RADK1;
p
VAL DA
f^Oitbereikb&ri
HET POLITIEKE TOURNOOI VANGT AAN
Mevrouw
Textiel leverde in een jaar
40 millioen deviezen
PANDA EN DE MEESTER-GIDS
Op Rotterdamse Veemarkt weer „vrije koeien"
Tumult in Stedelijk Museum
te Amsterdam
|s;-,ur„piiR0L
P
Toen de drost van Elten nog
naar Urk ging
I/.
Parlementair Allerlei
Na Kerstmis verhuist de Tweede Kamer
naar de Ridderzaal
Ziehier Uw rechten van morgen
De maarschalkstaf
in het
stofdoekenpiandje
niet
Binnenlandse markt
raakt verzadigd
Neem een doos echte
Nog geen strooiavond
'pDQDR.
De Maandagse markt in ere hersteld
Vrijheid prikkelde de
handelsgeest
Dollars voor goede
ideeën
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Schepen voor Joego-Slavië
Zij had moeten
onderduiken
Uit het kladboek van een grenadier
EEN HALF JAAR DRQSTAMT
Een „Abdis" van acht
Ook prijzen van gesmolten
dierlijk vet vrij
Centrale slachting van
varkens
Beur8overzicht
Financiën
BEURS VAN AMSTERDAM
*2
IS
X
tr
EERSTE BLAD - PAGINA 2.
DINSDAG 8 NOVEMBER mj
Tweede
Kamer
(Van onze parlementaire redacteur).
Vandaag hebben de leden van de Twee
de Kamer zich weer aangegord voor de
«trijd in het jsirlUkse politieke tournool.
dat vóór Keratmia geëindigd moet zijn:
de behandeling van de rijkabegroting. Er
zal nóg langer en nóg meer keren per
week worden vergaderd dan vorig jaar.
want de zaal van#de Tweede Kamer wordt
verbouwd morgenochtend worden 1ie
verbouwingaplannen in een geheime ver
gadering besproken en na Keratmia
zullen de vergaderingen dan worden ge-
houden in de Ridderzaal, die voor de
parlementaire arbeid niet
zo geschikt ia. Er zai dus
allea op worden gezet vóór
Keratmia met de begro
ting gereed te zijn.
Maar of het zal geluk
ken? Er komt tussendoor ook nog een be
langrijk Indonesisch debat en er zal bok
nog uitvoerig moeten worden gediscus
sieerd over een aantal belastingplannen
van minister Lieftinck. Er is in de ko
mende weken dus werk genoeg, waar
schijnlijk té veel werk, aan de winkel
Sommige Kamerleden beginnen toch nl
niet zo erg fris aan de begroting omdat
ook de Ronde Tafel Conferentie hun aar
dig wat extra werk heeft bezorgd. Boven
dien heeft men reeds belangrijke debat
ten achter de rug over de publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie en de regeling
van de materiële oorlogsschade en op
dagen, dat men niets in de krant las over
enige activiteit van de Kamerleden, zaten
zij toch in de afdelingen bijeen om de
hoofdstukken van de begroting aan een
grondig onderzoek te onderwerpen ten
einde door schriftelijk overleg met de re
gering het openbaar debat voor te berei
den.
Een duidelijke uiteenzetting
In deze tijd verdienen de Kamerleden
hun f 6000 schadeloosstelling per jaar weer
dubbel en dwars. Want het werk is lang
niet altijd gemakkelijk. Het gaat ook de
Kamerleden wel eens boven hun petje. In
het schriftelijk overleg met de regering
over de oorlogsschade hebben enige Ka
merleden bijvoorbeeld professor meester
Lieftinck gevraagd nu eens „duidelijk uit
een te zetten" wat hij onder de onrenda
bele bouwkosten verstaat. Zij hadden ge
merkt dat de regering voor 44 000 wo
ningen van gemiddeld 300 kub. meter op
een bijdrage rekent voor het onrendabele
deel der bouwkosten van f94 6 mlllioen.
dit ia per woning f 2150. De eigenaar zou
dus gemiddeld een bijdrage krijgen van
f2150 (waarde Mei 1940, namelijk f3000
bouwkosten min f850 afschrijving) plus
Jf2150 als bijzondere financiering, samen
f4300. BU een bouw-index van 3,2 zullen
de bouwkosten per woning f9600 bedra
gen en dan beschouwt de regering dus
blijkbaar als rendabel f9600 min f4300 is
f5300, terwijl de bouwkosten op de basis
van Mei 1940 f 3000 zeuden zijn. Hoe is het
nu mogelijk dat bij de huidige huren en
onderhoudskosten f5300 rendabel zou
zijn?
In antwoord hierop zette de minister,
zoals gevraagd, nu eens duidelijk uiteen,
dat het verschil tussen de huidige bouw
kosten en de bouwkosten 1940. gelet op
het feit. dat de huren op het Mel-1940-peil
zijn bevroren, als de momentele onren
dabele top van de bouwkosten van wo
ningen kan worden aangemerkt. Een juis
tere definitie zou zijn (aldus antwoordde
de minister nog duidelijker): de kosten,
welke door de netto-opbrengst van de
woning niet rendabel kunnen worden ge
maakt. Slechts de uitgestelde bijdrage
strekt tot dekking (gedeeltelijke dekking)
van de niet-rendabele bouwkosten. De
bijdrage zelf verkrijgt voor de kleinere
woningen een geheel rendabele belegging.
De leden, die de vraag stelden hoe f 5300
rendabel kan zijn.' hebben dit. zo meende
professor Lieftinck. over het hoofd gezien
(neem het hen kwalijkZij hebben
namelijk verondersteld, dat, indien de
bouwkosten f9600 bedragen, de bijdrage
f2150 en de uitgestelde bijdrage eveneens
f2150, slechts een bedrag ad f5300 (f9600
2 x f 2150) rendabel is. Zulks is niet het
geval; bij uitkeringen als genoemd* zou
f9600 12150 (uitgestelde bijdrage) Is
f7450 rendabel zijn. Deze f7450 is echter
het toekomstige, niet het huidige renda
bele bedrag; op het ogenblik is sléchts
f3000 rendabel.
Het bedrag ad gemiddeld f 2150 per wo
ning voor de 44.000 kleinere woningen als
vergoeding ex artikel 71, betreft, zo merkte
de minister voorts op. niet slechts de Bij
drage. doch evenzeer de rente tijdens de
WIE IS WILLIAM SMITH, dit na
de oorlog uit een Duits con
centratiekamp in Londen terug
keert en aan de kost komt door
houten speelgoedbeesten te snijden
in een speelgoedmagazijn? Is hij
de onbetekenende jongeman met
de onbeduidende naam? Voor deze
„WUUan Smith* bepon het lenen
in 1942 toen hij ergens in een Duits
ziekenhuis zijn geheugen verloor.
Maar een vroeger leven strekt uit
het duister de armen dreigend naar
hem uit. Vreemde avonturen, mys
terieuze aanslagen op zijn leven
vertellen hem. dat hij iemand
anders moet z{in dan alleen maar
William Smith. Hij worstelt met
machten, die hij niet kent, hij
worstelt met zijn geheugen. Ons
volgend feuilleton vertelt het span
nend verhaal van het mysterie:
WIE IS WILLIAM SMITHt
door de Engelse schrijfster
PATRICIA WENTWORTH.
financieringsperiode. Dit bedrag is bere
kend uitgaande van een daling der bouw-
m 1 ,«Aot 175 ten °Pzichte van 190 per
Mei 1940 en een stijging der huren met
Een dan besluit professor Lieftinck la
coniek: de vraag hoe het mogelijk is dat
bij de huidige hureq en onderhoudskos
ten van een woning van f9600. welker
^2™ In }M0 f300° zou hebben gekost.
f5300 rendabel is. behoeft na het voren
staande geen behandeling!
Er is natuurlijk wel uit te komen, maar
vraag niet wat het van de f 6000 scha
deloosstelling kost aan de zenuwarts. Want
het heeft ook wel enige moeite gekost er
uit wijs te worden dat de suppletie van
de huisraadschade wordt berekend door
de vermenigvuldiging van het basisbe
drag x kernfactor x beschadigingsfactor
x prijsstijgingscoefficient gering bedrag
per getroffene.
Gooi het maar In m'n pet! mom
pelde de publieke tribune. Dan zal ik wel
zien wat ik er voor kan kopen.
Knevels opdraaien
Maar de Kamerleden blijven volharden
om het naadje van de kous te weten. Men
kan redeneren: nu ja. de specialist van 1e
fractie behandelt toch een dergelijk spe
ciaal onderwerp; de anderen hebben alleen
maar naar zijn aanwijzing te stemmen.
Maar toen de oorlogsschade-deskundige
van de C.H.U.. baron v. d. FeltZ. een
amendement Indiende, stemden toch de
andere leden van de C.H.U. tegen. De
Kamerleden gaan dus niet uitsluitend af
op hun deskundige. De meesten zwoegen
mee op de bestudering van de stukken.
