COUD5CUE COURANT
CROÓT GOUDA
WEÉPBEbKUT
Nu en dan buien.
Lijker
V
Tm!
Onrust onder de militairen
te Schoonhoven
Het memorandum van de
Knoeiende directeur moet
rouw
f15.000 neertellen
de
o
Belgische koning
Djokja blijft toestand zorgelijk
vinden
In verband met uitzending naar Indonesië
voor
HET BELGISCHE KONINGSPROBLEEM
4
7"
schoentje
Mayer neemt de
opdracht aan
De vacature in de
Veiligheidsraad
*31
r\
p. IH-ui
•„il
Wonosabo ontruimd
Nederlands bericht meldt: Geen nieuwe
incidenten
Drie planters op Java
laaghartig vermoord
Nachtelijke overval te
Amsterdam mislukt
SjES-'S» -
r»nd v.!an. de Lutkemeerweg aan de
m«n 8terdBrn-West, te beroven.
De kansen staan goed
koning I^opold
Proefvaart Oslofjord
geslaagd
Wapenhulpprogram nu
definitief goedgekeurd
Critiek op de houding van premier Eyskens
Leopold verdedigt zijn
beleid in 1940
HET BRANDPUNTJE^,
Donderdag 20 Oct. 1949
88ste Jaargang No 22804
Prijs abonnement
per week
per maand
postrekening 48400
per kwartaal
leK 1
■oud
Zwitser maakte het te bont
ird. i
hun
en
van
i joa
r
inke man
vrouw
haar
Tana crèmes en dres-
lustend verkrygbaar
ranches
3uw die niet wenst,
pntc schoentjes er
uitzien. En zeker
iste dag van haar
daarom de raad
enleverancier: ver-
Vana! Want alleen
roor elk schoentje
mderhoudsmiddel
kleur 1
Chaf-ExploiUtle t
D. DE KLERK
jurs
ler-
een
rege-
i nam
>i
ïft de
lopen
het
niet
tserse
>aux
i de
oep,
tkist
sn
igden
Fln-
voor
le tijden»
«r.-»
Nieuwe maas.
de I
lp van
bewea
lag
der
de moeilijk-
i groothandel
van de heren
de schaarste
het
en de
op
Gistermiddag 12 uur heeft de Neder
landse militaire woordvoerder verklaard,
dat de toestand in Oost-Java niet is ver
anderd sinds gisteren. Nieuwe Incidenten
werden in de afgelopen 24 nur niet ge
rapporteerd, hoewel „koude infiltraties**
doorgang vonden. Hogelijk sullen de laat
ste verklaringen van de sultan de toe
stand in de toekomst ongunstig beïn
vloeden, doch op dit ogenblik w|jst niets
op een oplaaiing van de guerrillastrijd.
d kan ik er trots
servetten zijn in
tijd al ontelbare
en, maar dank zij
tn Sunlight man
iets aan. Sunlight
at er in gewassen
larom durf ik te
uik Sunlight en
twee keer zo lang
'oed.”
In het garnizoen te Schoonhoven werd Woensdag aan een aantal
militairen medegedeeld, dat zij binnènkort naar Indonesië zullen vertrek
ken. Het betreft hier circa 180 jongemannen, die in hun vorige gar
nizoensplaats reeds inschepingsverlof genoten hebben, doch daarvan
niet tijdig waren teruggekeerd en alzo zich aan hun inscheping hadden
onttrokken.
Met grote nauwgezetheid zijn tijdens hun verblijf in het algemeen
depot der Koninklijke Landmacht te Schoonhoven de oorzaken daarvan
nagegaan en voorzover daarvoor geen geldige, redenen aanwezig bleken,
zullen deze militairen op normale wijze wqrden ingescheept om hun
dienstplicht in Indonesië te vervullen. Door deze maatregel wordt voor
komen dat deze militairen als deserteur voor de krijgsraad worden ge
bracht. Gevangenisstraffen worden hiermede voorkomen.
r.nnOmeu
>ost, die
eep aantre
ilanters.
Patrouille in Zuid-Borneo
beschoten
het
taken. I
op het
ligd door Acht
In later van buite,
[else
it het zwaarte-
i van Leo-
ultsluitpnd
zijn
1940.
t de
Drie doden vielen, toen een Nederland
se patrouille, die in Zuid-Borneo zich In
een prauw de Baritorivier bevqnd, uit
een hinderlaag werd beschoten. Een mili
tair van het KNIL werd dodelijk getrof
fen, twee soldaten verdronken na het om
slaan van de boot.
Sylvia beboet
De 26-jarige Nederlandse Sylvia v. d
M., die In Finland werd gearresteerd in
een gouddelverskamp, le veroordeeld tot
2100 Finse mark boete wegens bedrog,
misleiding van autoriteiten en overtre
ding van de wet op de vreemdelingen.
