NS
6.75
COUD5CUE COURANT
weerbericht
Rustig warm weer.
lojlcef
:uur<zk
Scherpe Russische nota
Joego-Slavië
i F. 970
Westhaven 47
DANSAVOND
73 Mensen vonden de dood
bij bosbranden in Frankrijk
aan
e
Dreigende taal
verre van
BELGRADO LAAT ZICH NIET DOOR
MOSKOU INTIMIDEREN
a.s.
van
Het vuur is thans
bibliotheekhnuders
[haven - Gouda
--
Het is in Chili nog
rustig
Krasse taal op protestvergadering van
Comité Handhaving Rijkseenheid
Kanselboodschap over
de Ronde Tafel
Conferentie
De a.s. regering
West-Duitsland
Een goochelaars-voorspel'ling
Zij tartten de Beer
in zijn hol
Staking in Finland begint te verlopen
Verwoede strijd om het
bezit van Kanton
nagenoeg bedwongen
Maandag 22 Aug. 1949
Prijs 10 cent per nummer
I AUGUSTUS 1949
88ste Jaargang No 22753
Prijs abonnement
BureauMarkt 31, Telefoon 2745
Chef-Exploitatla
D. DE KLERK
Postrekening 48400
eerlijk schuimend!
P 402
ie
arbeid.’’ zeggen
5)
door het
Maandag-
de Ronde
wollen
(INTER
essins
tinten
lages I
mar-
cra-
lei-
per week
per maand
per kwartaal
lokbrekers
ihtwggens
worden.
liolheekhoudeïs.
flink» tub»
35 ct.
een
het
er
en
nog in stakini
lavens waren 1
PER ASPEPA
AD ARTPA
vergadering v. d.
•mstreken
- REEUWIJK
.384
ROAM TEL. 33010
.c. met telescoopvork.
irbaar.
be-
'osl-
Id
afel
:en.
ugustus a.s.
rijke
Volg,
binnen!
het de[
gen.
regering Don-
Ifgevaardigdcn
‘sn gekregen,
iago Woens-
be-
van
msta
vaa
t begin van
.ordeaux ge-
?id van een
een vuurtje
nog
iden
zijn
liden
een
en
kspai.^,, -
lationalistische
an gevangei
lard met de i
De
Russi
Slavic
Sowjet
sisc he
z«er grot»
tub»
50 cl
iheden moeten
Indonesië wor-
lletf blijven
>rd inder-
journalist
zeer goede
toezicht
Direcleur-Chefredacteur
8. H. VAN DER KRAATS
Joego-Slavië heeft Zondag het antwoord gepubliceerd op de Russische nota van
11 Augustus, waarin ilc regering van Tito „een vijand en een tegenstander van de
Sowjet-Unie” wordt genoemd. Rusland beschuldigde Joego-Slavië van onderhandelingen
me^ Engeland over dc Joego-Slavische eisen ten aanzien van Oostenrijk „achter de rug
van de Sowjet-tlnic om”.
Belgrado geeft in de laatste nota toe. dat het zich terzake tot de Westelijke mogend
heden heeft gewend, doch verklaart dat zulks geschiedde op voorstel van Molotof en
Wysjinski. destijds minister en plaatsvervangend minister van buitenlandse zaken.
jeeld van stralende
van gelukkige,
mensen met ge»
parelwitte tanden,
)eanna Durbin met
Drake in hun nieuw»
Iniversal Internatio-
ilm.
beweging i
deze rijke,
de Finse federatie
ij de stakende vak-
luiting
gehs
ie arbeiders weer
De hout
•ige br«
die
len te
igehouc
lente
ruslus ’49
:ht op
iet week
dag overgeld.
aangenomen
Leesbibliothvcr
ing Gouda.
■et gezien, doch de verslaggever, die het buisje had
seconde in handen had gegeven van de heer
gezien te hebben, hoe deze bliksemsvlug een
oorschijn toverde en dit aan hem overhandigde.
"evat
.derzoek ter
3 noemt
iste vraagstu
‘a Indon
iets zegge..
int bijna ec
kwestie.wi;
publicatie
lodlottige reis n
j, een meesterl
samenvatting
voort,
ïrlucht-
lult de
Chinese
iken zal
de 1
le en
zijn
veel
Wij
deze
steld,
Irag en
illedige
an kans was de
te bevrijden” had-
voorgesteld dat
t de Westelijke
lemen om te trach-
-van 4^
1 van de
deze voorspellingen over de gebeurte-
schied, een enorm applaus in de zaal
in de omgeving
laatste in een reeks,
reken van zuidwest
>en twee mat
aanricl
inse r
iet een
citeren,
ngetwij-
listische
- ’-yaal
i de Joego-Sla-
in staat mocht
WAAR.IN OPGENOMEN
GROOT GOUDA
0.30
126 eendracht
3 78 HAAKT MACHT
litse
génoemd
>f. Erhard were
minister van
isteld. De conferer
prof Heuss
sidentschap
ocraten
Wes*J-’
het universi-
:he sector van
met eep op-
vrijlating van
iekampen in
(zending van
d vroeg. Pa»
deze
i bezig
maken
Vierde
is niet
Hol-
hoge
aan hun
prioriteit
in het
zoel
In
P S.
