I
GOUD5£UE COUQANT
SB
Ljjker
weMknt
de
Voor-oorlogse jaargemiddelde
overtroffen
Zes Fransen slachtoffer van
Poolse tragi-comedie
Amerikaanse wapenleveranties
.aan Europa nog dit jaar?
VOLKENRECHTELIJKE BOEDELSCHEIDING
Twee meningen in de Eerste Kamer over R.T.C.-accoord
De band tussen Nederland en Indonesië
wordt niet verbroken, maar vernieuwd
Stelende vleesgrossier
ONZE UITVOER BELANGRIJK GESTEGEN
uitgebreid
*WS” SIGAREN
MPORT VIRGINIA’S.
SIGAREN.
>n”G.AJenker
en grootste sortering.
GROOT GOUDA
Het eerste kabinet der
Republiek Indonesia
Mr Tets gaat met de Prins
naar de West
Hoe Tarka aan haar einde kwam
Monsterproces in Breslau - made in Moscou
Een consul ging zijn
boekje te buiten
Openhartig gesprek
te Parijs
De Ogna nog muurvast
Atoomwapen blijft specialiteit der V.S.
Een ongewone sfeer
zonder spanning
Bitter teleurgesteld
I L4*0* doen- omdat de
Uniforme uitrusting
Westelijke legers
19 DECEMBER 1949.
Dinsdag 20 Dec. 1949
Prijs abonnement:
per week
1.2®
per maand
- ’Ing 48400
eldevaart
Sociale Aangele-
ombases
is door dt
door
op 1.4»; c
op U-81:
’Cht
4» Hiii.li.ti
Eerste
Kamer
Chef-Exploitatle:
D. DE KLERK
en
•n,
sultan
iparmo
lin*
Aarhuue
14.
van
diplomatiek
log-
Ingen,
kan men
productie
metippen.
het recht
Belgische
>em<!
star-
van Ü--
Pact.
der, hebben
>pese Unie,
irg en En-
tgang ge-
door het
'J Britse
Direct eur-Chefredacteur:
8. H. JAN DER KRAATS
EL8BERICHTEN
v. d. Katoenh.)
dating one
a excl alle
i.rr/.
me
op
mag
terton metende,
e Hoge Pl
-■j, heeft
-- trekken. Niet
sleepboten waren hit.
alle poi
Vandaag
schip v.
gen zijn
niet zal
wachten
om de
nemen,
3 i 4 vc
heeft .1.
Woensdagavond
<te bewolking tz
ZL. Matige tot
- Zuid-West.
tuur.
een voortzetting is van I
-‘ ravond de re.
dat zün fract
en dat de band tussen
mtuda overleden directeur der m*at-
middals oven UffelHke wijze «e-
ie«r
■Ing
de
.nhouden
stichten
om" zou
voordelijk-
beslisslng,
regerinp-
zins Bern-
i reis naar
ir W. Tets,
leer behoeven te koesteren,
p zijn vroegere post terug za
nog blij zijn, dat hij zijn
Frans diplomaat heeft 1
collega zou in zo'n
reactie van zijn
rekenen!
is, het uit-
tvaart met
- verdedi-
Atlanttsch
lijven. Het
i de Ver.
irlkaanse
>rgd.
West-Duit*.
dat hij ooit
cal keren. Hij
,.M -M.1 misstap als
begaan; een Poolse
geval op een andere
superieuren kunnen
(Van onze Parijse correspondents.
Met het jongste communistische zui
veringsproces. dat thans in Breslau is
begonnen, wordt een nieuwe ep mis
schien de laatste fase Ingeluid In de
relaties tussen Polen en Frankrijk, die
zoals bekend sedert half Novem-
ber aan zware beproevingen onder
hevig zijn geweest. Zes Fransen, waar
onder Robineau. de vroegere vice-
Stettin. zijn nu voor het
gesleept en zo zal dan
Ie nieuwe jurisprudentie
"sën worden toege-
van deze zijde
jn.
Men herinnert zich, dat ten aanzien van
ia betrouwbaarheid van Robineau enige
twijfel was gerezen als gevolg van een
brief, die.de consul van Stettin In enkele
--- „-,_’_'.iceerd en waar
bij zich van zijn landgenoot „een
Igewone avonturier" volgens hem
inch
16 December voor 4 uur.
>estemmlng haar:
graaf 14, slnon; Anjo, v. d.
ot; Talpt. De Jong: Tosti,
v d. Klooster; Nenuphar
August. Pieten Werken-
VeraluU. Schiedam: Ver
aderen Oeendjjk: Tourage
Irecht: Nideck. Van Holt;
n Kekerdomt Marie Louise
Dranaco XI. Ltgtenberg.
o. Bournan Delft: Dirkje.
co 83. Van Sloten: SB 1,
Platz; Valbetla. Rapin;
Chablis Hermann: Rlche-
tska 7. Voorscbuur
b. Pieterman: Ambulant,
lemlng De Waal: Saif 4,
Clmpe; Damco 114. Bothof;
an: Aletta. De Vrij; Deelré,
eJp- Constant Van Caute-
Zwol; Geertrulda. Touw-
t d. Kaap: Chinon. Vath;
'een: Vleosoprano. StienU-
Damco 87. Everaart; Neu-
Hhenua 1». Kolmar
-Rotterdam
inch staple ex
rechten IJl'/i
Volgens radio Djokja is de samen
stelling van het eerste kabinet der Repu
bliek Indonesia Serikat als volgt'
Minister-president en voorlopig mi
nister van Buitenlandse Eaken: drs Mo
hammed Hatta.
