■■■«■■■■■■■■■■■■■■HiI
Levenslied in twaalf zangen
De „Gouda" speelde een rol bij
souvereiniteitsoverdracht
Poflicht te Bergambacht
is afgeschaft
Oudewater leeft tussen hoop
en teleurstelling
Zij
moesten niets van een
persfotograaf hebben
Voor Philatelisten
Gevluchte Tsjech sprak in vrijheid
TSJECHO-SLOWAKIJE'S VRIJHEID WORDT
STAP VOOR STAP TE NIET GEDAAN
Verzet tegen het regiem
is ónmogelijk
Kindje verkouden?
SCHAIXENBERG IS VERDRONKEN, ALDUS
CONCLUDEERT DE DESKUNDIGE
Een mededeling van de procureur-generaal
bij het Haagse Gerechtshof
BIJ BEENBREUK: ALLEREERST HERSTEL
VAN DE JUISTE STAND
Spierverkorting eist
allerlei kunstgrepen
Beursoverziclit.
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
Nog eens pas op
de kleintjes
Goudwinning in Suriname
BEURS VAN AMSTERDAM
Twee Gouwenaars bij
jiistoriseh gebeuren
AT C~)
AAR.
ANNÉER.
Lampen branden
nu ongestoord
Loop der bevolking
Goudse Spetters
Repatriërenden met
„Aslurias"
Een Banktragedie
Maar in de Capellestraat zoekt men dag
en nacht naar de gebreken
Drievoudig endsirdaano
Doeltreffend weden
LAXEER-AKKERTJES
Voor de Politierechter
gERSTE BLAD - PAGINA 2
ZATERDAG 7 JANUARI 1950.
If t
%lr.J*
Indertijd verhuurde het Beheersinstituut
te Deventer een winkelpand toebehorende
aan een politieke delinquent, aan H. B..
die daar, omdat zijn winkelhuis in de oor
log was weggebombardeerd, zijn zaak In
hoeden en petten vestigde. Maar B. blijft
daar slechts tijdelijk, omdat enkele hui
zen verderop in de straat zijn nieuwe
winkel reeds opder de kap is gebracht
en in enkele weken gebruiksklaar zal zijn.
Intussen was B. gerechtelijk gesommeerd
het gehuurde pand op 1 Januari j.l. te ont
ruimen.
Daar aan deze sommatie geen gevolg was
gegeven, verscheen Donderdag deurwaar
der Speur met personeel om het pand
van B. te ontruimen, krachtens het gerech
telijk bevel. Een der hulpkrachten van de
gerechtsdienaar weigerde na een discussie
tussen B. eh de deurwaarder, aan dit ge
val medewerking te verlenen. Een andere
arbeider'was daartoe wel bereid en wilde
alvast beginnen met de inboedel op straat
te zetten. Toen kwam een persfotograaf te
voorèchijn om deze uitzetting op de ge
voelige plaat vast te leggen. De hulpkrach
ten van de deurwaarder hadden er even
wel volstrekt geen lust in op een plaatje
in de krant te komen en namen de benen.
De deurwaarder liet tot driemaal toe an
dere hulpkrachten aanrukken, doch. ver
nemende hoe de «vork in de steel zat, gaven
ook zij er de brul aan. zodat de uitzetting
niet kon doorgaan. De deurwaarder beloof
de evenwel terug te komen.
Gisteren verscheen de deurwaarder
weea% thans in gezelschap van mannen,
die hij uit Zwolle had laten komen. Toen
zij van het publiek hoorden hoe het geval
in elkaar zat, weigerden ook zij de deur
waarder te helpen.
Thans heeft de deurwaarder het aan de
eigenaar overgelaten voor helpers te zor
gen.
