PW
1
De Kerkhervorming herdacht
Hoeksema
SURINAME, NOG ONftEKEND LAND
Twee auto-tentoonstellingen
in de Lichtstad
Staalconflict brengt Amerika's
bedrijfsleven in gevaar
Reformator tegen wil en dank
Ereplicht jegens
gevallenen
Smaakvolle inrichting
van kleine woning
at
AAR.
ANNEER.
Leest het nieuws
van EMTAX op de
adverten tie -pagina
Maak Uw dokter geen verwijt
Macht van Hogerhuis
wordt beknot
Het grote gebrek aan arbeidskrachten belemmert de ontwikkeling
Bauxiet thans een
welvaartsbron
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Olie van
Pladjoe
Java-suiker voor Malakka
Pensioenregeling het cardinale punt
Geestelijk leven
Hoe het begon
Kind speelde met vuur
in graanschuur
DINSDAG 1 NOVEMBER 1949.
GOUDSCHE COURANT
Ds. Nijhuis en ds. Boer
spraken in Sint Jan
In de St. Jan werd gisteravond een
dienst ter herdenking van de kerkhervor
ming gehouden. Er was veel belangstel
ling voor deze samenkomst.
Ds A. Nijhuis. predikant van de Geref.
Kerk, sprak naar aanleiding van Rom.
8 31 en begon met de vraag te stellen of
de taal die uit het verleden tot ons klinkt
ook nu nog zin heeft. Bij de beantwoording
waarschuwde hij tegen het verlangen om
te vluchten uit hét heden, ten einde al
lerlei narigheden te ontlopen, naar het
verleden en om dat verleden te gaan
idealiseren. Neen, gespeurd moet worden
in de historie en geluisterd naar die stem
uit het verleden, om daaruit de lessen
voor het heden te trekken. Dat zoeken is
niet zonder zin. Men zette de klok niet
achteruit tot 31 October 1517, de datum,
waarop Luther zijn bekende 95 stellingen
aansloeg. De Nijhuis vertelde van de tijd
waarin Luther leefde en van diens tijd
genoot Calvijn. Luther was het echter,
die de toorts in het kruitvat wierp. Hij
sprak ook van Luthers geschrift tot de
adel gericht en stond in het bijzonder
stil bij Calvijns brief aan Frans I. koning
van Frankrijk, en van zijn uivoerig ver
zoek tot Keizer Karei V. waarin de nood
zakelijkheid van kerkreformatie werd
bepleit. Kern van dit geschrift was de
verkondiging, dat God gediend en ge-
eerd moet worden en dat daarin de mens
zijn zaligheid vindt. Dit dienen en eren
moet geschieden in gehoorzaamheid aRn
het Woord van God. Hij is een rechtvaar
dig God, Die verzoening geeft in Jezus
Christus alleen. Ds Nijhuis besloot met
de woorden, dat in de kerk het wapen
Vele collectanten nodig
voor Klaproosdag
Klaproosdag nadert. Een dag. die zich
in de bijzondere belangstelling mag ver
heugen van het gehele Nederlandse volk.
omdat het op die dag de gelegenheid heeft
door het kopen en dragen van een klap
roos uiting te geven aan zijn voortdurend
gevoel van dankbaarheid voor het enorme
offer, dat de gevallenen voor onze vrij
heid brachten.
Op hoogtijdagen deed het comité de
graven met bloemen tooien, plechtigheden
werden belegd ter herdenking van de ge
vallenen en uit talloze dankbare brieven
blijkt telkens weer hoezeer de nabestaan
den zich getroost achten door de gedachte,
dat de graven van hun dierbaren met
voortdurende zorgen worden omringd.
Wil het comité aan zijn verplichtingen
kunnen blijven voldoen, dan zal het jaar
lijks op Klaproosdag een beroep moeten
doen op het gehele Nederlandse volk. om
door het geven van persoonlijke mede
werking dit prachtige werk in stand te
houden.
Het is daarom, dat de afdeling Gouda
van het Nederlands Oorlogsgraven-
Comité een dringend beroep op aller ge
waardeerde medewerking dopt om dit
jaar de Klaproosverkoop in Gouda weder
om te doen slagen, hetgeen kan geschieden
door zich als collectant beschikbaar te
stellen.
Het comité is er ten volle van over
tuigd. dat men zich. indien het maar
enigszins mogelijk is, dit bescheiden offer
gaarne zult willen getroosten tegenover
hen' die voor de vrijheid -van ons volk
het hoogste offer brachten.
De collecte voor Gouda zal worden ge
houden op Zaterdag 12 November. Óp-
gaven vóór Zaterdag 5 November aan J.
H van der Molen. Ridder van Catsweg 67.
Het comité te Gouda bestaat uit: M. A.
de Korte, voorzitter, J. H. van der Molen,
secretaris. J. Bol. Van Bergen Mzendoorn-
park 9, J. Groenendijk. Du Toitstraat 1.
ds G. Huls. Blekersingel 76. J. Langeraar.
Burg. Martenssingel. J. van Ooyen. Jou-
bertstraat 80, J. S. van Soest. Turfmarkt
53, P. Vellekoop, Joubertatraat 188.
Vijftig-jarig bruidspaar
in Pr. Hendrikstraat
„Gouda is niet best voor de
rheumatiek" zegt bruid
Bij de familie Van den Broek in de
Prins Hendrikstraat hangen in de huis
kamer twee grote vliegers. Dat zou niet
zo bijzonder zijn. als het geen feestvliegers
waren geweest. Een mooie met alle figuren
uit het circusleven en een als een soort
mozaïek, waarvan z'n vrouw t'-a huizes
zjegt ..dat een mens maar niet kan begiij-
pen. dat m'n man daarvan niet kriegel
is geworden". Want een precies en tijd
rovend werk is het geweest, echt het werk
van iemand voor wie het de grootste
liefhebberij is. Naast die feestvliegers
hangen papieren slingers van allerlei
kleuren door de gehele kamer. Die zijn
voor iedereen, die de woonkamer binnen
komt het bewijs, dat de heer en mevr
.D. v. d. Broek—van den Houten vandaag
hun vijftigjarig huwelijksfeest vieren.
Ze doen dat in goede gezondheid, al
klaagt mevr v. d. Broek soms wel eens
over rheumatiek in de benen. ..Dat komt
van die natte grond hier", zegt ze en ze
denkt daarbij aan Zevenbergen in het
goede Brabant, waar ze tot aan haar ver
trek naar Gouda woonde. Daar hoor je niet
van rheumatiek. maar toen ze op 17-jarige
leeftijd Brabant verliet en in Gouda kwam
schoot de natheid onmiddellijk in haar
benen.
De bruidegom, die twee jaar jonger dan
z'n vrouw en 68 jaar is, heeft vele jaren
als geboren Gouwenaar aan de verzorging
van Gouda's onovertroffen product, de
kaas. gewijd. Voor verschillende firma's
werkte hij als pakhuisknecht.
Vandaag is de officiële gedenkdag, maar
het programma voor de viering was zo
uitgebreid, dat het enige dagen feest is
geweest temidden van bloemen, manden
met fruit en andere nuttige geschenken,
waarvoor familie, kennissen en buren
hadden gezorgd.
Verbetering voor verkeer in
Prins Hendrikstraat
De bij het. pand Moordrechtse Verlaat
16 (hoek Prins Hendrikstraat) behorende
voortuin is gedeeltelijk buiten de rooilijn
van de Prins Hendrikstraat gelegen. Aan
gezien het Moordrechtse Verlaat, de Prins
Hendrikstraat en de Westerkade zich ter
plaatse verenigen, staat het hek, aat de
tuin omgeeft, hinderlijk voor het rijver-
keer. terwijl wegens het gemis van een
trottoir het voetgangersverkeer eten-
eens in gevaar gebracht wordt.
Het is daarom gewenst, dat dit hek ach
teruit geplaatst wordt, waardoor het mo
gelijk zal zijn de rijweg te verbreden.
Teneinde deze verbetering te kunnen
doen aanbrengen, is eigenares van het
perceeltje grond, de Coöperatieve Pro
ducenten Handelsvereniging, alhier ge
negen een gedeelte, ter grootte van on
geveer 1.75 ca aan de gemeente af te
staan voor ƒ0.10, mits de gemeente de
kosten van het verplaatsen van het hek
voor haar rekening neemt. B. en W. «tel
len de rnd voor aldus te besluiten.
van het Woord Gods gehanteerd dient te
worden, opdat de mens bestand is tegen
elke verzoeking. Reformatie, zij moet
doorgaan in het gehele leven.
Na tussenzang van het Ned. Herv. Kerk
koor betrad ds G Boer, Ned. Herv. pre
dikant, de kansel. Hij sprak over „het
Woord Gods", waartoe hij voorlas uit
Jes 40 6—8 maar het Woord van
God bestaat in eeuwigheid". Ds Boer
vertelde van de achtergrond van dit
schriftgedeelte en betrok het op de tijd
waarin Luther leefde. Wanneer God op
staat en Raat werken, wie zal Hem weer
staan. Zijn Woord verwekte profeten,
apostelen, dienaren. Luther en Calvijn
stonden niet in eigen kracht, maar God
verhoogd» hen uit het stof. opdat zij Zijn
mond zouden zijn tot het volk. Gods stem
klinkt door de eeuwen heen „roep!". Luther
zocht het conflict niet. maar werd er toe
aangespoord, bevende onder de ontzaglijke
last van Gods Woord. Wat de kerk moet
roepen is. dat alle vlees is als gras., heden
groen, morgen dor, dat is: de mens in zijn
hoogheid neergeworpen. Niemand is be
stand tegen het Woord van God. Die
boodschap vernedert de mens. Ook Luther
kon niet met zijn stellingen komen voor
eerst door God als vlees te zijn geopen
baard. vlees dat is als gras. vóór hij eerst
door God geheel was terneer geworpen.
Dit woord spreekt niet alleen van de
strafeisende gerechtigheid Gods. maar
ook van de schuldvergeving door Christus.
Die is de Heer en onze Gerechtigheid.
God opende Luthers ogen. waardoor dat
Woord van alle stof en traditie werd ge
zuiverd en het ontsloot als de levende
fontein. Met dat naakte Woord alleen
moet hij het doen. met dat voertuig waar
op Christus zich openbaarde aan de ziel
en dat maakte Luther sterk. Tot slot
maande spreker niet te doen aan helden
verering. want ook Luther was mens als
alle andere mensen.
