*5
'Wh
ff' 11
Belangrijke tentoonstelling
in Gouda's museum
Ambities van onze jeugd
Kerstmis met blij vooruitzicht
Dr J. Leest gaat de Goudse
R.H.B.S. verlaten
'n Goudse Michiél gaat zijn
diamanten bruiloft vieren
Breitner in al zijn
volheid
mm
Overgave van scheppingsdrang
Warme levenavliie
Kerstoverpeinzing
Enquête op de H.B.S. in Gouda
Zwemmen en klassieke
muziek favoriet
Welke film
Kleurige dierenshow
Voordrachtswedstrijd
II.B.S.-ers
Harry doet 'tzo
Nederlanders bouwen
haven in Spanje
Onze bioscopen
Het proces te Breslau
Zware gevangenisstraffen
voor vier Fransen
Jongens komen nu
naar liuis,
AT C~)
AAR. C
ANNEER
Goudse Spgtters
Directeur, die een figuur is
„In 'n blauwgeruitè kiel"
Van de lijnbaan naar
de haringvloot
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 24 DECEMBER 1949,
Hat muMum ..het Catherine Geethule"
besluit dit jeer de reek* ven zijn tijdelijke
exposities m;t een belang rijke Breltner-
tentoonstelling. die vanmiddag geopend ia.
Wie enerzUds de afmetingen van de aula
en anderzijde Breitner» voorkeuv voor
grote formaten kent. begrijpt onmiddellijk,
dat deze tentoonstelling zijn belangrijk
heid niet zozeer ontleent een de omvang
dan wel aan het gehalte van het gebodene.
Er blijkt namelijk een zorgvuldige keuze
uit het beschikbare materiaal gedaan te
lijn; de verschillende kanten van Breit
ner s werkzaamheid komen hier duidelijk
tot hun recht, terwijl verscheidene doeken
de schilder tonen in de volheid van zijn
kracht. Bovendien zijn hier een reeks
tekeningen en enige aquarellen te zien
(bezit van het Museum Krdller-Müller),
die nog niet eerder werden geëxposeerd.
BIJ deze brede en ruime voorstudies, die
ondanks de snelheid van het noteren nooit
vluchtig geworden zijn. wordt het duide
lijk. waarom Breltner's schildersvëïvoe-
O. H. Breitner; potloodtekening „De
vluchtlgttt beweging gegrepen".
ring. zijn dronkenschap van het schilderen,
nooit tot een machteloos gestamel aan
leiding gegeven heeft. Hij blijkt over een
tekenvaardigheid en een kennis van de
menselijke figuur te beschikken, die hem
in staat stellen ook de meest vluchtige
beweging op het papier vast te leggen,
maar ook als hij zich het meest laat gaan.
blijkt één ding waakzaam te blijven: zijn
gevoel voor de zuiverheid van de behan
deling.
Grootsheid van visie sluit bij hem het
delicate niet uit. een machtige tekening
naar een molen heeft een onnavolgbare
openheid in het stal der lijnen, terwijl
de scheta naar een Yustend vrouwtje, bij
alle pittigheid en raakheid van vorm
geving. in de wijze, waarop de grijze toon-
waarden en de uitgespaarde plekken tegen
elkaar «Un afgewogen, een charme heeft,
die men eerder bij een Nanet of een Bon-
nard dan bij een noorderling als Breitner
zou zoeken. Wie eenmaal op deze eigen
schap attent geworden is de hier aan
wezige tekeningen openen de mogelijkheid
daartoe ten volle zal ook In de magis
trale. ruig en breed geschilderde doeken
gaan zien. dat Breitner in deze hartstoch-
télUke factuur geenszins het fijnere spel
der toonwaarden veronachtzaamt. Ze Im
poneren in de eerste plaats door de macht
van de vialé en het geweld van de voor
dracht. maar hun ruimtelijke adem en hun
donkere, warme klank danken ze aan hqt
feit. dat met ongeëvenaarde zekerheid
kleur tegen kleur en toon tegen toon
werd neergezet.
Breitner begon zich bewust te wordeng
van zijn persoonlijkheid in dezelfde tijd.
dat de dichters van Tachtig hun nieuw ge
luld deden horen. Er bestaat een duidelijke
overeenkomst tussen hem en de mannen
van de Nieuwe Gids. Niet alleen had het
Franse Naturalisme sljn denk- en gevoels
wereld evenals'dle der Tachtigera in ster
ke mate beïnvloed, niet alleen la zijn im
pressionisme verwant aan hun gewaar
word! ngakunst. maar ook de volkomen en
voorbehoudloze overgave aan het geweld
van de scheppingsdrang kenmerkt zowel
de schilder als de dichter uit die tijd der
wedergeboorte van ons kunstleven. Kloos
noemde de poëzie: „Geen genegenheid,
maar een hartstocht; geen bemoediging,
maar een dronkenschap** —"men hoeft er
het werk van Breltnar maar op aan ta
zian. om te waten dat voor hem da schil
derkunst geen endere betekenis hed.
Is er een sterke overeenkomst, er is ook
een eenmerkelijk verschil. Det blijkt si
duidelijk aan da richting, die hU aan het
Impressionisme geeft. Aanvankelijk scheen
hij zich aan ta «luiten bij zijn onmiddel
lijke voorgangers uit de Haagse School,
maar naar het landschap en de natuur
stemming ging zijn liefde niet uit. Er wee
iets andere irt hém werkzaam den een ver
lengen om weg te dromen in de aanschou
wing van ean in licht en nevel ..versmol
ten" einder, er wa« een donkere kracht
in hem. een drang neer het leven, neer de
mensen en het tumult ven hun werk. Die
bepaalde reeds vroeg zijn voorkeur, dreef
hem in zijn Hazgze tijd weg van het land
schap naar de oefeningen der ruiterij en
maakte hem ten «lotte tot de ongeëvenaar
de schilder van Amsterdam en bet Am
sterdamse volk.
Hij wilde daarbij meer geven den een
atmosferisch atammlngsbeeld alleen, zijn
avondstraten, zijn grachten en havenkan
ten. zUn bouwputten en doorbreken zijn
volkemeiden en «ieperepeerden. se leven
ook nog uit een andere diepte den die van
het kijken ze zUn de neeralag van een
levensgevoel, dat zich bevieugelt aan da
kracht van daza etruiea atad.
Men beachouwe het grote doek „Straat
bij avond"» Ir la hier maar dan da maea-
terlijke notering ven llchtechljnen ea ver
glijdende schaduwen, ge voelt det onmid
dellijk; er ie hier een diepe bewogenheid
om zo'n evondatreat. dit gazien ward a la
een mysterie ven leven, waarin gestalten
opdoemen en weer verdwenen. En tegelijk
la er een eterke mannelijke vreugde om
dit brok ondoorgrondelijk leven, vreugde
ook om het vermogen van hat te kunnen
oproepen, zo goed en zo overtuigend aU
Amsterdam hat daad. In daza vreugde om
Dat scheppende vermogen, die some in
Hooghartige trots lijkt te kunnen overslaan
(men zie zijn Zelfportret) ie hij voluit
tachtiger, maar door «Un onmlddrilük
conect met de men* en zijn werk blljft hij
ver van bet toegespitste individualisme
van Klooe an da zijnen verwijderd.
Man mens achter niet, dat hij verwant
zou zijn aan Van Oogh. Wal vermijdt ook
t£U<£gellkte lieflijkheid, wel geefthijde
stad graag bij meeuw onder mistroostige
dooilichten. in schilderijen waarin tegen
over da barbaarse wimeratmoefeer de
mens en zUn behuizing verschijnen als
plekken geconcentreerde warmte. Maar
nooit f^eft hij de mens als een uitzicht
loze zwoeger, tragisch. In de naaktheid
van zijn bestaan, zoals Van Gogh dit deed.
Zijn bouwarbeiders, zijn slepersknegAts en
zijn volksmeiden doemen op uit de achter
grond van de stad. als hadden ze deel aan
hun kracht; ze kennen een goede, sterke
geborgenheid. Breltnet ervaart het leven
niet als tragisch, hij ziet het als een ge
weldige. ondoorgrondelijke, maar in ieder
geval bevriende macht.
Deze levensvisie bepaalde in laatate in
stantie zijn kleurstelling: wegende brui
nen. krachtige zwarten, gedempte grijzen,
een hartstochtelijk, verzadigd donkerrood
en een enkele maal een bezonken wit. De
kleur mag nog zo zwaar, donker ep mach
tig zijn, ze ia altijd tegemoetkomend en
"warm.
Een enkele maal alechts maakt zich een
lichter gevoel in Breitner los. Dan wordt
hij puntig en speels in de lichtverhogln-
gen („Rustende Cavalerie") of feestelijk
als in die rondedans van meisjes tegen
een achtergrond van bos. Maar meestal
treft hij door een mannelijke, naturalis
tische ernst, die werft om de ziel van het
Amsterdam, dat werkt, rumoert en leeft.
Geen beter voorbeeld daarvan op deze
tentoonstelling dan het magistrale ..Dam
met diligences" en het kleinere, maar zo
veel bewogener geschilderde „Rokln bij
regenachtig weer".
Dit laatste doek is de weergaloze evo
catie van een regenstemming: de eenzaam
heid der vochtlg-^plegelëhde airaat-voof-
grond. de zwart-glimmende koekjes en de
intimiteit der huizengevels onder de grijze
regenlucht En toch is dit geen mineur
stemming. bij alle grijs-in-grijs is er In
dit doek een gloed als van rossig koper,
krachtig, klinkend, openbaring weer van
Breltner's 'vreugde aan dit stuk Amster
dam.
Steeds meer wordt men. rondgaand* op
dexa tentoonstelling, gegrfpsn door de oer
kracht waarmee Breitner een brok leven
weet op te roepen, het feilloos weet te
grijpen in zijn atmosferische verschijning,
maar het tevens weet te laden met het ge
luk van een schilder, die het leven harts
tochtelijk iief heeft.
