5
iEDIENM
selschilderj
i
velschilders
COUD5GJE COUQANT
wÊEPBBan
IdjL
er
Gerrit de Stotteraar wederoi
1949
Chinese regering gelast dc
arrestatie van Mao Tse Toen
KNT
Uitgebreid complot ontdekt in
Tsjecho-Slowakije
Verenigde Staten verruimen
invoermogelijkheden
De Kroon'
3730
a
ontsnapt
Massabetoging in W.-Berlijn
tegen Oostduitse regering
De Zuiderkruis zat in de mist
EN!
later!
Afweerwapen tegen
de atoombom?
Jules Moch aanvaardt
informatieve opdracht
Oostenrijk koos Zondag
16 ultra nationalisten
■EE K
GROOT GOUDA
Ontploffing maakt van
huis een ruïne
lx
Verzoenende woorden
van Oostelijke politici
EVEN EEN KAARÏJU
Nog dit jaar verkiezingen
in Engeland
Ditmaal uit strafgevangenis te Utrecht
Tito beschuldigt
Val' van Kanton binnen
een week verwacht
De eerste klassers
55È3KSSt?
ADO—Blauw Wit
Jrf
Concentratiekampen
lopen vol
Maandag 10 Oef. 1949
88*te Jaargang No 23793
Prli» abonnement x
xxr week
per maand
Poatrekenlni «400
per kwartaal
,is
grote
De Franse kabinetscrisis
WIT N.V.
filiaal tc Gouda een
zeggen,
isbezorgd
i 31 en aan
vol
bo*
•ileis
laar
iet t
Ontploffing in chemische
fabriek te Amersfoort
0 foto’s met
belangrijke
binnen- en
November
?49, 96 pag.,
i uitvoering.
>or anderen
dat weinig
verschijnen,
zult willen
•ij het door-
heeft
langen
reke-
lassen-
toe-
dat
zeer
s
•-*
bliek „REGIfff
ge Indiensttreding
In
kit
t:
an geve*
hun at*
aani
Ong
„kit
V
n, maar de
De
zaken
8pri„.
de t’
korte
imelden Oosthaven no. II.
«rit aü
•erderei
„'„„Jen.
3AG 8 OCTOBER
ta
ren.
mlng ei
West—
„.anen
t niet vei
tr kwam
nten
ren, m. 2.
4. 12.SS.
13.23
jpen-
- hebben aehiet-
a gehad. Er xUn
:be party-fnne-
irm
ide hi.
volgde de e
aangrenzen*
1 vernield. I
Imeter opgei
19 jaar)
ik tè worden opgeleid,
?kep geschiktheid kan
f. Persoonlijke panmel-
Markt .21. Gouda op
sn en 8 uur n.m.
President Truman volgt met
belangstelling de manoeuvres van de
82e Luchtlandings-divisie bij Fort Bragg.
Laag overvliegende C 82-ers werpen een
detachement van 500 parachutisten af.
imende maanden S
9VZNZJIM
i,
avonden vrij vo«
HINGEN,
EN DINERS El®.
lAAMWV'M'MMMM*
U er 11
de Nederlai
kerkvoogden
Oostzaan is c
Aardolie Mij 1
land van de
Oostzaan en
richten.
bédrl)!,-
let anders dan
practlach
arden van
ze in deze
ten heten) be-
geen revolu-
■nen.
mlng
de voorzitter
party, die
rvangend pre-
zerklaardr
In Oostzaan ook aardolie? Tussen
andse Aardolie Maatschappij en de
len van de Ned. Herv. Gemeente te
ia een contract afgesloten, dat de
••‘1 het recht geeft op een perceel
- kerkvoogden, gelegen f-
Zaandam, boringen te
Het la de gehele dag druk geweest by
de Lloydkade. ondanks het verzoek aan
de families om rustig thuis te blUven
wachten De teleurstelling was natuurlek
algemeen, maar men besefte, dat het nu
ec imaal niét anders kon.
Vrijdagmorgen heeft «lek tn da wearing
van de schoenmaker H. aan de Akeaoratr.
In Vaals een ontploffing voorgedaan, welke
een groot deel van de woning tot een
reine maakte, terwyi de schoenmaker en
syndoehterUe ernstige brandwonden kre
gen.
De schoenmaker kwam om twintig mi
nuten ovgr zeven (de klok, die vernield
werd, wees deze tijd aan) met rijn doch
tertje on de arm naar beneden. In de
kamer draaide hij het electrlsch licht
aan erf toen volgde de explosie. Deze ka
mer en het aangrenzend vertrek werden
vrijwel totaal vernield. De soldering werd
twintig centimeter opgetild, de vloer ver
zakte en deuren en ramen werden weg
gerukt De hitte van de ontploffing wal
zó groot dat de gordijnen in de kamer
volkomen verteerd bleken. Ook in de
bovenwoning werd zware schade aan de
meubelen aangericht Naar het onder
zoek uitwees, moet zich in de kamer een
gasmengsel hebben opgehoopt, dat door
een vonk in de schakelaar van het elec-
trisch licht tot ontploffing is gekomen.
