0
tö
I
Q
frl
COUD5CNË COUDANT
Hü
r>Il
4^8
F—1
00
X
iifli
i
ftfe
Kir hU
WEEKBERICHT
VrU koel.
i
Icjjker
Hh
F Bh» -
il l i f
®J.
iihir
k n
rJ' s
s
PK
ss 2
'S
s3
if te
rlhh
Sultan Hamid II optimistisch
over Rondetafelconferentie
ii!
s
M
De ondergrondse invoer van
wapens zou mogen doorgaan
S3 g
;il 5
w
Ecuador geteisterd door een
catastrofale aardbeving
lyl ST
Wonderlijke opvatting van Hatta:
o
en
Begroeting op Schiphol
o
W
Nog geen regering
in België
Wederopbouw en koude
vrede te Berlijn
I
3
w
X
M
M
2
O
o
uT
a
X
GROOT GOUDA
Verwoesting
ellende
Pools antwoord op
Pauselijkc ban
'R 3
-S
3 O
3
3
c; q
Q 3
ri H
tö 1—4
2 S M
3
-Hijs 3
Een nog zwaardere
aardbeving
8 2
2
bi o
jsK
Reeds meer dan 4800 doden geteld
O S3
hs-s
Maandag 8 Aug. 1949
Prijs 10 cent per nummer
88ste Jaargang No 22741
Bureau Markt SI. Telefoon 2745.
Directeur-Chefredactenr
V S. H. VAN DER KRAATS
Po»trekenlns 48400.
kanten volledig in
besproken”, aldus
aanleidir
gebieden wordt vervoerd.
W
aan
van
e An
Tapanoeli protesteert
*nen
Openbaar debat over Indonesië
een
'ei
i
Socialisten blijven hardnekkig
Franco kon hem niet aan
het lijntje houden
TWEEDE KAMER BIJEEN
GEROEPEN
Beatrix en Irene winnen
prijzen op ruiterdag
Marinierspatrouille in
hinderlaag
n in pa-
en in de
aan.
I. da'
2 zal van alle
laag worden
van rui.«
boord
een ein
?sleept.
imer
II
tn
~~OI
graag
:h, het
hap-
iakt.
ipa
de
comm:
der
noordot
i post
Chef-Exploltatle i
D. DE KLERK.
i oorzitter
p de R.TC
i Haag in
rd op het
.it Nehroe
de heer
van Pan-
ig weer uit New
i opge
dat ot
ontwi
>rlum te
rschuivini
grotere i
irdbevlng van*
1797, wat
graven i
woest.
den. Artikel
i ander
ienstige
Prijs abonnement
per week^
per maand
perlcwartaal
officiële
natlona-
millloen
anistische
loor overstromln-
en
uit
zen,
werd
touwen
i de
Van
om-
zij i
autoritt
rs njet
alle puinhopen vol
door
vrij
t de
‘act het
is gevallen
slijke oversc
»n en vier
i de Bei
PER ASPERK
AD AST PA
de minister heeft
disten een vraag-
Quito be-
ig van de
intensiteit
i-Vul-
'seveen
i Pon-
’rinsen,
jen secretai
entie.
,Ta de bej
Hamic
■nrek
Het laatste nieuws op scheepsbouw-
gebied. Een nieuw type zeeschip met
twee rompen, ontworpen door Gar Wood,
de bouwer van de snelboten. Het schip
zou bijna twee keer zo snel zijn als een
normaal passagiersschip.
bouwt nog
landse voc
pijpketel i.,
gebier1 -
Nede
jn over de
imsten
s instai
>Iiek
XAZ A A Q. I NIO PGENOb'IEN
Zaterdagmiddag om precies zes uur
t landde op Schiphol de PH-TDI met aan
boord de eerste Indonesische deelnemers
aan de Ronde Tafel-Conferentie, die wel*
dra In Den Haag zal worden gehouden.
Het waren sultan Hamid II van Pontia-
nak, voorzitter van de Bijeenkomst Fede
raal Overleg, de republikeinse staats
secretaris de heer Pringgodigdo, de gede
legeerde voor Borneo, de heer Msjhoer
Rifai en de heer L. Tilenius Kruythoff.
De heren Blom, raadadviseur voor buiten
landse zaken, en Gleden, secretaris yan
Staat voor staatkundige hervormingen,
alsmede de heer Van Schellen z(jn tege
lijk met dr Van Royen in Calcutta uitge-
ls-generaal
heeft ver—
'i nieuwe
teneinde
Het was
t conflict
de op de
genomen
besluiten,
ton-
Iiraël. De eerste trein uit Tel Avlv sinds
het begin van de oorlog in Paleftlna is te
Jeruzalem aangekomen met een flrmboUsohe
lading bloem en boeken. Het traject werd
afgelegd langs de eenrichtingsspoorbaan, die
'thans geheel in Israëlische handen is.