Indien ik naar aanleiding van deze ex
positie één bedenking moet maken, dan is
het deze. Een tentoonstelling als de ondef-
havlge iaat zien. dat da aula als expositie
ruimte toch eigenlijk te klein Is. Er is
dikwijls te geinig lucht tussen de schil
derijen. ze storen elkaar Gouda is met zijn
tentoonstellingen op de goede weg. maar
vroeg of laat zei er toch Iets moeten ko
men van het plan dat door de conservator
ontworpen Is: de inrichting ven zelen op
de bovenverdieping. Det blijkt duidelijk.
F. C. J. REYNE.
In de prille ochtend ven Kerztmta zullen
de Hemony-klokjes van de Sint Jan hun
ijle klanken weer kleppen over de daken
van onze stad. Koren zullen het „Vrede
op aarde" zingen.
Ook hier in Makassar zullen de bekende
Kerstliederen in de kerken en zieken
huizen klinken.
Vrede op eerde. Heerst er echter ook
vrede in de herten van de Nederlanders,
die verdeeld zijn in het geloof, levens
overtuiging en politiek? Vooral in de
polltjek! Zullen zij, die gescheiden zijn in
de Indonestë-polltiek, elkaar op deze dag
in gemoedarust kunnen begroeten?
Vrede op eerde. Ook hier in Indonesië,
weer de volkeren zioh meteloos bedrinken,
aan de geurige, maar koppige wijn ven
de vrijheid en de bittere drank van de
plicht, de verantwoordelijkheid, de gema
tigdheid en de bezonnenheid terugwijzen
met een gebaar ven: later?
Vrede op aarde. Ook voor alle Neder
landse ambtenaren en pienters hier? Ook
voor el die Indonesiërs, wier enige fout
het was trouw te zijn ean Nederland?
Vrede op aarde Ook bij onze soldaten,
die Jaar en dag in de ..soep" hebben ge
zeten. nu met het geweer aen de voet
staan en dikwijls moedeloos piekeren over
hun toekomst?
Vrede op aarde. Ook voor onze var-
moeide generatie, wier laven gevuld ia
met surrogaten. hoUe leuzen, concentratie
kampen. oorlogen en oorlogageruchten?
Vrede op aarde. Het klinkt als uit ean
ver sprookje. En toch
Heer. geef ons licht.
Dr O J. SWART,
ROG. I
Makassar.
Kinderkerk naar Calvijn-
gebouw
De Ned. Herv. Gemeente gaat in het
nieuwe Jasr voor heer veertiendaagse Kin
derkerk, die nu in het vroegere gebouw
ven de Vrije Evangelische Oemcente aan
de Zeufestraat wordt gehouden, in var
band met hgt etUgend bezoek het ruimere
gebouw van de vereniging „Calvtjn" op de
Turfmarkt, dat buiten dienst ia gekomen,
nu de vereniging geen eigen diensten
meer houdt, in gebruik nemen.
Hierdoor krijgt de Nederd. Geref. Oe-
meente. die eveneens in de Zeugestreét
haar dieneten houdt, de gehele Zondag de
beschikking over het gebotw. waardoor
haar ochtenddiensten die tot dusver
om de andere Zondag in verband met de
kinderkerk om halfnegen moeeten begin
nen reed* om tieri uur kunnen aanvan-
g^-
BRUG GXSLOTEN
Da Jan-Kattenbrug zal in varband mat
raparatlawarkzaamheden voor onbepaalde
tijd voor da schaapvaart zijn gesloten.
TJET BESTUUR van da Goudss H.B.B.-
vereniging ie op het Idee gekomen
om een enquête te houden onder de leer
lingen ven de achool. In het laatate num-
mer van het verenigingsorgaan, det de
aardlie titel draagt van ..Eigan Taalt",
staat ean overzicht van de Ingekomen
antwoorden.
Van de 320 aan alle leerlingen uitge
geven formulieren kwamen er 2fl3, dus
80'ingevuld terug. Niet ledereen ie lid
van da vereniging «n geen wonder, dat
het beatuur eens graag wilde watan, welke
redenen die 17B nlat-icden hebban om zich
niet aan te sluiten. Doorgaans heeft een
mens tal ven redenen om lata niet te doen
en zo ook hier: geen tijd zeggen de ijva-
rigen. die van plan zijn om er geen zet of
zevenjarige H.B.S. ven te maken; geen
geld. verklaren de zuinigen; bezwaren ven
vader en moeder, aldus anderen. Maar
wat te'danken van deze raden: Kan niet
dansenI
We doen nog wel wat anders dan dan
sen. kaatst het bestuur terug, maar in
hetzelfde nummer van Eigen Teelt staat
een aankondiging ven een bonte avond
met 4a toevoeging: avondkleding gewenst!
Of betekent det voor de «erste-jaars:
extra-vouw in da korta broak? Wla zou
danken, dat alles wat de Jongenabroek
om de banen heeft, aan voetballen doet.
vergist zich. Zeer verheugend is het zeer
grote aantel zwemmers: 50Twee en
een half maal zoveel als voetballers. Er
worden niet minder dan zeventien sporten
beoefend: een sportieve boel daar aan. de
Krugsrlaan. Toch zijn er nog een vijftigtal
kinderen, dia niet aan sport doen. Da
overigen zijn: wandelaars, wielrennen
biljarters, zetltrs. roeiers (hoe ken det
anders zo vlak bij da Plassen), sommigen
klimmen zelfs op een paard.
Maar dit ia eigenaardig: slecht» vier
Jongens doen aan hengalen. Of man kan
ook zaggan: onder de hengelaars zijn ar
vier. die vissen ais een sport beschouwen.
Da vooruitzichten op de oprichting van
een schoolorkest zijn goed. Er wordt piano
viool,- accordeon, mandoline en blokfluit
gespeeld. Vier drummers staan broederlijk
vermeld naast vier organisten. Met 30*/«
wint de piano het glansrijk.
Chopin
Maar als men geen instrument bespeelt,
kan man toch wal van muziek houden
De jeugd heeft de laatste jaren, det wil
zeggen in de jaren ne de oorlog, toen de
volwassenen een overzicht kregen van da
desolate boedel, die ze straks aan het
nieuwe geslacht gaan overdragen, harde
noten te kreken gekregen over opper
vlakkigheid. zucht naar genot, slordigheid
en aanmatiging. Steevast kwam dab alt
grootste grief naar voren: de onbegrijpe
lijks bewondering voor en verslaafdheid
aan jazz-muziek.
Voor degenen, die hierover zorgenrim-
pels in het voorhoofd hebben getrokken
volgen hier cijfers, die bemoedigend zljnf
ruim de helft van de leerlingen houdt van
klassieke muziek en 15*/« vindt het matig
Zouden hier de schoolconcerten door
werken? Een derde gedeelte wee zo eerlijk
te zeggen, det tij bij een vioolconcert ven
Beethoven onmiddellijk de knop van de
radio omdraaien. Doch: klaaaieke muziek
moet men in vel* gevallen léren genieten
Chopin is ale componist favoriet; hoe ken
het ook endore verwacht worden ven deze
romantische, emotionele, revolutionnalr
Den volgen TaJaikevakL Beethoven en
Mozert. Da jezz-llefhebbers zweren bij
Harry Jamas. Spike Jones, Irving Berlin
en Louis Armstrong.
hondenrennen. aan tekanen, ean ander zit
voor da -liefhebberij te chaufferen, weer
enderen tuinieren, knutselen, doen een
netuuratudle. en zo staat voor drie kwart
yan da H.B.S.-leerllngen wel vaat, dat het
schoolprogramma niet hun gehele energie
opvraagt en hun gehele leven vult. Ge
lukkig. went hoeveel voldoening zit er
niet in een hobby. Kan het beatuur ven
de vereniging niet eena ean tantoonatel-
linkje organiseren, om ta latan zian, wat
ar op dit gebied gepresteerd wordt?
En hoe ataat het met de film? Wel, 8*/#
geet nooit npar de bioscoop. Van da
ovarlge 91'/* gaat da meerderheid ar haan
om eans lakker te lachen, onbezorgd en
niet denkend aan de laatate ongelukkige
repetitie. De ahowfilm en de cowboy», de
mannen ven de biceps-aristocratie, hebben
heel wet aanhangers, maar ook da natuur
film.
Bij da vraag naar de lectuur van de
schoolbevolking kwam zeer duidelijk de
leeftijdafactor tot uiting. Vooropgesteld
wordt, dat op een ituk of tien leerlingen
na. iedereen «raag leest De lagere klassen
zweren nog bij Karl May's Wlnnetou en
Old Shatterhand De hogere klassen kiezen
gelukkig met zorg hun lectuur. Lievelings
auteurs zijne Frederik van Eden Top
Nseff. Cissy van Marxveldt. Pearl Buck.
Norel en Herman de Man. Dit ziet ar lang
niet kwaad ultt
Verder zijn er nog enige vragen geiteld
op Intern verenlgingsgebted en zo werd
hat veratag een lezenswaardig en belang
wekkend geheel De laden van da vereni
ging zullen het wel met animo gelezen
hebben, maar het 1» ook te hopen, dat
vader en moeder het nummer, dat ala
schoolorgaan lang gaan slecht figuur
maakt, eens even voor zich nemen. Het
zal een interessante bezigheid zijn da
uitalagan van deze enquête te lezen.
Nationale expoaitie van
pluimvee, konijnen
en duiven
De door de pluimvee en konljnenhou-
dersvereniging ..Goud* en Omstreken"
georganiseerde nationale Kerettentoom
stelling van pluimvee, konijnen, aler- en
I pluimt
heeft grote belangstelling
getrokken. Uit alle delen van het land
if
postduiven
getrokken.
zijn er dieren ingeschreven.
W,lk mi houdt «r féto hobbr op m'
aUtto t«d«r,.n (motor, on «orinltjk: of
lijn londorltnfO Uofltobhorijon. Om onl|e
voorbooldon to noomon: w#t doakt u r»n
oon H.a.«-or dlo fowtron on pütolon
vir.sm.lt? 1 lo tt hoo.it, dot hu nlot In
gooproh rookt mat oon colloia. dit >1,
hobby oplat: do polttlok! Vtrum<l!n|,n
tljn or vool: krtitallon, antiquiteiten,
loto-a van tllmatarran an melejea. crltleken
van boakan. toto', van auto'#. poaUditU.
voetbalplael]»! «n reclameplaten. ïr Uin
er dl, aah aterr.nkund, dodn. aan totnd-
De grote Veemarkthal is nagenoeg ge
heel gevuld met alle soorten van kleine
dJeren. Er zijn de trotee Vlaamse Reus,
de kleine kleurdwera. de fraaie Wener,
en ook het specifiek Goudse ras. de Gou
wenaar, en zeer vele andere ratsen, In
diverse kleuren en beharing.