Sylvia's kookkunöt werd door de gouddel
vers zó hoog gewaardeerd, dat zij haar
1 met goud --
althans de
te steil»
te ovei
te drai
onder
ele cliënten
stoffen ge-
jfficlële prijs
ontving, die
meter bedroe-
ïrtoor een be-
jdt. te veel
t het al met al
enis zijn geweest,
lederlandse ambte-
neu. uu* hier zou men
als enkele Zwitsers of
inner landgenoten buiten
instanties om urenlang
Er zou wat zwaaien als
S. verdedigde zich door
heden te schetsen, waarin de
zich In die tijd bevond.
Bovendien, aldus S.. heb ik niet de
opzet gehad mij te verrijken. Ik heb deze
transacties ook niet op grote schaal ge
voerd. maar slechts met enkele klanten,
die mij er om hadden gevraagd. Een ge
deelte van het te veel ontvangen bedrag
is besteed aan de representatie
De tuchtrechter vond het feit echter
dermate ernstig, dat hij een boete van
15.000 oplegde.
Weerverwachtlng. meegedeeld door het
K N M I in De Bilt, geldig van Donderdag-
W^se\end rbewo"ktOlmet vooral in de kust
provincies enkele buien- W’inlg
a wa *ssa«hf&^
lijke wind,
ii October
Zon
Maan
Een kijkje in de vergaderzaal van het
Tsjechische parlement, dat vorige week
in tegenwoordigheid van afgevaardigden
van verscheiden kerkgenootschappen de
wet op het beheer der kerken heeft
aangenomen.
SRLAND—INDONESIË
Amsterdam 18 v Aden
ia-Amst 18 t ih v. Kreta
lava-Amst p 18 Kaap Bon
v P Swettenham te Penani
>tt-Batavia 18 v Djeddah
>tt-Batavia p 18 Guardeful
Semarang te Soerabaya
v Batavia te Cheribon
m-Batavia p 18 Malta
'ava 19 v Rotterdam
n sterdam te Belawan
t-Java p 19 Minikoi
8 om 22 u de Malediven
19 te en van Southampton M
te Rotterdam verwacht (veit.)
Dinsdagavond hebben Nederlandse troe
pen Wonosobo in MiddenJava ontruimd.
Een half uur na het vertrek van het laat
ste Nederlandse convooi kwam de TNI te
voet binnen. De overdracht geschiedde
zonder incidenten. De Nederlandse be-
stuursadkriseur. vergezeld van twee mili
taire waarnemers van de Unci, blijft twee
dagen in de stad voor de overdracht van
civiele aangelegenheden.
geschaft. Maar hier ligt niet hc;
punt van de zaak. De grieven
polds tegenstanders betreffen i
hem persoonlijk en wel op grond van i
gedragingen in de Meidagen van li
Zoals men zich zal herinrferen, wordt
koning der Belgen, die in de strijd tegen
de Duitsers persoonlijk het opperbevel
over het Belgische leger voerde, verwe
ten, dat hij, door zijn eenzijdige capitula
tie de legers der bondgenoten in gevaar
heeft gebracht en daarmee de ineenstor
ting van het Westelijke front heeft ver
haast De critiek van de Franse en Engelse
bevelhebbers uit die dagen op het beleid
van Koning Leopold
zo scherp, dat zij
het karakter
van een beschul-
van verraad,
voorstelling van
aanleiding van
inning.
a In Finland werd
ouddelverekamp, ie
Tnae mark boete we
van autorlteitei
de wet op de t._
kookkunst werd door
hoog gewaardeerd,
wilden vrijkopen.
Donderdag wordt in de Algemene Ver
gadering der V N. te Flushing Meadow
een verhit debat verwacht over de kwestie
van de vervulling der vacature in de Vei
ligheidsraad. Joego-Slavië en Tajecho-
Slowakije zijn de twee candldaten voor
de vrijkomende zetel van de Oekraïne.
De Sowjet-Unie, Engeland en Noorwegen
hebben te kennen gegeven, de candidatuur
van Tsjeoho-Slowakije te steunen. Chili,
waarmee Tito twee jaar geleden de diplo
matieke betrekkingen verbroken heeft, zal
Joego-Slavië steunen, aldus heeft Trucco,
de Chileense onderminister van buiten
landse zaken, bekendgemaakt. Ook Frank
rijk zal zich In dezen waarschijnlijk achter
Joego-Slavië scharen, aldus een woord
voerder van het Franse ministerie van
buitenlandse zaken. De aanspraken van
Joego-Slavië op het lidmaatschap zijn
vërde,r verdedigd door Acheson, de Ame
rikaanse minister van buitenlandse zaken.
