Hirosjima,4j aar na de atoombom
van het wcck-cnd
8
m
Kil
Als de wind erover jaagt
f^Onbereikbdr
EE2Ü
De strijd tegen het bederf van
levensmiddelen
Niet overhaast troeftrekken
OUD-BURGEMEESTER VAN SCHIEDAM
WORDT 103 JAAR
Rookt nog met smaak zijn sigaartje
Meer dan 100.000 doden,
maar het leven gaat voort
HET LIED ALS OPERA
Vredige klanken stichten onvrede
Carillon-strijd in
een Engels dorp
CLOWNTJE
OP AVONTUUR
RICK
ONRECHT
De bacteriedodende lamp een goede hulp
Ik*
- m
-
adden De
"r!®l7
i WIM^ÏE.- en de Wassen Beelden
EFHSTT BLAC - PAGINA t
ZATERDAG 6 "AUGUSTUS 1M»,
ZSHE9
ft tem
UPWZj fCOTD
W f CU2XI '*tnïUQlf
DOOR G. WARD PRICE
\jTEN kan Hiroejlraa en ometreken doorkruiden ln een auto of men kan er boven
rondvliegen in een vliegtuig, zoal» ik in de afgelopen drie dagen heb gedaan,
maar men zou. als men het niet wist. niet kunnen vermoeden, dat dit hier dria Jaar
geleden de rampzaligste plek ter wereld was.
De Japanner» zijn vlijtig als de mieren en dat is één der oorzaken van het snelle
herstel van de meest gehavende negen vierkante mijl van het aardoppervlak. Een an
dere Teden is, dat de Japanse steden voor het grootste deel bestaan uit houtan bouw
sels. En de derde reden is gelegen in de veerkracht die de menselijke natuur in staat
stelt zich van verpletterende slagen te herstellen.
Hiroajima ziet er op het ogenblik uit als een pas aan de gTenzen der beschaving
opgekomen stad. zoals de gouzoekers stichtten of zoals men ze zag opkomen na de
grote olie-aan boringen In Oklahoma.
De winkels zijn meer kramen dan gebouwen. maaT de straten zijn vol van het gewons
type Japanse stadsbewoner». Men ziet veel fietsen en kleine auto's.
Trams en verkeerspolitie zijn in functie; gfote reclame-borden rijzen op terzijde van
de straten; er rijn bioscopen, kapperswinkels, schoonheids
salons. inderdaad, de stad ziet er primitief en wat rommelig
maar overigens normaal uit.
Nochtans, 80.000 van haar huidige Inwoners hebben een
gebeurtenis doorleefd, zoals zelfs de Jongste oorlog niet
vreselijker kon voortbrengen.
Ik had verwacht, dat de bevolking althans ten dele uit
nerveuze wrakken zou bestaan of uit lijders aan geheimzin
nige ziekten tengevolge van de radlo-actleve uitstralingen
Maar ik heb daarvan niets bespeurd in de straten. Ik dach:
dat ze wel allemaal In de hospitalen zouden zijn.
Zijn er hier veel mensen, die de atoombom overleefden
vroeg ik aan dr Sasaki, een der geneesheren van het hos
pitaal.
Ik ben er zelf een, antwoordde dr
Sasaki, een Jonge man van een Jaar of
acht-en-twintlg. Ik stond hier ln dez»
zelfde gang, toen de bom viel.
Zijn er nog meer?
Hij liet drie Jonge vrouwen roepen, dik
en rond. met rode wangen, glimlachend,
één van hen was verpleegster, de belde
anderen waren typistes. Afgezien van wat
blauwe plekken en kneuzingen, waren ze
ongedeerd gebleven.
En hoe staat het met de patiënten?
vroeg ik.
Er zijn «r nog steeds zes in het hos-
Eitaal en vier komen er geregeld om be-
andeld te worden, zei de dokter. Het zijn
gevallen van brandwonden, die door de
uitstraling werden veroorzaakt.
Het hospitaal is een van de 12 grote van
gewapend beton opgetrokken gebouwen,
die samen met een 150 andere gebouwen ln
Hirosjima de explosie hebben door
staan. De andere hulzen werden vernietigd.
6 Augustus 1945
Die ene bom doodde 78.150 van da 250.000
Inwoners, verwondde er 87.428 en roeide
er 18.883 zó volledJf uit. dat er zelfs geen
spoor van hen overbleef.
Toen de bom om kwart over acht ln de
warme, vochtige en nevelige morgen van
de 6e Augustus. 1945 barstte, was de hui
dige burgemeester van Hirosjima, de beer
Shlnzo Hamai, een man yan in de veertig
jaar. juist te voet op weg van zijn Kuis ln
een der buitenwijken naar zijn bureau In
do stad.
Ziehier, wat hU vertelt over wat er pre
cies gebeurt, wanneer er een atoombom
ontploft:
Allereerst was er een flits als van een
ontzaglijk magnesiumlicht vlak boven het
centrum van de stad ter hoogte van een
1500 meter.
Dadelijk daarop een niet zeer lulde
knal en de bom viel toen gedurende een
honderd seconden gevolgd door een kolom
van vuur. Toen hij tef hoogte van een
drie honderd meter was gekomen, spatte bij
uiteen in een naar alle zijden uitstralende
verblindende rode gloed.
Het lawaai was ontzettend en tegelijker
tijd kwam er een golf van ondragelijke
hitte, die ongeveer één seconde aanhield
en een rukwind van wel 500 of 1000 mijl
per uur. die de stad eenvoudig wegvaagde.
De burgemeester, die een paar kilometer
verwijderd was van het punt. dat nu door
een bord met een sinister opschrift „Cen
trum van de aanval Is aangegeven, werd
tegen de grond geslagen.
Schoorstenen onbeschadigd
In Juli 1945 werd als proef de
eerste atoombom tot explosie gebracht
in de woestijn van Nieuw-Mexico.
Drie weken later, op 6 Augustus, werd
de Japanse stad Hirosjima door de
tweede bom van de aardbodem weg
gevaagd.
Ward Price, een van 's werelds be
kendste journalisten, bezocht kort
geleden deze door atoomkracht ver
nietigde stad en constateerde, dat zelfs
een atoombom, hoe verschrikkelijk
ook in zijn uitwerking, niet in staat is
een groot bevolkingscentrum voor
goed uit te roeien. Hirosjima is
Grotendeels herbouwd. De bevolking
leeft en werkt er als vanouds en de
perzikbomen bloeien
In nevenstaand artikel vertelt
Ward Price van zijn ervaringen in
Hirosjima vier jaar na de atoombom
explosie.
r,.-r.- S nÖEri.'v"
Hst echUnt dat cyllndrlsche. vensterloze,
van gewapend beton opgetrokken torens
een wijkplaats bieden. Fabrieksschoorste
nen van deze vorm bleven onbeschadigd.
De fabrieken zelf werden vergruizeld. maar
de schoorstenen bleven staan te midden
van de algemene ruïne, als tanden van een
gebroken kam.
De bijzondere verschrikking van de
atoombom ligt in de ..gamma-stralen", dis
bij de ontploffing worden uitgezonden.
Mensen, bij wie de?e stralen diep waren
doorgedrongen stierven binnen drie maan
den, maar er waren ook vele gevallen van
verbranding door radio-activiteit, die niet
ernstiger waren dan ernstige zonnebrand.
De minste bedekking door kleding, voor
el als ze licht van kleur Is. verleent reeds
afdoende bescherming.
Dr Sasaki zei. dat hij duizenden van zul
ke gevallen had behandeld. De meest
voorkomende verschijnselen waren diar
rhea. bloedend tandvlees, en plekken op
de huid, die in vel» gevallen geleidelijk
verdwenen.
Maar de voornaamste autoriteit ter plaat
se op het gebied van radio-actieve stralen
is de Commissie voor de Atoombomslacht
offers. die door de Nationale Baad voor
Gezondheidsonderzoek van de Verenigde
Staten in het leven is geroepen.
Deze Raad heeft een staf van veertig
man. waarvan de helft uit geleerden be
staat en dl» in het bezit is van een hyper
modern medisch laboratorium voorzien
van een volledige uitrusting met X-strakn
enz.
Twintig jaar contróle
Dit Instituut zal de onderzoekingen over
de Uitwerking van de atoombom nog ge
durende twintig Jaren voortzetten. Moge
lijkerwijze zei het uitgroeien tot een soort
Amerikaens-Japanse madiacha universiteit,
want de geneeskundigen en de met de
«org voor de volksgezondheid belaste auto
riteiten van Hirosjima sn van Nagasaki
da plaats waar ook een atoombom viel,
werken met dt raad «amen.
