lm
ftAWlT'
J3
De brand in paleis Noordeinde
De weelde van de vrijheid
werd hen te zwaar
PANDA EN DE MEESTER-GIDS
-ff
WIE IS WILLIAM SMITH?
„Uit Borneo's wonderwereld"
CLOWNTJE RICK's
AVONTUREN
Verrassende uitslagen in
Sinterklaastijd
Anderen zouden ook
schuldig kunnen zijn
Over de ]0 millioen
•7
Belgische verzetslieden
voor de rechter
LAATSTE VOORPOSTENGEVECHT VOOR
ENGELSE VERKIEZINGEN
Liberalen zitten op
de wip
EEN WINTER
ZONDER WINTERTENEN...
VERKEER
Moeilijk parket voor
postdirecteur
HANDEN OMHOOG!
a
Idoor PATRICIA WENTWORTH
Over luchtvoltigeurs en
staatsgriezel no. 1
Auto's na botsing in brand
Hoogheemraadschap
Rijnland
„De man met hqt
ijzeren masker"
Grenswijziging voor
Gouda urgent
Hij wilde met Kerstmis
onder dak zijn
AT O
AAR.
ANNEER.
SLECHTS VIJFTIG CENT
Maar er werd soms
slecht gespeeld
HET AMERIKAANS OORLOGSMONUMENT
OP MARGRATEN
ai
ADOLPHUS
Warm hoofd..
Op de korte Sportgolf
Wedstrijdprogramma
voor a.s. Zondag
Onder autobus gewaaid
ÈERSTE BLAD - PAGINA 2
VRIJDAG 9 DECEMBER I949.
Een ernstige brand woedde op 18 Mei
van het vorige jaar in het Koninklijk Pa
leis aan het Noordeinde te Den Haag. ten
gevolge waarvan de gehele bovenverdie
ping werd verwoest en ernstige water
schade werd aangericht. De oorzaak zocht
men in het afbranden van verf van de
daklijst, waardoor het oude hout vlam
vatte. Het voormalige hoofd van het bu
reau van de intendance der Koninklijke
paleizen, de heer J. J. W. uit Wassenaar
werd hiervoor verantwoordelijk gesteld
en gisteren diende deze zaak voor de ar
rondissementsrechtbank te Den Haag.
Volgens de dagvaarding had de heer W
..hoogst ondoordacht en onverantwoorde
lijk zonder de toestemming van B. en W.
en zonder de goedkeuring van de Haagse
brandweer zijn goedkeuring gehecht aan
het doen afbranden van verf.
De eerste getuige B. van de Wete*
ring, opzichter van het Koninklijk Paleis
Noordeinde, werd het vuur zeer na aan
de schenen gelegd. Uit dit verhoor kwam
vast te staan, dat de schilderspatroon, die
het werk had aangenomen, een jaar te
voren de achtergevel van het paleis persé
niet wilde afbranden, daar hem dit te ge
vaarlijk voorkwam. Toen de voorgevel ter
sprake kwam verklaarde deze getuige, dat
de verdachte W. had gezegd: Het moet een
piekfijne gevel worden, hij moet eerst
worden afgebrand.
Maar u was de enige deskundige^ u
had hem moeten zeggen dat dit te gevaar
lijk was met dat oude hout. zei de presi
dent scherp.
Ik had niets te zeggen, protesteerde
de getuige.
Maar het was uw plicht geweest als
deskundige uw mening naar voren te bren
gen. hield de president vol.
Jhr ir P R. O. R. Sickinghe, hoofd van
de intendance der Koninklijke paleizen
verklaarde, dat hem niet bekend was. dat
een goedkeuring van de Brandweer voor
bepaalde werkzaamheden aan openbare
gebouwen vereist was.
Ik heb niet ingezien dat het zo ge
vaarlijk zou zijn. verweerde deze getuige
zich.
De derde getuige J. C. Marseille, officier
bij de Haagse Brandweer, verklaarde, dat
hij in overleg met zijn commandant qp de
telefonische vraag ven verdachte W.. of
het afbranden van oude verf in het bestek
mocht worden opgenomen, had geantwoord
„niet afbranden". Waarom men zich aan
dit parool van de Brandweer niet heeft
gehouden, bleef een open vraag.
De schilderspatroon H. Pietersen had
het werk aangenomen, en hem was door
de opzichter van het Koninklijk Paleis Van
de Wetering gezegd dat alles in orde was.
hierbij doelend op de vergunning van de
Brandweer.
Na het horen van nog een tweetal ge
tuigen een een getuige a décharge, schors
te de president de zitting.
Het is een treknest, het paleis Noord
einde. verklaarde in de middagzitting de
getuige-deskundige J B. Roelofsen. Er zijn
vier branden ontstaan, en in tegenstelling
met wat de schilderspatroon heeft ver
klaard betreffende de natte lappen en blik
ken zand die de schilders bij het afbranden
van verf steeds bij de hand hebben, kan
lk u zeggen, dat. direct -na het uitbreken
van de brand, een oud schildersblik met
zand is gevonden. verder niets. Hierna
werden nogmaals de getuigen Sickinghe
en Van de Wetering gehoord over het
reeds ter sprake gebrachte bestek Verd.
verklaarde, dat Van de Wetering het be
stek had gemaakt, in opdracht van hem
en hij weer de opdracht had ontvangen
van jhr Sickinghe. Hij had vele adviezen
ingewonnen omtrent het afbranden, doch
niemand had het hem pertinent ontraden.
De Brandweer had gezegd dat zij bezwa
ren had tegen afbranden. Verd. had in dit
„bezwaren hebben" geen positief verbod
gehoord. Voorts achtte hij Van de Wete
ring de aansprakelijke persoon.
Schulddelict
De officier van justitie, mr De Lint zeide
In zijn requisitoir, dat een schulddelict
voor de justitie steeds een zeer onaange
name kwestie om te berechten is. te meer
daar in deze zaak ook andere personen
vervolgd hadden kunnen worden, b.v de
heer Sickinghe, de opzichter Van de We
tering en de schilderspatroon Pietersen
Spr. achtte verd. toch de meest verant
woordelijke persoon, daar hij contact had
gehad met de Brandweer en dus wist dat
Het aantal inwoners van Nederland be
droeg op 1 November j.l. 10.006.208. Dit
blijkt uit het statistisch bulletin van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
In October j.l. werden 7055 huwelijken
gesloten, 18.459 kinderen geboren en er
stierven 5714 personen.
Audiënties van de Koningin
De Koningin heeft vandaag om 11 uur in
het Koninklijk Paleis te Amsterdam de
gezant van Chili, mevrouw Carmen Vial
de Senoret in afscheidsgehoor ontvangen.
Vervolgens heeft de Koningin om 11.30
uur ontvangen de nieuwbenoemde ambas
sadeur van Frankrijk, de heer J. P. Garnier
en om 1215 uur de nieuwbenoemde gezant
van IJsland, de heer' Stefan Thorvardsson.
Voorts zal de Koningin op Maandag 12
December om 12.30 uur eveneens in het
Kon. Paleis te Amsterdam ontvangen de
ambassadeur van Nepal, bij het Hof van
St. James, generaal Shanker. alsmede vier
leden van zijn ambassade, die de Konin
gin de versierselen van de Orde van
Nepal, genaamd Rajanya, zal aanbieden.
het afbranden van oude verf zeer gevaar
lijk ls.
Aangaande de strafmaat merkte de offi
cier op. dat een schadevergoeding in
aanmendng nemende dat de brandschade
van het paleis 380.000 bedroeg slechts
het effect van een druppel in een emmer
water zou hebben.
Toch requireerde hij een geldboete van
500, subs. 50 dagen hechtenis.
Pleidooi
De verdediger van W.. mr E. A. Fijn van
Draat. zeide dat hij het met de officier vah
justijie eens was dat ieder van de getui
gen net zo goed op het verdachtenbankje
terecht had kunnen komen als zijn cliënt.
W. is ten laste gelegd het opstellen van het
bestek waarin het afbranden van verf
werd vereist. Dit kan strafrechtelijk ge
zien alleen oorzaak zijn geweest van de
brand, indien vaststaat, dat afbranden
altijd brand tengevolge moet hebben en
het is z.i. duidelijk, dat dit onjuist is. De
oorzaak van de brand kan men, aldus plei
ter. beter zoeken bij de schilder. Tenslotte
meende pl., dat voor een deel ook de
brandweer is te laken, daar zij pas een
halfuur na het uitbreken van de brand
arriveerde en daarenboven door het hak
ken van een gat in het dak. de brand in
hevigheid had doen toenemen.
Uitspraak over 14 dagen.
Twee van de acht ceremoniële trommen,
prachtig bewerkt door een Schoon-
hovense edelsmid die Zaterdag als ge
schenk van de Club Rotterdam op de
284ste verjaardag van het Korps Mari
niers zullen worden aangeboden.
(Van onze Brusselse correspondent).
Momenteel verschijnen voor de Vlaamse
kamer van hjet Brusselse militair gerecht
een aantal verzetslieden, die na de bezet
ting allerlei misdaden begingen, welke
met verzet niets te maken hebben. Het
zjin allen Vlamingen uit de omgeving van
Leuven en zij behoorden tot de koaings-
«esinde nationale verzetsbeweging, die
echter niets te maken heeft met de huidige
koningsgezinde partijen.
