Grote stadsjongens op „DE ZANDBERGEN"
India „doet een boekje open"
over de communisten
Mislukte stapelloop van
huwelijksboüt
Batavia is 'n royale stad: het
leidingwater kost niets
Een krasse honderdjarige
in Gouderak
Vier treinen naar Den Haag en
Rotterdam er bij
Van een kamp, dat, geen kamp en een school,
die geen school is
Ontsnapte gevangenen te
Malang openen vuur
Nieuwe consul-generaal
te Batavia
BEDEVAART NAAR MEKKA
Bruidegom was politiek delinquent
en werd gezocht
Slamet Sondagde bedelaar
Een cursus voor de
guerrilla-oorlog
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Middenstands-toporgaan
in de P.B.O.
Beursoverzicht
BEURS VAN AMSTERDAM
-
Jit
it
Maar vele kranen
lopen niet
mfSS?* van Gouda en drle an-
AT C~)
AAR.
ANNEER.
Gouden medaille voor
adjudant A. Punt
De lange lijst
Wees matig en leef rustig, is de
raad van Opoe Blom
Nieuwe spoordienst
Overigens vrijwel
geen verandering
Spoorlijn Gouda
Alphen wordt niet
geëleetri ficeerd
EERSTE BLAD - PAGINA 2.
ZATERDAG 1 OCTOBER
1941
■yROLIJK klept de klok van de Losserse „zadeldaktoren". laStste
re6t van de Martinikerk, die eenmaal in het midden van het
dorp heeft gestaan en die in het begin van deze eeuw wegens
bouwvalligheid werd afgebroken. Vrolijk klinken de klokkeklan-
ken over de huizen, verspreiden zich over veld, bos en hei. tot in
de verre omtrek verkondigend, dat het twaalf uur is, tijd voor de
middagschaft. De schoolkinderen dartelen naar buiten, een paar
vaders komen aangefietst, tillen een kleuter op het zitje voor zich
i om hem huistoe te voeren. Andere kinderen 6toeien nog even en
I reppen zich dan ook naar de middagpot. Dan ligt de dorpsstraat
weer stil en verlaten, rustig, vredig. Af en toe stapt iemand langs
de huizen met de kalme, gelijkmatige tred van de landman, die
I weet, dat elk ding zijn tijd heeft; op de rand van een stoep zit een
jongetje van een jaar of tien zó maar te zitten, een beetje dromerig
I voor zich uit starend. Zouden er in een grote stad van die drome-
1 rige, kleine jongetjes zijn? Hoe ver zijn wij hier verwijderd van de
Tumoerige stadsdrukte en de jachtende mensen. Hoe vreemd zullen stadsjongens zich
gevoelen, wanneer ze uit alle lawaai en beweeg plots in deze stilte worden overge
plant! Wat moet er wel zijn omgegaan in die groep van acht en veertig jongens, die
nu weer al een paar maanden geleden, hier per autobus aankwamen?
7)p P£>r<tf> inrlriiTc alle ónderen goed; lichamelijk worden
mjv VVI SVV llltir Utt ze slap of hun karakter wordt aan té
grote gevaren en verleidingen blootgesteld
Eigenlijk kwamen ze niet eens hier- en dan is het nuttig een poosje buiten door
aan, in de dorpsstraat, die, met de hul
zen, nog enigszins herinnert aan de we
reld, aan de stenen zee, welke ze die
ochtend hadden verlaten, maar in een
voor hen nog veel vreemder omgeving,
midden in het bos, tot het punt. waar
de autobus niet verder .kon, zodat ze
het laatste eindje, langs "een mul zand
pad. moesten lopen, te midden van bo
men. bomen en nog eens bomen. ..Niks as
baomen. wat heb je daar nou an?" smaal
den ze de volgende dag, toen ze over
de ergste vreemdigheid heen waren.
Waarop ze prompt te horen kregen, dat
bomen even goed namen hebben als de
straten in de stad en dat het een hele
kunst is die te leren kennen... Zo ver dach
ten ze nog niet op die eerste wandeling,
toen liepen ze maar, met een beetje
benepen gezichten, die jongens, die thuis
heus hun mondje weten te roeren, ze
liepen tot ze door het groen heen een groot
huis zagen schemeren. Dat huis, vroeger
een vacantie-oord, was nu het „kamp",
met een heleboel zand en bos en hei en
heuvels er om heen, alles bij elkaar 13
Hectare. Dit wisten ze toen óók nog niet.
Ze moesten halt houden bij een hoge
vlaggestok. die in de grond was gestoken.
Daar stond een hele troep dames en
heren en een daarvan, een heer met een
erg rechte rug je zag zó dat hij de baas
van het spui was zei, dat ze een halve
kring moesten maken rond die stok en toeó
zei hij, dat in dit kamp, dat „De Zandber
gen" heet, elke ochtend de vlag wordt
gehesen en iedere avond weer neer
gehaald en dat je eerbied moet hebben
voor de vlag. Of ze wel in de houding
konden staan Nou, en ófl De ruggen
werden gerecht, de kinnen gingen om
hoog prachtig! En toen het gebouw
in en een grote zaal binnen; daar ston
den tafels, waaraan ze mochten gaan
zitten en daar kregen ze een heerlijke
maaltijd: vlees, groente, aardappels en
wat toe! Zo zou het iedere middag zijn.
alleen soms soep vooraf en géén toe,
maar Zondags èn 6oep èn toe!
Naar de jeugdbeweging
Die eerste dag in „De Zandbergen"
moet bij de jongens een chaotische her
innering hebben gelaten; toen werden
ze gedouchet, kregen buisjes en broekjes,
allemaal verschillend, 'die tegen een
stootje kunnen, werd het geld, dat moe
der had meegegeven, in bewaring ge
nomen. want zo lang ze in het kamp
zijn, krijgt elke jongen elke week vijftig
cent zakgeld, toen trokken ze naar de
twee slaapzalen en werd iedere jongen
een eigen bed. zo maar voor hem alleen,
toegewezen, ach, die eerste dag wat
bracht die een nieuwe dingen en eigen
lijk iedere dag bleek later een ver
rassing te geven, altijd weer iets nieuys,
nooit sleur. Een paar togen die eerste
dag op verkenning uit om te zien of er
sloten en grendels waren! Stel je voor!
Niks hoor! De jongens komen toyh alle
maal vrijwillig naar „De Zandbergen",
d-w.z. dat vader en moeder goed vinden,
dat ze er heen gaan. precies zoals hun
bleke buurtje naar een Vacantlekolonie
ging. Stadslucht is nu eenmaal niet voor
te brengen vóór het paisschien mis zou
kunnen gaan. Vader en moeder hebben
het vaak te drük en meester met zijn
klas van vijf en veertig leerlingen kan ook
niet zoveel aandacht schenken aan de
kinderen als hij wel zou willen en steun
van een Jeugdleider hebben deze knapen
ook al niet omdat ze nog nooit de weg
naar de Jeugdbeweging hebben gevonden.
De weg hiertoe wil de heer met die erge
rechte rug, de kampcommandant, de heer
L. H. Teepe. voor zijn jongens effenen.
Dit kan. omdat het ministerie van On
derwijs heeft ingezien, dat lang niet alle
jongens op school kunnen krijgen wat ze
nodig hebben. Daarom heeft de afdeling
..Vorming bulten Schoolverband" reeds
dadelijk na de bevrijding op verschillende
plaatsen in Nederland kampen ingericht
voor jongens (en een enkele maal ook.
voor meisjes) die eens een poos weg
moeten uit de grote stad om in een
rustige omgeving eens helemaal op hun
verhaal te komen en om ook eens te
kunnen tonen wat er eigenlijk in hen
zit. Want een jongen buiten, in een groep,
waar een betrekkelijk grote vrijheid
heerst, gedraagt zich heel anders dan een
jongen in een klasselokaal of in de straat
van een drukke stad. Vooral als hij deel
is van een groep, die zyn groep is. Een
volgende maal hierover meer!
...tot ze door het groen heen een groot
huis zagen
Donderdagmiddag hebben ongeveer 50
gevangenen, toen zij werden ingeënt tegen
pokken, van dé gelegenheid gebruikge
maakt om een ontviuchtingspoging te on
dernemen pit de gevangenis op Lowok
Waroe teMalang. Zij sloegen een bewaker
neer. overmanden de wachtcommandant
en maakten zich meester van wapens.
Vervolgens werd de portier neergeslagen
en maakten zij zich uit de voeten in de
richting van Batoe. Twee militairen
openden onmiddellijk het vuur op de
vluchtenden, waarna een gevecht ont
stond tussen militairen en bewakers
enerzijds en de vluchtelingen anderzijds.
Van de militaire bewakers werdeh een
man gedood en acht gewond; aan de zijde
der vluchtelingen waren 5 doden en 4
gewonden.
Jacob D. Beam zal binnenkort Charles
A Livengood, de Amerikaanse consul-
generaal te Batavia, opvolgen.
