1
f
V
Japan kon alles beloven
Bijbelhandschriften van 2000
jaar Oud ontdekt
In Soerabaja komen steeds
meer Gouwenaars
Meeuwen I - G. Z. C. I
In Gouda's omgeving „zoekt
men naar olie"
Generaal Deflourens:
Mort pour la France
Het is onrechtmatig
Antwerpenaar voor
f 8000.— opgelicht
ABOLPHUS
Service...
De Eerste Kamer en de verontwaardiging
in Suriname
De T.N.I.-actie te
Soerabaja
In een grot bij de
Dode Zee
Reiff verbetert wereld
record op de 3000 meter
WAPENSCHILD VAN DE V.S.I.
„Illegale" bisscho
in Tsjeeho-Slowakije
ppen
ïkiie
M.P-er Schoonderwoerd
heeft een goede neus
AT Cl
AAR
ANNEER
Afscheid op Gouds
postkantoor
Waarnemingsploegen zijn bezig
om diep in de grond te kijken
'n „Aard"-ig verhaal
't Centrum
Deelnemers aan R.T.C.
bezochten Gouda
Goudse Spetters
r
EEl(-> t t i
De ontwikkeling van het ladSksische drama (II)
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1940,
JAPAN kon het Indonesische volk harte
loos alles beloven; het kende geen
Verantwoordelijkheid, zoals de Nederlan
ders die hadden gekend. Het bedierf het
volk ala een kind door het alles te geven
wat het maar wenste, alleen om daardoor
te trachten het volk aan zijn zijde te
krijgen. En dat werd mettertijd dringend
nodig, want de Amerikanen gingen de
Japanner? terugdringen. De toestand
werd kritiek. Daarom beloofde de Japanse
minister-president Tojo op 7 September
JÖ44 het Indonesische volk onafhanl^elijk-
Om er blijk van te geven, dat hét met
hun belofte ernst was, erkendeh de
Japanners gelijktijdig het roodwit als
nationale vlag van Indonesië, welke vlag
de inter-
Voorspel van
rondetafel
conferentie
Indonesische con
ferentie te Batavia
ook door Djokja en
de B.F.O. is aan
genomen als vlag
van de Verenigde
Staten van Indo
nesië.
Op 1 Maart 1945 werd een comité tot
onderzoek van de voorbereiding van.de
onafhankelijkheid ingesteld en op 29
April 1945 werd opgericht het Instituut
voor de opbouw van het land. welk
instituut vooraanstaande staatsambtenaren
zou opleiden. Men begrijpt hoe de Indone
siërs, die de zelfstandigheid van hun land
nastreefden, in hun fantasie reeds een
.Indonesië zagen, waarvan zij de regeer
ders zouden zijn Maar de Amerikanen
rukten steeds verder op en de leidende
Indonesiërs, die de terugkeer van de
Nederlanders vreesden, proclameerden
daarom een verklaring van vastberaden
heid in het weerstaan van Westerse aan
vallen Met behulp van het Japanse
propaganda-apparaat werd de bevolking
opgehitst tegen de Nica-honden. de
Nederlands-Indische Civiele Administratie
(NICA), het militair gezag, dat reeds in
de bevrijde delen van Oost-Indonesië het
Indrukwekkende plechtigheid
te Roosendaal
(Van onze speciale verslaggever)
Op indrukwekkende wijze heeft Neder
land gisteren 120 Franse militairen, op
onze bodem gevallen in de tweede wereld
oorlog, de laatste eer bewezen bij het
transport naar hun vaderland. Te Roosen
daal waren hiertoe vele hoge autoriteiten
op de Rondweg bijeen gekomen. Om 11
uur hebben zich hier o.a. verzameld gene
raal mr H J. Kruis, de Franse brigade
generaal Lehr, de staatssecretaris van
Oorlog mr W. H. Fockema Andreae, de
generaal-majoor De Bruyne, commandant
van het korps Mariniers, mr J. Visser,
chef protocol van het departement van
Buitenlandse Zaken, de ambassadeurs van
Amerika, Canada en China en vertegen
woordigers van alle geallieerde landen.
De zon brak door de grijze wolkenvel-
deh, toen de stoet zich op het binnenplein
van de Engelbert van Nassaukazerne in
beweging zette. Tien wagens geladen met
een droeve last van goede Franse zonen.
Een eenvoudig naambordje prijkte op
Iedere kist. Verborgen achter de gladiolen
stond op de eerste auto de kist van ge
neraal Deflourens, die in de Meidagen
van 1940 aan het hoofd van zijn pantser
troepen in Zeeland zijn leven liet. Langs
een haag van ere-compagnieën, gevormd
uit onderdelen van Land-, Zee- en Lucht
macht, begaf de stoet zich, voorafgegaan
door het trompetterkorps van het Depót
Pantserwagens, naar de Rondweg. Hier
hield de stoet halt, waarna het Wilhel
mus klonk.
Toen kwam luitenant Baudelot naar
voren en lui<i riep hij de namen van de
soldaten af. die de reis naar hun vader
land zouden beginnen- Mort pour la
France, (gestorven voor Frankrijk) ant
woordde na het afroepen van iedere naam
de kapitein Wattremez des Loges.
Een schat van kransen werd vervolgens
aangedragen Een prachtige krans van
Hare Majesteit de Koningin werd door
vice-admiraal N. A. Rost van Tonningen,
chef van het Militaire Huis op de kist van
generaal Deflourens gelegd. Na hem
volgde een krans van de Franse regering,
gelegd door de heer Dupontavice, direc
teur van het kabinet van de minister van
Oud-Strijders en Oorlogslachtoffers. Veer
tien bloemstukken in totaal werden door'
de geallieerde vertegenwoordigers op de
kisten, die gedekt waren met de Franse
driekleur gelegd. Onder de tonen van
Sambre et Meuse defileerden vervolgens
duizend man Nederlandse troepen langs de
tien wagens. Tot slot klonk het Franse
volkslied waarop de stoet in de richting
van Nispen vertrok. Hier werden de kis
ten met de stoffelijke overschotten in
Franse vrachtwagens geladen, die nog
vandaag Atrecht zullen bereiken. In de
loop' van deze maand zullen in totaal 300
Franse gesneuvelde militairen naar hun
vaderland worden overgebracht; 300 zullen
in Zeeland worden begraven.
Besmet verklaren van
bouwwerken
Het is reeds herhaalde malen voorge
komen. dat z.g. schadecommissies voor het
bouwbedrijf een bepaald bouwwerk be
smet verklaren. Door zo'n verklaring
wordt aan de bij de schadecommissie aan
gesloten onderaannemers en handelaren
ln bouwmaterialen verboden werkzaamhe
den of leveranties ten behoeve van dat
bepaalde bouwwerk te verrichten. De re
den voor een dergelijk verbod is veelal,
dat de hoofdaannemer door financiële
moeilijkheden niet aan zijn verplichtingen
jegens de opdrachtgever de leveranciers
en de onderaannemer kan voldoen. Door
middel van de boycot die het gereedko
men van het bouwwerk verhindert wil
len 8e schadecommissies dan bereiken, dat
de opdrachtgever de vorderingen van le
veranciers en onderaannemers voldoet.
Twee Amsterdamse bouwverenigingen
en het Rijk hebben de vraag naar de
rechtmatigheid van een besmetverklaring
aan het oordeel van de rechter onderwor
pen In hoger beroep heeft het Amster
damse Gerechtshof uitspraak gedaan. De
besmetverklaring werd daarbij als on
rechtmatig gebrandmerkt en de schade
commissies werden verplicht, hun boycot
terstond op te heffen- Door deze uitspraak
is niet alleen in het onderhavige geval
een beslissing genomen, aldus het ministe
rie van Wederopbouw en Volkshuisvesting
maar ook voor de toekomst zijn de voor
de woningvoorziening schadelijke werk
en leveringsverboden niet meer mogelijk
Voor langdurige vertraging als gevolg van
besmetverklaringen behoeft dus niet meer
te worden gevreesd.
bestuur in handen ha«J genomen om het
economische leven zoveel mogelijk te
herstellen.
Japan kon zonder verantwoordelijkheid
alles beloven, terwijl de Nederlanders
steeds hadden geaarzeld. In Mei 1940, toen
Nederland bezet was. Vvilden de Indone
sische nationalisten gaarne samenwerking
met de regering. Er heerste een algemene
sfeer van samenwerking en vriendschap
tussen blank en bruin. Indonesiërs,
Europeanen en Chinezen dienden ge
zamenlijk bij de stadswacht, maar de
Nederlands-Indische regering aarzelde een
Indonesische militie, een leger van
Indonesiërs, in te stellen, waardoor de
nationalisten toch het vertrouwen weer
verloren. Maar de Japanners, die ver van
huis. de Indonesische bevolking liefst
wilden inschakelen in de oorlogvoering,
stonden al heel spoedig klaar met de op
richting van militaire en half-militaire
organisaties.
De heihoo was een Indonesische militie,
waarvan de militairen als hulpsoldaten in
het Japanse leger werden ingeschakeld.
