Spooi rwegen maakten in 1918 een winst van f3703,62 Overdag domineedes nachts fabrieksarbeider Frankrijk kondigt opheffing van invoerbeperkingen aan Waar Willem de Veroveraar overwon la Batavia's verkeer krioelen vreemde vehikels De naam van Waddinxveen gaat door het land Geen concurrent van de binnenscheepvaart Vijfhonderd graven van de 7 Dccember-Divisie Het Westland toont zijn producten Mosselkwekers over de export naar België Motorongeluk eist twee doden t: En de Britse vloot werd geboren Begin van een vrijere inter-Europese handel Televisie-nieuws CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR Loven en bieden om een taxi AT cn AAR ANNÊER naar .CORONA Goudse Spetters Gouda heeft er 'n goede feestzaal bij Helft van autobussen in Nederland draagt het Verheul-teken Elke week gaan er drie de deur uit Veertig jaar bij Goudse Mélkinricbting Goudse cactussen van één centimeter EERSTE BLAD - PAG^A 2. ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1941, In het zoJuUt verschenen jaarverslag over 1948 veetigt de directie der Neder landse Spoorwegen ook nu de aandacht op het grote tempoverschil tussen het herstel van het wegverkeer, waarvan de capaciteit die van voor de oorlog steeds meer overtreft, en de reconstructie van het spoorwegbedrijf, dat nog bij lange na niet zijn vooroorlogse capaciteit heeft her- kregen. Dit verschijnsel doet naar haar mening ernstige vraagstukken rijzen om trent het toekomstig evenwiaht tussen de vervoerstakken in Nederland en maant haar tot behoedzaamheid bij haar inves teringen. Zij acht het gewenst, dat de re- sering op dit gebied zo spoedig mogelijk .klaarheid brengt, zodat elke vervoerstak weet. waar deze aan toe is. De directie wijat het tot haar gerichte verwijt af. dat de benarde toestand, waarin de binnenscheepvaart verkeert een ge* volg zou zijn van de van Spoorwegen ondervonden concurrentie. Hoewel, ver geleken met 1938. de omvang van het railvervqcr in 1948 op zichzelf groter was blijkt het aandeel van dit laatste In het gehele vervoer iets te zijn gedaald. Daar tegenover moest de binnenvaart een be langrijk deel afstaan aan de vrachtauto. Nog minder grond voor het bovenstaande verwijt bestaat volgens de Spoorwegen. Indien men 1948 met het vorige jaar ver gelijkt. Terwijl de totale vervoersomvang in 1948 24v» groter was dan in 1947, 6teeg de omvang van het spoorwegvervoer slechts met 12 die van het watervervoer daarentegen met 18% en die van het in- terlocale wegvervoer met niet minder dan 35%. De totale omvang van het reizigersver- voer bleef practisch constant (6,84 mil liard reizigerskilometers tegen 6.78 mil liard In 1947). terwijl de Inkomsten uit dit vervoer daalden met f 8.4 mllliopn tot f 188.9 millioen Dit uiteenlopen van om vang en opbrengst, waardoor de opbrengst per reizigerskilometer, iets daalde, was gedeeltelijk een gevolg van de op 1 Janu ari 1948 op aandrang der Regering inge voerde tariefverlaging voor abonnemen ten. die een rechtstreekse inkomstender ving van f 3 millioen betekende. Tevens daalde het aandeel in de totale vervoers omvang van de gewone plaatsbewijzen met 8.5 dat van de verschillende soorten abonnementskaarten steeg met 30*Hier door daalden de ontvangsten met nog eens rond f 4.5 millioen. Ook het aandeel in de tweede klasse liep terug, waardoor rond f 750.000 minder werd ontvangen De ontvangsten uit het goederenvervoer De beschieting van een bruiloftspartij Naar aanleiding van de schriftelijke vragen van het lid der Tweede Kamer, de heer Goedhart, over de beschieting van •en bruiloftspartij te Goenoeng Slmpln, In het regentschap TJIIatjap. verneemt Aneta van bevoegde zijde. dat. nadat de eerste rapporten over dit incident waren binnengekomen, er onmiddellijk een ern- •tig onderzoek is ingesteld. Dit onderzoek is thans in zijn eindsta dium gekomen, doch voor de definitieve afsluiting ervan kunnen geen nadere of ficiële mededelingen worden verwacht. werden junetig beïnvloed door de ver komt nati°n"le productie De tolalc in- ït^r V." t1, «oedcr»nvervoer bedroe- ?9<7) mlUloen II 78,3 millioen In f Mf o'"J8!n* d" exploitatiekosten van I 201.8 millioen tot 1 213.0 millioen was nrH.tr. "V°J* v,n de hogere materisal- ÏÏÏÏEE verbetering van de sociale positie van het personeel. De totale per- f0r??R ven stegen hierdoor van Lil;;? mi,"oen tot f 120.4 millioen en vormden 57 van de exploitatiekosten, «r. u ontvangsten bleef na aftrek der exploitatie-uitgaven een bedrag van f 76.0 millioen beschikbaar, waarvan f 65,0 mil lioen wordt aangewend voor afschrijvin gen en f 11.0 millioen voor interest. Per saldo resulteert een winst van f 3.703.62 (v j. f 1.407.009.86). welke op nieuwe reke ning is overgeboekt. Met de plechtige herbegrafenis giste ren van 12 gevallenen van de 7 De- rember-Divlaie. was de overbrenging van alle gevallenen dezer divisie naar het ereveld op Menteng Poelo te Batavia vol tooid. Fn vier vakken liggen thans onge veer 500 graven bijeen als een Indrukwek kend bewijs van de offers, gebracht In een diensttijd van bijna drie jaar in In donesië. De plechtigheid van heden be-' tekende tevens een afscheid en een laat ste bezoek aan de doden der divisie, waar van de repatriëring dezer dagen is aan gevangen. n Tijdens de plechtigheid voerden het woord de commandant der 7 December- Divisie. generaal majoor Eneles, de gou verneur van Batavia. Hilmaif Djajadinln- grat en de legercommandant. It-generaal D. C. Buurman van Vreeden Bij de plech. tige herbegrafenis werd o.a. door de lui tenant-kolonel Holle een krans gelegd na mens de vroegere commandant der divi sie. generaal majoor Dlirst Britt. Bloemen- en fruittentoon stelling te Honselersdijk Bond Westland. die 25 April J.l. zestig Jaar bestond en de Coöperatieve Centrale Westlandse Snijbloemenveiling, die kort geleden haar zilveren jubileum vierde, houden van 20—24 September te Honseier- dijk een groots opgezette Westlandse bloe men- en frulttcntoonsteiling. In de mo derne hallen van de veilinggebouwen der C.C.W.S., die een oppervlakte beslaan van 3800 m2 zullen vier dagen de Westlandse producten: groente, fruit en bloemen wor- Na vier jaar eraan gewérkt te hebben kijkt John Nowlan uit Dagenham in Essex met gerechtvaardigde trots naar zijn reuzen-klok, die niet alleen secon den, minuten en uren aanwijst, maar ook dag, maandjaar. seizoen, zonsopgang en -ondergang, rnaansopgang en -ondergang, standen ran de maan. datum van de volgende zonsverduistering, get\jdentafel Van alle Britse kuststeden, de tijd in werelddelen, belangrijke astronomische data en aanduiding van alle zichtbare sterren. Het vraagstuk van de mosselexport naar Belgie houdt in mosselkwekers- kringen nog steeds de gemoederen bezig. In een vergadering te Bruinlsse kwam men tot de conclusie, dat de directeur van het aan- en verkoopkantoor voor mosse len te Bergen op Zoom zijn in 1947 ge dane belofte om de mosselexport naar België vrij te geven voor iedere handelaar, ■wanneer België eveneens de voorrechten •an enkele ln Vermosin georganiseerde Importeurs gedaan, prijs gaf. niet heeft gehouden. België verleent importvergun ningen aan iedere Belgische handelaar, maar zij kunnen geen mosselen betrekken, door tegenwerking van dit kantoor. Het optreden van het aan- en verkoopkan toor- zo werd verder gezegd, werkt dik wijls remmend op de afzet van mosselen, omdat partijen mosselen worden afge keurd. die de kweker graag zou verko pen en die de handelaar graag zou aan vaarden. De winst van de Vermosin in België is te hoog. Het contract tussen Cevcmos en Vermosin dient te worden verbroken. Bij het tot standkomen van rechtstreeks contact tussen de Neder landse exporteur en de Belgische impor teur zullen klachten over de slechte ver zorging