Het ongure volkje, dat thans yoor
strenge militaire rechters verschijnt, had
zich. toen België reeds lang was bevrijd
van de Duitse legers, namelijk tussen
15 April en Juni 1945. aan ontstellende
brutaliteiten schuldig gemaakt. In ver
afgelegen dorpen organiseerden zij z.g_
strafexpedities, gemaskerd en gewapend
met revolvers, machine-pistolen en na-
Engeland in spanning
(Van onze Londense correspondent).
Met grote spanning ziet Engeland
het resultaat tegemoet van de tussen
tijdse verkiezing voor het Lagerhuis
in de industriestad Bradford in York
shire. Dit is waarschijnlijk het laatste
voorpostengevecht voor de grote veld
slag der algemene verkiezingen
De belangstelling voor hetgeen zich in
het district South-Bradford afspeelt, te
vooral zo groot, omdat dit de eerste ver
kiezing is na de devaluatie Zal labour
haar ongebroken record kunnen behouden
en ook nu weer alle betwiste zetels be
houden? Op hun succes tot nu toe baseren
de socialisten hun optimisme dat zij on
danks vele tegenslagen ook l?ij dezq alge
mene verkiezingen de zege zullen behalen
Wat de strijd in Bradford zo spannend
Amsterdam zoekt
Hout voor de Westertoren
Van onze Amsterdamse correspondent
Lange Jan, zoals de Jordaner de Wester
toren noemt, „die zijn domein afsluit.
Lange Jan zit al maanden lang in ver
band, namelijk in de steigers. Want de be
kende Amsterdamse toren had dringend
restayratie nodig.
Op de hoogste omloop stonden 4 enorme
vazen als decoratie. Men heeft deze vazen,
die eveneens van met lood overtrokken
hout waren, moeten slopen, omdat zij
totaal vermolmd waren. Slechts één ervan
bléek nog transportabel. Zij heeft het
transport naar de werkplaatsen van pu
blieke werken der hoofdstad overleefd,
maar toen begon de narigheid. De hout
experts der gemeente Amsterdam hebben
heel ons land afgereisd, in alle vakbladen
advertenties geplaatst om de goede hout
soort te verkrijgen, n.l. oud grenenhout.
Alleen deze soort is geschikt, maar prac-
tisch niet verkrijgbaar Vers grenenhout
is niet bruikbaar Voor deze 3.25 meter
hoge vazen, omdat er te veel werking
in zit.
Men heeft de gemeente Amsterdam
wel grote partijen grenenhout aangebo
den, maar die hadden alle bezwaren: wan.
neer het oud genoeg was, bleek het ook
vol houtwormen te zitten, wanneer er
geen houtworm in was. waren de stukken
of te Klein of net niet oud genoeg.
Een Haagse houthandel heeft thans voor
één vaas hout geleverd Maar niet alleen
het hout, ook de loodbedekking baart de
hoofdstad zorgen: de millimeters dikke
platen, welke voor bedekking nodig zijn.
worden tegenwoordig niet meer in de
handel gebracht. Dus moeten deze spe
ciaal vervaardigd worden. Het gevolg van
een en ander is, dat deze vaasjes wel
heel duur worden. Niet minder dan 23 300
gulden hebben de vroede vaderen der
hoofdstad hiervoor moeten voteren.
Zeldzame insecten op de
St Pietersberg gevonden
De expeditie van specialisten op fau-
nistisch en florlstisch gebied van het
Museum voor Natuurlijke Historie te Lei
den. die onder leiding van dr L. D. Bron-
gersma verschillende wetenschappelijke
excursies in het gebied van de Westelijke
St. Pietersberghellingen ondernam, heeft
Interessante vondsten gedaan.
O.a zijn 13.000 insecten. 2000 verschil
lende spinnen en mijten, 2400 isopoden
(z.g. pissebedden) en 6000 molusken (slak
ken) verzameld. De voorlopige determi
natie van de isopoden heeft reeds uitge
maakt, dat op de St. Pietersberg drie voor
Nederland geheel nieuwe soorten zijn ge
vonden. Enkele van deze soorten werden
slechts in enkele Europese landen aange
troffen. Dr Brongersma verklaarde, dat
voor de inventarisatie van fauna en
flora van de St. Pietersberg, volgend jaar
ook nog expedities zullen worden uitge
zonden naar Zuid-Limburg.
maakt, is dat de liberalen min of meer 6p
de wip zitten. In 1915 verkreeg labour
de comfortabele voorsprong van 9000 stem
men op de conservatieven. De liberalen
die toen 6900 stemmen verwierven, doen
thans niet mee. omdat ze hun plaatselijke
organisatie te zwak achten en hun kansen
nihil. De conservatieven hopen natuurlijk
op de liberale stemmen. Op beide partijen
samen had labour in 1945 slechts een voor
sprong van 2900 Aangezien de labour
meerderheid overal grote inzinkingen ver
toont, lopen de socialisten in Bradford dus
wel groot risico!.
Een deel der liberalen wae het echter
oneens met het partijbestuur, dat geen
candidaat wilde stellen en is op het laatste
moment met een onafhankelijke liberale
candidaat op de proppen gekomen Dit
verdroot de conservatieven natuurlijk zeer
ornaat het hun kansen er niet beter op
maakt.
Hun streven ls een eenheidsfront met de
liberalen tegen de socialisten te vormen
De liberalen willen daarvan evenwel als
de dragers van een eigen grote traditie
niets horen De kern van de liberale partij
waarin Lady Megan Lloyd George, de
dochter van de grote staatsman een grote
rol speelt, is er echter van overtuigd, dat
er een liberale opleving voor de deur staat
en dat vele liberalen, die in 1945 labout
stemden thans de eigen partij zullen
steunen.
In Bradford hebben de liberalen nu vlei
mogelijkheden thuis blijven, op de onof
ficiële labourcandidaat 6temmen. conser
vatieven stemmen of op labour stemmen
De liberalen zullen zich ook voor een
belangrijk deel laten lelden door de per
soon van de candldaten die bij de Engelse
verkiezingen een veel groter rol speelt dan
op het vasteland.
Advertentie.
lijkt een onbereikbaar Ideaal. Voor sommigen
behoeft het niet eens echt winterweer te zijn
of de kwelling van „winterhanden" of „win
toeten-begint al. De kwaal bestrijden
me Akker-s Kloosterbalsem betekent onmid-
de lljke verzachting van jeuk en pijn. Klooster
balsem het Ideale middel, ook bij schrale
huid, kloven of gesprongen handen, ontsmet en
geneest wonden van allerlei aard en is een uitste
kend wrijfmtddel bij rheumatiek, spit en spierpijn.
Positie der Indië-vliegtuigen
Uitreis: PH-TDD. gezagvoerder Roosen
burg. is Woensdagmorgen om 5.25 uur in
Batavia aangekomen. De PH-TDI, ge
zagvoerder Ravenhill. is Woensdagmorgen
om 9.12 uur gearriveerd in Bangkok.
De PH-TCE, gezagvoerder Steinbeck,
kwam Woensdagmorgen om 9.15 uur even
eens in Bangkok aan.
Thuisreis: De PH-TES, gezagvoerder
Vickerstaff, is Woensdagavond om 1942
uur in Amsterdam aangekomen. De PH-
TDG, gezagvoerder Moll, is gistermorgen
om 8 uur uit Rome vertrokken. Het toestel
is op Schiphol aangekomen. De PH-
TDE. gezagvoerder Houba is Woensdag
avond om 22.30 uur vertrokken uit Ba-
tavia.
Advertentie
Wanneer v erkoudheidd*
ademhaling belemmert,
maak:
MENTHO-REX
Verkoudheldaxall
de luchtwegen weer vrij.
Dezer dagen ontving de directeur van
het P.T.T.-kantoor te Horst (L.) een
brief, waarmede hi) geen raad weet, zo
vermeldt het personeelsorgaan .JP.T.T.
Bedrijfsbanden
De brief, een luchtpostblad van een
militair, afkomstig van de Veldpost Solo,
is namelijk geadresseerd aan „Het mooi
ste meisje van Meterik-Horst. ter beoor
deling van de P.T.T.".
De brief was gesloten en zal ook onge
opend worden teruggezonden, omdat de
directeur zich niet in een wespennest wil
steken.
„Er is natuurlijk een oplossing",
schreef hij aan het orgaan. „Doch het
organiseren van een schoonheidswed-
strijd zal, naar ik verwacht, zoveel moei
lijkheden met zich medebrengendat er
geen beginnen aan ia. Ik heb op dit ter
rein geen ervaring en kan in de voor
schriften hieromtrent niets vinden".
Nu stelt het orgaan voor, dat alle lieve
en mooie meisjes van Meterik-Horst,
voorzover ze naar de inhoud van de brief
nieuwsgierig zijn. een foto aan de redac
tie van „P.T.T. Bedrijfsbanden" sturen.
De redactie zal die ipto's naar de soldaat
zenden en dan moet hij maar uitmaken
voor wie de brief bedoeld is.
Want uiteindelijk wil de P.T.T. het
epistel bezorgen Dat is nu eenmaal
service
Een 2fl-jarlge jongeman L. J. W. Sch..
