In Praag koopt men, luxe
Blind varen'en toch alles zien
VON CHOLTITZ: „Ik wilde Duitsland voor een
nieuw schandaal behoeden"
Het grootste
liet merkwaardigste
luchtnet - en.
Elten langzaam op weg naar
Nederland
korte kroniek
Land in dc schaduw
met gesmokkelde dollars
Niemand vraagt naai
de herkomst
Ambtenaren hielpen
veesmokkelaars
Twee kleutM-s ontvoerd
In Amsterdam kan
men atonjén splitsen
Regentschap ontruimd
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
r 111 1 1
Beursoverzicht
BEURS VAN AMSTERDAM
Si*'
3713 V-bommen vielen
op Antwerpen
Het mysterie van de bevrijding van Parijs
Memoires van een Duitse „humanist
De legende van de
„résistanee
Nieuwe tijden, nieuwe zeden
Na een half jaar drostamt (III)
Pracht kansen voor
het bestuur
y,",
TWEEDE BLAD - PAGINA 2.
GOUDSCHE COURANT
DONDERDAG 10 NOVEMBER 194J.
<Van een onSur verslaggevers).
\TUUH SEN WINKEL tn één van de
giote provinciesteden vhn J'sjecho-
Slpwaktje verdringen zich de mens
etalages bevatten allerlei kwaliteit s-
artikelen die men nergens anders aan-
trejt vgoral de prachtige wollen stollen
trekken de aandacht. Er zijn verder
schuierende lederwaren in plaats ban de
imitatie, waarmede men het de laatste
jaren moei stellen .schoener},, zoals
men ze zelden ziet Kortom, alles her
innert aan de beste ja rit n van vóór de
oorlog Met grqte letters staat op de
spiegelruiten geschilderd: Darex.
Wit betekent deze luxueuse zaak In dit
communistische land? Darex-winkels. die
men In elke stad van enige betekenis
vindt zijn bestemd voor de bcvoprrem-
teri die beschikken over buitenlandse va
luta Hier zijn 'de exportartikelen van het
land voor ledereen beschikbaar mits hij
beschikt over buitenlandse petaalmidie-
len En het zijn maar betrekkelijk wei
nigen. d1è deze bezitten Toch is het op
merkelijk dat er nog zoveel buitenlanis
geld in Tsjecho-Slowakije in omloop
'u Moreens hadtjen wij in één der banken
een loket «ezien met het opschrift Da
rex" Daar leverden velen dollarbiljetten
in: ze ontvingen daarvoor een chcqm
Waarop zij In de Darex-zaken de voo
anderen onbereikbare artikelen konden
kopen.
Tslecho-Slowaklje heeft grote behoefte
aan deviezep. aan buitenlandse valuta. Al
het mogelijke doet de Tsjechische stsat
om deviezen te vergaren. Daarom m*n
vraagt niet naar de herkomst, zodat ge-
■mokkeld buitenlands geld graag wordt
aangenomen.
Het 40 echter duldelUk. dat het avsteem
Vim Ur Darex niet bevorderlijk Is voor de
geeat onder de bevolking* Het'overgrote
Ree! beschikt niet pver vreemd geld en het
tien van de vele begerenswaardige artike.
len wekt gevoelens van grote wrevel op
Een g»ed herrneostuum is in Talecho-Slo-
wakjje buiten Darex om bijna niet te
verkrUgen het kost naar men ona verze
kerde 20 000 kronen, dat is v(jf maanden
loon van een doorsnee-arbeider be pry-
ten bil Darex z(|n echter redelijk en de
kwaliteit ir stukken beter.
Intussen gaat men voort met de onteige
ning van_winkels, waarbij men»schoon-
klinkeriHe leuzen verkondigt. Een zelf
standig zakenman wordt nu staatsambte
naar in een goed ge-alarieerne betrek
king. zo wordt hem voorgespiegeld!
Hij is dsn van slle zorgen bevrijd en kan
gemakkelijk leven leiden Maar tn
ikheid betekent het de verpaupe-
r> een klasse die onmisbaar is In
een normaal economisch bestel.
Met de nationalisering is de vorige re
gering reeds begonnen De wereldfirma
Bata heeft .het in Tsjeeho-Slowaklle al
lang verbruid want zli werd na de oorlog
ais collaborateur beschouwd De naam
Bata. die men In vrijwel alie landen vindt,
zal men in Tsjecho-Slowakije tevergeefs
zoeken Obuva of Jas heten nu de meeste
zaken, die destijds door Bata zijn gesticht
en die men gemakkelijk kan herkennen
aat. de bijzondere moderne bouwtrant.
Boej-en onder druk
"INE BOERENSTAND in Tsjectw-Siows-
kije maakt ook een zeer zware tijd
door Het is heel moeilijk op het platte
land contact te krijgen met de mensen.
Zii uiten zich niet ze zijn wantrouwig,
want ze vrezen de staatsambtenaren, die
hen In de grootste moeilijkheden kunnen
brengen Over hel algemeen Is de voed
selvoorziening dat moet worden toege
geven tn Tsjecho-Slowakije beter dan
een jaar geleden Men schrijft dit toe aan
dc- goede oogst, maar ook aan de rege
ringsmaatregelen
jDe overheid dwingt de boeren namelijk
bepaalde hoeveelheden producten te leve
ren terwijl ook nauwkeurig Wordt vast
gesteld hoeveel koelen beschikbaar moe
ten worden gesteld. Diverse boeren, met
wie wij In contact kwamen en die ten
slotte toch bereid bleken tets te vertel
len. klaagden ons hun nood Want de
eisen, die de regering stelt, zijn vrljwal
oriuitvoerbaar. Men vraagt soms zoveel,
dat men er niet aan kan vjridoen Maar
landbouwer of veehouder die de gestel-
werkeliikh'
ring /edfi e
de eisen niet nakomt loop de hana naar
een werkkamp te worden gezonden. Daar
om probeert men meestal het ontbreken
de te kopen en vaak Is de gemeenschaps
zin In de dorpen zo groot, dst anderen,
die er beter Hoor staan te hulp komen.
Nog erger la dc grief, dat men so wei
nig \oor dc landbouwproducten ontvangt,
dat het haast onmogelijk Is de productie
kosten te dekken Met verontwaardiging
zien de boeren hoe de genationaliseerde
bedrijven hun artikelen voor de drievou
dige prils aan hel publiek verkopen. Dit
alles gebeurt met een vooropgestelde be
doeling. De Tsjechische staat wil Jn alles
heb,voorbeeld van Rusland volgen. Daarom
moeten er ..kolchozen" collectieve boer
derijen. komen. Nu Is het al zo dat tacn
geen landbouwwerktuigen meer kan krij
gen voor men overgaat tot het nationali
seren van de boerderijen.
De boeren zitten onder een zeer zware
druk en algemeen is de verwachting, dat.
wappeer het nieuwe jaar aanbreekt nie
mand meer baas in eigen huis zal zijn *n
dat dan reeds de kflchozen worden inge
steld Mei schrik <4 beven ziet men dia
tijd tegemoet.
Wat Hadden wij hetStoed onder de re
publiek van vader Masaryk". Is de alge
mene verzuchting op het platteland. Ook
oudere boeren zeggen, dat voor hen onder
de Tsiecho-Slowaakse republiek van Ma
saryk en Bepesl de beste toestanden heer
sten Groot is bij de boeren de verering
voor dezestrijders voor de Tsjechische
nationale vrijheid. Op het platteland 's
het percentage communisten enkel*
streken uitgezonderd practlsch nul.
Wegens hulpverlening aan veesmokke-
laars zlln In Noord-Brabant twee ambte
naren van het bureau van de Pravlnelala
Voedselcommlsaarls gearresteerd.
Deze ambtenaren waren werkzaam op
de doorlaatposten te Dongen en Tilburg.
Op de geleldeblljetten, die voor het ver
voer van koeien van Nederland naar
Frankrijk zijn vereist, tekenden zij meer
koeien aan dan er in werkelijkheid ovtr
de grens gingen. Er bleven daardoor
koeien in Nederland over. die zonder al
te veel rlaico oWer de grens konden wor
den gesmokkeld. De ambtenaren ontvin
gen van de smokkelaars een geldelijke
beloning voor hun medewerking. Het on
derzoek in deze zéak wordt voortgezet.
Advertentie
Ken gesehenk
voor elke vrouwen- en meitfteshand.
vooral in herfst en winter, it een
tube Hamea Gelei (Mijnhardt)pr. ?3 cc.
aardigen van kunstmatig radio-actie
ve stoffen in gebruik genomen.
Et zijn niet veel landen, die beschikken
over een cyclotron. Het Nederlandse is
tot op»dit ogenblik het grootste in Weat-
Europa doch het zal het niet lang meer
zijn omdat men in Engeland naast de
reeds bestaande cyclotrons thans bezig is
aan de constructie van een die in capa
citeit de onz* zal overtroffen. De" capa
citeit van de cyclotrons In de V S. ia
enkele malen groter dan die van het
Nederlandse, dat vandaag officieel in ge
bruik ia genomen.