Niet-geregistreerde effecten
verhandeld
Cbrtform de eis heeft de Amsterdamse
rechtbank de 31-jarige koopmdn G. van
D uit Amsterdam veroördeeld tot een
gev&ngenisstraf van 2 jaar en 6 maanden
met aftrek van voorarrest. Van D. stond
op Iff en 23 December J.l. terecht, ver
dacht van strafbare manipulaties in het
effectenverkeer. Tezamen met Den B.,
evenals Vhn "D. èen vroegere beursbe
diende. zou hij ongeregistreerde effecten
met valse stukkenverklarirtgen hebben
verhandeld tot een totaalbedrag van 6
a 7 ton.
Van D. heeft deze feiten erkend; even
als het feit. dht hij de stukkenverklarin-
gen voorzag van een valse handtekening
en een nagemaakt stempel van een effec
tenregistratiebureau' in Zeeland.
In de "zaak tegen Den B., tegen wie de
officier van jüstitie veertien dagen ge
leden 3 jaar en 6 maanden eiste, deed de
rechtbank nog geen uitspraak. In deze
zaak zullen nog enkele getuigen en des
kundigen worden gehoord.
Aankoop van gerst. De E.C.A. heeft gis
teren aan Nederland een machtiging ver
at rekt. voor de aankoop van gerst ter waarde
van 2.400 000 dollars In de Ver. Staten, leve
ring ln het tweede kwartaal van 1950.
Bang voor griep? So-so. Compo, Susan
en Sally, vier Engelse chimpansees, dui
ken onder een gemeenschappelijke deken.
De luchtdienst Amsterdam—New York
van de Luchtvaartmaatschappij Ameri
can Overseas Airlines zal op 13 Januari aji.
voor de eerste maal met een stratocrui-
ser worden gevlogen. In verband hier
mede zal de niet-aangetekende corres
pondentie. bestemd voor de Verenigde
Staten, waarvoor blijkens de daarop voor
komende aanwijzing ..per eerste A.O.A -
6tratocruiservlueht Amsterdam—New-York
13 Januari 1950" verzending met deze
vlucht wordt verzocht, worden voorzien
van een bijzonder stempel: „Eerste etra-
tocruiservlucht Amsterdam—New York
per A.O.A. 13 Januari 1950".
De stukken zullen te New York voor
aankomst worden afgestempeld. Zij, die
geen relaties ln de V.S. hebben, kunnen
hun correspondentie adresseren aan:
Public Relations Department. American
Overseas Airlines. 100 East 42nd Street,
New York 17 (NY) U.S.A.
De terugzending geschiedt gratis, een
antwoordcoupon behoeft dus niet te wor
den ingesloten.
De voor bovengenoemde vlucht bestemde
correspondentie moet uiterlijk, op 11 Jan.
a.s. ter post worden bezorgd.
Letterkundige Kroniek Bridgerubriek
De vroegere Tsjecho-Slowaakse minis
ter van Industrie. Lausman. vtvormalig
voorzitter van de Tsjecho-Slowaakse so-
cialistisehe partij. die in Februari 1948
vice-premier werd in het door Gottwald
na de communistische machtsoverneming
gevormde kabinet, om zich in April d a v.
uit het politieke leven terug te trekken,
is. zoals gemeld, kortgeleden naar West-
IJuitsland gevlucht. Op een door hem te
Bad Homburg, in de omgeving van
Frankfort. gehouden persconferentie,
verklaarde hl| dat vele Tsjecho-Slowaak
se communisten reeds zijn gevangen ge
zet en dat z(j nog door vele andere partij
leden zullen worden gevolgd. Dit is het
gevolg van de zuivering van de Tsjecho-
Slowaakse communistische partij van le
den met „Titolstische en andere afw(j-
Cri]
reden: toe, want de
ttchreveii wij. Hij had er
Engelse goud- en
\dollarreserves zijn goed gestefjeil,
helemaal zonder zorgen is de chef van de
Engelse schatkist toch niet zoals blijkt
uit deze foto, die hem. toont tijdens het
mededelen van de heuglijke feiten.
Advertentie.
