E rt Spoorwegen maakten in 1918 een winst van f3703,62 Overdag domineedes nachts fabrieksarbeider Frankrijk kondigt opheffing van invoerbeperkingen aan Waar Willem de Veroveraar overwon In Batavia's verkeer krioelen vreemde vehikels De naam van Waddinxveen gaat door het land Geen concurrent van de binnensch eepvaart Vijihonderd graven van de 7 Dccember-Divisic Mosselkwekers oVer de export naar België :~x y*** Het Westland toont zijn producten Motorongeluk eist twee doden En de BrUse vloot werd geboren Begin van een vrijere inter-Europese handel Televisie-nieuws CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR iM: Loven en bieden om een taxi AT <T) AAR. ANNEER. Couda heeft er 'n goede feestzaal bij naar CORONA Goudse Spetters Veertig jaar bij Goudse Melkinrichting Helft van autobussen in Nederland draagt het Verheul-teken Elke week gaan er drie de deur uit Goudse cactussen van één centimeter EERSTE BLAD - PAGINA 2. „Jil )u.let ysch|!nen Jaarverslag l.nJ.JS ve"'*t de directie der Neder- ™^e„ Spoorwegeil ook nu de aandacht SïJlS .<™l>°veischü tussen het a- we8verkeer. waarvan de -i! die van voor de oorlog eteeds meer overtreft, en de reconstructie van het spoorwegbedrijf, dat nog bij lange na ÏÏ2JÏ" v°°roorlogse capaciteit heeft her- D" verschhnsel doet naar haar 25. ""8t'ge vraagstukken rijzen om- i„S n 'ee'rvh'stig evenwicht tussen de XESSTf?"a 14 "ederland en maant haar tot behoedzaamheid bij haar inves- teringen. Zit acht het gewenk dat ie ïe- kSSLX? u" gfbled 2° spoedig mogelijk wof. n r,"nKl zc>dat elke vervoerstak weet. waar deze aan toe is. v.^H!'7"e( Wi.i6t het tot haar gerichte w de benarde toestand, waarin de binnenscheepvaart verkeert, een ge* nn!^rf0UhjZUn Van de van Spoorwegen ondervonden concurrentie. Hoewel, ver geleken met 1938. de omvang van het hr«fcfriTfr mi94? op zichzelf groter was. blijkt het aandeel van dit laatste in het gehele vervoer iets te zijn gedaald. Daar- m,°es,t de binnenvaart een be langrijk deel afstaan aan de vrachtauto minder grond voor het bovenstaande verwut bestaat volgens de Spoorwegen J nl IS.en 1948 met het v'orige jaar ver- iq7ó de totale vervoersomvang in 1948 24'groter was dan in 1947, steeg het spoorwegvervoer slechts met 12 /«.'die van het watervervoer daarentegen met 18'/. en die van het in- terlocale wegvervoer met niet minder dan 35' De totale omvang van het reizigersver- voer bleef practisch constant (6.84 mil. 1 ard reizigerskilometers tegen 6,78 mil liard in 1947). terwijl de inkomsten uit vervoer daalden met f 8.4 millioen f 188.9 millioen Dit uiteenlopen van c... vang en opbrengst, waardoor de opbrengst per reizigerskilometer iets daalde, was gedeeltelijk een gevolg van de op 1 Janu ari 1948 op aandrang der Regering inge voerde tariefverlaging voor abonnemen ten. die een rechtstreekse inkomstender ving van f 3 millioen betekende. Tevens daalde het aandeel in de totale vervoers- omvang van de gewone plaatsbewijzen met 8.5/#. dat van de verschillende soorten abonnementskaarten steeg met 30' Hier door daalden de ontvangsten met nog eens rond f 4.5 millioen. Ook het aandeel in de tweede klasse liep terug, waardoor rond f 750.000 minder'werd ontvangen. De ontvangsten uit het goederenvervoer werden gunstig beïnvloed door de ver grote nationale productie De totale In- ïeT 'V," htf,g»»derenvervoer bedroe. 1947). millioen (f 76,3 millioen in f 201 »S'S,ug de.r e*PWtatiekostcn van vooraf l"",oen 101 213-° n""1»™ was DrtSi Z J" Vaï do hogere materlaal- pokuê T verbe<erlng van de sociale positie van het personeel. De totale per- ?0??fiTU,!ren s,ege" hierdoor Limf «iu8" tot 120-4 millioen en Var, h!" V Van de exPloitatiekosten. ;fal 'ontvangsten bleef na aftrek der 3l oe bi>'Ï Sen Cen bedrag van f 76 0 millioen beschikbaar, waarvan f 65.0 mil- ÏS «T/n rfangnWend V00r af6chrUvin- ffiV millioen voor interest. Per ^""eert een winst van f 3.703.62 ninó i 1'407 009^6>- welke op nieuwe reke ning is.overgeboekt. Met de plechtige herbegrafenis giste ren van 12 gevallenen van de 7 De- cember-Divlsie. was de overbrenging van alle gevallenen dezer divisie naar het ereveld op Menteng Poelo te Batavia vol tooid. In vier vakken liggen thans onge veer 500 graven bijeen als een indrukwek kend bewijs van de offers, gebracht in een diensttijd van bijna drie jaar in In donesië. De plechtigheid van heden be tekende tevens een afscheid en een laat ste bezoek aan de doden der divisie, waar van de repatriëring dezer dagen is aan gevangen. Tijdens de plechtigheid voerden het woord de commandant der 7 December- Divisie. generaal majoor Engles, de gou verneur van Batavia. Hilman Djajadinin- grat en de legercommandant. It-generaal D. C. Buurman van Vreeden. Bij de plech tige herbegrafenis werd o.a door de lui tenant-kolonel Holle een krans gelegd na mens de vroegere commandant der divi sie, generaal majoor Dürst Britt. Met een emigrantenschip naar Canada (IX) De beschieting van een bruiloftspartij Naar aanleiding van de schriftelijke vragen van het lid der Tweede Kamer, de heer Goedhart, over de beschieting een bruiloftepartij te Goenoeng Simpln, tn het regentschap Tjilatjap. verneemt Aneta van bevoegde zijde. dat. nadat de eerste rapporten over dit incident waren binnengekomen, er onmiddellijk een ern stig onderzoek i6 ingesteld. Dit onderzoek is thans in zijn eindsta dium gekomen, doch voor de definitieve afsluiting ervan kunnen geen nadere of ficiële mededelingen worden verwacht. Na vier jaar eraan gewerkt te hebben kijkt John Nowlan uit Dagenham Essex met gerechtvaardigde trots naar zijn reuzen-klok, die niet alleen secon den, minuten en uren aanwijst, maar ook dag, piaandjaar, seizoen, zonsopgang en -ondergangmaansopgang en -ondergang, ttanden van de maan. datum Pan de volgende zonsverduistering, getijdentafel pan alle Britse kuststeden, de tijd in werelddelen, belangrijke astronomische data en aanduiding van alle zichtbare sterren. Het vraagstuk van de mosselexport naar België houdt in mosselkwekers- kringen nog steeds de gemoederen bezig. In een vergadering te Bruinisse kwam men tot de conclusie, dat de directeur van het aan- en verkoopkantoor voor mosse len te Bergen op Zoom zijn in 1947 ge dane belofte om de mosselexport naar België vrij te geven voor iedere handelaar, wanneer België eveneens de voorrechten aan enkele in Vermosin georganiseerde importeurs gedaan, prijs gaf. niet heeft gehouden. België vefrleent importvergun ningen aan iedere Belgische handelaar, maar zij kunnen geen mosselen betrekken, door tegenwerking van dit kantoor. Het optreden van het aan- en verkoopkan toor. zo werd verder gezegd, werkt dik wijls remmend op de afzet van mosselen, omdat pautijen mosselen worden afge keurd, die de kweker graag zou verko pen en die de handelaar graag zou aan vaarden. De winst van de Vermosin in België is te hoqg. Het contract tussen Cevemos en Vermosin dient te worden verbroken. Bij het tot standkomen van Techtstreeks contact tussen de Neder landse exporteur en de Belgische impor teur zullen klachten over de slechte ver zorging van mosselen verdwijnen. De Deense mosselen zullen niet meer op de Belgische markt kunnen concurreren, zo dra de prijsverlaging tot stand komt. De meeste Nederlanders zullen het. zacht gezegd „vreemd" vinden, wanneer een predikant de nachtelijke uren gebruikt om in een tomatenfabriek te gaan werken. Dit komt, doordat ze de toestand en gewoonten in Canada niet kepnen! Het „witte boordje" is er n.l. niet meer in aanzien dan de boezeroen, m.a.w. er is geen standsverschil tussen de hoofd- en hand arbeider. Als men in Canada zijn brood maar op eerlijke wijze verdient, vraagt niemand er naar hoe of waar