Een Engelse woordvoerder te Lake
Success heeft het bijeenroepen van oen
persconferentie door Wysjlnski „een on
gehoorde stap" genoemd. De woordvoerder
zag in deze persconferentie, waarin
Wysjinskl verkiezing van Joego-Slavië in
strijd met de regels noemde, een poging
druk uit te oefenen op andere delegaties.
nodige maatregelen getroffen en zal niet
toelaten, dat leden van haar strijdkrach
ten, alsmede de civiele ambtenaren, in
het bijzonder in Oost-Java, worden
achterna gejaagd en gevangengenomen
om tenslotte vernietigd te worden. Ab-
doelgani zeide, dat de huidige crisis haar
oorsprong heeft in sabotage in kringen
van lagere en middelbare machthebbers
In de Nederlands-Indonesisch,e bestuurs
apparaten. Hiermede heeft de Neder
landse regering geen rekening gehouden,
toen zij het politieke beleid van Roijen
Lovink boven dat van BeelSpoor stelde.
Abuoelgani was van mening, dat de Ne
derlanders niet hef minste begrip van de
toestand hebben, hetgeer. hij bewezen
achtte door het feit, dat Dinsdag de
Nederlandse militaire woordvoerder be
richten lanceerde, volgens welke de be
staande spanning loos alarm was en
waarvan dejRepubliek ophef maakte.
hun a.«. vertrek heeft
gewekt. Een aantal
r van deze uitzen-
laan van ruiten en
ir. waardoor enige
leren ontstond. De
kolonel J. W.
midden dezer man-
dig met hen gespro-
•esultaat was. dat allen
al gedroegen en er niet
verzet meer was
■acht zijn de barak
geweld zou zijn
worden met grote
Naar aanleiding van een verzoek van
het persbureau United Press aan de Bel
gische koning om een uiteenzetting te
geven van de gebeurtenissen in Mei 1940,
die het Belgische leger tot capitulatie
dwongen, heeft koning Leopold een me
morandum gepubliceerd over de veldtocht
van het Belgische leger.
Koning Leopold bewijst hierin, aan de
hand van een gedetailleerd Chronologisch
verslag van de strijd, dat het Belgische
leger zijn taak in het geallieerde front
met grote dapperheid en plichtsBetrach-
ting heeft vervuld en dat hij. Leopold, die
persoonlijk het opperbevel voerde, eerst
tot capitulatie heeft besloten toen het dui
delijk was geworden, dat het Belgische
leger volledig van de rest van het geal
lieerde front was afgesneden en dienten
gevolge van geen enkel nut meer kon zijn
voor de strijd op het westelijke front in
het algemeen en voor het Britse expe-
ditieleger in het bijzonder. Voortzetting
van de strijd in België zou ontaard zijn
in een ontzettende, zinloze slachting on
der de soldaten en vluchtelingen, die. sa
mengedrongen op een kleine oppervlakte,
weerloos overgeleverd waren aan de ge
nade van de Duitse luchtmacht.
Het memorandum heeft kennelijk ten
doel de beschuldigingen van verraad door
het Belgische leger, welke beschuldigin
gen destijds vooral van Franse zijde wer
den gelanceerd, eens en voor al te weer
leggen.
Bij een overval op een onderneming na
bij .Tjiandjur werd de employé H. van
Schuylenburg gedood en zijn collega Ver
meulen ernstig gewond. Zwaar gewond
wist de laatste een militaire post te waar
schuwen. Een nader onderzoek heeft uit
gewezen. dat de overval Is gepleegd door
de eigen wacht van de onderneming.
Uit Medan wordt gemeld, dat twee plan
ters van de theeonderneming van de
H.V.A. nabij Siantar door een bende zijn
overvallen en vermoord. De beide em-
ployé's, de heren P. W van Dort en A. J.
Noteboom, waren met twee ondernemlngs-
wachters de tuinen ingegaan en vielen in
de nabijheid van het emplacement in een
hinderlaag. De beide wachters wisten te
ontkomen en waarschuwden een militaire
post, die een patrouille uitzond, die de
jeep aantrof met de lijken van de belde
Pi
rTOB men on» de"klin over h«<
a hoort men te onzent
2 zü» onze «scale ijveraars en
1‘armee de Nederlanders in het algemeen
dezer dagen zelfs te schande gemaakt.
Zii waren hun boekje te buiten gegaan
ddor iemand in Zwitserland aan een
kruisverhoor te onderwerpen, dat volgens
bezettingstijd een aardige prestatie hebben
*Deadvocaat van het slachtoffer heei
standvastige ondervragers er laten ink
door bij het tweede bedrijf van
verhoor negen uur scheen nog
genoeg te zijn geweest - de Zwits
recherche te ontbieden. De Zwitserse
rechercheurs waren helemaal niét onder
de Indruk van de machtiging van het
Nederland» departement van Financiën,
die prompt voor de dag was gehaald. De
Nederlanders met een onberispelijk ver
leden vol dienstijver gingen als over
treders van de Zwitserse wet achter slot
en grendel. Ietwat ontzet heeft onze
regering Zwitserland haar verontschuldi
ging aangeboden en daarop heeft het
Zwitserse kabinet de heren uitgewezen.