II
icht
lakt
Itan
ier-
md.
den
roe
de
nu v»elkê
imde kern-
ant-
- - „het
figuren zijn, maar
;t zeggep”. Of de
*<*-jens de
“vormd,
een vra.ag, waarop de sultan zeer
_.ief neen antwoordde. „Dit zo zeide
is een Indonesische kwestie, welke
onderling zullen regelen". Omtrent de
ichten, als zou Z.H. het commando
het Indonesische leger op zich nemen,
rite de sultan op: officieel noch offi-
mij hier over iets bekend, maar
zou een welkome verrassing kunnen
i”.
passagiers i
in verband
Idig
op en neer tussen 1
Ambato en Quito
halen en voorraden
dorpen, die door aai
verschuivingen geïsc
per parachute voorn
/0J0
ZI“ EENDRACHT
17» MAAKT MACHT
Reeds zijn enige deelnemers aan de
Rondetafelconferentie in Nederland aan
gekomen. Minister Van Maars°
(rechts) begeleitft de sultan van j
tianak, Hamid II, op Schiphol.
n zond de volgende
resident Plaza van
zeerste geschokt door
’"-•lador. Ik betuig u
*e ramp mijn
schau alge-
intwoord van de
a excommunlca-
communisten. Het geeft
grote bevoegdheden tot
de geestelijkheid,
jet telt 17 artikelen. 1
.Ieder die weigert een
riemen aan een godsdie
I of godsdienstoefening op
i sociale, wetenschappelijke
jrkzaamheid of mening, kan
•n met een gevangenisstraf'
logste vijf jaar”.
CD
kwestie
Den Hs
Hatta.
Naar aanleiding van vrager
vroegere financiële overeenkomsten van
'lek met buitenlandse instanties,
Hatta: „De republiek sloot
iële overeenkomsten, toen zij
dige souvereiniteit en staatkundige
iigheid aanspraak meende te kun-
toestand is nu veranderd,
ibliek in reeds met andere
gesloten overeenkom-
ilteit aan een groep
igen Op welkte wijze deze
i uitgevoerd zouden wor-
van de <emeenschappe-
n alle 15 staten over de
e Verenigde Staten van
worden opgenomen,
terdag 22 Juli vertrok een kleine
mille, onder commando van de
luitenant der mariniers Teeken,
ten noordoosten van Bodjo-
‘legen post iS zuidelijke rich-
de aanwezigheid van een
gemeld. Toen geen berichten
latrouille binnenkwamen en
..at terugkeerde, rukten bin-
- dive
ren".
veroorzaakte ver
en ster
'omen ai
jlazen, z
igen gel
Ambato
e pk’
Volgens de Daily Expres»
zou generaal Franco bij een vis
partij In de buurt van San Sebas
tian door een aan de haak geslagen
vis van ruim twee meter lengte
over boord zijn getrokken. „Hij
werd een eindweegs in het water
meegesleept, aldus het blad, doch
kon zwemmend weer zijn boot be
reiken".
Weerverwachtlng. meegedeeld door het
KN.M.I, in De Bilt, geld!» van Maandag
avond tot Dinsdagavond:
Overwegend droog weer met wisselende
bewolking Langs de Waddenkust aanvanke
lijk nog krachtige, overigens matige tot
zwakke Westelijke wind. Vrij koel weer.
I Augustus Afnemende maan.
Zon op I.Ut onder N,1S
Maan op 31.M; ouder I.M
ilgens
ïente Guar
weggevaagd.
de aardbevi
grensd door de
|ke Cordilleras. I
stijgen thans 1
uit grote aswc
gebied ligt
tanen Chimbo
emde werkt
..eeft nog
Het observatorium te Wellington
(Nleuw-Zeeland) heeft in het centrale
gebied van de Stille Oceaan een aard
beving geregistreerd van nog grotere
intensiteit dan die van de serie aard
schokken in Ecuador.
van de
en daar ver-
:entimeter. De
t. Volgens de
ligt het getal
tardbeving van
t en de zeven-
’’erklaarde aan
e opgave niet
in uit
De prinsesjes Beatrix
deelgenomen aan de nat.u,
welke te Heemstede op hc'
Vrijheidsdreef is gehou^
prinsesjes kwamen uit in
proef, waarin niet op tijd
maar veel meer op stijl wc
ses Beatrix legde met Per
tweede plaats; prinses Ir
Polly de derde plaats
yit Haarlem. De eei
cerd door Ida Wallage uit
het springconcours
de republii
antwoordde
deze financii
op volledige i
zelfstandigheid aanspn
nen maken. De toestar
omdat de repub..^
Indonesische staten i
sten haar souvereini
heeft overgedraj
overeenkomsten
den, zou afhangen v
lijke beslissing van
vraag, of zij in de
’Indonesië zullen
aldus Hatta.