Koningin met drie prinsesjes
op Het Loo
(Van onze correspondent).
H.M. Koningin Juliana is Vrijdag op het
paleis Het Loo aangekomen om met
haar dochters Beatrix, Irene en Margriet
het weekend bij H.K.H. Prinses Wilhel
mina door te brengen.
De kerkgangers der Baptisten gemeente
van Apeldoorn genoten Zondagmorgen
de eer. dat de Koningin met Prinses
Wilhelmina hun morgendienst be
woonde, waarin de plaatselyke predi
kant ds L. de Haan voorging. Prinses
Withelmina bezocht reeds een paar maal
eerder de diensten dezer kerkelijke ge
meente, Koningin Juliana nog nimmer.
•s Middags maakten de Koningin,
Prinses Wilhelmina en de drie jonge
prinsessen in een open* auto een rit in de
omgeving, waarvan zij omstreeks kwart
over Vier op het paleis terugkeerden.
De prinsessen zaten naast elkaar
achterin bovenop de neergeslagen kap.
rkwachter had maar moeite,het
i publiek, dat toevallig getuige
terugkomst was, op de voor-
sven afstand van het paleishek te
len.
->t gezelschap bleef na het uitstappen
de auto wat op het bordes talmen.
7 idat de hond Martin, die ook van de
partij was, een beetje eigenwijs deed en
verkoos in de zon op de loper buiten te
blijven liggen in plaats van mee naar
men te gaan. Maar tenslotte volgde hij
resolute Beatrix toch maar.
lUklnj. In het «te
Etienne (departement Loire.
Zaterdag 7.MM mijnwerker» oi
staking gegaar
rectie van II mijnen
haar arbeiders een half t
king gegaan waren, buit
□racht. Onkosten-opgave
ie merken. Verkoop en
st reeds vanaf f 1.50 pw.
anos" Schiekade 173,
TELEFOON 28845
LM
7 EENDRACHT
I.M MAAIT MACHT
'3 Brits* minister van Gezondheids-
ken, Aneurin Bevan, heeft In een c
raak te Byker on Tyne verklaard.
algemene verkiezingen binnen
.te tijd zullen worden gehouden.
wel kwam, een onderzoek In te stellen.
Voorlopig echter nog tevergeefs.
Onsociaal weien
Men zou mogen zeggen, dat Gerrit
een zekere ..populariteit” geniet Zeer tan
onrechte evenwel, aaide one een Amster
damse rechercheur, die reeds vele malen
Jacht op deze insluiper heeft gemaakt
want hij behoort tot die onsociale wsasns,
die trachten te leven van de kleine man.
Gerrits werkmethode was in te sluipen tn
huizen, waarvan de bewoners even weg
waren en de deur open hadden gelaten.
Soms maakte hij gebruik van een loper,
maar nimmer zette hU een grote kraak,
zoals de vakterm luidt. HU schaamde
zich niet bij de armste der armen distri-
butie-beecheiden of andere voorwerpen
van geringe waarde te stelen, zelfs, oude
alleenwonende mensen waren voor hem
niet veilig, reden waarom hU by de Am
sterdamse politie als totaal a-aoclaal be
kend staat. ..Gerrit Is geen sportieve vent"
luidt het oordeel, dat wU over hem kregen,
al spreken uiteraard zUn legendarische
ontvluchtingen tot de verbeeldkig.
Tot tweemaal toe ontsnapte hU na een
arrestatie uit een politiebureau. Eenmaal
zat hij reeds in het Huls van Bewaring.
Daar kreeg hij een paar schoenen, waar
in de zolen vijlen verborgen waren, aodat
hij een «pijl van zijn cel kon doorvUlen en
zoals reeds beschreven Is. over do bui
tenmuur kon ontsnappen. Na deze laatst*
ontvluchting duurde hot geruime tijd
voor men hem in Den Haag te pakken had.
Meer dan zestig insluipingen en Inbra
ken werden hem ten laste gelegd.
wal aan de Lloydkade. waaf de autori
teiten inmiddels reeds de debarkatie tot
Maandagochtend acnt uur hadden ver
schoven. omdat voorzien was, dat het
schip slechts betrekkeHjk kort voor hei
invallen van de duisternis en wie
weet ook van een nieuw mistgordün
binnen zou zijn en er ha de officiële
begroeting, die toch altyd nog wel een
half uur lp beslag neemt, geen kans meer
zou bestaan de opvarenden nog deze
Zondag thuis te brengen. Biykbaar heeft
men het „gelUke monniken, gelUke kap
oen" willen laten gelden en ook de Rot-
.erdammers aan boord laten blijven.