Binnenlandse Zaken: Anak Agoeng.
Defensie en Binnenlapdsq Veiligheid:
sultan Hamengkoe Bocwono van Djokja.
Financiën: Sjafroeddin Prawiranegara.
Economische Zaken: ir Djoeanda
Gezondheid: dr Leimena.
Verkeer e© Openbare Werken: ir laoh.
Arbeidr Wilopo
Algemeen Welzijn en
genheden: mr Kosasih.
Voorlichting: Mononoetoe.
Onderwijs: dr Aboe Hanifa.
Godsdienstzaken: Wahid Hasjim.
Justitie: dr F
Ministers zo
Hamid, dr Mohi
Tot het gevolg van Z.K.H. Pril
hard der Nederlanden op zijn i
de West zal ook behoren mr
Nederlands gezant te Praag.
Mr Tets zal optreden als
adviseur. Gedurende de oorlog was mr
Tets particulier secretaris van H.M.
Koningin Juliana en heeft hij tot haar
gevolg behoort tijdens haar reis naar
Suriname en de Nederlandse Antillen.
niemand
de Ver.
r..aar de
tr enkele
de Ver.
enkele
1? Om
—terika
atoom-
eskaders
i in En-
waar. dat
>eden zou-
Vele malen stapte de circus-olifant Tarka
rustig uit de trein die haar van plaats
tot plaats vefvoerae, zonder dat zij zich
haar jungle-herkomst bewust werd (on.
der). Maar op een kwade dag voelde zij
plotseling de ruimte van het oerwoud en
werd haar de begrenzing, de vier wanden
van de kooi, te eng. Tarka werd dol en
moest door soldaten worden doodge
schoten (boven).
Hel pu „nobeneo ,er,Ur mli Ne-
■itustie voor Nederland veel ongustlger
du vroeger en «1 het percentage van
da laveer, dat door oltvoer wordt ge-
Mr.., h.«
tlevelljk «nrtH fc<* ln *5* d
kwart**! *o*
aan* la bat daann.d, b
blü’kt.«n
rt
tzaken: Wahid
r Soepomo.
zonder portefeuille:
rammed Roem en Soei
(Van onze Brusselse correspondent)/
Militaire waarnemen zijn van oordeel
dat tijdens de ParUse besprekingen tussen
de Engelse, Franse en Amerikaanse staf
chefs en de twaalf ministers van defensie
van Europa, belangrijke vorderingen «ün
gemaakt Inzake de Amerikaanse militaire
hulp aan Europa. De Amerikaanse wapen-
leveringen aan de Europese legen zouden
zelfs voor het einde van dit Jaar aan van
gen.
Volgens zegslieden zijn te Parlj* de vele
moeilijkheden in een geest van kordate
openhartigheid besproken. Engeland heeft
doen verstaan, dat het absoluut geen
enkele nieuwe militaire verplichting in
Europa op zich kon nemen, omdat het
door de verdediging van het Gemenebest,
o.a. in Malakka, Hongkong, Birma en in
Afrika, mede de Amerikaanse strategische
belangen dient. Bovendien la de Engelse
economische positie te precair, zodat
nieuwe militaire uitgaven momenteel on
mogelijk moeten worden geacht.
Frankrijk is van oordeel, dat
de zeer reële inspanning van
Staten in twijfel mag trekken, mai
militaire hulp zal zich elechU ove:
jaren laten voelen. Wat denken
Staten te doen, indien Europa over t.
maanden zou worden aangevallen?
het duidelijker te formuleren: is Am<
bereid aan Engeland een aantal
bommen te leveren en enkele
a toom-bomba rdements vliegtuigen
geland te stationneren? Is het
de Franse gemotoriseerde eenhi
/0.30
Het Noorse stoomschip Ogna, 4998 bruto
registerton metende, dat Zondagmorgen
op de Hoge Plaat bij Breskens is vast-
gelopen, heeft men Maandag geprobeerd
vlot te trekken. Niet minder dan acht
lerbij in actie, maar
■’ogingen zijn tot nu toe mislukt,
lag zou men opnieuw proberen het
vlot te krijgen, maar de deskundl-
van oordeel, dat dit zonder meer
gelukken. Dan zal men moeten
tot er lichter* zijn gearriveerd
lading, In totaal 700 ton, over te
waardoor het schip waarschijnlijk
voet hoger zal komen te liggen. Dan
het vlot brengen misschien succes.
