Een S.O.S. kwam nooit uit
„veilig gebied"
Elten rust uit van invasie
JVarodny podnik" - ondergang
voor Praags middenstand
s*
Mechanische hulpmiddelen vervangen personeel
Suriname, gebied met volkomen
Nederlands karakter in Amerika
Bakkers als litteratoren
Oudste Nederlandse couranten
SLUIPSCHUTTERS VOOR ONZE KUST (II)
Tussen de mijnen
beste vis!
de
Demagnetiseren - of niet
Land in de schaduw
Geen Sinterklaas-speelgoed
BIOSCOOPPORTIERS „VERGATEN" DE
FOOIEN OP BELASTINGFORMULIER
Fiscale recherche voelt
hen aan de tand
Na een half jaar drostamt (II)
163.000 Ansichtkaarten
in 4 maanden
KUNSTN1ÊVWS~
Op hoorspel
luisterpost
1500 Zakenmensen in
arrest bij één
razzia
Beursoverzicht
BEURS VAN AMSTERDAM
Ett
■SI,
IS)
r
5*
su
IS
De Amerikaanse vrouw thuis
sen
Onze export naar
de V.S. stijgt
De taal van de Surinamers is Nederlands
Dichters en prozaïsten van naam
Berichtgeving in vroeger tijd
ADOLPHUS
Ruime maat..,.
TWEEDE BLAD - PAGINA t
(Van onze speciale verslaggever)
en mijnen werden gelegd tn vijandelijke vaarwateren.
and mines were laid in ennemy waters.
Zo koorden we in de oorlog tussen het geratel van de Duitse stoorzenders
door meermalen het peallieerde leperbencht van de Home Service eindigen.
Dan waren weer vliegtuigen of motortorpedoboten voor onze kust geweest om
de Duitce scheepvaart, die meestal vlak onder de wal doorkroop, een voet dwars
te setten. Die mijnen werden in kaart gebracht. Maar dikwijls werden z\j in
Stikdonkere nachten neergeworpen en wie garandeert dan, dat de beste navigator
niet een paar mijltjes fout u geweest? Misschien zijn de mijnenvelden voor een
groot deel thane veilig. Maar misschien liggen ook in enkele of wellicht in vele
gedeelten de sluipschutters op een kluitje. Gevaarlijk gebied blijft het... nog
jaren!
XJET IS NU EENMAAL een menselijke
eigenschap en de zeeman, die wel
eens meer wat moet wagen, ontkomt er
zeker niet aan dat geregeld tussen
gevaren verkeren wat nonchalant maajrt
Het Is tenminste een niet »e ontkennen
feit. dat vele zeevaarders nogal eens een
•tukje zeeweg „afsnijden- en dan het
risico maar nemen door onveilig gebied
te stomen Het gaat tienmaal goed. het
gaat misschien vijftig maal goed en
dat maakt overmoedig' De vissers vooral
worden wel oens in mijnenvelden aan
getroffen en z(j beweren dat daar de
meeste en de beste vis zit
Het ia ook bekend, dat zij dia van de
Bcandinaviache routes komen bij het
lichtschip Pit (zie kssrt) dikwijls niet
Westwaarts opgaan, de route EIbe-Humber
volgend tot *U het betonde kanaal be
reiken dat Zuidwaarts naar Teael leidt.
Die omweg vinden zij te groot En dus
Saan zij bij Pit direct om de Zuid door
et zgn.'dood gebied en dus d-rht langs
de Westrand van het grote mtii.eovei'd.
In nautische kringen wint de stelling
veld. dat de fvar. In ballast komende van
Hamburg, niet d» route vlak benoorden
de Waddeneilanden heeft genomen maar
de langere route ten Noorden, van hel
grote mijnenveld teneinde niet te dlctn
onder de kuat te komen Het had de da*
tevoren zwaar gestormd en een leeg schip
heeft dan liever de ruimte En het Is niet
onmogelijk, dat de Ivar toen bt} het licht
schip Pit direct de Zuidelijke koers door
het dood gebied heeft genomtn *n toen
door de harde Westelijke wind en de
stroom een te grote Oostelijke drift heeft
gekregen, waardoor het schlo over de
grens ven het mijnenveld verdaagde, met
bet bekende noodlottige gevolg
Maar wet er ook gebeurd mag zijn. de
Ivar zat in gevaarlilk gebied en een groot
aantal milten van de geveegde «analen
Peil de noodkreet
T\E MARINE en natuurlijk speciaal de
MDnanveegdlenst is er fel op precies
te weten waar de schepen op een mijn
lopen Da doeltreffendheid van hun veeg
werk staat of valt ermee In de loop der
jkren ia men tot de merkwaardige ont
dekking gekomen, dat heel wat schenen
die op een mijn liepen het noodsein gaven
en die nog ntet gehee! Invalide of ringend
waren trachtten zo «nel mogelijk uit het
gevaarlijke gebied waarin zij zich bevon
den in het geveegde kanaal t* komen
De aasurantie is nu eenmaal nlat erg
meegaand mei schepen dl* van de veilige
routes afwijken
Peiling van de plaats waar de eerste
noodkreet was gegeven, wee» totnutoe
altijd uit. dat het schip bulten zijn boekie
(veilige route) was gegaan en bang voor
de gevolgen als een hans In het geveegd*
kanaal trachtte te komen *s«r het dan
meestal werd aankcrnffen M .ar het pell-
iiatlon liet zich niet foppen (.lords heeft
heel wat processen gewonnen van da zee
man. die. wat risico nam en zijn onge
luk tegemoet voer
In 1945 werd met Britse hulp begonnen
de wateren lang' de Nederlandse kust van
■lijnen vrij te maken Toen kwamen 44
mijnenvegers In actie en In enkele jaren
werd langs de 150 m(j! lange kustrouta
een kanaal van 2 mijl breedte geveegd
terwijl van dit kanaal toegangswegen naai
de Nederlandse zeegaten en havens wer
den gemaakt Dit was werk dat uiterst
•orgvuldlg moest geschieden
Van de aavlgatlekunsl van de officieren
werd «eer veel gevergd en s'k gebied
■soest op magnetische mtJnen olet minder
dan twaaft maal Worden geveegd omdat
fr mllnen tQn die twaalfmaal moeten
Worden «raetlveerd vóór *U ontploffen.
Met de acoustischa mijn dia op de ge-
luidst rillingen van da scheepsschroef
Ontploft, bad men ook veel te stellen
Thans vsren nog geregeld twee flottille»
mijnenvegers op onze kust en momenteel
werkt een der flottilles bij de Wadden
Het doel Is nu alle geveegde routes 'ot
Vier mijl te verbreden.
Kostbaar zijn dero maatregelen tei
beveiliging ven de scheepvaart Per vier
kante mijl bedragen deze voor een divisie
een 8 mijnen vegers 111000 Daarvooc
moet een werkschlp van de Mijnenveeg
dienst, san boord waarvan de nodig»
reparaties kunnen worden verricht wor
den aangehouden iHr Ms Vulkaani En
Texel eert de gevallen Runen
Op April 1990 zal op Texel een monu
ment worden onthuld ter nagedachtenis
aan de gevallenen io de a.g, Russen-
opstand
Op 9 April 1949 bevonden zich op Teael
-Ca 8C0 Russische krijgsgevangenen, die
door de Duiteera ale troepen waren inge
lijfd. Toen tij vernemen, det zij zouden
worden Ingezet tegen de geallieerden,
kwamen de Russen ln opstand. 235 over
leefden de strijd Hun heldhaftig verzet
had tot resultaat, dat de Duitsers geen
tijd hadden om meer represaille-maat
regelen tegen de bevolking van het eiland
te nemen Men hoopt bet monument te
kunnen onthullen ln aanwezigheid ven
een aantal overlevenden, die zich momen
teel ln Rusland bevinden.
KERKELIJKE MUTATIES.
Ned Her*. Kerk. Beroepen te Broek op
Langend ijk A. J. van Heuven te 'e-Ora-
vendeel. te Ommen (2e pred.pl.) L. J. R.
Kalmijn te Vaaaaen
Bedankt voor Breukalen (vee. H. M.
Cnoaaen) C. Warmolt» te IJselmonde. voor
Lage Zwaiuwe A. J. v d. Ham te Hans-
weert. voor^Nleuw Weerdinge (toez.) A.
M. v. d. Neut te Medemblik.
Beroepen te Ouderkerk aan de IJael A.
J. Timmer te Polsbroek.
Bedankt voor Nijkerk 3 v. d. Heuvel te
Schoonhoven.
Oeref Kerken. Beroepen te Tzum A.
Langeler. eend. te Amsterdam.
Chr Oeref Kerk. Tweetal te Maaraaen
8. v. d. Molen ta Leeuwarden «n P. Zwier
te Zwasgweetetode.
Beroepen te Hilvereum (le pred.pL) N. de
Jong te MiddeJbarnis.
Bedankt voor Drogeham en Kempen J.
r. Vel «ma te Bunschoten.
Geref Kerken art. XI K.O Beroepen te
Harden berg S. de Waard te Ifeaetiui*.