De grote hoenders, hoewel in niet zo
groten getale vertegenwoordigd, geven in
nagenoef alle rassen en kleuren acte
de présence. terwijl ook de dwerghoen
ders goed zijn vertegenwoordigd De
sierdulven vormen een klasee op zichzelf.
Het sierlijke Brünner Kroppertje kijkt
minachtend naar zijn grote raagenoot da
Eksterkropper en acht zich reeds supe
rieur. De blauwe en bonte roeken met
hun fraaie voetbevedering. stappen trots
an parmantig heen en weer.
De plaatselijke postduiven liefhebbers
hebben ook hun beste beentje voorgezet,
en een inzending van ruim 000 dieren
ingezonden. Het zijn nagenoeg alle promi
nente dieren, welke dit Jaar reeds ver
scheidene prijzen voor hun eigenaar heb
ben gewonnen Het geheel ziet er ver
zorgd uit. en geeft blijk dat het bestuur
allee ln het werk heeft gesteld, een goede
aho.v te organiseren.
In het geheel rijn er 1204 dieren Inge
zonden, welke vandaag tien keurmeester!
zullen beoofdelen.
GESLAAGD.
Aen de Dordteé Handelsschool ie ge
slaagd voor het diplome stenografie Ne
derlands. raej. E. Bom.
Laatste schooldag van
dr Leest
Het ie op de Goudse H-B.S. gewoonte
op de morgen voor het aanbreken ven
elke vacantie een voordrachtswedstrijd te
organiseren. Ook bij het begin ven de
Keratvacantte van dit Jaar werd geen
uitzondering gemaakt. Wel had deze keer
de ochtend een bijzonder tintje, in ver
band met de omitandigheid. dat het voor
de directeur, dr J. Leest, tevens de laatate
schooldag was. Daarom kwamen de leer
lingen gistermorgen niet. zoals gebruike
lijk. bijeen ln het gymnastieklokaal, maar
in ..Kunstmin", dat door enkele passende
versleringen in Kerststijl was aangekleed
Ook het programma was min of meer in
Kerstsfeer gehouden. Zo heeft na een kort
begroetingswoord van de directeur, in het
bijzonder gericht tot zijn opvolger, de heer
De Jongh uit Zwolle, onder leiding van een
oud-leerling, da heer Henk Boswinkel, het
bekend* meisjeskoor van de G.H.B.S.V. de
Kerstcantate van Mart. Schuil ten gehore
gebracht. De Harllngae componist Schuil
werd julat honderd jaar geleden geboreq.
zodat de opvoering tevens min of meer
een herdenking was van deze verdienste
lijke componist, van wie vele Jaren ge
leden (onder leiding van de heer J. H B.
Spaanderman Sr) hier ter stede de operette
..Franchlmont. de marskramer" werd uit
gevoerd. Over de opvoering zelf niets dan
lof. Boswinkel heeft' zijn koortje uit
stekend In de hand. het zingt gevoelig en
zuiver. Er is eep gestage vooruitgang te
bespeuren.
Van de zijde van de leerlingen werd het
programma gevuld met het voordragen
van gedichten van Nijhoff. Leopold. J H.
de Groot. Jac. Schreurs. W. A. P Smit,
Gabriel Smit en A van Duinkerken
Vooral „De kerstboom" van Nijhoff werd
uitstekend voorgedragen Een der leer
lingen speelde het Adagio uit de Sonate
pathétlque ln A« van Beethoven en de
Mazurka No. 5 in bes van Chopln. Ook de
begeleiding van het koortje was bij één
der leerlingen ln goede handen.
De tweede helft van de ochtend ver
zorgd* mevr. Mtes Reyne, die allereerst
drie balladen voordroeg ..Jeanne da
Sessac" en „Sint Steven en Koning
Herodea" ln een bewerking van Hella S.
Haassa en ..De Kersenboom" van Jan
Engelman, voorts «en dramatisch gedicht
van M. Nijhoff: Kerstnacht, terwijl zij be
sloot met een fragment uit Peer Gvnt van
Hendrik Ibsen „Aase's Dood" op de plano
vertolkt door Henk Boswinkel
De toeluichlngan. die mevr. Reyne
mocht ontvangen, zullen voor haar wel
bat bewijs habban gevormd, dat het
grotendeels Jeugdige gehoor dergelijke
voordrachten, die niet alle even gemak
kelijk voor han waren, wel west ta waar
deren.
Deerne sprak de voorzitter van de
G H.B.S.V.. Hena Overweg een kort woord
waarin hU dr Least, die geen stoffelijk
blUk van waardering voor zijn werk had
willen ontvangen, verzocht deze morgen,
weereen de leerlingen veel zorg hadden
besteed, ela afscheidsgeschenk ta aan
vaarden.
Dr Leest «prak een woord van dank
tot allen, die aan deze morgen hun mede
werking hadden verleend. Vervolgens
richtte hij zich tot zijn leerlingen, die hl]
In welgekozen woorden het beste voor hun
toekomst wenste HIJ hoopt, dat «U zullen
uitgroeien tot mensen van karakter, die
in welke kring zij later ook geplaatst
worden, een Invloed ten goede zullen uit
oefenen en det zij in hun leven niet *1
te veel in aanrakln» zullen komen met
de strenge rechter, die in alk mam laaft
en die men eewoonjllk het geweten noemt
Nadat de heer De Joneh. als opvolger
ven dr Leeat. nog een enkel woord ter
voorlonlge kennismaking had g««orokan.
ward da ochtend met een driewerf donde
rend hoera voor dr Leest gesloten.
PREDIKBEURTEN
Hedenavond
Ned. Herv. Oemeente, Sint Janskerk
(Achter de Kark B) 10 SO u. K«retwlkilni„-
dlenst met medewerking zangkoren, mu
ziekkorps en solisten.
Evang. Lutherse Kerk (Gouw* 114)
11 uur ds W. F. Schröder. Kerst wijding
meewerking vsn het kerkkoor.
Vrije Evangelisch* Oemeente (Turf
markt 23) 7.30 uur da J. L van Wijck,
zangkoor.
Eeratê Keritdag
Ned. Herv. Gemeente. Sint Janskerk
(Achter de Kerk 5) 10 uur ds Gerh. Huls,
B uur ds J. J. Koning, bediening H Doop.
Westerkerk (Emmastfast 33) 10 uur ds
J. A. Petera. Den Haag, jeugddienst, 3
uur da O Ilzenea. bediening H. Doop.
Kinderkerk (Kleine Kerk. Peperstraat
128) 4 uur de heer A. de Held.
Vér. van Vrljz Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128) 10 30 uur mej. ds C P.
Thomsen, zang van het koor.
Remonstr. Oeref. Gemeente {Keizer
straat 2) 10.30 uur ds H J de Wijs
Evang. Luthers* Kerk (Gouwe 134) tO
uur d* W. F. Schröder
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 7 en
0 uur pestoor G. P. Glskes.
Geref. Kerk (Turfmarkt 80) 9.45 uur
gemeentezang van Kerstliederen. 10 uur
ds W. vsn Dijk, 5 uur ds A. NIJhuls.
Geref. Kerk art 31 (In Chr Oeref.
Kerk. Gouwe 141) 8.30 en 3.30 uur ds G.
Koenekoop.
Oeref. Gemeente (Stationsplein 15) 10
en 5 uur dr C Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10.18 en
8.15 uur leesdlenst.
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
38) 10 en 8.18 uur ds Joh. van Weizejt.
Vrije Evan£ Gemeente (Turfmarkt 23)
10 en 8 uur d» J I. van Wijck, nam. mede
werking van het koor.
Leger des Heil» (Turfmarkt 111) 6 uur
Kerstwljdlngsdienst. 10.30 uur Hflliglngs-
dienat, 645 uur openluchtsaritenkomst
Markt. 7.30 uur Ke-«twlJdlr«s*»man-
komat. inzegening soldaten. Leidsters
kapltelnes E. Geutjes en M. MeUerhof
Kerk ven Jezus Christus van de Hblll-
rn der Laatste Dagen (Spieringstraat 49)
uur dienst
Ooudae Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 10) 7S0 uur de heer W F. Woo*.
Tweede Kentdag
Ned. Herv. Oemeente. Slot Janskerk
(Achter de Kerk 9) 10 uur ds O. Boer.
Oeref. Kerk (Turfmarkt 90) 10J0uur
Keretzengdienst.
Geref. Gemeente (Stationsplein 18) 10
uur dr C. Steenblok
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
89) 10 uur da Joh. van Walzen.
Vrije Evanselische Gemeente (Turf
markt 23) 10 uur ds J. 1 van Wijck.
des Heili (Turfmarkt UI) 9 uur
ratte. 7J0 uur opvoering
lekenspel „Koning in een beestenstal".
Zondagsschool Josef: Kerstfaestvlering
afdeling 4 uur lokaal Geref. Kerk. af
deling 4 4 uur Zeugestraat 38.
Gebouw Zeugestraat 38: 7 uur ds H. 3.
Grianift.
OLYMP1AGSV.
Tweede Kerstdag spelen Olympla
GSV een oefenwedstrijd óp bet Oiympi
terrein.
Kerstmiddag leerlingen
Huishoudschool
De leerlingen van de Goudse Induatrie-
en Huishoudschool waren gisteren op de
laatste schoolmiddag van het jaar tesamen
gekomen in het Veemarktrestaurant, dat
stemmig met groen versierd was. Nadat
de directrice, mej. M. C. de Wilde, ook
de ouders had begroet, vertelde zij van
het Kerstgebeuren.