Hatta herhaalde zijn reeds eerder aan
de pers afgelegde verklaring, dat Indo
nesië er niet voor voelde zich bij enig
pact of enige groepsvorming aan te slui
ten, doch volgde er aan toe- „Wij wensen
desniettegenstaande volledige en zeer
nauwe samenwerking met de Aziatische
staten, in het gemeenschappelijk belang".
dkomd door
de secreta-
inenlandse zaken, de
il fungeren als alge-
de Ronde Tafel-Con-
De voorlopige Belgische ^linister-presi-
dent Gaston Eyskens is er na 3'/i uur be
sprekingen met de drie voornaamste po
litieke partijen niet in geslaagd een nieu
we regering te vormen. Na de bijeen
komst is bekend gemaakt, dat de socialis
ten geweigerd hebben zich bij een coalitie
aan te sluiten.
Eyskens had gehoopt, dat een
kabinet met katholieken, socialisten en
liberalen een eind zou maken aan de
reeds zes weken durende politieke crisis.
Eyskens verklaarde na de besprekin
gen, dat de verklaring van konlng
Leopold de toestand had verslechterd.
Eyskens zal thans trachten een
llek-Liberaal coalitiekabinet te
Men verwacht, dat de Liberalen 1
dit voorstel zullen antwoorden.
De Amerikaanse commandant van Ber
lijn, generaal Howley, bevestigde gisteren,
dat de militaire gouverneurs van Berlijn
hebben voorgesteld dat een lening aan het
gemeentebestuur van West-Berlljn zal
worden verstrekt, opdat hiermede een
wederopleving van de economische situatie
in dit gedeelte van de stad kan worden
bereikt. Generaal Howley verklaarde, dat
de lening mede ten doel heeft de „koude
vrede” te bewaren, nu de „koude oorlog"
op succesvolle wijze is beëindigd.
De Amerikaanse militaire bevelhebber te
Berlijn verklaarde verder nog: „De in het
verleden met het communisme opgedane
ondervinding heeft ons geleerd, dat ook in
de*, toekomst met onverwachte ontwikke
lingen te Berlijn rekening dient te worden
gehouden. Aan deze strijd kan net zo min
een einde komen, als aan de worsteling
tussen XSod en de gevallen aartsengel
Lucifer”.
Aanslag. In de Joodse wijk van Damas-
kus zijn Zaterdagavond handgranaten ge
worpen. waardoor een dertigtal personen
werd gewond, waaronder verscheidene
zwaar Uit een door de politie ingesteld on
derzoek zou zijn gebleken dat de commu
nistische partij ter plaatse hierin de hand
heeft gehad
Griekse kwestie. De secretaris
der Verenigde Naties, Trygve Lie. l._
klaard, dat de V.N. van plan zijn
krachtige pogingen aan te wenden 1
de Griekse kwestie op te lossen I
niet voldoende de gevolgen van dit
te beperken, doch dit behoorde geheel tot
een einde te komen.
Overstromingen in China. Het
nieuwsagentschap van het Chinese
listische leger meldt dat vijftien
inwoners van de door de commui
troepen bezette gebieden de
gen worden bedreigd.
Peiping. Naar de correspondent te Hong
kong van het Britse blad de Times verneemt
van reizigers die kort geleden Peiping heb
ben verlaten, hebben de communisten be
sloten Peiping tot de hoofdstad van het
nieuwe China te maken.
dng in
ooste-
In deze
boven
wolken
tussen
borazo en
niet meer,
een grote
De Tweede Kamer is bijeengeroepen op
Dinsdag 16 Augustus des middags te 1 uur
De voorzitter zal dan voorstellen onmid
dellijk een aanvang te maken met een
openbare beraadslaging over de dezer da
gen door de regering ingediende nota be
treffende de resultaten van de conferen
tie te Batavia, die moet Voorafgaan aan
de Rondetafelconferentie.
plantages beschikbaar gesteld ten bate van
degenen, die alles verloren hebben.
In het stadje Pelileo, dat op 30 k.m. af
stand van Ambato ligt, is nauwelijks een
huis blijven staan en degenen van de
2.000 inwoners, die konden ontsnappen,
vluchtten de bergen in, waar zij een dag
en een nacht in de stromende regen rond
dwaalden alvorens zij door Rode Kruis-
ploegen naar Ambato konden worden ge
bracht.