Geringe zetelwinst van
(gesteunde) communisten
Vrijwel sender incidenten «Un Zoadag
i Oostenrijk vsor het eerst sinda 1148 ver-
lezlngen gehuwden voor het parlement,
i provinciale besturen en veer
gemeenteraad van Wenen,
—veer 85 pet van de kiesgeraahtigaa
in stem hebben nitgebraoht. Van het
mts! kiezers waren 54 procent vrenwna.
igeveer anderhalf miilioen vroegere
lelne nazi's” en teruggekeerde krijgs
gevangenen hebben voor het eerst na do
oorlog medegeetemd.
Wederorf is de Volkspert* (wrikt greto
a^veÜ. de zyd der BX. Kerk.
1 landbouwer» ea zakenlledea) met het
•ootat aantal zetelo uit de tena gekomen,
fvolgd deer de socialistische party.
Van de drie nieuwe partijen, de Liga
in Onaflunkeiyken (ultra-nation alle -
_Jch), de Democratische Unto (party van
de middenweg) en de Ergocraten. een
grillige rechtse groep, wist alleen de
eerste een belangrijk deel van de staan
men (ong. 10 pet) op zich te verenigen. Do
communistische partij Ondervond de steun
van een groep linkse socialisten en boekte
een zetel winst.
De 185 zetels zijn na tweede telling als
volgt verdeeld: Volkspartij 77 zetel* (85);
Socialisten 67 zetels (76); Onafhankelijkon
16 zetels Links Blok, waaronder com
munisten 5 zetels (4).
In percentage uitgedrukt, werden te
Wenen de volgends resultaten behaald:
Socialistische Party 87.4; Volkspartij ÏTJ;
Linkse blok 10 en Liga vin Onafhankely-
ken 4.4 procent.
Men neemt aan, dat ook thans de Volks
partij en de Socialisten een coalitie aan
gaan.
Gerrit de Stotteraar, een der beruchtste
Amsterdamse insluipers, die bekendheid
verwierf omdat hy tot tweemaal tos alt
een politiebureau en eenmaal daarna uit
het Huls van Bewaring te Amsterdam wist
te ontsnappen, heeft Zaterdagavond kans
gezien ook alt de straf gevangenis to
Utreeht, waar hy In verbaad met zyn ver
oordeling tot vier Jaar gevangenisstraf ver
bleef, te breken.
Hoe hef ditmaal Is gebeurd, staat nog
niet vast, daar de Utrechtse politie een
uitgebreid onderzoek inatelt waarvan het
resultaat nog niet bekend Is. Het is. zo
deelde men ons mede, niet uitgesloten,
dat hij hulp van buitenaf heeft gekregen.
Zoals gebruikelijk was Zaterdagavond een
aantal gevangenen, onder wie Gerrit zUn
ware naam is Gerrit Cornells Blom
bijeen in de recreatie-zaal. waar geschaakt
en gedamd werd. Deze zaal ligt bulten het
eigenlijke gebouw, maar binnen de ring
muur. Het is vermoedelbk een oude werk
plaats.
doen om contact met West-Dultsland op
te nemen. „Wij moeten elkaar niet uit
schelden. doch als broeder en zuster
naast elkander leven”, zo zelde hy.
Otto Nuschke. de voorzitter van de
Oostduitse Christendemocraten, erkende
in een Interview aan hetzelfde blad, dat
bij de vorming van do Oostduitse rege-
rihg „is afgeweken van de regels ener
formele democratie”. Niettemin zullep de
nlet-communistlsche partijen ook zonde?
deze formaliteiten een belangrijke rol in
de nieuwe regering spelen.zo zei Nuschke
.„De Oostduitse staat zal zich niet Jsole-
ZU moet trachtën tot overeenateihr
en samenwerking met de landen vaü
en Oost-Europa te komen".