Hot spreekt vanzelf, dat voor do ver
vaardiging van kunstmatig radio-actieve
etoffen nog een uitgebreide appiratuur
naast het cyclotron nodig Is. Daar zijn de
,.Gelger-teller6". meetinstallaties. die kun
nen aantonen of de te onderzoeken «tof
radio-actief is en in welke mate dit het
geval Is. Hierbij moet de onderzoeker
rekening houden met de geheimzinnige
kosmische stralen.^liev»ok door de Geiger
teller worden opgevangen.
Op last van de kinderrechter te Rotter
dam zijn twee meisjes van respectievelijk
l''i en 3 jaar geplaatst in het kinderhuis
Bergstein Ban de Dornsstraat te Hlllegers-
berg. waar de'geschéiden levende ouder»
de kinderen beurteliigs mogen bezoeken.
Maandagmiddag kwam de moeder, de
29 jarige A E. P.—de G. haai kinderen
bezoeken en de auto waarmee ze gekomen
was. bleef buiten wachten. To«m de direc
trice even naar de keuken ging. nam de
moeder de kinderen op, rende de deur
uit en sprong In de auto diekneteen weg
reed. I
De directrice, door het gillen van een
assistente gealarmeerd, zag de auto weg
rijden en het ie de politie, die met radio
wagens juitrukte nog niet gelukt de auto
op te snoren.
Het ll niet de eerste maal dat deze
kinderell rijn ontvoerd Zowel van de kant
van de Vader, een Joegoslaaf als van de
moeder, die als dienster werkt in een
cafetaria aan de Binnenweg, zijn de kin
deren al tn tehuizen geplaatst, waarop te
dan prompt door de andere partij werden
weggehaald. De vrouw, die van geboorte
Nederlandse ia. was bang dat de man met
de kinderen naar Joegoslavië zal gaan
„Karei Doorman" in Engeland
IDoi
Het NedeVjandse vliagdekschip Karei
Doorman, vergezeld van de Nederlandse
onderzeebootjager Queen Wilhelmina, irf
gisteren te Portsmouth «ingekomen. De
Karei Doorman zal in Engeland aan
oefeningen deelnemen, waarbij hoofdza
kelijk de vliegtuigen van de vllegdek-
sehepen ln actie komen. Op 11 November
wordt koers gezet naar Inveraordon in
Schotland, waar van 13 tot 28 November
zal worden geoefend. Op 28 November
wordt de Karei Doorman te Rotterdam
terugverwacht.
De onderzeebootjager Queen Wilhel
mina is in het algemeen belast met de
visserij-Inspectie op de Noordzee.
- T.U.O. achtar Britse regarlng. Da spHIal*
economische commissie van de algemene
laad van de T.U.C.. het Britse vakverbond,
heeft besloten de "raad aan te bevelen de
economische politiek van de regering (grotere
productie tegen geringere kosten) volledig te
steunen.
Samuel Meryn. de op J1 October hl. ge
arresteerde employé van de Amerikaanse
ambassade te Praag, la op vrije voeten ge
steld HU werd naar de Amerikaanse am
bassade gebracht. Meryn moet Tsjecho-Slo-
wakije binnen drie dagen hebben verlaten.
Aan de ValentUnkade te Amsterdam la
vandaaa dc Philips' cyclotron voor hrt fwelkomde o.a. de ero-voorrBurgem m
't Verkeer passeert U veilig, want
Uw rode achterlichtje brandt I
VEILIG VERKEER
Het regentschap Sragen (residentie
Soerakartai is Zondag door de Nederlandse
troepen ontruimd. De ontruiming verliep
vlot en ordelijk en zonder incidenten.
Waarom geen Nobelprijs
voor litteratuur?
Naar de Zweedse ochtendbladen melden
wordt het feit. dat men niet tot toeken
ning van een Nobelprijs is overgegaan,
zeer betreurd, daar deze beslissing geen
gevolg schijnt te ztjn van een gebrek aan
Candidaten doch van een „embarras du
choix".
Volgens het Svenska Dagbladet zouden
de besprekingen over de candidaten voor
namelijk om Churchill gedraald hebben.
Andere besproken candidaten zouden de
IJslandse schrijver Hildor Laxness. de
Amerikanen Faulkner en Hemingway en
de Engelse auteur Graham Greene zijn
geweest
Dr Anders Oesterltng. permanent secre
taris van de Kon. Zweedse Academie,
welke de Nobelprijzen voor letterkunde
toekent, heeft de beschuldiging afgewezen,
dat het Zweedse Nobelcomlté de prijzen
niet onpartijdig zou toewijzen.
In een interview met Svenska Dag
bladet bestempelde dr Oesterllng de cri-
tiek van de Amerikaanse schrijver Irving
Wallace op het Nobelcomlté als ..een mis
plaatste aanval, welke waarschijnlijk aan
communlatinche sympathieën moet
worden toegeschreven". Wallace had
gezegc. dat degenen, die de Nobelprijs
toekennen, antl-.vmenkaans ln litterair
opzicht zijn. pro-Duits in wetenschappelijk
opzicht. antt-Russlschwp belde gebieden
en vóór alles pro-ScaBlinaafs De Scan
dinavische landen hebben immers in 49
Jaren 28 prijzen gekregen
Dr Oesterllng weee er op. dat Amerika
In dezelfde periode 80 prijzen had ont
vangen.
HU verklaarde de Uver voor Rusland
uit het feit. dat ..The Collier Magazine'
waarin de crltiek verschenen la, een pro-
communistisch karakter draagt.
DESERTIE IN RUSSISCH
BEZETTINGSLEGER
80 Sowjet-RussiBche soldaten te Wüns-
dorf bij Berllln hebben zich aanReeloten
bij de grootste massale desertie sinds het
begin van de bezetting, aldus meldt de
met Britse licentie verschijnende Tele-
graf. Volgens het blad hebben 100 met
tommyguns gewapende Sowlet-aoldaten
vergeefs de hele streek afgezocht. Van
andere zijde heeft men nog geen bevesti
ging gekregen van dit bericht.
Stolwijk
i IJsclub vierde 71-Jarlg bestaan.
In de feestelijk versierde en geheel be
zette zaal van café Noomen. werd Dins
dagavond het feit herdacht dat de IJsclub
„Stolwijk" 70 jaar geleden werd opgericht.
De voorzitter de heer D. Burger ver-
Lepelaara. en de eerste Weth. het erelid
de heer C. J Schilt, oud-secretaris der
vereniging en de besturen van de zuster
verenigingen in Krimpenerwaard
Burgemeester Lepelaars complimenteer
de de vereniging. Vervolgens gaf de
secretaris de heer C. Verdoold Mzn. een
overzïtht van de verenigingsgeschiedenis.
Als oprichters zijn bekend Jan Schilt.
Willem Verburg. Pieter van Wijnen. Arie
Boer. Dirk Deelen en Glis Graveland. De
vereniging werd opgericht met aanvan
kelijk 83 leden terwijl zU thana 410 leden
telt Gememoreerd werd dat de Stolwijkse
IJsclub het Initiatief had genomen tot het
organiseren van de bekende neggp dorpen-
tocht in de Krimpenerwaard waarvan de
eerste in 1938 met 193 deelnemer» inzette,
in 1940 volgde de tweede tocht met 800
deelnemers, aan de derde tocht 1200 per
sonen deel. in 1942 aan de vierde 2800.
Op 8 Februari 1947 werd de laatste tocht
met eén slechte baan en veel sneeuw,
nadat zij reeds drie keer was afgelast,
gehouden met 1550 deelnemers(atera).
De verschillende zusterverenigingen ln
de Krimpenerwaard brachten gehikwen-
aen in toepasselijke bewoordingen san de
jubilerende vereniging over. waarbij ver
schillende bloemstukken werden aange
boden. Enkele verenigingen boden vlagge-
doek of een enveloppe mit inhotid aan.
De amusementa-vereniging ..D.C.V." uit
Krimpen aan de Usel zorgde voor het
vrolijke gedeelte van de avond Bijzonder
in de smaak viel de door /.The Mauna Loa
Hawaiians ten gehore gebrachte Hawaï-
of krontjongmuzlek.
Ook de lichtbeelden van de tegenwoor
dige bestuursleden in functie, waarbij
op ieder bestuurslid een toepasselijk lied
werd gezongen, hadden veel succes.
Donderdag- en Zaterdagavond zal ln
verband met het grote ledental der ver-
erliging de feestavond herhaald worden.
Raadsvergadering De gemeenteraad 's
bijeengeroepen tegen morgenavond half
acht. De agenda vermeldt o.m.:
voorstel om de huurprijs van de tien
arbeiderswoningen aan de Bilwijkerweg
wegen» gestegen waterieldlngkoaten voor
2 woningen te verhogen met 0.18 per
week en voor de overige 8 met 0.20 per
week ingaande 8 September 1949.
voorstel van B éc W. om de heer Adr.
de Borst te benoemen tot badmeester van
de gemeentelijke douche-inrichting, onder
gelijktijdig eervol ontslag als schoonma
ker van de eerste openbare lagere
"«School, en de wedde voorlopig vast te
stellen op 800 per jaar. behandeling ge
meentebegroting 1950.