Elka aanwijzing wordt nagespeurd, zowel
wat betreft de reacties der lijder# als ae
ouder worden, alsook ten aanzien van de
gevolgen, die aan de dag mochten treden
bii kinderen, die nog niet ter wereld
gekomen toen de bom viel.
De gedachte, dat een generatie lang alle
leven in Hirosjima en In Nagasaki vergif
tigd zou zijn door Tzdlo-activlteit Is een
misvatting gebleken- Kz i» gaen vgrnle-
tigende invloed meer aanwezig.
En zo heeft Hirosjima wederom een
kwart mlllioen inwonera. die met peper
boompjes en perzikbloesems hun tuinen
sis vsn ouds vsrsisrsn.
(Nadruk verboden).
De Jswftfs vsa di Ags Kban. Lloyds,
btf wie de gestolen Juwelen vsn de echtge
note van de Ags IChan waren verzekerd voor
*11 mill leen frsnee. heeft een beloning van 10
procent van de waarde uitgeloofd voor
degene, die nuttige aanwtjzlgingen aan de
politie kan geven.
Het vikingschip, de Hugin. is aangekocht
door de Engelse courant de Daily Mail.
Tiet blad cal een rei» vsn het vaartuig langs
de Britse badplaatsen organiseren.
TVTa opoe Herfst en opa Kooy is thans de
heer M. L. Honnerlage Grete te Breda
de oudste Inwoner van Nederland. Op 10
Augustus hoopt hij de leeftijd van 103
jaar te berelkeri en hij zei ons: „Ik houd
nog altijd zeer van het leven en lk hoop
nog een paar jaartjes mee te gaan". Voor
de gemeente Schiedam, waar hij op 62-
jarige leeftijd op 1 October 1910 burge
meester werd om met 1 Juli 1919 met pen
sioen te gaan. is hij eeri ..dure" klant,
aangezien de pensioenbetalingen natuur
lijk steëds doorgaan. Wie verwacht, de de
„notabel" een oude heer, die ondanks zijn
hoge Jaren iets eerbiedwaardigs heeft ge
houden. lichamelijk en geestelijk wel zeer
zwak zal zijn, slaat de plank ml». Hij >s
wel enigszins hardhorend, terwijl het ge
zichtsvermogen ook achteruit is gegaan,
maar voor de rest is hij ln een uitsteken
de conditie.
De benen Willen niet meer zo erg,
zei bij. maar lk mag toch niet klagen. Je
kunt natuurlijk niet verwachten, dat Je
op zo'n leeftijd zonder gebreken bent.
Maar lk rook nog m'n sigaartje en voel
me bedt
HIJ was 50 Jaar getrouwd en toen zijn
vrouw op 80-jarige leeftijd stierf het
huwelijk bleef kinderloos zsi hij, haar
nu wel spoedig te zullen volgen.
„Maaf zo zl|n de mannen", aldus de heer
Honnerlage Grete. ..ze houden wel eens
meer hun woord niet...."
Ook juffrouw Eigers, die 30 Jsar bij de
oude heer. die toen al 73 jaar was, ln
dienst trad, dacht, „dat hij er wel niet
lang zou zijn". Thans heeft zij onlang»
een medaille ontvangen voor 30 jaren
trouwe dienst
Jarenlang had de heer Honnerlage Gre'c
twee schoonzusters ln hul», doch toen zij
de wedloop tegen de tijd met hem verlo
ren, voelde hU zich erg ..eenzaam" en
vroeg, of twee van zijn nichten, de dames
Franclsca en Antonia Hutten, enige tijd
bij hem wilden komen logeren. Nu wordt
ten huize van de oude heer tijd nooit zo
erg krap gemeten, zodat het „iet» langer"
geworden ie.
De dames zijn er nu reeds vijf Jaar an
de heer de» huizes kan met Antonis goed
babbelen over allerlei gemeentelijke za
ken. daar zij destijds 25 jaar lang gemeen-
teraadalid te Utrecht was.
Inmiddels waken thans drie dames over
het welzijn van de 103-iarige en deze vindt
het allerminst ongezellig. „Hij wordt be
ter verzorgd dan de keizer van Siam",
zei de dokter laatst nog, toen bij consta
teerde dat het hart nog zeer sterk was.
De heer Honnerlage Grete weet zich
alles nog goed te herinneren. Zijn carrière
begon als vennoot van de destllleerdcrlj
P. Melchers in zijn geboorteplaats Schie
dam. Later werd hij raadslid en tenslotte
wethouder, waarna hem de ambtsketen
ais eerste burger werd omgehangen. HU
was penningmeester van de St. Vincen-
tius-scholen (voor welke functie hU op zijn
95ste Jaar bedankte, want toen werd het
hem leta „te druk"), oprichter van de
Mannenggngverenlging Orpheus te Schie^*
dam en bekleedde tevena tal van ere-
functles. „Ik ben thans nog ere-voorzit-
ter van Orpheus", zei hU-
Waaraan schrUft u nu toe, zo oud
geworden te zUn?
Daar moest de gastheer eens over den
ken, want het was ook geen gemakkelijke
vraag.
Ik ben altUd erg matig geweest
En hU kon ook steeds goed slapen,
aldus een der dames, als geen ander kan
hU all*» v®b z'ch afzetten. En daarna
Een molen gaat verhuizen
Van de 300 schepradmolens, die ruim
een eeuw geleden Friesland droop hlel
den, is er nog maar één over. HU staat
thans nog tussen Leeuwarden en Warga.
doch wordt binnenkort verplaatst naar
de rand van het Heegermeer, waar de
molen al$ monument zal worden
bewaard.
hoorden we het verhaal, hoe hU op zUn
lOOate verjaardag, toen hU nog beduidend
flinker was. aan het diner allo sprekers
tot 's nachte half een beantwoordde en
thula gekomen Ineens zei: ..En nu gaan
we'nog wat napraten". Toen hU eindelUk
naar bed ging, sliep hjj na twee minuten
als een roos.... Moeheid heeft de heer
Honnerlage Grete ln zijn leven nooit ge
kend; ook was hU weinig ziek. Een enkele
keer is hij de laatste tUd nu wel cen9
nerveus door de gedachte, dat de dood
thans niet meer ver kan zijn
Hans Plesman begraven
Het atoffeUJk overschot van Hans Ples
man. gezagvoerder van het by Bar! ver
ongelukte K.L.M.-vliegtuig Roermond, la
op de algemene begraafplaats in Den Haag
aan do schoot der aarde toevertrouwd.
Het hoofd van het vliegbedrUf. de heer
A. D. Snitslaar. de algemene chef van de
vliegdienst G. J. Malouln en vier ge
zagvoerder» fungeerden als allppendra-
gers bU deze plechtigheid. Het hoofd van
de dienet Operations K.L.M., de heer C.
C. Steensma zeide aan de groeve, dat het
leven van Hans Plesman een en al een
voud en plicht is geweest. ZUn vrien
den en vertrouwden nemen een stil af
scheid van hem. Zij hadden hem om zUn
vele kwaliteiten gaarne een hoge plaats
ln het bedrijf toegedacht. Nadat de heer
P. Kerdel namens de vriendenkring van
Hans Plesman woorden van afscheid had
gesproken, sprak zUn vader dr A. Ples
man. Alvoren» van zijn persoonlijk leed
te getuigen, herdacht hU. mede namens
zijn echtgenote, de bemanningen en pas
sagier» van de Roermond en de Franeker.
Ds R. Bos uit Driebergeh sprak ais vriend
van de familie woorden van troost en be
rusting. Hij besloot de plechtigheid met
het Onze Vader.
Aan de met tientallen kransen en bloem
stukken omgeven groeve gaven zeer velen
van hun medeleven en belangstelling
blijk. Van hen noemen wij de ambassa
deur der Verenigde Staten, dr Herman
B. Baruch. de chefstaf van de Nederland-'
se Luchtmacht, luitenant-generaal C. Gie
bel, oud-minister dr lr M. H. Damme en
vele vertegenwoordigers van ambtelUke
en militaire luchtvaartkringen en van de
K.L.M.
Nijmegen subsidieert
Gelders Orkest
De gemeenteraad van Nijmegen heeft
met algemene stemmen besloten, een sub
sidie te verlenen van maximaal 25.000
aan „Het Gelder» Orkest", dat de voort
zetting zal zUn van de Arnhemse Orkest
vereniging.
De opzet is. dat de gemeenten Amhem.
Apeldoorrt en NUmegen met de provincie
Gelderland opkomen voor de salarissen
cn eociale lasten van de dirigenten, de
orkestleden en het administratief personeel
verminderd met het Rijkssubsidie, thans
geraamd op 83000.
Advertentie
jen doorslttan bij
lelrtJden an stuklopen
De krasse oud-burgemeester luistert nog
graag naar de radio.
