V Twee goederentreinen in botsing bij Oudewater Kabinet-Queuille afgetreden Nederlands militair elftal door Turkije met 2-1 geslagen ZUID-AFRIKA WERD GEBOREN LIT BLOED EN TRANEN Oplossing van hét Belgische koningsprobleem in zicht Krentenmikroor Opoe Blom S.S.-ers na wereldreis gearresteerd Machines op elkaar gereden Ernstige vertraging in de treinenloop Z«n I OP W.-Duit8land lid van intern, organisatie? Amersfoortse beulen voor de Raad van Cassatie Politie zet voetbalgokkers de voet dwars Deze crisis belooft een taai probleem te worden Morgen NederlandBelgië KORTE KRONIEK Geen groots spel bij selectiewedstrijd tussen twee Zuidelijke elftallen A Vijftig jaar geleden begon de Boerenoorlog ^AUes sal reg kom", was de lijfspreuk van Paul Kruger Een koninkrijk voor 'n kabel staaldraad Deze maand stemming over' volksraadpleging SCHEVENINGEN-RADIO KOMT EIND 1950 VERSTERKT IN DE AETHER Nieuw ontvangstation te IJ muiden OUDE DIERENFABEL IN MODERNE STIJL Er is geen beul meer in Berlijn Jooss begint weer TWEEDE BLAD - PAGINA 1 GOUDSCHE COURANT PLAATSELIJK NIEUWS Gouderak matig «ft Je wordt honderd jaar heeft Opoe Blom uit Gouderak gezegd. En nu ia bet Wonderlijke Opoe «om lééfde matig, en wérd honderd jaarDtnadag. toen heel Gouderak te harer ere de vlag had uitgestoken, stond tij-in het middel punt van de gehele streek. Ja zelfs van het gehele land. want van haast overal kwamen de gelukwensen het huls aan de Kerkhoflaan binnenstromen. De postbode had er een goede dag aan en moest flink de handen uit demouwen steken. Dat deed de postbode overigens niet. alleen. Ook dochter Corrie had bet druk. De ge hele dag kwamen er bezoekers om Qpoe vatdhage geluk te wensen en een kopje the# tedHoken. Natuurlijk kwam burge meester h. Bergman, want gis er iemand honderd Jaar is. Is de burgervader er om namens alls plaatsgenoten de felicitaties brengen Niet alleen de burgemeester d"NSlk mMr °°k de wethouders enxa^ nam&f*é*n groot bloemstuk mee. d**'é*n ereplaats kreeg. Migschien ta-Dpo^Bloro de enige honderdjarige tn óns land. die maar liefst twee burgemeesters op visite kreeg. Want Ouderkerks burgemeester A- Neet liet zich ook even op de Kerkhoflaan zien Opoe had ook een kleipe tentoonstelling georganiseerd van de werkstukken, die zij de laatste tijd heeft gemaakt. .De bezoe ken zflgpn er geborduurde tafellakens en de beroemde spreien, doch later op de dag. toen de toeloop erg grpot werd. moesten de tafellakettt en dê spreien weg om ruim te te maken voor* Opoe s gasten. Nieuwe expositieruimte 'werd toen gevonden in de tuin waar de Octoberzon de handwer ken onder haar hoede nam. l?en groot moment was t. toen twee mahncn een krentenbrood van anderhalve meter het huis binnendroegen. Daarmede verrsstg de kléinkinderen hun grootmdv- der. Een groot bloemstuk was er ook van de afdeling Moordrecht—Gouderak van de Bond van Plattelandsvrouwen. De gehele dag kwamen de gaaien om Opoe hun beste wensen aan te bieden. Cntder hen was dok ds Mulder, vrdeger predikant van de Ned. Herv. Gemeente te Gouderak. Het muziekkorps ..Caedlia" had graag t avonds Opoe een serenade gebracht, maar daar wilde ze niet aan. „Per slot van rekening ben ik honderd Jaar", heeft gezegd. En daarom bleven de instru menten ditmaal thuis, maar toch namen de muzikanten bloemen mee om Flora hun taak te laten overnemen. Welktra. Dê muziekveren Caecllla" heeft ter gëlegenheid van zijn behouden thuiskomst na een verblijf van ruim drie Jaren ln Indonesië een serenade gebracht •an Ferdinand Huiaman. Hekendorp Wachtlokaal voer haareiai|ers. Ten behoeve van passagiers van de auto busdienst GoudaUtrecht is een aanvang gemaakt met de bouw van een wachtlo kaal voor de hglte Hekendorp aan de Provinciale weg. Burgerlijke Staag. Geboren. Annetta WUlemina, d. v. A. C. Orlffloen ca J. J. de Wit. L**» der hevelkiag. Ingekomen N. Brouwer—v Vliet van Bergambacht. A. van Rijk—De Jong van Batavia; M van Harten—Verlasn vsn Gouda; M. Brik van Amsterdam Vertrokken: B. van den Bosch naar 's-Gravenzande; G. Rost naar Tulie (Frankrijk,: P. G. M. van der Hoorn naar Alkemade: J. Post ma naar EUgelshoven; N. M. Verkalk naar Haastrecht. Moerkapelle Dames»petitie. - Uitslagen van de damvereniging Groep I: P. Boevt Bergambacht Verkeop-ectle winkeliers. Uitgaande ven de winkeliersvereniging Onderling Belaag".- alhier, zal van 17 toi, 28 October een verkoop-actie worden gehouden. Iedere koper, die voor 1 in een winkel besteedt ontvangt een bon om op te plakken op een lijst. Zodra een bonnen- lijst -is volgeplakt, moet deze ingeleverd worden bp- een wnkeher. die daarop een kaart a(geeft. waarop een plaatsnaam ver meld staal. Er zullen ongeveer 1500 plaats naam kaar ten worden uitgegeven. Thans is reeds bekend, dat 33 winkeliers aan de actie deelnemen. Heatiadastrle wsrSt uitgebreid. De N.V. timmerfabriek ZDe Concurrent" zal overgaan tot uitbreiding van het fa brieksgebouw aan de Lekdijk Het oude gedeelte van de fabriek en drie woonhui zen worden gesloopt. Dit siopmgawerk is reeds begonnen en wordt uitgevoerd door het aannemersbedrijf A. van der Lécq. al hier. Codra dit is voltooid zal een modern gebouw van grotere afmetingen, alsmede een ketelhuis met machinekamer verrijzen. Voor de zeer belangrijke houtindustrie in deze gemeente, zal dit van grots bete- kenia zijn. Overleden I* Indonesië. De dienstplichtige Willem Baas. die ruim een J-ar geleden naar Indonesië werd ull- g .-zonden, is blUkens oen bU de Burgemees ter ingekomen telegram bij een achieton- feval Ie Pamentja. om bet leven gekomen e overledene was 22 Jaar oud. gehuwd en had geen kinderen. Beroep uitgebracht. In de vacature ds H. Ewoldt. die rufrq een week geleden met emeritaat ging. heeft dé Ned. Herv Ge meente een toezegging von beroep uitge bracht op ds R. W. Steur te Ouddorp. Bodpqraven Raadsvergadering. Morgenavond komt de raad onzer gemeente in openbare ver gadering bijeen. De agenda vermeldt o.m. de verbuur van het gébouw van de voor malige vuilverbranding, de instelling van een legpenning voo r de gemeente, de vast stelling der Jsarwedden van het gemeen- tepersonenl overeenkomstig het advies van de qomntissle-U b b i n k en diverss aanvragen om vergoeding voor het open baar- gp bijzonder onderwijs. Bushnip Poiospeelster redde Jongetje. Het 3-Jerlg zoontje vsn de fsmllle Hoog duin «e raakte si spelende in de Gouwe. Het kind dat si zinkende was, kon ge lukkig gered worden, doordat mevr. M. P. v. d Berg—Lobach. zich dadelijk te water begaf en de kldne te pekken kreeg Twee redders op de hoge wal. die het kind zouden aanpakken, lieten het kind weer vellen, waarop de redster het kind opnieuw onder water greep. Mevr v. d. Berg. destijds een bekend zwemster en poiospeelster te Utrecht, mocht heer sportieve daad uiteindelijk met succes bekroond zien. Dammen. Onderlinge competitie dam club „Boakoop". W A. v. OtterlooD. Lankhuyzen 2—0. T A. Venema—J. Mes man 1—1, Dick van WUk—L. Lankhuyzen 2—0. Bssksep wen- Voor de competitie van de Damkring D.V.G speelde Botkoop tegen Reeuwijk met als Uitslag 13—7 voor Boskoop. Boskoop—Reeuwijk T. A. Venema—J. v. Duiken E. J. Hpogerbrug—D. v. d. Star W. v. E»L. v. d. Linden E. Voskuilen—D. Verwoerd A. v. Wijk—H Koster A. M. de Jong—M. v. d. -Berg J. Mesman—J. v Wensveen G. Luiten—B. Verwaal H «C TrlmTj)A. Vos W. A. v. Otterloo—L. Vos Nieuwe bonnen voor werkkleding Het Centraal Distributiekantoor deelt mede. dat de bonnen voor werkkleding H 18 en L 18 tot nader order geldig zijn voor het kopen van werkkleding. k Qp de bonnen H 18 kan men kopen: een overall of een werkpak van drill, keper of satijn, een lange stofjas, een lange witte vereniging Helden 1—1; D. v. Raffe-J. Zijderhand 1—0; F Boevé—W Hertog 3—0; P. Boevé A. Hoek 2—0; K. Duivensteijn—K. Won- drichem 1-0; W v. Heljien-W. Boevee afgebroken; J J PJonsonnier—B. A. Cam- meraat 2-0. Groep II: H. Nleuwland—D. A. de Man 1-1; Ff ZUderhaqd-J Ver schoor 2—0. L. Verschoor—T v. Helden" 1—1; D de Knegt—O. ZIJderhaod 2—0. Groep lil: J Boevee—P. Boevee Jzn 02; C. de Bil—A v. Krallngen 3—0, Jan v. i Helden—P. Verschoor 3-0, J. v. Maria— P. Drost 3—0; D. Hertog—J v. Merle 3—0; D. Hertog—P Verschoor afgebr- Moordiecht Wagentje vernield. Juist nsdA da heer Lange zich utt zijn fnvalidewagen in huls had begeven, werd de wagen door een autobus aangereden. Het wagentje werd volkomen* in elkaar gedrukt. Nieuwer kerk o. d Uttel Chr. Kientersehesl gespend. De Chr Kleuterschool „Marijke" ia offi ciant in gebruik genomen. De voorzitter gaf een overzicht van de wording der kleuterschool en eprsk ztjn bewondering uit over de grote liefde en offervaardig heid der ouders. Vervolgens feliciteerde de voorzitter der schooi vereniging het bestuur der kleuterschool. Na hem spra ken 4e beer L. Karreman. namens de Ned. Herv. Kerk, de heer A. Vente. namens de Geref. Kerk. wethouder Koolhaas namens het gemeentebestuur en de heer J. Vente namens de oudera. De heer A van Leeu wen, onderwijzer te Aalten. eerste voor zitter der kleuterschool, sprak over óe bewaarschool in 1880 en de kleuterschool van nu. Da Timmer sprak een slotwoord. Hierna bezichtigden de aanwezigen de nieuwe "school. Predik beurten. - Ned. Herv. Kerk. 10 en 8.30 u. ds J. J. Timmer. Oeref. Kerk. 10 erf 8 u. d« Oomkes. legerpredikent te Oosterbeek. Geref. Gemeente. 