Ministers moeten wel eens
4 „iets terug doen"
Zwitserland klampt zich vast
aan neutraliteit
Half millioen voor een nieuwe
Emmaschool en gymnasium
„Wij moeten neer agrarisch
gaan denken"
Van muzikant tot reclameman"
Kwestie over hun representatiegelden
Indonesië bereid China
te erkennen
Rceordprestatic van
minister Mansholt
Aanslagen op geestelijken
in Noord-Sumatra
Kerstpakketten uit de West
m arc time mom
Staat der Nederlanden
gedagvaard
K.LM. gedenkplaat
voor Soekarno
Europa's graanopbrengst
moet groter worden
Amerikaanse ambassadeur
bezoekt Limburg
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Draverijen op Mereveld
Franken en Mol aan kop
in kampioenschap 47-2
ZES DEBUTANTEN
IN BONDSELFTAL
Tegen Rotterdam
Voétbal
PIETJE VA1S VLIET WAS
ONBEKEND IN DE B.S.
Geduregtfe vier zomermaanden elke
Donderdagavond een concert
Sint Nicolaas komt
28ste naar Gouda
Plaats van boer in
veranderende wereld
AT C~)
AAR.
AN NEER.
^No^fur^n^rB^Kr^ge-
Goudse Spetters
Het wonderlijke leven van K. R. van Staal
Levensbeschrijving
van eigen hand
Loop der bevolking
tERSTE BLAD - PAGINA 2.
Tweed*
Kamet
(Van onze parlementaire redacteur)
Vorig jaar is voor iedere minister op
de begroting 1800 uitgetrokken voor
„representatie". Voor 1950 is dit bedrag
verhoogd tot 5000 omdat volgens een
mededeling van minister Lieftinck proef
ondervindelijk gebleken is dat de kosten
van de ministers met een toelage van
1800 niet worden gedekt. De ministers
moeten belangrijke bedragen bijpassen om
huh ambt te kunnen vervullen, aldus de
minister. Het na de oorlog toegenomen
internationaal contact, in het verband van
Benelux, de West-Europese Unie, het
Atlantische Pact, verhoogt de kosten van
representatie, ook in het binnenland in
de diplomatieke sfeer. Er is gedacht aan
een verhoging van het honorarium omdat
- m buitenland de
honoraria van de minis
ters in het Algemeen veel
hoger zijn en hun daar
ambtswoningen en lokali
teiten ter beschikking
staan voor representatie. Het is nu een
maal zo, dat een minister en een
secretaris-generaal wel eens iets terug
moeten doen.
Uit de Kamer zijn echter bezwaren
gerezen tegen de plannen van de regering
De heer Tllanus (C.H.U.) vond het
helemaal niet nodig iedere minister er
5000 per jaar bij te geven. Zij kunnen
hun onkosten toch in rekening brengen?
De heer Schouten (A.R.) meende dat
het zuiverder zou zijn het salaris van de
ministers te verhogen opdat zij de staat
kunnen voeren, die bij het ambt past.
De representatiekosten zullen niet voor
iedere minister gelijk zijn, maar hij wilde
de kwestie volstrekt niet persoonlijk be
zien. Daarom had hij gedacht aan het
indienen van een motie om het salaris
voor het ambt te verhogen, maar er zou
ook over Iedere post afzonderlijk bij de
behandeling van de hoofdstukken kunnen
worden beslist.
Pikant smaakje
Met zijn denkbeeld van salarisverhoging
heeft de heer Schouten de kwestie een
pikant smaakje gegeven. Want als de
ministers 5000 voor representatie krij
gen, behoeven zij over dat bedrag geen
belasting te betalen. Ook de Kamerleden
betalen geen belasting over de ƒ6000
schadeloosstelling, die zij per jaar ont
vangen omdat het bedrag geen inkomen
is maar „schadeloosstelling". Maar wan
neer de ministers ƒ5000 salarisverhoging
krijgen, dan moeten zij wèl meer belas
ting betalen. En als men dan gaat rekenen
dan lijkt het wel of minister Lieftinck nu
met zijn politiek van hoge en progressieve
belastingen zelf in de knel is gekomen.
Een minister heeft een salaris van
18.000 per jaar. Daarvan moet hij, ge
huwd en zonder kinderen ie zijnen laste,
6030 aan Inkomstenbelasting betalen,
zodat er 11.870 overblijft (waarvan na
tuurlijk nog andere belastingen moeten
Worden betaald). Het is volgens minister
Lieftinck proefondervindelijk gebleken
dat een minister 5000 per jaar meer
nodig heeft voor representatie, zodat een
minister dus na aftrek van inkomsten
belasting 16.970 zou moeten overhouden
om de verplichtingen van zijn ambt te
kunnen nakomen. Dat betekent dat het
salaris van de ministers zou moeten wor®
den verhoogd tot ƒ28 800, want dan gaat
er ƒ11.813 af voor inkomstenbelasting,
waarna er 16 987 overblijft.
Het salaris van f 18.000 van de ministers
zou dus met 10 800 verhoogd moeten
worden. Enne dat is voor minister
Lieftinck tegenover zijn geestverwanten
van de Partij van de Arbeid in deze tijd
misschien een beetje moeilijk te verant
woorden. Vroeger werd er geredeneerd,
dat iemand in een bepaalde stand een
hoog salaris nodig had, ook al, omdat hij
bepaalde verplichtingen moest nakomen
aan die stand verbonden. Dat is nog een
alleszins redelijk motief, maar is dan het
lage salaris van de ministers niet geca
moufleerd door de 5000 representatie
kosten? Heeft de heer Schouten met de
dreiging van zijn overvriendelijke motie
dat voor de aardigheid eens stiekem in
het licht willen stellen? Moeten de te
zwaar belaste middelbare en hoge inko
mens op die manier worden gecorrigeerd?
Nader beraad
Minister Lieftinck heeft de heren
Tilanus en Schouten geantwoord dat het
kabinet zich over deze kwestie nader
heeft beraden. Hij zeide te hebben begre
pen dat er in de Kamer bezwaren beston
den tegen de „vorm" van zijn voorstellen,
maar niet tegen de „inhoud" (het verlenen
van 5000 voor iedere minister voor
representatie). Daarom zegde hij toe bij
nota van wijzigingen aan de bezwaren
van de Kamer tegemoet te komen. Hij
zal de oplossing vast niet zoeken in
De Indonesische premier Hatta heeft
op doorreis te Karatsji verklaard, dat
zijn land bereid is het communistische
China te erkennen in ruil voor erken
ning van Indonesië. Onmiddellijk na de
overdracht van de souvereiniteit zou
Indonesië hulp van Amerika tot een
bedrag van 40 millioen dollar ontvan
gen. „Als de nieuwe regering de econo
mische toestand kan verbeteren, be
hoeft niet te worden gevreesd, dat het
communisme grote invloed op het volk
kan hebben", zei Hatta.
AMERIKAANS BEZOEK
AAN INDONESIë
Op 24 November worden te Batavia de
volgende leden van de Senaat der Ver
enigde Staten verwacht: de heren William
E. Jenner, Joseph Ellender, Homer Fer
guson en Theodore Francis Green, als
mede de ambtenaar van het Amerikaanse
departement van buitenlandse zaken Ben
Crosby, de kapitein der Amerikaanse
marine Thomas J. Kelly en de regerings
ambtenaar Earl W. Cooper. Zij komgn via
Londen en Parijs naar Indonesië en zullen,
op 27 November dd|rreizen naar Manilla,
Hongkong en Toki<^
Dan maar vrijspraak
Enige weken geleden kreeg de kanton
rechter te Delft een zaak te behandelen
tegen een bestuurder van een W.S.M.-bus
en de wagenvoerder van een tram van de
H.T.M., daar beide voertuigen met elkaar
In botsing waren gekomen.
Aangezien de getuigenverklaringen met
elkaar in strijd waren, werd de zaak
aangehouden en gisteren kwamen er meer
getuigen voor het hekje. Het was echter
hetzelfde liedje. De inzittenden van de
bug gaven de trambestuurder, de tram-
passagiers de buschauffeur de schuld.
De kantonrechter kon er op die manier
geen wijs uit worden en sprak belde ver
dachten vrij.
Diamanten bruiloft Vandaag zullen de
echtelieden G. J. Haverkate—Kamphuis te
Losser hun diamanten huwelijksfeest viefen.
Sta ma» Is 14 jaar oud, de vrouw at.
salarisverhoging, hoewel onze zwoegende
ministers het volkomen zouden verdienen.
Het is trouwens aen landsbelang van de
eerste orde voor dit ambt over de beate
krachten te kunnen besghikken. Het is
nu zo. dat het voor enkele ministers zelfs
een financieel offer betekent de zware
taak van minister op zich te hebben
genomen, want in het particuliere bedrijf
zouden zij met hun capaciteiten veel meef
kunnen verdienen.
Dit was het voornaamste punt uit de
replieken op de algemene beschouwingen
over de rijksbegroting, het enige punt
waarbij sprake was van een wijziging van
de plannen der regering. De algemene
beschouwingen hebben weinig nieuws
opgeleverd omdat asn het voornaamste
onderwerp van bespreking, de Indone
sische kwestie, een apart debat zal worden
gewijd en de loon- en prijspolitiek nog
in het stadium van overleg is met de
Sticrtling van de Arbeid.
Volgende week komen de begrotingen
van Landbouw en Binnenlandse Zaken
aan de orde.
De Tweede Kamer heeft er wei
eens over geklaagd, dat In de be
grotingstijd de Memories van Ant
woord der regering langer uitblij
ven dan gewenst is. De kamer
zal dit jaar echter ten aanzien van
de landbouwbegroting geen aan
leiding kunnen vinden tot herha
ling van deze klacht. Maandag
avond 7 November verscheen het
zeer uitvoerige Voorlopig Verslag
en Donderdagavond 10 November
reeds kon de Kamer zich verheu
gen in het bezit van de eveneens
zeer uitvoerige (44 pagina's tel
lende) Memorie van Antwoord. Er
was op het ministerie dan ook
onder enorme druk gewerkt. Mi
nister Mansholt moet namelijk eind
volgende week naar Washington
om op te treden als leider van de
Nederlandse delegatie op de jaar
lijkse bijeenkomst van de voedsel-
en landbouw-organisatie der Ver
enigde Naties. Het was uitdruk
kelijk zijn bedoeling, indien moge
lijk, de begroting nog voor zijn
vertrek met de Tweede Kamer te
behandelen. Hetgeen thans wel zal
gelukken.