In 1868 werden Ecuador en Peru even
eens door een verschrikkelijke aardbeving
geteisterd, die aan .70.000 mensen het
leven kostte.
Een andere aardbeving kwam voor in
aarbij 40000 mensen levend be
weiden. Quito weid toen ver-
Het Rode Kruis in actie
Amerikaanse Rode Kruis-vliegtulgen gaan
- |jet ZQ zwaar getroffen
om gewonden weg te
i aan te brengen. Boven
’ardscheuren of grond-
joleerd zijn, worden
raden uitgeworpen.
Nieuw Guinea wil onder
Nederlandse leiding blijven
De Irlaanse politieke vertegenwoordi
ging (Nw Guinea) deelt mede: In
schrijven aan de heer Johan Ariks, ver
klaarde de leider van de Iriaanse bevol
king te Ifaar (Sentani-Hollandia) de „heer
Jotam Wamblolo. dat het volk in de af
deling Hollandia ten volle instemt met
het door de heer Ariks met betrekking
tot de positie van Nieuw-Guinea gevoer
de beleid. Het volk is van oordeel, dat
het onder de tegenwoordige omstandig
heden onder Nederlandse leiding behoort
te blijven en in het bijzonder dient te
streven naar de economische en weten
schappelijke ontwikkeling van het volk,
waartoe investering van particulier
kapitaal efl de kolonisatie in belang
rijke mate zouden kunnen bijdragen.
In het schrijven wordt verder opge-
merkt, dat de Indonesiërs, en met name
de negkra Indonesia Timoer, zelf met
grote moeilijkheden te kampen hebben
en niet in staat zijn land en volk tot ont
wikkeling te brengen. Na te hebben ver
zekerd. dat de stem van het gehele
Iriaanse volk weldra met nog groter
kracht te horen zal zijn, besluit de heer'
Jotam Wamblolo zijn brief met de uit
roep: „selamat berdjoang” (geluk in de
strijd).
De aardbeving in de Zuidamerikaanse staat Ecuador, waar wij Za
terdag kort melding van maakten, heeft in diverse steden een ontzet
tende ravage aangericht; zodat van een nationale ramp van grote
omvang moet worden gesproken. Volgens de thans bekende gegevens zijn
in totaal meer dan 4800 mensen om het leven gekomen. Het aantal ge
wonden loopt in de duizenden. Verscheidene steden zijn bijna geheel
verwoest en de schade bedraagt volgens voorlopige ramingen 20 millioen
dollar. Eenheden van leger en luchtmacht verlenen de eerste hulp. Het
Amerikaanse Rode Kruis heeft, op verzoek van de regering van Ecuador
een aanzienlijke hoeveelheid bloedplasma ter beschikking gesteld, die
met vliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht naar de getroffen
Te Sibolga is le voorlopige volksver
tegenwoordiglng voor Tapanoeli geïnstal
leerd. In haar eerste vergadering nam zij
drie moties aan, waarin tot uiting wordt
gebracht:
a. Tapanoeli eist, te kunnen deelnemen
aan de Rondetafelconferentie, waartoe
het naar die conferentie een eigen dele
gatie zal moeten kunnen benoemen, aan
gewezen door de juist geïnstalleerde
volksvertegenwoordiging. Tapanoeli zal
niet accepteren, op de conferentie te wor
den vértegenwoordigd door de B.F.O. of
de Nederlandse delegatie.
b. Tapanoeli protesteert tegen
Inter-Indoneslsche Conferentie
beslissingen, aangezien daarop b(
Tapanoeli betreffende, zijn genomen zc
der overleg met betrokkenen.
c. Er wordt adheasie betuigd met de
resoluties van de tweede conferentie voor
Sumatra; aangedrongen wordt op een
spoedige uitvoering van die resoluties.
Te Ambato is tachtig procent
gebouwen verwoest. Hier en dai
zakte de grond dertig ce„.
mensen slapen op straat,
laatste officiële schatting 1*
der slachtoffers vaji de aai,
Vrjjdag j.l. tussen de drie e'
duizend. President Lasso ver
Reuter, dat een nauwkeurige
mogelUk was doordat massa’s menset
de verwoeste steden de bergen in
vlucht waren.
Bij het aanbreken van de dag bood
Ambato (ten Zuiden van Quito) een bijna
onbeschrijfelijk beeld van ellende
troosteloosheid, zo meldt Reuter i
Quito, Een groot gedeelte der huizt
waaronder vele van hechte bouw,
volledig verwoest. In andere geb<
vertoonden zich grote scheuren en
straten waren overdekt met puin,
alle kerktorens waren de spitsen
laag gestort.
President Plaza trof duizenden *-
niek om hulp smekende menser.
verwoeste straten van Ambato aan.