8J0 en J.3ü u. LeesdiensL Zaterdag 7 u. da Ligtenberg, Rotterdam. Reeuwijk Geslaagd. De wachtmeester der rijkspo litie P. de Bruin, alhier slaagde voor-nat politie-diploma. Versoek om vergunning. De Ca 11 ex Pe troleum Mij tn Dan Haag heeft aan B. en W verzoch: vergunning te verlenen tot het oprichten ven een petroleumpompinstal- latie op het perceel* Wethouder Venteweg H 41 TeneeL. De toneelvereniging „VIOS", gevestigd san de Reeawijkse Brug heeft in studie genomen het toneelspel ..WIJ zoe ken" van A Boere. De toneelvereniging DES gevestigd te ReeuwtJk-Dorp heeft „Leontientje ven Felix Timmermans in studie genomen. Bnrgerltyke Stand. Overleden: Jsnnigje' wn den Heuvel 74 J. achtgen. vsn Aart Burger; Jan Batilsan 47 j. echtgen. van Neeltje van der WaL Getrouwd: Johannes A. van Lier 31 j. te Rotterdam «o Aletta Kraan 31 J. Gevonden voorwerpen. Gevonden: lertn ceintuur, zeven sleuteltjes. Stolwijk Zoon volgt vader ep. Met ingang van 1 October Is tot opvolger van da heer W. Fr ederiks, die na een diensttijd van ruim dertig jaren als besteller der posterijen alhier met pensioen is gegaan, benoemd Frederiks Jr. Bloemenveiling. Coóp. „De Boskoop se Veiling". 5 October. Rozen gr. bloemig per bos: Flor ex 5070 ct.: But terfly 80190 ei; Rosalandia 80—130 ct.; Better Times 120280 ct-: Edith Helen 140-240 ct.. Briarcliff 30-40 ct.; Duisburg 100—150 ct.; Parel v Aalsmeer 130—110 ct.Vierltnden 150—200 ct; Pechthold 100-150 ct.; Hadley 110—280 ct August Noack 40—70 ct; Gemengde rozen 50—70 ct. Babyrozen per bos: Sweet Heart 80 100 ct.; Wolfs Glorie *0-10 ct.; Ellen Poul- sen 42—05 ct, Else Poulsen 20—43 ct.; Juweeltjes 48—75 ct.; Orange Triumph 2035 ct.; Polyantharozen 8080 ct; Gloria Mundi 38—05 ct.; Ingar Olsson 30<6 ct; Rosa Mundi 5070,ct. Diversen per bos: Clematis mevr. Ie Coultre 1BO— 280 ct; Clematis Prins Hendrik 220300 ct; Chrysanten gr. bloemig 2.30—370 ct: kl bloemig 85-150 ct.. tros 34—48 ct; Phy- salis Francettl 6080 cti. Bneeuwbessen 50—7B ct Dahlia's in soorten 1530 ct Waddtnxvetn Voor beroep bedankt. Ds J. Hovius te Hoogeveen heeft bedankt voor het be roep naar de Ned. Herv Gemeente alhier in de vacature wegens vertrek van ds L. VroeglndeweiJ. Vervolg Stadsnieuwe WASGOED ONTVREEMD De politie heeft een 18-jartge persster vsn een wasserij gearresteerd, die ervan wordt verdacht 5 overhemden, een blouse en een wasnet te hebben ontvreemd. De vijf overhemden zijn in benlag genomen NIETS VEILIG. In de Zingerstraat Is een stormlantaarn gestolen, die aangaf, dat de straat open U. In verband hiermee heeft de politie een 44-jarige chauffeur uit Waddinxveen aan gehouden. GESLAAGD. Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht is voor het examen aemi-arta geslaagd da heer F. J van Raatselaar MARKTBERICHTEN Kaasmarkt Gouda. 8 October. Aange voerd 328 partijén. eeéate kwaliteit .F195 tot 1.96; tweede kwaliteit ƒ139 tot 1.94. Zware 1 98 tot ƒ2 03; extra zware tot ƒ210 per kg. Handel goed Veemarkt Gonia. Aangevoerd: 82 magere varkens. /l.tO per kg: 475 biggen ƒ38—40 3 marktradde ren 550—82»; 12 bokken en geitep T—14 en 16—25 per stuk. Handel matig. Voorts aangevoerd en overgenomen door het Bedrijfschap voor vee: 14 slacht- varkens. 03 runderen. 5 nuchtere kalve ren. 2 graskalveren en 113 schapen diens zoon. de heer W. De Rijkspolitie te water heep in VIla ai n gen twee politieke delinquenten van het motorschip Delft van de K.N SM gehaald Zij ztin naar Dan Haat overge bracht. De arrestanten, de S.S.-ere K. P. ea H. S hebben tijdens de bezetting een bet Oostfront gevochten. Na da capitulatie werden zij ondergebracht in de Harskamp, waaruit zQ in 1948 ontsnapten Beiden tUn er lngeslaagd de wijk te nemen naar Zuid-Amerika. ZU Probeeerden zich In Venezuela te vestigen doch werden uit gewezen. Vsn Venezuela togen zij Baar Curacao. De politie bleek echter namelQk hun namen tee kennen uit bet opsporings register ZU werden gearresteerd en naar Nederland gestuurd. jas, een laboratoriumjas of een mouw- schort. 'Op de bonnen L 19 kan men kopen: een werkbroek of werkjasjé van keper, drill, satijn, beaverteen. Engels leer. manches ter of pilow, een korte witte Jas, een koks buis of een korte stofjas. De bonnen H 13 tot en met H 18 en L 13 tot en met L 18 blijven voorlopig geldig. Boekenkeur Japan, bakermat van het Aziatisch imperialisme AU derde deel van de Terra-bibliotheek, een reeks actuele en populair-wetenschap pelijke boeken over verschillende landen en volken, is een beschrijving van Japan van de hand van prof. dr H. N. ter Veen verschenen. „Japan, bakermat van Axla- ttéch imperialisme" is de volledige titel en daarmee ia in enige woorden direct samen gevat de ontwikkeling van een wereld macht sinds het einde van d* vorige eeuw en zijn invloed in de AzlatUche wereld ruimte. Gegroeid onder de beschermende vriendschap van het Britse rijk werd Japan na afsluiting van de negentiende eeuw»- voogdö-periode ds machtigste staat ki het Verre Oosten, die gedravèn door een im periale machtslust zijn stempel beeft ge drukt op da ontplooiing van dé Aziatische ruimte en die daardoor, zoals dp achrijver H zijn voorwoord zegt. made heeft be schikt over het lot der rotnshe d. ZUn im perialisme bracht de onrust in het Verre Oosten, zija territoriale-ambities kwamen to strijd roet de grootste kolonialiserende I lam£ machten. Ruali enigde Staten, een volgen had voor 1. Bngelan. n strijd, di Frankrijk.. lland en de Ver die ook zijn ge- Nadar land en Australië. Daarbij trokkep zijn staatslieden op handige en verstandige wijze profljt van de belangentegenstellingen tussen de Westerse tegenstand era. De industrialisatie van Japan ging ge paard met een sterke militairistiachs machtsontwikkeling, doordat het kapitaal streefde naar beachérming van levarantie- ei< afzetgebieden buiten de Japanse gren zen. En deze ontwikkeling schiep tezelfder tijd in het nieuwe fabrleksproletariaat een macht, die vijandig kwam te staan t< over de ondernemersklasse. Deze gang naat expansie en Imperialisme, als mede dein terne wijzigingen, leidde ten slotte naar de grote catastrofe van deze overbevolkte landbouwstaat. En dan kan men zich de vraag ktellen: Is daarmede het gele gevaar bezworen en welke rol kan Japan in de toekomst gaan spelen? Om die vragen te kunnen beantwoorden geeft prof. Ter veen In een zeer overzich telijke studie van land en volk en de tendenties in ecopomisch en sociaal laven, die de peilers van de Japanse maatachap- pij-veo-slraks zulletl kunnen sUn. Dat dit boek tot begrip van deze moellUke Ooster se situatie verhelderend voor de belang- ste'lende zal werken, is te danken aan deze gedegen wetenschappelUke en toch populair geschreven, boeiende uiteenzet ting. De Terra-bibliotheek ia een uitgave van J A. Boon en Zn. te Meppel. Guido Gezelle, mens en dichter en geleerde Dit Jear. in November, is het vUftlg Jaar leieden. dat de Vlaamse dichter Gu'.do Ge zelle te Brugge overléed. Te zUner her denking heeft Ab Visser een beschouwing iewijd, die niet alleen op de dichter Guklo Gezelie maar ook op de mens en de ge leerde een licht werpt. „In het herdenken van iemand schuilt een gevaar", zegt Visser in tun voorwoord, .ztamelijk de poging lot het tn het leven terugroepen van leta. dat eigerüUk dood Is" en met recht vraagt de schi ijver zich af of Gezelle na de ver- n.e jwlngen in de poëzie in de laatste halve eeuw nog aanspreekt. Heeft de dichter van de fUnzinnige. diep religieuze getuigenis van de liefde tot God en de natuur nog stem in een moderne tijd. waarin de schrijvers niet zoals hij putten uit da volheid, maai uit de leegte des levens? Maar als men dit prettig geschreven werkje, een uitgave ven