gehoudei
nauwer...
waarin ons Kor
het communi;
te hebbe"
Ronde Ta.v. v
aldus prof. G<
een Seyss ïnq
zo vervolgde
van onze natir
het hoofd
Gouverneur
heeft Zaterdr
scfaeidsreceptie
lopen week ve’
lunch te hebl
ochtend zou hi
ken.
i hebben de strijd-
leraal Tsjenji, die
(enomen, bij hun of-
Amoy de plaats
•1 schijnt te zijn de
sen Foetsjou en
t van Formosa
van het conti-
Oy het strand van Westward in Devdn
zijn nationale zeilwedstrijden gehouden
voor zeilwagens. Een heerlijke sport, dit
strandzeilen. Met de wagens, zeer ver
schillend van constructie, al naar gelang
de vindingrijkheid van de constructeur-
eigenaars, kunnen flinke snelheden
worden bereikt.
bosla nd zal de eerste
ongeschikt zijn voor
blijken,
gezonde eiei
verwisselen
iuternatioi
„De Con
de Joego-
weet hoe
voeren",
xietischc
t.° zijn
derschaj
gemeld, dat de Franse
■lieden heeft gearresteerd
ing van aanstichting van
jongens van 14 jaar
in het departement
en twee broers, die „voor de
een brandje gemaakt hadden
in het Bois de Boulogne bij Parijs.
De Amsterdammer Henk Faanhof, na het
behalen van het wereldkampioenschap
voor amateurs op de 'weg.
Het ultimatum van c
van vakbonden, waarbij -
verenigingen met uitsluiting werden be
dreigd. heeft tot gevolg gehad, dat een
groot deel van de stakende arbeiders weer
aan het werk 1» gegaan. De houtvlotters
te Keml, die bovendien een ultimatum
met bedreiging met ontslag van hun
werkgevers hebben ontvangen, waren
Zaterdag voor driekwart aan het werk
en hun werkgevers verklaarden, dat
de 160 km lange opstopping van boom
stammen in de Meirivier voor de winter
zou zijn weggewerkt. Men had gevreesd,
dat de stammen zouden invriezen en bij
de lentedooi met de sterk gezwollen rivie
ren stroomafwaarts zouden vloeien, wat
grote schade ten gevolge zou hebben ge
had.
Te Hangoe arriveerden Zaterdagoch-
Weerverwachtlng. meegedeeld
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
avond tot Dinsdagavond:
Tamelijk koele nacht met op enkele plaat
sen tijdelijk mist Morgenoverdag over het al
gemeen zonnig warm en droog weer, echter
met een geringe kans op enkele verspreide
onweersbuien in de namiddag. Weinig wind.
23 Augustus Afnemende maan.
Zon op 6 35; onder 19 49
Maan op 3.69; onder 20.01
ng heeft oorlogs-
lehulpzaam te zijn
orde in de ge-
communistische
ng” worden be-
r de regering mee
rede voor de radio gaf
ïr een overzicht van de
economische ontwikke-
uuuudme heeft doorgemaakt in
dat hij aan het bewind is ge-
”j legde er de nadruk op. dat
als een autonome eenheid zich
igrijkste taak gesteld ziet voor de
zo groot mogelijke rechts-
’leppen .aangezien dit de
de toekomstige ontwik-
Imd dan zal het vol-
jender vrijwel onmo-
>or de ontwikkeling
luiten te krijgen.
„Omdat er toch geen
Sloveense Karinthiërs te I
den de beide Russen v
Joego-Slavië contact met
mogendheden zou opn<
ten hen ertoe te krijgen af te zier
principe der onveranderlijkheid
Oostenrijkse grenzen.
Joegoslavië beschuldigt thans de Sowjet-
Unie van dubbelhartigheid in deze kwes
tie. daar, zo wordt in de nota gezegd, de
Sowjet-regering Oostenrijk heeft beloofd
de onveranderlijkheid van de Oostenrijkse
grenzen te zullen verdedigen. Ter onder
steuning van deze bewering wordt een
brief aangehaald, die in Mei lf»45 door
maarschalk Stalin aan Karl Renner, de
Oostenrijkse president, is gezonden. Daar
in wordt gezegd, aldus de nota „Ik dank
u. beste kameraad, voor uw brief van
15 April. U kunt er zeker van zijn, dat
uw bezorgdheid voor de onafhankelijkheid
en ontwikkeling van Oosteniiik ook de
mijne is. Ik ben bereid u ai’.e. hulp te
bieden, binnen de grenzen van het moge
lijke. die Oostenrijk nndtS^ariRBlllfbn
hebben.” Dc ondertekening luidde J. V.