Stakingsrel in Amerika
Donderdag hebben zich woeste scènes
afgespeeld voor de vliegtuigfabriek van
Bell te Buffalo (V.S.), waar arbeiders
reeds 16 weken in staking zijn. 25 Politie
mannen en vele stakers en werkwilli
gen liepen verwondingen op bij botsingen,
die ontstonden toen werkwilligen een cor
don van vrouwelijke posters, voor de in
gang van de fabriek trachtten te passeren
Aan de gevechten werd een eind gemaakt
met rook- en traangasbommen, die zowel
door de politie op de begane grond als
door een hefschroefvliegtuig naar de de
monstranten werden geworpen.
De ongeregeldheden volgden enige uren
na de mededeling, dat de directie had
doen weten, niet te zullen deelnemen aan
nieuwe onderhandelingen. Aanleiding tot
de staking is de verwerping van de e(s
t.a.v. pensioenen en een loonsverhoging
van 10 cent per uur.
Een reeds lang gezocht politiek delinquent, oud-N S B.-er, voormalig landwachter en
instructeur in een opleidingskamp, vermoedelijk behorend tot de groep sadisten, die te
Arnhem en omgeving Nederlanders zwaar hebben mishandeld, is dezer dagen te Rot
terdam gearresteerd, toen hy plannen maakte met een weduwe in liet huweiyk te treden.
Naar zyn identiteit werd door de recherche een onderzoek ingesteld, omdat hy op het
Stadhuis niet de papieren kon overleggen, die nodig zyn om te trouwen. Het onder
zoek wees uit. dal de man. die zich Muller noemde, maar de 41-jarige J F. B. was. in
194? uit het interneringskamp Spekholzerheide was ontsnapt. Hy is thans ter beschik
king gesteld van de procureur-fiscaal te Arnhem.
Het begon met een advertentie in een
van de Rotterdamse dagbladen:
Eenvoudige werkman, ongehuwd,
37 jaar, zoekt slaapkamertje of
slaapgelegenheid. Br. nr. enz., enz.
Een jonge weduwe met een pensioentje,
die haar huur wilde verlichten, reflec
teerde. Een paar dagen later kwam de
adverteerder »an haar woning Hi1 noem
de zich Muller en hij huurde de zolder
kamer Aanvankelijk bemoeide Muller
zich met n'emand. hij ging elke morgen
zeer getrouw naar zijn werk en 's avonds
keerde hij altijd op dezelfde tijd terug.
Het viel de weduwe echter op. dat haar
onderverhuurder in zijn broodzakje
slechts droog brood en een armzalig eindie
worst had. Dit bevreemde haar en zij
sprak Muller daarover aan.
Het was nog in de tijd van de distri
butie Muiier vertelde haar een droef ver
haal over moeilijkheden waarmee hij in
zijn leven te kampen had. Hij had geen
distributie-bescheiden en daarom moest
hij alles zwart kopen., En dat ging zijn
draagkracht ver te boven.
De weduwe, niet helemaal tevreden ge
steld. wilde meer weten over Muller. En
Muller vertelde graagHij was gebo
ren in volle zee op een Noors schip. Zijn
vader was een Nederlandse matroos, zijn
moeder een Noorse. Of zijn ouders ge
trouwd waren, wist hij niet. Op het schip
was hij grootgebracht door Noorse vrou
wen. Zijn moeder was jong gestorven zijn
vader was overleden toen hij. Muller, der
tien jaar was nabij de La Plata-rivier
in Zuid-Amerika Het stoffelijk overschot
was in zee ter aarde besteld. ..Eén twee.
drie in Godsnaam
Nimmer had hij op Nederlandse sche
pen gevaren. Eens was hii „gaucho" (cow
boy) in Argentinië. Zijn baas was daar een
Ier met wie hij dus Engels kon spreken.
Verder had hij op Noorse. Zweedse en
Griekse schepen gevaren. Over alle zeven
wereldzeeën had hij gezworven als ma
troos. stoker, tremmer. In 1947 was hij ais
stow-away met een Zweeds schip, waar
van hij zich de naam niet meer herinner
de, te Antwerpen aangekomen. Vandaar
was hij gelift naar Rotterdam. In Rotter
dam sliep hij in spoorwagons, op sleep
boten, op bankjes in plantsoenen Nu
werkte hij bij een baas. Hij had geen fa
milie. Hij stond alleen op de 'wereld.
Trouwplannen
De weduwe kreeg medelijden met Mul
ler. Zelf een huis en een pensioentje en
dan zo'n stumper. Muller kreeg 's mor
gens gesmeerde boterhammen mee en
's avonds at hij bij de weduwe aan tafel.
En toen. vond 'de weduwe, dat het ..al
leen" ook niets gedaan is in het leven.
Zo kwamen er trouwplannen Muller-toog
naar het .Stadhuis om alles in orde te
maken Maar toen gipg het mis. Muller
had geen papieren waaruit zijn identi
teit bleek. De politie werd in de zaak
gemengd en een uitvoerig onderzoek
gon. De rechercheur, die hem verhoor Je,
had vroeger ook gevaren en hij liet Mul
ler zijn levensverhaal nog eens vertell«
(Particuliere
correspondentie uit
Indonesië).
H^Het is Zondag en we zitten
I voor op het platje te
wachten op onze vaste
Zondagse bezoeker: .Sla-
met Sondag". We kunnen
hem in de verte al zien
aankomen, huis in. huis uit,
strompelt hij steunend op
z'n stokje, en over zijn
schouder hangt de oude
tas, waariq hij alle goede
gaveti verzamelt. Z'n ge
zicht staat zorglijk en we
vragen ons af wat de klacht
van deze week zal zijn. in
we verkneuteren ons een
beetje, want we hebben een
verrassing voor hem van
daag.
Goeie móöóge. Toean
besar. slamet Sóóóóndag,
Kakè erge hóóónger. Kakè
nog niet éééte. alleen maar
waater.
U ziet wel dat kakè niet
maar zo'n gewone bedelaar
is. hij was eens een deftige
djongos, bij een resident,
die hem zelfs een verlof
mee naar Holland genomen
heeft. Hij spreekt dan ook
liefst Hollands, alleen als
hij erg in vuur raakt, >f
tot Toeati Allah spreekt,
bedient hij zich van zijn
moedertaal. We geven hem
een paar sigaretten. Z'n
doffe ogen glanzen begerig
naar de sigaretten, maar al
les verdwijnt eerst in de
grote tas.
Aah. heel erg dank Ie
séér. Toean Besar. en dan
komt er een lang en vurig
gebed met vele sembah's.
Wij wachten tot hij voor
ieder lid van ons gezin
Toean Allah's zegen afge
smeekt heeft, en vragen
En. Kaké»ada balk?"
Hij schudt mistroostig het
oude hoofd:
Kakè heel erg seer
verdrietig. Kakè helemaal
niet slape kak. söóó koud,
Kakè helemaal allemaal
pijn.
Arme Kakè. beklagen
we. en toveren dan van
achter onze stoel onze ver
rassing tevoorschijn, een
oud pluche tafelkleed.
Kart Kakè dit misschien
gebruiken om onder te sla
pen?
Zó confuus hebben we
..Slamet Sondag" nog nooit
gezien! Hij slaat z'n handen
elkaar en weet het eer
ste ogenblik alleen een
lang gerekt ..Oóóóh!" uit ie
brengen, maar dan ié hij in
twee stappen bij het kleed
en klemt het tegen zich aan
alsof hij bang is. dat we
ons nog weer bedenken
zullen. Er komen zowaar
tranen in z'n ogen en dan
het vvekelüks kwartje efl barst de woordenvloed los.
i geven hi
gauw zijn pakje brood, dat
al voor hem klaar ligt. met
uitingen van blijdschap en
oude klachten dooreen:
Oóóó Kakè sóóó ge
lukkig. nu Kaké lekker sla
pe. Kakè al sóóó oud Kakè
helemaal alleen. Kakè geen
kindere, nu Kakè niet meer
koud, Kakè sóóó lekker
6lape. Kakè in Holland ge-
wees. sóóó koud. Kakè sóóó
blij. Kakè heerlijk slape.
We plagen hem nog een
beetje en zeggen heel ern
stig:
Kakè heeft zo veel te
gen Toean Allah gebeden,
maar de Toean is nog al-
til d ziek!
Kakè richt zich zo statig
als z'n oude botten het toe
laten op uit z'n gebogen
houding en z'n ogen fon
kelen vertoornd. Hij steekt
bezwerend zijn oude be
vende hand omhoog en zegt
met krachtige stem:
Kakè sal Toean Allan
bevélen de Toean Besar
gauw beter te maken. Kakè
sal altijd maar door bid
den voor de Toean.
Maar dan valt i'n oog
weer op z'n deken en na
een laatste sembah en een
„heel erg dank je seer;
Slamet Sondag" stopt hij
z'n nieuwe schat onder z'n
duizendlapjes baadje en
scharrelt haastig het erf
af. We kunnen nog net zien
hoe hij op de hoek van de
straat neerhurkt, het kleed
uitspreidt en met een lief
kozend gebaar de zachte
bovenkant streelt.
Slamet Sondag!
Arme
Dat hij niet gelogen had, bleek duidelijk.