TTET ENIGE LAND in Europa, dat voor
„splendid isolation" voelt, dat nog
steeds het devies zoal niet voert dan toch
toepast: „ins onj Isolement is onze kracht",
is Zwitserland. Het is een toonbeeld van
een federale staat, waarin wordt bewezen,
dat rassen, die zeer verschillend van
elkaar zijn, best in staat zijn gezamenlijk
te leven en er een gezamenlijk leger, een
gemeenschappelijke buitenlandse politiek
en één souvereiniteit op na te houden.
Ter gelegenheid van de 657e verjaardag
van deze republiek zeide president Cello:
„Zwitserland onderhoudt ondernemende
relaties met alle volken en alle regerin
gen. geen uitgezonderd."
De Zwitsers wensen op zichzelf te
blijven. Ze zijn de belichaming van de
isolatie, welke Engeland zolang heeft
gehandhaafd, maar prijs heeft moeten
geven. Ze beroepen zich op hun honderd
jaar oude Grondwet, welke de striktste
neutraliteit, zowel in vredes- als oorlogs
tijd voorschrijft, alsof die Grondwet niet
zou kunnen worden gewijzigd.
De Zwitsers willen op zichzelf» blijven,
omdat ze in het verleden de vootdelen
van het isolement hebben ondervonden en
omdat ze geen vertrouwen hebben in het
Europa van nu. Waarom zouden ze hun
vertrouwen stellen in dit Europa, vraagt
Ferdinand Tuohy in de Londense „Sfere".
Het merkwaardige is, dat, terwijl alle
andere landen van Europa sterk op elkaar
zijn aangewezen. Zwitserland het enige
land is, dat geen financiële hulp van
elders nodig heeft. De Zwitsers hebben
zoveel Amerikaanse dollars verzameld.dat
ze eigenlijk niet recht weten wat er mee
te doen. Ze overwegen zelfs weer gouden
muntstukken in omloop te brengen, zegt
bovengenoemde correspondent, zoveel van
dat mystieke metaal hebben ze opgetast.
Dit klinkt wel heel mooi, als de roman
van l^pt succes, maar aan de andere kant
wekt het toch ook gemengde gevoelens
bij de vreemdeling, die in Zwitserland
vertoeft: bewondering en twijfel en ook
nog een beetje afkeer.
Genève was een oude bekende voor mij,
zegt de correspondent verder. Het zag er
schoon, glanzend, kleurrijk en vrolijk uit,
zo helemaal was de stad haar oude zelf.
Zij zag er rijk hit en zij is ook rijk, rijk
naar voor-oorlogse opvatting. „Bijna had
ik gezegd in de zin van vóór de eerste
wereldoorlog," zegt de journalist. Een van
de treffendste dingen, welke van Zwitser
land zijn gezegd (was het door Charles
Morgan?) is, dat Zwitserland het laatste
land in Europa is, dat zijn karaktertrekken
en uiterlijk van een wegstervend tijdvak
heeft behouden.
Dit heeft het te danken aan het feit,
dat Hitier meende, dat hij meer profijt
kon hebben van de Zwitserse industrie
door het land niet te bezetten dan wan
neer het wel onder de laarzen van zijn
soldaten werd vertrapt. Zo was het in
1945 in vol bedrijf; toen en nu is het
slechts afhankelijk van de invoer van
grondstoffen. Dit heeft het gerr.een met
Engeland. Beide landen moeten veel
grondstoffen invoeren en voeren veel
fabrikaten uit. Het nadeel van Zwitser
land, vergeleken bij Engeland is, dat het
afhankelijk is van waterkracht, zodat een
droogteperiode enorme schade kan teweeg
brengen.
De Zwitsers hebben zich neergelegd bij
een loonstop, welke van staatswege is
opgelegd. Verder moeten ze niets hebben
van „national planning". Ze vinden de
oude. volgens sommigen „slechte" me
thode van concurrentie en winstbejag
economischer en minder drukkend voor
de belastingbetaler. Maar bovenal: de
Zwitsers werken hard: 48 uur van de 168
die de week telt en dit schijnen ze prettig
te vinden óókf Hard werken geeft meer
kleur aan hun vrije tijd. Stellig hebben ze
uitgemaakt, dat de 48 uur arbeid, waar de
politiek getinte vakverenigingen niet aan
tornen, hun winkels met koopwaar vullen,
niet met weelde-artikelen, maar met
dingen voor ieders beurs.
De vraag is slechts hoe lang hét land
zo bloeiend zal kunnen blijven temidden
van een wereld, geladen met zorgen. Zelfs
de Amerikanen knibbelen al op de dollars,
welke in Zwitserland worden besteed door
toeristen; ook de uitvoer van horloges en
klokken loopt gevaar. Daarom is er enig
gevaar, zegt bovengenoemde journalist,
dat Zwitserland als het op ander terrein
verslagen wordt, oorlogsmateriaal zal gaan
maken voor de andere zijde van het
Twee cathechisten vermoord
De missionarls'Waterreus is vorige week
Vrijdag op het eiland Samosir, gelegen in
het Toba-meer, door een eenheid van de
T.N.I. gevangen genomen. Hij werd met
medewerking van een vertegenwoordiger
van het Internationale Rode Kruis, die
toevallig te Medan vertoefde, Dinsdag j.l.
weder in vrijheid gesteld. Pastoor Jennes-
kens werd een dezer dagen te Bekara,
aan de Westpunt van het Toba meer, waar
hij met twee cathechisten werkzaam was,
aangevallen. De cathechisten werden met
messteken gedood. De pastoor wist te
orjtvluchten naar de militaire post te
Bekara.
Het Niwin-comité te Willemstad op Cu
racao heeft een dezer dagen met de KLM
een zending van 8'/t kilogram etiketten
voor naar Indonesië te zenden pakketten
naar Nederland gezonden. De Kerstpak
ketten-actie had in enkele weken tijde
ongeveer 14.000 gufden opgebracht.
IJzeren Gordijn, met nameyoor Rusland.
Op het ogenblik hebben ze naartoe echter
nog geen neiging, daar ze zicnvnog steeds
gegriefd gevoelen, wegens de schade
welke de Zwitserse bezittende klasse heeft
geleden tengevolge van de revolutie in
1917. Ook het feit. dat Zwitserse onder
danen gevangen zijn gezet, zoals in
Roemenië, trekken ze zich sterk aan.
Toch moet er al enig materieel, onmisbaar
voor gemechaniseerde strijdkrachten, via
Bazel naar het Oosten wegvloeien, waar
door het effect van de blokkade door de
westerse mogendheden wordt verzwakt.
De Zwitsers zullen zichzelf in dit opzicht
in de hand moeten houden, besluit Ferdi
nand Tuohy, willen ze het respect van de
hen omringende volken behouden.
Prinses Elizabeth aan het stuurrad van
een auto „hometrainer" in Londen. De
instructeur durfde haar na afloop met
een gerust hart het stuur van een échte
auto toe te vertrouwen.
De heer Eli Frank, een Joodse koopman
uit Den Haag, heeft de Staat der Neder
landen gedagvaard, omdat hij na de be
vrijding bijna elf maanden onrechtmatig
van zijn vrijheid beroofd zou zijn.
In dé dagvaarding wordt uiteengezet,
dat de heer Frank op 9 Mei 1945 door de
B S. werd gearresteerd, omdat men hem
aanzag voor de beruchte Judenkommissar
Frank, een Duitse S.D.-man. Spoedig zou
men echter zijn ware identiteit hebben
ontdekt, doch desondanks zou zijn detentie
zijn voortgezet. Zijn vrijlating zou verder
moedwillig zijn vertraagd doordat de met
het onderzoek belaste ambtenaren ontlas
tende bewijzen uit zijn dossier zouden
hebben laten verdwijnen. De heer Frank
is op 2 April 1946 onvoorwaardelijk in
vrijheid gesteld.
Van politieautoriteiten, die terzake goed
zijn- geïnformeerd vernemen wij, dat de
heer Frank, na de bevrijding niet is ge
arresteerd, omdat hij werd verward met
de Duitser Frank van de S.D., doch om
dat er ernstige twijfel bestond aangaande
zijn politieke betrouwbaarheid.
Maandag a.s. zal de heer A. Mörzer
Bruyns, secretaris van de directie K.L.M.
inter-inBUlair bedrijf, door President Soe.
karno ontvangen worden, om een gedenk
bord van het 30-Jarige bestaan der K.L.M.
te overhandigen.
Prins Charles van Edinburgh, die as.
Maandag een jaar wordt, laat hier zyn
èerste tanden zien aan zijn neefje, Prins
Richard ban Gloucester.
Advertentie
Middenstandsexamen
Algemene Handelskennis 1950
Personen, die aan dit examen wensen
deel te nemen, doen verstandig zich nog
heden in verbinding te stellen met de
bekende schriftelijke cursus Resa-Hil-
versum, tot het volgen uan een cursus,
waarbij een efficiënte opleiding wordt
gegarandeerd. Door rustig thuis te bl0-
ven, kunt U via onze schriftelijke lessen
dit diploma meestal met schitterende
cijfers in één jaar behalen. Honderden
personen vóór U deden dit reeds en
spaarden daarmede: Tijd en gelden
energie, want thuis studeren is voor veel
lieden veel beter dan door weer en
wind te moeten gaan voor 'n uur les,
waarbij men niet zelden met 20 of 30
personen tegelijk in één lokaal zit.
Wacht niet langer, maar pak nog heden
aan en doe het volgend jaar examen!
