FLINK WAT TOT STAND GEKOMEN
10 pel korting op onze lage prijzen
K
fVrie de veerman stapt, 11a 28
jaar, uit de boot
Reclassering van politieke
delinquenten
Jan den Riet
Reeuwijk eert wijlen dokter
Batelaan
OPRUIMINGSTIJDÜ
MARINUS DEN HERTOG
Eu toch weet Berkenwoude
hoe laat het is
Handel en industrie in
Gouda in 1949
Van heden en toekomst
Schakel tussen Gouderak en Moordrecht
Vijflien hlagen voor
een cent
GESLOTEnf
HOUTMAN
AT £7
AAR.
ANNEER.
Goudse commissie
heeft velen geholpen
'X'
Grafmonument aan
familie overgedragen
Ook a.s. weck
Joop doet 't zo..
Op de korte Sportgolf
A. L. J. v. d. VEER's
Kledingbedrijven
De torenklok
iwijgt
Gouda's jaarbalans over 1949
Activiteit heerste vooral op gebied
van het onderwijs
Stad
kreeg een
nieuwe entree
Goudse Spetters
Voorbereiden en zaaien
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 31 DECEMBER 1949.
t^NIGE WEKEN GELEDEN gebeurde het
te Moordrecht, dat een vreemdeling
rotar de Graaf Willemstraat vroeg. Toen
Werden er voorhoofden gefronst, want de
Graaf Willemstraat is nog niet zo erg
lakend.
„Waarom vraagt zo'n man nou niet naar
dfc Veersteeg," zei er eentje, die met de
landen in de zakken en met de rug tegen
fcet paaltje, op de dijk stond te beurzen.
,ipmdat de man niet op Gouwerak wezen
i»oet," zei een ander.
^JDe Veersteeg is maar een klein straatje.
Q)aar een belangrijk straatje. Hoeveel
voetstappen zouden daar niet liggen!
Bedachtzame stappen gingen er van oude
Moordrechtenaren, die op 't Ouwe Hoofd
«en kijkje aan de rivierkant gingen
riemen Haastige voetstappen van mensen,
«e naar de overkant wilden. Dan schal
de er een roep over het water of werd
ton de roestige bel getrokken. En dan
kwam Arie de veerman.
'-j'Zou er wel één beroep zijn, dat zo
Hollands is als dat van veerman? Het
5 een degelijk beroep, degelijk als vier-
tfraads sajet. Ons land wordt in het
Westen doorsneden door rivieren, kanalen,
jfechten. weteringen en al die wateren
$eheiden de gemeenschappen. De veer-
Jïian brengt ze bij elkaar Hij doet dat
kalm en rustig, zo zonder haast. Mensen,
me op tv
i het water verkeren, haasten zich
Afscheid in de raad
Als de IJgsel laag is, is het maar een
(plein eindje van Gouderak naar Moor-
fcecht. In een goede zestig slagen is de
Veerman aan de overkant, tenminste als
er weinig stroom staat. En het kost u vier
Êent. Dat is vijftien slagen voor een cent.
Jja's te geef en 't veer Gouderak—Moor
drecht is een van de goedkoopste veren.
Arie de veerman weet zich nog te herin
neren. dat de passageprijs anderhalve cent
gedroeg. Toen wérd het een vieiduit en
jljnds enige jaren is het dan op vier certt
iekomen. Dat ging niet zo maar. ho. want
Hl ons land doet men alles degelijk. Er
1£erd eerst geteld en nog eens geteld en
gerekend, voordat de heren in Den Haag
ï|)estemmlng gaven.
Die heren komen zo nu en dan bij de
Veerman op bezoek. Ze kijken dan het
flnateriaal na en informeren of alles vaart
goals het varen moet. Deugdelijkheid is
èen eerste eis, vooral op het water. Dan
gaan ze weer weg en weten nu zeker, wat
«e al vermoedden, toen ze aankwamen:
i,?t Veer van Arie Borst is in orde."
- Maar dat is nou afgelopen, want Arie
gaat het veer verlaten. Hij vindt het nu
Relletjes. Van 1 Januari 1922 af, of eigeri-
Mjk nog een paarv maanden daarvoor, zit
tfcij nu al in de boot. De laatste jaren,
gbdert hij vaste knechts in dienst heeft.
rjiet meer regelmatig. Maar wie 's nachts
.fiver wilde, kon hem altijd paraat vinden.
Jn de raadsvergadering heeft de burge
meester de veer
i en diens vrouw met
i hartelijke woorden bedankt. Sommige van
f -éie woorden stonden zelfs in 't gelid en
x .6p rijm
Arie was op zijn gebied een beetje een
-uitzondering. Zijn voorgangers kénden
'.iet gemiddeld niet meer dan een -paar
Jaar uithouden. Arie zat er acht en twin
tig jaar en op 1 Januari straks draagt hij
de zaak over. Als blijk van waardering
'•ltrceg hij van het gemeentebestuur een
.^portefeuille. In die portefeuille staat een
inscriptie. Daar is Arie natuurlijk mee in
-mijn schik.
üj Leeg klachtenboek
Maar hij heeft het gemeentebestuur ook
ivat gegeven. Of beter: teruggegeven. Dat
*ls het klachtenboek. Daar is hij ook een
■Sleetje trots op. Want daar staat niets in!
jGeen letter! Deftige heren in deftige auto's,
bonkige chauffeurs met monsters van
Vrachtwagens, de juffrouw met de kinder
wagen. de handelsreiziger met zijn hulp-
^jnotortje, de werkman, die naar „de
Uit vroeger tijden
pe Goudsche Courant meldde
75 jaar geleden
Tijdens het openbaar examen van de
«tadsmuziekschool behaalden de volgende
- leerlingen van de tweede zangklasse prij-
aen: N. van Krimpen. J. Berkhout, M. v.
<J. Kint, J. Hoogenboom, M. Mertz. Ge
tuigschriften kregen: A. Peeters. A. H. G.
Cabry. E. Hoogenboom, K. van Leer, B
van Leer, G. v. d. Kint. M. van Vreumin-
gen, H. A. J. Lafeber. B. H. v. d. Werve,
p. Nortier, L. van Krimpen en D. Mertz.
50 jaar geleden
JJit Waddinxveen: Bij beschikking van
dè minister van Binnenlandse Zaken is
voor het tijdvak van 1 Januari 1900 tot
én met 31 December 1900 benoemd tot ob-
saryator
Bijksuni
VStn str;
voor de sterrenkunde
niversitcit te Utrecht
de 'heer S. L.
XJit het jaaroverzicht over 1924 Wat het
gemeentelijk bestuur betreft, stond het
jaar 1924 in het teken van de reorgani-
.s-atie van het onderwijs. Verbouwingen
zftn tot stand gekomen aan de Da Costa-
sSittonl eh de Geref. School in de Keizer
straat. terwijl een geheel nieuwe school
werd gesticht voor de bijzondere neutrale
school. Door herhaaldelijke wijzigingen in
bepalingen zitn ook verplaatsingen voor
gekomen van de scholen voor lager on
derwijs, waardoor tal van 1 i ten zij-
vrijgekomen.
fabriek" moet. de veearts, de kleuter, dte
naar t schooltje gaat, de meneer, die even
over moet, de postbode, allen worden ze
bediend, zoals het hoort.,
„De IJssel is een tochtgat, 't Tocht er
aan alle kanten. Bij mist kun je de pret
wel aan en spreekt me niet over ijsgang"
Zo iets zegt elke veerman van zijn veer
Maar als je jaren je bróód- hebt verdiend
op het water, als iedere voorbijvarende
schipper je kent en bedachtzaam de hand
opsteekt:, ga dan eens aan de andere kant
van de dijk wonen. Dat gaat niet. al heb
je een vergezicht over de Krimpenerwaard
tot aan Perkouw toe. Dus blijft Arie
Gouwerakker aan de IJsselkant. Verder
heeft hij beloofd zo nu en dan de helpen
de hand toe te steken als men hem nodig
heeft. Hij gaat zijn aandacht uitsluitend
wijden aan de verzameling gerepatrieerde
schepen, die daar zo zielig in de IJssel-
boeht op hun lot liggen te wachten. En
als hij dan naar de andere kant moet, zal
hij er door Kees de veerman gebracht
worden.