Dan rug, keel en borstje
Inwrijven met
Effecten waren niet van
Mucke afkomstig
De Justitie heeft een onderzoek inge
steld naar aanleiding van het op 14 Sep
tember 1M9 vinden van het RJk yan F.
Schsllenberg te 's-Gravenha%e. aldus
deelt de pppcureur-gèneraal bij het Hm
Gerechtshof mede. Daar op het lijk
sporen gevonden werden, die op mii
konden wijzen, en evenmin omstandig
heden bekend waren, die in die richting
gingén. wérd verlof tot begraven gegeven.
Nadat enige dagen later door een rijks
rechercheur aan de justitie mededelingen
gedaan waren, dat hU met Schallenberg
korte tl)d te voren onderhandelingen had
gevoerd over het leveren van effecten, die
afkomstig zouden zijn van zekere Mucke.
werd hierin voor de Justitie aanleiding
gevonden om alsnog sectie op "het lijk van
Schallenberg te gelasten.
De gerechtelijke deskundige kwam tot
de conclusie, dat de oorzaak van de dood
van F. Schellenberg is geweest verdrin
king fn slootwater (een aan voornoemde
rijksrechercheur aangewezen ondiepe
plaats bleek na onderzoek onjuist te zijn
geWeest), dat geen verschijnselen zijn
gevonden, welke zouden kunnen wijzen op
geweld van buiten uitgeoefend, noch van
vergiftiging, zodat geen aanknopingspun
ten voor misdrijf aanwezig waren.
Niettegenstaande deze verklaring zijn
door de Haagse politie, zomede door een
rijksrechercheur uitgebreide en kundige
onderzoeken ingesteld, welke eveneens tot
de conclusie geleid hebben, dat geen aan
knopingspunten voor misdrijf aanwezig
waren. Met aan zekerheid grenzende waar-
schijnlijkheid is gebleken, dat vorenge
noemde over effecten gevoerde onderhan
delingen met aan Mucke toebehorende
effecten niet uitstaande hebben gehad.
Blijkbaar heeft Schallenberg over de
herkomst van deze effecten óf gefanta
seerd. óf zich Iets wijs laten maken. Im
mer» toen aan bovengenoemde rijksrecher
cheur een zevental effecten als monsters
geleverd waren, zogenaamd afkomstig uit
de voorraad effecten van Mucke. is na
onderzoek vastgesteld kunnen worden, in
welke handen deze effecten geweest Zijn.
Gebleken is. dat dit andere personen
waren dan Mucke.
Zijn èr derhalve geen aannemelijke
aanwijzingen aan te vo'eren, dat Schallen
berg vermoord zou zijn. enige redenen
kunnen bestaan' hebben voor zelfmoord.
Reeds eerder liet hij zich uit levensmoede
te zijn, zelfs heeft hij onder een of ander
voorwendsel naar een snelwerkend vergif
gevraagd. Zijn huiselijke en financiële
omstandigheden waren treurig.
Hij was gedagvaard om op 15 Septem
ber 1949 dag na zijn overlijden als
getuige voor eeh bijzonder gerechtshof te
verschijnen, waar hij door de politie zou
worden voorgeleid, omdat hij aan een
vorige oproep niet had voldaan. Ten slotte
geeft ook de omstandigheid, dat Schallen
berg zyn huis in de nacht van 13 op 14
September 1949 heimelijk verliet, zijn
armbandhorloge, dat hij altijd droeg, zo
ook zijn geld achterliet, mede te denken.
Welke van deze redenen ten *10116 de
doorslag heeft gegeven, valt, nu Schal
lenberg zich daarover niet mondeling of
schriftelijk uitgesproken heeft, niet met
zekerheid vast
welke thans
kingen van de partijlijn",
gaande is.