Casablanca te Bordeaux
tterdam te Bremen
castle te Beverwijk
n Middleabro
en
e n Skive
isteras
s. Holtenau
henburg
Gothenbur*
Bristol v Liverpool
krona
ense te Asserts
eppe te Portsmouth
Holtenau
ln n Rotterdam
Waterford
elleborg
itved te Stetün
erdam n Wilhelmshaven
el te Ixmden
15 v Emden te Huil
7 v Cuxhaven te Zaandam
Sunderland te Blyth
□urg n Bremen
lewcastle te Atsens
Lynn te Londen
on p IS Flnlsterre
obing te Stettin
gemouth te Boreestad
o then burg te Odense
iar te Pasajes verwacht
tyr p 17 IJmuiden
r te Bremen
n te Amsterdam
h n Amsterdam
h
n Boulogne
Liverpool n Amsterdam
ln n Rotterdam
i v Rott te Stockholm
16 v Stettin n Goole
irpen n Drogheda
sgow n Ayr
e Delfzijl
Gothenburg n Galway
Skutslpr te Delfzijl
t Delfzijl
Oscarshamn p 17 Kiel
v Amst te Stralsund
I n Kopenhagen
16 te Terschelling
v IJmuiden n A
ole n Havre
15 v Holmsund
louaan n Londen
th n Warkworth
II te Antwerpen
lothenburg n Rotterdam
terdam te Itzehoe
Lieensbro n Antwerpen
isbro te Londen
den voorzien worden van Sherman-tanks
anno 1945. waarvan/He gevechtswaarde
twijfelachtig is geworden? En zijn de Ver.
Staten bereid onmiddellijk hun bezettings
troepen in Duitsland te versterken?
Het blijkt tenslotte, zoals gezegd, dat de
Ver. Staten zeer precieze verbintenissen
hebben aangegaan, maar deze afhankelijk
hebben gemaakt van een grondige reorga
nisatie van de Franse landleger* en het
doorzenden van de Franse commissaris
voor atoom-energie, de communist Joliot
—Curie.
Onder de zeer belangrijke beslisah
welke schijnen te zijn genomen, kan
de uitbreiding van de atoom-p
en atoomonderzoek in de V. S. aai
Dit land behoudt zich voorts
voor alle uraniumertsen Van de
Kongo op te kopen.
De productie Van atoomwapen:
ratten van de vloht en de luchtvaa:
atoomwapens dat zal. voor de t
ging van alle landen van het At
Pact de opdracht van de V. 8. bR,.
installeren van atoombases bulten
Staten zou eveneens door de Amet
militaire macht worden verzot
Over de herbewapening van 1
land is nog geen beslissing gevallen, meent
men alhier.
De Amsterdamse politie heeft een gros
sier in vlee» gearresteerd, onder verden
king van dief»t«l van vlee* uit het abat
toir.
Zaterdag ontving een slai
dam-Zuid een bout t
gesneden was.
waarschuwde hij
>ekepd
zwart
ivig zijn geweest
tder Robin*”*”
consul te Stet....
Poolse gerecht 4.
voor het eerst de nieui.
der volksdemocratieën
past op Europeanen
van het ijzeren gordiji
Mei J"
de betrouwbaarheid van
twijfel was gerezen als
brief, die.de consuj van St
Poolse bfadeit had gepublit
mee hij zich van zijn r-J
doodi
dista:
De consxl L
en er Is wel g<
een wat vree»
bevoegdheden
brief, die in een
gesteld, uitte.de ot
volk en
Bovendie:
luist
ttles
altijd met gelijkwaardige daden gepaard
en het algemeen belang loopt nog wel
eens gevaar door het eigenbelang te wor
den verdrongen.
Daarnaast zal de
de loupe worden
tarieven der
zeer uiteen,
weinig aan
verkeer als
voertarieven weer woi
douane-politlek onder
genomen. De fnvoer-
verschillende landen lopen
Men heeft dus betrekkeltjk
vrijmaking’van het handela-
het voordeel door hoge in-
>rdt weggenomen.
West Duitsland speelt hicrbU een rol
van betekenis. De Duitse invoer-tarieven
«Un altijd ontzaglijk boog geweest Als
Weat-Dultsland tot het groepsverband van
de Fibeuel sou worden toegelaten, xoa er
van dergelijke protectionistische tarieven
echter geen sprake meer kunnen >ijn.
