COUD5CHE COUDANT
weerbericht
Ljjker
r ZzJ
lfO-7
-REIZEN
'de
Djokja wordt op het
paard geholpen
Neder! troepen in Indonesië
niet talrijk genoeg
Dr Bunche wil verbod van
wapeninvoer opheffen
Onze economische politiek
zal een socialistische zijn
KOOP:
Welkom aan tafel
MOH. HATTA:
Veiligheid der bevolking niet te garanderen
itserl.F 231.-
UAAISTER
sgazijn
NEDERLANDERS, beter dan wie ook,
geschikt om hulp te verlenen
BUREAUX
Israël vreest een
bewapeningswedloop
I
■uüst-.. dótU>.
GROOT GOUDA
OCHTEN..
Notitieboeken omgekomen Amerikaanse
journalisten gevonden
Hertog van Edinburgh
terug naar de vloot
Rijst en koffie blijven
op de bon
Vrijdag 5 Augustus 1949
Prijs 10 cent per nummer
I 4 AUGUSTUS 1943.
Prijs abonnement
88ste Jaargang No 22739
Bureau Markt 81. Telefoon 2740.
Dlrecteur-Chefredaetenr t
8 H VAN DER KRAAT8
Chef-Exploitatle
D. DE KLERK.
Pottrekenln# 48400.
rant
de
hcldevaart
>06
:hts
zullen
Eerst
c. w.
55.-
HTEN NAAR
DE VEILIGHEIDSRAAD EN PALESTINA
ten 1
i Wt
en
KIJKER.
per week
per maand
per kwartaal
SREISI
I., 5-12-19 Sept,
beschikbaar
ƒ75.-
ƒ40.-
idder van
natioi
een
van
geen
- Rei
iserv««
gelijkwaardige
van dwang of
- Vale
n{ef
om deel te
Europa la In
Ankara met
81...
95.-
N 121.-
M 117.50
den - deskundige
paspoort
offi-
ïquers
an de
is
lan-
1 17
taat
- ald-
aldus meent
het hof te
van de konlng
cht hem weder
ook,
ker
een
New
ror-
de
erhalen
rast zat
1 ultge-
over
vei-
riffle.
tegen-
•le TNI
Zaterdagavc
jmialig
van
/enwoordigei
trouw van
voornemens
- -an de
v«-cen. met
asradiatoren
tarama haard
J. BOTH, Ridd
sweg 252, Gouda.
raagd, een dag in de veer-
dagen. Van Beverningh-
i 18.
vertrek
in Den
minister
■uter een
hjj onder
3e per-
ikasnse
urnen.
be-
zullen
rde er
nkelpand In het centrum.
>t Bureau van dit Blad.
Dr Ralph Bunche. de waarnemende be
middelaar van de V.N. voor Palestina,
heeft de Veiligheidsraad verzocht het em
bargo op de invoer Van wapens in Pales
tina op te heffen. In het verzoek wordt
niet speciaal melding gemaakt van het
bestaande verbod op de invoer van wa
pens in Palestina. De Veiligheidsraad
wordt slechts verzocht in te stemmen met
een opheffing van alle beperkende bepa
lingen o de invoer in Palestina en op de
immigratie aldaar, daar thans de normale
toestand van een land in vrede zoveel
mogel(|k dient te worden hersteld.
Dr Bunche nam aan, dat beide par
tijen gaarne verlost zouden willen worden
van de vele hinderlijke beperkende bepa
lingen, die bj| h$t sluiten van de wapen
stilstand waren ingevoerd.
’50
eskundlge leiding
INLICHTINGEN BIJ
‘el. 3773} schoon
I. 2O5| BOSKOOP I
il. 105.
op
de
en
de .daar
Bruynzeel
werden
i jachtge-
aan het
loot bult-
ot weer
De em-
i naar
Katlngan-
inen de Nederland-
rte termijn niet af-
vuren te
oor tekort
minstens
re soldaat op
Jaarde Soehardj<
ten als Borneo er
.•den zouden
iet vuren offii
vond te Batavia
ige gebouw van
t de Republiek
>r van de Kroon.
WA A R. I NIO PCEIMOMEN
F 9.25
lajoor Soehardjo
verklaard, dat de
lerwerpen aan
vijandelijl
?den zullen zijn De TNI
positie in en
raakt, dat het
zou doen aan
rolk. De tijd
svel
>eraal
letnacht gd een overeenkomst
volgens welke Turkije wordt c
T de Raad van Europa, zo
Ankara vernomen. Turkije zal t
vertegenwoordigd in de consul
j”8,derin8 van de Raad te straf
52°L®*n d*le<«tle van acht, met aan
hoofd de minister van buitenlan
tó«n. Sadak.
besluit van Turkije
“«temming ontvangen.
020
/1M EENDRACHT
/«.ra HAAKTMMIIT
Turkije treedt toe tot
Raad van Europa
Turkse ambassadeur te Parijs 18
-ht'gd een overeenkomst te tekenen,
-- opgenomen
wordt te
worden
iltatieve
tatsburg
™i het
tndse
nNe<f^rland*n^ ^derlandse republikeinse en federale autoriteiten waren Zaterc
paalde lichte de° Volksraad^ Geh^el^link^Moh. Hatta,^minister-president
roducten de Indonesia. Tweede van rechts dr H. J. Lovink, Hoge Vertegenwooi
eën zouden
natuurlijk niet
■mij:’, zware in-
sommige strate-
leën, zoals de
het tin, die
buitenlandse handen
t gemeenschappelijk bezit van
particulieren noodzakelijk
i, teneinde de economische
ons land en de wereldmarkt
ïn: De staat zal wettelijke
hebben te treffen teneinde
;<ucvcring te brengen in de lonen en
J: 'vensstandaard van de arbeiders.
