, die de Nederlander
kent en moet onderdaan. Zeker is het
examen geen volmaakt instituut om de
kennis en de waarde van een candidaat
te pellen, maar zolang we nog niets
bettrs hebben, moeten wU het er mee
doen. Vaak wordt tegen- het examen
aangevoerd, dat de leraren, die een leer
ling lange tijd hebben meegemaakt, een
beter oordeel kunnen vellen, dan bij een
oppervlakkig onderzoek mogelijk is.
Het oordeel der lerafen is hier echter
kennelijk met voeten getreden. Doch af
gezien daarvan kon van de grote examens
In Nederland altijd dit goeds worden ge
tuigd. dat het meten met twee maten
streng werd vermeden. Dit verschafte
een zeker gezag aan elk officieel diplo
ma. een waarborg, die zowel de bezitter
daarvan als voor degene, die als werk
gever op het diploma moet kunnen ver
trouwen. van belang is.
Nog eens. de waarde van het diploma
wordt in deze Leeuwarder affaire niet
rechtstreeks aangetast. Het bedenkelijke
van het geval is echter, dat het vertrou
wen in het oordeel van de school over
de leerlingen in het algemeen wordt on-
dermijnd. Dit maakt het wenselijk, dat
de inspectie van het gymnasiaal onder
wijs. die altijd, met reden en naar Kij
kers mening, niet zonder succes, ge
streefd heeft naar de grootst mogeltjke
correctheid bij de examens, zich met
deze aangelegenheid zal bemoeien, des-
noods officieus.
Het vertrouwen in de rechtvaardigheid
van het systeem moet worden hersteld.
KIJKER
Wellicht in samenwerking
met Nederlandse troepen
De Nieuwsgier te Batavia van
Zaterdag schreef, dat fle aankondiging
van het feit, dat er overeenstemming is
bereikt ten sanzien van het bevel tot
het staken van het vuren, een gelukwens
waard is. Niets staat nu meer aan de
uitvoering van het uitgestippeld pro
gram in de weg. Het blad wil zich niet
overgeven aan de illusie, dat er nu op
Java binnen een paar weken geen schot
meer zal vallei.. De toestand is grondig
bedorven. Het blad wijst er op, dat de
duizenden lieden, wier vrijheids-ideaal
bestaat in de vrijheid tot stelen, roven
en afpersen, zolang zij in het bezit zjjn
van wapens, een bedreiging blijven vor
men voor iedere rechtsorde.
Zij zullen een bedreiging blijven, lang
nadat de laatste Nederlandse soldaat uit
dit land is vertrokken. Hun rehabilitatie
is. na jaFen van verwildering, een vraag
stuk van lange adem. Mocht het mogelijk
zijn, een situatie te scheppen, waarin de
Republikeinse troepen de veiligheid in
een deel van het gebied van Indonesië
zouden kunnen handhaven, in samenwer
king met de Nederlandse strijdkrachten,
dan zou de toestanr. inderdaad vrij snel
kunnen verbeteren. Het blad verwijst
echter naar de verwachting van velen
in het Nederlandse kamp, die de schou
ders ophalen en zich op de ervaring be
roepen. De Nieuwsgier vestigt er
echter de aandacht op, dat de eerste
ervaringen in de nieuwe fase een resul
taat hebben opgeleverd, dat in strijd is
met alie verwachtingen der ongelovige
Thomassen. liet blad herinnert aan de
voorspellingen omtrent eeh geweldige
bende te Djokja na het vertrek der Ne
derlandse troepen. En ziet, nauwelijks
enige weken daarna blijkt het mogeltjk.
dat een Nederlands stafofficier in
form zich zonder geleide in Djokja
toont, zonder dat iemand notitie van
door ons verworven vrijheid verdwijnen
en zal Indonesië wederom een kolonie
worden."
Amerika (de Unci met haar Amerikaan
se voorzitter Cochran), Nederland en
Djokja hebben dus thans een gemeen
schappelijk doel. Veelzeggend is ook. dat
op de bijeenkomst te Batavia voor het
eerst het Wilhelmus'en het Indonesische
volkslied (Indonesia Raya) bij een recep
tie beide zijn gespeeld
Uit alles valt op te maken, dat de poli
tiek van dr Van Roijen is gebaseerd op
samenwerking met Djokja en dat de re
gering van Soekarno daarvan het belang
ook inziet. Na de uitvaardiging van de
order tot het staken van het vuren zal
dus goed moeten wbrden onderscheiden
in hoeverre Djokja. zo goed als het kan.
meewerkt en'in hoeverre Moskou de hand
in het spel heeft, indien cr toch nog
wordt geschoten.
Al te greel zal men van het gezag van
Djokja nog niet moeten verwachten. Met
de gevangenhouding op Banka heeft
Djokja veel gezag verspeeld en daarom
moet het eerst weer met gezag worden
omringd. De verwachting is. dat het een
week zal duren vóór het bevel tot het
staken van het vuren tot alle republikein
se troepen op Java zal zijn doorgedrongen
en op Sumatra meent men. da^ daarvoor
elf dagen nodig zijn. Als de Tweede
Kamer bijeenkomt voor het openbaar
debat zal men allicht iets willen weten
omtrent bet resultaat van het bevel, dat
in ieder ^eval even moet worden afge
licht. Dan zijn de Indonesische gedele-
eAien naar de rondetafelconferentie al
tg onderweg. Die rondetafelconferentie
dan toch niet meer tegen te houden.
aar. pas dan worden spijkprs^met kop-
m geslagen. Pas dan krijgen alle voor-
~e overeenkomsten hun definitieve
Onder de titel ..Vorderingen in alle fa
sen van het nationale program voor
atoomenergie" noemt de commissie vor
deringen op medisch gebied, o.a. aanwij
zingen. dat het betrekkelijk goedkope
radio-actieve kobalt wellicht een beter,
remedie tegen kanker zal blijken te zijn
dan radium.
De commissie fneldt voorts, dat in Ame
rika ertsen zijn gevonden met een zeer
laag uranium-gehalte. die eventueel in
de toekomst zouden kunnen worden ge
bruikt. indien het uran;um, dat thans met
lagere productiekosten uit het buitenland
en de V.S. wordt verkregen, niet meer
beschikbaar zou zijn. (De V.S. krijgen
het grootste deel van hun uranium uit de
Belgische Congo en Canada).
Tenslotte wordt in het rapport medege
deeld, dat de werkzaamheden op het ge
bied van de militaire toepassing van de
atoomenergie in de afgelopen zes maan-
den verder zijn versneld.
Aan het rapport gaat een voorwoord
van president Truman vooraf, waarin
deze onder meer verklaatrt, dat de
uitvoering van het programma voor d»
ontwilffieling van atoom-energie „met
onverminderde kracht en doelmatigheid
dient te worden vbortgezet". De president
voegt hieraan nog toe: „Ik ben van
mening dat onze nationale politiek, die
gericht is op een krachtige ontwikkeling
,_.t oosten
I hoofdstad van de p
I val van Tsjangtsja
verwacht
De plafits Tsjangteh. die op een
van ongeveer 160 kilometer ten
Vesten van Tsjangtsjc
de communistische ti
De communistische
heeft bekend gcr*'
delsverdrag voor u
stand is gekomen
sche regering van
bezet.