men de dollars verkrijgt: op een farm, in een fabriek of op kantoor. ïn Canada wordt bij kennis makingen ook niet onmiddellijk gevraagd naar het beroep, dat men heeft of dat vader of grootvader hebben gehad. Dit is een van de eerste dingen, welke ik hier heb waargenomen en dit gebeurde in Toronto, waar ik, kort na mijn aankomst in Canada, bij een collega logeerde. De dochter des huizes had juist de z.g. „high school", zoals de middelbare school hier wordt ge noemd, doorlopen en was voornemens bij het begin van de nieuwe cursus in Michigan te gaan studeren. Welnu, deze negentienjarige studente hield voor dertig dollarcenten per uur het grasveldje van buurmans tuin netjes. En bij mijn gastheer in Chatham werd des avonds, juist tijdens de avondmaaltijd, de krant bezorgd dooreen zoon van de burgemeester, een vijftienjarige jongen, die voor elke krant, die hij had bezorgd, een cent kreeg. Deze burgemeesterszoon had een krantenloop van ongeveer vierhonderd abonné's, zodat hij aan het eind van de week twee en een halve dollar ontving, waarvoor hij dagelijks een uurtje had gewerkt. Ds VAN DER MOST tredikant tot van predikant tot fabrieksarbeider. De eerste dagen begonner avonds om half tien, latei- wij Bloemen- en fruittentoon- stelling te Honselersdijk Bond Westland. die 25 April j.l zestig jaar bestond en de Coöperatieve Centrale Westlandse Snijbloemenveiling, die kort geleden haar zilveren jubileum vierde houden van 20—24 September te Honseler- dijk een groots opgezette Westlandse bloe men- en fruittcntoonstelling. In de mo derne hallen'van de veilinggebouwen der W die een 0PPervlakte beslaan van 3800 m2 zullen vier dagen de Westlandse producten: groente, fruit en bloemen wor den geëxposeerd. Deze tentoonstelling ves tigt niet alleen de aandacht op de bete kenis van het Westland de fruittuin van Europa voor Nederland, maar ook op de plaats, die de beide jubilerende orga nisaties in het Westland innemen De belangrijkheid wordt door cijfers duidelijk aangetoond. Bond Westland omvat de twaalf Westlandse veilingen, waarop alle Westlandse tuinbouwproducten worden aangevoerd. In 1948 bedroeg de totale omzet van deze veilingen ƒ56 799.507.04 en in dat jaar werd voor een bedrag van ongeveer 24 millioen geëxporteerd. Op de C.C.W.S waarvan meer dan 1200 bfd OP l<we- 'drag Dnderdagavond omstreeks zed uur heeft op de rijksweg Gouda-Den Haag. ter hoogte van het viaduct te Nootdorp, een verkeersongeval aan twee personen het leven gekost. Waarschijnlijk door gladheid van de weg slipte een motor welke door twee P TT.-ambtenaren werd' bereden. De bestuurder verloor de macht over het stuur, waarop de motor tegen de weg sloeg. Een der ambtenaren was op slag dood. De ander overleed na aankomst in het Ziekenhuis St Antoniushoeve te Voorburg. De slachtoffers zijn W. Smid en Hoogeveen, beiden uit Den Haag De paardenmarkt te Wagenlngen stond Woensdag driehonderd jaar kers lid zijn. werd in 1948 voor een van bijna vier millioen geveild. Dinsdagmorgen zal de commissaris van de keuringen in Zuid-Holland de tentoon stelling. die dagelijks van 10.00—23.00 uur voor het publiek te bezichtigen is. ope- nen. tijdens de vier tentoonstellingsdagen is er voor belangstellenden gelegenheid gratis een bezoek te brengen aan de Proeftuin van het Zuid-Hollands Glas- dislrict te Naaldwijk en aan de grootste druivenkwekenj in het Westland „Nieuw- Honsel te Honselerdijk. Voorts is er iedere middag gelegenheid druiven te eten in de groenteveiling te Honselerdijk. Nummer 516 Toen er dan ook half Augustus per advertentie driehonderd mannen en driehonderd vrouwen werden gevraagd om korter of langer tijd in een der grootste Canadese conservenfabrieken te werken, had ik allang de valse schaamte, waardoor Nederlanders nog wel eens worden gekweld, afgelegd en vond ik het helemaal niet dwaas te trachten tot de driehonderd uitverkoren mannen te gaan behoren, teneinde enige kostbare Canadese dollars te verdienen. Ik werd aangenomen en werd dus fabrieksarbei der. U begrijpt: de eerste avond stond ik wel wat onwennig tussen al die Cana dese mannen en vrouwen, te midden van wie ik niet meer „de Gominee" was. maar eenvoudig fabrieksarbeider no. 516. We kregen n.l. allemaal eén soort van muts. een „cap", op het hoofd, welke voorzien was van een nummer en op mijn cap prijkte no. 516. In een lange rij togen wij die eerste avond naar de num- merklok, waar ons werd gewezen, hoe wij op onze kaart moesten laten aan tekenen hoe laat wij precies present werd dit half negen. De laatste vroeg de baas zelfs of ik de volgende avond om zeven uur aanwezig wilde zijn en daar de arbeidsnacht duurde tot de volgende ochtend 7 uur. maakten wij dus werktijden van resp. 91',. 10'/» en 12 uur. Al die honderden mannen en vrouwen kregen die eerste avond al gauw een „job" toegewezen, maar mij en twee anderen liet men wel een uur staan. De baas had. met zijn grote mensenkennis, al heel spoedig dóór. dat onze handen niet helemaal goed stonden voor het werk. dat hier te doen viel en hij had gelijk Mijn twee lotgenoten bleken resp. journalist en medicus te zijn. 800.000 Pond tomaten Eindelijk zette de baas ons aan het werk in een ijskelder waar een tempera tuur van vele graden onder nul heerste. En dat in een tijd, waarin een hittegolf ons buiten dag en nacht in haar greep had! Alle drie waren we bang een longontsteking op te lopen Voor mij duurde dit „usbad" niet langer dan een uur; toen kwam de baas mij halen en gaf. mij werk. dat hij me een week lang. ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1949 de gehele tijd van mijn verblijf in a. fabriek, heeft gelaten. Ik had niet! anders te doen danmandjes, gevul? met tomaten, op een lopende band t. zetten, mandjes van 50 pond. Tweedui zend per nacht! Elke nacht gingen er 100.000 pond tomaten door mijn handen en na acht dagen werken had ik 8000ta pond tomaten oftewel 400 ton door »hn handen laten gaan. Maar na die wht dagen had ik ook een cheque van 64 dol lar en veertig cent op zak, in Nederland geld ƒ172,48. «enands Velen bleven heel wat langer aan het werk dan acht dagen. Sommige mannen en vrouwen namen zich voor het eeh.u seizoen te blijven tot eind September 2 die gaan dus straks met heel wat groten» bedragen strijken. De student kan m* het verdiende geld van de winter ri|„ studie voortzetten, menigeen zal er een tweedehands .car" van kopen en mentm vrouw zal met het geld, dat zij Ju heeft verdiend, zich een bontmantel kunnen aanschaffen. Of er wordt voor het gezin een refrlgeator gekocht, een koelkast, die met gas of electriciteit wordt gekoeld. Zo'n koelkast is in een warm land als Canada in de zomer k werkelijk geen luxe. Canadese „adel" De Canadees brengt zijn geld niet naar de Spaarbank, zoals onze Nederlandse emigranten dat doen. Voor onze emigran. ten is dii goed betaalde seizoenwerk een middel om wat spaargeld bij elkaar te krijgen om straks de eerste eigen acres lanc te kunnen kopen. De vrouw doet mee als haar gezin dit toelaat. Ook de grotere kinderen brengen in de lange zomervacantie van meer dan twee maan. den heel wat dollars in. Om nog even terug te komen op mijn tijd als fabrieksarbeider: In die week ging des ochtends om 7 uur mijn cao met no 516 af. Dan ging ik tot twaalf uur onder zeil en dan was ik weer do minee. In een oude Ford bezocht ik dei middags de Nederlandse emigranten, die soms '-wintig of dertig mijl ver \i En Zondags stond ik op s Canada! Het joni kent d bezichtigd, vroeg ik nu ook het of Lords", zoals in Engeland de Camer wordt genoemd, te mogen Dit is 1 geen aristocratie als van Europa. Bij mijn bezoek aan de hoofdstad Ottawa liet een Canadees mii het „House of Parliament" zien. Toen ik het „House of Commons", dat in Enge land gelijk staat met onze Tweede Ka mer, had 1 „House i Eerste Kamer wordt genoemd, te mogen zien. De Canadees keek mij aan en zeide: „U bent hier niet in Engeland! Wij hebben hier geen „House of Lords", wij hebben n.l. geen Lords, geeh adel!" En tóch heeft Canada zijn adel. Naar het bekende Nederlandse spreekwoord „Arbeid adelt" heeft ook Canada zijn adel. Er wordt in Canada gearbeid, niet het minst in de seizoen-bedrijven en zeker niet het minst door de Nederlan ders, die uit het vaderland zijn wegge trokken. De Koninklijke stoet op Prinsjesdag De Koninklijke Stoet zal voor de rii- toer op Prinejesdag de volgende route ne men: Noordeinde. Zeestraat. Schevening- seweg. Stadhouderslaan, Koningin Emma- kade, N.W. Buitensingel. Westeinde. Groenmarkt, Gravestraat. Buitenhof Kneu^prdijk, Heulstraat, Noordeinde. Amerikaan noemt Nederlands gevangeniswezen modern Na een verblijf van enkele dagen in Nederland is de Amerikaanse deskundige op het gebied van de criminilogie dr Neg- ley K. Teeters naar Brussel vertrokken. Dr Teeters heeft tijdens zijn verblijf in Nederland gevangenissen en kampen voor politieke delinquenten bezocht, onder meer de Leeuwarder gevangenis, de jeugd gevangenis te Zutphen, het kamp voor politieke delinquenten te Ampsen. (Gel derland) en de rijkswerkinrichting te Bergmeer. De Amerikaanse geteerde was bijzonder getroffen door het huidige gevangenis systeem in Nederland Hoewel in ouderwetse gebouwen onder gebracht, is het Nederlandse gevangenis wezen zeer modern, zei professor Teeters. In Leeuwarden was hij zeer onder de in druk gekomen van het gevangeniskoor van 150 man. In de R.W.I. te Bergmeer had het hem getroffen, dat aan de politieke delinquenten is toegestaan een weekend per maand vrij te nemen, zonder dat dit tot nu toe aanleiding heeft gegeven tot een ontvluchtingspoging. Dr Teetere ver klaarde zich een principieel tegenstander van de doodstraf. In 9 van de 48 staten in zijn land bestaat deze niet meer. (Van onze Londense correspondent). HPoen ik onlangs behoefte had eens even aan zee te zijn, ben ik anderhalve dag gaan rondkijken in Romney Marsh, een vlak, laag land waar de mensen schapen houden en tuinieren. De bewoners noe men dit gebied „the level" (de vlakte). Het wordt voor een goed deel tegen een indringerige zee beschermd door een lange bréde dijk. Romney Marsh is een strook Van het zuidoostelijk deel van het graaf schap Kent. Zeevarenden kunnen de lig ging er van gemakkelijk vinden. Er is een scherpe punt in de kustlijn die recht- streeks naar Boulogne wijst. Die punt is het punt waar de vermaarde vuurtoren van Dungeness zich in de lucht verheft en 's avonds een lichtend baken is voor hen die de zee bevaren. Ten noorden van die vuurtoren en landinwaarts ligt de Marsh, de „level", de vlakte. Aan de kust liggen twee van de Cinque Ports: dat zijn Hythe en Romney De andere drie zijn Hastings. Dover en Sand wich. Cinque Ports is een zeer oude naam voor deze vijf havens, uit de eerste tijd van de verovering van Engeland door Willem van Normandië, ook bekend als Willem de Veroveraar. Romney Marsh en de kust die er bij behoort zijn belang wekkende historische grond De archi varis van Romney, die mij meenam naar •ste herberg van zijn stad en mij twee glazen bier liet drinken, vroeg mij: „Weet u wel dat hier de Britse vloot werd geboren?" Dat zat zo. In oude tijden ;n de kusten van Sussex en Kent het meest bloot aan bedreigingen van ;rzee; en de vijf havens moesten aan Koning de schepen leveren om vijan delijke zeestrijdkrachten terug te slaan. De archivaris vertelde me ook dat in Romney het Normandisch bestuur van ngeland begon en dat de aartsbisschop van Canterbury en de bisschop van Bayeux er broederlijk overleg pleegden over de zaken van kerk en staat. Na de biertjes nam hij mij mee naar de St Ni- :htolaaskerk die de oudste en fraaiste indiêche toren heeft welke Enge land bezit, gebouwd in de tijd waarin Normandiërs en Engelsen het met elkaar ten leren vinden; dat is 850 jaar ge- De Cinque Ports, waarvan Romney er één is. hebben geen hedendaagse beteke nis of bestemming meer. ..Maar u weet hoe dat is bij ons", zeide mijn historicus. ,wij houden dat allemaal zinnebeeldig en in de uiterlijkheden in stand". Er worden nog altijd „lord wardens" (heren-voogden) van de Cinque Ports benoemd, en zij heb ben een prachtige admiraals-uniform. Het zijn ook niet de eersten de besten die dit ere-ambt bekleden; Winston Churchill is één van hen. „Heren van de vlakte" Ik was naar deze streek getogen om de zeelucht te happen en de zee te zien. De lucht was zilt genoeg; maar het was moeilijk te ontsnappen aan de zinne beelden en de uiterlijkheden der histo rische instejlingên. Romney Marsh heeft nog een schijnbestuur dat ook al weer heel diep in de geschiedenis wortelt. Dat hoorde ik later in Dymchurch, dat aan de dijk ligt. ongeveer acht km ten noorden van Romney. Daar kreeg ik het heer lijkste avondeten in de spijszaal van een „pub" dat ik in Engeland sedert het begin van de tweede wereldoorlog heb geproefd, een degelijke portie lamsvlees dat het ver hemelte op ouderwetse wijze streelde, met doperwten en gebakken aardappelen, en sago met braambessensap toe. Ik trof het; want mijn tafelgenoot was een van de „Lords of the Level". De juiste vertaling van deze term is ..Heren van de Vlakte"; maar in het Nederlands taaleigen klinkt dat wat smadelijk. Hij was een lid van het hierboven genoemde schijnbestuur van Romney Marsh. ,,Ja", vertelde hij mij, „wij komen hier eens in 't jaar bijeen. U moet niet vergeten dat wij (d-w.z. ons bestuursorgaan) al 1200 jaar bestaan". Uit de inhoud van zijn verdere mededelingen, die mij een leerrijke avond verschaften met veel koffie en een glaasje cognac, bleek mij dat hij en de andere „Lords of the Level" en hun voorgangers van de vroegste tijden af Romney Marsh moesten beschermen tegen de zee. Elk jaar was er een vergadering waarin de toestand werd overzien en de maatregelen werden ge nomen tot bescherming van de 15.000 ha grasland en de dorpen van de Marsh. Van die taak' werden de heren vijf eeuwen geleden ontheven. Nieuwe orga nen namen de zorg voor afwatering en bescherming van het land over. Maar de „Lords of the Level" blijven niettemin eens in het jaar hun vergadering houden. Zoiets went men niet meer af als men het 1200 jaar lang heeft gedaan. Bovendien geeft een charter, 500 jaar geleden door Eduard IV verleend, hun zekere rechten die nog niet zijn ingetrokken. „Als wij er op zouden staan", hoorde ik van mijn tafelgenoot aan de koffie, „zouden wij in de Marsh een galg kunnen oprichten om misdadigers terecht te stellen en nie mand zou ons iets kunnen doen." De „Lords of the Level" wilden echter de za ken niet op de spits drijven. Het lag niet in hun voornemen van dat galgenrecht gebruik te maken. Maar daar was bijv. de kwestie van wrakstukken die na veel ge- dobber op het kiezelstrand tot rust kwa men. „Die mogen wij te gelde maken", zei mijn nieuw verworven vriend, „en van het geld mogen wij ons zaken aanschaffen die ons kunnen helpen bij ons werk." Hij erkende graag dat het college, waartoe hij behoorde, de laatste eeuwen een schijn bestaan had gehad en hij vertrouwde mij toe dat de strandvonderij nu bij andere wetten was geregeld en dat de Board of Trade er het laatste woord in heeft. Maar zijn toon was niet vrij van hooghartig heid toen hij sprak over het parlement in Westminster dat. vergeleken bij de leef tijd van het bestuursorgaan, waarvan hij deel uitmaakte, als een jong broekje was dat zich de bevoegdheden had toegeëigend van een