Geheimzinnig detective-bureau van minister Teulings Het leven in Londen loopt weer vast in de „erwtensoep" Minister ln 't Veld is optimist Militairen in de Oost onderscheiden net verhaal van de week Er heerst een onplezierige stemming in Batavia Op zolder van Heksenwaag komt oude lijnbaan Plan om in Kort Haarlem een verenigingsgebouw te stichten Indiaantje spelen op rijkskosten Zeelieden uit de koers geraakt HOEST Mist in Engeland betekentverhoging van het sterftecijfer Vrij baan voor de industrie NEDERLAND GAAT WEER DEELNEMEN AAN DUITSE JAARBEURZEN CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR Mosselexporteurs tevreden Algemeen is men gedeprimeerd Museum in 'ra museum Herinnering aan bloei van Oudewater AT <r? AAR. ANNEER Het zal voorlopig tevens als kleuterschool dienst doen In 1950 tunnel in Derde Kade Ingezonden Stukken EERSTE BLAD - PAGINA 2. ZATERDAG 19 NOVEMBER 1949, (Van onze parlementaire redacteur! Na de bevrijding heeft de regering een geheimzinnige Binnenlandse Veiligheids dienst Ingesteld, die tot taak heeft gege ven» te verzamelen over de activiteit van aan veiligheid van de Staat vijandige stromingen De regering is van mening dat zolang machten in de wereld bezig zijn met niets ontziende middelen de grondsla gen aan te tasten van onze democratische rechtsorde, over een apparaat dient te worden beschikt om ondergrondse activi teit tijdig op te sporen Als onderdeel van haar taak oefent de BVD mede contröle uit op het personeel dat werkzaam is aan militaire diensten, ook wanneer dit per soneel bil aannemers in dienst is. Bit de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken was de heer Beer- n i n k (CHU) van oordeel dat hier sprake is van een geheime politie, hetgeen in strijd is met de Wet Daarom zou hij deze dienst zo spoedig mogelijk willen afschaf- 'fen De heer Goedhart (PvdA) maakt het een beetje bonter Hij noemde de BVD de zonderlingste overheidsinstantie, die vrij in ons land kennen Het bureau van de dienst is ergens gevestigd in Den Haag in een pand. waarvan het nummerbordje is verwij derd (hij bedoelde waar schijnlijk Javastraat 68) Het personeel van deze dienst mag niet voor de ramen staan en oe typistes mogen niet zeggen dat zii er werken, zodat de zonder linge toestand Is ontstaan, dat er in Den Haag meisjes rondlopen, die de ogen neer slaan en beginnen te blozen wanneer men haar vraagt waar zii werken. De leider van het bureau werkt met hokus-pokus en voor een dienstreis naar Indonesië liet hü zich bil de KLM boeken als Mister X. de beste methode om de aandacht op zich te vestigen Toen een Kamerlid hem in Indonesië ontmoette, deed hij hevig ver schrikt en het zou het Kamerlid niet heb ben verwonderd als hij hem later weer had ontmoet met een pruik, een donkere bril en een aangeplakte baard. Die Mister X heeft ook een onderzoek doen instellen naar de gedragingen van de directeur van Het Parool, waarbij tevens werd onder zocht of Het Parool de tekorten van De Waarheid dekt. Men verwekt stemming door Informaties bij ex-verloofden, buren en anderen en thans dwalen weer spion nen rond Vrii Nederland. Het gaat alles met hokus-pokus. Maar wij ziin er op te gen aldus de heer Goedhart, dat op over heidskosten Jndiaantle wordt gespeeld Wij willen eigenlijk geen gulden voor deze dienst voteren, maar wij zullen de minis ter een jaar de gelegenheid geven aan het ..theater" een einde te maken opdat er enkel een goede informatiedienst over blijft. Tweede Kamer Scherp opletten De heer Wel ter (K.NP.) wilde In het oog houden dat dergelijke diensten een noodzakelijk kwaad zijn. Het i# een .ge vaar wanneer een geheime politiedienst over bijna anderhalf miilioen gulden de beschikking krijgt zonder enige contröle. Lsat de minister deze dienst dus scherp in de hand houden en er voor zorgen dat e- geen wegen worden begaan, die in een democratische staat niet dienen voor te kernen Ook de communist Gortzak (CPN) uitte natuurlijk critlek op de B.V.D. waarna de heer Bachg (K V P) er op attent maakte, dat de B V.D.. in tegen stelling tot dergelijke diensten in het bui tenland. over geen enkele executieve be voegdheid beschikt. Minister Teulings was erg verwon derd over hetgeen hij had gehoord, want hij is nog te kort minister om veel van deze dienst af te weten. HIJ wilde er wel de nadruk op leggen dat er geen sprake Ja van een geheime politie. De B.V.D. is s.echts een inlichtingendienst, waarvan de regering ook gebruik maakt bij he*, aanstellen van personen in ambtelijke dienst De heer Goedhart heeft het er wel ,ws' te dik opgelegd. Het betreft hier een ernstige zaak. Een der hoofdtaken van de BVD is. blijkens het onder geheimhou ding san de Kamer overgelegde Konink lijk Beslui:, de regering voor .e lichten omtrent mogelijke ordeverstoringen als gevc-lg van agitatie. De minister verklaar de tenslotte bereid te zUn in de mlnister- riad ter sprake te brengen of het'be- wa»te Koninklijk Besluit openbaar kan vorder, gemaakt. Geslaagde en mislukte verhoging van salaris Het salaris van de ministers is verhoogd van 18 000 tot ƒ24.000 per Jaar. Alleen de communisten waren er tegen. De heeT v. d. Goes van Niters (P.v.d.A.) verklaarde dat zijn fractie voor een jaar aan de verhoging haar goedkeuring wil geven, opdat kan blijken of de proef vol doening schenkt of niet. De verhoging van inkomaten voor de «ecretariasen-generaal is echter nog. niet ln kannen en kruiken. De secretarie- generaal la.de eerste man na de minister. Hij ia de deskundige, die alles regelt en voorbereidt en alles moet weten. Ministers kunnen wisselen, de secretaris-generaal blijft. Tenzij, zoals reed» tweemaal is voor gekomen. de B.P.M. of de Unilever hun een zeer veel hoger salaris bieden, waar voor zij moeten bezwijken. Dat is Jammer. want deze onkreukbare hoge-ambtenaren- stand behoort tot de Intellectuele rijkdom van ons land. die voor he: bestuur van onschatbaar belang is. Deze mensen heb ben uiteraard ook wel eens uitgaven, die voortvloeien uit de verplichtingen aan hun stand verbonden Daarom had de re gering oorspronkelijk bij hun jaarwedde van 12.000 een toelage willen geven van 1.200 voor representatiekosten. Daar tegen Waren uit de Kamer bezwaren ge rezen. omdat men van mening was dat onkosten eenvoudig gedeclareerd zouden kunnen worden. De regering heeft daarom een oplos- sjng gezocht door aan de Kamer een qre- diet te vragen waaruit aan de secretaris sen-generaal een ambtstoelage kan worden verstrekt ex art 19 van het Bezoldigings besluit. dat cxtra-belaling mogelijk maakt aan ambtenaren, die zich door bijzondere diensten van hun collega's onderscheiden. De Kamer had daar gisteren bij monde van de heer Becrnink (C H U.) echter for- mceJ bezwaar'tegen omdat een secretaris generaal de enige is in zijn rartg en zich dus niet van collega's kan onderscheiden. De heer Beernink meende dat daarom een andere oplossing zou moeten worden ge zocht. eventueel door een salarisverhoging. De heer A 1 g r a (A.R.) noemde de oplos sing van de regering reeds een surrogaat voor salarisverhoging en de heer v. Slecn (P. v. d. A.) drong ook aan op een meer reële basis De heer T i 1 a n u s (C.H.U.) was echter van mening, dat hele maal niet de noodzak van salarisverho ging aan de orde was. Dat zou trouwens moeten gebeuren door een wijziging van het Bezoldigingsbesluit, dat dan in het Georganiseerd Overleg op de helling zou worden gebracht met \yie weet welke consequenties. Da* heer Welter (KNP.) achtte het een landsbelang, dat de rege ling kan blijven'beschikken over de beste krachten -voor top-functies. Het bedrijfs leven biedt meer. De voorzitter greep in Minister T e u I i n g s. die nog maar kort in functie is. zag niet zo spoedig een op lossing. omdat bepaalde onkosten worden gemaakt ln een sfeer waardoor ze ambte lijk niet te declareren zijn. Hij verdedigde de ambtstoelage met overtuiging, omdat hij als Kamerlid vaak mqt de secretarisren- generaal ln aanraking was geweest en daardoor