.Iet betrekking tot de Nederlands-Indo-
•sische Unie verklaarde Hatta met na-
•uk, dat haar succes en haar doelmatig-
*id vooral zullen liggen in de vrijwil-
samenwerking van gelijk waardige
*?n. .Elk element van dwang of
v .tan een dergelijke Unie alleen
verzwakken. Wij kunnen niets aan-
dat voor Indonesië of voor het
-sche volk nadelig is. Op dit
ik weten wjj niet, welke voorstel-
ons zullen worden gedaan. Dit zullen
in Den Haag te weten komen,
kunnen wij beslissen, of de gedane
rstellen al dan niet aanvaardbaar zijn.
ige
n samen
i er jegens
lens van
inneer de vrijht
vriends
T.N.I. zal order staakt het
vuren opvolgen
Generaal majoor Soehardjo heeft
over Aneta verklaard, dat de gehel
zich zal onderwerpen aan de order tot
het staken van de vijandelijkhedenJroewel
er vele moeilijkhec
neemt thans een uitstekende
er dient voor te worden gewt
„staakt het vuren" afbreuk
de eenheid van Iger en volk. De t
voor het tenultvoer leggen van het be,
het vuren te staken noemde de gener.
majoor tekort. Volgens zijn mening zou
het minstens drie weken durert, vóórdat
iedere soldaat op de hoogte is. Tenslotte
verklaarde Soehardjo. dat indien in deel
staten als Borneo en Oost-Indonesië moei
lijkheden zouden rijzen met het staken
van het vuren officieren van de TNI der
waarts zullen worden gezonden.
Meer bewolking.
Weerverwachtlng. meegedeeld door het
X.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond:
Van het Westen uit langzaam toenemende
bewolking met later plaatselijk enige regen.
In het Oosten van het land echter nog ge
durende een groot deel van de dag dröog
weer. Matige, later langs de kust nu en dan
krachtige wind uit Zuidelijke richtingen. On
geveer dezelfde temperatuur als vandaag.
Augustus Wassende maan.
Zon op 8.08; onder WM
Maan op 10.88; onder 1.82
evoegd-
gehele gebied, zo goed als
iten onderwerpen ter ver-
t worden toevertrouwd,
‘-ndig moeten behartigen,
exing van de macht? Deze
moeilijker te regelen dan
van de Opper-Staat. welke
door President, kabinets-
kabinets-voorzitter. naast
Wetgevend College. Dit Is zo
schema, maar veel belang-
10e de verdeling is van de
•gdheden tussen Opper-Staat
Staten.
d«ft nu eindelijk is vermeden
ut. Welke onze eerste regering
1946 maakte, waardoor de
d löiding zou hebben gekregen
Indonesië. Op de Rondetafel-
mtle komt zeker ook de positie der
re Indiiche gouvernements-ambte-
ter sprake (bijv, de onderwijzers),
Nederlanders als niet-Nederlanders.
groepen waren niet in Nederlandse
sdienst. Maar welke verantwoorde
lijkheid zal Nederland voor hen dragen?
De conferentie zal, vooral, niet te lang
mogen doren. Zij kan ook niet mislukken
De RT.Conferentie zal moeten constateren
hoe ver de overeenstemming thans strekt.
De R.T.Conferentie kan natuurlijk op
geen enkel punt een definitieve beslissing
nemen. De conferentie heeft, tegenover
alle bestaande organen van staatsbestuur,
geen enkel staatkundig, bindend gezag.
De Rondetafelconferentie Zal slecl
zedelijk gazag hebben.
Wat de Nederlands^ Grondwet zegt, zal
geen invloed óf betekenis hebben. De
gehele laatste grondwetsherziening was
eigenlijk maar een kortstondige uiting van
een tijdelijke en in deze materie
weinig belangrijke politiek. Over die
grondwetsherziening is In dit blad nooit
een goed woord geschreven. Zelfs er een
kwaad woord oyer te schrijven is over
bodig.
mintereseant is de mededeling over
•au, Hat de Staf Militair
1945 te Brussel had op
verhuisde later naar
opheffing van M.G.
inder de Regeringsvoor-
geprobeerd heeft het
illeren over te doen,
iaarin eindelijk ge-
Jngen genoot
Jmedewerking
gelegen-
was dan
Niette-
oprich-
toop ruim
geen drie
icisco-Manllo p 2 Str.
iraltar te Pepel
■1 p 2 Ouessant
Zanzibar n Dar-ei-Balaam
ibay te Calcutta
Italië r 2 Finisterr»
ul n Amsterdam
Amst 2 v Havre
ranclsco n Vancouver
rapan p 2 Gibraltar
Havre n Rouaan
-Tarragona 2 te San Feiiu
i-Rott 2 te Antwerpen
v Sydney »e Melbourne
ta 2 te Helsingfors
«andrië te Port Said
nst-Beira 2 op 800 m O van
-Amst 2 te Gothenburg
Abadan te Amst vervracht
>aralso n Talcahuano
Montreal-Rott p 2 Belle lilt
Rott-Montreal 2 op MO n
3 v Rott n Montreal I
imburg n Amsterdam
Brisbane te Melbourne
illice te Amsterdam
lolingo n Soerabaya
ivtk te Rotterdam
ima n Hongkong
illk Papan n Batavia
New York 3 te Port Stld
verm 4 v Gdynia n Ned.