Born N.V. te Aasea doorleest en enige uurtjes doorbrengt net het wérk van deze dichter, zal de conclusie zijn dat Gezelle nog tils meer Is dan de poëzie-vernieuwaï van rijn tijd. dat h'j nog een taai spreekt. d<e enk in een met existentialisme dwe pende tijd verstaan kan worden. Groninger legenden Groningen is rijk aan legenden en over leveringen Een dag in het Groninger land en ge zult ar mee in kennis komen, want zij zijn een bezit, waarop da bevolkirs truta m. Van de overleveringen heeft de schrijver van ^Middeleeuwse legenden uit Groningerland" (een uitgave van C. Haf- kninp it Amsterdam) reeds eeri bundel hst licht doen zien en thans heaft deze sen- ner van het Groningerland. K ter Laan een «antal legenden ulv.de M.ddeleeuwen verzan eld en ze uit de oude streektaal in gezellige, prettig leesbare verhalen „ver taald" Het ztjn bijna alle de oudste ge schreven verhalen van middeleeuws Chris- telUke opvatting, waaraan een oud heidens isal, „Overtocht der zielen" vooraf- rel Uk verni gas'. Hetis een genoegen op deza prettige manier van da rijkdom van deze legende.. kennis te nemen, legenden die soma zo treffen^ he. ve-haal van onze tijd «n van onze uwtsen spraken. Dammen. DAMCLUB GOUDA. Uitslagen van de onderlinge compejitie: H. de Jong—J. v. Buren 2—0; J. Hoogen- doorn—T Bak 3—0; A. den Ouden—J Proaman 3—0; D. Stuurman—G. v. Ar- denne 1—1; O. Patharst—J. v. Buren 1—1: W. de Jong—A. A. de Jong 0—2: D. v. d. Broek—H. Terwolde 0—2: J. Hs- zelbag—J Goudriaan 0—2: W. Piet»—J Woerlee 0—2; H. Lulden»—J. A de Jong 2—0: P. v. d. Linden—Th- v. d. Veer 2—0; M. v. Vliet—A v Setten afgebr.; C. Bou- ter—J. Hoosendoorn 0—2 DAMCLUB .JDAMLUST". Uitslagen derde ronde huishoqdelUke competitie: P. G. SchoutenA v d Berg 0—2 A. v. d. Berg—A. de Frankrijker 1—0 M. ZUlstra—N. v. d. Wouden 1-0 C. Molenaar—A. v Beuzekom 3—0 P. O. Schouten—P. Tom 3—0 S. J Behrooder—W Heuvelman 1—1 O. J. Barbier—J C. ds Bnitjn 3—0 H. v. EUk—A. Bosr afgebr D. H. Zwanenburg—H. Broekhuizen 3—n C. Crielaart—J. v d Hee P. v d Ham—J de Bod# If. Gerharda—P Zwart H. r. d Wouden—J. Sparnaay C. Crielaart—P. J. Zwanenburg botsing tassm twee goederentrel- het voormalig stslion Oadewater. ia de spoorltya Goud-Utrecht beeft tot ge volg gehad, dat vandaag het drakke reizigersverkeer tussen bet Westen en het Noorden en Oosten des lands grote stag natie heeft ondervonden. De botsing gebeurde vannacht om twee uur. In verband met de werkzaamheden voor de baanversterking tussen Gouda en Oudewater werd tussen Hekendorp en Ouöewater enkel spoor gereden en dit betekende, dat de van Utrecht komende, door een eiectrische locomotief getrokken post-goederentrein bij de ingang van het station Oudewater, moest wachten op een van Gouda naar Utrecht met een stoom locomotief over verkeerd spoor rijdende goederentrein. De wagenvoerder van de el®ctriache machine, kon zijn trein niet tijdig houden, en reed door het onveilig signaal, en dit gebeurde op het moment, dat de andere trein, nog op het verkeer de «poor reed De machines rsden recht op elkaar De botaing was echter niet zo hevig, daar 4e treinen met geringe snelheid reden. Aan de voorkant werden de beiden locomotieven licht beschadigd De schade ontstond echter vooraf, doordat de goede renwagens van de trein naar Utrecht door da schok in elkaar werden gedfukt, tegen de eiectrische locomotief san. De eerste goederenwagen werd totaal vernield, en gedeeltelijk op het andere spoor gedrukt Drie volgende goederenwagens liepen gedeeltelijk uit de rails. Het eiectrische net werd beschadigd Van de trein uit Gouda bleven alle rijtuirfan in de rails. In de trein uit Utrecht zrasn in de ont spoorde en beschadigde tlreede wagon, een postrUtutg, drie passagiers uit Rotter dam. die de laatste trfin In Utrecht had den gemist en toestemming hadden gekre gen met de posttrein te reiun. ZU kwa*. men alle drie met de schrik vrij. De postzakken in dit rijtuig waaronder twee zakken met pist voor militairen ln Indo nesië konden alle worden geborgen. Ten gevolge van de botsing waren beide sporen versperd. Dit leidde er toe dat het^goe^ derenverkeer geheel gestemd waa en dat» bU het begin van de person en dienst even- eehs geen trein kon passeren. De meeste lange afstandstrtlnen vielen, uit. op de Leeuwarden na. die over Woerden Aiohen Gouda werden gelejd. De Scandlnavie- expres ging van Schiedam af over Am sterdam. De reizigers van Rotterdam en Den Haag naar het Noorden en Oosten en qpsgekeerd moesten via Leiden gaan. en bereikte met enige uren vertraging hun bestemming. In het lokale verkeer werd tussen Gouds en Rotterdam en Gouda en Den Ha«g gependeld en ln de richting Utrecht ving aanvankelijk een autobus- dienst Gouda—Woerden de reizigers op Om half tien waren de opruimingswerk zaamheden zover gevorderd dat over en kel spoor het verkeer tussen Gouda en Woerden kon worden hervat, zodat de rei zigers. «el het met overstappen en ver traging weer langa de normale route kon den gaan. In de loop van de dag hoopt men ook het ander spoor "vrij te krijgen. De president-directeur van de Neder landse Spoorwegen, ir F. Q. den Hollan der. die hedenmorgen Juist een inspectie- „r„. uu '"V:"'? '*"rbS °.ud'w,"r I Wfit-Dult.land lich zou seerde. heeft zich van de stand van zaken ten op de hoogte gestald. Ongecorrigeerd) DONDERDAG 6 OCTOBER Ito Volgens een woordvoerder van bet rikaanse ministerie van buitenlan^T^ ken ztjn de ministers van bnit^ulr* wken der drie grote mogendhede^T Washington overeengekomen dzt J! werkt ommissie van vertegenwoordig der drie landen gevormd zal word* u! bestudering van het deelnemen vm a. West duit se regering aan lnternatk*.u organiaatiea. zoals de OEES, de IL04. FAO bn de wereldgezondheidsorgankatti De waj-kcomraissle zou haar ragirias— cn de hoge commissarissen ln DuibSSs aanbevelingen doen. Deze woordvoerder kon voor en Frankrijk geen verklaring aflZ^T maar deelde mee, dat de regerinsTdl V S. er voor Is. dst de Westduitse ring spoedig uitgebreid deel zal aan het werk dér Internationale ortmL sa ties. De drie ministers hadden ook erln^. dat voor Japan dezelfde kwestie aZ ogtn gezien moest worden. Het Engelse ministerie van buitenlaafc. zaken heeft de juistheid van dit beri^ ontkend Wel werd toegegeven, dat 8* drie mogendheden besprekingen voaem over de kwestie. bU welke organist^. Belgische grensarbeiders vragen 20 pet bijslag Te Breda hebben gisteravond vertegen woordigen van UI van werkgevers en arbeidersorganisaties, zowel uit België als Nederland, nut enige vertegenwoor digers dar regering de devaluatie- moeiUJkheden btf de Belgische grensgan- gers besproken. De Belgische arbeidersafgevaardigden betoogden, dat zij er. lij het met moeite, in geslaagd waren, de grensarbeiders aan het werk U houden bU de NederUndse industrieën, in afwachting van een be vredigende regeling. Met een 30 procent bUslagregeling kon men zich over het verenigen, doch men wenste de garantie, dat de Nederlandse werkgever», ale grensgangerz in dienst hebben, zich hieraan zullen houden. Dc bUalag wordt namelijk door de werkgever beUald Van Nederlandse zijde achtte men zich niet gemachtigd deze garantie te geven, doch men sou zich alsnog tot alfe be- Voor de Raad van Cassatie U 'tOraua. hoge diende het beroep van drie bewaMn van het kamp Amersfoort Over Mm mensen, de 30-]arlge W van dar Ma* uit Hilversum, de 28-jarige J J a. vm Roessel uit Tilburg en de 30-Jarige J Gombert uit Utrecht waren poychlatriadM rapporten uiteebracht concluderend# M verminderde toerekeningsvatbaarheid. Op grond, van de gruwelijke mlabeqfe llngen waaraan dit drietal zich hatft schuldig gemaakt wilde de procure», generaal de doodstraf handhavan pptt Vander N en O an levenslang voor VM R. Weerloze gevangenen moesten voor bat kniebuigingen maken tot re «r bij nee» vielen, dan wandelden deze verdacfctaa met hun getpUkerd#< laarzen over hM heen ZU rukten de baard van Jooém landgenoten uit. of aUken die baard M brand Brandende sigaretten en olgam doofden ze uit op de lichamen dar gevangenen Uitspraak 2 November. De hoofdcommissaris van politie te Am sterdam vestigt de aandacht op een zekere G. K„ die sedert enige tijd per post we kelijks circulaires met een aangehechte strook verspreidt, waarop de ontvangers de voetbaluitslagen van de komende Zondag kunnen vermelden. De uitslagen moeten worden gezonden aan de Club van Deskundige Amateurs. Amsterdam. Ge lijktijdig moet men een zelf te bepalen bedrag overmaken (minimum één gulden). Is