En ze houden de moed er in altijd nog
gereed voor een grapje. Als de communist
Wagenaar een bepaalde wet voor de arbei
ders een ..knevel-wet" noemt, dan kan
men het zien gebeuren dat alle Kamer
leden plotseling door de Kamer hun denk
beeldige knevel lopen op te draaien! Al
leen prof. Gerbrandy houdt niet van zo'n
grapje.
Hoogtij der democratie
Vanmiddag is de Kamer dus begonnen
met de behandeling van de begroting.
Hoogtij der democratie. Dan kan iedereweer zover. Het spel gaat beginnen.
Geneesmiddel tegen I
huidaandoeningen. I
Zuivert de poriën, doet de 1
jeuk bedaren, verfrist en
sterkt de buidweefsels.
post of postje onder de loupe worden ge
nomen en de minister voor ieder akke
fietje ter verantwoording worden geroe
pen en om tekst en uitleg worden
gevraagd. En als het antwoord de meer
derheid van de Kamer niet bevalt, dan
krijgt hij het gevraagde geld niet en dan
kan hij aftreden omdat hij het vertrouwen
van de Kamer niet blijkt te bezitten. Dat
kan altijd enige spanning brengen in.de
behandeling van de begroting, hoewel het
meest interessante er van toch is dat
iedere minister, getoetst door de Kamer,
in grote lijnen zijn beleid uitstippelt voor
het komende jaar. Dan wordt het duide
lijk, op allerlei gebied, op welk doel het
regeringsbeleid is gericht. Tussen de be
drijven door maken de partijen gaarne
gebruik van de gelegenheid de ministers
en elkaar politieke ..steken" te geven.
Daarom heet de behandeling van de be
groting ook wel het politieke steekspel. Het
OE BELANGRIJKSTE RIJKSUITGAVEN IN
PROCENTEN VAN DE TOTALE BE 6 ROT ING
OORLOG EN
NAT SCHULO
WEDER
pee.qyw
ONOERW K
ZAKEN} .1 EN WETE
MARINE
■C«indel(jfc.' In de kringen van feministen
4-a is een zucht van verlichting opge
gaan. toen dezer dagen melding werd
gemaakt van het wetsontwerp, waarbij
aan de gehuwde vrouw handelingsbe
kwaamheid wordt toegekend. Reeds meer
dan vijftig jagr is door verdedigers van
de rechten der vrouw op hetzelfde aam
beeld gehamerd, is telkens en telkens
weer, tot in den treure herhaald, dat de
wet getrouwde vrouigen op één lijn stelt
met kinderen en krankzinnigen. Nu 'is
dan eindelijk de kogel door de kerk en
heeft minister Wijers een wetsontwerp
b\j de Tweede Kamer ingediend, waarbij
goeddeels een eind wordt gemaakt aan
een toestand, die niet meer overeenkwam
met de positie, welke de vrouw in onze
tegenwoordige maatschappij inneemt.
Totnutoe bepaalt art. 1366 van het
Burgerlijk Wetboek, dat de vrouw geen
overeenkomsten mag sluiten. ..handelings
onbekwaam" ia. enkele uitzonderingen
daargelaten. Zij mag slechts uitgaven
doen en arbeidsovereenkomsten sluiten
ten behoeve van de huishouding; zij heeft
wat men noemt ..sleutelmacht" tenzij de
man haar ook dit recht ontneemt.
In dit alles wil de wet-Wljers nu ver
andering brengen. Met de alleenheer
schappij van de man in het huwelijk
is het dan gedaan. De vrouw zal
het beheer en de volledige beschik
king krijgen over haar eigen goederen
als zij die heeft. Dit geval kan zich voor
doen, wanneer zij op huwelijksvoorwaar
den Is getrouwd, waarbij de gemeenschap
van goederen geheel of gedeeltelijk Is
uitgesloten. Verder doet dit geval zich
voor na schelding van goederen (in geval
van schelding van tafel en bed) of wan
neer zij goederen Heeft verworven, welke
buiten de gemeenschap vallen. Ook zal zU
naar eigen goeddunken een beroep of
bedrijf kunnen uitoefenen of betaalde
arbeid verrichten.
Nu moet de vrouw echter niet menen,
dat zij in het vervolg maar precies zal
kunnen doen en laten wat zij wil. Reken
maar, dat er een stok achter de deur Isl
Stelt u zich voor. dat zij zonder toestem
ming van haar man zo maar een baantje
aanneemt, dientengevolge hele dagen van
huis en de hulshouding de huishouding
laat.... Wel. dan hangt haar als zwaard van
Damocles een scheiding van tafel en bed
wegens verwaarlozing van haar huiselijke
plichten boven het hoofd een zwaard,
waarmee de man heel gauw kan dreigen
als dat baantje van zijn vrouw hem niet
zint.
Maar één kapitein
"VTU WORDEN vrijwel alle huwelijken.
-1-1 volgens de Memorie van Toelichting
zelfs 95 in gemeenschap van goMeren
gesloten. Natuurlijk kunnen er geen\twee
kapiteins op een schip zijn; dit heeft
minister Wijers heel goed begrepen en
daarom kent hij het beheer en de beschik
king over de gemeenschap toe aan de
man. Maar zo absoluut als totnutoe is
des mans bevoegdheid in deze toch niet.
De vrouw behoudt het recht uitgavei}
te doen ten behoeve van de huishouding
ende man zal haar deze bevoegdheid
maar niet meer zo kunnen ontnemen als
heden ten dage. nu hij slechts een adver
tentie behoeft te plaatsen, dat hU niet
meer instaat voor schulden, die zijn
vrouw maakt. Hij zal in het vervolg
machtiging van de Rechtbank nodig heb
ben om zijn vrouw deze handelingsbe
voegdheid te ontnemen.
Moet de vrouw verbintenissen aangaan
in haar beroep of bedrijf, dan wordt aan
genomen. dat de man hiervoor stilzwij
gend zijn bewilliging heeft gegeven. Kan
de man om een of andere reden die be
williging niet geven, dan kan de vrouw
zich tot de rechter wenden. Weigert ook
de rechter de bewilliging, dan kan de
vrouw de verbintenissen in haar beroep
wel aangaan, maar dan is de huwelijks
gemeenschap niet verplicht haar beroeps
schulden te betalen.
Van gröot belang is, dat de vrouw even
tueel kan worden belast met het beheer
en de beschikking over de gemeenschap,
n.l. wanneer de man afwezig is of in de
onmogelijkheid verkeert zijn wil te ver
klaren. In deze beslist de kantonrechter
en het.gevolg zal zijn. dat In geval van
krankzinnigheid van de man deze niet
meer onder curatele behoeft te worden
gesteld. Maar niet alleen In geval van
krankzinnigheid van de man kan de vrouw
dit beheer worden opgedragen. Dit kan
ook, en wel op haar desbetreffend ver
zoek aan de rechtbank, wanneer de man
zijn vrouw niet of verkeerd inlicht over
zijn beheer van de gemeenschappelijke
bezittingen.
De vrouw wel,
de mail
TJET MERKWAARDIGE li. d»t d»
J-Avrouw. wanneer de man het beheer
heeft, bepaalde uitgaven zelfstandig kan
doen. zoals wij boven hebben gezien. Is
daarentegen de vrouw met het beheer
van de gemeenschap belast, dan heeft de
man een dergelijk recht niet. Voert de
man het beheer van de gemeenschap,
dan mag <ft vrouw de inkomsten uit be
roep, bedrijf of privévermogen zeil be
heren en er zelf over beschikken, dit
laatste dan uitsluitend ten behoeve van
dp hulshouding. Deze voorrechten heeft
de man j)Ëhter niet wanneer zijn vrouw
het beh«r over de gemeenschap heeft I
Zijn inkomsten uit privé-bezit. zijn ver
diensten uit beroep of bedrijf en de goe
deren. die tot het bedrUAjNhoren. vallen
alle in de gemeenschap. zMat een vrouw,
die het beheer heeft, rechtens over deze
goederen en Inkomsten kan beschikken.
Een derde ongelijkheid tussen-man en
vrouw betreft de z.g.n. afstand van de
gtmeenschap. De man kan hiervan nim
mer afstand doen. hetgeen betekent, dat
hij zich na echtscheiding niet kan bevrfj-
(Speciale berichtgeving).
Naar tD\j vernemen leverde de totale
Nederlandse textiel-txport het laatste
jaar 40 millioen gulden aan deviezen op.
Onze grootste afnemers z(jn België en
Luxemburg, aan wie dit jaar reeds voor
ruim 10 millioen gulden aan kleding
werd verkocht. Onmiddellijk hierop volgt
Indonesië met een bedrag van rond
negen en een halj millioen. De Scandi
navische landen importeerden voor 4.3
millioen gulden. Naar Canada en Z.-Afrika
leverde onze kledingindustrie voor ruim
900.000 gulden, terwijl het mode\and bU
uitstek, Frankrijk, voor 12 millioen gul
den in ons land kocht.