Stalin. .F/
„Dit is dc waarheid.” zo Wwrdf in de
Joego-Slavische nota gezegd, „over onze
onderhandelingen achter de schermen en
over de verkoop in het geheim var. Karin-
thië aan de westerse imperi
Voor de derde maal heel
Slavische regering, ditmas
Belgrado, ontkend, dat T~
Griekse partisanen bestrijdt
De radio noemde deze besc
dan is het de plicht van deze
‘inenten om dit leiderschap te
voor een ander, dat meer
>naal gezind is”.
üminform twijfelt er niet aan. dat
}o-Slavische communistische partij
>e zij deze eerzame taak moet uit-
aldus de Sowjet-nota. „In
1 partijen met een inlejjne democi
dergelijke veranderingen van 1
ip volkomen natuurlijk".
«apr Den Haag ter t
Het Sowjet-Russische nieuwsagentschap Tass, heeft Zaterdag de tekst
bekendgemaakt van een nieuwe Sowjet-Russische nota aan Joego-
Slavië, die op 18 Augustus verzonden is. De nieuwe Sowjet-nota merkt
op, dat de Joego-Slavische nota het .zwijgen bewaart over de Russische
beschuldiging betreffende de „ondraaglijke en onmenselijke gevangen
schap, die de gearresteerde Sowjet-burgers in Joego-Slavië moeten on
dergaan en de martelingen, die deze gevangenen tot de rand van de
dood hebben gebracht'’.
In plaats van op deze beschuldiging te antwoorden, zo gaat dc Sowjet-
nota voort, geeft de Joego-Slavische nota als motief voor de arrestaties
op, dat de gearresteerden emigranten van de Witte Garde zijn en
vijandig tegenover de Sowjet-regering staan.
Gisteren is in alle kerken, die zijn aan
gesloten bij de Oecumenische Raad van
Kerken in Nederland, een kanselboodschap
voorgelezen die werd samengesteld
met het oog op de komende Ronde-,
Tafel-Conferentie. De kerken, waarin de
boodschap werd voorgelezen, waren
de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de
Evangelisch-Lutherse Kerk, de Neder
lands Hervormde Kerk, de Oud-Katho-
lieke Kerk, de Remonstrantse Broeder
schap, het Hersteld Evangelisch Luthers
Kerkgenootschap, de Unie van Baptisten
en de Vrije Evangelische Gemeenten
Deze kanselboodschap besloot als volgt:
..Wij geloven, dat niets in deze wereld
waarlijk kan slagen zonder geloof en ge
bed. Des te meer weten wij, dat er moei
lijkheden en spanningen in déze wereld
zijn, zó zwaar van wantrouwen en zó fel
in geweld, dat er alleen in de kracht van
geloof en gebed kans is om deze te boven
te komen. Wij belijden, dat het ons hier
aan al te zeer heeft ontbroken. Daarom
roepen wij de gemeerften op deze confe
rentie in haar voorbede te dragen.
Wij bidden, dat een nieuwe gezindheid
aan het geteisterde Indonesië genezing
brenge: dat een geest van waarachtige
samenwerking moge groeien, die het wel
zijn van Indonesië en van Nederland be
oogt; dat ook onder gewijaigdc politieke
omstandigheden het werk van kerk en
zending, in nauwe verbondenheid met el
kander. als openbaring van de ene. hei
lige. algemene. Christelijke kerk voortgang
moge vinden. Want alleen onder de scha
duw van het komende Koninkrijk is er
ook voor Indonesië eerst recht heil en
vrede.
Zo vertrouwen wij de toekomst van In
donesia en Nederland toe aan hetji, Die
alleen regeert; Zijn Koninkrijk staat vast”.
De Chileense regerinp
schepen gezonden om beu,
bij de handhaving van de
bieden, die door „een
revolutionnaire beweging"
dreigd, aldus wordt door u,
gedeeld.
Zoals bekend, heeft de
derdag van de Kamer van At„.
de gevraagde noodbevoegdhedei
nadat bij de troebelen in Santli
dag 7 doden waren gevallen.
Zaterdagochtend bezetten 1.
werkers de Lota-steenkoolmijr
kust ten 7
dan 800 ei
ijzerfabrie
mijnen v=
In verse
ring de
dracht
ming van 8
de roerige
Het garni
sterkt met troep®”
vangen om „met
Nader wordt
deel van de 15C„
die Zaterdag de i
ten zuiden van Vi
zich de volgende
ken, zonder
komen. Zij zeg;
de communister
dat een ..revon
Santiago de overl
Op 10 Augustus j.l. voorspelde ter gelegenheid van het Internationale
Goochelcongres, dat van 17 tot 21 Augustus in Amsterdam zou worden ge
houden, een jeugdig Amsterdams amateur-goochelaar. de heer R. A. M. Drie
beek, de gebeurtenissen, die op of omstreeks 20 Augustus zouden geschieden.