Over het probleem West-Dultaland 1*
men. volgens onze zegsman, voorlopig nog
niet uitgepraat De zware Industrie (ijzer
en staal) is ln Duitsland veel minder
achterlijk gebleken dan men elders aan
vankelijk wel heeft gemeend. Zij ie op de
doorsnee Europese industrie zelfs Iets
vooruit Zij heeft bovendien, evenals de
Engelse, het voordeel van de zogenaamde
,4iR>bele prijzen” voor induotrie-oteen-
kooL De situatie is zo, dat men in het
buitenland beduidend meer voor die
steenkool moet betalen dan in Duitsland
en Engeland zelf. De Duitse en Engelse
industrie kan dus ook goedkoper produ
ceren dan de buitenlandse, die voor een
belangrijk deel op de Duitse of Engelse
brandstof is aangewezen Het is niet ge-
makkelijk om daar, op Europees con-
currentle-nivcëu, een modus voor te in
den. Het la echter begrijpelijk, dat men
zich bijvoorbeeld ln Frankrijk en Italië
zorgen maakt over die concurrentie en be
vreesd la,, dat hun zware industrieën de
dupe zullen worden van een onbevredi
gende regeling. MM grote werfckxwbeid
tot gevolg....
Wassende maaa
onder 18 Tl
onder 17J1
ïger In Amster-
vlees, waarin
Hierdoor gealarmeerd
de politie. Bij onderzoek
bleek, dat het merk van de grosaier-
cigenaar uit de bout was gesneden. De
grossiers hangen de bouten namelijk, na
dat zij van hun merk voorzien zijn, teza
men in een zogenaamd voor-koelhuis.
Hieruit had de gearresteerde een bout van
een ander genomen en deze, alsof de
bout hem toebehoorde, verkocht. Door de
oplettendheid van de slager liep hll «ch-
ter tegen de lamp.
;wone avor
.leerde.
ia naar ParQa teruggeroepen,
gebleken, lat deze diplomaat
reemdsoortige opvatting van x#n
huldigde. In de bewuste
3 rare, gezwollen stfjl waz
gesteld, uitte.de consul zijn sympathie voor
het Poolse volk en s(jn tegenwoordige
regeerders. Bovendien gaf de consul een '*X
totaal onjuiste voorstelling van de werke- aiiidf
HJke functies van Robineau. die wel dege-
lijk diplomatieke privileges genoot.
Na aldus de positie van Robi
Poolse ogen althans, aanmerkelijk -
ben verzwakt, zal de consul wel geen hoop
andere landen, die in de eerste drie kwar
talen van dit lopende jaar in een enigs
zins moeilijke positie zijn geraakt.
Hoe de toestand zich verder zal ont
wikkelen, hangt voor een belan»njk deel
af van de ln Januari te Parijs te houden
besprekingen, een. conferentie op mi
nisterieel niveau tussen Frankrijk, Italië
en de Benelux.
De in November gehouden bijeenkomst
in feite geïnspireerd door de hoer Paul
Hoffman, die regionale samenwerking van
betekenis acht voor de vrijmaking an
het inter-Europese handelsverkeer Is er
hoofdzakelijk een van voorbereidende
aard geweest Thans zal men trachten
spijkers met koppen te slaan. Juist dezer
dagen hebben de deelnemende landen de
beperking op tenminste 50 pet van hun
particuliere invoer uit de andere betrok
ken landen afgeachaft. Men zal nu naar
ons van zeer bevoegde rijde werd ver
zekerd - het over een aanzienlijk boger
percentage pogen eens te worden. Neder-
de anderen bereid zijn om dt vrijmaking
niet alleen voor de industrie, maar ook
voor de landbouw te doen gelden. Met het
in November vastgestalda en nu pas van
kracht geworden percentage van 50 is dat
in de Nederlandsen KIJKER. bevriende nafloa gaan helaas lang niet
De Eerste Kamer bood gisteravond een
ongewone aanblik, uqul vanwege de
grote belangstelling was er in de ver
gaderzaal zelf (het heilige der heiligen)
ook een gedeelte afgeschut om een groot
aantal ambtenaren in de gelegenheid te
een «tellen het debat te volgen. De publieke
tribune boven de vergaderzaal was vol
,sen op de gereserveerde tribune zaten
I verscheidene leden van de Tweede Ka
mer. onder wie de heren Schermerhorn,
Korthals. Posthumus. Vondeling. Verkerk.
I Goedhart en Stufkens. In de wachtkamers
'ecerinc waren luidsprekers aangebracht opdat
«HA Hp» ook daar een belangstellenden het
icue nei gesprokene kon volgen.
De opj£omj( de Kamerie(jen was
groot. Met de heer De Wilde, die wegens
ziekte niet kan verschijnen, ontbraken
ook twee communisten, die echter wel
zullen komen voor de stemming. De mi
nisters en staatssecretarissen waren bijna
allen aanwezig achter de regeringstafel.