ita n Amsterdam
alcutta n Rotterdam
.a Guaira te Curacao
ton n New York
I n Venetië
Soerabaya n Makassar
?ardon n New York
v Soerabaya n Makasear
aw York n Rotterdam
Aires n Montevideo
New York p 31 Lizard
1 Aires 3 te Montevideo
Palembang te Tandjonf
militairen wordt nergens door ernstige tegenstand
Maar dit is iets anders dan een alzijdige
handhaving van een maatschappelijke
veiligheid en orde, waarin een geregeld
beslaan en economische arbeid voor de in
woners des lands mogelijk is. Het valt niet
te ontkennen dat nog steeds moord op en
ontvoering van Indonesische en Neder
landse particulieren en ambtenaren, bero
ving en plundering van kampongs en
dessa’s voorkomen.
Tegen dit bedrijf kunr
se strijdkrachten op kort
imouchampi
ierde trein en
F 19.50 p.p.
es en diner
chtlglng stad, per
F 9.50 p.p.
albos - Steenkolen-
ittheater - Grotten
F 13.- p.p.
I geen paspoort
2 Augustus voor 4 uur. Ge-
temming naar:
uno. Den Braber Genntp:
Rossum: Comus, Ollesls-
Mededinger, v Wijngau.
Leeuwenstein Gorinchemi
sn.
andine. Kammlnga: Paula,
e. Robberecht; Rival. Kamp.
>e Metier: Spree Mertena:
Fluvlale 13. De MelJ; Joat-
Mathilde. Van Winsen.
'idelltas Ludewigs: Betsy,
:us. Adriaansen
I. Pruyn; Riffelalp. Goudj
er: Rotondo De Buyn; Ta.
ontana, Vermeulen; Rhetn-
Pleternella. Vermeulen
Bokslag: Fiat Voluntas, Pi-
n 2 Bleljs: Champlain I,
eek. Vink: Mosk S’lenstra;
van Wenen: Paul. Rooven:
F'ora Van Ootjen; Can
Embrecht. Van Rijthoven;
unisse: Roek Boers: Wilcor,
Van Lent; Neska 2,
Onderneming. Da
tier: Analyse. Apal-
■or den Tijd, Kornet;
•igen Bromo. Pors; Vlhlla,
e Reus: Llppe Van Bogaart;
Rheinumon 25. Moortget,
Rheinfelden. Van
:ers; Eift. Roeloü;
Dit alles kan het geval zijn. Indien de
overdracht van de souvereiniteit onge
hinderd voortgaat. Maar het is niet zo
zeer een kwestie voor Indonesië om van
een speciale voorkeur tegenover de Ne
derlanders blijk te geven, als voor de
Nederlanders, om de Indonesiërs voor
zich te winnen, krachtens hun langdurige
en gedetailleerde kennis van ons land en
ons volk. Een vriendschappelijk en ge-
lijkiyaardig deelgenootschap van beide
landen kan in het nabije verschiet liggen.
Wij zouden zelfs bij machte zijn, de Ne
derlanders te helpen bij de oplossing van
hun problemen van werkloosheid. Onze
economie zou kunnen worden ingepast in^
de ontwikkeling van de 1
economie Wij hebben b.v. bepa;
industrieën, waarvan de producten de
Nederlandse zware industrieën zouden
kunnen voeden. Wij zijn natuurlijk niet
in staat, hier op korte termij:’. zware in
dustrieën te vestigen. In sómmige strate
gisch belangrijke industrieën, zoals de
petroleum, de rubber en het tin, die
thans exclusief in 'buitenlandse handen
zijn, zqn een gemeenschappt
de staat en particulieren
kunnen zijn, - -
invloed van onj
te waarborgei
maatregelen 1
verbetering
in de levensstand;
Met betrekking
nesische U
druk, dat
heid
Uge -
Heelgenotei
pressie kar
maar
vaarden, i
Indonesia
ogenblil
len
wij
dan
voorst
kan zich aanjiaar verant-
voor de onderdrukking van
niet onttrekken en zij deelt
ing van de autoriteiten in
iet de grootste kracht naar
ienwerking van alle belanghebbende
tijen moet worden gestreefd,
e regering is er zich steeds van bewust
geweest, dat het betreden v>ft de weg tot
samenwerking met Djokja In veel opzich
ten Nederland en de Nederlanders zou
stellen voor moeilijke psychologische en
practische vraagstukken. De regering heeft
zich geen ogenblik ontveinsd, dat hierbij
ook zekere risico's zouden moeten worden
aanvaard. De regering acht het echter een
gelukkig verschijnsel, dat in toenemende
mate ook aan de zijde van de Republiek
het besef begint door te dringen, dat het
nodig is de geest van conflict af te leggen
en die te vervangen door de zin tot vreed
zaam overleg.
-v”-' ‘Vf.. ?«y,,
Naar het A.N.P. uit zeer betrouwbare bron heeft vernomen is een groot aantal
notitieboeken van de bij de ramp met de Franeker omgekomen Amerikaanse
journalisten gevonden. Deze aantekenboeken zijn vrijwel onbeschadigd geborgen
..s* i-dele’is gehavend. Enige van
- __i groot aantal aantekeningen
in wie reeds een aantal artikelen, die hij voor
gepubliceerd. Verscheidene der notities zijn
en zijn volkomen leesbaar. De boeken
loor de regen slechts enigszins verweekt.
