RADI8©
M
Schepping van werkgelegenheid
Belgische ex-illegalen weren
de communisten
Engelse filmstudio's worden in
Juni gesloten
PANDA EN DE MEESTER-CIDS
WIE IS WILLIAM SMITH?
Met zo'n echte loeier nam
Wout den Boer afschpd
Viruly babbelde over „Zeg weet
je nog van toen"
In Moordrecht krijgt men een
Drost IJsermansingel
MsUws^rurt'^
MprtW"9'?,'
Leer 't kind zelf handelen"
Een kwestie van belastingpolitiek
Een apart geluid
van ds Zandt
DAHPO
Ronde van Nederland 1950
tussen 20 en 29 Mei
Vermageringsmiddelen
gevaarlijk
Recreatie en
landschapszorg
Voorstellen van Gedep. Staten
van Zuid-Holland
Politieke agitatie
niet gewenst
Tenzij hulp komt opdagen
Int. voetbalfestijn in
Groot-Brittannië
Schotland klopt Wales
door PATRICIA WENTWORTH
donderdag
22 Jaar polospeler
en 1800 goals
RHEUMI NUL*!
Luchtvaart vroeger
en nu
Op weg naar huis
"iSSaat 2 8°ld' 16 kl' A' Van KluyVe'
AT <Q
AAR.
ANNEER
Nieuw kerkgebouw
aan Molenlaan
Gouda niet meer markt
voor slachtkoeien
Lezing op ouderavond
Willem de Zwijgerschool
Zendingsarbeid bij
de Toradja's
EERSTE BLAD - PAGINA 2.
DONDERDAG 10
(Van onze parlementaire redacteur)
De industrie in ons land moet worden uitgebreid - om werkgelegenheid te
scheppen voor de steeds toenemende bevolking. Dat is een sociaal belang van
de eerste orde. Daarom wil minister v. d. Brink een belastingpolitiek, die voor
de ondernemers een gunstig klimaat schept om fabrieken op te zetten of uit te
^reiden. De Party van de Arbeid neemt het echter niet als de ondernemers
zouden worden ontzien in verband met het winstmotief en de arbeiders zwaarder
belast zouden worden. De heer H o f s t r a van de Partij van de Arbeid, die
inspecteur van de Belastingen is geweest, ziet echter een mogelijkheid om de
ondernemers tot industrialisatie aan te sporen zonder hen te ontzien. Hij heeft
minister Lieftinck gisteren het denkbeeld aan de hand gedaan de vrijstelling
van belasting voor investering uit te breiden, maar gelijktijdig het belasting
tarief op winst, die niet voor investering wordt gebruikt, te verhogen. Hij wil
ook belasting opleggen, die niet direct behoeft te worden betaald (eventueel
later wel) indien de winst voor uitbreiding van de onderneming wordt gebruikt.
Dan behoucft de regering dus een belastingclaim, die eventueel echter niet wordt
geïnd. Dan heeft de ondernemer het zelf in zijn hand of hij wil bijdragen in de
industrialisatie of in de belasting. In ieder geval wil de heer Hofstra de winsten
afromen oiydat anders niet te ontkomen valt aan een vierde of vijfde loonronde.
Uw kindje verkouden?
Dan rug, keel en borsqe
inwrijven met Dampo.
Wielrennen.
De stichting ..Ronde van Nederland"
heeft aan de NederlaHflse Wielren Unie
verzocht als data ronde van
Nederlarfd 1950 de periode van 20 tot en
met 29 Mei te willen goedkeuren en deze
voor te leggen aan het kalendercongres
van de U.C.I. ter plaatsing op de inter
nationale kalender.
Omtrent de verdere organisatie kunnen
op dit ogenblik nog geen nadere mede
delingen worden gedaan. Het ligt wel in
de bedoeling wederom Amsterdam te
bestemmen als plaats van vertrek en
aankomst.
Tweede
De heer H o f s t r a is beslist geen vriend
van de zakenmensen, want hij opperde er
ook bezwaar tegen, dat dq exporteurs naar
Amerika van hun tegoed 10 procent in
vrije dollars krijgen. Dat vindt hij. afge
zien van het beoogde doel (de allernood
zakelijkste verhoging van de export nadr
Amerika) bevoorrechting. Overigens on
dersteunde hij met nadruk de financiële
politiek van minister Lieftinck.
Met de kinderbijslag voor zelfstandigen
kap hij aeqoord gaan, in
dien de KVP maar wil
aangeven, op welke ma
nier de 45 millioen moe
ten worden gevonden ter
dekking van tfieze jaar
lijkse uitgave.
De heer v. d. Wetering (CHU) toon
de zich over de financiële toestand van
ons land zeer bezorgd. In wezen is de
begroting inflatoir, maar dat wordt ge
camoufleerd door de Marshall-hulp. Het is
voor oo6 volk ook eigenlijk niet te dra
gen dat een kwart van de totale uitgaven
nodig is voor defensie.
De heer G o r-t z a k (CPN) drong aan op
een drastische verlaging van de militaire
uitgaven. Hij smaalde op de afhankelijk
heid van Nederland, van Amerika en be
toogde naar aanleiding van het gekrakeel
de KVP en de PvdA. dat de sa
iling van de Nederlandse regering
niet in Nederland maar in Washington
wordt beslist.
Weigering om voor Lieftinck
te werken
De heer Andriessen (KVP) wijdde
•pedaal aandacht aan het probleem van de
loon- ten prijspolitiek, dat weer gecom
pliceerder is geworden door de devaluatie,
Het is niet simpel op te lossen met iets
meer loon en Iets minder 'winst. Dat is
misleiding Er moet in ons land door be
sparingen kapitaal worden gevormd voor
de industrialisatie. Daarom heeft het zin
de belastingdruk te verschuiven van de
directe belastingen naar de verbruiksbe
lastingen om daardoor het verbruik in
het algemeen te beperken. Dit zal
leeiden tot prijsverhogingen als ge
volg van de 6tijging van de omzetbelasting.
Dat verstoort het huidige evenwicht tussen
lonen en prijzen. Er dient echter te
worden bedacht, dat het huidige evenwicht
kunstmatig is. want er is een tekort op
de betalingsbalans en een tekort voor
investeringen. Het huidige evenwicht is
alleen te handhaven door de Marshall
hulp. die in 1952 afloopt. Geleidelijk moe
ten dus maatregelen worden genomen Om
het volk die maatregelen te doen begrijpen
is een eerste voorwaarde dat het de ware
toestand kent. Door de subsidies op de
levensmiddelen is echter het doorzicht
onmogelijk.
De heer Andriessen waarschuwde ook
tegen een te sterke gelijkmaking van de
lonen en in het belang van de arbeidspro
ductiviteit zal de fiscus overwerk niet te
zwaar moeten belasten. Thans gebeurt het
vaak. dat de arbeiders geen overwerk wil
len verrichten, omdat zij weigeren voor
minister Lieftinck te werken.
Het laten voortwoekeren
van de zonde voert tot
ondergang
De economische en financiële zorgen
domineerden gisteren in het debat: Daar
om was het interessant een heel apart
geluid te horen uit de mond van ds
Zandt (S.G.P.), die zich niet kon ver
enigen met het regeringsbeleid omdat
dit niet is gegrond op Gods Woord. Het
is een roodRooms kabinet waarin de
R.K ministers de sleutelposities bezetten
en daardoor in staat zijn grote macht uit
te oefenen met het doel Nederland te
verroomsen, zoals blijkt uit de benoeming
van het grote aantal R.K. burgemeesters.
Het gevolg van deze macht der K.V.P.
is afbraak van de reformatorische grond
slag waarop he^taatsbestuur der Neder
landen was giHpndvest in de Gouden
Eeuw. Dit opendSart zich in allerlei ver
schijnselen, zoals het zich niet bekom
meren om de ware godsdienst en het
tooenemend ontheiligen van Gods Naam
en Zondag en het achterwege blijven van
maatregelen daartegen. Ook tegen de
verwildering der zeden treedt de regering
niet op. De gevolgen blijven niet uit. Zij
laat de zonden voortwoekeren en steunt
die zelfs, in plaats van ons volk op te
roepen tot verootmoediging. Dit zal ons
land tot de ondergang brengen zoals dat
ook met de oude wereldrijken het geval
is geweest.
Ds Zandt drong aan op zwaardere
straffen voordronken automobilisten en
plegers .van overvallen. Hij toonde zich
verontrust over het toenemend drank
misbruik, dat verderfelijk is voor ziel en
lichaam. Het doordraaien van groente is
in strijd met Gods ordonnantie. In het
DE VOORNAAMSTE WERKEN WAARVOOR IN 1950 GELDEN ZUN UITGETROKKEN
«ovt„ oven de
voorjaar bidt men voor een goede oogst
en als door Gods goedheid de oogst in
derdaad groot is. wordt de groente op de
mesthoop gegooid. Hij drong in het alge
meen aan op ingrijpende bezuinigingen,
vermindering van het aantal ambtenaren,
afschaffing van de scheepvaartrechten
voor de binnenvaart en verlaging van
belasting vooral voor de middenstand.
Er was zeer weinig belangstelling in de
Kamer voor de rede van ds Zandt. Die
komt morgen als minister Drees en
minister Lieftinck spreken over economie
en financiën.
Ia tegenstelling met de mening, dat een
werkelijk goed vermageringsmiddel ge
vaarlijke stoffen sou moeten bevatten
om tot de gewenste resultaten te leiden,
la Marsll een volkomen onschadelijk en
toch werkzaam middel, dpordat het o.a.
beruat op de bijzondere eigenschappen
van een blaaswier (Fucua vesiculosus).
Sinds Jaren wordt het extract van deze
plant voorgeschreven om sijn ontvet
tende eigenschappen, die sonder enig
Schadelik bijeffect, een seer gunstige
Invloed hebben bij chronische zwaar
lijvigheid en zijn gevolgen, zoals maag-
en darmveryettlng, benauwdheden en
ademnood.