Tienduizenden Beriyners, voor een groot
deel uit de Sowjetaector van Berlijn,
hebben Zsterdsgmiddag in een door het
Westeiyk stadsbestuur byeengeroepen be
toging geprotesteerd tegen de vorming
vsn de door de communisten beheerste
regering voor Oost-Duitsland. Tevoren
had de Westberiynse gemeenteraad In een
byzondere zitting het beslnit genomen een
appèl aan de Westeiyke geallieerden te
'richten met het verzoek de volledige aan
sluiting van West-Beriyn by de Wesf-
dnilse federatie met bet oog op de ge-
wyzlgde omstandigheden opnieuw te over
wegen
Prof. Hermann Kastner.
van de Oostduitse liberale
wordt genoemd als plaatsver*. r
mier In de Oostduitse regering, verklaarde
in een Intervieuw aan het Westberltjnse
blad Welt am Sonntaa. te hooen. dat
Oost- en Westdultse vertegenwoordigers
binnenkort tezamen zullen komeni om de
nieuwe toestand te bespreken HU ver
klaarde, dat de Oostduitse regering een
„middenkoers" zou volgen en all^s zou
Büna nargons mist.
avond tot Dinsdagavond:
Ists lagere mlddagtomporattfron
11 October Afnemende maan.
Zon OP I M- ondor 17 85
Maan op 114*; onder U.M
tlsche naties IngrUpen”, zo heeft Tèjang
Kat Sjek in een boodschap ter gelegenheid
van de 38ste verjaardag van de stichting
dér Chinese republiek gezegd.
„De Sowjets hebben duideiyk de oude
expansiepolitiek van het Tsaristische Rus
land overgenomen door de hand te leggen
op Mongolië en Sinkiang en door hun in
vloed In het noordoosten van China uit te
breiden. Het is betreurenawaardig, dat
onze vrienden de Chinese communisten
nemen voor eenvoudige hervormers van
het agrarisch stelsel, terwijl zij in feite
handlangers van Moskou zijn”.
De Franse socialistische leider Jules
Mcch heeft vandaag op uitnodiging van
president Aurlol ziqji belast met de taak,
na te gaan in hoeverre hij (Moch) steun
zal krijgen als toekomstig premier. Moch
was minister van binnenlandse zaken in
de regering Queuville, die deze week af
trad.
Moch verklaarde tegenover de Journa
listen, dat hij zou proberen de coalltie-
partyen tot een compromis te brengen
over de loonkwestie, die oorzaak was van
het aftreden van Queuville. HU zei, dat
hij waarschijnlijk niet voor Zondagavond
of Maandag aan de president verslag zou
uitbrengen.
achtei...
De pari
talrijke
van de
geschrei
houd*
Het
uit J
£>mf
bllj’
Grote parade in Britse zone Mm
Shlnwell de Engelse nknlster van oor- 1
log. heeft met hoge geallieerde officieren,
onder wie zich generaal* Sir Brian Ro
bertson, de Britse hogtf commissaris in
Duitsland en generaal de Lattre de Tae-
aigny. bevelhebber van de landmacht der
WesteiUke Unie, bevonden, de grootste
militaire parade in de Britse zone slnda
het eind van de oorlog afgenomen. Onder
de aanwezigen bevond zich generaal H.
J. Kruis, de Nederlandse opperbevelheb
ber
16.000 Engelse. Amerikaanse. Belgische.
Franse en Noorse manschappen, een ge
deelte van de 40.000 man. die in het ge
bied van Paderborn de grootste en be
langrijkste manoeuvres in de lucht en op
het land houden sinds de bezetting van
Duitsland, trokken gedurende drie uur
met alle soorten oorlogsmateriaal lange
de hoge militaire autoriteiten.
Joego-Slavië heeft In een diplomatieke
nota de Hongaarse communistische lei
der» beschuldigd van het doen herleven
van de aggressieve politiek van voor
malige Hongaarse fascistische regeringen.
Dit te1 het eerste antwoord van Joego
slavië aan één van de cominform-staten,
die het vriendschapsverdrag met Joego-
Slavië hebben opgezegd.
De te Syoney verschijnende Sunday
Herald vertelt uit betrouwbare bron
te hebben vernomen, dat een groep des
kundigen uit drie landen te Salisbury
(Zuid-Auatralië) werkt aan een nieuw
geheim wapen, dat het antwoord zou
kunnen worden op de atoombom. Radar
en hoog-frequente radiogolven zouden bU
dit wapen te pas komen. Het in de lucht
doen exploderen van een vUandeUJk
vliegtuig of een projectiel zoU het doel
zUn van het nleuuwe wapen.
Tot de groep deskundigen behoren ook
Duitse geleerden, die volgens een over
eenkomst met de Engelse regering naar
Australië zUn gebracht, aldus het blad.
Zaterdagmorgen heeft rieh In een loods
naast de chemische fabriek van dr J. F.
B. van Hasselt aan de Drentsestraat te
Amersfoort een vrij ernstige ontploffing
voorgedaan. waarbU de 12-Jarige dr Van
Hasselt levensgevaarlUk werd gewond.