Het hoofdmoment van de middag was
de uitvoering van de Kerstcantate van
mevr. Anna Lambrechts-Vos. Deze can-
tante werd uitgevoerd onder leiding ven
de zangleraar, de Rotterdamse koordiri
gent Otto de Vaal. die zich op het stand
punt had gesteld, dat waar alle kinderen
op de les meezingen, ook alle kinderen
zich hier moesten laten horen. Het gevolg
was. dat hij zich 'weldra bevond tegen
over een imposante pyramide van zan
geresjes. die vol toewijding zich naar zijn
leiding voegden De cantate bevat zeer
gevoelige, melodieuze gedeelten, die vol
komen tot hun recht kwamen.
Doch ook alleen en op eigen kracht
durfden de meisjes op te treden Er werd
een Kerstverhaal voorgelezen en enige
gedichten werden gedeclameerd. Nadat
een tweede klas de Rei van Edelingen uit
de Gysbrecht had gezegd, werd deze een
voudige bijeenkomst besloten met het
zingen van :Stllle Nacht.
H(j is «sa van dit lang-
«aas rokeri, dit voor
zichtig han sigaretje rollen,
taaltekenee dan kaait
niet meer oit de nond
nemen. De roker* van de
korte trekje* en de iaoge
ss! Ook voor kin geldt:
Hoe je 'I doel...
mei Mascotte gaai-ia goed!
Oud-aUdgenoot heeft hoofd
leiding van uitvoering
Aan de „Obrai Maritime* y Dragadoa
S.A.". aen Nederlands-Spaanse maatschap
pij. is de uitvoering gegund van de utt-
breldlngtwerkzaamhedan aan de haven
van Tarragona, aan de Oostkust vat)
Spanje.
Het werk is na Inschrijving opgedragen
aen genoemde maatschappij voor 48 700.000
peoeta*. dat is ongeveer 10 000 000 De
technische uitvoering komt te borusten bij
het Hollands Aannemersbedrijf Zanen
Verstoep N V. te Den Haag. de maatschap
pij. welke voorheen hier ter stede was ge
vestigd
Naar wij vernemen zal da technischs
■taf voor uitvoering ven dit werk ln het
begin van volgend Jeer naar Spanje ver
trekken.
Onze oud-stadgenoot de heer D. Blom-
mendaal. die ook de havenwerken ta Ca
sablanca voor de firma Zenen Verstoep
heeft uitgevoerd, zal met de dagelijkse
hoofdleiding van de uitvoering van dit be
langrijke werk worden belast.
Aanwinsten der Leestaal
Romans: F. S. Buck. Drakenzaad A
Christie. De moordenaar droeg blauw A.
J. Cronin. Doktar Flnlay; assistant. O.
Greene. Staniboel-expres*. J. de Hertog.
Gods geuzen, dl. Ill Havank. De «chaduw
contra da dria dartele doodgravers. 8
Hoel. Eena moet men betalen. T. Matthews.
Ik wat een Russisch meisje. J. H. G v. d
Mey. Het leven gaat voort, vervolg op
..De vensters heropend M de la Roche.
De bouw ven Jalna. V. Woolf, Mrs. Dal-,
lowar. H. E. Bates. The Jacarands tree P|
Cheynty. Dangerous curves. R. Oodden.
A fugue in time
Studiewerken: J. J. Buskes Jr.
Overpeinzingen ven een grote-stads-
domlnee. P. Theopnilur. De bloemekens
van de Heilige Franclecua. H. Voordewind
De commissaris vertelt J ven Hattum.
Modelvliegtuigbouw deel 2 PractIJk. T. van
Reijn, Nederlandse beeldhouwers van 4ez«
tijd. H W. Fiiaraki. Coed bridge.
D. de Rougemont Liefde en avondland
P. J. Pretorlus Mtanda bantoe: (Vriende
lijk voor de mensen).
Verhuizingen binnen
de gemeente
Mevr. N van der Hee—ZJJdeman, v.
P C. Hooftstraat 0. n. A. O. deVrijestr. 10;
H. T. Arandt, v. Regentesaeplantaoen 23.
n. Karnemelksloot 197; T van Boven (4
per».) en mevr. J Westrik—Bakker (2
pel*.), v Ooathaven 0a n Tweede E. J
Potgieterstr. 0, P. L Binkman. v. Hel-
mersstr. 8. n BockSnbergstr. 2; Mevr. 8.
W. de Zeeuw—Brinkman, v. Da Costa-
kade 12. n. Helmersetr 0: A. van der
PooLv. Gr. Jaeobastr. 23. n. Lemdultteeg
48: Q. J v*n Wezel, v. Kuiperstraat 84,
n. Graaf Florisweg 77; Mevr. M. v. d.
Pool—Oroeneveld, v. Nobeletraat 17. n.
Graaf Florisweg 77; H. KraaUeveld, v.
Nobelstreet 50. n. Kruidenierztr. 8: Mevr
H. Scholten—v. d. We!, v Hoogstraat 17.
n. Turfmarkt 111: P. Breukhoven, v Or.
Jaeobastr 32. n. Com. Ketelstr 33; C. J.
F. Beaaelina, v. Gouwe 39. n. Tollenaetr
102; Mevr H Smitskamp—van Groningen.
v,Vorstmanstr 20. n C Huygenaatr 41;
P J.- A. van der Sanden, v. Fluwelen-
singel 93, n. Lange Ttendeweg 15; C. W.
M. Kort, v. Krugsrlaan 61. n. Lange Tten
deweg 15; Mevr. H. J. Binnendijk—Kel
der. v. Crabethstx. 31. a. Gouwe 880.
De oniterfelijke wals
Thalia Theater. —„Er zijn een wervel
wind van walsmelodfëën. een beetje liefde,
een flinke dosis Inrpëratie. een aantal
verwikkelingen, de naam Strguss en vel*
fleurige hofbals En al deze elementen
dooreen gehusseld scheppen de film „De
onsterfelijke melodie", die een Weenee
operette zou kunnen verraden, doch nipt
meer wil pretenderen de filmtoeschouwer»
te laten gemeten van do^harmcen de
volheid van Strauss' melWRön Daarnaast
wordt een kleine geschiedenis verteld,
waarin de componist als centrale figuur
is gewezen. Een geschiedenis met een
omhaal van voorden, een beetje drama
tiek. zonnige tafereeltjes en en dat is
wel een uitsondering op de bekende regel
een gelukkig slot. Maar ala men het
accent legt oo het muzikale gedeelte en de
Weense melodieën en opereltetaferelen en
de ogen een beetje sluit voor het traditio
nele cliché-verhaaltje en zijn talrijke le
venseffecten. dan zal ..Onsterfelijke Wals"
de toeschouwers wel bezig houden.
In het journaal zijn er enige beelden van
de restauratie van het Goudse stadhuis.
Held van de jungle
Reunie-blosroop. Johnny Weismuller nu
eens niet als Tarzan, maar in een nieuwe-
creatie, die echter niet zoveel met de
vorige verschilt Trek Jungle Jim. zoals
Johnny ln deze film heet. de weinige kle
dingstukken. die hij draagt, uit en Tarzan
staat vóór u Jungle Jim leeft bovendien
hi-T in de wildernis, heeft vele dieren tot
vrienden en bondgenoren en vecht met an
dere. o m krokodillen, leeuwen en haaien.
Doch die gevechten doen min of meer
dienst om het arom aan de hoofdzaak te
ge ;en. net als krulden bil een gerecht. Het
hoofdbestanddeel van deze fllmkost Is de
strijd om een verborgen stad. waarvan de
bewoners, vreedzame inboorlingen, zich
bezighouden met het delven van diaman
ten. waarmee ze allerlei zelfvervaardigde
kunstvoorwerpen prachtig veraieren Blan
ken hebben lucht gekregen van de var-
borgen stad en haar schatten«#n wat dat
tot gevolg heeft ligt voor rfe hand Het
stamhoofd zendt zijn lieftallig» dochter
naar Jungle Jim. met het verzoek de atad
en haar bewoners bij te staar en wie zou
een verzoek van zo'n perioontle kunnen
weerstaan* Het wordt een uitermate span
nende geschiedenis, waarin ook dieren,
o.w. een troep geweldige apen. optreden.
De boel lijkt finaal fout te lopen, doch
aah het slot worden toch de kostbaarheden
van Dzaam weer op hun plaatsen gezet en
drukt Jim het lieftallige Inboorlingen^
prlnsesle aan zUn hart. Voor wie van het
ge re houdt is het een film om van te
smullen, maar ondanks de talrijke wilde
dieren van allerlei soort, waarop de lens
gericht is geweest, hoort ze stellig niet
bU de categorio culturele films. Myrna Dell
Is de vrouwelijke hoofdrol toebedacht-
Vooraf draait een komische twee-acter met
Andy Clyde als opperkomiek. Eep film
volgens het gooi- en ..mUtrccept. doch iet
wat gemoderniseerd en vol verrassingen.
Voorts een eenecter die lset zien hoe men
tot top-zwemtyreatetlos komt.
Wij zwaaien af
Schouwburg-bioscoop. Zou er na al wst
diverse fllmkomleken of alleen of in com
pagnonschap uitgehaald hebben nog iels
nieuws te verzinnen zijn? Dit arsenaal
moet toch eens uitgeput raken M«ar de
heren Abbott en Costello hebben blijkbaar
uit hun militaire loopbaan nog aan dump
van oude toeren met een nieuw vernisjc
meegebracht, waaruit z« naar believen
kunnen putten. Ze nebben nog twee an
dere dingen ook meegebracht: aen kleit
lief Frans waasmalsjo «n een sergeant, o.'
nt 0e demobilisatie alleen meer van unl-
form verandert, went hl) is ilgenliJk po-
lltkNMent En dan kan het e^el beginnen.
Het wordt een achter eindeloze jacht met
momenten, waarin de dikke zttn plafond-
engeitlesgezicht gebruikt om er zijn ge
voelens mee uit te drukken, gevoelens die
variëren van kinderlijke blijmoedigheid
en bevrijdende domheid tot mateloze ener
gie en gillende doodsangst Zo nu en dan
la zOn houding zo grenzeloos naïef, dat
men hem zou willen strelen en dan plot
seling knalt er een geestigheid los uit dat
plumpuddlnghoofd dat men er heerttJk
bil schateren kan- Het wordt wel geen
groots feetün van Intelligente humor, zo
nu en dan zUn de situaties wst belegen, het
Is over het algemeen oude wiin in nieuwe
zakken, maar er was toch nog een anker
tje nieuwe oogst ook bij. Waarvan dank
baar acte De Inhoud er van navertellen
Is niet wel mogelijk, maar mat een wat
langgerekte musical-show. ean aardlgfya-
kleurde tekenfilm en een Journaal, wfagjn
ook een heel erg oud Gouda voorkfimt,
vormt deze film een g&ellic programma.