Hij kon de havens op Cuba. in Afrika, enz.
goed beschrijven. Uit enkele typische zee
mansuitdrukkingen kon de conclusie wor
den getrokken, dat hij op Nederlpnise
schepen had gevaren. Ook bleek, dat hij
goed op de hoogte was met „De Kaap"
Daar werd eens rondgeneusd Het onder
zoek leidde naar een vrouw in Den Haag.
wier ouders omstreeks 1921 op Katendrecht
een Noors logement hadden gehad Lang
zamerhand kreeg de politie eeh andere kijk
op Muller. Er kwamen enkele feiten aan
het licht, die zich afspeelden tussen 1921
en 1929. Muller zag wel. dat zijn zaak
hopeloos stond en hij biechtte tenslotte
alles op ook dat hij niet op zee was ge
boren. maar te Maassluis. Nu is hij op
gesloten te Arnhem, waar hij binnenkort
terecht zal staan.
Het ministerie van binnenlandse zaken
van India heeft een boekje van 72 blad
zijden het licht doen zien. getiteld „Com
munistisch geweld in India", dat een
felle aanklacht is tegen de bedryvigheid
der communistische party in India.
In het boekje worden talrijke uittrek
sels uit de door de Indiase communistische
party uitgegeven circulaires gepubliceerd,
en worden citaten aangehaald om te be-
wyzen. dat „de communisten in India op
uitgebreide schaal het toepassen van ge
weld hebben aanbevolen en voorbereidin
gen hebben getroffen voor een geweld
dadig optreden. Tevens wordt in het
boekje uiting gegeven aan de vastbeslo
tenheid der Indiase regering om elke
wetteloosheid in India te bestrydert.
„De communisten in India hebben de
staat van oorlog verklaard, ^ij wensen
hun aanhangers te oefenen, om de strijd
krachten van de staat te kunnen uitscha
kelen. Te dien einde hebben zij gedetail
leerde instructies uitgevaardigd voor het
.vormen van benden güerrilla-strijders en
brigades stoottroepen", aldus de regering
van India.
„In een -communistisch pamflet, geti
teld ..Cursus voor Het kader van brigades
stoottroepen", wordt onder meer ver
klaard. dat alg voornaamste politieke
taak voor deze brigades wordt beschouwd
KVNSTN1EVWS
„Reizende beiaard" terug
uit Zwitserland
beiaard" van de N.V.
Eijsbouts-Lips, klokkengieters te Asten,
is trfln zijn réis uit Zwitserland terugge-
waar Tri} drie weken lang op de
rs te Lausanne elk half uur hon-
i Zwitsers om zich heen vefzatnel-
e vol interesse het vreemde, hun
onbekende instrument kwamen beluiste
ren en bewonderen. En telkens opnieuw
moest men hun uitleggen, dat een carillon
in «en toren hoort en niet op een auto.
Qe heer Eijsbouts. die door de regering
was uitgenodigd Nederland op de jaar
beurs met zijn beiaard te vertegenwoor
digen, verklaarde, dat hij goede hoop had
op latere resultaten van deze reis.
Wel zelden zal een patroon door zijn
personeel zo enthousiast zijn ontvangen
als de heer Eijsbouts. Het personeel van
de fabrieken was in overall en kantoorjas
hem en de beiaard tegemoetgelopen, tot
aan ,«le grens
i het dorp. waar hij met
gejuich werd begroet en hij allen de ver
eelte en zwarte handen moe%j drukken.
Van de Astense kerktoren, waar een uit
kijkpost had gezeten, klonk tijdens deze
begroeting plotseling het gelui van de
vier klokken, waarvan de zware stemmen
hun maker op hun manier het welkom
toeriepen. Stapvoets reed de beiaard, ver
sierd met de vlaggen van de landen door
hem gepasseerd, en gevolgd door de zin
gende mannen en jongens in overall, door
de straten van het dorp Beiaardier Ritter
uit Delft, die de reis naar Zwitserland
heeft meegemaakt, speelde tijdens de rit
een internationaal liederenprogrnmma en
daarop liep het hele dorp uit om van de
zeldzame verwelkoming getuige te zijn.
Van kerktoren, fabriekstoren en de gevels
van de huizen wapperden vlaggen. Span
doeken verwelkomden en uitten practische
wensen en tot slot bqod een arbeider
Rosa Olitzka overleden
Te Chicago Is aan een hartaanval over
leden de operazangeres Rosa Olitzka. die
in 1873 te Berlijn werd geboren en op 17-
jarige leeftijd met het Berlijns Philhar-
•monlsch Orkest debuteerde Zij werd ver
maard door haar vertolking van Wagner-
rollen Rosa Olitzka zong in de Metropo
litan Opera te New York. in de opera te
Chicago, in de Scala di Milano. in St. Pe
tersburg en in Coventrarden.
HOORSPELPRIJSVRAAG.
De termijn van inzending van manus
cripten voor de door de Nederlandse
Radio-Unie uitgeschreven hoorspelprijs
vraag is verlengd tot 1 Februari 1950
637-38 Daar lag RickHij probeerde
op* te stóan, maar hij kon nietWat
deed z'n knie pijn
Maar de anderen hadden het lawaai ook
gehoord. Bunkie was de eerste, die ver*
schrikt de gang in kwam lopen
Rick! riep hij, -wat is er? Ben je van
de trap gevallen?
Rick, met tranen in de ogen, Jsnikte
Doet het pijn, Rick? Kun je niet op
staan?
Neé. snikte Rick. Mijn knie doet zo
verschrikkelijk zeëri
Toen kwam ook oom Tripje verschrikf
toege'open Hij knielde bij Rick new
Maar Rick hoe kon dat nu ge
beuren' Stil maar. ik zal je voorzichtig*
op bed leggen en de dokter waarschu
wen Beweeg je maar zo weinig mo
gelijk!
Hij schoof zijn armen onder Rlcks
schouders en benen en droeg hem naar
bed.' waar hij hem zachtjes neerlegde
Toen ging Wj gauw de dokter opbel
len
het „alom in den lande tot ontwikkeling
brengen van een volksbeweging, die zo
danig dient te worden geleid, dat. een
punt bereikt wordt, waarop de massa's
in het algemeen geneigd zijn naar de
wapens te grijpen. Het militaire doel van
de brigades stoottroepen is het uitvoeren
van aanvalleh uit hinderlagen en het
saboteren van vijandelijke doelen, voorts
het overvallen van politie-posten en
politie-kampementen. he{ aanvallen van
huizen van „zamindars" (landeigenaréh)
en het bezetten van spoorwegstations.
In het pamflet wordt verder verklaard,
dat de richtlijnen voor deze ..Cursus voor
het kader van stootbrigades" zijn geba
seerd op de door Mao (vermoedelijk
wordt hiermede de leider der Chinese
communisten, Mao Tse-Toeng, bedoeld)
verkondigde beginselen en tactiek voor de
guerrilla-oorlog. „Begin met kleine on
dernemingen en vergroot uw krachten
geleidelijk", aldus een thema uit dit com
munistische pamflet. „Staar u voor het
ogenblik niet blind op hetgeen doör de
Chinese communisten werd bereikt. Be
denk, hofe vele jaren er voor nodig wa
ren. voordat de Chinese communisten een
frontooriog konden voeren, zoals zij dit
thans doen", aldus een in het pamflet
vermelde raad aan de Indiase communis
ten.
In zijn prae-advies. dat prof. dr F. L.
van Muiswinkel op het congres van de
Ned. Kath. Middenstandsbond op 12 en 13
October te Rotterdam zal uitbrengen,
komt deze prae-adviseur op bedrijfs-eco-
nomische gronden tot de conclusie, dat
het voor de economische-, sociale- en fis
cale belangenbehartiging van de midden
stand noodzakelijk zal zijn een midden
stands-toporgaan in de P.B.O. in te bou
wen.
De wet op de bedrijfsorganisatie opent
de mogelijkheid daartoe. Het z.g. „func
tionele" verschil tussen 'detailhandel en
ambacht aldus het prae-advies be
rust niet op waarlijk bedrijfseconomische
gronden, doch is een vaktechnisch ver
schil. Het midden- en kleinbedrijf heeft
een eigen bedrijfseconomische problema
tiek. waarvan de betekenis ver uitgaat
boven die van de vaktechnische vraag
stukken Deze eigen problematiek van het
midden- en kleinbedrijf vraagt in de
P B een toporgaan, ter gemeenschap
pelijke behartiging van belangen.
Het bedevaartseizoen is in voile aana m
de hadji-schepen van de Kon. Rotter,
damsche Lloyd vervoeren honderden
Mekka-gangers van Indonesië naar rt»
havenstad Djeddah in de Rode Zee Viif
maal per dag verrichten de toekomtfiL
hadjïs hun gebeden aan dek van de
Kota Gede. een plechtigheid waanton
allyi deelnemen. (Foto boven). En bIl
eenmaal Djeddah is bereikt, dan komen
de kleine sampans langszij om de bede
vaartgangers en hun bagage naar de wal
te brengen, vanwaar zij de tocht naar
Mekka en de heilige steen, de Kaaba,
aanvangen.
dijk voor de fluctuaties, die echter be-
:rkt bleien. Olies konden bij
WEINIG AFFAIRE.
Amsterdam. 30 September 1949
De handel op de Amsterdamse effecten
beurs had vandaag weinig te betekenen.