de omstandigheden kende. De ministerraad, die het voorstel ten behoeve van de secretarissen-generaal had voorbe reid. zou echter prijs stellen op de mede werking van de Kamer. Voorzitter Kor ten horst, die met zijn ervaring de stemming in de Kamer al zo n beetje gepeild had en zag aankomen, dat de oplossing van de regering zou wor den verworpen, hield de beslissing aan. opdat minister Teulings eerst nog even zijn collega's zou kunnen raadplegen Daardoor is ook de begroting van Binnen landse Zaken (die ook de verhuizing In houdt van de Landsdrukkerij naar een nieuw gebouw) nog niet aangenomen. Nadat minister Teulings nog had mee gedeeld. dat de Inkrimping van het politie personeel zal geschieden in overleg met de organisaties om zo min mogelijk persoon lijke belangen te benadelen, werd om vijf uur nog begonnen aan de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zëken. die volgende week Dinsdag wordt voortgezet, waarna het In de bedoeling ligt in de avondzitting nog een aanvang te maken met de begroting van Economische Zaken In de loop van de zitting is nog aange nomen de interim-regeling voor Suri name. waarover ginds hevige beroering was ontstaan door de aanneming van een motie-De Kort volgens welke het bijzon dere en openbare kweekschoolonderwlj» gelijk moet worden gesteld. De Staten van Suriname hadden dit niet gewild en waren c ook niet van plan zich aan de motie te houden. In de gewijzigde regeling is nu de motie-De Kort gehandhaafd, zodat het gezicht van de Kamer is gered, maar de Staten, van Suriname worden vrijgelaten er al of niet gevolg aan te geven. Voorts Is nog met een jaar de bevoegd heid voor de regering verlengd om mili tairen naar Indonesië te zenden. De des betreffende wet liep aan het eind van dit jaar af; de verlenging is nodig opdat voor een spoedige en ordelijke tërugkceT van de troepen eventueel speciale verbindings officieren en deskundigen naar Indonesië kunnen worden gezonden. In de nacht van 9 op 10 November ont dekte een agent van politie, dat twee man nen zich op verdachte wijze ophielden bij een perceel aan de De Savomin Lohman- lasn in Den Haag. Hij arresteerde deze mannen, een paar zeelui. Een van hen droeg een met 8 patronen geladen piatool bij zich en de ander had een alarmpistool In zijn bezit. Uit het door de recherche Ingestelde onderzoek I» nu gebleken, dat beiden enige dagen geleden hadden Ingebroken in een ■perceel aan de Alexander Gogelweg, waarbij ƒ2200 in hun handen viel. In Voorburg hadden z(J in één nacht Inge broken ln 4 percelen, gelegen aan de Laan van Nieuw Oost Einde en in de Van Pabstlaan. waar zij 400. een zilveren herenhorloge, een dameshorloge en een gouden damesring buit maakten. Geen slrijdkrachtenprogramma meer op Zaterdag Nu de omroepverenigingen tot 15 Fe bruari 1950 twee uren per dag Kar uit zendingen moeten staken, heeft de lei ding van het radio-programma vcor de Nederlandse strijdkrachten het wenselijk geacht zich ook enige beperking op te leggen. Daarom Is besloten voor het strijdkrachtenprogramma geen gebruik meer te maken van de zendtijd op Zater dagen van 13 00 tot 13 30 uur. vla Hilver sum I en wel met. ingang van Zatordng 19 November a s. De tot nu toe in dit half uur uitgezonden groeten en verzoekplaten van militairen ;n Indonesië voor hun fa milieleden in Nederland zullen zoveel mogelijk dagelijks in het programma van 18.30 tot 1900 uur worden verwerkt. Rode Hoestpoeders van Mijnhardt Zo ziet Trafalgar Square er uit tijdens het koffie-uur, als Londen in een donzige mlstdeken is gewikkeld. ize Londense correspondent telefoneert: il'e zitten weer in de erwtensoep. Neen, niet die, welke men pleegt te associëren met een kluif. „Pea soup" zo noemt de Londenaar de dikke roen-gele mist, die als een muur in de straten staat. Als het heel erg ij, jnn chijnt het leven in de wereldstad opgehouden te hebben. Dan waadt men loor een grauwe, ongrijpbare massa. Het is een fantastisch schimmenspel, opgevoerd door tastende en zoekende mensen en voetje voor voetje voort- schuivende voertuigen, welker lampen flets door de grijsheid heenschemeren. Het is een wereld van onwezenlijke verzonkenheid. Men voelt zich gevangen onder een stolp, waaronder men dreigt te verstikken. De koude notte damp stelt zware eisen aan de toch al grieperige stedelingen. Mist in Engelhnd be tekent, dat het sterftecijfer verdubbelt. r Elke ochtend in deze rillerige herfst dagen leeft de Londenaar in een atmosfeer van surrealisme, dat hem uit zijn even wicht dreigt te brengen. Zelfs ln huls is men niet veilig. Door deuren en kleren dringt de vuile damp naar binnen, een roetlapg achterlatend Duidelijke lijnen, rechte wegen zijn door de doezelaar van de mist uitgeveegd. Lon- Minister in 't Veld heeft gistermorgen het nieuwe fabrieksgebouw te Zeist van de Nederlandse Optiek- en Instrumenten fabriek dr C. E. Blecker geopend ln zijn openingsrede zridc hij o.m. dat thans het bouwvolume, beschikbaar voor de in dustrie. het peil heeft bereikt, waarop aan alle aanvragen kan worden voldann. Er Is zelfs reden om eraan te twijfelen of het toegestane bedrag van drie honderd mii lioen inet de komende aanvragen geheel zal worden opgebruikt. Spreker kon voort» met vreugde constateren, dat men er in is geslaagd de uitbreiding van de beroeps bevolking op te vangen. Van werkloosheid in beduidende mate is nog geen sprake Dit is echter geen reden om rustig de verdere ontwikkeling af te wachten. Het Toegekend is de Bronzen I.eeuw posthuum aan de als zodanig tijdelijk benoemde leserve-kaplteln J Boltjes. van het wapen der Infanterie en aan de soldaat-parachutist L. Koning. Oe Bronzen Leeuw aan de als zodanig tijdelijk benoemde reserve-kapitein voor al gemene dienst H Helse, de als zodanig tijdelijk benoemde reserve-eerste-lultenant voor algemene dienst K II J I.lndelauff. de als zodanig tijdelijk benoemde reaqrve-eer- ste-lultcnant J M Lammeree. van het wa pen der Infanterie; de reserve-eerste-lulte nant A. W Seldel. van het wapen der in fanterie; de reserve-tweede-lultenant K. Meyer, van het wapen der infanterie, de reserve-tweede-lultenant F. Messing. van het wapen der cavalerie; de als zonadlg tijdelijk aangestelde adjudant-onderofflcter- Instructeur M J Suykerbuyk. var» het wa pen dar Infanterie; de sergeant-oorlogsvrlj- williger J. C: Kult; dc als zodanig/tijdelijk aangestelde sergeants-oorlogsvrijw/llger C. D Borgh c van der Does. H. VT G Kalee en P. van Wanrooy: de als zodanig tijdelijk aangestelde wachtmeester-oorlogsvrijwilliger J A. Verhelm. de dienstplichtig korpoiaal J. A. van Bodegom van het wapen der In fanterie; de als zodanig tijdelijk aangestelde korporaal J. If Benda. van het wapen der Infanterie; de soldaten eerste klasse oorlogs vrijwilliger P J. L. van der Waerden en J. J. M. Hulspas: de soldaat oorlogsvrijwilli ger F. G. M. Prljdert; de dienstplichtig huzaar der eeratc klasse A. de Niet. van het wapen der cavalerie. Het Bronzen Kruis Is posthuum toegekend aan: de reserve-eerste-lultenant J Remijnie. de dienstplichtig korporaal W vonk. d» als zodanig tlldelljk aangestelde korporaal H- P A. J Kamplnga allen van het wapen der Infanterie: de als zodanig tijdelijk aan gestelde korporaal oorlogsvrijwilliger S Koopman*. de soldaat eerste klasse oorlogs- vri)williger H de Wit Het Bronzen Kruis Is toegekend aan de* als zodanig tlldelljk benoemde luitenant- kolonel J C Zuldema. de als zodanig tijde lijk benoemde leserve-kapitetn w Pluygers. belden van hel wapen der Infanterie de alt zodanig tijdelijk benoemde ritmeester F van Roven, van het wapen der cavalerie; de reserve-eerste-lultenant F T J van de i)dt. de leaerve-tweede-lultenant G J. .lasman, belden van hel wapen der Infan terie. de reserve-tweede luitenant J C Dub- beld de reserve-tweede-lultenant Ihr A van der Öoes de reserve-1wëede-hiltenant K Groenewegen. de reserve-tweede-lultenant nant P J. van Splunter. allen van het wa pen der cavalerie: de als zodanig tijdelijk benoemde