Deskundigen zijn van mening, dat de
aardbeving het gehele Andesgebergte deed
schudden.
Zaterdagavond had men reeds het stof
felijk overschot van 250 mensen uit de
puinhopen van Ambato te voorschijn ge
haald. - Zestig kinderen, die juist een
kerkdienst bijwoonden, werden onder val
lend puin bedolven. Volgens berichten uit
Riobamba is de gemeente Guano bijna
van de aardbodem J
Het gebied van
Ecuador wordt begi.
lijke en de westelijke
„straat der vulcanen"
de eeuwige sneeuw
ten hemel. Het
de twee grote vulki
Cotapaxi. Eerstgenoem
maar de Cotapaxi het
werkende krater.
De Amerikaanse ambassade te Quito
meldt, dat vele steden, die door de aard
beving zijn getroffen, nog niet bereikbaar
zijn, omdat de we^en erheen volkomen
zijn vernield. Volgens de binnenkomende
berichten zijn sommige dorpen geheel
van de aardbodem weggevaagd., soals
bijvoorbeeld het dorp Pelileo, waar vrij
wel geen huis overeind is blijven staan.
Transportvliegtuigen van de Amerikaan
se luchtmacht zijn Zaterdagochtend vroeg
uit Panama vertrokken en hebben na
aankomst te Quito radiocontact met hun
basis tot stand gebracht. Meer vliegtuigen
worden thans gereed gemaakt om de
noodzakelijke voorraden naar het ge
troffen gebied te brengen.
Uit Panama wordt gemeld, dat de
meeste voorraden, waarom is verzocht,
in Panama aanwezig zijn, doch dat bloed
plasma per vliegtuig uit de Vererfde
Staten moet worden aangevoerd.
Volgens berichten uit Quito worden de
doden voor het merendeel in lange loop
graven ter aarde besteld of verbrand. In
Ambato werkt men met man en macht
om de lijken zo spoedig mogelijk te be
graven, omdat men vreest voor epide
mieën.
Nog meer onheilsberichten
Officieren van de Amerikaanse lucht
macht, die de dringend nodige verband
en penicillinevoorraden naar Ecuador
hehben gebracht, seinden gisteravond naar
Washington, dat de toestand veel erger
was dan gemeld.
President Truman
boodschap aan pre
Ecuador: „Ben ten z<
bericht aardbeving Ecuador,
en uw landgenoten bij deze
diepstgevoeld meelever"
Door de aardbeving
schuivingen van’-atfrde en stenen van
de Andes, die de bergstromen afdamden,
zijn met dynamiet opgeblazen, zodat het
gevaar voor overstromingen gekeerd is.
Het schouwspel van Ambato herhaalt
zich in een twaalftal andere plaatsen ten
zuiden van Quito.
Volgens het observator*
treft het hier een verse
aardkorst, die met veel j
kan optreden dan een aai
canlsche oorsprong.
Te Ambato wordt door mannen en vrouwen
uit het gehele land dag en nacht gewerkt
om de slachtoffèrs uit de puinhopen op
te graven. Een derde van de gebouwen
in Ambato bezweek onder heb geweld van
de aardbeving. Van de overige gebouwen
zijn vele dermate gehavend, dat zij ieder
ogenblik kunnen instorten. De autoriteiten
kunnen het aantal slachtoffers n(et vast
stellen alvorens alle puinhopen volledig
zijn onderzocht.
Uit de puinhopen van de kerk, die in
stortte toen 60 kinderen een dienst bij
woonden, heeft men een vrouw bevrijd,
die na tien uur onder het puin gelegen te
hebben nog leefde.
Heel Ecuador heeft hulp gezonden naar
de getroffen gebieden. De president van
het land, Galo Plaza Lasso, die persoonlijk
de leiding van het reddingswerk op zich
genomen heeft, heeft de opbrengst van zijn
stapt om deel te nemen aan de conferentie
met Pandit Nehroe. Ook de heren Herre-
mans en Cochran waren oorspronkelijk in
het vliegtuig, maar zijn reap, in Rome en
Calcutta uitgestapt.
Dit gezelschap werd verwel
minister Van Maarseveen en
ris-generaal van binnenlands!
heer Prinsen, die zal
meen secretaris van d<
ferentie.
Na de begroeting door
Z.H. Hamid II de journal
gesprek toegestaan.
Hij zeide daarin, dat zijn algemene ver
wachting omtrent de R.T.C. is, dat deze
uiteraard zal slagen. „Voor zover ik kan
zien”, aldus de sultan, „zijn er geen „las
tige punten”. Op een vraag, luidende
„waarom is er bij de resultaten van de
Inter-Indonesische conferentie zo weinig
bekendgemaakt over de Unie?” antwoord
de Z.H. „dit is een punt, dat op de R.T.C.
besproken zal worden”. De sultan ver
wacht, dat op 17 Augustus al de Indo
nesische deelnemers aan. de conferentie in
Nederland zullen zijn en dat er dus waar
schijnlijk op of omstreeks 20 Augustus aan
de conferentie kan worden begonnen.