Want zolang Holland zijn rivieren houdt,
zal de roep van „Over!" over het water
klinken en zal de veerman met zijn
klompen, zijn schipperspet en zijn dikke
blauwe trui zijn boot losmaken, zoals Arie
de veerman zoveel jaren gedaan heeft.
Maandag Z Jan. a.i.
zal ons bureau de gehelei dag
zijn.
Vanaf Dinsdagmorgen 9 uur zijn
wij weer gaarne tot Uw dienst.
Advertentiebureau
Burg. Martensstraat 6 Gouda.
T.m. 5 Febr. 1012.30 en 1.304 u. Muttum
„Hei Catharina Gasthuis": Tentoonstelling
werken van Breitner (Zondags geopend 24.
Maandags en Vrijdags 1.30—4 uur).
TUdell)l| Stadhuis: Ont-
James ter
31 Dec. 4.30—6 i
J*.
vangst burgemeester en me<
gelegenheid van Jaarwisseling
3 Jan. 0 uur Reünie: Bijeenkomst Huma
nistisch Verbond, spreker dr J. C. Brandt
Corstlus, onderwerp „BU het begin van het
Jaar".
lisatie Geref.
4 Jan.
r Daniël: Bijbellezing Evange-
Kerk.
ds J.
tur Reünie: Spreekbeui
Borger voor Logos verband.
4 Jan. I uur Het Blauwe Kruis: Jaarverga
dering Geref. Zendingsbond.
5 Jan. 3 uur Prinses Julianasehool: Aanbe
steding bouw van twee lokalen.
5 Jan. 7.45 uur Kazernestraat 14: Lezing
over de Bijbel door P. Douma en A. Poel-
6 Jan. 0 uur
7 Jan. I uui
Kunstmin: Feestavond athle-
balvereniging ..Vires et Cele-
ng blijspel „Een of twee vrou-
Bioscopen
Thalla Theater: Nlnotchka (met Greta
Gat bo en Melvyn Douglas), 's middags (be
halve Zondag en Donderdag): 3 uur: In die
goede oude tijd (met Watt en Half Watt).
Reünie Bioscoop: Hoog in 't zadel (met
John Wayne en Ella Raines).
Schouwburg Bioscoop: Straatmuzikanten
(met Stan Laurel en Oliver Hardy)
Aanvang: 3. 7 en 9 15 uur (Zaterdagavond
alléén 7 uur). Zondag 3. 5 7 en 9 15 uur.
Sport op Zondag
Zondagsdienst Doktoren
Bij afwezigheid van de huisarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur ie
consulteren de doktoren H. Reedijk. Crabeth-
straat 45 (telefoon 3132) en J H. F Remme.
Fluwelenslngel 59 (telefoon 3003).
Apothekersdienst
Het einde van 1949 betekent ook het
verdwijnen van de Stichting Toezicht Po
litieke Delinquenten, een stichting, door
de toenmalige minister van Justitie mr
Kolfschoten in 1945 ten leven geroepen.
Haar opdracht was de reclasseringsarbeid
in ruime zin onder de vrijkomende poli
tieke delinquenten. Doordat in deze stich
ting er een samenbundeling gevonden
werd van afle kerkelijke en politieke ge
zindten. kwam dit tfan het zware werk
zeer ten goede.
Op 1 Maart 1946 installeerde burgemees
ter James de Goudse commissie als on
derafdeling van de Rotterdamse afdelit
der Stichting. Zitting namen
G. Verheul als voorzitter, mej. mr tl. de
Jong als secretaresse, mevr. C. Nedjer-
horst-Pothuis, ds J. Nienhuis en M. A.
Engelhard als leden. Al spoedig moest de
commissie haar lid ds Nienhuis, wegens
vertrek, missen; in zijn plaats werd be
noemd mr J I van Doorninck. Begin 1947
kwam mevr. Van Dantzig-Melles de plaats
van mevr. Nederhorst innemen, terwijl de
heer J Bol in stede van ds Verheul com
missielid werd. De heer Engelhard fun
geerde. na het vertrek van ds Verheul, als
voorzitter.
De commissie had een groot rayon, te
weten Gouda. Schoonhoven, Stolwijk. Am-
merstol. Bergambacht, Krimpen aan de
Lek, Krimpen aan de IJssel. Ouderkerk
a d. IJssel, Nieuwerkerk a. d IJssel. Ca-
pelle, Lekkerkerk, Berkenwoude. Moor
drecht. Gouderak. Haastrecht. Hekendorp.
Oudewater. Woerden. Reeuwijk. Moerka-
pelle, Zoetermeer, Waddinxveen. Bleis-
Aan begunstigers, vrienden en sport
vrienden een gelukkig 1950 voor U en
de Uwen
Mag. 't Centrum
Groenendaal 23
Carillon op Oudejaarsavond
Op Oudejaarsavond van 11 tot 12 uur
zal de stadsbeiaardier. mej. Maria Blom.
het traditionele beiaardconcert geven.
Het programma is:
1. Improvisatie.
2a. Een vrouwken gezwind te spinnen
zat. Antheunis.
b. Jan. mijne man zou ruiter wezen.
c. De maaier.
3. Triptique Lex Van Stratum.
4. Ged- uit Das Lied van der Glocke.
Romberg.
5a. Wie gehn nur. wo der Tudelsack
J. S. Bach.
Wir hab'n a neue Oberkeet.
6. Jesu. joy of man's desiring
7a. Sei nur 6till J. W. Franck.
b. Mein Herz will lch dir schenken 1542
c. Avondgebed 1630
Gouden jubileum
Maandag zal het vijftig jaar geleden
zijn, dat de heer A. Dikhooff als stoker
in dienst kwam bij de Koninklijke
stoomwasserij en blekerij Daalmans en Co.
Als blijvende uiting van dankbaarheid
en vriendschap jegens dokter J. Batelaan
te Reeuwijk. die op 2 October is overle
den. is gistermiddag op de Algemene Be
graafplaats te Reeuwijk. waar familie,
vrienden en patiënten waren bijeenge
komen. namens ingezetenen en patiën
ten een grafmonument overgedragen aan
mevr. N Batelaanv. d Wal.
j Deze overdracht verrichtte burgemees
ter P. Feitsma. die de korte plechtigheid
I het moment noemde, waarop droefheid
en blijdschap elkaar vonden. Droefheid
om het heengaan van een arts. die zeer
geliefd was en blijdschap om het vele,
dat hij voor de ingezetenen van Reeu
wijk met liefde heeft verricht Bij de be-
I grafenisplechtigheid is gezegd, hoe men
over dokter Batelaan dacht, zo sprak de
burgemeester, en dezelfde gevoelens be
stormen ons vandaag. Maar woorden
verklinken en worden vergeten Dit is
ook de grondgedachte, die ons hier heeft
samengebracht om dit grafmonument
over te dragen, dat bij voortduring zal
I kunnen getuigen van de gevoelens der
gemeentenaren voor dokter Batelaan.