1» Orootecaet J. Kok te Noordbergua.
zo'n flottille vergt 150 man varend en
200 man walpersoneel ln het Nederlandse
veeg gebied heeft de Mijnen veegdlenst zo
veel mogelijk bestaande mijnenvelden op
geruimd. Verankerde mijnen zijn er niet
meer
Maar voor we prectlsch ven de magne
tische en de acoustlsche mUn af zijn.
hebben we nog wel een Jaar of zeven de
tijd Tot dan geldt het devies: Vegen en
vareuln de veilige routesl
Demagnetiseren blijft ln de komende
Jaren het wapen, dat de schepen zelf tiget»
het mlinengevasr kunnen voeren En daar
om is het wel van belang, dat juist dezer
dagen bij de visserij en de koopvaardij
toenemende bezwaren tegen het periollek
demagnetiseren (het Immuniseren van de
scheepsromp tegen magnetische mijnen)
sün ontstaan Een der gevolgen van elke
demagnetisering Is namelijk, dat het kom
pas ernstig ontregeld raakt, hetgeen vele
moeilijkheden voor de navigatie kan op
leveren
De practijk heeft bewezen, zo zegt men
vooral in visserijkringen, dat er geen on
gelukken door magnetische (nU»1*" zijn
gebeurd, waartegenover staat, dat de kom-
pasafwilkmgon wel verscheidene klelngre
ongevallen hebbcm teweeggebracht De
Koninklijke MarfnV adviseert echter bat
voortzetten der demagnetlsering Wan
neer dit niet periodiek was gebeurd, zou
den er. volgens haar experts, zeker wél
ongelukken zijn gebeurdI
WOENSDAG B NOVEh/b»
Dit Is géén Sinterklaas-
speelgoed. maar een model
op schaal van een Ameri
kaanse helicoptère. die
thans in serie voor de Ame>
rikaanse marine 1q aan
bouw is. Helicoptères heb
ben de grote belangstelling
van militaire deskundigen,
omdat zij voor het sneilf
vervoer van allerlei mili
taire goederen en personen
In aanmerking komen In
dien de tekenen niet be
driegen. zal de helicoptère
de gesleepte zweefvliegtui
gen gaan verdringen Tegen
het einde yan de vorige
oorlog hebben de geallieer
den op grote schaal van ge
sleepte zweefvliegtuigen ge.
bruik gemaakt bvj de uit
voering van landingen uit
de lucht. (Arnhem) Veel
materieel en manschappen
werd door de lucht naar
het oorlogstoneel aange
voerd. Maar de bestuurder
van het losgekoppelde
zweefvliegtuig mftest. zodra
hij vrij begon te zweven,
met zlin zweefvliegtuig on
middellijk naar de grond en
veel keuze werd hem daar
bij niet gelaten Anders ligt
het bij de helicoptère. Deze
rijst zelfstandig omhoog en
kan daarna, met afgezette
motoren, door een motor
vliegtuig op sleeptouw wor
den genomen naar de plaats
van bestemming Daar aan
gekomen, kan de bestuur
der een plaats uitkiezen, die
hem lijkt, want hij beschikt
over eigen motorvermogen
Op dit gebied hebben de
Amerikanen reeds proefne
mingen verricht, die een
gunstig resultaat oplever
den Zo heeft men beman
ningen van vliegtuigen, die
In een barre woestenij een
gedwongen daltng hadden
moeten uitvoeren en waar
bij het onmogelijk bleek
het vliegtuig ter plaatse te
doen opstijgen, met behulp
van een gesleepte helicop
tère uit hun benarde positie
verlost De Plasecki Heli-
coptère-fabriek te Morton
in Pennsylvanlë heeft voor
de Amerikaanse marine een
helicoptère ontwikkeld, die
van twee motoren is voor
zien. Naar men zegt is dit
de grootste helicoptère. die
ooit ter wereld ls gebouwd.
De Plasecki H 12 heeft de
laadcapacfteit van een Dou
glas DC 3 Er kunnen ka
nonnen en motortrekkera
mee worden vervoerd en
het is niet onmogelijk, dat
met dergelijke helicoptères
als de Piaseckl H 12 kranen
en dekschuiten komen
vervallen voor het vervoer
van materieel van schip
naar kust. wanneer een lan.
ding moet worden uitge
voerd.
Tijdens een onderzoek naar de inkom
sten van de Rotterdamse bloacoopportiera.I
dat uitging van de afdeling Reco van da
Inspectie der Directie Belastingen, heeft i
men vastgesteld, dat van vrijwel geen
enkele portier de opgaven op de belaating-
blliet'.én met de werkelijkheid overeen
kwamen en dat de verechlllen soms hon
derden guldens per maand bedroegen
Het onderzoek werd Ingesteld, toen de
Rasd van Beroep tn enkele twijfelgeval
len onvoldoende matertaai bleek te heb
ben om een definitieve uitspraak te doan
Pa een uitgebreid vooronderzoek, waarbij
het aan'al verkochte plaatsbewijzen In een
bepaalde periode gecontroleerd werd met
mbegrip van voorverkoopplaataan werden
da portiers veertig In totaal, bij de In-
«pectle ontboden en daar moesten enkelen
van hen. die bU grote theaters werken,
toegpven. dat zij In het topjaar 1948 aan
fooien en door onderhsndse verkoop eoma
200 gulden per week hadden verdiend,
terwijl zü op hun belastingbiljet10
gulden Invulden In de volgende jaren was
het gemiddelde bedrag beduidend min
der maar toch nog groot
la één geval moest een portier een
ffpeciale reportage)
TN DEZE KILLE DAGEN la het stil
op de markt te Elten Markt heet
bet plein Overal In Elten tiet men
de Nederlandss straatnaamborden:
witte letters op een blauwe achter
grond De auto's wachten op hat par
keerterrein Er zijn altijd gasten Men
ziet te In de herberg Zum Schwan,
of b|j Wanders of bij Zum Stern, alle
drie vrij grote zaken, gelegen san bet
marktplein
Hri Is erfl stil Maar 8etc meier! Toen
•tonden de mareehaosaeea hier bet vef-
keer te rrgrlen ala In de drukste Neder
landse stad Naar schattint kwamen er
temlddeld MM auto's per dag. Men beeft
bfl de Elterberg éénrlchtlngverkeee moe
ten lnsi'».n Er wes een speelss! par
keerterrein nodig voor de autobussen. In
de eesiaoranta werden aan da lopend#
baad diners geserveerd Het was een
kerntU. die maanden heeft gednnrd.
leder wilde naar Elten. feder wilde
•en prentbriefkaart sturen om zijn vrien
den te laten weten, dat ook bij er was
geweest Er zijn ongelofelijke hoeveel
heden prentbriefkaarten verzonden uit
bet onaanzienlijke Elten. Op de drukke
dagen moest de postbus op de Markt om
bet uur worden gelicht Van Mei tot
September zijn op het postkantoor te
Elten 163 000 portregeia ven 2 cent ver
kocht Ze hebben bet voor ons evjo uit
gerekend.
Er loopt een verhaal, dat iets van deze
trek verklaart De eigenaar ven Zum
Schwan begreep dadelijk, dat Nederland
belangstelling voor Elten zou hebben Ais
goed zakenman trok bt) naar reisbu
reaus ln bet Westen „Organiseer toch
ten neer Elten en naar Montferland." ze!
hij. „en laat de paaaaglers bij Zum Schwan
eten" Het gebeurde geltjk hij had voor
gesteld, masr op een manter ala niemand
zlcb hsd kunnen voorstellen.
Winkels Nederlands
UET PLAATSJE heeft ven deze '-vasle
zeker geprofiteerd De wlnketr hebben
ar extra door verkocht Men moet echter
niet naar Elten jaan om er Duitse ar
tikelen te kopen. Allee Is er Nederlands:
de chocolade, de tandpasta, de koekjes, de
zuurtjes, de sigaretten, de ralanterl«arti
kelen. de fietsen, de lampen, de.... Allee!
Elten, det toch veel welvarender
aandoet dan bet gebied btj Tuddern. beeft
nog andere materiële voordelen van de
grenscorrectie. Let wel op bet woord
..materieel" natuurlijk! Een groot deel
van de arbeidende bevolking werkt te
Emmerik. Een ander deel beeft arbeid tn
ons land gezocht, WJv. bij de kunatxijfa-
brieken te Arnhem, maar de «ntmo om
ln Nederland te werken ls plotseling be
koeld. slnd de devaluatie de markt ten
opzicht» van de gulden duurder beeft
«smaakt Reeds vóór dm devaluatie bad de
grensganger het voordeel, dat hl) very
diende volgens het Duitse loon- en prijst
peil. dal hoger ligt den bij ona. doch dat
ht) zijn geld uitgaf In Nederland, waar de
levensmiddelen veel goedkoper »tjn. Dat
verschil la nu nog groter geworden.
Voor de landbouwende bevolking ligt
het andera De Inkomsten uit de zwarte
maskt ztjn weggevallen Boter kost geen
fsntsstlsche prijs meer En zoveel andere
dingen De Eltensren lopen heus niet met
de grenscorrecties weg. masr ze hebben
toch wel eens onder elkaar gegniffeld en
gezegd: „Nu kunnen wij opeens ook
eieren en melk krijgen...." De boeren
en tuinders moeten zich'nu richten op de
Nederlandse markt, die asn betere kwa
liteiten is gewend. De van oudsher Ne
derlandse landbouw ln bet algemeen heeft
op de landbouw ln dit gebied een voor
sprong Een land- en een tulnbouwcon-
suient ztjn druk in de weer om de nieuwe
Nederlandse agrariërs, die dat wensen,
voorlichting te geven Er worden biet
veel asperges geteeld, waarvoor la Ne
derland wellicht een markt la te vinden
ala de kwaliteit aan de tmaek bier la
aangepast
Op de „Berg"
TTE ATTRACTIE ven Elten la de «berg".
Een vrij steile weg voert neer de
heuvel, waarop da stukgeschoten kerk
•tast Het kerkhof van Elten-rfacb ligt
er bij Ook de abdij ziet men daar op deze
nu zo stille plek. onder de iwasr ge
schonden toren waarvan men niet be
grijpt, dat btj nog niet is Ingezakt Een
bord in bet Nederlands, wijst neer bet
terrM van het uitgebrande stenen karkas,
wasrtn eens een riant gelegen Kurhote!
wes gevestigd Daar geniet men vso een
Inderdaad zeer schoon uitricht op Duits
land Rechta «let men da Rijn. tn de verte
ligt wet er vao Emmerik overbleef Ni»
is de plek verlaten, 's zomers was h4Nr
stampvol. De andere besienawaardiaheid
ligt er vlakbij de DrususpuL Ook daarbij
staat een café.