Na samenzang van vers 1 en 4 van het
Lutherlied sloot ds Boer met dankgebed.
Ook in de Lutherse Kerk werd gister
avond de kerkhervorming herdacht. De
predikant, ds W F. Schroder, wees op de
betekenis van Luthers daad voor de ge
schiedenis. De prediking werd afgewisseld
door liederen van het Kerkkoor. Verder
werden uitgevoerd de bekende composities
van Jan Zwart ..Een vaste burcht is onze
God" en „Waakt op gij geest der oude
helden" door een kwartet van twee violen
en twee cello's.
Ds H. J. de Wijs sprak in „Het Blauwe
Kruis" op een aemeenteavond van de
Remonstr Geref. Gemeente eveneens
over de Kerkhervorming. Een Kerkkoortje
verleende aan deze bijeenkomst mede
werking.
advertentie
RtlNIGFN cn BIJVULLEN v.»n MATRASSEN
SPOORWEGSTRAAT 5
Expositie Beter Wonen"
zal de weg wijzen
Van 10—31 December zal op Initiatief
van de burgemeester de Stichting „Goed
Wonen" in één van de flatwoningen, die
aan het toekomstige Uiverplein verrijzen
(de z.g. Welschen-woningen), een woning
inrichting-tentoonstelling worden gehou
den Het is de bedoeling hier te demon
streren, hoe een kleine woning voor
mensen met bescheiden beurzen op
smaakvolle en practische wijze kan wor
den ingericht.
Ten stadhuize is een commissie gein-
stal.eerd. die in samenwerking met de
Stichting ..Goed Wonen" de aandacht vöor
deze tentoonstelling wil vragen en de
repeling ter hand wil nemen In deze
Goudse commissie hebben zitting ver
tegenwoordigers van de verschillende vak
centrales. vrouwenverenigingen en cultu
rele verenigingen hier ter stede.
Als voorzitster treedt op mevrouw M
James—van der Hoop en als secretaris de
heer W. H. Herfst.
Vóór en tijdens de tentoonstelling zullen
enige lezingen over woninginrichting
worden gehouden.
Vermindering van aantal
gemeente-artsen
De omvang van de werkzaamheden,
verricht door de gemeentegeneesheren is
tengevolge van de invoering van het Zie-
kenfondsbesluit zodanig verminderd, dat.
naar het oordeel van B. en W.. met één
één gemeentearts kan worden volstaan.
Thans zijn als gemeentearts werkzaam
de heren P. de Boer en C. van Elk. Daar
de vermindering in omvang van sómmige
werkzaamheden van dokter De Boer
wordt gecompenseerd door de toeneming,
welke andere onderdelen van zijn taak
in de loop der tijden hebben ondergaan,
terwijl de gemeentelijke taak van dokter
Val Elk aanmerkelijk is teruggelopen,
komt laatstgenoemde, naar het inzicht van
B. en W voor ontslag in aanmerking. De
heer De Boer zal de nog door de heer Van
Elk verrichte werkzaamheden naar B. en
W.'s mening wel bij de hem thans reeds
opgedragen taak kunnen verrichten.
B. en W. stellen de raad voor aan de
gemeentearts C. van Elk met ingang van
1 Januari a.s. eervol pntslag uit deze
functie te verlenen onder dankbetuiging
voor de door hem in zijn betrekking be
wezen diensten en met toekenning van
wachtgeld. Dit wachtgeld kan een z g kort
wachtgeld zijn, dat in totaal wordt ge
raamd op 6916.
TWEEDE BLAD PAGINA' I.
Grondaankoop van gemeente
in Regen tessepIaSntsoen
Mevr. de Wed. M M. van den Hondel—
De Hbop en de heer B. van den Hondel
hebben twee aan het Regentesseplantsoen
gelegen percelen grond aan de gemeente
te koop aangeboden Het ene perceel
heeft een oppervlakte van 544 ca er. is
onbebouwd, op het andere, groot 529 ca,
staan twéé pakhuisjes^
De vraagprijs bedraagt voor eik perceel
ƒ9.000. in totaal alzo ƒ18.000 welke prijs
neerkomt op t 16.78 per ca. B. en W.
stellen de raad voor tot aankoop te be
sluiten. De aan de terreinen te geven be-
atemmfng zal nader ter beslissing aan de
raad worden voorgelegd.
Aankoop voor betere
verbinding Raam-Bogen
In April van dit jaar heeft de gemeente
het perceel Bogen 2/4 aangekocht, ter ver
krijging van een betere verbinding tussen
de Raam en de Bogen. Het woonhuis Vest
80, gelegen naast het gekochte perceel,
vormt eveneens een verkeersobstakel ln
de verbinding. De eigenaar, de heer B. v.
d. Hondel alhier is bereid dit pand aan
de gemeente te verkapen voor ƒ4500. B.
en W. stellen de raad voor tot aankoop.
1 Nov. s uur RaBnla: Bijeenkomst Huma
nistisch Verbond, spreekster mej. T van
Norden, over „Indrukken over Zweden"
t Nov. 7—t uur Raam SS: Zitting prijzen-
commissie voor prijzen woning- en kamer-
verhuur.
S Nov. 7.31 uur Nieuwe Schouwburg: Feest.
avond Chr. sportvereniging „De Joden
Boys" ter gelegenheid is-jerlg bestaan, op
voering revue „Dat is 18 ja<ar!"
Nov. I uur Daniei: Bijbellezing Evangeli
satie Geref. Kerk
1 Nov. I uur Geref. Kerk: Spreekbeurt ds
A Nijhuis, dankstond.
t Nov. S uur Kleine Kerk: Bijbellezing ds
G Boer
2 Nov I utfe Remoastr. Kerk: Spreekbeurt
ds B Stond, adventistenpredikant.
t Nov. t uur Reünie: Spreekbeurt ds J
Börger voor Logosverband.
Nov. S uur Spaardersbad: Waterpolowed
strijd OZC—HZPC
3 Nov. 7.3e uur Zeugestraat 31: Spraak
beurt ds Joh van Weizen voor Nederd
Geref. Gemeente.
3 Nov. 7.43 uur Kasemestraat 14: Lezing
over de Bijbel door A Poelman en P Dou-
ma.
3 Nov. I uur Wcsterkerk: Bijbellezing eend.
I D H. Dijk.
3 Nov. I uur Concordia: „Sensaties 1844"
revue met Kees Pruis enMr Doodle
3 Nov. 8 uur Aula museum „Het Catharine
Gasthuis": Vergadering gemeenteraad.
3 Nov. 8 uur Nieuwe Schouwburg: Concert
Rotterdamsch Philharmonisch Orkest voor
..Het Gouds Volksconcert", dirigent Eduard
Fllpse. solist Julius Katchen (piano).
3 Nov. 8 uur Sint Janskerk: Zanguitvoe
ring door Koren Mirjam (Gouda). Reeuwtjks
Chr Gemengd Koor en Sursum Corda
(Moerkapelie) onder leiding van E. D. Loo-
ren de Jong.
4 Nov. uur Spieringstraat 113: Gelegen
heid tot kosteloze Inenting en herlnenting
tegen pokken
4 Nov. 7.34 uur Zeugestraat 38: Spreekbeurt
ds H J. Grtsnigt over „Noach duif"
4 Nov. I uur Kunstmin: AVRO-bridgedrlve.
4 Nov. 8 uur l utherse Kerk: Cursus Ne
derlandse Zondagsschoolvereniging door
mej T de Vries
3 Nov, 8 uur Kunstmin: Buitengewone le-
denvetgaderlng voetbalvereniging „Olym-
pla daarna clubavond
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: Nanook en Saludos
Amigos (van walt Disney)
Thalla Theater: Johnny Belinda (met Jane
Wvman).
Reünie Bioscoop: Achter de wolken (met
Montgomery Clift en Allne Macmahon).
Aanvang: 3. 7 en 8.15 uur.
Apolhekersdienst
Steeds geopend des naehts. alléén voor
récepten: Apotheek E. Grendel alléén Prins
Hendrikstraat I5c en J Rond. Kleiweg 73
OVERNEMING 8TRAAT.
Het is gewenst, dat de gemeente het
eigendom verimjgt van een gedeelte van
de bestrating der Varkenmarkt, gelegen
vóór de woningen 4n eigendom toebe
horende aan de heer S. vin "friet te
Waddinxveen De heer Van Trlet heeft
zich bereid verklaard zijn eigendom, ge
zamenlijk groot 110 ca over te dragen
voor 0.10 in totaal. B. en W. stellen 'de
raad voor tot aankoop te besluiten.
SCHOOLGELDTARIEF.
Te tweeden male in dit jaar heeft de
afdeling Gouda van de Katholieke Bond
voor het gezin zich tot de raad gericht
met het verzoek geen vermenigvuldigings-
cijfer toe te passen op het schoolgeld
tarief. Op gelijke gronden als de vorige
keer stellen B. en W. voor wederom op
dit verzoek afwijzen^ te beschikken.
Burgerlijke stand
Geboren: Peter Emit, zn van E. Radix
en M. P. Smaling. Karekietstraat 49;
Cornelia, zn van L. de Jong en S. H. Toen,
Varkenmarkt 21; Elizabeth Jacoba Maria,
dr van H. P. van Hofwegen en P. C.
Bruijfttl, Blekerssingel 5; Elisabet, dr van
W. \i»n Leeuwen en M. van Grieken,
Vierde Kade 2.
Overleden: Leonardu* Adrlanu* Maria
de Vos, 4 d.
Advertentie
Veertig jaar bij firma
Gebrs. Nagtegaal
Vandaag viert de heer T. Jansen zijn
veertigjarig jubileum bij de firma Gebrs.
Nagtegaal. fabriek van vuurvaste produc
ten. waarbij hij thans als ovenist werk
zaam is. De heer E. C. v. d. Bovenkamp
heeft namens de firma de jubilerende
medewerker gelukgewenst en de erken
telijkheid voor de toegewijde p.lchtver-
vulling uitgedrukt in de aanbieding van
een geschenk onder couvert. Tevens over
handigde hij de heer Jansen de oorkonde
van de Maatschappij voor Nijverheid en
Handel voor veertigjarige trouwe dienel
Aan mevrouw Janaen werden b'.oemer
aangeboden. Het personeel heeft de Jub:
lerende collega door de heer P. Janknecht
met de aanbieding van een schemerlamp
zijn sympathie getoond
In DEN HAAG BENOEMD.