De bijdragen waren verschillend, maar
de mate van de liefde, waarmede het
I offer werd gebracht, was voor ieder ge
lijk. zeide burgemeester Feitsma. Dit
monument zal steeds het bewijs zijn. hoe
Burgerlijke Stand
Geboren: Sonja Yvonne, d. v. F. J Ede-
ling en L. v Weenen. Tuinstr. 5; Adrians
Frederika Maria. d. v. C. A. Bremmert
en J. A. F. van de Coevering. Jan Phi-
lipsweg 16; Gijsbert. z. v. H G. Leen-
dertse en E. C. Nieuwve'.d, Eerste Kade 57
Ondertrouwd T. W Kraan en A. Groe-
neveld; H de Jong en M. R. Verschuur;
J H. J. Agten en J. G. van der Pouw;
W Bokhoven en M Hulleman; J. J. G.
Vergeer en H. Nederhoff.
Overleden Eddy Rietveld. 4 mnd
Samuel Stalenburg. 80 j Aaltje Hart,
geh. m. P. A. Lafeber, 62 j.
Advertentie.
Karn-mclksloot 88
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
714-15 Zo gingen ze leder op hun beurt
met dc slee naar beneden Wie aan de
beurt was geweest, sleepte de slee weer
naar bovén. en dan kwam de volgende. En
'n plezier, dat ze hadden! Hoe harder het
ging, hoe.meer ze lachten.
Eil doordat de slee steeds -weer op de
zelfde plaats van de helling afgleed, kwam
daar langzamerhand een gladde baan. dus
daardoor ging het steeds harder!
Ze waren er een hele tijd zoet mee. want
ze konden er niet genoeg van krijgen. Dan
weer ging Bunkie er vandoor, dan Rick.
en dan Oepoetie. Harder, steeds harder,
i iingens! Fijn ging dat!
Nu was de beurt weer aan Bunkie. Hij
ging op de slee zitten en zette zlcb
schrap.
Vooruit maar. jongens, daar gaat-ie
weer! luichte hij. Geef me eens 'n zetje!
Zjjjjjtü daar stoof de slee naar beneden.
Maar opeens schrokken Oepoetie en Rick...
ook Bunkie. Want de slefr ging deze
keer zo hard. dat-ie een heel eind verder
doorgleed, en over da rapid van de vijver
heenaëhoot en het ijs op gtoof!
En dat ijs was nog maar erg dun en
onbetrouwbaar!
dankbaar men hem is en men hem in ere
zal houden.
Namens dc familie dankte de heer, v.
d Wal uit Harlingen. de vader van mevr.
Batelaan, de inwoners. ..die de liefde,
die in het hart van dokter Batelaan
woonde, hebben begrepen en die daaraan
ook uiting hebben gegeven door deze
daad".
Na de overdracht legde de heer J. van
Roon. ouderling van de Geref. Kerk, een
krans van lelies en seringen.
Het monument, dat van marmer is.
draagt in zwarte letters een "opschrift
met de naam. de geboorte- en de sterf
datum van dokter Batelaan en de tekst
„Uwe goedertierenheid is beter dan het
leven" (Psalm 63 4aï en daaronder „In
dankbare herinnering aan dokter Bate
laan" en „Ingezetenen van Reeuwijk en
patiënten".
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: St Janskerk
(Achter de Kerk 5) 10 uur ds G Elzenga,
5 uur ds J. J. Koning; Westcrkerk (Em-
mastraat 33) 10 uur ds Gerh. Huls. 5 uur
ds G. Boer.
Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128) 10.30 uur ds P. van Wijnen.
Zutphen.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizer
straat 2) 10.30 uur ds H J de Wijs.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10
uur ds W. F. Schröder.
Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 1*0.30
uur pastoor G. P. Giskes
Geref Kerk (Turfmarkt 80) 10 en 5 uur
ds A. Nahuis.
Geref. Kerk art. 31 (in Chr. Geref Kerk
Gouwe 141) 8.30 en 3.30 uur ds G Koene
koop.
Geref Gemeente (Stationsplein 15) 10 en
5 uur dr C. Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10.15 en
5.15 uur ds L. Kleisen, Utrecht.
Nederd. Geref. Gemeente (Zeugestraat
38) 10 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23)
10 en 5 uur ds J. 1. van Wijck.
Leger des Heils (Turfmarkt 111) 10
uur Heiligingsdienst. 6 45 uur open
luchtsamenkomst Markt. 7.30 uur motto
avond. leidsters kapiteines E. Geutjes en
M Meijerhof.
Kerk van Jezus Christus viyi de Heili
gen der laatste dagen (Spieringstraat 49)
5 uur dienst.
Goudse' Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 10) 7.30 uur de heer W F. Kloos.
Nieuwe kalenders
Voor het nieuwe jaar zijn weer ver
schillende kalenders verschenen. De Stith-
ting Spaarpropaganda heeft een kalender
uitgegeven, die iets van de verwantschap
wil laten zien tus^pn onze zeventiende
eeuwse schilderkunst en enige karakter
trekken van ons volk. Het is niet te ver
wonderen. dat een van deze karakter
trekken de spaarzin is. -
De Algemene Vereniging Radio Om
roep zette eveneens haar traditie voort.
De maandbladen van haar kalender zijn
ditmaal platen van de kunstschilder F.
J. Doeve. die daarin verschillende com
posities van grote meesters heeft weer
gegeven.
Van het Ned. Rode Kruis verscheen
leen goed uitgevoerde kleurenkalender.
die een beeld geeft van de wijzen, waar
op het menselijk leed kan worden ver
zacht.
De K.L.M. vertelt u op zes kalender
bladen. dat als u per K L M. vliegt, zich
thuis gevoelt. Haar kalender geeft in een
geslaagde, kleurrijke uitvoering weer.
dat het comfort in een modern vliegtuig
weinig verschilt van het comfort thuis.
De Nederlandse Spoorwegen geven ln
talrijke platen in kleurenfoto's weer
een beeld van het leven op de ijzeren
weg. terwijl de Shell Nederland N.V.
haar kalender heeft gewijd aan de
schelpen. Het Filmverhuurkantoor „Cen
tra-film" geeft ln zijn kalender weer vele
foto's van filmsterren uit zijn productie.
Overzichtelijke kantoorkalenders heb
ben de Goudse Ijzerwaren en Gereed-
schaphandel. Sikkens Lakfabrieken,
Douwe Egberts en De Nederlanden van
1845 beschikbaar gesteld.
Ook de Goudse apothekers hebben weer
een kalender uitgegeven, die er opnieuw
zeer verzorgd uit ziet.
De middenvoor van Longa. Van R<*
heeft ovenaohrUvirvg aangevraagd naar N
In het Zwaluwen-elftal. d«t rao
tegen een Amsterdams team apeelt.
Kraak en Van der V«gt vervangen door
genaars en Schaap.
wijk. Zevenhuizen. Vlist, Barwoutswaar-
der, Papekop, Langerutgeweide. Rietveld
en Waardei.
In de eerste plaats had de commissie,
aldus het overzicht van haar arbeid, tot
laak voor de politieke delinquenten, die
door de bijzondere hoven, tribunalen of
procureurs-fiscaal onder toezicht van de
Stichting werden gesteld, toezichthouders
te benoemen. Dit klinkt heel eenvoudig,
maar het was een verre van gemakkelijke
taak. Want hoe a#n werkelijk geschikte
toezichthouders te komen? Door het con
tact met de kerken en andere levensver
banden was een groepje bereidwilligen
gevonden, die deze zware en soms naar
twee zijden ondankbare taak op zich
wilden nemen. Deze werkers zijn het ge
weest. die de politiek ontspoorden heb
ben geholpen bij hun terugkeer in de
maatschappij.