Ze zijn dus over de grens gezet en op dit
ogenblik zullen zij reeds lang in Nederland
terug zijn. Onze bevolking heeft het
werklustige trio stellig niet met muziek
van het station afgehaald. Op hun buret
zullen zij echter wel de helden van
dag zijn, slachtoffers van hun berc
mannen die voor het heil van schatkis
en deviezenpot in gevangenschap hebber
gezucht.
Voor de Zwitsers moet
een vreemde gsechiedenis
deze bemoeizucht van Nederla
naren op hun gebied. Ook hi
vreemd opkijken als enkele
Engelsen één hunner landger
alle Nederlandse instanties c
gingen verhoren. E.
ze werden gesnapt!
Toch schuilt er achter deze zaak een
achtergrond, die ook de moeite waard is.
Neen, Kijker bedoelt niet, wat u denkt:
dat een beruchte Haagse kwestie er
achter zit, De vraag, die men zich kan
stellen is: waaróm zijn de belasting
ambtenaren zo in de weer? Om beiasting
te innen, alle aankleve van dien.
Over het algemeen vindt de Neder
lander belasting betalen een hoogst
ongenoeglijk karwei. Hij vindt het ook
helemaal geen misdaad om met de fiscus
verwoed aan het touwtrekken te gaan,
desnoods om hem zijn rechtmatig deel te
onthoud». De Nederlander heeft dikwijls
daarover een andere opinie dan de door
snee Engelsman of de Duitser, althans
wanneer Kijker kan afgaan op wat mensen,
die daarvan kunnen weten, hem hebben
verteld. Dfe gemiddelde Engelsman zou
belastingfraude onwaardig vinden. De
Duitser zou In dat opzicht ook vrij braaf
zijn. Misschien helpt daartoe ook zijn
fiscaal contrélestelsel mee, dat er op is
berekend da aangiften beroepsgewijs te
laten toetsen door mensen, die het beroep
kennen, bijv, de aangiften van de tand
artsen dm iemand, die met het beroep
genoeg op de hoogte is om te weten, of
Herr Goldzahn wat te erg smokkelt met
de extracties, die hij dadelijk afrekent
en buiten de kas laat.
Ia au Itad woedt de strijd tussen
burgerlijke en ambtelijke slimheid op
fiscaal gebied vrij hevig Er ontstaat lang
zamerhand een belastingwetenschap en
dezer dagen heeft onze belastingacademie
zelfs haar tweede lustrum gevierd. De
studie van de stelsels tot ontduiking en
van de bestrijdingsmiddelen daarvan zal
heel wat tijd van de studenten in beslag
nemen. Vervelend genoeg voor de ont-
duikers, maar er zit een grond van
rechtvaardigheid in. De plicht tot betaling
bestaat nu eenmaal. Vooral de kleine
man betaalt via de loonbelasting tot de
laatste cent, evenals degenen uit hogere
Inkomensklassen, die in loondienst zijn.
Dan Is het fout, als mensen met tien tot
twintig mille, minder betalen dan zij, die
amper de helft halen, omdat zij door de
mazen van het fiscale net kunnen kruipen,
evenals het in beginsel goed is als het net
«o wordt verfijnd, dat de mazen allerlei
slimme visjes niet meer doorlaten. Nu
de belasting een middel tot nivellering
van inkomsten wordt, werkt elke grote
ontduiking een zeker onrecht in de hand.
Dat belastingfraude en een slecht wer
kend contröle-apparaat aan het bestuur
»«n een land grote schade kunnen berok-
5®?en'«*t men aan Frankrijk, waar op
Wbied vreemde toestanden heersen.
nier streeft men ijverig naar de beken-
SL^erfert,e Natuurlijk. Ook daarin. Juist
osarin. kan men zeggen. Het bevordert
men de belastingen met dezelfde
rt0.lun.aar Perfectie zo wurgend op, dat
•‘•W tegen de fiscus bijna de strijd om
«nta !*an wordt- Mensen en zaken
ft»»» j aaP°t belast, maar niemand wordt
d°or de fiscus naar het economisch
,?1?dreven Vandaar de foute maar
“Wiipelijke strijd tussen burger
n‘rl?BruOm d«
D# V e„bur8er hard vecht, weet ieder.