News Paper Alliance in Washington ons
mede, dat zij tot op heden nog geen enkel
stuk heeft ontvangen van welke instantie
ook, dat in of bij het wrak van de Frane-»
ker is a an getroffen en toebehoorde aan
een van haar correspondenten William
Newton en Burton Heath. Wel heeft het
State Department in Washington het
Scripps Howard Concern er van verwit
tigd, dat een pakje binnenkort tegemoet
gezien kan worden. Wat dit pakje bevat
weet men niet. In elk geval was’ men op de
redactie geheel onkundig over de vondst
van bescheiden, in het bijzonder van aan
tekenboeken van haar uitgezonden cor
respondenten. De redactie deelde het
A N.P. mede, dat zij in elk geval haar volle
rechten zou doen gelden op deze docu
menten. wanneer blijkt, dat deze afkomstig
zijn van haar omgekomen medewerkers en
het ontvangen daarvan zou beschouwen
als uiterst waardevol, omdat dit zo moge
lijk nieuwe belangrijke publicaties moge
lijk zou maken.
Prof, dr G C. Heringa, hoogleraar aan
de Gemeentelijke Unlversitelt van Amster
dam. is benoemd tot buitenlands erelid van
de Koninklijke Vlaamse Academie voor
Geneeskunde.
Het nieuwe handelsverdrag tussen Ne*
derland en FrankrUk. dat de vorige maand
te ’Parijs werd geparafeerd. Is thans gete
kend, zo wordt van officiële zijde vernomen.
Volgens dr Bunche was de wapenstil-
standsovereenkomst zeer doeltreffend ge
weest en hadden beide partijen duidelijk
getoond de vrede te willen. Er bestaat geen
aanleiding de goede trouw van partijen,
of hun toekomstige voornemens ten aan
zien van de naleving van de wapenstil
stand in twijfel te trekken, meende hij.
"TtE Rondetafelconferentie zal <el begin-
nen met een ontvangst en een diner;
wellicht met een rijsttafel.
Over de eerste plechtigheden wordt nog
niets vernomen. Natuurlijk worden de
voorzitters der* delegaties ook door de
Koningin ontvangen.
Dan beginnen de besprekingen over het
protocol en over de agendapunten.
Er is blijkbaar achter de schermen hard
gewerkt, want waarlijk, er zit heel wat
vast aan de voorbereiding van deze
grandiose ontvangst.
Hoogstwaarschijnlijk zijn de voorberei
dingen veel verder dan tot nu toe wordt
meegedeeld. De positie van de latere
Staten tot de Ver. Staten van Indonesië
is eigenlijk in elk federatief stelsel de
hoofdzaak. Over dit onderwerp hoort men
weinig.
Natuurlijk krijgt de Opperstaat bevt
heden voor het gehele gebied, zo goe
ook aan de Staten onderwerpen ter
zorglng zullen worden toeve-*
welke zij zelfstandig moeten behar.
Hoe is de verdeling van de macht?
materie is veel
de organisatie v
zal optreden o
formateur en
Senaat en Wet
het gewone Sv<
rijker fs. hc*
machtsbevoeg-..
en Onder-StetcL.
Gelukkig dtft nu eindelijk
de grote fout. Welke
in 1945 en 1946 ma«
republiek de löidir -
over geheel
conferer
vroegen
naren
zowel
Beide
staatsd
lijkheit
De con
mogen dt
De hertog van Edinburgh, de echtgenoot
van prinses Elizabeth van Engeland, zal,
naar officieel werd medegedeeld, in Octo
ber aanstaande teruggaap naar de Britse
vloot. Er is op het ogenblik niets van
bekend of prinses Elizabeth hem zal vol
gen naar Malta, waar hU gestationneerd
zal worden.
De hertog is aangesteld als eerste
cier van de torpedobootjager Chee
van de eerste destroyer-flottielje vai
Middellandse Zeevloot. De Chequers
gestationneerd te Malta onder comms
dant J. E. H. McBeath. De hertog zal
October zijn functie aanvaarden. Hij sts
sedert 29 September j.l. op de wachtgel
lijst als luitenant en heeft, aldus mee
Reuters correspondent aan Lm'. L-I
weten, met toestemming v
aan de admiraliteit verzocL.
in actieve dienst te stellen.
Moh. Hatta vorige week te Batavia In een
openbare rede zich duidelijk heeft gekeerd
tegen het communisme. Indien inderdaad
de regering van Soekarno de enige ge
zaghebbende instantie is. die in de resi
dentie Djokjakarta kan optreden tegen het
communisme, dan verdient deze regering
ook de steun, die nodig is om toestanden
te scheppen, die niet vruchtbaar zijn voor
de 'ontwikkeling van het niet te onder
schatten communisme en half-communis-
me in Indonesië. Slechts economische toe
standen, ellende op het gebied van de
voedsel- en kledingvoorziening en de
volksgezondbficl zijn altijd bevorderlijk
geweest voojr de ontwikkeling van het
communisme. Indien Djokja geen geid
heeft dan zou de regering weer kunnen
vervallen tot het smokkelen van opium
en het uitpersen van de bevolking iifplaats
van In haar behoeften te voorzien.
Daarom wordt Djokja thans op het paard
geholpen.