Als wij naar het stukgeschoten ge
bouwtje lopen komt uit het nabijgelegen
hula een meisje ven echt. negen jaar op
ons sf. Zij steekt als een gramofoonplaat
een verhaal sf over de put, TB meter diep.
gegraven le bet jaar 12 door Druau» Met
twee emmers werd het water opgehanid
eo in een reservoir bewaard. Det wee
eeuwenlang bier de waterleiding. Z|J
schept een beker roet water en laat drie
scheutjes naar beneden vallen.Een....
twee.... drie. Het duurt zeven seconden
eer het beneden la En wij horen beneden
een «echt geplas.... Eén.... tree....
drie....
Wij weten nu wel, dat de pqt veel
Jonger Is. meer het verheel is toch wel
aardig. Onze putten wachten geen zeven
secondeo met antwoord, als men ee wat
inwerpt. Het sprekende automaatje b
klaar met bet verhaaL Ook deer moet
wat In, tfl bet achteraf.
Sb
nacht to bewaring worden gehouden, om
dat zijn valt» verklaringen het onderzoek
te zeer vertraagd hadden
Hoewel men bij de Inspectie overtuigd
is, dat ook de café-portier* efl de tram
conducteurs niet alle fooien opgeven,
neemt Belastingen aan. dat ontduiking
daar op veel kleinere schaal wordt ge
pleegd. dan b\j da blosroopportiera.
De radio heeft de afgelopen week ge
wijd aan de jeugd en het kon niet anders
of het hoorspel moest hierin een aandeel
nemen Dat sandeel ls gelukkig geweest
en was tevens een experiment Want
Vera's regisseur 8 de Vrlee Jr durfde
een wat totnutoe voor «over ons be
kend niet een van ztjn collega's heeft
gewaagd Hl) ruimde een belangrijk»
plaat» ln voor dlettanten, teta wat wel
eens gebeurd ls, masr gelukkig nooit is
herhaald, uitgezonderd dan figuratie En
die dilettanten waren kinderen, pleeg
kinderen uit enkele tehuizen Het spel
„Kinderen van de straat" geschreven
door Ary van Nlerop naar het gelijk
namige klndertoneelstuk vsn de Deense
schrijfster Estrtd Ott, leende zich er bij
uitstek toe. Masr wie de eisen kant, dia
aan de leden van de vaste hoorapel-kern
van de Ned. Radio Unie worden gesteld,
kan niet anders dan de moed van de re
gisseur waarderen om met een aantal
doodgewone hinderen, zonder speciale
aanleg of opvoeding In zee te raan. Er
ls natuurltjk een keus gedaan uit vele
gegadigden, er la veel en lang gerepe
teerd onder Jan C. Ubink. maar het re
sultaat kan men rustig els „boven ver
wachting" kenmerken. Voor Piet te
Nuyl Sr werd de rol ven de concierge,
die de losgeslagen jeugd ven de huur
kazerne weet te interesseren voor betere
tijdsbesteding dan kattekwaed uitvoeren,
een gransrol en de kinderstemmen, die de
kern ln enkele leden bezit, kreeg een be
langrijke versterking In de tebulsjeugd,
die voor dit spel uitverkoreo werd In
massa-regie en ln Individuele tekstzeg-
gingen werd een volmaaktheid bereikt, dia
dit «pel over kinderen tot een boelende
belevenis maakte en die tot de erkenning
bracht, dat het geoof van de reglaeeur.
dat deze Jeugd Iets kon presteren wat
aeethetlsch verantwoord was, niet ver
geefs ls geweest En dat is een verblij
dend feit Went bet kan niet andera dan
het hoorspel ten goede komen.
Aankoop van kunstwerken uit
geblokkeerd geld
Zoals bekend, hebben vele Ingezetenen
geld op een geblokkeerde rekening.
Directe deblokkering vsn deze gelden
wordt niet meer verleend, ook niet voor
ed aankoop ven kunstwerken Maar aan
houders van geblokkeerd tegoed staan
tal van mogelijkheden open, deze gelden
vrö te maken ln termijnen Eén dezer
mogelijkheden ta. met bet geblokkeerd
tegoed in te schrijven op X pet inveete-
rlngscertlflcaten, waarvan 20 procent ver
handelbaar Is Bf weidt BIJ de Nederland
se Bsnk kan echter vergunning women
gevraagd, de nog niet verhandelbare
recepissen dezer cetlflcaten vervroegd te
mogen verhandelen. Deze toestemming
wordt steeds verleend, wanneer kenbaar
wordt gemaakt, det kunstwerken van de
hedendaagse generatie aangekocht zullen
worden of wanneer een te geven opdracht
'""rd**0 *u0*'#nMr worden gebono-
Len deskundige commissie beoordeelt de
aanvragen.
Kunstenaars, die relaties, ven wie «IJ
weten dat der» over inveeteringscertlfl-
caten bes. hikken. willen inlichten over
bovenbedoelde regeling, kunnen Ifj het
■eeretarlaat der contactcommissie (mej
C. J. Glschler. ministerie van O K. en
W circulaire# tar toezending op aanvraag
verkrijgen.
(Van een onzer verslaggevers)
Is uw zaak nog niet „narodny
podnik?", vragen wij aan de kapper,
wanneer h\j ons inzeept. De man
begrijvt direct onze bedoeling en met
een fijn glimlachje antwoordt hij:
Jleen, ik ben nog kapitalist, mijnheer.
Maar dat sal wel niet so lang meer
duren."
„Narodny Podnik" Is het devies, waar
onder de middenstand tn heel Tsjecho-
Slowaklje door de staat la weggevaagd
Het woord betekent: „natlpnale onder
neming". Wanneer men door de Tsjechi
sche steden en dorpen wandelt, kan men
op tal van zaken lezen „narodny podnik"
waaruit blijkt, dat de betrokken winkel
ls genationaliseerd. Nog een heel enkele
zaak la zelfstandig, maar de eigenaren,
van wie wU er verschillende spraken
weten aUen. dat hun bedrijf op zijn laatste
benen loopt Dat is trouwen» wel aan da
inventaris ta zien. want da lege vakken
zijn legio.
Bet allergrootste deel vza da Tsjeehtacke
saken ia reeds ia handen vza de ataal.
De reet aal met Januari velgen en selfs
kapperswinkels sullen er ender vallen
Alleen ed schoenpoetser op het Wen-
eeselans plein te Praag blijft, naar hg ons
■et trots verzekerde, aelfstandig onder-
-,|
Regering en aardstralen
Door de ministers van Onderwijs. Kun-
aten en Wetenschappen en van Sociale
Zaken, la in gezamenlijk overleg besloten
een onderzoek te doen instellen ln de
materie van de x-g. aardstralen en hetgeen
daarmee verband houdt.
opdracht gegeven aan de
Koninklijke Academie van Wetenschappen
onder wier auspiciën het onderzoek zal
worden gehouden. Deze maakt een voor
drecht op voor een werkgroep, die onder
leiding zal «taan van prof. 8. ft. de Groot.
De koeten voor het onderzoek dezer werk
groep worden door de belde ministeries
De kortzichtige Nederlandse midden
stander het is gelukkig maar een enke
ling die ln het dagblad van de Neder
landse communistische partij adverteert,
moest eens naar Tsjecho-Slowaklje gaan
Dan kan hij zien wat er met zijn zaak zou
gebeuren. Indien de partij, die hij nu
steunt aan het bewind zou komen Hij
zou blij mogen zijn. Indien hU er met het
verliet van zijl) bedrijf en al sljn bezit
tingen af zou komen' Want de midden
stand ls een groep, die niet past ln het
communistische systeem. Tajecho-Slowa-
kije wordt geheel naar bet model van
Sowjet-Rualand ingericht en daarbij be
hoort een volkomen wegvagen ven de
gehate middenstand.
Geraffineerde methode»
1 Zeer geraffineerde methode* worden
hierbij toegepast «oen bleek, dat et vele
winkelier» waren*# aarzelden ln te geen
op de aanbledln^Mun zaak door de etaet
te laten overnefln. bad men een heel
eenvoudig, maa^taer probaat middel bij
de hand: men mSkte het eenvoudig on-
Imogelijk, dat de betrokkene nog langer
artikelen van de groothandel kon betrek
ken. En dat waa heel almpel. want da
Igroothandel was al lang ln handen van de
overheid Overal, zelfs onder het strengste
regiem, en misschien daar speciaal, tiert
echter de zwarte handel En zo waren er
diverse winkellera. die hun goederen
voorraad «wart aanvulden, al maakte dat
door de duurdere Inkoop concurrentie
heel moeilijk.
Dit wee je 1st Iets wet de everhetd
wenets. Want ..swmrts handel" werd!
swaar gestraft an het onvermijdelijke
reset taai was. dat tallest winkeliers, dis
bekenden, "naar "de "eonee«mI?Mf?,,"i
verbnlsde». Al h.» eigeS^^k
verteerd verklaard sa
„narodny pedalk" werd ep hi
gebracht. Het ia een pnblleh «sZÏÏ.11*
van bepaalde sftde bet „awarttaS*
gemakkelijk werd gemaakt
betrokkene echter meteen werdtSL*
teerd. sodat men ap seer
weer een middenstandszaak
liserea. "■•■b
Wanneer het jsar 1950
zal er ln heel TsJecho-SlowsMtoi?
zelfstandige ondernemer meer vjC
onder het vorig bewind wss iZ kü*
nen met het natlonsilseren vso diiEï
bedrijven. De resultaten zijn v«n iJi
hoogst ongunstig geweest Masr
munistische staat wtt alles grlIjkschL!!?