De Marsll vermageringsbonbons garan
deren U een gelijkmatige, niet te snelle
vermagering. Dat. ia van groot belang,
want zoals niemand in één week tQds
dik wordt, dient U bij het vermageren
óók de natuuriyke weg te volgen.
U meet due een Marsil-kuur doen. Dat
ie volkomen veilig en - zoals talloze
brieven van enthousiaste gebruiksters
(engebruikers!) bewijzen - voert Marsll
beslist tot het gewenste resultaat. Ge
bruik afwisselend Marsil rose en blauw.
U krijgt dan zeker Uw jeugdig alank
figuur terugi
3^
Uurrecordpogingen op het
circuit van Zandvoort
Morgenochtend worden voo¥ het eerst op
het circuit van Zandvoort uurrecordpogingen
gedaan in vier verschillende klassen. Dit zal
geschieden door de heren Hoogeveen (Haar
lem) met Minor in de 7S0 cc klasse. Gatsoni-
des (Heemstede) met Gatso ln de l'liter
klasse. Ten Holte (Rotterdam) met Cltroën
in de 2 liter klasse en Barendregt (Den Haag)
met een grote Gatso in de 5 liter klasse.
Aangezien er geen Nederlandse records be
staan zullen de geleverde prestaties zonder
meer als records gelden. Maar uiteraard Zal
Het rumoer in het A'damsè
Gemeente Museum
De herrie, die Zaterdagavond op een
internationale bijeenkomst van jonge ex
perimentele kunstenaars, die het ..geeste
lijk nudisme" propageren, in het Amster
damse Gemeente Museum ontstond, zal de
tfezwaren wel aanwakkeren, welke reéds
lang in de Amsterdamse raad van de zijde
der Prot. Christelijke fracties en van de
kant van de V V.D tegen de directeur
van het Gemeente Museum, jhr Sandberg,
om zijn uiterst linkse sympathieën, zijn
gerezen. Naar wij vernemen zal het mul6je
een staartje hebben. Overigens was jhr
Sandberg onkundig van alles, want hij
vertoeft in het buitenland. En bovendien
kan tig leiding van het museum voor het
incident zelf niet aansprakelijk' worden
gesteld, want er was een programma In
gediend, waarvan de congressisten met
nihilistische leuzen zijn afgeweken.
Philippijnse lening aan
Indonesië
De minister van Openbare Werken der
Republiek Indonesia, dr Laoh heeft na
zijn aankomst te Singapore uit Manilla
verklaard, dat de regering van de
Philippijnen een renteloze lening van 1
millioen Amerikaanse dollars -aan de
Indonesische Republiek heeft verstrekt.
De Republiek mag de lening terugbetalen,
wanneer zij over de middelen daartoe
beschikt.
In December 1937 besloten de Provinciale
Staten van Zuid Holland mede te werken
aan de aanleg in werkverschaffing van
een net van rijwielpaden in de provincie.
In de loop der jaren kwam het rijwielpad
door de duinen van Den Haag naar de
Noord Hollandse grens tot stand. In aan
leg is nog het rijwielpad Leiderdorp-
Koudekerk a d. Rijn—Woubrugge. Voor
de voortzetting van dit werk en voor
andere rijwielpaden is op de begroting
voor 1950 180.000.- uitgetrokken. Ten
gevolge van de oorlog heeft de uitvoering
van de plannen lange tijd gestagneerd. Dit
valt te betreuren, omdat de behoefte aan
recreatiemogelijkheden, die zich reeds
voor de oorlog deed gevoelen, inmiddels
aanzienlijk is toegenomen. Zuid-Holland
is in tegenstelling met andere provincies
arm aan daarvoor geschikte terreinen,
terwijl deze provincie toch een kwart van
de bevolking van Nederland herbergt.
Vooral de dagrecreatie schept grote
problemen. Op mooie zomerse dagen
trekt een kwart der stedelijke bevolking
naar buiten: niet minder dan 275.000 per
sonen zoeken gelijktijdig ontspanning in
de vrije natuur.
De bestaande mogelijkheden tot ont
spanning in de vrije natuur: het strand,
de duinen, de rijwielpaden, de polder, de
meren en plassen, enz. zijn thans onvol
doende om in de bestaande en nog steeds
toenemende behoefte te voorzien.
Gedeputeerde Staten imenen. dat hier
voor de provincie een belangrijke taak fs
weggelegd.
Zoveel mogelijk zal samenwerking met
andere instanties, zoals de Gemeentebe
sturen moeten worden gezocht. Reeds is
contact gezocht met de stichting Het Zuid
Hollandse Landschap
Men beoogt o a typige nieuwe toegangen
nëar zee te maken om zo ook de nodige
spreiding van het strandbezoek te ver
krijgen Verder wil man nieuwe rijwiel
paden ln de duinen en In de polder aan
leggen de verbindingen in het plassenee-
bied verbeteren om tot een meer gelilk-
matige verdeling van de pleziervaartuigen
over de verschillende wateren te korren.
De oeverlanden van de afgedamde Brielse
Maas wil men geschikt maken voor
massale recreatie, o a door riiwieloaden,
beplanting e d. Ook wil men beplantingen
en boomgroepen
In de kapitaaldienst aan de ontwerp
begroting voor 1950 is hiervoor f 100 000
uitgetrokken Ged. Staten vragen aan
Provfnciale Staten machtiging tot het
voorbereiden van werken als bovenge
noemd.
(Van onze Brusselse correspondent).
Tn de vroegere Belgische verzetskringen
■*-van linkse strekking tekent zich momen
teel een ontwikkeling af. die er toe kan
leiden de communistische invloed in de
diverse groeperingen volledig uit te scha
kelen- Tot nog toe waren de communisten
erin geslaagd de leiding te behouden van
een aantal verenigingen van oud-gedeti
neerden uit de Duitse concentratiekampen
van Dachau. Neuengamme etc De anti
communisten onder de ex-politieke ge
vangenen wensten, ter wille van de een
heid de vrede te bewaren en zolang de
communisten niet al te bar deden, kon
men dit volhouden. Per slot van rekening
is men indertijd samen in de Duitse kam
pen terecht gekomen wegens het verzet
tegen de gemeenschappelijke nazi-vijand
en het is al te subtiel en ondankbaar, om
de communisten te verwijten dat bij hen
het vaderlandse motief niet de doorslag
gaf. maar dat ze alleen de bevelen van
Moskou uitvoerden.
Sedert geruime tijd drijven de commu
nistische voorzitters en secretarissen de
verzetsverenigingen echter in politiek
vaarwater. Bij elke gelegenheid procla
meert b.v. het z.g. ..onafhankelijkheids-
front" zijn gehechtheid aan de vrede en
de democratie tegen de anglo-Amerikaanse
oorlogsdrijvers en tegen hun bondgenoten,
de Leopoldistische reactionnairen Dit ie
de niet-eommunistische leden van verzets
verenigingen tenslotte te ver gegaan. En
nu ie een definitieve scheuring tot stand
gekomen in de F I., de Front de l'Indé-
pendance. zoals deze weerstandsgroep
officieel bekend staat.
Een ambtenaar van het ministerie VBn
buitenlandse zaken, een bekend ex-sport-
kampioen, Maurice Seynaeve. heeft de
knoop doorgehakt Hij richtte het Belgische
front op en verklaarde op een persconfe
rentie, dat de beweging zich ten doel stelt:
de verdediging van de belangen der oud
gedetineerden van de concentratiekampen,
van de gewapende verzetsgroepen uit het
Ardenner Maquis, -etc. Inzake de konings
kwestie. welke de beweging als een poli
tieke kwestie beschouwt, weigert ze stel
ling te ramen.
De socialisten, die inzake de konings-
kwestie\toch oók in de oppositie zijn. Jui
chen deze scheuring toe. De communisten,
(Van onze Londense correspondent).
TNE Engelse filmindustrie staat voor de
rand van een afgrond. Een recht
streeks gevolg van de dollarcrisis.
Toen Engeland in 1947 al gedwongen
was, de import van Amerikaanse films tot
een minimum te beperken, wilde zij twee
lijk
e eigen
kans geven, die :e nooit eerder had ge
vliegen in een klap slaan, namelijk dol
lars besparen en de eigen induatrie een
kregen.
Een invoerrecht van 75 procent op
buitenlandse films werd ingevoerd en
tegelijkertijd werd voorgeschreven, dat
de Britse bioscopen voortaan 40 procent
Engelse films moesten vertonen. Denham
en Pinewood wierpen zich op massa
productie. maar het werd een falikante
mislulcking.
Elke week werd weliswaar een film
afgeleverd, doch de doorsnee kwaliteit
was van dien aard, dat de bioscopen over
het algemeen slechts half gevuld waren-
Ook financieel kon men 't niet aan. De
goede films konden het verlies niet com
penseren, want die leverden zelf meestal
pen' verlies op, hetgeen grotendeels te
wijten is aan de torenhoge vermakelijk
heidsbelasting van 40 pet. en ook aan het
"W/TLLIAM T. BOBBERBROEK en Panda zochten een lerfker
plaatsje ln het vliegtuig De motoren gingen brommen en
daar gingen ze. de lucht in. op weg naar Egypte
„Ziezo", zei Bobberbroek voldaan. „En nu ga ik ferst het krantje
maar eens lezen".
Hij haalde een krant te voorschijn en vouwde hem open en....
toen gaf Panda een kreet! Want daar op de voorpagina stond
een afbeelding van het Horus-beeld. dat Joris Goedbloed de
vorige dag aan Bobberbroek verkocht had!
