s I
fr
3
Experts zeggen hun mening
over economische problemen
Vriéndschapslrein komt begin
October naar Rotterdam
Dat zijn 'nu die stugge Friezen!
5Uh&'é§*Mtël
2
8. Q
lK
m
i
r?
van Intern. Kamer van
ianddel aan Ver. Natie
MILITAIR EERBETOON OP PRINSJESDAG
MAARSCHALK MONTGOMERY TOONDE
ZICH EEN KINpERVRIEND
Een amicaal babbeltje op
de Nijmeegse kade
Prettig vooruitzicht
Inlandse tabak vindt
nog afzetgebied
Tentoonstelling verzets
werk van spoorwegniannen
DE SCHILDERES. VAN HET GULLEGF.BAAR
Noodlottige droogte
in Zuid-Afrika
Interimrcgeling voor
Suriname iiig^lrokken
Gerepatrieerden en
hun vrienden
KORTE KRONIEK
nee-
otE.2 S-3 - 5- n~---v
w
w
r
z
O
S -j.
a K*
3 p- g 3 "O a
*2
30-
5
5"
J-
SZ
ET?
«ft?
tATERDAQ 10 SEPTEMBER 1949.
TWEEDE BLAD PAGINA J.
Dc .iuborrllm-- en constructieve vooratellen die geformuleerd xUn door het be-
JiMUlnv*° continenten net betrekkin* tot de grote actuele vraagstukken xtjn
«Uteren. 7 September 1949. un de Verenigde Naties mingeboden. Men hoopt dst deie
^rtmUen voor de eoonomlscbe en sociale rmmd aanleiding magen vormen om in de
mingegeven rlcbting settvitelt te ontplooien.
Tejelfder RJd hebben ook de mUonile comité'i der Internitlonile Kimer In mUe
Quebec oongenomen resoluties un bun eigen regering aangeboden.
«n* vHf en twintig reiolutlei geven uit- distributie en publiciteit, vervoer en "com-
4urf.»<riit*n han. municitie-mlddelen en teniiotte onder
werpen van Juridliche aard of uit de
practijk van het zakenleven.
Met betrekking tot hek European hérstel
wordt een aantal concrete aanbevelingen
gedaan De kamer legt er de nadruk op
dat nog dit Jaar fnoet worden gehandeld,
aangezien bet Jaar 1952. dat het einde van
de Marshall-hulp zal meebrengen, reeda
•De v»l en twintig resoluties geven uit
drukking aan hetgeen industriëlen, han
del bankiers en andere groepen van het
bedrijfsleven denken van de economische
vraagstukken van het cfeenbltk Zu wek
ken op tot handelen en doen daarbij een
beroep op parlementen, regeringen en hel
bedrijfsleven zelf Zij rijn hel reS^n-t
van langdurig overleg lussen bedrijfslei
ders en experts li\ wereldaangelegenheden.
De behandelde onderwerpen zijn vele. «n
hebben onder andere betrekking ope In
vesteringen in het buitenland en econo
mische expansie; het Europese herstel,
grotere vrijheid voor handel en markten;
Machine verdringt op platte-
(and de handenarbeid
De NoordeWesthoek van Brabant gaat
nu ernst maken met het nemen van maat
regelen om de drêigende moeilijkheden,
voortspruitend uit een gebrek aan ar
beidsmogelijkheden op hei platteland, bij
de toenemende mechanisatie In de land
bouw het hoofd te kunnen bieden Reeds
heeft Zevenbergen, dat to het welvaarti-
plan dat door de provinciale overheid is
samengesteld, is aangeduid al* toekomstig
Industriecentrum, een rapport doen ver
vaardigen door het Economisch Technolo
gisch Instituut voor Noord Brabant te Til
burg Nu -hebben ook de gemeenteraden
van Dinteloord en J-ijnaart het opstellen
van rapporten aan dit Instituut opgedra*
gen. Dtf rapporten zullen moeten uitwljien
of en so ja. in welke mate..Ie betrokken
gemeenten industrie zullen Kunnen aan
trekken en welke gronden daarvoor moe
ten worden gereserveerd, alsmede welke
voorzieningen zullen diei.cn getroffen te
worden om de ves'iglng van bedrijven
aantrekkelijk te maken.
Belgische ballon op
drift geraakt
De ballonvaarder Vanderatraeten Is
Zondag tegen wtl en dank het fanaal
overgestoken HU wis. middags met zUn
ballon van zeshonderd kubrekq «teler van
het plein voor het stadhui» fye Knokke
opgestegen met de bedoeling op het strand
te dalen Aangezien hli dus slechts een
kort tochtje in de zin hed. nam hij geen
boord journaal, Identiteitspapieren of
kompas mee en zelfs geen extra kleding
stukken Op vijfhonderd meter hoqgte
werd de ballon echter gegrepen door een
luchtstroming, die sterker b.eek dan dé
wil en de bedoelingen van de luchtvaar
der De ballon werd tn Noordelijke rleh-
ting meegesleurd en verdween boven de
zee. In het Engelse graafschap Sussex la
de ballonvaarder In gpede weistand ge
land.
bedefikeltjk nadert.