Volgens Lausman maakt ook de Tsje
cho-Slowaakse minister van buitenlandse
zaken Clementie kans gezuiverd te wor
den (geruchten hierover hebben, zoals
gemeld, de ronde gedaan). Hij was ech
ter niet van mening dat een ontslag van
minister Clementis direct aanstaande
moest worden geacht, daar hij vele aan
hangers onder de Slowaken had. Doch ik
ben wel van mening, dat hij ook op zekere
dag aan de zuivering ten offer zal vallen,
daar hij een „Westers verleden" heeft,
verklaarde hij.
In antwoord op de vraag of er een ge
organiseerde anti-communistische onder
grondse beweging in Tsjecho-Slowakije
bestaat, antwoordde Lausman: Neen.
slechts nu en dan wordt er op daadwer
kelijke wijze verzet geboden aan de com
munistische overheersing. Hij verklaar-
de-verder nog. dat de grote meerderheid
van de leden der Tsjecho-Slowaakse com
munistische partij het niet eens is met
de handelingen van de partijleiding. Vele
Tsjechen wachten op het uitbreken van
oorlog, daar zij hopen dat deze hen vrij
heid zal brengen De vrijheid van de
Tsjechen en Slowaken wordt stap voor
stap te niet gedaan. Het land is niet meer
onafhankelijk.
De werkelijke tragedie van het Tsje
chische volk is hierin gelegen, dat het
meende dat het opheffen van de Komin
tern een verandering in de communis
tische houding zou veroorzaken, waardoor
het mogelijk zou zijn met de communis
ten samen te werken.
De Tsjechen dachten, dat geen enkele
staat zich met hun binnenlandse aange
legenheden zou inlaten. Zij moesten nog
de les leren dat totalitaire stelsels, zoals
het communisme en het nationaal-socla-
lisme, zich niet tezamen met de demo
cratie verdragen. De Tsjechen dachten,
onder communistische, leiding, toch hun
democratie en het parlementaire stelsel
te kunnen handhaven. Zij weten nu, dat
dit onmogelijk is.
Elk volk heeft helden en heldinpen. die
alleen of hoofdzakelijk tot de verbeel
ding van dat volk spreken. Zij zijn figu
ren die bepaalde eigenschappen van hun
volk, goede eigenschappen uiteraard, of
•eigenschappen die zo n volk in een zeker
tijdperk de goede acht. ideaal vertegen
woordigen. Natuurlijk zijn dat algemeen-
menselijke eigenschappen. Alle volkeren
kunnen daardoor eikaars heldenverering
begrijpen, soms, zelfs in hoge mate eer
biedigen. b.v. in de sport. Maar spórt is
ook zo internationaal
Een heldin op gééstelijk gebied, die
ver buiten de grenzen van haar land
eerbiediging verdient, is onze Henriëtte
Roland Holstvan der Schalk.
„Verdient".... Helaas, de Nederlandse
taal heeft een beperkt bereik.
Natuurlijk, ze kan ver-taald worden.
Maar wat nu gebeurt, nl. dat er af en
toe iets van Henriëtte Roland Holst in
het Engels, het Frans, het Duits of het
Russisch verschijnt, is volstrekt onvol
doende om andere volkeren een denk
beeld te geven van het aureool, dat zij
bij ons bezit. Eén gedicht, één fragment
van een groot werk van onze belangrijk
ste dichteres, zelfs een gróót fragment, des
noods een heel opus. openbaart nog altijd
niet waarom zij een heldin zoó moeten
zün. die internationale eerbiediging ver
dient; Zij zou volledig vertaald moeten
borden, want haar werk is de kristalli
satie van een persoonlijkheid, haar werk
is één enorme edelsteen, waar zij nog
steeds aan slijpt, op hoge leeftijd (80 jaar).
De facetten van die edelsteen zijn .op
zichzelf weliswaar zeer glanzend, maar
de schittering ontstaat door de wijze
waarop de facetten ten opzichte van
elkaar zijn geplaatst, zo. dat zij het
licht vasthouden en kaatsen van vlak
naar vlak. tot er een intense werking
ontstaat, vol percussie-effecten en repê-
tenten. gelijk in een passacaglia, of in
een fuga van Bach.