Loop der bevolking
Geveaiigden: J. K Mulder, v. Gorin-
chem. a. C Huygenastr. 5; Mevr. U de
Jonfe-~Niem«ntsverdrlet, v. 's-Graven-
hafe. n. Gouwe 240; Mej. 3. M de Ridder,
v TVphen d Rijn. n Westhaven 11;
Mevr. J. H. van de Nadort Matser. v
Wafeninxen. n. Crabethepark 1; J. van
Die, v. Singapore, n Krugerlaan 1. W.
Kal). (3 pars.), v. Duitsland, n. Lange
?warsatraat 38; C. Westrate. <4 pers.), v.
erneuzen. n D Costakade 118; Mevr O
Prina—van der Lijn (2 penv Alkmaar,
n. Fluweienslngef 88; Mej A J Waater-
hof. v. s-Oravenhage. n. Gr. Flortiwef 35.
Vertrekkeaen: A. J A Vos. v Noor-
darstr. 78. n. Indonesië; J. van Dorp. v.
F W Reltzstr 16. n. Rotterdam. Kraling-
seplaslaan 106: Mej. A Tuiloo. v. Oeuzen-
straat 41, n. RceuwUk. Raadhuiawag E84;
Mevr. O. C Verhoeff—van der Goei v.
Bosweg U, n Alphen aan den Rijn. Vln-
kebuurt 104; Mevr. L. 8 C. Moddeskolk-
den Ouden, v R. v. Cattweg 246. n. Ede.
Lunteren. Klomperweg; J. Heinstmao. v.
Turfmarkt 33. n. Den Helder de la ReU-
straat 8. S A. Douma. v. Crabethstr 57.
n 's-Gravenhage. Laakkade 80; X. J
lJsaelstein. v Karekletetraat 30 n. Apel
doorn. Zandloperwcg 1; D. T. C. Peters,
v. Goejanverwëlledijk 51. n Indonesië.
Medan; P. E. van RemmeL <8 pers.» v.
Crabethstr 58. n. 's-Gravenhage. van
Neckstr 7; H. Timmer. (2 pers v. C
Huygensstr 92. n. Waddinxveen. Zwerte-
weg 0: O. Ruijgrok, v. Spoorstraat 27, n
Australië
Het militaire garechtahof te Wroclaw
(Breslau) heeft gisteren vier Fransen en
twee Polen schuldig bevonden ean tBion-
nage voor de Franse Inlichtingendienst.
Yvonna Baaaaler, dt 39-jarlfe vooraan
staande verzetsstrijdster uit de Franse
Maquis, en de 24-Jarlga Fransman Pukl-
sow werden beiden tot respectievelijk IJ
en 14 Jaar gevangenisstraf veroordeeld
doch zullen 9 Jeer hiervan moeten uit
zitten.
De vijftig jarfgc Franse •■•nelde:
Feldeisen. moet 8 van de 13 laar geven
genisstraf. waartoe hU veroordev'd
ondergaan en da 44-jarige Hoofman. at*
verklaart de Franse nationalltel» te be
zitten, werd tot 11 Jeer veroordee d weet
van hil 7 moet ondergaan. Da M-iariav
Pool Jan Kublsiak kreeg 30 leer waar
van hij 9 jaar moet uitzitten en de mijn
ingenieur Hild, kreeg 9 leer.
frTERDAG 24 DECEMBER 1949.
BATAVIASE BRIEF No. 224
GOUDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 3
.fff»
TVTU WIL IK u wel gcrlijk bekennen, dat
op het ogenblik, enige dagen voor de
overdracht van de macht hier In Indonesië
(en natuurlijk ook in Nederland) m'n hoofd
wat Ik zou willen noemen erg weinig
naar Gouda staat Ik heb nauwelijks tgd
om aan Gouda te denken en alzo evenmin
aan de Gouwenaars. Maar we kennen
elkaar via de krant nu al zolang, dut Ik
hoop^-hëb. dat u me dat niet al te kwalijk
zult nemen. En toch houd Ik, op de een
of andere manjer. en dwars door alle
krantendrukte heen. altijd nog wel contact
met Gouda. Dat is al die Jaren zo geweest
en het zal ook wel niet veranderen
Natuurlijk, heb lk me ln deze dagen wel
eens afgevraagd, wat er b.v. het volgend
Jaar van deze Bataviase brieven die dan
ruim vier Jaren In serie zullen hebben
gelopeii nog over zal zijn. want op dat
tijdstip zullen hier. naar men toch wel mag
aannemen, helemaal geen Goudse militai
ren meer zijn Daar staat echter tegen
over. dat de algemene ontwikkelingen ln
dit land voorlopig de eerste Jaren bijzon
der belangrijk zullen zijn. zodat ik ln
ieder geval nog stof genoeg zal hebben
om over te achrijveii Bovendien kun Je
nooit weten welk een belangrijke plaats
Gouda zal gaan Innemen ln de Invoer van
de republiek der Verenigde Staten van
Indonesië
Gouda ia een Industriestad en maakt
talloze dingen, die hier best verkoopbaar
lijn Ik heb zelf al dikwijls het goede
yoorbeeld gegeven en m'n vrienden heb-
fcen bij mij thuis vaak Ooudae dingen
aangetroffen, die ze nergens anders In
Batavia of ln Indonesië zijn tegengekomen.
Ik heb Gouds plateel en we eten nogal
eens Goudse stroopwafelen, dwz. mijn
dochter, want aan de pakken stroop
wafelen, die mijn moeder geregeld stuurt,
lqimen m'n vrouw en ik meestal niet te
2M-.En lk heb, toen lk ln Gouda was,
«tn servies gekocht, dat nu dezer dagen
ln Batavia zal arriveren.
Zoala lk dua al zei: ik word toch voort
durend aan Gouda herinnerd En als dit
uit zichzelf al nlat zo zou zijn, dan komt
•r altijd wel weer een hint In de richting
tan Gouda. Zo kreeg Ik in de afgelo|B-n
week een paar exemplaren van het Bureau
Informa. het onderwijt-udviesbureau van
de heer Van Bemmel, mijn vroegere
aardrijkskundeleraar op de R H B S die
ik In Nederland in de trein van Den Haag
tuar Gouda nog even ontmoette. Of ik
krijg van een van de ..Nleuwsgler"-
fedacteuren een Interview met de com
missaris van politie Breeman onder m'n
«gen. waarin ik lee*. dat Rian veor da
duur van het aanstaande buitenlandse
verlof van zijn chef is belast met de
waarneming van de leiding der Bataviase
verkeerspolitie En als ik aan Rl»n denk.
krijg ik koude rillingen, want hij heeft
het op het ogenblik net zo druk als ik en
Ik kom hem overal tegen En lk krijg nog
meer rillingen, als Ik denk aan de dagen
die ln de komende week te wachten staan:
UIT VROEGER TIJDEN
De Goudsche Courant meldde
75 Jaar geleden.
BIJ het openbaar examen van de leer
lingen van de Stadsmuziekachool zijn aan
4* volgende leerlingen van 1 da earate
zangklasse prijzen uitgereikt C Schou
ten. A Grootendoret, J Spaanderman N.
Vlasveld. J. Luderus. B. van Galen, F R.
Lunenburg. G. de Jong en J. v. d. Klein.
Getuigschriften.^regen W Verburg. J F
v d. Linden, HV A. van Luenen, D Kruit,
F O. Welter. S C Daniels, S K. Krom,
C. Mijnlleff en F. MUnlleff.
99 Jaar geleden.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken reeft aan da minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid een adres gezonden,
waarin hi) zegt. dat sedert bij de aan-
v*n de zomerdienst de ceintuurbaan
te Rotterdam is geonend. het verkeer ovey
de SDoorliJn Rotterdam— Gouda op verba
zende wijzl? Is toegenomen Nog talrijker
het aantal treinen geworden, doordat
ae Maatschappij tot exploitatie ven Staats
spoorwegen haar sneltreinen vla Amster-
22LlUar Vliasingen (Engeland) en naar
Brigle en Frankrijk sinds Mei over Gouda
gym in plaats van over 's Hertogen-
4.^*2 aB(,ftr h«*ft tan gavolf# gahad.
da lijn Oouda—Rotterdam overbelast
U. hetgeen aanleiding geeft tot strem-
®Jhfin de dienst en tot opeenhoping ven
vsV: tre,B#n °P een W#,n b*an"
De Kamer acht hst voortbestaan van
w»e situatie zo gevaarlijk dat zi] meent,
Mthoge kosten geen verhindering mogen
TPWën om spoedig In te grijpen, relfs aq
"Hfk! bet noodzakelijk tuaien de station»
-tasuda en Rotterdam een derde spoorweg-
«fr te leggen
JPIISM de Kamer van Koophandel en
"•rieken te Gouda H Jager, voorzitter
w Van der Loeff, secretaris.
25 Jalr geleden.
•J8 L*n "'steravond gehouden vergada-
Van d» gemeenteraad is het voorstel
rc *n W. tot het handhaven vsn twee
TJJr1, re °Pl«ldingsacholen met tien tegen
y. 'temmen na een discussie ëan meer
r.. flfte uur verworpen op «rond van het
ZjLY** 4*t voorstel was gekoppeld aan
v#n e*n dier ■ch0,tn ,n
Kopschool en dat aart dat ge-
Ij* ff'rvo°r twea lokalen moesten wor-
7"* ëijttboiiwd. waarvan de kosten
tu zouden bedragen
lY* waerderbeid van de raad waa van
dat. zo deze opleidinfmahooi er
J* komen een regeling moet wor-
die de gemeente geen geld
Onhoorbaar groeit de padl (Mulfafuli
de overdracht ln de avond van de 27e
en de grote Nationale Feestdag op de 28e.
Dat wordt 48 uren aan één stuk werken
en het is maar gelukkig, dat daar twee
Kerstdagen aan vooraf gaan.