van mosselen verdwijnen. De Deense mosselen zullen niet meer op de Belgische markt kunnen concurreren, zo dra de prijsverlaging tot stand komt. Donderdagavond omstreeks ze* uur heeft op de rijksweg Gouda-Den Haag. ter hoogte van het viaduct te Nootdorp een verkeersongeval aan twee perspnen het leven gekost. Waarschijnlijk door gladheid van de weg slipte een motor, welke door twee PTT-ambtenaren werd bereden. De bestuurder verloor de macht over het stuur, waarop de motor tegen de weg sloeg. Een der ambtenaren was op slag dood. De ander overleed na aankomst ln het Ziekenhuis St Antoniushoevc te Voorburg. De slachtoffers zijn W Smid en Hoogeveen. beiden uit Den Haag. De paardenmarkt te Wagenlngtn atond Woensdag driehonderd jaar den geëxposeerd. Deze tentoonstelling ves tigt niet alleen de aandacht op de bete kenis van het Westland de fruittuln van Europa voor Nederland, maar ook op de plaats die de beide jubilerende orga nisaties in het Westland Innemen. De belangrijkheid wordt door cijfers duidelijk aangetoond Bond Westland omvat de twaalf Westlandse veilingen, waarop alle Westlandse tuinbouwproducten worden aangevoerd. In 1948 bedroeg de totale omzet van deze vellingen 56 799 507 04 en in dat jaar werd voor een bedrag van ongeveer 24 millioen geëxporteerd. Op de C C.W.S waarvan meer dan *1200 ^kwe kers lid zijn. werd in 1948 voor een Wdrag van bijna vier millioen geveild. Dinsdagmorgen zal de commissaris van de keuringen in Zuid-Holland de tentoon stelling. die dagelijks van 10.00—23.00 uur voor het publiek te bezichtigen Is. ope nen. Tijdens de vier tentoonstellingsdagen* is er voor belangstellenden gelegenheid gratis een bezoek te brengen aan de Proeftuin van het Zuid-Hollands Glas- district te Naaldwijk en aan de grootste drulvenkwekerij ln het Westland „Nieuw- Honsel" te Honselerdijk. Voorts is er iedere middag gelegenheid druiven te eten in de groenteveiling te Honselerdijk. De Koninklijke stoet\ op Prinsjesdag De Koninklijke Stoet zal voor de Jrij. toer op Prinsjesdag de volgende route/ne men: Noordeinde. Zeestraat. Scheve/ing- seweg. Stadhouderslaan. Koningin Bfoma- kade, N.W. Buitensingel, winteinde. Groenmarkt. Gravestraat. ^Buitenhof, Kneuterdijk. Heulstraat, Ijj&Mtlnde. Met een emigrantenschip naar Canada (IX) T"\p meeste Nederlanders zullen het, zacht gezegd \J „vreemd" vinden, wanneer een predikant de nachtelijke uren gebruikt om in een tomatenfabriek te gaan werken. Dit komt, doordat ze de toestand en gewoonten in Canada niet kepnen! Het „witte boordje is er n.l. niet meer in aanzien dan d* boezeroen, m.a.w. er is geen standsverschil tussen de hoofd- en hand arbeider. Als men in Canada zijn brood maar op eerlijke wijze verdient, vraagt niemand er naar hoe of waar men de dollars verkrijgt: op een farm, in een fabriek of op kantoor. In Canada wordt bij kennis makingen ook niet onmiddellijk gevraagd naar het beroep, dat men heeft of dat vader of grootvader hebben gehad. Dit een van de eerste dingen, welke ik hier heb waargenomen en dit gebeurde in Toronto, waar ik, kort na mijn aankomst in Canada, bij een collega, logeerde. De dochter des huizes had juist de z.g. „high school", zoals de middelbare school hier wordt ge noemd. doorlopen en was voornemens bij het begin van de nieuwe cursus in Michigan te gaan studeren. Welnu, deze negentienjarige studente hield voor dertig dollarcenten per uur het grasveldje yap buurmans tuin netjes. En bij mijn gastheer in Chatham werd des avond*, juist tijdens de avondmaaltijd, de.krant bezorgd dooreen zoon van' de burgemeester, een vijftienjarige jongen, die voor elke krant, die hij had bezorgd, een cent kreeg. Dete burgemeesterszoon had een krantenloop van ongeveer vierhonderd abonné's, zodat hij aan het eind van de week twee en een halve dollar ontving, waarvoor hij dagelijks een uurtje had gewerkt. werd dit half negen. De laatste dag Nummer 516 vroe8 de baas zelfs of ik de volgende avond om zeven uur aanwezig wilde zun de gehele tijd van mijn verblijf in »u fabriek, heeft gelaten. Ik had nleS anders te doen danmandjes, ferule met tomaten, op een lopende band u zetten, mandjes van 50 pond. Twesdrt! zend per nacht! Elke nacht gingen er a» 100.000 pond tomaten door mijn %nrkn en na acht dagen werken had ik 8O0jK pond tomaten oftewel 400 ton door mS» handen laten gaan. Maar,.na die aS dagen had ik ook een cheque van 64 ó&L lar en vestig cent op zak, in NederlaaZ geld ƒ172.48. Velen bleven heel wat langer aan lat werk dan acht dagen. Sommige mannen en vrouwen namen zich voor het gehtl# seizoen te blijven tot eind September» die gaan dus straks met heel wat grottn bedragen strijken. De student kan met het verdiende geld van de winter ito studie voortzetten, menigeen zal er tweedehands „car" van kopen en menig» vrouw zal met het geld, dat zij «Sf heeft verdiend, zich een bontmantel kunnen aanschaffen. Of er wordt voor het gezin een refrigeator gekocht, een koelkast, die met gas of electridteii wordt gekoeld. Zo'n koelkast is ln een warm land als Canada m de zomer ii werkelijk geen luxe. Ds VAN DER MOST van predikant tot fabrieksarbeider. waren. De eerste dagen begonnen wij ons werk des avonds om half tien, later Toen er dan ook half Augustus per advertentie driehonderd mannen en driehonderd vrouwen weraen gevraagd om korter of langer tijd in een der grootste Canadese conservenfabrieken te werken, had ik allang de valse schaamte,, waardoor Nederlanders nog wel eens orden gekweld, afgelegd en vond ik het helemaal niet dwaas te trachten tot de driehonderd uitverkoren mannen te gzan behoren, teneinde enige kostbare Canadese dollars te verdienen. Ik werd aangenomen en werd dus fabrieksarbei der. U begrijpt: de eerste avond stond ik wel wat onwennig tussen «1 die Cana dese mannen en vrouwen, te midden van wie ik niet meer „de dominee" was. maar eenvoudig fabrieksarbeider no. 516 We kregen n.l. allemaal eèn soort van mut*. een „cap", op het hoofd, welke voorzien was van een nummer en op mijn cap prijkte no 516. In een lange rij togen wij die eerste avond naar de num- merklok, waar ons werd gewezen, hoe wij op onze kaart moesten laten aan tekenen hoe laat wij precies present cn daar de arbeidsnacht duurde tot de volgende ochtend 7 uur. maakten wij dus werktijden van resp. lO'/i en 12 uur. Al die honderden mannen cn vrouwen kregen die eerste avond al gauw een „job" toegewezen, maar mij en twee anderen liet men wel «Cn uur staan. De baas had. met zijn crote mensenkennis, al heel spoedig dóór. dat onzeu handen niet helemaal goed stonden voor het ,werk, dat hier te doen viel en hij had gelijk Mijn twee lotgenoten bleken resp. journalist en medicus te zijn. 800.000 Pond tomaten Eindelijk zette de baas ons aan het werk in een ijskejder waar een tempera tuur van vele graden onder nul heerste. En dat in een tijd, waarin een hittegolf ons buiten dag en nacht in haar greep had! Alle drie waren we bang een longontsteking op te lopen. Voor mij duurde dit'„ijsbad" niet langer dan een uur; toen kwam de baas my helen en gaf mij werk. dat hij me een week lang. Canadese „add" De Canadees brengt zijn geld niet neer ,dé' Spaarbank, goals onze Nederland* emigranten dat doen. Voor onze emigm. ten is dii goed betaalde seizoenwerk Mn middel om wat spaargeld' bij elkaar ta krijgen om Btraks de eerste eigen tens lant te kunnen kopen. De vrouw doet mee als haar gezin dit toelaat Ook grotere kinderen brengen in de langt zomervacantie van meer dan twee maan den heel wat dollars in. Om nog even terug te komen op mijn tijd als fabrieksarbeider: In die weck ging des ochtends om 7 uur mijn cap met no 516 af. Dan ging ik tot twaalf uur onder zeil'en dan was ik weer do minee. In een oude Ford bezocht ik des middags