Pilgrim Fathers dankten God voor hun behoud Een heel oud spel: het kaartspel EEN VOLK NAAR JULES VERNE's HART HSë Gewapend verzet in Slowakije tegen Gottwalds tvrannie Fascistische relletjes en „leve Mussolini Honderdduizend voormannen j gaan naar school De kampong zonder „kretek" De vliegerij heeft onbegrensde mogelijkheden Thanksgiving Day in Amerika Liefdadigheid, kalkoen en „vuurwater" EJen gevaarlijk graf De eerste dankzegging 13 December 1621 November bracht leven op de uienmarkt October recortT-maaiMT voor de uitvoer Argentinië leeft bij plannen en leuzen CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR Een aloud geneesmiddel ZOETHOUT WAS VOORAL VROEGER EEN LEKKERNIJ VOOR DE JEUGD BEURS VAN AMSTERDAM S!.. -p 179"» 1» p-"u"'"!K - >2 2T in* gS5: Land in de schaduw ,.God zal ons helpen" Vurige vrijheidswil -S- Roekeloze automobiliste veroorzaakt aanrijding 3Hst kost Engeland 70 miilioen pond per jaar Bedorven geest in Italië Politie wil geen klachten hóren BOMAANSLAGEN IN DE NACHT Kweek goede leiders en de productie stijgt! En eeii kwart miilioen arbeiders is zonder werk l „Arme Chinezen'* zien Jiun rijkdommen bedreigd Vissen in het groot Franse tourwagéns vrij van wegenbelasting a Kunst en vliegwerk rwïEDE BLAD - PAGfNA DINSDAG 22 NOVEMBER ljfl, (Van onte correspondent in New York) „En aangezien vy tn de Verenigde Slaten zo by uitstek «edenen hebben om God te denken voor de overvloed van produftfc« aan onze akkert en onze fabrieken en' voor de vele "geestelijkê garen die ons Jesb^nken zijn. verklaar ik hierbij dat 24 Aiovember gevierd zal wordeü als ThaAksgïling Day Zo luidt meestal de presidentiele sfkandking wanneer de vierde Donderdag van November in het ricrft komt. In het bijzonder wordt de Thanksgiving gevierd als •cn familiedag. Öe oorsprong van deza nationale feestdag ligt in het* grijs verleden Op 21 December 1620 landden de 102 puriteinse Pilgrim Fathers, die on hun scheepje de Mayflower de lange reis over de Atlantisch» Oceaan ondernomen hadden, bu Plymouth Rock in New EAgland De kleine groep was uit Engeland gevlucht en had tijdelijk geloofsvrijheid en onderdak gevonden in het verdraagzame en gastvrij* leiden. Van Delfshaven uit hadden zij tenslotte de grote reis ondernomen. De eerste Winter in hun nieuwe Amerikaanse vaderland was een barre: de kleine kolonie werd ongeveer gehalveerd Maar de zomer van 1621 was hun genadig. De oogst was goed en de kolonie beschikte nu over 7 huizen en 4 publieke gebouwen Gouverneur Bradford was dan ook van tnening. dateer alle aanleiding was om God te danken voor de weldaden, die hy over de kleine kolonie had uitgestort. De dienst I .dentifkatie en Berging van het ministerie van Oorlog zal. in samen* werktng - vin de hulpverleningsdienst in de gemeente Geffen- (N.-B-1 het stoffelijk overschot opgraven van een gesneuveld* Duitse militair Het is een vin de zeld zame keren, dst de medewerking van Je hulpverleningsdienst voor een dergelijk werk wordt ingeroepen, doch dit was noodzakelijk, omdat zich in *het graf eep aanzi^vlijke hoeveelheid munitie moet bevinden De dienst Identificatie en Berging ia bezig alle stoffelijke overschotttfi van Duit se, militairen te con cent re ren* op de Duitse begraliplaar* te Uselsteyn. Reeds 21 graven uitgeruimd, doch er wachten er. versprpd/over het gehele land, nog 3 a 6 duizend, Tarküc koopt tckepen. De Turkse rege ring Heeft besloten om in het kader van bet plaq-Marshall twintig nieuwe vracht- en paMagier*schepen te kopen die geëxploi teerd tullen worden door de Turkae staats- scheepvaartmaatschappij Naar verwachting zullen binnenkort ordeis geplaatst worden bh Britse. Franse. Zweedse cn Belg*tche werven. "pEN OUD VERHAAL vermeldt dat de J-f maisoogst dat jaai* zeer goed .was geweest, dat die van gerst tamelijk goed was. maar dat de erwtenoogst was mis lukt Op het einde van het oogataeizoen. toen alles geborgen was voor de winter, zond gouverneur Bradford vier kolonis- tc op jacht. Zij kwamen terug, beladen met kalkoenen en kwartels De gouver neur kondigde vk-i*volgens af dat 13 December 1821 gevierd zou worden als een dag voor dankzegging. Het werd tenslotte een driedaagse viering waarbij goed gegeten werd van de producten van het land en van het woud, en waar de rest van de tijd gebruikt werd voor oefe ningen met de wapens Dit laatste was seer nodig, aangezien de kleine kolonie midden in het Indianen-territorium lag en altijd bedacht moeit zijn op over vallen De eerste dankzegging werd echter in vrede gevierd De Indianenhoofdman Massasoit bracht met 90 man van zijn «Urn een bezoek aan gouverneur Brad- fords koloni««en bood als gift vijf pas- geschoten herten aan Mag men de oude geschiedenisboeken geloven, dan loordt de verklaring voor de vreedzame aanwezigheid der Indianen in niet geringe mate gevormd door Het feit. dat de Pilgrim Fathers die dag enkele 0 vaatjes van dat „heerlijke verwarmende vat er" openmaakten en hun gasten hier van mede lieten genieten Dit „heerlijke verwarmende waterwas natuurlijk niets anders dan goede Hollandse genever. die de wijze Pilgrim Fathers voor hut* ver trek uit Holland hadden ingeslagen Dit feit kan. als de stimulans en het begin van de Hollandse Geneverexport naar d« Verenigde Staten «oorden beschouwd. Volgens oud* kronieken had gouverneur Bradford de idee van een "dankzegging»- dag uit Holland meegebracht Volgens deze kronieken zou Bradford ngm«W* **- tulge zijh geweest van een Hollandse dank- zeggingsdag. gevierd In October ter her innering aan een Nederlandse overwin ning op de Spanjaarden Ondanks bet grote succes van de eerste „Thanksglvlnd Day duurde het vele jaren ~v6or de Pilgrim Fathers tot een herhaling overgingen Men was namelijk bang dat het feest teveel Indianen zou aantrekken en fiet was zaak om voortdurend op 'k'n hoedé te zijn mft al die rode broedera onder de feestvierenden. Maar de idee van zulk een dag waa in goede aarde gevallen en verspreidde zich ovir het gekoloniseerde deel van Amerika, zij het aan ook dat vrijwel nergens d« dag op dezelfde datum werd gevierd In 1789 kondigde president George Washington af dat Thanksgiving Day op 26 Nov van dat Jaar gevierd zou wor den Maar dan duurt het tot 166? •roordsit een president zich wederom met Thjfjks- glvini Day bemoeit* ditmaal Abraham Lincoln. Nationale feestdag Intussen had Thanksgiving Day ri groot voorstandster en kampioene gevonden In een schrijfater dier dagen. mevr. Sarah Hale Duizenden brieven van haar hand gingen uit naar belangrijke personen In den lande teneinde te bewerken Jat Thanksgiving Day als een nationale feest dag gevierd zou worden. En eindelijk In 1884 had zij succes, toen president Abra ham LinC&ln afkondigde, dat (ie vierde Donderdag In NtfFembec als een nationale dankzeggingsdag gavierd zou worden. En zo is het gebleven tot oó heden toe Op de Zondag voorafgaande aan de vierde Donderdag in November wordt ln alle kerken de tekst van de presidentiële af- D. uienmorkt h.d In OcloW ~n t.