reserve-tweede-lultenant-vlieger J Walhout. van het wapen der militaire luchtvaart: de als zodanig tijdelijk aange stelde adludant-onderofflcler-lnstructeur- oorlogsvrilwilliger A. M Verbeek, de als zo danig tijdelijk aangestelde sergeant-majoor- instructeur J. VllIJn, van het wapen der Infanterie; de sergeant-oorlogsvrijwilliger Y. van.Hyum. de dienstplichtig sergeant J W van Epen. van het wapen der Infanterie: de Vls zodanig tlldelljk aangestelde sergeant- monteur-oorlogsvrljwilllger F. N de Jong. de als zodanig tljdelitk aangestelde ser- geants-oorlogsvrl!williger J. Th. de Jong. H. f-tchfenbelt. P. Marffnus. D F. Wifmnns en A. Zweers; de als zodanig tlldelljk aange stelde dienstplichtig sergeant N G Tljdlnk, van het wapen der infanterie; de als zoda nig tijdelijk aangestelde wachtmeester J M- Hennlnk. van het wapen der artillerie; de als zodanig tlWeJiJk aangestelde korporaal- oorlogsvrUwllllger F. H Mober1»: de all zodanig tijdelijk aangestelde korporaal-zie- ken vet pleger-ooi logsvrij williger G A Roe mers. clc als zodanig tijdelijk aangestelde korporaal-ooilogsvrijwllllger J G van Wijk, de als zodanig tijdelijk aangestelde korpo raals L. M. J Feller, van het wapen der Infanterie en A. Oostcrhuls. van het wapen der Infanterie: de soldaten der eerste klasse- oorlogsvrijwllllger R Pulk en H M. Suyker buyk: de soldaat eerste klasse ziekenverple ger-oorlogsvrijwilliger F. Tulnema; de sol daat eerste klasse-oorlogsvrtjWilliger J. Wes- sels: de dienstplichtige soldaten eerste klasse I. B Berndsen. C Haak. w de Heer. G. van Rijn van. het wapen der Infanterie; H. Zuurman; de dienstplichtig soldaat der eer ste klasse ziekenverzorger S Schotanus, van *iet wapen der Infanterie: de huzaar der eer ste klasse oorlogsvrijwilllgn* F Bakker; de soldaat-oorlogsvrnwllllger G Leemans de dienstplichtige soldaten H. Alblas. G Gloo ters. A. den Haan. J F. Smits. F Wolfert. allen van het wapen der infanterie. H G /Blonk. G H Moiee. N Roorda. allen van het wapen der genie en A C. Verhoeven van het wapen der artillerie en de dienst plichtig huzaar B Rljkee Het Kruis v^rÉWerdlenste Is toegekend aan: de eerste ItWenant A. Brouwer, van het wapen der Infanterie: de als zodanig ttjde- ltlk aangestelde sergeant-oorlogsvrijwilliger F. M. Krfesels. de dienstplichtig korporaal L. Kroon, van het wapen der Infanterie: de als zodanig tljdelitk aangestelde korporaal W. de Koff. van het wapen der artillerie; de soldaat der eerste klasse-oorlogsvrllwll- llger A Faber: de hüzaar der eerste klasse oorlogsvriiwilliger K T J. van Doorn en de dienstplichtig huzaar der eerste klasse J. van Wagenlngen komt er nu op aan. dat Nederland nu de kopers- ln een verkopersmarkt is ver anderd, zal kunnen concurreren Met andere woorden, dat de arbeidsproductle niet zal achterblijven bij die van andere landen. Dit eist relatief grotere Investe ringen. Spreker verklaarde 'zich een tegenstan der van dc politiek van aanpassen en ver soberen. in de zirt. zoals dat tegenwoordig wordt aanbevolen. Dc eerste plaats, waar bezuinigingen effectief zijn, is de cdfisump- tie-sfeer. Het afzien van koffieverbruik zal ons land meer opleveren dan het ge hele bouwprogramma kost. Bij het verdwij nen van de Marshall-hulp dient men zich dat voor ogen te stellen. Spreker wees tepslotto op het grote belang van research- iwerk Op dit gebied zijnvwij bezig achter te geraken. West-Europa moet hierin tot veel nauwere samenwerking komen, wat niet wegneemt, dat ook elk land het zijne moet doen. In verband hiermede is de vernieuwde optische industrie aldus de minister, van grote betekenis. Hier wordt bewezen, dat er nog moed schuilt onder het Nederlandse volk. De geest, die Nederland heeft groot gemaakt is niet verdwenen Met het over halen van een handle stelde de minister het nieuwe bedrijf in werking. den zit achter matglas. Het verrassende li echter, dat de mistbanken In deze reu», achtige stad meestal slechts een plaatse lijk karakter dragen. Het ene moment it het nog zonnig en even later bevlndi r -- zich in de nacht, of beter onder een v heilspellende belichting, die door dlkkl damplagen hcenflltert. De zonnestralen priemen en priemen es als zü tegen het middaguur de sterkst* kracht ontwikkeld hebben, dan ia h«t grote moment aangebroken. Een toniop. gang om 12 uur. Reikhalzend tuurt Lob- den naar een donker oranje -voorwerp, dat ergens sla een sinaasappel in de nevel hangt. Alt het eenmaal zover la, wordt het duiatere toneel meestal langzaamaan Is gloed geiet Er komt weer een gllmlaeb op de verstarde en verkleumde gezichten. Londen herademt. Maar lanR duurt het niet. Want een uur later daalt dc poolnacht opnieuw over het dal van de Theems. MUlloenen kwamen deze week te laat op hun werk Nu wor den ze door de bladen aangespoord zo vroeg mogelijk naar huls te gaan. omdat de wegen rond de'stad al weer heel vroeg potdicht zullen zijn „Fog-servJce In ope ration1' (Mlstdlenst in werking) staat »r op grote aanplakbiljetten, die altijd ge reed liggen op de stations. Duizenden staan daar. mannetje aao mannetje. In de grootste lijdzaamheid te wachten. Af en toe sluipt er een trein aan Wanneer zal men de huisdeur achter zich kunnen dichtdoen? Om tien uur. elf uur of misachten om drie uur 's nachts! De mist. die de wereld in watten wik* kelt. schept sfeer en schoonheid. Maar heeft de geërgerde Londenaar er oog voor? Hij moppert Kon hij de regering er maHr de schuld van geven! VrUer handel. De Belgisch-Luxemburgss economische unie en West-Dultsland hebben een nieuwe overeenkomst getekend, waarbij de handel tussen de belde landen vrijer wordt gemaakt. De export naar Duitsland Is vrj). aldus mr II. R. Marius. directeur van de Ne derlandse Kamer van Koophandel voor Duitsland, op een persbijeenkomst In Den Haag. Het zal dus van de activiteit van de Nederlandse zakenman afhangen, welke resnltaten er uiteindelijk in onz nationaal belang worden bereikt. Naast persoon lijke activiteit, die ontplooid kan worden in de richting van het persoonlijk bezoek der relaties in Duitsland, en het aanstel len van vertegenwoordigers voor het be werken van deze markt. In zjjni Inziens deelneming aan Duitse jaarbeurzen het middel om orders te boeken en nieuwe relaties te maken. Dat er ln Duitsland inderdaad veel be langstelling bestaat voor handel met Ne derland werd, aldus mr Marius. o.m. aangetoond door het grote aantal brieven van Duitse firma's, welke de Kamer dage lijks ontvangt en waarin Duitse zaken lieden om bemiddeling vragen bij hun pogingen om nieuwe transacties uit ttf voeren. Om nu deze belangstelling zo efficient mogelijk te benutten heeft de Nederland- JB79/80. Het regende al de hele dag. Nat en koud was het op «traat. Oepoetie kwam uit school, met g*«j krasg hoog opgeslagen. Brrrzo nat was hetl Toen stood hij opeens stil en keek In een hoekje, bij een hul6. zat een kleip, armzalig, bibberend hondje. Zijn lange haartjes waren nat en vuil van de modder En met z'n zielige oogjes keek het beestje naar Oepoetie. Arm beestje! Ben Je Je huis kwiJtT Het 1» toch veel te nat en ts koud voor zulke kleine hondjes! Voorzichtig pakte bij het diertje op en nam het in zijn arm. Kom maar, ik zei je mee naar hule nemen! zei hij. En zo kwam het. dat Oepoètle met een bibberend hondje thuiskwam.... ie Kamer van Koophandel voor Duitsland het voornemen om op een viertal ln het volgende jaar ln Duitsland te houden jaarbeurzen Nederlandse Inzendingen t* organise*'» o.a. op de Leipziger Voor- jaarsmesse en op de Jaarbeurs in Han nover. Als derde expositie staat een In zending op de Keulse Jaarbeurs op het programma. t Tot-besluit deelde mr Marius nog mede, dat er ten aanzien van de Jaarbeurs te Frankfurt plannen bestaan over te- gaan tot het Inrichten van een permanent Ne derlands paviljoen. Deze plannen ver keren reeds in een vergevorderd stadium van voorbereiding. Het oprichten van dll paviljoen zal mogelijk worden gemaakt door financiële deelname van Neder landse exportfirma's. De