Er werd druk gefotografeerd. Er heerste
dus een ongewone sfeer, maar van span
ning is eigenlijk geen sprake omdat
iedereen te zeer overtuigd is dat de
Eerste Kamer de gang van zaken niet
meer kan tegenhouden en er wel boze
woorden zullen vallen, maar dat de
Eerste Kamer, net als bij de beslissing
over de grenscorrecties, tenslotte toch
inbindt.
Btj de aanvang van de vergadering was
er buiten op het Binnenhof ^weinig be
langstelling, maar 's avonds om elf uur
stonden in de regen vele net-geklede
mensen vaderlandse liederen te zingen en
spreekkoren op te dreunen met de^ woor
den: Mi na has sa, Minahussa,
Tjar-da, grond-wet, grond-wet,
88ste Jaargang No 22886
Bureau: Markt 31. Telefoon 3745
PW? ASPERA
AD ASTDA
(Van onze parlementaire redacteur)
Er zjjn gisteravond in de Eerste Kamer scherpe verwijten gericht aan het adres
van de regering. De heer Molenaar (V.V.D.) riep uit: de volksvertegenwoor
diging voelt zich in haar vertrouwen bedrogen en dat verlies van vertrouwen
noopt de ministers hun mandaat ter beschikking van de Koningin te stellen. De
heer Kol ff (C.H.U.) oordeelde: het R.T.C.-accoord is niet meer dan e,
volkenrechtelijke boedelscheiding. De regeling van het zelfbeschikkingsrecht
beschamend. De heer An ema (A.R.) betoogde: minister v. Maarseveen heeft j
de verdediging van het regeringsbeleid gevoerd als een proces-pleidooi, terwijl
meh juist kloeke staatsmanstaal had gewenst. En in een ander uiterste zette de
heer v. Santen (C.P.N.) uiteen, dat het R.T.C.-accoord «-
het kolonialisme in een andere vorm. De enige, die gisten
steunde, was de heer Jonkman (P.v.d.A.), die verklaarde
R.T.C.-accoord met overtuiging en van hartte aanvaardt
Nederland en Indonesië niet wordt verbroken, maar vernieuwd.
ln weerwil van de scherpe oppositie mag echter worden aangenomen dat het wets
ontwerp inzake de overdracht van de souvereinlteit over Indonesië wordt aangenomen,
want de neuzen zijn geteld. Nadat aan het begin van de zitting dr F. Wibaut (P.v.d.A.)
als nieuw lid was geïnstalleerd zijn er geen vacatures meer, maar doordat de heler
De Wilde (A.R.) ziek is. is de vereiste twee-derde meerderheid 33 stemmen en die zal
de regering wel meekrijgen De K.V.P. levert 1? stemmen „voor” en de P.v.d.A.
samen 31. De heer Molenaar (V.V.D.) heeft na zijn scherpe critiek voor zijn fractie
3 leden wel het voorbehoud gemaakt dat zij hun stem pas zullen bepalen na alle over
wegingen te hebben gehoord (waarmee hij dus ook de mogelijkheid van vóór stemmen
openllet) maar zijn rede kwam er eigenlijk op neer: regering uw beleid heeft ons in
een positie gebracht dat we wel gedwongen zijn vóór te stemmen. Dat zullen we doen,
maar ge hebt daarmee het vertrouwen verloren en ge zult na de aanneming moeten
aftreden Indien de V.V.D.'ers vóór stemmen, is er een voldoende meerderheid van 34
tegen 15 stemmen. Het is waarschijnlijk dat alle 5 leden van de C.H.U. zullen tegen
stemmen, hoewel heel misschien een enkeling nog vóór stemt. Indien de regering direct
antwoordt, hetgeen waarschijnlijk Is, zal men het vanavond wel weten.
Uit het debat was het gisteravond nog
niet op te maken hoe de leden van de
C.H.U. zouden stemmen, want de heer
Kolft (C.H.U.), die diverse bezwaren
opperde, zei aan het slot, dat voor som
mige van zijn fractiegenoten die bezwaren
misschien nog wel te overkomen zouden
zijn, indien de regering bevredigende op
heldering zou geven, maar het hóófdbe-
zwaar van de C.H.U. is van staatsrech
telijke aard en daarover zou vanmorgen
de heer Pollema namens de gehele fractie
spreken.
Indien
tegenstemt, «i,-
de V.V.D., die vooi
ontwerp moeten rc
standigheden
heer Mole
de gehele frActie van de CJH.U.
zijn het dus de drie leden van
-or de regering het wets-
.redden en onder die om
was het begrijpelijk dat de
naar (V.V.D.) scherp was
in zijn critiek. De rege
ring heeft destijds toege
zegd met onze bezwaren
en wensen rekening te
zullen houden, maar wij
zijn bitter teleurgesteld.