- mclilk klim en In de lw„d« helft der maand «oroi we] r«n gedrukt verloop. D« uitvoer nut Engelind wn inloten. Frankrijk nam niet veel af en zodoende was België onze voornaamste klant. Op 3 November kwam gelukkig net be richt. dat reeds van 7 November af. uien naar Engeland mochten worden geëxpor- teNatuurlUk oefende dit bericht direct ln- -vloed uit op de prijs Deze steeg van 15-17 cent tot 20-22 cent per kg. Deze prijs moet nog verminderd worden met veRingkosten «n sorteerloon Iedere landbouwer, die over uien be- achikte. ging tegen deze prijzen grotere óf kleinere partijen s/leveren, met het ge volg dat de prijs de laatste dagen wel enigszins terug liep. Een stijging kan zeker de eerste tijd niet «worden verwacht, want de unfn. die hier voor 20 cent of meer worden verkocht, brengen in Engeland hoogstens 17 a 18 cent op Het Is voor de exporteurs mogelijk dit verlies te nemen, daar iedere exporteur uien op November aflevering heeft gekocht voor prijzen, va riërende van 7 tot 15 cent per kg. Wanneer deze goedkoop gekochte uien geëxporteerd zijn. za! natuurlijk niemand er meer aan denken, meer te betalen dan men zelf als uiterste prijs kan bedingen. Vandaar dat prijsstijging thana voorlopig wel uit zal blijven De totale export in October was 6.120.142 kg verdeeld als volgt: België 2.005.275 kg. Frankrijk 1.565.423 kg.. West-Indië 569J25 kg.. Duitsland 480 040 kg.. Noord Amerika 375.099 kg.. Engeland 356 620 kg-. Engels leger in Duitsland 223.550 kg., Afrika 1B5 260 kg.. Zuld-Amerika 149 950 kg.. Cuba 122 060 kg. Indonesië 33.533 kg„ Canada 94 193 kg.. Zwitsealand 29 150 kg IJsland 6-460 kg Israël 1.600 kg., Hongkong 50 .kg. I sa Finland 40 kg. kondiging voorgelezen. De kerken gebrui ken dit feit voor een speciaal doel: inza melingen voor de minder bedeelden. Wat de Lucullische viering betreft de kalkoen, door de jagers van gouverneur Bradfort geschoten heeft de eeuwen over leefd Geen Amerikaanse huisvrouw die zichzelf respecteert zah op die dag nalaten een forse kalkoen op tafel te brengen, ge vuld met een mengsel vanbrood en tamme kastanjes. Het populaire maal van die'dag wordt gecompleteerd door één dikke saus- van veenbessen, knolletjes, pastel tan pompoen, appels noten en andere lekker nijen en natuurlijk al naar gelang van ieders smkak en capaciteit geestrijke voch ten. En wanneer het feest in stijl gevierd wordt, dan vertelt vader aan tafel het ver haal van de eerste. Thanksgiving hoe de kleine kolonie dappere Pilgrim Fathers in hun alles behalve rijke omstandigheden toch nog aanleiding genoeg vonden om God dankbaar te zijn. Mammie, poes plaagt Een spel. dat reeda vele eeuwen ge leden werd gespeeld en nog steeds gespeeld wordt, is het kaartspel On bekend te waar en Wanneer het is ontstaan. Men heeft de oprsprong gezocht bij de oude Egyptenaren. de Ethiopiérs, de Chinezen, de Indiërs, zekerheid beeft "inny niet. i Sihpex betoogde dat het Kaartspel evenals hét-ssasaks pel door de Zigeuners uit lndië' naar Arabië en vandaar naar bet Noorden van Azië en Afrika was overgebracht om tenalottcvook in Europa te land te komen. Volgens hem zou het oorspronkelijk •niet tot tijdverdrijf, maar tot waar zeggerij hebben gediend. Anderen be weren dat de Arabieren en Moren de Spanjaarden het spel reeda hebben leren kennen lang voordat de Italianen het bestaan ervan vermoedden. Zo zsgt Rlva, een Spaanse abt ln een zijner werken, dat hetóJpel reeda «n 1330 in Spanje bekend (waa. Spaanse kaarten uit die tijd zijn echter onbekend in IMS wordt voor het eebt in Spanje of/JclëeJ melding gemaakt vim net kaart spel en wel ip een ordonbantie van koning Jan I van Castllië. ^jartn Ml het aan zjjn onderdanen verl Een Italiaans handschrift uit Jte li<lc *euw, zegt dat hat spel in 1379 uit het land der Saracenen te Vlterbo \werd Ingevoerd. Opmerkelijk ia, dat In d«f I4de eeuw het kaartepel vooral als kinderspel zeer populair waa. Het werd echter door alle standen van elka leeftijd gespeel 1 Als elk hazardspel had het kaarten een gevaarlijke zijde voor velen, dia geen zelfbeheersing Venden. St Bernard van Siënna ging dan ook 5 Mei 1423 van de trappen der St Patroniuskerk voor een grote menigte zo te keer tegen hazardspelen en de be oefenaars ervan, dat da mensen zich naar hun huizen repten, dobbelstenen, schaak- en kaartspelen heelden en, ze op net plein voor de kerk in een daar ont stoken vuur wierpen. In weerwil van het verzet der gees telijkheid tegen het spel bleef het In geburgerd. In ons land en ln Duitsland maakte men houtsneekaarten. die veel voordeliger waren dan de Italiaanse, die met de hand getekend en geschilderd waren. De Venetiaanee makers van speel kaarten verzochten in 1144 daarom de regering hunner atad de' invoer van kaarten te verbieden. Zowel aan het hof als in de her- besgen werd in Duitsland kaart gespeeld. Te Zürich werd het spel ln 1330 ver boden. Het kaartspel was reeds zeer vroeg in Engeland bekend, men beweert zelfs ln 1277. In Frankrijk beschouwde men het «pel evenals In het Oosten ale een ridderspel. De harten waren het zinnebeeld der dapperheid, de schoppen (de speerpunten eigenlijk) de zwaarden, de ruiten (tn wezen dc schilden) de wspenen, de kla veren de krijgsbehoeften. Anderen zeggen dat harten de tnoed van de ridders en soldaten beduiden, schoppen en ruiten de wapenen, kla veren de levensmiddelenopslagplaaUen. Het aas doorgaans de kaart met de giootste waarde, zou op de geldmiddelen, de zenuw van de oorlog elaan Zijn naam'ontleend deze kaart aan het woord assis. een Romeins geldstuk. Volgens de door het Centraal Bureau voor de Statistiek samengestelde voorlo pige cijfers, was in de maand October van dit Jaar *6.8 pCt van de invoer door uit voer gedekt (Sept 1949 78.1 J>Ct. Oct. 1948: 64 2 pCtVoor de ns-eorlogse periode 1# dit dekkingspercentage bijzonder hoog. Dit hoge cijfer werd veroorzaakt door de ater- ke toeneming van de uitvoer, 'die van 1318.3 miUioen in September 1949 steeg tot f 377,3 mi li oen to October 1949. een cijfer dat tot duaver nog niet werd bereikt. Het gewicht van dk uitvoer steeg van 952 000 ion ln September tot 1.219.0W ton in Oc tober. De invoer had lb October 1949 een waar- He van f 435,0 miilioen (September 1949: f 407,3 miUioen) en een gewicht van 1.7443)00 ton (September 1949: 1.826.000 ton). Aan het bereiken van dit gunstige re sultaat droegen Waoral bij de uitvoer door de scheepsbouw, f 20 mJÜJow meer dsn ós vorige maand, airdappelen f 10 miUioen meer. vruchteanllp f 10 miilioen meer, appelen ea penjfn f 5 miilioen meer. Wat de figuren betreft zouden de vier heren of keaingen de hoofden van vier monarchieën. David van de Ooaterse. Alexander van de Griejuc. Caesar van de Romeinse .en Karei de Grote van de Duitse monarchic vooratellen, terwijl schoppenheer bedektelijk Kerel VU. die als David door Saul was vervolgd' en die zich tegen een weerspannige zoon moest verdedigen, zou aanduiden Met de rreewea zouden koningin Maria van Anjou, gemalin van Karei VII door Arglne (anagram van reginar, 's konlngs vriendin. Agnes Sorel. door Rachel; Jeanne d'Arc door Pallas en Isabeau van Beleren door Judith aan geduid zijn waarbij Argine de macht. Rachel de liefde. Judith de dapperheid, PaTJas de wijsheid betekenen.' De boeren zijn de schildknapen of wa penknechten: Stéphan de Vignolaa. Hector de Galand - beroemde legeraanvoerders van Karei VII; Lancelot en Ogler de Deen" twee helden uit de tijd van Karei dk Grote. Meermalen werd in Frankrijk het kaart spel officieel verboden, doch ateeda weer gaf men z.ch geestdriftig asn het spel over. zowel aan het Hof als In alle krin gen der bevolking De eerste sporen van het «pel, die in ons land ontdekt werden, waren van 1390. doch ki rekeningen van Jar. van Blois komt het in 1362 reeds vooi^Caarten wa ren toen zeer duur. zodat zelfs aan de hoven van Albrecht van Beleren en Jan van Blois de spelen maar zelden vernieuwd werden Men speelde doorgaans op een kostbaar ..quaertcleedM of op een jvoren tafelkljn" De meest geliefde spelen wanen het poteroyen of zeilen en (neermsals „verzeilde" men veel geld en betaalde met kleren zijn verlies. Ais het spel was afge lopen. deed men de „quaerten" ln lederen zakjes die men ..hemelde", d.w z ophing. ln de volgmde eeuwen werd hst kaart spel aan het hof en in de kringen van da adel zeer populair en verdrong daar de meeste hazardspeley. Onder Karei V en Philips II werd hgj ln alle lagen der be volking gespeeld ét) evenals de dobbel stenen trof men bet «ok in de tavernen aan. 1 Men kende allerlei spelen als