Taak ten einde
Tja. Kerstmis Enige jaren achtereen
heb lk voor de Kerstkrant een Ietwat spe
ciale Bataviase brief geschreven En altijd
weer ging die over uw jongens en meisjes
in Indonesië. Alle jaren stond er in, dat
ze ^ru dit komende Jaar wellicht
zouden thuiskomen En velen zijn inder
daad al thuis. Anderen niet. Ze komen
nooitEn weer anderen zijn misschien
intussen naar Indonesië terug, in het
burgerleven. En neg weer anderen zullen
ln de loop van het komende Jaar naar
Indonesië terugreizen. Ik weet het alle
maal niet.
Munt metdeze Kerstmis kan lk dan
elpdelijk mot absolute zekerheid zeggen,
dat do Goudse militairen, zover zij niet
'in Indonesië demobiliseren en hier blijven
werken, het volgend jaar Kerstmis thuis
zullen zijn. Over een paar dagen gaat voor
de Nederlandse militairen in Indonesië het
geweer aan de voet. Hun taak ls eindelijk
afgelopen. ZU gaan nu slechts wachten op
repatriëring, waarvan de snelheid afhan
kelijk zal zijn va* de schepen, die
beschikbaar komen. Maar ln één Jaar
kunnen we ze allemaal uit Indonesië weg
halen en de verwachting is zelfs, dat dit
per 1 Juli a.s. reeds het geval zal zijn. En
dit moet dan op dit Kerstfeest voor de
Goudse ouders, vrouwen en verloofden
toch wel een heerlijke gedachte zijn. die
het gemis, dat dc^ltomende dagen nog zal
worden gevoeld, wat zal verzachten.
Kerstmis. In de loop van deze maand
heb Ik lang de hoop gekoesterd, dat lk
dit Kerstfeest ook in Gouda zou kunnen
zijn. Ik had beredeneerd, dat er misschien
een kansje zou zijn. dat lk de overdracht
van de souvereiniteit in Nederland zou
kunnen bijwonen. Ik weet nu. dat het
daar niet van komt en dat ik dus de Kerst
niet ln Gouda zal kunnert doorbrengen.
En eigenlijk II dat niet eena een teleur
stelling. want ik zou het aan de andere
kant toch weer vervelend hebben gevon
den om zo vlak daarna terug te moeten
en de grote plechtigheden hier In Batavia
niet te kunnen bijwonen Zo is de mens
nu eenmaal hij wil zijn koek bewaren
en tegelijk opeten en dat gaat nu eenmaal
niet. Dus geen Kerstmis in Gouda, althans
dit Jaar niet. Al tien jaren lang niet,
bedenk ik me nu.
En ik vraag me af. wat het nu voor
weer is. bij u We behouden altijd de
herinnering aan een witte Kerst, die
echter al net zo'n zeldzaamheid la ala een
ijaberg ln de Javazee. Maar als we van
hier uit aan de KerstnG* In Nederland
denken, zien we toch altijd besneeuwde
straten, hulzen en pleinen voor ome en
zie ik persoonlijk het ijs in de singels
liggen. En intussen steken wij hier ons
hoofd eventjes in de ijskast, om althans
nog iets van die Kerstkoude te benaderen.
En daarna zetten wc de plafond-fan* aan
en kijken naar de warme, wit-besuikerde
oliebollen, die in vele Indische huizea nog
wel worden gemaakt.
Kerstmis la bij ons altijd een beetje raar.
Maar dat geeft niet zolang we de geest
van dit feest maar benaderen Fn dit jaar
is dat meer dan ooit het geval HetMndo-
neaieche vraagstuk Is door de Ronde Tafel
Conferentie uit de wereld geholpen. We
zijn nader tot de vrede gekomen
Van het verre en warme Batavia uit
maak ik mij de spreektrompet ven alle
Gouwenaars in Indonesië, als Ik u een
zalig Kerstfeest toewens Voor het Nieuwe
Jaar spreken we elkaar ds volgende week
Zaterdag nog. Die wensen houd ik due
even San.
JAN BOUWER
Puzzle-winnaars
^.Honderd woorden invullen, wat wil de
krulswoordpuzzelaar nog meer. Het lift
voor cTe hand. dat de puzzlevrlenden van
«ie partij waren en Ijverig hun best gedaan
hebbeo alle vierkantjes met letters te
vullen Hetgeen hun goed gelukt ls. Ds
bekroningen zijn deze week voor: i
Prijs van 5: W. Th. van Beek. Mos- I
Stras: 38 te Gouds.
Prijzen van 2A0 S. Luitjes. Krugerlaan
85 te Gouda en N. O. Dogterom. Boven-
kerk 37s te Stolwijk-
Ds prijzen kunnen aan ona bureau Markt
31 worden efgehsdld of worden op ver- I
zoek toegezonden.
Tm. s rebr. ïs-ttje en l.JS-4 o. Museum
„Het catharlna Guthuis": Tentoonstelling
werken van Breitner (Kerstdagen geopend
2—4. Maandags en Vrijdags l 3d—4 uur).
T.m. 21 Dee. I en S10 uur Ulwerplelnt
Tentoonstelling woninginrichting stichting
..Goed wonen" (Zondags gesloten. Tweede
Kerstdag 12—4, Oudejaarsdag 2—5 uur)
*4 Dcc. 7 uur Remonstr. Kerk: Kerst
wljdlngsdienst Vrljz. Piot. groepen, opvoe
ring Grote Kerstspel door V.C.J.C.
24 Dec. I uur Veemarktrestaurant: Opening
nationale pluimvee-, konijnen- en postdul-
ventenioonstelllng van pluimvee- eh konij
nen houders vereniging „Gouda en omstre
ken".
25 Dec. 2—en 2S Dec. is—7 uur> Veemarkt
hal: Tentoonstelling pluimvee. konijnen-,
aler- «n postduiven van pluimvee- en
kontjnenhoudersverenlging „Gouda en Om
atreken".
2* Dec. l* pur Kunstmin: Clubtentoonstel
ling kynologenclub Gouda en Omstreken
21 Dec s uur Daniël: Bijbellezing Evange
lisatie Geref. Kerk.
2* Der. 7.45 uur Kazernestraat 14: Lezing
over de Bijbel door A. Poelman en P.
Douma.
2® Dec. s uur Aula Museum Het Catharjna
Gasthuis: Bijeenkomst Humanistisch Ver
bond, spieker mr dr J. in 't Veld
3* Dec. 7.3* uur Remonstr. Kerk: Spreek
beurt ds H. Visser. Chc Geref predikant.
Oudajaai spredlkatte.
1* Dcc 7.3# uur Zeugestraat 31: Spreek
beurt ds H. J. Grlanigt. Oudejaaradlenat.
Zo doet men/ dat
Nee. daar ben lk het nou helemaal niet
jn tentoon*teUing houden is
allemaal goed en wel. maar de mensen
worden er maar ontevreden van. Want
hfhhïi'' ze nou ze00en: „Fijn, we
hebben een huis met een dak erop en een
eigen voordeur en een bel en al die dtrt-
gen meer", nee. nou zeggen ze ..We
hebben geen wasbakHet moet maar
eens fiks gezead worden: lk was me ook
onder de keukenkraan.' En s Zaterdags
om de veertien dagen (want in de win-
ter sla iku>el eens een weekje over) was
tK er zelfs m'n voeten onder. Ziezo. En
m n grootvader waste zich onder de pomp
en h{jjs er vier en tachtig by geworden.
Het zou tvat moois worden: iedereen
een wasbak.' Als dat dpprging. wel. dan
vroegen ze straks omVfeen badkuip En
wat zouden ze er metf doenDe winter
aardappelen (n beu-aren. Als ik het ge
meentebestuur was. Het ik een paar
pompen slaan. Heerlijk, dat frisse water,
zo vers uit de grond laten plenzen over
het door een duffe slaapmoeheid lome
lichaam.
Dan voelen uie ons jong en vol energie.
Krachtig spannen we de spieren We vat
ten het ledikant en fjoempen het in hef
slqgelwater. Kijk, daar komt moeder de
vrouw aan met een bak afval en een oud
ynssfel Hoepla, de gracht in Zo doet men
dat in Gouda Vol polijt huppelen de kin
deren er achter ain ze dragen een ka
potte kolenkit, een oude ijzeren schop en
een driewtelertje !met één u-iel Onder
luid gejiich gaat alles de wallekant af.
En waar komt buurtman mee aansjouwen"
Met de nieuwe wasbak! Plons, zegt de
Bioscopen
Reünie Bioscoop: De held van de Jungle
(met Johnny Weismuller «n Myrna Dell).
Woensdiig 1 uur .Gullivers reizen.
Schouw burg Bioscoop: Abboth en Costello
zwaaien af.
Thalia Theater: De onsterfelijke wala Dlns-
dag en Woensdag 2 uur kindervoorstelling
(met Roy Rogers).
Aanvang: 2. 7 en S.1S uur, Kerstdagen I,
5, 7 en 1.15 uur.
Sport op Twrtde Kerstdag
Voetbal. Competitie D O N.K Kranen-
bu.x; vriendschappelijk Gouda—V.F.C..
Ol>tnpia—G.S V Aanvang 2.20 uur.
Doktersdienst met Kerstmis
Bij afwezlghel* van de hulsarte sljn op*
Eerst# Kerstdag te consulteren de artsen P.
de Hoer. Gouwe 115. telefoon 2173 en J. O
w F. Bik. Bieekersslngel SS. telefoon 3111 en
op Tweede Kerstdag de artsen H A M.
Eykman. Westhaven 11. telefoon IMS en M
J Kettler, Gouwe IN. telefoon I35S.
Apothekersdienst
Steeds geopend det nachts alleen voor
recepten: Apotheek E Grendel, alléén Prina
Hendrikstraat 15a en J. Rond. Kleiweg 71
Kerstliederen op carillon
De «tadsbelaardlerster. mej. M. Blom.
zal hedenavond van 7 tot 8 uur en op Eer
ste Kerstdag van 12 tot 1 uur op het ca
rillon Kerstliederen spelen. In het pro
gramma. dat zij op Eerste Kerstdag zal
uitvoeren. «i)n drie liederen opgenomen
van onze oud-«tadgonote me] Mien Pot-
harat. „De nacht was zwijgend", „Met harp,
triangel ,veêl en lult en .Herde.-ke Jesu".
wasbak Maar grind* komt de stadsgonde.