Het hoofddoel vsn het
principe wordt In TsJecho-SlowsÏÏTn?
dogenloos in prsctUk gebracht-
mag meer zelfstandig denken hanS?
ledereen moet ondergeschikt «Js mTa
staat, «n die staat wordt SfisT,
digd door een kleine kaste —n bsi_
rechten, die in feite een nieuw'ViZ!
vsn „kapitalisten" vormen
Op het ogenblik wordt iemand, «w
zssk is genationaliseerd, nog wei twT
zijn eigen winkel als employé «mimi
Maar dat ls een gevolg van het (eb
de organisatie nog niet geheel ln or4s7
De eigenlijke bedoeling is anders m
wordt reed» veelvuldig toegepast u
manufacturier. dis bijvoorbeeld het dsdT
offer van „narodny podnik" wordt fate
een betrekking als winkelbediend»*
misschien als chef ln een msnufattwm
zsak ln een andere stad. Want dasr km
niemand hem. daar kunnen de eudt, fa.
tleme relaties ge«t verstoring brensts k
het communistisch raderwerk.
De middenstanders behoren tot te
meest gehate element ln een Sowjetmm
En daarom past men dan ook saésn
meer drastische methoden toe Btj dank
razzia's, die onlangs te Praag nrfa»
gehouden, werden masr even 1508 uk*
mensen opgepakt. Hun winkels vwda
meteen „narodny podnik". omdat iQ*
werd verbeurd verklaard op grood va
nlet-natlonalistische gezindheid. Op «i
wijze werden 25 Praagse apotheken eis»
dom van de staat. Ook hulseiienme gk
een zeer gezocht object voor de rawfai
Vooral te Praag zijn vele van dei* kte.
talisten** gearresteerd en hun
worden onmiddellijk staatseigendom^"
Zelfs op de winkels, waar doedkhki
worden verkocht, prijkt het
„narodny podnik"
DOtXARLKNtNO (NEDERLAND VEU VAM
Amsterdam. Jtevmft*
Op de effectenmarkt was vandaag *ss
weinig te beleven Wederom wSrea ar Imp
ordrrs voor de Dollarlenlng Nederlaag.
Men Is kennelijk tot een anders naiiMte
- »Bm1
Boeren naar nieuw land
Uit meer dan 20 gegadigden werden door
en W van Horst san zeven personen
tulndersbedrijven toegewezen op ontgon
nen peel gronden Een gemeentelijke stich
ting financiert de bouw vsn bedrijfsge
bouwen en woningen op deze gronden.
van de Amerikaanse goudprijs. Hst smU
Is. dat vandaag de lening weer vast |êssi
was en op M kwsm
Cultuurf ndsen trokken weinig
Hng. Men aebt de situatie nog te
zichteltjk
De economische situatie wordt laag mi
slecht geacht. Daarvan getuigen vti k
gegevens en ctjfers omtrent de ondertaste
gen.
Er Is sprake van stijgende pro Seeks va
de cultures. De voorbereidingen vsw k
eerste tabakrverschcptngsa uit DeU esrta
getroffen
Het verloop van de «andelans»rtl en
onbelangwekkend Kr werden meer
transacties afgesloten en de
waren zeer gering
Vandaag werd d« emissie asngekssdM
van SM SM gulden aandelen vsn HeytïmP
Zeiander tegen 1IS procent, ter flnanetekt
van voorraden en debiteuren.
Op de obllgatlemirkt waren de goMkse
leningen merendeels iets beter Prol H
procent.
Officiële notering van de Ver. v. d. Effectenhandel
DINSDAG I NOVEMBER
t gad. en bled, f ged. en laten bieden laten
ACTIEVE OBLIGAT1IN
Nederland
Bel Cert Si
1947 Xè-X
1898-1908 X
19X7 X
1947 1000 X
Invest Cert I
H IOC/. 100»/.
97A
98»/.
•r/st
98'/»f H
1982'64 99»/. 09*
NWS 21 77»/. 77»/.
Spaarcer 100 2i 100'/. 100'/.
Nd Ind TAX 05* 05*
Grootbk '48 I 97| 97t*
OBLIGATION
Bandoeng 4 TX'/t 70
Batevla 4 75
Gelderl '49 X 100
Rott T7 1-X 3»l02f
ZHoll *38 2e I 99*
FrOroHpbk S»102'V
Nat Hpbk lilOl'/i
Rott Hpbk 81100*/.
WestlHpTV Si 102'/»
RottSchhpb SI 100
Rergh&Jurg *ii04'/« -
Levers £p fil04'/if 104
Stokvis Silll'/. 111*/.
Bat Petrol 31103'/.
Kon Petrol SlIU*
Amat Ol 100 3 128
Witte Krul» P0138
Amat '47 Xi-3 101 1011
Lever Broth 3il05'/.t ÏOV/.I
PhilipstlOOQ *1 W»/.t OO'/.
AANDEI.RN
Amst Bank 170 170
HollBkUn cA 215'/. 219'/.
Jvs Bk 500 cA 182 1808
MtjPINat Herat fOVs 98V.
100*
102
99'/.
100»/.
104
103'/.
104*
1X8
R.K. Heden
MlerlbAZn v. 126'/. 129
N-!nd Eacompt 71'/«
NBkvZAfr 5001M 190
NedMIddstbk 194'/.
Rotterd Bank 180V«t 180'/.
Slavenb Bank 109»/.f 109'/.
Twents Bk cA 181 179
Rdam BelCon» 189*/«f 189*/.
Albstr Superf 206 206»/»
Alg Norit XlO'/e
Allan A Co 77'/.
Amst Ballast 184
Breda Macb 142
Bronswerk J27t
Bdhrmann Pap]33'/i
Dikkers ree. 177
Drie Hoefijzers 1901
DRU 1Ï7V«| 1X8
EMP Dordt 143 143
Emb F A Hth 132'/ef 131".
Gouda Apol K 180
Gruvter de pA I61|
Heemaf A I60t
Helnek Bier A 1911
Hero Cona A 173
Hoek s MAZst 252
HollKunatz I A 214
IntGew Beton 145
Int Kunst lad l]8"i
Int Vlacoae C150
Kempkea Mf 90t
Kflnker IaoL 45»/.
Kon dor 280
Kon Ned Emit 337
Kon Ver Tapijt 231
Kwatta Choc 203
Letterg Adam 259
Meel fa Ned Ba238V.
NA Autob Vre 128'/.
Nd Glat Splr A 310'/.
Nd Bcheepsb 140'/«
NIJma A 258
Rommenhflller 189
Rott Proofd A 320
182'/.
140
127'/.
133'/»
170
190
1801
187
190'/.
214t
144
115
150
90t
47
2X1'/*
238'/»
127
813-
140«/.f
170*
220*
▼X Bate
l*t
IE
\Wh
Itt
Rouppe vdV A138
Schelde NB A123
Stokv 500-1008181
Stork AIM1/.
VerPhsr Fe A 97f
Werkspoor AÏM
WUera Ind Alllt
ZwanenbOrf A19F/»
A..tem NB A 72'/.
N-Ind Gas A 76Vet W*
BorsumIJ A136'/« IK
Gnuda-Kaaah 190*
IntCrAHd HdlTl I»
Llndeteves A 142f W
Clem F.lfWAW164 W
Arendsburg A1X2
Beaoeld A124M.
Sedep IH
Mich Arnold AIOT/i
Ngombesi A 302
Albert Hern A208
Blssuwvties A128
N.
Thorn «en A141 Ml
7.eeKRs 1000 A C"«
Dell Spoor A 47|
N-I Spoor A
Madoera pA 20 «7
Sem Cherlb A
Alweco rec 85 -
N A Fittln rec tO*'»!
VerBlik 1000 r 201» w
CERTIFICATEN
amerik AANDELS"
Am Smalt R» <2
Anaconda Cop 27ȣ Ir"
Bethleh Steel XJN.
Gen Motor »T
Int Nick of Ca
Kennecot Cop 48".
Sund Brand» 4*
Un Stat Steel 72* WJ
Clt Serv Comp 88»M «jw
MldContPetr 44"«t
Shell Union Xtt Xr«
N fork Cent
Pennaylv Rr. IX*
Canadian Pee ll»/« U*
•t
Prolongatie
I*
ACTIEVE AANDKLKN
Kol Bank A 81*
N-I Handbk A 103
NdHandMd cA 169|
AKU A 18S|
BerghAJurg A 313
Berkel Pat A 120
Cslvé Delft cA 150
Centr Sulk A 192*
Fokker A 131
Gelder Pep A 157»/.
KNHoogov cA 208'/.
Lever Bros eA 239»/.
Ned Ford A 304
Ned Kabel A 293
Philips A 237»/.
Wilton-FIJen A 156t
Billtton Xe r A 290
Dordt Petr A 287»A
Kon Petr A XllVs
Kop Petr eA XI0
Moesrs En A 5X0
Amst Rub A lXO'/s
Bandar Bab A 121
KK LX
IX
103
102»/.
in* i83'/>
SIX*
1X2
208»/.
219*40* 2X4'/.
XOlt
294
2X7*t
194
391
- 287*
XIX»/. X12»/.2*4
til
1X9* 140-*f
119*
Dell Be Ru A
Kend Lemb A
Lam pong Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbadj Rb A
Vtrlnd Cult A
Holl AmlUn A
JavChlJap A
KNSM NBz A
Kon Psket A
NdSchUnle A
Ommeren Sch
Rott Lloyd A
St Mtj Ned A
HVA A
Java Cult A
N-I Sulk O A
VerVoratC A
DellBat MS A
Deli-Mtecb A
Sen emb «h M A
VX KK.