het oordeel Juist geweest, dap ontvangt de inzender een veelvoud van zUn inleg- geld terug. In het andere geval is hU »Un geld kwUt. Tegen de houder van de postbox la proces-verbaal opgemaakt, wegens over treding van de LeterUwet; het geld Is ln beslag genomen. Van een vereniging is geen sprake De man was voornemens een club op te richten, maar wilde eerst honderd leden bU elkaar Kebben. voor hU tot stichting van een club zou overgaan. K. was verder van plan voor zichzelf een P f" VT ?cftze" kwestie zal ook Queuille-« opvolger heb- gesalarieerde bestuursfunctie te creëren. K„n on in««én r» snmm Miiw't Tegenover de politie verklaarde K. dit °P V9™ Er dKtrom _»Mooft hU niet met zUn werkzaamheden zou op houden. De politie waarschuwt het publiek, dat het geld. dat nog wordt gezonden, in be slag zal worden genomen. Inspecteur Betgtarha loods wezen. De heer C L M J. Stroobants Inspecteur van het Belgische loodswezen en hoofd van de dienst te Vilsslngen. Terneuzen en Gent. heeft ln verband met het bereiken ysn de »5-j»rt*e leeftijd ontslag genomen en zal Vlieringen verlaten. (Van onze Parijae correspondent) Gistermiddag beeft in Rambonillet. waar da presldeat via de Franse repu bliek sedert enige tfjd aan bet alebbed ligt geklalstrrd, premier QueaJIle ten tweede male bat entslag van. zijn kabinet aange beden. nadat dit Zaterdag neg deer de president waa geweigerd. Ee la dan ein delijk dit achtste kabinet van de vierde republiek, as «en ziekte van mini twee weken, die met harige keertsea gepaard ging, op «en voer Franse begrippen gever derde leeftijd besweken. De regering Qaeullle. heeft ruim een Mar geleefd. De directe aanleiding van het ontslag was de brief die de socialistische minister van arbeid Daniel Mayer ,t°t de premier had gericht en die. volgens de laatste, alle arbitragepogingen bU voorbaat tot mis lukking doemde. Maar ln feite werd deze crisis veroorzaakt door het meningsver schil. dat zich tussen socialisten en radica len voordeed ten aanzien van de vraag of 't op dit moment gerechtvaardigd is be paalde loonklassen te herzien. Deze zelfde algemeen dat deze minister-crisis een sle pend karakter zal drafan. Het zal presi dent Auriol inderdaad niet gemakkei Uk vallen een figuur te vinden, die het ver trouwen van alle partijen geniet. Een andere regeringaformule dan die. welke, gebaseerd is op de samenwerking der middenpartijen la om parlementaire rede nen niet te vinden. ten»U de president zich tot De Gaulle zal wenden, wat echter zeer onwaarschUnlUk ia. Onder de eventuele opvolgers van Queuille worden ih poll- Te RUsael werden fUtermlddag tea san- schouwe van ruim 8888 toeseheuwers de halve finales gespeeld van bet lntarns- tlauaal militair voetbaltournaoi. Da grata verrassing waa het praebtlie v eet bal. dat deer de tegenstanders van Nederland, de Turkse ploeg ten beste werd gegayen. Bet Is dc Nederlandse militairen daa aek alat gelukt de finale te bereiken. Tarktfe wen met 3—1. nadat de rost waa Ingegaan met een Turkse voorsprong van 1—8. Technlach waren zU de Nederlandera verre 4# baas. zowel ln llchaamstechniek alt In balbehandellni. en bovendien voer den til het stoDDersnlI-svrieem tot in de Dorfectlo. uit Het was een elftal zonder zwakke olekken en behalve een coed combinerende voorhoede beechlkte de Turkse oloec over een trapvasle verdedi ging. welke de Nederlandse aanvallers telkens een halt toeriep Het enjce Neder landse doelpunt ontstond uit een vtraf- schop die 10 minuten voor het einde hard en züiver door linksbinnen Kolkman van Go Ahead werd benut De Turken scoor den midden In de eerste helft hun eerste doelpunt en onceveer een kwartier na de hervatting brachten til de stand op 3-0 De Nederlanders speelden een goede wed strijd. maar de vaak, goed opgezette aan vallen strandden htfbaaldelijk op de rp- SPORTNOTÏTIES ï-i 2-0 I Je Italiaanse owaargewlcht bokter Enrico Bertola lx gisteravond tn een .ziekenhuis te New York ten gevolge van een hersenbloeding overleden De 17-iarUe Italiaan had Dlnxdagatond een wedstrijd gebokst tegen de Amerikaan Lee Oma: on middellijk na het gevecht, dat hij op punten verloor moest hij worden opgenomen en Woensdagmiddag bleek een operatie nood zakelijk Bertola bleef vijf uur onder de handen van aan chirurg, doch het tfas reed» te laat Schaken. De uitslagen van de vierde ronde van het internationaal schaaktour- nool te Baam lulden: Greep A: Speniaard- De Lange afgebr Barend recht—Visser 1—4. CUWs fordion 1—4 Hennsberke—Kramer 1—4: Groep B Waling Dijkstra-mevr Heemskerk afg.. Apklng—Oosterwtjk Bruin ifg.. De Groot—Paard 0—1. MOller—Donk ifgebr De stand ta' Groep A: 1. Euwe, 8. Baren- dregt. 3 Kramer. 4. Henneberke. I. De soluut ingriipende achterhoede' der Tur ken. Er werd van béide kanten zeer spur- Uef gespeeld In de andere halve eindstrijd behaalde Frankrijk na een harde, onaangename wedstrijd aan 3—3 overwinning op België Da ruststand waa hier 1—1 VrUdag 7 October spelen Nederland en België t« Parijs om da derde en vierde plaats, tarwifl Zaterdag 6, October even eens.te ParUs.de finale wordt gespeeld tussen Frankrijk co TurkUg tleke kringen veelvuldig de namen f» hoord van Moch. Ramadler. Schuman sa René Mayer. De eerste drie. die zich gis teren nog voor conferenties in het bultan- land bevonden zUn inmiddels met spoed naar ParUs ontboden. Het ligt ln de logi sche lUn der ontwikkeling, dat een dor socialisten, die immers dp crisis hebben veroorzaakt, als kabinetsformateur wordt aangezocht, doch hun kansen op succes worden algemeen zeer laag aangealagea. Men verwacht, dat Zaterdag de kamar la vervroegde zitting bUeen zal komen. Da demisslonnnlre premier acht het. in 1egee- stelling met president Auriol. echtet niet aanbevelenswaardig, thans een diepgaand debat over de binnenlandse politiek te voeren Daardoor zoudegt, zo meent hij. ds bestaande tegenstellingen nog maar geac centueerd worden en de moellUkhaM voor de opvolger worden vergroot Buitenland Poolse echo. De Poolse regering beeft gisteren de franse. Amerikaanse en Brits» regeringen een nou aangeboden, waarin Ml protesteert tegen de vorming van de West- dultse regering. De nota Is in overeenkom stige bewoordingen opgesteld als da Jongste Sowjet-nota. Unesco. Op de algemene vergadering van de Unesco te Parijs (organisatie der V N. voor onderwijs, weunschap en cab tuur), la door de afgevaardigden van do M aangesloten landen een begroting van acht millioen doUar voor 1SS4 goedgokeurd. Atoomenergie. Jamea Webb. Amerikaan» onder-minister van buitenlandse zaken, heeft verklaard, dat In de toekomst wederom besprekingen over bet vraagstuk der ateoek» energie sullen worden gehouden, waaraan door vertegenwoordigers van Oroot-Brib tannic. Canada en de Verenigde Buten aai worden deelgenmni Vleoleapla s directie van de t worden deelganome Vlooienplaag. De dl spoorwegen te Parijs heeft een ontsmettlngsploeg. uitgerust met D.D.T'- verstuivers, naar het Zwitserse grenastattoo Locle gezonden, dat door vlooien word» ge teisterd Deze zouden door honden vaa taw ristan overgebracht zijn NEDERLANDINDONESII Asturlas p S Flnlsterre n Rotterdam Ball v Singapore u P Swtttanbam Java I v Pladjoe te Makassar Johan vaa Oldgnharnevett nog te LUaabaa Kots Gade Rott-Batavla I v Genua Mataram Rott-Java v Belawan Medjekerte I v Makassar ta Soerabaya Hoelau Laat Amet-Java f te Belawan Poiyderus 3 v Amsterdam ta Liverpool Rottl Amst-Java p S Gibraltar Tosarl l v Batgvla n Rotterdam votendam Rotterdkm-Java p MalU Zuiderkruis p I X ll Vineent wordt 8 rU të Rotterdam verweqht A wint met 2-i-l van B Te Tilburg werd gistermiddag «en wed strijd gespeeld tussen twee ZutdclUke ■electie elftallen, ter voorbereiding van de strijd Zuid-Nederland—Luxemburg, op 21 October aj. Hat elftal A. dat als offi cieus ZuldelUk elftal beschouwd kaa worden, moest bét zonder Luseenburg en Sluyter stallen Westenberg en HuybregU uit bet B-elftal namen hun plaatsen Tn De middealinie van bet B-elftal werd hierdoor, en mede wegens verhindering van Van TuyL geheel gewUilfd en werd gevormd door Van Kemenade Wouters cn Schits. De bclangitelllng was niet groot voor dese wedstrijd Toch hebben de wegblijver» wat gemist Er werd soms aardig voetbal gespeeld. Over het alge meen echter kwam hef spelpeil ntet boven dat van ten gewone eerste klasse com petitiewedstrijd uit Het A-elftal In rode shirts, waa in het eerste gedeelte van de strijd sterker dan bat B-elftal, dat in blauwe kleuren •peelde Het tekort aan techniek vulden