Inwoner van Hoograven bij Utrecht, /at
in geldnood. Woensdagnacht heeft hij zich,
na het ingooien van een ruit vam een win
kel aan de Viestraat te Utrecht, waar wa
pens worden verkocht, meester gemaakt
van een revolver. Donderdagmorgen kocht
hij een zwarte baard en plakte deze aan
zijn kin. 's Middags om halfdrie stapte hij
een poetagentschap binnen, gevestigd in
een boekwinkel van de weduwe E. Bak
ker m Hooraven. Toen hij aan de beurt
was haalde hij bij het loket de revolver
te voorschijn en riep: Handen omhoog.
Er waren op dat moment vijf vrouwen
en twee mannen in de winkel aanwezig,
die de handen omhoog staken, behalve
één man. die vlak achter de overvaller
stond. Intussen deed de jongeman een
greep in de geldtrommel. maar op dat
moment pakte de achter hem staande man
hem beet en ontstond er een worsteling.
De man. die de overvaller had gegrepen,
raakte aan het hoofd gewond en de over
valler zelf sloeg op de vlucht, achter
volgd door de andere aanwezigen, die
allen: Houdt de dief! riepen. Sch. rende
enkele straten door en trachtte zich ten
slotte in een brandgang achter een schut
ting te verschuilen. Hier werd hij door
inmiddels gewaarschuwde politie-agenten
overmeesterd en vervolgen» naar het
politiebureau gebracht. De revolver, die
hij op zijn vlucht had weggeworpen, werd
in beslag genomen.
Roofovervallen in Soerabaya
De onrust in Soerabaja duurt voort
Dinsdag heeft een bende een leerfabriek
overvallen De bende, die met revolvers
was bewapend, dreef het personeel bijeen,
maakte zich o.m meester van een geldkist
en verdween met twee eveneens gestolen
auto's. Zes politiemannen en een leider
van een wijk werden ontvoerd.
Voorts werd een groot aantal inbraken
en gewapende overvallen gepleegd; dui
zenden gulden werden hierbij buitge
maakt BIJ een politierazzia werden door
met stenguns bewapende agenten twee
vluchtenden neergeschoten. Men kan lang
zamerhand van een noodtoestand spreien.
Nederlandse missie in Bonn
Ingesteld is een Nederlandse missie bij
de geallieerde hoge commissie voor Duits
land te Bonn Als hroofd Van die missie is
benoemd de vice-admiraal J M. de Booy.
die zijn functie zal uitoefenen itaast zijn
functie als hoord der Nederlandse mili
taire missie bij de gealliëerde bestuurs
raad in Duitsland te Berlijn.
Zeepost voor Oost en West
Met drie schep enkan zeepost worden
verzonden. De data waarop de correspon
dentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd,
staan tussen haakjes achter de naam van
het schip vermeld: Indonesië ms Johan
van Oldenbarnevelt" (21 Dec.). Antillen
ss Bennekom (18 Dec.) en Suriname ma
Bonaire (13 Dec
50
Tf/ACHT SLECHTS EEN OGENBLIK, verzocht Joris Goedbloed.
„Ik keer zo dadelijk tot u terug met mijn kostelijke schepen
der woestijn I" En met die kreet snelde hij weg. gereed om'
nieuw onheil te gaan aanrichten.
„Tjonge tjonge. Jansen", sprak Bobberbroek tot Panda. „Jij
moet toch wel een goede gids zijn. Dat is nu toch een héél
bijzondere knaap, die je daar voor me hebt opgegraven. Stel je
voor, een echte Pharao. Misschien kan ik hemzelf wel kopenl
Dat zou mijn vrouw aardig vinden!"
Intussen snelde Joris naar de kamelenkoopman. een venijnige
dierenbeul, genaamd Abu Knoet Deze Abu Knoet nu had pech,
al vóór hij het wist. Hij bood namelijk toevallig zijn kamelen
te koop aan bij een muur. waar een papier aan hing met het
opschrift: „Hoedt u voor de KAMELENZIEKTE" Dat papier
was daar door de regering opgehangen, gewoon maar lüt be
zorgdheid. om te waarschuwen tegen kamelenzlekte. zoals
sommigen misschien al wel begrepen hebben. Van dit papier
rukte Joris nu in het voorbijgaan bet onderste gedeelte af
dat stuk, waar het woord Kamelenziekte op voor kwam.
Maar Abu Knoet wist nog van niets. Toen deze de deftig-
geklede Joris Goedbloed op zich af zag komen, riep hij ver
heugd: „Treed nader, o, Effendi' Wenst gij deze heerlijke,
welgeschapen kamelen van mij te kopen?"
„Hahal Neen! Dat zoudt gij willen!" gaf Joris hem grimmig
te verstaan. „Neen mijn waarde! Ik ben Hoofdinspecteur van
het Ministerie van Visserij en Kameelwezen en ik stel vaat.
dat deze dieren in hoge mate zijn aangetast door de kamelen-
ziekte! Zij zullen de stad uitgeleid moeten worden!"
En met die woorden hing hij het papier met het woord
„KAMELENZIEKTE" over Abu Knoets verkoopbordje
Dank je, die naam Bill weet ik ook
wel. Het gaat me om zijn achternaam en
de namen van het meisje. Als je die zelf
niet meer weet, zou je tante Sophie ons
misschien
Liefje, tante Sophie is vijf jaar ge
leden gestorven. En ze schijnt me een
theeserviesje nagelaten te hebben, maar
ik ben er nog niet achter, of het wel
datgene is, wat ik wilde hebben.
Kun je iemand anders bedenken,
die zich de namen zou kunnen herin
neren?
Ze trok opnieuw diepe rimpels en
schudde haar hoofd. Werkelijk niet,
Frank. Er zijn intussen zoveel mensen
gestorven. Nicht Barbara en de Lati-
mers en Jim en Bob Barrett ik her
inner me dat die er ook waren, want
Jim zei, dat ik eruit zag als een rozen
knop, en George was daar woedend
over Is het van zoveel belang voor
j« die namen te weten?
Misschien wel, antwoordde Frank
Abbott.
William nam Katherine de volgende
middag na sluitingstijd mee naar meneer
Tattlecombe. Dit bezoek viel samen met
de heugelijke gebeurtenis, dat meneer
Tattlecombe's been uit het gips mocht,
en de oude heer had een klein wande
lingetje over het portaal gemaakt naar
de vroegere salon, welke dateerde uit
de tijd vóór Abby's huwelijk, toen de
oude mevrouw Salt nog leefde, die met
haar zoon had samengewoond en in geen
vijftien Jaar meer naar beneden was ge
weest. Het karpet op de vloer was hóar
keuze, evenals de pluchen leuningstoelen,
en de gehaakte antimacassars waren
eigenhandig door haar vervaardigd
Boven de schoorsteenmantel hing een
groot portret van haar met een wedu-
wenkapje la Koningin Victoria op.
Meneer Tattlecombe zat in de grootste
van de twee leuningstoelen. Zijn been
rustte op een bankje en er lag een bruin
met wit gestreepte wollen sjaal over
heen. Abby Salt had haar Zondagse jurk
aan. Er was thee met cake, sandwiches,
bonbons en Abby's eigengebakken kaas
stengels en ook een pot van nicht Sara
Hill's algemeen geroemde bloemenhoning
ontbraken niet.
Meneer Tattlecombe was in een bui
tengewoon goed humeur. Al waren pret
tige manieren misleidend en al leidde
schoonheid tot ijdelheid. een en ander
deed een mens toch prettig aan. Hij keek
met zéér veel genoegen naar juffrouw
Eversley. Ze was helemaal niet opgedirkt,
integendeel, ze leek een bescheiden, rustig
en zeer beschaafd meisje. En ze was dol
op William, dat was overduidelijk, als je
dat tweetal even gadesloeg. Abby Salt
was het volkomen met hem eens. Een
aardig meisje, oordeelde ze en ze vónd
Zichzelf een expert wat de beoordeling
van haar sexe-genoten betreft. Ze ver
baasde zich erover, dat dit meisje niet
hoger greep dan William Smith. Maar
het was overduidelijk, dat het hier een
kwestie van grote liefde was. Wonderlijk,
hoe je zoiets onmiddellijk merkte, ook
al keken dezo twee mensen elkaar tijdens
het bezoek nauwelijks aan, en al ging
het gesprek pver de zaak, de houten
speelgoedbeesten. Abel's been. nicht
Sara's bloemenhoning en het recept van
haar kaasstengels. Voor ze 't wist, was
ze druk bezig Katherine dit recept te
vertellen, iets wat ze niet gauw aan een
vreemde zou doen-
Toen opeens, terwijl alles zo prettig
verliep, ging de deur open en vertoonde
zich de weinig aantrekkelijke gestalte
van Emily Salt. Niét dat ze niet welkom
was Abby Salt zou nooit toegeven aan
gevoelens van afkeer voor Emily, en èls
deze haar een enkele keer eens te mach
tig werden, dan streed ze er met grote
kracht tegen maar het kwam practlsch
nóóit voor dat Emily zich vertoonde, als
er bezoek was. Ze ging dan in de regel
zelf naar beneden om in de keuken haar
thee klaar te maken, waarby ze allerlei
lekkere dingen uit de provisiekast zocht.
Abby hield altijd haar hart vast voor een
dergelijk bezoek van Emily aan de pro
visiekast, want het meisje zat letterlijk
overal aan. Abby was zeer goedhartig cn
ze had nu al een kleine dertig jaar Emily
Salt en haar wonderlijke manieren ver
dragen. maar dit gerommel in de pro
visiekast irriteerde hapr in 't bijzonder.