De Soekarela tentera pembela tanahajer
(vrijwilligersleger voor de verdediging
van het vaderland) werd door Japanse
officieren en onder-officieren gedrild, of
schoon het korps niet werd ingedeeld bij
het Japanse leger. Half-militair. maar in
ieder geval aantrekkelijk voor de jonge
Indonesiërs om het machtsvertoon, waren
de seinendan, een jeugdgroep, en de kei-
bodan, een soort verplicht luchtbescher
mingskorps. De badan keamanan (organi
satie voor de volksveillgheid) was ook een
vrijwilligerskorps en dan waren er nog
de barisan pelopor (stoottroepen), die
waren samengesteld uit de meest fanatie-
ken van de genoemde organisaties. En
tenslotte werd nog in het laatste jaar van
de Japanse bezetting ter organisatie van
de gehele bevolking in het verzet tegen
de Westerse legers, de Djawa Hoko kal
(de Javaanse vereniging voor dienstver
lening door het volk) opgericht, welke
organisatie tot in de kleinste dorpen
propagandisten telde. Zo gaven de Japan
ners iedere Indonesiër een wapen in de
hand. en militaire opleiding tegen de
Nederlanders. Het móést wel mislopen bij
de Japanse capitulatie.
Vier Rotterdammers zouden
hem aan francs helpen
Op 4 Juni hebben vier Rotterdammers
de 47-jarige Antwerpse bioscoopexploitant
L. M. voor ƒ8000 opgelicht. De 29-jarige
vertegenwoordiger D. H. wist, dat de Ant
werpenaar Belgisch tegen Nederlands
geld wisselde en omgekeerd. In een café
aan de Maashaven ontmoette de vertegen
woordiger de 35-jarige schilder A. J W.
en de 25-jarige los-werkman J. V.. Spoe
dig kwam het gesprek op reizen en uit
gaan. Aangezien met de theorie practisch
wilde toepassen en men niet over de
nodige contanten beschikte deed H. hef
voorstel de Antwerpenaar op te lichten.
Men moest echter iemand in de arm
nemen, die het klappen van de zweep
kende. Het oog viel op de zwager van V.,
de 24-jarige los-werkman C. D.. Gevie
ren trokken zij naar de Scheldestad. waar
de bioscoopexploitant werd gevraagd naar
een hotel te komen. De Antwerpenaar
telde 8000 neer, waarop D. met het geld
naar zijn kamer ging, om, zoals hij zei,
de tegenwaarde in francs te halen. Hij
keerde echter niet terug. De politie werd
opgebeld, maar. de medeplichtigheid van
het trio, dat nog in het hotel was, kon
niet worden bewezen.
De Rotterdamse recherche heeft intus
sen 4e zaak uitgezocht. Na aftrek van de
reis- en verblijfkosten had ieder van de
J 8000, 1875 ontvangen. Natuurlijk werd
er van het geld over het algemeen goede
6ier gemaakt. H. ging er van naar de
Rivièra. Toen hij thuiskwam en hoorde,
dat de jpolitie aan de deur was geweest,
keerde hij naar Zuid-Frankrijk terug om
te trachten het opgemaakte geld terug te
verdienen en de gedupeerde schadeloos
te stellen. Van dit terug verdienen is
echter niets gekomen.
Ten einde raad heeft hij zich
maar vrijwillig bij de politie gemeld. Van
het geld is 4200 achterhaald. W., die bij
zijn arrestatie zijn portie nog had, is,
nadat proces-verbaal tegen hem was op
gemaakt, op vrije voeten ,-esteld. V. zit
nog steeds in Antwerpen in afwachting
van zijn uitwijzing en D. was reeds in het
Rotterdamse Huis van Bewaring opgeslo
ten.
De overlevenden van de dardbevings-
ramp in Ecuador, beroofd van onderdak
door de verwoesting van hun woningen,
zijn gedwongen 'op straat of in parken te
Op 23 Juli heeft de Tweede Kamer over
haast de interim-regeling voor Suriname
behandeld, waardoor dit gebied binnen
het Koninkrijk der Nederlanden voor
taan zelfstandig zal zijn en eigen zaken
voortaan naar eigen inzicht zal beheren.
Maar op de valreep heeft de Tweede Ka
mer, bij amendement. Suriname nog de
verplichting willen opleggen ook het bij
zonder kweekschool-onderwijs te subsi
diëten. waarvan men in Suriname niet
wil weten. Op het laatst heeft de Tweede
Kamer zich nog gauw met de inwenc"
zaken van Suriname bemoeid. In Suriname
heeft dit diepe verontwaardiging gewekt
en Suriname wil nu ook geen vertegen
woordiger zenden naar de Ronde Tafel
Conferentie.
De geamendeerde interim-regeling is
echter nog geen wet, want ook de Eerste
Kamer moet deze interim-regeling nog
behandelen. En de Eerste Kamer, het Huis
der Ouden, is een bezadigd college, dat
niets overhaast doet. De Tweede Kamer
had deze voor Suriname zo belangrijke
Ier protest van de heer Schou-
Generaal dient aanklacht
wegens smaadschrift in
De kwartiermeester-generaal in Indo
nesië, generaal majoor E. W J. Mejet,
hee<t bij de officier van justitie te Ba
tavia tegen de verantwoordelijke redac
teur van het Bataviaasch Nieuwsblad en
tegen de schrijver van een artikel, ge
titeld: ..Wie vermoordde vaandrig Aer-
rfout?" een aanklacht wegens smaad
schrift ingediend.
In genoemd artikel, dat in het nummer
van Donderdag 11 Augustus in het Bata
viaasch Nieuwsblad is verschenen, wordt
o.a. geïnsinueerd, flat het doodschieten
van vaandrig Aernout in de nacht van
28 op 29 Februari 1948 te Lembang. in
verband zou kunnen of moeten worden
gebracht met de mistoestanden, welke
bij de onder generaal-majoor Mojet
ressorterende diensten zouden bestaan
Bij deze misstanden zouden volgens de
schrijver van het artikel de kwartier
meester-generaal en vele andere hoge
officieren, alsmede burgerlijke ambte
naren betrokken zijn. Daar verschillende
van deze officieren en burgerlijke amb
tenaren in het artikel eveneens met
name worden genoemd, verzocht gene
raal Mojet aan de officier van justitie
tevens te overwegen of tegen de redac
teur, resp. schrijver, ambtshalve een ver
volging kan worden ingesteld, wegens
smaadschrift jegens al deze met name
genoemde officieren en burgerlijke amb
tenaren. op grond van de omstandigheid,
dat de hun in het artikel ten laste ge
legde feiten bedreven zouden moeten
zijn in de uitoefening van hun ambte
lijke functie.
Vacantiegangers vergaten
vierjarig kind
Een gezelschap Brabanders bracht Don
derdag tijdens een vacantietrip een bezoek
aan het strand in de speeltuin Oud-Naar-
den. Nadat men daar geruime tijd had
vertoefd, ging men in de beste stemming
huiswaarts, doch men bemerkte niet dat
een vierjarig kind achterbleef. De eige
naar van de speeltuin ontdekte ongeveer
een uur later het jongetje Hij belde de
Naardense politie, die alle pogingen in
het werk stelde het gezelschap op te
sporen. Enige uren later is het kind door
de familieleden opgehaald.
ten (AR) tegen de overhaasting, vlug-vlug
afgewerkt, opdat ook de Eerste Kamer de
zaak nog vóór de vacantie zou kunnen
afdoen. Maar de Eerste Kanjer is deze
week rustig met vacantie gegaan tot begin
September, nadat zij eerst in de afdelin
gen rustig haar oordeel had gevormd. Dit
Voorlopig Verslag is thans verschenen.
Er wordt uiting gegeven aan de indruk,
dat de Tweede Kamer enigszins overhaast
te werk is gegaan en er wordt opgemerkt,
dat na de aanneming van het amende
ment-De Kort de regering de interim
regeling beter had kunnen terugnemen
voor nader overleg met Suriname. De
Eerste Kamer dringt alsnog aan op dit
overleg, anders ziet men niet in hoe het
wetsontwerp in zijn tegenwoordige vorm
zou kunnen worden aanvaard, zodat irv«
trekking er van in överweging zou moeten
worden gegeven.
Voetballende predikanten
Op Zaterdag 27 Augustus zal in de
Leidse Hout een voetbalwedstrijd worden
gespeeld tussen een elftal, samengesteld
uit leden van de Ned. 'Herv. kerkeraad te
Leiden en een elftal, dat gevormd wordt
uit leden van de Chr Mondaccordeonclub
„Kunst en Genot". In het elftal van de
kerkeraad zijn o.a, twee predikanten, t.w.
ds M W J. Geursen en ds P Spruyt op
gesteld. terwijl de heer D. v. d. Kwaak,
wethouder van Financiën, het doel zal
verdedigen.
De opbrengst van deze wedstrijd komt
ten goede aan het hier ter stede" te vor
men Herv. Tamboers- en Pijpercorps.