Naar de harde valuta-gebieden echter
gaat onze export niet al te best. Zwitser
land nam voor 800.000 gulden af. terwij) de
export van In ona land geconfectionneerde
kleding naar de Ver. Staten uiterst gering
Is. zulks In tegenstelling tot de aankopen
van de Ver. Staten op het gebied van
stoffen in ons land (vooral gabardine).
Een zegsman, die seer nauwe handels
relaties met de Ver. 8taten onderhoudt en
buiten de kleding-industrie staat, meende
dat dit aan de Nederlandse eonfectlonnslrs
self te wUten Is. Zfl passen sloh naar
men in Amerika aegt niet voldoende
De Rijnschippers-problemen
De conferentie van de internationale
arbeidsorganisatie te Genève, belast met
het onderzoek van de problemen betref
fende de Rijnschippers, overweegt het
vaststellen van overeenkomsten, die niet
•Heen betrekking hebben op de arbeids
voorwaarden van de Rijnschippers, maar
eveneens op Ac kwesttea betreffende de
sociale verzekeringen jmjf deze arbei
ders. Er Is eenstemmigheid verkregen over
het toepassingsterrein voor die toekom
stige overeenkomsten, over de afwijkin
gen ten aanzien van de duur van de nacht
rust. de arbeidstijd in de havens en om
trent bepaalde sociale verzekeringen. De
conferentie die haar werkzaamheden heeft
geschorst, heeft besloten 5 December op
nieuw bijeen te komen.
Wereldkampioenschappen
ijshockey
Van IS t.m. SI Maart 1950 wordt te Londen
het tournool om het wereldkampioenschap
IJshockey gehouden. Drie banen zullen wor
den benut: Wembly. Earls Court en Harrln-
gsy. De deelnemende ploegen zullen In pools
worden verdeeld; til spelen een halve com
petitie, wsarna de winnaars In de finale-
pool de strijd om de titel zullen uitvechten.
Hoewel de Inschrijvingen pas over drie
maanden alulten ia het vrijwel zeker, dat de
lijst van deelnemende landen er als volgt zal
uitzien: Groot-Brlttannlë. Ver. Staten. Cs-
nada, Tsjecho-Slowakije. Zwitserland. Oos
tenrijk. België. Nederland. Frankrijk. Italië.
Noorwegen. Finland en Polen.
PASTILLES
VERKOUDHEID
den van de achulden. c$ie zijn vrouw ten
behoeve van de gemeenschap heeft ga-
maakt. Voor de vrouw bestaat deze mo
gelijkheid tot op zekere hoogte wel.
Wanneer een vrouw, die belast la met
het beheer van de gemeenschap, deze
taak niet behoorlijk verricht, dan moet
haar het beheer worden gelaten Indien zij
met het beheer was belast In verband
met krankzinnigheid of afwezigheid van
de man. Heeft zij echter het beheer ver
kregen op grond van verwaarlozing door
de man, dan kan de rechtbank hem het
beheer teruggeven.
aan bU de vraag van de
/^p HET VLIEGVELD aangekomen ging William T. Bobber-
broek naar het kantoor om papleren in orde te maken, en
Panda telde vlug alie koffers „Achttien negentien twintig!"
telde hij. „Ja. hoor. ze zijn er eliemaall Dan ga lk maar eens
kijken of Ik mijnheer Bobberbroek kan helpen, want ala een
goed gids moet Ik steeds tot zijn dienst zijn!"
En zo ging Panda óók naar het kantoor en wie zou er nu
met behoedzame, maar snelle schreden te voorschijn komen?
Joris Goedbloed natuurlijk, dia op een ogenblik ala dit had
staan wachten.
„Bello". sprak hij. terwijl hij tich op de koffers stortte, „to slat
men nu maar. hoe verkeerd het van da heer Bobberbroek is
om een zó Jonge en onervaren gids asn te namen ala onze kleine
Panda. Tut tut! Hoe gemakkelijk zouden ongure onverlaten zich
nu niet aan deze bagage kunnen vergrijpen, dia hier zo onbeboed
staat!"
Inmiddels knipte hU met rappe vingers een der grootste koffers
Het toeval wilde, dat daar nu Juist da oude Jacob Peukjes
pruimer langs kwam een bediende van bat vliegveld, wiens
taak het was om alle zuurtjespapiertjes in zijn afval-wagentje
te verzamelen.
„Ha. goede vrlendl" kreet Joris. „GU zijt da vullnitmanT Hier
dan pak aan ontlazt mij van dit afvall" en met dia
woorden «meet hij alle overhemden, onderbroeken en nacht,
gewaden van William T. Bobberbroek uit da koffer an In da
afval-wagen.
„Maardat 1* allemaal goad «pull" sal Jacob Peukjes-
pruimer ontsteld.
-Voor u misschien, mijn vriend", zei Joris, „maar voor mij la
dit onbruikbaar vuilnis. Handel er mee naar welgevallen!"
Natuurlijk had hij er weer eep schurkachtige bedoeling mee, dat
hij deze koffer zo snel leeg maakte....
mark». De Amerikaanse kleding taïïJ?
losser dan die. welke in Europa «2^
kelUk is. Wil men dus kleding natr a2_"
rlka exporteren, dan dlont men w> iZ
eis te voldoen.
Vodt de Amerikaanse markt moet «a.
vochten worden en de prijzan moeten JE
scherp concurrerend zijn om met ds
Amerikaanse productie te kunnen v»l
Uveren. Vele Nederlanders denken*»
steeds, dat ze aan Amerika Iedere «55
kunnen vragen, met het gevolg d,i2
Nederlandse prijzen vaak ver bóven ,8,
van onze concurrenten liggen.
Op kinderkleding niet
genoeg winst
Wat de binnenlandse voorziening b*.
treft, raakt de markt wat verzadigd op ht»
gebied van heren- en dameskleding Rh.
derkleding daarentegen is schaar», uium
schaars! De detailhandel smeekt om kb.
derkleding. waaraan de vrouwlHw.
lezers met jonge kinderen weten het maar
al te goed nog enorme behoefte bestaat
Er zijn twee factoren waardoor de fabrG
kanten er moeilijk toe te brengen töa
kinderkleding te vervaardigen. In
eerste plaats het zeer grote aantal «naten
(circa 20) en in de tweede plaats het feit,
dat do winstmarge op kinderkleding -
omdat men nooit zeer kostbare kinderkle-
ding koopt niet zeer groot Is. In pitau
nu van zich op massa-productie van goede,
doelmatige kinderkleding tegen geringe
winst toe te leggen, haalt men liever een
grotere winst uit de kleding voor voiwi*.
«enen van welke kleding men minder
hoeft om te zetten om een gelijk wtiut.
cijfer te krijgen.
Dóór de devaluatie zullen de prijzen
voor de grondstoffen van onze textiel
stijgen. Er lopen momenteel onderhinde*
llngen met dc regering betreffende prlja.
verhogingen. Voor de export-artikelen zal
deze prijsverhoging ca. 20 A 25 procent be.
dragen. Voor het binnenland minder, om
dat men planne'n koestert mindere kmil-
telten pn kwantiteiten stof te gaan var-
werken.
Lopende deze onderhandelingen houdae
echtér vele fabrikanten en grosster# ban
goederen vaat om ze sttaks tegen hogen
prUzen op de markt te brengen. Dit ba-
treft goederen, die nog tegen de oudt
guldenc-koera gekocht zijn. Inmlddeli
staat de aflevering aan de detailhandel
stU.
.Kabinetscrisis Italië, De president vsn dl
Italiaanse republiek. Lulgi Elnaudl. heeft bat
ontslag der drie socisllttische ministers Qlu-
seppe Sersgat. Ivan Matteo Lombardo es
Roberto Tremellont. aanvaard.
In de' loop van Maandagavond
deed een Amsterdamse zakenman
bij de politie aangifte 1900 te heb
ben verloren. HU had twintig brief
jes van honderd gulden In zijn
SortefeulUe en aldus uitgerust kocht
ij bU een banketbakker taartjes.
Toen hU de winkel verliet maaktë
de winkeljuffrouw hem er op
attent, dat hU een briefje VBn hon
derd verloor. HU raapte het op.
stopte het ln zlln portefeuille es
ging toen nog ergens andera lnko-
Een doen. Toen hU wilde betalen
leek hU negentien briefjes te heb
ben verloren.
Avondprogramma.
Hilv I (AVRO) I Nieuws; lis Ptanrnpdi
ë.lë Nadert. Strfjdkr7 Voor da ktntatti
74» Fanfare-Orkest; 7.18 ToneelbeicfwuwUfi
7.10 Paris voua paria; 7 48 SurtnaitDM a»
ziek: Nieuws; 8 0» Actualiteiten; I IS Oenr.
programma; A.M Hammondorgelspeii Ui
Buitenlands overzicht; te Zutd-Amerikis»
Orkest; lë.M Viool en plano: II Nlawn;
caal ensemble; tSporiprtttje; «II A.VÖ;
7 Nieuws; 0A De gewone man; l it
Philharmonlscb Orkest en solist. I.M Ciosv
rte: 810 Radio phIIharmonisch Orkest
volg); ë.Së Kamermuzlekgezelschsp sa
listen; IS.4S Avondgebed; II Nieuws; Uil
Gr.pL
WOENSDAG NOVEMBER INI.