De gemeenteraad van Den Haag heeft
gisteren benoemd tot onderwijzer aan de
Openbare ULO-tchool aan de Aucuba-
«traat. de beer A. van Driei. alhier.
BOUW VAN 34 HUIZEN GEGUND.
Aan de firma IJsselstein alhier ia veor
ƒ442.000 gegund het bouwen ven 34 be
neden- en 35 bovfnwoningen te Kampen-
KAASMAKKT BODEGRAVEN.
1 November. Aangevoerd werden 113
partijen. Eerste kwaliteit ƒ2.10 tot 2.20;
tweede ƒ2.— tot ƒ2.08; zware tot ƒ2.32
per kg. Handel vast.
(Ongecorrigeerd).
HANDELSBERICHTEN.
Katoen. (Varan v. d. Katoenh.) Rotterdam
31 Oct. Strict middling one Inoh staple ex
pakhuis reële tarra exci alle rachtan 3.83
per kg. Vor. not 3.82Vt.
Bergambacht
Met 18—2 gewonnen.
De demclub Bergambacht 2 speelde een
wedstrijd tegen Zevenhuizen 1. en won
met 18—2.
De persoonlijke uitsla gen zijn: M. Visser
J. v. d. Eist 2—0; Jac. Speksntidar—T.
Kroone 2—0; H. Kamer—J. Vroegop 0—2;
L. Vermij—H. Vermeulen 2—0; P. Vermast
H Spinter 3—0; B. van HerkC. van
Tol 2—0; B. Vermeij—G. Hoogeveen 2—0;
W. Kroon—W. Metselaar 2—0; Adr. de
Langen—M. Rijken 2—0; C. Teeuwen—
Bos 2-0.
De onderlinge competitje-wedstrijden
werden voortgezet met de volgende uit
slagen: G. Graafland—A. Post 0—2; J. C
van Sprang—Joh. Graafland 2—0: F. den
Ouden—L. Noorlander 02: C. Dealen—
A C. P. de Langen afgebr., KI Mak—M
Scholten afgebr.; M. Scholten—W. Kroou
0—2; A C. P. de LangenB. van Her';
11; A. de Joode—D. v. d. Berg 11; G
Graafland—J. C. van Sprang 2—0; Jac
SpeksnijderL. Noorlander 0—2; H. Ka
mer—C Teeuwen 20 en J. C. van Sprang
—KI. Mak 2—0.
Boskoop
Militairen kregen een herinnerfngavau.
Onder voorzitterschap van de hear J.
H. van Tol. heeft ln het verenigingsge
bouw de Band Nederland—Indonesië zijn
vergadering gehouden, washaan tevens
verbonden was een welkom vihv de uit
Indonesië teruggekeerde mllitaireh Het
bestuur werd uitgebreid met drie lellen,
n.l. mej Peters en de heren J. van der
Pol en Van Rijn. De voorzitter sprak na
het huishoudelijke gedeelte een welkomst
woord tot de militairen, van wie er 5
van de 14 aanwezig waren Voorts heette
hij de burgemeester, mr dr E P Verkerk,
alsmede de afgevaardigden van „Pro
Rege" hartelijk welkom. Er werd aan de
aanwezige militairen een herinnerings
vaas uitgereikt, terwijl aan de afwezige
militairen eveneens een dergelijk ge
schenk zal worden aangeboden Aan het
slot restte een goed verzorgd feestelijk
programma. Vermeld zij nog. dat in de
pauze een verloting werd gehouden,
waarbij de burgemeester assisteerde Al
gemeen gelach klonk, door de zaal. toen de
burgemeester het' eerste lot uit de bus
haalde, waarbij bleek dat hij de eerste
prijs, een taart, had gewonnen. Sergeant
Oostrom bracht namens zijn kameraden
dank voor het aangeboden geschenk en de
gezellige avond.
Voor de Haagse Politierechter.
De slager P. B alhier, had een jonge
man herhaaldelijk gewaarschuwd op te
houden met het uitlachen van de vader
van de slager. Maar de jongeman lschte
door. Toen zei de B. dat hij hem een
klap zou geven. „Gééf er maar één", zei
de jongeman, waarop B hem twee klap
pen gaf. Vanwege de twee klappen vroeg
de officier f 40 boete of 20 dagen hech
tenis. „Ik ben maar een gewoon slagertje",
klaagde verdachte die de boete aan de
hoge kant vond. De rechter legde f 30
boete of 15 dagen hechtenis op.
„Irene" hoopt gecorrigeerd te worden.
Bij het bestuur van de buurtvereniging
„Irene", waarvan lid zijn de grensbewo
ners van Rijneveld—Stolwijk en Goudse
Rijweg, bestaat het plan om. als de voor
genomen grenswijziging, waardoor de be
woners bij de gemeente Boskoop zullen
komen, een feW zal zijn, een groot feest
te organiseren. Deze bewoners, die zowel
burgerlijk als kerkelijk op Boskoop zijn
aangewezen, hebben al reeds jaren slechts
één Wens, nj. om bij Boakoop te worden
ingelijfd.
Bloemenveiling. Coöp. Vereniging
„De Boskoopse Velling". 31 October. Ro
zen gr.bloemig per bos: Florex 2.40; But
terfly 1.40-2.40; Rosalandia 1.40-2 80;
Better Times 2.20—2 80; Edith Helen 1.10;
Duisburg 1.30-3.-; Parel v. Aalsmeer 2.20;
Vierlanden 1.80—2.80; Pechtho'.d 1-301.70:
Hadley 2.80-4.20; August Noack 80-1 20;
Gemengde rozen 0.40—0.00. Babyrozen per
bos: Sweet Heart 0.90—1.40: Wolfs Glorie
I.-: Ellen Poulsen 0.651Juweeltjes
0.70-1.-: Polyantharozen 1.10—1.50; Ingar
Olsson 0.50—0.70. Diversen per bos: Cle
matis Mevr. le Coultre 1.60—3.60; Clematis
Prins Hendrik 3-50: Chrysanten gr.bloemig
1.40—2.90; Chrysanten kl.bioemig 0.85—
1.60; Chrysanten tros 0.30—0.74, Diversen
per stuk: Azalea-Indica 1.05—1.10; Per-
nettys 0.30—0.55; Cyclamen 0.50; Vet-
p'.antjes 0.13.
Nieuwe snderwijser. Tot onderwijzer
aan de ULO-school aan de Rozenlaan ia,
in de vacature van wijlen de heer H. de
Besten, benoemd, de heer J. Gerkema te
Woubrugge.
Benoeming. Onze plaatsgenote mej.
Chr. Kromhout is met ingang van 1 No
vember benoemd tot onderwijzeres aan de
gemeentelijke school voor individueel on
derwijs te Oosterwolde.
Gouderak
Mond- en klauwzeer. Weer hebben zich
onder de veestapel van een landbouwer
alhier verschijnselen van monfi- en klauw
zeer voorgedaan.
Moordrecht
Burgerlijke Stand. Gehuwd: T. L. Ber-
naert 32 j te Rotterdam en W. Koemans
29 J.
Secretarie. Wegens vertrek van mei.
Dirkzwager Is als typiste ter secretarie
aangestefd mej. Huisman uit Stolwijk.
Onderling dammen. Uitslagen van de
onderlinge competitie van de damvereni
ging Moordrecht: P. Palsgraaf—A- van
der Ree 1—1. M Boere—A. van Kerkhof
2—0. G. de Bruin—B. Olyerhoek I—1, G.
M. van Jeveren—J Verhoef afgebr., H.
Admiraal—P Twigt 0—2 C Terlouw—C
Mannekes 2—0. G. de Bruin—A. de Bruin
20. A. de Bruin—C. Mannekes 1—1. A
van der Ree—B. Olyerhoek 2—0. P. Twigt
-C. Terlouw 1—1, G. M. van Jeveren—A.
van der Ree 2—0. P. Palsgraaf—A. van
Kerkhof 1—1, A. de Bruin—A. van der
Ruit 2—0. A. Verhoef—F. Koolmees 0—2.
Predikbeurten. Oud Geref. Gemeente
heden 7 uur ds H. Vldt. Woensdag Ned.
Herv. Evangelisatie 10 en 7 yur de heer
H- Ockerse (dankdag).
Reeuwijk
Begrafenis M. van Hamwijk
Zaterdag ia onder grote belangstelling
op de algemene begraafplaaU „De Tem
pel" de begrafenis geschied van de heer
M. van Hanawijk, de spoorwegarbeider,
die tijdens nachtelijke werkzaamheden
aan de spoorlijn Utreeht-Gouda bij de
halte Hekendorp om het leven ia ge
komen. Op de groeve werden o.a. kran
sen gelegd namens de directie van de
N V. Spoorweg-Bouwbedrijf en de direc
tie der Ned. Spoorwegen.
Beroepen. Onze oud-plaatsgenoot, ds
J. Zwijnenburg. Ned. Herv. predikant te
Huizen, ontving een beroep naar Wijk bij
Heusden.
Herkiesing Als kerkvoogd van de
Ned. Herv. Gemeente Reeuwljk-dorp ls
herkozen de heer G. Kwakernaak. Als
notabelén werden herkozen de heren P.
van Buuren en D. Olieman.
Het ls niet fair om van Uw doktar te
verwachten, dat hij U beter sal „tove
ren". Klachten, die Jaren nodig hadden
om te ontstaan, kan hij niet ln één
handomdraai genezen. Uw dokter ls een
gids en leider op de vaak moeilijke weg
naar het hoge doel: genezing. U als leek
moet aanvaarden, dat zijn handelen wordt
gedicteerd door inzicht, kennla en er-
varing.