Aan de vooravond van zijn
naar de Ronde Tafel Conferentie
Haag heeft de Republikeinse
president Moh. Hatta, aan Rei
interview toegestaan, waarin 1
meer verklaarde:
De toekomstige Verenigde Staten van
Indonesië zullen in het bijzonder streven
naar het bereiken van vrede en handelen
als een stabiliserende factor in de troe-
befe atmosfeer van Zuid-Oost-Azië. Het
is mpt onze bedoeling, enig bloc te vor
men of ons bij enig bloc aan te sluiten.
Wij zijn een jong land en hebben dit
te consolideren en onze krachten te ver
sterken. Dit kunnen wij het best doen
door het accent te leggen op een politiek
van vrede en „goodwill”, beter dan door
onszelf onverbrekelijk met enig bloc te
verbinden.
Sprekend over zijn bezoek aan Pandit
Nehroe en andere leiders in India zeide
Moh. Hatta. dat Indonesië de weg van
India wil volgen. Ook India weigert zich
aan te sluiten bij enig bloc en treedt op
als een verzamelpunt voor alle vredelie
vende krachten. Wij wensen een politiek
van goede nabuurschap met India. Be
halve dat wij buren zijn, zijn er nog
vele andere banden die Ons hebben ge
bonden en in de toekomst nog zullen
binden met dit land. Wij zullen zeer
nauwe culturele en economische betrek
kingen aangaan met India: een persau-
daraan (bond van broederschap).
De toekomstige economische structuur van
Indonesië zal gericht zijn op verbetering
van het lot der millioenenmassa in Indo
nesië. Onze economische politiek zal een
socialistische zijn, zoals in de Scandina
vische landen, waar de boer en de arbei
der een redelijk aandeel krijgen. Het kolo
niale economische systeem, dat tot nu toe
dit land en dit volk heeft uitgebuit, mag
niet worden voortgezet.
Ontwikkelingsplan
Het ligt voor de hand, dat Indonesië
voor een grootscheeps nationaal ontwik
kelingsplan. binnen een betrekkelijk
klein aantal jaren te verwezenlijken, de
Indus- samenwerking met en de hulp van het
ft. zoalsbuitenland in de vorm van technische
uitrusting en hulpmiddelen niet zal
kunnen ontberen. Wij zullen dus bui
tenlandse Irivesteringen welkom heten,
mits deze onze Indonesische economie
niet trachten te ondermijnen en het bui
tenlandse kapitaal niet voortgaat met het
oude systeem van exploitatie. Er moet
evenwicht worden gezocht tussen de
belangen van dit land, die van de staat
en die van de beleggers. De onbeperkte
stroom van winsten uit het land, die tot
nu toe plaats had, kan natuurlijk niet
in ons belang zijn, ofschoon ik besef, dat
wij de buitenlandse kapitaalbezitters be
leggingen in Indonesië voldoende aan
trekkelijk moeten maken. Wij zijn jiiet
voornemens, alle industrieën te nationa
liseren. Ons land" heeft hiervoor nóch de
financiële, bronnen, nóch Je arbeids
krachten. Wij stellen ons slechts voor,
de openbare nutsbedrijven zoals telefoon,
spoorwegen en electrlciteitswerken te
brengen onder het beheer van de staat.
Voor het overige zal er een zeer uitge
breid arbeidsterrein blijven voor parti
culiere ondernemingen.
Nederland heeft voorsprong
In de komende periode, waarin de toe
komstige Verenigde Staten van Indonesië
wensen samen te werken met Nederland,
mogen er jegens de Nederlanders geen
gevoelens van bitterheid meer bestaan.
Wanneer de vrijheid eenmaal is bereikt,
kunnen er vriendschappelijke betrekkin
gen en samenwerking bestaan met de
Nederlanders en alle andere naties. Aan
gezien de Nederlanders, beter dan welke
andere buitenlanders ook, het land ken
nen, zullen zij er een bevoorrechte positie
Innemen. Indonesië heeft behoefte aan
technische hulp voor zijn industriële,
agrarische en culturele ontwikkeling Het
is duidelijk, dat de Nederlanders, beter
dan wie ook, geschikt zijn om deze hulp
te verlenen.
Tijdens zijn jongste verblijf in Indonesië Is het minister v. Maarseveen In gesprekken
met burgerlijke en militaire autoriteiten gebleken, dat onze troepen in Indonesië niet
talrijk genoeg zijn om de bevolking allerwege rust en veiligheid te kunnen garanderen.
Wanneer gesproken wordt over orde en veiligheid denke men rtihter niet aan de
militaire situatie. Wat deze betreft, aldus minister v. Maarseveen in zijn nota aah de
Tweede Kamer, z(jn de mededelingen van de gezaghebbende autoriteiten bevredigend: de»
militaire situatie wordt nergens in Indonesië bedreigd en de bewegingsvrijheid van onze
belemmerd.
doende optreden omdat zulks alleen mo-
gelijk zou zijn met een omvangrijke poli
tiële bezetting.
De regering
woordelijkheid
dit wanbedrijf ni
daarom de tnenii
Indonesië, dat mt
samei
partij
De
De Soesoehoenan bij Soekarno
De Soesoehoenan van Solo en de
Mangkoenegoro van dezelfde stad. di>
thans in Batavia verblijven op doorreis
naar Den Haag verklaarden tegenover
Aneta, dat zij tijdens een onderhoud met
Soekarno, Hatta en de sultan van Djokja,
dat een uur duurde, een eigen status voor
het gewest Soerakarta als ..daerah Istime-
wa" binnen het raam van de Republiek
hebben bepleit. Zij deelden mede, dat de
president hierop een bevredigend ant
woord gaf. Beide personen zullen op de
Rondetafel-conferentie optreden als ad
viseurs vgor zaken betreffende de zelf
besturen. De Soesoehoenan verklaarde nog
dat de situatie in Solo zich de laatste
dagen gunstig ontwikkelt, ofschoon het
nog niet geheel veilig en rustig is. Hij
zei met nadruk .dat de samenwerking met
de Nederlanders, waartoe de beide vorsten
destijds overgingen, uitsluitend het sociale
gebied betrof en dat zij niet mede verant
woordelijk zijn voor de veiligheid. De
Soesoehoenan verklaarde zloh niet te heb-
bn bemoeid met de samenstelling van het
federale bataljon in Solo.