Orders waren er maar weinig en alleen
de beroepshandel achtte i
de.""
pe:
het slotpeii van gisteren niet
en golden 311 Hierna avanceerde dit fonds
313"» om tegen slot weer op de openings-
prijs terug te komen. Bij de industriëlen
vielen AKU's op door een flinke koers-
stijgirig. n.l. van 186 tot 189s/«. Unilever
móest de openingswinst van 2 punten voor
de helft prijsgeven. Op de scheepvaart
markt was de stemming evenals gistere»
vriendelijk.
Va.i de Indonesische waarden ^waren
Deli Maatschappij en H.V.A. gunstig gedis
poneerd. Beide fondsen konden een kleine
winst boeken. Aandelen Amsterdam Rub
ber waren op 142'/* ruim 1 punt lager.
De staatsfondsenmarkt was vandaag wet
vriendelijker, voor zo goed als alle soorten.
Van de bankaandelen waren de Indo
nesische banken vast. de locale banken
prijs
Prolongatie 2'/»#/«.
Officiële notering van de Ver v. d Effectenhandel
VRIJDAG 30 SEPTEMBER
t ged en bied §ged. en laten bieden f laten
ACTIEVE OBLIGATIëN
V K Heden
Nederland
31100'V
I Cert. 31 991-
3' «-3 97'.«§ 97'Vf
19:
3 1905 3 97".
97"'
3 949418-51
lnv Cert 3 97"» 97f3-fi§
1962'64 3 9818 9818
NWS 24 79'/. 79"»
Spaarcr 100 2* 100' 100"4
Nd lnd '37 A 3 94'/» 95
Grootbk 46 3 96'/»t
96'/4t'/i
OBLIGATIES
Bandoeng
4 80
Batavia
4 87'/.?
Gelderl '49
8 100
Rott '37 1-3
34 102
102
?Holl '38 2e
3 99",
9911#
FrGroHphk
84102'
101*'»
Nat Hpbk
34 101
Ro't Hphk
34100
WestIHpTV
34101",*
102?
RottSchhpb
34 99'/»
Bergh&Jurg
34 103",t
103''»?
Leyers Zp
?4 104s'»
104'/»
Stokvis
34 lU9t
110",
Bat Petrol
34 103s/.
103s'»
Kon Pelrol
14 1041'.
104'/»
Am«t Ol 100
3 127",
Witte Kr 80
139
139
Amst '17 3*-3 100''»
100V,
Lever Brnth 34106'/»
106,%
PhilipsflOOO
3* 10Ó1'»
100'/»?
AANDELEN
Amst Bk
167'
167'/»
HolIRkUn
"A 225
223
JavaBk 500
A 160?
163
MtJ'FiNat He
rst 96".
V K. Heden
Mierlo&Zn, v. 128
N-Ind Escompt 78 797.
NBkvZ Afr 500 193 194"»
NedMIddstbk. 105
Rott Bank J71'
Slavenb Bk J12'
Twents Bk eAl72?
RottBel Cons 385
Albatr Super! 195
Alg Norit 314§
Allan Co 63?
Amst Ballast 162 166
Breda Mach 140? 141
Bronswerk 124' 126t
Bührmann Pap 131s/» 132"»
Dikk&Co ree 177? 177
DrleHoef Bierl90[
DRU 139 140*/»?
El motfa Dordtl36'137'
Emb F «i Hth 136". 134?
GoudaAp K A 184s 185§
Gruvter de pA 155s
Heemaf A 170
Helnek Bier A 197
Hero Cons A 177
Hoeks M4iZ-> 252*
HollKunstzl A 198
IntGewBeton 138?
Int Kunst lnd 122[
Int Viscose C 163
Kempkea Mf 82
Kondor A 292*
KonNedZout 347?
KonVerTap 223
Kwslta Choc JOi)
Letterg A'dam249V|
Meeifa 'NeiH.250?
NA Autob Vre 124
Nd Gist Spir A 331*
Nd Scheepsb J49
Nijma A 247 7.
Rommenhóller 162?
Rolt Droog? A 838?
Rououe vdV A 142
1717»
198?
305§
63?
157"
172?
1987.
203'
137
120|
158'/,
225*
1267,
248?
340?
v k.
Schelde NB A 1257.' 128'/«f
Stokv 500-1000158
Stork A139
VerPhar fa A106'<
Werkspoor A137?
Wijers lnd -
ZwanenbOrg A 200
Aniem NB A 77'/»
N-Ind Gas A
Borsumij A 1577s?
Gouda-Kaash 150*
IntCr&Hnd K'?187
Lindeteves A147
Gem Elg WStW 171
Arendsburg A 148
Besoekl A125?
Sedep 120*
Mich Arnold Allöt
Ngorïibezi A 285
Albert Heyn A 198?
Blaauwvrles A 115*
Ne MU Walv A 120?
Thomsen A145?
ZeeKSalOOO A 100?
Deli Spoor A 51
N-l Spoor A 247.
Madoera pA 22f
Sem Cherlb A 107.
Alweco rec 47'
N-A Flttln rec 847.
VerBllk 1000 r 1977. -
CERTIFICATEN VAN
AMEItIK AANDELEN
Am Smelt Ref 44". 45'
Anaconda Cpp 25'25 It
Bethleh Steel 80s/» 80s/.
Gen Motor 61"»? 61''»T
Int Nick of Ca 28". 28
Kennecot Cop 45s/. 45'»
Stand Brands I 4'
Un Stat Sieel 67'» 68
Cit Serv Comp 54"»? 55"»t
MidCootPetr 42' 42
Shell Union 34s-? 35'/»?
N York Cent 97»* 9'
Pennsylv Rf 12'/' 12'.',
Canadian Pac 127»
159
140
1067»
138?
213"»
200'/»
78'/»
148?
173'.»?
118'/.
286
198?
116
121
Ittt
101?
51*/»
24'/«?
21$
12''i
Prolongatie
ACTIEVE AANDELEN
V K. EK.
Kol Bank 70'
N-I Handbk A 104",
N ?Han ?Mij »A 164
AKU A 186'
Bergh&.lur A 313?
Berkei Pat A 122?
Calvé Delft cA 147
Cenfr Sulk A 194§
Fokker A 145§
Gelder Pap A 154"»
KNHoogov cA 210
I.evef Bro» rA 246'/.
Ned Ford A 285*
Ned Kabel A 302?
Philip» A 2407»
Wilton Fijen A. 173
B'lliton 2e r A 330
Pordt Petr A 290 -r
Kon Petr A 314 3127.13'/,g
Kon Petr o\ 313
Moeara En A 536'/»
Amst Hub A 144 141' ,3§
Bandar Rub A 130
189'/«f7»|
za»*'»
wt1/»
72
105' if
16
189' .90
315
1227,
150"»
190
156'
213§
247"»
28 ft
305?
240 tl
172
311-7»
310"»
532"»
142 V. 3'/»
133
Deli Bs
Kcnd Ii
I) Ji
Ru A
■b A
74
i Huh A 51
f)>«lku»t rA 111
Serbadt Rb A 53*
Verlnd Cult A 51
Hol I Amllln A 174'/»
JavCht.lap A 1487»
KNSM NB» A 136'
Kon Ptket A 156'
NdSchvlinie A 162'
Ommeren Seh 174"»
Rott Ll(\vd A 152'
St Mij Ned A 163
HVA A 169
Java CÖ?t A 76
N-l Sulk U A 88"»
VerVorstC A 40"»?
DellBnt MU A 123?
Dell -Mtsrh A 1517»
Senembah M A 125",
Miill&C NB A 1
2«/« x 2'/»
K LK
9R"»t
77?
51''»
110
54*
52*
175'/»
1481
ft 137-7»
159
164 '«t
173
154''»
164V.
169''72$
89
40"»?
124?
152' «t4f
128-9}
172'/»
ZATERDAG 1 OCTOBER 1949.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA' t.
ptTAVIASE BRIEF No. 212
rpoen ik op 17 Augustus op Schiphol uit
1 de Constellation uit Indonesië stapte
met het plan om tot ongeveer einde
October te blijven, dacht ik, dat twee-en-
een-halve maand eigenlijk wel heel lang
waren. En vandaag is het alweer 1 Octo
ber en zit de grootste helft van m'n korte
verblijf in Nederland er alweer op De
tijd is omgevlogen en ik ben zelf bijna
ook weer aan een vliegtocht toe, m'n
vierde langs de route naar Indonesië.
Over een week of vijf zit ik weer in
Bataviafi temidden van de talloze onge
makken, waarmee de burger daar
ondanks wederopbouw toch nog steeds
te kampen heeft, ongemakken waarmede
men hier in Nederland geen last heeft
en die me in het begin tuch wel wat
onwennig zullen maken.
Neem nu b.v. zo'n gewoon ding als een
kragn. waaruit water komt of twee kra
nen waaruit respectievelijk warm en
koud water stroomt als je haar open
draait. In Batavia zijn vier jaren na
de oorlog nog vele kranen, waaruit
geen water komt, al draait men ze nog
to ver open.