Het spreekt vanzelf, dat er naast veel
goeds ook van verharding in het kwaad
moet worden gesproken. Niet altijd had
het toezicht de uitwerking. die ervan ver
wacht werd. De moeilijkheden der terug-
kerenden gaven in de tweede plaats veel
besognes voor de commissie op het ter
rein van woningvoorziening, meubilering,
kleding, arbeidsbemiddeling, gezins- en
huwelijksproblemen.
Om deze taak naar behoren te kunnen
verrichten werden aan de commissie toe
gevoegd een tweetal sociale werkers, het
geen mogelijk was door de zeer gewaar
deerde medewerking van het gemeente
bestuur.
Per 1 April 1947 werd de onderafdeling
Gouda een zelfstandige afdeling en ves
tigde zij haar bureau aan het Rcgcntesse-
plantsoen 9 Met grote toewijding hebben
zowel bestuur als sociale werkers de hun
opgelegde taak verricht.
Een bijzonder wóórd van hulde moet
echter worden gebracht aan de 212 toe
zichthouders, die door hun getrouwe me
dewerking zeer veel hebben bijgedragen
tot het welslagen der reclasseringspogin-
gen.
In 1948 kreeg de afdeling textielpunten
ter beschikking aan 97 ex-delinquénten
werden in totaal 6201 punten uitgereikt.
Grote zwarigheden had de afdeling met
het Nederlands Beheersinstituut als het
ging om terjjggeving of verstrekking van
roerende goederen. Hier moest een enkele
maal fors worden ingegrepen.
Op het spreekuur der commissie, dat
door de sociale werkers werd verzorgd,
vervoegden zich 2288 personen om raad
en steun. Het bureau der afdeling heeft
673 dossiers van onder toezicht gestclden
moeten aanleggen. De jeugdzaken, die
aanvankelijk ook plaatselijk werden be
handeld. zijn in 1947 overgegaan naar een
apart bureau voor jeugdzaken te Rotter
dam.
Nu, bij het beëindigen der werkzaam
heden. staat nog een klein getal delin
quenten onder toezicht.
De afdeling Gouda is opgeheven. Ook
deze na-oorlogse Instelling is gelukkig van
het toneel verdwenen, naar wij hopen om
nimmer terug te keren. Voor de nog
lopende gevallen wordt gedurende 1950
tweemaal per maand spreekuur te Gouda
gehouden in het gebouw voor Sociale Za
ken. Regentesseplantsoen 9. Na 31 Dec.
1950 houdt ook dit werk op.
PJET VAN DE POL
IN VORM
Dat onze kampioen Piet van de Pol In
vorm is heeft hij bewezen door een
dezer dagen een oefenpartij 70-2 over 300
caramboles in zeven beurten uit te
maken, met een hoogste serie van 21$.
Zondag 8 Januari, de '.aatste dag van
het tournooi in Luik, zal ten gerieve van
hen, die er bij tegenwoordig willen zijn,
een autobus vertrekken, die de bezoe
kers in één dag uit en thuis brengt.
Ja, je hebt van dn
«en, die spelen met de
rook. De kringetjesblazers
en andere „rook-artisten".
Meestal zijn dat de lui,
die met extra zorg kun
shag en vloeitjes kopen
- en die dan ook zeggen:
Hoe je 'i doet...
met Mascotte gaat-ie goed
Puzzle-winnaars
Prettige Kerstdagen! Dat was de uit
komst van de kruiswoordpuzzle van ver
leden week. die zeer vele puzzlevriendcn
aan het werk heeft gezpt en talrijke goede
oplossingen tot resultaat had.
De winnaars zijn:
Prijs van 10: C. Bosch. Lange Willem-
steeg 4 te Gouda.
Prijzen van 5: mevr A D Jonker-
Plantmga. Krugcrlaan 44 tc Gouda en J
Ph. Voorbrood, Kon. Wilhelminastraat 35
te Reeuwijk.
Prijzen van 2 50. H F. Kloos. Bocle-
kade 92. W M. Keiler, Gouwe 133, W. Th.
van Beek. Mossstraat 35, allen te Gouda
en Tlni Terlouw, Noordeinde 8 te Wad
dinxveen.
Naar men verwacht, zullen de vol
gende landen deelnemen aan de wereldkam
pioenschappen bobslee, welke 28 en 29 Ja
nuari alsmede 4 en 5 Februart 1950 te Cor
tina d'Ampezzo (Italië) worden gehouden:
Zweden. België. Frankrijk. Denemarken.
Zwitserland, Italië, Roemenië, dc Verenigde
Staten en Groot Brlttannlë Waarschijnlijk
zullen Oostenrijk. Duitsland en Tsjecho-
Slowakije ook tot de deelnemende landen be
horen.
De secretaris van de Italiaanse voet
balfederatie. Alberto Valentlni. heeft ver
klaard. dat Italië bereid zou zijn het vol
gend seizoen een wedstrijd te spe en tegen
Rusland In verband met berichten als zou
Rusland te kennen hebben gegeven o.a. ook
lamd'wedst rijden
nog geer
federatie
strijd w£
oetcn, zei Val
officieel verzoek
dat tot r
ontvangen.
In de tweede roni
nationaal schaaktournoot 1
lonze landgenoot dr Ruwe i
jarige Amerikaai
Onze beste wensen voor 1950
Gouda - Schiedam
oïI'S"'
an de 6e ronde van het
reldkamptoensehap voor
les luiden Belova—Mora 1—0. Rubtsova—
Larsen 1—0. Bykova—Geimanova I—0. Chau-
de dc Sllan—Karff ]—0 Fenny Heemskerk—
Grushkhova-Belska 1-0 De overige partijen
werden afgebroken.
De uitslagen van glsteravotfd van de
basketlball-Kerstcompetilie in de Sport
school Kralingen luiden Heren. A-afd Ar
rows II—Arrows III 14—22. Arrdws I—Full
Moon 20—15; B-afd. Coca Cola—Rott. Zuid
6—6. B I B t Schippertje 26—6. B I B.-'-Coca
Cola 12—4 Dames. A-ard. Rode Duivels—
Hudig 6—13. Arrows I—Blue Birds I 16—15;
B-afd Anows II—Dubbel Blank 10—7.
De eindstand Is: Hei en, A-afd 1. Arrows I.
2. Arrows III. 3. Arrows II. 4. Full Moon. 5.
Rode Duivels. Heren, B-afd 1. Bumpers. 2.
BIB. 3. Roti. Zuid. 4 Coca Cola. 5. 't
Schippert'e Dames. A-afd 1. Arrows I. 2.
Blue Birds I 3 Hudig. 4 Rode Duivels; B-
Blue Birds II. 2. Dubbel Blank. 3. Spi
rit. 4. Art
j II
TUANNEER vanavond om
twaalf uur de klokken,
de scheeps- en fabrieks-
fluiten in liet gehele land
het oude jaar uitgeleide
doen, zal het in Berken
woude stil zijn. Vele jaren
liet de klok van de Ned.
Herv. Kerk zich op die tijd
horen, doch dit jaar zal zij
zwijgen, omdat de toren
geheel wordt gerestau
reerd en de klok is weg
genomen Zij heeft altoos
de tijd in het dorp aange
geven. De klokken in de
huiskamers werden op
haar gelijk gezet. En wan
neer zij de' twaalf slagen
op Oudejaarsavond liet,
horen, dan wist iedereen
ook al gaf de klok op de
schoorstenen in de huizen
een andere tijd aan dat
het moment was aange
broken om elkander het
allerbeste in een nieuw
jaar toe te wensen.
Maar vanavond is dat
anders. Want iedere Per-
kouwer heeft er vandaag
voor moeten zorgen, dat
zijn klok precies gelijk
loopt met de mooiste
klok in het huis van de
burgemeester.
'n Electrische klok, die
het uurwerk van Berken-
woudes toren nu vervangt.