wakkere grijsaard met schatten aan levenservaring. Romney Marsh was de keuze geweest van mijn dagje-uit omdat ik eens wilde reizen langs de kust in de kleinste trein van Engeland. En dat heb ik gedaan tus sen de ontmoetingen met de historici eh de mannen, wier ambt teruggaat tot ach ter de mist van het verrë verleden, door. De blijmoedigheid van het zonnige land schap werd niet verstoord door galgen, en de zee xtreelde vredig de gele stran den. de schepen moesten lang een goede vaart hebben gehad, want er waren geen wn.Kstukken waarover minister Wilson var. de Board of Trade zou kunnen gaan kiobelen met een „Lord of the Level" die zijn oud recht zou willen opeisen. De con ducteur van de Romney-Hythe Dym church Railway was gul met zijn voor lichting. Journalisten uit den vreemde be hoorden zeiden tot zijn passagiers. „Ze moesten 's meer komen", vond hij. „want zoiets zie je toch maar niet elke dag". Hij wees vooruit. Het treintje naderde in een bocht een stenen brug die de hoofd- vtrkeersweg droeg. Witte stoom pufte in bolle wolkjes de blauwe lucht in. Het treintje nam zijn draai tussen de groene bermen door. Het paste net in de boog van de brug. .met een paar centimeter spe ling Een schril fluitje klonk terwijl wij onder de brug door reden, en in de rechte baan. die volgde, pufte de kleine loco motief in versneld tempo en trjomfante- lijk naar een snelheid van 45 km De conducteur had gelijk. Zoiets zie je toch jnear niet eike dag. Er waren drie open rijtuigen met daken. Op drukke vacantiedagen zijn er wel 15 tijtuipei. met tezamen 120 passagiers De spoorbreedte is 38 cm. De locomotieven zijn van hetzelfde type als die voor de „Flying Scotsman" maar in alle afmetin gen slechts een derde van de grote zuster. „We doen alles wat de grote treinen doen", verklaarde de conducteur met trots, „passagiers en goederenvervoer, en de streek en haar bedrijf zouden zonder ons niet kunnen bestaan." Bij de vuur toren van Dungeness keerden wij in een cirkel terug op het linkerspoor dat mij voerde naar Romney en de archivaris en de oude Normandische toren. Frankrijk is voornemens alle beperkin gen op de invoer van bepaalde goederen af te schaffen en zal twee lijsten van de goederen, waarop deze maatregel betrek king heeft, op 1 October indienen by de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking (O.E.E.S.), aldus is door de Franse minister van financiën. Maurice Petsche. medegedeeld. De eerste lijst bevat de goederen, die vrij zullen kunnen worden ingevoerd uit andere landen, ook al hebben deze landen nog geen overeenkomstige maatregelen De keuze tussen aansluiting bij de Franse televisiedienst met 819 lijnen of het volgen van „The Continental Way" in de vorm van een toekomstig Europees standaard televisiesysteem, houdt op het ogenblik de televisiegemoederen in B e I - g i druk bezig en uiteraard speelt hierbij de Waals-Vlaamse tegenstelling een be langrijke rol. Voor het einde van dit jaar zal een televisiezender te Rijssel beginnen met uitzendingen volgens het 819 lijnen systeem, er is thans reeds sprake van experimentele uitzendingen volgens deze standaard van Parijs uit. Ook te Lyon, Straatsburg en Caen zullen zenders ver rijzen voor uitzendingen met dit hoge aantal lijnen. Het V a t i c a a n heeft een televisie zender in Frankrijk besteld voor uitzen dingen met 819 lijnen. In September a.s. zal te Milaan een internationale televisietentoonstelling worden gehouden. Ook Amerika zal ver tegenwoordigd zijn. De tweede Engelse televisiezender te Birmingham zal in November a.s. offi cieel in -gebruik worden genomen. In af wachting hiervan zal gedurende de eerst volgende maanden een mobiele zender in bedrijf worden gesteld, teneinde de fabrikanten van televisie-ontvangers in de gelegenheid te stellen de toestellen te testen. De uitzendingen met stille beel den zullen plaatsvinden op de golf lengte. welke vastgesteld is voor de zen der, die in November de taak volledig zal overnemen. Het vermogen van de mobiele zender .welke van plaats zal ver wisselen, bedraagt 1 KW. De derde Engelse televisiezender zal waarschijnlijk te Mos», nabij Huddersfield, genomen. Deze goederen vormen 15'/# van het totale volume van de Franse invoer uit andere Europese landen De tweede lijst bevat de goederen, die vrij zullen kunnen worden ingevoerd uit de Europese landen, die dezelfde maatregelen nemen ten aanzien vBn hun invoer uit Frankrijk. Deze goederen vormen de helft van de Franse invoer uit Europa. Met betrekking tot de besprekingen, dl# hij tezamen met de Franse minister van buitenlandse zaken. Robert Schuman. met de Amerikaanse ministers van buiten landse zaken en financiën heeft gevoerd, zei Petsche, dat van Franse zijde de nadruk is gelegd op het belang van het nemen van maatregelen om alle belem meringen. die in Europa op economisch gebied bestaan, op te heffen. Hij noemde in dit verband in het bijzonder de kunst- matige prijzen, die sommige landen vra gen voor grondstoffen. Frankrijk zal een aantal problemen aan de O.E.E.S. voor leggen in de hoop. dat door oplossing van deze problemen de hinderpalen voor een vrij handelsverkeer in Europa zullen verdwijnen Voorts zal Frankrijk bij da landen, die bij de O.E.E.S. zijn aange sloten aandringen op samenwerking op het gebied van investeringen en uitbrei- ding van de export naar het dollargebied. De Franse minister van financiën ver klaarde voorts, dat het werk van da O.E.E.S. op een meer practische basis moet worden voortgezet en snel moet worden uitgebreid Hij zei. dat hij bij da besprekingen, welke hij deze week met d« Britse minister van financiën, Sir Stafford Cripps heeft gehad, de indruk heeft gekregen, dat deze volkomen accoord gaat met het streven der Fransen en Ameri kanen om de O E E S. de taak op te dragen de Europese samenwerking te bespoedigen. gebouwd worden. Wanneer deze laatste zender ook in werking zal zijn, wordt het aantal Engelse televisie kijkers po tentiaal geschat op ongeveer 10 millioen. In de Verenigde Staten, zijn thans 60 televisiezenders in bedrijf, terwijl er sprake is van 3 mlllioei) ontvangers. Tegen het einde van 1952 verwacht men 17 mil lioen ontvangers afgeleverd te hebben. Ondanks de adembenemende televisie ontwikkeling in de Verenigde Staten heeft Lloyd Espenschied. één van de uitvinder# van de co-axiale kabel, verklaard dat men zich schamen moest voor de Amerikaanse televisieprogramma's. Volgens deze zegs man heeft Engeland op het gebied van de radio- en televisie-omroep de culturele taak veel beter verstaan. Dat neemt toch niets weg van het feit. dat de Amerikaanse televisie-industrie voor de eerstvolgende jaren nietf minder dan 12.500.000.000 uitgetrokken heeft voor verdere uitbouw van de televisie-omroep. Maar Bunkie.. hoe kom je zo in die kist verzeild? vroeg Rick verbaasd, toen Bunkle gauw uit zijn benauwde schuilplaats stapte. Nou, zei Bunkie, ik dacht, dat ik "n mooie plek gevonden hadmaar toen kon ik er niet meer uit! Ja. zei Rick. het haakje van 't dek sel was dichtgevallen! En zo zat je op gesloten.... We hebben je al cen hela tijd geroepen. Kijk maar. buiten lopen ze nog naar je te zoeken! En dat was zo, Juup. Plop en Oepoetl scharrelden nog met angstige gezichten door de tuin en om het huis. "Toen stak Rick z'n hoofd door het raam en riep: Hier is hij al. hoor! Gelukkigdat was alweer goed afge lopen! ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1949. GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA 1', BATAVIASE BRIEF No. 210 Op Tanah-Abang is een goed bezette standplaats van delemans, die een beetje aan onze Jan Pleziers herinneren. Een VAN DE grote gemakken van Nederland en zeker in de grote steden is de ruime mate van en keuze in vervoer, die de gewone burger heeft, taxi's, trams en autobussen. Degene, die uit Indonesië in Nederland komt, voelt vanzelfsprekend de neiging om te gaan vergelijken en dan komt Nederland er erg goed af. In Batavia, waar ik een auto heb, kom. ik er haast nooit toe om me nu eens af te vragen, of de medeburger die géén auto heeft, misschien voortdurend trans port-moeilijkheden ondervindt. Hier in Den Haag. waar'ae R.T C. m'n transport verzorgt, komt het ondanks alle goede zorgen toch nog wel eens voor. dat er geen of niet onmiddellijk een auto beschikbaar is. En dan ben ik toch maar blij, dat ik de telefoon van de haak kan nemen om een taxi sommige met radio op te bellen, of maar een paar meters behoef te lopen om een tram- of bushalte te bérei- ken. En dan vraag ik me toch wel af. hoe ik in zo'n geval in Batavia zou moeten handelen. Natuurlijk gijn er in Batavia en in alle andere grote steden taxi's. Ze zijn er niet „bij de vleet", maar ze zijn er en men kan ze herkennen aan een grote witte bal, die op de voorportieren is ge- «childerd. Vaste taxi-standplaatsen zijn er niet, hoewel er een paar garages zijn, die geregeld hun telefoonnummers adverte ren, maar dat zijn dan ook de enige pun ten waar men telefonisch een taxi kan bestellen. Die garages hebben dan tevens vaste rit-prijzen en die zijn nogal hoog, ik meen tien gulden per half uur of zoiets, in ieder geval vrijwel onbetaal baar voor de gemiddelde burger De overige taxi's zijn in de meest let terlijke zin van het woord „vrij". Ze toe ren onafgebroken door de stad rond. op zoek naar vrachtjes. Als men er een aan houdt, begint men rqet de chauffeur te vertellen, waar men heen wil en dan is het verder een kwestie van onderhande len over de ritprijs, waarbij vraag en aan bod de uiteindelijk overeen te komen prijs beïnvloeden. Heeft de chauffeur al vele vrachtjes vervoerd en z'n autohuur er uit (meestal huurt hij de auto van een of andere kongsi, betaalt een dag-huurprijs en alles wat hij meer maakt, is dan zijn verdienste) dan zal hij minder gauw ge neigd zijn om met een lage ritprijs genoe gen te nemen, omdat hij zich dan kan veroorloven om op beter betaalde vracht jes te wachten. Is de dag nog niet best geweest en moet er misschien geld bij, dan valt er te pingelen. Maar hoe dan ook: taxi's zijn in Batavia en in heel Indonesië duur en bepaald niet geschikt voor veelvoudig gebruik. De laatste tijd was er een zekere prijs daling te constateren, omdat het aantal taxi's zich gestadig uitbreidt. Vele oud modische, vooroorlogse auto's zijn door handelaars voor een prikje uit de „dumps" opgekocht en inner- en uiterlijk op- en afgelapt, en als „taxi's" in de vaart ge bracht. Bussen in zakformaat Nu is er een nogal merkwaardige tus senvorm tussen de dure taxi's en de goed kope stadbussen of trams (die uiteraard vaste routes berijden). We kennen n.l. de z.g. „demmo's" en waar dat woord van daan komt moet U me niet vragen. Dat zijn heel kleine autobusjes of meer-per- soons-taxi'6. Ik weet niet, welke benaming ik er aan zou moeten geven. Een soort gemotoriseerde brik. Die toeren ook de ganse dag langs Batavia's stoffige dreven «n pikken vrachtjes op. die ze brengen naar waar die vrachtjes heen willen. Ze bieden plaats aan tusseh de zes en de twaalf personen, net naar gelang de „demmo'-chauffeur in zijn wagentje durft te laden zonder het risico te lopen, dat hij door z'n assen zakt. Ook met hem moet men over de ritprijs onderhandelen. Over het algemeen zal die veel lager lig gen dan die van de taxi's, vanwege de verschillende inconveniënten, die de „demmo" heeft. In de eerste plaats zit men op houten bankjes. Verder zit men, voor zover niet op bankjes, op eikaars schoot vanwege de overbelasting. Boven dien rijdt „demmo". al vrachtjes afleve rend. wellicht hele einden om voor men zelf op de plaats van bestemming is en last but not least: ze zijn betrekkelijk langzaam, want het zijn oude karren Maar ze komen, waar trams of bussen niet heen gaan en brengen het vrachtje desnoods ook buiten de stad. Als een passagier is uit gestapt. kijkt de chauffeur al rijdende uit, of er langs de weg misschien een candidaat voor de opengekomen plaats is en zo moet men een „demmo" bepaald niet nemen als men ergens snel wil zijn. Over net algemeen maakt de Europeaan van de „demmo" weinig gebruik. Niet gemotoriseerd is de z.g. „dokkar" ot „deleman", een twee- tot driepersoons orikje met een kwiek Indonesisch paardje er voor. Op de foto ziet men zo'n dele- Puzzle-winnaars Een panter blijft een panter, of je zijn naam nu van links naar rechts of -van naar beneden schrijft. Blijkbaar nebben de puzzelaars van die wetenschap «eprofiteerd, want het aantal goede in- zendingen was legio. De prijswinnaars waren: Prijs van 5.- W. Bunnlk, Wilhelmina- kade 14 te Waddinxveen; Prijzen van 2.50 zr I. Kesseboom. Van iterson Ziekenhuis te Gouda en Dick v. o. Linden, Keizerstraat 44 te Gouda. Nr"<LpIijzen kunn®n aan ons bureau Markt 31 worden afgehaald. man-standplaats, ergens in Batavia. De deleman ziet men in heel Indonesië onder talloze, meest locale namen. Het is de paarden-taxi voor de Indonesische bur ger, die meestal nooit genoeg haast en nimmer genoeg geld heeft, om in een „echte" taxi te rijden. De deleman is veel goedkoper. En veel langzamer. Het is een enorm verkeers-obstakel. want de dele man i6 ongeveer net zo breed als een auto, maar beweegt zich met een snel heid van één-junior-paardenkracht. In smalle straten met een, druk verkeer van tegenliggers zit men er soms minutenlang achter. Het is dan de deleman. die voor de hele file achter hem de snelheid bepaalt en de deleman-koetsier is ónder de automobi listen de meest-vervloekte figuur. Voor drie gulden per uur en dikwijls nog veel nv.nder kan men in een deieman rond rijden. waarheen men wil, wachten inbe grepen. „Streetdevil" En dan is er verder de driewieler met achteraandrijving, de befaamde „betjak", waarvan er in Batavia alleen al zesduizend rondrijden. Ze hebben vrijwel allemaal namen, net als de „demmo's" waarover ik hierboven sprak en éoms de meest fan tastische: „The Rising Hope", „Lingga- djati". „Renville", „Streetdevil" en wat dies meer zij. De „betjak"-voerders be horen tot de meest gewiekste en tevens roekeloze wegge- respectievelijk -mis bruikers. Langs de grote verkeers wegen liggen de rijwielpaden, waarvan de „betjak" officieel gebruik moet maken. Heel dikwijls gebeurt dat niet en toert de „betjak"-man langs de autowegen, maakt elegante en gevaarlijke zwaaien om „dele mans" heen (Want de „betjak" is sneller en gemakkelijker te manoeuvreren) en brengt voortdurend de automobilist in ge vaar. Ik ken het ongelukken-cijfer van „betjaks" in Batavia niet commissaris Breeman zou ons daarover ongetwijfeld meer kunnen vertellen maar het zou me niet verbazen als er per dag een stuk of vijf-en-twintig „betjaks" door aanrij dingen in de prak gingen. Soms gebeuren er ernstige ongelukken mee voor bestuur ders en passagiers (maximum toelaatbaar twee, doch dikwijls drie. vier of meer De „betjak" is goedkoop, ongeveer ander halve gulden per uur. Gemiddelde snel heid: om en nabij de 15 km. per uur. Verder zijn er in Batavia nog de trams, die een aantal vaste routes berijden, waar mee men van het ene eind van de stad Meester Cornells naar het andere de benedenstad kan komen. Tot mijn schande moet ik bekennen, dat ik de rit prijs niet eens ken. want ik zit er nooit in. In de droge tijd heeft de tram vaak een geheel open aanhangwagen, een car rosserie zonder dak. De trams rijden tegenwoordig weer tot middernacht Ze lijken het meest op de blauwe tram, die van Den Haag naar Lei den rijdt, maar ze zijn niet blauw doch geel Ze toeteren echter net zo. Na de oorlog is een aantal autobus-lijnen aan het openbare vervoernet van Batavia toe gevoegd. De meeste bi bouwde vrachtauto's en weinig tabel. Zo heb ik geloof ik wel een volle dig beeld gegeven van de vervoers-moge- lijkheden in Indonesië, d w z. in Batavia n de meeste andere grote steden. Natuur lijk zijn er honderdduizenden fietsen en wat dat betreft is Indonesië een getrouwe afspiegeling van Nederland. De fiets is er buitengewoon populair. U ziet, dat het met het vervoer best losloopt, wat echter niet wegneemt, dat het niet haalt bij dat in de grote steden van Nederland. Maar wat niet is. kan nog komen en naar mate Indonesië zich herstelt van oorlog, bezetting en revolutie ligt hier een breed en vrijwel onontgonnen terrein van weder- °Pb0UW' JAN BOUWER. Verhuizingen binnen de gemeente Kattensingel^4 j. u. v. d. Pouw naar Mr D. J. v. Heusdestr. 