Jongetje bedolven onder
instortend bunkerdak
Een veertigtal meter achter de üitkUk-
po»t bU de Nieuwe Duinweg te KatwUk
aan Zee bevindt zich in de duinen een
bunker, waar de jeugd dlkwUls aan het
spelen en graven Is. Tengevolge daarvan
was deze bunker geen veilige verbhjf-
plaats meer. VUf jongens warep Woensdag
daar aan het spelen. Omstreeks kwart
voor drie begonnen de zijwanden van de
bunker uit te wijken en het ten minste
tien ton wegende dak van gewapend be
ton stortte naar beneden. De 7-jarige
Jantje Haasnoot uit de Adrianaatraat ge
raakte onder het vallende gesteente be
kneld en werd later dood aangetroffen.
De borstkas was ingedrukt. De andere
Jongetjes wisten bijtUds zich uit de voeten
te maken en snelden naar het gemeente
huis om daar het onheil te melden.
Marine-oefeningen in de West
Dit najaar zal een oefeneskader van de
Koninklijke Marine uitvaren naar de
West. Behalve Hr Ms vllegkampschlp
Karei Doorman omvat dit smaldeel Hr
Ms luchtverdedigingskruiser Jacob van
Heemskerck en Hr Ms onderzeebootjager
Johan Maurlts van Nassau. De oefeningen
zijn bedoeld ter opleiding van vliegers van
dc Marine Luchtvaart Diénst en van artil
lerie-personeel voor de vloot. De schepen
zullen begin December vertrekken en
worden begin April 1950 terugverwacht.
De Van Speijk naar de West
Het ligt in de bedoeling, dat Hr Ms
kanonneerboot Van Speijk dit najaar naar
Curacao vertrekt, ter aflossing van Hf Ms
mljnenlegger Willem van der Zaan al»
gtatlonsschip aldaar. De Willem van dar
Zaan zal dan naar Nederland terugkeren.
Zeepost naar Oost en West
Naar Indonesië vertrekt op 17 Augustus
ai Hfct s.s. Zuiderkruis. Met dit schip Kan
post worden meegezonden, mfis deze
uiterlijk 14 Augustus op de bus is gedaan.
Naar Suriname vertrekt op 19 Augustus
het nu. Bonaire, hiervoor uitcrlUk posten
op 16 Augustus
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Terhorne
de heer J. A. v. Duyne, cand. en hulp
prediker te Dell-Enspijk: te Gemert (toez
ds C. Mulder, em. pred.-hulppred. te Am
sterdam. Aangenomen naar Ede (vac,
K. v. d. Pol) da J. v. SUedrcgt te Hulzen
(N.-H.). Bedankt voor Ede en voor Mont-
foort ds J. J. poot te Barneveld.
Gcref. Kerken. Beroepen te Goënge d*
J. E. Visser te Schermerhorn; te Montfoort
de heer A. C. Hofland, cand. te Naaldwijk:
te Gllnd (2e maal) da p. Uidam te Holy-
iloot—Zunderdorp.
Chr. Geref. Kerk. Beroepen te Nleqw-
Vennep de heer D. Coppool»». cand. te
Oudenrijn; te Gouda de heer P. Op den
Velde, cand. te Wormer.
Geref. Gemeenten Tweetal te Rotter
dam-C. (v»c. wijlen ds G. H. Kersten) da
D. L. Aangeenbrug te Dordrecht en da
Chr. v. d. WoestUne te Ridderkerk.
Telefoon voor prinses Irene
Reeds vroeg in de morgen werd prinses
Irene Vrijdag ln het palels Soestdijk aan
de telefoon geroepen. Het was ZKH prins
Bernhard, die zijn dochter van Ierland uit
waar hij op het ogonblik vertoeft, opbel
de om haar geluk tc wensen met haar
vcrja&rdag.
Olivier van Noort deed
het goed
Van de 8 deelnemende Jachten, welke
Maandag voor de Oostende-Solent race
startten, zijn slecht» .twee boten binnen
de vastgestelde tijd gebleven. Het zUn de
Mehalah van de Engelsman Pattinson, die
cr 50 uur 40 minuten en 31 seconden over
deed en het Nederlandse jacht Olivier
van Noort. van A. W. Goudriaan, dat 63
uur 38 min. 10 sec. nodig had.
Wielrennen.
Internationale wedstrijden
in Olympisch Stadion
Donderdagavond 11 Augustus zullen op
dc stadionbaan te Amsterdam internatio
nale wielerwedstrijden worden gehouden.
In een 2 x 50 km wedstrijd achter grote
motoren komen onder andere aan de
start de wereldkampioen Lamboley. Fro-
sio (kampioen van Italië). Besson (kam
pioen van Zwitserland). Clautler. de Ne
derlandse kampioen Bakker en Pronk.
Verder vermeldt het programma een in
ternationale sprintwedstrijd voor profes
sionals met Arie van Vliet. Harris, Ghella
en de Zwitser Plattner.
Dat een tropische regenbui nog wel iete
[ouders is dan waf wij in Nederland een
'„stortbui" noemen, bewijst dit plaatje
Van een overstroomde straat in New
Delhi, de hoofdstad van India. Van de
autobus, die onder het viaduct door het
water werd vdkrast, is nog juist het dak
te zienDe overstroming maakfe velen
in New Delhi dakloos en richtte aan
zienlijke schade aan.
(Sinda 4'/» jaar is er een atrJJd gaande tussen de gemeente Den Haag
en de Stichting Haags Operafonds, om dc verdeling van de costuuma van
het Deutsches Theater en de Kameropera. Inmiddels ia allee door da
mot aangetast
schenkt veel illusies, maar blijkt nu ook een bron van ruzies,
twee partijen zijn aan 't strijden, om lage boord en hoge zJJJen, om
te avondjurken, costuuma van Indiërs en Turken, costuums van
vormen, en ook enotme uniformen, waarbij wij 't hakkenklakken
horen, (bijvoorbeeld van Kozakkenkoren); van stoere vechters tegen stieren,
van fiere gardeofficieren, ja, alle soorten klederen, met struis- en and're
vederen, met zwaarden tegen draken-kaken, waar Siegfried fél mee wist te
raken, met Lohengrinse zwanendonsjes en Parelvissers' diepzeesponsjes,
costuums voor drama en voor kolder
Dat alles ligt maar op een zolder
In afwachting der procedure, kwam ook het motje listig gluren. Terwijl de
mens maar procedeert, argumenteert en debatteert, door hartstocht voor het
recht verteerd, rijn de costuums nu écht verteerd, en ligt de Graaf van
Monte Christo, daar nèt zo mottig als Mephisto, en zonder charme ligt daar
Carmen, met zwaar ajour bewerkte armen, want ook het Motje plant zich
voort, hoort ongestoord het heerlijk woord: Jk heb Je lief.' Breng larfjes voort!"
Gun toch die Mot z'n egoïsme. Dat ls zijn existentialisme. Gemeentel Make
the bést of it, als Mot in Jas en vesten zit. en schrijf met spoed een prijsvraag
uit. voor 'n opera met nieuw geluid, natuurlUk niet „Mottige Janus", een
stuk, dat heel lang van de baan is, maar 'n NIEUW stuk. waarbij dan géén
traan is, door Mot in Jansen Sc Tilanus. Een prijsvraag, die van DEZE UJd ls,
en louter aan de Mot gewUd ls. Dan hoeft die mot ons niet te fnuiken, en rijn
costuums nog te gebruiken. Mag lk hier vast een voorbeeld geven? Daar rijst
het doek. U ziet het zweven. Daar etaat de nobele Gravin, met Mot als
motto zet zij in:
Gravin:
Door weemoed ben lk schier verteerd
Omdat mijn hart de zon ontbeert.
Verteerd is daarbij óók tenslotte
Mijn mooie jumper. Door de motten.
Die kleine vlindertjes, die schurkjes.
Soupeerden van mUn fraaiste jurkjes.
Mijn schoon palels is onbewoonbaar.
Want de gordijnen zijn ontoonbaar.
Geen hofbal helpt ln dit geval....
Hier helpt alleen da kamferbal
Graaf:
Ik ben van adelUJken bloede.
En broedde (houdt U mij ten goede)
Steeds op geschenken zonder géten,
Costuums. waaraan géén motten
vraten.
Ook m U n tollet, dat moogt U weten,
Is door de motten aangevreten.
Maar zullen motten ons bedotten?