„Geheimzinnige diefstal uit het museum!" stönd er. „Beroemd
Horusbeeld spoorloos»verdwenen!" en daaronder ja. waarachtig,
daaronder stond een foto van Panda. „Deze kleine, uitgylapen
misdadiger werd op de plek des onheils betrapt door de tyakkere
zaalwachter E. E. Spattenpieper". stond er. ..De jeugdige onver
laat wist echter op onverklaarbare wijze te ontsnappen" En zo
stond er nog een heel lang verhaal'
„Wat een onzin staat er hier toch in die kranten!" riep William
T. Bobberbroek „Bij mij thuis zijn ,de kranten vee] groter en
beter. Dit verhaal is immers helemaal niet waar! Dat Horus
beeld is niet gestolen' lk heb het zelf gekocht, van die vriend
van je die meester-gids! Ik heb er eerlijk voor betaald Gestolen
wèt een snert-krant om zoiets te schrijven!"
Maar Panda was er nog helemaal niet gerust op en hij vond het
maar prettig, dat hij In een vliegtuig zat op weg naar Egypte.
Dat was toch beter, dacht hij. dan In dé gevangenis zitten
Britse beschermingsmaat-
-.iljnige reactie in Amerika uit
lokten. De Britse actie
feit. dat
regelen ven
rkte als
boomerang.
De grote man in Engeland is J Arthur
Rank. hQofd van een reusachtig film-
emperium. bezitter niet alleen van de
grootste filmstudio's, doch ook van meer
dan 500 bioscopen in Engeland en tevens
eigenaar van reeksen filmtheaters in Aus
tralië, Canada. Zuid-Afrika. op Ceylon en
Malakka Zijn bedrijf vertegenwoordigt
een waarde van 66 millioen pond. Rank.
die nog altijd actief Zondagsschoolond'er-
wijzer is hij stond ook aan de voor
avond van de dramatische aandeelhou
ders-vergadering van eergisteren nog voor
ae klas staat bij de bankiers al voor
16 millfben pond in het krijt De regering
sprong weliswaar bij met vijf millioen
voor de gehele industrie, maar niemand
ziet, hoe de bedrijven zonder verdere
overheidshulp te redden zijn Zal de rege
ring thans zwichten voor de eis tot ver
laging der vermakelijkheldabelastljfig? Dit
zou met één slag het verlies, dat dit Jaar
meer dsn 3 millioen pond bedroeg, teniet
doen.
Rank kondigde aan. dat'. Indien geen
hulp komt opdagen, de^studio's in Juni
zullen moeten sluiten Dat zou betekenen,
dat ook de meeste bioscopen dicht z#ouden
moeten gaan. Zover zal het wel niet ko
men. omdat alle partijen er belang bij
hebben, dat een oplossing gevonden wordt,
niet alleen uit commerciële, doch zeker
ook uit culturele overwegingen. Boven
dien kan men de Engelsen hun laatste
verzetje niet ontnemen.
Intussen zijn van de 13000 employé'» en
technici reeds 5000 ontslagen Studio na
studio wordt verkocht of verhuurd aan de
B.B.C. of.aan de Amerikanen, die op deze
manier hun ponden kunnen besteden en
die overigens hun beat doen. Britse film
acteurs op te kopen
Een oplossing
Intusaen vernemep wij van andere zijde,
dat de United Artists, waarvan Mary
Pickford en Charles Chaplin de directie
voeren, bijna drie millioen dollar in
Britse films zullen investeren. Er is een
aparte maatschappij voor gevormd, die in
de komende 2'/» jaar zeven grote en vijf
kleine films zal produceren. Rank heeft
verklaard, dat zijn maatschapptj er niet
bij betrokken is en dat zijn plannen onge
wijzigd blijven. De leidende figuur in de
nieuwe Britse onderneming, die met Ame-
rikaaps geld zal werken, is Anatole de
Gruwald. een in Rusland geboren schrij
ver en productieleider, die o.m. „The way
to the stars" vervaardigde en deel uit
maakte van de Rank-organisatie, tot 1947,
toen hij uittrad.
Cambodja. President Vincent Aurlol en
vertegenwoordigers van de koning van Cam
bodja hebben een verdrag getekend, waarbtj
de Indo-Chinese staat Cambodja autonomie
wordt gegeven binnen de Franse Unie.
aldus schreef het orgaan van d.
ten. Le Peuple. hebben iteS'J^
weerd, dit de ondermijning v„ aT
zetsbewegingen hun duizenden La ïïr'
bijbrengen. In feite worden de comm 1011
ten evenwel overal buiten gemou""
keren velen zich met walging van ui
Enkele dagen geleden. aldj
socialistische krant verder, vertrokkii 1
kele Belgische communistische DernnnniS?"
heden naar Moskou, o.a. prof Liboi»
de Brusselse universiteit (een u«niVan
specialist) en Max Cosijns. de adjunSS
prof. Piccard. J WCI v«o
Ironiseert Le Peuple.
dit zou ons meet
tages, naar het
Zij zijn naar hun paradijs veri
Mogen zij er
l - blijden dan de r^
het bekende recent hu
on6 bij hun terugkeer hebben beloofd
Voetbal.
Ter gelegenheid van het „Festiv»l
Britain", dat in 1951 in Groot-Brfctiim»
zal worden gehouden, organiseert de Fa
in Mei van dat jaar een international
voetbaltournooi. waarvoor verschillenrf.
continentale elftallen zullen worden uii
genodigd. n
De voetbalbonden van Schotland fa.
lar.d en Wales zullen hun medewèrklnp
verlenen en de etsrste besprekingen zflr
reeas tussen de vier bonden gevoerd
Het plan is opgevat het Britse voetbal
seizoen 1950'51 met twee weken t.
lengen opdat internationale
tuisen Engeland en ovi
kunnen worden gespeeld. Deze onl
gen nemen dan de plaats in vatTdi
buitenlandse tournée. welke het Eniels
elftal in die tijd gewoonlijk onierneemt
Verder ligt het in de bedoeling dat ni
deze landenontmoetingen wedstrijden
worden gespeeld tussen league-elftallen es
clubs van het vasteland.
In een voorronde van het tournooi ti
het wereldkampioenschap heeft 8ch
(e Glasgow met 2—9 van Wales gewi
de ruststand was 1—0.
De wedstrijd werd gespeeld in'Hampfo
park voor 73.000 toeschouwers, op een
veld dat door de storb-egen» zeer zwik
en glad was geworden. De Schotten voel
den zich er meer op hun gemak
tegenstanders en waren tactisch superieur
over de hele linie. De voorhoede van
Wales heeft overigens niet teleurgesteld.
Zij combineerde uitstekend, maar m
wat onzuiver tn de afwerking met he
gevolg da» de trapvaste Schotse verdedi
ging, die telkens snel en fors ingreep. In
laatste Instantie steeds de baas bleef.
Van de Schotse aanval, die ditmaal met
groot succes de lange, open pass toepaste,
ging meer uit. De alom tecenwoordift
Steel van Derbv. die al dribbelend over
het veld jrwierf en de verdediger» vin
Wales tot wanhoop bracht met zijn ver
rassende schijnbewegingen en onverwach
te verre centers, was hier de grote man.
Macphail van Celtic, een nieuwe Inter
nationaal, gaf Schotland de leiding in de
21e minuut van de eerste helft Een kwar
tier voor het einde bracht inidvoor Lin-
wood van Clyde de stand op 2—0.
DONDERDAG IB NOVEMBER 114».
Avondprogramma.
Hllv I (AVRO) 8 Nieuw», l i» Sportpraatja:
J0 Nederl Strtjdkr 7 Voor de kinderen; I*
Radio VolkamuztekSchool, 7 15 Gr.pl.; '9
Regerlngsvoorl dlenat; I Nieuws: 8 OS Aetu*
lirelten; UB Kamér-Orkest en solisten: t
Hoorspel; S3 Zang en plano: t0 08 Wat l«fl
er ln ons volk?, debat: 10 »0 strUk-Orkoat:
10.53 Reportage. II Nieuws il l» Reportaa*
tl 20 Dansmuziek
Hilv II (NCRV) 6 Gr.pl. IIS Land
tijinbouwcauserie. fl so Koper Kwnriet.
Causerie over de Zending 7 Nieuws: "I
Muzikale causerie; 7 40 Radiokrant.
Nieuws; 105 Gevar programma (3—eti la-
miile-competltie). 10 08 Gr pi.. 10 1» Buitan-
land» overzicht, tois Gr pl10 43 Avon»-
overdenking: 11 Nieuws; tl 13 Gr.pt.
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1141-
Dag programma.
JTflv I (VARA) 7 en 8 Nieuws; 8.15 Gr.pl:
8.50 Voor de vrouw; 9 Gr.pl.; (VPRO) 11
Causerie: 10 05 Morgenwijding (VARA)
Gr-pl.; 10 30 Voor de vrouw; 10 45 A capelu
koor; 11 05 Voordracht; II 25 Orgelspel
(AVRO) 12 Accordeon-Orkest; 12.33 Sport-
praatje; 12.45 Concert: 1 Nieuws. 1.15 Con
cert. 145 Cello en piano; 2.10 Voor
vrquw; 2.30 Tenor, fluit en piano; 3 Voor
dracht: 3 20 Gr.pl.(VARA) 4 Filmprogram
ma; 4 30 Voor 4e Jeugd; 3 Kwartet; 5 30 Mu
zikale causerie.
Hllv II (KRO) 7 Nieuws; 8.15 Vlaggenpara-
de: 8 30 Nieuws; 8 45 Gr.pl BSO Watentin-
den: 8.35 Schoolradio; 10 Gr.pl U Voor a«
zieken: 11.35 Al» de ziele luistert:
concert: 12.03 Metropole Orkest: 1 Nieuw.
1 20 Omroep-Orkest: 2.15 Gevar programma
3 Schoolradio. 3 30 Gr.pl.; 4 Voor de tlewn-
5 Voor de Jeugd: 5 15 Kinderkoor; 5 45 Amu-
semen ts-Orkest.