„Vergelding". Het Britse ministerie van
buitenlandse zaken deelt mede. dat aan
Bulgarije is verzocht Boris Temkov. pers
attaché aan de Bulgaarse legatie te Londen,
terug te roepen, zulks als vergelding voor
de Bulgaarse els tot terugroeping van de
eerste secretaris van de Britse legatie te
Sofia, Blakeway, waarvoor geen reden
werd opgegeven
'nachten. Een zielig tafereeltje
Ambato.
(Radiografisch overgebrachte foto).
Koningin Juliana reikt
Nightingale-medaille uit
Koningin Juliana heeft gisteren in
het hoofdbureau van het Nederlandse
Rode Kruis aan de Prinsessegracht in
Den Haag de Florence Nightingale-me
daille uitgereikt aan zuster Sjoukje Hoi-
ting. Zuster Hoiting is met deze medaille
door het Internationale Rode Kruis on
derscheiden als dank voor haar moedig en
opofferend gedrag, getoond tijdens de
bombardementen op, de evacuatie van en
de strijd rond Arnhem.
Tegelijk met deze utreiking werd in
Batavia de Florence Nightingale-medaille
uitgereikt aan een verpleeghulp van het
Rode Kruis, mej. Eike Flikkema, die
werkzaam is bij een der mobile teams in
Indonesië. De uitreiking werd hier ver
richt door de waarnemend vertegenwoor
digster van het Nederlandse Rode Kruis
te Batavia, dr A. Fischervan Rossum.
Groep van 175 man gepakt
Over de infiltraties in Soerabaja Is nog
te vermelden, dat een groep, bestaande uit
175 man met commandant en staf. werd
gearresteerd en hun wapens in beslag
werden genomen. Van een groep, bestaan
de uit 65 man, onder bevel van twee
onder-luitenants van de TNI, is bekend,
dat zij circa 10 km van de stad een per-
soneelstruck van de BPM aanhielden en
de chauffeur dwongen naar de stad te
rijden. Even voor middernacht bereikten
zij de stad en werd de groep in het oos
telijk deel van de stad verspreid. De eer
ste nacht (Woensdag op Donderdag) wer
den 10 man -gearresteerd. Deze groep is
afkomstig van het concentratiepunt ten
zuiden van Soerabaja, waar in verband
njet de order staat het vuren, welke die
nacht inging, de guerrillatroepen waren
samengetrokken.
Volgens te Djokja ontvangen berichten
is de journalist Soedarjo Tjokrosi Sworo
Zondag bij de schietpartijen te Solo, door
een schot gedood. De overledene was se
cretaris van de journalistenvereniging en
lid van de partijraad van de PNI.
Van Het IJzeren Gordijn
naar de cel
Drie Amsterdammers, een 28-jarige fa-
bricagechef. een 29-jarige timmerman en
een 40-jarige metselaar, die in verband
met relletjes in het Rialto Theater, waar
„Hel IJzeren Gordijn" werd vertoond, in
conflict waren gekomen met de politie en
thans reeds een maand in voorarrest ver
toeven. zijn door de politierechter ver
oordeeld tot drie maanden, met aftrek
van het voorarrest. Zij ontkenden, dat zij de
voorstelling op 11 Juli hadden bijgewoond
met de bedoeling de orde te verstoren. In
tegendeel. zij waren door de politie aan
gevallen en mishandeld. De politie had
echter tevoren de waarschuwing ontvan
gen. dat er relletjes te wachten waren.
Ook waren er tal van arbeidersvrouwen
geweest, die bij zes stuks tegelijk kaartjes
kochten. De verdedigster betwistte de be
wijsvoering en vroeg vrijspraak.
Caféhouders gestraft
Ofschoon de burgemeester van Arnhem
herhaaldelijk een beroep deed op de Arn
hemse caféhouders om mee te werken aan
de beteugeling van het drankmisbruik,
mocht dit niet altijd het gewenste effect
sorteren. Gedurende de laatste maanden
lieten verschillende caféhouders de zaken
maar op hun beloop met het gevolg, dat
er heel wat dronken personen onderdak
kregen in de spaarzaam gemeubileerde
vertrekken van het hoofdbureau van po
litie.
Gisteren is een krasse maatregel van de
politie bekendgemaakt: zeven Arnhemse
café's zullen voor een termijn, variërende
van zeven tot veertien dagen, des avonds
om zes uur moeten sluiten.
Zoals bekend z(jn twee jaar geleden in
Palestina 2000 jaar oude fragmenten van
het Oude Testament In het Hebreeuws
gevonden. Engelse archeologen menen nu,
dat deze fragmenten deel hebben uitge
maakt van oude documenten, die door een
Joodse secte. levende in kloosterverband.
werden verborgen, toen deze secte voor
haar godsdienstige cn politieke vrUheid
streed.
De documenten werden in 1947 ln een
grot bij de Dode Zee door een geiten
hoeder ontdekt. Men neemt aan, dat de
perkamenten rollen in de derde of vierde
eeuw voor onze jaartelling beschreven zijn
en de geleerden zijn de mening toegedaan,
dat de geïdentificeerde tek6ten van het
Oude Testament deel hebben uitgemaakt
van een boekerij, die door de Essenen,
een van de drie grote Joodse secten. ver
borgen is. Deskundigen van het Britse
Athletiek.
Beneden de 8min.-grens
De Olympische kampioen, de Belg
Gaston Reiff. verbeterde t^dens wedstrij
den in het Zweedse stadje Gaefle het
wereldrecord over 3000 meter door deze
afstand te lopen in 7 min. 58.8 sec.
Voor de eerste maal is een athleet op
deze afstand beneden de 8 minuten grens
gekomen. Het wereldrecord stond op naam
van Gunder Haegg met een t(Jd van 8
min. 1,2 sec., op 28 Augustus 1942 te
Stockholm gemaakt.
In de wedstrijd startten zes lopers.
Jean Vernier nam de leiding en de eerste
400 meter werd getimed voor 81 secon
den Alleen Gaston Reiff en de Olympi
sche kampioen op de 1500 meter, de Zweed
Henry Ericsson konden Vefnier volgen.
De tijd voor 1000 meter was 2 minuten
35 seconden en vóór 1500 meter 3 min.
57.6 sec. Men had een 6chema opgesteld
van 3 min. 57 sec. voor de 1500 meter en
het drietal was hier dus maar 0.6 boven
gebleven Toen viel de Zweed echter
terug, maar Vernier hield het tempo vol
tot 2000 meter. Ook de Fransman werd
het toen te machtig, hij had te veel van
Zichzelf gevraagd en verliet de baan.
Gaston Reiff liep de laatste 1000 meter
dus alleen, zonder strijd. Het bewijs van
zijn grote vorm werd wel voldoende ge
leverd toen hij er niet alleen in slaagde
het tempo vol te houden, maar er zelfs
een prachtige laatste ronde, waarin hij
door de enthousiaste toeschouwers luide
werd aangemoedigd, wist uit te gooien,
waardoor hij het wereldrecord van Gun
der Haegg met 2.4 sec. verbeterde en
beneden de magische 8 minuten-grens
kwam. De Olympische kampioen op de
5000 meter heeft met deze recordverbete
ring aangetoond, dat hij een van de groot
ste lopers van allf tijden is.
Schaatsenrijden.
Wereldkampioenschap
schaatsen te Zweden
Het bestuur van de I.S.U. heeft het
programma voor het seizoen 19491950
als volgt vastgesteld 4 en 5 Februari
Europese kampioenschappen hardrijden
heren te Helsinki: 11 en 12 Februari
wereldkampioenschappen dames hard
rijden te Moskou; 18 en 19 Februari
wereldkampioenschappen hardrijden heren
te Eskilstuna; 18 en 19 Februari Europese
kampioenschappen kunstrijden dames,
heren en paren te Oslo: Maart wereld
kampioenschappen kunstrijden dames,
heren en paren te Londen, alsmede inter
nationale danswedstrijden.
Djokja heeft, als symbool van de souve-
reiniteit naast de rood-wltte vlag en het
valkslied. een ontwerp gemaakt voor een
wapenschild van de Ver. Staten van In
donesië. Hieraan kan .tezelfde betekenis
worden toegekend als aan de adelaar van
de Ver. Staten van Amerika, de Britse
leeuw en de Nederlandse leeuw Volgens
het ontwerp zal het wapenschild de vorm
hebben van een cirkel, het symbool van
de volmaaktheid. In de cirkel bevindt zich
de kop van een banten (stier), het sym
bool van de volkskracht. Beide horens van
deze stier vormen een maansikkel als
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
595 96 Het beviel Rick en Bunkle daar
bovenstbest. bij Tripje. Elke dag was er
weer iets anders te beleven, en met
Oepoetie konden ze best opschieten. Ze
voelden er zich ook zo helemaal thuis, en
tante Liezebertha zorgde, dat ze goed
aten!