TAe regering vanSoekarno in Djokja
heeft in Nederland nimmer veel har
telijke sympathie genoten. Zij is vaak be
titeld als „gangsterbende" en wat milder,
maar niet ten onrechte, als „smokkelaars
bende". Daarom is het opvallend, dat
Djokja thans alle steun en vertrouwen
krijgt van de Nederlandse regering. In de
overeenkomst inzake het staken van het
vuren zijn regelingen opgenomen, waar
van de ministeriële nota zegt:
„Zij voorzien in de uitrusting van een
Republikeinse politiemacht te Djokja,
de overdracht van openbare werken, de
samenwerking op het gebied van post-
en telegraafvörkeer. de voorziening met
de nodige verkeersmiddelen, levens
middelen en andere goederen en beta
lingsmiddelen. Deze voorzieningen wa
ren nodig om een behoorlijk bestuur
van de residentie Djokjakarta mogelijk
te maken".
In paragraaf 8 van de overeenkomst tot
het staken van de vijandelijkheden staat:
„In de patrouillegebieden, toegewezen aan
de Republiek, aanvaardt de republikein
se regering, boven en behalve de plicht
en taak recht en °rde te handhaven, mede
de verantwoordelijkheid voor voedselvoor
ziening. kleding, de verstrekking van me
dicijnen en geneeskundige verzorging, en
in het algemeen voor de voorziening in
alle diensten, die voor het welzijn van de
bevolking nodig zijn. Mochten de midde
len hiervoor de republikeinse regering
niet ter beschikking staan, dan zal deze
regering al het haar daarvoor ontbreken
de opgeven aan de regering van Indonesië,
desgewenst door tussenkomst van de Unci,
opdat kan worden nagegaan wat terzake
kan worden gedaan, gelet op de belan
gen van het gehele Indonesische volk".
Djokja wordt dus belast met een grote
verantwoordelijkheid, maar het zal ook
alle mogelijke steun ontvangen.
Deze welwillendheid tegenover Djokja Is
de logische consequentie van de vertrou-
wenspolitiek van dr Van Royen, die in
vertrouwen op de Unci met haar Ameri
kaanse voorzitter Cochran, nu ook ver
trouwen stelt in Djokja. Er wordt gere
kend (eventueel met een duwtje in de rug
van de Unci) op de yolle medewerking
van Djokja. Er is geen sprake van. dat er
op wordt gespeculeerd dat Djokja dat
nog nimmer bij machte was aangegane
overeenkomsten na te komen ook thans
weer in gebreke zou blijven aan de opge
nomen verplichtingen te voldoen, opdat
daarin een motief zou kunnen worden ge
vonden (met inbegrip van de wereld, die
thans de ogen op Djokja richt) voor een
radicaal ingrijpen met de wapenen. In
tegendeel: Djokja ontvangt steun, met
verkeersmiddelen, met kleding, met me
dicijnen, met goederen, met betalingsmid
delen.
Om deze welwillendheid tegenover
Djokja te begrijpen (die tussen twee haak
jes in elk geval in het belang la van de
bevolking) moet men Inzien, dat Djokja
thans wordt beschouwd aU tegenspeler
van Moskou. Daarom was het een opmer
kelijk symptoom, dat de vice-preeident
met de Franeker oi
jnboeken zijn vrij’
uit de bagage van de journalisten, die slechts ten d<
deze notitieboeken zijn zeer lijvig. Onder meer is een
gevonden van Burton Heath, van
zijn dood naar Amerika zond, zijn l
met ball-point penhouders geschreven
zijn niet door brand beschadigd, doch d(
Ig de gevonden notities worden opinies
der journalisten gegeven over vooraan
staande autoriteiten in Indonesië, alsmede
inzichten over de situatie in Indonesië in
het algemeen.
Iri aansluiting hierop verneemt het
A N P. nog: De bezittingen van de Ame
rikaanse journalisten waren door plaatse
lijke autoriteiten van India gescheiden van
die der omgekomen niet-Amerikaanse in
zittenden van de Franeker.
Bij de stukken, die aan de Amerikanen
toebehoorden, bevonden zich de notitie
boeken. De Amerikaanse consulaire auto
riteiten in Bombay hebben de bezittingen
der journalisten. Inclusief de notitie boe
ken. onder hun beheer genomen. D<
soonlijke bezittingen van de Amerik
journalisten zijn gelijk met de
waarin zich de as der omgekomenen
vond, naar Amerika overgebracht.
De notitieboeken zijn toen echter in
Bombay achtergebleven. De zegslieden van
het A N.P. konden niet mededelen, wat uit
eindelijk met de notitieboeken is geschied.
Naar aanleiding van de berichten over
deze vondst deelde de Scripps Howard
De regering heeft overwogen, of de
rantsoenering van rijst en koffie reeds
thans beëindigd zou kunnen worden.