Tr Is met opze zienswijze eenvoudig geen
rekening gehouden. Door haar uitlatin
gen heeft de regering steeds de Indruk
gewekt dat de Nederlands-Indonesische
Unie zou worden een hervormd konin
krijk der Nederlanden, maar daarvan ia
geen sprake. Hoewel tegen de Unie geen
steekhoudende grondwettelijke bezwaren
zijn aan te voeren, voelt de volksver
tegenwoordiging zich na de uitlatingen
van de regering toch bedrogen. Daarom
zJ de regering tenslotte moeten aftreden..
De regering heeft verklaard dat de arti
kelen 3 en 4 van Linggadjatl zou wor
den gehandhaafd, maar dat is niet
beurd en daarvoor stel ik minister
Maarseveen in gebreke. Minah
Ambon hadden een ander beleid
mogen verwachten en daarom is
opzicht verraad tegenover hen
Ook het prijsgeven van twe» -
gulden aan Indonesië kan niet redt
worden genoemd, maar hoofdzaken 1
voor ons het zelfbeschlkkir
veiligheid. Van het regerli
daaromtrent kan onze stem
Een slechte thriller
De Poolse beschuldigingsacte, die inmid
dels bekend is gemaakt, beweegt zich in
de sferen van een detectiveverhaal, maar
dan van een slecht doordachte griezel
roman. De onwaarschijnlijkste zaken wor
den de Franse diplomaten aangewreven.
Zo zou een hunner met Duitse S6-ers een
ondergrondse organisatie tegen de Poolse
regering hebben georganiseerd! „Verfoei
lijk en belachelijk" noemde «Jen Franse
autoriteit de Poolse Insinuaties.
Te Parijs bereidt men zich nu maar voor
op een proces, dat een aanvechting belooft
te worden van de meest elementaire be
grippen van rechtszekerheid. De Poolse
autoriteiten hebben de Franse beschuldi
gingen eenvoudig het recht ontzegd zich
door een advocaat te doen bijstaan. Het is
alles tezamen een pijnlijke vertoning,
vooral omdat sedert eeuwen het Franse en
het Poolse volk door sterke vriendschap
pelijke banden verenigd waren.
Die vriendschap bestaat nog en minister
Schuman heeft er in de Kamer op ge
wezen, dat het geschil naar aanleiding
van de arrestatie van Robineau. die de
zaak aan het rollen bracht, zeker gauw zou
zijn bijgelegd, wanneer beide partijen naar
eigen inzichten en gevoelens hadden kun
nen handelen Helaas Is dat niet het geval
reest. want alles wijst er thans wel
lelijk op. dat de Russen van hu satel-
„eten eisen ook de laatste relaties met het
Westen te verbreken. Daarvoor heeft men
>ineau. In een voorwendsel gezocht en Robineau en
jk te heb- zijn vijf medebeschuldigden zijn daarvoor
u- op-het spel gezet.
TIET DERDE DEEL van de weinig lees-
1* bare en toch belangwekkende ver-
volgroman. die onder de titel Enquête
commissie Regeringsbeleid 1940—1945 ver
schijnt. is verschenen. Niet minder dan
333 foliopagina'a telt dit boek, dat weinig
minder woorden bevat dan de roman „De
klop op de deur". Elke pagina is het re
sultaat van talloze onderzoekingen en ver
horen. moeizaam peuterwerk, geformu
leerd in de stroeve, onbewogen bewoordin
gen van de ambtelijke stijl, doch daardoor
op sommige pagina's soms des te strie
menden
Dit deel van de vervolgroman moest
eigenlijk het belangrijkste zijn of het
meest opzienbarende, omdat als Kijker
zich wel herinnert hierin enkele kwes
ties worden behandeld, zoals de uitgave:
van de Nederlandse regering te Londen
die bij het bekend worden zo'n storm van
verontwaardiging te onzent ontketenden,
dat de Enquête-commissie werd ingesteld
om als een scheepslading olie op woelige
baren te dienen. De stormen zijn reeds
lang geluwd. Vandaag zullen er geen mas
sa's zijn, die zo'n rijstebrijberg van woor
den geheel verwerken. Maar wie er mee
te maken heeft gehad, wie van sommige
détails op de hoogte is. hij leest, en zo
ontstaat mede de „heilzame invloed op
het Regeringsapparaat", waarvan de com
missie In haar inleiding gewaagt. Deze
publicaties hebben haar nut.
Elke roman heeft zijn helden, De held
van deze parlementaire roman is de voor
zitter van de Buitengewone Algemene Re
kenkamer te Londen, de man. wiens eerste
felle verslag waarschijnlijk als de knup
pel in het goed betaalde Londense hoen
derhok heeft gewerkt. Met de vasthou
dendheid van een bulldog heeft deze amb
tenaar telkens gewezen, op en gevochten
tegen de misstanden die hij te Londen
waarnam. Hij is meermalen ook de man.
die met prijzenswaardlge objectiviteit op
de moeilijke omstandigheden van de re
gering wijst. Uiteraard vergeet men om
de éne ambtenadr. die te veel om zijn
eigen belangen denkt, gemakkelijk de
goede dingen van de negen en negentig
anderen, die hun taak onberispelijk vol
brachten. Het verslag van de commissie
maakt overigens duidelijk dat meer dan
één het er goed van heeft genomen.