Gravin! Laat toch de zotten spotten
Aanvaard deez' bloes! Eéns was
ze motvrjj
En Tc geef een kus er zónder
•pot bijl
Vervolgens komt natuurlUk 't koor, en liefelijk klinkt In ons oor. dat koor
van spuiters, vol van pit, voorzien van Sholltox en van Flit ZU spulten met
Vereende Spuit' 't Geluk erin, de Mot eruit
Zo wordt Den Haag wereldberoemd, alóm geroemd en steeds genoemd, omdat
men van de nood een deugd maakt en door het motje zelfs tot vreugd raakt
Dat diertje kan ons zo zelfs lief rijn. WU moeten niet te aggressief zUn. niet
zeggen: „Motje, mot Je mót?", maar stil berusten ln ons lot Op een toneel vol
mottenkasten, zal 't Haagje ons op kunst vergasten, die gróóts is, niet bekrom
pen-klein, een kunst die een succes zal zUn, met Leitmotif en zoet refrein:
„Na Motregen volgt ZonneschUni"
WOUTERTJE.
"ITroliJk
vóór
klingelde op gezette tijden, d.w.z.
vóór de oorlog, het carillon ln het,
670 Inwoners tellende Engelse dorpje
Essendon. De dorpelingen hielden van
hun St. Mary's kerkje en van hun caril
lon In enkele gezinnen telde men een
carlllonnist, want Essendon had niet één
man. die het bespeelde, maar een hele
•roep carillonnisten, die om beurten de
sg'
de huizen lieten horen. Toen kwam de
foren bestegen en de klokkeklanken over
oorlog, een bom die schade aanrichtte en
het carillon zweeg, lange tUd, Jarenlang.
Aanvankelijk misten de bewoners hun
carillon:Tiet plaatsje leek uitgestorven:
vele mannen weg'en dan ook nog geen
klokkenspel. Maar ziet. de oori g nam
een eind. de toren en de klokken werden
hersteld en o lammer, juist hierdoor werd
de vrede weft- wreed verstoord, althans
voor zovag het Essendon betrof. Want....
de oude Klokkenisten waren bijna allen
verdwenen: gesneuveld in de oorlog, op
hetzlekbed gestorven, to oud geworden
om de toren te bestijgen. De enige nog
aanwezige klokkenist van de oude garde
de zestigjarige Fred Bamford ging niet
bU de pakken neerzitten. HU begreep,
dat de dorpstraditie moest worden her
steld en dat een nieuwe garde klokke
nisten moest worden opgeleid. Derhalve
riep hij jongens en meisjes op, die wil-
569-90. Nou, 't war echt gezellig, hoor,
daar in de tent van Pippel Ze vergaten
helemaal de regen, die op het tentzeil
kletterde, en ze verveelden zich niets!
Want die Pippel was 'n aardige v»nt. die
leuke muziek maakte en allerlei wist te
vertellen.
Zo zaten ze met z'n viertjes daar 'n
hele poos cn ze dronken thee; met 'n
koekje erbij, want die had Pippel ook bU
zijn provisie!
Maar toen Bunkje een poos later eens
z'n hoofd buiten de tent stak. scheen
warempel de zon weer.
Zeg, Jongenshet ls weer droog,
kUk maar! riep hij.
Ja. het was zo. En omdat ze zo lang in
de tent te gast waren geweest, moesten
ze heus weer terug. Want I
hele tippel naar huls!
f het was nog een
Ja. zei Pippel, Jullie moet nou maar
weer op stap gaan. anders kom je te laat
thuis en krijg je brommen!
Ze bedankten hem hartelijk voor de
gezellige uurtjes en voor de schuilplaats.
Ik blijf nier nog een poos Je
komt vandaag of morgen maar weer eens
tan, boor!
den leren het carillon te bespelen Het
enthousiasme bleek groot: tal van candi-
daat-carillonnisten "gaven zich op en
Fred Bamford koos acht leerlingen uit
Besloten werd de Maandagavond als les-
avond in te stellen. En hiermede was de
knuppel ln het hoenderhok geworpen en
Werd het carillon, dat ecrtUas de mensen
had verenigd, omdat ze gezamenlijk ln
aandacht en liefde naar dc klanken lui
sterden. een splijtzwam. die de bewoners
in twee kampen heeft verdeeld die el
kaar zó fel bestrijden, dat onze Hoeks»
cn Kabeljauwse twisten van weleer er
bij in het niet vallen. Men heeft thans
V.C.'s en T.C.'s. Voor-carillonnlsten en
Tegen-carillonnisten.
Laatstgenoemden zeggen, dat de oefen-
avond op hun zenuwen werkt, want na
tuurlUk zUn de leerlingen, al waren hun
vaders en grootvaders nog zulke kranig#
beiaardiers, niet ineens volleerd. Somml.
ge hameren er op los of een klok een
een stuk plaatUzer is, anderen slaan tel
kens en telkens weer een verkeerde toon
aan. De babies in de wieg worden er van
wakker en vermengen hun gekriJt met
de valse tonen daarboven, zieken winden
zich zó op. dat ze uren. nadat men de
beproeving weer voor een week heeft
genad, niet kunnen Inslapen. Anderen
daarentegen zUn blij de oude klanken
weer te horen, al gaat er dan wel eens
eentje mis en vergoeUJkend voeren ze
aan. dat de acht geestdriftige jongens en
meisjes het toch moeten leren en heus
erg hun best doen. Hetgeen niet weg
neemt. dat de eerstgenoemde groep zien
beklaagd heeft bij de Craafschapsraad
cn deze zal nu ln zijn hoogste wijsheid
uitmaken wat men er mee aan moet, met
het Essendonse ^Carillon-vraagstuk,
twistappel in een gemeente van 870 zie
len, van wie acht jongens on meisjes
EIus een zestigjarige niet meetellen, bui-
•n de partUen staan, omdat ze zelf oe
onruststokers zUn en dus eigenlijk dub»
bel en dwar> partij zUn.
Gesneuvelde Franse militairen
naar Frankrijk
Op 12 AufUBtu» „1. op fnilutl.f tan da
Nederlandse regering, te Roosendall een
plechtigheid worden gehouden lev gele
genheid van het eerste transport vkn de
BtoffelUke resten van 800 Franse mfllw-
ren. die ln de oorlog op Nederlandse
bodem vielen. Op bovengenoemde daturn
zullen de lichamen van 120- gesneuveld#
militairen naar Roosendaal worden over
gebracht. waaronder dat van 8ene"JJ
Deslaurens, die ln de Meidagen van 1940
bU Vlissingen sneuvelde.
Stikker bU Spaak. Mlnlater Stikker haa«
zijn reis naar Straatsburg te Bruasat onder
broken om een bezoek te brengen aan tu"
Belgische ambtgenoot. Spaak, ter bespreking
van vraagstukken betreffende de Baad vsn
Europe.
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1948.
EERSTE BLAD - PAGINA t
tj/AT onrecht ia, weten we lanf-
zamerhand weL In de donkere
jaren van de bezetting, die nog maar
kort echter ons liggen, hebben we
dagelijks van de bezetter groot onrecht
ondervonden. Mear ook vóór en ni de
oorlog was onrecht aan de orde van
de dag. Onrecht ons aangedaan door
anderen, daarover kunnen we mee
spreken. WeHjbeven er niet lang over
na te denken om hiervan voorbeelden
aan te-halen. En wat onszelf betreft,
ach ja, wjj doen een ander ook wel
eens onrecht aan. Natuurlijk niet zo
erg, als een ander ons. Wij zouden zo
iets niet kunnen.
Het onrecht heeft in de samenleving
altijd overheerst. Daarom is het tot op
de dag van vandaag altijd verkeerd
gegaan in de'wereld. Uit onrecht kan
nooit iets goeds worden geboren. Er
lijn nog landen in de wereld, waar dit
duidelijk blijkt; de landen, waar de
ongeschreven wet heerst, dat ieder
onrecht iemand aangedaan door hem
persoonlijk gewroken mag worden. Dat
xyn de landen, waar het mes de men
gen los in de hand ligt, waar bloed
yloeit, het kostbaarste sap der wereld,
zoals Goethe eens zei. Neen, uit onrecht
ls nooit iets goeds geboren.
nOK dat weten we allemaal. Uit de
V praktijk van het leven. De wyze
Salomo waarschuwde in zijn spreuken
reeds voor de gevolgen. Die onrecht
zaait, zo staat er, zal moeite maaien.
De mens heeft de waarheid hiervan
ondervonden. Door ons onrecht, dat we
in de eerste plaats anderen aandoen,
leven we in moeite. Door het onrecht
leeft de gehele wereld in moeite. Er
is moeite geoogst. Dat was het resultaat
van alles wat onder onrecht kan wor
den samengevat, van alles wat niet-
recht is.
Het jammerlijke is, dat we de
dingen zo goed kunnen onderscheiden,
dat we een knappe analyse kunnen
geven van de gebreken, die onze tijd
aankleven, maar dat we niet bereid
rijn ook maar mee te werken om
hierin verandering, verbetering te
brengen. Wü gaan door met het on
recht, omdat het ons zo dikwijls zo
goed yan pas kómt; omdat het ons kan
helpen. Wy doen onrecht omdat we er
wel eens mee vooruitkomen in de
wereld, of omdat het ons kan helpen,
kan redden uit een benarde positie.