Kort na de ontploffing zag de procure^
tiebouder uit de loods een enorme rook
kolom opstijgen. HU waarschuwde onmld-
dellUk de brandweer en enkefo brand-
wachts, die voorzien van rookmaskers de
loods binnendrongen. vonden op de vloer
het lichaam van dr Van Hasselt. Het
slachtoffer, dat zowel uitwendige als in
wendige brandwonden heeft opgelopen, is
naar het ziekenhuis overgebracht. Een
lid van het personeel, dat schadelUke
gassen had Ingeademd, moest zuurstof
worden toegediend.
In de loods stond een drooginstallatie
opgesteld, waarin benzolperoxyde werd
gedroogd, een zuurstofhoudend. licht ont
vlambaar bleekmiddel. Ook stonden en
kele vaten met deze stof daar opgeslagen.
Vermoed wordt, dat dr Van Hasselt in
de loods proeven aan het nemen was.
Dadelijk na het ongeluk stelde de politie
een onderzoek in. Later op de middag
arriveerde het parket uit Utrecht. Zater
dagavond was de oorzaak van de explosie
nog niet vastgesteld.
Over de ringmuur
Gerrlt moet kans gezien hebben dit lo
kaal ongemerkt te verlaten, waardoor hU
op de binnenplaats kwam en daarna over
de ringmuur, die enkele meter» hoog i». ge
klommen moet zijn. HlJWiad dit stoute stuk
je eveneens gepresteerd, toen hU destijds
uit het HuU van Bewaring te Amsterdam
ontsnapte, doch toen lagen er tegen de
muur enkele lege vaten en had hU de tijd
een tegelpad op te breken en met de tegels
en vaten een soort trap te maken Zaterdag
avond was het zeer mistig en daarvan
heeft hU waarschUnlUk kunnen profiteren.
Vooralsnog staat de directie van de straf
gevangenis voor een raadsel.
OnmiddellUk nadat zün ontsnapping be
kend wa». zUn de politie-autoriteiten over
al in den lande gewaarschuwd. De Am
sterdamse recherche Gerrlt is Amster
dammer en zowel zijn vrouw als zUn moe
der wonen in de hoofdstad was direct op
pad om op de diverse sdreaaen. waar hU
Als resultaat van de besprekingen, die van 8 Aprll'tot 27 Augustus JJ. te Annecy
zijn gevoerd hebben de Verenigde Staten zich bertad Iverklaard tot tarief&ncessies.
betrekking hebbende op een invoer ter waarde van 2|0 miilioen dollar In 1948. Ds
besprekingen te Annecy werden gevoerd door de 23 landen, die reeds deelnemen
aan de algemene overeenkomst inzake handel en tarieven van Genève van 1947, als
mede door de tien landen, die te Annecy zijn toegetreden tot do bovengenoemde
overeenkomst van Genève.
Te Annecy hebben uitsluitend de 10 nieuw toegetredep landen onderhandellngen
gevoard over tarlefconcessies onderiing en tegenover*reeds eerder toegetreden landen.
Deze 33 landen namen over 1948 ruftn 80 pet van de totale wereldhandel voor hun
rekening. Voor de meeste landen moeten de overeengekomen tarlefconcessles nog door
de nationale parlementen worden goedgekourd en de wUziglngen in de bestaande in
voerrechten zullen niet vóór 1 Januari 1950 van kracht worden.
De Ver. Blaten hebben tydens de o«-
derhandeiingen te Annecy met de tien
nieuw toetredende landen conceeciea ont
vangen, welke betrekking hebben op 13?
mllliaen dollar aan Amerikaanse expert In
1948. dit bedrag betreft echter alleen da
export naar deze 16 landen, want van
Amerikaanse itfde kop men niet ramen,
hoe groot het bedrag van de Ameri
kaanse nitvoer naar alle landen aan
'syn, dat uit de toepassing van het begin
sel der meeat-begunstlgde natie ion voort-
vloeien.
De concessies van Amerikaanse zUde wat
de invoer betreft hebben o.ifi. betrekking
op de volgende groepen: chemicaliën en
drogerijen, plantaardige oliën, glas- en
aardewerk, steen en steenproducten. Uzer ----
en staal en -producten, machinerieën en besloten de arrestatie te
werktuigen, hoütpulp eft andere pvodorim..- - TwTBehg, voorzitter"?»!
vlees en visproducten, zuivelproducten, •-«—*—-
vruchten en noten, groenten en prepa
raten daarvan, weefsel» van vezels en an
dere productep. papier en paplerproducten.
Juwelen, laarzen, schoenen en andere le-
derartikelen. muziekinstrumenten, verf en
looistoffen.