roemste- ken. flikken, scheepje zeilen lanterluwen. lansknechten, schrevenselen. bellebrutden Frans- en boerenjatsen. trceven. pihetten. negenstvlkken. pharao. omber, quadrille. enz Het roemsteken zou 'een oorspronkelijk Hollands spel zijn Jammer genoeg weten we van de meeste bovengenoemde spelen niet hoe ze gespeeld werden de narpen zijn In de litteratuur u:t die dagen be waard gebleven Fel hebben vele predikanten tegen het spel gefulmineerd De Henrlcu» de Frein te Middelburg roemde het ..grouwelijk en verfoeilijk, «trijdlg met alle geboden Gods." Ook Vofltius en zijn navolgers, met name Cornells van Pouderoyen. predikant ta Crèveceur, ijverden ten zeerste, legen het kaarten. De Coccejaanse predikanten wa ren veel toegeeflijker Zo beweerde Leen hof dat dansen en kaartspelen nlst zondig was en Gosulnus Buytendyck «naaide op een reis van Dordrecht naar. Goes kasrt. hetgeen er echter toe leidde, dat de classis van Zuld-Beveland weigerde zijn beroep St naar Shore en Vlske te approberen. XJET ARGENTIJNSE volk is stellig I?11 het meest geschikt om Jules Vernes denkbeeldige rei* naar de maan tot werkelijkheid te maken, dat geloof Ik seker Als er in hun vlakke land geen berg was.Gioog genoeg om er de raket van st te schieten, zouden de Argentijnen er één opwerpen". Aldus schreef in het jaar 1882 een Engelsman. Thomas A. Turner. n:et zonder een tikte misnoegen om de tie'.gmg. welke de Argentijnen züna In ziens bezaten, ehergle te verspillen aan onnutte zaken Buenos Aires, de hoofdstad, gebouwd jan de oevers van een alilkerlge rivier en omgeven door pampa's, zonder natuurlijke haven, werkte verachrikke- lilk op zijn zenuwen en de Avenida de iMayo welke men toen bezig was aan te wteftgen tussen het Regeringsgebouw en het Capitoot. noemde hij een dwfcas en ruïneus ontwerp, dat wel nooit tot een goed einde zou worden gebracht Dë heer .Turner heeft zich dergiat. schrijft J Halcro Ferguson ln de .Hews Chronicle" en vervolgt: ..Toen Ut voor de eerste msal ln Buenos Aires kwam. ln 1941. had de Avenida Mayo al iets van de .k'.euc van een s-.nds lang bestaande straat gekregen, zo ieta als Victoria street tn Londen en de ondergrondse spoor, die er onder liep. was de oudste van de vijf on dergrondse lijnen, die Buenos Aires rijk ia en d:e bü het publiek al even geliefd is als dc ondergrondse in Londen of de métro in Parijs De sceptische heer Turner zou de stad eenvoudig Met hebben herkend ais hij haar nogmaals had kunnen zien. Waar} zeeschepen eens voor anker gtngen en hu* passagiers in ongemakkelijke bootjes naar de kust lieten gaan. liggen nu oceaan- stomera tn een reusachtige haven, welke men de La Platarlvler afhandig heeft Jemaakt De kleine huis)® van tweerver- :epingen met een balkonnetje zijn ver vangen door stalen skycrapera. spranke lend van electrlsche reclames. De bevol king was nikt verdubbeld, rhaar driemaal zo groot als in 1892 en mede doordat aller lei omliggende plaatsje« waren genaast, telde de bevolking vier miilioen inwoners. Verloren paradijs tn 1941 heerste er grote overvloed en was alles even goedkoop. Voor i-— kon men een maaltijd van dne gangen krijgen met nog een glaa bier op de koop toe. Een arbeider kon een liter wijn kopen voor dertig cent. De prijs van een spoor kaartje ie klas was belachelijk laag en met de bussen kon men nog goedkoper lange afstanden afleggen De huren gingen tn die tijd weliswaar reeds omhoog, maar ze waren toch nog redelijk en de „arbei der-met-een-boord m.a.w kantoorbe- denden. lagere ambtenaren e.d. konden leven van 150— per maand. Toch voelde men dit alles als Iets on wezenlijks; er hing een onbehaaglijke atmosfeer De president. Roberto M. Ortit. die liberaal gezind was. leed aan suiker ziekte en was langzaam stervende, zodat de uitvoerende macht vrijwel geheel be rustte bö de witharige vice-president Castillo, een bekrompen provinciaals politicus. Toen het leger «de vlag van de revolutie hees en op 4 Jjyni 1943 Buenos Aires binnentrok, werd het toegejuicht door de ingezetenen, die in dichte rijsn langs de straten stonden geschaard Alleen de cadetten van de Marineschool losten enkele schoten ter verdediging van Castillo. De trotse stad van het Goede U;ter!ilk heette op deze wijze de militaire dictatuur welkom en baande aldus een weg voor Pérqn No. In 1949 zUn er velen, die de ..goede oude tijd" betreuren. Het moet worden toegegeven dat de stad tn vele «plichten nog is, vooruitgegaan. Een brede ver keersweg vijftig kilometer lang en met vier banen, verbindt de stad met do grootste luchthaven De breedste- straat ter wereld, de Avenida 9de Jullo.door- «nijdt de «jad. De enorme..nieuwe gebou wen van het Departement van Oorlog en Marine beheersen de kade. Er zijn nieuwe hotels. Crtllon. Lancaalcr en Clsridie. gebouwd Overal ziet' men reusachtige borden, welke de bevolking herinneren aan het Vijf Jarenplan, en de toftromoet ■teken over Péronp Intelligentie en de goedheid van de presidentsvrouw. Alles om Peron Helaas, men kan niet van plannen allaen leven en zelf* niet van luchthavens en verkeerswegen De kosten vsn levens onderhoud zijn nu driemaal zo hoog als ln 1941 Tussen Septemijer 1948 en April 1949 zijn de detailprijzen met 350*/* gestegen Bouwwerken kosten tienmaal zoveel als voor de oorlog en hoewel er roaxlmum- huurprljzen zijn vastgesteld, is een woning vedr de gemiddelde beurs onberelkbasr wegens het hoge sleutelgeld. Ook het voedsel is enorm ln prijs gestegen Men moet nu tweemaal zoveel betalen om een gezin te roeden dan ln 1941. Zelfs vlees is duur en fcroenten zijn schaars Restaurants die in 1941 hun gasten een uitgebeeld menu voorlegden, zeggen «nu. dat alles ts uitverkocht, behalve aardappels en spina zie. De kranten verschijnen met weinig pap:er en over het algemeen dienen ze au spreekbuis voor Péron. De machtige ..Prenaa" en de statige*..Nacion" zijn de eni|e bladen, die crltiek op de regering durven oefenen maar ze doen dit met grote omzichtigheid. De eëns zo machtige en levendi|e avondbladen hebben zich aan de zijde van de aanhangers van Péron Naar International* vakorganisatie. Wil- Itam Green, voorzitter van het Amerikaan** vakverbond ..The American Federation of Labour", dat acht miilioen iaden telt. is n*sr luropa vrrtrokkeniom met Europese vakverbondileidera besprekingen te voeren over het oprichten van Sen nieuwe niet- communistische Internationale vakorganisa tie. Men verwacht, dat ook het andere, gro tere Amerikaanse vakverbond, het „Congrese of Industrial organlastloos". op de bespre kingen te Londen vertegenwoordigd zal zijn. 681 82. Allem hondje kelda ze voor het hongerig hele gebeurtenis! kwamen ze kijken naar het .eh, wat 'a lief diertje was dat! 