Klooft men de diamant, dan houdt men
kristallijn gruis over, dat door de vin
gers glijdt aL gemalen kwarts. Concreter
gezegd: Henriëtte Roland Holst is niet
zo belangrijk om de gedeelten van haar
omvangrijk oeuvre, maar om het héle
oeuvre, om het totale aspect van haar
persoonlijkheid als geïnspireerd strijd
ster voor grote, algemeen-menselijke
idealen. Zij is belangrijk als profetes.
Haar neef, Adriaan Roland Holst, is
eigenlijk een groter dichter. Neem
één klein poëem van zijn hand: „Laten
we zacht zijn voor elkander, kind". In
dat ene lied brandt een goddelijke vonk,
die men tevergeefs zal zoeken in één
enkel sonnet of een fragment van onge
veer dezelfde lengte van een omvangrijk
werk van Henriëtte Roland Holst. Het
gedicht van Adriaan Roland Holst is op
zichzélf een feilloos geslepen diamant.
En die diamant zal niet helderder wor
den als men z'n hele oeuvre kent. Het is
of Adriaan Roland Holst in het gedicht
alleen maar medium is geweest, of hij
als mens alleen maar stenograaf is ge
weest in Gods gehoorzaal. Als persoon
interesseert hij ons ternauwernood. Een
„held" kan hij als dichter daarom zélfs
niet in de intieme kring van zijn Neder
landse lezers zijn.
Henriëtte Roland" Holst daarentegen
boeit ons. door haar waarachtige mense
lijkheid. Zij is de vertolkster geworden
van grote gedachten, die in ons allen
leven, gedachten waar we mee optrek
ken. dag in dag uit. Ons geweten werd
zij. dat zich verzet tegen alles wat
leugen en uitholling is. We hebben haar
leren kennen in haar triumphale visioe
nen zowel als in haar dwalen en wanker
len als een persoonlijkheid, die zich
rekenschap geeft van alle gedachten en
gevoelens, ten goede gericht, ideaal dus.
Zo algemeen-menselijk, dat zij van vele
volkeren de heldin zou moeten zijn. die
zij hiér is. als fakkeldraagster van de
eerste helft dezer eeuw.
Het beeld van de vlam. die door de tijd
wordt gedragen, is haar zeer lief. Het
blijkt weer uit de titel, waaronder zij
kort geleden haar levensherinneringen te
boek heeft gesteld: „Het vuur brandde
voort."
Eén fakkelgang is nu ook weer haar
jongste opus. een zeer omvangrijk, archi-
I tectonisch opus, geen proza, maar lyrisch-
I epische poëzie, onder de titel „Wordin
gen", ondertitel „Een cyclus van liefde
en vertrouwen" bij de N V W. L. en J.
I Brusse te Rotterdam verschenen.
Als de bejaarde dichteres in dit grootse
werk van meer dan 250 bladzijden het
peil nog had kunnen bereiken waarop
haar poëzie in de beste jaren van haar
creatief vermogen stond, dan zouden
vertalingen, of liever herdichtingen in
vreemde talen, van dit opus alléén al
meerdere volken kunnen openbaren wat
wij in Henriëtte RolandHolst zien.
Want het omvat in twaalf zangen het
hele wereldbeeld van de dichteres. Het
is in dichterlijke strophen een volledige
her-kristallisatie van alles wat zij door
dacht en doorvoeld heeft Maar de diep
dóórgonzende profetessentoon slaat zij er
te zelden meer in aan. Wat niet weg
neemt. dat het werk doorstraald is van
wijsheid. Het is een voornaam zelfpor
tret geworden, een „Aurora Leigh" vol
noblesse, waarin men leest van neder
laag en overwinning. De verantwoording
van een superieur geleefd leven.
W WAGENER.