Een volgende vraag was: wat verwac
u van de uitvoering van de order „Stat
het vuren”? Hierop antwoordde suit
Hamid: „belde partijen hebben het ondei
tekend en in volle eerlijkheid gemeen
Er z£l echter rekening moeten word»
gehouden met enige kwaadwillige groe
pen, maar deze zullen in korte tijd op de
juiste wijze worden opgeruimd”. Welke
figuren zullen in het zogenaar..
kabinet zitting nemen? Lachend
woordde de sultan op deze vraag
zullen Indonesische figuren zijn,
wie, kan ik u nog niet zeggeji”.
voorlopige federale regering tijdi
Haagse conferentie zal worden gev<
was een vra.ag, waarop de sultan
positief neen antwoordde. „Dit zo z«
hij is een Indonesische kwestie,
wij onderling zullen regelen”. Omti
geruchten, als zou Z.H. het com
over het Indonesische leger op zich
merkte de sultan op: officieel noch offi
cieus is mij hier over iets bekend, maar
het zou een welkome verrassing kunnen
zijn”.
De passagiers van het vliegtuig werden
allen in verband met pokkengevaar, eerst
zorgvuldig onderzocht door de Amster
damse Geneeskundige- en Gezondheids
dienst, voor zij in contact traden met hen,
die hen kwamen verwelkomen.
UR IS tegenwoordig wat beweging in
£J ons technisch onderwijs. Bij de
Technische Hogeschool zijn reorganisa
ties op komst, waarbij ook een soort
directeur, met de titel van „algemeen
beheerder", op het programma staat.
Het gaat minder goed met onze tech
nische ontwikkeling, dan wjj ons
wijsmaken. Vooral bij de researcl
rogenaamd toegepast natuurwetenschaj
oeMjk onderzoek, zijn wij achtergeraar
Niet alleen hier in Nederland. Euroj
heeft in het algemeen het tempo van c
technische vooruitgang in Amerika niet
kunnen bijhouden.
Vroeger was Duitsland het land, waar
men de wetenschappelijke ontdekkingen
het best aan de industriële vooruitgang
wist dienstbaar te maken. De eerste
wereldoorlog heeft de rangorde veran
derd. Toen is Amerika begonnen. Kijker
herinnert zich eens van de leider van
een onzer grootste fabriekslaboratoria te
hebbeh vernomen, dat na de eerste we
reldoorlog dat researchwerk van de Ame
rikanen niet zo’n grote indruk maakte.
De Europeanen, die de Amerikaanse labo
ratoria bezochten, lachten destijds wat
medelijdend om dat werk. Maar na 1930
verging de lust tot lachen en de Neder
landse delegatie, die pas naar Amerika
is geweest, lacht helemaal niet meer.
Men is er van overtuigd, dat wij andere
wegen bij ons hoger technisch onderwijs
tullen moeten inslaan.
In het Juli-nummer van „Maatschappij-
Belangen" heeft prof. G. van Holst
Uiteengezet hoe onze toekomstige indus
trialisatie juist op dit gebied samenwer
king eist en hoe jjroot de achterstand
reeds is.
De chemische industrie en de metaal
nijverheid komen bij een uitbreiding van
onze nijverheid het eerst in aanmerking.
Aan de hand van enkele intreeredevoe-
ringen van Delftse hoogleraren toont
prof. Van Holst, hoe groot onze achter
stand is. Volgens prof. ir. J. G. Hoogland
is het met onze chemische industrie niet
zo schitterend gesteld. Terwijl Nederland
bijv, volop over de grondstof zout be
schikt, gebruikt Engeland per hoofd der
bevolking ruim 41'» maal zoveel indus-
triezout als Nederland, Amerika ruim 3
maal. Zweden 3 maal en België bijna 31''»
maal, terwijl Zweden, en België geen zout
uit eigen bodem kunnen halen. Zij im
porteren industriezout uit Nederland.
Wij zouden zelf ook veel meer grond
stoffen voor onze kunstharsindustrie
kunnen maken, dan nu het geval is. Ver
der voeren wij grote hoeveelheden ben
zol en tolude uit tegen prijzen van resp.
ƒ0.10 en ƒ0.20 per kg., en als het buiten
land daarvan o.a. kleurstoffen heeft ge
maakt, voeren wij die tegen bijna ƒ3.
per kg in. Dat hadden onze eigen arbei
ders kunnen verdienen.