Die voorspelling fberd op papier gezet en in een buisje gedaan. Het buisje
werd vervolgens in een fles gestopt, die verzegeld werd. De fles stond ge
durende 10 dagen in een der etalages van een warenhuis te Amsterdam, i
Zaterdagavond, tijdens de galavoorstelling in Krasnapolsky is de fler-door
een Amsterdams journalist geopend. Hij verbrak het zegel van het glazen buisje
en daaruit kwam een strookje papier tevoorschijn met de voorspellingen.
Deze luidden:
1) Dr Beel zal een belangrijke benoeming kunnen verwachten.
2) In Noord-Europa (Zweden, Finland of Polen) zal een uitgebreide staking
kunnen worden verwacht.
3) De Amerikaanse gezant zal aftreden. 4
4) Wederom zal een vliegtuig verongelukken in een groot industriecentrum
westelijk van Nederland.
I In West-Nederland zal een stad door een brand worden geteisterd, ver
moedelijk Haarlem, anders Leiden.
Men begrijpt, dat het voorlezen van d
nissen, die inderdaad allemaal zijn gesc
teweeg bracht, maar
Niemand in de zaal had het
opengemaakt en het een Sw.
Driebeek, deelde later mede t
volkomen identiek buisje tevol
leider van de
onmenselijkheid" in
i Reuter, dat leden van
ladden aangebracht en
de groep, de letter
op een aantal com-
>n hadden geschilderd,
zelfs gefotografeerd
iten gadegeslagen, die
i te lezen," aldus dr
glimlachten en
blijkbaar uren
scheidingen voor diensten, bewezen aan
Japan, in oorlogstijd gericht tegen ons
Koninkrijk in doodsnood, op de borst
draagt. Hij spoorde de aanwezigen aan
zich zo krachtig mogelijk tegen het hui
dige beleid te verzetten, zodat „de uit
verkoop van Nederlandse belangen tegen
spotprijzen" zal worden stopgezet.
Oud-minister Ch. J. I. M. Welter t*
klaagde zich over het feit, dat de opposf
lie in het parlement 'gelijk wordt gesteli
met extremisten, omdat men drager van
recht en wet wil zijn. Op Java en Suma
tra heerst thans grote vrêes, dat men
onze vlag, het schild van orde, recht en
veiligheid, zal neerhalen.
Generaal H. G. Winkelman stelde de
drie na-oorlogse Kabinetten aansprakelijk:
voor <de gang van zaken in het Koninkrijk.
Hij hekelde de invloed van de politieke
partijbesturen op de regeling en noemde
onze houding tegenover de Republiek ver
achtelijk.
Admiraal C. E. L. Helfrich wilde ern
stig waarschuwen tegen een debacle,
eerst in Indië, dan hier, waarvan de
gewone man de dupe wordt. Hij drong
agn op voldoende handhaving vap
machtsmiddelen in Indonesië om onze
getrouwen aldaar te beschermen.
Prof, dr C. Gerretson deêlde mede, dat
tien van de veertien chrlstelijk-historische
kamerleden hun vertrouwen in het semi-
nationale kabinet hebben opgezegd. De
regering heeft in de laatste besloten en
openbare zittingen haar gezag verloren,
zeide spr.
Dr J. W. Meyer Ranneft kon de houding
van Engeland en de Ver. Staten wel be
grijpen. doch met het verstrekken van
wapenen aan sluipmoordenaars en het op
leggen van een wapenembargo aan ops,
gingen zij, volgens hem, te ver.
Dr W K. H. Feuilleteau de Bruyn
schouwde in het bijzonder de positie 1
de Indische Nederlanders en wet
Nieuw-Guinea bulten de Ver. Staten 1
Indonesië te houden.
VUflinj. Een Afrikaanse vrouw uit Tan
ganyika Heeft het leven Beschonken aan een
vijfling, allen jongens.
Huender van Suriname
dag te Paramaribo een af-
tie gehouden na in de afge-
verscheidene autoriteiten een
?bben aangeboden. Heden
hij met de Cottica vertrek-
In een afscheidsrt
gouverneur Huendet
staatkundige en
ling, die Surinan
het jaar. d;
weest. Hij
Suriname
als belang
vereiste een
zekerheid te scht
basis is. waarop
keling zal stoelen.
Wordt dit verzuim
gens gouverneur Hui
lijk blijken om de vo<
onmisbare hulp van bt
Dr Konrad Adenauer is door de confe
rentie der West-Duitse Christendemocra
tische leiders genoemd als eerste federale
kanselier. Prof. Erhard werd door de con
ferentie als minister van economische
zaken voorgesteld. De conferentie ver
klaarde de liberaal prof Heuss als can-
didaat voor het presidentschap te zullen
steunen. De christendemocraten verwach
ten, dat zij in de nieuwe Westduitse rege
ring met de (liberale) vrije democratische
partij een coalitie zullen vormen.
Zondagochtend stond op
teilsgebouw in de Rtissiscl
Berljjn een grote rode vlag
schrift in het Russisch, dat
de Duitsers uit de concentratii
de Russische zone en terugz:
krijgsgevangenen uit Rusland
in de namiddag werd de vlag door politie
weggehaald.