de blauwen aan door enthousiasme en zij konden daardoor het spel ln evenwicht houden. Paa na 17 minuten nam hat A- •Iftal de leiding door Ven Melis, die zich van Wouters bad toegemaakt an. onhoud baar voor Steiger, scoorde (1-A). Toen Fransaen even later Steiger uit zijn doel lokte was het Wouters, die op de doellijn redde. Ne de hervatting trachtte bet B-elftal het ape) ta verplaatsen Eyn eerie goede aanvallen volgde, meestal over do acttave rechtervleugel waar Van Blderen een goede partij speelde Ba 18 minuten word 3aris gapaaoaard. toen Adeng op bot Juiste moment en ne goed samenspel door gaf naar Van Eldaren, dia met een fr**' schot de stand in evenwicht bracht Aii de andere a»jde zakte het apel aanmerk» lUk Vooral de linkervleugel van "Romee en Franssen bleef beneden de verwet»- tingen. Het duo Van Mells-Weanlnk «P de rechtervleugel deed het beter ZÖ MMJ hun werk ne 13 minuten beloond wteniae bracht de bal op gn plaatste Juist acMW Krijgh. waarna Van MalU da bal vla M paal In het doel van Steiger deed vo» dwijnen (3—1). Met den itand kwam bet einde. Het definitieve ZuldeHjke elftal zal In de lóóp van de week worden samen gesteld Het bestuur over Java tot de overdracht T,n Mniltn *»n d, b««pr,klna-no*o het Nederlandse voorstel met betréfcMy tot het bestuur over Java voor bet tg» perk tot de aouverelnltaltsoverdracht bHj» een Nederlandse woordvoerder bet fw* gende aan Aneta meegedeeld. De negge» autoriteiten hebben enUta bemiddeling» voorsteilen ingediend naar aanleiding «n da besprekingen, die mr WongaooegpW Soesanto Tirtoprodlo ln BoerabnM Bandoeng hebben gevoerd. Mr Wongs®n» goro heeft deze voorstetien de af«*i°52 dagen met mr s' Jacob van de Nededeg** delegatie in Indonesië besprekeo en Dinsdag naar DJokia teruggekeerd, em de voorstellen van de negara-eutortW** thans door de Republikeinen in «wee worden genomen. In verband blemy wordt het definitieve antwoord 7»» Republikeins# kabinet op bet NadertoniW voorstal pea in da loop van de week ut tavla verwacht PqMPEBDAG 6 OCTOBER 1M9. EERSTE BLAD - PAGINA 1 \WÜt jMT om precies te zjjn op 12 October V 1890 begon de Boerenoorlog. Ten einde rgacf gooide Piul Kruger de lont in het buskruit, die pes op 31 Meh 1Ö02 L uitdoveh. Een draifta, waaraan men btf deze herdenking Ert liefit zwijgend voorbij zou gaan als het niet z'n nut had Mi treurspel op afstand en ontdaan van sentiment en res- JJJtiment en alle gevoelens van weerzin en sympathie, {^lke destijds de wereld in beroering hebben'gebracht, te bekijken. jjj 1870 werden in Afrika goud en diamanten ontdekt. En met deze ontdekking was het oude Afrika van de jagers en de Boeren gedoemd te sterven. Niet snel, magr pijnlijk lang- r,.m in een proces, dat een generatie zou duren. De ironie Misz vijftig jaar geleden moest het dra ma nög beginnen en waren er tussen •meijea en Boeren nog onoverbrugbare t(feflftellingen. Het rUk van koning Lo- hJfliula vu toen al van de kaart van Afrika geschrapt. HU heeft zijn „splendid taatotton" verloren voor de luttele som Ttn enkele guldens. vooK de prijs vsn een Mbd 'steeldrssd. Msahona's, een neger- tWn, die onderworpen wis sen Loben- nis, stalen vsn de Engclabi staaldraad Meer voor hun vrouwen en meisjes enkel- badjes van te maken. Dr Jirfk het hoofd rw bet Engelse leger. U«t de Weshona s boete betelen met vee. dat weer |et eigen dom vu vsn Lobengula De negwkoning kon dit niet dulden en stuurde tr op uit om de Msahona's U Kralen van de Msahona's werden plat bnad, msanen. vrouwen en Underen ver- moord door de bloeddorstige oorlogskriJ- itn ven Lobengula en zU. dié konden vhMltaa, zochten bescherming bij de En- mlm in Fort Victoria. Dr Jim liet de lagi'i van Lobengula bU zich komen en beval hun de Msahona's met rust te laten. 98 vaa «cn „Interne kwestie", zei Loben- i Engelsen zich niet had- den to bemoeien. Tn „honden" hadden dth vergrepen aan bet eigendom van de lónini en verdienden daarvoor de straf.' Ie er op stond. Lobengula had wel voor van bier. dat door Lobengula was over lasten. - Breng de hond hier! gei de koning. Do man werd geboeid voor hem ge* bracht - Jouw lippen hebben het bier vsn de koomk geproefd Snij af zUn l.ppeal - Üj af z'n neus. die het b.sr vsn de koning heeft géroksn ^wdek z'n ogen. die het bier vsn de koning hebben gezien! Ds man werd gescalpeerd en zo. ver- •duikkelijk verminkt, voor ds krokodillen inroepen In de rivier van de Witte Ste nen, terwijl de blanke ..tradér" die vsn óm barbaarse strafoefening getuige was (leurt, haastig de konlnklUke kraal uit raoeot niet bU machte z'n onpsuelUk beid te bedwingen. Es leek was Lobenguls in ztjn soort een humaan heerser en niet te vergelijken met fa vader Mosllekatze. die z'n gehele leven l heeft gedaan dan moorden en Lobenjpüa voelde zich verongelijkt door ds Engelsen, die hem. bevalen zUn impl's over de mens,terug té trekken. Welks grens7 vroeg hU verstoord. Waar itait beschreven, dat het Mtahona- land door een grens gescheiden is vso Matabeleland? Maar dr Jlm praatte er niet langer over. HIJ»liet zijn troopers los op de Impi's van Lobengula. drie en dertig werden er dood- leschoten e» velen gewond. Geen Engels man kreeg hs schrammetje, want de Ma tabele Ac strenge orders hadden gekre- eik ceBfBct met de blanken te ver mijden, kadee zo goed sla geen tegen stand. Lobengula werd heen en weer geslin- *<vd basen z'a verstand, dat hem zei geen conflict mst de blanken te riskeren en z'n ICToel. dat met duizend stemmen vsn tal- rijke voorgulachten schreeuwde om *rm. Lobepguls. opgezwiept door z'n nlott andera dan primitieve hofhouding **n stamhoofden beschilderde tovenaars medicijnmannen speelde volledig in kaart van dr Jim en Rhodes, diê de oorlog wilden. Want de rUkdom vsn Ma- "WMlond was tegengevallen en de (ver- ("oeóel rijkdommen van Matabeleland ««ten. Sptnn tegen Maxima en Lee-Betford» Uet «ne regimeqt na het andere vulde «legerplaats achter de konlnklUke krul. dutienden krijgers, met beschllder- "'tBKOltn, de oorlogspluimet* vsn hun vader» en speren en schilden, wachten op het bevel vsn hun koning. - Hzakul Nanku! «ringen over het water wervelde de *f*<t „Dssr is hij" over de legerplaats en ~f.r kwmm Lobenguls. naakt, het grote, lichaam bestreken met blauwe verf. J^Hnge veer In z'n haar. een assegaai m ae hand. Langzaam en met de waardig- oew, een koning eigen, schreed hU tot *5® krijgers.Toen wendde hU zich Oorten. naar de vUand en onder wtuitrtoten van een kreet dreef hU z'n ërortd. Dit was het teken. Elke z'n zpcer in een onzichtbare de sissende oorlogskreet „Jlye! hre'. Een uur later waren* de regimenten aJ? ^kamini. de Isizelg. de Hlati de de ImbeZu. de Ipduba al de ™wete regimenten van de koning weg- }*Mr let* was er verkeerd ge- *a de opwinding had niemand ge- teen Lobengula z'n speer ln de vn^lL. f' Punt waI gebroken. DU vo<>riaken De Matabele- aT»5Lr^ 1 nlet ltnI geduurd. Hadden zU teotlck van Mosllekatze gevolgd en da C,dI de gevreesde tegenstander al tcat Boer tcag. Engelsen nachts aangevallen dan waren er niet veel in leven gebleven. Doch de Matabele hadden te lang gèan bloed ge roken om hun ongeduld te kunnen be dwingen. Op klaarlichte dag kwamen zl] ln zwermen aangestormd, onder oorver dovend geschreeuw en zoals muggen in het lamplicht stortten zU zich in de hete stroom van lood. die de Martinl-Henry'a en de Lee-Betfords naar de wolk van be schilderde lichamen uitspuwden. Wat kon den zU hiertegen met huif speren begin nenToen het bericht kwam van da verpletterende nederlaag liet Lobengula z'n eigendommen op ossenwagens laden en vluchtte met vrouwen, kinderen en •an handjevol mannen naar het Noorden. HU heeft z'n land niet meer teruggezien, ln armoe en ontbering it hi) kort daarop De Jamcson-rold -Af et gemengde gevoelens zijn dé Boeren van dit drama getuige geweest. Zoal niet direct, dan toch indirect verloor Paul Kruger in Lobengula een bondgenoot Nu had Rhodes nog maar dén tegenstander, die acht en ststig jaar was en sprak van '„mijn land", „mijn Raad" en „mUo Bur ghers". zoals Rhodes sprak van „ntijn Noorden". Een compromis tussen beiden was onbestaanbaar, Rhodes woonde te Kaapstad en Paul Kruger .te Pretoria. Rhodes isoleerde zich van de mensen. HU had een paar vrien den. waarvan dr Jlm, óf zoals heette dr Leander Jameson, Jarer intiemste is geweest en leefde vérder ln van het noodlot heeft gewild, dat de Boer» gedoemd wer den te vfechten voor rijkdommen, die zij niet begeerden. Zonder de rijkdommen zouden de Engelsen nooit