mosselexport naar België en Frank rijk geeft dc laatste maanden reden tot tevredenheid Het is de leiding van het aan- en verkoopkantoor voor mosselen gelukt, zowel met onze zuiderburen ill met Frankrijk, belangrijke leveringscon tracten af te sluiten. De concurrentie van de Deense mosselen is nog steeds sterk; de kwaliteit van de Zeeuwse mosselen il echter belangrijk beter. Door het aan- en verkoopkantoor wordt alles ln het werk gesteld om, door het leveren van een goede kwaliteit, de export op gang ta houden en tot heden is dat uitatekand gelukt. De export naar Duitsland is niet groot; bovendien zou volgens enige geruchten, Duitsland zelf mosselen aan België gsan leveren. Vermiste brandstoffenkaarten Na 26 November zullen geen brand stoffenkaarten meer worden uitgereikt ter vergoeding van vermiste kaarten, evenmin zal na laatstgenoemde datum gelegenheid bestaan tot ruiling van bon 06 voor schippers en anderen, die da» bon niet tijdig hebben ingeleverd. Ook voor grote gezinnen, schippers en «chip- persknechten, die permanent aan boord verblijven en voor hen. die tijdelijk bultsn hun woonplaats verblijven zullen gtea brandstoffenbonnen meer worden uitge reikt Tenslotte zal ook de uitreiking voor aanstaande moeders worden beëindigd- "VTIJDIG? Waarom zou Ik nijdig worden? Als je vist, moet Je Je kalmte bewa ren en niet woedend worden, omdat een boosaardige voorn telkens met voorzich tige zuigjes Je pluim eraf sabbelt en als dan de haak bloot gezogen Is, is natuurlijk je boos opzet verraden en krijgt je tuigja nog een minachtende klap met een staart toe. als om Je te bewijzen dat het water volkje je dóór heeft. Haal maar weer op. Voorzichtig en vakkundig nu een nieuw pluimpje draalen en geraffineerd scherp op Je haak zetten. Ziezo, een móórdpluim. Nu rustig, recht standig laten zakken boven je voertje. Hoe minder beroering, des te beter. Wat een heerlijk atil, zonnig weer. En dat op Zondagmorgen. Ik zit op m'n houten vlonder achter ona huis ln de tuin en heb de brede tocht alt operatie- terrein gekozen. Het ia pas 9 uur ln de morgen. Hoewel Ik de vorige avond hele maal geen plan had gemaakt om van morgen te gaan vissen, de muskieten op m'n slaapkamer hebben me er toe ge dwongen Ik heb het veld voor dat bloed beluste tuig moeten ruimen en het slag veld aan hen moeten laten met als enig slachtoffer m'n arme vrouw, die nog rustig doorsluimert, maar die straks natuurlijk weer aan het ontbijt verschijnt met één oog potdicht en ontelbare jeu kende bulten op voorhoofd en wangen. .Nee. dan is bet hier rustiger. De enige kwelgeesten hier op m'n vlondertje zijn de zoemende "bromvliegen. maar met die speel ik het wel klaar. Kijk. daar gaat m'n pen weer. Zachtjes wipt ze op en neer. Weer dat voorzichtige zuigen. Eerst zacht naar. beneden en dan een opsteker. Sla vast nou. Ja hoor, m'n eerste slachtoffer. Een mooie voorn spartelt eindelijk aan m'n haak. Een aarzelende zonnestraal priemt door de pereboom en spettert lichtschampen op z'n zilveren lijfje. Hij is royaal aan da maat. Daarom verdwijnt hij in m'n leefnet. Maar dit is nik*. Ik moet ze groter hebben. Ik moet met m'n vangst voor de dag kunnen komen als straks m'n ■vrouw wakker wordt. Weer een nieuwe pluim. Zakken laten. Een sigaret en nu maar weer afwachten. Pas op. Ze zitten er weer bij. D44r weer een opsteker! Vastslaan. Ophalen. Misweer de pluim eraf. Lekker, net goed. Wie zei dat daar? Het klinkt vlak naast me. Ook goeie morgen, dierenbeul. Vlak naast me. nsast de vlonder zit parmantig een grote groene kikker op een waterlelieblad. Hij hapt een paar maal amakelljk in het ijle en kijkt me onder wijl knipogend aan. met leedvermaak ln de goudomrande oogjes. Zo. zeg ik geraakt, vind Je het leuk? Tuurlijk. Jij bent maar een gemeen mannetje. Vind JU dat nou mooi. te speculeren op het feit, dat de familie Zilverling moet gaan ontbyten? Held die Je bent! Weet jij nog wat je de vorige week hebt gedaan? Toen zat je hier ook te loeren. En je zag geen stoot, omdat de hele familie Zilverling een paar hon derd meter verderop aan de lunch zat. Toen werd je nijdig. Weet Je 't nog? Toen kwam een grote vette kikker door het water in Je buurt om te kijken wat je daar uitvoerde. F.n uit leedvermaak en verveling, hield je de stumperd je haak met pluim voor haar neus. Speels sprong zij ernaar en hapte ln je haak. En toen vond je het leuk vast te slaan en daar hing de stakkerd, met de scherpe haak in haar zachte mond aan je topelndje. gegaan en de wond is al zowat genezen. Ik ken ze hier beneden zowat allemaal. Ze hebben wat vaak d'r nood geklaagd over de manier, waarop Je onze vrije kolonie en de familie Zilverling ln het bijzonder pleegt te behandelen. Ze noemen je allemaal een lafbek en een sadist bovendien. De meesten van de Zilver lingen zijn nogal lichtgelovig en daar speculeer jij op. Evenals op hun onver- zadelijkheid. Ik zou wel eens willen weten hoe jij je zou voelen, als ze Jou Je lievelingsgerecht zouden voorzetten en ze stoppen er tevoren stukjes gestampt glas en gemalen scheermesjes In. waaraan je zo heerlUk je snoet kunt openhalen. Leuk, hè? ZU schreeuwde als een kind en deed haar best los te komen met geen ander gevolg, dan dat het gaatje in haar mond nog groter werd. Los kwam zU echter niet. Dus was je wel verplicht haar op je vlonder te halen om de haak los te maken. Zij kermde van de pijn toen Je de grootste moeite had haar van de haak los te peuteren. Toen pas kon zU zich. door een koene sprong in het water van Je hatelijk gezelschap bevrUden. Held. Beul. die je bent. Was JU soms die kikker, dat je dat allemaal zo goed weet? vroeg ik verbaasd Nee, het was m'n melsjè. Veel lol heb JV van Je beulswerk echter niet gehad. Ze is er gelukkig niet aan dood EigenlUk vind lk je maar*een armzalig. Inconsequent mannetje. KonUnen zou Je niet willen' houden, heb je laatst eens gezegd. Van deze zelfde plek heb ikJü ethische bezwaren daartegen kunnen Af luisteren. Konijnen houden, betekende ze vol-voeren, vetmesten om ze tegen de winter, als te vet genoeg zijn, dood te knuppelen, te villen en op te eten. En dat kon je niet, zei je. Een beest dat je maandenland had ver troeteld (vuile hulchellng. „vetmesten" had je moeten zeggen), kon je zomaar niet doodmaken, braden en opeten. Zelfs al zou Je ze dooi Je buurman laten villen, dan nog zou je niet in staat zijn er een stukje van te eten. En toch eet Je willens en wetens het vlees van paarden, runderen, schapen en varkens terwijl de moord op die onschul dige dieren toch ook door anderen werd gepleegd. Maar zonder dat Je geweten (van elastiek, natuurlijk) apreekt en met ter zijde zetting van je z.g. ethische begin selen. sla je zo'n arme Zilverling een gemene huk door z'n mond (niet door z'n „bek", zoals jU altijd zegt, lelijke beul. Een bek heb jij. Wij. dieren hebben een mond. Vraag dat maar aan een cavalerist). En als je dan. na veel getob en ontzettend lijden van de arpia Zilverling, die scherpe haak uit z'n mond hebt gewurmd, stop Je hem in een z.g. leefnetje. om 'm nog zo lang mogelijk ln leven te houden met dat vreselijke gat In z'n mond. Ik heb toch zelf gezien, hoe je laatst een brasem op haalde (een persoonlijk vriend van me), die de verfoeilijke haak in z'n mond kreeg en die er bij z'n oog weer uit kwam. En onv dat onnozele haakje te redden, heb je net zolang zitten tobben, tot je 'm eruit had. Dat het die arme stakker een oog kostte, kon Jou niet schelen, wel? Ake lige barbaar. Dat oog bleef aan je haak hangen. En dat noem jij „sport". Je moest je ogen uit je kop schamen. Als hiér beneden de familie Snoek op jacht is, is dat haar goed recht ZIJ moeten eten en jagen achter ons aan. Maar dit la spórt. Want alleen de lichamelijk- gezonden. die uit de vinnen kunnen, ont snappen hen telkens en alleen de zieke lijke, kwakkelende en zwakke leden van de kolonie vallen hen ten prooi. Dat is niet meer dan billijk. Met zwakke en zieke dieren is het slecht hulzen. En dit ls de