Mais verbouwen inplaats
van rogge
Ten aanzien van Nederland wordt in
het rapport over de graan producerende
landen voor het Europese Herstel Pro
gram, samengesteld onder de auspiciën
van de E.E.C. (Organization for European
Economie CoÖperation) de wenselijkheid
geuit, dat ons land de mogelijkheid onder
zoekt de rogge, die thans op de lichtere
gronden verbouwd wordt* te vervangen
door „hybrid corn",, een maissoort, waar-
,mee men in de Ver. Staten goede resul
taten heeft. De Nederlandse verbouwers
hebben belangstelling voor mais, voorna
melijk In verband met de graanopbrengst,
daar zij de mening zijn toegedaan, dat
wortelgewassen meer veevoeder zullen
opleveren.
Drie Amerikaanse deskundigen bestu
deerden de toestanden in Oostenrijk, Bel
gië, Frankrijk, Italië, Duisland, Nederland,
Griekenland, Turkije, Portugal en Zwit
serland. Zij zijn van mening, dat de tien
grtian producerende landen hun opbrengst
gemiddeld met 25 pet kunnen vergroten
door verdere ontwikkeling en het gebruik
van ipais.
Vrijdag heeft de nieuwe ambassadeur
der Verenigde Staten in Nederland, de
heer Selden Chapin, een kort bezoek ge
bracht aan het Amerikaanse militaire
kerkhof te Margraten. Hij werd vergezeld
door zijn dochter Helen, door een aantal
ambtenaren van de ambassade en door
enige Amerikaanse militairen. Van Neder
landse zijde waren aanwezig de Commis
saris der Koningin in Limburg en de bur
gemeester van Maastricht.
Het gezelschap stelde zich op het kerk
hof op bij de vlaggemast, waarvan de
Amerikaanse vlag wapperde. Een R.K.
Amerikaanse legeraalmoezenier bad
enkele gebeden. Daarna legden de heer
Selden Chapin, de Commissaris der Ko
ningin en de burgemeester van Maastricht
mr dr F Houben, kransen.
Na een korte rondgang over het kerk
hof bracht het gezelschap een bezoek
aan het Amerikaanse legermuseum te Gul
pen. Vandaag is de heer Chapin ontvangen
op het hoofdbureau van de staatsmijnen
te Heerlen, waarna hij een korte rondrit
door de mijnstreek maakte en een bezoek
bracht aan het bovengrondse bedrijf van
staatsmijn Maurits te Lutterade.
Kapitaalverkeer tussen
België en V.S. vrij
Het BelgischLuxemburgse instituut
voor de wissel heeft bekendgemaakt, dat
alle beperkingen op het kapitaalverkeer
met de V.S. zijn opgeheven. De kapitalen,
toebehorend aan personen, die doorlopend
verblijf houden in de Ver. Staten mogen
vrij in de Belgiscjv—Luxemburgse econo
mische unie worden Ingevoerd. Tevens
mag ieder Amerikaans kapitaal, geïnves-
teerdMn de Belgisch—Luxemburgse econo
mische unie vrij weder uitgevoerd wor
den.
673/74 Brrrrwat voelde Bunkie zich
akelig, daar op die dunne, wiebelende
draad! Hij sloeg zijn armen naar alle
kanten uit en probeerde krampachtig, z'n
evenwicht te houden. Maar het zweet
brak hem van alle kanten uit en hij
beefde als 'n juffershondje.
En onder hem gaapte de diepte. Als hij
daarin viel, was 't met hem gedaan! Hoe
was hij daar toch op die draad terecht
gekomen? Hij kon 't zich met geen
mogelijkheid herinneren
Langzaam en voorzichtig ging hij stapje
na stapje verder, en met elke stap voelde
hij zich onzekerder. Arme Bunkie! Hij had
zich nog nooit zo akelig gevoeld.
De draad schudde maar heen en weer
en trilde onder z'n voeten. Bunkie zuchtte
en steunde. En toen, opeensdaar had
je 't al.... Zijn voet gleed uit, hij sloeg
z'n armen uit en gal een harde gil.
Help!!.... Ik val!!!
Ja. hij viel. Maar toch bleef hij hangen.
Want doordat hij zijn benen krom hield,
bleef hij met z'n knieholte op de slinge
rende draad hangen!
En daar hing hij, met z'n gezicht naar
beneden....
TOTO-TIPS
ZONDAG HALFTWEE
Getmlni-prUs. Draverij voor 3-J. paarden,
afst 2140 m. Notre Dame zal 't bij een
minder zware baan verder brengen dan
haar vierde plaats in Alkmaar. Nuni Bre
wer mag ook in de rekening worden ge
nomen. De onwisse Nanco M. is de out
sider van de course.
Canser-prUs. Handicap-draverij voor Ned.
paarden van 5 j. en ouder, afst. 2100 m. voor
amateuiTljdeis Lepelaar s., die in Alkmaar
als goede tweede eindigde, kan evenals Ka-
lumet Axktt onder de prltswlnnaara worden
verwacht. Hanover T-. vooral met de heer
W Brouwer op de sulkey, zal zijn tegen
standers kunnen verslaan.
Leo-prUs. Draverij v. 4- en 5-Jarlge paar
den, afst. 2240 m. Het is te hopen dat deze
course wordt gesplitst Tellen de eerste dra
verijen reeds circa 20 Inschrijvingen, deze
prils heeft 29 concurrenten. Volgens de ge
toonde tijden kunnen, vooral bij een niet
zWare baan, Lancier. Must'ang, Maaike van
IJmuiden en Mlnetonka 't eerst de rechter
stoel passeren.
Virgo-priJs. Draverij, afst 2660 m. 't Entr.
Geersen (Notekraker S en Maryanne) doch
ook Kievit s. hebben voldoende uithou
dingsvermogen om in deze lange afstand
hun tegenstanders achter zich te ïateit. Llna
Bonnie is een plaatsgokie waard.
Libra-prils. Draverli. afst 2200 m 't Entr.
J. Wagenaar (Ladv Zora—Leo Axklt) ts In
deze course gunstig geplaatst. Ook de paar
den v W. Geersen (Luxo»Juno Vita) zullen
hun kans geducht verdedigen Mocht een
dezer 4 dravers door 'n leerling Imet ont
heffing) worden gereden dan mag daaraan
de nodige aandacht worden gegeven.
Revanche der grote prllzen. Draverij 'n-
ternat.. afst 2260 m. 't Entr Geersen (JU-
noschka Luxbr, Juno Vita. Ill- Hanover)
zal 't we] weten klaar te spelen de zware
concurrent Gratie Hanover te verslaan.
Biljarten.
De uitslagen van de partijen, die gisteren
voor de derde ronde van het Kampioenschap
van Nederland eerst klasse groot biljart
anker-kader 47'2 te Amsterdam werden ge
speeld, lulden:
Franken 300 t6 97 19.78
Hendrikx 99 16 21 8.89
Mol 800 29 80 18.71
Beekman 209 28 29 7.48
De Jong 300 20 71 18
Kruythot 128 20 38 8 40
Van Lochem 300 28 60 tl 59
Baarends 141 26 40 8 42
300 23 S3 13 04
189 23 80 8.21
300 17 6g 17.64
113 17 21 6.64
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1949.
Voor de wedstrijd om de gouden An.e
hankeUlkheldsbeker op 19 November J."
te Rotterdam tussen het Rotterdams elft.i
en het Ilondselftal. 18 de Bondsp|0\,
volg» samengesteld: Kraak (Stormvogel.!*
SchUvenaar (EDO) en Van der Sluis (Bvi
Van der Har» (Ahx), Van Tuyl (Elndhn
ven) en Stoffelen (AJax); Lenstra (HeereS
veen). Michels (Ajax), Rooaenburg (8ne«k!*
Van der Bogerd (DOS) en Clavan (ADO
Reserves: Hagenaars (VolewUckeri
Potharst (Ajax), Van der Hoeven (Aj»vi
en 8chaap Gooi).
Zondag 20 November wordt te Hengelo
ter gelegenheid van het gouden jubileum
van de afdeling Twente van de KNVB een
wedstrijd gespeeld tussen het Twents elf.
tal en een bondsploeg, die er als volgt uit
ziet: Saris (BW); Huybregts (BVV) .L
Lasschuifc (RCH); Verbeek (Sparta) Kil
(DWS) en Biesbrouck (RCH); Van dar
Gijp (Emma), Van der Tuyn (HDVS)
Meiier (Spnrtaan). Timmermans (ADO) en
Groeneveld (Haarlem). n
Reserves- Boudewijn (UW), De Jon»
(ADO), Wimmer8 (Blauw-Wlt) en Van
Overbeek (pVV).
Wielrennen
Dc Zesdaagse te Brussel
De stand in de Brusselse Zesdaagse na
de sprints van gisteravond was: 1 Kübler
—Bruyland 298 pnt., 2 Ramon—Van den
Meerschaut 183 pnt., 3 Schulte—Pettri 111
pnt.- Op één ronde: 4 Bruncel—Lapéble
217 pnt., 5 Kint—Van Steenbergen 215 pnt
Op 2 ronden: 6 Thyssen—Ollivier 214 pnt
7 Ockers—Gillen 47 pnt. Op drie ronden:
8 AcouAdriaenssens 146 pnt., 9 Sterckx
Hendrickx 35 pnt.
De overige koppels volgden op 7 of
meer ronden. In de vooravond had een
valpartij plaats, waarvan de Belg Jomaux
het slachtoffer werd 'Hij moest gebles
seerd naar zijn cabine worden gebracht,
terwijl zijn ploeggenoot. Ceramie, van de
wedstrijdleiding toestemming kreeg, voor
lopig alleen te rijden.
Hockey. Te Brussel werd gisteren een
hockeywedstrijd tussen Belgische en Neder
landse militairen gespeeld welke door onze
landgenoten met 2—1 (rust 2—8) gewonnen
werd.