hebben begeerd Afrika te bezitten, zou Cecil Rhodes er niet hebben gedroomd van een Pax Brittannica. één groot Brits Afrika, van de Nijl tot de Zambesi, zoals Paul Kruger droomde van ekn patriarchale wereld, geregeerd door het woord van God. En dan was er nog een derde tegenspeler in het drama: Lobengula, de laatste der negerkoningen, die droomde van een „splendid isolatiod", in de hoop daarmeé zijn rijk tegen de jonge avonturiers van Rhodes të besdhermen. Drie hoofdrolspelers, drie levensbeschouwingen in e^n „matter of life and death" en geen enkele overwinnaar, want uit de platgebrande kralen, op de bloederige slag velden van Spionkop en Mafeking klinkt de geboortekreet van een nieuw Zuid-Afrika, het Zuid-Afrika van generaal Srauts, dat in twee wereldoorlogen schouder aan schouder zou staan met de geallieerden, ondanks de pogingen van de Duitsers om de oude vete tot ni$uw leven te wekken. de rug, ln troepjes, die allengs aangroei den. De eerste tactiek van de Boeren was om op de flanken mee te rijden met de Ehgelsen. ZU schoten niet, zij waren alleen i hli voluit retuang de „Groot Schuur" zo heette z'n huis met z'n klassieken Shakespeare, Ruskin, Frazer, Alexander de Groote, Napoleon of amuseerde zich met z'n jonge leeuwen, schildpadden erf zebi-a's. waarvan hU een particuliere verzameling bed. Rhodes Is elgenlUk door een toeval in Zuid-Afrika gekomen. HU had Lb.c. en ging voor z'n gezondheid weg uit Engeland. HU is nooit getrouwd geweest en schuwde ook de om gang met vrouwen. Hij leefde maar voor één Jdeaal: heel Afrika onder de vlag van Engeland. In elk opzicht waa Paul Kruger zijn tegenvoeter. Op z'n hoge leeftUd. telkent opnieuw gekozen tot president, waakte ttij als een vader over zUn volk. Zelf vader van zestien kinderen wiat hU wat er. van een p^ter families verlangd (perd erf hij gaf het met liefde. Ieder kon met z'n no den en z'n wensen tot hem komen, het hul» van Paul Kruger «tond altijd open. Meestal kon men hem zien zitten, op het voorerf, met op z'n zchoot de BUbel en de onafscheidelijke pUp ln de mond. Kinde ren speelden aan z'n voeten en ouderen luiatgrden naar z'n wenken of naar ver halen van wat Paul Kruger allemaal in z'n leven had meegemaakt. En dat was niet gering, want als Jongen van veertien jaar schoot hU z'n eerste leeuw. ZUn leven ia onafgebroken atrUd geweest strijd te gen de wilde negerstammen, strijd tegen de wilde dieren. strUd tegen de Engelsen. Kruger is Uiersterk geweest, „an old Afri can bull" noemde hem koningin Victoria, die hU eens heeft bezocht. HU had de kracht en in zekere mate ook de traagheid van een «tier. „Alles «al reg kom" was z'n geliefkoosde uitdrukking, evenala: „men moet de schildpad niet eerder de kop af slaan voor hU deze uitsteekt...." Dat zei hU tegen „zUn Raad", toen deze begon ta mopperen over de „Uitiandérs".... Hitier moet bij Rhodes In de leer zijn gegaan, toen hU z'n .Jninderheden" tegen de wareld begon uit te spelen. Door de stroom van avonturiers, gelukzoeker# uit Engeland vooral, maar ook uit andere landen en zelfs uit Amerika, naar de Zuid- Afrikaanse republiek was de bevojking. die oorspronkelijk uit Bóeren, vermengd met vreemdelingen, die onder de nnam van „Uitlander^ bekend zijn geworden Zelfs de Engelsen, die hiervan het groot ste percentage vormden, gebruikten de naam. Van deze ..Ultlanders'' nu had Rho des zich door dr Jim. die te Johannes burg was geweast, laten vertellen, dat zij sterk ontevreden waren met het bestuur van de Zuid-Afrikaanfee Republiek. ZU werden behandeld als een minderheid, ter- wUl zU zich ten onrechte de meer derheid noemden, beschuldigden Paul Kruger ervan, dat bU in alle opzichten de Boeren voortrok,, kortom rij kweekten met steun van Rhodes een «temming van ontevredenheid. Lat wel: niet alle Uitlanden deden er aan mee. Er waren ar genoeg ook Engelsen die zich hele maal niet ongelukkig, voelden onder het bewind van Oom Paul. die ei eerlijk voor uitkwamen, alleen maar naar Zuid-Afrika te zUn gekomen om In de kortst mogelijke tUd veel geld te verdienen en dan terug te gaan naar Engeland. ZU verlangden helemaal niet naar een Engels bewind, dat hen misschien alleen maar meer belasting zou laten betalen. Het waren vooral de ontevredenen, da pechvogels, de moppe raars en de kankeraars, die* zich voor het kérretje van dr Jim lieten spannen. ZU gingen vergaderingen beleggen en zoals da OostenrUkae Naris en de Sudeten Duit sers geschreeuwd hadden ..Helm ins Raich" zo schreeuwden de Uitlandera „Back to England". Johanneaburg vooral was het centrum vah de oproerkraaiers. HèimelUk werden wapens binnengesmokkeld, tn kis ten bestemd voor de mUnen. die Volgen» afspraak ongehinderd de douane mochten passeren. Een en ander lekte uit en menige Afrikaander jeukten de handen om da Ultlanders te IUf te gaen. Maar Paul Kru ger zei: „wacht tot de schildpad z'n kop uitsteekt... HU stak z'n kop uit, toen dr Jlm z'n marz naar Pretoria begon, die Mussolini later zou imiteren met z'n „mars naar Rome' Met de Jamesonrald heb ben de Enge'sen zich destUdS in de wereld belachelUk gemaakt De troep, waarmede dr Jim op mars ging om de „Ultiandera" ta bevrijden, heeft noch Johannesburg, noch Pretoria bereik). Om de boeren te ver- ruacn w,rwi b«rl»n,rtlk« !<leir.,fv,rbln- dingen doorgeknipt, maar één en Juiat de belangrijkste naar Pretoria was vergaten of over het hoofd gezien. Zo konden de Boeren toch biJtUds gewaarschuwd wor den en toevallig waren er velen In Pre toria om daar het Nieuwjaar te vieren. En daar rij naast de Bijbelaltijd op reis gingen met bet geweer, behoefden zU de paarden maar te zadelen om uit te rijden. En overal uit het land kwamen zU zo van de farm weggereden, met de karabijn op raaikr op verre afstand, kleine stippen i de horizon, even hardnekkig als de zwarte vogelt, de ongure beesten met de lange kale nekken, die met lome wiekslag Mij ven cirkelen en hun kans afwachten BU het overtrekken van een rivier, ln de buurt van Krugersdorp, floten de eerste kogels. De nacht daarop maakten de Boe ren van de duisternis gebruik om het kamp binnen te dringen, er vielen doden en gewonden en er werd een stampede veroorzaakt onder de paarden. Nog wei er geen sprake van een catastrofe, die kwam de volgende dag. toen de Engelsen bU Doornkop in een val liepen. Na «en kort. hevig vuurgevecht, waarbij voor dr Jim geen vpor- of achteruit meer nj was, stuurde dr Jlm naar Crqpjé dt mogelijk dé bood schap: „We surrender provided that you give us safe conduct out of the country for every member of the forceDe Jamesonrald was voorbU, de „Putsch" was uit elkaar gespat als e«n zeepbel. Dr Jim werd, evenals kndere „rebellen", te Pretoria gevangen gezet en later naar En geland geatuurd. waar hU weliswaar door een krUgsraad is veroordeeld. Maar ln on genade was bU geenaglna, getuige het feit. dat dr Jim later nog een belangrijke rol heeft gespeeld in Rhodesia. In Zuid-Afrika was evenwel z'n rol uitgespeeld, evenals die ven Rhodes. „Old Jameson has upset my applercart" waren «Un woorden, toen hij te Kaapatad.het eerste nieuw» ontving. Het had de^gcnUn. alsof de Boeren van Paul Kruger over alle llhies hadden ge zegevierd. p De storm breekt k>« Cecil Rhodes reisde door Zuid-Afrika. Dr„ Jim was weg. Een nieuwe man kwam naar Zuld-Afrl- ka: lord Milner. Milner waa geen idealist, geen dromer van een „Pax Brittannica". HU herhaalde, ln een heel andere taal. de eisen van de ..Ultlanders" en bleef onbewogen, toen Paul Kruger met tranen ln de ogen uit riep: „Hoe kunnen vreemdelingen raUn land regeren. Hoe is het mogetijk- Het tons land. dat u wilt afnemen.""