Melkhandel wordt geaaneerd. In navol
ging van de melkhandelaren in vele andere
gemeenten, zal. met ingang van Maandag
a.s.. de melkbezorging door de melkboe
ren in een groot deel onzer gemeente fh
nieuwe banen worden geleid.
De melkhandelaren zijn tot een over
eenkomst gekomen om het hun toegewe
zen deel der gemeente voor hun rekening
te nemen. De voordelen, die hiervan ver
wacht mogen worden, zijn voor de melk
boeren. dat de dagelijks af te leggen weg
veel korter wordt, waardoor hun onkos-
tenrekening aanmerkelijk zal worden ver
laagd en" voor de afnemers, dat zij er op
kunnen rekenen voortaan tijdig de me.k
in huls zullen hebben.
Verder zal er voor de behartiging van
de belangen van de afnemer» een com
missie uit de burgerij worden benoemd,
die eventuele klachten zal onderzoeken en
behandelen.
De leverancier» hebben zich bij contract
verplicht zich aan de uitspraak der com
missie te onderwerpen.
Ook is een arbitrage-commissie Inge
steld. wier uitspraak bindend Is. In deze
commissie hebben zich bereid verklaard
zitting te nemen: burgemeester Felt»ma,
mevr. H. J. van Leeuwen-Hu»ken en de
heer A. C. ten Cate.
871/72 Bunkie negroe? er nieta vin....
Hoe kwam het toch. dat hU daar opeen»
zo terechtgekomen was op een gespannen
waslij'1. hoog in de lucht, tusaen twee
hUHiJ"voelde zich helemaal niet prettig!
Het valt ook niet mee. als je daar zomaar
moet koorddansen op zo'n draad, die zo
akelig hoog tussen de daken der hulzen
hangt. .Y. Én dat. als je niet eens gelaerd
hebt vóór koorddanser!
Nee. hij begreep er nleta van, de arme
Bunkie. Maar hl stond op de draad, dus
hij moest wel zorgen, dat hU er «let
afkukelde! Maar het waB 'n verschrikke
lijk moeilijk werk. Benauwd, raat
armen uitgestrekt om t'o evenwicht te
houden, ging hiJ voetje voor voetje
de dunne draad. Hij durfde nlat
over
«.ja»!
moest er niet
ogenblik daarin kon
JMn.
dieptebrrr. hij
denken, dat hl) elk
«tt'ten!
En het was nog zo'n afstand naar dat
volgende hulal De hele atraat lag ertus
sen. En hij zou toch tot het «IndTvan de
draad moeten doorlopen.
Ik haal het niet.... tk haal het
nooitl bibberde hU
Ouderkerk a. d. IJasel
De heer Hulsbergen terug
Met de Volendam keert na een verblijf
van ruim drie jaar ln de tropen ln zijn
woonplaats Krimpen a.d. IJssel terug de
majoor W. C. Hulsbergen, directeur van
het Technisch Bureau in de Krimpener
waard. Tijdens zijn afwezigheid fungeerde
als waarnemend directeur de heer M.
Bakker, eveneens werkzaam aan dat
bureau.
Nieuwe veerboot In dienst
De nieuwe motorboot voor het veer
Ouderkerk a.d. IJssel—Nieuwerkerk a.d.
IJsiei, plaats biedende aan 40 personen, ia
in gebruik genomen.
Niet gegund. Burgemeester en Wet
houder» hebben besloten het aanbestede
werk voor het ophogen van een terrein
aan die Kerkweg niet te gunnen, daar de
inschrijvingsbedragen het begrotingsbe
drag overschrijden.
BurgerlQke Stxnd. Geboren: Dirk. z.
v. Arie Verweij en Louwrina Grooten-
dorst.
Overleden: Willem Teunis Oosterom, 86
j., geh. met T. v. d. Voorden.
Tachtig scholieren gaan
handballen
Ten einde in Gouda de handbalsport
meer bekendheid te geven, heeft Vires et
Celeritas een aantal Goudse scholen uit
genodigd deel te nemen aan een school-
handbalcompetitie. Er werden^besprekin-
gen gevoerd met diverse leraren en het
resultaat is dat thans definitief tot instel
ling van een competitie kan worden over
gegaan. Ingeschreven hebben:
Meisjes: Goudse Industrie- en Huis
houdschool (met twee ploegen). U.L.O. af
deling Pr. Julianaschool. Willem de Zwij-
gerschool.
Jongens: U.L.O. afdeling Pr. Juliana
school. Willem de Zwijgerschool. Rijks-
II B S
Alle wedstrijden worden gespeeld op het
Vlres-terreln nabij de Waaiersluis. Reeds
a.s. Zaterdag zullen de eerste wedstrijden
worden gespeeld. Het programmi voor*dic
dag luidt: 2.30—3.20 uur: jongens. Pr.
Julianaschool—R-H.B.S.; 3 30—4.10 uur:
meisjes: Pr. Julianaschool—Huishoud
school A.
Deze handbalcompetitie biedt pl.m. 80
meisjes en jongens gelegenheid iets van
de handbalsport te leren.
8ehsken.
Messemaker won ook
tweede wedstrijd
Voor de competitie van de R.S.B. speel
de Messemaker tegen Trianon in Rotter
dam. De uitslag was: P Roggeveen—A.
Offerman 0—1. J. J. Jager Jr.—C. A. F.
Schijven 10. P AardJ. J. Molendijk
1—0. H. Meijer—M. v. Ommeren afgebr..
A. Rietdijk—F Wenzel 1—0. C. P. Hool-
meijer—M. C. Meuwissen 1—0. C. F. van
Tongerloo—H. J. Hensing 1, W. E. de
Jong—K. Spitse 1—0, A Bruggeman—F.
M. Verhoekcx 1—0; W. Meijer—A. v. d.
Ven afgebr. Voorlopige uitslag 6'/»—1'/».
Messemaker 2 verloor zijn tweede wed
strijd van dit seizoen tegen „de Zwarte
Dame" met 3"i—fl'/i. De uitslagen van de
.partijen zijn: J. Kool—A. G. Meyer lls—''It,
•W. Meyer—P. Keur 'Is—Ut, W. Boswinkel
-P. Hoorweg 'A-V», A. H. Kullk—C.
Klootwijk 0—1, J. M. NaereboutF. v. d.
Ende 0—P Hekker—B. Drilhof 0—1, M.
Lakerveld—J. M. H Smits Uv-Ut, F. P.
OomensG. Hoose b. A. de Jong
N Nooriander */s, F. Eynwachter—G.
Geilman Ut—Ut.
Wielrennen.
De Brusselse Zesdaagse
Na de sprint van 10 um luidde het klasse
ment van de Zesdaagse te Brussel:
1. Bruneel—Lepéble si pnt.;
2. Ramon—Van den Meerschaut II pnt. op
l ronde:
I. Kubter—Bruyland UO pnt;
4. Thyssen—Olllvier w pnt.;
I. Acou—Adriaenssens pnt. op 2 randen;
0. Klnt—Van Steenbergen ss pnt.;
7. Leonl—Bevtlaeque 81 pnt.;
s. Naeye— Depauw 27 pnt.;
0. Schulte—Peters t» pnt.
De overige koppels volgden op drie of moor
ronden.
MARKTBERICHT.
Kaasmarkt Gouda, 10 Nov. Daar er var
leden week op de kaasmarkt geen hendel
werd gedreven, was de aanvoer vanmor
gen groter dan normaal het geval Is. Er
waren 294 partijen, dat is ongeveer 100
partijen boven de gebruikelijke adhvoer.
De noteringen waren: le kwaliteit ƒ2.48—
2.84, 2de killteit ƒ2.40—2.47, zware tot
ƒ2.88—2.60, extra zware tot ƒ288. Han
del kalm.
Veemarkt Gouda, 10 Nov. Aangevoerd
7 zeugen van ƒ0.60—0.68 per pond; 94
magere varkens ƒ0.70 per pond; 888
biggen 16—30 per stuk; 12 runderen van
480—600. 9 bokken en geiten van 8—30.
Handel matig. 36 nuchtere kalveren van
20—40, 4 graskalveren van 100—180.
32 schapen van ƒ40—60 per stuk. Handel
vlug.