'm eerst gauw wat eten tante Liezebertha medelijdend, een schotel, en daarin brok- it brood ln meDt. Det zette ze neer. Direct begon het j brokjes op te happen. Hij vindt *t lokker! riep Buqkle. Allicht! ze! Rick. JU zou het ook fijn vinden.' ala Je honger had en je kroeg dan opeens go'a bak met eten voor Je neu»! Toen bet eten helemaal op waa, likte 't hondje z'n bekje af cn kwispelde met z'n natte-stasrtpiulm. net of bet zeggen wou: Dat waa lekker! Nou moet-ie maar op een kussen voor de kachel liggen, dan kan hij drogen, want het arme beestje Is nog doornatI vond tante Lieaebertha. Za soeht een oud kuaaen op cn legdt dst bU de warme kachel neer. Zo. zsf sa. Ga nou maar 'n dutjs doen' geschaard en de twaalf radio-statten*, waarover Buenos Aires beschikt en waar van er vroeger acht eigendom van parti culiere ondernemingen waren, staan thans alle onder regering*toezicht Al deze organen, die zo gemakkelijk dienstbaar kunnen worden gemaakt aan de propaganda, stemmen in met de luid spreker* welke op de straathoeken ziin opgesteld om de lof vyi Péron te zingen. De zaken moeten Vaak-' sluiten, op de nieuwe ingestelde openbare vacentie- restaur an u ca dagen, waarop er eigenlijk nictp te doen dan militaire paredes komsten van Péronistea, daar scopen. theaters winkels recta bars op zulke feestdagen zljn"geaiot^ Maar de burgers van de stad vso het Goede UterliJk herinneren zich een oud gezegd: Argentinië groeit ondanks rtin regering. En Buenos Aires Is gegroet met Argentinië. Als de g la na. welke Péfm omstraalt, is verdwenen en zijn roen begint al te tanen - dan zullen de burgen blijken de meeat geschikte merken te zijn van Buenos Aire» vermoedelijk andermial om raketten naar de maan te zenden. De aangename smaak dankt de wortel grotendeels aan de z.g. zoethoutauUnr, de winter weer zjjn intrede heeft gedaan, hoort men overal om zich heen de mensen weer hoesten en niezen Allerlei middeltjes om deze verkoud- heidsverachijnselen te genezen worden hen. die ervan ta lijden hebben, wederom aangeraden. In tal van dqze middeltjes, die In de vorm van tabletten of siroopjes worden gebruikt, is zoethout verwerkt Rgeds In oude tijden was zoethout een zeer gewaardéerd geneesmiddel en de „edele, zeergeleerde Adamui Lonlcenia. doctiy ln de artsenUknnat en eertijds hoogleraar ln de natuurwetenschappen te Frankfort" schrijf» in zijn In 1582 ver schenen Kruidenboek over het zoethout- „De glrcyrrhlno glabra, de plant, die het zoethout levert, is gemakkelijk te kwe ken en bij de bereiding van geneesmidde len wordt geen wortel mfes gebruikt dan die van dit gewas. Het wap of de wortel is een heilmiddel tegen vrijwel alle ziek ten van de keel. de maag. de borst, de longen, de lever, de blaas, de nieren, het werkt verzachtend bij hoesten of dorst en gemalen is de wortel een^jportreffe- lijk maagpoeder. De verdienste van het geneesmiddel is. dat het de temperatuur van de mens v#laagt". Kinderen waren vroeger doorgaans ver zot op zoehout nl. In de tijd, toen de Jeugd nog niet verwend wat door sinaas appelen. bananen, chocolade of allerlei andere zoete snoeperijen. Meermalen gaf een vriendelijke drogist of apotheker aan kinderen, de bij hem# iets kwamen halen, een «tukje zoethqut cadeau Biina steeds kon men dan zien. hoe het stukje zoethout, nadat degeen. die het ten geschenke had gekregen er op ge kauwd had en er van had geproefd btj de kinderen als een vredespijp bij de In dianen van mond tot mond gihg. 7.1J let ten er allen daarbij zorgvuldig op. det de lekfernii niet te iang^ in één en dezelfde mond bleef. Om hygiëne bekommert de jeued zich el heel weinig. Het in de handel voorkomende zoethout zijn stukken vsn de wortels of van uit- lopeiVvan dé zoethoutstruik. Qlycirrhlza glabra L- In midden Europa treft men de plant nogYlechts zelden aan. daarentegen wordt ze ln Zuid Europa. Klein Azië, China. Callforal* «n Australië in groten getale tn het wtld gevonden, terwijl men ze er ook op grote schaal kweekt. Voor de Europese consumptie komt ln "taak (n aanmerking hetgeen Rus land. Spanje en Italië leveren. Italië levert met name het zoethout-extract glycirrhicine. die ln het speeksel of ln warm water oplost. De wortel bevat Daar de struik een zeer uitgebreid wor- te!gesteld en talloze uitlopers heeft wordt hi! in bepaalde streken van Sicilië en Calabrië een bijna niet uit tqgsoelen on- kgbid Wortel» en uitlopers zijn bijzonder taai. wanneer men een stuk zoethout kauwt, ontstaat aan het eind. dat men tn de mond heeft, een soort kwastje, dit wordt gevormd doorde niet-oplosbare baatvezels en de zeer houtige vaatbun- dels. waardoor de plant het nodige water uit de bodem opzuigt De oppervlakte van het zoethout U bovendien met een kurk- laag van zeer uiteenlopende dikte be dekt daarnaast riet. en druivenaulker. Vlak onder de bast liggen hele rijen fii-faa- oxalaat-kristalleo, die ook in de rhabgr. herplant voorkomen en er de zure aan geven. Deze kristallen geven de let- wat prikkelende smaak, die opvalt, al* men op zoethout kauwt Tenslotte bevat de wortel een gele kleurstof, die een be langrijke factor is voor de kwaliteit Slechts een zeer klein deel van 4» zoethoutproducte wordt rechtstreeks ver bruikt. als stukjss of in poedervorm. Meestal wordt het tot een extract ver werkt. Ds goede gewguen en klein gesne den wortels en uitlopers worden daartot met behulp van stenen walsen geplet, ds brij. die ontstaat, wordt met weter uitge kookt en dan - gezeefd In open pannes of in vacuum-ketel* wordt bet *ao daarna zover ingekookt, dat men het nog nst kan fiUfreren Dan wordt het boven «en houtskoolvuur zo lang verder ingekookt, totdat het na afkoeling vast wordt Vu de nog warme massa maakt men tenslotte z g. brodep van ca 6 kg of pijpen van I tot 120 g -jp.trin men de naam van ds fabrikant de Plft*u van herkomst perst, om ze dan varscheidena maanden te laten drogen. Vet werkt ln vele middelen tegen hoest ol ln de vorm van drop vindt het zoet hout tenslotte zijn weg in de wereld. Amsterdam u November De nieuwe week op de AmatarOamse et- fectenbeura werd vandaag Ingezet met een uiterst stille atamming waarin gedurenda het beurvuur verder weinig verandert* kwam Nieuwa dat van Invloed had kuneen siln. ontbrak en daar het publiek nog itaeft een afwachtende houdlns aanneemt blevea de ttaniacUea beperkt doch wel bleek tegen net alot dat t konden worden De courante eultuuraandelen waren voor de suiker, r rubberwaarden prijshoudend. Certificaten Deli Maatschappij moesten dek een verliet van twee punten «etmoattn Ollea schommelden rond UFA. van 4a industriële aandelen lagen de certifleetee Philips wat zwak in de markt en een verba* van ruim twee punten waa htar onvermijde lijk Overigens viel er van deze sector weinig opmerkelijks constateren Voor CUbns Verenigde Gleafabrteken werd 1 Mé f« geboden tegen Vrijdag f41 wel een bevrljs, dat de emissie waarbij f MM aan nieuwe aandelen tegen 193 procent worden 'Stse- geven, kans van slagen heeft De Inschrijving op de j! MfSM Th procent obligation ten leate ven genoemde Instel ling. die gelijktijdig met de aandelrnemitstd geschiedt, tal voor tover tijdens beurstgd bekend was. worden overtekend Op de scheepvaartmarkt was de atemaiUil goed prijshoudend en hier vielen voor een groot aantal soorten klein* koersverbete- ringen te constateren De beleggingsmsrkt gaf een kleine verbe tering te zien voor de investerlngscerttfl- eaten die punt van het Vrijdag geledes verlies konden inlopen De doliarlenlng Nederland was per aaide vry onveranderd De guldens!entngen lagao goed prijshoudend Officiële a of er int van da Vet e Kffeetaabsodal MAANDAG tl NOVEMBER geó en med t t«d so letsn f latea ACTIfcVP OUUGATIëN IR Heden Nsderlead 1148 I» 100"t Bei Csrt 1 1841 tt-l 1896 IM» I 1991 I 1841 1006i I Invest Cert I 100*/» 98« 97 97'/« 93 96''. 97* 93§ 98''HI 98f|t *f 99 99* NWf 1» 80 80''« Speereer IM tl 10" *S |100( 1» Nd led tl A I 95t 95'/. Grootbfc 97t 97*| oftt ittjtriëN Bandoeng I - 70 I Batavia Gelder) «9 I 100* Rott r i-i ioj 7.HOII 16 Ie I 99* FrOroHpbk It 102' Nat Hpbk 101 «f* Roti Hpbk »tl00"i W*«tlHi:TV «11021'» Rot»Srhhpb 14 100 BerghftJora ll 103"» tover* to 94 los'/. Stokvis F H2*/« Bat Petrol BS 10344 - Kon Petrol IH04'. Am ft Ol IM I 130' Witte Krul» «f 13« 100* too*/» 103"» 104"» 112 103'/» 104'/. ISO". 136 Amif '4T >4-8 lÖOJI 10»'.' Lever Broth If 10-MII 105'/» PhillpMimw lOIt AANDRIIk Amst Baak 170 HollBkUa CA218". JavaBk 500 eA146 MflFfNe» Werrf P6ff 101V4 IVfft 217"» 140 97 VR Hedeo MterlbAZa e !3o N-Ind Escompl 70"» NBkvEAfr MC189 Ne IMIddttbk 102 Rctterd Henk 179' klavenb Bank 108t Twents Bk tAlT7"« «dam H»lCnn« J9fl! 1 Aihetr «uper'2091» Als Norit 308 Allan li Ca 75"» Amit Ballett 1R2' 15B«'« ex dlv Bred. Mark 140"» Hron»werk 126"« Bflhrmenn Pat 130 v Dikkers ret 178 One Hoefi1»*r- 185| PRO >77' r FMF Dordt 141 Kirb F Nth 130 Gouda A pol F 182 Gruvter de oA 160* Besmet A 169J Metnek Bte» A 190» Hero Cons A 172 Hoek» M**»'252t HollKon»»» I A 213 fntOew Beton 147". nt Kunat toit 123t Int Vlacoe* C 150"»t Kempkea Mt 94 Klinker I sal 47". Kondor 275* Kon Ned too-341' KoaVer Teoll'23!"» Kwatta Choc 202 Letters Adem 250* M vel fa Ned Ba236 NA Autob Vrel29"i Sd Gist Splr A J!4t Ml kcheepsb I39"»t Ntjma A 2541 R >mmenbdller 179 178 191 709'/. an"» 75"» 127'/» 137'4 131 !32t 183 180*'. 