Avondprogramma
Hllv I (VARA) 8 Nieuws: 815 Ftlleitatjk|
8 30 Nederl. Strljdkr 7 Denk om de bocM-
7.15 Accordeon-Orkest; (VPRO) 7M 0°'"j
dienstige causerie; 7.50 Kerkelijk niWw.
Nieuws: 8.05 Vierhandige planovoordracn'.
8 30 Causerie: 8 55 Boekbespreking; (vab«|
9 Verzoekprogramma («r Pl °ijc«i
10 Buitenlands overzicht 1815 Gr pl(VP« 1
1040 Causerie; 10.45 Avondoveroens"1»'
(VARA) 11 Nieuw»; 11.18 Or.pl
Hllv. II (KRO) 8 Amuaementa-Orkeal; 3®
Voor de Jeugd: 7 Nieuw»; 7.15 Reg
7.30 Brabant* halfuur: 8 Nieuws; 8.05 oe *r
wone man 8 12 Opera (In de pauze cauaer n-
9 25 Klankbeeld: 10.25 Blaaskwlntet.
Cauaerle: 11 Nieuws; 1111 CarnavalMltuni-
11.30 Gr.pl.
2)
Aan de andere kant zou grijs haar hem
waarschijnlijk heel" goed staan en hem
iets uit een vorige eeuw geven. Inderdaad
had hij nü al veel van zo'n welgedane
aristocraat uit vroeger-tijden.
Hij zat aan zijn bureau in zijn eigen
kamer in het kanfoor van Eversley en
de brief lag uitgespreid voor hem. Hoe
hij deze ook las. hij scheen niet in staat
te zijn de inhoud te aanvaarden. Het was
eenvoudig uitgesloten, dat Katherine hem
afwees. Hij las nog eens zorgvuldig na.
wat ze schreef: „Lieve Brett, ik ben bang,
dat het geen zin. heeft en het lijkt me
't beste je dit maar ronduit te zeggen en
je daarbij te vragen, goede vrienden te
blijven. Ik heb je gezegd, dat ik erover na
zou denken en dat heb ik ook gedaan.
Maar het heeft werkelijk geen zin. Je
bent myn neef en een goede vriend, meer
niet. Ik kan mij%gevoelens niet verande
ren. Daar is niets aan te doen. Maak je
geen zorgen wat het geld betreft. Ik zoek
een baantje. Veel liefs van Katherine".
Het was niet gemakkelijk uit deze brief
Jets anders te lezen dan een openlijke,
overduidelijke afwijzing van zijn aan
zoek. Maar l.ij gaf het nog niet op. Het
was natuurlijk een Voorbijgaande stem
ming bij haar. Zo waren vrouwen. 'Ia
draaiden om als een blad aan de boom.
Ze had zich wel eens eerder teruggetrok
ken. en was daarna weer aardig tegen
hem geweest. Aardigdit woord had
hem kunnen waarschuwen, maar hij
legde het anders uit. Ze was aardig tegen
hem, ze was dol op hem, wat wilde ze
eigenlijk meer? Ze kon toch niet door
gaan met de ene man na de andere af
te wijzen? Hij kende haar van klein kind
af. Voor zover hij 't kon nagaan, was er
niemand voor wie ze méér voelde. Het
zou een zeer goed huwelijk kunnen wor
den. Ze was geen meisje van twintig
meer. Ze, moest iets van een jaar of
achtentwintig zijn. Ze kenden beiden het
leven. Maar op een bepaald moment
moest je trouwen en je onbestemde vrij
gezellenbestaan opgeven. Als hij zich
hiertoe pp kon werker», moest zij dat toch
ook kunnen! Hij vond het werkelijk
onmogelijk te geloven, dat haar weige
ring definitief zou zijn.
Hij las de brief opnieuw
Katherine Eversley stapte op de hoek
van de straat uit de bus en wandelde
Ellery Street af. tot ze kwam aan het
Speelgoedmagazijn van Tatuecombe, dat
zich ongeveer in het midden van de
straat aan dp rechterkant bevqnd. Aan
de éne kant van het magazijn was een
klein manufacturenzaakjg en aan de
andere kant een rommelig uitziende
stomerij, met een ietwat onwaarschijn
lijk aandoende slagzin boven de deur:
„Wij maken Uv oude kleren nieuwt
Het speelgoedmagazijn had twee ramen
aan weerszijden van de ingang. Aan de
linkerkant waren verfdozen, krijtjes, een
hoepel en een bonte mengeling van arider
speelgoed uitgestald, maar de rechter-
etalage was geheel gevuld met houten
speelgoedbeesten van William Smith,
waarvan de roem zich begon te versprei
den tot plaatsen, ver van Ellery Street
en deze Noord-Londense uithoek verwij
derd. Er waren houten honden, genaamd
Wurzel I, II, III _en IV, resp. de olijke,
de zwierige, de aandoenlijke en de dar
tele, alle met beweegbare koppen en
- br
staarten. Ze waren bruin, zwart, grijs,
wit en gevlekt. Er waren ook jacht*
honden, bulldogs, terriers, poedels en
takshonden. Alle waren van een zeld
zame kwaliteit en hadden een eigen
karakter. Tussen deze honden para
deerde een wonderlijk soort vogel, met
lang" poten en rollende ogen. groot en
ontembaar, vol kleuren, grijs, bruin,
zwart, hard-groen, rood, oranje en blauw,
me,t gele poten en een lange puntige
snavel. Katherine stond vol aandacht naar
deze houten beesten te kijken, zoals bijna
iedere vreemde daar voor dat raam ge
boeid stil bleef staan De mensen, die
vlaak door Ellery Street kwamen, warey.
gewend geraakt aan deze wonderlijke
creaties, maar vreemden hielden halt voor
het raam en vaak gingen ze naar binnen
om een exemplaar te kopen.
Katherine stond stil voor 4eze etalage
en bepeinsde, terwijl ze naar al dit won
derlijks keek, hoe iemand op sommige
ogenblikken flink moest zijn. Sommige
mensen werden flink geboren, anderen
werdm het door het leven, en weefiiande-
ren streefden er doelbewust naarflSBkhe-
rine wist, dat ze op dit momerfPwink
moest zijn, maar ze voelde zich zwak en
ongelukkig, ze zou het liefst al)es opge
geven hebben en een volslagen fiasco
onder ogen hebben gezien. En toch had
ze niet meer te doen den deze winkel
binnen te wandelen en te zeggen, dat ze
gehoord had. dat men uitzag naar een
assistente, en dan te vragen of ze haar
zouden kunnen gebruiken. Iedereen, die
in de oorlog in dienst was geweest, moest
zoiets eenvoudigs toch kunnen volbren
gen. Natuurlijk zou het veel gemakke
lijker zijn geweest, als het er niet zóveel
op aankwam, of ze deze baan al of niet
kreeg. Maar het was van zó enorm groot
belang voor haar, dat haar voeten ijskoud
waren en haar hart bonsde.
7a keek naar een van de dwaze houten
hond;n, die haar aan scheen te staren
met zijn rollende ogen. „Vooruit, schiet
op, doe niet zo dwaas" zbu hij vast en
zeker tot haar gezegd hebben, als Wil-
liam Smith hem ook had kunnen laten
spreken.
Katherine beet zich op {le lippen en
wandelde de winkel binnen, waar ze
tegen juffrouw Cole aanliep. William
Smitb. die toevallig uit de werkplaats
naar voren kwam lopen, zrg de twee
vrouwen samen staan. Juffrouw Cole was
blee'% dik, zakelijk, had een bril op en
droeg een zwartte wollen jurk met een
geelachtig vestje erop. Ze had propies
1(fe_
llam Smith sloeg haar gade, zoals hij haar
iedere dag op leder uur zag. Maar toen
werd hij Katherine gewaar en hoorde
haar zeggen: „Goedenmorgen. Ik heb ge
hoord, aat u iemand zoekt om tn de win
kel te helpen". Hij hoorde deze woorden,
maar gedurende enige ogenblikken dron
gen „e niet werkelijk tot hem door. want
haar stem was ats muziek tn zijn oren.
Zijn hersens hielden even op te werken,
hij kon alleen maar deze aangename
sensatie ondergaan. Het kwam er ook
helemaal niet opaan, wat ze precies ge
zegd had. Wat er wèl op aan
was dat ze opnieuw zou spreken.
hoorde juffrouw Cole antwoorden: „w
daar weet ik niets van", en ópeengen»'!
de zin van hetgeen Katherine
had tot hem door als was het een w
„Ik hoorde, dat u iemand zoekt om
de winkel te helpen
Hij liep kordaat naar voren en voeP«
zich bij de beide vrouwen. Door juffrouw
Cole voorgesteld als Mr S.nlth. zei bü w
leefd goedenmorgen en staarde Kal
rine aan. Haar stem had hem ^vC^h.ie
iets gedaan En eigenlijk w»s haar
wezen in staat hem van zn stus
brengen. Er was alles in haar wa
man tot muziek, gedicht of wat ook.
inspireren, vond hij En ze solHcit
nota-bene naar de betrekking van
tente in Tattlecombe'B Speelgoed
zön! HU was te veel tn it war o»
bemerken dat ze vreselijk bleek za* v
geen echter niet ontging aan Ju „f
Cole, die haer onmiddellijk, drieJl
aantekeningen gaf: „Ze is niet ster
kunnen hier geen mensen gebruik
flauw vallen Dat kleurtje op haar
«en is ook i.iet erht. dat eek ik
En verder lippenstift! Wat tou
Tattlecombe daarvan zeggenT
(Wordt vervol»"
10 NOVEMBER 1949.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t.
Gisteravond heeft gzc wout den
Boer die zo vele jaren tot de pres-
wtivan het eerste zevental heeft
Mifcdragen, zijn laatste polowedstrijd
rien spelen Want Wout heeft na een
diensttijd van 22 jaren gemeend het maken
vin doelpunten voortaan aan anderen te
moeten overlaten en zelf van deze toe
komstige gebeurtenissen getuige te moeten
rfin op de rand van het zwembassin. Voor
GZC, dat mede door Wouts toedoen Gouda
tot 'zo'n geanimeerd waterpolo-centrum
heeft gemaakt, betekent dit besluit, dat
ook op gezondheidsredenen grondt, het
verlies, dat de schaker boekt als hij een
van z'n voornaamste stukken moet
lekomen is voor jongere krachten.
heeft dat al twee jaren geleden gezegd,
maar hij was evenzeer bereid die woorden
weer in te trekken, toen het eerste zeven-
Ui onverwachts binnen de degradatiezone
was gesmokkeld en door de zwemclub
het reveille klonk: Alle krachten inge-
ipannen. want er dreigt gevaar Geen
week later zag men Wout weer wentelen
voor het doel der tegenstanders en vlogen
de kogels uit de palm van zijn handen
naar smekende keepers. En aan de jour
nalist was weer de taak deze bombarde
menten met nieuwe, steeds weer nieuwe
woorden te beschrijven. Als Pampus voor
het IJ lag Wout ln stelling om zijn kans
if te wachten. En als die kans kwam,
deed iedereen z'n ogen dicht. Want de bal
zag je toch niet bij zo'n gloeiende kogel.