Aan de watervoorziening van de mil-
lioenep-hoofdstad van Indonesië ont
breekt nog wel wat, ofschoon er veel is
verbeterd en men toch wel bijna zo ver
is, dat men kan óvergaan van gemeen
tewege tot wederinvoering van water
tarieven. Al die jaren hebben de bewo
ners van Batavia gratis water gehad,
voor zover de druk krachtig genoeg was
om het uit de kranen te persen Vlak
voor m'n vertrek kwam in de stadsbe-
i een tijdelijke gemeenteraad,
in afwachtig van de politieke
i in Indonesië een voor
stel in behandeling om de inwoners weer
voor het verbruikte water te laten beta
len. nadat vrijwel de hele stad was
voorzien van nieuwe waterpieters.
Het voorstel werd echter niet aange-
noirten, niet omdat men niet wilde af
stappen van het „principe" van het vrije
water, maar omdat de raad de vastge
stelde tarieven niet billijk vond. De
water-wethouder is toen direct aan het
opstellen van een nieuw tarief gegaan,
tnanr ik heb in de Bataviase kranten
die ik geregeld per luchtpost toegezon-
in
gereg!
den krijg nog niet geit
ursraart een nieuw tarief
leling heeft genomen. Intussen ver
liest de gemeente per maand naar lk
ter verbetering
Maar wie daarop ziet, is
Water per auto
De water-voorziening in Batavia is erg
afhankelijk van de wij k, waarin men
woont Er zijn nog wel kwartieren, die
moeten worden beVoorraad met behulp
van water-tankauto's, die „tappen" uit
verschillende reservoirs in de stad. aan
gelegd op puntert waar de druk groot
genoeg is om de duizenden liters water,
die de tankauto's per dag distribueren,
omhoog te pompen Maar onvermijdelijk
worden die duizenden liters en de
daarvoor noodzakelijke druk onttrok
ken aan de plaatselijke bevoorrading van
de wijk. Bij mij in de buurt op de
yerkeerscirkel in de Theresia Kerkweg
is ook zo'n water-tankstation, waar de
hele dag water-auto's staan. Vandaar, dat
ik op de Nassauboulevard ook nogal eens
met lage druk te kampen heb. vooral in
de morgenuren, wanneer er hoogstens
t uit het
huis. In
6„„t het wel
weer. Dan is er zelfs druk genoeg om de
douche in de badkamer op de bovenver
dieping in werking te stellen. PersoonlijK
heb ik van de slechte watervoorziening
dus weinig last, maar dat neemt niet weg,
dat die over de hele enorme stad
genomen -- onvoldoende Is.
Wat de hygiënische toestanden betreft.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
25 Jaar geleden
B2 October zal de heer Willem den
S™?- wonende in de Speldemakers-
S.- feit gedenken, dat hij vijf en
Hi« w.aar 8eleden met zijn tegenwoor-
u» lgenole in het huwelijk trad. Wil-
Z,. Bramert is zeventien jaar met zijn
HB/y°u» Behuwd geweest. Acht en
™7 *®r geleden vierde hy de zilve-
m met z'in tweede echtgenote
,5 October zal hij met de derde het
«iveren huwelijksfeest vieren.
5» Jaar geleden
m?' e' ve5sla8 van de toestand der ge-
hSlGoud': 0nder de voorwerpen, die
•»n W 8chenkin* hetzij door aankoop
ren museum werden toegevoegd wa-
L«n,! ,,*ap®"8child van de familie. De
Dl»at JL Wijngaarden, een koperen
vemoed.mLVen wapen is gegraveerd,
vorm ku j ,n vr°eger tijd gebruikt als
vaat»»rv vervaardiging van aarden
mr A a een weigeüjkend portret van
ven hiira* Van Bergen IJzendoorn, in le-
gezelschapsspellen.
25 jaar geleden
om "dl ï»LVe°rnemen schijnt te bestaan
te VttolaSSSL Ouderkerk ad, IJssel
vwl^irukkêr^pr^ een verder gclegen €n
ongeluMrl» °ereden overweg, waar meer
«emeester »mvrezen zijn- heeft de bur"
directie der m *?et, een vertoog tot de
lewend nm j£e?erlandsche Spoorwegen
Plan niet uit t. *lk opzicht ongunstige
leeft Batavia naar mijn mening eigenlijk
op een vulkaan. Zolang er geen ziekten
uitbreken kan het er nog net mee door.
maar we zijn de sigaar, als er ooit eens
iets van die aard mocht gebeuren. Want
de riolering is al even slecht. Door de
geringe druk is het nutteloos werk om
in de W.C. te „trekken" (vergeef me dit
verhaal, maar het is tenslotte een ver
meldenswaardig en helaas maar al te
waar feit) want er komt toch geen water
uit het reservoir.
Nee. wat dit soort modern sanitair be
treft. zijn we in Indonesië vele jaren
achterop geraakt sedert de oorlog. En nu
zitten we net in de droogste periode en
is het helemaal hommeles. Straks, in
December, als dp regens (behoren te)
beginnen, wordt het fbts beter.
En hoe komt dat nu? Precies kan ik
het ook niet uitleggen, maar ik weet toch
wel in grote trekken, waar het in zit. Het
Bataviase water komt uit reservoirs in
de buurt van Buitenzorg, die tevens iets
te maken hebben met de electriciteits-
voorziening van de hoofdstad (die de
laatste maanden weer zodanig is ver
slechterd. dat hele wijken om de twee
dagen van zes uur de ene tot zes uur de
andere morgen van alle electriciteit zijn
verstoken In de meeste rumoerige
dagen van de Indonesische revolutie
hebben onverantwoordelijke elementen
hun uiterste best gedaan om zowel de
waterreservoirs als de electrische kracht
stations. die in de buurt staan, te vernie
len om daarmee het centrum van de
s regering in het hart te treffen. Algehele
vernietiging heeft men kunnen voor
komen. maar er is toch heel wat schade
aangericht. Dit wat betreft de bron van
de ellende.
Lekkende buizen
Het water wordt in grote buizen en
door middel van verschillende pompsta
tions tussen Buitenzorg en Batavia naar
de hoofdstad gevoerd. Maar die buizen
liggen al ik-weet-niet-hoeveel jaren in
de grond en ze zijn niet of practisch niet
onderhouden, althans niet op de manier,
waarop dit nodig js en vóór de oorlog
ook gebruikelijk was. Zodoende verdwij
nen er per dag enige tientallen duizenden
liter kostbaar water „ergens" tussen Bui
tenzorg en Batavia, uit lekken en scheu
ren in de buizen. Wat de stad nog bereikt,
komt terecht in een buizennet, dat al in
een evengrote staat van verwaarlozing
verkeert. Men heeft wel eens geraamd,
dat er minstens tien jaren van noeste
arbeid voor nodig zouden zijn om het
buizennet naar en in Batavia geheel te
vernieuwen. Afgezien nog van de devie
zen. die daarvoor nodig zullen zijn en die
in de millioenen lopen, millioenen, die
er zeker nooit zullen komen, zolang men
de Bataafse burger Ln het genot laat van
gratis water, een faciliteit, waarop de
meesten niet langer gesteld zouden zijn,
indien zij beseften, wat er zou kunnen
worden gedaan aan de verbetering van
de watervoorziening, indien ieder nor
maal zijn waterverbruik ging betalen.
Dan is er nog een element, dat een
belangrijke rol speelt. Het is een bekend
feit. dat iedere stadsbewoner een bepaald
water-gemiddelde per dag of per maand
gebruikt. Op die manier is tot op enige
duizenden liters nauwkeurig te bereke
nen. hoeveel water een stad gebruikt.
Maar de bevolking van Batavia is na de
oorlog gezwollen tot om en nabij de twee
millioen, tegen ongeveer achthonderd
duizend vóór de oorlog Meer water
verbruikers en veel en veel minder
water En iedereen is gul met water,
omdat-ie het' (nog) niet behoeft te be
talen
Adieu glaasje water
Daarheen ga ik difs weer terug, als ik
over een week of wat in het vliegtuig
stap. Als ik me op de morgen na m'n
vertrek in het K.L.M.-Resthouse nabij
het vliegveld van Cairo baad. is het voor
de laatste maal, dat ik twee kranen tege
lijk kan opendraaien en me naar verkie
zing kan bedienen met warm en koud
water. In Karachi, een woestijnplaats, is
het ook niet bar goed met de watervoor
ziening gesteld, evenmin als in Bangkok,
de enige „night-stop" in de route naar
Batavie. Na Cairo kan ik warme en koude
kranen wel vergeten, tot ik weer eens
een keer naar Holland kom.
Cairo is ook de laatste plaats, waar ik
zomaar water uit de kraan kan drinken.
Dat kan ook nergens meer. als men in
Oostelijke richting reist, met uitzondering
misschien van Singapore. In Batavia moet
men nog steeds al het drinkwater koken,
in de eerste plaats om de bacteriën en in
de tweede plaats om de chloorlucht er
een beetje uit te krijgen.
Tja. en toch ga ik graag terug Omdat
ik meer van de warmte houd dan van
de mist. waarop ik de laatste paar dagen
ben vergast èn omdat m'n vrouw en
dochter vandaag met het m.s. „Rotti
naar Indonesië zijn vertrokken en ik zo
spoedig mogelijk weer bij hen wil zyn.
Trouwens, hotel-leven is zeker ook niet
het maximum van genot, ondanks het
warme en koude water
JAN BOUWER.