Dr Rainer Hildebrand,
groep „actie tegen
Berlijn, vertelde aan
zijn groep de vlag hi
het strijdteken van
..F" van ..Freiheit”,
muhistische gebouwei
Wij hebben de vlag
en de Russische soldat
het opschrift stonden
Hildebrand. ,.De meesten
liepen door. Het duurde
alvorens een van hen het aan zijn meer
deren rapporteerde."
Suriname’s gouverneur
neemt afscheid
voort m<
iform te c
it er „oni
’'ommunii
die loyaal
isme en de
de Joego-
rtö”.
onde krach-
„ingen hun
jrkennen, de
verlaten en
itionalisme
t van het
isme te ver-
gezegd, „ove
iter de schermen
l geheim var. Kai
imperialisten."
aeft de Joego-
lal via radio-
Joego-Slavië de
■ijdt.
beschuldiging van
Tass een „verzonnen verhaaltje", en ver
klaarde. dat de Cominform de débacle
van het vrije Griekse leger op Joego-
Slavië's schouders wil schuiven.
Borba. het officiële blad van de Joego
slavische communistische partij, schrijft,
dat de beide laatste Sowjet-nota’s karak
teristiek zijn voor de behandeling van
kleine socialistische landen door de
Sowjet-Unié. De nota's gaan zich te bui
ten aan scheldwoorden, beledigingen en
bedreigingen, aldus het blad, dat opmerkt,
dat „dergelijke woorden (waarin de nota's
zijn vervat) nog nooit door de Sowjet-
Unie zijn gebruikt, zelfs niet in haar be-
t trekkingen met fascistische landen".
tend de eerste contingenten van 600 vrij
willigers om de lege schepen met export
goederen te laden. Zij worden door de
politie, die gewapend is met machinege
weren, beschermd.
Vijf andere onder communistische lei
ding staande vakbonden hebben de sta
king geproclameerd, doch lang niet alle
leden ervan legden het werk neer. De
pietselaarsstaking was onvolledig; van de
arbeiders in de schoeisel- en textielindus
trie staakten 60 procent en van de hout
bewerkers 30 procent.
Unto Varjonen, de minister, die de sta
king te bestrijden heeft, verklaarde: „Wij
zullen de commUnisten laten toeslaan en
zien wat zij kunnen doen. Zij hebben hun
actie een jaar lang voorbereid, maar zij
zal op hun eigen hoofd neerkomen.”
Varjonen zei. dat de regering zich ervan
bewust is, dat de Finnen met Sowjet-
staatsburgerschap een grote rol achter de
schermen spelen, doch zij is niet voor
nemens hen uit te wijzen.
De politie heeft opnieuw invallen ge
daan in het hoofdkwartier van de com
munistische partij te Kemi. Er zijn daar
tot dusver 19 communisten gearresteerd.
Een woordvoerder der Finse regering
verklaarde Zondag, dat de golf van door
communisten georganiseerde stakingen
aan het verlopen was. De regering ont
ving ieder uur berichten, dat stakers het
werk hervatten.
Het communistische stakingscomité
maakte -bekend, dat de stakingen werden
voortgezet.
Het merendeel der havenarbeiders was
Zondag nog in staking en slechts drie van
de 23 havens waren in bedrijf.
Het Nationaal Comité Handhaving
Rijkseenheid heeft in het gebouw vbn de
Haagse Dierentuin Zaterdag een druk be-
?hte protestvergadering gehouden.
zijn rede ter Inleiding zeide prof, mr
Gerbrandy. dat de bijeenkomst werd
den om uiting te geven aan de be-
?nis over de vernederende toestand.
ons Koninkrijk is gebracht. Na op
"ommunistische gevaar in Indië
.«ben gewezen, sprak hij over de
i Tafel Conferentie. De Ridderzaal
Gerbrandy. werd eerst door
iquart verontreinigd. Thans,
hij, wordt dit middelpunt
innale eenheid betreden door
van een delegatie, die onder-
Sowjet-nota verklaart, dat alle 12.000
ilsche emigianten. die thans in Joego-
j wonen. 23 jaar geleden uit de
ït-Unie verdreven zijn, toen de Rut>-
j Witte Garde verslagen was. Tijdens
de tweede wereldoorlog hebben velen van
hen hun houding herzien en actieve steun
an Tito's partisanen gegeven, waarmee
zij. „hun zonden uit het verleden hebben
geboet door pro-Sowjet-Russische daden te
verrichten", aldus de Sowjet-nota.
Het ware motief voor de arrestaties is
volgens de nota „het feit, dat deze Sow
jet-burgers in Joego-Slavië voorvechters
zijn van vriendschappelijke betrekkingen
tussen de Sowjet-Unie en Joego-Slavië en
oat zij tegenstanders zijn van de huidige
anti-Sowjet-Russische politiek der Joego-
Slavische regering".