29, Peeters van Kattensingel 72a naar Gouwe 228; H Slegt en M. Slegt van Karnemelk- sloot 28 naar Fluwelensingel 64; Mw. M. Dexel, 3 pers., van Gouwe 190 naar W Tombergstr. 3; Mw. A. E. W. de Wilde van Gr. Florisweg 26b naar Kattensingel 73: Mw. J. de Bruin van F. W. Reitzstr. 11 naar Karekietstr. 46; M. v. Maaren van Herenstr. 25 naar Karekietstr. 46; Mw. P. de Bruin van F. W Reitzstr. 11 naar Karekietstr. 46. L. v. Maaren van Herenstr. 25 naar Karekietstr. 46; H. v. Driel van C. Huygensstr. 100 naar Raam no. 93 Burgerlijke Stand T.m. H Oct. 10—12.30 en 1.30—5 uur mu seum „Het Catharina Gasthuis": Tentoon stelling werken schilders Henri Hoogewee- gen en Adriaan Kikkert en beeldhouwer Gust. Romijn. 17 Sept. 7—11.30 uur Concordia: Weekend toneelcursus N.A.T.U. 17 Sept. 7.30 uur Vrije Evans. Gemeente: Geboren: Theunis z. v. W. en S. Dijkstra, Tollensstr. 43; Woutrina Wcsselina d v. H. Klaasse en K. G. Kuik. Burgvlietkade 79 Ondertrouwd: A. C. Vergeer en H. J. M. Rademaker; H. Breider en J. A. Ger ritsen: C. van Houten en J. H. Otte, A. van den Berg en N. van Wijk, H. van Rijswijk en M. E. J. Heij; J. Voerman en G. van der Lijn, J. A. Slobbe en P. Wil- tenburg; M. S. van Heijningen en G. Ter louw; H. J. Sier en C. L. van der Post; S. van Zijl en M. de Jong; R. Alkema en R. Groen; W. F. Blokland en A. Bou wer. Overleden: Wilhelmus Arnoldus Slui ter. 64 j. TREINEN OP PRINSJESDAG. Ter gelegenheid van Prinsjesdag rijden a.s. Dinsdag extra-treinen van Gouda naar Den Haag om 9.30 en 10.08 en van Den Haag naar Gouda om 18.00 en 20.06 uuc. 18 Sept. 8 uur Concordia: Feestavond R.K. Leesverenlging ter gelegenheid in gebruik neming gerestaureerde feestzaal. 1» Sept. 7 uur Leger des Heil»: Bazaravond. 1» Sept. 7.Z0 uur De Zalm: Openbare ver- oping onroerende goederen door notaris K Zeevat. 19 Sept. 8 uur Concordia: Psychometrische avond mevr. Van Bergen. 1» Sept. 8 uur Houtmansplantsoen: con cert door „De Pionier". 20 Sept. 7.30 uur Remonstr. Kerk: Spreek- eurt ds H. Visser. Chr. Geref. predikant. 20 en 22 Sept. 8 uur Concordia: Voorronden tournooi om Goudse brldge-kampioenschap- 21 Sept. 7.45 uur Het Blauwe Kruis: Jaar-, vergadering Ring Gouda en omstreken Geref. jongelingsverenlging. 21 Sept. 8 uur Reünie: Spreekbeurt ds J. Börger voor Logos-verband. 22 Sept. 7 en 9 uur Ontspanningslokaal pa- rensplnnerljFilmavond Volksuniversiteit, vertoning „Massa-Justltie". 22 Sept. 7.30 uur Zeugestraat 38: Spreek beurt ds Joh. van Weizen voor Nederd. Geref. Gemeente. 22 Sept. 8 uur De Krith: Bijbellezing W F Kloos voor Goudse Stadsevangelisatie 23 Sept. 10 uur Ter Gouw: Ledenvergade- ng ..De Producent". 23 Sept. 8 uur Sint Janskerk: Orgelconcert. VrUe Evangel Ge- Model-ëchtgenoot" door De Komedianten (met Johan Kaart). Sport op Zondag Voetbal: Gouda—Coal, ONA-VIOS. DONK —Te Werve; aanvang 2.30 uur. Zondagsdienst doktoren Bij afwezigheid van de hulsarts zijn van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te consulteren de artsen A. J. Kettler. Gou we 166. tel. 3358 en H. Reedijk. Crabeth- straat 45. tel. 3132. Apothekersdienst O'OC KLEIWEG 108 TO.THAtiA GOUDA „Concordia" werd geheel gerestaureerd Wanneer de bezoekers van feestavonden deze winter in „Concordia" komen, zul len zij de schouwburgzaal in nieuwe, frisse kleure-n zien en onmiddellijk tot de overtuiging komen, dat Gouda, dat nu niet zo erg in z'n feestzalen zit, er een ontspanningsgelegenheid heeft bijgekre- gen, die aan belangrijke eisen tegemoet komt en bovendien een gezellige sfeer heeft. Want Concordia is de laatste maan den grondig gerestaureerd. Het heeft schilders aan het werk gezien, die de donkere onaesthetische verf hebben afge krabd en de zaal met lichte kleuren een nieuw aanzien hebben gegeven. Hans van Zutphen ontwierp de wandschilderingen, die goed aan de omgeving zijn aangepast en de bestemming van de zaal in symbo liek brengen, terwijl tevens een nieuwe verlichting weTd aangebracht en de ven tilatie werd verbeterd De zaal zal Zondag in gebruik worden genomen, 's Middags zullen vertegenwoor digers van verenigingen gelegenheid heb ben de zaal te bezichtigen, terwijl er 's avonds feest is voor de leden van de R.K.- Leesvercniging. de eigenaresse van Concordia. De restauratie van het interieur van Concordia is een gevolg van tijdens de be zetting door Duitsers aangebrachte scha de. waardoor het bestuur van de R.K. Leesvereniging voor grote kosten kwam te staan. Ruim 13.000 moest worden uit gegeven om het gebouw weer geschikt te maken voor z'n oorspronkelijke bestem ming. En sindsdien is men geleidelijk be gonnen aan de restauratie van het inte rieur. De societeitszaai kreeg een nieuw aanzien, terwijl onder het toneel nieuwe kleedkamers werden gebouwd. De inge bruikneming van de grote feestzaal bete kent een nieuwe stap naar het doel van het bestuur der Leesvereniging: een gron dige vernieuwing van het gebouw. Vermiste personen Vanwege de minister van Justitie is bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente, waar de vermiste laatstelijk woonachtig was, aangifte gedaan van het overlijden van de volgende vermiste per sonen: Babette Adelsdorfer, geboren 28 Juli 1868 te Walsdorf. gehuwd met S. Schöfeld; Emma Alexander, geboren 31 October 1865 te Meppen, gehuwd met A. Roos; Isaak Alter, geboren 1 October 1887 te 's Gravenhage; Reintje Beem, ge boren 24 Augustus 1868 te Elburg, ge huwd met B. Gompers; Helene Duizend, geboren 18 Augustus 1866 te Amsterdam, gehuwd rhet P. Wagenaar; Anna Eschel- bacher, geboren 4 Juni te Hardheim, ge huwd met R. Cohn; Herman Salomon Hamburger, geboren 1 Juli 1866 te Utrecht; Annetta de Jong, geboren 22 Juli 1873 te Naaldwijk, gehuwd met S. Seijffers; Erna Joseph, geboren 25 December 1879 te Langendahl. gehuwd met G. Cohn; Anto- nie Kfthn. geboren 12 Januari 1874 te Hechtsheim. gehuwd met S. J. Selig Samuel Kahn, geboren 30 Juli 1868 tc Ruihen; Emma Mildenberg, geboren 1! Januari 1863 te Fröndenberg, gehuwd met M. Levy; Grietje Minco, geboren 2 No vember 1861 te Oldenzaal. gehuwd met S. Haaiman; Saartje Morel, geboren 4 Februari 1861 te Brielle, gehuwd met M Zeelander; Gustav Seemann, geboren 23 Maart 1880 te Asbach; Henriëtte Simons, geboren 3 December 1857 te Gouda, allen woonachtig te Gouda en overleden April 1943 te Solibor (Polen). Hanna Blümlein, geboren 8 Juni 1876 te Unterei- senheim; Anna Rosenfeld, geboren 5 Sep tember 1884 te Marktbreit; Marie Roi feld, geboren 27 Mei 1868 te Marktbreit. gehuwd met G. Spier; Heintje de Vries, geboren 25 Januari 1862 te Amsterdam, gehuwd met H. M. Limburg; Hermine Weil, geboren 6 MaaTt 1877 te Friei heim, gehuwd met D. Hammei; allen woonachtig te Gouda en overleden 