Naar het ministerie van Landbbuw, Visserij
en Voedselvoorziening meedeelt, is daar
bij gebleken, dat de deviezensituatie met
betrekking tot beide importartikelen on
voldoende mogelijkheden biedt om de
voorziening van koffie en rijst bij vrije
consumptie op bevredigende wijze te
verzekeren. Rijst wordt bovendien nog
steeds vofgens internationaal verdelïngs-
systeem gerantsoeneerd, zodat Nederland
afhankelijk blijft van de toewijzingen,
temeer, omdat landen, waar rijst het
hoofdvoedsel is. voorgaan bij de interna
tionale verdeling van de beschikbare
rijst. Rflst en koffie blijven derhalve ge
rantsoeneerd.
TJET REKENINGETJE van Militair
11 Gezag komt langzamerhand in orde.
Er is een wetsvoorstel volgens hetwelk
het nadelig saldo ad ruim 64 millioen
ral worden bijgezet in het grote graf der
oorlogskosten. Na al wat er zo over djt
oorlogsproduct is verteld, valt Kijker dit
raldo niet eens tegen.
In de uitgebreide memorie van toelich
ting staat natuurlijk het een en ander over
de bevindingen der controlerende accoun
tants te lezen. Al spoedig wordt de op
merking gemaakt, dat de bijzondere om-
standigheden, waaronder Militair Gezag
zijn veelomvattende taak moest vervullen,
bij de beoordeling van de voorgelegde
i cijfers in aanmerking moeten worden ge
nomen. Het was oorlog en toen die voorbij
was, ging alles dadelijk nog lang niet nor
maal. Er zijn dus bijna onvermijdelijk
dingen gebeurd, die niet door de beugel
konden, doch daar verneemt men in de
toelichting minder van. De Algemene
Rekenkamer heeft de zaak wel met de
haar eigen nauwkeurigheid nageplozen en
een rapport opgemaakt. Kijker veronder
stelt, dat daarin op de bekende scherpe
en soms droogkomieke wijze enkele harde
nootjes zullen zijn gekraakt. De memorie
getuigt: „Dit verslag toch geeft een ge
detailleerd beeld van de wijze, waarop
het beheer is gevoerd, terwijl daarin mel
ding gemaakt wordt van de tekortkomin
gen, welke er bij het Militair Gezag-appa-
raaf ziln geweest". Doch om „niet in
doublures te vervallen" wordt dit verslag
niet in de toelichting vermeld. Het rap
port van de Rekenkamer wordt in $én
moeite door tegelijk met het wetsontwerp
aangeboden, zo staat er te lezen. Een
kleine voetnoot vermeldt daarbij, dat het
verslag is nedergelegd ter griffie, ter in
zage van de leden. Verbazend aardig
tegenover M G. vindt Kijker dat. Want zo
blijft de kwestie 'n beetje onder ons.
De memorie geeft overigens wel een
indruk van de zeer uiteenlopende taken.
I die M.G. had te vervullen. Zo heeft de
splitsing van het land eind 1944 in een
bevrijd en nog bezet gedeelte op het ge
bied van de levensverzekeringen en de
schadeverzekering "toestanden geschapen,
j waarin M.G. moest voorzien. M.G. heeft
letterlijk van alles gedaan. Het heeft de
politieke delinquenten opgepakt en opge-
oorgen, het heeft voor geld en munten
r gezorgd maar van die zilveren mun
ten maakten de mensen dadelijk sieraden,
dus daarmee hield M.G. gauw op het
heeft voedselvoorraden verdeeld.
trieën op gang geholpen en het heeft.
k vaak is opgemerkt, met grote ijver
auto's gereden.
Automobielen en Militair Gezag waren
een tijd lang onafscheidelijk als de Sia
mese tweelingen. Over de minder correcte
behandeling daarvan is veel te doen ge-
I weest. Tegen een publicist in het Zuiden
des lands heeft in verband met een artikel
over de M.G.-manipulatles met auto's de
toenmalige chef M.G. de tegenwoordige
opperbevelhebber, een aanklacht inge
diend, waarvan echter nooit ieta is ver
nomen. Uit de rapporten van de contro
lerende accountants wordt duidelijk, dat
er ean de auto's ook wel een lu^htje zat,
dat niet alleen met benzine had te maken.
De M G.-mannen hebben veel aan trans
port gekost, ruim 2 millioen. Aèn perso
nenauto's is ruim 3 ton uitgegeven, aan
1 vrachtauto's-meer dan ƒ3 millioen. doch
op deze laatste krijgt men waarschijnlijk
een flinke reductie. Met auto’s is in die
tijd toch heel vreemd omgesprpfigen. Zo
vermeldt de toelichting een post ontvang
sten van ruim 1 millioen voor „auto's,
waarvan de herkomst niet vaststaat".
De controlerende accountants hebben
over de Militaire Commissariaten overi
gens waarlijk niet zulke vernietigende
opmerkingen Volgens hen heeft het
financieel en materieel beheer de om
standigheden in aanmerking genomen
aan redelijke eisen voldaan, zij het ook
met uitzondering van het beheer der
f voorraden auto-onderdelen, gereedschap
pen en kantoorbehoeften, „daar contróle
op het verbruik niet mogelijk bleek en
de aanwending van de eindvoorraden niet
kon worden vastgesteld”. Dit laatste be
tekent in gewoon Nederlands, dat de' res
tanten spoorloos zijn verdwenen.