92t V -
99
38
45"»
98»/. -
48"
46*
164* -e
137
130* rnw
152". -
157»/. 194
185
148
156'/»t
153* l#4*f
88
81
39". -
109'/«t
1397 1X9*
121*
DIVERSEN
LK
H*
717
fPM
1M*
IS*"
r*
XT"
jOlHSDAG
9 NOVEMBER 1949.
EERSTE BLAD - PAGINA 1
correspondent te New York)
vsn de frote klachten van de
tf* rTsanae huisvrouw, dat hulahou-
u moet een schreeuwend hoog
- ®J5sn gegeven, hetgeen alleen de
JJlJeatelden zich kunnen veroor-
^t- gezinnen, die wu op zUn rninat
In goede doen" kunnen noe-
Wt2sst enlfe hu,p 'n *f en
o®" ris* een werkater.
gelijk* betaling verkleat de
'vrouw of hel Amtrlkmiwe
trouwen, ha.r Nederland.,
tebrlek ot hel kantoor: 40 uren
.„k en voor de real vrtiheld.
"ï.3Jaenen voor wie fabriek ot kan.
toegankelijk n)n op grond
K- of mo.iU|kh«d|n me. de ..al
'lier de Immlgra/t-n thane nogal wat
JJEÏ ,dt Europal gaan ln hulahoudt-
ÖïwMl'htim tl"
1 voor de Amerikeanae vrouw bluft
behoefte een hulp beatean. Ame-
he» land bi) ulUtek. waar
"■•"eliike gracht of ondersteund wordt
JJÏrtngen w„rdt door de mechine.
Q^n vrees voor de kolenman
kunnen wil don ook In een goed
"JL Amerikaan» huis een fraaie ver-
mechan .«che hulpmiddelen aan-
Nu de winter voor de deur ataat.
it .d.« heel-trrmitgggan ol teel
MOlUrC NB A 191
Bollend,e huievrouwen al wel
üfïertlee haren krtlgen. «le rl) denken
ie keehel. de kolen en het lopertje.
imen moet worden nla de kolen-
Deze bron van %tof en vuil is
STAmerikaanae hulsvrouw vrijwel
2Lk«id Zeer vele hulzen (flatgebouwen
c-ntraal verwarmd) hebben olle-
De olietank zit in de tuin
T de grond alleen een stukje pijp
boven de ssrde uit Op gezette
£tan komt de olieman, vult de tank bij
^Wdwljnt ongezien. Alleen deponeert
m tn uw brievenbus een papiertje met een
2Ivs hoeveel olie hij bijgevuld heeft
rZr waar centrsle verwsrmingaaystemen
rT-,1 kolen gestookt worden, zijn de
»o gebouwd, dat de kolen reebt-
ln de atookkelder aangevoerd kun-
STworden door een luik in de buiten-
■nsr Geen Amerikaanse kolenman die
«r op een Amerikaans lopertje komt.
ruMK hulzen hebben heel vaak een cen-
-u verwarming, met gas gestookt an
ïZfi u masr a»n de gasfabrieken ..hoe
Jteon" is» ia- De eigenlijke kolenkachel
g icd apparaat, dat men eigenlijk nog
tUin maar ln armere streken aantreft,
d In da mljngebieden. waar de kolen
piTtterti voor het oprapen liggen.
De moderne keuken
Dt Amerikaanse keukwt ia doorgaans
mr cirisflijk ingericht, goouteen. aan-
ntbl kaatjes, gasfornuis, «lies dicht btj
ttur gebouwd, hetgeen veel geloop en
ptontel overbodig msskt Bovendien zijn
e vnscheWeae lichtpunten, zodat ook
sarteod aan een aanrecht of een goot-
itea. motder de vrouw genoeg licht op
fau werk heeft. Elk gezin heeft verder
«si lUctrUche koelkast, waarin melk,
lis* «leren, groente, enz. bewaard
(Mm. Behalve dat op deze wijze veel
mime mr de ..kelderplsnk" uitgespaard
NQft, ia er veel minder bederf en daar-
tor vmI minder kleine ergernis De aller-
■Msste modellen koelkasten hebben «en
tedriwh licht, dat automatisch aanstaat
ikdsdeur geopend wordt, en vele rekken
MS da binnenzijde van de deur. hetgeen
k capaciteit aanzienlijk vergroot, zodat
ptfa'hësveelheden levensmiddelen en
Toonrcrpen, zoals fleeaen ed. bewaard i
tenen worden. Gootstenen hebbep een
maonkm rooster, dat kan worden ultgs-
Moso voor een achoonmaakbeurt en het
„gooUteenpgakje" gaat In een klein
nOnisbakje naast of onder het aanrecht.
Bet deksel hiervan wordt opgelicht door
mt és voet op een >pedaal te «tappen;
aetder heeft dus beide handen vrij In de
Mi lit een blnnenbakje. dat er uitgelicht
ba worden om geledigd te worden dn de
pelt vuilnisbak op het achterplatje.
0» Amerikaanse familie, die morgens
M bet ontbijt natuurlijk vruchtensap nut
tig eri geen sinaapeppe! ttlt blik wenat,
man uitgeperste verse sinaasappelen, bs-
fasft deze niet op het ouderwetsé peTfje
ÜUlf «inaaiappeltje voor half alnaakappel-
tjet met de hand uit te drukken. Deze
taaie bezit een flinks pers op stevige
mt met een lange hefboom, waar met een
fafboooslag een halve sinaasappel gele
digd wordt Een nog beter apparaat U een
«'.«trlach# per», waar, men de halve
•iauiappel tegen een «neldraalende per#
unboodt, die verder alle werk doet.
Bat brood wordt geroosterd op een elec-
trtseb» rooster, die automatisch de snee-
tjee uitfloot wanneer zij „licht". ..mlddd"
•i .donker" zijn. al naac wen» Geen ver
taste toast, geen stank en geen boze
•cktgenoot die moet wachten en zijn trein
dnift te missen. Op tafel staat de koffie
pot. aiectrisch aangesloten, waardoor de
WH» op de vereiste warmte blijft en geen
M »ea het gezin met een lauw ochtend-
taakje genoegen hoeft te nemen.
Utea wij thana aannemen, dat man en
Hoost na het ontbijt het hui» uit zijn en
■teder de vrouw san de afwas begint.
dj gelukkig en laten wij nu msar
■■■men, dat zij een goede msn heeft.
haar zoveel mogelijk werk uit handen
•tt nemen dan heeft zij een electrlsche
terteowumachine. Voedsel restanten wor-
«a onder de warme kraan (natuurlijk
■••ft ieder huls warm en koud stromend
teta) efgespoeld en vervolgen» worden
yen, koppen, schotels, glazen en tsfel-
ftaf ta de bordenwasmachine geplaatst,
«•trig in rekken Dicht gaat het deksel.
toaal asn de knop en de machine be-
Wt te zoemen: spoelt warm water met
*tep over alle voorwerpen, spoelt vervol-
Cmet schoon warm water na en droogt
•net warme lucht. Ia dit gebeurd, den
{takelt de oiachlne zich «elf uit- Open de
«NP- alle voorwerpen zijn gereed om weg-
•Jta te worden ln bepaalde gootstenen
te"t men de voedselreatsnten niet eens
Ttiwijderenzij worden door een ver-
■füf apparatuur tot pulp vermalen en
g*yntaoor de afyoerpijp weggevoerd,
■ta» houdt echter uw theelepeltje vast,
■ten de machine is niet nauwkeurig en
Zr® not" niet erg io n klein voorwerpje
te* te «poelen.
De machine doet de was
J^»ijl de afwas In de machine ilt,
ons moderne huisvrouwtje vuil
yJNted, waarmede zij naar de kelder of
tewken verdwijnt ln haar automatische
Jtetachlne kan zij negen pond wasgoed
r.talbehandeling kwijt. ZIJ gooit wat
•der in een trechter, draalt een kaap
ook daar begint het te zoemen. De
tehlne een draaiende trommel, voert
'»uw water toe om de was te weken,
_*°lgt heet water met zeep. Is de
-Wmcdc goed bewerkt, dan loopt het
tósl *Llen geheel automatisch
machine weg, schoon lauw water
vZL^tagevoerd en het spoelen begint.
w°rdt ook dit water afgevoerd
de trommel door zonder water,
Jgtadoor de middelpuntvliedende kracht
mcntdelen vrijwel uit het wasgoed
zijn. Tenslotte achakdt de
wifweer uit.
Is den niet kurkdroog, maar
a zomers «en half uurtje ln de buiten
lucht of winters een paar uurtje# op
zolder maken het goed atrljkklaar
Het rugbrekende karwei van urenlang
strijken is nog niet tot in de perfectie op
gelost. maar toch al wel een atuk lichter
gemaakt. Het goed wordt namelijk tuaaen
twee electriach verwarmde draaiende rol
len gelegd Het ..strijken" u du» geëlimi
neerd: alles wat de huisvrouw doet is het
goed tusayn de rollen doorleiden, hetgeen
ztj zittend kan doen. Men kan er echter
alleen „plat goed" op strijken.
De lamme narm. gevolg van het kloppen
van mayonnaiae en beslag, bestaat niet
meer. Aan de wand is een natuurlijk
electrlsch apparaatje bevestigd, be
staande uit een hoge beker van roestvrij
staal waarin een klopper rondwentelt ln
enkele minuten is het karwei gedaan zon
der pijn.