Ze wendde zich mei een vriendelijk
gezicht tot de grote gestalte In het zwart
en zei: Kom binnen, lieve Emily Mag
ik je even voorstellen: juffrouw Eversley.
En je kent, geloof ik, meneer Smith al?
Dit is juffrouw Salt, mijn schoonzuster.
Emily bleef stokstijf staan. Ze droeg
een zwart wollen jurk. waarvan de zoom
ongelijk hing, van achteren veel korter
dan van voren. Haar misvormde heupen,
lelijke hals en enorme knokige polsen
kwamen duidelijk uit. Ze stak haar
hoofd naar voren, waarop enig donker
haar in een slordig toetje in elkaar ge
frommeld was, en haar pikzwart* ógen
richtte ze beurtelings op Abel. Kathe
rine en William. Daarna kwam ze de
kamer binnen en liep op de tafel toe.
Toen William haar een stoel aanbood,
keek ze hem opnieüw strak aan Het
wekte de Indruk alsof ze de haar aange
boden stoel beschouwde als vergif of een
folterinstrument. William wist niet goed
hoe hij moest reageren en voelde haar
antipathie Ze liep naar de andere kant
van de tafel, waar ze met haar wanstaltig
groot lichaam op een belachelijk klein
stoeltje ging zitten, vlak in de buurt van
Abby en zover mogelijk van William ver
wijderd. Ze begon onmiddellijk met grote
gulzigheid kaas- en tomaten-sandwiches
te verslinden. Zonder een woord uit te
brengen, had ze de prettige stemming
van het gezelschap volkomen bedorven.
Ze trok zich echter nergens iets van aan
en laadde zich vol met sandwiches en
dronk de ene kop thee na de andere.
Meneer Tattlecombe, wiens wangen een
hoogrode kleur hadden aangenomen, be
peinsde dat de mensen soms beproevingen
te dragen krijgen, waar een mens zich
dapper doorheen moest slaan. Maar ten
opzichte van Emily was hij er nooit hele
maal van overtuigd, dat dit een beproe
ving was, die men moest aanvaarden.
Naar zijn mening behóórde ze In een
inrichting thuis. Toen Katherine hem
begon te vertellen, dat ze het plan hadden
om 'Zaterdag a s. te trouwen, hield Emlly
Salt op met eten, midden in een sandwich,
mers. Zij drongen de huizen binnen van
..verdachten" of ..politieke delinquenten"
die alhier de „zwarte beesten" werden
genoemd. Maar uit het onderzoek en het
requisitoir van de procureur-fiscaal bleek
dat de rijkste boeren, waar het meest te
stelen en te roven was. automatisch onder
de verdachten werden gerekend. Zij sloe
gen het meubilair stuk. mishandelden de
vrouwen door hen met hamers op het
hoofd te «laan terwijl hen de haren
werden afgesneden De schuren werden
in brand gestoken om de boeren, die zich
daar schuil hielden te verplichten naar
buiten te komen, ln een boerderij werd
75.000 francs gestolen en elders fietsen,
motorfietsen, radio's, naaimachines etc.
Zekere slachtoffers hadden dreigbrieven
ontvangen, getekend: „geheime hand".
Dit fraaie gezelschap erkende, dat het
van de verantwoordelijke leiders der be
weging geen opdracht tot dergelijke wan
daden had gekregen. Mgar tot hun ver
dediging konden de heren aanvoeren,
onder de bezetting dan. de karthotheek
van de Werbestelle (voor arbe;ders naar
Duitsland) van Leuven in brand gestoken
te hebpen. de bevolkingsregisters gesto
len en voorts koolzaad vernietigd te heb
ben. Dit laatste product werd gebruikt
voor de margarinefabricage. Beweerd
werd. dat deze rechtstreeks naar Duits
land werd gezonden, maar uit officiële
documenten blijkt, dat zij wel -degelijk
werd gebruikt voor de binnenlandse be
hoeften. daar de Wehrmacht er de voor
keur aan gaf de goede roomboter te vor
deren. Het was de Belgische regering te
Londen, die apn alle verzetsgroepen de
order gegeven had de koolzaadvelden te
vernietigen.
Bijna bij alle militaire ari^nalen van
het land worden thans ytkenYan ver-
zetsbenden, die tevens moordenaars
waren, aanhangig gemaakt.
VtlJPAG 9 NOVEMBER 1949.
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA f
en plaatste haar eerste opmerking. Ze
had een harde, zware stem, bijna een
marnenstem. Haastige spoed is zelden
goed. zegt een spreekwoord, zei ze.
Abel's ogen leken hardblauw »r
ia er ook een, dat zegt „spreken is zilver,
zwijgen is goud", Emily Sail
Ze schonk geen aandacht aan deze
opmerking en ging weer door met naar
sandwich Toen ze alles, wat van haar
gading was, naar binnen had geweri»,
schoof ze haar stoel zo ruw achteruit,
dat deze omviel, en verdween- precies
zoals ze gekomen was weer uit ae
kamer, opnieuw Abel. William en Kathe
rine beurtelings aanstarend. Daarna
trok ze de deur met zo'n vMrt achter
zich dicht, dat iedereen een harde slag
verwachtte, maar hoe wonderlijk net
ook was ze scheen zich op het laatste
ogenblik te beheersen, want de deur werd
geruisloos gesloten. Achter die deur werd
ook geen geluid van weggaande voet
stappen vernomen. Misschien stond Emit
Salt daar nog tegen de deur aangep"rt
om te luisteren. Misschien was ze ook wei
op haar geruisloze wijze naar beneden <n
naar boven gegaan Of was ze op
bezemsteel het raam uitgevlogen
In de kamer zette men het gesore*
voort, doch men sprak met gedempt*
stemmen.
(Wordt vervolgd)
Gistermorgen vroeg zijn onder Oegst-
geest twee auto s met elkaar in botsing
gekomen. Na de botsing vloog een der
auto'6. geladen met kratten, in brand. Het
vuur sloeg over op de andere auto met
aanhangwagen, geladen met schapen en
kalveren. De brandweer uit Qeastgeest
bluste het vuur. De auto met kratfen, die
geheel uitbrandde, was afkomstig uit
Vlaardkigen en werd bestuurd door
D. L. v. B.
De twee inzittenden van de vee-auto
liepen brandwonden op en zijn naar een
ziekenhuis te Leiden vervoerd. Van het
vee bleek
gewond.
slechts één schaap licht 1
Hoge commissie confereerde
met Adenauer
De geallieerde hoge commissie voor
West-Duitsland heeft gisteren vier uur
geconfereerd met bondskanselier dr
Adenauer. Alle partijen nemen de groot
ste geheimhouding in acht wat betreft
onderwerpen en resultaten van de bespre
king. In een communiqué wordt gezegd,
dat op harmonieuze en nuttige wijze van
gedachten is gewisseld en dat de bespre
kingen 16 December zullen wordep voort
gezet. Hangende de onderhandelingen kon
geen nadere verklaring worden afgelegd.
VRIJDAG DECEMBER IMS.
A,aadrro|ranma.
Hllv. 1 (VARA) Nieuws, S.19 Accordeon-
muziek; 6.30 Ned. Strijdkr.; 7 Denk om de
bocht; 7.15 Accordeonorkest. (VPRO) 7.19
Prot causerie, 7.50 Tiert voor acht: I
Nieuws; 8 05 Hobo. fagot en plano: 8 3# Cau-
lands overzicht; UJ1 Gr.pl.; (VPRO) UM8
Causerie; 10.45 Avondwijding (VARA) U
Nieuws: H.I9 Gr pl
Hilv II (KRO) 0 Promenade Orkest en
solist: 045 Klankbeeld voor de Jongeren. 7
Nieuws; 7 19 Reg ultz.. 7.30 Brabants halfuur;
S Nieuws. «85 Oe gewone man. 117 Omroep
orkest en -koor met solisten; ».I0 Cauaerte;
9.75 Klankbeeld l# 75 Viool en plano: H-41
Causerie: 11 Nieuws: tl.15 Gr.pl.
ZATERDAG 10 DECEMBER 1949.
Dagprogramma.
Hilv I (VARA) 7 en 5.38 Nieuws; 8.43 Gr-
pl.9 Weerberichten: 9.03 Gr.pl.; (VPRO) 15
Medische causerie. 10.05 Morgenwijding:
(VARA) 10 20 Voordracht; 10 35 Voor de ar
beiders In de continuebedrijven. U.40 Gr pl-;
II Orgelspel; 12.3J Kwartet: 1 Nieuws; 1.1»
Dansmuziek: 1.45 Verzoekprogramma: 2 Het
Nederlandse lied: 2.20 Lichte muziek: 2-50
Streekuitzendlng. 5.15 Kamerorkest: 4
Lezing; 4.15 Amateursuitzendfng: 4.45 Sport-
praatje; 5 Gr.pl.; 5.30 Voor de jeugd.
Hilv II (KRO) 7 en 8 38 Nieuws; 8.48 Gr.pl.;
Weerberichten; 9.83 Gr.pl.: 8 38 Water
standen; 9.35 Kamermuziek-gezelschap; jo
Voor de kinderen; 10.15 Gr.pl.; 11 Voor de
zieken; 11.45 Orgelconcert. 12-01 Lunchcon
cert; 12.33 Amusements Orkest: t Nieuw.