Sinds de Duitsers de Dunbar Castle van
de Union Castle Lik* i" Januari 1040 bij
de Goodwins tot zinken brachten, stak
vart het Engelse schip slechts de mast
boven water Thans heejt de Britse
marine het wrak opgeblazende spring-
rden neergelaten.
Hadingen wordt
De stoet, waarmede HJd. de Koningin
zich Dinsdag -90 September om één uur
ter plechtige'opening van de zitting der
Staten-Generaal naar de Ridderzaal zal
begeven, zal de volg -tde route volj
Koninklijk Palels Noordëtnde. Heulstraat.
Lange Voorhout. Tournóoiveld. Korte Vij
verberg. Binnenhof. HM zal langs
dezelfde weg naar het Palels aan het
Noordeinde terugkeren.
•Het militair eerbetoon, en de afzetting
zullen zijn als vorig Jaar De stoet wordt
geopend door een rijknecht-majoor te
paard en twee rijknechts, dan volgt een
detachement van het wapen der Konink-
"lllke Marechaussee, bestaande uit 20 on
derofficieren en marechaussees onder
commando van een officier. Hierna volgen
de Koninklijke Militaire Kapel in cere
monieel tenue, de commandant -van het
Garderegimgnt Jagers met adjüdnnt, ge
vólgd door het vaandel van dit Garderegi
ment van vaandeltfacht, een compagnie
van het Garderegiment, ter sterkte van
100 man ln ceremonieel tenue. De rij
tuigen van de Koninklijke stoet worden
vrtnrnfveeaan door een ere-escorte ier
Rijkspolitie en gevolgd door eenzelfde
ere-escorte.
Van. het' ogenblik af. dat H M. de Ko
ningin het Palels verlast geeft een op het
Malieveld opgestelde batterij mlnuut-
schttlen af tot het ogenblik dat, H M het
Pale* weer betreedt. BU het Palela
Noordelndt woïdt et-n ere-wachi van 100
man van het Garde regijrtent prinses-Irene
op-esféW. Hierbij zal he\. vaandel van het
regiment zijn ingedeeld Voorts* Is bij deze
ere-wacht Ingedeeld het trompetterskorps
van de Huzaren van Bureel. Aan de Rid
derzaal vornfen 70 man van het korps
Marlniefg de ere-wacht; hierbij zijn Inge
deeld het vaandel van het korps en de
Marinierskapel der Koninklijke Marine
De afzetting langs de door de stoet te
volgen weg zal gevormd worden dooFde
Koninklijke Marine, het Koninklijk Ne
derlands-Indonesisch Leger. Met 3e Terr
Bataljon. de Luchtvaarttroepen, het 2e
Terr Bataljon, de Koninklijke Marechaus
see en het Garderegiment Grenadiers. Fen
detachement van oogeyeer 100 man. aan
sluitend aan het detachement Kon Mare-
Vrijdagavond oifi zea uiir meerde de
Franse kanonneerboot General Mangm
«an de kade voor Nijmegen. Ogenblikke
lijk had zich een grote mensenmenigte Op
de kade verzameld. Daar het bezoek geen
officieel karakter ^ropjg. waa noch de
garnizoenscommandant, nocl^ het ge
meentebestuur ter begroeting aanwezig.
Wel gingen aan boord kapitein Quanjer
van de Koninklijke Nederlandse Marine.
Ir M B W des Tombe, hoofd van de
Rijkswaterstaat van de Bovenrivleren te
Arnhem en de districtscommandant van de
Koninklijke Merechquaeee, kapitein G.
Schouten. De marechaussee neemt de be
waking van de kanonneerboot tijden* het
verblijf ln Nijmegen op zich. Aan board
bevonden zich veldmaarschalk Mont
gomery. da marlne-v|rblndingaofflclar
capt. A. Northew en de Engelse militaire
attaché ln Den Haag. colonel R. A. G.
Blngley Veldmaarschalk Montgomery
stond bÖ 'aankomst op de kajuit en be
groette vriendelijk de rustig toekijkende
•n verraste Nijmeegae bevolking. Toen
de boot een half uurtje aan de wal «ff
begaf maarschalk Montgomery zich Jfan
boord en bewoog zich op de meest har
telijke wijze tussen de bevolking van M
v oude beneden-stad_ Vooral betoonde hU
,*fth zeer vriendelijk tegenover de kin
deren. Ook de peya stond hij eenkort
onderhoud -toe. Daarbij verklaarde hU
verheugd weer in de stad Nijmegen ta
zijn. die hll zich zeer goed herinnerde uit
de herfstdagen van 1944. toen hier de
félle strijd ontstond om de Waalbrug en de
voorbereidende gevechten geleverd wer
den voor de beslissende slagen in het
Retchswald en de bevrijding van Noorö-
Oost-Nederland HU sprak ook over de
slagen bU Emmerich en Wezel Mont
gomery toonde bijzondere sympathie voor
de stad NIJmagen an waa vefheugd. dat
de bevolking'er weer zo opgewekt en
gelukkig uitzag. BU relde voorts, dat Nij
megen ln de dagan van-de herat 1944 voor
de geallieerden een bUzondere plaats was
waaraan veel waarde werd gehecht De
veldmaarschalk htrinnerde zich nog'zeer
goed de strijd bil deïjclvedère en de
Waalbrug Montgpmery^n zUn militair
gevolg zullen de nacht aan boord yah bet
Franse sqhlp doorbrengen.