Ook Speelgoedstad vonden ze prettig
Al die mensen en die veie winkels waren
zo gezellig. Ze troffen het, dat Oepoetie
nu juist vacantie had: nu konden ze elke
dag samenzijn en er op uit trekken. En
zo beleefden ze iedere dag iets nieuw»,
Op een morgen, na het Ontbijt, liep
Bunkie de trap af om te kijken, of de post
misschien iels voor Tripje ln de bus ge
stopt had. Er was niets, en Bunkie wou
juist weer naar boven gaan, toen opeens
de bel ging
Hij keerde weer om en opende de
buitendeur En toen stond hij opeens
verbaésd te kijken naar een keurig ge
kleed negertje met 'n strooien hoedje op
Zo stonden ze tegenover elkaar; Bunkie
verbaasd en de bezoeker lachend
symbool van de Islam Tussen beide horens
staat een klapperboom aan de zeekust; het
tafereel van de Indonesische eilanden. die
het gebied van de Republiek Indonesia
Seri kat vormen Hierboven is een zon met
zeven stralen aangebracht, die de grote
gebieden van de R I S. voorstellen: Java,
Sumatra. Borneo, Celebes, de kleine
Soenda-eilanden. de Molukken en
Nieuw-Guinea
Het rood-wlt is ln het wapenschild uit
gebeeld door de rode zon en de witte ho
rens, waardoor het wapenschild een „su-
ryachandra" genoemd kan worden. (Surya
en Chandra zijn twee Sanskritwoorden.
door het Javaans overgenomen, voor „zon"
en „maan". De zon wordt volgens het oude
Javaanse classificatie-systeem geïdenti
ficeerd met de kleur „rood" en de maan
met de kleur „wit", zodat zon en maan
tevens symbolen zijn voor de nationale
vlag: rood-wit.
Deze suryachandra zal voorkomen op
alle staatsstukken, openbare gebouwen en
ambassades, terwijl de suryachandra-orde
zal wprden ingesteld als orde voor spe
ciale verdiensten.
Directeur Luminafilm
verongelukt
Vrijdagmorgen omstreeks half zeven is
de directeur van de Luminafilm te Am
sterdam, de heer J. W. van Biene. onder
Vinkeveen op weg naar Amsterdam met
zijn auto tegen een boom gereden. De heer
Van Biene was zeer vermoeid en is ver
moedelijk achter het stuur ln slaap ge
vallen Tijdens het vervoer naar een zie
kenhuis te Utrecht is hij overleden
Post voor Waterman en Johan van Ol-
denbarnevelt. De opvarenden van de Water
man en de Johan van Oldenbatnevelt, belde
op weg van Indonesië naar Nederland kan
post uitgereikt worden aan tussenhavens,
indien deze uiterlijk 18 Augustus op de bus
wordt gedaan
museum, waar de fragmenten thans wor
den bestudeerd, hebben verklaard, dat
deze vondst uit archeologisch oogpunt de
belangrijkste is, die ooit in Palestina werd
gedaan Men neemt aan, dat deze teksten
1100 jaar ouder zijn dan de tot nu toe
bekende. Er zullen 20 jaar nodig zijn voor
de teksten bestudeert! en vergeleken zijn
met die van de Bijbel, zoals wij deze
thans kennen. Onder de vier perkament
rollen, die door de Amerikaanse school
voor Oosterse studies worden onderzocht,
bevindt zich het oudst bekende manuscript
yan Jesaja. Ook andere oud-testamentieche
boeken zijn reeds geïdentificeerd. Behalve
de manuscripten werden in de grot nog
overblijfselen van geweven kleren en van
aardewerk gevonden. Het bestaan van
d£«e fragmenten werd het Britse Museum
ongeveer een jaar geleden bekend, toen
voor het eerst hierover publicaties in
Amerika verschenen, waar sommige van
de perkamenten terecht waren gekomen,
na in Palestina door vele handen te zijn
gegaan.
KUNSTN1EVWS
„Schipper naast God"
wordt verfilmd
Het drama „Schipper naast God" van
Jan de Hartog wordt nu in Hol
verfilmd en in Duitsland blijkt
langstelling voor het stuk te 1
Rolf Italiaander heeft de tekst in het
Hollywood
be-
Duits vertaald en op 15 September zal
in het staatstheater in Hamburg onder
de titel „Schiff ohne Hafen" de Duitse
première worden gegeven. Het stuk zal
ln andere Duitse theaters ten tonele
worden gebracht.
Margaret Mitchell gewond
Margaret Mitchell, de schrijfster van
„Gone with the wind", is Donderdag
avond bij een auto-ongeluk te Atlanta In
Georgia ernstig gewond.
Toneelstuk over de K.L.M.
In het „Theater lm Zimmer" ln Ham
burg wordt in de komende herfst onder
lqiding van Helmuth Gmelin een toneel
stuk opgevoerd over de Nederlandse
verkeersvliegers. Het stuk heet „Spiel
met dem rekord" en werd in 1930 door
Rolf Italiaander geschreven. De eerste
uitvoering werd in 1938 door het Duitse
ministerie van propaganda verboden en
bij het uitbreken van de oorlog werd het
door de Gestapo in beslag genomen op
grond van de overweging dat het „een
ongewenste verheerlijking was van de
Vliegende Hollander". Gedurende de
oorlog werd een exemplaar van het stuk
door een Zwitsers diplomaat naar Zwit
serland gebracht en het werd aan het
begin van dit jaar door de Zwitserse
radio uitgej
Driekwart eeuw toneel
Op 3 December zal in de Stadsschouw
burg te Amsterdam een spectacle coupé
worden opgevoerd, waaraan oud-leerlin
gen van de Toneelschool, zowel van de
oudste als de jongste generatie, zullen
medewerken en dat tevens een overzicht
van de diverse stijlperioden zal geven.
Het zal geschieden ter gelegenheid van
het 75-jarig bestaan van de Toneelschool,
thans Academie voor Dramatische Kunst.
Opzienbarende Deense
uitvinding op filmgebied
Binnenkort zal een nieuwe ontwikke
ling op photografisch gebied, de Deense
plastic-film. in Kopenhagen worden ge
demonstreerd.
De uitvinder, een Deens ingenieur, zou
er in geslaagd zijn, de plastic-film te
doen gebruiken voor het vervaardigen
van drie-dimensionale kleurenfilms en ook
gewone foto's zouden drie-dimensionaal
kunnen worden gemaakt.
Drie-dimensionale films, die diepte geven
aan het beeld, zijn reeds lang een onder
werp van onderzoekingen geweest. In
Rusland was al een systeem uitgevonden,
maar men mocht als kijker het hoofd
niet bewegen. Reeds voor de oorlog wer
den in ons land stereophonische films
gedraaid, waarvoor men echter een bril
met een rood en een groen glas moest
opzetten. Bij de nieuwe Deense uitvin
ding schijnt dit alles niet nodig te zijn.
De uitvinder, die op zijn vinding nog
geen patent heeft aangevraagd, houdt de
details van zijn nieuwe methode nog
geheim.
De bestaande projectie-apparaten zou
den voor de Deense plasticfilm slechts
van andere lenzen behoeven te worden
voqrzien.
Van gezaghebbende kerkelijke zijde Is
meedegedeeld, dat de Rooms-Katholieke
kerk aanstaande Zondag in Tsjecho-Slo-
wakjje twee bisschoppen wil w(jden zonder
de gebruikelijke goedkeuring van de re
gering. De twee nieuwe bisschoppen
werden enkele weken geleden door Rome
aangewezen. ZIJ zullen belden Zondag te
Trnava (Zuid-Slowakije) plechtig gewijd
werden. Het zijn mgr Ambrose Lazlk,
voormalig apostolisch beheerder van het
bisdom Trnava. en mgr Robert Pbozny,
deken van Roznava, eveneens in Slowa
kije.
Volgens de bestaande afspraak moet aa.i
de regering toestemming worden gevraagd
voor het benoemen van nieuwe bisschop
pen. Volgende maand komt een wetsont
werp van de regering in de Nationale
Vergadering, waarbij alle bevoegdheden
in kerkelijke zaken aan de staat komen.
De kerk is zich er van bewust dat ie
beide nieuwe bisschoppen niet door Ja
regering zullen worden erkend, maar «ij
heeft uitdrukkelijk verklaard, dat dpze
bisschoppen „volledig geestelijk gezag"
zullen hebben.
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1949.
GOUDSCHE COURANT
BATAVIASE BRIEF No. 205
M'N GOUDSE VRIEND en correspondent
in de Krokodillenstad, korporaal Jo
Schoonderwoerd. heeft weer eens wat van
zich laten horen, een omstandigheid,
waarvan iedereen in Gouda dan altijd kan
mee-profiteren, omdat Schoonderwoerd
zijnde een politieman van militaire pro
fessie zijn speurzin altijd op z'n stad
genoten botviert. Schoonderwoerd is
daarom een waardevolle bron van Goudse
inlichtingen. Ook in zijn laatste brief is
Jo weer voor de draad gekomen met een
lijst van Goudse namen en Goudse bij
zonderheden, die ik met bekwame spoed
onder uw aandacht wil brengen. In dit
verband is het natuurlijk wel belangrijk,
dat onze K.L.M. nu weer de oude lucht-
route over India en Pakistan kan vliegen.