meest humtne (hoe kofnen jullie atn dat woord?) en natuurlijke manier om van onze zieke broers en zuster- te verlost. Het ia een mooie dood S!mp« en pijnlooa en ons aller natuurlijk» stemming. Wij moesten de zaak eens omdraaien ee Jou het leed aandoen, dat Je ons dagelU*» berokkent. Voel je er wat voor, ïéppige biefstuk voor je lelijke snufiera te worden gehouden en alp Je er dan me» je hongerige tronie ln hapt. met J« aan een scherpe vleeshaak te opgehesen? En toch komt Jouw beurt oo* Beid je tijd. mannetje. En nou gn beneden waarschuwen, dat JU dr wem zit. met Je prutahengeltje. Dag moordenaar. Goeie vangsti EEN pion» van Je welste en ik wasjfcj wakker. Mijn kikker was onderged#"®* Mijn lust in hengelen was oyer. W re»r het zaakje op. gooide het jn het huisje, ging naar binnen. Ik dacni •tukje te eten en overzag de gw ontbijttafel. Mijn oog bleef rusten op een w— blikje sardlentles en lk rilde. Ik verliet de eetkamer en sloop sscnu- de trap op. naar boven. m Als gedeelde smart deze halveerïj» lk beter rt'n arme geplaagde vrw gezelschap gaan houden bij het festijn op de slaapkamer ipWEE uur later, ago de ontbijt» k probeerden we elkanders®!» te door onze gezwollen oogleden. gr$f. Een morgenzoen kon er niet op schieten. Daarvoor waren onze HP?®' dik. ,0 gt* Mannie. waarom neem sardines. Anders ben Je er to gek P - Bink j«. UettU. Ik M nemen. En tomaten. yTERDAG 19 NOVEMBER 1949. pTAV*ASE BRIEF No. 219' GOUDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA f. door de knipsels van de Batavlase brie ven. die de familieleden thuis gerégeld aan de jongens ln Indonesië zenden dat k in Holland was. want zij hebben mij tijdens mijn afwezigheid niet geschreven. Trouwen», er zijn de laatste maanden veel militairen gerepatrieerd en onder hen be- zonden zich tal van Gouwenaars, zoals U trouwens zelf hebt kunnen ervaren aan de verschijning van zovéél oude beken den in de goede stad. De Goudse boom wordt met elk troepenschip, dat uit dit land vertrekt,/hoe langer hoe dönner (om een variant te gebruiken op een volks wijsje). Maar,nu ben ik weer ln Batavia en ik verwacht, dat de brieven en post- bladen van de jongens nu wel weer bij pro-ncuc..»»me zullen gaan binnendruppelen. En ik dichtoffer zUn geworden van terroristen h^eef eerlijk toe, dat lk deze laatste regels -V J- amMnnnrpn la itommlno als Cen SDeriale hint ann m'n mrrotnnn. 1 u ik vorige week in vrij gunstige zin A ichreef over de redelijke geest ln de «i Batavia. dan moet m n oordeel toch wel even corrigeren. Die geest Ï\l helemaal niet goed. Ik zou haaat mmO' integendeel. Men ls algemeen ge- irtfimeerd, tengevolge van de onzekere Skomit en de onbestemde vrees, die be- ï«t voor een terugkeer van de bloedige ïavemberdagen van 1945. de beruchte Rtfjiap-periode", toen vele Europeanen pro-Nederlandse Indonesiërs het vhtoffer zijn geworden van terroristen. Onder de ambtenaren ls de stemming I erf jaag. omdat men zich door de Niering-thuis In de steek voelt gelaten. Initiatief en werklust zijn tot een abso luut minimum gedaald en men heeft Lot# moeite om „iets gedaan te krijgen". Mttt ambtenaren leven naar de leuze: Ni mij de zondvloed" en doen maar i al zijn het de gekste dingen- Men «gt al heel sterk zijn, wil men zonder overigens niet geheel onbegrijpe lijk geest blijven en lk moet van me- hU ruiterlijk bekennen, dat ik twee ttkeo na m'n terugkeer in Batavia een root deel van m'n aanvankelijke en- houilasme ben kwijt geraakt. Nu ii het aan de andere kant ook weer m, dat de tegenstellingen wel erg scherp nja (en vooral op het ogenblik), wanneer m van twee en een halve maand ver blijf in een geordende maatschappij terug komt in de gigantische bende van Indo- «*if Wanneer ik weer een tijdje hier brn, ksn het misschien allemaal wel mee- nllen en in het bijzonder geldt dit ten nazien van de eerste maanden na de naslaande aouvereiniteits-overdracht. Het ia een gewennings-procedure, die .on het schijnt iedereen moet door- ntken, die voor iets langer ln Holland li («weest. De vorige maal (eind '46). toen ft in het moederland vertoefde, was ik daar maar zeventien dagen. Toen is de Uiautelllng me niet zo scherp opge- nllen. Ik geloof trouwens, dat zij toen Binder scherp was ook, want Nederland vu zelf alles behalve geordend, ai was het op Indonesië stukken voor. Maar nu li het in Nederland In vele opzichten (ofschoon lang niet alle) al» „van ouds" ta dan krijg je bij terugkomst in flit land toch wel even éen ongelooflijke dreun op Je hoofd. Met ppzet schrijf lk hierover wat uit- merlf, omdat lk met grote zekerheid «et, dat de brieven, die U uit Indonesië taUft, U geen ander beeld zullen geven ca lk wil vast niet de schijn op mij laden alles rooskleuriger voor te stellen dan hot in werkelijkheid is. Ik kan, met vele onderen, niets meer doen dan de hoop uitspreken, dat het allemaal prg zal mee trillen. 'A Stijgende prijzen als een speciale hint aan m'n correspon denten heb neergeschreven. Ik hoop, dat zij als goede Goudse verstaanders aan dit halve Goudse woord genoeg zullen hebben. JAN BOUWER. Voordracht voor benoeming van onderwijzer Ter voorziening in de vacature, ont staan door het aan de heer W. van Driel verleende eervol ontslag, hebben B. en W. de raad de volgende voordracht aan geboden voor de benoeming van een on derwijzer aan de Willem de Zwijgerschool (u.I.o.): 1. T. van Arkel. onderwijzer aan de openbare u.l.o.-school te Uellevoetaluis. 2 W. H. Wassenaar, onderwijzer aan de openbare school voor v.g.l.o. te Rhenen. 3. I. J. Eertlnk, onderwijzer aan de openbare u.l.o.-school te Wassenaar. OLYMPIA-GOUDACOMBINATIE. Zondag halfdrie wordt op het terrein van Olympia een oefenwedstrijd gespeeld tussen hèt eerste elftal van Olympia en een combinatie van Gouda.' De Molenvliet te Batat/ia, tfe populaire baad- en loasplaats van de Indonesiërs En bepaalde dingen zijn me ook mea- levsllen. II; had in Nederland sterke ver talen gehoord over de enorme prijsstij- (in|en na de devaluatie. Intussen had ik ook alweer gehoord, dat over de gqhele Ml een daling was ingetreden, toen de devaluatie-paniek was geluwd. Hoewel ook nu nog vele dingen en juist de voedingsmiddelen op een aanzienlijk bojer prijspeil liggen, is het met de duurte toch minder erg gesteld dan Ik wel had verwacht. Uitzonderlijk duur is de suiker: drie- tn-een-halve gulden per kilogram en dat la het land van de suiker! Nu 'moet lk kier wel bij vertellen, dat dit in belang- rijké mate te wijten ls aan de tussen handel, die voor 98*/# uit Chinezen be- itaat, die zelf voor 100'/i uit speculanten beitaan. Dat verklaart wel, waarom de suiker zo duur is De Chinezén blijven er gewoon op „zitten", houden de suiker rde markt en forceren op deze wijze prijzen omhoog. Dat kan allemaal, ln de gigantische tkeos, waarover ik het had. Het econo mische contróle-apparaat bestaat voor het grootste deel in de verbeelding van de lutoriteiten, ook al wordt er hier en daar *el eens een proces-verbaal opgemaakt en krijgt een winkelier of grossier een duw van de landrechter. De algemene prijstendenz is echter weer «tijgende en dat geldt voor alle ar tikelen Dit kan moeilijk verband houden met de devaluatie, omdat Indonesië'» im port al jarenlang is beperkt tot uitslui tend de nuttige gebruiksvoorwerpen en «PÜMls-goederen voor het herstel van kat land. Import van luxe-dingen bestaat kier al lang niet meer en het is dus nón- •eaa om prijzen van import-textiel Ineens ®P ts Jagen, hetgeen overigen» vrijelijk ku geschieden. Als Je op het ogenblik *o costuum laat maken, kost het ja om nabij de vijfhonderd guldenBen ik wij, dat lk nog genoeg pakeans heb en worloplg aan nieuwe kleren niet toe In terwijl bij U de trekvogels hun •dwsversnderlng in de herfstlucht schrij- xitten wij nog ln de z.g. „kentering". M en toe regent het al uitbundig, maar sen werkelijk doorbreken van de '®»ntijd ls eigenlijk nog geen sprake. Poctrlache energie la gerantsoeneerd, kjjwel het gelukkig met de periodieke «BUlttngen