„De atoombom ia waardeloos gemaakt
-■V door een uitvinding van een biologisch
product, waarvan «ttfrele onsen voldoende
ztln om ieder men**Tde wereld te doden,
zo verklaarde dezer dagen Broek Chls-
holm. de Canadese directeur-generaal van
de wereldgezondheidsorganisatie. Chis-
holm voegde er aan toe, dat de atoom
bom bU wijze van .spreken kinderspeel
goed is. vergeleken met de biologische
wapens. Enkele fanatici zouden de mens
heid door biologische oorlogvoering kun
nen vernietigen- ffoch arbeidskrachten,
noch de xware Industrie zouden'op deze
vorm van oorlogvoering enige invloed
hebben, aldus ChUholm ln een toespraak
tot leden van de wereldunie van vredes
organisaties. een niet-offlciel lichaam,
aangesloten bil de V.N., dat op het ogen
blik een conferentie houdt.
Als de mensen zich nog enkele
gedrsgen zoels oó het ogenblik, zal het
mensdom vernietigd worden, zo ging
Chisholm verder.
Een oorlog kan 90 pet van de wereldbe
volking doden, een volgende zal zonder
twijfel absoluut ifdoende zUn. Het la wer
kelijk nodig, dat da volgende generatie
niet ia als wil en onze voorouders ge
weest zijn en dat zU niet dezelfde nonnen
beeft. Want andera zou zU zich op dezelfde
a wllze gedragen al* wij en de mensheid
«vernietigen.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Nieuw-
Weerdingc (toez.) ds A. Postnja- te Kam
perland. Te Rinaumageeat ds A. LooUma
te Opende (Gr Te Hoogeveen (3e pred0
pl.) ds Th. G. Vollcbregt te Ermelo Te
Woudenberg (toez.) d* P. J. F. Lamens
te Elspeet. Te Edam d* C. Rlegstra te
TJalleberd. Te Harderwijk ds A. Meyers
te Utrecht.
Bedankt voor Zaamslag ds J. B. Weener
teChfer3Gere*mKerk Tweetal te Schc-
venlngen ds J. Jongeleen te Buasum en
ds M. Holtrop te Haéjlem-C.
Beroepen te Drogeham ds J. Kampman
te Hoogeveen.
Evang. Luth. Kerk. Aangenomen naar
Tlel ds H. L. G Ouwerkerk. laatstelijk
pred. te Purmerend. thans wonende te
Amsterdam, die bedankte voor Wilder-
vank-Veendam.
Geref. Gemeenten. Tweetal te RIJssen
Each ds D. L. Aangeenbrug te Dordrecht
en de heer J. W- Kersten, cand. te Rot
terdam.
chaussee. zet het Binnenhof voor de Be
bouwen van dc Eerste Kamey. de Raad
State en deTweede Kamer af tot
aan dc cre-wach^-van het korps Mari
niers. welke voor de Ridderzgal staat op
gesteld* v
V<g>r de zHgevel op het trottoir van cte
Wïtte pp de Korte VilvcrbcK worden de
tachementen Marva en V HTC opgesteld.
Behalve- de reeds genoemde muziek
korpsen nemen aan de plechtigheid deel
het muziekkorps van het 1 R I-, opgesteld
voor het voormalig paleis Kneuterdijk en
het muziekkorps van het commgndo
Luchtvaarttroepen. staande m de bocht
Lange Voorhout. -
Op het Blnnennof. achter de afzetting
voor het gebouw der Tweede Kamen zal
ruimte worden vrijgehouden voor de ver
tegenwoordigers "van de verenigingen der
Militaire Willemsorde en voor een gering
antal fTOodigderv
Explosie. -Een ln de buitenwijken van
Rome gelegen "ammunitiefabriek waar
springstoffen werden ondergebracht, af,
komstlg uit ln Italië aangetroffen ammum-
tu voorraden int de oorlog Is. ten gevolge
Vgn een ontploffing bijna geheel vernietigd
Er hebben lich geen peisoOnltJke ongevallen
voorgedaan
«De Amerikaans, marine zal haar vloot
In de Middellandse Zee met vier schepen
uitbreiden. Achttien schepen zullen le hui
dige vijftien vervangen. Later tel nop een
torpedo-Jager worden toegevoegd.