168"» 189". 175 252t 213 141"* 121 I49t 93 49". 345* 231 202 255 23Hf 128t 320* 142 291 I88f Rot» Droosd *324 Roupp* f flV A 134 Rrfirlrt. NH A 120' 9tofcv M0.IIM1641'» Stork A1361 "erPhar fa A 102 Werkspoor A139* Wljer» Ind A 7»nn*nhMr# *202t A lem NB A 70J N-Ind Oa# A W B.ir.umtJ A131 Onud*-K*a»h 160 IntCrAHd Rdl85 T.|n1ft«ve» A 147t Gam FUWAW164"» V«ft1»burg A134 Beanek! A «edep 106'1 Mich Arnold a 1031 Sxomberi A304". Miert Hevn *206 Blae-its-vrle» A131 NC MI1 Weiv -110*'' n»om»en A 1*8 Del: Spoor N 1 apoor A A143". a 96* a 44". 30"4 v 1 «poor M.trWrs - **m Cherlb a 8 Mweco r.« N a Flttln re- 61 VarBIt* IM" IWn re* Tint* ewftfM .melt H». 48. 32Tk 134 IM"» ISI'/I 101 181 71 TT ''d 1ST li^f 185 18* HI JOT 3M"i lor/» 1811 M0"«l l««t Wt 44*k l»"i| 18 80". at r* 48"» 27"» Anaconda Cot 26''« M»fileh f»ee' JT! Gen Motor JTp int Nlrk of Ca 27"« JJ* K enne rot C*z J® Rep Steel M"' tn* Ua «tel Jl *0 II VI» Come a to 61 d MlK'oniPe't 40 to 41W Shell Unloa T' N York Cent 9 jv. 1* anadian Proloneati* ACTIVE AANnn UN R.R. LIL Kol Bank A 61'/. 61"* N-l Handbk A 102''. mm 103 NdHandMt) cA 160 mm JdO AKU A !85'/.t 1W/» BerghAJura A 305'/» 306 Berk el Pat A 117'/. 111'/» Calvé Dal ft cA 147t Cenlr Buik A 190 Fokkar A 132 18 Oeldez Pa» A 150"» mm 151f KNHoogov eA 2084 l-eve» Bros cA 246'/'» 308 246 243(/«Vi Nad Ford A 303 303 Ned Kabnl A 293 mm 83'/» Philips A 242". 240-'/»f 339'/tf Wilton-FDsa A I57t 167 Billiton Is r A 268 366 Dordt Petr A 286'/. mm 396'/» Kon Pntr a ill". 310 Kon Petr oA 811 mm Mnears En A 521* mm 521* Amst Rub A 134 114'/. Bandar Rub A 114 Fit Dell B» Ru A 83*/» Kend Lemb A 71"» Lam pon» Run> 82' O-Java Rob A 46"» Oostkust eA IT 48 Serbadt Rb A Verlnd Cult A 8'/» 161"s Holi Amlttn A JavChlJsp A 18 124 "«W KfJtM NB» A 124 Kon Pskst A 142 147# NdfteMtnl* A 146"» Ommeren feb 166 Rott Lloyd A 1» S» Mil Ned A 1J- HVA A 147"» 147W'» Java Cult A 62". N-l Sulk 0 A 30 VerVor.tC A 84". DellBai Mlj A 106*'» Dsll-Mtaeh A 134 132 Senembsh M A III»/. HitHARM IIQlibC MB A 180*/« UL 81 M 461 sr IB"» 134 8 Mr'*** 164"» lif' 147"» 79 Ml 10» igjëur hi* >4 IAG a NOVEMBKR 1949. (Van een onzer verslaggever».) on* heif*n' Dte woorden werden een paar madl tot ons gesproken IX Slowakije. En een van de mannen, die ze ons met een stevige handdruk gevoegde heelt het ons verteld „Dit ts het devies van het verzet in Slowakije ti espreuk waarmee we de strijd aanbinden met een nieuwe vijand die we Ilk eens zullen overwinnen v 0, Tnechntlowaakse Imd»cpubl.tfc bMtMt uit twte de!tn. die roljcome» ^«billend rwn. Bobetnen met Moramê eu Stoiootaje F.r n oltijd tieel umiicmo «eefl rf* Tsjechen en de Slmrnfcen en noj need» i, er geen rerhouding Wb dl» m Zü»'«ertond be,mat lussen de Duits-, Franj- en Italiaan, ^nljCTde delen der beoolk.ng Vooral na de bevrijding beeft het er zeer jBpe.nrn heigeen iiooiml een gevolg urn, van de moeiijkheden, die hel rer- •Üderrn van ie Hongaarse minderheden Sknaak.,opleverden T,„ „)if m ie Dubbel-Monarchie behoordr Slotcnki.e tot Hongaryr en de Hongaarje Ittioeden zijn er nog «leed, zeer groot Toen de DuiUers een z.g. zelf.lond.g jg^dtpe eliehrten uierd een deel met Kaïchau (nu Koz.ee) al, noornoamne d«ti weer aan Ho.igar.ie afgezlaan. Na de oorlog wtu het voor de Hongaren hezen af delen' of voor 100 procent Tzjeeho-Slotcaofc teorden.ó/ noar Hongarije. roD l b De fjlowakcn zijn een zeer onafhanke- Hk sn ft'" vo"( en ze zl>n (r trots op. ést zij het waren die ln het najaar van DM de opstand tegen de Duitsers in ds kwfen van Slowakije ontketenden De yachen spreken hier min of meer sma- jmi over want ze be»rbuldJgen* er de Slo. «akm van dat dere onder Mgr Tiso met Pndff bescherming een gemakkelijk gvtotjr hebben geleld en dat toen ze agtn. dat Hitier verloren wss. ze nog i*tn een opstand in elkaar zetten HJ ge'oven niet. dat dez^ Tsjechische «kit iujit is. Want de opstand van ]M4 Mé) bloedige offers gekost en we heb- Na tal van graven gezien van vrtjheids»- dir toen het leven hebben gela- Evenmin als onder het Duitse |uk vilten de Slowaken zich bukken onde» de MMgunistische tyraonie Terwijl mgn in Bcéumen en Mpravië in doffe versla'gén- teij de feilen accepteert, hebben we In sXwakije andere klanken vernomen LMken van een volk met een vurige nRbtldswll. van een volk dat strijdt voor God en vaderland De invloed van de Keken ls in Slowakije zeer groot. Onder étlkjefhfn zijn veel on-kerk«en masr de bewaken die voor het grootste deel,tot ét R K. Kerk behoren, hangen ^eer aan kf*.en geestelijkheid vsn Levóca ls duidelijk be- aanhankelUkheid. die de be- geestelijkheid betoont en na de moed die ze aan de dag legt. Vrijsch.ren in de bergen TwwUi in Bohemen .Ierhts eaderxrnnila fmtt la hrl diepst geheim wordt bedre us, slaat hel veor enn vaat. dal de situatie h lewakür herl andera la Ns is het sl m «te. dat in de bergen van de Mnhe T»t»a eeleegankelBk voor de niet-Inge- »|4ea. groepen partlsancn zijn gevormd. Mt «p alle motelUke wifzen aan het tml- i* regiem afbreak doen Het Is ons iteiat dat in aommlgr dorpen een be- ky|k deel van de weerbare mannen «Breekt Liever dan zich te laten prrs- M iet slavenarbeid hebben xU in de '•Mn «a bergen de vrijheid gezocht b la self» een dorp. waar de greslr- M» ra vindbaar ia: Ingewijden weten. M4 mkybij ilch bü de mannen in de Wrna bevindt «reik doel. welk qui hebben die Wtisanen'" vroegen (wij aan een men. fitieer ter rake kundig was ..Kijk eens". voegde hij ons tot. „ik heb vaak «tieten vsn het verzet ln Holland tijdens w Duitse bezetting U hadt toen steeds <r hoop voor ogen van de uiteindelijke «•winning En die hoop hebben wij Swriken ook Wij denken ci ander» over de Tsjechen wij menen, dat dit niet kan blijven voortbestaan Oreral glit het in de landen van Oost- srr«.en gecoieiui 0* opstand var vél voor de aanl «•ting aan de i Europa, die ondena communistische druk leven Het te onz« tsak.'.onze pUcht het verzet levend.g te houden, om de vazallen vsn Moskou geen moment rust te laten# Van daar onzé partisanen waartegen al mili tairen zijn opgetreden Maar het ld moei lijk in de bergen van de Tatra en.de be volking steunt natuurlijk in het geheim." Onverbiddelijk te hel regiem Gottwald tegen deze vrijheidsstrijders; waarvan men het bestaan het liefst wil verbloe men Maar dat ze er zijn hebben we in Slowakije met stelligheid vernomen. In dien partteanen worden gepakt, weten ze wat hun k>t is: de dood. Zeer onlangs zijn nog op één dag midden ln Slowakije acht mannen opgehangen van wie bekend was, dat ze deel uitmaakten van de troepen van het verzet e r Meedogenloos, opgejaagd De regering Gottwald weet. dat Slo wakije een zeer kwetsbare plek is. Te vuur en te zwaard tracht men het verzet te breken, maar dit laait nu. terwijl de strijd tegen de Kerken «teed.» scherpere vormen ssnneemt, overal op. Men betreurt' het in Slosrakije teer. dat In Oostenrijk nog altijd IVifcsteche troepen zijn. Een EERSTE Rf-AD PAGINA S. - Felfe verontwaardig:ng heeft te Hengelo mevr G. uit Deldrn gewekt dóórdat ze roekeloos een aanrijding veroorzaakte. Mevr G kwam met grote snelheid ovef de Deldener^traat door dc bocht gereden-en week naar links u:t vaor een wie'rijdster Ze z!g-zagde echter zo ovet de weg. dat ze aan de linkerkant-een per sonenauto. bestuurd door de heer W. uif Mentfoort ramde. De auto sloeg tenge volge van de klap om Mevr W uit B!lt- hoven. die in deze auto zat. werd hierbij gewond Met een hersenschudding moert ze naar een ziekenhuis worden vervoerd. Beide auto's werden beschadigd *- Naar omstandera verzekerden ademde mevr. G een alcohol-luchtje. Ze werd vooj onderzoek naar het politiebureau overgebracht Op 9 Novefhber J heefl mevr G zich voor de kantonrechter te Enschedé moe ten verantwoorden, omdat ze ln beschon ken toestand verkerend, met haar auto een aanrijding had gehad. Drieling te Leiden. In het ge/;n van de familie A. J. vsn Sjingerland in de Hlnsenstraat te Leiden ls een drieling geboren. 