85J,ngcon8ulenten beleven drukke
blHir* de ambtenaar hard vecht,
D# u de Zwitserse geschiedenis.
natln]± na?r flscale bult dreigt een
KiitJiaa arnbteltjk complex te worden,
tomsn Vre?st verergering van de symp-
n' z°lang het grote geneesmiddel
«wSïïlïX. uublil,,: dr“gll)'M
i KIJKER
hsd !en ru,t u,t d® keukendeur
de wonin»te<rd' dronK om even na één uur
moedelit? b nnen en heeft de vrouw, ver-
kl«PP«n nnraket. ?.en W’eren staaf, enige
.0» a.
De mededeling van
echter enige reactie
hunner heeft zijn afkeer
loor het insla
van misbaai
bij de and»
jnscommandant,
begaf zich te tr
ft eens rust’
»n het re
normaal
“rake van i
als zou getri
'teken, dat er
.'.Hke.
-oken.
der betrokkenen heb-
jr een brief van de gar-
landant ontvangen. waarin
t gegeven, dat hun verwan-
nnle wijze naar Indonesië
en voorts wordt mede-
Zondag 23 October ge-
vordt tot een at
om principiële re-
t op Zondag kunnen
in zijn daarvoor
iwezen.
rinneren, dat met een
1 zeven militairen
c/den uitgezonden. De
°ndant meldde daar-
*^aze zeven r
de minste
>en zich correct
hun ondervragii
In een hotel aan het Rembrandtsplein
te Amsterdam heeft de politie de 49-jarige
Zwitserse koopman G. H.. die daar met
zijn vrouw logeerde gearresteerd omdat hij
een rekening van 392.50 niet had vol
daan. In een tweede hotel, aan de Prin
sengracht. stond nog B een rekening van
500 open Voorts heeft een oom van H.
de politie medegedeeld, dat zijn neef hem
nog 250.000 Zwitserse francs schuldig is.
Via de Vreemdelingenpolitie zal de Zwit
ser worden uitgewezen. Of dit ook met
zijn echtgenote, met wie hij drie weken
geleden in het huwelijk trad, zal geschie
den. staat nog niet vast.
W7AT er zou gebeuren ii. het (onwaar-
schijnlijke) geval, dat het aantal vóór-
stemmers beneden de 55 procent blijft,
staat natuurlijk nog niet vast. Maar het
ligt voor de hand, dat Leopold III, met
een dergëlijke motie van wantrouwen van
zijn volk in de hand, moeilijk een andere
beslissing zou kunnen nemen dan: af
stand doen van de troon. En het is niet
onaannemelijk, dat hij in dat geval zou
worden opgevolgd door zijn zoon, prins
Boudewijn. Wa^ men vergist zich, wan
neer men denk”dat de bezwaren van een
deel van het Belgische volk tegen koning
Leopold tevens zijn gericht tegen de hui
dige staatsvorm, de constitutiönele mo
narchie. Inderdaad mag men aannemen
dat het grootste deel van de linkse par
tijen ef niet rouwig om zijn zou. wanneer
het conflict er toe zou leiden, dat het
koningschap in België voorgoed werd af*-
VEN OPLOSSING van de konlngskwes-
tie te zijnen gunste is dus voor de
koning in de eerste plaats een kwestie
van eerherstel. Dit is ook het doel van
het memorandum, dat koning Leopold
dezer dagen heeft doen publiceren over de
gebeurtenissep van Mei 1940. Hierin geeft
de koning-opperbevelhebber voor de eer
ste keer een uitvoerige uiteenzetting over
de loop der krijgsverrichtingen van het
Belgische leger, aan de hand waarvan hij
tracht aan te tonen, dat niet hij de Engel-
sen in de steek heeft gelaten, maar dat
integendeel de Britse bevelhebber ver
zuimde de Belgische legerleiding tn ken
nis te stellen van zijn besluit terug te
trekken op Duinkerken, waardoor de
positie van de Belgische troepen hopeloos
werd.
Men zou deze publicatie kunnen be
schouwen als Leopolds grootste troef, uit
gespeeld op het psychologisch juiste mo
ment. namelijk nu het er op aankomt de
Belgische publieke opinie zo gunstig mo
gelijk voor hem te stemmen. Merkwaar
digerwijs echter heeft de koning zijn me
morandum ter beschikking gesteld van een
Amerikaans persbureau, waarbij het
grootste deel van de Belgische pers niet
is aangesloten, zodat juist het Belgische
publiek totnogtoe van 's konings uiteen
zetting geen kennis heeft kunnen nemen.
Echter, op de een of andere manier zal
het memorandum de Belgen wel bereiken
en ook zonder dat zou d? koning trouwens
zijn 55 procent wel halen. Het laatste
woord is dan aan het parlement en men
kan moeilijk aannemen, dat dit tegen
de uitspraak van het volk zal durven tn-
gaan. Hoe echter de uitslag ook zal zijn,
de Belgische koningskwestie zal eerlang
tot het verleden behoren en daarmee zal
één der onverkwlkkelijkste na-oorlogse
problemen uit de wereld zijn.