Toch kunnen er momenten zijn. waarop
da hevigheid en onverwachtheid ven Uw
pijn. U kunnen dwingen enèl verlichting
te zoeken en voor die gevallen moet U
„TOGAL" in huis hebben. „TOGAL" is
een onschadelijk antineuralglcum van
zeer grote, pijnstillende kraent. Het is
•'ooral uiterat werkzaam bij 6pier-,
tenuw- en gewrichtsrheumatiek. iichlas
en spit en bij algemene welzijnsbezwaren.
zoals hoofdpijn, migraine, verkoudheid,
influenza, griep, periodieke klachten,
overgangstijd, enz. „TOGAL behoort
aanwezig te zijn ln elk gezin. Overal ver
krijgbaar ƒ2 08 en 7.94. Proèfflacon
a ƒ0.83.
Nieuwerkerk a. d. IJssel
Garcf. Kerk bestaat zestig jaar.
Op 5 November bestaat de Geref. Kerk
alhier zestig jaar Zij telt thans 366 zielen,
van wie 179 belijdende leden. In deze jaren
heeft de Gemeente als predikanten gehad
ds J. C. de Mol Moncourt (1889-1801) ds
J v. d. Berg (1892-1894). ds O. Dalhuiisen
(1805-1920) ds A. M. v d. Berg (1921-1925.
ds J Versteegt (1930-1034). da G. Toorn
vliet (1935-1930). ds G. W. Rijksen (1040-
1943) en ds A. Keyser (1944-1946). Sedert
21 October 1946 ls de Gemeente vacant.
Voor bleekneusjes. De plaatselijke af
deling van het Centraal Genootschap voor
kinderherstellingsoorden en vacantieko-
lonies heeft een actie georganiseerd tot
werving van leden om ook uit deze ge
meente bleekneusjes te kunnen uitzenden.
Voor gesloten deur. Bij de Heer L.
Verkalk aan 's Gravenweg is getracht ln
de schuur in te breken. Het slot weerstond
echter alle pogingen.
Predikbeurten. Woensdag 2 Nov. Ned.
Herv. Kerk: 7 uur ds Timmer (Dankston.1
voor het gewas).
Geref. Kerk 7 uur ds Van der Linden
te Rotterdam (Dankatond voor het gewas)
Vrijdag 4 November. Geref. Gem. 7 uur
ds A. C. van der Ketterij-
Burgerlijke Stand. Geboren: Jan z.
v. T Karreman en A. Visser, Maria An-
thonia d. v J- A. Moons en A. S. Ver-,
geer. IJsbrand z. v. H. Baas en A. Ro-
senboom. Gerrlt Nicolaas en Johanna Ja
coba z. en d. van C. Hermorshuizen en
M- Karreman.
Ondertrouwd: M. v d. Ham 55 j. en N
Schipper 38 j.
Overleden D. v. d. Broek 78 j. wed. van
P. de Zwart.
Oudewater
Voor „Het Hoogeland". Óp Donderdag
3 November wordt in onze gemeente een
collecte gghouden voor het Chr. reclas
sering»- opvoedings- en verzorgingswerk
van de vereniging „Het Hoogeland". Het
Christelijk maatschappelijk werk van het
..Hoogeland' 'ln haar vier kolonies en vier
tehuizen, waarin personen van alle ge
zindten worden opgenomen en verpleegd,
verdient aller steun.
Stolwijk
„Voiksonderwtjs" vergaderde
De afdeling Stolwijk van ..Volksonder
wijs" heeft in de zaal van de heer Noo-
men een algemene vergadering gehouden.
Op voorstel van de voorzitter, de heer
J. P. de Stigter werd besloten de regeling
aangaande een vordering van het Bureau
Auteursrechten, welke vordering moei
lijkheden had opgeleverd, aan het hoofd
bestuur over te laten. De Inkomsten over
het afgelopen jaar hadden bedragen f 1075
de uitgaven 009. Het batig saldo bedraagt
f 166 In totaal is thans in kas f 204. De
heer v d Bosch bracht verslag uit van
de bondsvergadering. Het aftredende be
stuurslid. de heer T H. Groenendijk werd
herkozen. Besloten werd op 16 en 18 No
vember twee propaganda-avonden te hou
den met eigen krachten. Het slot van de
avond vormde een bespreking over het
voor de drie laagste klassen te organise
ren Sint Nicolaasfeest.
Waddinxveen
Nieuwe taak voer
Eendragtsmolen
De Eendragtspolder onder de gemeente
Zevenhuizen loosde vroeger zijn overtol
lig water op het noordelijk deel van de
ringvaart van de Zuidplaspolder. dat door
een verlaat nabij de Huismanskade van
het overige deel van die vaart geschei
den was. Door de wateren nabij hét dorp
Zevenhuizen en de Hennlpsloot werd het
water van de ringvaart afgevoerd en door
middel van drie molens nabij het Zeven-
huizens verlaat, waaronder de fraaie Een
dragtsmolen. op de Blelswijkse meren
uitgeslagen.
In deze toestand ls verandering ge
komen door de stichting van een electrlsch
gemaal aan de Rotte, dat thans het over
tollige polderwater rechtstreeks op het
buitenwater loost. Hierdoor hebben de
molens nabij het Zevenhulzens verlaat
hun betekenis voor de waterontlasting van
de Eendragtspolder verloren. Twee van
deze molens zijn inmiddels gesloopt, ter
wijl de derde, de Eendragtsmolen. nog
dient voor de bemaling van de Hennip-
sloot met de wateren nabij Zevenhuizen
en de daarmede ln open verbinding
staande ringvaart van de Zuidplaspt lder.
Doordat het verlaat nabij de Huismans
kade thans verwijderd ia, kan de gehele
ringvaart door de Hennlpsloot en mits
dien door middel van de Eendragtsmolen
op het buitenwater lozert.
Sedert enige tijd wordt ln verband met
de strijd tegen de verzlltlng van het boe
zemwater, via de ringvaart van de Zuid
plaspolder, de wateren nabij Zevenhuizen
en de Hennlpsloot. zoet water ingelaten
uit de Hollandse IJasel op de boezems
van Schleland en Delfland. Dit water
wordt uit de Hennlpsloot door een hulp
gemaal nabij het Zevenhüizens verlaat
op de Rotte gebracht. Op verzoek van
Schleland werd nu ook de Eendragtsmolen
bij deze waterverversing ingeschakeld,
waardoor deze molen een nieuwe taak
kreeg.
Deze gang van zaken heeft er toe ge
leid. dat tuisen Schleland en de Een
dragtspolder overeenstemming verkregen
ls betreffende de overneming door Schle
land van de zorg voor de bemaling van
de Hennlpaloot c.e. en de waterverver
sing van de bebouwde kom van Zeven
huizen De Eendragtsmolen zal hierbij in
eigendom aan Schleland overgaan
Teneinde daaraan wettige grondslag te
geven, stellen Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland aan de Staten voor de re
glementen voor Schleland, de Eendragts
polder «n de Zuidplaspolder dienovereen
komstig te wijzigen.
Zevenhuizen
Landarbeiders hielden feestavoni.
De afdeling Zevenhuizen van de Al.-
mene Nederlandse Landarbeiders hnn*ï
gaf Zaterdag een propaganda-avond in
Hotel „Vos" Medewerking verleende h*
revuegezelschap „De Gheselle van d.
pv f.". "ïf* een revue -Vooruit met d!
schuit De propagandarede werd uit.,
.prokan door de tweede secretaris van
A N.L B de heer Tlggelaar uit Utrecht
De zeal was tot de laatste pl,«t, bezet
De heer Tlggelaar schetste de toestsnd
van de oprichting ln 1900 af tot 1950 en d.
noodzaak om krachtig mede te werken
aan de opbouw van de Alg. Ned. Land.
arbeidersbond. Veel en zwaar werk li
er gedaan door de pioniers van de orsan
zatle en hij dankte alle bestuursleden vooi
hun opofferingen en doorzettingivsr.
mogen Tevens riep de heer Tiggelasr dt
Jongeren toe om mede te strijden vcor da
organisatie. Hierna trad het revuegeiel!
schap op. Het was een lust om de artiste»
te zien werken De zaal daverde voort-
durend van de lachsalvo's en het applam
Met de Socialistenmars werd. nadat di
heer Roos alle medewerkenden voor hun
vlot werk bedankt had, de avond ba.
sloten.
Onder auto geraakt.
Het driejarig zoontje van de heer 0. J.
G. Alblns kwam in de Dorpsstraat door
onvoorzichtigheid onder een auto Hei
jongetje kreeg schaafwonden aan hoofd
en benen.
Raad bUeen. De burgemeester heeft
de leden van de raad in openbare ver
gadering bijeengeroepen tegen Woensdag
avond om 7.30 uur. De agenda vermeldt
o m. een voorstel tot overdragen van de
weg bij de Holvoeterbrug aan de ge-
meente Bleiswijk. alsmede een voorstel
tot het verlenen van eervol ontslag aan
de heer M. P de Jong, als onderwijzer
aan de openbare lagere school.
WEGOVERDRACHT AAN HET RIJK.
Ten einde een Juiste afbakening va»
rechten en verplichtingen ten opzicht»
van kruisingen van dé rijksweg no. 12 met
provinciale wegen te verkrijgen, stellen
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
aan de Staten voor aan het Rijk ln be
heer en onderhoud over te dragen de
oostelijke berm met rijwielpad ter zijde
van de hoofdverharding van de provin
ciale weg langs de oostzijde van de Gouw«
te Waddinxveen en enige stroken te Zoa-
termeer en Bleiswijk.
Burgerlijke Stand. Geboren: Pletar,
z. v- P. Keijzer en O C. den Hartog: Jo
hanna Dedrika. d. v A Gijsenbergh e»
H. S. Paul.
Ondertrouwd: Chr. Zwijgers en l
Keijzer.
Overleden: N. Markus. 25 j.
Italiaanse socialisten
treden uit regering
Het bestuur van de Italiaanse socialis
tische eenheidspartij van Giuseppe Ssri-
gat heeft medegedeeld, dat het besloten
heeft de leden van deze partij uit ds
coalitieregering van Alclde de Gasperi
terug te roepen.
Twee der ministers van de partij v«»
Saragat. namelijk Saragat zelf. vice-
premier en minister van koopvaardij. «n
Ivan Lombardo, minister van industrie en
handel, hebben hun ontslag bij de mlnla-
ter-president ingediend.
De derde Saragat-minister. Robert»
Tremelloni. zonder portefeuille, vertoeft
in Parijs. Men verwacht dat hij terstond
naar Rome terug zal keren.