NEDERLAND—INDONESIA
Air I nous Br ta vla-Amsterdam p Rsrtm
Bantam Rott-Batavla p Socotra
Blttar t op 300 mijl ZO v Minlkol
Empire Brent 10 v Batavia to Amsterdam
Indrapoera Java-Rott p t.h v. Kreta
Joh v. Oldenbarnevelt v Soerabaya n Ba
tavia (verb)
Kota Agoeng 10 v Rotterdam te Batavia
Modjokarto Java-Rott v Port Said
Phrontls B v Batavia n Soerabaya
Polyphemus Belawsn-Amst p t Sabang
Op Radar door de haven
EIGENLIJK is die kleine Navigator met
z'n Union Jack wapperend op zijn
achtersteven maar een haasie-overbootje,
krap 50 ton groot Een vreemde verschij
ning In de Rotterdamse haven, waar hij
dezer dagen doortoerde. verscheidene ma
len zo van de Parkhaven onder de bruggen
door en dan van de ingang van de Konlngs
haven weer terug naar de Parkhaven. En
telkens met. andere passagiers. Een klein
scheepje, de Noordzee overgewipt om hier
te laten zien dat die Immer draaiende
Radar-antenne, daar vlak achter zijn brug.
kulji. het begin is van een apparatuur, die
hij In zijn binnenste verborg, een nieuw
ontwerp Radar van de Decca-fabriek. wat
een schip scherper ogen geeft dan de mens
bezit Ogen. die door duisternis en mist
heen boren En is dat niet belangrijk voor
een zeevare*<!e natie als de onze 7
Zo voer dan die Navigator dezer dagen
door de haven de «tuurhut geblindeerd om
de Radar op z'n best te doen schitteren, ge
ïntroduceerd door hpt- Nederlands Radar
Proefstation, dat interesse he?ft voor alles
op dit gebied en dus ook voor het nieuwe
apparaat, dat de Navigator aan boord had.
Radar Is duur. te groot en te gecompli
ceerd. wordt in nautische kringen nog wel
eens geklaagd Hij is nog geen gemeengoed
voor alle schepen, zoals het kompas al
stads zijn ontdekk|ng Is Maar Radar
wordt ook goedkoper zoals alles wat
meer ingeburgerd raakt, verbeterd wordt
en meer en meer ln productie komt.
Wat Decca met dit kleine scheepje naar
hier zond van Rotterdam gaat men naar
Antwerpen Is een nieuwe constructie,
waarmee de ingenieurs van deze fabriek
ongetwijfeld eer zullen inleggen Want dit
Radar-apparaatkost de helft van dc grote
broer, heeft met zijn gelijk zendende en
ontvangende antenne al een groot vgor-
deel behaald, heeft zijn zender vlak onder
de draaiende antenne zitten*en een ont
vanger. generator en beeldscherm ln het
schip, waar het bijna geen plaats voor zich
opeist. Dat werd wel zeer sterk met dit
kleine scheepje gedemonstreerd Een kaar-
tenkamertje waar men naar de radar-attrl-
Treinramp. Te Las Rosas. Aat op vijftien
kilometer afstand van Madrid Is gelegen, zijn
twee electrische treinen tn botsing gekomen,
als gevolg waarvan vijftien personen om het
leven zijn gekomen, terwijl vijftig anderen
werden gewond. Er is een hulptrein naar de
plaats van het ongeluk gezonden.
In Zwitserland ts. voor de eerste maal ln
dit winterseizoen, door bijna het gehele land
sneeuw gevallen Op sommige plaatsen was
de sneeuwlaag vijftien cm dik. Ook in het
gebied rondom Chamonlx. in Frankrijk, is
voor de eerste maal In dit seizoen sneeuw
gevallen Skilopers verschenen op de hel
lingen van de Mont-Blanc.
De draaiende Radar-antenne, vlak achtar
het brpghuisje, tast de rivier af.
buten moest zoeken, zo handig waren zij iq
een verloren hoekje opgeborgen Goed,
klein is het geheel geworden, zal men'
zeggen, maar is dan de kwaliteit niet ach
teruitgegaan Alles wat miniatuur wordt,
is meestal niet meer superieur
Decca toonde dat deze nieuwe constructie
er kwalitatief op vooruit was aegaat):
scherper beeld op het scherm verkregen
door korter impulsen die de zender uit
zendt: twintig omwentellngen,per minuut
op het beeldscherm: een lanecfNiatlchten
van het beeld en de mogelijkheid om
voorWeapen op 20 yard gescheiden van
elkaar te zien
De Navigator bestond het met deze
kleine Radar geblindeerd navicerend
onder de Tower-hrlgde van Londen door
te varen. En ook Dinsdag op de Maaa,
zagen we In de geblindeerde stuurhut alles
wat zich voor opzij en achter ons be
vond de kaden, de voorblivarende sche
pen de bruggen waar wij op toevoeren.
Ongetwijfeld te gebruiken op grote sche
pen. maar zeer bruikbaar voor kleine sche
pen. waar de ..grote" radar wei eens dsnlg
in de weg zou kunnen staan Ook Radar
is op mars naar de perfectie
Drie Jaar is er Intensief gewerkt, aan deze
nieuwe constructie, aan deze compacte,
verbeterde en goedkopere constructie, die
telkens als men hem ziet werken, een
wonde» van techniek la. gedreven door
een luttel beetje electrische stroom En
met dit apparaat wordt meer en meer d»
Radar-navigatie ln amalle vaarwaters
mogelijk.
LUSTELOZE MARKT.
Amsterdam. November.
Evenals gisteren was er van enig animo
op de Amsterdamse Effectenbeurs vandaag
hgeen sprake De geringe aan- en verkoop
orders brachten geen grote wijzigingen ln
het koersniveau. Na een tets lagere opening
verloren de meeste fondsen nog een klei
nigheid. doch hierna kwam er een einde
aan de koersafbrokkellng en trad een licht
herstel In.
Tegen slot echter hadden de kleine ver
kooporders weer de overhand, zodat opnieuw
de benedenwaartse richting werd ingeslagen
en over het algemeen verliezen van een tot
twee punten werden geleden.
Op de cultuurmarkt viel Maandag al even
min veel te beteven
Aandelen Deli moesten zich een verlies
van ruim drte punten getroosten. HVA was
op 152 ruim twee punten lager Van de
hoofdfondsen kon Amsterdam Rubber zich
het best handhaven, hoewel de alotnoterlng
van 138 een punt lager dan gisteren.
De scheepvaartmarkt was rustig en hier
bleven de verliezen uit.
De staatsfondaenmarkt vertoonde ln door
snee hetzelfde beeld als gisteren. De dollar-
lenlqg werd verhandeld van 9JV« tot H'/s.
Prolongatie 2'/i.
Officiële notering van de Ver. v. d Effectenhandel
WOENSDAG 9 NOVEMBER
f ged. en bied. ged. en laten bieden ieten
ACTIEVE OBLIGATIëN
V.K. Heden
Nederland
1948
Bel Cert
1947 21
189A-1905
1937
1947 1000
Invest Cert
lèlOO'/i lOO'/t
8è 99' 4 99»/.
1-3
2
2
8
I
19fl2'84
NWS
Spaarcer 100
Nd Ind '37 A
Grootbk '46
98tM
9B''« -
97 A 97'/.
949 94
98'/if
98'/. tH»
I 99A
3» 77»/.
21100'/»
3 93*
I 97'/.
99'
77'/.
100Ü
95t
97*
OBLIGATIëN
Bandoeng 4 70
Batavia 4 78
Gelder! '49 8 100*
Roti '37 1-3 3»102
ZHoll '38 2e 8 99'/.
FrOroHpbk 3*102
Nat Hpbk 8* 101
Rott Hpbk 8* 100*/.
WestIHpTV 8*102'/.
RottSchhpb 8*100
Bergh&Jurg 3*104
Levers Zp 8* 104
Stok vla 1*111
Rat Petrol 3*103'/»
Kon Petrol 3*104*
Amst Ol 100 8 128
Witte Krul» 80138
Amet '47 3*-3 1019
Lever Broth 8* 1U3
PhillpallOOO 3* 99'
AANDELEN
Amst Bank 170 170'/.
HollBkUn cA219'/« 218'/.
JavsBk 500 cA1601 156
MijFiNat Herat 98'/. 96'/.
80
100*
lOI'/.f
99*
104
104
111'/»
^03*
104'/.
127
138
lOOfl
105'/.
1005
Mlerlo&Zn v 125
N-Ind Escompt 72'/»
NBkvZAfr 500190
NedMIddstbk 104'/.
Rotterd Bank 180"/»
Riavenb Bank ffiS1/»
Twents Bk cA179".9
Rdam BelCon» 189'/.
Albatr Superf206'/4
71t
186
3099
76'/.
162'/.
140
127'/.
188'/.
205'/4
307'/»9
127'/»
133'/.
Alg Norit
Allan Co
Amst Ballaat
Breda Mach
Bronswerk
Bührmann Pap 133''.
Dikkers ree. 176
Drie Hoefijzer» 190|
DRU 138
FM F Dordt 143
Emb F A Hth 131V.
Gouda Apol K 180
Gruvter da pA 10O§
Heemaf A167
Helnek Bier A 190'/.
Hero Cons A 173
Hoek s MAZst 252
HollKunstt I A214t
IntGew Beton 144
Int Kunst Ind 115
Int Viscose C 150
Kempkes MI. BOt
Klinker Isol. 47
Kondor 280
Kon Ned Zout 340*
Kon Ver TspUt23r/«
Kwatta Choc 203
Letterg Adam 252
Meelfa Ned Ba238'
NA Autob V re 127
Nd Gist Splr A 315*
Nd Scheepsb 140'/»f 139'/«t
NUma A 258
Bommenhflller 170* 172
Rott Droogd A 320* 328'/.
I37'/»|
132'/.
182'/.
I59t
168
188
176
214t
148t
115'/.
150'/.