V Bureau: Markt SI. Telefoon 1748
pffl ASPfM Dlwotonr-Chetredaotonr
AD ASTDA postrekening 48400 S H. VAN DER KRAAT8
AG 19 OCTOBER 194|.
udstaaf-affaire
n onder elkaar
an de verdwenen goudstsv.»
s wlelrenner-sm
nnlnx - niet te verwar^
emde Janus Braspenning de
'ebblerUnK n°Ral rumoer
ledrecht om zijn moeilijk ka.
In belde Veroordelingen niet
•nd stond, kreeg niet al u
in z!1n melkzaak en green
enheid aan. naast zijn zwart»
eitje met de goudstaaf wtt
men Braspenninx kocht de
5 000 gulden en verkocht bet
terpen met 10 mille winst Al
er kwam B. met de verras,
ellng. dat de staaf bijna een
voog. dan oorspronkelijk wii
Er werd een schikking ge.
B maatregelen dreigde te
zich on de ..bedrlegert" te
teraf echter kwamen de m.
s tot de ontdekking, dat B
■haaltje zijn winst nractbeh
iad-
dat de melkhandelaar M
ak natuurlijk hoog zat. bij
e na de effectendiefstal zich
goudstaaf-affalre heeft laten
aardoor langzamerhand bet
de vleiMe gestolen goudstaaf
jpgehelderd.
zet het onderzoek voort.
KERKNIEUWS.
Kerk. Beroepen te Hulzen
liedregt) ds G. M. v Dieren
Ireukelen (vac. H. M Cnoi*
Warmolts te IJselmonde en
d pl.) ds F. J. ter Beek u
»or Holten (2e pred.pl.) ds J.
te Hardenberg.
ken. Beroepen te Veendam
deijer te Dokkum.
Verder wees de woordvoerder er op,
dat incidenten bij Cheribon en ten Rui
den van Buitenzorg tonen, dat de toe
stand niet alleei. in Oost-Java de aan
dacht vragen. Aneta veman., dat 80 km
ten Zuiden van Buitenzorg een Neder
landse patrouille in vuurgevecht geraakte
met strijdgroepen van de communistisch
georiënteerde brigade Tjitaroem van de
lï-Augustus-dlvisie. Hierbij werden 10
leden van deze strijdgroep gedood, 17
gevangengenomen en een groot aantal
wapens, munitie en documenten door de
Nederlanders buitgemaakt. De Nederlan
ders leden hierbij geen verliezen.
Volgens het politiek overzicht blijft de
toestand gespannen. Nederlandse kringen
te Batavia wezen op het merkwaardige
verschil In de Republikeinse houding in
Den Haag en ir Indonesië. In Den Haag
hebben dr Drees en drs Hatta een onder
houd en in Indonesië worden verklarin
gen afgelegd, die ernstig' gevaren op
leveren voor de gunstige sfeer in Den
Haag.
Op een vraag van de correspondent van
Aneta te Djokja aan de waarnemende
republikeinse minister van Voorlichting
Abdoelgani, welke houding ds Republi-
keinsfe regering thans heeft aangenomen
in verband met de toestand in Oost-Java,
antwoordde hij: De regering heeft de
De tuchtrechter voor de Prijzen te Am
sterdam. mr J. Peters, heeft gistermiddag
J W. J. 8. uit Amsterdam, directeur van
een groothandel in textiel, veroordeeld tot
een geldboete van 15.000.
8. heeft in eind 1947 aan enke)
van de groothandel kamgaren
levert, waarbij hij boven de of
persoonlijk bedragen extra
over het algemeen 5 per i
gen. In totaal heeft hij hiei
drag dat de 10.000 overechrlji
ontvangen.
Mr Petera zei: U bent één
groothandelaren, die
hebben geprofiteerd.
De Belgische minister-president. Gas
ton Eyskens, heeft Voor de Belgische Ka
mer van Afgevaardigden verklaard, dat
hjj inzake het overbrengen van de ver
klaring van koning Leopold over de capi
tulatie van het Belgische leger in 1940
niet met zijn regering overleg had ge
pleegd, doch ook niet de Inhoud van de
verklaring Ondersteunde.
Hij zei dit in antwoord op
vraag van Paul Henri Spaak, of de-
ring de verantwoordelijkheid op zich nam
voor het overbrengen van de verklaring of
voor de capitulatie zelf.
De socialistische en liberale parlements-
fracties waren eerder op de dag bijeen
gekomen ter bespreking van de jongste
ontwikkeling in de koningskwestie. De
socialisten toonden, aldus werd later me
degedeeld. „vastberaden afwijzing van de
eigenaardige en gevaarlijke weg voor het
land, welke de regering heeft gekozen.