Het Britse Lagerhuis heeft Maandig-
avond de weg bereid voor het tot «tand
brengen van de veelomstreden natlonilh
satie van de staalindustrie In Groot-Brit-
tannië binnen de normale zittingsperiode
van het huidige parlement.
Het Lagerhuis sprak zich namelijk mit
333 tegen 196 stemmen uit voor het ver
korten van de periode, gedurende welkt
het overwegend conservatieve Hogerhuis
een wet kan tegenhouden, van twee tot
een jaar Het Hogerhv/is heeft tegen
nationalisatie van de staalindustrie ge
stemd.
Scheldevaart
HANSWEEK l28 October voor 4 uur Oe
pssseerd met bestemming naar:
Rotterdam; Tele-raaf 18. v d. Mast: TBS»
graaf 18 Hoek: Telegraaf 4 Hetlstek; M«ril
Meeuwsén Oerls Larooy: Ju v d ouaesi
Amsterdam: Amstel 8. Dhondt: Amst# h
Scheltens: Stad Amsterdam I. Men-etsan
leiiiaiis np-iuu».". ----
op Langendlfk: Tevredenheid Plelkenw
Middelburg: Terneuzen 3 Den Braber oer-
dracht: Jeanne. Den Dikken Katwijk» vbor
den Tijd. Kornet.
Duitsland: Beraneer. De Bruijn; Noumjj
Jongen. Maria, Poeppeller: Stad Brug»
Mertens: Fluvtale 9. Van Schljndel;8'M
Brussel Van Kauteren: Cetea Rotlea. Kosiwi
Codex t De Vree: Panama v d Broasi
Fluvtale 8. Landa.
Bazel: Hermann Hetnrich. Snels: SB ik*
Tuinstra Waadt. De Kok. Lugano. Duoonrei
Teniers. Rilkers: Express 77. Blom. Expraa»
35 Belje: Zonga. Goedgezelschap^ Tlclno f-
Rossum: Basodlno. Verachure: Edelweiss n.
Elbe. Weltzlen Maarssen: Noordster, kil*
sen. De Steeg: Johanna. Sanders, sems.
Keulen, lelden: St Joseph. Koreman ore-
nlngen: Rival Boswijk Amsterdam* T«r-
achelllng. Dubbelman
België: rmllle. v. Dongen: Lungs. Neljm-
sikken». Cornells Adrlenne. Arms: Ciptl»
BurmNavexmotor 7. VanheUlhen: K«*apa,
Macs: Niesen Beek: Badus. Hsrtog: sacur
da. v d Zee: Xembs. Mallen tier
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde:
75 Jfttr geleden.
Uit een gdvertentle: Op 1 NovembMf
1824 trad mej. Kaatje Kahn ln <h«n*t.y^
de heer B. M. van Leer. alhier. En zil
nog bij die familie. De heer Van wer-
diens echtgenote en andere huUgenoten
zijn ten grave gedaald. Op één na hebM»
alle kinderen, die Kaatje zag opKTO'Mil
aan de arm van hun echtgenoten n
ouderlijk huls verlaten, maar Kaatje
gebleven en viert vandaag de vlIRif»
verjaardag van haar komat In het
waarin zij als lid van de familié woro»
beschouwd.
56 Jaar geleden.
Uit Bergambacht: Op 13 November i»'
het 25 jaar geleden zijn. dat deheer
P. Mahlstede zitting kreeg als lid van o»
gemeenteraad. Op 13 October 1874
hij als zodanig gekozen aia opvolgerj»
de toenmalige oud-burgemeester eni n wr
ris. Jan Smit» van der Goes. Op W
1878 werd hij bovendien wethouder.»
opvolger van de heer Jacob Voorsluu
25 Jaar geleden.
Uit Schoonhoven: De leden vah
feestcommiasie 1023 hebben aan de
ere-voorzitter. de heer F H. van K
pen. die wegens zijn benoeminR tot
gemeester van HiJlegersberg de gemeen
heeft verlaten een geschenk aangebW
als aandenken aan de vriendschappeWP
verstandhouding bij de regeling va j.
Jubileumfeesten ln 1923. BIJ het
een bewerkte sigarendoos, ls
de gevoegd met de namen van d»
der feestcommissie.
niWSDACr 1 NOVEMBER 1949.
(Van on" P-Uemantiire redicteur).
BORLAND i« «rm geworden. Nederland is overbevolkt.
ROND DE
|N Dringender dan ooit moeten de Nederlanders de blik
richten overzee, naar de gebieden waar zij Jfcor een traditie
„n eeuwen welkom zijn, waar werk in oWsrvloed te ver
richten is en waar ondernemingsgeest en organisatietalent
„achten kunnen afwerpen ook voor Nederland. Maar vóór
I, oorlog heeft er nooit een brede belangstelling bestaan
mot de overzeese gebiedsdelen en wat weten de meeste
Serlanders eigenlijk van Suriname, het Nederlandse
«biedsdeel ln JZuid-Amerika, dat ruim vier maal zo groot
Nederland, doch slechts 182.000 inwoners telt. van
ïi, duizend Nederlanders? Als waarnemers zijn naar de
Sonde Tafel Conferentie ln Den Haag ook afgevaardigden
uit Suriname gekomen, waardoor opeens de mogelijkheden
Het binnenland van Suriname, hoewel
«Boervlakklg [n kaart gebracht, ls nog
vrilwel onbekend terrein. Wat de bodem
lof niet aan schatten bevat, is lana nlet^
vnliedif bekend. Door de vruchtbars klel-
«trook langs do kust. 25 tot 100 kilometer
K en het betrekkelijk gunstige tro-
obche klimaat, la de toekomst van Surl-
nsme vooral beoordeeld ais landbouw-
iibied Utt Afrika werden slaven aange
voerd om de zware grond te bewerken,
mitr na de opheffing van de slavernij ln
1863 werden de arbeidskrachten schaars
m nog eteede la het gebrek aan arbeids
krachten de rem ln de ontwikkeling van
Suriname Waar arbeidskrachten schaars
:iln zijn de Ionen hoog en dat maakt, het
w«r moeilijk voor de Surinaamse pro
ducten te kunnen concurreren op de
wereldmarkt.
In 1870 stond Ne
derland de Goud
kust ln Afrika aan
Engejand af. in ruil
voor de vergunning
,„,1 Brits-Indiërs op arbeidscontract over
ti brengen naar Suriname, Er wonen thana
nol 65 000 (vroegere) Brits-Indlëra in Su
riname. al is in 1919 de overeenkomst met
dt Britse regering opgezegd Na 1900 zijn
ook in het overbevolkte Java arbeids
krachten geworven voor Suriname, zodat
thans nog ongeveer 35.000 Indonesiërs
in Suriname wonen.
Van degenen, die uit Brit-Indië (In-
dts) ln Suriname wilden komen werken,
rijn er na afloop van hun contract onge
veer 34*/» naar hun land teruggekeerd,
vin de Javanen 22'/..
De echte Surinamers zijn de Creolen, da
ifiummelingen van de uit Afrika inge
voerde bevolking. Inmiddels «terk ver
mengd. zodat de gelaatskleur varieert van
iwirt tot bijna blank. Het aantal Creolen
b«dr»agt ongeveer 72.000.
Enorme taak
D« totale bevolking telt. zoals gezegd,
ongeveer 182.000 zielen niet meege
rekend de naar schatting 22 000 Boenegera
tn 3700 Indianen die ln het vrUwel onbe
kende binnenland leven en dit ..handje
vol" mensen, dat zou kunnen aamen
wonen In een »tad als Utrecht, staat voor
de enorme taak een land tot bloei te bren-
jen dat meer dan viermaal zo groot la als
Nederland. Het 1» geen wonder, dat er
onvoldoende verkeerswegen zijn Er :a
ilechti één spoorlijn van 120 kilometer
vin de hoofdstad Paramaribo naar Dam
1» het binnenland, die tussen 1003 en 1912
speciaal werd aangelegd om de goud
velden tot exploitatie te brengen. Het koud
ligt ln Suriname echter niet voor het op
scheppen. het gebrek aan arbeidskrach
ten was ook op dit gebied een belemme
ring en het spoorlijntje is nooit rendabel
geweeit. Toch ia van 1876 tot 1045 in to-
tiil 42.000 kilogram goud uit de grond
gehaald met een waarde van 68 millioen.
zodat Suriname door de uitvoer van goud
gemiddeld per jaar een millioen gulden
voordeel heeft getrokken. En nu de goud
prijs hoog is. valt de goudwinning nog
steeds niet te verwaarlozen.
Toch. wie Suriname aanschouwt, bestem
pelt het als een landbouwgebied. Het heaft
lutkerplantages. koffieplantages, rijstvel
den (Suriname voorziet ln eigen behoefte)
vin belang ls ook de citrus-cultuur
Wnauappclen. citroenen, grapefruit),
waarvoor de animo na 1930 ta toegenomen
dis vooral na 1935 gestadig Is uitge
breid.
Polderi
Dl moeilijkheid bij de aanleg van plan
tam ln 8uriname is de bevloeiïng en af-
waterinR- De brede kleistrook langa de
bust (ongeveer de helft van de opper
vlakte van Nederland) ligt beneden het
bwgwittrbell van de rivieren. De plan-
U|»8 moetèn worden omgeven door dijken
<n zijn dus eigenlijk polders. De kleistrook
btilaat onjteveer 1.600 000 ha Voor onste-
'W 380.000 ha zal afwatering met na
tuurlijke lozing op zee of rivier mogelljK
zun. De overige grond zal in hoofdzaak
«Iwn door bemaling kunnen worden
drooggelegd. Van de genoemde 360 000 ha
Ml «echts 140.000 ha op een eenvoudige
manier door de aanleg van lrrigatiewer-
«W van water kunnen worden voorzien.
Zonder al te veel koeten zal dus een oo-
PKVlikte van 140000 in exploitatie kun-
Mni worden gebracht. De ondernemlhga-
lanabouw beslaat thans echter nog alechte
Oppervlakte van 11.000 ha en de be-
Mlkingslandbouw heeft alechts 23 000 he
.uur Er is dus nog een enorm» on*-
•uwilingsmogelijkheid voor de land
munt.