Want het was lastig ge
weest in het dorp, toen de
torenklok noorlopit) op
nonactief was gesteld.
Niemand wist
is ges i
precies
hoe
laat het was en men ver-
trouwde z'n eigen klok niet meer. In B. en W was er al eens over gesproken of er met
zolang een andere klok kon worden opgehangen, die de inwoners precies zou vert*j'
len hoe Iaat het was Burgemeester Gaulicr is toen naar een firma tn Rotterdam
gegaan om te proberen voorlopig een reclameklok voor zijn gemeente te krijgen,
totdat de oude vertrouwde klok van de toren er in Maart van 't volgend jaar weer
zal zijn. Doch dat is niet gelukt, zodat Berkenwoude in last bleef.
Maar toch weten de inwoners van Berkenwoude nu hoe laat het is. Want toen ae
burgemeester uit Rotterdam terugkwam had hij al een nieuw plan om de yemeenie-
naren te helpen. En dat plan is verwezenlijkt. Wanneer een dorpsgenoot nu. ui
weten, of het niet tijd is om naar zijn werk te gaan. gaat hij naar het gemeenten _s,
waar voor het raam boven de ingang de electrische klok, die vroeger ov de secretarie
hing, een plaatsje heeft gekregen, tot genoegen van geheel Berkenwoude.
v
ZATERDAG PtpECEMBEft 1949.
JJET LIJKT WEL EENS, of het leven in onze stad onaandoenlijk ver
in f, Üri, we! eens het ®evoel' dat de tinteling en de vaart
wortt getTaagd.6 Same"leVlng ontbreken- Wat gebeurt er hier eigenlijk
Maar als men de jaarbalans 1949 voor Gouda opmaakt, dan mag toch
ftad"» K er^ worde,n' dat ook m het afgelopen jaar flink aan onze
stad gebouwd is en dat er heel wat werk verzet en heel wat tot stand
£™en ls' al bes'aat er e™ lange lijst van wensen, hetgeen
overigens een gezond verschijnsel is, want als men uitgebouwd zou zijn
en niet meer wist wat te doen, dan zou er weinig kleur aan zijn.
Een van de voornaamste aanwinsten
voor onze stad in het afgelopen jaar is
de nieuwe stadsentree geweest, een com
plex van verbeteringen: verbouwd
stationsgebouw, verbeterd Stationsplein,
gesierd door het Crabethmonu-
ment, overdekt autobusstation
(het eerste in ons land), wacht
lokaal voor autobuspassagiers,
inlichtingenbureau voor vreem
delingenverkeer en vergrote
rijwielbewaarplaats. Bij dit alles
een nieuwe toegangsweg naar
de stad, de Vredebest. genoemd
naar "het soi4»teitsgebouw. dat
voor deze doorbraak Station—
Kleiwegsbrug moest worden af
gebroken.
Goede verbindingen zijn be
langrijk. Daarom kan ook met
vreugde worden gereleveerd, dat
begonnen is met de aanleg van
de weg Gouda—Stolwijk, de
eerste stap voor de nieuwe weg
naar Bergstoep—Schoonhoven,
waarnaar zozeer het verlangen
in de Krimpenerwaard uitgaat.
Probleem nummer één in deze
na-oorlogfêe tijd is de woning-
voorziening. Het zal nog wel
even duren voor er ergens een
bordje staat „huis te huur",
maar niettemin ia dit jaar een
aardige stap gedaan tot leniging
van de woningnood. In het
nieuwe blok Bosboom Tous-
saintkade Schaepmanstraat
Bakhuizen v. d. Brinkstraat wer
den alle 116 huizen in gebruik
genomen en elders in het stads
deel „De Korte Akkeren"
heerste eveneens grote bouw
activiteit, waardoor omstreeks
deze jaarwisseling honderdzes
tig huizen aan de voorraad
kunnen worden toegevoegd. En
nieuwe plannen staan alweer op
stapel.
Paradijs werd een R.K. H.B.S. geopend.
Gouda kreeg verder een Chr. lagere tuin
bouwschool. De gemeenteraad besloot tot
de bouw van een nieuw Coornhertgym-
nasium aan de Joubertstraat. Hun ver
wezenlijking zijn genaderd plannen tot de
bouw van een nieuwe huishoudschool
aan het Jan van Renesseplein en de uit
breiding van de Ambachtsschool aan de
Graaf Florisweg. De eerste stappen zijn
gedaan voor de bouw van een R.K. school
De voetbalvereniging G.S.V. kreeg twee
nieuwe speelvelden aan de Bodegraafse
Straatweg en de Chr. Sportvereniging
„Jodan Boys" aan de Nieuwe Vaart.
Olympia opende een vernieuwd terreinen
complex. D.O.N.K. huurde een terrein bij
de Julianasluis. waarop twee voetbalvel
den wordep aangelegd. Een nog beschei
den zwemplaats voor de jeugd werd bij
de Julianasluis gemaakt. Geopend werd
„Jongensstad" aan de Jan Luykenstraat,
het clubhuis van de R.K. stichting Sociale
Jeugdzorg.
Dc Provinciale Gezondheidsdienst voor
dieren in Zuid-Holland vond een tehuis
ln het voormalig kazernegebouw, dat nog
meer nieuwe bewoners binnen z'n oude
muren kreeg: een vergader- en een repe-
teergelegenhèid van de Goudse Bond van
Dilettantenverenigingen en een oefen
lokaal van de E.H.B.O.
De gemeenteraad, die dit jaar nieuw
gekozen werd en die op zijn beurt de
zelfde wethouders benoemde bij de
stemming voor de raadsverkiezing gaf
Gouda tevens zijn bijdrage voor het Ko
ninklijk bruiloftsgeschenk richtte zich
op de toekomst met het besluit tot verdere
ophoging en ontsluiting van het indus
trieterrein tussen Nieuwe Vaart en
Kromme Gouwe. waarvoor
558.000 werd gevoteerd. De
lijnen vqn de toekomstige ont
wikkeling van de stedelijke
bebouwflng liggen besloten in
een gereed gekomen stadsplan,
waarvan overigens nog niet veel
meer is bekend gemaakt dan de
rekening.
Belastingstrijd
Scholen ei bij
Als een reusachtige toorts, die urenlang in de nacht
vlamde, brandde de molen „De Korenbloem" in Gouda,
in het 198e jaar van zijn bestaan uit.
De bedrijvigheid op het gebied van
bouwen richt zich niet alleen op wonin
gen Vooral scholen hebben de aandacht.
Reeds kwam tot stand de Suomi-school
(de houten Finse school) aan de Jacob
Catsstraat met inwonend de Klein
Duimpje-kleuterschool, terwijl in de
behoefte aan kleuteronderwijs mede werd
voorzien door de stichting van drie kleu
terklassen in openbare scholen in de
omgeving van de Karnemelksloot. Voorts
werd geopend de Prinses Beatrix-kleuter-
school aan de Krugerlaan.
In een bestaand schoolgebouw aan het
voor gewoon lager onderwijs aan de
Gerard Leeustraat en van een Joh. Cal-
vijnschool voor u.l.o. aan de Jan Luyken
straat. De uitbreiding van de Westerschool
met vier lokalen behoort eveneens tot de
verruiming vap de onderwijsgelegenheid.
Zorg voor de jeugd
Er is nog meer goeds te vertellen uit
1949 De schoolartsendienst werd uitge
breid tot de vak- en middelbare scholen
en ingevoerd werd de schooltandverzor-
ging, twee belangrijke maatregelen.
heeft ook het bedrijfsleven niet
gedurende de bange oorlogsjaren reik
halzend naar het tijdstip uitgezien,
waarop het zijn wieken weer kon
uits'.aan en weder zou kunnen mede
werken aan de opbouw van het com
merciële en industriële apparaat!