De liberalen maakten geen geheim van
hun mening, dat de verklaringl van de ko
ning een „betreurenswaardige manoeuvre
ter beïnvloeding van de publieke opinie
aan de vooravond van een referendum
over ’s konings terugkeer” was.
(Van onze "Brusselse correspondent.)
De liberale en Rooms Katholieke mi
nisters zullen in geval de koning 55 pet
varl de stemmen behaalt, de vorst naar het
land terugbrengen, en de regering-Eys-
kens voortzetten.
Uit gezaghebbende bron vernemen wij
verder, dat de volksraadpleging nog voor
het einde van het jaar zal worden geor
ganiseerd en dat er onder de partijen,
behalve de communisten, eep soert Gods
vrede is getekend, di? meebrengt, dat de
volksraadpleging in een gunstige sfeer
zal kunnen verlopen. De socialisten zul
len. zoals vanzelf spreekt hun partijleden
en de leden van vakbonden en organi
saties opdracht geven ..neen" te stemmep,
maar, uit gesprekken, die wij met socia
listische syndicatenleiders voerden, kan
de conclusie worden getrokken, dat de
grote massa de vakbond zeer ongaarne als
zuiver politiek wapen ziet gebruiken.
In het Walenland, waar de socialisten
vooral in de mijnen en de metaalnijver
heid het grootste gedeelte van hun 600 000
leden tellen, is een gedeelte van de arbei
ders in de jongste maanden naar de
Christelijke syndicaten overgelopen In
dien een sterke agitatie rondom de volka-
raadspleging zou worden gevoerd, vrezen
sommige Waalse socialistische vakbond-
leiders een verlies van 20 procent van
hun troepen.
Een aanduiding voor de terugkeer des
konings is het feit, dat alle besprekingen
De technische proeftocht van het ms.
„Oalofjord”, dat door de Nederlandse Dok
en Scheepsbouw Maatschappij te Amster
dam te gebouwd voor de Norske America
Linje AS. te Oslo, heeft een gunstig
^Tijdens de vierdaagse tocht te het schip
^an velerlei proeven onderworpen, waar
bij-te gebleken, dat het. zowel wat zee
waardigheid, manoeuvreerbaarheid, ate
snelheid betreft, volkomen aan de ge
stelde eteen voldoet De hoogst behaalde
snelheid bij sterke wind en zeegang was
21.7 knoop. Thans zal met spoed de laat
ste hand aan het schip worden gelegd om
het 11 November geheel afgewerkt aan de
rederij te kunnen overdragen.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft Woensdagavond de toewijzing
van 1.314 mlllioen dollar voor de bewa
pening van West-Europa en 6 andere lea
den, In het kader van president Tramana
program ter verstrekking van „wapens
aan bondgenoten”, definitief goedgekeurd.
Later hechtte ook de Senaat zijn goed
keuring aan het wetsontwerp dat thans
ter tekening naar president Truman gaat.
De gelden zijn verdeeld ate volgt: 1,000
mlllioen dollar voor West-Euro^a.
211 370 000 voor Griekenland en Turkije.
27.640.000 voor Perzië, Korea en de Phi-
lippijnen en 75.000.000 voor „China In het
algemeen". Van de voor China bestemde
fondsen zal de president naar goeddunken
gebruik kunnen maken. Bovendien hebben
de Senaat en het Huis van Afgevaardij
de betaling van 5 500.000 dollar aan
land goedgekeurd ate compensatie
de schade aan 15 Finse schepen dit
de oorlog werden gevorderd.
nu rechtstreeks tussen regering en vorst
plaatsvinden en dat het secretariaat des
konings en het huis van de priiw-rëgent?;
niet meer tussen beiden komen. w
Réné Mayer, de radicale financiële des
kundige. heeft er thans in toegeBtemd mi
nister-president te worden. Hij zal Don-
derdagnamiddag voor de Nationale
Vergadering verschijnen.
Mayer had nog moeilijkheden ondervon
den met de socialisten, naar men aan
neemt hoofdzakelijk over het tijdstip van
uitbetaling aan de ambtenaren van hetgeen
hun ingevolge herindeling verschuldigd is.
Mayer is 54 jaar en professor in de poli
tieke wetenschappen.
y 126
7 EENDRACHT
a 78 MAAKT MACHT
TTET ziet er naar uit, dat de Belgische
„koningskwestie" binnen afzienbare
tijd tot een bevredigende oplossing zal
worden gebracht. „Bevredigend” wil in
dit geval niet zeggen, dat alle partijen In
het conflict met die oplossing volkomen
tevreden zullen zijn. Dat mag men in een
zo principieel meningsverschil als dit vijf
jaar oude dispuut nu eenmaal niet ver
wachten. Het betekent wel, dat de minder
heid zich, naar goed democratisch gebruik,
by de uitspraak van de meerderheid zal
dienen neer te leggen.