Dagprogramma.
HUv. X (VARA) 7 en Nieuws: 1.1» Oeg «J
al; I.U Orgelspel; I.Së Voor de vrouw; I
Or.pl{VPRO) lë Causerie: IS OS Sforgra;
wUdlng; (VARA) lë M Voor de vrouw: 11
Or.pl.IS Lichte muziek; 1LSJ Voor H
platteland; IS.U Kwartet; 1 Nieuws; UJ
Omroep-Orkeet; S Gesproken portretten; lu
Jeugdeoncert; S Kinderkoor; 110 Voor m
Jeugd; 14» Vierhandig pianospel; 4 Voor N
jeugd; 4.80 Voor de kieken; 8 Voor da Jaag*
8.30 Dansmuziek.
HUv. II (NCRV) f en I Nieuwe; «-1S Or.pL
3e Waterstanden: 38 Or.pl.; UW KorfN'
dienst: II Or.pl.; 1LM Hoorspel: II OW»
programma; 13.» Populair concert; 1
Nieuws; 1.16 Koorconcert; IJl MendoU*-
muziek; 1.80 Or.pl.; 3 Kamer-Orkest: I0e
kest, klein koor en solisten; 3J0 StrtJkkvjb
tat: 4 Voor de kinderen; IJl Or.pl; Ui
Rijk over zee.
Avondprogramma.
Hllv. I (VARA) A Nieuws; EN Or-PL.Hj
Nederl strljdkr.; 4 Causerie; 7 18 WanoANj
(VPRO) 7Jë Voor de Jeugd: (VASAj.,1
Nieuwe; I.M Actualiteiten; ë.N MëWgJ
Orkest; 1.88 Hoorspel; MS Or.pl; WO*
serie; 11 Nieuwe; 11.11 Gr.pl.
Hllv. II (NCRV) Chr. MuzlekveretdltNj
1.30 Voor de kinderen: 8.45 Herpconeertt
Nieuws; 7.1A Indonesisch' nieuws; IJMPf?
commentaar en gr.pl; 7.40 RtdlokTsctj
Nieuws: 1.16 Commentaar famlllecoraptuw:
1.1» Radio-Phllh. orkest en eoltst; Ml H*«*
beeld over de demobilisatie; 1.4» Bias***»!
tet met plano; IS. II Koor en orgel:
Avondoverdenking; 11 Nieuws;
(Slot).
Hij glimlachte kort.
Dank Je voor het agnbod, maar ik
zal bet niet accepteren.
Niet accepteren, herhaalde ze ver
bijsterd, Maar je je zult toch niet wei-
|feren?
ik weiger beslist om met Je te trou
wen.
Nan begon te denken dat hij ijlde,
Neen. zei hij. haar gedachten radend,
ik ben net zo min gek als JU- Kom hier
wat dichter bU dan zal ik er je alles
van vertellen.
Wat nerveus kwam Nan dlchterbU.
Wees niet bang. zei hij met ongewone
vriendelijkheid in zijn stem. Ik heb van
morgen een bezoek gehad van iemand,
die me enkele minder plezierige waar
heden over mezelf verteld heeft. HU vroeg
me ons engagement af te maken en ik
weigerde. Hij vertelde me ook over Peter
Mallory en dat hU nu vrij was. Dat be
sliste voor mU da zaak. Ik bealoot Ja
nooit op ta geven voor een andara man.
Hij zweeg even. -
Daarna had ik tUd om na te denken
en toen Je daarnet binnenkwam, er
uitziend als een gebroken bloem met Je
witte gezichtje en bedroefde ogen, kwam
het beetje fatsoen, dat nog in dit beroerde
lichaam over ia gebleven, boven.
HU nam Nans hand en trok zachtjes da
ring, die hU haar gegeven had, van haar
vinger.
Je bent vrij. eel hl) kalm.
Neen, impulsief- probeerde ze de ring
weer aan te schuiven. Lakt me Je vrouw
worden. Ik wil het heus, geloof me, drong
ze aan, haar hart overvloeiend van teder
heid en medelijden voor deze man. die
nu vrUwlllig opgaf, wat hem het liefste
was.
Maar Mallory zal het niet willen,
antwoordde Bogen met een gedwongen
lach. En lk ook niet. En een onwillige
verloofde zal nooit een goed echtgenoot
worden.
Nans mond trilde.
Roger, begon ze, doch de snik ln
haar keel verstikt# wat za nog had wil
len zeggen. Ze stak haar handen naar
hem uit en hU greep ze.
Wil Je me een kus geven. Nan, voor
één keer nog? vroeg hU- Ik denk niet. dat
Mallory me die misgunnen zal.
Ze boog zich over hem heen en voor
het eerst legde ze zonder huiveren en met
oneindige tederheid haar lippen op da
zUne. Toen verliet ze zaclu de kamer.
Een gevoel van eerbied kwam over
haar. Eerst Maryon en nu Roger ln nog
hoger mate, hadden haar een verborgen
grootheid van ziel getoond, die niemand
hun zou hebben toegedacht.
Ik zal nooit meer iemand beoordelen,
zei ze later tegen Kitty. Je künt de men
sen niet beoordelen. Ik zal altUd blUven
geloven dat er overal lets goeds zit, dat
ia het goddelijke ln iedereen.
Ze was blU, dat ze niemand zag toen ze
beneden kwam uit Rogers kamer. Een ont
moeting met Lady Gertrude zou haar op
dat moment al heel onaangenaam zUh ge
weest. BU het tuinhek kwam ze echter
Isobel Carson tegen en de beleefdheid
eiste, dat Nan even uit de auto stapte en
haar aansprak. Ze had bloemen geplukt
voor Rogers kamer en had een mandje vol
aan haar arm hangen.
Nan vertelde haar met enkele woorden
haar gesprek met Roger.
Isobel luisterde aandachtig en toen Nan
zweeg zei ze:
Ik ben blij, dat Ja bereid was mat
ham ta trouwen, dat waa goed van Ja.
Want Je hebt natuurlUk nooit Van hem
gehouden.
Neen, erkende Nan eenvoudig.
Ik heb hem lief gehad sedert lk hem
ken. barstte Isobel uit. Maar hU heeft
nooit naar me omgekeken op die manier.
Misschien nu JU uit de weg bent.
Ze hield op.
De mogelUkheid van al wat dit kon ba-
tekenen, de weelde van een liefde die
wachtte of Roger haar wilde aanvaarden,
schoot door Nans hoofd.
Zou Je qu nog met hem willen trou
wen? vroeg ze.
Met hem trouwen? Isobels ogen
straalden. Ik zou hem trouwen al kon hU
geen vinger meer bewegen. Ik heb hem
liet En er ls diets ter wereld wat lk niet
voor hem zou willen doen.
Ze waa bUna mooi op dat moment, baar
gezicht ftraalde van. onzelfzuchtige toe
wijding.
En ik zou niet rusten tot hU genezen
waa, zei Isobel. Ik zou elka dokter ter
wereld consulteren vóór lk de hoop op
ga? en als zU er niet ln slaagden heb beter
te maken, zou lk proberen wat liefde, ge
duldige. helpende liefde, kon doen.
Liefde is een grote genezer, zei Nan
vrlendelUk. Ik geloof, dat allea mogelijk
is als Je liefde en geloof hebt. Ik geloof
dat Roger een» de deur van zUn hart
voor Je zal openen, Isobel, eindigde za
zachtjes.
Za was bUJ dat ra la da auto zat ra da
koele wind langs baar gezicht voelda. Ze
was moe, doodmoe en nu kwam pas
de gedachte dat. *Btfa nu Roger haar vrU
Bad gelaten, zU en Peter nog steeds ge
scheiden waren niet meer door de wet
ten van God en mensen, maar door het
feit, dat zUzelf zUn vertrouwen en geloof
in haar verwoest had.
m Ze atapte vermoeid uit da auto toen za
Mallow bereikt had. Ze waa laat en noch
Penelope, noch Kitty waren te zien. Za
waren zeker al naar boven om zich ta
kleden.
Terwijl ze langzaam naar de trap liep.
verdiept in sombere gedachten, hoorde ze
een zacht geluid, en uit de achaduw van
de hall kwam iemand naar haar toe.
Iemand die eeja beetje hinkte terwijl hU
liep.
Nanl
MB ogenblik scheen het of haar hart
sowstilstaan.
Peterl .Petarl
Ze rende blindelings naar hem to# an
fluisterde zijn naam.
Hoe het gebeurd waa, kon baar niet
sdielen, Peter waa hier. Peterl En toen
zijn armen om haar heen waren en zUn
stem dat éne woord „liefste" fluisterde,
wist ze, dat alle hinderpalen tussen hen
uit de weg waren geruimd.