voor 24 uur nu ls afgelopen. Water op de bon to water moet sedert October J.l. wor- bstasld. Ik heb ontdekt, dat m'n "MdrilJkae (toch hoge) budget nu met vijftien guldens voor water- Is «gestegen. Ook water is ge- ••"jweneerd en na overschrijding van het |°*4cwnen aantal kubieke meters volgt trouwens bö eiectriclteit) onheV- 2JP«U« afsnijding van de toevoer (zon- *<rder beroep op een of andere ln- V*0"®)- Het la dus oppassen geblazen, minuut van de dag. Alleen gas ls "{J i vrU duur. JJ* enkele opmerkingen zult U "jwr begrijpen, wat ik bedoel met «Vannen aan de Indonealache maat- rrW). Toch blijft m'n belangstelling wzaer gericht op de huidige situatie, als zij moge zijn, maar ot de van dit land, waar ik tenslotte w>» ifT*a moeten doorbrengen. En toekomst betreft, voel lk mezelf ook veel minder zeker. En met wT. Pffzekerheid geloof ik te mogen bmT—eOt dat dit gevoel op het ogen- bij de meeste Gouwenaars in mSISÏüL overheerst, hoewel ik er on- .Jr'-"J* bij moet vertellen, dat ik nog ^Wiiii IP k'k Ke*Pr°ken. ook niet daar u 'n Batavia wonen. Ik hoop ko de komende week aan toe te *n zal U prompt verslag uitbren- meest actieve Gouwenaar ln de ®"nden is commissaris Breeman d«e Indonesië'» eerste „Veilig '•ctie in Batavia heeft geleld, haTgLff lk U ln een volgende brief ptUDEWATER krijgt een museum. Ach, zult ge zeggen, is dat nu*wel no<jig ma Lallen. !??den uit Gouda en cmgevlng sow op de hoogte vermoedelijk zult ge zeggen, is dat nu'wel nodig in een stad. die kelf %igenlijk een groot openluchtmuseum ls, waarin men met de nieuwe gids van Vreemdelingenverkeer in de hand urenlang kan dwalen en genieten van de tijdloze schoonheid, die in de tal rijke geveltjes en grachtjes van1 deze zekejr duizend jaar oude stad verankerd ligt- Ja, zal de gemeentesecretaris de heer A W. den Boer onmiddellijk zeggen, in Oudewater worden nog zoveel historische voorwerpen bewaard, die voor de vreem deling verborgen blijven en van welker bestaan de Oudewatenaar zelf niet weet, dat het prettig zal zijn deze te verzamelen en in een museum onder te brengen. Zij laten de geschiedenis van de in de zeven tiende eeuw zo welvarende stad eens van een andere, meer gedetailleerde zijde zien en spreken niet alleen historische taal die door de Oudewatenaar wordt verstaan, maar ook door hen. die deze voorwerpen zien ala representanten van afgefloten periodes der sociale en jtconomische ge schiedenis van eigen land. En daarom moet er feitelijk een museum In Oudewater zijn. Er is nog zoveel, dat kan vertellen uit de geschiedenis der stad. haar wederwaardigheden ln de tachtig jarige oorlog, haar economische bloei ln de gouden eeuw en vin geleerden en kunstenaars die uit de Oudewaterse be volking zijn voortgekomen; De heer Den Boer is een verwoed ver zamelaar van deze voorwerpen, tegels en prenten. Z'n streven ls: Oudewater een eigen museum Als men eens een bezoek aan de beroemde Heksenwaag aan de Markt brengt, zal men zien. dat er al Iets van deze wens ln vervulling Is gegaan. Nu Ja museum ls een te weids woord. De verzameling, die sinds enige tijd wordt ondergebracht in de oude Heksenwaag. waar de bedienaar nog gaarne certificeert, dat Uw gewicht ..accorderende ls met de naturelyke proporties's des Lichaems" la nog klein, maar de gemeentesecretaris, voor wie Oudewaters geschiedenis ala een open boek ls; en met hem het gemeente bestuur zijn ijverig bezig deze verzame ling uit te breiden. Renaissance der historie Wie thans de Waag bezoekt, ziet er niet alleen de zo bekende weeginrichting en de schilderstukken, maar ook een ruime verzameling Oud-Hollandse tegels, die uniek Is en toebehoort aan de heer O. v. d Lee In de vitrines daarnaast liggen enige archiefstukken met handtekeningen van Prins Willem I, Prins Maurits. Prins Frederik Hendrik, jfonstantijn Huygens. Johan de Witt en Jacob Cats, manuscrip ten die tevoren in de kluis op het stad huis werden bewaard. Bovendien is er nog een vrij* uitgebreide muntenverzameling, eveneens eigendom van de heer Van der Lee waaronder talrijke bijzondere mun ten uit de tachtigjarige oorlog zijn. Op de zolder van de Waag. waarop door gaans de leden van de Oudewaterse schilderskring exposeren, komt «en oude complete lijnbaan, die de «entente heeft aangekocht van de thans 7(Harige heer c. Rood. die vroeger een 'ouwllagerij exploiteerde. Zii I» de lubtl ta Dudeweter aenwezig ia en xsl een her innering blilven »an de meerte welverende periode ln de geschiedenis van de stad. Want hoofdbron van bestaan was eeuwen lang de touw- en nettenfabrlcage. De lijn banen van Oudewater leverden de touw voor de oorlogs- en koopvaardijvloten en gaven daardoor aan vele handen werx. Grote nood heerste er echter ln ie stad toen Napoleon het continentale stelsel Ihvoerde. waardoor de scheepvaart van ons land werd stllgelegd Toen was he met de bloei vBn het IJsselstedeke f^aan Het Is de bedoeling, dat deze_ volledig zal worden hersteld, en worden gemaakt, zodat de bezoekers van de Heksenwaag binnenkort kunnen zien. hoe het vroeger op zo n lUnbaan toe ring. Vtrder heeft de gemeente de bejAj^ king gekregen over een zijden lint van 1787, dat ln die tijd gedragen werd om de liefde voor het Oranjehuis te demon streren. Het heeft een kroontje met Oranjeappelen, waaronder is geschreven „Vivat Oranje". Dit lint i« vroeger ge dragen dóór de luitenant der Oudewaterse schutterij. Nielsen, en sindsdien familie bezit gebleven. Do gemeente heeft dit historisch zo aardig pn zeldzaam voor werp gekregen van mevr. Van Praag. En zo zal binnenkort het museum van Oudewater, als enige ln den lande, een complete in werking zijnde lijnbaan en andere voorwerpen bewaren. Dat wordt een uniek bezit voor het museum, dat nog fn zijn prille jeugd verkeert. J® U Dec- 1»—1Z-J0 en 1.»-* aar Multam ..Bet Catharina Gasthuis"! Tentoonatelllns van Japanse prenten en tehenlngen. (Zondags geopend Maandags en Vrijdags l.ia—t u II Nov. 4.1S uur Buriem. Martenislngel bU Karuemelksloot; Stari voor herfttloop Goud se AthleUek Commisaie II Nov. 7—1# u. en 2# Nov. IS—12 u. Club lokaal De Reisduif: Hoktentoonstelllng van postduiven. IS Nov. S uur Kunstmlni Caberetrevue Stop. daar sohiet me ieti te binnen" met mr Cartcvr en miss Corrlna 21 en 22 Nov. S uur Aula Gemeentemuseum! Vergadering van gemeenteraad. 21 Nov. I uur Met Blauwe Kruis: Bijeen komst vakstudiegroep Gouda Unie van werk nemersorganisatie in grafisch bedrijf, bespreking studlemappen «etters en druk kers. 22 Nov. 3—1» uur De Zalm: Bazar Ned. Vrouwenvereniging ..ArbeW Adelt". 22 Nov. 7.31 uur VrUe Evang. Gemeente: Bijbellezing ds J. I. van Wljck. 22 Nov. I uur Aula Gemeentemuseum: Derde voordracht prof. dr W. Bleeker over „Een kijkje ln de weerkeuken van het KNMI in De Bilt" voor Volksuniversiteit. 22 Nov. I uur ReünieCursusavond Huma nistisch Verbond, lezing P.C.J. Reyne over „Gothlsche kunst". 23 Nov. 7 uur Musienhuts: Feestavond Mus- senjeugd ter gelegenheid 2 jaar bestaan clubhuls. 23 Nov.' I uur Nieuwe Schouwburg: Optre den The Killma Hawaliant. 23 Nov. I uur Remonstr. Kerki Spreek beurt ds B. Slond, adventistenpredikant. 23 Nov. s uur ReUnle: Spreekbeurt da J. Börger voor Logosverband. 24 Nov. 7.3S uur Ned. Geref. Gemeente: Spreekbeurt ds Joh. van Weizen. 24 Nov. 7.45 uur Kazernestraat 14! Lezing over de Bijbel door A. Poelman en P. Souraa. 25 Nov. 7.3S uur Concordia: Opvoering revue „Fris hoorl" voor Goudse Ambtena ren Ontspannlngsaoeietelt 21 Nov. 2.31 uur Aula Gemeentemuseum: Inleiding Jos. de Gruyter over „Japanse prentkunst". Bioscopen Thalla Theater: Wiener Melodie (met Johan Heesters en Elfle tyayerhofer). Reünie Bloecoop: Plnocchlo (van Walt Dla- ney). Schouwburg Bioscoop: Het verborgen leven van Walter Mltty (met Danny Kaye en Virginia Mayo). Aanvang- 3. 