Eerste Klasse
WEST I
Haarlem—KFC
Sparta—Fetienoord
VSV—Blauw Wit
HDVS—ADO
Zeeburgia—DOS
WEST II
De Volewljckera— Ajax
(Zaterdag 3 u. Ol. Stadion)
HBSSVV
DWS—RCH
xerxes— Neptunus
EDO-'t Gooi
OOST
Zwolse Boys—AQOVV
Quick—Enschede
Go Ahead—He rade*
Ensch. Boy»—NEC
Hengelo—Waaeningen
ZUID I
MVV-PSV
Brabantla—RBC
Kerkrade—Llmburgla
Noad—VVV
Hetmondfa—Sft. Boys
ZUID II.
Maurits—BW
Eindhoven—TSC
Spel. Emma—NAC
Willem tl—Juliana
Bleijerhelde—Longa
NOORD
Velocl tas—Leeuwarden
Friesland—GVAV
Achilles—Heerenveen
Be Quick—HSC
Frisla—Sneek
Esperanto ais verplicht leervak
Op de Rijkskweekschool voor onder
wijzers en onderwijzeressen te Hengelo
is door de directeifr Esperanto als ver
plicht leervak voor het eerste leerjaar
ingevoerd.
Mol
Baarends
Kruythot
Hendrikx
Franken 300 23 59 13.04
De Jong 188 23 88 8.04
Van Lochem 300 17 81 17.64
Beekman 297 17 54 18.11
De stand na de vierde ronde is:
Franken (Tilburg) 8 101 1188
Mol (Amsterdam) 8 70 9.80
Kruythot (Barendrecht) 6 87 14.66
Van Lochem (Amsterdam) 6 62 12.71
Beekman (Amsterdam) 2 61 10.22
De Jong (Den Haag) 2 71 9.70
Hendrikx (Den Haag) 0 98 7.86
Baarends (Goes) 0 98 8.—
Nel van Vliet (officieel Pietje geheten) ts dezer
dagen tot de min of meer verrassende ontdekking
gekomen, dat zij (eveneens officieel) niet bestond.
Dat wil zeggen: haar vader heeft verzuimd van
haar geboorte aangifte te doen bij de Burgerlijke
Stand. Jarenlang heeft niemand er erg in gehad,
tot zij om haar papieren kwam die nodig waren
voor ondertrouw. Toen kon niemand ieti, ovei
Pietje van Vliet vinden en moest de Officier van
Justitie in Amsterdam er aan te pas komen om
er voor te zorgen, dat Nel van Vliet gisteren ln
het huwelijk kon treden, aldus meldt de Tel.
De 4 Klaveren of Van der Ven-conventie (III)
Het antwoord op de 4 Klaveren-vraagbiedingen
Als tweede vaste regel geldt dat de vrager
steeds het eindbod doet, of de partner
het daarmede eens is of niet, omdat alleen
de vrager kan beoordelen, hoeveel H.T. er
ln beide handen aanwezig zijn.
Het ts daarom van zeer groot belang dat
men dan de vrager steeds het Juiste ant
woord geeft. Men mag zich er niet van
afmaken met de dooddoener: volgent mij
zit er toch geen slam
ln de kaart, dus geef ik
^aar aan dat ik geen
s heb, hoewel ik er
toch wel een heb. Zelfs
wanneer men een foute bieding gedaan heeft
en daardoor z'n partner ln de waan gebracht
heeft dat men meer HT. heeft, dan men
werkelijk bezit, zelfs dan is het nog niet
geoorloofd om door verkeerde antwoorden
te trachten z'n fout te herstellen De vrager
bemerkt spoedig genoeg of er slam in het
spel zit of niet. Hij kan zich hoogstens wat
verwonderd tonen, dat uw antwoord op fijn
vraagbieding niet klopt met de door u ge
geven forcing, doch wanneer hij weet dat
u beslist het juiste antwoord geeft, kan hij
tijdig afstoppen.
Een tweede fout, die ook dikwijls voor
komt, ls dat men een renonce aangeeft alt
een aas en een singleton als een heer. Dit la
ook absoluut fout en kan tot de onaange
naamste verrassingen aanleiding geven. Het
aangeven van een renonce is bij de 4 kla-
veren-vraagbiedingen wel mogelijk, doch
hiervoor zijn geheel andere biedingen nodig,
die wij later zullen behandelen.
Ook tn deze gevallen mag men dus niet
van de vastgestelde regel afwijken en moet
men, het kan niet dikwijls genoeg herhaald
worden, aan z'n partner het Juiste antwoord
geven.
Wanneer uw partner b.v. in handen heeft:
S. A V 10 9 7
H. H V 2
R. 7 6
K. H I 8
en u heeft
8. H B 4 I 2
H. A 9 6 7
R. A H V 2
geen klaveren
Uw partner opent op 1 schoppen en u
antwoordt met 3 schoppen, waarna u»
partner gaat vragen met 4 klaveren dan mw
u antwoorden 4 schoppen (twee azen) zou
u de renonce ln klaveren ook als een a»
meetellen en 4 S.A. antwoorden, dan was v*
partner in de verbeelding dat de 4
aanwezig waren en na verder vragen ho
de, dat Sok de 4 heren aanwezig fijn op W"
kaart een 7 S.A. kunnen doen. dat absolui»
gerechtvaardigd zou zijn. doch dat, wan
neer de klaveren op één hand zitten mei
en vrouw achter uw partner, tot een débac
zou lelden. Ook 7 schoppen zou niet te ma
ken zijn wanneer de 3 onlbrekende.j"!^er
op één hand zitten en harten- en rultWlWW
vier maal tegen. BIJ het aangeven ""J?
renonce klaveren, die wij nog zul en bensn
delen, zal men nooit tot het catas rofale doo
van 7 S A. komen, doch hoogstens tot
schoppen.
Wanneer u nu in handen heeft.
S. I b 97 5
H. b 10 8
R. 5
K. a V 9 3
en uw partner heeft
s. h v 10 a 6
H. v 7 8
R. e h v
K. h
U zult dan openen op 1 schoppen w»*™
uw partner direct gaat vragen met
veren. Uw -antwoord moet dan zUn
pen (twee azen) waarna W P,rtn'r„n«(
volgt met 4 S.A. (hoeveel herenT). wann
u nu de singleton in harten/,)'^L 5 ruiten,
gaat rekenen en dus antwoordt met rui
dan ls voor uw partner 7 S.A. zexer.
woordt u echter, zoals u moet antwoo
met 8 klaver (geen heer), dan wyetuwp
ner, dat juist de heer. die hij het na
nodig heeft, ontbreekt. Hij kan dan
verder gaan dan tot 6 achoppen.
12 NOVEMBER 1049.
COUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA t.
FLITSEN UIT DE GOUDSE BEGROTING
n« de gemeentebegroting 1950 ls blij
UÏ het licht, dat de memorie van toe-
II Mine er op laat vallen, een bedrag
7 200.000 uitgetrokken voor de bouw
V,n een nieuwe Emmaschool. Voor de
g» van een Vnieuw gymnasium wordt
inn 000 geraamd.
Vnar de restauratie van het stadhuis
lij voor 1950 een bedrag van 150.000
SSLS waarin 120.000 rijks- en pro-
Jfnrlale subsidie zal worden verleend. De
Pi' Van de inwendige verbouwing zijn
«Sr 1980 begroot op 30.000; deze kosten
aeheel voor rekening der gemeente*
de restauratie van de gobelins in de
raadzaal van het stadhuis is f 5000 uitge
trokken In verband met de restauratie van
L.» stadhuis is het noodzakelijk, dat ook
meubilair wordt vernieuwd. Hiervoor
ïordt "oor 1950 een bedrag van 10.000
'Tooide verdere inrichting van het kin-
j.rbad en voor het uitbreiden en ver
eren van de kleedruimten van het semi-
«rmanenle zwembad bU de Jullanasluis
ïordt voorlopig een bedrag van 25 000
jeraamd. t
Uitwijkplaatsen in Willens
Uitgetrokken lijn verder posten van
wooo voor het aanleggen van uitwijk-
nlaatsen In de Willens, van 120.000 voor
hst vernieuwen van de wulmuren van
d« Gouwe en van 10 000 voor voorberei
ding van het rioleringsplan voor de bin-
HeUig» ln het voornemen in het begin
vin 1951 een aanvang te maken met de
iinleg van een plantsoen op een terrein
niut de nieuwe algemene begraafplaats
un de Goejanverwellcdijk.
Verdere plannen voor 1950, voor de uit
voering waarvan op de begroting bedragen
,hq uitgetrokken: plaatsen van twee aan-
olakzuilen ter vervanging van aanplak
borden. aankoop van een gesloten overval-
iuto ter vervanging van de versleten over
valwagen en bouw van zes urinoirs. Van
de woningen in de Vrouwevestesteeg zul
len de keukenwanden worden hersteld.
Voor herstratinfc staan op de lijst Kat-
tensingel, Onder de Boompjes, Reiger-
straat. Lazaruskade, Tollensstraat, Nlc.
Beetistraat. Snoystraat en Boekenberg-
''Ëen nieuw dek krijgt de brug Gouwe—
Turfmarkt, brug Stoofsteeg—Zeugestraat
en de Tlendewegsbrug.
Volgens een voorlopige beschikking zal
500 worden beschikbaar gesteld als ga
rantie voor een eventueel tekort van doör
de afdeling Gouda en omstreken der
Maatschappij tot bevordering der toon
kunst te geven uitvoeringen, terwijl 2500
geraamd is voor het geven van subsidies
O JAAR TUINMAN.
Op 18 November zal het vijf en
twintig jaar geleden zijn, dat de heer B.
den Ouden als tuinman bij het Van Iter-
son Ziekenhuis in gemeentedienst trad.
TONEELGEZELSCHAP T.O.G.
Het toneelgezelschap „Tot Ons Ge
noegen" heeft de op 19 November be
paalde opvoering van ..Het °nbeW£°nJe
eiland" van A Defresne moeten uitstel
len tot April. Ter opvoering in J»nuaJ
li nu ln studie genomen het blijspel „u
bella donna Lucia" ln de bewerking van
Roslta Peters.
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: St. Janskerk
IMiter de Kerk 5): 9 en 10.JjJ};.