1.28 Septet: 1.45 Pianoduo; 3 Gr.pl 2.78 En
gelse les: 7 4# zang en orgel; 3.18 Kroniek
van letteren en kunsten; 3 45 Gemengd koor
4.38 Luchtvaart-causerie; 4.38 De schoonheid
van het Gregoriaans; 5 Voor de kinderen.
Avondprogramma.
Hilv I (VARA) 8 Nieuws; 8.15 Trio en to
llate: «J# Ned. Strijdkr.; 7 Artistieke staal
kaart: 7.28 Reportage; (VPRO) 7 38 Bijbelle
zing: 7.45 Voor de Nederlanders in Duitsland.
(VARA) 5 Nieuws; 8.85 Actualiteiten; 8.»
Weense muziek; 8.45 Gevar programma; »A5
Socialistisch commentaar; 10.88 Promenade
Orkest; 10.75 Hoorspel: 18 45 Strijkkwarte
11 Nieuws; 11.15 Franse muziek: UJS Orgel
spel
Hllv. II (KRO) 8 Vocaal kwartet. «15 Jour
nalistiek weekoverzicht; 8.38 Orkestconcert
7 Nieuws; 715 Actualiteiten; 7.75 Katholiek
Thuisfront overal; 7J8 Tenor en orgel. 7jo
Amerikaans commentaar: 8 Nieuws: M5 De
gewone man; 8.12 Gr.pl.; «15 Lichtbaken,
8.40 Zang en plano: 9 Gevar Program™*:
9 45 Puzzle: 5 55 Populair concert. 18.38 w«
luiden de Zortdag in; tl Nieuws; 1-15 Radio
Phllh. Orkest.
Het kan iemand wel eena overkomen,
jat hij met tegenzin ergens heen gaat.
rerwachtend dat het er minder prettig
lü zijn, maar wanneer hij er eenmaal ls,
rtlt het hem mee en soms is hij uit
eindelijk zelfs blij naar dat „ergens" te
tfln gegaan. Zo verging het ook drs L.
Coomans de Ruiter, toen hij als hoofd
ambtenaar bij het bestuur, in 1927 van
een verlof naar Indonesië terugkerend, in
Singapore bericht kreeg, van Sumatra te
jjjn overgeplaatst naar Pontianak, in de
ffesterafdeling van Borneo. Hij leefde in
de Veronderstelling, dat er, qua natuur,
niets mooiers was dan Sumatra en volgde
daarom met grote tegenzin de order op.
Die tegenzin werd nog versterkt door de
aerste indrukken van modder, moeras en
ongerief. Maar na enige tijd te zijn inge
burgerd en bekend geraakt met de fauna
en flora van Borneo, had drs Coomans
|een spijt moer, integendeel, hij raakte
meer en meer overtuigd in een wonder
wereld te zijn gekomen. Op uitnodiging
van het Natuurkundig Genootschap voor
Gouda en Omstreken, vertelde hij er gis
teravond in „Het Blauwe Huis" talrijke
belangstellenden over.
De heer Coomans de Ruiter vertelde
eerst iets over de dierenwereld op Borneo.
Bij illustreerde zijn verhandeling met
llchtbeeldenreproducties van eigen foto'e.
Zijn eerste plaatje was van een orang
oetan. een van die mensagen, die zich in
de oerwouden zo handig weten te ver
bergen, dat het hem in de zes Jaren van
lijn verblijf in Borneo's Wésterafdeling,
nooit gelukt is er een in de vrije natuur
it zien te krijgen. Maar de inleider hield
jeruime tijd enige van die apen als huis
dieren en was zodoende toch in de gele
genheid ze te observeren. Op grond daar
van bestreed hij de verschillende verhalen
betreffende aanvallen op mensen door
deze apen en hij verzekerde te geloven,
dat orang oetans niet aggressief zijn. De
gibbons zijn minder moeilijk in de natuur
waar te nemen, te meer omdat die, zoals
ipreker vertelde, in groepen „zang"-éon-
certen geven en zodoende de wandelaar
in het boa verraden, waar deze hen moet
zoeken. De gibbons, die de heer Cpomans
vanwege hun vaardigheid om zich door de
boomkruinen voort te bewegen „lucht
voltigeurs par excellence" noemde, ble
ken hem evenwel te ondeugend en onge
hoorzaam om tot huisdier te worden op
gevoed. Ze kunnen wel menselijke klan
ken nabootsen. Een van zijn gibbon-pu
pillen had spreker er eens toe gebracht
drie hoera's op het Vorstenhuis uit te
brengen.
Voorts besprak spreker de slank-apen
en de neus-apen, die hij om hun gezicht
„Itaatsgriezels no 1" noemde, maar overi
gens niet schuwe, volkomen onschuldige
dieren, in weerwil van de sensatie-ver
halen, die over hen verteld en geschreven
lijn.
Duveltje in doosje
Van de griezels ging de heer Coomans
Mar de spoken Het spookdiertje ls een
typisoh nachtdiertje met bijzonder grote
ogen, dat een hoog tsji-tsji geluld geeft
en dat schijnbaar zonder voorbereiding,
onverwacht grappig kan springen, net als
een duveltje in een doosje. Ook vertelde
Omslag met een gulden
verhoogd
De verenigde vergadering van het Hoog
heemraadschap Rijnland heeft te Leiden
vergaderd tot het vaststellen van de be
groting voor 1950. De begroting ls. gelijk
iteeds, sluitend; zelfs in Rijnland thans
geheel vrij van schulden.
Besloten is de omslag van 7.50 per
hectaie tot 8.50 per hectare te verhogen,
welke stijging voor een belangrijk deel
verband houdt met de gevolgen van de
devaluatie.
Op de buitengewone dienst der begro
ting is rekening gehouden met het ter
bind nemen van enige grote werken, zo-
•1» de verbetering der middelen tot water-
talsting, de vernieuwing van de Leebrug
nabij het Warmonderhek en de vernieu
wing van het boezemgemaal te Katwijk
Dit laatste plan (dat in zijn details nog
nader besproken zal moeten worden) gaf
aanleiding tot enige discussie. Uitgespro
ken werden deze beginselen; dat het werk.
door samenkoppeling met de Katwijkse
xeehavenplannen. in geen geval voor Rijn
land duurder mag worden dan het los van
deze zeehavenplannen zou zijn en dat het
loutbezwaar. door de nieuwe schutsluis,
niet groter mag worden dan het thans is
«n ieder plan, hetwelk in dit opzicht geen
voldoende zekerheid aanbiedt, voor Rijn
land onaanvaardbaar is.
Bij de rondvraag is ter sprake gebracht
b«t zogenaamde Leidse meren-plan. het
voornemen, ruim 100 hectare weiland on
der de gemeente Warmond te ontgronden
ten -behoeve van de Tfcndwinning. Terwijl
Rijnland uit hoofde van zijn waterstaats-
zorg geen bepaald bezwaar tegen dit plan
kin maken, wordt het verlies van waarde
volle cultuurgrond, dat hierdoor zou wor
den veroorzaakt, door de vergadering als
Mer betreurenswaardig beschouwd.
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 Jaar geleden
Op uitnodiging van het gemeentebestuur
te Bergambacht gen bijeenkomst van
tafezetenen gehouden, waarin besloten is
«et Nieuwjaar wensen langs de huizen
te schaffen en in de plaat» daarvan een
oommissie van acht personen te benoemen
£ie, in samenwerking met de leden van
net kerkelijk en burgerlijk armbestuur,
«ch zal belasten met de inzameling der
liften, waarvan aan de behoeftige inge-
•etenen een buitengewone uitdeling zal
*orden gedaan. Tót leden van die com-
®k«ie zijn benoemd de heren P- van
Wijngaarden Az.. J. Sohouten, Joh. A. v«n
w Straaten, D. Boelhouwer, A. F. van
«f Leeden. K. Benschop. T. Kok en Jac.
yorduljn. De tallóze vreemdelingen, die
pwoonlijk te Bergambacht komen Nieuw-
jaar wensen, zullen ten strengste worden
••weerd.
51 Jaar geleden
.Tot assistent-resident van de Onder-
"Wigheden van Atjeh ls benoemd de ge-
*Men assistent-resident voor de politieke
••brakingen met de onderhorigheden en
hoofden aan de Noord- en Oostkust van
jet gouvernement Atjeh en Onderhorig-
•wn. de heer L. A. van Rijn Alkemade.
25 Jaar geleden
Alhier Is opgericht een afdeling van de
vereniging voor radio-telegrafie en
«iMonie. Het bestuur ia voorlopig als volgt
••mengesteld: Th. Roelofzen. voorzitter.
;-v Tübout. secretaris. F. Eksteen. pen-
Wngmeester.
•u XT ?eer M- ottevanger, candidaat bij
taJ ®1',Herv- Gemeente, heeft het beroep
hMr Sluipwijk aangenomen en bedankt
het beroep naar Polsbroek ezi Vlist.
hij o.m. van het Maleia-honingbeertje, een
ondeugend eh bazig dier. ondanks het
uiterlijk van bewegend speelgoed-beestje.
Eens had zo'n exemplaar, waarmee ook
gepoogd werd er een huisdier van te ma
ken, zich op de theetafel genesteld en het
hele servies er af gegooid met uitzonde
ring van de suikerpot en het kannetje
met -room. Sommaties om er af te komen
legde „moortje" onbewogen naast zich
neer. De heer Coómans heeft daarna
moortje maar aan Artis cadeau gedaan.