De concessies, welke voor de Ameri
kaanse uitvoer werden toegestaan omvat
ten groepen als: granen en graanproduc
ten. vera en gedroogd fruit, fruit en vruch
tensap in blik, groenten, zuivelproduc
ten. vlees, via en soortgelUke producten,
katoen, tabak en tabaksproducten, divert*
andere landbouwproducten, auto's ea
derdelen. vliegtuigen en onderdeleqp^gg
dustrlële en landbouwmachines, met Ug.
begrip van tractors, electrische machines
en appartten. karttoormachines en instal-
latles. metalen en metaalfabrikaten. pe-
troleumproducten. bepaaldè soorten glas-
waren, loodgietersmateriaal. chemicaliën,
verf, plastics, medische en toiletprep*- j
raten, textiel en bontwerk, rubber «n
lederproducten. hout en paplerproducten,
gommen en harsen, films en andere foto
grafische producten.
De nieuwe Amerikaanse tarleflljsten om
vatten ongeveer 5000 artikelen.
Mr J. C. baron Baud. H.M de Konin
gin heeft aan haar particulier secretaris,
mr 3. C. baron Baud, eervol ontslag ver
leend uit deze functie en hem benoemd
tot kanselier der Koninklijke Huisorden,
als opvolger van mr G. C, D. baron van
Hardenbroek.
De uitvoerende Toean, het kabinet van
de Chinese nationalistische regering, heeft
s bevelen van Mao
reuug, vnvrziner~van d« nieuwe csm-
muniatisehe regering, generaal Tsjou En
Lal, waarnemende minister-president, en
mevrouw Boen Tat Ben. Weduwe van de
stichter der Chinese repnbliek. Desa drie
bevinden sich sp het ogenblik allen te
Peking.
Diplomaten te Kanton verklaarden te
verwachten, dat het natlonallatlacbe ml-
nisterle van buitenlanden zaken Maandag
nu mededelen, dat de regering ofwel naar
Tgjoengking, of naar Koenmlng aan de
wag van China naar Birma waa ver-
Huisd. Chinese kringen te Hongkong ver
wachten de val van Kanton binnen een
.Week of tien dagen.
,.De derde wereldoorlog is reeds begon
nen en het militarisme van de communis
tische internationale zal slechte overwon
nen kunnen worden, wanneer de democra-
Het is een teleurstellende dag gewor
den voor allen, die belang hadden bij de
aankomst van de Zuiderkruis. Onze jon
gens op het schip hadden er zo op ge
rekend Zondag nog in de familiekring te
zijn en familie en buren hadden Zondag
morgen reeds de vlaggen uitgestoken,
om de terugkomst te vieren van een
echtgenoot, zoon, broer of vriend. Maar
de mist, die de laatste dagen al meer last
heeft veroorzaakt, gooide ook Zondag
roet tn het eten. Er was geen mogelijk
heid om Zondagmorgen vroeg de Nieuwe
Waterweg binnen te komen, zó potdicht pei
zat de kust. Daarom werd besloten ter
buitengaats voor anker te gaan en de
opklaring af te wachten. Dat het echter
half drie in de middag zou worden eer
het zicht zo waa. dat men het erop wa
gen kon binnen te stomen, had de grootste
pessimist niet verwacht. Eerst om kwart
over vier kwam de Zuiderkruis voor de
nen van gearresteerde mannen opdracht
hun hulzen te verlaten om plaats te maken
voor arbeiders. De uitgewezenen kregen
geen andere keus dan naar de verlaten
grensgebieden, waaruit in 1945 en '46 drie
miilioen Duitsers verdreven zün, te ver
huizen. In Praag zou eenzelfde proces
gaande zyn. De door communisten be
heerste gemeenteraad heeft er voortdu
rend op aangedrongen de stad van niet-
arbelders te zuiveren om de industrie-
arbeiders betere Huisvesting te verschaf
fen. De verwUzing naar de kampen, zo
schrüft Reuters correspondent verder,
geschiedt op last van commissies van drib
leden, gekozen uit communistische leden
van plhatselijke besturen.
GelUktUdig met de zuivering van de
middenstand zijn er zuiveringen geweest
op de departementen en onder de plaat-
selüke autoriteiten en in de communis
tische partU z$lf. Communisten, die de
ene dag nog belangrijke functies bekleed
den in het openbare leven, waren de
volgende dag. zonder dat hiervoor een
verklaring gegeven werd, verdwenen. De
partijpers heeft telkens weer de leden
gewaarschuwd meer op hun hoed* te zUn
voor „de vUand”. zo besluit Reuters cor
respondent.