2 meisjes en 1 »- Prlni Reinler III vmn Moaaee Zaterdag de troon bestegen klein deel van de Westelijke grens van het land de omgeving van de Slowaak se hoofdstad Bratislava of Pressbufg grenst nl. aan Oostenrijk. En men is er zeer op gestelda4e grenzen aan een land waar nog de ware democratie heerst. Veel illusies maakt men zich echter niet. want om op alles voorbereid te zijn heeft de regering van Praag aan de Oostenrijks— Slowaakse grens even grote veiligheids maatregelen getroffen ate in het Duitse grensgebied Wie nti uit het land van Gottwald wil ontsnappen, of relaties met de vrije wereld wil onderhouden moet over veel vindingrijkheid beschikken. Alleen ln de donkere bossen, van de Hohe Tatra wbont nog de vrijheid. Daar trachten kleine groepen opgejaagde man nen met de inzet vsn hun leven het devies van het Vrije Slawakije hoog te houden Of hun wanhopige strijd op de duur vruchten zal dragen? Het te moeilijk te beoordelen, maar een groot deel *n het Slowaakse volk gelooft er-aavooj-waardar»"' lijk ln (V,n on« Londen*, correspondent) De miat. waarover »ij drier dagen schreven kamt Ensrland jaarltfka op 71 miilioen pond Ie staan. Tussen October en Februari telt men gemiddeld ie«tl» mist- dageu. Elke keer. dat de grijze nevel Lon- j den in een spookstad verandert, koat dit twee miilioen pend aan economisch ver lies: verkeersrpenihoad. schade aan goe- deréo en gedaalde winkelamirt. De moderne techniek s.'aat hier even machtc^pos :egermvea als de- primitieve men^ ng wilcer. Verdichten van de mij*^ tot Tcgeiéfrjppels blijkt op grote ^thaa! niet mogt.uk Eeuwenlang ,u de rook, dit altijd boveq Lorfden hangt, alr-öe hoofd-* -schuldige beschouwd, omdat dëze«-mist- vormend werkt. Reeds in 1306 voerde Eduard I de doodstraf in op Het branden van rokerige kolen. Koningin Elizabeth „ging nog verder zzj verbood eeqvoydig het iebruik vA steenkool' In vroeger tijden .vormde de mist het natuurlijke rookgordijn voor Ui van berovingen, on danks de langs de wegen geplaatste fak kels. Op de Theem* werden in die dagen*# trommels geroerd bij wijze van mistba- kens. De spoorwegen beschikken 'thans over speciale mistsisnaien bij de stations en op kruispunten Meer dan zeat gdocomotieven zijn dezer dageh bij wijze van proef uit gerust med een magnetisch instrument, dat via de rails in werking komt als een sein. dat de machinist niet kan zien. pp onvei lig staat (Van onze correspondent te Rome). De discussie in het parlement over de wijze waarop De Gasperi „de kleine crisis" als gevolg van hft af troden van de Neqni-socialistiache minuten heeft opgelost gaat gepaard met het soort relletjes, waaraan wij te Rome de laatste jaron gewend zijn geraakt. Behiive communisten en Nenni-socialisten zijn ook de neo fascisten ontevreden met de handel wijze van de minister-president Run woordvoerder Almirante. de nieuwe ..leider", was zoals gewoonjijk in de Kamer zeer heftig Als onze eisen niet worden ingewilligd, zei hy. zal het volk en vooral de jeUgd van„ Italië in beweging komen en deze llONDERDDL'IZEND Engelse voor- mannen, ploegbazen, bedriJfslei-. iters en dergelijke fu..cMonarl«*en rul-: ten. op kosten van hur werkgevers, dtle dagen de werkplaa's verlaten om Mar school .te gaan «Natuurlijk gaan 4te honderdduizend niet allemaal te- lllljk. Zeifa ln Engeland neeft men Ban gebouw, waar men zoveel mensen tegelijk zou kunnen onderbrengen en ■og iets leren ook gaan met z'n dertigen tegelijk hun W« schooldagen doorbrengen in Pendley Jtenoi, een groot landhuis in Hertford- •Ire. waar ze zullen luisteren naar le- vkfea, welke voor hen worden gehouden •8 verder zullen ze hun ervaringen ult- *»*len en ook hun denkbeelden over taak ate voorman dn de industrie. Op wijze hoopt men hun een beter be- «ip te geven aangaande de rol. welke ln de tegenwoordige economie spelen tertrouwd te maken met de vraag- ■Jjtttn, welke zich tegenwoordig voor- y* E*n van de eerste dingen, welke ■«Khlen tot hen zullen doordringen, zegt Jfwrreipondent van de News Chronicle. T«frey Murray, is. dat hun titel van Afeman"'eigenlijk heel weinig zegt om- d« verantwoordelijkheid, welke za 2§«n Want de ene „voorman" heeft- 2»®g over een groepje van zes arbeiders, anderen honderden mensen onder "«hebben en zelf rechtstreeks onder de ®jfriie staan. Dat dergelijke cursussen "jHbn bijgewoond door vogels van dlver- MjiilI b'^ltt Wel U,t het fe,t' d,t Re" «•"Me medewerker op een cursua men- jïontmoette, die de titel voerde van rjMf"Ontwerper", een ander was „Afde- ^f-Ihgenieur" en een derde was belast Vr* öe> zoeken van nleuWe administra- gp methodes Maar al die mensen wer- tot de voormannen in het Beroeps-snuffelaar JJJtovenita.nde blUkt rcedj, dat de wel zeer vcrschlltende werk- baari- fn >,,dde|t en ook de bedrijven, hriu ze werkzaam waren, verachllden tet Sommigen hadden een baan ln ^Jextlelbcdrljf, anderen in een vlieg- wtomobielfabrlek. er waj een kfa^Tr.» ctn brouwerijeen uit een 32®?. terwijl er ook iemand was ban W'foondien.t kkitehP mannen werkzaam bij een elec- of transportbedrijf, mannen uit rinlv T^nntn Afkomstig van de oever» bi. e, 1^°* enz. Dc gemiddelde leeftijd kir 'i„ en Bemiddeld waren ze 24 óg, ^drUfsJeven werkzaam en TiïhL^* °wer 53 man. be"PrPklngen bleek, dat te- 'R Hit voorman lang niet altijd meer iemand wordt gekozen, die uitblinkt als arbeider, maar meestal lemrnd. die goed met mensen .om kan gaan eri ge voel heeft voor de menselijke problemen, welke zich voordoen Het is hun taak deze op te lossen teneinde verzuim te voorko men. de productie op te voeren en grieven welke in arbeidsgeschillen zouden kunnen ontaarden, uit de weg te ruimen. In sommige bedrijven moet de voorman er vóór alles een goede neus op na hou den In sigaren- en aigarettenfabrieken te het de arbeiders verboden schoenen met rubber te dragen of sinaasappels of uien voor hun twaalfuurtje mee -te brengen. Immers de geür van deze dingen, zelfs van zeep. kan zich gemakkelijk meedelen aan de tabak, waardoor schatten aan al- garen of sigaretten zouden worden bedor ven. Om dergelijke onaangenaamheden te voorkomen, moeten de voormannen In dergelijke fabrieken geregeld rondsnuf felen om elke overtreding onmlddelijk te kunnen ontdekken en erger te voorkomen. Ter voorkoming van overtredingen Zo te het de arbeiders fn bierbrouwerij en verboden te roken, daar een weggewor pen eindje sigaar of sigaret een vat In brand zou kunnen steken. Maar een man kan nu eenmaal niet zonder af en lp* een trekje en daarom, aldus vertelde de voorman uit de brouwerij, zenden we de arbeiders af en toe een minuut of vijf naar buiten om een sigaret te roken. We we ten dan waar ze zijn en op die manier kan het rookverbod worden gehandhaafd. Een van de vragen, welke tijdens de discussies werden gesteld was' kan een man toezicht houden op vrouwelijke werkkrachten? Natuurlijk zou het de eer- van de aanwezige voorlieden te na zijn gekomen ate ze deze vraag ontkepnend hadden beantwoord, maar dc voorzichtig heid dicteerde hun toch tot de slotsom te komen dat ze het wél kunnen, maar dat het toch beter ls. dat vrouwen en meisje» als onmiddellijke chef een vrousv hebben, die dan onder de afdelingschef moet etEen Conclusie, waartoe men verder kwam. was. dst voormannen moeten wor den gerecruteerd uit het gewoneper.o- neel «o dat zé het werk als zodanig gron dig moeten kennen, afgezien nog van hun andere eigenschappen. Anders te het R*- vaar «root dat ze voor de mal worden gehouden, 'bijv. wat betreft de tijd. nodig om een of andere arbeid te verrichten.