Landbouw of mijnbouw
„jk*r ,Waar ligt de toekomst voor Suri-
hmi i !n de landbouw of ln de mijn-
4. mil ?edert de oorlogsjaren, overweegt
«mijnbouw door de winning van bauxiet.
JJffvan de uitvoer ongeveer 80*'« van de
ri ift«aarde van de uitvoer bedraagt
ni ibis werd voor het eerst ln Suriname
Sevonden in het stroomsebjed
"«'Cottlca. Met Amerlkaana kapitaal
n 'n 1930 bereikte de productie een
en proMemen van dit voor een groot deel nog onbekend
phlf™" onder de aandacht komen. Van 1844 tot 1940
heeft Nederland steede tekorten op de Surinaamse begroting
tn jkken; over 1900 bedroeg dat tekort 54.000. over
1940 bedroeg het 3.258.000, waaVvan ruim 1 millioen, dat
besteed was ter bevordering van de welvaart. Maar ln de
volgende drie jaren vertoonde de begroting, dank zij de
enorme uitvoer van bauxiet, het aluminium-erts dat in de
oorlog van zo groot belang was voor de vliegtuig-industrie,
voor het eerst een overschot. Al is die welvaart een schljn-
welvaart gebleken, de ogen zijn er toch voor open gegaan
aat buriname niet een bodemloze put behoeft te zun, maar
bu een grondig opgezette exploitatie mogelijkheden biedt.
voorlopig toppunt van 263 000 ton. maar
de grote vraag naar bauxiet ln de oorlog
was oorzaak dat de productie enorm werd
opgevoerd en ln 1943 - nadat het Jaar
tevoren ook de installaties van de Billiton
waren getreden ln totail
1 785.000 ton bedroeg. Daarna zakte da
productie tot 643.187 ton ln 1044, 692.813
ton ln 1945. maar in 1948 bedroeg de uit
voer van bauxiet alweer 2.165 481 ton Dat
levert Suriname kapitalen op aan con
cess egelden en dergelijke (ln 1043 vier
millioen gulden) en bovendien pompt de
exploitatie van de bauxiet welvaart in
het land in de vorm van lonen en sala
rissen.
Voor- en nadeel van
devaluatie
De exploitatie va.t de bauxiet is ook de
reden waarom Suriname niet met de Ne
derlandse gulden heeft gedevalueerd. De
bauxiet gaat baar Amerika en levert dol
lars op. Over 1948 had de totale uitvoer
vun Suriname een waarde van 27 371 980;
de invoer had een waarde van f 36.172 232
en een land dat meer invoert dan uitvoert,
heeft altijd belang bij een hoge waarde
van het geldmiddel.
Maar het niet-devalueren ls een nadeel
voor de export van de landbouwproduc
ten. die meest naar de Europese landen
gaan De uitvoer van koffie, die hoofd
zakelijk naar Noorwegen gaat omdat daar
tegen de enigszins zure smaak van de Su
rinaamse koffie geen bezwaren bestaan,
bedroeg het vorig jaar 321.792 kilo met
een waarde van 260.754 De uitvoer 'n
1048 van 164 millioen sinaasappelen lever
de 748.232 op; de uitvoer van 3.291.000
grape-fruit* ƒ362.041; de uitvoer van hout
1.202.688; de uitvoer van 95 255 liter rum
ƒ44 000 en de uitvoer van 532.914 gram
goud 1.127.000. Wat betekenen deze be
dragen in vergelijking met de uitvoer van
2.165 481 ton bauxiet met een opbrengst
van 21.891.085?
En dat is nu ln verband met de de
valuatie. waardoor de landbouwproducten
van Suriname voor Europa veel duurder
zijn geworden, het grote probleem; ligt de
toekomst van Suriname in de landbouw
of in de mijnbouw? Er is ook het. pro
bleem dat door het niet-devalueren van
Suriname het voor Nederlanders moei
lijker t» geworden ondernemingen op fe
zetten ln Suriname want daarvoor zijn
nu meer gulderts nodig dan vóór de de
valuatie. De vraag ls: hoe lang kan Suri
name het nog volhouden niet te deva
lueren?
De industrie
Suriname heeft grote behoefte aan ka
pitaal voor industrialisatie. Vele artike
len. die thans worden ingevoerd, zouden
in Suriname zelf kunnen worden gefabri
ceerd. Men kent er slecht? een Ijsfabriex.
twee Coca-Cola- en limonadefabrleken.
twee kleine fabrieken van lucifers twee
van rookartikelen, een zeepfabriek en een
nas begonnen vruchtenslroopfabriek. als
mede enige houtzagerijen. De industrie
heeft kan» ln Suriname, omdat de land
bouw voor Europeanen lichamelijk te
zwaar ls. reden waarom bok de Creolen
niet in de landbouw willen, doch waar
schijnlijk veel meer arbeidslust zouden
tonen in de industrie.
Voor alles 1* echter kapitaal nodig, want
land en bevolking moeten ln hun geheel
nog flink tot ontwikkeling worden ge
bracht. Nederland heeft voor een wel
vaartsfonds 30 millioen beschikbaar ge
steld. te verdelen over vijf jaar doch de
Surinamers. die thans ook niet langer on
der Nederlandse voogdij maar op eigen
benen willen staan, rekenen dat f 500 mil
lioen (een half milliard) nodig Is om de
zaken flink aan te pakken. Nederland
heeft op de Ronde Tafel Conferentie twee
milliard prijsgegeven aan Indonesië. Suri
name vraagt een half milliard voor zijn
toekomst, waarvan ook Nederland zal pro-
werd in 1016 met de exploitatie begonnen,
waarvoor in 1938 ook de Nederlandse Bil
liton Maatschuppij zich begon te interes-
fiteren. De ontwikkeling van Nleuw-
Guinea zou meer kosten.
(Van onze correspondent te Parijs)
DE GROTE AUTO-SHOW. die elk sei
zoen in de maand October te Parijs
wordt gehouden, kan men het beste ken
schetsen als een jaarmarkt van illusies
voor alle Fransen, die graag een eigen
wage.i zouden bezitten, doch voorlopig
nog genoodzaakt zjjn zich van de Métro,
de flets of de eigen benen te bedienen.
Wat de koopprijzen aangaat, zou het voor
velen misschien nog wel gaan ze liggen
tussen de twee en een half en de twintig
duizend gulden maar wat voor de ver
wezenlijking van dit ideaal van de ge
middelde Fransman een onoverkomelijk
obstakel vormt, dat zjjn de verschrikke
lijk hoge kosten van stalling, onderhoud
en vooral van benzine, welke hier duur
der is (63 cent de liter!) dan ln enig
ander land van Europa. Dat is dan ook
de voornaamste reden, dat de Franse
autoconstructeurs zich steeds consequen
ter op de lilliputmodellen concentreren
Oi dit terrein «ohijnt Citroën mat
en miniatuurtje met twee cylinders
nu wel het record geslagen te hebben.
Dit ia namelijk een speelgoedgevalletje,
vervaardigd uit alluminium, waarvan ook
vliegtuigen worden geconstrueerd, en dat
zo licht is, dat twee man het gemakkelijk
van -ie grond kunnen tillen. Qua benzine-
gebruik moet de Citroën-2 een sigaretten
aansteker niet ver ontlopen. Voordat dit
wagentje aan de belangstelling van het
publiek prUa werd gegeven, is er nog al
wat over te doen geweest De constructie
was in een geheimzinnig waas gehuld.
Maar vlak voor de show geopend werd
en het wagentje zijn laatste proefrit
ondernam, móet er ergens in het zuiden
van FrankrUk een overval op zijn ge
pleegd. met het doel achter het fabrieks
geheim te komen. Of het waar is, weten
we niet, maar wel zouden we willen
zeggen, dat de (genationaliseerde)
Citroënfabrieken goed de kunst verstaan
een product op da markt te lanceren.
Auto-hlitorie
Een Fransman, die zich een wagen wil
aanschaffen, ia genoodzaakt naar een
andete plek van Parijs te gaan. namelijk
naar een braakliggend terrein bij de
Porte de Versailles, waar momenteel de
„Salon der tweedehands auto'a" wordt
gehouden.
Men wordt hier minder op zijn vingers
gekeken en de heren exposanten maken
geen bezwaar, wanneer een aapirant-
koper eens even achter een stuur wil
gaan zitten om de motor te proberen.
Er zijn hier toch geen fabrieksgehei
men te versluieren, en de bewondering
die in het Grand Palais heerst voor een
zeldzaam geslaagde stroomlijn of een
hael geraffineerd technisch snufje, heeft
hier plaats gemaakt voor een openujke
Rvsw,chten duurde lang. maar
•p 1st. ÏÜSSP llch d""rom niet. Wachten
l£S W ook leuk!
vinW1 lt3k daar begon het orkeM
krtBi nl f" een vr°lljke mara te achet-
"•n dImi- 1fena wreven ln hun handen
®n ls *lh* h*t beginnen!
*«r»che.m' '.4 de muziek had gespeeld.
rotwu d,recteur van het circus in
*n m»t *n unt' keur,« ""gekleed
dat honrt sweep in de hand. want
18 ,HU boog naar alle kanten
- Gs«rw. ëHfunande hoge hoed af.
- Publiek! begon hü.
illn wij ook! fluisterde Bunkte.
Da directeur hield een toespraak, waar»
ln hij de nummers* opsomde, die men te
zien zou krijgen; en dat was haal wat!