Spoedig zullen er dus weer iedere dag
vliegtuigen it Amsterdam en Batavia
vertrekken, zoals het voor 19 December
van het vorige jaar geschiedde. Dit be
tekent niet zozeer een versnelling van db
verbinding tussen Moederland en Indo
nesië. maar wel een belangrijke verbete
ring van het postverkeer tussen u en uw
zonen en dochters in de Oost. Inplaats
van één postvliegtuig per week in beide
richtingen, geschiedt van nu af aan weer
geregelde afvoer van post uit Amsterdam
en Batavia en nu kunt u dus weer iedere
dag post uit Indonesië verwachten en niet
maar op één dag. Wij kregen onze brieven
uit Holland hier altijd in de post
bestellingen van Zaterdagmorgen (als ze
op het hoofdpostkantoor erg vlug waren)
of Zaterdagmiddag. Dan hield het weer
op, voor een hele week. Wat mezelf
betreft en m'n brieven aan de „Goudse":
ik ben nu een grote druk kwijt, want ik
moest er voor zorgen om tenminste vóór
Maandag m'n kopy klaar en in de brieven
bus te hebben, aangezien er anders weer
een hele week voorbij zou gaan. Nu kan
ik weer naar hartelust schrijven, wanneer
ik wil. Nu is het b.v. Dinsdag en ik weet,
dat de brief morgen met de ..Constel
lation" mee zal gaan. ook al doe ik hem
vanavond om zeven uur pas op de bus.
Stadgenoten op visite
Maar terug naar Jo Schoonderwoerd.
over wie ik tenslotte deze brief ben be
gonnen. Hij heeft n.l. weer nieuwe klanten
voor de Goudse winkel in Indonesië en
JOOP GOTTSCHALK.
als het zo doorgaat schrijft Schoonder
woerd „zit binnenkort half Gouda in
Soerabaja". Da's natuurlijk overdreven,
maar het karakteriseert Soerabaja toch
zeker wel als de stad, waar de meeste
Gouwenaars en omstrekenaars zitten. En
Soerabaja niet alleen, maar Oost-Java in
het algemeen, want al komt Jo stadge-i
noten in de Krokodillenstad tegen, dan
betekent dat nog niet automatisch, dat de
jongens ook in die stad zijn gelegerd.
Op -2 Juni j.l. kreeg Schoonderwoerd
twee hem bekende Gouwenaars op visite,
n.l. Herman Rotert over wie hij ons
vroeger al eens het een en ander heeft
geschreven en Joop Gottschalk (uit de
Bakhuizen van de Brinkstraat), die
Schoonderwoerd nog nooit had gezien.
Rotert is alweer veranderd van onderdeel
en zit nu bij de staf van de ..A-divisie"
van generaal-majoor Baal (bijgenaamd
„Stoere Baai", vanwegl? de stad van zijn
hoofdkwartier. ..Soerabaja"), Herman zit
op de verbindingsafdeling en werkt op een
laboratorium, waar hij het erg naar zijn
zin heeft. Gottschalk en hij liggen in de
zelfde kazerne Gottschalk is kok en zo
doende heeft Rotert over eten zeker niet
te klagen, want Gouwenaars bekend
sis flinke eters houden mekaar natuur
lijk de hand boven het hoofd (in dit geval
het etgn onder de neus).
De kazerne van Rotert en Gottschalk
Hgt pal tegenover die. waarin Schoonder
woerd is gelegerd en zo bestaat natuurlijk
talloze malen de gelegenheid om malkan
deren te ontmoeten en een Goudse boom
op te zetten in het maanlicht met de
geluiden van de tropische avond om zich
heen.
Nauwelijks had Schoonderwoerd zijn
Ontmoetingen met Gottschalk en Rotert
gehad of hij kwam in het marifte-hospitaal
Jn Soerabaja Koos Kers tegen Hoos Kers
Js voor mij een nieuweling. Of-ie al lang
'n Indonesië is. weet ik niet Schoonder
woerd schrijft daar trouwens ook niet
over Koos had dvsenterie. Dat is een veel
voorkomende ziekte, die echter gelukkig
geneest Koos was alweer een eind op
«treek en zou sooedig het hospitaal ver
wen en Schoonderwoerd komen opzoeken.
Ha, die Gouwenaar
Terwijl Schoonderwoerd op een gopde
Indonesische dag op wacht zat, kwam er
Modeshow tussen bloemen
De belangstelling voor de bloementen
toonstelling. die ter gelegenheid van het
tienjarig bestaan van de afdeling Gouda
tii Kon Maatschappij voor Tuinbouw
*n Plantkunde op 2, 3 en 4 September te
a 'lede wordt gehouden, is groot. Ook
de Diergaarde „Blij-Dorp" heeft mede-
Werking toegezegd door de zending van
een groep- exotische planten en vogels,
uok zullen er verschillende technische
inzendingen zijn, waardoor men op de
"oogte komt van de ontwikkeling der
Wetenschap In de tuinbouw.
™ear niet alleen bloemen in hun letter
lijke betekenis zal men kunnen bewonde-
**n, ook hun overdrachtelijke betekenis
"rijgt op deze expositie, die in de zaal en
tuin van Kunstmin zal worden gphouden,
vorm. Waftt aan de tentoonstelling wordt
«en modeshow verbonden.
HERMAN ROOTERT.
een bekend gezicht binnenwandelen ln de
kazerne. Natuurlijk niet alleen het gezicht.
Er zat ook een lichaam aan en dpt be
hoorde toe aan Van Vliet uit de Crabeth-
straat. Schoonderwoerd htrkehde lichaam
en gezicht, maar vr ieg voor de zekerheid
toch even of ze uit Gouda afkomstig
waren, hetgeen Van Vliet vervolgens be
vestigde Van Vliet is ook marinier. Nader
contact tussen nem en Schoonderwoerd
zal nog worden opgenomen en hierover
zullen wij t.S.t- wel meer horen. Van Vliet
is pas twee maanden in Indonesië, maar
zegt Schoonderwoerd hij zal wel niet
zo lang moeten ulilven als Ik or nu al bpn.
Wat-ie daarmee bedoelt kunnen de lezers
wel raden
Tenslotte heeft Schoonderwoerd een
ontmoeting gehad met de Reeuwijker Van
den Heuvel, afkomstig van de Wethouder
Venteweg. Schoonderwoerd had dienst.
Die dienst bestond uit het aanhouden van
alle militaire voertuigen en het contro
leren van militaire chauffeurs op hurl
papieren, met name hun rijbewijzen. Ik
zie dat hier in Batavia ook dikwijls. De
M P gaat dan altijd precies bij me voor
de deur staan, nadat mijn vrouw de
dienstdoende militaire politiemannen
eenmaal eens een kopje koffie heeft aan
geboden. Enfin, Van den Heuvel, werd ook
aangehouden en moest zijn paperassen
laten zien, die door Schoonderwoerd
gelukkig in orde werden bevonden. Het
zou ook vervelend zijn geweest, indien de
ene Gouwenaar de andere op de bon had
moeten slingeren
Van den Heuvel heeft geruime tijd
geleden een auto-ongeluk gehad, maar is
na zijn herstel weer achter het wieltje
gekropen. Hij is er goed afgekomen,
maar een kameraad heeft bij datzelfde
ongeluk het leven verloren.
Dat is dan voorlopig weer al het nieuws
uit Soerabaja en tevens uit Indonesië. Ik
sluit maar weer tot de volgende keer.
Zelfde station, zelfde golflengte, zelfde
programma: Gouwenaars in Indonesië.
JAN BOUWER
GELAARSDE KAT
Op de te 's Gravenhage gehouden ten
toonstelling van schoenwerken „De Ge
laarsde Kat" is het reparatiewerk van
onze stadgenoot, de heer H. den Edel.
bekroond met een zilveren medaille,
terwijl de heren J. C Jansen en H. Boot
een eervolle vermelding verkregen.
Loop der bevolking
Gevestlgden: Mw W. IJ. G. Bakker van
Amersfoort naar Van Bergen IJzendoorn-
park 3a Mw J J. Hoffs—Berends van
Arnhem naar Z. Burgvlietkade 1; M. Both
van Amsterdam naar Ridder van Catsweg
244; B Dekker van Moordrecht naar Raam
184; Mw L. B den Hertog—Verhoeven
van Berkenwoude naar Boelekade 37; H
van den Heuvel van Nieuw-Lekkerland
naar Westhaven 51; Mw. E. M Hulst van
Indonesië naar Burgvlietkade 34; Th. A.
van Kerkhof van Moordrecht naar Vorst
manstraat 38; Mw H. S. Koot van Leiden
naar Boelekade 251; Mw. H. Kraan—Vis
eer van De Bilt naar Bakh. v. d. Brink-
straat 47; Mw P Kuhlmeijer—den Boer van
's-Gravenhage naar Krugerlaan 183; M.
Lindeman van Laren naar Ridder van
Catsweg 61; S Nagelaar 2 pers. van Moor
drecht naar Veerstal 11; H B W Peeters
van Arnhem naar Kattenslngel 72a; Mw
G. L. Piepers van Amersfoort naar Kru
gerlaan 130; K. Poot van Rotterdam naar
Van der Palmstraat 50; Mw. S. Schuite
van 's-Gravenhage naar Krugerlaan 130:
Mw H. van der Vijgh van Ulestraten naar
Markt 20; D. van der Want van Amster
dam naar Ridder van Catsweg TT; J W.