De hoge marine-officieten. waarover
destijds nogal Iets te doen is geweest, ko
men er In net verslag niet zo erg mooi af.
Want het komt er op neer, dat de wat
wonderlijke geschiedenissen over de huur
van het ministerie van Marine worden be
vestigd. De Londense Rekenkamer kampte
natuurlijk met gebrek aan deskundig'Ne
derlands personeel. Men moest Engels
personeel aantrekken. De sectie Oorlog
en Marine van de Rekenkamer stond on
der leiding van een Engelsman. Kijker
léést op blz. 95 van het rapport, dat deze
ambtenaar per vertrouwelijke nota er op
attent maakte, dat de inkomsten van drie
hoofdofficieren bijna even hoog waren als
bet bedrag, dat een Brits minister in han-
den kreeg, nadat hij zijn belasting had
betaald. Naar zijn mening was het „gehele
éalarisstelsel van de Nederlandse mili
tairen buitengewoon hoog." De Verblijfs
vergoedingen hebben ook een punt van
strijd gevormd. Ergens heeft Kijker ge
leien dat. terwijl hoge Engelse functiona
rissen zich per trein naar hun werk be
gaven. veel lagere Nederlandse ambte
naren daarvoor hun auto's hadden.. De
commissie heeft de critiek over veel dezer
weinig verkwikkelijke dingen gerechtvaar
digd geacht, vooral in verband met de
benarde omstandigheden. Op blz. 100 en 101
deelt de commissie in fluweelzachte woor
den enkele ijzerharde meppen uit.
De voornaamste feiten uit het verslag
heeft men reeds in ons blad kunnen lezen.
Wat Kijker heeft getroffen is het contrast,
dat op sommige bladzijden spreekt tussen
de mentaliteit van sommige ambtenaren
(Kijker spreekt niet van ..ambtelijke men
taliteit". want dit zou zeker in zijn alge
meenheid onjuist zijn), die haalden wat
zij konden, en particulieren, die anders
deden. Van de grote Nederlandse firma,
die een belangrijk deel van haar gebouw
te Londen in feite voqr niets aan de Ne
derlandse regering ter beschikking stelde,
heeft men kunnen lezen. Een ander op
merkelijk geval wordt meegedeeld over
de Nederlandse koopman, wiens beleid als
leider van het Nederlandse Voedselaan-
koopbureau op een andere plaat» in het
rapport ten zeerste wordt geprezen. Als
Nederlands Regeringscommissaris in Bui
tengewone Dienst vertrok hij uit Engeland
naar Amerika. Het salaris bedroeg ƒ12.000
per Jaar. Verder werd hem een verblijfs
vergoeding toegekend van 125 per dag.
Dat vond hij te veel! Op eigen verzoek
werd deze spoedig *Verlaagd tot 3 18 per
dag. Daarbij steekt wel erg af het sa
laris, dat de directeur van het Nederlands
Informatie Bureau ln Amerika verdiende,
n.l, 1 1400 per maand, terwijl de voorzitter
van de Netherlands Purchasing Commis
sion 8 1500 per maand opstreek en nog wel
vrij van belasting! Deze salarissen waren
hoger dan die voor Engelsen in soortge
lijke functies golden.
Op verschillende plaatsen Van het ver
slag wordt duidelijk, dat Engeland en
gehaald! Waa dat inderdaad gebeurd, dan
landse regering (en volk) bij de verschil
lende leveranties van oorlogstuig het vel
niet over de oren hebben gehaald.
Zo> doet het verslag nog iet* over de
\*ankoop van de Macks, de zware vracht
auto's. uit de doeken. Men wist drommels
goed, dat het voor Nederland geen ideale I
wagens waren, maar.ze werden hoofd-
tweltjk geleverd op lend lease-voorwaar-
den en bovendien verwachtte men. dat na
oe bevrijdlng van Nederland van het
•Poorwegnet niets meer over zou zijn. Er
*«s al bericht, dat de Duitser» hier alle
locomotieven en spoorwagens hadden weg-
tthaald! Wat dat inderdaad gebeurt, dan
had men hier misschien moord en brand
geschreeuwd, dat er niet voor zware
•«to’s was gezorgd. In dit licht neemt men
aware Macks heel wat lichter.
O» hoeveel dingen Londen moest den-
blijkt wel uit het verhoor van de
Whister an Financiën, die belangrijk
JtMger zijn grote geldzuiverings-operatle
"*4 kunnen uitvoeren, als de Nederlandse
jagering te "Londen tijdig voor bankbiljet-
had gezorgd. Nu is er heel wat geld
..weggewerkt" en men zit nog met de
ttlsére an de contróle.