011
48f
231'/.
253
127'/.
315t
Rouppe vdV A138
Schelde NB A 122'/4
Stokv 500-1000164
Stork A138'/.
VerPhar Fa A 99'/.
Werkspoor A 138'/»
WHers Ind A 214
ZwanenbOrg A198
A Jem NB A 71'/.
N-Ind Gas A 76'/»t
Boraumfj A134
Gouda-Knash 150*
IntCrAHd R d 170
Llndeteves A142
Gem FlgWAW 164'/.
Arendsburg A 132
Beaoekt A 120|
Sedep 110
Mich Arnold A 108'/»
Ngomhezl A 300
Albert Heyn A 203''»
Blaauwvrles A 12S''4
Ne Mil W»lv« 112
Thomsen A 141 Ml
7,eeKSa 1000 A 95' 9Y'i
Dell Spoor A 45t 44
N-I Spoor A 21 '4 20 /«1
Madoera pA 20'/.t
Sem Cherlb A 8'* 8 <1
Alweco rec 85* 79'
N A Flttln rec B0"t 80 '1
VerBlik 1000 r 203t -
CERTIFICATEN VAN
AMFHIK AANDELEN
163
138'/»
90'/4
137'/4f
215
197'/4
75V4
134'/i
164'/.
130'/.
118'/»
123
112'/»
Am Smelt Ref
Anaconda Cop
Bethleh Steel
Oen Motor
Int Nick of Ca
Kennerot Cop
Stand Brands I
Un Stat Steel
Cit Serv Comp
MldContPetr
Shell Union
N York Cant
Pennsytv Rr.
Canadian Psc
Prolongatie
47'/.*
27'/.
88".
09t
28".
48* 4
4'/.
72'/»
itr t*
43 '/»t
38'/.t
9'/«t
If'*
rh
47".
27".
88".
69t
28".
48'/*
72".
64'
43'/.*
38' »t
9''.t
12'/«
12'/.
ACTIEVE AANDELEN
Kol Bank A
N-I Handbk A
NdHandMU cA
AKU A
BerghAJurg A
Berkel Pat A
Calvé Delft cA
Centr Sulk A
Fokker A
Gelder Pap A
KNHoogov eA
Leyer Bros rA
Ned Ford A
Ned Kabal A
Philips A
WIlton-FUao A
Billlton 2« r A
Dordt Petr A
Kon Patr A
Kon Petr oA
Moeara En A
Amst Rub A
Bandar Rub A
63
103
162*/»
183".
313".
1201
150t
187
1309
136'/4
208'/.
239'/.
3011
294
291
287'/»
313
311
830
140'/.
119'/»
EK.
L.K.
62"»
mm
103".
I64|
184
184t
313"»
e»
118'/»
mm
149
mm
189t
mm
128'/.
mm
185"»
mm
208".
240-'/»
240-1
303
236'/»t7|
237|
154
390
siöt'/»
311-'/»
810"»
>391
W8'/.9
122'/»t
V K. E.K.
Dell Ba Ru A 91'/»
Kend Lamb A 711
Lampong Sum 34
O-Java Rub A 46*/«
Oostkust CA 97'/.t
Serbadl Rb A 49* -
Verlnd Cult A 45'/»
''ol: AmiHn A 164
JavChlJap A 189
KNSM NBs A 128
Kon Paket A 151'/»
NdSchUnle A 186
Ommeren Sch 163'/»
Rott Lloyd A 146
St M« Ned A 157
HVA A 184'/.
Javs Cult A 87
N-I Sulk U A 81'/»
VerVarstC A 36
DellBnt MU A lilt
Dell-Mtsch A 139'/.
Senembah M A 120 /»t
diversen
MUll&C NB ^157'/»
129'/»
186
152'/»
137t'/'
U9V.
LK.
90"»
70"»t
34
48"»
96".
48'/»
164
138
130t'/«
151
155"4t
161"»
146
183"«
15I"»?3
83
38 '/*t
mii
ie««/»l
De balans van de oorlog
EERSTE BLAD - PAGINA 3.
(Van onze Parijse correspondent)
APNJEUW heelt een generaal naar dc pen gegrepen en ook opnieuw is daar
veel Ito 1 door opgewaaid. Na Eisenhower, Cotroul. Giraud en vele anderen
it thani de beurt aan generaal Vort Choltite gekomen, die van 10 tot 24 Augustus
1044. de dag dat Parijs o//icieel bevrijd werd. de scepter poerde ooer deze s a
In Le Figaro heeft hjj zijn memotres gepubliceerd en aldus eens te meer
het mysterie pan de beprijdioa van Parpe aan de Irde ges leid. Dat myetene
bestaat namelijk en is aldus ta omschrypen: hoe en door w.e <e nu "Oe«lVk
Parijs bevnjd en waaraan was het te danken, dat deze schoonste stad ter wereld
daarbij niet werd perwoest en eioenluh nauuielyke heeft geleden. Wanneer men
zich epen de toestand pan die dagen'in herinnering roept, dan mag men m dit
norband best van een wonder spreken. Het Duitse garnizoen Parye .mmer
was toen weliswaar tot enkele, duizenden manschappen gereduceerd, maar het
moreel pan deee jonge kerels was nog sterk, hun pertrouwen in Hittere genie
nog groot en hun uitrusting en munitie eeker poldoet.de om een °n ,erstelbaa
onheil oner de Eranee hoo/detad te brengen. U.t Du.teladd. waar etad na etad
werd „ausradiert" zond de Führef hystemche Bevelen o^lbruggen engebouwen
te perwoesten, gevangenen te doden, kortom Partje njBeen puin
echeppen, waar alles woest en ledig *ou e(jn. Waarom b dit met gebeurd?
Tot dusver waren er ter verklaring
verschillende lezingen in omloop, die elk
een aspect van het probleem belichtten,
doch geen van alle het mysterie in zijn
geheel tot klaarheid vermochten te bren
gen. De moest geliefde, want meest
vleiende, verklaring luidde, dat de Duit
sers u.t angst voor het verzet geen schot
durfden te lossen. Ook in de historische
toespraak, die De Gaulle direct na de
bevrijding tot de Fransen richtte^ werd
de mannen van het verzet de onschatbare
verdienste toegeschreven Parijs aldus
gered te hebben. Wij willen niets afdoen
aan het enorme belang, dat de Jranse
résistanee1 voor de geallieerde oorlog
voering heeft gehad Maar omdat we zelf
'getuige zijn geweest van dc gebeurtenis
sen. welke zich in die Augustusdagen van
1944 ln (je straten van P-rU» hebben afgsj-
speeld. stondep we toch al jd «ceptifch
tegenover deze interpretatie van de
feiten, al werd die lange tijd >n Frankrijk
algemeen aanlvaard Nogmaals: de moed
van de mannen van het verzet, de nieuwe
en de oudere, behoeft niet in twijfel ge
trokken te worden, maar hun kennis van
militaire zaken, hun ..bewapening be
staande uit bijlen, dolken, hakmessen wat
revolvers en een heel enkele mi tra I lieu r
en tenslotte hun algeheel gebrek aan
deskundige en doelbewuste leiding veroor
zaakten. dat ze practiscb niets uit konden
richten tegen de Duitsers, die ook toen
nog over alle moderne oorlogsmiddelen
plus de nodige ervaring in de barricade-
strijd beschikten.
Het zijn zeker grootse dagen geweest,
die wij persoonlijk nooit zullen vergeten,
omdat Parus toen de koorts van de nade
rende bevrijding beleefde Maar, zonder
het romantische waas. en beschouwd met
de nuchtere ogen van-de militaire «P"1-
kunnen we ons indenlen. dat men in dit
verband van een massale operette heett
gesproken. Historisch was het in elk geval
niet verantwoord de redding van P«rU»
uitsluitend toe te schrijven aan de angst,
die het verzet de Duitser» tnboezcpid?.
Een bruikbare sleutel ter \erklarlng
wordt thans door V on Choltltz geleverd.
Reeds tUdens het proces vtfn de vroegere
Duitse ambassadeur Otto Abetz heeft Von
Choltltz deze zomer in ParUs verklaard,
waarom hU die stad niet verwoestte en
thans heeft hU zl)n uiteenzettingen nader
toegelicht. Bewust zou hij volgens hem
de bevelen un Ilitler niet hebben uitge
voerd. om Duitsland aldus voor een nieuw
,ch»nd,.l le behoeden Door mlddel v»!,
de Zweedse consul-generaal Nordllng.
wiens verdiensten in die dagen niet hoog
genoeg kunnen worden aangeslagen, was
hij bovendien in relatie, getreden met de
vertegenwoordigers van De Gaulle, En zo
werden duizenden politieke gevangenen
I voor deportatie gered
Er zUn. nu deze dingen aan het
konden komen, in KrankrUk al stemmen
opgegaan om aan deze generaal een stand
beeld te wijden, dat dan vlak tegenover
dat van Clemenceau *ou moeten worden
opgericht. Ken communistisch blad heeft
de Duitser zelfs een interview afgenomen,
dat hem de mogelijkheid bood zUn lezing
der feiten objectief weer te geven Zelden
heeft men inderdaad de licht ontvlambare
publieke opinie In Frankrijk een zo snelle
draai sien nemen ten aanzien van een
Duitser, die nog maar kort geleden met
haat en afkeer werd beladen.