J. Zandvliet van 's-Gravenhage naar Her-
zogstraat 6; Mw L. Zomer van Zutphen
naar Krugerlaan 130; L J Zorg van 's-Gra
venhage naar A. G de Vrijestraat 20.
Vertrokken: Mw. A. M. B. Verzijl van
Korte Tiendeweg 1 naar Meppel Zuideinde
la; Mw L. M. J S. van Gent—Sibbes van
J Luykenstraat 7 naar Den Haag Nicolai-
straat 1J van Noort van C. Ketelstraat
70 -naar Schiedam Nieuwe Haven 71a; Mw.
R. J Noach van R. v. Catsweg 81 naar
Deventer J. A. Reiniekestraat 10; C. J.
Vonk van Keizerstraat 64 naar Reeuwljk
Platteweg H 173: J. P. van der Valk 5 pers.
van Lemdulsteeg 18 naar Sassenheim Mar
grietstraat 5: I. L. Creveld van R^ v. Cats
weg 61 naar Zuilen Koolhovenstraat 34: I.
F. Lip van Bockenbergstraat 60 naar Den
Haag Noorderbeekstraat 176: A G.
van der Dussen van Onder de Boompjes 61
naar Den Haag Raamweg lb; G. A. Steen
winkel van Tweede Kade 76 naar Utrecht
Mariaplaats 28; J S Mul van F W Reitz-
straat 49 naar Den Haag G. Deijnootplein
30; W G. J. van der Linden 5 pers. van
Eerste Kade 4 naar Leiden Oude Rijn 44a;
S. W de Heer 5 pers. van Sophiastraat 1
naar Bergschenhoek Dorpsstraat 109: Mw
A C. M Heijkamp— Aarts van Geertje de
Bultsteeg 2 naar Utrecht pTOOststraat 36;
S. Iedema van Burgvlietkade 83 naar Dor
drecht Krispijnseweg 45rd; J. F van Vliet
3 pers van Gr. Florisweg 24 naar Reeuwljk
Weth. Venteweg H 186.
Burgerlijke Stand
Geboren: Hendrikus Laurens. v L.
Lammers en H. W. van den Heuvel. IJssel-
laan 124; Pirn, z v D. Breen en M H.
Hendrikse, Regentesseplantsoen 19; An-
thonius Johannes Clemens, z v J. H. A.
van den Bos en J M. T. de Jong. St. Jo-
sephstraat 78; Cornells, z v J. Nieuwen-
huis en M. K Blom. Tollensstraat 65; Yda
Geertruida, d v P. de Bruin en N. G. Eer-
land. Raam 150; Johannes Isaac, z v B. J.
van Rhjjn en M C. Smit, Gouwe 129.
Ondertrouwd: L. van Rijswijk en A. M.
Rodenburg; J. Koets en A. van Bemmel;
D B. Kortlever en K. T. v d Werken.
Overleden: Wilhelmus Gerardus Steen
bergen. 3 mnd.; Jacob Willem Morie, wedr.
van J. v. Mensch, 72 j.
T.m. 31 Aug. u. St. Janskerk: Tentoon
stelling „Het ontzet van Lelden" (Zondags
gesloten)
T.m. 31 Aug. 10—12.30 en 1.30—5 uur
Museum „Het Catharlna Gasthuis": Tentoon
stelling ..Beeld en paneel in de zestiende
eeuw" (Zondag geopend 24 uur Maandag
en Vrijdag 1.30—5 uur).
13 Aug. 1.30 u. Vrtle Evang. Gemeentel Bid
stond
13 Aug. 8 uur De Beursktok: Feestavond
„De Pionier" ter gelegenheid veertig Jarig
bestaan
15 Aug. 7 uur Spieringstraat 113: G
held tot kosteloze inenting en herli
teg^n pokken.
18 Aug. 7.35 uur Zeugestraat 38: Spreek
beurt ds H J. GrJsnigt over „Het scharlaken
snoer"
18 Aug 2.3» uur Concordia: Opvoering
Watt en Hall Watt" door Rotterdams Kin
dertoneel
18 Aug. 7.30 uur Nieuwe Schouwburg: Ju
bileumconcert harmonieveren. „De Pionier"
t.g.v veertigjarig bestaan.
18 Aug. 7.30 Remonstr. Kerk: Spreekbeurt
ds H. Visser Chr Geref. predikant.
18 Aug. 7.30 uur Zeugestraat 35: Spreek
beurt ds Lucas voor Ned Geref. Gemeente.
20 Aug. 3—5 uur Concordia: Receptie be
stuur voetbal- en atHIetlekveren. „O.N.A.".
t g v dertigjarig bestaan vereniging.
20 Aug. 5.30 uur G.S V.-tcrretu: Voetbal
wedstrijd G.S.V.—Willebroeck ter gelegen
heid opening nieuw veldencomplex.
20 Aug. 7.30 uur Vrije Evang. Gemeente:
Bidstond.
20 Aug. 7 30 Concordia: Feestavond voetbal-
Sport op Zondag
Voethal: O.N AE D.O. (aanvang 2 30 uur).
Zondagsdienst doktoren
BIJ afwezighe'd van de hu'sarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te
consulteren de doktoren P de Boer. Gouwe
115 (telefoon 2273) en N. Tom. Burgem. Mar-
tenssingel 69 (telefoon 2609)
Apothekersdiènst
Dinsdag 16 Aug. a.8. vertrek per autobus
vanaf de „Waag" om 6.30 uur precies.
Prijs 2.25 per persoon. Kaartverkoop
vanaf heden tot Maandagmiddag 12 uur
aan de kassa van het
„SPAARDERSBAD"
Directeur A. B. Bosman
met pensioen
Na een diensttijd van 47 jaar en twee
maanden bij de posterijen gaat de heer A.
B Bosman, directeur van het post- en te
legraafkantoor alhier, wegens het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd op 1
September het werk aan anderen overdra
gen Onmiddellijk na zijn H.B.S.-tijd. die
hij in Rotterdam, waar hij geboren is.
doorbracht, werd hij met ingang van 1 Juli
1902 aangesteld als „klerk" (een functie,
die niet meer bestaat) op het telegraaf
kantoor te Amsterdam. Na ongeveer een
jaar werd hij als commies der P. en T.
vierde klasse naar Rotterdam overge
plaatst. waar hij met een onderbreking
voor de vervulling van zijn militieplicht
in 1904 bleef tot 1 December 1908.
Met ingang van die datum werd de heer
Bosman, die in Rotterdam de opleidings
school voor hoger ambtelijk personeel in
dienst van de posterijen had gevolgd, naar
Dordrecht overgeplaatst. Later keerde hij
weer voor lange tijd in zijn geboortestad
terug. Nadat hij successievelijk alle ran
gen van commies had doorlopen, bleef hij
te Rotterdam met een onderbreking van
vier jaren tijdens de eerste wereldoorlog,
waarin de heer Bosman reserve-officier
van de militaire telegraafdienst was. In
Februari 1924 werd hij aangesteld als di
recteur van het P.T.T.-kantoor te Hattem
en in 1930 in dezelfde functie naar Ber
gen (N.H.) overgeplaatst. In Augustus 1932
werd hij referendaris tweede klas op het
postkantoor te 's-Gravenhage. In Novem
ber 1938 werd de heer Bosman aangesteld
als referendaris Sinds die tijd was hij
werkzaam als chef van de afdeling bestel
ling op het station te Utrecht. Als zodanig
trad hij ook enige jaren als waarnemend
adjunct-directeur op. Op 16 Maart 1946
volgde hij te Gouda de heer J. Marees als
directeur van het P T T.-kantoor op. Sinds
in October van het vorig jaar de telefoon
dienst van het district Gouda geautomati
seerd is, vervulde de heer Bosman de
functie van directeur van het »ost- en te
legraafkantoor
Op 27 Augustus zal In ambtelijke kring
officieel afscheid worden genomen van de
directeur
Puzzle-winnaars
De Kampuzzle heeft niet veel moeilijk
heden opgeleverd, zodat vele goede op
lossingen binnenkwamen. De winnaars
zijn; prijs van ƒ5: mej. W P. Huisman.
Spieringstraat 21 te Gouda; prijzen van
2.50: mej. C. Loef. Kleiweg 69 in Gouda
en H. van Rijn. Zuidkade 86 te Waddinx-
veen.
De prijzen kunnen aan ons bureau,
Markt 31. worden afgehaald.
Voetbal.
Jan v. d. Berg-tournooi
Op 28 Augustus wordt op het Olympia-
terrein het jaarlijkse tournooi om de Jan
van den Berg-beker gespeeld. Deelnemers
zijn: Olympia 2, Hillegereberg, DONK en
Gouderak. Om twaalf uur wordt begon
nen met de wedstrijden Olympia 2—Hil-
legerbberg en DONKGouderak, tetwtjl
om 3 uur de verliezersronde en de finale
worden gespeeld. Het eerste elftal van
Olympia speelt een tussenwedstrijd tegen
Baarn.