De vrieskist
Een artikel dat hoe langer hoe populair
der wordt i» de ..freezer een van buit'én
geemallleerde ..vrieikiat". waarin de tem
peratuur lager is dan in een koelkast. In
de „freezer" worden vleea. vla. groenten,
fruit c d. opgeslagen op voorraad. Ala een
bepaald product, als gevolg van «eizoena-
omstandigheden bijzonder overvloedig en
voordelig ia. dan koopt moeder de vrouw
een voorraad in. d;e voor maanden vol
doende ia. Hetzelfde geldt voor vleea en
vis. Zo heeft men bovendien het voordeel,
dat men altijd voldoende levensmiddelen
ln huis heeft om voor onverwachte gasten
zelfa een rijke maaltijd te kunnen opdie
nen.
Tenslotte nog lets over het koken. Het
bereiden van vleea en via heeft hier heel
veel plaats ln de oven van het gasfornuis.
Het jpreekt vanzelf dat Op deze wijze de
keuken veel minder (of veel minder anel)
De Amerikaanse huis
vrouw beschikt over aller.
lei hulpmiddelen, die het
doen tan de huishouding
vergemakkelijken. Hierbij
i» een apparaat afgebeeld,
dat in u-einip Amerikaanse
huishoudingen ontbreekt.
Het bestaat uit een vast
gedeelte en enkele onder
delen. die tierictjseld kun
nen u-orden, zodat het in-
atrument vobr verschillen
de doeleinden kan dienen.
Zoal» het toestel is afge
beeld dient het om room of
eitrit te klvppen.
vuil wordt. Ook hier kan men dus van
een arbeidsbesparing spreken.
Waarover nog niet geaproken I», maar
wat niettemin een van de allergrootste
tijds- en arbeidsbesparingen voor de huis
vrouw ia. ia het voedsel in blik of het
ingevroren voedsel. Alle mogelijke soepen,
groenten, fruit, ja men kan bijna, geen
enkel product noemen, of het la ln blik
verkrijgbaar Inplaat* van «renlang erw
tje» doppen of «mijbonen «nljden. i» een
slag met de blikopener (en die klein»
dingetjes zijn hier ook heel goed en prac-
tiach) voldoende. Denkt u nu niet dat de
Amerikaan nooit verse groenten krijgt. Hij
krijgt zijn portie vitajninen heus wel
binnen uit vruchtensappen, salades, rauwe
tomaat en komkommer
De meer en meer op de voorgrond tre
dende ingevroren producten (met de ..free
zer" vormen zij een ideale combinatie)
hebben bovendien niets verloren aan vlta-
nv.nen-gehalte en zijn ln een ommezientje
klaar, van verae aardbeitjes (met Kerst
mi») tot„paUte» frite» toe.
En toch
Goede Hollandse huismoeder», weest nu
echter niet al te jaloers op uw Ameri
kaanse zusters Zeker, het werk van de
Hollandse huisvrouw zou door een aantal
van dete mechanische hulpmiddelen zeer
verlicht kunnen worden, maar badenkt
wel. dat men ook in Amerika nog altijd
geen machine heeft uitgevonden, die bed
den opmaakt, onder de divan veegt, de
zolder opruimt of de kelder dweilt.
En ala die Amerikaanse huisvrouw met
voor honderden of misschien wel voor
duizend dollar» waarde aan mechaniaeha
hulpmiddelen in haar hul» avonds mat
mijnheer haar gemaal eens naar de bioa-
coop wil, dan ia er s/ten machine, dia op
de kinderen past, maar moet de „baby
sitter" komen
De heer Smit. directeur van het Bureau
voor Exportbevordering van het Ministe
rie van Economische Zaken heeft tijden»
een door de New York Times gegeven
lunch verklaard, dat de invoer van Neder
landse goederen door de Ver. Staten op
het ogenblik een stijging met 15 20» V
in vergelijking met 1948 vertoont, terwijl
een grotere stijging kan worden verwacht
in 1950.
Volgens de heer Smit exporteert Neder
land meer den 50 producten, waarvan
bloembollen de grootste post uitmaken.
Men ia begonnen met een grote export-
campagne voor Nederlandse kaassoorten,
waarbij de Nederlandse producenten zich
aanpassen aan de smaak van de Ameri
kanen. Voorts is een campagne ontworpen
voor de export van Nederlandse sigaren
en voor Nederlandse chocolade en andere
versnaperingen.
Tandheelkundige studenten
roeren zich weer
Het bestuur van de Tandheelkundige
Studentenvereniging ..John Tomes" en
van de Tandheelkundige Studenten Fa
culteit te Utrecht hebben aan de minister
van Sociale Zaken een request overhan
digd waarin zij uiting geven aan hun
bezorgdheid voor de volksgezondheid, dia
huna inziens zou kunnen worden ge
schaad. indien de advertenties voor
nieuwe behandelingswijzen bij het plaat
sen van gebitten door tandheelkundige
inrichtingen op brede schaal resultaat
zouden hebben. Gevraagd wordt maat
regelen te overwegen en te bevorderen,
die het artsen en tandartsen in de toe-
kpmst onmogelijk zullen maken zich tot
rnet de volksgezondheid en hun beroeps
eer strijdige handelingen te verlagen en
die voorts net publiceren van misleidende
en bedrieglijke advertenties ter zake on
mogelijk zullen maken.
Enkele staalbedrijven in
V.S. werken weer
De Amerikaanse ataalmaatachapplj Jonea
and Laughlln, die de vierde plaats in
neemt ln de Amerikaanse «taalproductie,
is met de bond van verenigde arbeider*
In de staalindustrie tot een schriftelijke
overeenkomst gekomen, de staking onmid
dellijk op te heffen. Verleden week «loot
de Bethlehem Steel een soortgelijke over
eenkomst Nu zijn alleen nog de arbeiders
van de United State* Steel de grootste
staalproducent ter wereld, jn staking
wegens hun eisen inzake pensioen en
andere arbeidsvoorwaarden
(Van onze parlementaire redacteur)
Indonesië ia nooit een typisch Neder
lands gebied geweest, al Heerste er het
Nederlandse gezag. Integendeel: de Neder
landers hebben het volksleven ztjn eigen
karakter doen behouden; de bevolking
bleef zo veel mogelijk onder eigen be
stuurshoofden en het behield onder zorg
vuldige hoede van de Nederlanders eigen
cultuur, eigen zeden en eigen taal. De
Nederlander, die ln Indonesië kwam.
merkte dat hU was overgeplaatst ln een
land met een andere ziel.
De Nederlander echter, die aankomt in
de hoofdstad van Suriname. Paramaribo
(met gas en electriciteit en waterleiding,
maar nog ateeds geen bestrate wegen),
voelt er zich apoedig thuia, want het
tropische land vertoont een Nederland»
cachet. De bevolking spreekt Nederland»
omdat het onderwijs altijd Nederlands waa
en nog ia. Nederland» is de voertaal in
Suriname De bevolking Is ontstaan en
ontwikkeld onder Nederlandae leiding en
Nederlands gezag en dat ia rfierkbaor in
cultuur, taal en zeden. Van de ruim
180 000 inwoner» zijn er nauweltfka duizend
Nederlandera. maar overal merkt men ln
dit deel van Zuid-Amerika dat Suriname
een Nederlanda gebied is.
Het verschil tussen Indonesië
en Suriname
Er is een groot verschil geweest in da
ontwikkeling van Indonesië en Suriname
In Indonesië verschenen de Nederlandera
temidden van een talrijke bevolking
waarmee zij .handel konden drijven omdat
de bevolking zelf produceerde Pa» met
tertijd kreeg het Nederlandse bestuur
steeds meer invloed op die productie van
de bevolking en gaf het tenslojte leiding
aan het economische leven.
Maer toen Suriname ln 1687 In Neder
lands bezit kwam. leefden er slecht» en
kele duizenden Indianen, ongeachikt voor
regelmatig werk op landbouw-plantagea.
West-Indlë waa echter dichterbij dan
Ooat-Indlë. dat toen met zeilschepen
nog slechts via de Kaap de Goede Hoop
kon worden bereikt omdat het Suez-
kanaal er nog niet waa Daarom waa het
voordelig en had het xln, dat de Neder
landen het initiatief namen zelf ln Suri
name plantages aan te leggen voor het
kweken van troptach# producten. In Ooat-
Indlë kócht men de producten van de
bevolking; in West-lndië wilde mpn zelf
'N de middeleeuwen, toen de ridder»
met hun gezinnen in hun eenzame
kastelen woonden, zagen zij en de hun
nen verlangend uit. naar het bezoek van
reizende •midnezanger», die hen met hun
zang en spel konden vermaken.
Dikwijls ook klopten na^r hun haard
steden terugkerende kruisvaarder» en
reizigers aan de kastelen aan om er voor
de koihcnde nacht onderdak te vragen,
welk verzoek gretig Ingewilligd werd
want uit dank voor de hun bewezen gast
vrijheid deelden deze uit den vreemde
komende lieden des avonds, als men xich
rond de haatd achaarde. mede wat xtj op
hun tochtejj hadden gehoord en gezien
AH» huisgenoten waren 's avond» bij
een en het waa dan ook geen wonder
dat zij op hun beurt het gehoorde weer
aan familieleden en vrienden verder
vertelden, die het ook weer in breder
kring rondvertelden, ffatuurlijk werden
de berichten, die van mond tot mond
gingen, op hun weg in dc wereld maar
al te dikwijls danig verminkt
Wanneer er op het alot een ..clerc" was.
dan tekende deze doorgaan* het gehoorde
op Deze notities werden zorgvuldig be
waard en tn de loop der Jaren ontstond
dan een Kroniek.
Af en toé kwamen ook berichtgevers
met nieuwstijdingen uit verschillende
landen en steden, er waren voraten, die
in het buitenland hun eigen agenten had
den. die bun op de hoogte moeaten hou
den van wat er voorviel.
Zodoende /waren de voraten ten de alot-
bewoners van'het nieuw» op de hoogte
De gewone burgera, de poorter#, bleven
echter onkundig van wet er elderl voor
viel.