Welke motieven
Niettemin geloven wij. dat men met
uitsluitend humanistische motieven de
houding van de Duitse generaal moeilijk
geheel verklaren kan Zelfs een Duitse
generaal kon immers in die dagen weinig
hoop meer koesteren op een overwinning
van de Wehrmacht en Von Choltltz ge
loofde al lang niet meer in een zege van
de nieuwe orde Door Hitier werd hij
echter als een goed en moedig officier
beschouwd, die in Rotterdam en#
Seba-stopol bewezen had zijn vertrouwen
waard te zijn. En hoewel Von Choltltz.
volgens zijn zeggen, nimmer nazi is ge
weest. werd hij dan ook toen het in Parijs
begon te spannen aangewezen om daar
Von Stülpnagel op te volgen, die na het
complot van 20 Juli door de Gestapo was
geliquideerd. Of ook Von Choltlt! mei de
groep der samenzweerders tegen Hitler
relaties heeft onderhouden is niet bekend
en de generaal laat dit punt. evenals vele
anderen, in zijn verhaal onbesproken.
Zeker is evenwel dat hij in een Ameri
kaans krijgsgevangenkamp door een soort
ereraad van Duitse generaals veroordeeld
werd wegens ontrouw aan de Führer.
10 NOVEMBER 1949.
In de periode van 7 October 1944 tot 20
Maart 1945 vielen in het arrondissement
Antwerpen 2448 V-l en 1263 V-2-bommen,
waardoor 5778 mensen gedood en 0*461
zwaar werden gewond. Alleen reeds öp
8 Maart 1945 vielen er 120 bommen op Ant
werpen. dit steeds met een tussenruimte
van 12 minuten. In de stad Antwerpen
werden door deze bombardementen 67 541
gebouwen beschadigd en 1675 geheel ver
nield. In het arrondissement Luik. waar
1592 vliegende bommen neerkwamen, telde
men 3446 doden en 5245 zwaar gewonden
Te Luik werden 92.588 gebouwen bescha
digd en 809 geheel vernield
Op 5 April vielen te Mortsel bij Ant
werpen 250 bommen van 500 kg. waarbij
1000 burgers om het leven kwamen en 600
zwaar gewond werden. Het totaal aantal
doden als gevolg van de oorlog bedroeg
in België 15 729, het aantal zwaar gewon
den 15.942.
Export naar Argentinië
In Argentinië,zijn nieuwe tnvoerbepa-
lingen gepubliceerd Voor medicinale
producten kunnen Invoervergunningen
worden veéËeend voor alle landen. Voor
landen, waarmede Argentinië betallngs-
overeenkomsten heeft gesloten, zijn be
paalde contingenten voor niet-essentiele
goederen vastgesteld. Het contingent voor
Nederland bedraagt I 4 825 000 Speciale
vergunningen kunnen worden verleend
voor ethylJaleohol uit verschillende lan
den. waaronder Nederland Voor het voor
Nederland belangrijke exportartikel cou
rantenpapier zal binnenkort een speciale
regeling worden bekendgemaakt.
De eerste vrouwelijke verkeersagent is
te Praag tn dienst gesteld en zij zal
spoedig door meer collega's worden ge
volgd. Hier regelt de „agente" het verkeer
op een der drukste kruispunten voor het
Nationaal Museum.
MINISTER MANSHOLT NAAR
WASHINGTON.
Op 21 November a.s komen vertegen
woordigers van 58 landen te Washington
bijeen voor dc vijfde jaarlijkse conferentie
vkn de Voedsel- en Landbouworganisatie
der Verenigde Naties Ook Nederland zal
vertegenwoordigd zijn door een delegatie,
waarvan minister Mansholt het hoofd is.
Naai- Nieuw Zeeland
Heden zijn per vliegtuig uit Bétavla de
eerste 50 gedemobiliseerde Nederlandse
militairen naar Nieuw Zeeland vertrok
ken. waar zij zich op de landbouw zullen
toeleggen. Zij brengen daarheen geschen
ken mede v'ari de burgemeester van
Middelburg vóór de gemeentebesturen van
de steden Auckland en Wellington.
Munitie, een baby,
ambtenaren
alles inet de MATS!
TTET GROOTSTE en tevens merk-
waardigste luchtnet ter wereld is
dat van de Amerikaanse MATS. een
afkorting van Military Air Transport
Service. Militaire Transportdienst door
I de Lucht. Hij vervoert de meest uit
eenlopende voorwerpen en mensen: de
Dienst bezorgt een Amerikaanse
ambtenaar op een of andere afgelegen
plaats een voorraad brandstof of hij
vervoert een zuigeling met moeder
naar vader en man ergens in Istiie,
Saipan. Port Lyautey, Asmara of
Rome.
De MATS bepaalt zich niet tot de vlieg
routes. welke de machines van andere
diensten volgen; overal vliegen de machi
nes van de MATS heen en overal ter
wereld heeft hij zijn eigen luchthaventje
Heel vaak brengt MATS militairen van
een plaats, waar men hun diensten niet
meer nodig heeft, naar een oord waar
men dringend behoefte aan htm heeft Zo
kan het gebeuren, dat Amerijcaanls® mill
tairen. die
gewoi
vlogen
Meen
luxé-vliegtuigen zijn.
uit een kale ruimte, met b/.eren banken
ter weerszijden in lengterichting. Deze
banken worden belegd met .egerdekens,
die dienst doen als kussens Het midden
van de cabine wordt gebruikt voor het
vervoer van alle mogelijke vachten, van
kisten, voorzien van het opschrift ..mu
nitie". tot passagiersbagage en vliegtuig
onderdelen toe.
David McConnell heeft een tocht met I
zulk een vliegtuig meegemaakt van Frank
fort naar Istres. een prachtig, strategisch
vliegveld in Zuid-Frankrijk, en vervol
eens naar Rome De meesten van de vijf
eb dertig inzittenden, leger en murine-
Ddtsoneel en vijf kleine kinderen, waren
op weg naar Athene, Oei ran. Ankara.
Turkije of Tripoli. r
In dergelijke vliegtuigen «aai het hee
ongedwongen toe Is men goed en wel
onderweg, dan kan het gebeuren, dat een
vermoeide passagier een doken op de
bodem van de cabine legt en zich er op
uitstrekt om te gaan slapen. Anderen laten
hun voeten rusten op de vracht in het
eelt, naar een oom. wa«w
behoefte aan hfcli heeft Zo
ren. dat Amerijiaarlse mili-
en die in Frankfort ovtrbdffll* zijn
orden, even naar Tokio véofdéh ge
ien of ngar Tripoli of HonWf*g« ATS
een niet. dat de machines
«-vliegtuigen zijn. De cabine* bestaat
midden van de cabine. Er wordt gerbokt
en gepraat. Stewards trachf.cn het de
passagiers zo aangenaam mogelijk te
maken Ze verstrekken hun een papieren
beker met koffie, die altijd klaar staat,
en ze zijn zo goed getraind, dat ze zelfa
na een lange, vermoeiende tocht geen
spoor van prikkelbaarheid of humeurig
heid vertonen.
Toch kan hun het hoofd wel eens om
lopen Dat gebeurde een stewaid. toen er
eens vijf en twintig Griekse officieren en
manschappen, vier Arabieren er# boven
dien een groot aantal Amerikaanse leger
en marinemensen naar de Ver Staten
moesten worden gebracht' en ze allemaal
tegelijk iets wilden weten of nodig hadden
De Grieken'vertelden hun verlangens in
het Grieks, de Arabieren maakten ze ken
baar in het Arabisch en de Amerikanen
spraken natuurlijk Enget3 Allemaal wil
den ze iets anders: ze wensten koffie,
wilden inlichtingen, vroegen een warme
fles voor de baby enz.
Lang niet altijd worden zoveel men
sen tegelijk vervoerd. Onlangs kreeg
het dochtertje van een consul in India
kinderverlamming en toen haastte
MATS zich het kind naar de Verenig
de Staten te vervoeren, waar het alle
zorg kon krijgen, die het nodig had.
Het toestel vloog voor haar alleen
Te Great Falls in Montana bestaat een
speciale opleidingsschool voor MATS-
bemanningen. waar ze leren ondar zeer
moeilijke omstandigheden te vliegen.
Voorts heeft de Dienst eigen meteorolo
gische Inrichtingen, waar allerlei gegevens
omtrent de weersgesteldheid d- w"rd®n
verzameld. Zo worden bijvoorbeeld ty
phoons in de Pacific geregistreerd door
een station in Guam, orkanen in de Atlan
tische Oceaan en de Caralbische Zee
worden waargenomen door een station op
de Bermuda-eilanden.
In geval van vliegtuigongevallen stuurt
de MATS er een hulpcolonne met getraind
personeel op uit. Zo bevindt zich een
Luchtreddlngsploeg te Denver (Colorado).