Boer; 5 uur de J. 3. Koning, "eelerkerk
(Bmmastraat 33); 10 uur de H M. 3. ven
Duyne, Den Haag. jeugddienst; 5 uur ds
G Elzenga
Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (PeP«-
itraat 128): 10.30 uur prof. dr M. A. Beek,
Amaterdam.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstr.
2); 10.50 uur d» H. J. de Wij».
trang. Lutherse Kerk (Gouwe 134). 10
uur ds W. F. Schröder.
Oud-Katholieke Kerk (Gouwe 107): 10.30
«n uur pastoor G. P. Giskes.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60): 10 en 5 uur
dl W, van Dijk.
Geref. Kerk art. 31 (in Chr. Geref Kerk.
141): 8 30 en 3.30 uur ds G. Koene-
Geref. Gemeente (Stationsplein 15): 10
en 5 uur dr C. Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141): 10.15 en
5.15 uur prof. J, J. v. d. Schuit, Apeldoorn.
Nederd. Gerèf. Gemeente (Zeugestraat
55); 10 en 5 uur ds Joh. van Weizen. Don
derdag 7.30 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23):
10 en 5 uur de heer G. J. H- Alink, Apel
doorn; Zaterdag 7.30 upr Bidstond.
Leger des Hells (Turfmarkt 111): 10 en 8
«ur kapiteines E. Geutjes en M. Meijerhof.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagep (Spieringstraat 49): 5
«ur dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 10): 7.30 uur de heer W. F. Kloos.
aan nader aan te wijzen zangverenigingen,
orkesten, toneelverenigingen e.d. Het ligt
in de bedoeling in het tijdvak 1 Mel—1
September elke Donderdagavond een con
cert te doen geven.
Subsidie voor jeugdclubs
Voorts ligt het in de bedoeling aan de
jeugdverenigingen, vla een centraal or
gaan uit die verenigingen, een subsidie toe
te kennen. Een maximumbedrag van 2000
wordt geraamd.
Voorgesteld wordt aan de stichting tot
verlening van hulp aan kraamvrouwen te
Gouda een subsidie te verlenen van maxi
mum 2000 per jaar. Het subsidie zal 50
cent per verpleegdag bedragen, terwijl
het maximum aantal verpleegdagen op
4000 wordt gesteld.
Het ligt in de bedoeling ook in 1950,
wanneer een verkiezing van de Provin
ciale Staten wordt gehouden, een bijeen
komst te houden van jongelieden, die de
kiesgerechtigde leeftijd hebben bereikt.
De opbrengst van de vermakelijkheids
belasting, die volgens de laatst vastge
stelde- gemeenterekening 135.446 bedroeg
en wegens daling van het bezoek op de
begroting 1949 op 105.000 was geraamd,
is thans op 75,000 begroot.
Middenstand geelt
stadhuiszegels uit
Sint Nicolaas zal op 28 November, voor
afgegaan en begeleid door ruiters te
paard en een muziekkorps, z'n feestelijke
intocht in Gouda doen. Hij zal, vermoe
delijk in Arti Legi, door burgemeester
James officieel worden ontvangen.
Deze gebeurtenis valt samen met de
jaarlijkse Sint Nicolaasactie van de
Goudse Middenstand, die vam 19 Novem
ber tot 5 December zal worden gehouden.
Tijdens deze actie zullen de winkeliers
aan kopers zogenaamde stadhulszegels
geven, waarmede de ontvangers kunnen
dingen naar vele prijzen. Ook rijdt er dan
een reclamewagen door ohze stad, waarin
een sneltekenaar meerijdt, die van enige
personen uit het publiefc tekeningen zal
maken.
Burgerlijke Stand
Geboren: Kees Boudewijn Pieter. zoon
van C Amesz en N Swanenburg, Kruger-
laan 21; Lida Wouterlna. dochter van E.
C. van den Bovenkamp en A. W, Nag-
tegaal, WachtelstrBat 4; Nicolaas Adrianus
Petrus Gijsbertus, zoon van W. A. G
Straver en C. G. Korf. Herzogstraat 3;
Arie Johannes, zoon van A. J. var. Vliet
en G M van Schooneveld. Jouberstraat
206; Anna Maria Jeanne, dochter van J.
L. van Eijck en J. van Braam. Nieuwe
Haven (15c.
Ondertrouwd: H. Th. L. van Ruften en
Th. G. Padberg: D. Broekman en W. P.
Starreveld; J J Seele en E. W. Steijn.
Overleden: Arie Gravesteijn, 90 jaar.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
7# Jaar geleden.
Vandaag zijn de twee runderen, die
tullen dienen voor het door de heren
Klop en Spruijt in te stellen onderzoek
uur de billijkheid der thans door de
«agera gevorderde prijzen van het vlees
Ju hun bergplaats (Doelesteeg 185) ten
toongesteld Degenen, die hei vlees wensen
k hopen, worden uitgenodigd hun he
rtellingen schriftelijk bij een van belde
heren te doen. Naar orde van inzending
morgen worden afgeleverd.
59 Jaar geleden.
GH een advertentie: Ieder, die het
"Wrenmagazijn van Louis Bisschop,
dubbele Buurt 10. bezoekt, ontvangt
"J*** «en Transvaals volkslied.
*«n andere advertentie: hulde aan
Me Zuid-Afrikaanse broeder. Rookt Paul
kruier 2,/t-cent 8igaar. Aanbevelend, S.
2»L Wijngaarden, Korte Tiendeweg bij
<k Markt.
M Jaar geleden.
advertentie: Kunstavond van
to.„Ji*.V00r arbeidersontwikkeling op 15
J^«nbtr_ in de Nieuwe Schouwburg.
Fabricius, letterkundige t-
Onderwerp: „Seideravond
Uit
-—wuwge. unaerwerp: „seiaeravunu
r"nog niet in druk verschenen en nog
"JJJ lespeeld nieuw toneelstuk van de
ï^inlver. De gegevens zijn gedeeltelijk
5 »an een boek van Sammy
itnn. maar Fabriciut heeft de
hr),v;: v,n een origineel auteur be-
«S.®" ovfer'*en" *«Put uit zijn eigen
Rail.* °P8edaan tijdens reizen in de
ihrttn" .en tydens bezoeken aan de
6a p„11 steden van Oostenrijk en
Ruisiiche grensplaatsen.
4
hntlwnd
vtoneny
♦dJheld
houden
De plaats van de boer in de veranderende
wereld is het onderwerp geweest, eerst
van een inleiding en later van een discus
sie, in een vergadering, die de plaatselijke
afdelingen van negen gemeenten langs de
Gouwe, de Rijn en de IJssel en ln de
Krimpenerwaard, welke gemeenten te
zamen de Kring Gouwe van de Hollandse
Maatschappij van Landbouw vormen, gis
terochtend in „Het Blauwe Kruis" hebben
gehouden ter voorbereiding van de alge
mene vergadering op 23 November in
Amsterdam.
Om tot een begrip te komen van de hui
dige positie van de boer gaf de inleider,
de heer A Olivier te 's Gravenhage. ad
junct-secretaris van de Maatschappij,
eerst een historische schets. Hij nam daar
na een sprong naar het begin van de ne
gentiende eeuw, toen men dweepte met het
begrip .statistische landbouw". Hij ver
klaarde zich vierkant tegen het gebruik
van deze woorden, omdat naar zijn me
ning de tegenstelling van de „statistische"
landbouw en het „dynamische" stadsleven
niet opgaat. Statistisch, zo zeide hij, was
de landbouw alleen bijvoorbeeld ln de
hongerwinter, toen de stedelingen voedsel
moesten halen op het platteland en hij is
het nog bijvoorbeeld in Aziatische landen,
waar gebrek aan vervoermiddelen de
landbouw „statistisch" maken.
Het begin van de negentiende eeuw, ver
volgde spreker, was een zeer belangrijk
keerpunt, omdat toen een ommekeer ont
stond in het menselijk denken, die de cri
sis heeft teweeggebracht, waarin we thans
nog leven. Ieder dacht, dat hij het in de
ratio, het verstand, gevonden had, behalve
de boer.... De boer is op dat punt ach
teraan gekomen. Men kan het ook anders
stellen, aldus de heer Olivier: de boer is
blijven staan, terwijl de rest is gezonken.
De opkomst van de industrie was oor
zaak, dat men veel te „industrieel" ging
denken. Het was al materialisme wat de
klok sloeg. En het resultaay Veiligheids
spelden en veillgheidsscheermesjes, maar
ook atoombommen.
Nederland wordt „industrieel gedacht"
geregeerd, ging spreker voort. Wij boeren,
„grondleggers van het hele spul" hebben
het verloren. Onze taak is het verlies ora
te zetten in winst. Wij moeten weer agra
risch gaan denken.
Nadat hij op deze wijze had weergegeven
wat er achter de zinsnede „veranderende
wereld" schuilt, bepaalde de heer Olivier
zijn gehoor bij het begrip „boer". Hij ci
teerde. dat Shakespeare een boer tot een
stedeling laat zeggen: „Ik ben boer en
koning op mijn erf. Jullie hebben een ad
vocaat nodig voor het heden en een do
minee voor het hiernamaals". Hoewel van
het koningschap niet veel te bespeuren is
en ook de boer afhankelijk is van hogere
machten, toch zit, meende spreker, hierin
een kern van waarheid.
Middenmoot
Een ander facet besprak hij: wat is
de boer in de samenleving? Zijn antwoord
was: de middenmoot. Ieder, die op het
platteland ls geboren en zich niet kan
voegen naar bepaalde ongeschreven wet
ten. gaat naar de stad. Onder deze ca
tegorie van mensen vallen bijvoorbeeld de
physlek zwakkeren, onrustigen van geest
en ook de geestelijke élite, die zich op het
platteland niet kan ontplooien, maar die
in werkelijkheid altijd agrarisch blijft den
ken. Vandaar, dat zeer veel mensen die
op de eerste trom slaan, hun wieg hebben
gehad op het platteland
Wie, betoogde de inleider, antwoord kan
gevon op de vraag „Wat was er nu het
eerst, de kip of het ei" zal misschien ook
kunnen vertellen of het platteland rustig
is, omdat de boer rustig is, of dat de boer
rustig is, omdat zijn omgeving rust ademt
De heer Oiivier zeide er van overtuigd
te zijn. dat de boer zijn eigen bestaan
vormt en niet het bestaan dé boer.