Het resultaat was dat GZC op de rang-
lijat omhoogsprong en die sterke eerste
klasser werd, die de laatste jaren zo
krachtig op de poort van de hoofdklasse
klopt.
Perspectief in luiers
Wout is zo het kind van het water
geweest. Toen z'n vader. Jan den Boer
met hèt herinneringsinsigne van inter
nationale wedstrijden in de revers, zich
over de wieg van de kleine Wout boog,
had hij het onmiddellijk gezien. Die spar
telende beentjes en die listige beweging,
waarmee hij naar vaders neus greep,
hadden het al verraden. De kleine Wout
had dat, wat des waterpoloërs is. Dat
ondefinieerbare, dat zicH in iedere bewe
ging laat raden. De tact om op het ver
raderlijke moment de vaderlijke neus op
de iterkte te beproeven en het resultaat
met die brede glimlach te begroeten, die
iedere GZCfer van hem kent wanneer zo'n
gevaarlijke knoert bij keepers het visioen
van bloedneuzen oproept, maar bij sup
porters iets laat doorschemeren van
„GZC's the glory".
Toen hij drie jaar was. en de eerste
oefeningen ln het teiltje had ondergaan,
Hond het oude zwembad aan de Hout-
managracht voor hem open. Op de rug van
vader Jan. met de beide armpjes om diens
hall en met spartelende beentjes, maakte
Wout z'n eerste ronde in het diepe bad.
En toen is het begonnen. Toen werden
de eigenschappen in de wieg eigenschap-^
pen in het zwembad, werd Wout onweer-®
rtaanbaar aangetrokken door dat geheim
zinnige magnetisme van de polobal. Hij
groeide naar de bal toe, hij leefde er zich
in, kortom hij werd helemaal bal.
Een wedstrijd spqelde hij ln het tweede
zevental om het eens te proberen. De
volgende week stond hij al ln het eerste
opgesteld. Dat was in 1917 tegen het
Utrechtse UZSC. Er werd weliswaar ver
loren, maar iedereen had ze gezien. Die
gloeiende, verblindende kogels, die met
het groeien der jaren steeds harder, steeds
venijniger werden.
Twee en twintig jaar kogelde Wout ln
het eerste, twee en twintig jaar lag hij in
stelling tegen tegenstanders, die bij z'n
geringste beweging bereid schenen hun
leven te willen offeren. En twee en twin
tig jaar juichten de GZC'ers. Een kleine
zeshonderd wedstrijden heeft Wout ge
speeld en achttienhonderd goals kwamen
er uit zijn batterij. Het was machtig en
boelend. vrienden'. Maar een zwemdiploma
heeft-ie nooit gehaald.
„Ik zou de zenuwen krijgen, als ik 't
vandaag de dag moest proberen." zegt hij.
Geen pardon gekregen
„Het is altijd beter," vond GZC's voor
zitter, mr S. H. Smit, gisteravond, toen
Wout z'n loopbaart in het water van het
Spaardersbad gooide na afloop van de
wedstrijd tegen UZSC, „om afscheid te
nemen als men nog niet aan het einde
van zijn kunnen is; dan blijft er altijd een
goede herinnering achter." De keiharde
achterwaartse worpen van onze Wout
zullen altijd in onze herinnering blijven
voortleven.
De voorzitter liet het niet bij woorden
alleen, maar bood Wout als stoffelijk aan
denken een Delfts blauw wandbord met
inscriptie aan. Mevr. Den Boer kreeg een
bloemetje in Goudse kleuren.
De afscheidswedstrijd ging tegen UZSC,
dezelfde tegenstander waartegen Wout zijn
eerste wedstrijd had gespeeld De Utrech
tenaren namen deze wedstrijd heel serieus
en gaven zelfs het feestvarken geen enkel
pardon. Desondanks wist Wout driemaal
te doelpunten, waarmee hij z'n gemiddel
de score handhaafde. Dat was echter niet
20 TABL. 35 CTS
genoeg om zijn club aan de overwinning
te helpen. GZC verloor met 6—7.
UZSC nam direct de leiding toen Wim
den Boer, blijkbaar nog onder de Indruk
van het afscheid van zijn broer, de bal
tussen zijn handen door liet glippen (01).
Wout bracht kort daarop de stand op 1—1
en Jo Cabout zor«de er met een mooi
schot voor dat GZC een voorsprong kreeg.
Dit was echter van korte duur, want de
midvoor der gasten, de ex-internationaal
v. Aalst, maakte spoedig weer gelijk (2—2).
Het werd 23 toen Gravesteijn uit het
water werd gezonden en UZSC een straf-
worp kreeg toegewezen, v. Aalst, die
Gravesteijn steeds weer te vlug af was.
bracht de stand op 24. Nog voor de rust
yerk.einde Wout den Boer met een van zijn
harde schoten de achterstand tot 3—4.
Na de rust bracht Jo Cabout met een
schitterend schot de balans wederom in
evenwicht (4—4). De linksachter van
UZSC verraste Wim den Boer met een ver
schot zodat het 4—5 werd. Wout den Boer
maakte de gelijkmaker en dit doelpunt,
dat later het laatste zou blijken van de
-scheidende speler, was een echt Wout-
doelpunt, met gestrekte arm gegooid er»
zo hard dat de keeper maar liever even
onder water ging dan er zijn handen aan
te wagen. Beijderwelle. die pas ln 't water
was als vervanger van Jo Cabout. was de
maker van het zesde doelpunt voor GZC
(6—5) Het mocht alles echter niet baten
want de rechtsvoor der gasten had nog
twee doelpunten in petto zodat UZSC won
met de korfbalcijfers 6—7. Trouwens de
doelpunten waren deze avond toch goed
koop, want ln de voorwedstrijd versloeg
GZC II UZSC II met maar liefst 14-0.
Dit is zo'n moment, dat een keeper het liefst de bal de rug toekeert o] onderduikt
als een schot van Wout den Boer uit de handpalm losbrandt.
Eens op een dag gebeurde het. dat de
KL,M.-plloot Sillevis bij de chef werd ge
roepen om in het bijzijn van zijn collega's
een reprimande in ontvangst te nemen
wegen» het ongehoorde en totaal ontoe-
lUtbare feit, dat hij, komend uit Croydon,
de Noordzee rechtstreeks was overgesto
ken over een afstand van niet minder dan
US km. Dezelfde Sillevis kwam 25 jaar
liter op het idee om Batavia te hereiken
over Mauritius, hetgeen betekende 4800
bn. vliegen over water.
Met dit voorbeeld Illustreerde de K.L.M.-
vliegenier A. Viruly voor de leden van de
Ketholieke Culturele kring ,,'t Slot van der
Goude", wel deugdelijk de grote technische
vooruitgang ln dq burgerluchtvaart. In
verband met het dertigjarig bestaan van
de K.L.M. was zijn causerie voornamelijk
gewijd aan de vergelijking: toen-en-nu.
Toen waren er pioniers, nu zijn het
Piloten. Toen stond men «dicht bij de geest
ven Columbus, nu lijkt het veel op Van
vend en Loos Een Romeinse koerier van
MOO Jaar geleden op weg naar zijn hoofd-
*tad behaalde een gemiddelde maxlmum-
«lelheid van zes kilometer per uur; negen
tienhonderd jaar later deed Napoleon de
«Wand Wilna—Parijs met dezelfde ge
roddelde snelheid. Thans verplaatst de
oen» zich na weer goed honderd jaar in
one uur van Amsterdam naar Rome. Hoe
het zijn over vijf en twintig jaar?
Twee en twintig militairen
op de „Volgndam"
"et troepentransport,chip „Volen-
»uV d?t vermoedelijk op 28 November
JTandJong Priok te Rotterdam zal aan-
rrun« eren huiswaarts:
«j*** Gouda: serg.-majoor A. Boekhout,
7w'ij itf8a* 57 en vaandrig G. F.
lTH°i 6' Willena 103;
iMy, korporaal A. IJzerman,
flJtMoorktpeUe: soldaat le kl. J. de
TAZWe 103;
u i, Meuwerkerk a. d. IJaael: sergeant
Ttu Bermweg 2;
uit Reeuwijk: sergeant J. v. d. Hoogen,
danK •0ldaat le kl. H. W. Driesen Ran-
Rnn» I A 39en soldaat le kl. A. den
Raadhuisweg E 86;
^.«venhuizen: soldaat le kl. W. Vla.