..." Op het gezicht van Sir Alfred Milner geen spoor van emotie. HU de koude Engelse aristo, de dienaar van Chamberlain, de vertegen woordiger van de conservatieve partU in Afrika. En Chamberlain herhaalt de dreiging in Engeland: Elke poging vawons om te komen tot een billUke oplossing van de problemen ln Zuid-Afrika worden door mr Kruger beantwoord met tegenvoorstellen, wafcr- van hij weet, dat rij voor ons onaanvaard baar zUnThe sands are running down In the glassthe knot must be loosened or" else we shall have to find our ways of untying It.... Snel gaat het nu naar een climax. Op 22 September 1888 wordt in Enge land de mobilisatie afgekondigd van een legerkorps voor Zuld-Afrlka en zegt Paul Kruger ln de „Raad": Het ia duidelijk, dat Chamberlain op een oorlog aanstuurt Te wapen. Op 4 October protesteert de Britse Hoge Oom Paul met de hope hoed. zoals president Kruger dn de herinnering van ouderen voortleeft. (Van onze Brusselse correspondent). Tn de Brusselse pers rijn proefbaUon- 1 netjes opgelaten in verband met een eventufle verruiming van de Katholiek- liberaia regering Eyakens. Een Vlaamse regeringsgezinde krant heeft reeds ge- schrevwi: „Goed, m».r ondor Mn voor- waarde, namalUk dat da aodaUaton Mn redelijker Mandpunt Innemen ln««k« M kontniakweatle". SommUe Katholieke poll tl el ven de «oieneemd. eoelaal voor- uitatrevende vleugel zouden de Intrede van de socialisten ln de regering wensen om eventuele aodele «evolfen van de develuatle, b.v. een ultbreldlnt van de werklooahetd, mede op de ectouder. van de eoclelieten te lekien De libera'! nd- ntater ven Fln.ncién, Hendrik Uebaert. beeft tntueeen tn Mn openbare DJl-en- komat ztjn verwondering leten blijken over deze „vetmlmlngepogJngen De re gering heeft nlemend nodig om beer te helpen, zo zei hU. Het ls pa« op 8 October, dat gische Ferfcte «n. Tweede Kamer heen komen. maar alles wijst er op, de liberaal-Katholieke combinatie wel eena langer stand zal kunnen heuden dan de drie weken, welke men haar «unde De delicate koningikweztle achUnt rich als Binnenkort zal de eerste spade In de grond worden gestoken voor het nieuwe ontvangstation van Schevenlngen-Radio op het slulselland te IJmulden. waar. sla alles meeloopt, eind 1868 een betonnen ge bouw de eisen van het zich »nel uitbrei dende radie-telefonie- en telegramver keer met varende achepen volledig kan opvangen. Het onmisbaar onderdeel van deze PTT- dienst ls, wat de ontvangst-apparatuur betreft, zeer gebrekkig ondergebracht ln een school te IJmulden. waar in Augustus en September per maand meer dan 3000 telegrammen wgrden behandeld en waar het radio-telefonisch contact met de scheepvaart en de vlaserU slechts met de grootste moeite in twee bekrompen klasse- lokalen kan worden afgewikkeld. De ingebruikneming van het nieuwe ge bouw. valt. naar de directeur, de heer C. van Geel. van harte hoopt, ongeveer sa men met dc practische toepassing der op de laatste Geneefse PTT-conferentie ge nomen voorlopige besluiten. Niet alleen dat in het nieuwe gebouw veel meer sche pen tegelijk „Itediend zullen kunnen wor den. maar het aantal golflengten zal. als de voorlopige besluiten het flat der vol gende conferentie krijgen, aanzienlUk wor den uitgebreid, zodat Schevenlngen-Radlo éen der drukste kuststations van Europa, wat meer armslag in de aether krijgt. Veol meer golflengten Thans heeft men slechts de beschikking over de 123 meter-bartd voor de kustvaart, de 186 meter-band voor de visserij en de internationale noodgolf van 182 meter, waaruit volgt, dgt zowel het station als de schepen op dezelfde golflengte werken en er dus geen duplex telefonie mogelijk is. Tfr verduidelijking diene. dat de thans gobfuikelUkc simplex-telefonic slechts eenzijdig spreken toelaat, dat door het. woordje ..over'V wordt afgesloten, waarna degesprekspartner aan het woord kan komen. In plaats van de 123 meter-band In gesloten formatie, met primitieve bepena. trekken Kaffers ten strijde. Commissaris tegen troepenconcentratie» van de Boeren In de buurt van Natal Op 5 October antwoordt Paul Krugar. voor de coaster» krUgt Schevenirfgen- Radio de beschikking over vier golfleng ten. twee voor het station zelf (118 en 106 meter) en twee voor de schepen (119 en 118 meter), wat er in 8e practijk op neer komt, dat er „duplex" getelefoneerd kan worden, met twee schepen tegelijk. Ook dé vEuerU gaat er radio- telefonisch gesproken op vooruit Moest zU zich tot. heden behelpen met de ontoerUkende 188 meter-golf. in de naa6te toekomst komen er vier golflengten beschikbaar: 170 en 159 meter voor ge sprekken naar en 148 en 138 meter voor gesprekken van de wal. Wanneer trawlers ei) loggers dus met duplexlnetaliaties zijn uitgerust (en alle nieuwere boten zUn dat) dan kunnen twee schepen tegeUjker- tijd op normale manier met de wal telefoneren. Het verkeer over de langere afstand de scheepvaart in de Middellandse Zee zal er zeer noee gebaat tUn krUgt ar eveneens enige frequentie bij: namelU* de 81 7. de 81.4 en de 84 meter-band en de noodgolf verhulat van da 183 meter naar de 137 meter. Het waa niet gemakkelUk voor de 5000 kuststations in Europa en Afrika een bevredigende regeling te vinden, maar men ls er na langdurig puzzlen ln ge slaagd. op velerlei gebied de bekende gulden middenweg te vinden, zodat bU- voorbeeld de geografisch ver van elkaar verwijderde stations dicht bU elkaar ln de aether zUn gekomen, omdat zU elkaar hopelUk toch niet al te erg «toren. „Dode plekken" verdwijnen Er sUn rond Nederland een paar „dode plekken" op zee. waar de meest door knede Juffrouw van Schevenlngen-Radlo „geen gehoor" krijgt. Een ervan ligt b(j DelfsUI en in de toekomst wil do PTT. dit euvel verhelpen door In Noord- Friesland een extra tender te plaatsen, die van IJmalden uit bediend wordt. Eenselfde apparatuur denkt men bU Vlisslngen te bouwen, opdat «en paar gedeelten van de meer suldelijke wateren bereikbaar worden. De zender van Scheveningen Radio- want in IJmiilden ls slechts dd ontvang- apparatuur ondergebracht staat nog altijd in Scheveningen. maar ook daar komt verandering in. De installatie ver hulst namelijk naar NoordwUk als Nara, die het lange-afatands-..fixe" ontvang- verkeer voor haar rekening neemt, naar dc omgeving van Hilversum verdwenen is. om haar nieuw onderkomen ln de Horetermeerpolder te betrekken. Maar al houdt Schevenlngen-Radlo dan op ..Scheveningen"-Radio te zUn naam hoopt men te kunnen handhaven, omdat deze bU de InternatlondTe scheep vaart ea de visserij een begrip i? ge worden. dat tich manifesteert ln een gouden meisjesstem en !een doorlopende paraatheid. KUNSTN1EUWS Edipund Eysler overleden Edmund Eysler. Ween£ componist, wiens operettes rfoor de nazi's verboden werden, is op 75-jerige leeftUd in een ziekenhuis te Wenen overledea Eysler componeerde o m. de operettes „Bruder Straublnger". Der lachende Eheraann" en JDie goldene Meisterin". dat bU'alsnog bereid is totajen overeen komst te komen mits de Britse troepen van de grenzen worden teruggetrokken.en de troepen, die onderweg zUn naar Afrika, niet zullen landen. Op 8 Octobcr^antwoordt de Hoge Com missaris, dat hU ntet aan de wens van de President kan voldoen. Op 9 October wordt een ultimatum ge stuurd aan de Engelsen, waarin nogmaals wordt voorgesteld alle gescnilpunten voor te leggen aan een arbitragecommissie, on- dar voorwaarde dat de Engelsen hun troe pen terugtrekken. Op 11 October brengt Mr Grejen het snt- woord van de Engelse regering: de voor waarden van de regering van de Zuld- Afrikaanae republiek «Un zodanig dat hat Hare Mejeatelt's regering onmogeiyk ta hierover te discutsHrerf Op 12 October verklaart de Zuid-Afri kaanse republiek de oorlog aan Engeland 20.000 Tegen 200.000. Een klein vrij volk tegen een Empire. Boeren te peard tegen da beste soldaten en huurtroepen uit Europa. Drie Jaar lang heeft de worsteling ge duurd. Duizenden mannen, vrouwen en kinderen zijn gestorven. Lobengula was al bUna vergeten Rhodes stierf voor het einde van de oor* log HU werd. op zUn-wens. in Afrika be graven Met alleen maar op Tn grafsteen: ..Here lie the remains of Cecil John Rho des". Verder niets. Paul Kruger stierf in Zwitserland. Ean man ln ballingschap Ver van de Afri kaanse grond, die hU liefhad, zoals Loben gula. zoals Cecil Rhodes Maar hun namen leven voort in een Zuid-Afrika. dat Paul Kruger en Cecil Rhodes, leder op »Un ma nier. heeft gewild. K##lnfi*-Wilh#l»lualasa. Oe herdoping van de Plantaalaweg te Pretor)" In Konlngin-Wllhelminalaan. waMtoe door de gemeenteraad 1» besloten, ral Vrijdag a-a. geschieden. DE dag/en van La Fontaine waarin de dieren spraken en handelden sla mensen, zijn nog niet voorbij, getuige, dot de Egyptische krokodil Ttm- •ah. de Amerikaans# zee leeuw Pierre Cllion heeft uitgedaagd het Kanaal over te zwemmen Men zal mpe- ten toegeven, dat de dieren sedert de dagen van La Fontaine knapper zUn ge worden. want toen kwamen ze alleen tot dergeIU*e krachtmetingen. wanneer ze elkaar toevallig tegen het IUf liepen. Nu zUn *e'f» lange afstanden, zeeën ber gen en menselUhe grenzen geen bezwaar om elkaar te vinden Maarre hebben dan ook dit in afwijking van La Fontaine's dieren, de mens gebhilkt al» middel om tot elkaar te komen De baas van de zeeleeuw. Burt Kennedy scenario schrijver in Hollywood, werd op de hoogte gesteld door een Sportvereniging In Cairo