Puzzle-winnaars
Met enige fantasie was in de driehoeks
figuur van de puzzle een verkeersbord
vol lichtjes te zien ter waarschuwing van
hen. die zich op de glibberige weg naar
de oplossing waagden. Van de goede in
zenders waren de prijswinnaars:
Prijs van 5.—: R. A. Ch. M. Baak. Kar-
nemelksloot 22 te Gouda.
Prijzen van ƒ2.50: mevr, T Hendrik-
8en_v. d. Veer. Fluwelensingel 14 te
Gouda en W. de Koning, Goudseweg 56
te Stolwijk.
De prijzen kunnen aan ons bureau.
Markt 31. worden afgehaald.
over „1
4
T.m. IS Oct. 11—12.30 en 1.30—9 uur mu
seum „Het Catbarlna Gasthuis": Tentoon
stelling werken schilders Henrt Hoogewee-
gen en Adriaan Kikkert en beeldhouwer
Gust. RomUn.
1 Oct. 7 uur ParadUs f: Heropening Mus-
senhuts.
1 Oct. 7.30 uur VrUe Evang. Gemeente:
Bidstond.
1 Oct. I uur Concordia: Opvoering „Adel
tn livrei", door amusementsclub „Zuid-
Holland".
2 Oct. 10.13 uur Reünie: .Bijeenkomst Hu
manistisch Verbond, spreker drs I. Vljlbrief
„De mens en zijn arbeid".
Oct. 3 en 8 uur Veemarktrestau
rant: Opwekkingssamenkomsten vereniging
„Arbeiders in Gods Koninkrijk", onderwerp
„Alleen één in Christus".
9 Oct. 10 en 2 uur Veemarktrestaurant:
Schooidag Bond van Chr. scholen, sprekers
prof. K. Dijk over „Schoolgezag en ouder-
gezag" en ds H. S. J. Kalt over „Heilige
huisjes".
9 Oct. 9 uur Reünie: Spreekbeurt ds J.
Börger voor Logos-verband.
9 Oct. 7—9 uur Raam 88: Zitting prijzen-
commissie voor prijzen woning- en kamer-
verhuur.
9 Oct. 7.43 uur Kazernestraat 14: Lezing
over de Bijbel door A. Poelman en P.
Douma.
5 Oct. 9 uur De Beursklok: Wijkavond wijk
I Ned. Herv. Gemeente ter begroeting ds G.
Boer.
5 Oct. 9 uur Sint Janskerk: Uitvoering „Der
Messias" door Toonkunst-Caecilia met mede
werking Rotterdams Philharmonisch Orkest.
8 Oct. 7.30 uur Remonstr. Kerk: Spreek
beurt ds H. Visser. Chr. Geref. predikant.
8 Oct. 7.30 uur Spaardersbad: Examens red
dend zwemmen Goudse Reddingsbrigade.
I Oct. 7.30 uur Zeugestraat 38: Spreekbeurt
ds Joh. van Weizen voor Nederd. Geref. Ge
meente.
6 Oct. 8 uur Concordia: Halve eindstrijd
tournooi om Goudse bridge-kampioenschap-
pen.
6 Oct. 8 uur Thalia Theater: Avond Katho
lieke Culturele Kring „t Slot van der
Goude'voordracht Nel Oosthout van „Ko
ning Nicolo".
7 Oct. 9 uur Spierlngstraat 113: Gelegenheid
tot kosteloze Inenting en herinenting tegen
pokken.
8 Oct. 5 uur Kattenslngel: Start singelloop-
estafette.
Sport op Zondag
Zondagsdienst doktoren
Bij afwezigheid van de huisarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te
consulteren de artsen J. G. W F. Bik. Ble-
kersslngel 55, telefoon 3151 en P. de Boer.
Gouwe 115. telefoon 2273.
ApotheUersdipnst
Steeds geopend des nachts alleen voor
recepten: Apotheek E Grendel, alléén Prins
Hendrikstraat 15c en J. Rond. Kleiweg 78.
Advertentie.
Lange avonden
Radiotl|df maar
ook voor
rijwielverlichting
Gratis
v meten
wit, bij hel aanschaf
fen van een nieuwe
Uw oude radio
buizen door
J. C. DEN RIET
23
Tel. 3697
Plechtigheid bij Dienst
Technische Goederen
Op de vroegere sigarenfabriek van
Donker, waarin thans militairen zijn ge
huisvest, wapperde gistermiddag de
nationale driekleur. Dat was ter gelegen
heid van een gebeurtenis, zoals het
Magazijn Technische Goederen van de
Diensl Kwartiermeester Generaal, dat
aan de Graaf Florisweg sinds 1946 is
ondergebracht, nog niet zoveel heeft mee
gemaakt. Voor de tweede maal ln drie
jaren werd aan een lid van het personeel
de gouden medaille voor 36-jarige trouwe
dienst uitgereikt De assistent van de
magazijnbeheerder, adjudant A. Punt, viel
ditmaal deze onderscheiding te beurt. Zij
werd hem uitgereikt tijdens een korte
plechtigheid, waarbij het gehele personeel
tegenwoordig was.
Onder het spelen van het Wilhelmus las
luitenanl J. Florijn het protocol van de
onderscheiding voor. waarna de luitenant
kolonel W. D Laarhuis, adjunct directeur
Algemene Uitrusting Technische Goederen
te Amsterdam, adjudant Punt de onder
scheiding op de borst spelde.
„Het lijkt een lange tijd, om zes en der
tig jaar in dienst te zijn", zelde overste
Laarhuis tot adjudant Punt, „maar als
U terugblikt zal U die tijd waarschijnlijk
wel kort voor komen, vooral doordat er
zoveel In die jaren Is gebeurd". De overste
ging die zesendertig jaren van adjudant
Punt in zijn felicitatiespeech na. Hij ver
telde, dat de adjudant in 1912 als dienst
plichtig soldaat in dienst was gekomen
bij de Vesting Artillerie. In 1914 werd
hij sefgeant en kwam later als vrijwilliger
bij de Koninklijke Landmacht. In 1929
volgde zijn bevordering tot sergeant
majoor, terwijl hij in latere jaren de
cursus voor magazijnbeheerder volgde
Tot Mei 1940 was hij werkzaam bij het
Magazijn der Genietroepen In 1945 kwam
adjudant Punt weer in dienst Hij was
toen werkzaam bij de Munitie- en Mijn-
opruimingsdienst.
„Die dienst, zeide de overste, was niet
op strakke wijze georganiseerd, waardoor
het bij vele werkzaamheden op eigen
initiatief aankwam Bovendien was het
uiteraard een gevaarlijke dienst waarin
veertig militairen bij het vervullen van
hun plicht het leven hebben gelaten.
Adjudant Punt heeft zijn taak al die
jaren met toewijding en eerlijkheid ge
daan. waarbij hij zich meermalen aan
levensgevaar blootstelde", zo besloot
overste Laarhuis.
In 1946 kwam adjudant Punt naar Gouda
als assistent van de magazijnbeheerder,
adjudant Stevenson, wie anderhalf jaar
geleden de gouden medaille werd uitge
reikt. Hij is zoals de overste zelde. iemand
van de oudé slag. die rustig en op de
achtergrond ziin werk verricht en daar
door een kracht, die de dienst dringend
nodig heeft.
Namens de officieren en onderofficieren
van de dienst werd adjudant Punt een
kist sigaren aangeboden, terwlil het per
soneel hem verraste met een kleuren-
vulpotlood. een zilveren sigarettenétui en
een bouquet bloemen voor mevr. Punt.
Dierendag 1949
De vierde October- dierendag. Voor de
meeste mensen betekent dat een extra
visje voor de poes. een stukje worst voor
de hond, misschien zelfs extra haver voor
het paard De huisdieren van hen, die er
toe komen hun dieren op die dag op ietj
extra's te tracteren. zullen vermoede
lijk op de 364 andere dagen van het jaar
ook geen gebrek lijden. Maar er zijn nog
zeer vele dieren, die geen verzorging of In
d^ plaats daarvan verwaarlozing of mls-
handelingx'.geoieten". Het is vooral het
lot van «eze dieren, dat de Nederlandse
Vereniging tot Bescherming van Dieren
zich aantrekt. Zij VDeet, hoe het dier vaak
onnodig en op gruwelijker wijze dan men
doorgaans kan vermoeden, lijdt door de
mens, dat veelal te verklaren is uit voor
oordelen, onkunde en onverschilligheid
ten opzichte van het dier. Een dier heeft
toch geen ziel te verliezen, is meestal het
argument van de dierenvijand, maar hy
vergeet, dat zijn eigen ziel er door bescha
digd wordt. Het is voornamelijk de geest,
waaruit fijn mentaliteit voortkomt, waar
tegen de Dierenbescherming strijdt, maar
waarvoor alle mensen verantwoordelijk
heid dragen.