30 April 1943 te Sobibor. Levie de Beer. ge boren 6 Juli 1863 te Gouda, woonachtig te Amsterdam, overleden 5 Maart 1943 te Sobibor. Advertentie. Voor een mooie BRUIDSBO0QUET vanaf 10. Groenendaal 110 (bU de Gouwe). Tel. 4098. REPORTAGE „Dames en heren, we bevinden ons in het zwemstadion te Milaan en de wed strijd is juist begonnen. Het Oranje zonnetje zet alles in een lichte gloed en het publiek wacht op het grote ogen blik daar ontstaat enige beweging aan de overzijde, halzen worden gerekt, wat hoor ik daar, het is paardengetrappel, ja, daar om de hoek verschijnt de Gouden Koets, bespannen pardon, dames en heren, dit plaatje krijgt u over een poosje pas, een technische vergissing, maar het is hier ook zo druk, zo ener verend druk, dat wil zeggen zo zenuw achtig druk, heel druk dus, het publiek juicht, want de Italianen zijn zwaar in de aanval, dat wil zeggen, ze vallen aan, met een pracht van een bal. maar daar is Joop. onze Gouwenaar er vandoor, maar la, la, logt gebeurt daar, er gebeurt iet8, o, het is Guiliano, u weet wel, uit Sicilië, hij trekt zijn stengun maar de scheidsrechter ziet het gelukkig en daar zijn de Italianen er vandoor, nee toch, ja toch. Donizetti geeft over naar wie-is- dat-daar, dat is. nee 't is hem niet, daar hebben de onzen de bal, de strijd wordt al feller, het kookpunt nadert, de damp slaat van het water, daar wordt Macaroni het water uitgestuurd wegens natrappen, nu zijn onze jongens in de aanval, vooruit kerels met die aanval, daar ge beurt weer iets, er gebeurt hier van Hes. dames en heren, o, dat is aardig, en van de invallers, ja, het is een Gouwenaar, heeft een Goudse kaas in het water gegooid, ...goal, goal.'.', een pfacht van een voorzet, van-wie-is-die- ook-weer, nee 't is hem niet, en nu gaan ze middenkaas nemen, en het publiek maar juichen, het lawaai, u hoort het, dames en heren, iets niet te verstaan, de scheidsrechter is wanhopig, hij trekt zijn hoofd van zijn romp en gooit het met een moedeloos gebaar in het water, maar wat is er aan de hand. tvaar is de kaas gebleven, hij is gezonken, dames en heren, alle gaatjes zijn volgelopen, weg is de Goudse kaas en nu weigeren de Italianen om verder te spelen en daar gebeurt iets zeer zonderlings, het water zakteen der Italianen heeft de stop uit het bad getrokkendaar is het leeg. dames en heren en op de bodem liggen het hoofd van de scheidsrechter en de Goudse kaas en nu leveren de Italianen onder elkaar een verwoed gevecht om de s. naar het scheidsrechtershoofd kijkt niemand om, dat ligt daar zo maar een beetje JAN TERGOUW. Donderdag herdachten de heren J. van Loon en M Hornis het feit, dat zij 40 jaar geleden in dienst kwamen bij de N.V. Goudse Melkinrichting, 's Morgens zijn de jubilarissen in de directiekamer ontvangen, waar zij werden toegespro ken door de directeur ir Van Heiningen Nanninga. die namens de directie een couvert met inhoud overhandigde. Ir Schoti sprak namens de Ned. Maatschap pij van Nijverheid en Handel waarderen de woorden en overhandigde de jubila rissen een legpenning, een oorkonde en een draagpenning. De bedrijfsleider de heer Visser wenste namens het personeel geluk. Na vrijspraak opnieuw gearresteerd De rechtbank te Dordrecht heeft giste ren uitspraak gedaan in de zaak tegen de vertegenwoordiger J. M de J en de kan- toormachinehandelaar A. K., beiden te Gouda, die hebben terechtgestaan ver dacht van oplichting wegens het tweemaal verkopen van één schrijfmachine. Beide verdachten, tegen wie een jaar gevange nisstraf met aftrek van voorarrest was geëist zijn vrijgesproken. Ter zitting werden de verdachten op nieuw in hechtenis genomen op verden king in een aantal andere gevallen op soortgelijke wijze oplichting te hebben ge pleegd. waarvoor een nieuwe instructie zal worden geopend, nu in het ene geval, dat thans is berecht, vrijspraak is gevolgd. V Victorie, maar ook Verheul EEN STREEKBEWONER, die in zijn vacantie zichzelf overwint, de Goudse contreien tijdelijk vaarwel zegt en uitvliegt naar andere landouwen in ons lieve vaderland, zal tijdens zijn fiets-, voet- en andere tochten veie plotselinge prikjes van vreugde krijgen, omdat hij iets ziet, dat hem herinnert aan en trots doet zijn op de Goudse streek, waaraan hij zijn hart verpand heeft. En als hij toevallig een Waddinxvener is, dan zwelt het harte dubbel zo sterk. 't Bovenstaande mag dan wat bloemrijk zijn. 't is toch altijd prettig, als men. ver weg. iets ziet. dat aan huis herinnert. En dat gebeurt als men let op de auto bussen. Of men in St. Oedenrode, in Ravestein of Borculo als eerzaam vacan- tie-wielrijder gepasseerd wordt door een exemplaar van dit vervoersmiddel, dat na de oorlog zo snel en glorieus, letterlijk verjongd en vernieuwd, zijn taak weer is gaan vervullen, bijna elke keer is het raak: Op de achterkant van de bus prijkt een V. Het is niet de V van Victorie, het is de V van Verheul uit Waddinxveen. Het is de laatste jaren een belangrijk bedrijf geworden, die carrosseriefabriek aan de Gouwe in het zich industrieel zo voorspoedig ontwikkelende Waddinxveen. We zullen hier niet gaan uitwijden over de geschiedenis van dit bedrijf, want daarvoor zal binnenkort een meer ge- eigende gelegenheid bestaan. Op 1 Januari a.s. zal het vijftigjarig bestaan van het bedrijf herdacht worden. Het was in 1900. dat de heer D Verheul zijn wagenmakerij begon, lange jaren op bescheiden voet. Door degelijk vakmanschap, goed zake lijk beheer en door de ondernemersdurf van een jongere generatie, kon het bedrijf in de twintiger jaren belangrijk worden uitgebreid. Vlak voor de oorlog, toen de fabriek aan de Kleikade te klein was ge worden, bouwde men een nieuw gebouw, vlak bij de kruising van de grote autoweg met de Gouwe. Pas op 1 Juli 1945 kon echter het nieuwe gebouw door de bou wer in gebruik worden genomen na vijf stormachtige jaren in handen van de be zetter te zijn geweest (de „Holland- Nautic"!). De heer D. Verheul heeft het geluk nog dagelijks te mogen zien. hoe onder leiding van hemzelf én van zijn zoons J. en H. Verheul thans de oude wagenmakerij uitgegroeid is tot een in dustriële onderneming van betekenis. Vijfduizend in 25 jaar Vijf en twintig jaar geleden is Verheul begonnen met de carrosseriebouw voor autobussen. Sindsdien zijn er ruim vijf duizend bussen afgeleveVd. Wat de na oorlogse tijd betreft, men schat, dat momenteel de helft van de in Nederland lopende bussen op de carrosserie een V draagt, de V van Verheul. Dat betekent, dat de goede naam, die de autobus ongetwijfeld thans bezig is bij het publiek te verwerven, voor een be langrijk deel op het crediet komt van de Waddinxveense fabriek. Men bouwt daar weliswaar niet de gehele autobus onderstel en motor arriveren er kant en klaar maar of de moderne bus in de smaak valt van het publiek is grotendeels een kwestie van de carrosserie. De chauf feur zal in zijn waardering natuurlijk verwerken, of de motor soepel loopt met zo weinig mogelijk kuren en hoe de be stuurbaarheid is. de ondernemer zal be kijken. of de motor zuinig genoeg is en of de onderbouw niet te vaak reparatie vraagt maar het publiek kijkt vooral naar het uiterlijk. "Natuurlijk, de vering moet prima zijn en de motor bijna niet te horen, maar men vindt het pas „een fijne bus", als de stoeltjes gemakkelijk zitten, als alles keurig in de glanzende lak zit. liefst in heldere verantwoorde kleuren combinaties en als er allerlei technische snufjes in aangebracht zijn. zoals deuren, die „zo maar uit zichzelf" open en dicht gaan. De na-oorlogse tijd heeft geweldig veel nieuw busmaterieel op de weg gebracht. Tijdens de oorlog was vernieuwing niet mogelijk en de in gebruik