ElndelUk trok ze zich iets terug.
Peter, ik begreep niet, waarom God
ons gescheiden hield. Ik had bUna mUn
vartrouwen verloren.
Peters vaste, blauwgrUze
baar, aan.
Liefste, zei hU. lk geloof,„del*
kunnen zien waarom. Is onze lleio*
waar we voor hebben gevochten om
rein en zuiver te houden1 *«r «Vj
voor geleden hebben, niet dulzenfflwj
mooier en groter dan de liefde, o»»
zouden genomen hebben toen we er w
recht niet toe hadden?
Ze glimlachte tot hem op. een tefl£
ernst In haar gezicht Haar geoac»""
gingen terug naar het kleine lied. jw
haar eigen leven scheen te symbonwf'
Het derde couplet was eindelijk oe*a~
herid. Ze zei het zachtjes op.
„But sometimes God on^jjH»
Looks down from the Heaven sbo»*
And lays in the hands tbaMJ^j
The tremulous star of Lova-"
Peter bukte zich en kuste hearj
Er was een still# passie in «U»ikt*
er wa» nog meer in Iets diep» j,,
veranderlijks dezelfde onversn» w
gelofte, die hU haar gegeven '0
tagel, de gelofte van een liefde die"
sou „In deze wereld en de voigew»»
1) En legt In lege handen
De flonk'rrade Liefdesiter
11NDE.
yWEEDE BLAD - PAGINA 2
DINSDAG 8 NOVEMBER 194».
Alsof het de normaalste zaak van de wereld was en de vrije handel
vee niet negen jaar heeft stilgelegen, vo voerden gisteren de boe
ren koeien voor de eerste vrije markt sinds het uitbreken van de oorloa
op het Rotterdamse Veemarktterrein aan. Tenminste, zo zagen de voor-
bijgangers ondanks de vlaggen op de hal het, maar wie in de kringen
de veehandel enigszins is ingewijd kon wel degelijk de bijzonde-e
[temming in de grote hal bespeuren.
Alle matheid, die er bU de aanvoer
•oor het Bedrijfschap tijdens de dlstribu-
«éDertode over het terrein had gelegen,
vu als bU toverslag verdwenen. Het
woordje „vrij" was. zowel voor boeren als
handelaren en slagers een magisch woord,
dat de handelsgeest prikkelde en alle zel-
un van de vakkennis deed bijzetten. Jon-
«lieden. die voor de oorlog alleen nog
mur naar de handel mochten kijken,
kwamen nu met ouderen mee om zich
oader ervaren hoede praktisch In het vak
te bekwamen. Zij trachtten met dezelfde
kennersblikken als hun oudere gidsen in
het Veebabylon de koelen, die met dro
merige ogen de bUzondere stemming over
(Vm onze correspondent te New York)
rvè MEESTE Amerikaanse fabrieken en
D kantoren hebben een „suggestion box"
tea trommel, waarin employé's hun op
ichrift gezette Ideeën kunnen deponeren,
ideeën, die het bedrUf kosten besparen.
Behslve de herhaaldelijk terugkerende
grapjes als ..Ontsla de baas", komen er
ook zeer nuttige dingen uit die bus.
Charlie Zamiska. die aan een oven werkt
Toor de Cleveland Graphite Bronze Comp.,
diende enkele Ideeën in. Na studie bleken
te zeer waardevol en Charlie kreeg 7.612
dollar van zUn maatschappij! Tezamen met
een eerder Ingediend en geaccepteerd Idee
beeft hit nu al 12.137 dollar geïncasseerd.
Jaarlijks beloopt het aantal ingediende
Ideeën bij de Amerikaanse bedrijven in de
honderdduizenden. In 1948 werd In totaal
U millioen dollar aan premies uitgekeerd.
Gezien het feit. dat gemiddeld 10 procent
un de besparing door de bedrijven wordt
uitgekeerd aan de vader van het idee. kan
een besparing van 25 mlllioen dollar be
cijferd worden. Gemiddeld lopen de pre
mie* niet veel hoger dan 17.50 dollar.
Soms ook wordt de klanten verzocht hiln
Ideeën in te dienen. Een restaurant te Bal.
timore verzocht zijn clientele onvsuggeB-
tie* in de trommel te deponeren, 's Avonds
es iluitlng zette de eigenaar zich vol ver
wachting aan het lezep, vermoedend, dat
hij allerlei wensen zou krllgen op het ge
bied van voedsel, verlichting of lafel-
icbikking. Groot was zUn verbazing, toen
X vsn de 40 ideeën dezelfde strekking
blaken te hébben: „Wanneer neemt u nu
een* een stel knappe diensters? Toen de
tweede dag 37 van de 39 briefjes deze'.fdq
wens bevatten, heeft de eigenaar de „sug-
teition box" maar verwUderd
-Het Engelse fregat Alacrity heeft een
Mttonsllitlsche waarschuwing, „zich bulten
CMoete territoriale wateren te houden". In
de wind geslagen. De commandant van de
Alierttr, die het Engelse schip Tslnan wilde
iren. zou geantwoord hebben: „Mtjne
i ligt dit gebied bulten uw territo-
nteren en Ik acht mij vrij ln mijn be-
hun koppen lieten ga?n, te keuren. Maar
ach. natuurlUk voelden zU zich ln dit vrUe
„vleesparadUai' nog wat onwennig en ke
ken zU onwillekeurig naar hun handen,
d e nog geen eeltsporon vertonen van het
kletsen voor het bieden. Hun begeleiders
zullen hun er echter op hebben gewezen,
dat de kwaliteit vai> de ongeveer 350
koeien, die werden aangevoerd, prima was
en dat er zelfs veel „uitgelezen koelen"
bU waren.
De ouderen zullen onder een kopje kof
fie ln de cantine herinneringen aan de
markt van voor de oorlog hebben opge
haald. toen aanvoer van ruim 700 koeien
voor de slacht op Maandag niet tot de
zeldzaamheden behoorde. Die herinnerin
gen vormden echter toch geen goed ver
gelijkingsmateriaal. zodat bU het loven en
bieden boer en handelaar elkaar verken
den als hadden zU elkaar nog nooit ge
zien.
De markt werd dos zeer voorzichtig ge
opend. daar de prijzen zich nog moesten
vormen. Allengs werd» de handel leven
diger en gingen koeien van prima kwali
teit gemiddeld voor f 1.99 per kg geslaeht
gewicht van de hand.
Het werd leger en leger In de hal naar
mate de mprgen vorderde, want de, vraag
was groot en dus werd het vee niar de
Loven en biedentotdat de verkoper
„geluk" zegt, waarmee de koop gesloten ls.
lea complete vechtpartU heeft Zaterdag-
erend een litteraire avond ln> het Stede-
Ijk Museum te Amsterdam besloten. Vol
ta» het programma. schrUft de Tel..
touden do dichters Jan Elburg (die zich
echter had teruggetrokken). Gerrit Kou-
weneir. Bert Schierbeek. Lucebert en de
buitenlanders Dotremont en Karl Otto
Gëtz gedichten lezen. De avond zou verder
*orden opgeluisterd door primitieve
wüumuzlek uit Centraal Afrika.
ïertt betoogde Lucebert, dat de tUd
War rijp Ie voor de dadaïstische en ex-
Pfe«ionlstlsche experimenten, welke na
de eerete wereldoorlog opgang maakten
HIJ bepleitte eer. ..geestelijk nudisme", dat
bQ met een Marxistisch sausje overgoot.
Hedat er toen fascinerende rhythmen op
AWketnie drums waren geslagen, beklom
«Jremont. hoofdredacteur van het Franse
gdechrlft „Cobra", het podium, om een
Wung op de Sowjet-Unle te houden.
Vencheldene toehoorders, door de ge-
•g®!»-uitgenodigd, verlieten de taal.
De dichter Nljhoff, die zich onder de
•ttwezlgen bevond, kon niet nalaten, t#
JfbgMi alnd» wanneer men ln Parijs
spreekt.
Om eerdere hilariteit te voorkomen,
ymmerde Lucebert. dat Dotremont „In
een de communistische partUdiacl-
gy rijn mond zou houden. Maar
jJ2*nont ging rustig verder. Een Am-
~™»e meubelverkoper, die al eerder
•®»<rrumpeerd had, vroeg het woord,
werd1 met stoel en al tegen de grond
Pwkit, „Fascisten" werd er geroepen en
"het algemene tumult dat hierop volg-,
raakten verscheidene schilders en
■wtere ln handgemeen.
V1* duwde en trok. men schreeuwde
««old. suppoosten staken bezwerend
f® henden omhoog en bevalen de repu-
51* het Amsterdamse Stedelijk
in ieders welwillende aandacht
De conservator, de heer Jaffé (de direc
teur, jhr Sandberg, was afwezig), slaagde
erin, met hulp van het personeel de aan
wezigen naar. bulten te loodsgn.