WB*T l
VSV—Haarlem *-•
Henne» DV8-Spari* *-*
wxsT n
DWS—De Volewyckars
Xerxes—HBB
Neptunus—RCH
oon
GO Ahead—Zwolse Boys
Enwihedese Boye-Qutek
HeiM/rio-AGOW
Wageringen-Knachede
NEC—Heracles
ZUID I
NOOBD
Heerenvren—Actitlles
zuid n
JuUana—MAC ♦-«
r
Volgens oemmanistische bronnen te
Praag hebben de arrestaties in Tsjeeho-
Blewakye plaats naar aanleiding van de
ontdekking van een nitgebreide onder
grondse organisatie, het ernstigste tot nu
toe ontdekte complot. De autoriteiten en
do plaatselyke pers hebben nog steeds
geswegen. Er tonden meer dan duiiend
personen gearresteerd* sfin. De vorige
maand Is te Hradec Kralove een wai
opslagplaats ontdekt en er
partyen In het land plaats
geen hoge cojnmunlstiscL
tionarisaen gearresteerd.
In de „correctieve werkkampen" van
Tsjecho-SiowakUe, aldus meldt Reuters
correspondent te Praag, komen nog steeds
nieuwe gevangenen binnen. Velen uit de
zakenwereld en het vrije beroep, als
advocaten, dokters, slagers, drogisten en
bakkers werden gearresteerd. In Praag
alleen zouden, volgens mededelingen uit
de eerste hand, vele honderden van deze
..kapitalistische restanten" opgepakt en
na een kort verhoor direct naar de kanx-
pen gedirigeerd zUn. De zuivering zou.
naar uit berichten van bulten de hoofd
stad gebleken was. tn het gehele land zUn
uitgevoerd. Te Brno. een industriestad en
hoofdstad van Moravlë, kregen de gezin-
TTET nlwwo maatschappeUjke verscMJn,
Hu! d»r pubUekrechtelUke bedrUfs-
-„nlMtie drijft do gedachten naar het
X»to -Part)» 1*»", dat onlangs In ons
\eeft gecirculeerd. Het te een
Ljtags van talrijke «‘«kJe» oud»
^nMtfilm en een enkel bfbkje speel-
{Jhn, die samen de geschiedenis van de
uren 1W tot 1M< vertellen, zoals die zich
J^nsplegelde in do schitterende, veel-
xtjdlge kristal, die Parijs heet. Parijs
«her toen nog het hart van de wereldl
tr la Mn verschUnsel, dat bij het
b^üken van dat boeiende filmpje in het
opvalt: hoe in die korte spanne
wS ttrtd» meer de mens als enkeling,
STiniUviduels persoonlijkheid, naar de
aAieigrond verdwUnt en opgelost wordt
in die moderne afgod: de massa, waarin
M<t de enkeling van wezenlijk belang ia,
nmar de veelheid van enkelingen. Het
filmpje is niet gemaakt om op dit ver-
te wUzen, waarschUnlijk hebben
£7imM*«tellers er zelfs niet aan gedacht.
Maar het is to met het tUdbeeld ver
varen, dat het duidelUker spreekt uit
ieder stukje film van weer een paar jaar
later. En. ongewild, brengt het «lot de
climax: do maisa-mens in zUn on-per-
loonlijkste. on-individueelste veelheid, de
troepen, die van de ParUse boulevarda
aaar het front van 1914 marcheren.
Het is dit verachUnael. dat de ontwikke
ling van ona maatschappelijk bestel sinds
road 1900 tot vandaag aan de dag heeft
bepaald en dat ona nu dan plaatst voor
da noodzaak van een nieuwe organiaatte I
Tin dat maatschappelijk bestel: het ver-
ichljnsel, dat de rtienaen steeds minder als
Individuen hun rol in de samenleving
peltn. maar steeds meer als georgani-
werde groepen. Hoe lang is het nog net
gsleden, dat de organisatie van arbeiders
In wefklledenbonden en -verenigingen
met de behartiging van de gemeenschap-
MUjke materiële belangen als doel,
beschouwd werd als de revolutlonnalre
Ktirltelt van ontevreden kankeraars? De
patroon en de werkman stonden toen nog
teganover elkaar als twee individuele
persoonlijkheden een verhouding met
hur deugden en ondeugden, maar tot die
tijd de enige logische verhouding. Wie aan
dis verhouding tomen wijde, tornde aan
de algemeen aanvaarde maalachappeJUke
orde.
Dia maatschappelijke orde ligt sinds
hng omver. De arbeiders gingen voort op
da weg van organisatie, de schuchtere
werkliedenverenigingen groeiden uit tot
machtige vakbonden, die hun kracht-door-
eendracht tegenover de economische
macht van de ondernemers stalden. Die
ondernemers, eerst al* individuen zo
onbetwlit de meerdere! tegenover hun
individuele werklieden, moesten zich
eveneens als groep te weer gaan stellen
tegen de eisen van de arbeiders. De
Jdaseernttyd" ontbrandde. Stonden te
voren duizenden patroons ieder in hun
eigen bedrijf tegenover tienduizenden
wêrkjleden, énen op hun eigen houtje
opkomend voor het eigen geiln nu
rtond de .Jdaase" der arbeiders tegen
over de .ilaata' der ondernemers.