Volgens dr G D. J. Schotel was Venetië
het eerste rijk. waar reeda vóór de uit
vinding van de boekdrukkunst maande-
'lljka in bandschrift een nieuwsblad ver
scheen. de Gazette.
Eertt na de uitvinding van de boek
drukkunst zagen op geregelde tijden ver
schijnende nieuwsbladen bet licht, vooral,
toen de papierfabricage sich aanzienlijk
uitbreidde.
Vóóf 1315 werd In Dultslaod af en toe,
wanneer er tets bijzonder» waa gebeurd,
een „Newe Zeitung" uitgegeven.
De oudate Engelse gedrukte nieuwstij
dingen worden te Londen ln bet Britse
Museum bewaard, de titel la „The English
Mercury by authority at London by
her highnersesprlnted 1588". Ook dit blad
verscheen slechts nu en dan.
In Frankrijk gaf de geneeaheer Théo-
phraste Renaudot in 1831 de eerste weke
lijkse kranten uit, de eerate jaargang
werd door hem opgedragen aan Lodewijk
XIII. Het blad heette de „Gazette".
In ons land ontvingen de stedelijke re
geringen ln de 15de en ln het begin der
16de eeuw de nieuwstijdingen door boden
die hen uit het leger of de reaidentle ge-
ronden werden en die voor hun werk
rijkelijk werden tieloond
Reed» «edert 1566 bestonden er leger-
berichten, nieuw»- en loopmaren, die in
verschillend formaat verschenen en
meestajr uit vreemde telen waren over
gezet en allerlei bijzonderheden bevatten
-over bloedige veldalagen. langdurige be
legeringen, plunderingen en moordpar
tijen, die op de verovering volgden.
In de tweede helft der 16de eeuw had
den do voornaamste steden haar 'eigen
agenten, die de belangrijkste nieuwatijdln.
gen door postboden lieten over' -engen.
Lieden die Italiaanse, Dultae of Engelae
berichten vertaalden en afschrtven wer
den door de atedelljke beaturen bezol-
d'Iner en daar begonnen Inmlddel» ge
octrooieerde courantiera legerberichten en
merkwaardige voorvallen wereldkundig
te maken, zoal# bijv Abraham Varhoe
ven. boekdrukker te Antwerpen en Broer
Janaz te Amsterdam, die bekend waa als
..Courantier in hefc leger van S. Princ.
Ëxc." Eerstgenoemde gaf aedert 1620 zijn
Nieuwe Tijdingen" periodiek uit.
Nathaniel Butter te Londen volgde In
1622 zijn voorbeeld.
In de dagen, dat Broer Janaz. te Am
aterdam zijn tljdtngen het licht Wet zien.
gaf de weuwe Joris Veaaeler eveneen» ta
Amsterdam de „Courante uyt Italië!) en
Duytach-landtï uit.
Had de courantier geen nleuwa genoeg,
dan drukte hij zijn blad slechte gedeel
telijk vol en plaatste aan het eind een
waarschuwing ala: „Dewijl# deze wek#
geen poatan noch brieven van Neuren-
bergh. Augaburgh, Frankfoor!, Geuite)
zijn aangekomen, laser wejrnlch t advi
seren voorghevallen". Mtela Jan van Hit
ten In zijn „courante van 21 Januari
1834 deed
De eerst bekende advertentie in
Nederlandse krant komt voor in een der
Tijdingen van Broer •Sanaa, n.l dia van
22 Mal 1828, waarin de vencbijnlng van
'N hat bakkersbedrijf zit tegenwoordig al
heel weinig poëzie, heel wat. dat vroe
ger met de hand werd gedaan, geschiedt
in opze dagen machinaal. Voorheen was
dat alles zo geheel anders Men denke
slechts aan het avondje bij bakker De
Groot, waarvan Hildebrand ln zijn Ca
mera Obscura ons vertelt. Met hoeveel
toewijding werden de speculaaspoppen
opgesierdte^l was dan De Groot geen
dichter, wfcchool poëzie ln zijn vak.
Toch zijn er ook bakkers geweest, die
zich een blijvende plaats hebben weten te
verwerven In onze Nederlandse letterkun
de Een der bekendste is ongetwijfeld de
op 12 November 1757 te Vlisstngen ge
boren Jicobui Bellamy. Toen hij
vier Jaar was stierf zijn vader, die zijn
moeder ln bekrompen orpateridlgheden
achterliet. Veel onderwija heeft de jonge
Bellamy niet genoten en reeds op 12-
jarige leeftijd moeat hij bij een bakker In
dienst treden om met zijn daar verdiende
loon zijn moeder te kunnen steunen. Tien
jaar lang la hij bakker gebleven, eerst
>rood-, daarna koeke-bakkeraleerllng en
knecht.
Toch achreef hij reeds van zijn 13de
Jaar af verzen. Zijn verzen trokken de
aandacht van de plaatselijke predikant,
ds J. W. te Water, die met behulp van
een aantal vrienden geld bijeenbracht om
de toen 20-jarige Bellamy in de gelegen
heid te stellen de bakkerij te verrullen
voor de hogeschool.
De rector van de Latljnae ichool te Vlls-
alngcn gaf hem het nodige voorbereidende
onderwija. Een ijverig beatudeerder van de
klassieke talen waa Bellamy niet en vier
uur studeren per dag was hem al haast te
veel. In Maart 1782 waa hij echter toch
zover gekomen, dat Jilj te Utrecht ln de
het tiende deel ven Wasseneer* „Histo
risch Verhiel" wordt aangekondigd.
Eerat na 1632 treft men In elk nummer
«dvertentiën aan, doch nooit meer dan
drie tegeltjkl
De boekdrukker Otto Barents Smient
kreeg ln 1655 toeatemmlna de veertien
daagse „Saturdagae courante" cn dr we
kelijkse „Franse courante" te drukken.
Onder alle bladen, die wekeli.ka ot om
de twee of drie dagen tn on» land ver
schenen. waa het belangcijkate de „Op-
regte Haerlemache courant" van Abraham
Caitaleyn, dia 8 Januari 1656 het eerat
verscheen onder de titel „Weeckeltjcke
courante van Europa".
Merkwaardig 1». dat eerat in 1794 men
begon ook advertentlën op te nemen, be
trekking hebbend op geboorte-, huwe
lijks- en sterfgevallen
Te Rotterdam gaf in 1666 Johannes
Naeranus een „Rotterdamache zee-
poattijdlng" uit. Eerat In 1717 verscheen
da Rotterdamache Courant met bat ateda-
UJk wapen- erop.
Den Haag bezet In MX0 nog geen
nieuwsblad, doch ln 1687 gaf Chriapijn
Hoeckwater, wonende ln de Poten, een
dagblad uit. voorzien van bet stedelijk
wapen en getiteld: „Haegse posttljdln-
'Tn'de loop der 17de eeuw had men t»
Dordrecht geen eigen courent. De stede
lijke overheid bres op elders v#v hijnen-
de nieuwstijdingen geabonneerd-
theologie zou gaan studeren Een onge
lukkige liefde maakte hem dikwijls mij
merend en luateloo», hetgeen aan zijn stu
die niet ten goede kwam. Theoloog van
naam hij heeft het nooit verder ge
bracht dan het houden van enige proef
preken ln 1785 la hij nooit geworden
als dichter echter heeft hij voor onze
litteratuur grote betekenla gehad, hij toch
heeft de rijmelarij der 18de eeuwae dich
ter» vervangen door gezonder opvattingen
en door zijn vaderlandse zangen en rijm
loze verzen Is hij een der voorlopéra ge
weest van de modernere poëzie. Nog he
den kan men zijn verzen lezen en waar
deren
Jacobua Bellamy atlerf 3 Maart 1788 te
Utrecht, 29 jaar oud zijnde. Een veelbelo
vend dichter ls met hem verloren gegaan.
Een merkwaardige figuur Is ook geweeat
de Aikmaarse bakker Evert Msidorp
(1818—1871). die van zijn ouders school
meester moeat worden. Toen hij het reeda
tot kwekeling had gebracht, atierf in 1836
zijn vader Op zijn sterfbed liet de otide
Masdorp Evert bij zich komen en zelde tot
hem: „Zorg voor Je moeder, je broer» en
zuster»en de bakkerij." Evert beloofde
dit te zullen doen en heeft het ook gedaan
In 1858 gaf hij, publicerende onder het
pseudoniem M. P. Rosmade, zijn eerate en
enige vermeldingawaardife historische ro
man „De Heidenpriester ven Harrago" uit.
Naast de titelheld Wittlmer van Harrago.
een listig en wreed heidens priester, die
de Frankische prediker» van het Christen
dom tegenwerkt, ls de belangrijkste figuur
uit deze roman Fredegonde. bekend uit de
bloedige geschiedenis der Merovingische
koningen.
Later heeft Masdorp de bakkerij van de
hand gedaan. In 1871 werd hij waagmee*-
ter van Alkmaar, doch nog in hetzelfde
Jaar stierf hij.
In de Schoutenatraat te Utrecht aan
schouwde op 28 September 1846 Gerrit van
RgB. als zoon van de bakker Van Rijn,
die daar In 1830 de nog steeds bestaande
en bekende bakkerij van ..Tafelkoeckgens
«n Tekantjea" veatigde. het levenslicht.
Gerrit zou later In de zaak van zijn
vader komen Na de lagere school te heb
ben bezocht, werd hij door zijn vader aan
het hoofd gezet van een tweede zaak „Den
Duitachen Adelaar", het oudste adres van
de „Tekantjea" «edert 1728.