Die uitspraak kan binnenkort tegemoet
worden gezien, nu koning Leopold zich
bereid verklaard heeft
zijn terugkei
troon van E.
hankelijk te
van de uitslag van
een „volksraadpleging'
Volgens de overeenkomst, die de Belgische
eerste minister Gaston Eyskens te Prégny
met de koning heeft gesloten, zal van een
terugkeer van de koning slechts sprake
kunnen zijn, wanneer ten minste 55 pro
cent van de kiezers zich daörvoor uit
spreekt. In het andere geval zal de koning
naar alle waarschijnlijkheid afstand doen
van de troon.
Met de aanvaarding van deze procedure
heeft koning Lpopold. zoals de Stan
daard (R.K.) nadrukkelijk betoogt, een
concessie gedaan „teneinde een oplossing
van de koningskwestie in een atmosfeer
van de grootst mogelijke nationale een
dracht mogelijk te maken”. Inderdaad was
de vorst grondwettelijk niet verplicht zich
aan een volksstemming te onderwerpen
Hij had zich kunnen bepalen bij zijn eis.
dat de verbanningswet, die volgens hem
en zijn aanhangers in strijd is met de Bel-
*gische grondwet, zou worden opgeheven
Had hij dat echter gedaan, dan had men
alle kansen op een oplossing van de
koningskwestie voorlopig wel kunnen af
schrijven.
breken, althans de betrokkenen voor de
vrije keus te stellen, althans de schif
ting niet te overhaasten, doch even
tueel op te dragen aan een kleine
commissie onder leiding van een
hoofd- of opperofflcier. waarin tevens
de auditeur-militair ambtshalve vertegen
woordigd zou moeten zijn en de belangen
van de arrestanten en hun ouders afdoen
de in of voor de commissie behartigd zou
den behoren te worden. In dit verzoek
schrift wordt gewezen op de bij de be
rechting van de eerste 1 000 deserteurs
verkregen ervaring, waaruit blijkt, dat de
schifting te Schoonhoven niet afdoende
is en in een deel van de gevallen cor
rectie door de krijgsraad bleek te be
hoeven (alsmede in hoger beroep door
het Hoog Militair Gerechtshof).
Gewezen wordt verder op de ontoelaat-
baarheid omdat in strijd met bestaan
de wettelijke bepalingen van onttrek
king aan de berechting in de reeds naar
de krijgsdaad verwezen, resp. door de
krijgsraad verdaagde zaken. Verzocht
wordt in elk geval niet uit te zenden,
degenen, die een verzoekschrift om vrij
stelling wegens onmisbaarheid of om vrij
stelling van uitzending naar Indonesië in
verband met gevaar voor leven of ge
zondheid van ouders of echtgenote heb
ben lopen.
Liever voor de krijgsraad
Da algemeen toegevpegde raadsman
voor de behandeling v*n Indonesië-
desertlezaken bij de krijgsraad te velde te
Rotterdam, mr dr W. Schuurmans Stek
hoven, arts-advocaat aldaar, heeft er in
tussen bij de minister van Oorlog op aan
gedrongen op deze maatregel terug te
komen, het recht zijn loop te doen heb
ben en de berechting van de desertei
niet op gewelddadige wijze te ond(
tspra
jer tt
sprai
tezie
1 aard heeft van
eer op de 1 1 '"-v was
itslag van diging
De’e v<
zaken werd de eigenlijke
Leopolds voorlopige verbat
enige
heeft z
ding geult dooi
het maken
deining ook
garnizoer
Sluyter. begat
nea en heeft
ken. waarvan
zich weldra non
de minste spra„
Geruchten al?
In brand te steken, d
gepleegd of dergelljl-
nadruk tegengesprok'
De familieleden d<
ben dd. 18 October
nizoenscommar.dó;
kennis wordt
ten op normale
zullen vertrekken
gedeeld, dat op 1
legenheid gegeven wc
scheidsbezoek. Mocht
denen dit bezoek niet
worden gebracht, dar
andere dagen aangei
Men zal zich heri...
vorig troepentransport
op dezelfde wijze werden uitgezonden,
begeleidende commandant meldde dai
over in een brief: Deze zeven mannen
hebben aan boord niet de minste t ver
oorzaakt. Ze hebben zich correct gedra
gen pn waren bij hun ondervraging zeer
beieefd en gepast vrijmoedig. Volgens
zijn mening is dit experiment zeker beter
dan het afwachten van de behandeling
voor de krijgsraad. Ze hebben alle ze-en
verklaard, nu ze toch eenmaal aan boord
waren, hun taken behoorlijk te zullen ver
vullen.
met
nilita