Ze atondén tegenover elkaar: het
waa itrijd! Maar strijd is altijd een toe
stand van overgang. Men kan zeggen.dat
de klaasenstrijd In wezen voorbij was, toen
beide partijen begonnen elkaar te erken
nen. ook al Maid die eerste erkenning in,
dat arbeiden- en ondernemersvertegen-
woordlgtn als tegenstanders tegenover
elkaar aaa de conferentietafel kwamen te
zitten: de een om zoveel mogelUk los te
branden, da ander om zo min mogelUk
prüs te gtnn. Zan de conferentietafel nu
is de klawemtrljd in de loop van de jong-
tte tientallen jaren doodgebloed De eisen
der arbeider» en die ondernemers I
kwamen geleldelijkweg met elkaar In
evenwicht Met dat evenwicht groeide in
belde kampen het begrip voor eikaars
5 ttaridpunt Het streven van de ene groep
raakte steeds meer verstrengeld met dat
van da andere. Men begon elkaar steeds
m«tr te ontmoeten op een nieuw niveau:
I bet niveau van het- gemeenschappelijk
belang en dat gemeenschappelijk belang
WU het belang van het bedrijf. bU welks
taivarendheid èn de arbeiders èn de
r. ondernemer» tenslotte gebaat zijn.
v OP,111* niveau is een voorlopig eindpunt
oerelkt De oplossing van de enkeling in
w mama der organisatie is volbracht. Als
Potroon'Pietersen de arbeider Jansen in
«tatt neemt dan zegt hU niet meer „KUk
ik had gedachtDan
f£L5“**n ben °P tofel de collectieve
•^««overeenkomst, die de organisatie,
’■n Pietersen met die van Jansen onder
net toealend an de overheid
*n w,,rtn de beli
nn Pietersen. Jansen èn overheid
l«houden. Daar komt geen kit
«rijd meer aan te paa.
Met de pubUekrechtelUke
«Unuatle» nu wil men niet ir..
°e, bestaande situatie een
Muteerbare vorm geven. Aanvaat
wat op de PJB.O. (zoals
,fk°riingeri moet*
wnt op zichzelf dan ook
Mm kt.*; BtaP' 10,18 sommigen menen.
~te*ent sléchts de officiële erkenning
i f,n 5*?1 situatie, die in de loop van ruim
1 l. wuw lang8 de we8 van evolutie
j |rh2?rfan Vertegenwoordigers de
en van de ondememers-
"rpalaaties zullen gezamenlijk èn met de
Travta „een het belang van het Neder-
C-Th?/.1?;*. dienende werkzaamheid van
U!.-TXr*1 ven bevorderen, alsmede het
bedrijfsleven en de daar-
h nd!i Per80nen behartigen." Zo
fcJl..*-w*t °e toak omschreven van de
^“’’««OflomlBche Raad, het hoofd-
”XtB0 w" k,n
zSSv,^n de 8t,,rt xlt het venUn
i rta-h.* ,rLde ïtaart van d,t 8lultto h,8t°-
ontwikkeling, dat vla de klassen-
PBO taM/?Tx’C?.ynbare ,dylle Van de
harimi e Do historische ontwikkeling
ota Itaat n,mmer «til; hierboven werd
tin*M.^I./ernaaltt van ••een voorlopig
xdrtï0!’*®?. ,nu. rl^8t de vraag: waartoe
PBn* fntwlltlteling lelden, die met de
v.n 8,nvang neemt? Pessimisten
krnnW«!„ tS ze«en: lanKs achteraf- en
llutto egen tot een Koieidelijke socia-
tenmt„2*n .ons briJrljfgleven als we
mist*»*.? n ?p 0n2e ho*de zijn. Pessl-
nlt8 ze8Sen met allerlei
naar vJÏÏ unde maatregelen lijnrecht
het vuige kapita-
hoedt zijn/* tenminste niet op onze
I b” dB o
I Orde ,trlld om de maatschnppelUke
I eonir^Z* teB elnde de «tukken worden
J1'1 «chaakbord gezet. De
fcoéde ïtfni b*I,nntn- La,t 1,d«r op «Un
KIJKER ad int.
maar.
teenkoolgebled van St.
Loire. Frankrijk) zijn
---om hoger loon In
gegaan. Zondagochtend heeft de di
van 15 mijnen, in Noord-Frankrijk
--uür nadat zij in sta
tten gesloten.
king gei
F V Bureau: Markt 3L Telaftx® 1748
DfaMiw.CMndMteir
H. VAM Dn KKAATS