Amerongen is van^otld* bet centrum van
de inlaindse tabaksteelt geweest Ook dit
jaar irf een groot gedeelte van dc bouw
grond met tabak beplant De oogst i* thans
;n Volle gang. Zoals vele amateurs zich
nog wei zullen her.nneren uit de oorlogs
tijd. geschiedt het binnenhalen der blade
ren in dries perioden. Eerst wordt het zo
genaamde zandgoed geoogst. Jong en oud
is op het ogenblik bezig met de tweede
pluk. het aardgoed, dat veelal dienst doei
als omblad. Straks volgt dan de derde
oogst, het beste goed. dit is de zware ta
bak dia meestal wordt ^gebruikt voor
pruimtabak.
Men vraagt zich «L hoe het met de oogst
zal gaan. De oogst Van jiet vorig jaar is
grotendeels» verkocht. Er is een redelijk
lonende prijs voor gemaakt, variërend-van
twee tot zes guldep per kilogram. Over
het algemeen vervyatht de Ameronfcsé te
ler oftk dit jaar\nog wel een behoorlijke
prijs voor zijn product. Er is belangstel
ling voor de cuVtuur. zodat eert goede tabak
aan de markt komt'. Werd vroeger ge
bouwd naar kwantiteit, thans heeft meii
Ingezien, dat kwaiite.t het ubhkswerk lo
nend hcwidt Kefu goed rookbaar product
zal zeker nog^jaf/efgeb ed v oden. Ten
nauwste hangti hiermede samen de prijs
van dc buitenlandse tabak Blijft die tabak
duur. dan vraégt men fle inlandse nog
Men hoopt in Ameroogén. dat de Ne
derlandse roker »het product van |igen
bodem zal waarderen. Een belkngrljke om
standigheid is de wijze, waarou de fabri
kant de binnenlandse grondstof bereidt en
weet te concurreren met de ingevoerde ta
baksproducten.
De iatergeallieerde vriendschapstreln.
die op f7 September naar Nederland komt.
is door de Belgische spoorwegdirectie ter
beschikking gesteld van de vereniging,
waarin vele spoorwegyerzetsorganisaties
uit Europa zijn bijeen8ebracht en die zich
tot taak heeft, gesteld hulp te verlenen aan
de spoorweggezinnen, waarvan de vader
tijdens spoorwegverzetsacties het leven
verloor. Zij rlehtte de trein ln. met het
doel daarmede gelden tn te zamelen voor
deze hulpverlening
Dé trein startte zijn loop door West-
Europa. in Luxemburg, verbleef geruime
tijd ln Frankrijk en België en zal thans
met ingang van de vijfde herdenkingsdag
de spoorwegstaking op 17 September
.enkele maanden op 10 verschillende
stations in Nederland spoormannen en
-vrouwen en buitenstaanders de gelegen
heid geve» kennis te nemen van de sym
bolische uitbeelding van het verzetswerk
in spoorwegkringen gedurende de afge
lopen oorlog.
De vriendschapstreln beslaat uit vier
rijtuigen, nl drie tentoonstellingsrijtul-
gen en een als bioscoop, ingericht rijtuig.
In het eerste tentoonstellingsrijtutg zijn
voorwerpen neergelegd, die bij het verzet
een grote rol hebben gespeeld. In het
tweede tijtuig wordt met een aantal schil
derijen van de Belgische schilder Jo Con-
:dy de lijdensweg van een door de
De Nederlandse schilderes Cock van
Gent. die uit New York had laten weten
dat zU de ..uitdaging" van Charles Eyck
om een bctey schilderij van de Inhuldi
ging van Koningin Juliana te maken dan
hij deed. aannam, heeft er. vóór zij naar
de Bahama-ellandcn'vertrekt, over ge
klaagd. dat Charles Byck niets van zich
heeft laten horfcn. Ze zei, bij geruchte te
hebben vernomen, dat Charles Eyck bak
zeil heeft gehaald Inderdaad moet hij neb
ben beweerd, dat hij niet zozeer collega'a
had uitgedaagd, maar ajleen critici Er is
Intussen al een foto in omloop van een
vrijwel voltooid schildert! van een ander,
die 'evenals Cock van Gent de uitdaging
i, en naar die foto te oordelen
Charjes Byck
de verllezer*wel eens kun-
nerr-zUn. want wat hém niet gelukt was.