Tan slotte wil Kijker nog een kleinigheid
'«naalden, die bewijst, dat zelfs in de oor-
“Pdagen ook particulieren hier hun kans
JEfnamen. De regering bad vóór Mei
“40 reeds veel goud van de Nederlandsche
®»ak in veiligheid gebracht. Toen de oor-
2JI uitbrak, moest nog een belangrijke
Wtij uit de kelders van de Bank naar En-.
Wand. De vrachtprijs zou volgens nór-
geldende regel* 830 000 hebben be-
«*gen. De directeur-secretaris van de
"•dwlandsche Bank" stride de directie
♦te da K.N.S.M. voor het ditmaal voor
I SUJ0*01*0* was da „Iris" en de wTituii
«uiten Nederland ln veiligheid te brën-
De Unie te allen tijde
opzegbaar
De heer Kol ff (C.H.U.) signaleerde
het gevaar dat de Unie te allen tijde
opzegbaar is omdat twee volkomen onaf
hankelijke staten een vederlichte Unie
zullen aangaan, waarbij van een staats
rechtelijke binding geen sprake is. Daarom
kan de Unie te allen tijde worden opge
zegd zoals ook Hatta reeds te Cairo hééft
verklaard op zijn terugreis naar Indonesië.
Dat dreigement zal men ook gebruiken
bij de komende onderhandelingen over
Nieuw-Guinea. Om die reden had de Unie
tenminste voor enige jaren moeten worden
aangegaan.
De heer Anema (A.R.), die er
nog eens de nadruk op legde dat de Anti-
Revolutionnairen op zichzelf geen be
zwaar 'hebben tegen de overdracht van
de souvereinlteit omdat zij overtuigde
voorstanders zijn van het vrijheidsstreven.
zette uiteen dat het Unie-statuut niet in
overeenstemming is met de geest van de
Grondwet De betreffende artikelen van
de grondwet zijn vervluchtigd tot lege
formules. Het R.T.C.-accoord wettigt de
revolutiegeest. Daarom kunnen wij de
verantwoordelijkheid ervoor niet aan-
vaardenfiz
Ook oe heren Kolff (C.H.U.) en Mole
naar (V.V.D.) hadden in elk geval de
verantwoordelijkheid v<xy-het<S8g*zien
beleid van zich afgeschoven, maar heer
Jonkman (P.v.d.A.) gaf al* zijn mening
te kennen, dat. nu de Eerste Kamer de
ontwikkeling niet meer kan tegenhouden
en verwerping verwarring zou
en een ontwikkeling „buiten ons
opleveren, men ook de verantwc
heid draagt voor de te nemen
zelfs al is men het met het
beleid niet eens geweest.
Vanmorgen te elf uur is het debat
voort gezet.
Het Britse ministerie van defensie heeft
Maandag officieel gewag gemaakt van
plannen ter standaardisering van de
Britse, Canadese en Amerikaanse gewa
pende diensten wat betreft de bewapening,
uitrusting en opleiding. Deze regelingen,
aldus het ministerie, sullen verzekeren,
dat wanneer dat nodig moeht blijken, er
geen materiële of technische hinderpalen
sullen bestaan voor volledige samenwer
king tussen de betrokken strijdkrachten
en dal zo economisch mogelük zal worden
omgesprongen met de gecombineerde hulp
bronnen en energie. De drie landen sullen
waarnemers uitwisselen ter bestudering
van militaire oefeningen en de ontwikke
ling en beproeving van materialen.
In Londense diplomatieke kringen is
men van oordeel, dat de bovengenoemde
plannen de wig effenen voor een stan
daardisering der strijdkrachten van alle
12 landen van het Atlantische F
In feite, zo gaat Reuter verd<
de landen van de Westeurope
Nederland, België. Luxembui
geland, reed* aanzienlijke voorti
maakt bij het standaardiseren
aanschaffen van een hoeveelheid Br!
uitrustingsstukken, vooral vliegtuigen.
sest 1
llkeli
.tlgd M
rd wettij
innen u
niet
-gekl
ingen
de woor-
Tjar-da,
enz. enz.
Wisselend bewolkt.
aVWiMelen4e°t*wo£ng1<met hier en daar
erttoelebrien. Mathte tot krachtige wind
tussen West en Zuid-Weet. Weinig verande
ring in tempeest'
Dacembar
Zon
Maan
idont
nd,
ge-
Van
ihassa en
van ons
in zeker
in gepleegd
ree milliard
Jat redelijk
blij
ven voor ons het zelfbeschikkingsrecht
en de veiligheid. Van het regerlngsant-
woord daaromtrent kan onza stem afhan-
WU weten dat de uitroeping van de
souvereinlteit in Indonesië buiten, ons om
ook mogelijk Is. De beslissing waarvoor
wil staan is uitermate belangrijk en na
alles gehoord te hebben zullen wij onze
stem bepalen.
ƒ3.78 MAAKT MACHT