-Die „Tekantjea" nu deden Van Rijn ln
zijn pen klimmen om ter gelegenheid van
hun 150-Jarig bestaan het boakja „De zes
tien Schouten «teechae Tafelkoeckgens"
Later voelde G*rit van Rijn er veel
voor predikant te worden en aprak daar
over met Nicolaas Beet*, die hem echter
zelde dat er evengoed behoefte bestond
aan goede bakkers ala aan predikanten.
In 1874 zei Van Rijn evenwel de bak
kerij vaarwel. Nu wijdde hij zich geheel
aan de letterkunde, voornamelijk de his
torie bed zijn belangstelling. Zijn werk
vbnd waardering en hij werd dan ook
opgenomen ln de Maatschappij der Neder
landae Letterkunde.
Na eeA tijd van zoeken en zwerven werd
hij in 1890 benoemd tot ambtenaar, spe
ciaal belact met de Bibliotheek te Rot
terdam, ln 1906 volgde zijn benoeming tot
Bibliothecaris Van zijn vele publicaties
noemen wij zijn levensbeschrijving van
Nicolas* Beets, een standaardwerk in twee
delen. Op 1 Augustus 1912 blias hij zijn
laatste adem uit.
Nog een litteraire bakker willen wij
hier vermelden alle poëten onder de
bakker» in het kort beschrijven sou te
veel plaatsrulirite vergen namelijk
Frank Lateur, die 4 October 1872 te Heule
bij Kortrljk werd geboren. Als 8tyn Rtree-
veis heeft deze Zuid Nederlander onze
litteratuur verrijkt met vele werken van
de eerste rang. Toen Frank 12 jaar oud
waa verhuilden zijn ouders naar Aoelghem,
waar zijn vader zich vestigde ala pastei
bakker. De jongen voelde zich aangetrok
ken tot de studie, zodat hij. die weldra zijn
vaKier in de bakkerij moeat helpen, zijn
tijd had te verdelen tussen de bakkerij en
intellectuele arbeid. En uit hem ls de grote
prozaïst gegroeid, die onder de groten een
eerste plaats inneemt Stijn Streuvala la
een naaf van da koning der Vlaamse
dichterfTGuldo GezeUe.
Stijn Streuvela heeft ona h) ztjn werk
bet romantische epos van Vlaanderen ge
geven. Het centrale punt ervan ia zonder
twijfel zijn roman De Vlaschaard. Sterk
spreken uit rijn werken natuurgebonden-
held en religieuze traditie. Doch ook de
humor van de achrijver valt steeds weer
op-
verbouwen. Omdat er in Suriname niet
voldoende arbeidskrachten waren voor het
zware werk in de klei op de plantage»,
werden die er heengevoerd uit Afrika als
slaven Hun blanke meester» bepaalden
echter het karakter van het land. Suri
name heeft nooit een talrijke eigen bevol-
kfhg gehad. Het was een Nederlandse
volksplanting «fcnvankelijk bestaande
uit Afrikaanse negers, later aangevuld met
Brits-Indiërs en Javanen en nog steeda
heeft het land een typisch Nederland»
karakter met een bevolking, die enthou
siast Oranjegezind ts. In Paramaribo staa<
een standbeeld van Koningin Wllhelmlna,
dat de bevolking heeft opgericht bij haar
25-jarig regeringsjubileum.
Verval
In de zeventiende en achttiende eeuw
heerste er welvaart in Suriname omdat
het het enige gebied waa waar Europeanen
met hun kapitaal en organisatie-talent,
met hun landbouw-ervaring en handels
kennis. kortom: met westerse methoden,
zelf ln tropisch gebied plantage# aanleg
den en tropljche producten kweekten voor
de wereldmarkt. Maar in de Vorige eeuw
gingen de Europeanen meer en meer
elders in tropisch gebied ook de Neder
landers ln Oost-Indlë de leiding nemen
van de productie en mede door de aanleg
van het Suez-kanaal ging de vooraprong
van West-lndië geheel verloren. Sedert
dien is Suriname als tropisch landbouw
gebied In verval geraakt en het ontbreken
van een oorspronkelijke bevolking, het
gebrek aan arbeidskrachten. Ja nog steeda
een belemmering om het land tot bloei
te brengen.
Emigratie
De vraag rijst ln deze dagen onwille
keurig of er in Suriname geschikte veatl-
gingsmogelijkheden ztjn voor de overtol-
llgen van de tien mlllioen Nederlander»,
die hier op een kluitje wonen, terwijl
Suriname (ongeveer zo groot al» Java dat
40 millioen inwoner» heeft) nog geen
200 000 inwoners telt. De Nederlandera uit
Suriname, die men ln Den Haag ontmoet
en die er gezond uitzien, noemen het Suri
naamse klimaat, hoewel enigszins vochtig,
voor Europeanen niet ongunstig Nacht»
daalt de temperatuur tot ongeveer 65 gr.
F. (18 gr C) en overdag loopt de tempe
ratuur op tot ongeveer 96 gr F. (35 gr. C.),
maar de warmte is te verdragen doordat
er altijd wind ls Slechts zelden behoeft
men onder een deken te slapen. Er zijn
lange en korte perioden van regen en
droogte, die echter niet zo regelmatig zijn
ala in Indonesië. De Nederlander behoeft
dus om het klimaat niet uit Suriname weg
te blijven. Het werk ln de zware klei op
de plantages ia echter voor Europeanen
niet vol te houden. In het binnenland
heersen malaria en andere infectieziekten,
doch de hoofdatad Paramaribo la er feite
lijk vrij van.
Stichting Mechaniache
Landbouw Suriname
In de tweede helft van de vorige eeuw
ia een groot opgezette poging gedaan
Nederlandse boeren naar Suriname over
te planten. Die poging is mislukt omdat
zij niet goed was voorbereid, maar de
tfstammelingen van die boeren, die zich
ebben kunnen -handhaven, zijn nog steeda
ln de omgeving van Param^lho gevestigd
en zij leiden er een goed leven, iets beter
dan een middenstander ln Nederland. Ook
nu bestaat er weer grote belangstelling
onder de Nederlandse boeren voor emi
gratie naar Surinam», waarvoor in het
leven la geroepen de Stichting voor
Mechanische Landbouw Suriname, geves
tigd aan de Parklaan 5 in Den Haag.
Deze stichting, die wordt gesteund uit het
Welvaartsfonds Suriname, heeft ten doel
ln het district Nlckerie polders aan te
leggen, waar Nederlandse boeren sich
kunnen vestigen Er zullen polders worden
aangelegd van 500 hectare, waarin plaats
is voor 84 boerderijen en de bedoeling ia
dat er op den duur 20 van zulke polders
zullen worden aangelegd.
Bijna dagelijks komen er bty de Stichting
aanvragen binnen om inlichtingen en
bemiddeling, maar omdat 8urineme arm
is aan kapitaal ittoet degene, die zich in
Suriname wil vestigen, zelf een beetje
kapitaal meebrengen. Andera wordt h(j
niet toegelaten.
Suriname heeft ln het algemeen behoefte
un kapitaal om nieuwe ondernemingen
fforieken bljvoorberid. op te zetten. Er il
kapitaal nodig om net land tot ontwi'#
keling te brengen en met die ontwlkK<B
ling zou er dan ook wel behoefte komelx
aan meer Nederlandae intellectuelen, die>
men thana nog niet nodig heeft in SurU
name. Er kan wel enig teCTtnlach personeel
worden gebruikt bij de bauxtetwtnnlng-
maar in hoofdzaak vraagt Suriname voor
lopig energieke landbouwers om met
westerse mechanische middelen de igken
aan te pakken.
Bestaansbasis verbreed
Er Is in de loop der tijden, sinds het
verval, heel wat aan Suriname gedokterd
en voor mlllloenen aan .medicijnen" zijn
aan het land besteed. Ogenschijnlijk zon
der resultaat. Maar toch ls de bestaans
basis breder geworden, niet alleen omdat
nu ook de mijnbouw van grote betekenla
ls en het land dus niet langer afhankelijk
is van de eenzijdige landbouwproductie,
maar een gunstiger factor is mettfcrjaren
geworden dat de bevolkingalandbouw meer
in eigen behoeften van het land kan
voorzien. Wanneer de producten van de
ondernemingalandbouw op de wereld-
merkt In een tijd ven depressie weinig
brengen, dan is het zeer onvoordelig
wanneer voor de eigen levensbehoefte van
de bevolking allerlei voedael moet worden
Ingevoerd. Ipdien echter de eigen pro
ductie in eigen behoefte kan voorzien,
dan ls het niet .direct een ramp wanneer
de export minder opbrengt. Dan kan men
een «tootje van de slechte tijden velen.
Het leggen van de baal» voor de welvaart
van Suriname heeft vele tientallen Jaren
van gestage arbeid gekost, gepaard gaande
met tegenslagen en mislukkingen, maar
de Surinamers geloven than» meer dan
ooit ln de toekomst van bet bijna nog
onontgonnen grote land.
Inbreken werden gestoord
en sloegen met een pook
l>ie Inbreker# brachten een nachtelijk
bezoek aan de woning van de Baarnae
tandarts J. Sch Zij verschaften zich toe
gang door middel van een valse aleuteL
«neden de telefoonleiding in de spreek
kamer door en gingen ln alle rust aan het
inladen van vloerkleden ln de daar aan
wezige en aan de tandarta toebehorende
auto. De echtgenote, die alleen thuis waa,
werd door het geblaf van haar hond wak
ker en ging naar beneden !n de garage
trof zij twee van de drie inbrekers aan.
die haar met een pook te lijf gingen, ter
wijl de motor van de wagen reeda waa
aangeslagen. De echtgenote begon luid
keels om hulp te roepen en vluchtte de
strest op Buren verschenen op haar ge
roep en de inbreker» gingen met mede
neming van duizend gulden aan geld aan
de haal.