rtl. de altredende Koningin en de prin
sesjes ln één beeld met 8e eedsaflegging
van Koningin Juliana fe verenigen, loste
deze wél op Intussen verzamelt Cock van
Gent foto's van de inhuldiging, want ze
hoopt nog altijd op antwoord vhn Charles
Eyck Blijft dat uit en kan zij niet meer
binnen d* gestelde tijd gereed'kómen. dan
dankt zij aan de affaire toch de modige
reclame, waar ze niet afkebig van is. want
•zij Is het, die inl Februari j.l. In een ad
vertentie In een aantal Amerikaanse bla
den haar linkeroor- t» koop aanbood, in
de hoop. dat men in de Ver. Staten zo
naief zou zijn om uitliit gebaar'af te Jet-
den. dat zij wel de vrouwelijke Vincent
van Gogh van deze eeuw zou ztJn
Cock van Gent heeft méêgedeeld. dat er
geen ernstige candidal*! voor de aankoop
van haar linkeroor is opgeddken. „Alleen
halve garen hebben er op geboden", deel
de zij aan een vertegenwoordiger van
Aneta mee. ..maar daarop ga Ik niet ln,
want lk beschouw de verkoop van een oor
als een ernstige aangelegenheid".
Cock van Gent ls klaarblijkelijk gul met
aanbiedingen, maarze doet niets.
Charles Eyck heeft ten stelligste ont
kend, dat hij de schilderes Cock van Gent
in New York. die zUn uitdaging aan
nam. geen antwoord zou hebben gegeven.
Jlij heeft haar verwezen naar de critici,
die volgens hem de regeling van de
artistieke wedkamp in handen dienen te
nemen. Ook twintig andere schilders, die
op zijn open brief gereageerd hebben,
hééft hij dat advies gegeven.
Cock van Gent heeft, naar Charle»
Eyck meedeelde, in haar brief verzocht,
haar een voorschot van ƒ1000 te geven
om een atelier in Arnhem of Den Haag
in te richten. Eyck,heeft geantwoo.rd, dat
Cock van Gent haar schilderij maar in
Amerika moet zien -te «voltooien.
■Drie weken geleden schreef de echt
genoot van Cock van Gent aan Charles
Eyck, dat Cock het te druk had om zjch
verder met de zaak bezig te houden.
Duitsers gegrepen ondergrondse werker ia
beeld gebracht.
Iri het derde rijtuig zullen film* worden
vertoond, die het verzet of de wederop
bouw tot onderwerp hebben, o.a. de Bel
gische verzètsfiJm Breendonk.
Het vierde tentoonstellingsrljtuig Is een
Nederlands rijtuig, voor de helft inge
richt door de Nederl Spoorwegen en voor
de helft door de Stichting 1940-1945, welke
laatste een complete, in de oorlog ge
bruikte vervalsing8gentrale exposeert, het
door de Spoorwegen ingerichte gedeelte
plaatst de toeschouwer in de sfeer van het
naoorlogse Nederland. Tientallen-'foto a
brengen de periode óan wederopbouw en
herstel van de vernielingen in beeld.
De vriendschapstreln begint zijn tournee
te ytrecht. waar hij op de 17e September
dea morgens om 11.00 uur officieel wordt
overgedragen. In aanwezigheid van de
minister vart verkeer en waterstaat, mr
D. G W Spitzen, een aantal autoriteiten
o a van de Nederlandse en Belgische
spoorwegen De ere-presldente van het
Dames-pakkettencomite van de interna
tionale spoorwegverzetsbewegiqg. mevr.
Delory. echtgenote van de directeur-gene
raal van de Nationale Maatschappij der
Belgische Spoorwegen, bijgestaan door de
echtgenoten van de directie- en oud-di
rectieleden der Nederl Spoorwegen, zal
bij die gelegenheid 167 ingezamelde pak
ketten. waarvan de inhoud voornamelijk
zal bestaan uèt textlelgoedóren. uitreiken
aan een even groot aantal wezen en half-
wezen van 5 tot 14 jaar van de Nederland
se slachtoffers onder het spoorweg
personeel.
De vriendschapstreln zal 8. 7 en 8 Octo
ber aan Rotterdam-Maas zijn te bezich
tigen. De opbrengst van de toegangsprijs
komt ten goede aan de Sttchtlng 1940—'45,
omdat in tegenstelling tot het buitenland,
de nabestaanden van spoortvegvferzets-
slachtdffdrs In Nederland geen bijzondere
steuh nodig hebben, daar de weduwen en
wezen door de directie der Spoorwegen
zelve worden verzorgd.
Pik. pik pik pik ln een razend tcinpo
gaat deze heer met het merkwaardige
instrumentje, uxior doorheen een wollen
draad is gestoken over Het stramien en
bij elke pik wordt' een borduursteek
gemaakt Pik. pik, pik, pik'. ../De steken
rijen zich aaneen en bedekken het stya-
mien met een kleurige laag. met een laag
in verschillende kleuren, omdat telken*
als dit nodig is een andere draad irr het
borduurapparaat - uiordt gestoken. Zo
ontstaat een kleed in'schone motieven.
In minder dan gee* tijd ontstaat Het...