De avond was georganiseerd door de
„actie litteratuur van de Internationale
experimentele groepen". f
Unescocentrum Nederland
De directeur-generaal van de Unesco, dr
J. Torres Bodet, heeft Maandagmiddag in
de hoofdstad het Unescocentrum Neder
land geopend. Het centrum 1b opgericht op
initiatief van enigfe studenten. Een hunner,
de heer E. Alderse Baes, is Maandagmor
gen ln het Vredespaleis door de voorzit
ter van de Nederlandse Unescqcommissle.
prof. dr H. R. Kruyt. tot directeur van
het Centrum benoemd.
Onder de talrUke gasten, die bU de ope
ning van het Unescocentrum Nederland
aan de Keizersgracht te Amsterdam aan
wezig waren, merkte men op de heer
André de Blonay. chef van de afdeling
External Relations van de Unesco, prot
De Benito, chef van^de afdeling Public
Relations, mevrouw Lorna Mac Phee, chef
van de afdeling Musea en Monumenten
zorg van de afdeling Nederland van de
Unesco en voorts prof. dr F. L. R. Sassen,
hoofd van de afdeling Nederland van de
Unesco, prof. K. R. Kruyt, voorzitter van
de Unescocommissle. oud minister Jonk
man, voorzitter van de Vereniging voor
Internationale Rechtsorde en talrijke an
dere vertegenwoordigers van het Neder
landse culturele leven.
Ruwe lippen»
ie »u. wat kr*gen ze 'n boel moois
w circus! Toen elndeUjk het
den w1* de voorstelling kwam, duizel-
"5«afthoofden ervan....
Ten iu^lel*1n de tent, terwUl de tonen
kkifr* moslek him nog ln de oren
tripfo*1 vond jullie 't? vroeg oom
bx*Prachiifj Eeuzachtlg! riepen ze In
ï'ipje lechte,
*e de tafel al gedekt, en
hed het eten klaar.
*ek wel, of er van eten niet
veel zou komen....' Ze hadden gewoon
geen tUd, om *n hap te nemen! Zoveel als
ze tante Liezebertha te vertellen hadden
over dat circus en wat ze er hadden
gezien....
En toen lqsram er....!
Moet u horen, tante Liezebertha. .1
En toen die leuke clowns weg-
glTantê Liezebertha lachte en stopte ein-
delijk haar oren dicht Ze nioezfcn Jjm1
eerst maar een» hun bord leeg eten,
Vb! Sn I. ln bed tagen. dichten «r
nog aan terug....
Daar hangen ze, de geslachte krulstaar
ten, keurig ln het gelid op het abattoir.
auto's afgevoerd om voor rekening van
de slagers en grossiers op het abattoir aan
zUn bittere einde te komen.
De algemene Indruk was. dat er hier en
daar wel wat koetjes waren achtergehou
den in verband met het vrUkomen van
de hand9l, maar vele boeren waren toch
gedwongen geweest ook in de afgelopen
weken met hun vee aan de markt te ko
men, daar een koe op stal altUd meer koet
dan een koe ln de wel.
Het geknor van varkens was vanmor
gen niet op de veemarkt te horen, want
krulstaarten worden nog altUd door het
Bedrijfschap overgenomen.
Ook morgen zal het weer druk op de
veemarkt zUn. want dan Is er. zooals ge
woonlijk. hoofdzakelijk de aanvoer van
gebruiksvee.
Zo ls de Maandagmarkt als Rotterdamse
traditie weer ln ere hersteld, hetgeen be-
wUst. dat er langzamerhand weer normale
toestanden ln ons landje terugkeren, al
zUn de bedragen, die de handelaren thans
moeten neertellen, wel een beetje hoger
dan voor de oorlog.
Deze slager in de Oranjeboomstraat
vond het niet -voldoende zijn vreugde
over het vrije vlees met een paar bloe
men in de etalage te uiten, hij versierde
zijn hele pui met vlaggen, groen
en bloemen.
Twee scheepswerven, n.l. de NV.
Scheepswerf en Machinefabriek De Mer-
wede te HardlnxvAd en de werf De Noord
te Alblasserdam, werken op het ogenblik
aaaeen opdracht van de rederij Jugo Sla-
venska Linijska Plovidba. gevestigd in
Rijeka In Joego-Slhvlë. De werven bou
wen drie vracht-passagiersschepen van
4000 ton. Het eerste schip van deze be
stelling. de RUeka. zal op Woensdag 30
November as. van stapel lopen van De
Merwede te Hardlnx^eld. Daarna levert
De Noord een schip af en omstreeks Juni
1950 zal het laatste van de drie schepen
van De Merwede van stapel lopen.
De BUzondere Raad van Cassatie te
's Gravenhageheeft verworpen het. be
roep van de 32-Jarige Irma Seellg. een
Joodse vrouw uit Amsterdam. ZU was ln
het begin van de bezetting Illegaal werk
ster. Toen de Duitsers haar ln 1943 arres
teerden. werd zU V-vrouw, om aan het
concentratiekamp en de dood te ontko
men. De BUzondere Raad van Cassatie
was van oordeel, dat de vrouw door het
Amsterdamse BUzonder ^Gerechtshóf te
recht tot een gevangenisstraf VBn 12 Jaar
is veroordeeld, omdat zU terwllle van een
grotere persoonlUke vrijheid landgenoten
heeft verraden. terwUl zU toch door onder
te duiken uit de handen der Duitsers had
kunnen blUven.
Uet (s ongewoon druk
*op het station die Maan
dag. waarop Ik na een
extra dag verlof naar rrtUn
standplaats moet terug
keren De oorzaak van do
drukte ls echter vlug op
gehelderd Jongens, terug
van Inschepingsverlof, op
het punt om voor de laat
ste maal terug te keren
naar het onderdeel, waar
mee ze de lange reis naar
Insullnde zullen «peken.
Nog slechts luttele minu
ten resten hun voor een
laatste stevige handdruk,
een omhelzing, het zeggen
van bemoedigende dingen
en dan
Dapper zijn deze kerels,
die ondanks het verdriet,
dat aan hun hart knaagt,
een glimlach op het gelaat
hebben. Q ja. ze hebhen
hej vooruit geweten 'dit
afscheid moest komen.
Reeds bU hun opkomst
«risten zU: „WH zijn be
stemd voor Indlë" maar
hoe vlug waren de laatste
maanden op eigen bodem
voorbijgevlogen, veel te
vlug Nu was het daar.
De tien laatste dagen
thuis waren om Geen
tranen nu. dat zou het
schelden zwaarder maken.
Temidden van deze jongens
en hun dierbaren sta lk
daar op dat station en ln
mU riJ»» de vraag- ..Hoe
zal het met ons ztln zullen
wil even sterk riln als de/e
knapen?" Misschien komt
ook voor ons dit moelliike
afscheid Onbarmhartig
draaien de wllzers van ie
klok. de trein gaat ver
trekken. Nog een laat-le
groet uit het coupé
raampje en dsn ls het
voorbij.
Even is er de terugslag
van het afscheid, maar zij
geven er niet aan toe Hlpr
en daar word» gevoneen.
Tot kijk in
Batavia
moppen worden gelapt.
ZUn wil toffe longen# of
niet. oh zol Het verdriet
om wat achteagelaten
wordt, moet worden over
stemd
■Ook op de volgende
Stations staan longen»
Vrienden vinden elkaar,
kamergenoten sluiten zich
bij elkaar aan De grote
Grenadier# voelen zich
klein
Vinden lullle het niet
er» om weg te gaan?
Een domme vraag, even
la dsar weer die pUn.
maar dan- Nee we vinden
het loppe. nou goedl
Jongens van Jan de Witt
deze artilleristen, die de
zware taak. die hen ginds
In de vreemdewacht,
vast naar behoren tullen
vervullen. -
Een van h$n heeft een
gitaar gegrepen „I iove
you for sentimental reason".
Velen ringen het mee.
Misschien gaan hun ge
dachten wel weer terug
naar dat meisje, dat op het
station achter moest blij
ven De jongens ztjn het
er allen over eens- voor
on« zal de tijd wel vlug
gaan. alles zal nieuw zUn
en de toestanden In de tro
pen zUn al weer heel wat
beter dan toen de eerste
Ippgens er heen gingen,
maar voor hen. die achter
blijven..
De melsles zullen aterk
moeten zUn. Veel zal tr
geschreven worden en de
brieven zullen voor de
jongens*de grootste steun
betekenen.
De trein nadert zUn be
stemming Artillerie en
Oreriadlër» nemen afscheid.
Hier - geen ..sentimenteel
gedoe" Een stevige klapt
op een schouder, „de
mazzel. bóArll Tot kUkl"
Tot kUk ln Batavia
(Speciale reportage).
TJET IS NU een half Jaar geleden,
A1 dat de grenscorrecties haar be
slag kregen. Ruim zee maanden staat
het oude stadje Elten onder Neder
lands bestuur. De landdrost, dr A.