De stinkdas, een overigens heel mooi
dier. kan zo'n stank produceren, dat
de geur van een klein-roofdierenhuls in
een dierentuin er parfum bij lijkt. Vervol
gens pasaeerde nog de revue een aantal^
vogels o.w. de neushoornvogel. Daarover
bestaat in Indonesië een legende, die
vertelt, dat dit dier vroeger een man was,
die in onmin leefde met zijn schoonmoe
der en die, toen schoonmama op een keer
eens alleen in de op palen gebouwde bos
hut was, het idee kreeg de palen door te
kappen. Hij voerde dat idee uit. Voor
straf veranderden de goden hem daarop
in een neu»hoornvogel, die hoog in het
oerwoud nu nog, al hakkend, de bijlslagen
imiteert.
In het laatste deel van zijn verhandeling
kwam spreker tot de flora en vertelde
van de rafflesia arnoldi en de rafflesia
toewan moedee, de grootste bloemen ter
wereld, waarvan de een ruim een meter,
de andere omstreeks 75 cm middellijn
heeft. De heer Coomans had het groei
proces van deze rijk genuanceerde bloem,
die paraaiteert op llanerfwortela en sten
gels, welk» zij, door haar gewicht van
omtreeks 15 pond, naar beneden trekt,
fotografisch vastgelegd, van de knop, die
na een week al de grootte van een voet
bal heeft, tot de vergane reuzenbloem
toe.' Dit was een interessant slot van een
belangwekkende lezing, die mede door de
onderhoudende verteltrant en geestige
voordracht, zeer aantrekkelijk was.
Filmavond van de
Volksuniversiteit
Wie was de man met het ijzeren mas
ker? De lugubere gevangenis van Parijs,
de Bastille, het zinnebeeld van vorste
lijke willekeur, herbergde in de dagen van
Lodewijk XIV een gevangene, wiens
Identiteit niet bekend was. Om zijn gezicht
te verbergen, had men hem een masker
voorgedaan. Wie was deze man?
Natuurlijk hebben velen ijverig ge
speurd naar zijn antecedenten. Geen won
der, want zulk een geheimzinnigheid
sprak tot de mensen. De ongelukkige
stierf na jarenlange gevangenschap, maar
het raadsel bleef bestaan Was hij ge
straft, omdat hij een van de vele amou
reuze paden van Lodewijk had gekruist?
Was hij een staatsgevaarlijk misdadiger,
en waren er redenen van hoog landsbe
lang, die de koning noodzaakte tot zo'n
wrede behandeling?
Alexander Dumas, de Franse toneel en
romanschrijver, die omstreeks 1850 leefde,
heeft zich ook met het geval bemoeid.
Voor de schepper der Drie Musketiers was
het een pracht van een onderwerp. Er
was nu weer gelegenheid om de drie fikse
knapen. Athos. Porthos en Aramis mits
gaders hun wapenbroeder d'Artaguan
enige staaltjes van wapenhandel te laten
vertonen. Die man met het ijzeren masker,
was niemand minder dan een twee
lingbroeder van Lodewijk. die sprekend
op hem geleek. In de gevangenis met heml
Maar de musketiers halen hem er uit, op
zijn beurt, krijgt de koning het masker
op, er volgt een bruiloft met een knappe
dochter van de Spaanse koning en de
geschiedenisboekjes moeten op gezag van
Dumas herzien worden: het was niet de
Zonnekoning Lodewijk XIV, die in 1672
ons land binnenviél. maar zijn broer
Philips. Wat voor ons land geen verschil
maakt.
Iedereen voelt, dat hier stof ligt voor
een film van formaat. De film is er ge
komen maar het formaat was afwezig,
't Is een aardig kijkspel geworden met
zeer slechte buitenopnamen. Belangwek
kend was alleen Louis Hayward in zijn
dubbelrol van Lodewijk en Philips, terwijl
Joan Bennett al« Maria Theresla alleen
maar lief was.
Het mannelijke deel van de leden van
de volksuniversiteit, waarvoor deze film
gisteravond in de Reünie Bioscoop draai
de hebben echter kunnen kennismaken
met de man, die hun jasje heeft uitge
vonden, al zou men het aan zijn kanten
lubben niet zeggen: Colbert, Frans minis
ter van, wij zouden zeggen, Economische
Zaken.
Natuurlijk heeft deze klucht van Dumas
en de United Artists het masker van de
ongelukkige Bastillebewoner. die niet
stikte in zijn baard, zoals de bedoeling
van Lodewijk was, geen centimeter opge
licht. Als wij het wel hebben, heeft een
Frans historicus onlangs nog de resul
taten van een nieuw onderzoek openbaar
gemaakt. Volgens hem was het een zekere
Italiaanse graaf Mattioli. Deze had éen
verdrag verraden, dat Lodewijk had ge
sloten en hij werd gevangen genomen.
Deze gevangenneming geschiedde echter
op vreemd grondgebied en daarom moest
de grootste geheimhouding in acht wor-
den genomen. De gevangene droeg altijd
een fluwelen masker! Geen Ijzeren.
Natuurlijk blijven er nog vragen te be
antwoorden. Het laatate woord over dit
zonderlinge geval zal nog wel niet gespro
ken zijn. Misschien komt er straks een
ander bewijzen, dat het toch een tweeling
broer van Lodewijk ls geweest. Als er
dan maar een betere film van gemaakt
wordt.
Advertentie.
De echte
PRINSENBITTER
f 4.M per liter.
Een enigszins zoete borrel, zowel voor
Dsmes sis Heren. Alleen bij.
DE WIJNKELDER
MARKT li TEL. 5050
U komt erop terug I I
Advertentie.
DRIE TROEVEN
van STJUTHORST,
wssr slla Dames dol op zijn I I I
8taffhorst D.O.M. schilletje f 4.80 p.ltr
Staffhorst Zoete Voorburg f 4.80 p.ltr
Staffhorst fladderak f 4.80 p.ltr
DE WIJNKELDER
MARKT IS TEL. 3050
Vragen bij onderzoek van
provinciale begroting
Bij het afdelingsonderzoek van de pro
vinciale begroting voor 1950 werd Ged.
Staten gevraagd, hoe het staat met de
pwnnen voor de bouw van een beweeg
bare brug in de weg Gouda—Bergstoep
over de Hollandse IJssel. Men meende het
als een gemis te moeten achten, als de
aanleg van deze weg niet meer op de
agenda zou voorkomen. Een moeilijkheid
schijnt echter hierin nog te bestaan, merk
te het vragende lid op, dat de Rijkswater
staat een beweegbare brug over de Hol
landse IJssel verlangt, die de gemeente
Gouda en de provincie samen moeten be
kostigen. Verder werd gevraagd of het
niet mogelijk is de wegen in de omgeving
van Moerkapelle, die gedurende een be
paalde periode van dit jaar in erbarme
lijke 6taat verkeerden, te verbeteren.
Enige leden vestigden er de aandacht op,
dat met de aanleg en verbetering van
wegen tengevolge van de slechte onder
grond grote bedragen gemoeid zijn. In dit
verband werd genoemd de aanleg van
de .centrale weg in de Krimpenerwaard.
Naar aanleiding van het rapport van de
provinciale stedebouwkundige dienst
meende een der leden, dat daarin te
weinig aandacht was besteed aan de
Reeuwijkse Plassen. Het bezoek beweegt
zich echter, merkte hij op, in stijgende
lijn en zou nog bevorderd kunnen wor
den, als de verbinding tussen de Plassen
en Gouda, die nu geschiedt via een ver
vallen sluis, verbeterd zou worden. Deze
verbetering wacht echter op plannen van
de zijde van de provincie. Gevraagd werd
hoe het met deze plannen staat, waarbij
de opmerking werd gemaakt, dat ook het
vervoer naar de groenteveiling bij een
betere verbinding zeer zou zijn gebaat.
Eveneens werd er de aandacht op ge
vestigd, dat de gemeente Gouda practlsch
niet meer over bouwgrond beschikt en
grenswijziging met buurgemeenten hoogst
urgent is- In dit verband werd Gedepu
teerde Staten gevraagd mede te delen in
welk stadium dit vraagstuk verkeert.
Wielrijder aangereden
Gisteren is op de Westhaven de 37-
jarige fabrieksarbeider J. N. van Weert-
huizen uit Reeuwijk in botsing gekomen
met een van de andere kant Icomende
jeep. Met een gebroken linker onderbeen
i6 hij in het Van Iiterson-ziekenhuis opge.
nomen.
Getuigen opgeroepen
De politie verzoekt hun, die getuigen
waren van de aanrijding op de hoek
Kattensingel—Van Stryenstraat op Dins
dag j.l., waarbij een Jongen werd gedood,
zich ten spoedigste te melden bij de afd.
Verkeerspolitie ln het bureau „Artllegi",
Markt 27.
Gouda voor de radio
De A.V.R.O. zond gisteravond een con
cert uit van de Franse organiste Jeanne
Demessieux op het orgel van de Sint
Janskerk te dezer stede, dat destijds werd
opgenomen, toen zij hier concerteerde.
Zondagavond a.s. om 7 uur in het
I.K.O.R.-programma over Hilversum I
wordt ln het half uur van de luister-
clubs van de Zondagsschoolvereniging
van de Ned. Herv. Kerk een kinderdienst
van een club uit de Gravin Jacobastraat
te Gouda uitgezonden.