de Nederlandse^emigranten, dl» somt. twintig of dertig mijl ver woonden. En Zondags stond ik op de kansel. Dit is Canada! -Het jonge Canada kent geen aristocratie als de oudere landen van Europa. Bij mijn bezoek aan de hoofdstad Ottawa liet een Canadees mi) het „House of Parliament" zien. Toen ik het „House of Commons", dat in Eng» land gelijk staat met onze mer. had bezichtigd, vroeg ik nu ook het „House of Lords", zoals in Engeland de Eerste Kamer wordt genoemd, te mogen zien. De Canadees keek mij aap en zeide: „U bent hier niet in Engeland! Wij hebben hier geen „House of Lords", wj) hebben n.l. geen Lords, geen adql!" En tóch heeft Canada zijn adel. Naar het bekende Nederlandse spreekwoord „Arbeid adelt" heeft ook Canada zijn adel. Er wordt in Canada gearbeid, niet het minst igi de seizoen-bed rij ven en zeker niet het minst door de Nederlan ders, die uil het vaderland zijn wegge- trokken. Amerikaan nQemt Nederlands gevangeniswezen modern Na een verblijf van enkele dagen in Nederland is de Amerikaanse deskundige op het gebied van de crlmlnllogie dr Ncg- ley K. Teeters naar Brussel vertrokken. Dr Teeters heeft tijdens zijn verblijf In Nederland gevangenissen en kampen voor politieke delinquenten bezocht, onder meer de Leeuwarder gevangenis, de jeugd gevangenis te Zutphen, het kamp voor politieke delinquenten te Ampsen. (Gel derland) %n dc rijkswerkinrichting te Bergmeer. De Amerikaanse geleerde was bijzonder getroffen door het huidige gevangenis systeem In Nederland Hoewel in ouderwetse gebouwen onder gebracht. is het Nederlandse gevangenis wezen zeer modern, zei professor Teeters. In Leeuwarden was hij zeer onder de in druk gekomen van het gevangeniskoor van 150 man. In de R.W.I. te Bergmeer had het hem getroffen. dat">an de politieke delinquenten is toegestaan een weekend per maand vrij te nemen, zonder dat dtt tot nu toe aanleiding heeft gegeven tot een ontvluchtingspoging. Dr Teeter* ver klaarde zich een principieel tegenstander van de doodstraf. In 9 van de 48 staten tn zijn land bestaat deze niet meer. (Van onze Londense correspondent). rToen ik onlangs behoefte had eens even A aan zee te zijn. ben ik anderhalve dag gaan rondkijken in Romney Marsh, een vlak. laag land waar de mensen schapen houden en tuinieren. De bewoners noe men dit gebied „the level «k* vlakte). Het wordt voor een goed deel tegen een Indringerige zee beschermd door een lange brede dijk. Romney Marsh is een strook van het zuidoostelijk deel van het graaf schap Kent. Zeevarenden kunnen de lig ging er van gemakkelijk vinden. Er la een scherpe punt in de kustlijn die recht streeks naar Boulogne wijst. Die punt is het punt waar de vermaarde vuurtoren van Dungeness zich in de lucht verheft en avonds een lichtend baken is voor hen die de zee bevaren. Ten noorden van die vuurtoren en landinwaarts ligt de Marsh, de ..level", de vlakte. Aan de kust liggen twee van de Cinque Poris: dat zijn Hythe en Romney. De andere drie zijn Hastings. Dover en Sand wich. Cinque Ports is een zeer oude naam voor deze vijf havens, uit de eerste tijd van de verovering van Engeland door Willem van Normandië. ook bekend als Willem de Veroveraar. Romney Marsh en de kust die er bij behoort zijn belang wekkende historische grond. De archi varis van Romney. die mij meenam naar de beste herberg van zijn stad en mij twee glazen Dier liet drinken, vroëg mij: „Weet u wel dat hier de Britse vloot werd geboren?" Dat zat zo In oude tijden stonden de kusten van Sussex en Kent het meest bloot aan bedreigingen van overzee; en de vijf havens moesten aan de Koning de schepen leveren om vijan delijke zeestrijdkrachten terug te slaan. De archivaris vertelde me ook dat ln Romney het Normandisch bestuur van Engeland begon en dat de aartsbisschop vap Canterbury en de bisschop van Bayeux er broederlijk overleg pleegden over de zaken van kerk en staat. Na de biertjes nam hij mij mee naar de St Ni- chblaaskerk die de oudste en fraaiste Normandiëche toren heeft welke Enge land bezit, gebouwd in de tijd waarin Normandiërs en Engelsen het met elkaar moesten leren vinden; dat is 850 jaar ge leden. De Cinque Ports, waarvan Romney er één ls. hebben geen hedendaagse beteke nis of bestemming meer. ..Maar u weet hoe dat is bij ons", zeide mijn historicus, „wij houden dat allemaal zinnebeeldig en in de uiterlijkheden bi stand". Er worden nog altijd „lord wardens" (herea-voogden) van de Cinque Ports benoemd, en zij heb ben een prachtige admiraals-uniform. Het zijn ook niet de eersten de besten die dit cre-ambt bekleden; Winston Churchill ls één van hen. „Heren van de vlakte" Ik was naar deze streek getogen om de zeelucht te happen en de zee te zien. De lucht was zilt genoeg; maar het was moeilijk te ontsnappen aan de zinne beelden en de uiterlijkheden der histo rische instellingen Romney Marsh fieeft nog een schijnbestuur dat ook al weer heel diep in de geschiedenis wortelt. Dat hoorde ik later ln Dymchurch, dat aan de dijk ligt, ongeveer acht km ten noorden van Romney. Daar kreeg ik het heer lijkste avondeten in de spijazaal van een „pub" dat ik in Engeland #edert het begin van de tweede wereldoorlog heb geproefd, een degelijke portie lamsvlees dat het ver hemelte op ouderwetse wijze streelde, met doperwten en gebakken aardappelen, en sago met braambessensap toe. Ik trof het; want mijn tafelgenoot was een van dc „Lords of the Level". Druiste vertaling van'deze term is ..Herenjuin de Vlakte"; maar ln het Nederlapdf (Walelgen klinkt dat wat smadelijk. Hij wassen lid vart het hierboven genoqjnde schijnbestuur van Romney Marsh. .Ja", vertelde hij mij, ..wij komen hier eens in 't jaar bijeen. U moet niet vergeten dat wij (d-w.z. ons bestuursorgaan) al 1200 Jaar bestaan". Uit de inhoud van zijn verdere mededelingen, die mij een leerrijke avond verschaften met veel koffie en een glaasje cognac, bleek mij dat hij en de andere „Lords of the Level" en hun voorgangers van de vroegste tijden af Romney Marsh moesten beschermen tegen de zee. Elk jaar was er een vergadering waarin de toestand werd overzien en de maatregelen werden ge nomen tot bescherming van de 15 000 ha grasland en de dorpen van de Marsh. Van die taak' werden de heren vijf eeuwen geleden ontheven. Nieuwe orga nen namen de zorg voor afwatering en beschernjlng van het land over. Maar de „Lords of the Level" blijven niettemin eens in het jaar hun vergadering houden. Zoiets went men niet meer af als men het 1200 jaar lang heeft gedBan Bovendien geeft een charter. 500 jaar geleden door Eduard IV verleend, hun zekere rechten die nog niet zijn ingetrokken. „Als wij er op zouden staan", hoorde ik van mijn tafelgenoot aan de koffie, ..zouden wij in de Marsh een galg kunnen oprichten om misdadigers terecht te stellenen nie mand zou ons iets kunnen doen." De .Lords of the Level" wilden echter de za ken niet op de spits drijven. Het lag niet in hun voornemen van dat galgenrecht gebruik te maken. Maar daar was bijv. de kwestie van wrakstukken die na veel ge- dobber op het kiezelstrand tot rust kwa men. „Die mogen wij te gelde maken", zei mijn nieuw verworven vriend, „cn van het geld mogen wij ons zaken aanschaffen die ons kunnen helpen by ons werk." Hij erkende graag dat het college, waartoe hij behoorde, de laatste eeuwen een schijn bestaan had gehad en hij vertrouwde mij toe dat de strandvonderij nu bij andere wetten was geregeld en dat de Board of Trade er het laatste woord in heeft. Maar zijn toon was niet vrij van hooghartig heid toen hij sprak over het parlement in Westminster dat. vergeleken bij de leef tijd van het bestuursorgaan, waarvan hij deel uitmaakte, als een jong broekje was dat zich de bevoegdheden had toegeëigend van een wakkere grijsaard m'et