NasS 20 en korporaal J. v. d. Leéuwe
SWe Dwarsweg 32;
in.w.A ko°P: soldaat M. Blanken, Em-
hoom »88: ,old' le kl. B. J. W. Rooze-
^tatfaaM™1*001' 133 *h k0rP' H' P°*'
AU* Schoonhovenkorp G. J. Drie»en,
Bfhlnggracht 22; aoldaat A. J. H.
fcintïr'«,c- van Belerenstraat 13; ser-
Datema, Appelatraat 10; sergeant
tn l' °henburg, Kon. Julianastraat 11
Üi» 2!' ,M' J Pol«k« Lekdijk 10;
Kr»n.^ddlnxve*n: sergeant Q* v. d.
Huk ?.ïe£we« 163 «n aoldaat N. Ver-
J*n Dorrekenkade 88
VerW*^recht: «oldaat le kl. G. N.
W Mn« Kleine H.ven m-
uJJLPWMUerilljrt ligt op ont bureau,
voer een ieder ter Inzage.
De ontwikkeling van de techniek is hui
veringwekkend De drukcabines stellen de
piloten in staat tot zeven Achtduizend
meter te klimmen en te vliegen in rustige
oorden. Wel is waar in zeer ijle lucht, waar
in een mens zou flauw vallen en onder
een temperatuur van vele graden onder
het vriespunt De uitvinding van de druk-
cabine noemde de heer Viruly wel de
voornaamste reden van de verhoging van
de vliegsnelheid
En hoe ging het vroeger? „We vlogen
van kerktoren op kerktoren, dan een
beetje links van die mfflen, dan de spoor
lijn oversteken en recht op die boerderij
aan met die witte gevel. Ik" herinner me
de route naar Parijs nog heel goed. Nu is
het al radio en radar wat de klok slaat.
Toen ik voor het eerst naar Indonesië
vloog, wel, toen had ik zoveel bagage bij
me aan tropenuitrusting, dat er voor de
passagiers bijna geen plaats meer over
was. En nu? Een paar weken geleden
stond een piloot op Schiphol naar de lucht
te kijken. Ik vroeg: Wat is er aan <je hand?
„Wel. zei hij, ik moet straks naar Batavia.
De lucht ziet er nogal aardig uit. 'k Denk,
dat ik maar geen regenjas meeneem".
Toen en nu. Toen bestond op de Indië-
route. die voerde over de nu al weer ver
geten plaatsen als Jask en Rangoon en
Allahabad, de keukeninventaris uit een
broodplank en een broodmes. De meccano
was tegelijkertijd kok, dus smaakten de
boterhammen wel eens naar smeer en
smout. Nu hebben we een echte kok met
muts en al en bevroren patrijsjes. „Ik
wacht nu gelaten het moment af, dat ik
de eerste tuinman aan boord ontdek!"
Steeds evolutie
Toen keek men onder het vliegen voort
durend naar beneden om te zien of er niet
ergens een geschikt weilandje voorradig
was. Thans zijn alle weilandjes te klein
geworden en vliegt men over Schotland.
IJsland New Foundland en Miami naar
Curacao en terug. In zes en vijftig vlieg
uren. En wat zal de totekomst brengen?
Is de toekomst aan de straalmotor? „Wij
oudere vliegers hebben soms het gevoel
alsof we wel drie keer ons vak hebben
moeten leren. Wij weten niet wat er ovér
vijf Jaar boven ons hoofd hangt erf waar
mee wij dan boven uw hoofd hangen. Toch
merkwaardig", vervolgde de heer Viruly,
„op dit moment begint een machine aan
haar nachtelijke oversteek naar New York
over een afstand van 1500 mijlen. De pas
sagiers roken, eten wat. praten wat. kaar
ten wat of lezen. Ze hebben hun leven
toevertrouwd aan een stuk vliegend me
taal. waarmee 2e ln wezen niets gemeen
^DMuchtige causerie van de heer Viruly
kreeg een ernstiger toon, toen hij consta
teerde. dat met de grote vooruitgang der
techniek, ook onze morele verantwoorde-
lykheid groter la geworden. „Laten we er
niet te lichtvaardig mee omgaan De
wereld le overzichtelijker geworden en de
wereldkemereedechap ligt binnen Jet be-
reikbare. „We kunnen deze technische
vooruitgang gebruiken om de ««"«J-
ftchaosbanden te verstevigen, of we kun
nen haar gebruiken als bij Hirosjlma. Dan
gebruiken we haar net als Kaïn zijn knup-
pel en dan zijn we niet verder gekomen
d>Tot slot las de heer Viruly uit zijn leaj4*
Beschreven boek het gedeelte voor, dat
Ün thulsvlucht uit Java behandelt en
waarin enige wijsgerige en
beschouwingen gewijd worden «»n bet
land. dat da schrijver *o na aan bet hart
ligt: Europa.
Tot 11 Dec. 18—12.38 en 1.30—5 uur .Museum
„Het Cathu-ina Gasthui»": Tentoonstelling
van Japanse prenten uit verzameling F Tl-
kotln
10 Nov. 7.30 uur Chr. Geref. Kerk: Spreek
beurt ds J, C. van Ravenswaay. dankdag.
10 Nov. 7.30 uur Zeusestraat 38: spreek
beurt ds Joh. van Weizen voor Nederd
Geref Gemeente.
10 Nov. 7.45 uur Kazernestraat tl: Lezing
over de Bijbel door A. Poelman en P. Dou-
ma
10 Nov. 8—11 uur Voormalig Weeshuis: Ba
zar Ned. Padvtndersverenlging. 7 uur offi
ciële opening
10 Nov. i uur Rennle-Bloscoop: Filmavond
Volksuniversiteit, vertoning ..School Voor
gevaer"
to Nov. s uur Nieuwe Schouwburg: Con
cert Residentie-orkest voor ..Het Goudseh
Volksconcert", dirigent Pedro de Frettas
Branco; solist Theo Olof. viool.
it Nov 7—11 uur Voormalig Weeshuls: Ba
zar Ned Padvlndersveveniging
11 Nov. 8 uur Kunstmin: Bijeenkomst Kon
11 Nov. 9.31 uur Het Blauwe Kruis: Bijeen
komst plaatselijke afdelingen gemeenten
langs Gouwe. Rijn en IJssel en in de Krtm-
penerwaard van de Hollandse Maatschappij
van Landbouw, spreker lr A Olivier over
.De boer verovert de wereld".
12 Nov.: Klaproos-collecte Ned Oorlogs-
g ra ven-comité
12 Nov. 1.30 uur De Kroon: Start betrouw-
baarhetdsrit motorclub „Gouda"
12 Nov. 2.30—5 en 7—11 uur Voormalig Wees
buis: Bazar Ned Padvindersvereniging.
12 Nov. 8 uur Conroadlg: Cabaret-voorstel
ling Nederlandse vereniging van fabrieks
arbeiders (sters) opvoering revue „Kijk
uitdeze kant op door Trfbn Klomp en
z n makkers
12 Nov. 8 uur Kunstmin: Opvoerina revue
„Doorlopen alstublieft", door „Dhle Ghouwe
Speiery"
Apothckersdienst
Steeds éeopend des nachts alléén voor
recepten: Apotheek P Wetjer. Gouwe 181.
't Centrum vergaderde
In de jaarvergadering van de post
duivenvereniging 't Centrum werd het
bestuur als volgt samengesteld: M. L.
Dijkman, voorzitter, H. de Jong, secre
taris, P. G. Bunschoten, penningmeester
D. C. Brem, F. A. de Jong, D. A. Hof
stede en G. L. Langenberg.
Medegedeeld werd dat het lid G. H
Bunschoten op een concours van de
Vriendenclub te Leiden de eerste prijs
heeft gewonnen.
In zijn jongste vergadering heeft de
gemeenteraad van Moordrecht besloten
een der straten in het uitbreidingsplan
„Drost-IJsermansingel" te noemen, als her
innering aan de familie, die door de stich
ting van het Weeshuis zoveel voor de
gemeente heeft betekend.
In deze vergadering kwamen vele pun
ten ter sprake Gunstig werd beschikt op
een verzdek van d# Vereniging voor mid
delbaar onderwijs, handelsonderwijs, voor
bereidend hoger onderwijs op Geref-
grondslag te Rotterdam om subsidie voor
een aantal leerlingen uit deze gemeente,
die daar gymnasium of H B S. bezoeken.
De voorzitter deed mededeling van de
vernietiging door de Kroon van een be
sluit van Gedeputeerde Staten, waarbij
alsnog goedgekeurd wordt een destijds
door de raad dezer gemeente genomen
besluit tot wijziging van het Uitbreidings
plan. De kerkeraad der Geref. Gemeente
heeft het voornemen over te gaan tot
het bouwen vah een kerkgebouw aan de
Molenlaan .Aangezien het bouwen van dit
kerkgebouw in strijd was met de bepa
lingen van het uitbreidingsplan, besloot
de Raad dit plan in dier voege te wijzigen.
Gedeputeerde Staten hebbert deze wijzi
ging afgewezen en aldus goedkeuring ont
houden. De raad besloot daarop in beroep
te gaan Jjij de Kroon, waarna het besluit
van Gedeputeerde Staten, nadat de bur
gemeester het standpunt van de gemeente
had toegelicht, werd vernietigd en alsnog
goedkeuring aan het raadsbesluit werd
vernietigd en alsnog goedkeuring aan het
raadsbesluit werd verleend.
Bij de bespreking over de betimmering
van de raadszaal in het te .verbouwen
raadhuis, bleek het voornemen een eiken
houten betimmering aan te brengen, waar-
Van de kosten ongeveer 5200 bedragen.
Een voorstel van B. en W. inzake het
aanschaffen van een nieuwe taal- en
rekenmethode, vén werktuigen en mate
rialen voor het vak handenarbeid alsmede
van de benodigde tafels ten bedrage van
1089, voor de openbare school werd
goedgekeurd.
Eveneens werd ingewilligd een verzoek
van het bestuur van het Nuts departe
ment Moordrecht—Gouderak om één of
twee van de in de lagere school aan
wezige cellen als closets voor de kleuter
klassen te laten inrichten. De kosten wor
den geraamd op 325.