De ijverigste vrouw, die met een gewone
b"brduu'rriaa!d is gewapend, kan er niet
teOenop. Het apparaat is in Engeland ge.
demonstrperd voor ieder., die in het bezit
is van een televisie-toestel en ieder, die
kans zag zich te laten uitnodigen door
een bezitter uah een televisie ontvang
toestel Want deze borduurder, de heer
F Hurley, mocht zijn kunst vertonen
tijdens de uitzending van een televisie
programma van de Investors' Club.
Misschien Heboen sommige dames met
een zekere ijverzucht gekeken hoe vlug
zo n kleedje kan worden gemaakt, zo'n
kleedje, waarop ze zelf maandeqlan&Jn
haar vrije tijd zitten te zwoegen. 4na<rr^\
„echt handwérkzullen ze het zeker niet
hebben gdvotHen.
Ook in Zuld-rtfrika heerst grote en aan
houdende ^droogte, welke vooral in Noord
en West tTanganjlka noodlottig dreigt te
worden, pen waterreservoir. 6 km ten
Noorden wan Tabora. de hoofdstad van
TanganjpcB, dat ln normale tijden onge
veer 125.000.000 L water bevat en waar
aan men dagelijks 18 millioen liter
placht" te onttrekken ten behgevc van dó
watervoorziening van Tabora dat dage
lijks in totaal 45.400.000 1. weter verbruikt,
ig herschapen ln een dorre weldevlakt#
wear uitgetncfle'd vee tracht enkele
grassprietjes te bemachtigen Dagelijks
brengen treinen tienduizenden liter* wa
ter uit het met malaria besmette gebied
van Malagarasi naar het westen bene
vens 6.000 ton voedsel. In ele districten
zijn de waterputten droog De veldpro^,
ducten staan vergeeld op het land en hét
vee verdorst en verhongert. De overheid
heeft getracht de inboorlingen er toe te
bewegen hun vee te slachten of te ver
koper* alvorens het van honger en dorst
sterft, maar de zwarte bevolking voelt
daar weinig voor. Voor de Afrikaanse
inboorlingen betekent vee het uiterlijk
teken van welvaart en ais hij overgaat
tot verkoop van een buffel doet hij dit
slechts om de nodige levensmiddelen te
kunnen kopen of belasting te betalen In
de omgeving van Tabora. waar de bewo
ners een rantsoen water van nauwelijks
tien liter per dag ontvangen, beginnen
honderdduizenden inboorlingen te lijden
van honger en dorst en met wanhoop ln
het hart zien za hoe het vee ziek wordt
van honger en dorst en hoe er reeds tgl
van exemplaren zijn omgekomen. In het
Noordwesten vanhet land heeft de zon
de gehele oogst en alles wat er groeide
verschroeid, In die mate. d8t de mense
lijke arbeidskracht er door vermindert
Aangaande de Interimrïgollng voor Su
riname zegt de regering in haar memorie
van antwoord inzake het betreffende wets
ontwerp van de Eerste Kamer onder meer.
dat de loop van zaken de Eerste Kamer
voor een moeilijke bSBliasing heeft ge
plaatst. Uit het voorlopig verslag mag
worden afgeleid, dat een niet onbelangrijk
deel der Kamer geneigd schijnt, het wets
ontwerp niet in zijn tegenwoordige redac
tie te aanvaarden. Nu de voorgestelde re
geling door de loop der gsfifürteoNsen. ln
atede van de verhoogde wolerzijdse be
vrediging voor een der partijen, een steen
des aanstoots blijkt te zijn geworden, acht.
ook de regering met de handhaving van
hét ontwerp geen enkql belang gediend
Dit heeft het kabinet tot de conclusie ge
leld. aan H M. de Koningin machtiging te
vragen, het ontwerp ln te trekken.
uitgestoten. De Hongaarse arbeiders
partij (Communistisch) beett Pal-Justus vorg.
Zoltan Horvath en generaal Qyorgy Pallfy
als „spionnen voor buitenlandse Imperialis
tische mogendheden" geroyeerd.
(Vaq onze speciale verslaggever).
Meer dan acht mlllioen-guldcn heeft het Nederlandse volk na de bevrijding opgebracht
voor het werk van de Stichting Nederland heflit Indlë en die acht millioen zUn voor
een belangrijk deel beiteed om de gerepatrieerden uitIndonesië de grote «vergang hoogste enkele weken Is. Gewoonlijk
ln levenswijze te vergemakkelijken en hun althans iet. te vergoeden 4an wht z|j al die J,"lnn,rH. K.rZ JL.V
Jaren In de verschrikkelijke kampen van de Japanners hebben moeten doorgtaan. Doch
het Nederlandse volk heeft er als de don*teur-met-6e-dulzend-gezichten recht op te
wefen wat er nu eigenlijk precies met de centjes uit de collectebussen
werd Hef Nederlandse volk móet er zelfs Iets \an weten, want deze gerepatrieerdén zQn
vah ona eigen land. van ortze eigen nationaliteit, en als mena, als landgenoot hebben zU
recht op onze belangstelling.
en met het gevolg, dat de diamant-pro-»
ductie in de beroemde Williamson-mljn er
door wordt bedreigd. Er zijn reeds putten
gemaakt om ln de allereerste behoefte,
aan water te kunnen voorzien. De droog
te bedreigt ook de 'nieuwe aardnoten-
cultuur bij Urambo. 90 km ten Westen
■van Tabora. Ook hier vkljn waterputten
gegraven en ook kanalen, om water aan
te voeren uit rivieren, die 45 km «eft
noorden en westen van deze atreek
stromen.