Bevordering bij de landmacht
voorlopig vertraagd
met de overgang van
de Ko
In verband
K.N.Ï.L.-personeel naar de Koninklijke
Landmacht zullen de normale bevorderin-
gen, zoals die voorheen een paar maal per
jaar afkwamen, voorlppig geen doorgang
vinden. Dit betekent echter niet. dat alle
rangsverhogingen thans stilliggen Indien
er in voorkomende gevallen in een be
paalde vacature moet worden voorzien,
welke voorziening normaal een verhoging
in rang zou betekenen, dan zal deze rangs-
I verhoging ook thans doorgaan. Te bevoeg-
der plaatse werd ons overigens mede-
gedeéld. dat over het probleem der rangs
verhogingen nog geen definitieve beslui
ten zijn genomen.
LUSTELOZE MARKT.
Amsterdam. 6 Januari.
De beur* opende vandaag met koersver
liezen van één tot twee punten in de over
grote meerderheid Hierna bleven de prijzen
rond het openingspell hangen, doch tegen
middenbeurs sloeg de schaal door naar be
neden en werd nog één twee punten ver
lies aan de openlngsverschlllen toegevoegd.
De handel vgrliep traag en de stemming was
lusteloos.
Olies kwamen van 295 bij opening op 293'
tegen slot. het verlies van Unilevers bedroeg
ruim vier punten. Ook aandelen A.K U.
moesten zich drie punten verlies getroosten.
Voor het overige werden op de industrie-
markt verliezen van één twee punten ge
leden.
Ook de cultuurwaarden zagen zich een
gemiddeld twee drl* punten
De beenderen van het menselijk lichaam
hebben een veelzijdige taak. Het
lichaam kan niet buiten de steun, welke
het skelet biedt; de spieren hebben bo
vendien hun aanhechtingen grotendeels
aan de beenderen, terwijl een verdere
functie de bescherming van zeer kwets
bare gedeelten is, zoals bij voorbeeld
de schedel beschutting biedt aan de her
senen, die in de schedelholte liggen. De
beenderen danken hun stevigheid aan de
kalk, waaruit zij grotendeels samenge
steld zijn.
Bij de pasgeborene vinden wij het
kraakbeen, dat nog zacht is. en dat lang
zaam aan bij het ouder worden van het
kind tot kalkhoudend hard bot wordt. Dat
hiervoor kalk nodig is evenals het vita
mine D. dat in levertraan voorkomt en
in de huid zelf wordt gevormd onder
inwerking van de zonnestralen, weten wij,
omdat wij zonder deze kalk en het vita
mine D de Engelse ziekte krijgen, waar
door het skelet niet voldoende hard
Nu Is het beenderenstelsel geen dood
geheel,.zoals het na de dood overblijvende
geraamte. Het is integendeel tijdens het
leven zelf ook een levend ding met een
eigen stofwisseling, waarbij steeds een
afbraak Van botweefsel en een aanmaak
van nieuw weefsel en kalk plaatsvindt.
Dit alles verklaart, dat het skelet de
groei van kind tot volwassene kan bij
houden. en dat ook bij beenbreuken
genezing mogelijk is.
Bij een gezond skelet kunnen krachten
van buiten inwerken, die fret bot doen
breken, zoals bij een val of een over
rijding. Maar ook bijzondere gevallen
kunnen zich voordoen, zoals bijv. bij een
720 21 Blijf vooral goed onder de
deken, Bunkie! zei-Oepoetie bezorgd. Al»
je 'nkou vat. zo nat als je bent..!
Zo snel mogelijk duwden ze de slee over
de besneeuwde straten. En toen ze thuis
waren, kwam tante Liezebertha verschrikt
aanlopen.
Wat is er gebeurd, jongens? riep ze
Ze vertelden, hoe Bunkie, zo nat kwam.
Dan ga je gauw onder de wol. met
een warme kruik! zei ze.