Indien de Joego-Slavische regering haar
houding tegenover deze Sowjet-Russische
gevangenen niet wil wijzigen, dan zal de
Sowjet-regering gedwongen zijn haar toe
vlucht te nemen tot andere, doeltreffen
der maatregelen, die nodig zijn om de rech
ten cn de belangen van de Sowjet-burgers
in Joego-Slavië te verdedigen en de arro
gante Joego-Slavische leiders tot de orde
te roepèn".
De Sowjet-nota gaat
resolutie van de Cominl
waarin wordt verklaard, dal
feld in de Joego-Slavische comu.
partij eerzame elementen zjjn.
zjjn aan het marxisme. Leninisi
Internationale tradities van fi
Slavische communistische part”
„Het Is de taak van deze gezon
ten hun huidige leiders te dwii
fouten‘'eerlijk en openlijk te ei'
weg van het nationalisme te
terug te keren tot het internat
om aldus het verenigde front
socialisme tegen het imperialis
sterken”.
„Als het leiderschap van
vlsche partij hiertoe niet i
T^EN felle kop van een Indonesiër ziet
J-J de Amerikaanse lezer van The
Christian Science Monitor aan.
Op de achtergrond enkele huizen in de
buurt van een olieraffinaderij. Het onder
schrift luidt: De gevoelens van Indonesië
„jullie regeerden ons goed, maar jullie
regeercien ons!"
Amerikaans. Zeer duidelijk. Tevens
suggestief. Het bekroont een pagina, die
dit serieuze Amerikaanse blad wijdt aan
het verslag, waarin zijn verongelukte
redacteur Charles Gratke zijn indrukken
had samengevat van een maand inge
spannen onderzoek ter plaatse van wat
de redactie noemt ..een van 's werelds
ingewikkeldste vraagstukken, dat van de
Hollanders en de Indonesiërs."
Het wil nogal iets zeggen voor Amerika,
wanneer een krant bijna een pagina aan
een buitenlandse kwestie,wijdt Inderdaad
is deze posthume publicatie, die Gratke
vlak voor zijn noodlottige reis naar zijn
blad telegrafeerde, een meesterlijke en
gewetensvolle samenvatting van een
eerlijk man.
Gratke. scherp en geoefend waarnemer,
bekijkt de zaak met ogen, die niet d^or
gevoelsargumenten en andere overwegin
gen zijn verduisterd, en uit zijn artikel
blijkt, dat hij eerst na talloze gesprekken
met Nederlanders en Indonesiërs tot de
slotsom is gekomen, dat erniet is uit
te komen.
Gratke begint met de beroemde zin van
de verleden jaar vermoorde Sjarifoeddin,
die als onderschrift van de foto diende:
jullie regeerden ons goed, maar jullie
regeerden ons.
„Deze woorden waren slechts die van
Sjarifoeddin. Maar de gevoelens zijn de
gevoelens van Indonesië. Zij verklaren,
beter dan iets anders dat vermag, de
drang achter de beweging voor onafhan
kelijkheid In deze rijke, verspreide
eilandengroep.
De Hollanders hebben het op
eilanden goed gedaan. Zij waren
van Indië een winstgevende tuin te r
lang voordat president Truman s 5
Punt ooit was bedacht. Maar dat i
aan de orde. En één van de eerste
landers, die dat beseften, was dr
Koets, chef van hetakabinet van de
vertegenwoordiger van de Kroon.”
Indonesië moest een souvereine staat
worden, zo vertelt Gratke, en de grote
moeilijkheid is. dat het zo snel moet gaan.
De Nederlanders en veel Westerse waar
nemers met hen, denken, dat het wat
langzamer kan. Maar het Communisme
dringt op en de Nederlanders hebben het
dynamisch karakter van de Indonesische
onafhankelijkheidsbeweging te lang onder
schat. Gratke stelt het aldus:
De Indonesiërs zeggen: „Geef ons eerst
souvereitftelt. Dan zullen wij als gelijken
onderhamlelen over de kwesties van
economische, financiële en militaire be
trekkingen."
De Hollanders zeggen: ..Maar
vraagstukken van veiligheid
andere verplichtingen op te lossen,
moeten een verdrag hebben dat
zaken regelt. Zodra dat is vastgest
kunnen de uitvoering van het verdrag
de overdracht van volle en volle,
soevereiniteit tegelijk geschieden.”
Gratke behandelt dan allerlei weder
zijdse beschuldigingen en ziet in, dat de
zo noodzakelijke goede trouw aldus niet
gemakkelijk ontstaat. „Misschien." zo
verzucht hij, „Is er maar één methode:
veel van het verleden vergeten en verder
gaan."
En dan vertelt hij, hoe Koningin Wil
helmina in de rede van December 1942
een lange passage trof over het Kolonia
lisme. De Koningin begreep het niet goed
De adviseurs gaven een uitleg. De
Koningin bestudeerde het oplettend.
..Laat ons gewoon zeggen: Het Kolonia
lisme is dood,” zou de Koningin hebben
gezegd.