Vaak wordt de boeren verweten, dat zij
te individualistisch zijn, dat zij geen ge
voel voor organisatie hebben. Spreker
ontkende dit door te wijzen op wat boeren
hebben gesticht: coöperatieve boerenleen
banken, zuivelfabrieken, suikerfabrieken
enz., al meende hi) dat ook hel lndlvl-
dualisme van de boer gemakkelijk te ver
klaren is: eon boer kan zich organiseren
zoveel hij wil, maar desondanks kan hij
de natuurelementen, waarvan hij zozeer
afhankelijk is, niet dwingen
Als derde punt sprak de heer OUvijr
over de houding en de taak van de Hol
landse Maatschappij van Landbouw als
leidinggevend orgaan voor de boer'In de
veranderende wereld. Hij wees er op, dat
de Maatschappij de vrijheid hwchouwt als
een kostbaar goed, mssr dis vrOJsld Is«jn
illusie, als we niet met beide ^nopdt
grond staan. Wij zoeken, zeide hij, vrijheid
in gebondenheid; wij wensen de productie
zo te regelen, dat wij bestaanszekerheid
hebben, zelfs al zou dit op een gegeven
moment productiebeperking betekenen, als
wetenschappelijk ls aangetoond, dat we
alleen daardoor in staat zijn ons bedrijf
uit te oefenen.
Nadat de heer Olivier verscheidene vra
gen van de aanwezigen had beantwoord,
werd een huishoudelijke vergadering van
de Kring Gouwe gehouden.
T,m. 11 Dec. 10—12.30 en 1.30—4 uur Museum
„Het Catharlna Gasthuis": Tentoonstelling
van Jepanse prenten en tekeningen. (Zondags
geopend 2—4 Maandags en Vrijdags 1.30—4 u.)
12 November 7—fl uur Voormalig Wees
huis: Bazar Ned Padvindersvereniging.
12 Nov. uur Concordia: Cabaret-voorstel
ling Nederlandse vereniging van «abrlekv
arbeid«rs(sters, opvoering revue „KU«
uit.... deze kant op", door Teun Klomp en
12 Nov. 8 uur Kunstmin: Opvoering revue
„Doorlopen slstublleft". door „Dhle Ghouwe
S,121 Nov. 8.30-9 uur Prlni Hendrikstraat 83:
Hoktentoonstelllng postduivenvereniging „De
ViTnov*1M5 uur Reiinte: Bijeenkomst Hu
manistisch Verbond, spreker L. van Gelder.
13 Nov. 19.38—1 uur Karnemelksloot: Ten
toonstelling postduiven vereniging „Het C«n-
"iWov. 12 uur 's nachts De Sport: Huis
houdelijke vergadering hotel-, café-. en
restaurantpersoneel.
14 Nov. s uur Reünie: Bijeenkomst Goudse
Fotoclub, spreker A. Hellfrich over „Een
nieuwe richting in de fotografie"
14 Nov. uur Concordia: Propsganda-avood
Goudse Chr. Besturenbond met o.m. spraak
waterval,
15 Nov. 2.36 uur Het Blauwe Kruis: Bijeen
komst Ned. Vereniging Van hulsvrouwen,
lezing mevr Vormer-Rosenstein over „Door
de huisvrouwenvereniging goedgekeurde
huishoudelijke artikelen".
15 Nov. 9 uur Reünie; Cursusavond Huma
nistisch Verbond, lezing P. C. J Reyne over
„Romaanse kunst".
15 Nov. 8 uur Aula Gemeente-museum.
Tweede voordracht prof. dr W Bleeker in
cursus „Een kijkje in de weerkeuken van
het K.N.M.I. in De Bilt" voor Volksuniver-
S,!?W 8 our Het Blauwe Kruis: Lezing
parapsycholoog L.^G Roos. over „De ultstra-
""5 ^Jov.de|.15enuur Central: Bijeenkomst
Goudse waterpoloscheidsrechtersvereniging,
t erins B Planjer over „Nieuwe spelregels
Nov. 4 uur De zalm: Buitengewone ver-
gaderlng van aandeelhouders N.V. Kaashan
del Maatschappij „Gouda".
18 Nov 7.36 uur Prinses Jullanaschool.
Wljkavond Ned. Herv. Gemeente, lezing over
"'u'nov^.M uur Central: Bijeenkomst Kon
Ned Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde. spieker E. M KreuZen over „En ge
mooi bloeiende heesters en merkwaardige
Wow. 7.31 uur Nieuwe schouwburg Uit
voering gymnastiek vereniging
16 Nov. 8 uur Kleine Kerk: Bijbellezing
<,\sG'Nov.er» uur Westerkerk: Bijbellezing
candldaat I. D. H. Dijk.
17 Nov. 7.36 uur Ned. Geref. Gemeente.
Spreekbeurt ds Joh. van Weizen.
17 Nov. 8 uur Veemarktrestauranf: Bijeen
komst Vrouwengroep Partij van da JufbkW
ter viering internationale vrouwendag,
spreeksters mevr. C. Pothuis—Smit, ™evr.
j. N. van Dantzig—Mellea en mevr. A. Tho-
m?7Now^g1uur Ttaalla Theater: Tweede Nuts-
avond, lezing Ben van Eysselsteyn over zijn
boek „Tussen Zuiderkruis en Poolster
18 Nov. 7.36 uur Veemarktrestaurant. Bij
eenkomst Ned. chr. Vrtmwentoond.
j. H. van Riessen wver „Mijn werk acnjer
d*6tNov." 8 uur Reünie: Spreekbeurt ds 3-
Börger voor Logosverband.
16 Nov. 3 uur Remonstr. Kerk: Spreok-
'''^Nov^LM uurkkazernestraat l«: Lezing
over de Bijbel door A. Poelman en F.
D17"Naov. I uur Daniël: Bijeenkomst Jonge
Kerk, spreker ds C van Leeuwen over „De
Kerk en het Joodse volk'.
18 Nov. 8 uur veemarktrestaurant. Verto
ning Zonnegloren-film.
18 Nov. 8 uur Het Blauwe Kruis: Ledenver
gadering Vereniging van Vrijz. H''vormden.
19 Nov. 4.38 uur Burgem. Martensslngel bU
Karnemelksloot: Start voor herfstloop Goud
se Athletiek Commissie.
WINTERCOLLECTE
na tn de Ned. Herv. kerken gehouden
wintercollecte voor de diaconie heeft
ƒ2110,47 opgebracht.
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: Het teven van dr
Ehrlich (met Edward O. Robinson en Rutn
Thalia Theater: Johnny Belinda (mat Jana
WReun1e Bioscoop: Jonge Arenden (met Ed
ward G. Robinson en Bessie Love).
Aanvang: 3, 7 en 9.18 uur. Zondag. 5. I.
en 9.15 uur.
Sport op Zondag
Voetbal: Gouda-Emma; Olymple-WeateT-
kwartier en DONK-Gouderak. 3.36 uur.
Zondagsdienst doktoren
Bij afwezigheid van de huisarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot nZdnd"«"vo]J^k1,1iS!
te consulteren de ar sen dr Am Beex. tan
ge Tiendeweg 54 (telefoon sl81) en J. H. F.
Remme, Fluwelenslngel 19 (telefoon 3003).
Apothekersdienst
steeds geopend dea nachts alleen voor
recepten: Apotheek G. Peris, Westheven 18.
OVERMAAT
Van de week was ik even by m'n
kleermaker om een rticuto boezeroen te
laten aanmeten. Mevrouw Tergouw had
nog een lappie van een ouwe jurk gevon
den. Ik was niet alleen bij de kleermaker.
D'r was nog een klant. Maar die had
nogal veel haken en ogen op z'n balk
staan. Opeens ging de paskamer open en
hij kwam er uit.
Meneer, zei-die tegen mij. Zeg u
het nu eens! Moet ik daar nou genoegen
mee nemen?
Ik kan niet anders zeggen, dan dat het
een raar stukje textiel wasf dat de kleer.
maker hem om de lendenen gedrapeerd
had. Er zat veel te veel snit in het pakkie.
De jas had drie vouwen en de broek
sloeg dwarse plooien tegen de benen des
mans. Het geheel u»as eigenlijk, meer een
obsessie dan een pak.
Ik zei zo'n beetje van hm, hm, en tjetr*
tja, taant per slot van rekening ben ik
niet erg sterk op het stuk van mode.
'k Heb er nog maar een mouw bij
gezet, zei m'n kleermaker met een mond
vol spelden. Dat is gemakkelijk bij het
aantrekken. En 't kost u maar een gulden
of zeven meer.
Maarzei de klant en hij slikte
voor een aanloop.
Die broek is wat linger uitgevallen
dan de bedoeling was, ging de kleer-
maker lankmoedig verder, maar dat is
gemakkelijk tegen de krimp. En voor een
rijksdaalder meer bent 1f klaar.
Het gezicht van de klant doorliep alle
tinten van een glorieuze zonsondergang.
Hij rukte en trok aan zijn drie nïouwen.
Met die derde heb ik hem nog even ge
holpen. maar dat tuas niet nodig geweest
achteraf beschouwd, want er zat niks in,
hij verdween even in de paskamer, kwam
terug, riep nog een paar woorden iaat
hy precies riep, weet ik niet, maar naar
de intonatie te oordelen waren het erg
slechte woorden en toen sloeg de
voordeur in het slot.
De kleermaker bekeek peinzend het
pak.
Jammer, zei hij en hij plukte een
draadje van het jasje, nou ben ik nog
vergeten te zeggen dat er een knoop te
veel aan zijn vest staat. Hoe moet ik
daar nou mee aan?
Ik klopte hem bemoedigend op de
schouder.
Dank u, zet hy eenwoudig.
Wie was die meneer? vroeg ik.