^ De vraag hoe een werkelijk bekwaam voorman moet zijn. werd dus beant woord: Een man. die. dank zij een goede organisatie, het *«S*v«"-Progtemma weet uit te voeren binnen de kostgreruen. welke hem zijn gesteld, en die bovendien zorg draaft voor zijn regering de weg weten te versperren. die naar de afgrond voert. Die woorden doen vermoeden, dat de spreker maar al te goed wist, wat er op hetzelfde ogenblik buiten de vergaderzaal voorvjel. Een grote groep jongelui, leer lingen van middelbare scholen en studen ten «aan de universiteiten van Rome. Napels, Catania! Palermo en Bari ls de meerderheid der studenten, thans fascis tisch). was samen gekomen op de Piazza Colonna. het hoofdplein van Rome. Dbor zich op te stellen tussen de vele honden den auto's die steeds op dit plein gepar keerd staan, maakten zij het de politie onmogelijk de gewone tactiek toe te pas sen en de betogers te verspreiden dooi met jeeps en kleine pantserwagens op de massa in te rijden Ditmaal moesten de agenten te voet tegen de verschillende groepen optreden. Er werden fascistische liederen gezongen en het verkeer werd volledig stopgezet Oa. demonteerden de jonge ^helden"' de beugels van verschei dene trolley-bussen, zodat ook. nadat zij verdreven waren, het verkeer nog lange tijd stokte. Verjaagd van het plein trokken sii ln formatie op naar de Amerikaanse ambas sade. waar ze opnieuw fascistische lie deren zongen, schimpwoorden uitten aan het adres van de geallieerden en de her vatting van de strijd tegen de „demo- plutocratische machten" aankondigden. Het kwam hier tussen de betogers en andersdenkenen tot heftixe vechtpar tijen. Heeseer de geest ia Italië bedervea ls, blijkt wel alt het feit. dat eea Raaaeins journalist, dr Meianl. die tegen een peli- lieagent telde: ...Maar hier wordt geroe pen „leve Mussolini", doel u daar niets tegen?" door die agent bedreigd werd met arrestatie! Een der clausules van bet Italiaanse vredesverdrag verbiedt aate bene „wederoprichting van een fascis tische party" Nadat des avorfds de fust was weer gekeerd, vonden in de nacht op ver schillende punten in de stad bomaan slagen plaats, die alle gericht waren tegen zetels van wijkafdelingen der Christen democratische partij. Het is te liopen. dat het politieonderzoek zal uitwijzen of de schuldigen communisten dan wel'fascis ten zijn. Slechts een der aanslagen heeft enig effect gehad en wel die tegen het kleine partijbureau der afdeling ..Borgo". vlak bij het Sint Pietersplein Een tijdbom voor de deur van dit gebouw ontp.oftc drie minuten na middernacht Niemand werd getroffen, doch het geweld van dc ont ploffing whs zo hevig, dat in de gehele straat geen venster heel bleef. O a ztjn de vensters van het generalaatsgebouw der Jezuiten verbryzeld. Grote paniek ontstond in het in de onmiddellijke na bijheid gelegen hospitaal van de Heilige Geert. De huu't waar de ontolnffmg plaats vond. ls afgezet door onvermurw bare politiemannen. CommunUten voor Tijoengklnr De Chinese communistische troepen zouden de oorlogshoofdstad der nationalistische rege ling Tljoengklng tot op een afstand van ongeveer hondeid kilometer zijn genaderd. (Van onze ^correspondent te Bgtivia). Verontwaardigd «Ar het feit. dat de overheid is overgegaan tot het hrf- fen tsa een belasting-accijns (preclea alt voor de oorlog) 4jn de sigarrtlea- fabrikantrn in Indonrsi? in staking gegaan. Die Tabrikanten i(in vrijwel zonder uitzondering Chinese» en wat z(j produceren is ..Rréték", (Ie,door dc Indonesiër verafgode sigaret. Laat ons dat woord ..Krèték" even mogen toelichten Kréfék fs. net als ..koekoek", een geluidnabootsing.,een imi tatie van braqdende kruidnagel Wellicht vragen vele lezers in Nederland zich ver wonderd af waarom die dure kruid nagels moeten branden *&uden dat echter niet meer vragen, ais zij de lucht -dtonden op«n«iven a's ze lang» een groepje hurkende kampongbewoners kwamen De krétèk is datgene wat de Indonesiër van oudsher hVt liefste rookte een soort sigaret, maar dikker cn langer dnn de onze Behalve tabak ls er ook kruidnagel ln gerold Die kruidpagcl geeft aan jic rook een eigenaardige geur, die typisch bij de kampong behoort De schroeiende kruidnagel maakt bovendiep den knet terend geluid en de Indonesiër houdt daarvan en stelt de krètèk boven de si garet. die dat geluid mist ondernemende Japanners hebben inder tijd eens .slim willen zijn. Wanneer die Indonesiërs dan zo van kruidnagelgeur houden", zo dachten zij, „dan zullen wij "*i tgpr-s Zon motorboottochtje maakt hongerig en daar om hadden deze opgewek te Nieuw-Zeelanders de hengels uitgegooid voor een pi#je-de-man. Zij slaagden in hun opzet, maar trtj betwijfelen af zij de haaien en tynUnen tot op de graat opgepeuzeld hebben Het vogeltje hier naast dreigt zelf bijna op-.. gepeuzeld te worden door de haai. In u-elKs bek het schijnbaar zo rustig is ge zeten. Of zoii een ris geen vlees lusten? Voor in Frankrijk ingeschreven auto bussen. touringcars en vrachtwagens, die naar ons land komen, wordt, volgens de thans hier te lande bestaande bepalingen, motorrijtuigen-belasting geheven Daar de Aigcm. Nedcrl Ver voor Vreemdelingenverkeer van mening is, dat deze voorschriften belemmerend werkten op hel toerisme uit Frankrijk naar Neder land. heeft zij zich tot het ministerie van Financiën gewend met het verzoek hierin zo mogelijk verandering te brengen. Van het ministerie van financien werd hierop het volgende antwoord ontvangen: Nu is gebleken, dat van Nederlandse houders van autobussen, toeringcars en vrachtauto's bij het rijden op dc openbare weg in Frankrijk is thans geen belasting meer wordt geheven, ligt het in het voor nemen met ingang van 1 December 1949 de heffing van motorrijtuigen, toebehoren de aan in Frankrijk wonende of gevestig de houders, achterwege te doen blijven, indien deze tijdelijk en niet langer dan een jaar te laade verblijven. 57 Personen kwamen om het leven en 104 werden gewond toen een ireimop de brug van Elands Rivier bij Waterval Boven in Transvaal ontspoorde, tehgevolge waar van zes wagons in het water terecht kwamen. 70 Voet beneden de brug liggen de wrakstukken der verongelukte wa gons Een der wagons van het trein- gedeelte op de brug hangt gedeeltelijk over de rivieroever. v Clearing van voeSInssjnlildelen. Op de conferentie van de voedsel- en landbouw- organuatie te Washington, waai aan 5S landen deelnemen, zal een voorstel worden bespro ken fbt oprichting van een internationale clea ring van voedseloverschotten Men hoopt zo het probleem op te losïcn van het tekort aan voedsel ln sommige landen cn van het zich ophopen van voedsel-overichotten ln andere landen Er zou een kapitaal van een milliard dollars btjeen moeten worden ge bracht door de Jedenitaten De centrale zal dan landbouwoverschotten van de leden op kopen en doorverkopen aan andere leden. zorgen voor sigaretten, die heel wat goedkoper zijn te fabriceren dan hun krétèk. En ze maakten millioeneo siga retten, waarvan ze .de tabak bewerkten s me,j kruidnagelessence. Het werd een fiasco Niemand kocht ze, wan*. ze knetterden niet! De Chinezen, die de In donesische krètek-in^usirie beheersen, lachten 4" *teUp valst je en glngFn gewoon door met hun beproefde procédé. Hun fabrieks-installatie bestaat' uit een aantal bedreven handeit; die ƒ2 40 verdienen voor iqdere duizend gerolde krètêks - Millioenen in