En hoe het gegaan moge zijn, aldus
Gratke. vandaag is dat duidelijk. Deze
woorden zouden zijn gebezigd in de
Koninklijke redeymaar Kijker heeft ze, na
de rede te hebben gelezen en herlezen,
niet letterlijk kunnen vinden. Gratke
meent, dat vooral dr Van Roijen, die hij
heeft gesproken, het heeft begrepen en
hij schrijft aan het inzicht van dr Van
Roijen en van dr Mohammed Roem toe,
dat er de laatste maanden zulke vorde
ringen zijn gemaakt.
Uit zijn artilgel spreekt weinig vertrou
wen In het vermogen van de T.N.l. om
recht en orde te handhaven en de per-
soonlijkfe vrijheid te waarborgen. Neder
landers noch Chinezen hebben daarom
trent grote verwachtingen. Het blijkt dat
de strafexpeditie van kapitein Westerling
In Zuid-Celebes in December 1946, waar
bij een zeer groot aantal mannen en
gijzelaars zouden zijn omgebracht
Gratke zelf neemt aan 2000 man, maar de
IndonesiiRs spreken van het tienvoud
nog altijd de gemoederen bezig houdt,
ook wegens het niét publiceren van het
rapport over deze zaak.
De Nederlanders vertelden Gratke
steeds, dat de Indonesiërs nog betrekkelijk
primitief zijn. De Indonesiërs ech
zeggen, dat geen volk ooit zijn zelfsti
digheid kreeg door te wachten,
buitenstaanders het daarvoor rijp achtten.
Er bestaan echter sinds het eind van de
16e eeuw betrekkingen tussen Nederland
en Indonesië.
„Onze grondonze
de Indonesiërs.
„Onze techniek ons inzicht en onder
nemingsgeest,” antwoorden de Neder
landers.
Het doet Gratke denken aan Hegel, die
«ei, dat de tragedie van de historie niet
is het conflict tussen itecht en onrecht,
maar tussen recht en recht.
Gratke wijst dan op enkele
punten van het Nederlands bestuur,
begrijpt, dat het Nederlandse
moeilijk kan worden overgenomen en dat
de Nederlanders zich niet als buitenstaan
ders maar als partners in een eigen land
beschouwen.
Met twee voorvallen illustreert hij de
gespletenheid van de Indonesische geest.
Een Indonesiër verklaarde, dat hij liever
zijn land alleen door het Communisme te
gronde zou zien gaan, dan Nederlandse
hulp daartegen aanvaarden. En een nede
rig Javaans gezin liet een Nederlander
komen om hem een doos met zilver.
Juwelen, foto’s en papieren te geven, die
ten behoeve van hun Nederlandse
vrienden tijdens de Japanse overheersing
de tuin hadden begraven
Tussen deze twee gezindheden
de Verenigde Staten van Indonesl
den opgericht, als zij willeft
bestaan, aldus het laatste woorc’
daad het laatste van de
Nu gaat men aan de Ronde Tal
conferentie de steen der wijzen zoeke
KIJKER
kolonel Si-
vier officiëren op weg
bijwoning van de R.T.C.
.100 mijn
de Lota-steenkoolmijnen aan de
Zuiden van Valparaiso en meer
arbeiders gingen in staking bij de
ieken van El Tofo en de koper-
van, Sewell.
rscheidene gebieden heeft de rege-
de noodtoestand uitgeroepen en op-
„t gegeven voor de in bewaringne-
alle communistische leiders in
strekert.
ilzoen van Santiago Is ver-
troepen. die bevel hebben ont
smet de meeste energie op te
gemeld, dat het grootste
>00 Chileense mijnwerkers,
mijnen te Lota (500 km
Valparaiso) bezet hadden.
dag heeft teruggetrok-
dat het tot incidenten is ge-
°ggen bedrogen te zijn door
iten, die hun gezegd hadden,
'olutionnaire beweging" te
rhand had gekregen.
Bij het dorpje Le Puy lagen 31 verkool
de lichamen, waaronder die van twee of
drie kinderen bij elkaar op de plaats,
waar zij door het vuur of de rook werden
verrast of verstikt.
Het platgebrande
zes a zeven jaar
herbeplanting.
In de loop van de nacht van Zondag op
Maandag zijn in het hoofdkwartier van
kolonel Maruelle te Bordeaux, die het
bevel voert over de soldaten, me de bos
branden moeten bekampen, definitieve
plannen opgesteld voor de opsporingsope-
raties, die Maandagochtend vroeg zijn be
gonnen, met de medewerking van tien
duizend soldaten, voorzien van vracht
auto's. jeeps en tanks. Zij zullen in de ge
hele streek de slachtoffers trachten op te
sporen en de laatste brandhaarden te
doven. De minister van landsverdediging.
Ramadier. zal de operaties bijwonen.
A.F.P. meldt, dat gendarmes te Saignes
(Cantal) een 19-jarige brandstichter heb
ben aangehouden, die bekende sedert
April j.l. elf branden te hebben veroor
zaakt. Hij werd aangehouden toen hjj een
bos nabij de gemeente Antignac wilde
aansteken.