van deo krokodil-, len hartsverlanaen en dit was weer ontstaan doordat Burt Kennedy zUn zee leeuw had opgezet tot KanaalswemmerU Ach. welbeschouwd, begon het allemaal In de men senwereld waar deze zomer volgens de New York Herald Tribune iedereen, behalve Bernard Shaw, probeerde Het Kanaal over te zwemmen. Het seizoen voor deze aardigheid leek gesloten en daar kondigde Kennedy opeens aan. dat er nog een Kanaalzwem mer zou komen. *n Kanaal zwemmer die niet slechts, de overzUde werkelijk zou kunnen bereiken, hetgeen vele van zUn voorgangers en voorgangsters niet 14 gelukt, maar die tevena elk record zou breken door de afstand ln drie uren af te leggen. Deza fenome nale zwemmer heette Pierre Cllion. als men zUn achternaam op z'n Engels schrijft see-1 eon. hoort men. dat deze koene zwem mer Pierre Zeeleeuw Kbet of eufenlijk. niet eiieen Zeeleeuw heet maar Zee leeuw is. Dit ls echter tets. dat het grote publiek niet mocht weten Pierre werd per vliegtuig naar Parija overgebracht en na drie dagen buiten riln element, het water te zUn gewee*. gastvrij ontvangen in Dierentuin van Vlncennes. waar een groot rwemba»- sln voor Pterre alleen be schikbaar was gesteld. Naar verluidt zette Pierre een zeer tevreden gezicht toen hU zag hoe goed voor hem wa» gezorgd De krantenmensen kregen te horen dat dë heel bitzon- dere zwemmer getraind heeft .in de zee lussen Call- fnmië en het eiland Cata- lina. dat hij een nieuwe slag de Catalina-slaf toe- volgt te zullen ontwikkelen- Het ontwerp op de volksraadpleging wordt eind Octo ber ln stemming gebracht Het wordt goedgekeurd doordat de liberalen zich onthouden. Maar voordien zal de premjar, prof. Eyakens, de vorut te Pregny op de hoogte stellen van de voorstellen inzake het referendum. Sommige liberalen wen sen dat dit voorstel goedgekeurd zal zUn door de drie nationale partijen, voor het de vorat wordt medegedeeld. Er bestaat geen eensgezindheid over enkele be- junten. Oa. wenaas aom- stemming per provincie wordt, en dat de vorst ln elke minimaal 51 procent en over bet gahele land tweederde deel der stem men zal moeten halen. >- Een aantal gematigde liberalen ta het eena met een centrale verificatie der stemmen te Brussel en met een percen tage van 55 tot 60. De Katholieken blUven op hun stand punt: het referendum is nleta meer dan een aanduiding van de volkswil, zowel voor de koning al» voor het parlement. Het blUkt echter mogelUk te rijn, de laatste twee standpunten te verzoenen op grond van een gematigd percentage. V(ordt dit bereikt, dan zouden de liberalen In een door de koning gevormde regering treden. d.w.z. de huidige regering voort zetten. Tenslotte beheersen de liberalen eena te meer de situatie. Zal hun regerings gezinde vleugel ook dit keer triomferen over de „abdlcationallrten?" Dit i» de vraag die nog voor enige tijd, maar niet te lang meer, het debat zal 1 past en dat ttij. onder gunstige omstandigheden dertig mül P«r uur aflegt. Nu moet de weersgesteld heid in October gunstig zUn voor zeeleeuwen over Het Kanaal te zwem men. het is echter de vraag of hU het lang genoeg kan volhouden. Beroemder zwemmers en zwemsters dan Pierre Cillon is. heb ben het moeten opgeven. Pierre een Zeeleeuw.dit 1a bekend geworden ondanks alle voorzorgsmaatregelen, welke er sUn getroffen. Vandaar dat de Calro'se Sportvereniging de wena van de krokodil Tlmsah kon overbrengen Zich tege- hjk met de Zeeleeuw In het zilte nat te mogen stor ten Pierre heeft nog niet geantwoord, noch sUn baas. Toch is er enige kans dat, wanneer Pierre Zondag tn Het KanaaJ springt, stevig •an een lUn gehouden door mannen, die In een boot naast hem sullen varen (want Pierre moezt zich een» bedenken en uit vissen gaan (n plaats van recht op de Engelse kust toe te swemanen) tegelijk met hem een Krokodil zee «al kiezen En de Kanaalzwem. mere en -zwemsters die bet deze zomer moesten opgeven, sullen tn spanning wachten of een van twee hen kal slaan En wat als het zwemrecord komt te staan op naam van aen dier? Enige maanden geleden ls de laatste fungerende beul in Weat-Berlljn spoor loos verdwenen. BUna tageUjkertUd werd zijn Oost-BerlUQM collega, die lid bleek te rijn van een inbrekerebende, gear resteerd. Zo zat plotseling de hele stad zonder scherprechter en ln allerijl moeat naar plaatsvervangers worden gezoeht Zelfs een vrouw bood rich voor het lugubere baantje aan. De moeite waa evenwel voorbarig. Door de grondwet van Bonn werd voor West-DuiUland de doodstraf afgeschaft en In de verwach ting. datte gelegenertijd de rechtseen heid in het verdeelde tand zal hersteld, zal voortaan ook ln Woat- Bertijn niemand meer wegena een strat- daad ter dood worden gebracht In het ooatelUk deel van de «tad doet zich het curieuze gevzl voor. dat de Rus sen de doodstraf niet meer kennen, maar dat Duitse rechters, althans In theorie, een moordenaar wel tot deze hoogst* straf kunnen veroordelen. Maar voor lopig is er ook ln de Sovjetsector niemand, die zulk een vonnis zou kunnen uitvoe ren. Er ta Inderdaad geen beul meer te Beriyn. De laatste door een West-BerHJnae rechtbank ter dood veroordeeld# moor denaar werd In Mei 1949 ln de gevange nis aan de Lehrterstrasse onthoofd. Voor iedere executie ontving de beul 400 mant (320 gulden) en elk zijner handlangere 100 mark. De afschaffing van de dood straf en het ontbreken van een beul heb ben blijkbaar op de criminaliteit een gunstige invloed gehad. Het aantal ln West-BerlUn in gevangenissen opgeslo ten misdadigere bedraagt 3895, dat ta on geveer de helft van hat aantal van ver leden jaar. TerwUl ln Weat-BerliJn de gevangenissen onder gebrek aan com mensaals lUden, hebben die ln de Ooe- telijke sector met plaatsgebrek te kam pen. De verklaring lift echter voor de hand. want acht grote gevangenissen be vonden zich in het Westen, terwijl het Oosten slechts over aan gevangenta in de Barnlmstrasse, een politlegevangenla op de Alexanderplatz. en twee kleine gevangenissen In PankqW en Köpenick beschikt Een groot dost van In de OoeL sector veroordeelden. Meet de 'straf in een gevangenta van da Oostelijks *one uitritten. Fietstocht om de wereld Een 27-iarige in België geboren Berlijner. lt. E. de Ridder, ta pta- teren begonnen aan de eerste etappe pan een fietstocht om de wereld. Uitgerust met een een reserveband en een pomp hoopt De Ridder door de Russi sche zone via Zwitserland naar Rome te fietsen voor een bezoek aan de Pair» -en rijn tocht door Joego-Slavlè. Griekenland. Turkije en het Midden-Oosten te vervol gen. Van de grens" van India gaat de route tanas de Indus en de Ganges. De Ridder zal rich ver volgens inschepen naar Japan en Australië en oversteken naar de V.S. Teruggekeerd in Europa zal hij door Frankrijk naar rijn woon plaats te Berlijn terugkeren. Kurt Jooas heeft van'het itadsbestuur van Essen carte blanche gekfegen voor de scholing en de vorming ven «en inter nationaal ballet, dat wellicht over ander half jaar ln het openbaar zal optreden, meldt het Alg. Hbl HU zal elementen van de klassieke balletstijl met «Un oude stijl verbinden. Enkele balletten van vroeger. 0 a „De' groene tafel", zullen gehandhaafd blUven. De school zal gevestigd worden in de Abtei buiten Essen. Ir de voorstad Werden. Daar zal ook het eerste Europe* ballet-theater gevestigd worden Hans Zulllg, nu eerste danser van Sadler's Wella opera, wordt een van de leer krachten. Jooss verwacht, dat ettelijke andere getrouw*n zullen meegaan. Of dit ook het geval zal »Un met Nolle de Moea, die van Nederlandse afkomst ta en huw de met Rolf Alexander, ls niet bekend. ZQ en haar man treden op ln een Ameri kaanse revue Laurens Bogtman en Annie Woud in Zuid-Afrika De Nederlandse bariton Laurent Bogt man is na een succesvolle tournée door de Unie van Zuid-Afrika naar Leopold- stad ln de Belgische Congo vertrokken, waar gramofoonopnamen zullen worden gemaakt Daarna keert hU naar Neder land terug. De Zuid-Afrikaanse pers ls vol lof over zUn vertolking van Mahler's Kindertoten- 1 leder met het Johannesburgse stedelijke orkest onder leiding van Frlta Schuur man en over «Un liederenrecital. waar hU o a. Schubert s Winterreis tan gehore bracht. De Nederlandse altzangeres' Annle Woud. die reeds terder ln Zutd-Atrika concerteerde, heeft ook ditmaal veel suc ces behaald. Op verzoek van da Johan nesburgse omroep werd haar stem op ee* aantal platen vastgelegd. Annl# Woud ta 30 September per K.L.M. naar'Nederland teruggekeerd.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 3