Indonesië roken krèték en in sommigé* streken is het normaal, dat men een derde deel van zij* Icon er aan besteedt Nu is het echter mis met de krétèk en wel zew-mls De kretèk-in- dustri* Ugt stil. De fabrikanten hebben het bijltje erbij neergelegd en de arbeiders naac huis gezonden De- fabrikanten zijn namelijk boos over het feit. dat de man nen. die in Indonesië voor de financiën verantwoordelijk z«jn. al turend op de kale bodem van de schatkist, tot de con clusie zijn gekomen, dat het tijd wordt de tabakaccflns weer in te voeren Die ac cijns wordt overal-ter werld geheven en vroeger ook ln fndoneelé en er moet nu eenmaal geld komen om de >*aatsult- gaveó te financieren De Chinese fabrikanten klommen echter direct ir? de allerhoogste boom. Ze waren zeer verbolgen, dat menAdit hun. arme zwocgera. wilde aandoen. Velen van heft gaan zwaar gebukt onder de vracht van hun grote Vinaten. Arme. oude gebo gen Chinezen! Er kwamen gloeiende protesten, er kwa men fsbrieksalaitlngen en er kwam tan ■lotte gelfs een persconferentie, die de luisteraars de trinen la de ogen bracht over zoveel martelaarschap en soveel edel nationalisme ale de Chinese fabri kanten aan de dag legden. Ze moesten hun bedrijven sluiten., omdat se door de ac cijns genoodsaakt werden met verliet te werken. Dat rekenden se dan op een heel ingewikkeld* maaier voor, want daar zijn se meesters in. En so stonden er ss- wat een kwart miilioen werklieden op de keien, belgeen een nationale ramp bete kende Wel zouden de goede Chlneten voorlopig nog ln de magere buldel tasten om de stakkers te steunen, maar dat ken den se niet eenwig blijven doen. Na onze tranen te hebben gedroogd, zijn we toen naar het departement van finan ciën gestapt. Daar kregen we echter «en heel andere berekening voorgelegd, eet*;, die bepaald veel helderder was dan dit* van onze Chinese zegsman Daar zij niettemin ingewikkeld genoeg was, wil len we ons tot het belangrijkste bepalen. Ten eerste bleek dat de krétèk, ondanka het feit, dat er geen beiastingacctjns be* staat, voor de gewone man uit de kam pong tegenwoordig naar verhouding niet goedkoper ii dan vroeger. Voorheen had de fabrikant evenwel tabakaccijns té vol doen en nu niet Dat verschil komt dus ln zijn zak terecht Dit betekent een extra-winst van 2 cent op een cigaret van 6 cent. Financiën vindt het welletjes, wanneer de fabrikanten normaal 33 pro cent verdienen en de rest maar aan ban derollen betalen Dat 1a één punt. Maar er steekt achter deze zaak nog meer. Tot dusverre waren de Inkomsten van de heren oncontroleerbaar. De boe ken werden bij voorkeur in Chinese ka rakters bijgehouden en zelfs daaraan zal dan nog wel het nodige hebben ontbroken Door het banderolleren heeft de belasting nu hun boeken niet meer nodig zU heeft aanbaar eigen boeken voldoende. Economische Zaken zal de grondstoffen te gen vaste prijzeiv leveren, waarbij dan voor Idem zoveel grondstoffen zoveel ban derolles moeten worden betaald En wan neer we de Chinees hier goed kennen, dan is het wel de zwaarste slag, die hem treft: dat hij nu de belasting niet meer kan ontduiken. De tegenactie is typerend. Ze halen de politiek erbij. Ze schreeuwen moord en brand, dat die ..koloniale blpedzuigers" de laatste weken van hun bewlncj nog eens even het arme volk het vel ovef de oren willen halen. Dat ze een kwart miilioen Indonesfsche arbeiders brodeloos of eigenlijk rijsteloos-'— maken (volgens hun officiële opgaven zijn er nooit meer dan 80 000 geweest, maar de overigen zullen hut) dagtaak wel clandestien mee naar hula nemen, want het is beter, dat de belasting niet al te veel mensen aan het werk ziet), .kortom, ^het Wordt tijd zeggen zu dat de souvvrclnlteit eens wordt overgedragen en dat er e.ndelijk eena redelijke mensen aan het bewind komenmensen. d;e met zo slim tljn ala de Hollander*, want die laten zich zelfs door de slimste Chi nees niet in de luren leggen. Zal heudorado van dc Chinees komen na de „merdeka"? DE K.L.M.-Convairliner „Pi eter de Hooch" is op weg van Parijs naar Amsterdam. De motoren op kruistoeren- tal laten rustig hun gebrom horen en dank zij de perfect functionncrende druk- cabine-inztaliatie merkt geen van de passagiers, dat het toestel op 5000 meter uliegt: zy lezen rustig hun courant of tydsfhri/t of kyken naar buiten naar het landschap, dat als een kleurig tapijt zonder-eind onder de vleugels van de Conuairliner doorschuift. Terwijl een van de stewardessen voor in de machine in de pantry bezig is met het gereedmaken van de verversingen, die halverwege tussen de Lichtstau en de hoofdstad van Nederland aan de passa giers zullen worden aangeboden, doet haar collega een rondgang door de cabine Van deze gelegenheid maakt een van de passagiers, een Fransman, gehruik om haar te vragen naar de beteken s van de naam. die hij voor het instappen op het vliegveld Lc Bourget op de neus van zijn toestel heeft zien staan. De stewardêas kan hem uitvoerig in lichten over Pleter de Hoocb. want kort geleden heeft zij van de Civiele Dienst van de K I. M. een boekje gekregen met gegevens over de schilders, waarnaar de K L M. hsar Convalrliners genoemd heeft D;t boekje heeft zij nauwkeurig' bestu deerd en daardoor kan ze nu aan haar Franse passagier vertellen, dat Pieter de Hooch leefde van 1629-1684 en te Rotter dam werd geboren, dat hij In Delft. Dm Haag. Leiden en Amsterdam gewoond heeft, dat hij zijn meesterwerken. o.a. ..De Kelderkamer" en Het Ochtendtoilef. lus sen 1855 en 1665 in Delft schilderde, dat hij graag tegenlicht-stukken maakte en dat er enkele van zijn werkeri" in h*t Amster damse Rijksmuseum hangen, terwijl de meeste werken rich in Londen bevinden. K L.M. service staatnu eenmaal voor niets! Aan de hand van een plattegrond van Amsterdam laat dc Fransman sicb vertel len, hoe hij het Rijksmuseum kan vinden. omdat hij daar het werk van P eter de Hooch wil gaan bewonderen. Maar hu kan hiervan reed» een voorproefje kruien, want de stewardess neemt hem mee naar voren, waar aan de cabtncwand een re productie van een van de bekendste wer ken van Pleter dc Hooch is opgehangen. Zo geeft de K.L.M. in het buitenland meer bekendheid aan de Nederlandse schilderkunst. Maar ook op een anders wijze draagt zij hiertoe bij; in het kader van de drie Nederlandse weken, die van 21 November afte Manchester gehouden worden, zai o.a. in de Whifworth Art Gal- leiyr een tentoonstelling worden gehouden van 17de eeuwse Nederlandse schilder kunst. De voor deze tentoonste.ling be stemde werken, totaal 133 stuks, waar onder schilderijen van Rembrandt, Ru bens Ruysdael. Adrlaan van Ostade. Jan Breughel. Cornelia de Heem en anderen, zullen dezer dagen met een K L M -vlieg- tuig en een toestel van de Ierse Lucht vaartmaatschappij Aer Lingus .iaar Man- cheater worden vervoerd. Deze werken zijn afkomstig uit de collectie» van het Rijke- itluseum en het Stsdelilk Museum in Am sterdam. Maar ook dc moderne schilderkunst wordt niet vergeten, want op 18 November tj. wordt in het Stedelijk Museum 'e Amsterdam een expositie geopend van schilderwerken, die vervaardigd werden door Nederlandse kunstschilders, die door de K.L.M. deze zomer in de gelegenheid waren gesteld om ona land van de lucht uit te zien. De Indrukken, die zij tijden» deze vluchten hebben opgedaan, hebben zij met palet en penseel vastgelegd en het resultaat van dit experiment, le'.s geheel nieuws in de wereld van de schilderkunst, zal gedurende enige weken ln het Stede- lyk Museum te bewonderen zijn Luchtvaart en schilderkunst hebben ogenschijnlijk niet veel met elkaar ta maken, maar uit het bovenstaande blijkt wel. da» er in onze hedendaagse vliegerij nog steeda onbegrensde mogelijkheden schuilen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1949 | | pagina 2