Nader wordt
politie 9 jongel
onder verdenkii
bosbranden, o.a. twee
en een meisje van 16
les Landes
aardigheid"
De Chinese nationalisten wierpen Za
terdag krachtige versterkingen in de strijd
om de communistische opmars naar Kan
ton te stuiten, aldus werd in Kanton ver
nomen. De communisten geven s'
offensief in de richting Kanton pi
boven hun andere offensieven
Noordwesten en het Zuidoosten.
In Kansoe sluiten zij geleidelijk d(f pro
vinciale hoofdplaats Antsjou in. De be
zetting van Antsjou zou alle nationalisti
sche verbindingen met Chinees Turkestan
afsnijden.
In Zuldoost-China
krachten van gen<
Foetsjou hebben ingt
fensief in de richting
Foesjing bezet. Hun doel
bezetting Van de kust tusse
Amoy te voorkomen, dat
nog verdere bevoorrading
nentale front geschiedt.
De evacuatie van Kanton gaat
Naar gemeldt. verlaat ook de burgei
vaartdienst van generaal Chennai
stad. Een deel van de staf van het
departement van buitonlandse zal
binnen enkele dagen vertrekken.
Communistische guerrillastrijders heb
ben door middel van een vreedzame
staatsgreep de macht in de Chinese pro
vincie Joennan in handen genomen, zo
heeft een Amerikaanse student, die dat
gebied heeft doorkruist, medegedeeld. Een
politlek-militaire groep, zich noemende
progressieve volkspartij, had drie weken
geleden de pro-nationalistische regerings
functionarissen gevangen gezet en zich
loyaal verklaar^ met de regering van Mao
Tse Toeng.
Vólgens de laatste berichten bevinden
communistische troepen zich thans op een
afstand van ongeveer 220 km ten Noorden
van Kanton.
Aan het Noordwestelijk front zou het
communistische zesde leger de buiten
wijken van Lantsjow. de hoofdstad van
Kansoe, bereikt hebben.
Het Franse ministerie van binnenlandse
zaken heeft Zondagavond een communi
qué uitgegeven, waarin gezegd wordt, dat
voorzover thans bekend, 73 burgers en
militairen het leven gelaten hebben ten
gevolge van de reusachtige bosbranden,
die dagenlang rondom Bordeaux woedden.
Men neemt aan. dat de definitieve
gevens zullen aantonen, dat meer
100 personen zjjn omgekt
Toen de branden sleci
meters van Bordeaux i
luwde Zondag de wind
werd verklaard, dat mei
overal onder controle
hectaren bosland zijn 5
den personen geruïnei
der slachtoffers kwam
om de vlammenzee te
Cestas werd dank zij v
brandweer voor vernie
vlammen waren
dan 200 meter
dorpje alleei
duizenden
vrijwilligc-
met J». Lvu
derden led<
ploegen
gebieden
brandweerlieden,
waarmede de vlai
verrast werden en geïsc
zware rookontwikkeling
of verstikt.
In het kreupelhout smeult het vuur i
op enkele plaatsen. Het door de bran<
geteisterde gebied, waar slachtoffers
gevallen, ligt van 12 tot 40 km ten zul
en zuid-westen van Bordeaux in
streek van wijngaarden, heidevelden
dennebossen. De wijnstreken van Barsac
en Sauternes. bekend om haar witte
wijnen, bleven gespaard.
Van officiële zijde wordt het
de reusachtige branden bij Bor
weten aan de onvoorzichtighei.
boswachter, die tn zijn hut e<
stookte.
De branden in de omgeving van-Bor
deaux zijn de laatste In een reeks branden
die in vele streken van zuidwest-Frank-
rijk de afgelopen twee maanden omvang
rijke verwoestingen aanrichtten.
Volgens het Franse ministerie van
binnenlandse zaken zijn alle branden in
het departement Gironde thans bedwon-
Deceml
aantal
zijn
t aan 20(
:en van het 1
lederen bt
t pi
tak.
vertel
rs nog betrekkelijk
ndonesiërs echter
ooit zijn zelfstan-
te wachten, tot
>en. waarin gezegd
lans bekend, 73 I
>t leven gelate
reusachtige
mg rondom Bordea
it aan. dat de defini
zullen aantonen, dat t
rsonen zjjn omgekomen,
de branden slechts enkele kilo-
- verwijderd waren
en Zondagavond
•n het vuur bijna
had. Duizenden
verwoest en duizen-
»erd. Het merendeel
om bij pogingen
stuiten. Het dorp
versterking van de
lietiging behoed. De
de plaats reeds tot minder
afstand genaderd. In dit
en vielen 38 slachtoffers. Enkele
brandweerlieden, militairen en
ijwilligers zijn drie dagen bezig geweest
st de bestrijding van de branden. Hon-
'eden van hel Rode Kruis en hulp-
zochten Zondag de geblakerde
i af naar slachtoffers, merendeels
'erlieden, die door de snelheid
imrtien zich verspreidden
ïsoleerd, of door de
j werden bedwelmd
den.
ploe
gebi
brar