Gedroomd werd
een opbloei van handel
en industrie if) vrij
heid en in samenwer
king met het Buiten
land, allereerst met
onze vroegere bondge
noten. Het wist zeer
wel, dat het, vooral in
den beginne, met grote
moeilijkheden zou heb
ben te kampen, dat de
door de vijand leeg
geroofde fabrieken en
pakhuizen het uiterst
bezwaarlijk zouden
maken om aan de
grote wereldvraag te
voldoen,'' dat de han
del, vooral die met het
buitenland, het zwaar
zou hebben en dat de
grote schuldenlast, ten
gevolge van de oorlog
als een loden last
op ons land en zijn
bevolking zou drukken. Gelukkig
hebben we toen nog niet geweten, hóe
zwaar die last wel zou zijn; hoe ons
land vervolgens, door de noodzakelijk
heid gedwongen om een grooj leger
ln Indonesië ln stand te houden, voor
ontzaglijke uitgaven werd geplaatst
en hoe uiteindelijk door de gebeurte
nissen in dat land een welvaartsbron
voor het bedrijfsleven en een emi
gratiemogelijkheid, althans vooralsnog,
voor de Nederlandse jeugd zou weg
vallen. Dat Duitsland zou uitvallen
als een der grootste afnemers van onze
producten was enigszins te bezien,
doch dat het met Nederland zó zou
zijn gesteld, dat het uiteindelijk zou
zijn aangewezen op de financiële steun
van Amerika, had niemand durven
voorspellen
Ik schreef, dat het gelukkig was.
dat dit niet was te voorzien. Toen
de bevrijding er eenmaal was. heeft
het bedrijfsleven op allerlei wijzen
getoond van aanpakken te weten
en heeft het de talrijke hinderpa en
en struikelblokken, welke het op zijn
weg vond, trachten te overwinnen, al
heeft het vaak zuchtend tegen de berg
van formulieren, overheidsvoorschrif
ten, deviezenmoeilijkheden, overvloed
van controleurs, zich opgewerkt.
Het jaar, dat verging, bracht In elk
geval enige verlichting van vele
dezp maatregelen. Al bleven de de
viezen nog schaars, al moesten
besprekingen gevoerd worden met
Prijsbeheersi'ng, Rijksbureau*, belas
tingautoriteiten, vakgroepen etc.,
constateerd kon worden, dat zeer
langzaam normale verhoudingen terug
keerden. De distributie
verdween en daar
mede werd ook
de middenstand 1
zakendoen vergemak
kelijkt. Met de export
van vele artikelen,
waaronder ook de zui
velproducten ging het
weer omhoog, hoewel
op verschillend terrein
moest worden vastge-
steld. dat het zaken-
doen. zoals men het
vroeger gewend was.
zich nog niet heeft
hersteld.
Ben ik goed inge
licht. dan zou 1949 voor
het bedrijfsleven zeker
als een goed jaar kun-
nen worden aange-
merkt, ware het niet.
dat de vele lasten, die
op de bedrijven druk
ken. een belemmering
vorrhden op de weg van ontwikkeling
van handel en éjverheid.
Belastingen als ondernemersbelasting,
omzetbelasting, verhoogde accijnzen,
sociale lasten, waarbij nu weder de
werkloosheidsverzekering komt. maken
het voor de ondernemer vaak moeilijk
om te blijven geloven, dat hij, evenals
vroeger het geval was. de vruchten
van zijn arbeid en ri9ico eenmaal zal
zien Laat men van hogerhand toch
beseffen, dat een te zware druk op het
bedrijfsleven de ondernemers'.ust kan
doden, hetwelk voor een land als het
onze, dat. naar van regeringszijde
steeds wordt gepropageerd, het moet
hebben van zijn handel en industrie
(industrialisatie), funest zou zijn.
Moge het komende jaar ook in dat
opzicht soulaas brengen
A. GOEDEWAAGEN,
voorzitter van de Raad van
Bijstand bij het kantoor Gouda
van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Zuid-Holland.
Een raadsbesluit om de ver
makelijkheidsbelasting voor alle
vermaak op 20% te stellen, be
halve voor bioscoopvoorstellin
gen, waarvoor het tarief op 35%
werd gehandhaafd, hield de
kiem in zich van een bioscoop
conflict, waardoor de Goudse
theaters elf weken gesloten zijn
geweest. De kwestie bracht het
tot de Tweede Kamer, waar de
regering verklaarde, bereid te
zijn te onderzoeken in hoeverre
het noodzakelijk en gewenst is
de vermakelijkheidsbelasting
voor bioscoopvoorstellingen te
verlagen. In afwachting hiervan
gingen de bioscopen weer open.
Nog enige aanwinsten: twee
wachthuisjes voor autobuspas
sagiers bij Tiendewegsbrug en
Doelebrug en zes nieuwe klokjes
voor het carillon. Op verehi-
gingsgebied: een zeeeadetten-
korps (het eerste in Nederland)
en een Gouds Jeugdverband.
Tegenover al dit nieuwe een
verdwijning, van het distributie
kantoor, teken van het einde
der schaarste. Nog iets ver
dween:» de tweehonderd jaar
oude molen „De Korenbloem" op
de Vest, die in een fantastisch
vuurwerk uitbrandde. Ook een
vroegere boerderij, thans woning en be
drijf, in de Willens werd door brand ver
nield. r
Op geestelijk gebied vallen te vermel
den een besluit van de kerkeraad der
Ned. Herv. Gemeente tot instelling van
een zesde predikantsplaa^i en de oprich
ting vat) een Goudse Stadsevangelisatie.
De Ned. Herv. vereniging Calvijn staakte
haar eigén kerkdiensten en kwam in het
verband van de Ned. Herv. Gemeente. Een
oecumenische jeugdraad kwam tot stand.
Cultureel centrum
Het museum „Het Catharina Gasthuis"
wordt meer en meer een cultureel cen
trum. Het had diverse interessante expo
sities van schilderijen en tekeningen
binnen zijn muren. Over tentoonstellin
gen gesproken: er waren verder een ten
toonstelling „Het ontzet van Leiden" in
de omlijsting van de Goudse Glazen in
de Sint Janskerk, een bloemententoon
stelling „Floralia", een tentoonstelling
„Goed wonen" en een nationale pluimvee-,
konijnen- en postduivententoonstelling.
Op cultureel terrein voorts de uitvoe
ring voor de eerste maal in Gouda van
de Mattheus-Passion door Toonkutist-
Caecilia en een poging van de N A.T.U.
om het peij van het Gouds amateurtoneel
te verhogen. Culturele vorming zat voor
bij een initiatief van het gemeentebestuur,
dat de opvoering van een toneelstuk en
het optreden van een balletgroep voor de
schooljeugd organiseerde. Op ander ge
bied werd de jeugd opgevoed door een
veilig verkeersactie. Een schoolhandbal-
competitie behoorde verder tot hetgeen
1949 bracht.
Heel druk was het jaar op het gebied
van vreemdelingenverkeer. Dagelijks
voerden in de zomermaanden autobussen
gezelschappen naar Gouda. Er waren be
zoekers en aUtoriteiten uit alle landen.
De Ronde Tafel Conferentie weerspie
gelde zich in het bezoek van een groot
aantal Indonesische afgevaardigden.
Veler gedachten waren bij de jongens in
Indonesië. De uitzending ging het grootste
deel van het jaar door. maar werd over
troffen door de versnelde repatriëring:
velen keerden behouden terug. Het ge
meentebestuur verwelkomde hen- in een
tweetal bijeenkomsten, waarbij hun een
oorkonde werd aangeboden. Nog een sa
menzijn hield het gemeentebestuur met
jonge mensen, het leidde de nieuwe kie
zers in het staatkundig leven binnen.