Een werkloze en dakloze man verscheen
dezer dagen voor de 123ste maal voor de
rechter van Glamorgan, in Wales, deze
keer omdat hij een ruit had ingegooid.
Dit bleek met voorbedachten rade te zijn
geschied, daar de dader zich op deze
wijze met de Kerstdagen "„onderdak"
wenste te verschaffen. Hij vroeg de rech
ter hem met de Kerstdagen gastvrijheid
in de gevangenis te verlenen.
Een inspecteur van politie verklaarde
voor de rechter dat beklaagde elk jaar
tegen Kerstmis opzettelijk een misdrijf
van geringe aard bedreef, „om met de
feestdagen in de gevangenis te zijn en
daar een bad te krijgen en een medisch
onderzoek te ondergaan". Dronkenschap,
wanordelijk gedrag in het openbaar en
nu de ingegooide ruit waren de middelen,
waarmede hij zijn verlangen wist te be
vredigen.
Hij slaagde ook deze maal. De rechter
gaf hem twee maanden.
Nóg een opmerkelijk werk van
Van Meegeren
In het atelier van Han van Meegeren te
Amsterdam bevindt zich nóg een doek van
2 bij 3 meter, dat. wat compositie betreft,
veel gemeen heeft met het eerste en het
tweede Laatste Avondmaal, meldt de
Volkskrant. Het heet „Na de begrafenis"
en stelt een boerenfamilie voor, die om
een tafel is gezet*n en het begrafenismaal
nuttigt. Van Meegeren heeft bet in Laren
geschilderd en liet er figuren uit zijn om
geving voor poseren. Als bewijsstuk acht
het blad dit doek vernietigend voor de op
vatting van hen. die nog zouden willen
geloven in de echtheid van één vande
twee Laatste Avondmalen. Maar het lijkt
ons niet moeilijk argumenten aan te voe
ren. die tot een tegengestelde conclusie
leiden Dat maakt de zaak natuurlijk nóg
Ingewikkelder. We zijn er in elk geval nog
ver van af. dat prof. Coremans te Brussel
het laatste woord over de vervalsingen
heeft gesproken.
T.m. U Dec. 19—12.30 en 1.30—4 uur Museum
„Het Catharlna Gasthuis": Tentoonstelling
van Japanse prenten en tekeningen (Zondag
geopend 2—4 uur).
9 Dec. 7.35—18 uur Vondelstraat: Tentoon
stelling postduivenvereniging „De Vriend
schap".
18 Dec. 3.38—18 uur Vondelstraat: Tentoon
stelling postduivenvereniging .De Vriend
schap".
18 Dec. 3 nur Central: Sint Nlcolaaateesi
Junioren t.m. 11 Jaar Olympia.
10 Dec. I uur Kunstmin: Feestavond buurt-,
vereniging „Burgemeester James", opvoering
blijspel „De stier uit Callfornië" door Moor
drechts Volksonderwijs.
Bioscopen
Thalla Theater: Doodlopende straat (met
Humprey Bogart en Joel Mc. Crea). Don
derdag 8 uur: Rigoletto.
Reünie Bioscoop: Op stap naar Rio (met
Bing Crosby en Dorothy Lamour)
Schouwburg Biqpcoop: Keizer-wals (met
Bdng Crosby en Joan Fontaine)
Aanvang: 3. 7 en 8.15 uur. Zondag 3. 5. 7 en
9 15 uur (Schouwburg: Maandag en Dinsdag
7 en 9.15 uur).
Apothekersdienst
Amsterdam ongerust over
het Rijnkanaal
(Van onze Amsterdamse correspondent).
De vereniging De Amsterdamse Haven,
waarbij alle Amsterdamse reder» zijn aan
gesloten, heeft ln een schrijven aan Burg
en Wethouders van de hoofdstad er op
aangedrongen, dat het college de nodige
stappen zal doen bij de regering, teneinde
1 Januari 1952 de beschikking te hebben
over het Amsterdam—Rijnkanaal. Vertra
ging van de werkzaamheden aan genoeAid
kanaal zou funest zijn voor de Amster
damse haven.
In aansluiting op het bovenstaande kan
nog worden medegedeeld, dat burgemees
ter d'Atlly over deze aangelegenheid een
bespreking met enige ministers zal heb
ben.
Grotewohl heeft influenza
De Oastduitse regering heeft officieel
medegedeeld, dat Otto Grotewohl aan een
aanval van influenza lijdt. Hij was weer
aan de beterhand, doch zijn artsen achtten
het raadzaam, dat hij nog onder observatie
in het ziekenhuis van Karlshorst bleef
..Het zou belachelijk zijn commentaar te
leveren op de berichten in de met Wes
terse licentie Verschijnende pers als zou
Grotewohl aan een zenuwinstorting
lijden," zo wordt er ln de verklaring
toegevoegd.
Advertentie.
Zo groot was de vraag, dat in korte tijd het vierde deel van d it
aardige boekje voor de jeugd
geheel was uitverkocht.
Wij hebben thans een nieuwe voorraad ontvangen, maar het aantal
exemplaren is beperkt, waarom ieder, die het boekje graag in z'n
bezit wil hebben, wordt aangeraden het spoedig te kopen.
De prijs van het nieuwe deel van Clowntje Rick bedraagt even
eens
Zolang de voorraad strekt is het verkrijgbaar aan het bureau van de
„Goudsche Courant", Markt 31. Bestellingen kunnen ook aan onze
bezorgers worden opgegeven.
'N KEUR COLLECTIE
oude geneven
Alle bekende merken.
Komt U eens kijken. Uw merk ls er
vast bij.
DE WIJNKELDER
In een goede wedstrijd heeft het Rode
Laken ln afdeling C 1 van de Goudse bil
jartcompetitie een verdienstelijk Sellj'1
spel bevochten tegen het bezoekende
Moordrecht. Kunz van het Rode Laken
was wederom goed in vorm en speelde «n
24 beurten met een moyenne van 8.75 de
beste partij.
In C 2 was kennelijk St. Nicolaas op be
zoek. blijkens de 1—7 nederlaag van de
Sportvrienden tegen het Boskoopse Drie
sprong. De wedstrijd stond op goed peil;
Pauw en Hoogendoorn onder de bezoekers
gaven de toon aan. Van iet Sluis dwong
in een spannende eindstrijd een gelijk spel
af, wat de enige winst opleverde. Met
dezelfde cijfers als Sportvrienden—Drie
sprong ging K.O.T. onder tegen het be
zoekende Anti Poedel; De bezoekers wa
ren goed op dreef en pikten geregeld de
winstpunten in. Spruyt van K.O.T. redde
de eer K.O.T.. dat op de helft van de
competitie de derde plaats innam heeft
het de laatste twee wedstrijden lelijk laten
zitten. Drie punten uit twee wedstrijden is
weinig voor dit 4eam. Het Groene Laken
dat op bezoek ging bij Thalia's Vrienden,
heeft z'n gastheren kort in onzekerheid
gelaten omtrent het lot. De bezoekers wa
ren in uitstekende vorm. Chr. de Graauw
speelde in 22 beurten met het prachtige
moyenne van 7.72 de beste partij. De Spil
was het enige team in deze afdeling, dat
als ontvangende vereniging de punten
thuishield. Hoewel Eikenboom van N.S.H.
alle krachten inspande zijn partij tot een
DE DEFINITIEVE PLANNEN voor het
oorlogsgedenkteken op het Ameri
kaanse soldatenkerkhof te Margraten ln
Zuid-Limburg zijn thans gereed. De
„American Battle Monuments Commis
sion" zal mqt de uitvoering van deze
plannen evenwel niet kunnen beginnen
voor het kerkhof door de legerautoriteiten
aan de Commissie zal zijn overgedragen.
De commissie staat onder leiding van
generaal George C. Marshall. Kolonel
Moore te Parijs heeft de leiding van de
uitvoering van dit project. De plannen
zijn van de architecten Coolidge, Sheply,
Bulfinch en Abbott uit Bo&ton (Mass.).
De tuinarchitect is Micbaël Rapuano en
het beeldhouwwerk is van Joseph Kise-
lewski. Uitvoerend architect ter plaatse is
Alphonse Boosten. architect te Maastricht.
De plattegrond van het kerkhof ls
waaiervormig ontworpen. De hoofdtoe
gang ligt in het midden van de brede zijde
van de waaier. Bij het betreden van de
begraafplaats sitaat men terstond tegen
over het gedenkteken, een dertig meter
hoge vierkante afgeplatte torenbouw ge
heel van marmer, waarin een hoge kapef
gebouwd is. Deze toren spiegelt in een
aangelegd waterbekken, maar de voor
zijde, walr de ingang naar de kapel is, ls
5ericht naar de duizenden graven. Elk
er gesneuvelden heeft zijn marmeren
„headstone", de Christenen in kruisvorm,
de Joodse gesneuvelden in de vorm van
een Davidsster.
Aan de kerkhofzijde sluiten aan weers
kanten muren tegen de toren aan en op
deze muren staan de namen der gesneu
velden. die hier hun rustplaats vonden.
De toegangswegen geven een veilige aan
sluiting op de grote weg van Maastricht
naar Aken, de weg. die de Amerikaanse
legers gingen in September 1944 in hun
eerste stormloop tegen de Siegfriedlinie. De
Nederlandse regering heeft de grond vrij
van lasten eeuwigdurend ter beschikking
gesteld.