In 3ui(j-Afrlka kan men niet. zoals tn
onze streken, zich troosten met de ge
dachte, dat de droogte een kwestie van
HeC leven van kleine mensjes ln een
miniatuur wereldje is het daaeHJks pro
bleem van Walt DUnev'e arbeid. Maar
zijn hobby ie hef ook. In Frankrijk heeft
hi) een collectie kopjes, vazen, jtoeltjes
kastjes, enz. gekodht, idie het hart van
ieder klein meisje sneller doet kloppen.
Disney verzamelt deze voorwerpen voor
zijn zelfgemaakt dorpje in Amerika,
waar de 1 nwonertjes zelfs kunnen praten.
Mijtchien maak ik er nog wel eens gen
jfllm van. vertelde Disney. Dan bestaat de
mogel{jkheid, dat ik iets van het geld
terugkrijg, dat ik in mijn verzameling
heb gestoken.
Werkelijk h#t 1* noj^nlet zo best bij jile ge-
repatrieerden. Sommigen hebben het goed
getroffens uitstekend zelfs, maar anderen
wankelen nog op het anfajle richeltje, dat
de drempel i* van de afdeling krepéer-ge»-
vallen. Wij hebben ons daar. dank zij de
geer welwillende en objectieve medewer
king van de Stichting, th Friesland van
kunnen overtuigen. De keuze van deza
provincie wm niet toevallig. In dit gebied
f werden namelijk ruim 7000'gercpatrleqrden
1 et grootste aantal van alle provincies, ge
huisvest. voor het grootste deel Indo-
Europeanen. en hiervan behoefde 6lechts
in 23 gevallen tot vordering te worden
overgegaan. Dat zijn dan die stugge Frie
zen. die zich zo af zouden zonderen van
leder, die een andere taal 6preekt en uit
een andere strefek komt dan zij.
Wij bezochten een Inpo-vrouwtje. dat
met 9 kinderen bij een-oude dame inwoont.
Toer* de ftrotc wagen voor de déur kwam
barstte de oude dame tn snikken uit en
huilend kwam zij de bezoekers bezweren
van hun v'óomemen at te'zien Zij meende
namelijk.' dat het gézin naar een andër
huis overgebracht zou worden- en ik
kan ze niet m.ssen. ik kan ze niet missen
hererf'. Men stelde haar gauw gerust, die
Friese dame de vrouw, die ook tot dat
..stugge" en „gesloten" volk behoort WIJ
hebben in onze woonplaat* wel eens iets
anders gehoord, als er over Inwoning werd
gesproken
Het besef voor gastvrijheid eiv oprechte
menselijkheid zit bij de Friezen diep ge
worteld: bij de gewone man. die deelt wat
hij (aan woonruimte) heeft, maar ook bij
de goed-geeitueerden. die anders nog wel
eens huiverig staan tegeoover het gedeel
telijk atotaan van een woning en door een
ondiep» greep In de diepe geldtas zich van
hun taak ontheven achten. Zo is niet de
boer van Delnehlem. die kagners afstond,
geen huur verlangde en bovendien de
studie van één van de kipderen van het
inwonende gezin bekostlgdo. Die stugge
Friezen weet u wel? "ft.
A-socialen
BU een dergelijk groot "ebaar tegen
over een medemens wordt het 1 ff^ gedoe
van de ..menslievendcn". die in andere
provincies onder het mom van medelUdeh
de veren van de lnwonlng-kfp eens flink
plukken, des te verachtelijker. Deze sujet
ten profiteren van de wanhopige positie
vin de woningloze gerepatrieerde en la
ten deze een formulier invullen, dat recht
moet geven op een in de toekomst te
bouwen woning, maar dat slecht* één ver
plichting inhoudt: de verplichting van dc
beginnen de herfst-regens daar «ertt in
November.
Binnenland
Doodvonnis bekrachtigd. Enige maan
den geleden werd de bekende verzetsleider
op Zuld-Oelebea. Walter MonglekB door de
temporaire krijgsraad ter ddo<l veroordeeld.
Od het gratieverzoek. Ingediend door zijn.
vader, is thans afwijzend beschikt, waar
mede het vonnis onherroepelijk is gewor
den.