zijnde bussen Op vele plaatsen in Zweden staan in de ven sterbanken en op bijzet tafeltjes bioemenbakjes. zo klein, dat men haast een loupe nodig heeft om hen te zien. Er zijn er bij die afmetingen hebben kleiner dan anderhalve centimeter. En toch staan er in die bakjes soms drie vetplantjes van één tot twee centimeter hoogte en, wat het voornaamste is, ze leven en tonen hun blaadjes en stekels in frisse kleuren. Overigens behoeft U niet zover te gaan om die mi- niatuur-vetplantjes en cactussen te zien. Want zij komen uit Gouda en wel uit de kwekerij van de heer J. Kool, wiens hart uitgaat naar planten, die men met het blote oog nauwelijks kan zien Het is zijn hobby te experi menteren en dan resultaten te krijgen, die elkaar in kleinheid overtreffen. „Hoe kleiner, hoe fijner", zegt hij. „daar komt het op aan". Het heeft hem vele jaar tjes gekost, eer hij de methode, die natuurlijk het geheim van de kweker is, had gevonden. Het komt er op aan de groei kracht van vetplant of cactus tot een minimum te remmen. Daarvoor was een chemisch preparaat nodig, dat de aarde kon vervangen en de plant toch een minimaal leven liet. Na drie jaren zoeken is de heer Kool erin geslaagd. Het preparaat is het grote eheim. Het is de „grond" Een electrische tram zonder rails, zou men de trolleybussen kunnen noemen, die in Arnhem rijden, het nieuwste fabrikaat van de N.V. Verheul te Waddinxveen. bloembakjes. die door een Goudse aardewerkfabriek worden vervaardigd, wor den gevuld en waarin de plant zich zo vastzuigt, dat zij nauwelijks uit het bak je kan worden verwijderd. De miniatuur-cactus, die alleen in Qpuda wordt gekweekt, 13 een gewild product, dat zich uit stekend leent voor gar nering van meubelstukken en van dames, die eens een levende corsage op hun mantels willen dra werden door overbelasting in het gebruik en door surrogaat-brandstof afgejakkerd tot rammelende karkassen. En hoeveel werd er niet ten gerieve van de oorlogs machine weggeorganiseerd? Na 1945 zijn er in grote aantallen nieuwe bussen besteld. Bij het nadeel, dat de ondernemingen daarom met zeer grote kapitaaluitgaven werden belast, kwam daardoor echter ook het voordeel van een grondige modernisering van het rollend materieel, die het publiek het vervoer per autobus in sterkere mate ging doen waarderen dan dit voorheen het ge val was. De autobus ontwikkelde zich in deze jaren snel van een hotsebotserig, rammelend, vervaarlijke bochten nemend en elk ogenblik stoppend vehikel, tot een soepel voortglijdend voertuig met een geriefelijk interieur, vaste haltes en een prettig grote frequentie in de dienst. Dank zij de betere wegen, dank zij de bouwers van de betrouwbare en sterke motor en dito onderstel, dank zij ook de carosseriebouwer Dank zij Verheul is het tegenwoordig goed reizen in autobus of touringcar. Gespreide fabricage Tot de grootste afnemers van Verheul behoren na 1945 de Nederlandse Spoor wegen en haar dochterondernemingen. Niet minder dan achthonderd bussen wer den aan haar afgeleverd. Deze zijn echter niet in Waddinxveen gebouwd. Door de overstelpende stroom van orders moesten andere bedrijven worden ingeschakeld en zo heeft Verheul de bouw van de Spoor- bussen uitbesteed aan de Fokkerfabriek te Afnsterdam en de Aveolande-vliegtul- genfabriek te Papendrecht, waar 500 man er een paar jaar werk aan hadden. De laatste bussen worden nu door deze fabrieken afgeleverd en dan schakelen deze fabrieken weer over op de vliegtuig bouw. Vliegtuigen en bussen schijnen anders wel aantrekkingskracht op elkaar uit te oefenen. De N.V. Verheul's Carrosserie- fabriek heeft immers vorig jaar een be langengemeenschap aangegaan met de N V. „De Schelde" te Vlissingen. die, be halve de bekende scheepswerf, vroeger ook een afdeling vliegtuigbouw had. Door een overeenkomst tussen Fokker, Avio- landa en De Schelde, werd de laatste echter uitgeschakeld wat de vliegtuig bouw betreft en om toch het in de afde ling vliegtuigbouw in de vorm van machines geïnvesteerde kapitaal rendabel te maken, is de belangengemeenschap aangegaan, waarbij de N.V. Verheul's Carrosseriefabriek belanghebbende is ge worden bij de N.V. De Schelde door het verwerven van een gedeelte van haar aandelenkapitaal en men een centraal bureau heeft gesticht voor de verwerving van orders, die dan over de bedrijven worden verdeeld. Vijfhonderd arbeiders en nog te weinig De groei van het Waddinxveense bedrijf blijkt wel uit de aantallen arbeiders, die er werk vonden en vinden. Toen de oor log begon, waren dat er 240. welk aantal in 1945 was teruggelopen tot zeventig, maar thans werken er vijfhonderd mensen en dit zou nog groter kunnen zijn. indien men geen gebrek had aan bepaalde vak mensen. Binnenkort wordt de fabriek ook uitgebreid Beschikt men nu over een fabrieksruimle van 5700 vierk. meter, (waarvan 1500 vierk. meter in de oude fabriek aan de Kleikade, die nog steeds in gebruik is), spoedig zal er een nieuw stuk aan de grote hal zijn aangebreid, dat 2100 vierk. meter aan de bedrijfsruimte zal toe voegen. Daarnaast heeft men moderne, lichte kantoorruimten en een cantine. die er zijn mag met keurige garderobes, wasgelegenheden en een toneel. Deze directie draagt de sociale verzorging van het personeel blijkbaar een warm hart toe. De bussen maken een langzame tocht door de fabriek, van afdeling tot afdeling. Eerst een ijzeren geraamte er op. dan daaraan enkele houten latjes voor de verdere bevestiging wonderlijk zo weinig hout zulk een carrosseriebouwer gebruikt dan de bekleding ijzeren platen electrische geleidingen, lakspui- terij. stoelen inzetten enz. Ongeveer zes weken duurt zo'n tocht door de fabriek. Geen kleinigheid, maar men moet ze dan maar zien! Drie nieuwe bussen rijden er elke week de fabriekspoort uit. Een van de laatste series vormen de trolley-bussen voor Arnhem. Een soort electrische tram zonder rails of een bus met een electro motor. net hoe men het noemep wil. Op 3 September zijn de eerste acht in Arnhem in gebruik gesteld. Weliswaar met pech het afknappen van een bovenleiding na een paar uur maar daar kon Verheul niets aan doen. Na deze eerste acht zal er nog een belangrijk aan tal trolley-bussen volgen. De N.V. Verheul's Carosseriefabriek heeft gewerkt en werkt voor onder nemingen in ons hele land. Voor de grote gemeenten een mooie serie voor Den Haag is pas de deur uit voor kleine en grote streekdiensten. voor de Spoor wegen én voor touringcarondernemers. Haar bussen rijden zowel in Limburg als op Texel, overal tussen Cadzand en Rodeschool. 't Is een interessant bedrijf, een vriendelijk gebouw van buiten, een prettige geest binnen, een geest van hard werken, flink aanpakken en arbeids vreugde. Want trots kunnen alle werkers in dit bedrijf zijn op het schone en nut tige resultaat van hun arbeid. Gouds product kennis ook naar an- wagrmede dc de „gri minia' ituur- gen. Zweden heeft al met dit Gouds p gemaakt en dere landen zal waarschijnlijk de ex van deze plantjes; die levensduur van ongeveer een jaar hebben na een kweekperiode van drie jaar, gaan richten. Kinderfantasie Enige kinderen kwamen gistermiddag op het politiebureau vertellen, dat er op de Gouwe bij de visbakens een kind bij het spelen op het hek in het water zou zijn gevallen. Omwonenden en voorbij gangers hadden niets gezien, maar zeker heidshalve begon de politie de Gouwe af te dreggen. Zij kreeg hulp van twee zwemmers, die in het water sprongen en de bodem afzochten. Twee uur is men doende geweest, toen is het werk ge staakt. Er is geen aangifte binnengeko men van de vermissing van een kind, zo dat het loos alarm is geweest.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 2