Blaauboer. die zetelt op het voor zo'n
kleine gemeente VrU aanzlenlUke
„Drostamt". bekUk4 het vrtendelUke
centrale plein van Elten met dezelfde
gewone ogen. waarmee hU het centrum
van zUn gewone standplaats Emmel-
oord ln de Noordooetpolder bekijkt.
Alleen ztjn hier de linden veel ouder.
Hier staat nog een „Brunnen". de plaats,
waar men vroeger water kwasn balen. In
het midden la ergena een bank om een
dikke boom getimmerd. Daarop konden de
zaken, zoala ze tn Elten lagen, worden
besproken onder het geruta van vele bla
deren. TerwUl de auto's voorbU tTokkeo.
En vroeger onder het voorbUtrekken van
de boerenwagens of de poatlljonkoeteen.
die stllhieUJerf bU één der herbergen op
het plein, onder het geplas ra het gepraat
der vrouwen bU de bron.
Dat kan teruggaan tot heel vroeger,
want Elten ls zeer oud. Er zijn grotë.
protserige plaatsen In ona land, die piep
jong zijn. vergeleken bU deze verzame
ling oude straten, met een schilderachtig
plein als middelpunt. Waar nu de auto's
achteloos doorheen jagen, ontmoetten
bUna tweeduizend JaaT geleden elkaar
twee Romeinse wegen. VermoedelUk ls
Druaua hier geweeat. maar dat moet men
Nu de vleesrantsoenering ls opgeheven,
mogen slagers en vleeswërenfabrlkanten
het in hun bedrUf verkregen rauwe dler-
lUke vet uitsmelten en het gesmolten vet
van V» of kg geldt deze voorraads-
limlet niet.
Voor het ln eigen bedrUf uitgesmolten
dlerlUk vet zal geen prijsbepaling gelden
en dit vet Behoeft niet gebanderolleerd
te worden. De maximum verkoopprijzen
voor verpakt gesmolten dlerlUk vet ver
vallen. Tevens vervalt het banderolleren
van bak- en braadvet en van gesmolten
dlerlUk vet ln verpakkingen van en
kg. Wel blUft de maximumverkoopprijs
voor bak- en braadvet van kracht, doch
deze behoeft niet meer op de verpakking
te worden vermeld.
Het bestaande aysteem van centrale
varkenaslachtlngen blijft gehandhaafd,
teneinde het mogelUk te maken het var
kensvlees te subsidiëren. De eubsldie
wordt uitsluitend betaald op goedgekeurd
varkensvlees, dat onder contróle van het
Bedrijfschap voor Vee en Vleee op deze
centrale slachtplaatsen wordt geslacht. De
heffingen voor dit bedrijfschap, welke bU
het slachten zUn verschuldigd, worden
belangrijk verlaagd, doordat de afschaf
fing van de rantsoenering de koeten van
het overhetds-apparaat aanmerkeUJk var-
mindert. r
De verplichting tot het Inleveren van
onderpoten van runderen lebmagen van
nuchtere kalvered en klieren en organen,
bestemd voor pharmaceutleche preparaten.
bHJft beetaan. De voorschriften inzake de
Inlevering van andere beenderen dan nm-
deronderpoten vervellen.
DOLLARLENINO IN HERSTKU
Amsterdam, 7 Nbvember.
De beurs bezag de meeste dingen vandaag
vsn de pessimistische kant Over de gehela
linie leek verkoopdruk aanwezig. Animo om
tets te ondernemen ontbrak volkomen.
Vooral de cultuurfondsen schenen daaronder
te lijden. Er werden dan ook koersverliezen
vsn verscheidene punten geboekt. Men heeft
tn het weekend de ftnancteel-economlsche
bepalingen van de R.T.C.-overeenkomst
nauwkeurig herlezen en meent goed te doen
nog de nodige gereserveerdheid ln acht te
nemen. Het wederzijds vertrouwen, zo ls het
gevoelen, zal ln de uitvoering van de over
eenkomst een belangrijk* rol spelen.
Alle fondien kwamen op lager niveau,
waarbij echter enkele uitzonderingen waren,
o.a. op de aandelenmarkt AKt), dta betrekke
lijk hoog opende op ltVIt, doch tot ltt'/i
terugliepen, waarna tegen bet slot wwr «en
licht herstel volgde.
Het was trouwens kenmerkend voor de
gehele markt, dat het laagste punt niet bet
alotpell betekend*.
De tweed* uitzondering waa op de obllga-
tlemarkt, waar de Dollarlening Nederland
een flink herstal liet. zien. De vrees voor een
devaluatie van de dollar en voor de moge
lijke uitwerking van een goudprtjaverho-
glng tn Amerika, hebben Iets aan scherpte
verloren. Er kwamen vandaag van diverse
kanten kopert omzetten en de Dollarlenlng.
die Vrijdag een laagtentveau van COVt had
bereikt, herstelde vandaag op Wi. Daaren
tegen waren de guldensleningen eerder Iets
aangeboden. De lnveaterlngacertlflcaten kwa
men beneden de SS en het Grootboek Wt
beneden de VI.
V*n de andere Internationale fondaen was
philips verlaten en tn de meeate tijdvakken
ongenoteerd. Unilever moet 3 pet prijsgeven
en Kon. Olie verloor per saldo I pet
Op de cultuurmarkt was Amsterdam Rub
ber zwak gedisponeerd. Het dividend van
I pet waa vandaag betaalbaar, zodat de aan
delen ex-div!den<V noteerden en, hiermede
rekening houdende, drie procent Inzakten.
H-T-A. opende prijshoudend, maar kon zich
niet handhaven, evenmin als certificaten
Dell-BUj.
meer voor.
De scheepvaartfondsen Lagen zwakker. DO
markt sloot stü. Prolongatie VU pet
niet afleiden van da Drususput boven op
de berg. In de omtrek heeft men vondsten
gedaan uit de Romeinse tUd. o.a. een re-
gimentazegel. Langs deze wegen trokken
eens de Romeinse adelaars met de troa van
vrouwen, kooplieden en wat al niet In
hun gevolg.
Nadien wordt het dufeter De eeuwen,
waarvan men niets weet gingen ook over
dit gebied, tot het ometreelü 960 ln de
oude kronieken verachUnt. Toen stichtte
graaf Wlchmann de abdU met de kerk.
hoog op da heuvel, die het plaatste be
heerst. ZUn dochter Lultgardle waa de
eerste abdis. Het waa spoedig een zeer be
kend edellUk Jufferenstlft, waar slechte
vrouwen van toenmaala oude adel werden
toegelaten. ZU waren betrekkelijk vrtj. en
het zou verkeerd zUn te denken aan een
klooater. zoala men. die nu kent. Deze
exclusieve Instelling nu la feitelijk een
der beataanebronnen van Elten geworden.
De abdU kreeg namelUk v/el schenkingen
en daartoe behoorden ook bezittingen lo
het Gooi en op het eiland Urk. Deze uit
gebreide bezittingen, die overal ln het
land werden aangetroffen, stonden onder
beheer van de abdis. In de regel bemoei
den de abdlesen rich meer met geastelUke
zaken en droegen zU het opzicht van de
landerUen over aan een functionaris, die
toen werd genoemd.... drost!
En zo la de jeugdige geschiedvorser, die
nu op het Drostamt speurt neer het ver
leden van de plaats, tot een verrassende
veronderstelling gekomen. De bezittingen
van de abdU. die op Urk waren gelegen.
zUn waarschUnltjk vele honderden jaren
geleden vrU geregeld bezocht door de
drost van Elten. Nu la Utk ln de Noord-
ooatpolder opgenomen. In 1949 kwam de
landdrost van da polder haar Elten
Het Drostamt Elten heeft ln de eeuwen,
die volgden steeds een bUzondere plaats
ingenomen. Het gebied viel onmiddellijk
onder het bestuur van de keizer, doch
stond ala het ware onder voogd U van de
graven van Gelre. tot het in 14t2 door
Karei de Stoute ala loon voor bewezen
diensten aan de graaf van Kleef werd
gegeven. Zo ie ln 1648 bU de Vrede'van
Munster deze Inatulplng In Ie grens ont
staan. die nu weer la wfcggecorrigeerd.
De grote bloeltUd vsn Elten moet ln da
15e eeuw zUn gevallen. Aan het plaatste
vloeiden door de »bdU belangrijke inkom
sten toe. De abdij bezat verschillende rech-
n ook het brouwrecht. en niet minder
dan 24 bierbrouwers waren er gevestigd.
Elten had een belangrijke bierexport Er
ontstond ook een vrU belangrijke mid
denstand Het stadie waa niet ommuurd,
doch men heeft dé brouwers zeker met
vrede gelaten Wel bevond zich op de
berg een ommuurde plaats, nu nog de
„VrUheW" geheten, een vrijplaats waar
men asvlfecbL-genfiPt.
Nieuw# geschiedenis
Tot 1811 heef* he* luffercnstlft onder de
abdissen bestaan De Franse tijd vaagde
het wei. met zoveel* andere dingen. De
laatste abdis. Laetltla Murat. een acht-
larij^tchtV» vXh Napoleon, was In 1808
aangéwezen. In 1811 werd het stift opge
heven door dezelfde Napoleon. Elten zou
voortaan bU Pruisen behoren.