Her aangondelen «tn nu paan we naar
huis. Op deze mahier tvordt een oud
stadsgebruik in erf gehouden' Met de
Kerstbomen nog even wachten' Die ver
sieren we, we steken de kaarsjes aan. we
zingen er liedjes by en dan, Dinsdag
morgen vooruit, de ynajem tn.
JAN TEROOUW
S~\P 17 Oetober 1865 geschiedde de plecb-
tlge opening van de RUks Hogere
Burgerschool te Gouda. Volgend Jaar tal
de Goudse H.B.S. dus v(jf en tachtig jaar
bestaan. Op het ogenblik bestaat de school
das ruim 84 jaar en nu dbet zich het merk
waardige feit voor. dal er ln al die jaren
slechts drie directeuren aan het hoofd .van
dese voor Gouda so belangrijke onder
wijsinrichting hebben gestaan. De eerste
was dr W. Julius (1865—1M3). de tweede
dr 8. 8. Hoogatra (1993—19») en sinds
1929 berust de leiding van de achool b(J
dr J. Leest, die op 1 Januari 1951 zal wor
den opgevolgd door de heer J. H. N. de
Jongh.
De aanstaapde Oudejaarsdag zal dus in
de geschiedenis van dc Goudse H.B.S. «tfh
belangrijke dag zijn. die van de overdracht
van het dlrectoraati^Aangezien deze dag
midden in de Kermacantie Valt, zal de
schoolbevolking er niet veel van bespeu
ren. Dat is trouwens geheel in de geest
van de aftredende directeur, die het liefst
met stille trom zou zijn vërtrokkei^VIn dit
door hgm met zorg gekoesterde voornemen
is hij echter .niet geheel geslaagd. Daar
voor is de plaats, die hij gedurende zoveel
jeren en op zo verdienstelijke wijze bij
het middelbaar onderwijs vervulde, te be
langrijk en zijn dc gevoelens van achting
voor zijn persoon en van waardering voor
zijn werk onder allen, die met hem fn
aanraking komen in de eerste plaats
zijn medewerkers en zijn leerlingen te
oprecht gemeend.
Het ia geen valse bescheidenheid, die dr
Leest noopte zich te onttrekken aan elk
officieel afscheid, aan elke vorm van hul
diging. De aftredende directeur hecht niet
de mlnate waarde aan uiterlijk vertoon,
is wars van alles wat naar „show"
zweemt Een eenvoudig woord, van mens
'i AVONDS komen de kaarten op tafel.
Uit een blikken doos. waarin vóór de
oorlog van die geurige herenbaai zet. Het
zijn weliswaar oude kaarten, maar ze doan
het nog goed En daarom kan het gebeuren
wanneer de buren 's avonds san de Derde
Kade op visite komen, dat aan da tafel
Daniël v d. End en zijn vrouw Hendrik»
zitten, ieder In eigen bezigheden verdiept.
Van Hendrik» rikkelen dan meestal de
breipennen, maar van Daniël hoor je
niéts. Hoogstens een zucht, wanneer hl]
bij het spelletje patience met de harten
vrouw geen raad weet of met een ..ho«
kan dat nou" met de ruitennegen blijft
zitten. Dan pakt hij een beetje mismoedig
de kaarten maar weer op, schudt ze en
begint opnieuw. Bij patience blijft een
mens gezond vindt hij. En trouwens, hij
moet het ook doen.
Als m'n vrouw breidt, dan telt ze
voortdurend da steken en dan mag Ik
niks zeggen, wént dan moet ze weer op
nieuw beginnen, zegt hij. En als je zo'n
vrouw hebt is het vanzelfsprekend, dat er
maar één ding voor Je overschiet. Je
speelt
Patience, altijd msar weer patience,
onderbreekt z'n vrouw, hele avonden
zlt-le en geen woord krijg Je uJt hem.
En zo verstrijken de avonden voor de
heer en mevrouw v. d. F.nde—de Boer.
die Dinsdag ln hun gedachten terug gaan
naar dat feestelijke moment waarop zij
zestig jaar geleden het oude stadhuis aan
de Markt vsn VJasrdingen binnenstapten.
Zij herinneren zich dat precies Hij 22.
met het gebruind gezicht van de haring
visser. zij 26. met een weetje van het zee
mansleven. Wint In het zeemansmilieu
zijn zij^geboren De vader van Daniël v d
End bevoer de Noordzee en ook de vader
v»n Hendriks wist de weg san boord van
de schepen.
„De vloot, op"
Op z'n elfde jasr ging Daniël naar zee.
Dst mocht toen eigenlijk nog niet. omdat
Je twaalf jas* moest zijn. wilde Je asn-
gemonstetd kunnen worden. Maar op de
haringschepen ven Maassluis, waar hij
werd gnoren en tot zün 52ste jaar woon
de. keet men zo nauw niet. En aangezien
je geeniMaassluizer bent als j* de zee niet
kent. ffei hij op 'n goede dag tegen baas
Van der Lelie, op wiens touwslager!) hij
ns z'n schooljaren was gsan werken: ..We
gaan de vloot op". En hij ging. precies
ala Mlchlel de Ruyter. HIJ werd spullen-
Jongen. jongste matroos, oudste matroos,
stuurman en schipper En toen hij 28 was,
was hij gezagvoerder op de haringvaarder.
die zes. soms tien weken over de zee
zwalkte om met een al of niet goede
vangst naar Maassluis terug te keren en
onmiddellijk weer uit te varen. Soma
zeven, soms tien keer. soms tweemaal in
een Jaar Een keer ls hei haast gebeurd,
dat hij er sim leven mee verspeelde Dat
was toen een andere haringvaarder zijn
boot ram<te en het «chip met man en muis
dreigde te vergaan. Zijn schip bleef echter
drijven, het andere verdween in de diepte
Urenlang hebben ze asn boord, tot de kin
badent) in het water van de ruimen. In
spanning uitgekeken naar redding, die
tenlssts kwam opdagen.
'n Ijverige baker
L*ter hesft hij «r hst zeemansbaantje
san gegeven voor een nssritig leventje
op de wal. HU ging loggers voor de reis
klaarmaken, werd kellner op kermissen,
ging naar de fabriek, werkte sis monteur,
als snarensplitaer en kwam in 1920 naar
Gouds, wsar hU enige tijd werkzaam was
els arbeider In gemeentedienst en vel»
jaren als scheepstuiger bij de firma
Endenburg.
Op z'n zesenzestigste jaar hield hi] met
werksn op en ftng ln het huishouden
helpen. En dat wss ook nodlf> Want z'n
vrouw een Rotterdamse was dikwijls
het huls uit om als baker in Goudse ge
zinnen de behulpzame hand te bleden.
Zeer vsls Gouwenaars beeft zij op de
wereld zien komen. „Dat zijn nu sllemAl
bomen vsn kerels en struise dames ge
worden". zegt ze. Ze komt ze dikwijls op
strest tegen. Dan ls een „dag opoe v. d.
End" altijd het bewtJs. det ze haar niet
vergeten zUn Toen ze tachtig.was trok
ss er nog op uit om te bakeren
Vanavond zal er feest «Un ln het huls
san de Derde Kade. Het Is de grot# vraag
of alle feestgangers naar binnen kunnen
Want de heer «n mevrouw v. d End
hebben eeit grote familie, wsgrmede men
gemakkelijk een flinke feestzaal kan be
zetten 7.U hebben 7 kinderen. 39 klein-
•q 22 achterkleinkinderen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Adritna d. v. C. H. Stuurman
en A. A. Broekhuizen. Relgeratraat 16;
Cornells d. v. M. v. Drlel en A. C. van
der Wolf. R oerdom patraat 26.
Ondertrouwd: F Fridzema en R Schmltt.
J M. Krijger en W. Berendsen. P Schot-
borgh en M. A. EUowaehter. M. Wildschut
en L. Stam, C. A. Schsddeles «n J. vsn
Klaveren.
Overleden: Jan Duijm 81 J„ Cornslla Os
kam 89 j.. Frederik Mariinue Maria Dea
ring. U d
tot mens. een simpele handdruk, is hem
voldoende Maar die heeft hl) gehadl
Van de leraren heeft dr I.eest reeds ln
het begin van December officieel afscheid
genomen. In de gewone vergadering. waar-
In de Kerstrapporten worden vastgesteld.
Daarbij waa ook de inspecteur van het
gymnasiaal en middelbaar onderwijs, dr
W van den Ent. aanwezig, die van zijn
waardering voor het werk en van zijn
vriendschap voor de persoon van dr Leest
getuigde. Enkele leraren hebben daaraan
woorden van dankbaarheid en waardering
voor de wijze, waarop de directeur de
school gedurende twee decennia heeft ge
leld, toegevoegd. Het waren eenvoudige
woorden, maar zij waren gemeend en zij
werden vergezeld van een even eenvoudig
als persoonlijk geschenk, dat hem door al
zijn medewerkers als een bewijs Van hun
gevoelen» van vriendschap werd aange
boden. t
Als een gezamenlijk geschenk veAHec*-
(en en leerlingen ontving dr Leest boven
dien een keurig verzorgd speciaal num
mer van het schoolblad „Eigen TeeÜ het
officiële orgaan vsn de Goudse H.B B -ver
eniging. in dat nummer hebben docenten,
oud-leerlingen, (zelfs uit Indonesië en
Zuld-Afrika) en leerlingen de gelegen
heid aangegrepen om wat ze op het
hart hadden en wat niet In officiële
toespraken gezegd mocht worden, toch te
uiten. Bij de Irzing van deze artikelen ont.
komt men niet aan de indruk, dat deza
woorden „echter" zijn dan da gebruike
lijke toespraken en dat ze de scheidende
directeur toch wel goed gedaan zullen
hebben.