Maar daarna, als dat ogenblik, die
benarde positie is gered, wat danl Dan
gaan we. vroeg of laat. ervaren, dat
Salomo het ons duidelijk heeft voor
speld: Die onrecht zaait, zal moeite
maaien. W.
Geen secretaresse
meer nodigt
De A.C.E.C. te (jharioroi. een van da
SooUte fabrieken van electrlsche materla-
i en toestellen ln België, heeft een
variant gevonden op het tot dusver beken
de systeem om de menselUke stem of
muziek weer te geven.
Men heeft n.l. een apparaat uitgevonden,
dat briefpapier met magnetische poeders
prepareert, waarna het de menselUke
stem vrUwel feilloos opneemt. De Sfcken-
mso sal In de toekomst, akiue een mede
deling van A.C.E.C- voor xiin apparaat
rustig even een zakelijke mededeling aan
zijn relaties kunnen doen, het ogenschijn
lijk volkomen blanco vel papier in eeh
enveloppe sluiten en per post versturen.
De ontvanger, die een dergelijke blanco
brief, voorzien van een briefhoofd van zUn
relatie krijgt, zet het stuk papier in zijn
ontvangstmachine en prompt klinkt de
stem van de afzender door het vertrek
van de ontvanger. De A.C.E.C. zal waar-
SchUnlijk reeds dit najaar met apparatuur
en „briefpapier" op de markt komep.
Elk gezin een auto
In totaal waren er einde 1948 in de Unie
yan Zuid-Afrika 551.3«3 motorrijtuigen in
gebru.k. In dat jaar zUn er 85.272 nieuwe
motorrijtuigen in het land Ingevoerd,
waarvan 57.782 uit dc V.S. Op iedere 4 8 5
blanke inwoners van de Unit bezit er één
een auto. Het ia een natuurlUk gevolg ven
de schaarste aan andere communicatie
middelen en van de grote afstanden. Een
auto is hier geen luxe. doch vttlal gebie
dende noodzaak.
In het Laboratorium voor Wetenschap
pelijk Onderzoek der N.V. Philipe Gloei
lampenfabrieken te Eindhoven ia een
bacteriedodende lamp ontworpen, die van
gfoot nut zal kunnen zijn in de strijl
tegen het bederf van levenemiddelen en
andere voor bacteriën en schimmels ge
voelige producten. De lamp, die reeds in
productie is genomén, levert een «terke
ultraviolette atrallng, welke op bacteriën,
schimmels, gisten en dergelUke mlcro-
organlamen een vernietigende uitwerking
heeft.
Door de kostbaarheid en de moeliyke
hanteerbaarheid van de oudere ultra-
vloletstralere is er tot dusverre nog
weinig van gekomen om bederf en rot
ting door bestraling tegen te gaan.
Thans echter heeft de techniek der mo-
De bacteriedodende lamp ziet er uit
als een TX.-buisIamp, doch zonder
fluorescerend poeder op de binnerttaand
van de buis.
derne gasontladingen een nieuw eooTt
lamp gebracht, welke juist die straling
uitzendt, die de bacteriën vernietigt.
Het is een lage-druk-kwlklamp, die ver
geleken kan worden m^t een T.L.-buls-
lamp, maar dan zonder fluorescerend
poeder.
Door haar eenvoud van bediening en
installatie opent zü grote mogelUkheden
voor tal van bedrijven, waar men met
bederf door bacteriën, schimmels of gis
ten te maken heeft of waar in het alge
meen micro-organismen schadelUk zUn-
In de eerste plaats zUn dat de levens
middelen verwerkende .ndustrleën, waar
in JaarlUks enorme hoeveelheden door
bacteriën en schimmels bederven. In
Amerika achat men het bedrag, dat op
die manier veriOTen gaat, op 750 mlllioen
dollar, pet Jaez.
Nemen we ala voorbeeld van zo'n
levnamiddalan verwerkende Industrie
eens een zuivelfabriek, d#n ls de tap-
ruimte daarin een zeer kwetsbare plek-
De ta vullen blikjes rollen, nadat zU zo
goed mogelUk gesteriliseerd zijn, op de
transportband binnen om ar automatisch
gevuld en dlchtgefelst te worden. In deze
warme en vochtige ruimte ia de mogelUk-
held tot Infectie zeer groot, vooral ln da
zomer.
Door nu beven de transportband en de
vulmachine bacteriedodende lampen aan
te brengen kan men eventuele besmetting
aldasr voorkomen en op dIe manier heeft
men in bepaalde gevallen de uitval der
gevulde blikjes reed» zeer aanzienlijk
weten te verminderen.
Ook in vruchtensapfabrieken, bier
brouwerijen. koelhuizen, gistfabrieken
enz zal men de efficiency van de pro
ductie aanmerkelUk kunnen opvoeren
door het gebruiken van de Dacterle-
dodende lampen. In opslagruimten, waar
men met schimmel te kampen heeft, zo-
HUr I (KRO) 6 Orkest; 0.OS Actualiteiten;
1.1» Journaliatlek weekoverzicht; S.M Ned.
Strljdkr 1 Nieuws; LU Kath. ln Frankrijk;
LU Zuidzee en prairie, 7.44 Rea.ulz.;
Nieuw»; 80S De gewone man? I.lï Benja-
mtno Glglt; StO Lichtbaken. 148 Gr.pl.: f.19
luiden de Zoi
Hllv. II
1
Vi«r vrouv
I Nieuws.
Varia. 119 Ji
commentaar;
iv mvwuyvjic vi*.»v.«v iry
Ig In; U Nieuws; 11.10 Conc.
Nlauws; 1.18 Po
■taalkaart: (VP!
Jten. 7 45 Boekbasoreking;
Dingen van de dag. 111
'Btrauss, 9.48 Socialistisch
an Strauss; 10 45 Men-
ontmoeten; 11 Nieuw»;
Corduwener; 11 85 Gr.pl
ZONDAG 7 AUGUSTUS.
Hllv I (KRO) I Nieuws: 1.15 Chopin; IJ0
Hoogmis: 9 80 Nieuws; (NCRV) 9 45 Fluit en
viool; (IKOH) 10 Kerkdienst. (NCRV) 11.80
Zangkoor; (KBO) 12.15 Apologie: 12.35 Hallé
Ork.; 18.40 Lunchconcert; 1 Nieuws; 1J0
Amusements Ork.: 1.49 Uit het boek der
boeken: a Kamermuziekconcert: I Kroniek
beeldende kunsten; 3.10 Wereldlijke can
tates van Bach: 4.10 Sport; 4 29 Vespers:
(NCRV) 8 Kërkdlenst; 30 Ned. Strljdkr.; 1
Gewijde muziek: 7.15 Causerie: 7.80 Nieuws;
-(KRO) 7.45 Gr.pl.; 7.50 In t Boeckhuys;
los De gewone man: 9.13 Symphonatte Ork.;
1-34 8alzburger Featsplele 145 Plano; 10
Hoorspel; 10.37 Actualiteiten: 19 48 Avond
gebed; li Nieuws; 115 New York City
Bymph. Ork.
Hllv. IX (VARA) I Nieuws; 8-18 Postduiven;
»29 Londens Phllh. Ork.; 8.30 Rusten zon-
éer roeeten: 140 Orgel; 8 Or.pl.; 9.1» Post
duiven. 9.15 Qr.pl.: 9.45 Geestelijk leven: 19
Jleester-Trlo: 19.10 ln de tuin der Poëzie:
JIJ# Da Jonge Flierefluiters. JftlS Triangel.
(AVRO) 12 The Frickley ëwïlery Band;
12.3e De Zondagclub: 12 40 Viool en plano: 1
Nieuws; 1.30 Mustcorda: 150 Even afreke
nen heren; 3 Weent Phüh. Ork 2 05 Boe-
senhsifuur; 2J0 Concert; 4.10 Plano-duo;
4 35 Sportrevue; (VARA) s Mandoline Ork.;
'■30 Arbelderstangverenlglng; 5.40 Accor
deonvereniging: 4 Nieuws: 9.1» Sport;
(VPRO) 9.30 Studlodtenst; (IKOR) 7 Lula-
«rclube: 7.80 Het woord spreekt on» aan;
(AVRO) t Nieuws; 0.09 Reportage: 9.11 The
Royal Scots Greys: 9.48 Hoorspel: 9 98 San-
dor Vldak: 8.40 Dat kun Je begrijpen; 9-80
Cabaret Manne-MInne-MoelliJkheden; 19-15
Of Pt; 19.19 Oools Vocaal Kwartet; 11
Nieuws: 1.15 Bkymasteri; 11.48 Piano en
orgel.