Toen hij klaar was. boog hij nog «ans an
weer zette de muziek *n mars
En toen.toen gingen de roodfluwe
len gordUnen bU de ingang van de arena
open. en daar bultelden n heleboel grap
pige clown# naar binnen!
waren dia raar aangekleed I En wat deden
za grappig. Ze lachten mat grote mon
den. lieten hun grote kuiven wapparen,
speelden haaale-over en vielen telkens
over eikaars grote schoenen, waarbij ze
koddig in 't zand ploften.
en orverholen wantrouwen Want ieder
een weet, dat nergens zoveel katten in
zakken worden ver- en gekocht als in de
oude-auto-branche. Vreemdelingen ont
moet men hier vrijwel niet. Niettemin
zijn ook hier werkelijke ontdekkingen te
doen. Zo staat hier een Dlon-Bouton uit
het jaar 1898. eet soort gemechaniseerd
„aapje" op wielen van een meter hoogte
met twee petroleumlampen aan de beide
zijden en een dak. dat nog duidelijk op
de k-ip van een kinderwagen is geïnspi
reerd. Het geval moet vijfduizend gulden
opbrengen Een ander vehikel, dat hier
veel belangstelling trekt, is de Mercedes-
Benz met 8 cylinders en een kracht van
100 paarden, waarin indertijd een zekere
meneer Hitier zUn uitstapjes placht te
maken. Het voertuig is zodanig gepant-
Tijdens de Japanse bezet
ting hebben ook de olie
raffinaderijen te Pladjoe
op Zuidoost-Sumatra zwaar
geleden, doch de Bataafse
Petroleum Maatschappij
heeft met voortvarendheid
het herstelwerk aange
pakt en thans werkt een
van haar raffinaderijen
weer op volle toeren. Het
is een gigantisch samen-
stelsel van cylinders, bui
zen en kranen.
Malakka zal 30 000 ton suiker uit Javit
krijgen in het kader van de toewijzingen
van het ministerie van voedsel van En
geland. Dit ls de eerste na-oorlogse Britse
aankoop op Java, welke naar Reuter
meldt, mogelijk werd door de verbetering
op productiegebied in Indonesië. De be
stelling op Javfi betekent een besparing i&
Vrachtkosten, aangezien Malakka andere
zijn suiker uit Formosa of Mauritius had
moeten betrekken.
De aflevering van deze 'suiker valt ln d$
maanden September. Qc$ober en Novem-"
ber van dit jaar. De prfrtij die onlangs té'
Singapore werd aangevoerd, was de eerst»
levering ter uitvoering van het contract.
Hoewel de productie van suiker op Jav#
door de sindsdien ln toenemertde mataf
ontstane terreur vernieling van het te
velde staande riet. door brand, enz. en
door de ongunstige omstandigheden, waar"
onder de fabrieken moeten werken, be
langrijk beneden de raming is gebleven,
moet het contract uiteraard worden uitge
voerd.
Koffie voor gerepatrieerde
militairen
De bon met de opdruk „BD één rant
soen". welke o.m. wordt uitgereikt aan
uit Indonesië repatriërende militairen. 1a
aangewezen als rantsoenbon voor koffie.
Deze bon geeft recht op het kopen van
125 gram koffie.
Gevangeniskoor helpt de
Reddingmaatschappij
Ter gelegenheid van het 125-jarlg be
staan van de Noord- en Zuid-Hollandse
ReddingsmaatschappiJ op 11 November
a.s. zal Friesland een geschenk aanbieden,
namelijk nieuwe motoren ln de te Oost-
mahorn gestatlonneerde motorreddings-
boot Insulinde Het benodigde bedrag
wordt door vrijwillige bijdragen bijeen
gebracht. Het mannenkoor uit de bijzon
dere strafgevangenis te Leeuwarden heeft
ln dit werk een groot aandeel gehad.
Meermalen werden met behulp van een
lijnverbinding concerten naar verschil
lende plaatsen in Friesland uitgezonden.
De hterbil gehouden collectes hebben in
totaal 4.000 opgebracht.
De voorzitter van de provinciale com
missie. die de actie voor gelden voor
nieuwe motoren ln de Insulinde voert, de
heer K. Sikkema. heeft in een bijeen
komst in de kapel van de Leeuwarder
gevangenis de ledern van het koor toege
sproken en hen bedankt voor hetgeen zij
voor dit belangrijke werk hebben gedaan.
Ook de directeur van de gevangenis, de
heer A. Jansen, voerde het woord.
Op tal van manleren heeft men in
steden en dorpen van Friesland, gewerkt
om de 50.000. die nodig zijn Voor het
huldeblijk, bijeen te garen. Men heeft het
al tot een bedrag van ƒ40.000 gebracht.
Boete gehalveerd
Wegens het feit dat hij zonder ver
gunning een woning had laten verbou
wen. was de veehouder C. V. te Spijke-
nisse door de Politierechter veroordeeld
tot 400 boete of 2 maanden hechtenis,
van welk vqnnls hij ln hoger beroep
kwam bij het Haagse Gerechtshof, dat de
straf heeft gehalveerd.
serd, dat projectielen tot een doorsnee
van 20 mm. er niet doorgaan. Dit histo
risch vervoermiddel, dat indertijd door
de Amerikanen in Berchtcsgaden buit is
gemaakt, moet het lieve sommetje van
30 000 gulden kosten.
De enige reflectant moet tot op heden
de directeur van het Franse leger
museum zijn geweest. Maar zelfs hij
vindt dertig mille een wel wat gepeperde
prijs voor deze geblindeerd- en gestroom
lijnde herinnering aan de Führer.
(Van onze correspondent te New York) o
In Augustus van dit jaar konden wij melden, dat het optimisme in het Ameri
kaanse zakenleven aan het terugkeren was. In een slotparagraaf werd echter
een voorbehoud gemaakt: „Het beejd kan natuurlijk altijd verstoord worderi
door onvoorziene gebeurtenissen, zoals grote stakingen, een acute crlsjs in
Engeland of een vierde ronde loonsverhogingen. Helaas moet thans worden
gemeld, dat de „onvoorziene gebeurtenissen" zich inderdaad hebben voorgedaan
en dat zij de gehele Amerikaanse económie weer uit haar opgaande lijn dreigen
te gooien. Enige maanden geleden begon het te rommelen in de staalindustrie
"en de automobielindustrie, beide van uitermate grote betekenis voor de gehele
Amerikaanse economie. De „United Steelworkers of America" (C.I.O.) eisten,
bij monde van president Phillip Murray, een vierde ronde loonsverhogingen plua
een pensioenregeling.
Truman grijpt in
De staalindustrie weigerde, erop wij
zend. dat de kosten van levensonderhoud
dalend waren en dat elke kostenverho
ging ln de staalindustrie prijsverhogend
zou werken voor staal en op die manier
het terugkerend zakenvertrouwen schade
zou doen.
Beide groepen hielden halsstarrig aan
hun mening vast en alle tekenen wezen
op een staking.
Totdat op het lactate ogenblik president
Truman met het voorstel kwcm van een
commtssie-van-drie (door Truman aan
gesteld) die advies zou uitbrengen over
de vraag of aan de els der vakverenigin
gen voldaan kon worden.
Aangezien Truman en Murray politiek
onder één deken liggen, accepteerde
Murray Onmiddellijk, blij dat hij van het
vooruitzicht van een onpopulaire en kost
bare staking af was De staaltndustrle. die
kwade ervaringen heeft met presiden
tiële commissies, accepteerde onder het
uitdrukkelijk voorbehoud, dat het resul
taat van de studie van de commissie-van-
drle niet als bindend beschouwd zou
worden.
Tot ieders opluchting werd de aange
kondigde staking afgelast en da com-?
Dezer dagen is het 432 jaar geleden, dat de Augustijner monnik
Maarten Luther, zijn 95 stellingen tegen de aflaathandel, aan de
deur van d( Slotkerk te Wittenberg aansloeg. Wat toen niemand,
en hij zelf allerminst had verwacht, gebeurde. Met deze daad Zette
een machtige beweging in, de Hervorming.
Ook zijn ouders. Hans Luther en
Margsretha Llndemann zullen wel niet
hebben kunnen denken, dat deze belang
rijke rol in de geschiedenis voor hun
zoon was weggelegd De tiende Novem
ber 1483. kort vóór middernacht, werd in
dit eenvoudige mijn werkersgezin een zoon
geboren. Reeds de volgende dag werd het
kind gedoopt in de Petruskerk ln Elsleben
en naar dt heilige van die dag. Martlnua
van Tours. Maarten genoemd. Het was
een stevige, gezonde jongen, met al de
kenmerken, uiterlijk en Innerlijk van het
geslacht, waaruit hij voortkwam. Eoal*
hijzelf het later uitdrukte „Ik ben een
boerenzoon. ml]n vader, grootvader en
voorouders zijn echte boeren geweest"
Men behoeft zijn portret msar éénmaal
gezien te hebben, om dit te kunnen be
amen. al heeft zijn vader d«n ook da
boerderij verlaten om zich een bestaan ln
de kopermijnen te verwerven
Dank zij de uitgebréide f.uther-onder-
zoeklngen van de laatste tientallen jaren
ls het mogelijk geworden e<sn reer nauw
keurig beeld van zijn leven te ontwerpen
Hierbij ls een groot aantal legenden, zowel
ln gunstige als in ongunstige zin over
boord gezet Vóór het echter zover kwam.
dat zijn persoon ln het middelpunt van
de nieuwe beweging zou komen te staan,
heeft zich ln het leven v»n de 34-jarige
Luther zeer veel afgespeeld.
Het ls reeds dikwijls verhaald en mag
als bekend worden vero'-fiers'cid *Un
jeugdjaren, de strenge opvoedlns '.n het
ouderlijk huls. waar nog zeven broertjes
en zusjes waren, de schooljaren ln Maag
denburg. zijn studie aan de universiteit
te Erfurt, waar Maarten als één der bes'e
leerlingen uitblonk. Zijn vrienden noem
den hem de filosoof. Vader Luther kon
trots zijn op zijn oudste zoon «n zag hem
reeds rijk getrouwd, aan het hol van de
een of andere vorst, als doc'or in de
rechten een prachtige carrtere mskenl
De wending
Het zou echter anders lopen. Niet het
hof. maar het klooster werd zijn va»dare
leerschool Op een zomeravond ln bat jaar
1505 nam hij afscheid van zijn studia-
vrlendén- Gebonden door een belofte, die
hU In doodsgevaar had afgelegd en voort
gedreven door diepgaande, innerlijke
ervaringen, meldde hij zich <an bij bat
Augustijnerklooster. Daar in da eenzame
cal zou voor hem de grote strijd beginnen.