Bij de ambtenaar van de Burgerlijke
Stand van de gemeente, waar d? vermiste
laatstelijk woonachtig was, is van de mi
nister van Justitie aangifte gedaan van
het overlijden van de volgende vermiste
personen:
Anne Marie Brahn. geboren 24 October
1900 te Berlijn, gehuwd met H. Kirchheim;
Herbert Kirchheim, geboren 24 Februari
1896 te Berlijn; Margit Lieselotte Kirch
heim. geboren 24 December 1936 te Ber
lijn; Emma Herz, geboren 1 Mei 1877 te
Dieblich, gehuwd met 1. Ikenberg, Isaëk
Ikenberg geboren 8 Mei 1875 te Nieheim;
Henri Heijmans, geboren 23 December
1866 te Breda; Ahtje van Kloeten, geboren
16 Maart 1861 te Zierikzee, gehuwd met
H Heijmans; Helena Markens, geboren 7
December 1873 te Zwolle, gehuwd met S.
Cohen; .Louise Schmul, gebocen 13 De
cember 1872 te Bromberg, gehuwd met J.
I. Michaelis, allen woonachtig te Gouda
en overleden 7 Mei 1943 te Sobibor (Polen).
Rachel Cardozo, geboren 7 December
1863 te Amsterdam, gehuwd met L, van
Collem; Levij van Coljem, geboren 19 De
cember 1880 te Amsterdam, beiden woon
achtig te Gouda en overleden 14 Mei 1943
te Sobibor.
Hans Kahlenberg. geboren 20 October
1904 te Wanfried; Helga Kahlenberg. ge
boren 27 Juli 1932 te Essen; Henriette Kah
lenberg. geboren 27 October 1985 te Hil-
legersberg. allen woonachtig te Gouda en
overleden 21 Mei 1943 te Sobibor. v
Elisabeth van Leer. geboren 24 April
1864 te Nijkerk. gehuwd met M van Esso;
Ryfka Malinger, geboren 11 Augustus 1909
te Baligrod, geiden woonachtig te Gouda
en overleden 30 April 1943 te Sobibor.
Sara «Flora Cats, geboren 8 Februari
1887 te Gouda, woonachtig te Amsterdam,
gehuwd met Mozes Nabarro: Mietje Polak,
geboren 17 Juni 1863 te Gouda, woonach
tig te Amsterdam, beiden overleden op 2
April 1943 te Sobibor.
Francona van Brink, geboren 13 Octo
ber 1868 te Llenden. gehuwd met A
Schenk; Gosina van Brink, geboren 21 No
vember 1878 te Lienden. gehuwd met J.
M. Cohen, beiden woonachtig te Schoon
hoven en overleden 14 Mei 1943 te So
bibor.
Burgerlijke Stand
Geboren: Leo Frits Hendrik, z. v. L. F.
H B van Meegersen en J. v. Riemsdijk,
Gr. Jacobstr. 3; Abraham, z- v. A. Ver
boom, en E. den Os, Zwarteweg 9; Arie,
z v. A. de Jonge en M. P v d Berg.
Vierde Kade 80: Maria Wiihelmina, d. v.
J. Reinders en C. O. de Wit, Prins Hen-
drikstr. 30.
Ondertrouwd: A A. v. Setten en J. M
T. v. Waas C B v. Tongerlöo. en M. Jv
Middelkoop; J. E. Vogel en W. f Huis
man; H. J. Antonisse en J. Schild; C. Ver
steeg en H. W. Le Blanc; C. VrolUk en
J. W. Toen.
Overleden; Wiihelmina van Vlaardin-
gen. wed v. A. Hoogendijk, 79 j Marga-
retha Maria Teekens. geh. met A Her-
menet, 54 j; Marijtje van Eijk, wed. van
W. A. Kaars. 69 J.
KOM D'R MAAR'IN, zei opoe Blom en ze keek even op yan haar haakwerk, waar ze
mee bezig was. We hadden een duwtje gegeven tfgen de halfopenstaande boven
deur van de keuken en het hoofd naar binnen gestoken. Het was op een van die
mooie herfstdagen, waarmee dit jaar zo rijk'geffegend is. de tuin was overdadig ge
sierd met najaarstinten en de geweldige pereboom strekte beschermend zijn takken
over opoe Blom's huisje uit.
Gemakkelijk te vinden was het niet. Maar och, iedereen in Gouderak kent opoe
Blom en zeker is er in deze dagen geen verwondering op de gezichten te lezen, als
naar haar huis gevraagd wordt. Want zij staat op het punt een gebeurtenis te beleven,
die voor slechts weinigen is weggelegd. Op 4 October, a.s. Dinsdag, wordt zij hon
derd jaar!
Officieel staat zij inge
schreven als de weduwe
Neeltje Blom-van Duijven-
dijk. Op 4 October 1840
werd zij te Ouderkerk a. d.
IJssel geboren. Vader Duij-
vendijk was scheepsbouwer
in de scheepsbouwerij is
de naam Van Duijvendijk
in onze contreien geen on
bekende en Neeltje was
de vierde van negen kin
deren. Op haar vijf ,en
twintigste jaar trouwde 'zij
met de heer T. Blom, die
te Gouderak een manufac-a
turenhandel had. Tot ver in
de omtrek ging hij zijn klan
ten af en naar de gewoon
te uit die dagen; met het
pak op de rug.
Vader Blom was ook een
buitengewoon krasse baas:
tot op zijn tachtigste jaar
heeft hij deze wijze van
handelen volgehouden. Hij
was een en negentig, toen
hij stierf. Twee dochters
hebben vaders zaak op het
dorp voortgezet. Een van
hen woont met moeder in
het oude huis. waarin opoe
Blom zestig jaar van haar
lange leven heeft doorge
bracht. Van de zeven kin
deren zijn er nog vier in
leven, er zijn negentien
kleinkinderen en vijftien
achterkleinkinderen.
„Klop maar aan die deur
daar", zei opoe Blom, „en
dan komt er wel iemand.
Ze zijn boven aan de
schoonmaak". Toen vervie
len we automatisch in een
beschouwing over schoon
maak en moot weer. maar
opoe was niet in staat om onze zienswijze
over deze bij uitstek vrouwelijke liefheb
berij te waarderen, evenmin als de klein
dochter, die ons vlak daarop bij haai
grootmoeder introduceerde:
„Iemand van de krant, opoe".
,,'k Zeg niks"
Toen rustte h«t haakwerk .even en twee
pientere oogjes taxeerden de vreemde
ling scherp.
„Zo", zei ze kort en krachtig, ,,'k zeg
niks".
En voort ging he? haakwerk weer. want
als je bijna honderd jaar bent, dan dien je
er een beetje haast achter te zetten.
Gelukkig was de familie zo vriendelijk
om wat te vertellen en telkens dwaalden
onze ogen weer naar die gestalte in de
grote leunstoel, met de helderwitte boe-
renmuts op, waaruit een grijze lok even
tevoorschijn kwam springen.
Naast haar stoel een wandelstok, een
trouwe metgezel bij het lopen; binnen
haar bereik. Op de tafel een andere trou
we levensgezel, de Bijbel met de glim
mende sloten.
Nee, goed ter been is ze niet meer, maar
„om te oefenen" loopt ze toch nog drie
maal per dag de werf rond. Verder is
haar gezondheid uitstekend, haar ogen
zijn de laatste jaren zelfs sterker gewor
den. Het gehoor laat wel iets te wensen
over, maar niet zo veel dat het hinder-
ïyk is.
Opoe Blom is een merkwaardig vitale
verschijning. Des morgens om seven uur
staat zij op en 's avonds om half tien vindt
De winterdienstregeling van de Spoor
wegen. die morgen ingaat, brengt enige
mooie verbeteringen in het verkeer van
Gouda naar Den Haag en Rotterdam. De
van Maandag tot en met Vrijdag rijdende
vier Diesel-exprestreinen uit Groningen
en Leeuwarden, die tot dusver voor lo
kaal verkeer niet toegankelijk waren,
worden n.l. opengesteld voor reizigers
van Gouda naar Den Haag en Rotterdam.
Deze treinen rijden juist in een tijdvak,
dat er tot dusver een uur ligt tussen twee
verbindingen. Gouda had geen trein naar
Den Haag en Rotterdam tussen kwart
over negen en kwart over tien 's morgens,
tussen kwart over een en kwart over
twee 's middags, tussen kwart over zeven
en kwart over acht 's avonds en tussen
kwart over elf en kwart over twaalf
's nachts. Deze
wordt nu
Den Haag om 9 38. 13.38. 1938 en 23.38 en
naar Rotterdam om 9 41. 13.41, 19.41 en
23.41, waarbij vooral de inleg van de och-
Deze tussentijd van een uus
i onderbroken door treinen naar'
Op het baanvak Gouda—Alphen a.d.
Rijn en terug met directe aansluiting te
Alphen naar en van Leiden is de dienst
regeling geheel ongewijzigd gebleven.
De treinenloop
Gouda—Rotterdam Maas
6.19 NZ. 7.18 NZ. 7.23 (naar Rotterdam
D P.) W. 7.55 NZ. 8.19, 8.52, 9.19 '9 41 W,
10 19. 10.52. 11 19. 12.19 12.52. 13.19. 13 41 W,
13.59 Za. 14 19. 14 52 NZ. 15.19. 16.19, 16.52.
17.19, 17 59 NZa, 18.19, 18.52 NZ. 19.19,
19 41 W. 20.19. 20.52 21.19, 22.19. 22.52, 23.19,
23.41 W. 0.19.
Rotterdai
MaasGouda
5.14 NZ. 5.36 NZ. 6.14 NZ. 7.14. 7.36. 8.00,
8.14. 9.14, 9.36. 10.14, 11.14. 11.36 NZ. 1214,
12.56 Za 13.14. 13.24 Za, 13 36. 14.14. 14 34
Za. 15.14. 15.36. 16.14. 16.34 W. 17.li. 17.32,
18.14. 19.14. 19.36. 20.14. 21 14. 22.14, 22.36
(van Rotterdam D P.) W. 23.14.