Activeringmarkten
Enige raadsbesluiten nog: bebouwings
plan voor de omgeving van de Sin^ Jans
kerk. verordentog tot het naar school
brengen door de politie van spijbelende
kinderen, besluit tot wederinrichting
overkapte varkensmarkt, aanschaffing
installatie ter vergroting capaciteit gas
productie en verbod tot gebruik van niet
gemarkeerde antennedraden ter bescher
ming van postduiven.
Op het gebied van het marktwezen
werd ingesteld een commissie om meer
belangstelling te wekken voor de Goudse
kaasmarkt, welke commissie voortvarend
startte.
Geïnstalleerd werd de reserve-politie.
Opgericht werd een plaatselijke com
missie Steun Wettig Gezag.
Een beste beurt maakte Gouda van de
inzameling van de U.N.A.C. voor het
hulpbehoevende kind. Er werd 27.104
bijeengebracht. Duitse. Franse en Oosten
rijkse kinderen werden ln Goudse gezin
nen enige maanden verpleegd.
Een tweede meisjesdrieling werd gebo
ren.
De naam van Goudse aannemingsbe
drijven kwam herhaaldelijk voor bij gun.
ninarn van be'angrijke werkopdrachten.
slotte- Go-ida was in de Meimaand
in de wolken ip verband met een actie
van de Goudse middenstand, waarbij van
Schiphol uit vliegtochten boven de stad
werden gemaakt.
Personalia
Benoeminjen: A. C. v. <1. Bijllaardt tot
schoolarts, dr J, c. Derksen tót directeur
N.V, Verenigde Stearine Kaarsenfabrie
ken „Gouda—Apollo", Ir A. Sfhrooder tot
Rijkszuivelconsulent, G. Bannink tot in
specteur van het lager onderwijs, H. J.
Hartwijk tot directeur van de R.K. H.B.S.,
A. A. J. Duynstee tot directeur post- en
telegraafkantoor. J. H. N. de Jongh tot
directeur R.H.B.S.
Afscheid: H. J. den Uijl als hoofd
Emmaschool; A. B. Bosman als directeur
§frt,éu"r,ei!3ï,,s,kant0<>r: J' LE""
x,^bii.ea: J G' HuPke». 40 jaar directeur
N.V. Goudse Machinefabriek; pater Dal-
matius van I*el O.F.M., 50-jarig priester
feest: dr J. van Woerden. 25 jaar chirurg-
gynaecoloog Van Iterson Ziekenhuis- G
Hupkes 40 jaar veearts; dr A. Monügne
Izn. 50 jaar doctor in de geneeskunde.
Er waren drie 100-jarige jubilea: Geref.
Kerk. bankiersfirma T. Goedewaagen en
Zonen en Werkinrichting tot wering der
bedelarij.
Geestelijk leven: Intrede: ds A. Nijhuis
predikant Geref. Kerk; ds H. J de Wijs.'
predikant Remonstr. Geref, Gemeente;'
kapiteines E. Geutjes en M Meijerhof,
officieren Leger des Heils; ds G. Boer
predikant Ned. Herv. Gemeente; pater
Arcadius v. d. Hoeven O.F.M., pastoor
Sint Jozef parochie.
Afscheid; ds J. v. d. Guchte, predikant
Remonstr. Geref. Gemeente naar Den
Haag; ds C. A. Korevaar, predikant Ned.
Herv. Gemeente naar Rotterdam; majoor
en mevr. G. Jouvenaar, officieren Leger
des Heils naar Enschede.
Benoemingen: pater Juventius Pompen
O.F.M. tot rector te Harreveld, pater
Calasanctius Verhaar O.F.M. tot pastoor
te Zaltbommel. kapelaan G. C. M. van
Dijk tot pastoor te Slootdorp.
OUDEJAAR
Tergouw ligt op bed, want Kij is ver.
kouden en heeft een humeur om op te
schieten. Daarom ga ik 7Ht stukje schrij
ven want ik wil, als vrquw zijnde, graag
het laatste woord hebben. Tergouw heeft
nog gezegd, dat ik een terugblik moet
werpen, maar daar hou ik niet van. Over
een paar uur is dit jaar weer voorbij en
t is net geweest als al z'n voorgangers:
een beetje van dit en een beetje van dat:
de een bracht het vreugde en de ander
verdriet.
Gelukkig zijn er vele stadgenoten uit
Indonesië teruggekomen en ik hoop dat
ze allen een prettige Oudejaarsavond
kunnen vieren. Zodat ik maar zeggen
wil: de rekening van 't afgelopen jaar
opmaken doe ik niet. want de uitkomst
Klopt toch nooit. En mens worstelt altijd
met tekorten.
En daarom ga ik een blik voorwaarts
werpen, om te constateren, dat het er
voor ons, huisvrouwen, maar zwaar
moedig uitziet. De mannen maken maar
voorschriften en wetten en bepalingen,
ze confereren en zetten handtekeningen ze
praten gewichtig en zuchten, ze doen aan
economie, ze redeneren over productie
subsidie, winstmarges en devaluatie en dè
broKKen Komen bij de huismoeders terecht.
Gelukkig zijn de vrouwen de beste sexe,
die we hebben, maar om u vast eep
oeetje voor te bereiden op 't komende
jaar heb ilc zo'n beetje een overzicht ge
maakt van de prijsstijgingen.
Natuurlijk worden die van regerings
wege tegengesproken, maar u moet maar
net eender doen als ik: ik geloof nooit
iets. of het moet eerst officieel worden
weerlegd.
Opgepast nu: aangezien de subsidies op
de koten komen te vervallen, zal be
houdens goedkeuring van de raad der
prijsverzaking de prijs van de boter met
ÏO'I» verhoogd worden met dien ver
stande. dat wanneer na ampel onderzoek
de wenselijkheid van een economische
evenwichtspolitiek daadwerkelijk zich
zal hebben gemanifesteerd, volgens de
noodzakelijkheid van een billijke ver-
delerij der lasten de vlees- en aard
appelprijzen zodanig aangepast zullen
worden aan het normale peil van de
levensstandaard, waarbij moet worden
in ogenschouw genomen het voornemen
om deze correctie voor slechts twee
derde deel ten laste te laten komen van
de consument, terwijl het overige derde
deel noodzakelijkerwijze door de ge
bruiker opgebracht zal moeten worden,
zodat de prijs van de suiker op het hui
dige niveau gehandhaafd zal worden en
er voorshands geen reden voorhanden is
om van het duurder worden van de
allereerste levensbehoeften te spreken,
behoudens zeep, weshalve de regering
het alleszins uit economisch, financieel
en sociaal oogpunt verantwoord vindt in
negentienhonderd en vijftig
Nou moet ik even naar boven. Ter
gouw heeft al drie keer door z'n neus
liggen trompetten. Als die mannen wat
mankeren, denken ze dadelijk, dat ze
erg ziek zijn en elk ogenblik moet je in
d'r keel kijken en je hfind op d'r voor~
hoofd leggen.
Mede namens Tergouw. Keesje en
Elsje een voorspoedig 1950 toegewenst
door
i* MEVROUW TERGOUW.
y XJET BEKENDE WOORD „ars longa, vlta bre-
Y vis" of, vrij vertaald, „de kunst en haar
producten hebben een langer leven dan de mens",
nt geldt ook voor de kunst van het besturen ener
Y gemeente, althans voor de onze.