Da strijd van zijn ziel om vrede te 'inden
mat God, die bij als de heilige Rachter
oordeland over zUn leven wlst. De itrlJd
om ta bestaan voor dia
God. Met da woorden van Pauluai om
gerechtvaardigd ta zijn voor God. Nauw
gezet en met IJver bewandelde hij de weg
der afsterving en ascese, die de kerk en
zijn orde hem voorschreef, zó dat zijn
„normalere" medebroeders het nogal over
dreven en ridicuul vinden „Is ooit een
monnik ln de hemel gekomen door mon
nikenwerk dan zou ik er ook in gekomen
zijn", getuigde htl zelf Maar zijn ziel vond
hierin niet de vrede, die zij zo hartstoch
telijk zocht WH kunnen ons moeilijk
een voorateIHne maken aan welk een
strijd deze mens is overgeleverd geweest,
welk een diepte hij is doorgegaan, voordat
het licht van Gbds genade zich ontfermend
over zijn donker onrustig hart heeft uit
gestort. Maar dat ogenblik kwam
De grote ontdekking
Het betekende voor hem het uur der
bevrijding qn het was het wezenlijke
begin van de Reformatie Naar alle waar
schijnlijkheid viel het reeds in 1513. vier
jaar vóór de „Hervormingsdag" van 1517.
Toen deed Luther de grote ontdekking,
waarvan al het andege het noodzakelijke
gevolg was En hoe groot deze. is geweest,
kunnen wij enigszins pellen, uit wat
Luther zelf hierover schreef. Hij dacht
terug aan de tijd. boe hij In zijn toren
kamer bezig was zich voor te bereiden
op een college over de Psalmen» Intensief
bestudeerde hij ook de centrale tekst uit
de Romeinenbrief. „Want daarin (nl. in
het evangelie) wordt de gerechtigheid, die
voor God geldt, geopenbaard, uit geloof
tot geloof, gelijk geschreven staat. De
rechtvaardige zal door het geloof leven"
Rom. 117. Dat woord begreep hij niet,
dat benauwde hem. Maar toen plotseling
was het alsof een sluier werd weggeno
men en hij zag wat Paulus bedoelde. Dia
gerechtigheid ls niet iets wst de mens. hoe
dan ook. zou kunnen verdienen tegenover
God. Neen. het ls wat God om Christus
wil uit genade schenkt, aan wie In hem
gelooft. Het is onverdiende genade, ge
schonken gerechtigheid
„Het was mij", zegt Luther later, „alsof
er een deur openging naar het paradijs.
Wat was Ik blij; de gehele Heilige Schrift
had een ander gelaat en met haar ging
de hemel voor mij open Ik voelde op
eens. dat ik geheel nieuw herboren was
"Zijn verdere leven is niets anders dan
een leven uit en getuigen van deze ont
dekking Ook zijn 95 stellingen, die hij
plaatste tegen de aflaathandel der moeder
kerk „Uit liefde en Ijver om de waarheid
aan het licht te brengen zette hij er
boven Inderdaad, niets anders dreef hem
om die geweldige waarheid van het
evangelie weer te laten horen. En dat
deze waarheid werd verstaan, bleek uil
de Weerklank, die zijn optreden onder
vond.
De gevolgen
In minder dRn geen tijd gingen zijn
stellingen in het Duits vertaald van hand
tot hand De studenten en boekdrukker*
„lieterv het paardle draven". En toen de
stroom eenmaal door de dijk was gebro
ken. kopfniets het meer weerhouden.
Luther Zelf voelde zich als een blind paard
door God voortgeleid. Alleen voor de
moederkerk was deze waarheid van hét
Evangelie te machtig Het keurig opge
bouwde kerkelijke systeem zou gespron
gen zijn. Daarom volgde de breuk, die
Luther zelf niet heeft gewild In de winter
van 1520 verbrandde hij de pauselijke
banbul; de Rijksdag van Worms ln 1521
betekende de definitieve breuk met de
moederkerk Wat hierna met Wittenburg
als centrum, zich afspeelde, is zeker niet
minder heroïsch Het ging om de opbouw
van een kerkelijke samenleving volgens
het nleuw-gevonden evangelische beginsel.
Wie hierin Luther en de zijnen gadeslaat
in hun onvermoeide volharding, de dwa
lingen afwijzend, het nieuwe godsdienstige
leven vormgevend, wordt vervuld van
grote bewondering en eerbied Maar ln
die kring blijft boven allen uitstekend en
allen bezielend de figuur van da Refor
mator tegen eigen wil en dank Door zijn
theologische bekwaamheid, zijn uitzonder
lijke gaven als zielzorger leraar, prediker,
bijbelvertaler, dichter en componist Door
zijn levend geloof, dat hij arme bedelaar,
die hij zichzelf wist. van God ontvangen
had.
De hervorming nü
Men kan de wraag stellen of het nog
zin heeft. nu. na ruim vier eeuwen, deze
dingen op te halen Of er plaats is voor
een herdenking van deze daad op 31 Oc
tober van deze man? Ik geloof alleen dan,
wanneer wij er van doordrongen zijn. dat
het niet gaat om Luther zelf. Maar om
datgene wat voor hem de bron en de
krgcht van zijn leven was en het nog
voor ons kan zijn Het heil. dat God
schenkt en dat de mens in geloof alleen
mag aangrijpen Dat ls de blijvende bond
schap van zijn leven, van de Reformatie
voor onze tijd.
Daarom gedenken wij hem. Niet als
heilige, want ook hem was nlats mense
lijks vreemd. Maaf wij getuigen met het
woord van zijn vriend Melanvhtor.. „Dat
wij de eerwéarde Dr Maarten Luther er
voor danken, dat hij ons het evangelie
heeft geleerd".
G. J. L1NDIJER.
missie zette zich aan het studeren. Het re
sultaat was. dat de commissie tot de con
clusie kwam. dat een loonsverhoging
thans niet nodig of gewenst is, taar dit
o.m. de conjunctuuropleving zou rem
men. In plaats daarvan kwam de com
missie-van-drie tpt de conclusie, dat een
pensioenregeling wel op haar plaats zou
zijn. Deze pensioenregeling zou neer*
komen op een bedrag van 10 dollarcentg
per uur per werknemer.
Phil Murray accepteerde de concluslè
onmiddellijk als bindend. Het compromis
hield ln, dat de werkgevers de gehele
premie zouden betalen. De staalindustrie
echter wees nogmaals met nadruk op hft
eerder gemaakte voorbehoud.
Wel was de, industrie bereid over eei*
pensioenregeling te onderhandelen, mita
de arbeiders een deel van de bijdrage iq
het fonds zouden opbrengen, zij het dat
de industrie het grootste deel zou bijpas
sen.
Beide partijen hielden voet bi) stuk. Da
werkgevers lieten zich zelfs niet beïnvloe
den door het feit. dat de United Automo
bile Workers met Ford een contraot had*
den gesloten. uaarbU de bijdragen la het
pensioenfonds geheel door Ford zullen
worden betaald.
Aangezien niemand bereid was water In
de wijn te doen. begon zo op 1 October J.l.
de staalstaklng. In de achter ons llggenda
weken daalde de bedrijvigheid van rulnt
80 procent tot minder dan 10 procent. Pat
er nog enig staal wordt geproduceerd,
wordt verklaard door het feit. 'lat enkel#
kleine maatschappijen de eiaen van da
vakvereniging geheel hebben ingewilligd!
Intussen zijn 500.000 staalarbeiders werk
loos geworden.
Staal is de ruggegraat van het Amerl*
kaanse bedrijfsleven en wanneer de «taal
productie lang zbu stagneren, dan gaan et
onherroepelijk duizenden zo niet hon*
derddulzenden staalverwerkende bedrij
ven en bedrijfjes dicht, met als gevolg
massa-werkloosheid-
Op 1 October, toen d» staking begon,
hadden de grote verwerkers voorraden
voor ca 6 weken. Tot half November kan
de verwerkende industrie dus .nln of meer
vooruit, maar indien de staking b.v. zou
voortduren tot 1 December, dan zouden
er hieer dan 5 millioen arbeiders op
straat komen te staan, hetgeen een malaisé
zou opleveren, waardoor de gehele econq-
mle In gevaar zou worden gebracht. Of
sluatle wordt nog verergerd door het feit;
dat de eeuwig belligerente John Lewjs
(mijnwerkers) ook weer aan het kijven ls
en eveneens een paar honderdduizend
man uit de mijnen heeft geroepen.
Zoals in het laatste jaar is gebleken,
ls de Amerikaanse economie danig kwets
baar. de „full employment", werkgelegen
heid voor ieder die werken wil, is slechts
mogelijk Indien er nergens kinken ln de
kabel komen. Het productievolume bij
„full employment" ls zo enorm, dat ieders
Inkomen nodig is als koopkracht om dat
productie-volume op te nemen. Valt dua
ergens lpkomen weg. dan vermindert on*
middellijk de koopkracht, hetgeen op da
gehele conjunctuur van invloed t».
Het welzijn van het gehele land wordt
op die manier bedreigd en dit Juist nadat
de „milde depressie" zo aardig onder de
knie was gekregen. Het la nauwelijka aan
te nemen, dat de regering dit proces vaa
achteruitgang met de armen over elkaer
zal blijven atnzlen.
Algemeen bestaat het vermoeden, dad
Truman de werkgevers en de werknemer»
nog even op hun eigen houtje zal door
laten bakkeleien, meer dat hij niet later
dan begin November een ernstige poging
zal doen de pensioenknoop door te hakkea
en ledereen weer aan het werk te krijgen.
Belde partijen zullen dan. zoal» ewoon»
lijk, meer geneigd zijn let» toe te geven»
Belde partijen zijn dah wat meer voor
rede vatbaar geworden, nadat zij finan
cieel een lelijk verlies hebben geleden.
En bij een presidentieel Ingrijpen kunnen
zij beide volhouden, dat zij niet vrijwillig
toe hebben gegeven.
Maandagmiddag omstreeks kwart voor
vier was een zevenjarig kind met lucifer»
aan het apelen in een open hoolachuur
van de gebr. Van Gila te Dorst bij Breda.
In deze schuur was ongeveer 10.000 ktïe
graan opgeslagen. Nadat het kind a#B
stropijpje had aangestoken sloeg het vuur
over naar de ongedorste gerst en ln kort»
tijd stond de schuur ln lichter laate. Dé
brandweer die apoedig ter plaatae wa».
moest het blutelngüwater aanvoeren van
Ongeveer 800 ineter afstand Doordat dé
wind gunstig was bleef de nabijgelegen
boerderij gespaard. De gehele hooischuur
met het graan ging verloren. Verzekering
dekt slechts voor een klein deel de schade.