7 en I.1S uur Zondag: 3. I, 7 èn 9.15 uurj, Sport op Zondag Voetbal: DONK—Woerden (bekerwedstrijd), aanvang 2.30 uur Oefenwedstrijd Olympla-Oouda-comblna- tie 2.30 uur. Zondagsdienst doktoren Bil afwezigheid van dp huisarts zijn van Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 13 uur te consulteren de doktoren J. G. W F. Bik. Blekerssingel 35 (telefoon 3151) en C. van Elk. Kattenslngel 7» (telefoon 2541). Apothekersdienst 'steeds geopend des nachts alleen voor fl oepten Apotheek E. Grendel, alléén Lange Tlendeweg I burgerlijke Stand Geborerc Wilhelmus z. v. W. van Wijk en J. C. nj. Bloot. Herenstraat 49; Maria Anna LenatL y. J. Bontenbal en L. W. Westdorp. Gravih,rJacoba«traat 48. Ondertrouwd: Jan Muijer en Maria Ge- rarda van der Laan; Cornell» Martinua Smitskamp en Hendrika van Groningen. Overleden: Willem Bakker geh. met M. M. van Loon 60 J. Jacoba van den Tof 18 J. Bij het onderzoek van de Goudse gemeentebegroting 1950 in de af delingen is gevraagd in welk stadium de plannen tot het bouwen van. een kleuterschool in het oosten der stad verkeren. B. en W. antwoorden, dat het ministerie van Volkshuisvesting en Wederopbouw geen vergunningen geeft voor de bouw van kleuter scholen. Het plan bestaat nu in het kort Haarlem een verenigingsge bouw te stichten, dat vooralsnog tevens als kleuterschool kan dienst doen. Volgens verkregen inlichtingen zal hiervoor wel toestemming wor den verleend. Over deze zaak kan binnenkort een voorstel verwacht worden. 1». dat in de eerste plaats een tunnel van vrij beperkte afmetingen dient te worden gebouwd ter hoogte van de Derde Kade. waarmede B en W. zich kunnen vereni gen Zo mogelijk zal de tunnel 4n 1950 worden gebouwd. Het tijdstip van bouw houdt verband met een wijziging van de samensmelting van de baan ter plaatse. Combinatie van deze twee werken houdt een belangrijke besparing van kosten in. tOp een vraag naarJiet stadium van de grenscorrecties met de aangrenzende ge meenten, delen B. en W. mede. dat zij evenzeer in het duister tasten ten aan zien van het tijdstip, waarop Gedeputeer de Staten deze aangelegenheid zullen be handelen. Grenswijziging tussen enkele andere complexen Van gemeenten is thana bij Gedeputeerde Staten in behandel-ng. Aangenomen kan worden, dat het pro bleem der Goudse grenzen daarna aan de orde komt. Enige leden bepleiten het houden van congressen en het organiseren van den tentoonstelling op het gebied van handel, nijverheid en landbouw aan te moedigen. Het aantal congressen, dat te Gouda wordt gehouden, neemt steeds toe en dit wordt door ons, waar mogelijk, gestimu leerd. aldus antwoorden B. en W. Gebrek aan hotelruimte is wel de oorzaak, dat meerdaagse congressen hier ter stede slechts sporadisch gehouden wor.den. Ook in het college van B. en W. heeft reeds enkele malen de-mogelijkheid om ln 1950 een tentoonstelling te houden een punt van bespreking uitgemaakt. De Stichting ..Hart van Holland" heeft zich bereid ver klaard te onderzoeken of deze mogelijk heid aanWerfg is. Echter moet daarbij wel in het oog worden gehouden, dat in 1950 verscheidene grote tentoonstellingen in ons land worden gehouden (Arnhem, Rot terdam. Alkmaar. Hilversum, Enschede) en dat de middelen niet meer in die mate aanwezig zijn, als tn 1946 het geval was. Enige leden vroegen of het, gezien de geringe belangstelling, die geÜgken ls bij een dit jaar gehouden bijeenkomst van jonge kiezers, verantwoord is ter zake voor 1950 een bedrag ad 1000 uit te trekken. B. en W. zijn niet alleen persoon lijk van gevoelen, zo zegt het college, dat de proef ondanks de geringe opkomst voor herhaling in aanmerking komt, maar zij verwachten, dat dit gevoelen door He meerderheid van de raad wordt gedeeld. Enkele leden vroegen de post voor schoolfeestjes en -reizen met «en paar honderd gulden, te verhogen, teneinde da kinderen van openbare en bijzondere scholen tijdens de grote vacantle enige nuttige en aangename dagen te verschaf fen. Met het oog op de consequenties voor de gemeentefinanciën achten B. en W het niet mogelijk voor dit doel gelden te vote ren. Gevraagd werd bf de Volksgaarkeuken nog beantwoordt aan het bij de oprichting gestelde doel. Toegegeven wordt, dat een zekere verschuiving is ontstaan onder hen. die van de Inrichting gebruik maken, ant woorden B. en W., die zjch bereid verkla- .ren met de commissie van toezicht over leg te plegen teneinde de werking der stichting aan deze gewijzigde omstandig heden aan te passen. Verk Andere vragen betroffen het herstel van de brug Groenendaal-Gouwe, de bouw van een nieuwe Haastrechtse brug en de bouw van een brug tussen Oude en Nieuwe Veerstal. Het stopzetten van de werkzaamheden aan de Groenendaalbrug houdt, delen B en W, mede. geen verband met het even tuele dempen van de grachten langs de Naaierstraat en langs Achter de Vismarkt, doch ls een gevolg van het feit, dat bij de herstellingswerken gebleken Is, dat de landhoofden van de bestaande brug zo slecht zijn, dat algehele vernieuwing nodig is. Dit was aanleiding opdracht te geven ter plaatse een geheel nieuwe brug te ontwerpen. De besprekingen, welke tussen B. en W. en het provinciaal bestuur over de bouw van een nieuwe Haastrechtse brug zijn gevoerd, hebben, aldus wordt medege deeld. nog niet geleid tot een fixering van het aandeel, dat de provincie en de ge meente in de kosten van een nieuwe brug zullen nemen. Beide partijen zijn overi gen» meer dan wie ook overtuigd van de urgentie van het totstandkomen van een nieuwe brug. welke aansluiting zal moe ten geven op de nieuwe weg tussen de Krimnenèrwaard en Gouda. Als deze zaak voor het ogenblik niet 20 snel vordert als wenselijk is. komt dit. omdat de Rijks waterstaat zich nog niet heeft uitgespro ken over de eisen, waaraan de brug zal hebben te voldoen. Het ligt ln de bedoeling de brug tussen Oude en Nieuwe Veerstal te bouwen na de bryg over de Gouwe en de nieuwÜ^ Haastrechtse brug. Enige leden informeerden in welk sta dium zich de onderhandelingen met de Remonstrants Gereformeerde Gemeente inzake de bestemming van de Agnieten- kapel bevinden. Indien d.eze onderhandelingen niet tot overeenstemming hebben geleid, zo vroe gen deze leden, kan het gebpuw dan met Rijkssubsidie worden gerestaureerd t.b.v. andere doeleinden b.v. Openbare Leeszaal en/of Jeugdbibliotheek? 1 De moeilijkheden, waardoor piet de plannen der Remonstrants Gereformeerde Gemeente nog geen voortgang wordt ge maakt, zijn niet In de eerste of voor naamste plaats gelegen bij die kerkelijke gemeente of burgerlijke gemeente, maar ln het feit, dat de Rijkscommissie voor Monumentenzorg-pog niet de toekenning van een Rijkssubsidie kan bevorderen ten gevolge van da bezuiniging, welke bij de restauratie /art monumenten moest wor den toegepas|£ Dezelfde oorzaak zou zich ook bij restaurbtle op korte termijn voor een ander doel doen gelden. 38/000 voor stadsplan Oudewaters Heksenwaan tvaar op de zolder binnenkort de laatste lijnbaan voor se,chiedenl,!W>e6b«r, In bedrijf zal ztln. Uit vroeger tijden De Goudsche Courant meldde 75 Jaar geleden: B. en W. van Gouda doen weten, dat de vergadering tot het kiezen van vijf leden van de Kamer van Koophandel en Fabrie ken ter vervanging van de heren T. P. Viruly. P. Goedewaagen, W. Hoogendijk, W de Lange en B. van Galen, die op 31 December ala zodanig moeten aftreden, op 30 November zal wordèn gehouden. De lijst der kiefigerechtlgden. zijnde zij. die ter zake van enig bedrijf van handel of fabriekswezen ln het patentrecht voor een hoofdsom van zes gulden en hoger zijn aangeslagen, ligt ter secretarie ter lezing Ondertekend: Van Bergen IJzendoom, burgemeester. Drooglever Fortuijn, secre taris. 59 Jaar geleden: Bij Kón. besluit ia benoemd tot ont vanger der directe belastingen en accijn zen te dezer stede de heer R. van der Feen, ontvanger der directe belastingen.» invoerrechten en accijnzen te Eindhoven. 