Het kasbeheer komt er bij de accou>-
tants vrij goed af. Sommige Commissa
riaten zijn wat te royaal geweest met gra
tificaties. toeslagen op salarissen, repre
sentatie- en voorlichtingskosten. Ten aan
zien van de voorraden auto- en fietsban
den kan evenmin van een juist beheer wor
den gesproken, daar soms aanzienlijke
quantitatieve tekorten zijn ontstaan.
Vrij vertaald: er is flink gestolen. „Bij de
Transportsectie van het Districts Militair
Commissariaat Eindhoven kan zelfs van
wanbeheer worden gesproken”. Dat is
duidelijk gezegd. En daarmee hebben
enkele geruchten wel hun bevestiging ge
kregen.
Niet oninterecs;
het fotonersbure;
Gezag in Maart
1 gericht. Het bureau
Amsterdam. Na de
kwam de zaak ond;
lichtingsdienst, die i
bureau aan particul-.
Begin 1948 is men daarin e..—
«laagd. Naar Kijkers bevindir--
het bureau indirect door me«.
van regeringszijde bij bijzondere
heden een «ekere steun. De pers
veelal op dit bureau aangewezen,
mln heeft het nadelig saldo van
ting tot het tijdstip van verkoc
ƒ241.000 bedragen! Voor nog g-
jaar is dat een flink deficit!
Zo is dan M.G. ook administratief ter
tiele. Per hoofd der bevolking heeft het
ongeveer ƒ7 gekost, en daarvoor hebben
we heel wat schik (en schrik) gehad. Want
over M.G. zijn toch legioenen moppen
gotapt, en alles moet in deze wereld w<
den betaald, zelfs het lachen. Dat
Publieke opinie met de sterke vet'
over de ..sleeën" en wat er aan vt
«r niet zo erg naast was, is nu wel
komen. De gedetailleerde verhalen i
de M.G.-heidendaden rusten verder
*ig in hét Rekenkamerrapport ter gri
Van de doden niets dan goeds.
De vertegenwoordiger van Israël. Aubrey
Eban, die van de Veiligheidsraad toestem
ming had gekregen aan het debat deel 'e
nemen, zei, dat er niets mee kon worden
verloren en daarentegen veel werd ge
wonnen, indien de Veiligireidsraad het
verbod op de Invoer van wapens in het
Midden-Oosten bleef handhaven.
„Indien”, aldus Eban. „dit verbod van
de Veiligheidsraad wordt opgeheven, zon
der dat tevoren is aangegeven, hoe het
vraagstuk van de wapeninvoer binnen het
kader van de wapenstilstandsovereenkomst
moet worden opgelost, staat het alle re
geringen wederom vrij naar hartelust wa
pens aan landen in het Nabije Oosten <e
leveren. En uit elke hoek van de Arabi
sche wereld bereiken ons berichten, waar
in melding wordt gemaakt voor plannen
voor een herbewapening op grote schaal".
De vertegenwoordiger van één der Ara
bische staten heeft cijfers genoemd, waar
uit' blijkt, hoe verreikend deze plannen
zijn. Volgens hem zullen namelijk in één
jaar tijds 125 millioen dollar worden be
steed voor de aankoop van wapens.
De vertegenwoordigers van Frankrijk en
Engelpnd steunden het voorstel van dr
Bunche.
Postverkeer In Duitsland. De verzending
van postpaketten tussen Oost- en West-Duits-
land zal van Maandag a.s. af weer mogelijk
zijn, voor het eerst sedert het einde van de
Berlljnse blokkade, zo heeft dr Wilhelm
Schroeder, hpofd van de afdeling posterijen
van de economische commissie voor de Sow-
jet-Russlsche zone medegedeeld.
Paketten tot een gewicht v?n 30 kilo z
worden geaccepteerd, indien de waart
van niet meer Is dan 500 mark.
Onveilig Zuid Borneo
Uit Bandjermasin wordt berlchtl dat
22 Juli j.l. fn de benedenloop van
Katinganrivier, tussen Bandjermasin
Sampit in de daerah Groot-Dajak, J
gevestigde employé's van het
Dajak Houtbedrijf overvallen
door een bende, die daarbij een
weer en 3000, benevens een
houtbedrijf toebehorende motorbe
maakte. Later heeft men deze boot
op de bende weten te heroveren. L
ployé's wisten te voet over land
Sampit, ten Westen van de
rivier, te trekken.
Elf tabaksschuren op
Sumatra in vlammen
In de nacht van Donderdag op Vrijdag
hebben terroristen wederom elf tabaks-
schuren in de omgeving van Medan in
brand gestoken. Op de' onderneming
Namoe Trassi van de Dell Maatschappij
gingen zeven schuren in vlammen op.
terwijl op de Goenoeng Galoeggoer Estate
van de Deli Batavia Maatschappij vier
schuren in de as zijn gelegd. Alle schuren
waren leeg. Tijdens het terugtrekken van
de terroristen hebben zij nog een aantal
arbeiderswoningen in brand gezet.
Victor A. M. Rouppe van der Voort,
oud-lid der directie van de N V Handel
maatschappij Rouppe van der Voort, Is in
de ouderdom van 71 Jaar te Vught overleden.
•a 118
iuma-e:
Schu’tler:
iert; Voor
Tgen: Br<
lelnunii
:rgauwen;
Zagenmak»
:gmans.
IFLSBERICHTEN
v. d. Katoenh.) Rotterdam
iddling one inch staple n
ra excl. allo rechten 2.1W»
t f X12"».
't naseizoen Gedurende
pt. nog plaatsen
en Donderdag
F
Maandag
I