MANDAG I AUGUSTUS.
Dagprogramma.
Hllv. I (NCRV) 7 en Nieuws; 1.18 Te
Deuro Laudamus; 149 Vlooi en plano; 9.18
ochtendbezoek; 9.89 Commentaar op kus-
9.40 Phllh. Ork.: 10.3» Morgen-
>1 Philadelphia Kamerstrljkork Tl.»
°,ude cn nieuwe schrilvaos; 1140 Plono-
Lunchklanken; 18.33 Trio
Fantasia; i Nleuwa; l.U Mandolmata; 1.41
«ng en Orkest; I Voor d« Jougd: 3JS Ra-
"r PMIh. Ork.: I Zangrecital; 4 Btjbel-
M Viool en piano: 9 Kleuter»; 9.18
strijkorkest; s 41 Reg. ultz.
ouden v. dagen: 10.05 Morgenwijding:
(VARA) 19.30 Paul Godwin Ork.; 10 30 Voor
de vrouw: 10.45 De Regenboog; 11.30 Plano;
11.40 Voordracht: 13 De kleine man; -13.31
Kwartet Jan corduwener; l Nieuwe; 1.19
Kalender) 1.20 Roemeens Ork.; 1.80 Zang;
3 Violoncel; 3.80 De gevaren der zee: 1.48
Orkcstj 3.10 Duif en doffer: 4.34 BeUhazzar
Feast; 5 Voor de Kleuters; 8.15 Vacantle-
vertelllngi 5.30 Frans programma.
Avondprogramma.
Hllv. I (NCRV) 4 Melachrlno Ork.ï 1.15
Sport; 6.M Ned. Strljdkr.; 7 Nleuwa; 7.13
Onder de lecslamp; 7.30 Actueel geluld; 7.48
Ravel:.! Nleuwa: 115 Gebedsuur: 9 3a Kerk-
concert; 10.15 Or.pl.; 10.4» Avondoverden-
king: U Nleuwa; 11.15 Phllh- Symph. Ork.
van New York: 11-40 Orgel.
Hllv. II VARA) 6 Nieuws; t.15 Varia; 1.20
Malando: s.45 Parlementair overzicht;
7 WashlngtoTr Nationaal Symph. Ork.; 7.10
Deense Volkakogeschool; 7.10 Alma Muslca:
0 Nieuws. 1.08 Dingen van de dag: 1.16 Cor
Steyn. 148 De a.s. Ronde Tafel-Conferentie;
0 Actuele kanttekeningen; 9.30 Salzburger
Fes t spiel e; 11.18 Nieuws; 1140 Orkesten.
sis bijv. in kaaapakhuizon, kan men zich
door gebruikmaking van deze lampen veel
werk en veel zorg besparen.
Hoe en op welke wUze men de bac
teriedodende lamp zal moeten aanbrengen
dient voor elk geval afzonderUjk be
keken te wórden. Het hangt er namelUk
van af of men de bacteriën door direct»
bestraling wil doden of dat het er voor
al om gaat de lucht steriel te houden.
Bij het flterlliaeren van vloeistoffen moet
men er voor zorgen, dat de straling
overal diep genoeg in de vloeistof door
dringt.
De bacteriedodende lamp dient boven
dien zo gemonteerd te worden, dat de
huid en vooral de ogen niet aan de ultra-
violetteatrallng worden blootgesteld. Ook
kan men de schadelUke werking op de
ogen voorkomen door het dragen van een
blank glazen bril of een zonneklep.
De bacteriedodende lamp la nog jong
en de ervaringen er mee zUn nog gering,
doch ln bepaalde gevallen. bUvoorbeeld
in de zuivelindustrie, heeft man reads
belangrijks successen geboekt.
Nog meer vrije prijien
In do Staatscourant van gisteren zUn
gepubliceerd een beschikking lot vrijla
ting van prijzen voor efft^ textlelgoe-
deren en de vijfde wijziging prijzenbe-
schikking textielhandel 1048.
Hierdoor zal een aantal textlelgoederen.
waarvan de handelsmarges reeds eerder
waren vrijgelaten, ook wat het confec-
tiönneren betreft niet langer aan prij»-
voorschriften gebonden zUn. TegelUker-
tijd zUn de fabrlkantenprUzen en handels
marges van nog enkele andere artikelen
vrUgelaten. zoals reisdekens, kunstleder,
band en veters.
Hst universiteitsgebouw van Straatsburg,
waarin, de Hoed vnn Europa op I Augus- I
tui poot de eerste moei «U bijeenkomen.
Ontslag berocpspenoned
Koninklijke Marine
Korporaal» en manschappen*behorende
tot het be roepa personeel der Koninklijks
Marine, wier dienstverband vóórM op 1
Januari 1143 was geëindigd en die sinds
dien geen reëngagement hebben gesloten,
kunnen met Ingang van beden hun ver
zoek tot ontalag indienen, welk verzoek
alsdan zal worden ingewilligd. Korporgals
en manschappen, die zUn overgebracht
naar de KonlnklUke Marine reserve, doch
wier dienitvtrband eveneen» vóór of op
bovengenoemde datum was geëindigd, zon
der dat zU «indsdien een reëngagement
hebben gesloten, zullen op hun verzoek van
de werkelUke dlenat worden ontheven.
Korporaals en manschappen, dienende ln
Indonesië of Nederlandse Antillen, die aan
genoemde eisen voldoen, doch wier gezin
nen op 'srUks kosten naar deze gebieden
zUn overgebracht, zullen eerst hun ver-
bUJf aldaar moeten uitdienen, alvorens
een dergelUk verzoek kan worden ingewil
ligd. De aandacht van betrokkenen wordt
er echter op gevestigd, dat bU inwilli
ging van het verzoek het in de toekomst
niet mogelUk zal zUn. wederom vrijwil
lig ln beroepsdlcnst terug te keren. Van
zelfsprekend wordt duo geadviseerd geen
ontslag aan te vragen, alvorens een pas
sende burgerwerkkring is gevonden.
Nederlandse stafchefs
naar Parijs
De Nederlsndse chefs van staven, gane~
raai mr H. J. Kruis, vice-admiraal jhr E.
J. van Holthe en luitenant-generaal C.
Giebel zUn Vrijdagmiddag om 3 uur met
een vliegtuig van het vliegveld Valken
burg naar Parijs vertrokken.
Zaterdag zullen zU daar een onderhoud
hebben met de chefs van staven der Ver
enigde Staten van Amerika, die thans een
bezoek aan Europa brengen.
r ii* f
tl 4
m
i e
WW«.
•JF r
HM*
EMNDELIJK la het dan zover, dat wU
ë-4 weer onze eigen rubriek hebben
Hoe deze nu ln te delen? Vele thulsopelers
hoort men meermalen de verzuchting
slaken: „Was er nu maar eens een dulde-
lUke en beknopte uitlegging van het beste
systeem. Jk zou ook liever volgens een
bepaald systeem spelen, want op wed
strijden heb Je zonder systeem weinig In
te brengen. Maar ik zie er tegen op. daar
voor dikke boeken te doorworstelen en
■peel duo maar volgens mijn algen ge
dachten".
WedstrUdspelers daarentegen zeggen,
dat zU hun systeem door en door kennen,
maar gaarne eens zouden willen weten,
hoe zo'n wedstrijd nu precies ln elkaar
zit en wat men op een wedstrijd nu mag
en niet mag.
TERUGKEER NAAR HET EILAND (II)
(Eigen reportage).
Zee, duin cn bos hebben hun locale
kleur en vorm. De zeeweg erheen kent
zdjn eigen koersen, zijn banken en vaar
waters. De branding slaat andera op de
gronden dan elders cn zUn volk neeft
zijn eigen leven en ambities. Op „West"
leeft men rond de haven en de schepen.
Geen manskerel, die een weinig actieve
dag tussen de muren kan bUjven zitten.
Hij beent naar de haven, als hU zijn
witte pet heeft opgezet. En bU 't Wakend
Oqg zal hU zijn maats vinden, met wie
hij kan uitkUken over het wad naar de
eenzame coaster, die daar voor anker
ligt te wachten op beter weer om met
zijn deklast hout verder te gaan. Of het
Schuitengat afturen in de richting waar
Vlie als een zwarte langgerekte richel
boven de horizon ligt. En waar hij kan
praten over schepen en vaart.