schatten aan levenservaring. c Romney Marsh was dc keuze geweest van mijn dagje-uit omdat ik eens wilde reizen langs dc kust in de kleinste trein van Engeland. En dat heb ik gedaan tus sen de ontmoetingen met de historici en de mannen, wier ambt teruggaat tot ach ter de mist van het verre verleden, door. De blijmoedigheid van het zonnige land schap werd niet verstoord door galgen, en dc zec-»treelde vredig de gele stran den de schepen moeiten lang een goede vaart hebben gehad, want er waren geen wiuKstukken waarover minister Wilson vai, de Board of Trade zou kunnen gaan klubelen met een „Lord of the Level" die zijn oud recht zou willen opeisen. De con ducteur van de Romney-Hythe 6i Dym church Railway was gul met zijn voor lichting. Journalisten uit den vreemde be hoorden zelden tot zijn passagiers. „Ze moesten 's meer komen", vond hij. „want zciets zie je toch maar niet elke dag". HIJ wees vooruit. Het treintje naderde ln een bocht eeii stenen brug die de hoofd- vtrkeersweg droeg. Wftté stoom pufte In bolle wolkjes de blauwe lucht ln. Het treintje nam zijn draai tussen de groene bermen door. Het paste net ln de boog van de brug. met een paar centimeter spe ling Een schril fluitje klonk terwijl wij onder de brug door reden, en ln de rechte bean, die volgde, pufte de kleine loco motief in versneld tempo en triomfante lijk naar een snelheid van 45 km. De conducteur had gelijk. Zoiets zie je toch mear niet cike dag. Er waren drie open rijtuigen met daken. Op drukke vacantledagen zijn er wel 15 ïijtuitrei. met tezamen 120 passagiers. De spoorbreedte is 38 cm. De locomotieven zijn van hetzelfde type als die voor de „Flying Scotsman" maar in alle afmetln- geri slechts een derde van de grote zuster. „We doen alles wat de grote treinen doen", verklaarde de conducteur met trots, „passagiers en goederenvervoer, en dc streek en haar bedrijf zouden zonder ooi met kunnen bestaan." BU de vuur toren van Dungeness keerden wij In een cirkel terug op het'ltnkerspoor dat mU voerde naar Romney en de archivaris en de oude Normandische toren. Frankrijk Is voornemens alle beperkin gen op de invoer van bepaalde goederen af te schaffen en aal twee lijsten van de goederen, wniop deze maatregel betrek king heeft, op 1 October Indleneh bij de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking (O.E.E.8.), aldus Is door de Franse minister van financiën. Maurice Pf^sche, medegedeeld. De eerste lijst bevat de goederen, die vrij zullen kunnen worden ingevoerd uit andere landen, ook al hebben deze landen nog geen overeenkomstige maatregelen De keuze tussen aansluiting bij de Franse televiiledlenst met 819 lijnen of het volgen van „The Continental Wav" ln de vorm van een toekomstig Europees standaard televisiesysteem, houdt op het ogenblik de televisiegemoederen in B e I - g 1 druk bezig en uiteraard speelt hierbij de Waals-Vlaamse tegenstelling een be langrijke rol. Voor het einde van dit Jaar zal een 'televisiezender te Rijsael beginnen met uitzendingen volgens het 819 lijnen systeem. er ls thans reeds sprake van experimentele uitzendingen volgens deze standaard van Parijs uit Ook te Lyon. Straatsburg en Caen zullen zenders ver rijzen voor uitzendingen met dit hoge aantal lijnen. Het Va tl ca an heeft een televisie zender In Frankrijk besteld voor uitzen dingen met 819 lijnen. In September ax. zal te Milaan een internationale televisietentoonstelling worden gehouden. Ook Amerika zal ver tegenwoordigd zijn. D-e. ^eede Engelse televisiezender te Birmingham zal ln November aa. offl- cletl ln gebruik worden genomen. In af wachting hiervan zal gedurende de eerst volgende maanden een mobiele zender in bedrijf worden gesteld, teneinde de fabrikanten van televisie-ontvangers in de gelegenheid te stellen de toestellen te testen. De uitzendingen met stille beel den zuilen plaatsvinden op de golf lengte. welke vastgesteld ls voor de zen der, die ln November de taak volledig zal overnemen. Het vermogen van de mobiele zender .welke van plaats zal ver wisselen, bedraagt 1 KW. De derde Engelse televisiezender zal waarschijnlijk te Mosa. nabij Huddersfield, genomen. Deze goederen vormen I5'/i van het totale volume van de Franse tnvoer uit andere Europese .landen. De tweed* lijst bevat de goederen, die vrij zullen kunnen worden ingevoerd uit de Europee# landen, die dezelfde maatregelen nemen ten aanzien van hun Invoer uit Frankrijk. Deze goederen vormen de helft van ds Franse Invoer uit Europa. Met betrekking tot de besprekingen, die hij tezamen met de Franse minister van buitenlandse zaken. Robert Schuman. met de Amerikaanse ministers van buiten landse zaken en financiën heeft gevoerd, zei Petsche, dat van Franse zijde de nadruk is gelegd op het belang van het r\gmen van maatregelen om alle belem- meringen, die in Europa op economisch gebied bestaan, op te heffen. HIJ noemde in dit verband in het bijzonder de kunst- matige prijzen, die sommige landen vra gen voor grondstoffen. Frankrijk zal een aantal problemen aan de O.E.E.S. voor leggen in de hoop. dat door oplossing van deze problemen de hinderpalen voor een vrij handelsverkeer in Europa zullen verdwijnen Voorts zal Frankrijk bij de landen, die bij de O.E.E.S. zijn aange sloten aandringen op samenwerking op het gebied van investeringen en ultbrel- ding van de export naar het dollargebled. De Franse minister! van financiën var- klaarde voorta. dat het werk van da O.E ES. op eei} meer practiache buis moet worden voortgezet en snel moet worden uitgebreid. Hij zei. dat hij bU de besprekingen, welke hij deze week met de Britse minister van flnandën. Sir Stafford Crlpps heeft gehad, de indruk haeft gekregen, dat deze volkomen accoord gaat met het streven der Fransen en Ameri kanen om de O EES. de taak op te dragen de Europeae samenwerking te bespoedigen. gebouwd worden. Wanneer deze laatste zender ook in werking zal zijn. wordt het aantal Engelse televisie kijkers po tentiaal geschat op ongeveer 10 millioen. In de Verenigde Staten, zijn thans 60 televisiezenders in bedrijf, terwijl er sprake ls van 3 millioen ontvangers. Tegen het einde vap 1952 verwacht men 17 md" Hoen ontvangers afgeleverd te hebben. Ondank» de adembenemende televisie ontwikkeling in de Verenigde Staten heeft Lloyd Espenschied. één van de uitvinder# van de co-axiale kabel, verklaard dat men zich schamen moest voor do Amerikaanse televisieprogramma's. Volgens deze zegs man heeft Engeland op het gebied van de radio- en televisie-omroep de culturele taak veel beter verstaan. Dat neemt toch niets weg van het feit. dat de Amerikaanse televisie-industrie voor de eerstvolgende Jaren nief minder dan 12.500.000.000 uitgetrokken heeft voor verdere uitbouw van de televisie-omroep. 625-28 Maar Bunkle.. hoe kom Je zo in die kist verzeild? vroeg Rick verbaasd, toen Bunkle gauw uit zijn benauwde schuilplaats stapte. Nou. zei Bunkle. ik dacht, dat ik *n mooie plek gevonden hadmaar toen kon ik er niet meer uit! Ja, zei Rick. het haakje van *t dek sel was dichtgevallenI En zo zat je op gesloten.... We hebben Je al een hele tijd geroepen. Kijk mtar. bulten lopen nog naar Je te zoeken! En dat was zo, Juu^ Plop en Oepoetl scharrelden nog met Angstige gezichten door de tuin en om het huis. Toen stsx- Rick z'n hoofd door het raam en riep: Hier is hij sL hoor! Gelukkig.... dat was alweer goed afge lopen! ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1949. GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA 1'. RATAVIASE BRIEF No. 210 Od Tanah-Abang is een goed bezette standplaats van delemans, die een beetje aan onze Jan Pleziers herinneren. man-standplaats, ergens in Batavia. De deleman ziet men in heel Indonesië onder talloze, meest locale namen. Het is de pêardcn-taxi voor de Indonesische bur ger.4 die meestal nooit genoeg haast en nimmer genoeg geld heeft, om in een „echte" taxi te rijden. De deleman is veel goedkoper. En veel langzamer. Het *4L®en enorm verkeers-obstakel. want de iftae- ongeveer net zo breed als een Een VAN DE grote gemakken van Nederland en zeker in dc grote Heden is de ruime mate van en keuze- in vervoer, die de gewone burger heeft, taxi's, trams en autobussen. Degene, die uit Irffconesiè in Nederland komt. voelt vanzelfsprekend d» neiging om te gaan vergelijken en dan komt Nederland er erg goed af. In Batavfb. waar ik een auto heb, kom. ik er haast nooit toe om me nu eens af te vragen, of de medeburger die géén auto heeft, misschien voortdurend trans port-moeilijkheden ondervindt. Hier in Den Haag. waar dp R.T C. m'n transport verzórgt, komt het ondanks alle goede zorgen toch nog wel eens voor. dat er geen of niet onmiddellijk een auto beschikbaar is. En flan ben ik toch maar blij, dat ik dc telefoon van dc haak kan nemen om een taxi sommige met radio op te bellen, of maar een paar meters behoef te lopen om een tram- of bushalte te berei ken. En dan vraag ik me toch wel af. hoe ik in zo'n gcvjil in Butavla zou moeten handelen. Natuurlijk gijn er in Batavia en in alle andere grote steden taxi's. Ze zijn er niet „bij de vleet", m^Lr ze zijn er en men kan ze herkenneft aan een grote witte bal, die op de voorportieren is ge schilderd. Vaste taxi-standplaatsen zijn er niet. hoewel een paar garages zijn. die geregeld hun tel^foónnummers adverte ren, maar dat zijn dan ook de enige pun ten waar men telefpnisch den. taxi kan bestellen. Die garages hebben dan tevens vasft rit-prijzen en die zijn nogal hoog, ik meen tien gulden per Juilf uur of zoiets, in ieder geval vrijwël onbetaal baar voor de gemiddelde burger De overige taxi's zijn in de meest let terlijke zin van het woord „vrij". Ze toe ren onafgebroken door de stad rond, op zoek naar vrachtjes. Als mën cr een aan houdt. begint men rqet de chauffeur te vertellen, waar men heen wil en dan is het verder een kwestie van onderhande len over de ritprijs, waarbij vraag en aan bod de uiteindelijk overeen te komen prijs beïnvloeden. Heeft de chauffeur al vele vrachtjes vervoerd en z'n autohuur er uit (meestal huurt hij dc auto van een of andwc kongsi, betaalt een dag-huurprijs en alles wat hij meer maakt, is dan zijn verdienste) dan zal hij minder gauw ge neigd zijn om met een lage ritprijs genoe gen te nemen, omdat hij zich dan kan veroorloven om op beter betaalde vracht jes te wachten. Is de dag nog niet best geweest en moet er misschien geld bij, dan valt er te pingelen. Maar hoe dan ook: taxi's zijn in Batavia cn ln heel Indonesië duur en bepaald niet geschikt voor veelvoudig gebruik. Dc laatste tijd was er een zekere prijs daling te constateren, omdat het aantal taxi's zich gestadig uitbreidt. Vele oud modische. vooroorlogse auto's zijn door handelaars voor een prikje uit de „dumps" opgekocht en inner- en uiterlijk op- en afgetapt, en als „taxi's" ln de vaart ge bracht. Bussen in zakformaat Nu is er een nogal merkwaardige tus senvorm tussen de dure taxi's en de goed kope stadbussen of trnms (die uiteraard vaste rputes berijden). We kennen n.l. de ïg. „demmo's" en waar dat woord van daan komt moet U me niet vragen. Dat zijn heel kleine autnbusjes of mecr-per- soons-taxi's. Ik wc,et niet, welke benaming lk er aan jou moeten geven. Een soort gemotoriseerde brik. Dtc toererf ook de ganse dag langs Batavia's stoffige dreven en pikken vrachtjes op. die ze brungen naar waar die vrachtjes heen willen. Ze bieden plaats aan tussert de zes cn dc twaalf personen, net naar gelang de „demmo'-chauffeur in zijn wagentje durft te laden zonder het risico te lopen, dat hij door z'n assen zakt. Ook met hem moet men over de ritprijs onderhandelen. Over het algemeen zal die veel lager lig gen dan die van de taxi's, vanwege de verschillende mconveniënten, die de „demmo" heeft. In de eerste plaats zit men op houten bankjes. Verder zit men, voor zover niet op bankjes, op eikaars schoot vanwege de overbelasting. Boven dien rijdt „demmo". al vrachtjes afleve rend. wellicht hele einden om voor men zelf op de plaats van bestemming is en last but not least: zo zijn betrekkelijk langzaam, want het zijn oude karren Maar *e komen, waar trarae of bussen niet heen gaan en brengen het vrachtje desnoods ook buiten de stad. Als een passagier is u»t- iestapt, kijkt de chauffeur al rijdende uit. of er langs de weg misschien een candidaat voor de opengekomen plaats is en zo moet men een „demmo" bepaald niet nemen als men ergens snel wil zijn. Over net algemeen maakt de Europeaan van de „demmo" weinig gebruik. Niet gemotoriseerd is de z.g. „dokkar" or „deleman", een twee- tot driepersoons "Tikje met een kwiek Indonesisch paardje er voor. Op de foto ziet men fti'n dele- Puzzle-winnaars Een panter blijft een panter, of je zijn jaam nu van ynka naar recht* of van naar beneden schrijft. Blijkbaar nebben de puzzelaars van die wetenschap geprofiteerd, want het aantal goede In zendingen was legio. De prijswinnaars waren: Prijs van 5.- W. Bunnik, Wilhelm!na- kade 14 te Waddlnxveeh; Prijzen van ƒ2.50 zr I. Keaseboom, Van iterson Ziekenhuis te Gouda en Dlck v. O- Linden. Keizerstraat 44 te Gouda. De prijzen kunnen aan ons bureau «Urkt li worden afgehaald. auto. maar beweegt zich-met een snel heid van één-junior-paaraenkrocht In smalle straten met een-druk inkeer van tegenliggers zit men er soms minutenlang achter. Het a. dan de delëman. die voor de hele file achter hem de snelheid bepaalt en de deleman-koetsier is ónder dq automobi listen de meest-vervloekte figuur. Voor drie gulden per uur^— en dikwijls nog veel m.nder kan mën in een dcleman rond rijden. waarheen men wil, wachten inbe grepen. „Streetdevil" En dan is er verder de driewieler met achteraandrijving, de befaamde „betjak", waarvan er in Batavia alleen al ^psdulzcnd rondrijden. Ze hebben vrijwel allemaal namen, net als de „demmo's" waarover lk hierboven sprak en 6oma dc meest fan tastische: „The Rising Hope", „Lingga- djati". „Renville", „Streetdevil" en wat dies meer zij. De „betjak '-voerders be horen tot de meest gewiekste en tevens roekeloze wegge- respectievelijk -mis bruikers. Langs de grote verkeers wegen liggen de rijwielpaden, waarvan de „betjak" officieel gebruik moet maken. Heel" dikwijls gebeurt dat niet en toert de ..betjak"-man langs de autowegen, maakt elegante en gevaarlijke zwaaien om „dele mans" heen (want de „betjak" is sneller en gemakkelijker te manoeuvreren) brengt voortdurend de automobilist ln ge vaar. Ik ken het ongelukken-cijfer van „betjaks" in Batavia niet commissaris Brcentan zou ons daarover ongetwijfeld meer kunnen vertellen maar het zou me niet verbazen als er per dag een stuk of vijf-en-twintig „betjaks" door aartrij- dingen in de prak gingen. Soms gebeuren er ernstige ongelukken mee voor bestuur ders en passagiers (maximum toelaatbaar twee. doch dikwijls drie. vier of meer. De „betjak 'ls goedkoop, ongeveer ander halve gulden per uur. Gemiddelde snel heid: om en nabij de 15 km. per uur. Verder zijn er ln Batavia nog de trams, die een aantal vaste routes berijden, waar mee men van het ene eind van de stad Meester Cornells naar het andere de benedenstad kan komen. Tot mijn schande moet ik bekennen, dat ik de rit prijs niet eens ken. want ik zit er nooit in. In de droge tijd heeft de tram vaak een geheel open aanhangwagen, een car rosserie zonder dak. De trams rijden tegenwoordig weer tol middernacht Ze lijken het meest op de blauwe tram, die van Den Haag naar Lei den rijdt, maar zc zijn niet biauw doch geel Ze toeteren echter net zo. Na de oorlog Is een aantal autobus-lijnen aan het openbare vervoernet van Batavia toe gevoegd De meeste bussen zijn omge bouwde vrachtauto's en weinig comfor- t8Zo heb ik geloof ik wel een volle dig beeld gegeven van de vervoers-moge- lijkheden In Indonesië, d wz. In Batavia f n de meeste andere grote steden. Natuur- Hjk zijn er honderdduizenden fietsen en wat dat betreft Is Indonesië een getrouwe afspiegeling van Nederland. De fiets is er buitengewoon populair. U ziet, dat he* met het vervoer best losloopt, wat echter niet wegneemt, dat het niet haalt bij dat in de grote steden van Nederland. Maar wat niet ls, kan nog komen en naar mate Indoneeië zich herstelt van oorlog bezetting en revolutie ligt hjer een breed en vrijwel onontgonnen terréjn van weder- °pb0UW JAN BOUWER. T.m. is Oct. IS—It.J0 en I^-S uu' »»- •urn „Het Catharins Gasthuis Tentoon stelling schilders Henri Hoo«e\vee- gen en *5tdrkaan Ktkjt^rt cn beeldhouwer Gust. Romtjn. 