O, zei m'n kleermaker, dat was de
slager. Ik moet een pak voor hem maken.
En nou was hij deze week al twee keer
aan de dèurOf dat vette randje aan
het vlees mocht blijven zitten en er
ts een onsje teweel, maar mevrouw zou
daar wel geen bezwaar tegen hebben...
Zo ziet u, van het een komt het ander,
maar 'k geloof toch niet, dat h\j dit
goedvindt. TERGOUW.
1")
Het Is stellig geen wonder, dat het
boek, waarin de heer K. R. van Staal,
oud-wethouder van financiën en van
openbare werken te Gouda, thans direc
teur vah de N.V. Uitgevers- en Drukkers-
bedrijf Boom—Ruygrok te Haarlem, zijn
levensgeschiedenis beschrijft, de titel
„Van iftuzikant tot reclameman" draagt,
want als er één ding bij de lezing van
dit omvangrijke werk duidelijk wordt,
dan is het wel, dit Van Staal in al zijn
vezels de bezielde heraut van het re
clamevak is. Een ander zou apreken
„Mijn leven" of zoiets. Van Staal
Gevestigden: Mw J. Visser, van Goude
rak naar De la Reijlaan 36; C. Drost, van
Waddinxveen naar Tweede Schoolstraat
23; Mw. J. v. d. Meer—v. Leeuwen (2 pers.)
van Rotterdam naar Mr D. J. v. Heusde-
straat 1; L F. van der Ende, van Vlissin-
gen naar Gouwe 26. Mw. M. v. Hoef lagen
pleeging, van DriebergenRijsenburg
naar Kon Wilhelminaweg 251; P C. Ma-
ree, van België naar Aaltje Baksteeg 3;
Mw J. de Jong-v. d- Vllst, van Bode
graven naar Graaf Florisweg 24; Mw. S
Tromp, van Rotterdam naar Willem Tom
bergstraat 12; Mw. A. Dikhopff, van Den
Haag naar Turfmarkt -.40# J Veldman (3
pers.), van Zuid-Afrika naar Burg. Mar-
tenssingel 47; D. van Liempt, van Waal
wijk naar Flu weiensingel 33; A. van Gel
der. van Laren naar R. v. Catsweg 61;
Mw. M C Vermeeren—v. d. Korput, van
Breda naar Kon. Wilhelminaweg 170; W.
van Beek. van Ooststellingerwerf naar Re-
gentesse plantsoen 27; J. C. Serlerse (3
pers.), van Rotterdam naar Groenen-
daal 57.
Vertrokkenen: C G. de Graauw (2 pers.)
van Groenendaal 57 naar Rotterdam. Bol
werk 8b; H van de Kleut, van Burgvliet-
kade 59 naar Raalte. Lageweg G 266; D.
van Hattem, van v. Middelantstraat 1 naar
Nieuwveen. Kerkstraat 53; P. J. Hers-
bach. v. Kuiperstraat 15 naar Centraal
Bevolkings Register; A. C. Boer Jacobus-
zoon, van Groeneweg 31 naar Oudewater,
Nieuwstraat B 63/64Mw. M. C. Besems,
van P. C. Bothstraat 95 naar Amsterdam,
v. Speijkstraat 43 hs; Mw. H. H. L.
Schmidt—v. d. Ven, van Naaierstraat 25
naar Duitsland, Babenhausen; Mw. H: J.
Dogterom—Both (3 pers van R. v. Cats
weg 252 naar Indonesië; Mw. J. Sipsma,
van Boelekade 92 naar Haskerland. Joure
A 352; P. de Veen, van Karnemelksloot 26
naar Heerenveen, Mildam 4; Mw. J, F.
Buitenhuis—den Houter (2 pers.), van
Eerste Kade 8 naar Indonesië; J. L. Voort
man (3 pers van Burg. Martensslngel 22
naar Hilversum. Kam. Onnesweg 7; Mw.
M. v. d. Wai, van Burg. Martensslngel 76
naar Apeldoorn, Billitonlaan 13; Mw. L. A.
Oosterom—Kroeders, van St. Josephstraat
22 naar Voorburg, Oosteinde 77; H. A.
Helmond, van Coomhertstraat 20 naar
Sommelsdijk, St. Jortsdoelstraat 51; N.
Verkerk, van J. P. Heijestraat 7, naar Rot
terdam, Kortenacrstraat 36n; C. van Hoorn
(2 pers.), van Prins Hendrikstraat 53 naar
Moordrecht, Nieuwbouw 18; Mw. J. H.
Veltman—Spee (2 pers van Reigerstraat
58 naar Schiedam, Mariastraat 81; W. G.
van Driesten, van Jan Luykenstraat 7 naar
Rheden (Gld.), Dieren Hogestraat 1; Mw
C. F. H. van Wichen, van Fluwelenslngel
74 naar Boskoop, Reijerskoop 28; A. van
Sluis (4 pers.), van Meidoornstraat 12 naar
Epgeland; J. van Tent, van Nonnenwater 1
,rikar Sliedrecht A 12; Mw. N. Boere, van
Lazaruskade 4 naar Boskoop, Tuinstraat
27; Mw. M. v. d. Putte, van Peperstraat 10
naar Utrecht, Mgr. v. d. Weteringstraat 53;
L. A. Stoutjesdijk (2 pers.), van Jan Phl-
lipsweg 10 naar Moordrecht, Gr. Willem
straat 30; M. Czerwony, van v. Baerlestraat
16 naar Waddinxveen, Wilhelminakade 14;
D. Verboom, van R, Vlsscherstraat 5 naar
Hilversum, Gratamastraat 6; Mw, R. A_
A. M. Truijen—Fontane, van Burg, Mar-
tenssingel 53 naar Venlo, Urbanusweg 28;
Mw. J. WentingWuijster, van F. W.
Reitzstraat 22 naar Renkum Oosterbeek, v.
Deventerweg 26; S. P, Janmaat (4 pers.),
van R. v. Catsweg naar Vlaardingen,
Mendelssohnplein 17a; G. J. de Knegt, van
F. W. Reitzstraat 75 naar Reeuwijk, Twaalf
Morgen I 48; C. Versteeg (2 pers.), van
Turfsingel 17 naar 's-Gravenhage, Plaats
24; J. M J. A. Mikx, van Kon. Wilhelmina
weg 188 naar 's-Gravenhage, Lanscroon-
straat 8.
Pnzzle-winnaars
Het kan van pas komen, als Je een
beetje in de woordgymnastlek thuis bent
aldus konden de puzzlevrienden toepas
selijk zeggen bij de oplossing van de vraag
van deze week, waarop velen het goede
antwoord hebben gevonden. De winnaars
zijn:
prijs van 5,—! W, A. Jaspers, Fluwe
lenslngel 62 te Gouda;
prijzen van ƒ2,50: F. P. Spijkerman,
Sint Josephstraat 50 te Gouda en P. van
Offeren, Bloemendaalseweg 69 te Wad
dinxveen.
De prijzen kunnen aan ons bureau,
Markt 31, worden afgehaald of worden op
verzoek toegezonden.
zijn boek „Van muzikant tot reclame
man", recht op de man af, gedachtig het
vak, waarvan hij nu vijf en dertig jaren
de zeer toegewijde dienaar is.
Men zal in Gouda ongetwijfeld met te
meer belangstelling kennis nemen van
deze uitgave, omdat bij zovelen nog de
herinnering leeft aan deze strijdlustige
figuur, die in een bewogen periode in de
politieke geschiedenis onzer stad de eerste
viool speelde. Daarom zal men hier het
boek niet zien als een willekeurig relaas
van een Amerikaans aandoende loopbaan,
maar bij het lezen op de achtergrond de
schrijver als een levende figuur zien, die
hen rechtstreeks aanspreekt.
'n Merkwaardig leven van een merk
waardig man. Geboren in de Amster
damse Duivelshoek als zoon van een man,
die hard moest sappelen voor z'n twaalf
gulden in de week, leert de jonge Van
Staal al heel vroeg de armoede en de
nood kennen en ongetwijfeld heeft dit
jeugdbeeld een stempel op zijn leven ge
drukt: het vormde de grond voor zijn
latere Ingespannen strijd voor betere le
vensomstandigheden. Al gauw ziet hij uit
naar mogelijkheden om de huiselijke in
komsten te vermeerderen, hij wordt voor
en tussen schooltijd melkbezorger, haring,
haler voor de diamantslijpers, later model
bij oefeningen van de E.H.BO. En dan
trekt hij het tekent zijn ondernemings
geest als jongen van elf jaar de
reld in, wordt hoempa bij een muziek
korps in Westfalen, vervolgens stafmu
zikant bij het instructiebataijon in
Kampen. Dan in het burgerleven:
winkelbediende, kruidenier in de Jordaan,
reiziger in automaten met vloeibare zeep,
reiziger-koetsier en in Rotterdam chef
reiziger, advertentie-acquisiteur, houdei
van een advertentie-bureau. Daarnaast
al gauw op de bres van de politieke zaak:
vakverenigingsleider en raadslid voor de
S D.A.P. van Rotterdam
Vechtersbaas
De lezing van zijn levensloop maakt de
persoon van Van Staal begrijpelijk. Twee
dingen heeft hij van nature: strijdlust
handelsgeest. In zijn verhaal ziet men
hem als het ware groeien tot de politieke
vechtersbaas en tot de zakelijke leider.
Een koopman van formaat is hij gewor
den en met dit koopmanstalent vindt hij
zijn weg in het reclamevak. Men ziet hem
ln al zijn doen en laten gestalte krijgen
als de geboren reclameman: Van Staal en
reclame werden zo volkomen één, dat het
zijn optreden in de politieke arena
tekent: altijd sprak en schreef de publici
teitsplan mee Daarnaast heeft deze man
een ongelooflijke werkdrift gehad, met
verbeten volharding heeft hij geleerd om
door zelfontwikkeling zijn schade van
karige schoolopleiding in te halen.