De houten Oceaan ligt er in zomer-
slaap aan de steiger te dommelen met
een fluitend lied in zUn want. In het
havenkommetje rusten wat tjalken van
de overtocht van de vaste wal uit. En er
is ook die kleine blauw cn wit geschil
derde Twenthe. die motorreddingboot 'ala
tijdelijke plaatsvervanger van die
knoerst van een Brandaris, die naar de
werf is voor nieuwe motoren om van 't
winter op do gronden weer te kunnen
raggen in de grondzeeen. als er zo'n
arme slokker door de Noordwester, naar
die brullende schuimhel is geranseld.
Kijk, dat is eigenlijk echt Terschellings
weer. AU de wind door de iepen van de
Torenstraat jaaat en de toren gromt en
ronkt. Als het Schuitengat witte koppen
heefL Dan loopt er al een knap zeetje ln
het Boomkensdiep. Om van ae gronden
maar niet te spreken.
En gaat u achter Nap het duin over.
tussen de lage zeedennen door. dan grijpt
___wtUJk
verlatenheid. Heel ver is de zee. En tus-
de jagende wind u bij de kladden.
Noordsvaarder is breed en gruwelijk van
sen haar cn u dua die Noordsvaarder,
waar het droge zand in sUerten wordt
voortgejaagd tot de pollen eo de groene
duintjes
Dat is Terschellings weertje, wat
rauwlg, maar manlijk, zilt en zonder
poeapaj. De Noordwester jaagt de muize
nissen uit uw hoofd. Dat heeft een mens
ook wel eens nodig. Zelfs rauw weer
heeft dus z'n goede kanten.
's Avonds op diezelfde plaats en de
wind nog steeds voortvarend, flitst tel
kens die witte bundel van de stenen reus
achter u, over uw hoofd. Het ls kil en
duister. Het jagende zand kent geen me
delijden. Maar ln de verte, waar de bran-
De Holland nadert de haven van
Terschelling.
■-
l ■Tk-ii
Ji
Urm»
ding brult, pinkelen lichtjes. Daar boksen
de grote en de kleine stomer, de dartele
coaster tegen wind en zee. En duivels
voorzichtig niet te verlegeren. Want die
lamp van de Brandaris mag wenken, ze
hebben een heilig respect voor die ge
vaarlijke gronden, waar «rondzeeën
razen om van ta ijzen. Daar ligt nog de
gebroken Kattowice, waar ze op Ter
schelling nog vers van vertellen. Toen
de Brandaris een tocht maakte, die niet
voor de poes was. Een van de hartigate
van de laatste tijd. Machinist Swart, die
12 jaar op de oude Brandaris bij elke
uitvaart maar weer in die nauw» motor
kamer kroop, terwijl het mangatdeksel
boven hem werd dichtgeschroefd, om de
motor mékr op gang te houden in die
rondtollende ruimte; die 23 Jaar op de
nieuwe Brandaris de machine vertroetel
de en er de zweep over legde als het
menens werd, lag daar begin Maart met
een knaap van een griep ln bed. Binnen
blijven. commandeerde de dokter, toen
hij waarachtig nog mee wilde naar de
Kattowice. de Poolse strander. dit brak
en waar een verhaal van nylqns over
rondgaat, waar u toch niet helemaal
achter komt
Elke boot die van de vaste wal komt
ziet u onder een massa-belangstelling
binnenlopen. En de enige klacht ls, dat
het voor het zeegat zo Spaans toegaat
Daar lachen de Terschellingers wat
vnendelUk-meewarig om. Spaans? Nu?
Een stijf briesje. Nou ja, de haven ziet
cr wat winters uit vanwege een paar bij
leggers, die vanmiddag zijn binnenge
komen. omdat ze het op zee wat te gortig
vonden, die coaster Nederland, tot z'n
merk erin en een deklast van wat-ben-
ie-me. En die Rotterdamse coaster Leuve.
naven, die maar met 80 ton lading uit
Zweden op weg naar Antwerpen, als een
blaas op het water liggend, vanmorgen
benoorden Ameland in vier uur maar
negen milities ln de zee wist op te bok
sen, die nebben maar even de beschut
ting van de Terschellinger haven gezocht
om wat handzamer weer af te wachten.
Maar Spaans? Nou Ja, een beetje bruin
en roerig, maar 't gaat nog best. En die
coasters hebben gelijk. Die liggen maar
te springen cn olie te verstoken en vor
deren niet veel. Kunnen het beter even
aanzien, 's Winters liggen er wel eens
vUftien.
Zo is Terschelling met winderig zo
merweer, als er een bul overheen
dat het giert.
Zegt u niet. dat roerig weer zijn char
mes niet heeft. En vooral op dit eilanj).
Avonds in de gelagkamer van Nap
is er wel zo'n zilt verhaal te beluisteren,
dat een boeiende zee-roman zou kunnen
worden. Buiten is het dan donker en win
derig. Maar de Brandaris zwaait zijn
reuzenwleken licht ver over zee. En ln
de haven rukken de schepen aan hun
trosten.
Vêitald dooi Hulbort Vat
o iv L!«M
22.
alleen over het wassenbeeld Door het
w. schuim werden de onzichtbare ont-
\J7lmpIe snelde het kantoor bmnen. voerder» Ineens zichtbaar, hoewel ze
Hll h
HU kwam even later te voor-
schUn met 'n groot brandblus-apperaat.
Hiermee gewapend zette bet moedige
knaapje de achtervolging ln. HU
uchterbaalde na enkele minuten het
zwevende wassenbeeld. ..Nó zal lk
jullie krUgen!beloofde Wimpie grim
mig de onzichtbare ontvoerders. Tege-
ïykertUd opende hU de kraan van de
spuit. Wit schuim breidde zich «isaend
dit ln het begin niet eens beseften.
Plotseling gilde een van de bandieten
het uit van schrik, en daarop lieten
Mk de ander» bandieten soortgeUjk»
geluiden horen. Even was hat een
,Nü zal ik verwarring, maar toen lieten de scha
vuiten het wassenbeeld vallen en hat
Khulm nam de vlucht.
Wtmple kon van verbazing bijna geen
woord uitbrengen. „Wie had dét ge-
over het wassenbeeld uit. Maar niat dacht I" mompelde hij
gDGDQ. JCuHyuuC&JJLvv-'Z,
39)
Tot haar verbazing markt» za ggn tafel,
dat het gezelschap met een persoon ver
minderd wa». Ralph Fenton waa vertrok
ken.
HU I» vanmorgen met de vroegtrein
naar de stad gegaan, zei Kitty. HU Wj
is plotseling weggeroepen, voegde ze er
bU
Er volgde een wat verlegen pauze, toen
begon lederen opeens over wat anders te
praten, zodat Nan slechts kon raden, dat
er iets moest zUn voorgevallen tussen
Penelope «en de zanger, iets waarvan zij
niet op de hoogte was. Dadelijk na tafel
trok ze Kitty in een hoek en vroeg uitleg.
Waarom is Ralph weggegaan? vroeg
ze. En waarom keek je zo ongelukkig toen
ik naar hem vroeg? En waarom bloosde
Penelope?
Ik denk, dat Ralph haar gevraagd
heeft.
Het schUnt beiraottelük, mompelde
Nan zachtjes
Wat zei Je?
—D. alleen dat het nogal eigenaardig
lUkAgat 'èen pat verloofd man dadeUJk
daaroV nkar Londen vertrekt.
Maar hij is niet verloofd dat ls
het juist. Penelope heeft hem geweigerd.
Geweigerd? Maar maar waarom?
vroeg Nan verbaasd.
Vraag haar dat maar liever zelf.
misschien krijg JU het er uit, want JU
schijnt h»t struikelblok te zUn.
Ik?
Ja. Ik heb Ralph nog even gesproken
voor hU wegging. HU scheen erg down.
de stakker. HU heeft Penelope trachten
over te halen ..ja" te zeggen en een datum
voor hun huweiyk vast te «tellen, daar
hij een heel goed aanbod voor een, korte
tourhée in Amerika heeft gekregen
werkelijk tegen een geweldig honorarium
en hU wilde dat niet aannemen tenzij
zü eeivt met hem trouwt en meegaat.
Penelope gaf hem als enige reden voor
haar weigering op. dat ze nooit tal trou
wen zolang JU haar nodig hebt.
Nan verwerkte deze mededeling ln stilte,
toen zei ze kalm:
Ala dat alles ls. hoef je niet langer
ln zak en as te zitten en kun Je Ralph
naar zUn hotel telefoneren morgen torug
te komen Ik ik sal vanavond met Pene
lope praten.
att
Itty staarde baar verbaasd aan.
Je ochUnt erg zeker van Ja saak. sai
za wolfalend.
Ja. dat ben lk ook, heel zeker. Ik zal
geen vUf minuten nodig hebben om Pene
lope te overtuigen, dat het absoluut niet
nodig ls om voor mU ongetrouwd te blU-
ven. Nu ga ik er op uit om in mUn eentje
een sigaret te roken. Houd ledereen van
me vandaan, dan ben je de beste.