Prof. ir. L. H. de Langen heeft gewezen
op onze tekortkomingen in de ontwikke
ling van de machine-industrie. Kleine
landen als Zwitserland en Zweden heb
ben tezamen wel vijf eigen stoom-tur-
bine-constructies ontwikkeld. Nederland
g altijd in licentie naar buiten
oorbeelden. Een eigen water-
is hier niet ontwikkeld. Op het
tied van scheepsdieselmotoren heeft
-Ierland een tijdlang de leiding gehad,
maar onze Indische lijnboten hebben
bijna alle motoren naar buitenlands ont
werp. Terwijl nergens zoveel centrifu-
gaalpompen voor bemaling werden toe
gepast als hier, hebben wij het in kwali
teit lange tijd moeten afleggen tegen
concurrenten, die in eigen land niet zo’n
groot afzetgebied hadden.
Volgens berekeningen van prof. De
Langen lagen wij in 1938 wat in- en uit
voer van machines betrof ver achter bij
andere industrieel goed ontwikkelde
landen en beschamend was, dat een
landbouwstaat als Denemarken per in
woner aanzienlijk meer machines uit
voerde -dan Nederland. Vergeleken met
een land als Zweden werkten hier in de
machine-industrie opmerkelijk weinig
arbeiders. Deze achterstand wijt de
hoogleraar o.a. aan het verwaarlozen in
het verleden van research en van nieuwe
ontwikkeling. Na de Franse overheersing
waren wij hier ook lelijk achter geraakt.
Koning Willem I trok toen deskundige
buitenlanders aan en stelde betrekkelijk
aanzienlijke bedragen (ƒ1.3 millioen per
jaar) voor onderzoeken beschikbaar.
Prof, ir D. A. A. Kooien noemde het
geweldige opvoeren van de toerentallen
der draaibanken een bewijs van de fan
tastische vooruitgang (men kan nu in
één minuut doen, waar men vroeger een
uur voor nodig had) bij de productie
middelen. Dat noudt echter in, dat deze
tijdig vernieuwd moeten worden. In tal
van industrieën woekert echter als een
ondermijnende ziekte de veroudering van
het machinepark voort.
Over het algemeen openen deze hoog
leraren geen hoopvolle vooruitzichten
voor onze industrie. Volgens prof. Van
Holst moet er meer hersenwerk in de
techniek worden verricht dan vroeger,
moeten nieuwe ideeën sneller worden
uitgewerkt en moet men beseffen, dat
machines en werkwijzen veel sneller dan*
vroeger verouderden. Kleine industrieën^
zullen gezamenlijk het natuurweten
schappelijk onderzoek kunnen uitvoeren.
Ook grote lichamen kunnen vruchtbaar
temenwerken, gezien het Nederlands
Scheepsbouwkundig Proefstation, het
Proefstation voor de Suikerindustrie op
*»va en het Nationaal Luchtvaart Labo
ratorium. (Als Kijker op weg naar Am
sterdam de geweldige uitbreidingen van
dit laboratorium in aanbouw ziét, krijgt
mj altijd de indruk, dat ons land nog niet
ingeslapen).
Als één der voornaamste voorwaarden
Toor het slagen van de Industrialisatie
^«schouwt prof. Van Holst eèn verande-
hng van de algehele instelling van onze
ondernemers. Nederland is altijd een
nandelsland geweest. Onze ambtenaren,
onze belastingwetten, onze financiers zijn
meer op handel dan op nijverheid inge-
•Jeld. Het wordt voor de geldgevers
jneestal niet aanlokkelijk gemaakt geld
m ae industrie te steken. Wanneer daarin
verandering komt, is er geen enkele
reden om aan te nemen, dat goed opge
ratte industriële combinaties in Neder-
'•nd hiet zouden gelukken en niet even-
raer tot de welvaart bijdragen als in
•ndere landen. Ze zijn nodig voor het
•pepper, van werkgelegenheid. Maar we
rallen moeten breken met de gedachte
’N’pote aantallen mintatuur-bedrijfjes.
«ur P{aten erg veel ove? industrialisa-
«•ta Nederland. Hoe meer Kijker er
ee8t’ des meer beseft hij, dat
mahkellj"ker tot mode dan tot
hur ljkheid w°rdt. Er is echter haast
san» Y00ral te Delft moet hard worden
“^gepakt, want diér moctten de têch-
“ucne hersens sneller leren werken.
KIJKER.
Prinses Beatrix *op Peggy en prinses
Irene op Polly als deelneemsters aan de
Nationale Jeugdruiterdag te Heemstede.
en Irene hebben
ationale ruiterdag
het terrein aan de
>uden. De beide
i de dressuur-
werd gereden,
rerd gelet. Prin-
ïggy beslag op de
Irene bezette met
Polly de derde plaats met Trudy v. d.