17 .Sept. 7—11.* uuf tJónéordia: Weekend toneelcursus N.A.T.U. 17 8epL 7J0 uur Vrtl* fcvang. Gemeente: ldstond. IS gept. I nur Concordia: Feestavond U.K. Leesvertntglng ter gelegenheid ln gebruik neming gerestaureerde feestzaal. II Sept. 7 uur Leger des Hellef Bazaravond. l»**Sept, 7„*e nur De Zalm: Openbare vee* koping onroerende goederen door notaris J*»» Zeevat. IS Sept. S nnr Concordia: Psychometrische avond mevr. Van Bergen. 19 Sept. S nur Houtmansplantsoen: con cert door „De Pionier". to Sept. 7.30 uur Bemonstr. Kerk: Spreek beurt ds H. Visser, Chr. Geref. predikant. ZO en tt Sept. S uur Concordia: Voorronden tournooi om Goudse bridge-kamptoenschap- pen. Sept. 2 uur Concordia: Optreden goo chelaar Antonint. 21 Sept. 7.<W uur Het Blauwe Kruis: Jaar vergadering Ring Gouda en omstreken Geref. jongellngsverenlglng. zi Sept. uur Reünie.Spreekbeurt ds J. Börger voor Logos-verband. zt Sept. 7 en i uur Ontspanntngslokaal Ga- rensplnnert): Filmavond Volksuniversiteit, vertoning ..Massa-justltle". ZZ Sept. 7.30 nur Zeugestraat 31: Spreek beurt ds Joh. van Weizen voor Nederd. Geref. Gemeente tt Sept. t uur De Krlth: Bijbellezing W F. Kloos voor Goudse Stadsevangelisatie 23 Sept. 10 uur Ter Gouw: Ledenvergade ring ..De Producent". 23 Sept. l uur Sint Janskerk: Orgelconcert. Jeanne Demcsslnux. zt Sept. 7.30 fur VrUe Evangelische Ge meente: Bidstond t Zt Sept. S uur Coijfordla Opvoering „De Model-echtgenoot" éoor De Komedianten (met Johan Kaart). Sport op Zondag Voetbal: "Gouda—Coal. ONA-VIOS. DONK ■Te Werve. aamang 2.30 uur Zondagsdienst doktoren BIJ afwezigheid van de hulsarts zijn van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te consulteren de artsen A. J- Kettler. Gou we 166. tel. 33SS en H. Reedijk. Crabeth- straat 45. tel. 3133. Apothekcrsdienst Steeds geopend des nachts alleen voor recepten: Apotheek Dee. Westhaven tt. J>'OC Advertentie. Voor een mooie BRVIDSBOUQUET vanaf 19. Oroenendaa! 11# (bU de Gouwe). Tel. 4MS. REPORTAGE ..Dames en heren, we bevinden oni in het tuiemsfadion te Milaan en de wed strijd ti juist begonnen. Het Oranje zonnetje zet alles in een lichte gloed en het publiek wacht op het grote ogen blik daar ontstaat enige beweging aan de overzijde, halzen worden gerekt, wat hoor ik daar, het is paardengetrappel, ja, daar om de hoek verschijnt de Gouden Koets, bespannen pardon, dames en heren, dit plaatje krygt u over een poosje pas, een technische vergissing, maar het is hier ook zo druk. ZO ener- erend druk, dat toil zeggen zo zenuw- achtig druk, heel druk dus, het publiek juicht, want de Italianen J\jn zwaar tri dei aanval, dat toil zeggen, ze vallen aan, met een pracht van een bal. maar daar ts Joop. onze Gouwenaar er vandoor, maar ho. la, la, wat gebeurt daarer gebeurt iets. o, het is Guitiano, u weel wel. uit Sicilië, hu trekt zijn stengun. maar de scheidsrechter ziet het gelukkig en daar zijn de Italianen er vandoor, nee toch. ja foch. Donizetti geeft over naar wie-is- dat-daar. dat is. nee 't is hem niet, daar hebben de onzen de bal. de strijd wordt al feller, het kookpunt nadert, de damp slaat ran het water, daar wordt Macaroni het uiater uitgestuurd uiegens natrappen, nu z\jn onze jongens in de aanval, vooruit kerels met die aanval, daar ge beurt weer iets, er gebeurt hier van alles, dames en heren, o, dat is aardig, een van de invallers, ja, het is een Juuwenaarheeft een Goudse kaas in ter uiater gegooid. goal. goaleen pïacht van een voorzet, wan-toie-is-die- ook-weer, nee 't is hem niet, en nu gaan middenkaas nemen, en het publiek maar juichen, het latoaai. u hoort het, dames en heren, iets niet te verstaan, de scheidsrechter is wanhopig. h\j trekt zijn hoofd van 2{jn fomp en gooit het met een moedeloos gebaar-in het water, maar wat is er aan de hand, waar is de kaas gebleoen. hy is gezonken, dames en heren, alle gaatjes zijn volgelopen, weg is de Goudse Jcaas en nu weigeren de Italianen om verder te spelen en daar gebeurt iets zeer zonderlings, het water zakteen der Italianen heeft de stop uit .het bad getrokken daar is het leeg. dames en heren en op de bodem liggen het hoofd van de scheidsrechter en de Goudse kaas en, nu leueren ,de Italianen onder elkaar eer\ verwoed gevecht om de kaas, naar het scheidsrechtershoofd kijkt niemand om. dat ligt daar zo maar een beetje JAN TERGOUW. KlEIWfO 108 T.0.TMUA GOUDA „Concordia" werd geheel gerestaureerd Wanneer de bezoekers van feestavonden deze winter in „Concordia" komen, zul len zij de schouwburgzaal ln nieuwe, frisse kleurc-n zien en onmiddellijk tot de overtuiging komen, dat Gouda, dat nu nfet,zo crg in z'n feesti '□(spunningsgelcgenheid ji. nan bcJa ;o*crg in z'n feestzalen zit. cr een inningsgclcgenheid heeft bijgekre- gén. die aan belangrijke eisen tegemoet komt en bovendien een gezellige sfeer heeft. Want.Concordia is de laatste maan den grondig gerestaureerd. Het heeft schilders aan net weTk gezien, die de donkere onaesthetische verf hebben afge krabd en de zaai met lichte kleuren een nieuw aanzien hebben gegeven. Hanjf van Zutphen ontwierp de wandschilderingen, die goed aan de omgeving zijn aangepast de bestemming van de zaal in symbo liek brengen, terwijl tevens een nieuwe verlichting werd aangebracht en de ven tilatie werd verbeterd De zaal zal Zondag in gebruik worden genomen, 's Middags zullen vertegenwoor digers van verenigingen gelegenheid heb ben de zaal te bezichtigen, terwijl er 'b avonds feest is voor de leden van de R.K. Lcesvercniging, dc eigenaresse van Concordia. De restauratie van het Interieur van Concordia is een gevolg van tijdens de be zetting door Duitsers aangebrachte scha de. waardoor het bestuur van de R,K. Leesverenigtng voor grote kosten kwam te staan. Ruim 13.000 moest worden uit gegeven om het gebouyv weer geschikt 4e maken voor z'n oorspronkelijke bestem ming. En sindsdien is men geleidelijk be gonnen aan de restauratie van het inte rieur. De societeit8zaal kreeg een nieuw aanzien, terwijl onder het toneel nieuwe kleedkamers werden gebouwd. De inge bruikneming van de grote feestzaal bete kent een nieuwe stap naar het doel van het bestuur der Lcesvcreniging: een gron dige vernieuwing van het gebouw. Vermiste personen Verhuizingen binnen de gemeente J G. v. d Pouw varj Kattenslngel naar Mr D. J. v. Heusdeptr. 29; H. B. W. Peetcrs van KattensingeP72a naar Gouwe 228. H. Slegt er\ M Slegt van Karnemelk- sloot 28 naar Fluwelenslngel 84: Mw. M Dexel, 3 persvan Gouwe 190 naar W Tombergstr. 3; Mw A. E. W. fie Wilde van Gr. Florisweg 26b naar Kattenslngel 73; Mw. J de Bruin van F W. Reitzstr 11 naar Karekletstr. 48; M. v. Maaren van Herenstr. 25 naar KarekieUtr. 46; Mw. P. de Bruin van F. W Reitzstr. 11 naar Karekletstr. 46 L. v. Maaren van Herenstr. 25 naar Karekletstr. 