TWEEDE BLAD - PAGINA
HP verschillende plaatsen in de Goudse streek o.a. bij Boskoop en Nieuwerkerk
kan men in de laatste tijd groepjes mannen aan het werk zien. die zoals
de mensen het noemen, „naar olie aan het zoeken zijn". Inderdaad is dit in zijn
algemeenheid waar, maar wie zou menen, dat de door deze heren gedane waar
nemingen binnen korte tijd houden leiden tot de ontdekking van een rijk olieveld,
slaat de plank deerlijk mis. Wat hier gebeurt is. om het eens zeer populair te
zeggen diep in de grond kijken om te zien hoe de bouw van die ondergrond is.
Iets wetenschappelijker uitgedrukt: er worden waarnemingen verricht om zieh
een beeld te kunnen vormen,van de structuur van de dieper liggende lagen.
de gradimeter krijgt men een inzicht in de
plooiingen van de aardlagen.
Om de werkzaamheden van deze waar
nemingsploegen te kunnen verstaan, dient
men eerst na te gaan, hoe aardolie ta
ontstaan en hoe deze haar aanwezigheid
verraadt. Algemeen wordt aangenomen,
dat aardolie is ontstaan in ondiepe rand-
zeeën, die aanwezig waren in een tijd,
toen de verdeling tussen land en water
anders was dan heden ten dage. In die
wateren leefden, zo goed als nu, hoewel
misschien in veel groter aantal, kleine,
haast onzichtbare wezens, die na hun af
sterven in een eeuwig durende dichte
„regen" op de zeebodem neerdaalden en
daar vermengd werden met het door de
rivieren aangevoerde zand en Slib.
Deze bezinkingen (sedimenten) konden
soms enorme dikte verkrijgen en het laat
zich begrijpen dat de druk die in die
pakketten heerste, met het toenemen van
de diepte steeg. Nu is de aardkorst nooit
in rust. al merkt men daarvan in de loop
van een mensenleven meestal niets. Vaste
landen worden opgeheven, zeebodems
dalen of rijzen, gebergten verzinken in
zee of worden over elkaar heen gescho
ven. Deze veranderingen voltrekken zich
in onvoorstelbaar lange tijden en met
deze tijdmaat moet men rekening houden,
als men zich een voorstelling wil maken
van het ontstaan van aardolie. Een derde
factor, die onmisbaar was bij die vorming,
is de temperatuur van de aardkorst, die
stijgt met het toenemen van de diepte en
die zeer hoog kan worden.
Onder invloed van deze factoren: druk,
tijd en temperatuur, onderging de in de
lagen opgesloten organische massa een
verandering, waardoor aardolie ontstond.
Tegelijkertijd voltrokken zich veranderin
gen in de aardkorst, waardoor de oor
spronkelijk nagenoeg horizontale lagen
werden opgeheven, geplooid, gevouwen en
gebroken. Tengevolge van de enorme druk
werd de ontstane aardolie weggeperst, die
een „onderkomen" zocht in hoger gelegen
lagen die door hun poreuze bouw (b.v.
zand- of kalksteen) ruimte boden aan de
zich verplaatsende olie.
Bij de olie ontstond tevens gas. terwijl
ook als regel zout water wordt aangetrof
fen. Tengevolge van het verschil in soor
telijk gewicht scheidden gas, olie en water
zich in boven elkander liggende lagen, gas
boven, water onder, olie in het midden.
Deze aanzamelingen moet men zich vooral
niet denken als een ondergronds meer: de
olie komt in uiterst fijne druppels voor
tussen de korrels van de zand- of kalk-
steenlaag.
Soms honderden meters
Men mag aannemen dat zeer vaak da
olie. al opkruipende, de oppervlakte der
aarde heeft bereikt en daardoor verloren
is gegaan Slechts als er ondoordringbare
lagen boven de olie aanwezig waren, werd
de olie voor ons bewaard. Een zeer gun
stige „olieval" ts een koepelvormige
opwelving, die bestaat uit een ondoorlaat
bare grondstof, bijvoorbeeld klei. De
geoloog, wiens studie aan de bouw van de
aardkorst is gewijd, zoekt nu naar die
gunstige laagvormen. die misschien olie
zouden kunnen bevatten. Als hij de lagen
kan zien. b.v, in een berglandschap, of bij
een afgraving, kan hij op tamelijk een
voudige wijze gegevens verkrijgen over
de bouw van de ondergrond.
Waar, zoals in ons land, die oudere
lagen door $oms honderden meters dikke
pakketten zand. grint, veen en klei bedekt
zijn en dus niet zichtbaar zijn, dient de
geoloog zijn toevlucht te nemen tot in
strumenten. die gegevens kunnen ven-
strekken over de bouw van de ondergrond.
In ons land is en wordt daartoe voor
namelijk gewerkt volgens de seismische
en de gravimetrische methoden. In het
eerste woord treft de gelijkenis met
seismograaf, een instrument, dat aard
bevingen. dus trillingen in de aardkorst
kan registreren, het tweede woord hangt
samen met graviteit, dat zwaarte betekent.
Bij de seismische waarnemingen wordt
een geringe hoeveelheid springstof be
trekkelijk dicht onder het aardoppervlak
tot explosie gebracht. De zo opgewekte
mechanische trillingen planten zich ln de
aarde naar alle richtingen voort en worden
door dieper liggende lagen van andere
samenstelling dan de hogere weerkaatst
zodat ze op een bepaalde afstand van het
schotpunt weer de oppervlakte van de
grond bereiken De „echo" wordt geregis
treerd door een aantal opgestelde selsmo-
grafen. die door electrische geleidingen
met een registratietoestel zijn verbq^en.
waar de waarnemingen van de se^mo-
grafen op één papierband worden vast
gelegd. Uit het tijdsverloop tussen explosie
en de aankomst in de echo kunnen de
deskundigen gegevens afleiden over de
diepte, waarop de reflecterende laag ts
gelegen. Door een groot aantal waar
nemingen over een uitgestrekt gebied
verkrijgt men zo een inzicht in het ver
loop van die laag.
In kaart gebracht
Minder spectaculair is het werken met
een gravimeter. Dit Instrument, dat In
principe een uiterst gevoelige veerbalana
Ik. wordt ergens neergeset. waarna de
stand van een wtfser wordt afgelesen. Na
gedane waarneming, gaat men verder en
doet weer een afleslng. Ook hier stfn een
groot aantal waarnemingen nodig over
een uitgestrekt gebied om uit de verande
ringen van de aantrekkingskracht van de
aarde (die uiterst gering ijjo) gevolgtrek
kingen te kunnen maken over de wisse
lende diepte, waarop de ondergrondse
lagen sich bevinden.
Als resultaat van dé waarnemingen met
de seismografen en de gravimeters (die
men met andere toestellen samenvat onder
de naam geophysische apparaten) verkrij
gen de deskundigen een kaart van de
ondergrond van een gebied. Er kan dan
worden uitgemaakt, welke (ondergrondse)
bodemvormen voor aardolie-aanzamelin-
gen geschikt zouden kunnen zijn. Nooit
'kan een geoloog zeggen: daar zit olie
Hoogstens kan hij zeggen: als er ln dit
gebied olie verborgen zit, dan zou dèt
het gunstigste punt zijn. De beitel moet
door dan het antwoord op geven. Men
doet dan inderdaad verkenningsboringen
om de theorie aan de werkelijkheid te
toetsen. De juiste diepte en de samen
stelling van de ontdekte structuur worden
op die manier vastgesteld. Als regel wordt
bij zo'n verkenningsboring niet direct olie
aangetroffen, zodat men zijn geluk weer
op een andere plaats moet proberen.
Hieruit blijkt wel. dat olie-exploratie
een zeer kostbare onderneming is. waarbij
het geenszins zeker is, dat de „baet" de
„cost" zal goedmaken. Verder moet de
onderneming over de nodige wetenschap
pelijke en geroutineerde krachten beschik
ken. In onze streek worden de onder
zoekingen verricht door de Nederlandse
Aardolie Maatschappij, die ook het boor-
terrein in Drente exploiteert.
Advertentie.
IN ELKE GEWENSTE
UITVOERING
De ideale flels
Wilhelminabanden
gaan langer mee
{Ook los verkrijgbaar)
Magazijn
GROENENDAAL23 GOUDA
St. Janskerk en Goedewaagen
Onder de vrolijke klanken van het St.
Janscarillon hebben 50 Indonesische afge
vaardigden naar de R.T.C. vanochtend tus
sen halfelf en twaalf uur een excursie
naar Gouda gemaakt. Het was de eerste
excursie van een reeks, welke het secre
tariaat van de R.T.C. voor de deelnemers
heeft georganiseerd. Tijdens het bgzoek.
dat een officieus karakter had. werden de
N V Goedewaagen's Kon. Holl Pijpen- en
Aardewerkfabrieken en later de St. Jans
kerk bezocht, waar de Goudse glazen wer
den bezichtigd en W Hülsmann het orgel
bespeelde Daartussen werd een kort be
zoek gebracht aan het museum, het Catha-
rinagasthuis. waar de burgemeester de
deelnemers heeft ontvangen en een kopje
koffie werd aangeboden.