S Een jaar is gauw voorbij. Wel omspant een
y generatie van gemeentebestuurders meestal bij
1 ons verschillende jaren, maar belangrijke wijzi-
gingen in het bestel en in het aanzien ener oude
stad en verschuivingen van ingrijpende beteke-
i nis, zij alle plegen, juist wanneer zij het product
M zijn van bestuursbeleid, van bestuurskunst, aan-
merkelijk meer tijd dan een bestuursperiode, laat
staan een jaar, in beslag te nement.
De groei en ontplooiing ener stad als kle onze
gaan langzaam, maar nu en dan zi«»t mén, als
in het organische leven, na lange ondergrondse
'jB voorbereiding en van buiten niet waarneembare
tb stuwing, een plotseling uitbotten en opbloeien
en daarna weer nieuwe stilstand, soms door
vlaagjes en vleugen van groei en bloei onder-
broken.
X Zo gaat het in het algemeen, zo ging het ook ln 1949. Gouda groeit nu eenmaal
g? niet op zijn Amerikaans, maar het is ook, zelfs in tijden van stilitand, geen
W „ville morte", geen in schone slaap verzonken stad, noch minder een 'die al
0 do°d is, hoewel zij het zelf niet weet.
Wanneer ik nalees, wat ik verleden jaar ln deze krant schreef, is er veel dat
ook dit keer op zijn plaats zou zijn. Maar anderzijds is er toch ook veel in'1949
ff gebeurd, dat voor het heden of voor de toekomst het moge een nabije of een
g verre zijn van belang is.
g Ik denk niet zozeer aan vermakelijkheidsinrichtingen welke tot nlemands ver-
5 maak dicht gingen en daarna, zonder dat er veel veranderd was, weer openden.
g Ik denk o'ok niet in het bijzonder aan het ons plotseling ontvallen van f 160.000, i
j welke na een ruim gebruik van papier, telefoon en auto weer in de gemeen- i
telijke zak konden worden gestopt, noch denk ik in het algemeen aan de stromen
h Inkt, welke dagelijks tussen Gouda en „Den Haag" vloeien en waarvan Gimborn, j
t Van Gelder en Tante Pos meer dan een ander beter worden.
6 Maar ik denk aan tastbare, zij het onderling onvergelijkbare grootheden als:
1 woningen, welke in niét zo'n klein aantal verrezen; een paar nieuwe bedrijven,
y welke zich hier vestigden; een schooltandverzorgingsdienst, welke in werking
5 trad; een meer dan perfecte Röntgenafdeling, welke in het Van Iterson-ziekenhuls J
f haar beslag kreeg; een lagere en een paar kleuterscholen, welke hun poorten
y openden; sportvelden, welke op betere leest geschoeid werden; feestzalen, welke i
een nieuw aanzicht kregen; een eerste flinke doorbraak, welke naar meer smaakt: 7
f vele nieuwe bomen en plantsoenstroken, welke onze ontlüisterde straten weer f
j sieren; een opgeknapt veemarktterrein; en ten slotte een nieuw-oud Stadhuis,
J dat als een heel langzame blanke phoenix uit de oude as omhoog stijgt.
p Dit lijstje had ik ook wat langer kunnen maken, maar toch niet zo lang, dat
het zou overcompenseren de stille, maar soms ineens heel zicht- en voelbare 2
slijtage aan onze gemeentelijke outillage van straten en wateren, bruggen en c
P gebouwen. 9
i In 1949 werd er m.a.w. tamelijk wat opgebouwd en tot stand gebracht, maar 2
zeker nog lang niet genoeg om tot -voldoening te stemmen.
Daarnaast duidde ik op datgene, wat voor de toekomst van belang zal of kan 7
i zijn. Wij kregen b.v. de kans om in het a s. voorjaar ons opgespoten industrie- a
- terrein verder af te maken. Natuurlijk is het jammer, dat een vorige generatie M
er niet eerder mee begon; dan konden wij nu de vruchten plukken, maar het is A
i nu eenmaal zo, dat. daar men het verleden niet kan veranderen, men geduldig
i voor de toekomst moet werken. Ten slotte zal de befaamde industrialisatie van X
Nederland ook niet na de eerstvolgende paar jaren zijn afgelopen.
Er werd in 1949 ook eindeloos gepraat, gewerkt en getekend voor nieuwe wo-
- ningbouwplannen. Dit is nu eens goeddeels een kwestie voor een toekomst op Q
korte termijn. Het zal aan het Stadhqis en het Gemeente-erf niet liggen, wan- I
neer 1950 qift voldoende oplevert. f
1 Op het terrein der gemeentelijke energievoorziening wordt al evenzeer gestu- 7
deerd en gewerkt voor en naar een tijd van verdere productie-concentratie en 2
1 efficiënter distributieverhoudingen. Ook hier is werken voor de toekomst nuttig, fl
ja noodzakelijk, wil men t.z.t. in de juiste houding op de juiste plaats staan.
Mag ik er kan herinneren, dat in het afgelopen jaar de laatste papieren funda
menten werden gelegd voor een nieuwe huishoudschool en dat, als Gedeputeerde
Staten geen roet in het eten strooien, de eerste paal voor het nieuwe gymnasium
al heel spoedig kan worden ingeheid? Eq dan mag toch ook niet vergeten worden,
dat de laatste hand zo ongeveer werd gelegd aan het grote werk van de nieuwe
algemene begraafplaats, waarbij het alleen bijna jammer te noemen is, dat hier-
voor het plèkje met het mooiste uitzicht van Gouda gebezigd moest worden.
De plannenmakerij op het Stadhuis en aan de Turfmarkt gaat voort, want i
wij werken niet voor het ogenblik, maar voor de toekomst. Wij zijn zaaiers en
moeten er voor zorgen, dat zij die na ons komen, meer te oogsten hebben dan
wij. Daarom ook worden b.v. telkens, in afwachting van het plan voor de bin
nenstad. waaraan nog gedokterd wordt, allerlei huisjes en percelen op strate
gische punten aangekocht, al gaat het wel eens gepaard met de verzuchting:
och, had het voorgeslacht op de kussens der ere dit maar eerder gedaan, dan
kwamen wij nu aan de realisering dezer plannen toe.
Het perspectief voor 1950?
Een jaar van realiseren slechts hier en daar, maar vooral van verder zaaien
of desnoods alleen van het bereiden van de bodem, opdat later de oogst van een
goede, harmonische stad kan worden binnengehaald. Een jaar hopelijk en waar
schijnlijk van geen óf weinig werkloosheid, maar ook van sober leven, van
poot aan spelen. Gelukkig ook eqn jaar, laat Ik het niet vergeten, van de terug
keer ln honderden gezinnen van onze jonge Indiëvaarders (zij het misschien met
weinig voldaan gevoel). Op het enger-gemeentelijke plan gezien, een jaar van
een sluitende begroting (welke niet overhoudt, wat eigenlijk moest) en van vrij
veel bouwen (maar niet genoeg, al zien Burgemeester en Wethouders vrij
aardige perspectieven).
Dus gaan wij 1950 in. zonder uitzonderlijk blijde verwachtingen, maar rustig
en tevreden, dat wij als mens en als stad een taak hebben, wetende echter ook,
dat wij maar een heel klein deel zijn ven ons land, van Europa en van de
wereld en dat wij enkel rustig kunnen leven en werken in de verwachting, dat
)het met die grote wereld ook goed zal blijven gaan, een verwachting, waarvan
de diepste grond niet meer van deze wereld is.
Wanneer wij zo 1950 ingaan, dan is er toch nog heel wat terrein, waarop wij
allen kunnen arbeiden en ook oogsten.
Mr dr K. F. O. JAMES,
Burgemeester van Gouda.
Een prachtige aanwinst voor Gouda was het nieuwe
Stationsplein, dat de entree van de stad aanzien
gal en voor het verkeer ruimte bracht