Kitty keek haar onderzoekend aan. op
een paar koortsachtige plekjes op haar
wangen na was het gezicht van het meisje
zeer bleek, haar ogen schitterden te sterk
èn er waren zware kringen onder
Goed, zei ze vriendelijk, ga In een
van de lange stoelen liggen, ik zal zorgen
dat niemand Je komt hinderen.
Maar Nan was niet in de «temming voor
een lange stoel Ze otak «en sigaret op
en liep rusteloos, verdiept ln gedachten,
het pad op en neer.
Het kwam haar voor of het Noodlot
haar plotseling een duw had gegeven ln
de richting van een huwelUk met Roger.
Ze wist nu, dat Penny Ralph alleen ge
weigerd had om haar om haar niet
alleen te laten. Ale se haar nu vertelde,
dat ze met Trenby ging trouwen, zou de
enige hinderpaal uit de weg >Un geruimd.
Deze nieuwe factor deed de weegschaal
aterk overslaan ten gunste van haar huwe.
lUk met Trenby.
Eindelijk nam ze een besluit. Er waren
twee kansen, twee wegen, die van hem
af konden leiden. Als die beide wegen af
gestoten werden, zou ze zlgfi met het gety
mee laten drijven dat hem ln zUn armen
Icheen te willen voeren.
Ze zou haar uiterste best doen Pene
lope te overreden met Ralph Fonton te
trouwen, onafhankelijk van het feit of zU
zelf trouwde of niet. Dat was de eerate
kans. Want als ze er in slaagde Penny te
bewegen op haar weigering torug te
komen zou ze voelen, dat ze althans een
•lag had toegebracht aan het lot. dat haar
voort scheen te drijven. Aio Penelope
obstinaat bleef, zou ze Trenby morgen
ronduit zeggen, dat ze hem niet lief had,
hem alleen graag mocht lUden en ze zou
er op staan, dat hU het feit dat er Iemand
anders in haar leven was geweest die
aanspraak maakte op haar hart. onder
de ogen zag. Dat zou haar tweede kant
zUn En als Roger weigerde zich met die
resten te vergenoegen dan zou ze, of ze
wilde of niet. weer worden terug gewor
pen ln die oproerige zet van verlangen
•n hunkeren. Maar ala hU haar nog be
geerde, dan zou za heel eerlUk tegen hem
zUn en zou ze 't zo opvatten dat het haar
bestemming was om zUn vrouw te worden.
(wordt vervolgt)
Allen rijn het cr ccbtar over eens. dat
men van de verklaring van een mooi spel
heel wat kan leren. WU zuUen ln onze
volgende artikelen
beginnen met enige
interessante spellen
te bespreken. Tevens
verzoeken we onze
lasers ons te willen
vaT de t
melden voor welke vafl de twee bovenge
noemde rubrieken zU het meest geïnteres
seerd zijn. Natuurlijk zijn we steeds bereid
om kwesties over bieden, spelen etc. te
beslechten
Om te beginnen bespreken wij een aar
dig spel. waaruit blijkt, dat het niet altijd
goed ta eerst de troeven uit bet spel te
halén.
Dit spel zag lk op een wedstrijd spelen,
waarbij het ene paar één down ging. De
leider verzekerde daarbU nog zUn partner,
dat iedereen op dit spel down moest, om
dat het spel eenvoudig niet te maken ls.
Een ander paar maakte echter een over
slag. maar speelde het spel dan ook
goed af.
De kaartverdellng was als volgt;
S a. h, v. 4
H a. 8^3
R 8
K h. 5. 4. 3. 2
R a. 10.
K 8. 7
H 4». V. b.
HM
S b, 10, 9. 7, fl
H 7. 6
R b. 8. 4. 2.
Beide paran boden sis volgt: W opende op
1 Hrt. N doublet (informaUe-douKlat). O
past en Z 1 Sch W 2 Hrt. N 4 Sch
Aan de eerste tafel werd het «pel als volgt
gespeeld
WEST NOORD OOST ZUID
Hh Ha H 9 H 5
S 8 Sa 82 Sa
R7 Bh 81 87
H 2 BV 85 81
K 8 K 2 Kv Ka
K 7 K h Kb K 6
Hl K 3 K 9 S 19
Rif R R 6 R 2
Hv H 3 H 6 H 7
Hb H 8 R 9 Bh
R 3 84 Rv R 4
H 10 K 4 K 19 R 6
Ra KJ Rh Rb
Noord-Zuid verloren dus ten Harten
slag. twea Ruitenslagen en een Klave
renslag.
Het spel bad ala volgt gespeeld moeten
worden:
Na de eerste slag berekent Zuid. dat,
wanneer de 4 ontbrekende troeven 2x2
verdeeld zUn. hU «Un contract ken maken,
door 2 rultenslagen te laten introeven. BU
gunstige zitting van Ruiten, kan Zuid
zelfs een overslag maken, doch dit ia niet
aan te nemen Immers West heeft geopend
op 1 Herten In Herten kan hU 1 hoogstens
l'/i H.T. hebben, ln Schoppen niets even
min al» in Klaveren, zodat de H T (hon-
neurtrekken) ven West in de Ruiten te
vinden moeten zUn. Is de troefverdellng
echter niet 2—2. doch 1—3 of 0—4. dan la
bij het uithalen der troef het contract niet
ts maken, omdat dan maar 1 ruitenslag
Ingetroefd kan worden dua I ruiten en 1
hartenslag verloren moeten gaan. Zuid
gaat dus eerst eens kijken hoe de troef zit
en speelt uit Noord troef 4 naar rijn boer
toe duo
2)88 84 88 Sb
Door het wegwerpen ven Wett ven 8 9
(de hoogste troef, die de tegenpartij in
handen heeft) blUkt al direct, dat de
troefverdellng 1—3 la. Zuid mag nu ver
der geen troef uithalen. Noord-Zuid heb
ben samen 7 Klaveren; zitten de 8 ont
brekende klaveren nu 3—3 dan kan Zuid
2 Klaveren vrij spelen. HU hoeft dan maar
1 Ruiten, en 1 Hartenslag te verliezen en
maakt dan een overslag.
Zuid speelt dus nu:
3) K 9 K 2 Kv Ka
4) K 7 K h Kb KJ
Door het wegwerpen van West van K P
en K 7 (hoog-laag) weet Zuid nu. dat
ook de klaveren niet gunstjg ritten West
heeft immers geen Klaveren meer. HfJ be
rekent nu de H*and van West ala volgt
West had 1 Schoppen en 2 Klaveren. Van
de overige 10 kaarten moeten nu 6 Harten
zUn want had Weat 5 Harten en 5 Ruiten
dan zou hU na het 1 Schoppenbod van
Zuid zeker zijn 5-kaart ln Ruiten hebben
laten heren, temeer omdat hU daarin 1
of l'/i H.T moet hebben om een openings
bod te rechtvaardige^ West moet du?
mlnrten? heer en vrouw van do Harter
en aaa, vrouw van de Ruiten hebben o'
h. v. b enz van de Harten en aas of heer
vrouw van de Ruiten. Zuid moet derhelve
zijn speelplan veranderen en speelt du?
nu Uit Noord R 8:
5) H R BI R b
West ziet nu zUn kam schoon om N—Z
down te krUgen. In Noord liggen nog 2
Harten, wanneer Zuid er nu ook 3 heeft
(Oost heeft de eerste keer H 9 bljgesDoeld.
dus een Invitatie om Harten door te
spelen) dan maakt West nog 2 Harten
slagen eit nog een Ruitenslag. daar Zuid
minstens 4 Ruiten moet hebben, anders
had Ooot hem wel op zijn 1 Herten met
2 Ruiten geantwoord. Wast speelt dus H v;
8 Ht H 3 H 6 H7
7) Kb Hl Rk 8 9
Introeven van Oost heeft geen doel.
wan' wanneer Zuid nog een Harten heeft,
dan ls de boer van West hoog. heeft hU
geen Hayten meer dan moet hij toch in
troeven. D« troeven*Aran Zuid zUn altUd
hoger dan van Oost
R 3
8 a
R v
R 3
9)
H 2
K S
K 10
8 7
10)
R 7
B h
R h
R 4
11)
H 4
K 4
K 9
8 9
12)
R 10
8 v
8 2
R 8
13)
H 10
K 5
S I
19
Zuid kan rustig de Klaveren uit Noprd
«pelen, want al heeft West nog troef dan
kan deze toch niet introeven. omdat
Noord-Zuid samen de hoogste troeven
hebben. Noord-Zuid maken dua bi) goed
spel. 5 aan trek. daar zU alleen een Har
ten- en een Rultenslag verliezen. "j-