Goui
6 16 NZ. T!6 NZ. 7.50 NZ. 8.16, 8 47,
9 16. 9.38 W. 10 16. 10.47. 11 16. 12.16, 12 47.
13.16. 13.38 \V. 13.54 Za, 14.16. 14 47 NZ.
15.16. 16.16. 16.47 17 16. 17 54 NZa.
tend- en middagtrein bij het reizend pu- j 18 47 NZ. 19 16. 19 38 W, 20 16. 20 47. 21.16,
Klinb „„nrrfarinn —„I «rinjfan Tto trolnan OO ia '10 A'7 10 ia lil ID tlT It It?
bliek waardering zal vindten De treinen
van 9 38. 13.38 en 19.38 stoppen niet te
Voorburg, die van 2338 wel Voor het
verkeer UtrechtGouda ziin deze treinen
niet toegankelijk. In omgekeerde richting
Den Haag-Rotterdam—Gouda—Utrecht
blijven de vier Diesel-exprestreinen voor
lokaal verkeer uitgesloten.
In het vérkeer naar Den Haag en Rot
terdam heeft men nu op nog slechts vier
uitzonderingen na" twee treiften per uur
De Vlissinger Dieselexpres om 7 23 naar
Rotterdam D P is nu ook opengesteld voor
het verkeer UtrechtGoudaRotterdam
D.P.. maar daar even er voor een electri
sche trein rijdt is deze verbinding voor
Gouda niet van grote betekenis.
Overigens komen er in de treinenloop
van en naar Gouda heel weinig verande
ringen. De Zaterdagse Diesel Den Haag
vertrek 12.32. Rotterdam vertrek 12.34.
Gouda vertrek 13.01 wordt een stoomtrein
en gaat 20—22 minuten later rijden. De
's avonds van Vllssingen via Rotterdam
D P. komende Dieselexpres, ook toegan
kelijk voor reizigers Rotterdam D P
Gouda en Gouda—Utrecht rijdt 21 minuten
vroeger, van Rotterdam D P vertrek 23 36,
Gouda vertrek 23.05 Vervallen is de Zon
dagse Diesel Utrecht vertrek 23.20. van
Gouda naar Den Haag 23.54, naar Rotter
dam 23.59.
22 16. 22 47, 23.16. 23 38 W. 0.16.
Alle treinen stoppen te Voorburg, be
halve die van 9.38. 13 38 en 19.38.
Den HaagGouda
5.14 NZ. 5.32 NZ. 6.14 NZ 7.14. 7.32. 7.55.
8.14. 9.14. 9.32, 10 14. 11 14. 11.32 NZ. 12.14.
12 52 Za. 13.14. 13 20 Za. 13.32. 14.14. 14.32
Za. 15 14. 15.32 16 14. 16.32 W. 17 14. 17.32.
18J4. 19 14. 19 32. 20.14. 21 14. 22 14. 23.14.
Alle treinen stoppen te Voorburg.
Gouda—Utrecht
5 37 NZ. 0.03 NZ. 6.37 NZ. 7.37. 8.03, 8 28,
8 37. 9.37, 10 03 10 37. 11.37. 12.03 NZ. 12 37.
13.23 Za. 13.37, 13.51 Za. 14 03. 14.37. 15.01
Za. 15.37. 16 03. 16 37. 17.01 W. J7.37. 18.03,
18.37, 19 37. 20.03 20.37, 21.37. ^2.37, 23.05
W. 23.37.
Te Woerden stoppen alleen de treinen
van 37 minuten na heel uur uit Gouda.
Utrecht—Gouda
5.43 NZ. 6.43 NZ. 6.53 W. 7.13 NZ. 7 43.
8.13, 8.43, 9.43. 10 13, 10.43. 11 43, 12.18,
12.43. 13.20 Za 13.43. 14 13 NZ. 14 43. 15 43,
16 13. 16.43. 17 20 NZa. 17 43. 18.13 NZ. 18.43.
19 43. 20.13, 20.43. 21 43. 22 13. 22.43. 23 43.
Te Woerden stoppen alleen de treinen
van 43 minuten na heel uur uit Utrecht,
vertrek,uit Woerden 58 minuten na heel
uur.
ze het voor die dag genoeg. Op haar vijf
en negentigste jaar verrichtte zij de lichte
huiselijke bezigheden nog met lust en op
gewektheid, maar sinds de winter van
1944 op '45 haar benen niet goed meer
mee willen, bepaalt ze zich tot wat zit
tend gedaan kan worden. En dat is hoofd
zakelijk: handwerken. Gouderak herin
nert zich nog goed het kussen en de
theemuts, die zij verleden jaar aan een
paar bazars heeft aangeboden. Verde*
leest ze de krant nog
En de haakpen ging
Geen wonder, dat we een poging ge
waagd hebben om achter het geheim van
deze vitaliteit te komen. En daar wilde
ze wel wat van zeggen.
„En mens moet matig zijn. In alles. Ook
met het eten. Ik eet maar weinig. En ver
der maar rustiy leven".
Ziezo, dat wisten we.
„Maar", vervolgde ze tegen haar doch
ter, „haai nu eens even dat andere gor
dijntje. dan kan ik eens meten. Het ligt
in de kast links onderaan".
Ziezo, dat wisten we ook: haar geheu
gen is nog goed en verder: niet praten,
maar een beetje doorwerken. We hebben
het toch nog gewaagd om haar werk ta
onderbreken:
„Is dat lang. Opoe, honderd jaar?"
„Wel nee, het is zo gebeurd".
•„Vergist u zich niet? U ziet er uit of u
op 4 October zeventig wordt".
Zeventig jaar. Moet je horen! Hoe kwa
men we er bij. Dan kom je pas kijken.
afscheid vrle
delijk toe.
Opoe knikte c
i bij het
vrlen-
Door de takken van de perelaar speel
den gouden zonnestralen, een troepje
dahlia's stond uitbundig te bloeien, poes
sprong over de onderdeur en mauwde
om haar melk.
We keken nog even om. Qpoe's nijvere
handen hadden de haakpen weer opgeno
men. Gezegende ouderdom.
In uitvoering Is thans de electriflcatie
van de spoorlijn Woerden—Leiden. Op
onze informatie of het in de bedoeling ligt
ook het baanvak Gouda-Alphen a.d. Rijn
tè electri/iceren. Jiebben de Nederlandse
Spoorwégen medegedeeld, dat er geen
plannen bestaan dit traject te electrifi-
ceren.
Op de vraag of uit de omstandigheid, dat
niet tot electTificatie, hoewel deze in het
jaarverslag over 1947 van de Nederland
se Spoorwegen wasaangekondigd, zal
worden overgegaan, moet worden gecon
cludeerd. dat het de bedoeling is het
baanvak Gouda—Alphen a.d. Rijn voor
pers nenvervoer te sluiten er hebben
daarover geruchten gelopen hebben de
Spoorwegen ontkennend geantwoord. „De
consequentie, dat niet-electrificeren op
heffen betekent, is onjuist", aldus de
mededeling.
Diesel expres-treinen.
Rilden alleen van Maandag tot en met
Vrijdag en alleen voor lange afstands
verkeer:
Naar Groningen Leeuwarden (te Amers
foort overstappen voor Diesel expres-trein
naar Enschede); 7.19. 11.19. 17 19 21.19.
Naar Vlisslngen: 7.23.
l Gouda-Alphen a.d. Rjjn-Lelden. -
6.24 NZ. 7.36 NZ. 8.43. 9.43. 10 43. 11.43 HZ,
12.43. 13 43 NZ. 14 43. 15.43 NZ. 16 43. 17.43,
18 43. 19 43. 20 43. 21 43. 22.43.
Uit Waddinxveen tien minuten later, uit
Boskoop 16 minuten later. v
Te Alphen a.d. Rijn overstappen en
direct aansluiting naar Leiden.
Lelden-AIphen a.d. Rijn Gouda.
7 45 NZ. 8 52. 9.52. 10.52. 11.52 NZ. 12.52,
13.52 NZ. 14.52. 15.52 NZ. 16.52, 17.52, 18.52,
19.52. 20.52 21 52. 22.52.
Uit Alphen a.d Rijn: 6.50 NZ. 8 04. 9.10,
10.10, 11 10. 12.10 NZ. 13.10, 14.10 NZ. 15.10,
16.10 NZ. 17.10, 18.10. 10.10. 20.10. 21.10,
22.10 23.10.
Uit Boskoop zeven minuten later, uit
Waddinxveen twaalf minuten later.
Alle treinen in Alphen a.d. Rijn over
stappen en direct aansluiting naar Gouda.
NZ Alléén op werkdagen.
W Alleen op werkdagen behalve dea
Zaterdags.
Za Alléén des Zaterdags.
NZa Dagelijks behalve des Zaterdag».