De Goudse periode van de schrijver
neemt vele bladzijden in beslag. Het werk
maakt duidelijk, dat zijn gedachten ook
thans nog vele malen in Gouda vertoeven
en dat is verklaarbaar, want hij bereikte
hier het hoogtepunt van zijn politieke
carrière: wethouder en Statenlid, n»
Vele gebeurtenissen, die desttjds
sentimenten in Gouda hevig beroerd heb
ben, vindt men in het boek terug. In het
algemeen komt er in de menselijke natuur
bij het klimmen der jaren een zekere
mildheid, kan men door de afstand, die
er tot een bepaalde periode is gekomen,
de dingen met zachte lach zien. Ook in
deze levensbeschrijving ervaart men de
mildheid der Jaren, maar in de hoofd
stukken over zijn Goudse jaren beleeft
Van Staal de tijd nbg eens, hij is fel en
hard als destijds: men hoort hem als het
ware weer in de raad praten, leest zijn
ontelbare rapporten, memories, kranten
en de brochure, die hij destijds in het
licht gaf. Daar staat Van Staal weer als
de impulsieve vechtjas. De namen van
zijn tegenspelers laat hij in de anonimi
teit, een gelukkige gedachte.
Er zijn typische dingen in dit boek. Bi]
een bepaalde aangelegenheid gaven B en
W. indertijd een biljet uit ter verspreiding
in de stad. Een circulaire zou men het
noemen. Van Staal spreekt van een ma
nifest. Zo'n uitdrukking tekent hem ten
voeten uit.
In het van vele foto's en tekeningen
voorziene boek treft men ook de plaatjes
aan van de geruchtmakende brochure
„Niets in de doofpot", indertijd uitgege
ven in de verkiezingsstrijd Als men er
nog eens aan terugdenkt, is alles, wat
Nationale tentoonstelling
van pluimvee
De pluimvee- en konijnenhoudersvereni-
ging „Gouda en omstreken" zal gedurende
de Kerstdagen een nationale tentoonstel
ling van pluimvee, konijnen, sier- en post
duiven houden.
De plaatselijke postduivenverenigingen
zijn vertegenwoordigd in het tentoonstel-
Ungsbestuur.
Het gemeentebestuur heeft voor dit doel
de Veemarkthal ter beschikking gesteld.
BEROEPEN.
Da S. de Waard. Geref. predikant onder
houdende artikel 31 K.O. te Maassluis,
voordien hulpprediker hier ter stede, ont
ving een beroep naar Hardenberg.
tegenwoordig Jn de verkiezingsstrijd
gebeurt maar kinderspel, wat overigens
niet zeggen wil. dat we er op achteruit
gegaan zijn. Voor Van Staal was zoiets
muziek, de strijd was voor hem een sport-
Een der plaatjes is een eigen portret met
hetzelfde onderschrift ala destijds: dg
machtige. Ziehier de reclameman: allés
op de „verkoop" gericht. Nog iets: Bij de
opsomming van zijn functies, die hij op
een bepaald ogenblik van zijn Goudse
jaren, vermeldt, vindt men ook deze:
spreker bij begrafenissen en jubilea,
Publicifèitsmens
Vormen deze en andere passages nu
zelfverheerlijking, gemis aan zelfcritiek?
Het is wellicht veeleer zo, dat de schrij
ver een kind van zijn vak is. Reclame
is etaleren en zijn géést ia er ook buiten
zijn beroep volkomen één mee.
andere Indruk: welk een enorme
hoeveelheid werk heeft deze man tn en
buiten zijn huls, dat zovelen zo goed
wisten te vinden en waar zovelen hulp -
geboden wdVd, verzet, welk een enorme
vitaliteit schuilt er in hem. Zelf zegt hU:
werken was voor mij ontspanning. En
verder over zijn Goudse periode: Om op
gezette tijden eens schoon schip te kun
nen maken sliep ik nooit van de Woens
dag op de Donderdag.
Vermakelijke dingen vindt men in zijn
emoirea en zij tonen welk een gladde
vogel Van Staal soms is geweest, uiter
aard, want deze man heeft ontegenzegge
lijk capaciteiten. Het boek blaast vele
overwinningsfanfares en het verzwijgt
nederlagen niet. Over zijn verloren strijd
voor de drooglegging van de Reeuwijkse
Plassen zegt Van Staal „Hoe goed ik hef'
destijds bedoeld heb, Ik wil aannemen,
dat Ik het toen mis gehad heb".
Het boek schetst verder Van Staal's
vensgang na zijn vertrek uit Gouda, een
verhaal van tegenslag en voorspoed, van
zorgen en geluk. Altijd is iijn rusteloze
geest, bezig, zakelijk onderneemt hij grote
dingen, ideëel blijft hij de strijder, die in
talloze functies onvermoeid bezig is.
Dan de bezetting en daarmede het ver
zet. Met zijn vechtersaard zit hij er, in
de groep Vorrink. volop in. Door het ver
raad van v. d. Waals in handen van de
S.D. Dan komt de mens Van Staal aan
het woord: „in de cel werd de vraag tot'
een obsessie, hoe een mens zo ontzaglijk
diep gezonken kan zijn om voor bloedgeld
landgenoten te verraden aan de vijand".
En verder: „In het Oranjehotel heb ik de
moed niet verloren, en toch heb Jk er
"luild, een emmer vol, omdat ik het
niet verstouwen kon, dat die Duitsers een.
mens zo maar ongemoeid, wekenlang cel
lulair lieten zitten".
Zes en twintig maanden gevangenis en
concentratiekamp, Buchenwalde. Een ver
schrikkelijke tijd. maar Van Staal klaagt
niet, hij neemt het. Wanneer de bevrij
ding komt en hij in Amsterdam terug is»
komt het: „Mijn vrouw rekende er op,
dat ik voorlopig vacantie zou houden om
door rust en ontspanning weer op mijn
verhaal te komen. Maar de eerste avond,
nadat de belangstellenden vertrokken wa
ren, begon Ik aan de brochure „Terug uit
de hel", die binnen een week op de pers
lag".
Zo is Van Staal, rusteloos, het werk
zoekend En zijn publiciteitshart gaat
open: de brochure bereikte een record
oplaag van 480.000 exemplaren. En nog
een glorie: vakkundig uitgegeven bij de
zaak van zijn jongste dochter, die des
tijds op de Westhaven haar vingers blauw
tikte aan zijn ontelbare rapporten en
krantenartikelen en haar vadens voetspo
ren heeft gedrukt door zich te ontwikke
len tot een ondernemende zakenvrouw.
Zelfportret
En thans heeft Van Staal, die 5 Decem
ber a.s. zestig jaar wordt, zijn veelbe
wogen leven op schrift gesteld. Hoe
overziet hij het zelf? Aldus: „Niet alle»
in mijn leven was mooi en goed en menig
hoofdstuk zal aanleiding kunnen geven
tot een critisch commentaar. De fouten,
die ik maakte, zijn trouwens zo vele,
dat ik er nog bladzijden mee zou kunnen
vullen. Maar niet minder ben ik over
tuigd, dat ik hard, heel hard gesjouwd
heb. Dat ik arbeidde zolang het dag wag
en dat een gelukkig gesternte mij daarbij
van onschatbaar nut was. Veel zaken zijn
mij in de schoot gevallen, die wel tat
bepaalde resultaten moesten leiden. En
zelfs in de magere jaren, die ook ik na
tijden van veel voorspoed heb leren ken
nen, was er steeds weer uitkomst, die
de zorgen gemakkelijker dragen deed"-
Uit dit alles rijst het beeld op van een
mam die warmvoelend is in zijn hart, van
een ruige ngjpicus, di^ zich zelve en
anderen niet^^aarde, van de zakenman
met durf en inspiratie, van de reclame
mens met ïantasie en flair, een man, die
het leven leefde naar hetgeen het hem
bood, die avonturierde en pionierde, een
brok energie en vitaliteit, een man met
fouten en kwaliteitenhet merkwaardige
leven van een merkwaardig mens.
Hoe is het boek? Geen litterair product,
maar voortdurend sterk gakkend, want
het is immers vol menselijke dingen en
over het leven zelf. Men zal het geboeid
lezen, vooral ook in Gouda, waar Van
Staal niet een boekenfiguur is, maar de
man, die elf jaar hier woonde, waar hij
bestreden en bewonderd werd, waar hij
een opvallende figuur in het bestuur was
en mee aan de stad hielp bouwen, want
hoezeer hij ook de strijd zocht, als man
van zijn zakelijke talenten, wa9 hij zeker
geen negatieve figuur. Nu zijn leven in
al zijn bewogenheid en volheid voor de
lezer ligt, zal men hem beter kunnen
begrijpen dan destijds in de hitte van het
politieke gevecht. De jaren slepen de
'scherpe kanten weg en menigeen, die
vroeger de degen met hem kruiste, zal
stellig zijn levensgeschiedenis lezen en
het zal veelal met een glimlach zijn Wié
weet hoe Hef het Van Staal zou zijn met
zijn v,roegere mede- en tegenstanders eens
te bomen en te lachen over die oude tbd,
bij wijze van het praatje na de strijd.
Zijn gedachten zijn immers nog dikwijls
hier en hoe goed heeft het hem niet Re-
daan hij zegt het zelf er een paar
jaar geleden nog eens te spreken, temid
den van een paar duizend vrienden, die
voor hem een plekje in hun hart hebben
bewaard. En allen, vrienden en tegen
standers, zullen Van Staal ln zijn boek en
ln zijn stijl herkennen, want hij schreef
zoals hij ls.
„Omdat er geen emigratie bestond en
omdat htj geen zeehenen had zocht hij in
het eigen land zijn heil", aldus jhr mr J-
C, Mollerus, secretaris van de Kamer van
Koophandel te Haarlem', die het boek een
voorwoord heeft meegegeven.
„Van muzikant tot reclameman" is ver
schenen bij de drukkerij, waarvan de heer
Van Staal de directeur is De opbrengst
van dit typografisch welverzorgde boek
komt ten goede aan het Prinses Wilhel-
mina-kankerfonds en aan de Ned. Ver
eniging voor ex-politieke gevangenen.