Krijgt tteza ploM bericht dut een vllej-
tuig over tijd is en wordt geacht In de
buurt ven Tacom» te zijn. dan trekt de
ploeg cr op uit naar Tacoma Ontdekt de
reddingsploeg overlevenden vareenvlieg
tuigongeval. don worden Wikken voed'ec
medicijnen en dekens neergellaten en een
groep parachutisten onder wie een do"'"
"n medisch, technisch personeel springt
omlaag om de gewonden te helpen
Zo ziet men. dat de/taak van de Amerl-
kaanse Militaire Lucl/ttransportdienst zear
verscheiden is en z«er nuttig.
de telefoon-centrale van Port Moresby (Australisch Papoea) worden
i door Australische telefonistes in de geheimen van het vak ingewijd.
•rlij/c zit blank en bruin zij aan zij voor de schakelborden, totdat de
'm alleen het werk kunnen verrichten Deze opleiding is een onderdeel
'"'"'het programma ran het Australische bestuur over Papoea en Nieuw
SLiiJa (UNO mandaat gebied), om d,eze aebieden onafhankelijk te maken van
mMikrachten van buitenaf. Onlangs werden Papoea en Nieuw Guinea onder
STVnkel bestuur gebracht. Jn dit onontwikkelde gebied, waarover Australië
uüw voor het Jorum ran de Verenigde Naties een berisping heeft gehad,
100 000 inboorlingen school. Er ;gn 2 500 Papoea onderwijzers en 7
CL/C. jtuderen in Suva medicijnen. De Australische minister ran Overzeese
W!?j.jfis,n F J Ward, is belast met het opstellen uait een vijf-jaren plan
ontwikkeling van Papoea en Nieuw Guinea Australië hoopt er binnen
TLJ aZoTa ko fii thee en cacao uapr eigen gebruik te verbouwen Er wordt
}»rd naar aardolie gezocht. Verder levert dit gebied nog hout. rubber en copra.
Captain Crommelin wordt I
niet gestraft
idmlraal Forrest Sherman, de nieuwe
imtakaanse chef van de vlootoperaties. I
Hwft aan de kapitein ter zee John Crom- I
meUn een brief gezonden, waarin hij hem
«rwiit aan de pers vertrouwelijke docu- I
Ziten van dc marine -te hebben over-
Kmiskt hetgeen de jongste twist tussen
Soot en' luchtmacht, alsmede het daarop-
mlitnd parlementair onderzoek ten
itvolie heeft gehad. Dit onderzoek leidde
1M het gedwongen ontslag van de voor- I
«nier van admiraal Sherman, admiraal
uuii Denfeld.
Doe brief is waarschijnlijk de enige I
sanctie die tegen kapitein Crommelin zal
worden getroffen, die van heden af weer
taj$ü«e dienst is gesteld.
John Lewis moet betalen
Zosls destijds is gemeld, is John L
Lewis en het onder zijn leiding staande
verenigde vakverbond van Amerikaanse I
mijnwerkers ln 1948, op grond van het aan I
4e dig leggen van ..minachting voor een I
Amerikaans gerechtshof" tot een boe*e I
v»n 1420 000 dollar veroordeeld De ver- I
oordeling was uitgesproken, omdat Lew's
geen gevolg had gegeven aan het hem door I
het gerechtshof gegeven bevel de staking
der mijnwerkers direct te doen ooheffen I
M Amerikaanse hooggerechtshof heeft
thana, met vijf tegen drie «temmen, het
door Lewis en het miinwerkersvakver- I
bond tegen dit vonnis ingestelde hoger be- I
roep verworpen.
[VNSTNIEUWS
De kunstschilder Bongers
overleden
In de leeftijd van 83 jaar is te Delft
overleden de kunstschilder B A Bon-
prs. Hij was ridder in de D&nnebrog-
orde «n is tot op hoge leeftijd bestuurs
lid geweest van het genootschap Pulchri
Studio ln Den Haag De crematie zal
Vrijdagochtend op WeSterveld geschie
den.
Bongers werd in Den Haag geboren en
volgde daar dnuessen aan de Academie Na
de icte M O te hebben behaald gaf hij
tekenlessen in Delft, waar hij chef
Atelier wis bij de Delftse aardewerk-
labriek ,.De Porceleyne Fles" In 1894
werd hij benoemd tot leraai in hand
tekenen aan de HBS en aan de avond-
«hooi ts Delft, later ook aan het gym-
nuium. -
Agnvankelljk schilderde Brügers in
ftn vrije tijd veel stadsgezichten, doch I
later legde hij zich meer toe op figuur I
en stilleven
Shakespeare in het Fries
Een Friese Shakespe%re-stichtlng. waar- 1
Rn dr B. Dijkstra te Heerenveen voor
ster en de schrijver Fedde Schurer
•«retirl» is. heeft op z.ch genomen een
uitgaaf van de werken van Shakespeare I
In het Fries te doen verschijnen. Men is
v»n oordeel, dat dit in cultureel opzicht I
wor Friesland van groot gewicht zal zijn,
«ndst hiermee opnieuw een bewijs kan I
Tden geleverd van de betekenis van I
Jwt Fries als cultuurtaal. Men heeft daar-
W) verder de hoop. dat .Shakespeare s
werk ook op de ontwikkeling van het
Friese toneel een bevruchtende uitwerking
«n hebben.
Het is niet de bedoeling enkele, maar
«Ie «tukken van Shakespeare te vertalen.
Dit zal geschieden door dr D Kalma. die
reeds heel veel uit de Engelse litteratuur
In hat Fries heeft vertaald, o.a. ..Macbeth
«MkUummernlghtsdream" Men hoopt
o't het werk na zeven jaar kan verschij
nen
Armstrong over „BejhèJb"
Louis Armstrong, de bekfnde
MM-trompettist. heeft, volgens de
«Nuwe Crt.. tijdens een lunch ver-
Wltrd, dat de „Beboti" een aaneen-
Whakeling vap vergissingen is. De
Jongens komen aan een passage, die
niet aandurven en dan gebrui
ken ze duizenden noten om de moei-
•jWteicl te omzeilen Het is jiu
Jltsu-muziek, niets dan geworstel
■tot noten.
Armstrong vertelde voorts van
«jn bezoek aan de Paus. Deze had
zeer veel belangstelling voor zijn
«nabeelden omtrent de muziek ge
loond en had geïnformeerd naar
o* bedoelingen van „swing" en
.•nreetl
k» nu baard laten staan
I.. waar de passiespelen te Ober
rijn verdeeld. Een 37-jarige
»r V--i -
W. v u *0" verdeeld. *;en ji-.ihuk*
""«lhouder, Karl Preiainger. zal de rol
van a" 8P«J«n. een 20-jarige leerlinge
»«n ar laKA»! i j j. i.,i.a
v.n r' «Pelen, een 20-jarige leerlinge
An«. «chool voor beeldende kunsten
Mayer, die van Maria. Dc
WftM?®ro1 VBn de «Pelen, die van Kalphas.
knb vertol*t door Benedlltt Stueckl.
l4-u^,n dorpsrestaurant, terwijl de
w». e Gabriele Gropper, verkoopster
Iiimt.1 "kol v°or ijzerwaren, de rol van
tin n' vervult. Een 29-jarige leraar
H.n. e "hooi voor beeldende kunsten.
Ru», ïh«!«hofer, de 63-iarige smid Hugo
dt «i ^Horige boer Martin Magold en
lm»., n1,e houthakker Mclchlor Breits-
l«n J.- "«gewezen voor resp. de rol-
tlui Pilstul •Joh®""6" en Pon"
Wanneer men enigszins de kunst ver
staat te lezen wat er in z(Jn memoires
tussen de regels staat vermeld, dan HJkt
het zelfs of Von Choltltz vooral naar de
pen gegrepen heeft om zich tegenover het
Duitse volk te rechtvaardigen. HU moge
dan geen nazi zUn geweest, niettemin liet
hij zich door zUn menselijkheid niet vyder
leiden dan met de belangen van het Duitse
volk. gelijk hU die zag. In overeenstem
ming was te brengen. IIU bleef voor en
boven allea Duitser en het staat daarojn
nog te bezien wat het lot van ParUs zou
z||n geweest wanneer de algemene mili
taire situatie voor Duitsland op dat
moment er wat minder hopeloos had
voorgestaan. Als officier in Rotterdam
werd Von Choltltz door geen overwegin
gen van menseiykheid in zUn actie
geremd! Anders had hU later ook nooit
de hoogste militaire functie in ParU»
kunnen bekleden!
Terwilie van een zuiverder inzicht in
de gebeurtenissen, die zich tijdens een
der meest dramatische perioden uit de
geschiedenis der Franse hoofdstad vol
trokken hebben, is de publicatie van de
memoires van deze Duitse generaal zeker
van betekenis Wij weten nu dat het lot
heeft gewild dat Hitier zich eens te meer
vergiste toen hij in Parijs een generaal
installeerde bij wie in laatste instantie
het gezonde verstand over het fanatisme
heeft gezegevierd Maar dit kan. lijkt ons,
toch nog geen reden zijn in Von Choltltz
de humanist en de onstuimige vriend van
Frankrijk te vereren. En voor een stand
beeld op de Champs Elysées zun wanneer
men zich de moeite van enig peinzen
getroost, waarschijnlijk wel waardiger
figuren te vinden
SOMERSE ZWALUWEN
Dinsdag werd op de boerderij van een
landbouwer te Someren Eind bij Root
mond een zwaluwennest met vier eitjes
gevonden.