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: St. Janskerk
(Achter de Kerk 5): 9 en 10.30 uur ds
Gerh. Huls; 5 uur ds J J. Stoutjesdijk.
Zevenhuizen; Westerkerk (Emmastraat
33): 10 uur ds H. W Waarden burg. Rot
terdam (Jeugddjenst), 5 uur ds G. Elzenga.
Klnderkerk (Zeugestraat 38): 10.15 uur de
heer H. P. v. d. Pool.
Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128): 10.30 uur ds J. de Bruyn
Rockanje.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizer
straat 2): geen dienst.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134): 10
uur ds J. Hallewas te Nieuwe Pekela.
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107): 10.30
uur pastoor C. P. Giskes.
Geref. Kerk (Turfmarkt 80): 10 en 5
uur ds A. Nijhuis.
Geref. Kerk art. 31 (In Chr. Geref. Kerk.
Gouwe 141): 8.30 en 3.30 uur ds R. Kool
stra te Rotterdam-Zuid.
Geref. Gemeente (Stationsplein 15): 10 en
5 uur leesdienst.
Ned. Geref. Gemeente (Zeugestraat 38):
8.30 en 5 uur ds Joh. van Weizen, Don
derdag 7.30 uur da Lucaa, Monster.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23):
10 en 5 uur ds I. J. Vesseur. Amsterdam,
Zaterdag 7.30 uur Bidstond.
Leger des Heils (Turfmarkt 111): 10 en
8 uur kapiteines E. Geutjes en M. Meijer-
hof.
Kerk van Jezus Christus van de Heili
gen der Laatste Dagen (Spieringstraat
49): 5 uur diienst.
Goudse Stadsevangelisatie (lokaal de
Krith Achter de Kerk 10): 7.30 uur de
heer W. F- Klooa.
VISSEN
Hier volgt het verhaal van m'n ouw$
vriend Willem en wie het nou nog
sterker weet te vertellen, is waard,
dat hij op 't Stationsplein naast de
Crabethen bijgezet wordt. Ik heb het
uit zijn eigen mond opgeschreven.
Willem had vacantie en z'n vróuw
last van rhevmatiek en het regende
bij vlagen uit een depressie, die boven
Perkouw hing, dus ging hij vissen. In
de Breevaart.
Hij had al een hele pogs gezeten en
nqy niets gevangen, toen hij omkeek.
Achter hem stond een ijsco-man. Die
leunde met het hoofd in de handen op
zijn bedrijf en had niets te doen, want
er waren geen klanten.
Na een uur zei de ijsco-man: JZe
bijte mar slecht."
„Niet klessen", zei Willem en gooide
een voertje.
Na weer een uur. toen hij nog niets
had gevangen, zei Willem: „Geef mijn
een ijsje."
'„Asjeblieft," zei de ijsco-man.
Willem gooide z'n pruim naar zijn
dobbertje en beet in het ijsje -of het
een boterham toas. 't Beniel hem slecht.
De halve wafel gooide hij zijn pruim
achterna.
En toen gebeurde het.
„Tjoep," zei z'n dobbertje.
„Hoep," zei Willem en daar lag een
baars op 't droge.
„Kasjeweel," zei de ijsco-man.
„Nog een ijsje," zei Willem. 1
„Vanille?" vroeg de ijsco-man.
vanille," zei Willem. Hij sloeg het
ijsjaan de haak. gooide in. de dobber
tjoempte en weer een baars.
„Nog een ijsje," zei Willem.
i,Vanille?" vroeg de ijsco-man.
„Vanille," zei Willem.
Weer een baars. Zo ging het door.
De stapel vis op de kant groeide.
Twintig, vijf en twintig knapen spar
telden in het gras. Het leefnet was
tjokvol.
„Wat een zaak, wat een zaak," zucht
te de ijsco-man.
„Nog een ijsje," zei Willem.
„Vanille," zei de ijsco-man.
„Tuurlijk," zei Willem.
„Ze bijte best," zei de ijsco-man.
„Niet klesse," zei Willem.
„Ze zijn op," zei de ijsco-man, „geen
vanille meer."
„Dan wdt anderszei Willem.
„Chocolade?"
Chocolade
Het papiertje werd er afgewikkeld,
het bruine gevalletje aan de haak ge
slagen.
Roerloos lag het dobbertje.
Willem haalde het lege haakje op.
„Nog een," zei hij.
„Chocolade?"
„Chocolade!"
Weer geen vin. Na tien chocolade
ijsjes besloot Willem er mee op te
houden. Hij bond zijn hengel bij elkaar
en pakte zijn leefnet. Aan zijn voeten
lag een berg baars.
Zwijgend keken de twee mannen
naar de golfjes van de Breevaart. Ze
hadden het grootste visavontuur van
hun leven meegemaakt.
Opeens kwam er beweging. Een
ouwe, wijze baars stak zijn kop boven
water en zei
„Is alle vanille op? We lusten die
chocolade-flauwe-kul niet."
Hoofdschuddend zijn die twee toen
weggegaan.
JAN TERGOUW
Verhuizingen binnen
de gemeente
H. T. Arends van Crabethstr. 59 naar
Regentesseplantsoen 23; E. J. M. Bakker
3 pers. van Pr. Hendrikstraat 41 naar St.
Josephstraat 55; P. den Boer 3 pers. van
Kattenaingel 77 naar Lange Tiendeweg 59;
H. Boshart van Molenwerf 24 naar C. Ke
telstraat 33; H. Buiitelaar van Kuiper
straat 15 naar Groeneweg 65; C. de Gier
2 pers. van P. C. Bothastraat 100 naar Jan
Kottensteeg 3; A. Govaart 2 pers. van
Oosthaven 18 naar Turfmarkt 29; A. A.
Heerkens van Coornbertstraat 11 naar
Goejanverwellendijk 31; Ph. J. Hoffs van
Mr D. J. v. Heusdestraat 19 naar Burg
vlietkade 1P. C. van Hoorn 3 pers. van
Pr. Hendrikstraat 21 naar Lemdulsteeg 18;
J de Jong van Parkstraat 16 naar Zeuge
straat 16; P. Koetsier van Gouwe 205 naar
Groenendaal 43; C. van Kooten 2 pers. van
Mr D- J. v Heusdestr. 41 naar Onder de
Boompjes 41; Mw. A. K. van der Laan van
Oosthaven 18 naar Turfmarkt 29; Mw J.
v. d. Laande Kleijn van Karnemelksloot
179 naar Burgvlietkade 44; L. Cftr Lafe-
ber 2 pers. van Fluwelensingel 78 ben.
naar Groenendaal 56a; D. Markus van Nic.
Beetsstraat 5 naar Nic. Beetsstr. 15; Mw. J.
Chr. Muller van Nieuwe Haven 286 naar
Korte Dwarsstraat 8; Mw. Th. C. Nobel—
Snel van Lemdulsteeg 16 naar Pr. Hen
drikstraat 97; B. van Oosten van Kare-
kietstraat 55 naar Kleiweg 79: W. E. van
Oo6terum 2 pers. van Joubertstraat 182
naar Vosslusstraat 59; J. Renemen 4 pers.
van Kattensingel 73 naar Gr. Florisweg
38; Mw M. BeugelaarSanders 2 pers.
van Jouberstraat 182 naar Vossiiusstraat
59; Mw. M. SchenkFurrer van Raam 312
naar Raam 306; O. SchuilvateT 3 pers. van
J. Philipsweg 85 naar Fluwelensingel 78;
J. Snaters 4 pers. van Roerdompstr. 14
naar Raam 144; N. Tuijthof van Tweede
H V. Alphenstr. 6 naar Turfmarkt 123;
Mw. M. Vinkv. d Burg van Crabeth
str. 32 naar Kiievitstraat 10; H. de Waal
van Herenstraat 70 naar Karnemelk
sloot 40.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 Jasr geleden
De heren K. J. W. Ottolander, J. A.
Alberts en C. J. Overeynder te Boskoop
zijn gekozen in een commissie, die de
voorbereidende maatregelen zal treffen
voor een in October 1875 te houden inter
nationale vruchtententoonstelling en een
pomologisch congres. Het hoofddoel van
tentoonstelling en congres, waarvan de
heer Ottolander één der initiatiefnemers
is. is het brengen van eenheid in de be
namingen der vruchtensoorten.
50 jaar geleden
Uit een advertentie; Waarom geeft gas
gloeilicht niet voldoende licht? Omdat uw
leverancier u geen goed kousje levert.
Een kousje, dat gedurende duizepd brand-
uren een prachtig licht geeft levert k 25
cent P P. Soos, Tiendeweg 59.
25 Jaar geleden
De Boskoopse sloten met hün diepte,
hun druk gevaar en vuildeposlto zijn
evenals de Gouwe nooit visrijk geweest.
Maar dit schijnt than? verandeï-d te zijn.
Behalve de talrijke vissers, die uit Den
Haag speciaal hierheen komen, verschij
nen des Zondags soms zes of zeven auto
bussen met Rotterdamjners. die er plezier
in hebben de waterbewoners met aller]
aas te verschalken,