Nieuwe frankeerzegel f cent. Aange
zien de voorraad postzegels ln het huidige
gerepatrieerden om te betalen, om steeds i type van 8 cent fa de "postkantoren bijna
maar weer een flink deel van de spaaf* |S ultgepflt.
duitjes in de zakken van enkele geweten
lozen over te hevelen. Om je te hélpen,
zeiden we in de oorlog..».
Nu gebiedt de waarheid ons en aan toe
te vöegen, Uat ook lang niet iedere gerq-
patrieerde zo braaf en eerlUk en plezie-
zulftn vermoedelijk nog ln de
maand Septembef. frankeerzegels van I
eënt (lichtbuyfw) met de beeltenis van H.M,
Koningin Juliana verkrijgbaar zijn.
Drukwerken naar BerlUn. Met Ingang
van 13 September *a.s. kunnen gedrukte
stukken en gemengde zendingen neer de
Amerikaanse. Brltae en Franse sector van
van de Jap een witte band met rode
cirkel om de arm droeg en tjie dc in die
tijd geleerde methótten blijkbaar niet ver
geten kan. Hij is weerspannig, vloekt en
scheldt, slaat zijn Atjehse vrouw en kin
deren. en heeft aan de muur. als een
wrede hoon, de spreuk opgehangen: Geef
vuile taal DIT onthaal; Verdwijn, zwijn I
Zulke figuren, die inderdaad tot d<*
pelozq gevallen gerekend moeten wc
vinden, een plaats in een van de kan
voor a^ociajen. waar zij zich betrekke
lijk nog het' rustigste houden en opder
voortdurende contróle staan BU de kin
deren* van deze mensen bereikt de Stich
ting trouwens goede resultgjen op paeda-
gogisch gebied.
Ook onder deze mensen zUn er maar
weinig, "dje naar Indonesië terpg willen.
Van de 125.000 gerepatrieerden ult.'Indië
hebben zich m heel Nederland slechts
1700 personen gemeld op een circulaire,
waarin liefhebbers voor de terugreis naar
de Archipel werden gevraagd. Aan de
ene kant een mooi succes voor de Stich
ting. maar aan de andere kant een érnstig
probleem, want de oudere Indo Europea
nen. blijken volslagen ongeschikt voor
nuttige arbeid te zijn. omdat zU onmogelijk
het werktempo kunnen bUhouden. Een
probleem, dat werkelijk niet htft enige
van de Stichting is. tefneer daar men nog
vele ambtenaren terugverwacht, die ook
jéeholpen móeten worden, net geld dat
«aarvoor nodig is, zal het Nederlandse
volk moeten offeren en de Stichting zal
alles doen om die offerzin te bevorderen.
„Nederland helpt Indië" zal nog wel eens
wat van zich laten horen.
rlg in de omgang is. WU maakten ookJcer^ Berlijn worden verzonden Verzending nsar
nis met het gezin van êen man. een reol- I <je Russische sector van Berlijn en naar de
lander die in de oorlóg als handlanger I Russische bezettingszone var* Dultaland
u 1 1 blijft voorthands niet mogelijk
Benoemd tot ridder In de Orde van de
Nederlandse Leeuw Be heer H. C. baron
Van Tuyll van Sereoskerken. voorzitter van
de Raad van Commissarissen van de BllUtoa
Maatschappij N.V.. lid v*n de Raad van
Beheer van de NV. Gemeenschappeljlke
Mljnbouwmaatsbhappij BillHon.
leid veroordel
Buitenland
Todom. Een bijzondere rasd van beroep
kiünchen heeft verklaard, dat Hitlers
voormalige adjudant wt'.helm BrUckner niet
intelligent genoeg is om als „grote oorlogs
misdadiger" te warden aangemerkt Brück-
ner. die #4 jaar Is. werd daarom als „narl-
schuldige" gekwalificeerd met verbeurdver-
klaring van de helft van^Un bezittingen. HU
d ln September IMS tpt 3' i Jter dwang-
eld veroordeéld.
Langzaam aan. Da goederensjouwers
aan het station Waarlngton in Lancashire
(Engeland) zijn begonnen langzamer te wer
ken In protest tegen de afwUztng door de
verzoenlngsraad van de looneisen der Britse
spoorwegmannen. De sjouwers zullen Zich
strikt houden aan de termen van hun ar
beidscontract en geen overwerk of andere
diensten, waartoe zU niet verplicht rijn.
verrichten
-- vliegtuigongeluk. Een aan de manoeu
vres van het Amerikaanse leger ln Duits
land deelnemend Thunderbolt-Jachtvllertulg
ls neergestort op een boerderU ln de nabU-
held van München. De bestuurder kwam om
het leven.
China en de V.S. Het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse raken heefWrmede-
gedeeld. dat het aantal dlplomat1elce.4n con
sulaire vertegenwoordigers der V g ln het
door de communisten bezette gedeelte van
China sterk zal worden verminderd, in ver
band met de houding, die de Chinese com
munistische autoriteiten tegenover bulten-
I landte diplomatieke vertegenwoordigers heb
ben aangenomen.