46; H v. Driel van C. Huygensstr^lOO naar Raam no. 93 Burgerlijke Stand Geboren: Theunis z. v. W. D. Verwoerd en S Dijkstra. Tollensstr. 43: Woutrina Wesselina d v H. Klaasse en K. G. Kulk, Burgvlietkade 79. Ondertrouwd: A. C. Vergeer en H. J. M. Rademaker; H. Breider en J. A. Ger ritsen: C. van Houten en J. H. Otte. A van den Berg en N van Wijk. H. van Rijswijk en M. E. J. Helj: J. Voerman en G. van der Lijn, J. A. Slobbe en P. Wil- tenburg; M. S van Heijningen en G. Ter louw; H. J. Sier en C. L van der Post; S. van Zijl en M. de Jong;-R. Alkema en R. Groen; W. F. Blokland en A. Bou wer. Overleden: Wilhelmus Arnoldus Slui ter. 64 j. TREINEN OP PRINSJESDAG. Ter gelegenheid van Prinsjesdag rijden aa. Dinsdag extra-treinen van Gouda naar Den Haag om 9.30 en 10.08 en van Den Haag naar Gouda om 11.00 en 20.06 uuc. Vanwege de minister van Justitie ls bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente, waar de vermiste laatstelijk woonachtig was. aangifte gedaan van het overlijden van de volgende vermiste per sonen: Babette Adelsdorfer, geboren 28 Juli 1868 te Walsdorf. gehuwd met S. Schöfeld; Emma Alexander, geboren 31 October 1865 te Meppen, gehuwd met A. Roos; Isaak Alter, geboren 1 October 1887 te 's Gravenhage; Heintje Beem, ge boren 24 Augustus 1868 te Elburg. huwd met B. Gompera; Helerie Duizend, geboren 18 Augustus 1866 te Amsterdam, gehuwd met P. Wagenaar; Anna Esphel- bacher, geboren 4 Juni te Hardheim, ge huwd met R. Cohn; Herman Salomon Hamburger. geborer£$ Juli 1866 te Utrecht; Annetta de Jong. géboren 22 Juli 1873 te Naaldwijk, gehuwd met S. Seijffers; Erna Joseph, geboren 25 'December 1879 te Langendahl. gehuwd met G. Cohn: Anto- nie Kahn. geboren 12 Januari 1874 te Hechtshelm. gehuwd met S. J. Selig; Samuel Kahn, geboren 30 Juli 1868 Ruinen: Emma Mlldenberg, geboren 15 Januari 1863 te Fröndénberg. gehuwd met M. Levy: Grietje Mlnco, geboren 2 No vember 1861 te Oldenzaal. gehuwd met S. Haaiman; Saartje Morel, geboren Februari 1861 te Brlelle. gehuwd met M Zeelander; Gustav £eemann. geboren 23 Maart 1880 te Asbach; Henriëtte Simons, geboren 3 December 1857 te Gouda, allen woonachtig te Gouda en overleden 23 April 1943 te Solibor (Polen). Hanna BlQmlein, geboren 8 Juni 1876 te Unterei- senheim; Anna Roifcifeld. geboren 5 Sep- tenfber 1884 te Marktbreit; Marie Rosen- feld, geboren 27 Mei 1868 te Marktbreit gehuwd met G. Spier; Heintje de Vries, geboren 25 Januari 1862 te Amsterdam, gehuwd met H. M. Limburg; Hermine Well, geboren 6 Maart 1877 te Friesen helm, gehuwd met D. Hammei; allen woonachtig te Gouda en overleden April 1043 te Sobibor. Levie de Beer. ge boren 6 Juli 1883 te Gouda, woonachtig 1 Amsterdam, overleden 5 Maart 1943 Sobibor. V Victorie, maar ook Verheul EEN STREEKBEWONER, die in zijn vacantie zichzelf overwint, de Goudse contreien tijdelijk vaarwel zegt en uitvliegt naar andere landouwen in ons lieve vaderland, zal tijdens zijn fiets-, voet- en andere tóchten vele plotselinge prikjes van vreugde krijgen, omdat hij iets ziet,' dat hem herinnert aan en trots doet zijij op de Goudse streek, waaraan hij zijn-hart verpand heeft. En als hij toevallig een Waddinxvener is, dan zwelt het harte dubbel zo sterk. Donderdag herdacMcn de heren J. van Loon en M. Hornis'het feit, dat zij 40 jaar geleden in dienst kwamen bij de N.V. Goudse Melkinrichting, 's Morgens zijn de jubilarissen in dc directiekamer ontvangen, waar zi^ werden toegespro ken door de directeur 'jT Van Heiningen Nanninga. die namens 'dc directie een couvert met inhoud overhandigde Ir Schot: sprak namens dc Ncd. Maatschap pij van Nijverheid en Handel waarderen de woorden en overhandigde de jubila rissen een legpenning, een oorkonde en een draagpenning De bedrijfsleider dc heer Visser wenste namens het personeel geluk. Na vrijspraak opnieuw gearresteerd 4 De rechtbank te Dordrecht heeft giste ren uitspraak gedaan in de zaak tegen de vertegenwoordiger J. M dc J- en de kan- toormachinehandelaar A K.. beiden te Gouda, die hebben terechtgestaan ver dacht van oplichting wegens het tweemaal verkopen van één schrijfmachine. Beide verdachten, tegen wie een jaar gevange nisstraf met aftrek van vodfarrest was geëist zijn vrijgesproken. Ter zitting werden de verdachten op nieuw In hechtenis genomenrop verden king in een aantal andere gevallen op soortgelijke wijze oplichting te hebben ge pleegd. waarvoor een nieuwe instructie zal worden geopend, nu in het ene geval, dat thans ls berecht, vrijspraak is gevolgd. 't Bovenstaande mag dan wat bloemrijk zUn. 't is toch altijd prettig, als men. ver weg. iets ziet. dat aan huis herinnert. En dat gebeurt als men let op dc auto bussen. Of men In St. Oedenrode. in Ravestein of Borculo als eerzaam vacan- tle-wielrijder gepasseerd wordt door een exemplaar van dit vervoersmiddel, dat na de oorlog zo snel en glorieus, letterlijk verjongd en vernieuwd, zijn taak weer Is gaon vervullen bijna elke keer is het raak: Op de achterkant van de bus prijkt een V. Het is niet de V van Victorie, het is de V van Verheul uit Waddinxveen Het is de laatste Jaren een belangrijk bedrijf geworden, die carrosseriefabriek aan de Gouwe in het rich Industrieel zo voorspoedig ontwikkelende Waddinxveen. Wc zullen hier niet gaan uitwijden over de geschiedenis van dit bedrijf, want daarvoor zal binnenkort een meer ge ëigende gelegenheid bestaan. Op 1 Januari as zal het vijftigjarig bestaan van het bedrijf herdacht worden. Het was in 1900. dat de heer D Verheul zijn wagenmakerij begon, lange jaren op bescheiden voet Door degelijk vakmanschap, goed zake lijk beheer en door de ondernemersdurf van een Jongere generatie, kon het bedrijf in .de twintiger jaren belangrijk worden uitgebreid Vlak voor de oorlog, toen de fabriek aan dq. Kielkade te klein was ge worden bouwde men een nieuw gebouw, vlak bij de kruising van de grote autoweg met de Gouwe. Pas op 1 Juli 1945 kon echter het nieuwe gebouw door de bou wer in gebruik worden genomen na'vijf stormachtige jaren in handen van de be letter tc zijn geweest (de „Holland- 'Nautic"!)- Dè heer D. Verheul heeft het geluk nog dagelijks te mogen zien. hoe onder leiding van hemzelf en van zijn zoons J. en H Verheul thans de oude wagenmakerij uitgegroeid is tot een ln«- dustriële onderneming van betekenis. Vijfduizend in 25 jaar Vijf en twintig jaar geleden is Verheul begonnen met de carrosseriebouw voor autobussen. Sindsdien zijn er ruim vijf duizend bussen afgeleverd. Wat de na oorlogse tijd betreft, men schat, dat momenteel de helft van de in Nederland lopende bussen op de carrosserie een V draagt, de V van Vefheul. Dat betekent, dat*de goede naam, die de autobus ongetwijfeld thans bezig lvbij het publick te verwerven, voor een be langrijk deel op het (.