25 Jaar geleden: Uit Gouderak: Gisteravond la de veer boot die met passagiers van Moordrecht overstak naar Gouderak. aangevaren door een jnotorboot. Door de hevige schok kan telde de roeiboot en geraakten de zes In zittenden te water, maar het gelukte al deze drenkelingen zich aan de motorboot vast te klampen H£t personeel van de motorboot neen b'uit*Boskoop: Te Bussum la, 75 jaar oud. overleden ds O. D. Eerdmans. emeritus predikant bij de Geref Gemeente te dezer plaatse. Werk gegund. Het bouwen van 31 beneden- en 62 bovenhuizen in 3 complexen met schuren en bijbehorende werken op gewapend be- tonfundering en op terreinen aan de Om loop. hoek Laan van Chart'roise te Utrecht i» gegund aan de N.V, tot Aanneming van Werken, v/h H. J. Nederhorat te Gouda en A. .Castricum te Castrlcum. (Bulten verantwoordelijkheid der redactie) Huisslachting Naar aanleiding van het bericht „Huia- «lachters krijgen geld toe" in de Goudache Courant van Donderdag, wil ik het vol gende opmerken. De bewering, dat deze subsidie-verlening 35 4 40 miilioen gulden kost, is onzin, want de varkens die nu voor huisslachting worden aangeboden, zouden anders toch geslacht worden met dit verschil, dat die vergoeding aan de slager uitbetaald wordt. D.at blijft wat de kosten betreft hetzelfde, maar dan komt de toe»l8g voor een groot deel ten goede aan de personen met de hoge Inkomens Anders is het gesteld met de hulaslach- ters. Zij ploeteren, in tegenstelling tot de mensen met hoge inkomens, een Jaar lang orn^het varken vet te'krijgen. zonder dat van regeringswege één kilo voer wordt verstrekt. Bovendien ls de kans dat zo'n varken sterft even groot als die van een zogenaamd bedrljfsvarken. Vandaar dat het goed ik, dgt de ver goeding aan de hulsslachters wordt ge- I geven 1 A. Cammeraat Enige leden hebben bepleit ook de voorgevel van het stadhuis ln zUn oude vorm te herstellen door het aanbrengen van beelden, waarmede de gevel vroeger was versierd. B. en W. delen dit verlan gen en zullen hun aandacht er op geves tigd houden. Zij constateren intussen, dat het al genoeg inspanning enT vernuft kost om de nodige vergunningen,' toewijzingen en credieten te verkrijgen, teneinde de restauratie van de thans onderhanden zijnde gevels en van het interieur bevre digende voortgang te doen maken. Aan de samenstellers van het rapport over het stadsplan is tot op heden 38.800 uitbetaald. Aan de plannen voor de be bouwing van de binnenstad en de daarbij aansluitende gedeelten wordt nog ge werkt. Enige leden vroegen in welk stadium de plannen tot het bouwen van een nieuw politiebureau (annex administratiegebouw voor secretarie enz.) «verkeren. B. en W. verklaren zich ten volle over tuigd van het belang van een spoedige totstandkoming van een nieuw politie bureau en een dependance-secretarie. Na dat de raad tot tweemaal toe een voor stel van B. en W. om zulk een gebouw te stichten, verworpen heeft en deze zaak afhankelijk heeft gesteld van de gereed koming van een afgerond plan voor de binnenstad, kan van het college niet ver wacht worden, dat het 't een van het ander weer los zal maken. Afgewacht zal dus moeten worden^ de gereedkoming van het I t g. stadsplan. Wel menen B. en W.. dat, zo vereist, een noodoplossing voor de vestiging Van I de secretarie-afdelingen, welke niet in het stadhuis kunnen terugkeren, gevonden kan worden* Geen zwembad Enige leden vroegen, hoe B, en W den ken ever het stichten van een nieuwe zweminrichting. Zij zijn van oordeel, dat in een stad met bijna veertigduizend in* woners en zeker in deze waterrijke streek een behoorlijk zwembad geen overbodige weelde is. B. en W. antwoorden, dat stichting van (een nleuwa zweminrichting gewenst ls, maar dat het als uitgesloten moet wor den beschouwd, dat in de tegenwoordige omstandigheden binnen afzienbare tijd toestemming tot de bouw zal worden ver leend. Op een vraag over het seml-permanente bad bij de Julianasluis wordt medege deeld, dat thans 16.400 ls verwerkt. Een meer uitgebreid plan^dat ln etappes kan worden uitgevoerd, is momenteel onder handen. In 1950 zullen daarvan verschil lende belangrijke onderdelen worden uit gevoerd. Op een vraag naar de mogelijkheid zwemonderricht in te voeren, delen B. en W. mede. dat daartoe eerst zal kunnen worden overgegaan^ wanneer ln het semi- permanente bad een gelegenheid voor het zwemmen door geoefenden is gemaakt. Men kan echter niet uitsluitend aan hengel of lijn leren zwemmen, hiervoor is oefening nodig Ln een oefenbak, welke thans ontbreekt. Of het mogelijk is een oefenbak te maken, zal worden nagegaan. Gevraagd werd naar de stand van zaken ten aanzien van de beveiliging van onbewaakte qverwegen, ln het bijzonder aan de Zwarteweg. B. en W. antwoorden, dat de Neder landse Spoorwegen zich hebben beleid verklaard een plan te ontwerpen voor het maken van een betrekkelijk' kleine tunnel in de Derde Kade. Enige leden Informeerden naar het sta dium, waarin de plannen tot het bouwen van een voetgangerstunnel nabij de Burg- vljetkade verkeren. Dejeden achten deze tunnel zeer urgent en vragen de bouw in 1950 uit te voeren. Hierop antwoorden B. en W.. dat de stedebouwkundiga adviseur van mening Tenslotte nog een aantal punten, die uit vragen en antwoorden blijken: Een plan tot lnvoerihg van eenrich tingverkeer op het Stationsplein is. na af weging van de voor- en nadelen voorlopig, ter zijde gelegd. Uit de practijk zal moe ten blijken, of te zijner tijd deze aange legenheid opnieuw zal moeten worden aangesneden. Een reorganisatie van de geneeskundige dienst in de toekomst behoort tot de nro-* celijkheden. waarbij wel eens gedacht is aan uitbreiding van de dienst met een medisch-paedagogisch bureau. Daarbij zal nok de gebouwenkwestie aan de orda komen. De mogelijkheid tot verbreding -van de rijweg door aankoop van de stoepen langs de La6® Gouwe is in onderzoek. Vermoe delijk kunnen In 1950 hierover voorstel len worden gedaan. Dit geldt ook voor de stoepen langs Oost- en Westhavèn. Populieren en wilgen doen het op de Markt beter dan kastanjes en linden. En deze richting zal worden voortgegaan. Het ligt in de bedoeling de stadsbeplqnttng zoveel mogelijk uitbreiding te geven. plaats van de te rooien bomen ln irlaan een gpdeelte van de be ls ziek door zwamvorming ;uwe worden geplant. De nieuw» illen in de ttottoira worden ge- HeTiigt ln de bedoeling te trachten in 1950 de Ridder van Catsweg^zo goed raoge- Slk te verbeteren. Hiervoor Is een pl*n ngemaakt. waarvan de kosten voorlopig geraamd worden op 50.000. Het voor de oorlo* intern vastgesteld Bolwerkplan zal, ln verband met het na dien ontworpen stadsplan, grondig her ziening moeten ondergaan. Een voorlopige nieuwe opzet is gemaakt en zal zo spoe dig mogelijk uitgewerkt worden. Nieuwe Plassentoegang 7 Vernieuwing van de Reeuwijkse sluis is urgent. Deze vernieuwing zal een zeer hoog bedrag vergen. In onderzoek ls thans de vraag of een andere toegang tot de plassen mogelijk is. In het bevestigend geval zou een nieuwe sluia niet op de oude plaats, doch ip de nieuwe toegangs weg moeten worden gebouwd. Reeds geruime tijd worden pogingen ln het werk gesteld tot verplaatsing van het woonwagenkamp aan de Moordrechtse Tlendeweg. waar gemiddeld vier 4 vijf Standplaatsen worden ingenomen, naar een verder bulten het bebouwde stadsge deelte gelegen terrein. B. en W. verwach ten de raad binnenkort een voorstel .te kunnen doen. Hernummering van hulzen ln het alge meen belang wordt voor rekening der gemeente genomen. De totale ten laste der gemeente komen de kosten van socUle verzekering, waar onder begrepenypenéloensbljcfragen. ztln voor 1950 begroet op ƒ214.000. In overleg rr«t de politie ls in de aan duiding bij duttternis van tijdelijk opge broken stratenjjde laatste tijd reed» ver betering gebrant Aan dit punt zal blij vend aandacht worden besteed. Dezer dagen zal worden begonnen mei de herbeatrating van de weg tussen Buurtje en Kerkhoflaan. Aan de afvoer van het hemelwater op de Zwarteweg zal aandacht worden besteed. Te zijner tijd zal de raad een voontel bereiken tot herstelling en verbetering van de rljvloeren ln de secundaire wegen in de tunnel, welk werk tot gevolg zat hebben^ dat de plassen verdwijnen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 7