KERKELIJKE MUTATIES.
Ned Herv. Kerk Beroepen naar Deven
ter ds J. A, G. v. Zanten te Ouderkem
a. d. Am,tel. naar Wesleremden ds O D
Bleeker. pred. bij de Prot Kerk in Indo
nesië, met verlof te Groningen, naar Lex-
mond ds J. Bakker te Veenendaal
Bedankt voor Emmeloord (N.O P (toez
ds C Fortuin te Berkel-Rodenrijs; voor
Ermelo ds E. E de Looze te Hilversum,
voor Huizen (N H (toez.) ds G. M. v. Du
ren te Ede; voor Monnikendam (toez.) ds
A Vink to M..rken: voor Noordeloos ds J-
v. Wier. te Kesteren.
Aangenomen naar Zevenbergen (toez
ds J. Breeuwsma te Nieuw-Vennep-Abbc-
n(?Tot de Evangeliebediening zijn toegela
ten de heren W Roggeveen Ged Oude
gracht 81 te Haarlemen J. de Beste no J
te Brandwijk (Z H
mevrouw Indira Gandhi. <fc dochter tan
Pandit Nehroe. dr Albert Einstein Pandit
Nehroe en mevrouw Vtjaya Pandt (.am
bassadrice van India in de Ver. Staten.
TJET DROSTAMT tc Elten is geves-
tigd in een flink gemeentehuls,
dat nu van binnen een Nederlands
aanzien heeft gekregen Op de kamer,
die als Secretarie is ingericht, hangt
dc affiche, die Jonge mannen aan
spoort bij de Koninklijke Marine
dienst te nemen. Op de deuren ziet
men bekende afdelingen Sociale
Zaken. Technische Dienst. Aan het
einde?van de gang bevindt zich kamer
10. de oude raadzaal, een 6temmig
vertrek met glas-in-lood ramen Daar
zetelt de landdrost, dr A. Blaauboer.
In dit gebied, waar nog altijd de diep
gewortelde eerbied voor het gezag heerst,
is hij de centrale figuur. Als hij ergens
binnenkomt, bestaat er kans. dat isl.rti
opstaan. HU heeft de eerste moeilijkheden
moeten overbruggen. Maar het is daarmee
nogal meegevallen.
Ik maak me natuurlijk geen illusies,
dat dit gebied zo maar Nederlands
wordt." vertelt de landdrost ons. De in
stelling van de mensen hier ts Duits
maar men verdródgl het Nederlandse
bestuur. En de verhouding is helemaal
niet sle'elu Een voorbeeld leen onlangs
de secretaris die luer tijdelijk was ge
detacheerd. naar ftjn gemeente zou lerug-
Jter™ hebben de rnaraana.aanilc bur
gers van de plaats zelf i»u gft'raagd el
daarvan een alsctfld kon wbrden ge
maakt. En zo werp het een officieel af
scheid non ten Néder lands ambtenaar
aan de upper ten van Elten, met vriende
lijke toespraken en zelfs met een cadeau,
een schildert;. Dat tekent de ver-
houdingen".
Er blijkt dan ook wel reclame te zijn
gemaakt voor het Nederlandse bestuur, al
was het maar door de marechaussee.
Een pracht corps' vertelt dr Blaauboer.
Ze hebben hier. toen de invasie der dag-
esmensen kwam. dadelijk het ontzettend
durkke verkeer geregeld, alsof ze nooit
"Tm"i»"'?."" beam bekeu-
woord uit de oorlogsdagen hadden aange
duid. .wegen* belediging van een volks-
8r0S"n.titl weten is dat verhaal niet
waar. F.r zal misschien wel eens zijn ge
wanrschuwd. Ik sta op het standpunt, dat
Buitenland
Teren publiekrechtelUke bedrUfior|«nl-
ÜII der Staten-Generaal,
:!\rd%m'Bc'i8K»ï"'enïiï0;.iö«e/
CA» «mm» wen »oo, de heer Re-
lis ultgebrachte»stemmen als vooizltter v.n
„Schadelijk". Da
:?cnh.rK3^UBn ;-t.e ontheven Ren
vervangen door de uuig««>
«'jH.lopL^.r.rtumni.che berichten, die
te Wenen ontvangen zUn. d(,
..Europese dar," "et de Aigemen«
permanente M heeft b„
Vergadering dei verenig v0018tel Inge
deze „kleine axsembU^ Jop?ge dH8
VT£m°de Raad vüf. Europa^ïeteke'nd
'1'OorloismUdadlI". Sltl¥teVJSv5lS?l£
Si"'dïlm&'rtnl,.n d, Honjaar.. ,r..J
Barna AlmW. Hm-
ttl«S
I fmilfgsmlsdaden siln sènd/r politiek ka-
"mit. M 'T.u. iStrSa
S„ri,.S''\{0b.;.de..S
pdllal'nd van bet Br b„ltcn(ewoon Brlta
I de h'm vergroot worden.
deze menaen In ons volk moeten worden
opgenomen. Dan dient men de conaequen-
1 ties van de grenscorrecties ook in dat op
zicht te aanvaarden, dus waarom zou men
kwetaen?"
Economische gevolgen
\700RL0P1G liggen de gevolgen van de
greascorrecties vooral in het economi
sche vlak.
De sociale maatregelen in het nieuwe
gebied kosten uiteraard onze schatkist
geld dat begrijpt ieder, die hier komt
en die iets hoort van de oorlogsslachtof
fers en van de vluchtelingen uit het
Oosten, die ook hier zijn neergestreken en
die hier al evenmin welkom zijn alk
ergens anders in Duitsland Als er in Elten
iets is weggenomen, zeggen de mensen
van Elten: Dat zullen de Ostfluchtlinge
wel hebben gedaan Overigens zijn er
flinl% lui bij. die hun eigen boontjes kra
nig doppen.
Aan de andere kant zun eT voordelen.
Een grensinstulping van 32 kilometer is
nu tot 4 kilometer teruggebracht, wat een
grote besparing bij de grensbewaking op
levert Bovendien is er nog een grensri-
viertje. Een aardig voorbeeld ligt ook
hierin: Een groot aantal arbeiders van de
steenfabrieken bil de Rijn woonde te
s Heerenberg. Zij moesten per autobus
worden vervoerd over een afstand van 50
kilometer Nu hebben de arbeiders een
flets gekregen Het is enkele kilometers
Lijden. Besparing ƒ35.000 per Jaar!
Voor automobielen is deze korte ver
binding nog verre van ideaal Aan enkele
wegen is nog veel te doen. doch er wordt
reeds aan gewerkt. Over het algemeen zijn
de wegen echter beter dan die bij Tudde-
ren Gelijk hier alles op een ander, beter
peil staat.
Onderwijs omgebogen
HET SPREEKT VANZELF, dat men er
ln Den Haag weinig voor voelt, dit
gebied rustig Duits te laten. Deze grens
bevolking is altijd wat gemengd van in
borst geweest. Er wonen hier ongeveer
500 Nederlanders Er zijn veel huwelijken
over de grens gesloten Wat de bevolking
dwars zit. zijn de moeilijkheden die men
nu heeft met familiebezoek over de grens.
En deze bevolking is op dit grensverkeer
juist zo gesteld.
Maar de geest moet naar Nederland
worden omgebogen Met beleid Men oe-
gint bij het onderwijs. Eén der Duitse on
derwijzers gaat met pensioen En nu zal
de landdrost in de eerste klas een Neder
landse onderwijzeres aanstellen. Verder
komt er. doordat de „rector" de pensioen
gerechtigde leeftijd nadert, plaats voor
een hoofonderwijzer F.r komt een Neder
lands ambulant schoolhoofd
De grensbewoners zullen onze taal best
verstaan, want het Eltens plat lijkt Pre"
cies op de taal. de men aan de andere kant
van de oude grenslijn spreekt.
Bil het middelbaar onderwijs is men nog
op Emmerik ingesteld. Dat is begrijpeluk.
als men eenmaal voor de examens staat.
Doch er wordt door degenen, die vers
gaan beginnen, al aan gedacht naar Arn
hem te gaan. Ook wat het hoger onderwijs
betreft, ziin er bij de studenten-in-spèa
plannen in de richting van een Nederig
landse universiteit.
Dat geeft verwachtingen op een goede
afloop van de geestelijke dingen, die aan
de grenscorrectie vastzitten. Nognjaals de
mensen zeil nemen de zaak niet zo ho«.
Er ia tegenzin. Natuurlijk. En deze wordt
vooral van over de grens gevoed. Doch
het bezadigd Nederlands bestuur heeft
hier een mooie Relegenheid om te tonen
wat het kan. Men is op de goede weg.
Albert Etnsfein. Van links tiaar ra