-rediet komt van de Waddinxveense fabriek. Men bouwt daar weliswaar niet de *gehele autobus onderstel en motor arriveren er kant en klaar maar of de moderne bus ln de smaak valt van het publiek is grotendeels een kwestie van de carrosserie. De chauf feur zal in zijn waardering natuurlijk verwerken, of de motor soepel loopt met zo weinig mogelijk kuren en hoe de be stuurbaarheid is. de onderaemer zal be kijken. of de motor zuinifc genoeg ls en of de onderbouw niet te vaak reparatie vraagt maar het publiek kijkt vooral naar het uiterlijk. "tJatuurlUk. de vering moet prima zijn en de motor bijna niet te horen, maar men vindt hfet pas „een fijne bus", als de stoeltjes gemakkelijk zitten, als alles keurig in de glanzende lak zit. liefst In heldere verantwoorde kleuren combinaties en als er allerlei technische snufjes ln aangebracht rijn. zoals deuren, die „zo maar uit zichzelf' open en dicht gaan. De na-oorlogse tijd heeft geweldig veel nieuw busmaterieel op de weg gebracht. Tijdens de oorlog was vernieuwing niet mogelijk en de in gebruik zijnde bussen Een electrische tram zonder rqils. zou men de trolleybussen kunnen noemen, die in Arnhem rijden, het nieuwste fabrikaat van de N.V. Verheul te Waddinxveen. Op vele plaatsen in Zweden staan ln de ven sterbanken en op bijzet tafeltjes bioemenbakjes, zo klein, dat men haast een loupe nodig heeft om hen te zien. Er zijn er bij die afmetingen hebben kleiner dan anderhalve centimeter En toch staan er in die bakjes soms drie vetplantjes van één tot twéé centimeter hoogte en. wat het voornaamste is, ze leven en tonen hun blaadjes en stekels ln frisse kleuren. Overigens behoeft U niet zover te gaan om die mi- niatuur-vetplantjes en cactussen te zien. Want zij komen uit Gouda en wel uit de kwekerij van de heer J. Kool. wiens hart uitgaat naar planten, die men m£t het blote oog nauwelijks kan zien Het is zijn hobby te experi menteren en dan resultaten te krijgen, die elkaar in kleinheid overtreffen. „Hoe kleiner, hoe fijner", zegt hij. „daar komt het op aan". Het heeft hem vele jaar tjes gekost, eer hU de methode. die natuurlijk het geheim van de kweker is, had gevonden. Het komt er op aan de groei kracht van vetplant of cactus tot een minimum te remmen. Daarvoor was een chemisch preparaat nodig, dat de <ferde kon vervangen en de plant toch een minimaal leven liet Na drie jaren zoeken is de heer Kool erin geslaagd. Het preparaat is het grote geheim. Het is de „grond", waarmede de miniatuur- bloembakjes. die door een Goudse aardewerkfabriek worden vervaardigd, wor den gevuld en waarin de plant zich zo vastzuigt, dat zij nauwelijks uit het bak je kan worden verwijderd. De miniatuur-cactus, die alleen in Gouda wordt gekweekt, is een gewild product, dat zich uit stekend leent voor gar nering van meubelstukken en van dames, die eens een levende corsage op hun mantels willen dra gen. Zweden heeft al met dit Gouds product kennis gemaakt en ook naar An dere landen zal zich waarschijnlijk de export van deze plantjes, die een levensduur van ongeveer een jaar hebben na een kweekperiode van drie jaar, gaan richten. werden door overbelasting in het gebruik en door surrogaat-brandstof afgejakkerd tot rammelende karkassen En hoeveel werd er niet ten gerieve van de oorlogs machine weggeorganiseerd? Na 1945 zijn er ln grote aantallen nieuwe bussen besteld. Bij het nadeel, dat de ondernemingen daarom met zeer grote kapitaaluitgaven werden belast, kwam daardoor echter ook het voordeel van een grondige modernisering van het rollend materieel, die het publick het vervoer per autobus in sterkere mate ging doen waarderen dan dit voorheen het ge val was. De autobus ontwikkelde zich ln deze jaren snel van ccn hotsebotserlg, rammelend, vervaarlijke bochten nemend cn elk ogenblik stoppend vehikel, tot een soepel voortglijdend voertuig met een geriefelijk interieur, vaste haltes en een prettig grote frequentie ln de dienst. Dank zij de betere wegen, dank zij de bouwers van dc betrouwbare en sterke motor en dito onderstel, dank zij ook de carosseriebouwer Dank zij Verheul ls het tegenwoordig goed reizen ln autobus of touringcar. Gespreide fabricage Tot de grootste afnemers van VerhcuJ behoren na 1945 de Nederlandse Spoor wegen en haar dochterondernemingen. Niet minder dan achthonderd bussen wer den aan haar afgeleverd. Deze zijn echter niet in Waddinxveen gebouwd. Door de overstelpende stroom van orders moesten andere bedrijven worden ingeschakeld en zo heeft Verheul de bouw van de JSpoor- bussen uitbesteed aan de Fokkerfabriek te Amsterdam en de Aveolande-vllegtul- genfabriek te Papendrecht, waar 500 man er een paar jaar werk aan hadden. De laatste bussen worden nu door deze fabrieken afgeleverd cn dan schakelen deze fabrieken weer over op de vliegtuig bouw. Vliegtuigen en bussen schijnen anders wel aantrekkingskracht op eikaar uit te - oefenen. De N.V. Verheul s Carrosserie- fabriek heeft immers vorig ^aar een be langengemeenschap aangegaan met d« N.V. „De Schelde" te Vlissingen. die, be halve de bekende scheebswerf. vroeger ook een afdeling vliegtuigbouw had. Door een overeenkomst tussen Fokker, Avio- landa en De Schelde, werd de laatste echter uitgeschakeld wat de vliegtuig bouw betreft en om toch het in de afde ling vliegtuigbouw in de vorm van machtSes geïnvesteerde kapitaal rendabel te maken, is de belangengemeenschap aangegaan, waarbij dc N.V. Verheul'* Carrosseriefabriek belanghebbende ls ge worden bij de N.V. Dc Schelde door het verweryen van een gedeelte van haar aandelenkapitaal en men een centraal bureau heeft gesticht voor de verwerving van orders, die dan over de bedrijven worden verdeeld. Vijfhonderd arbeiders en nog te weinig Dé groei van het Waddinxveense bedrijf blijkt wel uit de aantallen arbeiders. di« er werk vonden en vinden. Toen de oor log begon, waren dat er 240. welk aantal ln 1945 was teruggelopen tot zeventig, maar thans werken er vijfhonderd mensen en dit zou nog groter kunnen zijn. Indien men geen gebrek had aan bepaalde vak mensen. Binnenkort wordt de fabriek ook uitgebreid Beschikt men nu over een fabrieksruimle van 5700 vlerk, meter, (waarvan 1500 vlerk, meter InV de oude fabriek aan de Kielkade, die nog steeds in gebruik is)., spoedig zal er een nieuw stuk aan de grote hal zijn aangebreid, dat 2100 vlerk, meter aan de bedrijfaruimte zal toe voegen. Daarnaast heeft men moderne, lichte kantoorruimten en een cantlne, die er zijn mag met keurige garderobes, wasgelegenheden ei^ een toneel- Deze directie draagt dc sociale verzorging van het personeel blijkbaar een warm hart toe. De bussep maken een langzame tocht door de fabriek, van afdeling tot afdeling. Eerst een ijzeren geraamte er op. dan daaraan enkele houten latjes voor de verdere bevestiging wonderlijk go wclniR hout zulk een carrosseriebouwer gebruikt dan de bekleding ijzeren platen electrische geleidingen, lakspul. terij. stoelen inzetten enz. Ongeveer zes weken duurt zo'n tocht door de fabriek. Geen kleinigheid, maar men moet ze dan jnaar zien! Drie nieuwe bussen rijden er elke week de fabrlekspoort uit. Een van de laatste series vormen de trolley-bussen voor Arnhem. Een soort electrische tram zonder rails of een bus met een electro motor. net hoe men het noemen wil. Op 3 September tijn de eerste acht ln Arnhem in gebruik gesteld. WelisWkgr met pech het afknappen van een bovenleiding na een paar uur maar daar kon Verheul niets aan doen. Na deze eerste acht zal er npg een belangrijk aan tal trollcv-bussen volgen. De N.V. Verheul's Carossericfabrlek Jteeft gewerkt en werkt voor onder nemingen in ons hele land. Voor de grote gemeenten een mooie serie voor Den Haag ls pas do deur uit voor kleine en grote streckdlensten. voor de Spoor wegen en voor touringcarondernemers. Haar bussen rijden zowel lri Limburg als op Texel, overal tussen Cadzand en Rodeschool. 't Is een interessant bedrijf, een vriendelijk gebouw van buiten, een prettige gaest binnen, een geest van hard werken, flink aanpakkerr en arbelds- vreoRde Want trots kunnen alle werkers ln dit bedrijf zijn op het schone en nut tige resultaat van hun arbeid. Kinderfantasie Enige kinderen kwarflen^ gistermiddag op het politiebureau vertellen, dat er op de Gouwe bij de viabakens een kind bil het spelen op het hek In het water zou zijn gevallen Omwonenden en voorbij gangers hadden niets gezien, maar zeker heidshalve begon de politie de Gouwe af te dreggen. ZIJ kreeg hulp van twee zwemmers, die in het water sprongen en de bodem afzochten. Twee uur is men doende geweest, toen is het werk ge staakt. Er is geen aangifte binnengeko men van de vermissing van een kind, zo dat het loos alarm is geweest.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 8