In deze vergadering heeft de raad namen
aan nieuwe straten gegeven. De straat,
welke van Schielands Hoge Zeedijk toe
gang geeft tot het uitbreidingsplan, zal in
het vervolg de „Schielandsstraat" heten.
De 6traat, welke in het uitbreidingsplan
langs de Wetering is gelegd heeft de naam
„Drost-IJsermansingel". Deze straat ls ge
noemd naar de familie Drost-IJserman,
die door de stichting van een weeshuls in
deze gemeente bizondere bekendheid
heeft. De straat, welke in het uitbreidings
plan loodrecht uitkomt op de Drost-IJser
mansingel zal ln het vervolg „Graaf Wil
lemstraat" heten, dit in verband met het
feit, dat deze vorst ln het Jaar 1233 de
grondslag heeft gelegd voor d*e zelfstan
digheid van Moordrecht, dat destijds
„Moerdrecht" was genaamd Ten slotte
zal de straat gelegen tussen de panden
Westeinde H135 t/m H 133a en de Hol
landse IJssel „Uiterwaard" genoemd wor
den, terwijl de langs de Uiterwaard loRen-
de kade, welke uitkomt op Schielands
Hoge Zeedijk, de „IJsselkade" genoemd
zal worden.
Verder w<*ftit behandeld een voorstel
van B. en W. om over te gaan tot invoe
ring van een vastrechtsysteerr. bij het
G.E.B., waarbij uitgegaan wordt van een
minimumvastrecht van 1,50 voor ar-
beidswoningen. Als basis voor de te vor
men vastrechtklassen wordt voorgesteld
de indeling van de percelen in de thans
geldende klassen voor de berekening van
het waterleidingabonnement Aan de hand
van deze klassen wordt voorgesteld groep
a. te bepalen op 1.50 per maand, groep
b. op f 2,— p.m. en «groep c. op J 2,50
p.m Men is dan gerechtigd stroom te
verbruiken tot een maximum van 500 kwh
per jaar. Bij een verbruik van 5001000
kwh per jaar stijgt het vastrecht voor een
ieder tot 4,50 per maand, terwijl voor
elke stijging van het verbruik boven de
1000 kwh met 500 kwh het vastrecht wordt
verhoogd met 1,—
Thans wordt het vastrecht berekend op
grond van het verbruiksverleden. De com
missie voor de bedrijven heeft dit voorstel
echter niet aanvaard en adviseert het
vastrecht te blijven bepalen op grond van
het verbruiksverleden, doch met een her
ziening van dit vastrecht om de twee
jaren.
De meningen omtrent deze aangelegen
heid liepen sterk uiteen. Mevr Schudde-
beurs-Prummel en wethouder Van Gent
bepleitten het klassesysteem als het meest
aanneembare systeem voor de bepaling
van een vastrecht. De heren De Jong
(KVP) en Rijnevéld (AR) daarentegen
wensten het thans in gebyuik zijnde
systeem te handhaven, echter met herzie
ning na qlke twee jaren. De heer Rijne-
veld meende, dat een ieder zo'zijn eigen
vastrecht kan bepalen. Alle aangevoerde
motieven om bet oude sy6teem te hand
haven werden intreden door wethouder
Van Gent. Ook wethouder Rietveld was
van mening, dat het klasse-systeem eten
betere basis voor de toepassing van een
vastrecht is. Het voorstel van B en W
werd verworpen met 6 stemmen tegen en
5 stemmen voot. Direct hierna heeft de
heer Goudriaan (VyD) een voorstel in
gediend om het vastrecht te bepalen' aan
de hand van het verbruiksverleden
echter met herziening na elke 2 jaren.
Dit voorstel werd met 9 stemmen voor en
2 tegen aangenomen.
Dr A. de Vletter
N.C.R.V. gaf 'n Steravond
in uitverkocht Concordia
Familiecompetitie, Jubo-film
en spraakwaterval
Wanneer een omroepvereniging naar
onze stad komt om een propaganda-avond
te houden, is men doorgaans gewend een
keur van artisten te zien, die tot wer
kelijkheid brengen, waarvan men bij z'n
radio droomt. Komt u op 'n propaganda-
avond van de Ned. Chr Radio Vereniging
dan zult u deze uitstalling van radio
mensen niet zien, maar wel iets proeven
van de sfeer, die de Donderdagse Ster
avonden in de studiozaal kenmerkt.
Ach, zult u zeggen, die familiecom
petitie en de spraakwaterval natuurlijk.
Die zijn immers de kern van elke Ster
avond. Iri^welk gezin grijpt men dan niet
naar het potlood om de spannende, her-
senbrekende jacht op de punten te vol
gen en zich te amuseren met die gewel
dige toeren, die het menselijk intellect
kan maken.
Die familiecompetitie, uitgevochten
door de Goudse families Van Blokland
en Wegenwijs en de spraakwaterval wa
ren er natuurlijk gisteravond. En het was
nog spannend ook. Een gelijkopgaande
strijd, die eindigde in een overwinning
en een grote taart voor de familie Wegen
wijs, een taart, die later over de grond
rolde, omdat het zo spannend was ge
weest.
Van de radio-artisten was er het kwar
tet onder leiding van Meindert Boekei,
dat negro-splrituals en volksliedjes zong.
terwijl na de pauze een film over d«»
jubileumviering van de N.C.R.V. ln Arn
hem werd vèrtoond.
Slechts enkele runderen
werden aangevoerd
Op de poort van het Veeterrein etond
vanmorgen, tot uiting van de blijdschap
over de komst van de „Vrije koe" een
grote vlag Maar die even verder dan deze
vlag keek en zijn neus stootte tegen de
gesloten* deuren van de hal. waar door
gaans het grote markfv.ee is te vinden,
kwam tot tie ontdekking dat die „Vrije
koelen" aan Gouda de brui hadden ge
geven en elders ln den lande vertoefden
Instede van in Gouda te solliciteren naar
een plaats ln het slachthuis. Waar enige
weken geleden nog 400 runderen wacht
ten op de mannen van het Bedrijfschap
voor vee en vlees» stonden my luttele
koeien. En daarmede bewezen de enke
lingen dat Gouda als markt voor slacht-
runderen is verdwenen, dat de vooroor-
logseatoestand, waarbij nauwelijks slacht
vee aan de Goudse markt kwam, ls heï-
steld.
In de oorlogsjaren is Gouda aanvoer-
plaats geworden van de verplichte leve
ring van het Bedrijfschap van vee en
vlees, maar deze functie heeft Qouda met
het herstel van de vrije markt vanmorgen
verloren. De slagers en de grossiers trek
ken naar Rotterdam om te kopen en de
boeren brengen hun vee eveneens daar
heen omdat daar de kans op het maken
van goede prijzen door de veelheid van
vragers, groter is dan in onze stad.
De enkele koeien die vanmorgen op de
markt kwamen, warten niet voor de slacht
bestemd, maar waren slechts gebruiks-
koeien. Er blUft slechte de markt voor
slachtvarkens, omdat daarvoor de levering
aan Het Bedrijfschap nog geldt.
D» nieuwe Amerikaan»» ambatrateat. de
heer Selden Chapin. zal Ziten^ma^eneen
kort Informeel bezoek aan de mijnstreek
brengen.
Tr
„Problemen van alle scholen" luidde de
titel van de lezing'die dr A. de Vletter,
oud-rector van het Kennemer Lyceum te
Overveen. gisteren in „De Beursklok"
hield, op de ouderavond van de Willem de
Zwijgerschool (de Openbare U L.O-school
aan de Burgemeester Martenssingel) „Pro
blemen van het onderwijs in al zijn ge
ledingen" zou wellicht een juistere be
naming van het behandelende onderwerp
zijn gê%eest; want hetgeen dr De Vletter
in zijn belangwekkend betoog naar voren
bracht en wat teyaps uit de daarvan ver
toonde films sprak, betrof de grondslag
van het onderwijs in het algemeen, het
„hoe" en „waartoe".
HU stelde met woord en beeld de metho
den en doelstellingen van het Nederlandse
onderwijs tegénover die var? het Ameri-
ltlanse en hoewel hij uiteindelijk voor
zichtigheid bij het streven naar over
neming van dit laatste aanbeval, liet hij
toch duidelijk doorschemeren, dat hij de
Amerikaanse methode prefereerde, althans
de Nederlandse afkeurde. Hij schilderde
o.m. de ommekeer ln het kinderleven bij
het voor het eerst naar.school gaan hier:
weg alle vrijheid, weg alle bezigheden die
het kind boeien, weg de realiteit van het
ouderlqk huis; in de plaats daarvoor een
nieuwe wergld vol dwang, vol onbegrijpe
lijke dingen en doeleinden, van zwijgen,
stilzitten en toehoren, inpiaafs van ont
dekken, van nadoen, inplaats van zelf
handelen, niet meer het zwakkere kame
raadje helpen, maar zorgen dat het niet
afkijkt. Hij bracht daarmee de toehoor
ders in de geest terug naar de periode
waarin zij dat zelf beleefden en ze zuljen
hem gelijk hebben gegeven in stilte, ze
zullen meteen begrepen hebben waarom
toen en later de school hen zo tegenstond.
Aan de hand van de eerst gedraaide film,
een van een gewone, niet moderne, lagere
school in een kleine Amerikaanse plaats,
wilde dr De Vletter aantonen dat het
anders en beter kan. Een school met vrije
orde. „Keet" komt in Amerikaanse scho
len nooit voor, verzekerde hij. „Een school
waar de kinderen niet stijf en model in
een bank moeten zitten, waar hen hun.
zelfstandigheid gelatep wordt en gelegeiP
heid gegeven wordt tot zelfwerkzaamheid,
waar spelenderwijs met kastanjes of een
bal het rekenen geleerd wordt, waar de
leerkracht, alè het buiten regent of
sneeuwt, met een stomende waterketel en
Burgerlijke Stand
Geboren: Wilhelmina Petronella Maria,
d. v. P. G. Borst en W J. van der Stel.