Meer uit Haarlem. De eerste plaats werd
veroverd door Ida Wallage uit Heemstede.
Aan het springconcours werd door
juniores van 1518 jaar deelgenomen.
Winnaars werden Marlies Laimbock met
Taddle en Kitty Sleicher met Paprika.
In een andere afdeling behaalde Karei
Klebe uit Rotterdam op Hoebilox het
kampioenschap jongens en Tonny Bosvo
gel uit Haarlem het kampioenschap meis
jes op Crimée. -
De Poolse regering heeft een decreet
uitgevaardigd, waarbij aan de rechtbank
de bevoegdheid wordt gegeven de dood
straf op te leggen aan personen, die ern
stig openbare onrust verwekken door in
breuk te maken op het recht van vrijheid
van geweten en godsdienst.
Het decreet wordt te Warst
meen beschouwd als het an
regering op het pauselijke
tie-edict tegen
de autoriteiten
bestraffing van
Het decree1
vier zegt: „Ie
te laten dëeln<
plechtigheid c.
grond van zijn
of politieke wei
gestraft wordei
van ten hoe
Mohammed Hatta, eerste minister van
de Indonesische republiek en i-
van de republikeinse delegatie op «.x-»-
is Zondag op doorreis naar Den
New Delhi aangekomen. Hij werd op
vliegveld verwelkomd door Pandit Neb
en door de Nederlandse gezant,
Lamping. Hatta zal de gast zijn
dit Nehroe en zal Dinsdag
Delhi vertrekken.
Dr Van Royen, die eveneens een bezoek
bracht aan Nehroe, is intussen weer naar
Karachi doorgereisd.
Dr Mohammed Hatta heeft op een pers
conferentie te Bangkok verklaard, dat de
overeenkomst tussen Nederland en de re
publiek het vuren te staken, niet de
voortzetting van de ondergrondse import
van munitie onmogelijk zal maken. „Het
staken van het vuren heeft geen betrek
king op import of export van wapenen
door de republiek”, aldus Hatta.
Op de vraag, of de republiek Thailand
(Siam) een belangrijk munitiecentrum
achtte, antwoordde Hatta: (,daar weet ik
niets van”.
Volgens gewoonlijk betrouwbare Indo-
nesisch-republikeinse officiële bron te
Bangkok ligt een voormalige Britse mij
nenveger, thans eigendom van de repu
bliek. gereed om van het eiland Phuket
(Zuid Siam) weg te varen met een kleine
wapenlading. zoals in de laatste twee
jaar iedere maand van Phuket naar Su
matra verscheept werd.
Dr Hatta deelde verder op deze pers
conferentie mee. dat de toekomstige status
❖an Nederlands Nieuw Guinea één van
de belangrijkste punten van bespreking
op de R.T.C. zal uitmaken. „Onze mening
over Nederlands Nieuw Guinea verschilt
van die der Nederlanders. Wij beschou
wen Nederlands Nieuw Guinea als deel
van de Staat Oost-Indonesië. Nederland
rekent dit niet tot Oost- Indonesië en wil
het als koloniaal gebied behouden. Deze
Station Den Bosch wordt
gesloopt
De Nederlandsche Spoorwegen hebben
aanbesteed het slopen van het, zwaar
door oorlogshandelingen beschadigde
station van Den Bosch. Met het afbreken
zal spoedig worden begonnen. De ge
meente Den Bosch zal in het bezit komen
der op het gebouw geplaatste ornamen
ten, welke zullen worden aangewend
voor ptadsverfraaiing.
coalltie-
listen
ken aan
ilitieke cr'
besprei
kon
Aterd.
■n Katho-
vormen.
heden op
Zate
patrol
eerste luitenant der mar^.v.
uit een ten noordoosten v:
negoro gelegen post ifi zuide
ting, waar de aanwezigheid
bende was gemeld. Toen geen btuv.n
van de patrouille binnenkwamen
deze ook niet terugkeerde, rukten bi
nen 24 uren diverse patrouilles uit ver
schillende richtingen het gebied binnen
en uit de door hen verzamelde gegevens
valt met vrij grote zekerheid vast te
stellen, dat de patroullle-Teeken met de
bende contact heeft gekregen en in een
hinderlaag is gevallen.
De stöffelijke overschotten van luite
nant Teeken en vier mariniers zijn nabij
Babdad, aan de Bengawan Solo, aange
troffen. Zij werden op het ereveld te
Soerabaja begraven. Rust en orde zijn
in de betrokken streek hersteld aldus
een officiële mededeling.
trok
landt