Achting gewonnen
De schrijvers blijken over het algemeen
dr Leest beter te kennen, dan hl] mis
schien zelf wel vermoedde. Zij hebben al
thans heel goed begrepen, dat zij niet in
zijn geest gehandeld zouden hebben door
met de strooppot te lopen. Allen hebben
zij hun best gedaan om zo eerlijk mogelijk
te zeggen, hoe «ij over de persoon en het
werk van dr Leeat denken. Dat daarbij
het goede op de voorgrond Is komen te
staan, zal wel niemand verwonderen, dia
ooit met dr Leeat. persoonlijk of ambte
lijk. in aanraking kwam. Achter zlja ge
reserveerd. enigszins koel uiterlijk, ver
bergt zich een mens met een warm hart
en een groot gevoel van rechtvaardigheid
tegenover zijn medemensen.
Men kreeg wel eens de Indruk, dat dr
Leest z'n uiterste bezt deed om z'n inner
lijke gevoelens zoveel mogelijk te verber
gen. Dat is here natuurlijk maar ten dele
gelukt Het is nu eenreaal onmogeiUk veel
met andere mensen om te gaen en zijn
functie bracht dat mee zonder dat zo
nu en dan de eigen persoonlijkheid eena
om de hoek komt gluren. Men bespeurt
dan eigenachappen. die in een toevallig
gesprek, in een vluchtigs ontmoeting, nlat
naar voren kunnen komen.
F.en. zoals dat heet, populaire directeur
was dr Leest niet. Leraren en leerlingen
komen daar openlijk voor uit Uit hup
bijdragen voor .JElgen Teelt" blijkt ech
ter. dat hij ieta andera krseg. 1st» dat m*ér
waard Is hij won de achting en de waar
dering van allen, die dagelijks met hem
omgingen. Onder de leraren was hij. *n
dat niet alleen door zijn directeurschap,
factie princeps. Zowel in de dagelijkse
leiding van de school, als tijdens de offi
ciële vergaderingen en In het gemoedelijke
E raatje (onder het genot van een kopje
offle) In de pauze, toonde dr Leest zich
een mena. die achting afdwong en vriend
schap ontving deor. zoals dat zo gelukkig
werd geformuleerd ln het artikel, dat door
de docenten vsn de achool werd geschre
ven: ..zijn gelijkmatigheid zUn voorname
beheerstheid, zijn paedatoglsche be
kwaamheid. «Dn eruditie, zijn scherpe al
tijd met humor gekruide geeat. zijn
plichtsbetrachting, zün integriteit en bo
venal zijn *terk rechtvaardigheidsgevoel".
Dit drosg ln hoge mate bij tot het be
waren van ds goede geest in ds tchooL
Dr Leest drukte zijn stempel op elke sa
menkomst en wist om zich heen een sfeer
van rust. wederzijds begrip en onderlinge
waardering te scheppen. Voeg daarbij, dat
dr Leeat een groot meesterschap toonde in
het beheersen van ds taal en, Indian dit
soonlijke visie op een vraagstuk, zijn me
ning over leerlingen kort en helder te
formuleren, dan la dr Leest ala directeur
daarmee ten voeten uit getekend.
In het persoonlijk leven van zijn mede
werker» en zijn leerlingen stelt dr Leest
altijd groot belang. Hij dringt die belang
stelling echter niet op. Vooral zij, die in
de afgelopen bezettingsperiode voor per-
soonlUke moellUkheden kwamen te staan,
hebben bespeurd hoever dlc belangstel
ling wel ctikte en hebben ondervonden,
dat er nimmer n vergeefs beroep op hem
werd gedaan. Altijd wag dr Leest bereid
om. naast de vele ambtelijke en persoon
lijke zorgen, die hem drukten, ook nog
die van anderen te helpen dragen. Op zijn
eigen bescheiden wijze, helpend waar
zulks nodig was. toonde hij zich een goed
vaderlander.
„Innerlijke beschaving blijkt
uit iemands plezier"
De leerlingen van.de school waarderen
in de eerste plaats zUn grote bekwaam
heid als docent. Zijn lessen waren leven
dig. helder en boeiend. Ook de humor, een
droge, enigszins gereserveerde humor,
ontbrak daaraan niet. Zelfs In de zo moei
lijke bezettingsjaren wist hij zijn lessen in
de geschiedenis steeds zo te geven, dat
zijn eigen overtuiging nimmer verdoezeld
werd. Voor de leerlingen was hij ook een
directeur, die rustig en geduldig kon luis
teren nanr moellUkheden. die hem werden
voorgelegd, die de delinquenten, die ti
mide aan zijn deur kwamen kloppen,
rechtvaardig maar mild behandelde, zodat
ieder, die zijn kamer verliet, de Indruk
meenam, dat hem of haar recht was ge
daan. (Mjsschien ook wel eens 'n enkele
keer met het gevoel, dat de verleende gra
tie toch eigenlijk niet helemaal verdiend
was!) Een goede kwajongensstreek werd
misschien met een standje of een boos
gezicht beoordeeld, maar het gevoel voor
humor verliet hem ook ln die gevallen
niet. Alleen gemeenheid en valsheid zUn
hem onverdragelUk en degenen, die zich
daaraan schuldig maakten, kwamen van
een koude kermis thula. In felle bewoor
dingen kon hU toornen tegen allen, die
zich daaraan schuldig maakten.
Wat zijn leerlingen voor het merendeel
niet weten, omdat ze dat niet kunnen
weten, ls dat ze ln hun directeur een strij
der voor hun belangen hadden, die nim
mer versaagde, die zakelijk en vrtendelUk
maar zeer nedrukkelUk voor hen opkwam.
altUd bezield met het verlangen hun die
kansen te geven, waarop zU. naar zUn
mening, aanspraak mochten maken en
.aak ook veel meer dan dat! De leerlin
gen waren misschien wel eens te veel ge
neigd hun directeur af te meten naar zijn
belangstelling voor hun pretjes. HU gunde
hun die graag, maar soms maakten ze het
wei eens wat te bont en dan greep hU ln;
rustig en zeker werd hun dan gezegd waar
het op stond Van hem is ook dit woord,
dat niet nagelaten heeft indruk te maken:
„Iemands innerlUk» beschaving blUkt het
bes(*uit de manier, waarop hU zUn ple
zier zoekt."
In het contact met de ouders ln de
regel zijn dat ouders van leerlingen met
Wie alles niet geheel naar. wens gaat
toonde dr Leest zich steeds hoffelUk an
welwillend. Of hij daarbij altUd die waar
dering heeft gekregen, waarop hij aan
spraak mocht maken, staat te betwijfelen.
Vaak immers moest hU een advies geven,
dat niet overeen kwam met de wensen of
de te hoog gestelde aspiraties van de
ouder». HU gaf zijn raad altUd pp eigen
zakelijke, soms wat droge manier. Zijn-1
oordeel was echter steeds bezonken en
helder en nooit werd daarbU naast h«t
belang van de school, het belang van de
betrokkenen uit het oog verloren. Men
luistert echter nu eenmaal liever naar
«en advlea, dat strookt met eigen ver
langens!
Meester in roosters
Ook de lakeiUke leiding van de Goudaa
H B S wa» bij dr Leest In goede handen
ZUn streven was er steeds op gericht van
de school niet alleen een noodzakelijk,
mëar ook Feen aangenaam verblUf voor de
leerlingen' te maken. Voor de verlangens
van zijn leraren met betrekking tot het
onderwijs had hU een open oog en oor.
Ook in de oorlogsjaren wist hU het onder
wijs steeds goed op gang te houden, on
danks de omstandigheid, dat het eigen ge
bouw gedurende lange tUd was gevorderd
en verhuizingen van het ene gebouw naar
het andere aan dc orde van de dag waren.
Ook ln die tUd toonde hij zkh leraren
en leerlingen herinneren zich dat dank
baar een meester in het samenstellen
van roosters, die aller Inatemming weg
droegen.
De goede elndexamenreaultaten. ook In
de oorlogajaren. hebben getoond, hoezeer
ook de leerlingen zijn streven. zU het wel
licht niet geheel bewust/ hebben gewaar
deerd De groei van de achool wordt aar
dig uitgebeeld in een keurige beeld
grafiek. die het ..Eigen Teelt"-nummer
versiert. Hieruit blijkt, dat de achool van
ongeveer 140 leerlingen ln 1929 was uitge
groeid tot ruim 400 leerlingen in 1946. In
de laatate Jaren Is. zoal» overal eldeï», een
kleine teruggang waar te nemen.
Buiten zijn functie als directeur van de
R.H B S. la dr Leest nimmer bijzonder op
de voorgrond getreden. HIJ waa os. ge
durende enige tUd voorzitter van (te
Schoolvereniging voor bijzonder neutraal
onderwijs en vervulde met grote toewij
ding het voorzitterschap van het ..Comité
tqt behoud van de ReeuwUkse en Slulp-
wUkse Plassen", ln welke functie hy dr
Hoogstra opvolgde.
Daarnaast heeft hij enkele schoolboeken
geschreven, die In vakkringen algemeen
de aandacht hebben getrokken We noe
men o.a. zijn werkje ..Bijbelkennis" en de
boekjes „Verstandelijke Taal", belde uitin
gen van «Un atreven aan het onderwU»
in de moedertaal, dat zUn grote liefde had.
e*n hechte ondergrond te verschaffen.
Zijn synchronistische tabellen voor hel
gcschiedenisonderwUs zal menige buiten
staander misschien wel eens met schrik
hebben vervuld, ais hU ze onder ogen
kreeg, maar zUn leerlingen weten er van
te vertallen hoe de mondallnga toelichting
van dc directeur deze droge tabellen tot
leven wist te wekken.
Zo komt op 31 Dac*mb*r 1949 een einde
aan een lange en eervolle loopbaan bij
het onderwijs. Dr Leest kan er van over
tuigd zijn dat de goede wensen voor hem
persoonlijk en zijn gezin van allen, die
,loop van zlJn teven met hem in
aanraking mochten komen, hem op zijn
verdere levenspad zuilen vergezellen
Nodigt Republiek de
Koningin oit 7
Op doorrei» naar Nederland heaft 01
Mohamad Hatta, minister-president van
Indonesië, te Karatajl verklaard, dat h«t
mogelijk la, dat Koningin Juliana wordt
uitgenodigd te enig*r tyd een bezoek aan
Indonaai* te brengen HU voagde «rechter
aan toe. niet een bepaalde
bij rich ta t