St. Josephstraat 37; Nelly AUda. d. c. E.
Binnendijk en A. J. Broer, De la Reijlaan
22; Gijsbertha, d. v. G. Boer en W. H. D.
Dam, Fluwelensingel 90; Ruth Hendrik.
t. v. H. J. van Weelden en M. van den
Berg, Burgvlietkade 103.
Getrouwd: R. Wentink en J. Wuijster;
J. J. H- Truijen en R. A. A. M. Fontane; C.
van Houten en J. H. Otte; H. J. van Tok
en T. de Koster; O. J. de Knegt en A. A.
Schuilenburg.
Overleden: Gijsbertje van Soelen, We
duwe van J. J. Grootveld, 80 J.; Charles
Josep Rohrich, 82 j.
„Sploanage"-proces. Een Pools mllitalr
gerechtshof te Kattowltz, ln Zuid-West-
Polén, heeft de vljf-en-dertig-Jsrige ver
een glas, de wolkenvorming en de rejjtoi
verklaart, kortom een school een duidelijk
beeld gevend van het Amerikaanse on
derwijssysteem: streven naar zelfwerk
zaamheid van de leerling, het accent leg
gen op de opvoeding en niet op het onder
richt. het kind niet ontmoedigen door het
opdringen van onbegeerde en onbegrepen
kennis Nog sterker kwam het verschil
tussen het Nederlandse onderwijs en het
Amerikaanse naar voren uit de tweede
film, over een z.g. Highschool. te verge
lijken met een Nederlandse U.L.O.-school
met ook technische vakken. Een school
met drie verplichte vakken: taal. sport en
staatkunde en drie vakken naar keuze.
Geef hun levensvreugd
Een uitstekende indruk van het Ameri
kaanse onderwijs gaf deze, met echt Ame
rikaans raffinement en vakmanschty? op
genomen en samengestelde rolprent.
Een onderwijs dat de leerlingen* wil
geven: geluk, levensvreugde, onbezorgd
heid en de grootst mogelijke vrijheid en
zelfstandigheid en hen wil opvoeden tot
rije nuttige werkzame leden van een
democratische gemeenschap. Men zag hoe
bijvoorbeeld leerlingen, die als een van
de niet verplichte vakken, „sociale weten
schappen" hadden gekozen, gezamenlijk
een huizenblok bezochten, het ln tekening
brachten en in onderlinge discussie op
school vaststelden welke verbeteringen er
nodig aangebracht moesten worden Hoe
die gemiddeld zestienjarige mensen daarna
actiê voor die verbeteringen voerden,
spraken voor een talrijk publiek en met
spandoeken er voor demonstreerden.
Bat is wei iets anders dan ons U.L.O -
onderwijs, welk een ^groter gevoel .van
eigenwaarde en een mate van levensblij
heid moet het geven, terwijl zo als dr De
Vletter opmerkte, de Nederlandse scho
lieren zich vMk ongelukkig voelen als het
op school te moeilijk voor hen wordt ge
maakt en te zware eisen aan hen worden
gesteld. En die angst voor het „blijven
zitten", ook die kent de Aiherikaantee leer
ling niet- Spreker vertelde, dat toen prof.
fcolkestein eens op een conferentie met
Amerikaanse onderwijsautorlteilen mede
deelde, dat als in ons Jand een leerling
met bijvoorbeeld twaalf vakken voor vier
daarvan onvoldoende krijgt, die leerflng
niet verhoogd wordt eq alle twaalf vak
ken moet overdoen, hem van, Amerikaanse
zijde werd toegevoegd: „dan zijn jullie
misdadigers!"
Voor dr De VletteT zijn lezing hield,
heeft het hoofd van de school, de heer
W van Llngen, een overzicht gegeven
van de gang van zaken in het afgelopen
jaar. De school kent een voortgaande
bloei, zei hij. Het aantal leerlingen nam
zodanig toe, dat een tiende leerkracht aan
het corps mocht worden toegevoegd'. De
algemene toestand schetste hij als goed,
maar erkéide. dat de op de vorige ouder
avond geuite mening, dat men de gevolgen
van de oorlogsjaren te boven was, te op
timistisch is geweest; de werklust in de
klassen was het afgelopen jaar Iets minder
geweest dan het jaar daarvoor. Voort»
deelde de heer Van Lingen mede. dat
spoedig afscheid van twee leerkrachten
zal moeten worden genomen; van mej.
v. d. Berg. die wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd heen gaat
en van de heer Van Driel, die in gelijke
functie in Den Haag is aangesteld.
De penningmeester becijferde ip zijn
jaar rekening een groei van de kasmidde-
len der oudercommissie met 844,59 tot
2199,96. In plaats van het aftredende en
niet meer herkieébare lid, de heer H. P-
Korevaar werd gekozen, de heer K. L.
Tauber.
Tenslotte deelde de heer Van Lingen nog
mee, dat in voorbereiding is een feestelijke
leerlingen-avond, waarbij de leerlingen
zelf aan 't werk komen.
Dr J. Batelaan sprak voor
Geref. Zendingsbond
Als spreker op haar jaarvergadering,
die gisteravond in het Blaqwe Krui»
werd gehouden, had de Geref. Zendings
bond uitgenodigd dr J. Batelaan uit
Oegstgeest, die door de voorzitter, d»
Gerh. Huls, met een welkomstwoord
werd ingeleid.
Dr Batelaan sprak over het Toradja-
land op Celebes en wel over dat gedeelte
dat aan de Geref. Zendingsbond ter be
arbeiding werd toegewezen.
Het „onbekend maakt onbem.ind" is ook
van toepassing op het zendingswerk en
daarom wilde spreker vertellen van de
dingen die God heeft gedaan en nog da
gelijks verricht onder de heidenvolkeren.
Door gebrek aan kennis is er ook gemis
aan medeleven.
Dr Bajeiaan beschreef achtereenvolgens
het Toradjaland en -volk, hoe men er
leeü en hoe de zending er werkt Dat deei
van het Toradjaland, dat itoor de Geref.
Zendingsbond wordt bearratS, is een uit
gestrekt gebied. Het is Mi mooi land
met een verrukkelijk klimaat en ligt een
700 800 meter boven de zeespiegel. Wilde
dieren of bloemenweelde treft men er
niet aan, maar wel uitgestrekte wouden,
vele heuvels bedekt met^yruchtbare
sawah's, ook bergen en rotJe». Het ge- f
bied wordt doorstroomd door de gent®
Sadangrivier. Daar te mogen leven en
werken noemde spreker een voorrecht en
een bijzonder voorrecht om er in dienst
t van God te mogen verkondigen het Evan-
gelie van de Heiland der wereld.
Bij het maken van een vergelijking tus
sen de Nederlandse mentaliteit en die van
de Toradja's, wees dr Batelaan er op hoe
het hier is: „een tempo, er uit halen wat
er in zit", ginds een: „waarom werken
als het niet strikt nodig is?" Spreker il
lustreerde dit met talrijke voorbeelden.
De indruk wordt gewekt van gemak
zucht, zorgeloosheid, waardoor de nel-
ging ontstaat om op hen als grote on
mondige kinderen neer te zien. Als echter
aan deze mensen de kans wordt gegeven,
tonen zich grote gaven van geest en hart.
Op dit moment nemen zij tn de nieuwe
Staat Indonesië een eerste, zo niet de
èllereerste plaats in. „Er is iets wakker
in hen geworden", zei dr Batelaan. dit
volk vooruit, vandaar de overbevolkte
scholèn des dteags voor de jeugd, des
avonds voor de ouderen. Oudjes van 60
tot 70 jaar komen er nog de beginselen
va« het lezen en schrijven leren. Hun
aanraking met de Jappen. Canadezen en
Amerikanen heeft hun doen zien welke
achterstand er was en thans zijn zij naar
stig bezig die in te helen De zending
heeft nog vat op het volk. daarom moe
ten de geboden kansen met blijdschap
worden aangegrepen. De scholen zijn pas
weer in handen van de zending over
gegaan.
Groot is de zorg wat de medische ar
beid aangaat. Op de 250 000 bewoners is
er één ziekenhuis, één dokter, twee Hol
landse verpleegsters en 20 40 inlandse.
Dit is ln het hoofdgebied. In de kleinere
gebieden zijn deze cijfers nog ontstellen
der. Vandaar de kreet „wij komen alles te
kort, zendt ons medicijnen, verband
materiaal, bedden, helpt ons".
De verhoudingen tussen Nederlanders
en fie Toradja's is niet meer zoals voor
heen. Grote tact is nodig ep heel veel
hangt af van het optreden. Het is alsof
een minderwaardigheidscomplex tot over
gevoeligheid leidt. Maar nog wordt er
gqhoord „wij willen niet daV ge "heen
gaat, blijf hier. wij hebben uw hulp zo
nodig". Dit echter alleen bij een juist
aanvoelen van de volksziel, tefwijë bij
verkeerd optreden tegenkanting en ver
wijdering ontstaat.
Tot slot beschreef dr Batelaan de hei
dense gebruiken, die alle draaiden om de
dodenfeesten, die door de zware lasten,
welke zij op de bevolking legden, een
economische nekslag voor haar beteken
den en haar arm hielden. Spreker had
deze feesten zelf bijgewoond, waarop
som» meer Waan 100 karbouwen werden
geofferd.
Aan het einde van de avond vertoonde
dr Batelaan een kleine collectie voor
werpen. die hij uit het Toradjaland had
medegebracht, waarbij fraaie staaltles
van handwerkkunst.
Ds Gerh. Huls had de avond met ge
bed geopend, terwijl da O. Boer met
dankgebed sloot.