Elten. dat In zijn bloeitijd 5000 Inwoners
had geteld, zou langzaam acbterultgain.
Elten zou worden betrokken ln oorlogen.
De kerk op de Elterberg zou een merk
waardige ruïne worden met een kapot
geschoten toren, die door dikke tuldradra
wordt overeind gehouden.
In de tongste oorlog zou Elten. era
plaatsje van 3200 Inwonera. 160 gesneuvel
den tellen, en tientallen vermisten. Niet
minder dan 85 oorlogsinvaliden vragen
hier de steun van de overheid. Hier. In
deze kleine plaats, kan men laren, hoe de
oorlog heeft hulsgehouden ln het Derde
RUk.
April 1940 rukten hier de marechaueeée
binnen. En deze zomert Toen beleefde
men hier de invasie der Nederland
Hun aantal wordt tussen da vier- ra de
vijfhonderdduizend geachatl
W vertellen er nog wel meer ven.-
AMSTERDAMRCHR BALLAST MIJ.
Over het boekjaar 1048 boekte de Amster
dam sche Ballast Maatschappij N.V. een
bruto-wlnat van 631.154 (v. J. 1 300.339)!
Voorgesteld wordt een onveranderd divi
dend van 8". (ln 1047 werd boven
dien nog SV, uitgekeerd uit de gereserveerde
wlnet van 1048).
De balans per 31 December 1040 vermeldt
ojn. aandelenkapitaal 3.7»0.00». reserve-
fonds 161.0.35. extra-reserve 843.713 en
dlvldend-re^rve 343.371.
Onder Invloed der enigszins teleurstellende
winstcijfers liep de koers der aandelen ln
de laatste dagen van 168 tot 160 A 161»/. terug.
Officiële notering ven de Ver. v. Effectenhendel
MAANDAG 1
f fed. ra bled I ged. en
NOVEMBER
teteo bieden
laten
ACniVB 01) LIG ATI IN
VJL Heden
1041 II100V* 100*/>
Bel Celt II 99*/<
1947 H-a 98Vat 97»f
1896-1901 B 97 96'/«
1987 I 97H 97 fj
1047 I 1000 I 01A B3A'/.
Invest Cert 8 99 98'/.t4l9
1962/94 I 09'/. 99V,
NWB *1 77'/. 77V,
Spaarcrt 100 tt lOO'/i 100'/,
NdInd*87A* 95A 95 A
Grootbk '46 97'/. 978
OBLIOATIBN
Bandoeng 6 73'/i
Batavia 79
Qelderl '90 8 100
Rott *87 1-8 81 102'/,
ZHoll *88 8e 8 09V.
FrGroHpbk 8»102'/,*
Nat Hpbk 81101'/,
Rott Hpbk 81100V,
WestlHpTV 81102'//
RottSchhpb 81100
BerghftJuré 81104
Levers Zp 8k 104
Stokvis Ikiu'/i
Bat Petrol 8» 108V,t
Kon Petrol 41104'/,
Amrt Ol 100 8 129»/,
Witte Kr 90 - 188
Amat"47 81-8 lOOVif
Lever Broth 811051
PhlllpMlOOO 8» 96V,t
78
104'/,
104'/,t
111*/,
108'/,
104A
101
105V,1
98'/,f
AANDELEN
Amst Bank 169'/, 170
HollBkUn eA214'A 215'/,
JavaBk 500 cA 162 162
MUPINat Herst 96'/, 96'/»
Mlerlo&Zn 127'/»,
N-Ind Eacompt 73'/»
NBkvZAfr 800199'/,
NedMlddstbk 104'/,
Rotterd Bank 179*/»
Slavenb Baokl09V.f
Twents Bk cA179'/.
Rdam BelCoo»189
Albetr Sup#rf208
Aig Norit 312f
Allan A Co 77
Amst Ballast 163
Brede Mach 142
Bronswerk 125'/,
BOhrmsno Pap 132
Dikker» cec. 176
i28'/r
72'/,
180'/,t
181
189"«t
206
SlO'/i
77'/»
164
127f
183'/,
177
DrleHoef Blerl90[
DRU 138'/» 137V,9
E.M r. Dordt 145 143
Emb F A HtblSl'/s 132V,f
GoudaApp K A183
Oruyter de pA 162'/»
Heemaf A 169f
Hctnek Bier A 193
Hero Coo* A 173'/»
Hoek's MAZ»t252
HollKuntts I A 216
IntGew Beton 144
Int Kunit led 116'/»
Int Viicos# C152'/,t
Kempke» Mt 88'/,
Klinker IsoL 48
Kondor 280
KonNedZout 342
Kon Ver Tap 231
Kwstta Choc 205
Letter» Adam 258
Meelfa NedBa238V,
NA Autob Vre 128'/,
Nd Gist Splr A315
Nd Scheepib 142V»
NUms A 258
RommenhBller 168*
Rott Droogd A 326
V.K Heden
138
138V,
150
90t
45»/,
231
203
255
238V»
128'/.
110V»
140'/»
Rouppe vdV A 139[
Schelde NB A122V»
Stokv 600-1000163
Stork A138V,
VerPhar Fa A 959
Werkspoor A137
Wijers Ind A 210
ZwanenbOrg A108'/»
Anlem NB A 75t
N-Ind Gas A 80t
Borsumt) A I36t
Gouda-Kaaib 150*
FntCrAHd R*d 174'/»
Ulndeteves A144
Gem ElgWAW 164'/»
Arendsburg A 132
Beioekl A124'/»
Sedep 111
Mich Arnold A 108'/»
Ncombezl A 301'/»
Albert Heyn A 205V,
Btaauwvrlei A 124
Ne MU Walv A U8V,
Tliomsen A 143'/, 111.
ZeeKSa 1000 A 95V. 98*/»
Dell Spoor A 49
N-T Spoor A 22'/»9
Madoere oA 20'/,f
Cherlb A 9
rec 80
Ittln rec 80'/.
Ik 1000 r 200*
Madoen
CER1
wt
138
Jilt
198'/»
135*/,
171
142t
164
HI
e
302
203
126
118'/»
47|
22
I'/.
85*
80V»«
201*
RTIFICATKN VAN
AMEKIK AANDKI.EN
Am Smelt Ret 48*/. 47*/,
Anaconda Cop 27'/» 27*/»
Bethleh Steel 88*/, 88*/,
Oen Motor 66'/.t 68'/«t
Int Nick of Ce 28*/, 28'/»
Kennecot Cop 48*/,
Stand Brands I 4'/»
Un Stat 9teel 71*/.*
Clt Serv Comp 631
MldContPetr
Shell Union
N York Cant
Pennsylv Ri.
Canadian Pec
Prolongatie
48*/«
72V»
63V»t
44'/»t 44'/«t
S8'/.t 38t
9V.* 9*
12*/» 12'/»
12V. 12*/«
1'/» VI*
ACTIEVB AANDfLIN
VJL B.K. LK.
Kol Bank A 6661*/,
N-l Handbk A 105 103
NdHandMU cA 161 1639
AKU A 185 1851859
Bergh&Jurg A 313 813
Berkel Pet A 120'/»t 120
Calvé Delft CA 150'/» 150
Centr Bulk A 192*
Fokker A 125'/» 131 t
Gelder Pap A 158 157*/»
KNHoogov cA 208*/» 208'/»
Lever Broa cA 241'/, 239V»40'/i 239'MO
Ned Ford A 307 - 304
Ned Kabel A 293 -
Philips A 2399 237*/»
Wllton-FUen A 155V» 1561
BlUltoo I* r A 298 296
Dordt Petr A 287'/, - 287'/,*/.
Kon Petr A 313'/» 310V»*/« 311-V,
Kon Petr oA 312 - 310
Moeare En A 533 530
Amst Rub A 149'/, 139-V»exd 139Vi
Bandar Rub A 128
tfjL BJL LK.
Dell Be Ru A
Kend Lemb A
Lam pong Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
SerbadJ Rb A
Verlnd Cult A
Holl Amltjn A
JavChlJep A
KNSM NBs A
Kon Pakat A
NdSchUnle A
Ommeren Scb
Rott Lloyd A
St MU Ned A
HVA A
Java Cult A
N-l Sulk O A
VerVorstC A
DullBat MU A
Dell-Mtscb A
Senembah M A
68V»*
38'/»
47.1 -
102
69'/.
36
45'/»
98V.-V.
167
137
133
153
159*/.
165'/»
140V»
159
-/ 46*
46'/i
58#/»
MQ11
156V»
67'/»
82'/»
381
112
140'/»
111»/»
DIVERSEN
NB A 160*/*
154t'/«
138*/«9 V»
46 V»
164'/s
137
130 V»
152V»
157*/»
165
148
156'/»t
153'/,V*
68
81
35'/.
109'/»t
1391