Tijdens de zwemkampioenschappen
van de American Athletic Union te New
Haven leverde de ploeg van de Yale uni
versiteit een prachtige prestatie door de
4 x 200 m. borstcrawl heren binnen
wereldrecordtijd af te leggen. n.l. in 8
min. 44.6 sec., dit is 0.8 sec sneller dan het
huidige wereldrecord, dat te Los Angeles
op een tijd van 8 min. 45.4 sec. werd ge
bracht door de Japanse ploeg, bestaande
uit Hamaguchl, Maruyama, Marayama en
Furuhashi. De ploeg van de Yale univer
siteit bestond uit McLane. Moore. Thoman
en de Australiër Marshall. Door het star
ten van de Australiër Marshall kan de
ploeg niet als een nationaal team worden
beschouwd, zodat erkenningvan de tijd
als wereldrecord uitgesloten is.
goed einde te brengen en daarmee de strijd
onbeslist te houden, moest hij in Mikkers
zijn meerdere erkennen.
Ook in D 1 kwamen enkele verrassende
uitslagen voor. K.O.T.. dat op bezoek ging
bij Per Aspera. moest in een wedstrijd,
waarin de gasten nog slechter speelden
dan de gastheren, alle punten afstaan, 't
ZuidMoordrecht was evenmin een de
monstratie van kracht. De punten kwa
men. evenals bij Per AsperaK.O.T., te
recht bij de minst slechtste. Van Lent van
de thuisclub vormde een gunstige uitzon
dering. Hij speelde in 24 beurten, met een
moyenne van 3.12 een goede partij. In de
ontmoeting Sport—Doele, welke afwisse
lend goede en slechte partijen<e zien gaf,
werden de punten broederlijk gedeeld, het
geen de krachtsverhouding weergeeft
Bakker van de Sport speelde in 23 beurten,
moyerine 3.26, een verdienstelijke wed
strijd.
Een goede prestatie in D 2 was het ge
lijke spel dat D.O.N.K. behaalde bij zijn
bezoek aan de Witte Ballon. Hoewel Mas-
sar van D.O.N K. goed partij gaf. kon hij
niet verhinderen, dat Melkert in 24 beur
ten de strijd onbeslist hield. Het Boskoop-
se Driesprong toog Waddinxveenwaart»,
doch moest ervaren, dat de Gouwe Vrien
den. dat thuis nog geen enkele nederlaag
had geleden, er thans evenmin voor voelde
de eer aan Boskoop te laten. Bonefaas en
Versluis van de thuisclub waren in vorm
en speelden hun partij in 24 beurten uit.
resp. met 3.54 en 3.12.
Koploper Stolwijkersluis moest in afde
ling E 1 een bezoek brengen aan hekken-'
sluiter Centrum, dat. gezien de 80 over
winning van vorige week op de Viersprong
er schijnbaar niets voor voelt deze plaats
te blijven bezetten. Doch deze tegenstan
der was te sterk. Stolwijkersluis nam de
punten mee.
De laatste verrassing bracht in E 2 de
ontmoeting Witte Ballon tegen de leider
Per Aspera. Hoewel de bezoekers speel
den voor wat zij waard zijn en de over
winning inderdaad aan een draad hing.
konden zij niet verhinderen, dat de thuis
club door taai volhouden de punten deel
de. Het Westen ontving de Tunnel, waarbij
de bezoekers de kous op de kop kregen.
Met niet minder dan 7—1 bleef de thuis
club baas in eigen huls.
De uitslagen luiden: Rode Laken C
Moordrecht C 44, Sportvrienden C
Driesprong C 17, K.O.T. CAnti Poedel
C 17. Thalia's Vrienden CGroene La
ken C 2—6. Spil C—N.S.H. C 6—2, Per As
pera D—K.O.T. D 2 8—Q. Zuid D—Moor
drecht D 80, Sport DDoele D 44,
DoelePer Aspera D 44, Witte Ballon D
—D.O.N.K. D 3 4—4. Gouwe Vrienden D—
Driesprong D 1 62, Centrum EStolwij
kersluis E 2-6. Witte Ballon E 1—Per As
pera E 4—4, Westen E 1—Tunnel E 1 7—1.'
Het programma voor volgende week
luidt:
12 December: Doele CBelvédère C,
Groene Laken C—Witte Ballon C. Excel
sior C—Zuid C, Thalia's Vrienden E—
N.S.H. E.
13 December: Gouwe Vrienden C—
Sportvrienden C. Tunnel EWitte Bal
lon E. Anti Poedel DZuid D.
14 December: Per Aspera C—Tunnel C,
Driesprong D—Gouwe Vrienden D, K.O.T.
D—Witte Ballon D. N.S.H. D—Tunnel D,
Doele D—Westen D. Per Aspera E—Tha
lia's Vrienden E, Stolwijkersluis ETun
nel E. K.O.T. D—Sport D.
15 December: Driesprong C—Anti Poe
del C, Moordrecht CAnti Poedel C 1,
D.O.N.K. D 3—Thalia's Vrienden D.
D.O.N.K. D 1Moordrecht D. Doele E
Centrum E, Gouwe Vrienden EDrie
sprong E. N.S.H. E 1—Belvédère E. Cen
trum C—Rode Laken C,
16 December: D.O.N.K. C—K.O.T. C.
Driesprong D 1—Groene Laken D. Spil D
—Belvédère D. D.O.N.K. D 2—Centrum D,
Witte Ballon E 2—N.S.H. E. Westen E 2—
Spil E 1, N.S.H. C—Thalla'B Vrienden C.
KERKELIJKE MUTATIE8.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Elburg
ds J. Hovius te Hoogeveen.
Bedankt voor Oude-Tonge ds A. Ter-
"louw te Tietjerk (Fr.); voor Nieuw Weer-
dinge ds J. Paplneau te Julianadorp; voor
Ermelo ds J Slok te Dordrecht.
Geref. Kerken. Beroepen te Doornspijk
ds H. Numan te Hattem.
Bedankt voor Almkerk ds B. J. A.
Streefkerk te Berkel-Rodenrijs; voor
Suameer ds J. H. Antuma te Gorredijk;
voor Lobith (arbeid onder de schippers)
da J. Lafeber te West-IJselmoode
Chr. Geref. Kerk. Tweetal te De Krim
(O.) da A. Gruppen te Biezelinge en da
E. J. Velema te Midwolda.
Geref. Gemeenten Drietal te Dirksland;
de heren A. Vergunst. cand. te Leiden.
H. van Gilst, cand. te 's-Gravenhage en
G. Zwerus. cand. te Rotterdam.
Tweetal te s-Gravenzande: de heren
A. Vergunst, cand. te Leiden en G. Zwe
rus. cand. te Rotterdam.
Beroepen te Benthuizen en te St. Anna-
land de heer A. Vergunst, cand. te Lelden;
te Westzaan de heer H. van Gilst, cand.
te a-Gravenhage.
KNVB. West n. 2e KI. B: Quick—Oou<ta.
KNHB. Heren. Westen. Ie kl.: Hilversum
HHYC. BMHC—Laren. Be Fatr-Amstei-
dam. HDM-'i Gooi. ROC—Togo: Prom kl.
A: HOC U-Delft. Stud.. HDM II-MRHC,
HHYC II—Rijswijk. Togo II—Victoria; 2e kl.
A: HDM II—Aeolus II. Rapid—GHC II Groen
Geel II—Delft. Stud III. Togo IH-BNC: B:
Victoria IIAeolus. HDS—HHYC IV Tempo
'34VCL
Dames Westen le kl.: Rood Wit—Kieviten.
Hilversum—Amsterdam. BDHC—Be Fair,
't Gooi—HHYC; Prom kl. A: Amersfoort—
Amsterdam ni. HOC—Togo Amsterdam II—
Aeolus. MRHC—Kampong; B: HDMHBS,
Victoria—BDHC II. Leon id as—Lelden. Straw
berries—Plnoke.
KNKB. Zuid-Holland, le kl.: Het Zulden-
:os 2—Barendrecht. Gymn 2—Quick. Olym-
piaan—Rozenburg. Actief—Ons Eibernest l;
B: HSV—Snangen 2. DKC—Unicum. Fluks—
Ready ALÖ—Het Zuiden 2: 3e kl A: Quick
2—Trekvogels. Oyran. 3—ffierwede Poortu-
gaal—Velox 2. Deetos 3—Regenboog; B: Het
Zuiden 3—Hou Stand. Phoenix—Avanti, TOV
—Sperwers, Zwervers 2—ODO; C: Achilles
3—Algemene 2. DKC 2—Schiedam, Die Haghe
—Rozenburg 2. HKV 2—De Raven; D: Die
Haghe 2—Zuiderkwartier, Olympiaan 2—
HKV* l' Succe#—wlon Hou Stand 5—
De 66-jarlge Haarlemmer L. C. W. werd
vanmorgen, toen hij zich op de fiets op
de Wagenweg te Haarlem bevond, door
een autobus aangereden en zó ernstig ge
wond. dat hij vrijwel onmiddellijk over
leed. De man is zo vermoedt de poli
tie door de hevige wind de koers kwijt
geraakt, zodat hij op de rijweg kwam. De
buschauffeur slaagde er niet ln, ondanks
een zwenking naar links, de fletser ta
ontwijken.