Bunkie werd in bed gebracht. ntrtiat hij
eerst goed droog gewreven was met 'n
badhanddoek. Hij moest tot z'n neus onder
de deken» en hij kreeg een kruik bij zijn
voeten. Ook maakte tante Liezebertha een
glas warme citroenkwast voor hem klaar.
Dat moest hij zo heet mogelijk uitdrinken.
Bunkie kreeg het er warm van!
Als hij er maar niet ziek van wordt!
zei tante Liezebertha. Met die kou een
bad ln het ijswater is gevaarlijk!
Ja. ze maakten zich allemaal ongerust
over Bunkie.
Maar het liep nogal los's Avonds zat
hij weer vrolijk aan tafel, en hij at voor
twee!
chauffeur, die zo plotseling en krachtig
moet remmen, dat door de enorme spier
spanning een breuk in het bot kan op
treden.
De lange beenderen van de arisen en
benen zijn zeer sterk, ze hebben dé vorm
van een holle buis. In deze holte zit het
beenmerg. Bij een open beenbreuk is
de huid eveneens verwond, vaak door
dat de scherpe beensplinters dwars door
de huid heen .zijn geprikt.
Gevaarlijk is hierbij de infectie, -die
kan optreden; het beenmerg is zeer
gevoelig voor ontstekingen De bötgene-
zing wordt door een dergelijke ontsteking
zeer ongunstig beïnvloed, waardoor de
genezingsduur veel langer wordt.
Elke spier van het lichaam staat onder
een zekere spanning, waardoor de spier
zich korter zal maken zodra hij de kans
er toe krijgt. .Wanneer het bot stuk is,
kunnen de spieren zich inkorten en er
ontstaan dan verkortingen en abnormale
standen. Vandaar dat de behandeling
allereerst is gericht op het herstellen van
de juiste stand, waartoe vaak zeer grote
krachten nodig zijn. die lange tijd gelijk
matig moeten trekken. Het rekverband
vindt hier zyn toepassing. Pas hiefna
komt het handhaven van de verkregen
juiste stand te sprake.
Een Nederlander vond
het gipsverband uit
DE NEDERLANDSE OFFICIER VAN
GEZONDHEID. Matthijssen kwam
op het idee gips in een verband te ver
werken. Overal ter wereld wordt dit
gipsverband nog steeds toegepast. Het
beoogde doel is een volledig onmogelijk
maken van elke beweging, hoe klein
ook. der gebroken beenuiteinden ten op
zichte van elkaar. Want dan alleen is*
een hechte beéngenezing mogelijk. Daar
om moet een gipsverband na het aanleg
gen de tijd gegeven worden om goed hard
te worden, wat minstens een volle dag
vraagt. Is een gipsverband te ruim of te
zacht, dan moet het vernieuwd wprden.
Voetballen en dergelijke digigen zijn
voor een patiënt, die een gipsverband
draagt, fataal.
Het gebruik van metaal
dere middelen gezocht, omdat niet
op alle plaatsen de breukstukken zich
even gemakkelijk door een gipsverband
laten immobiliseren, terwijl een gipsver
band daarnaast een vaak verscheidene
weken durende invaliditeit betekent. Men
gebruikt daarom in bepaalde gevallen
metalen plaatje» van diverse vormen en
maten, welke met behulp van schroeven
in de beide uiteinden van het gebroken
bot worden geschroefd, en zo de conti
nuïteit van het bot herstellen.
Het nadeel is echter, dat de plaatjes
en schroeven als vreemde indringer»
beschouwd worden door het levende
beenweefsel, met het gevolg, dat ze door
middel van een ontsteking op de duur
er uitgewerkt kunnen worden!
Zeepost voor Oost en West
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan tussen haakjes achter de
naam van het schip vermeld: Indonesië
m.s. Oranje (10 Januari). Curacao m.s.
Baarn (14 Januari). Suriname m.s. Hersilia
(18 Januari).
De scheepvaartmarkt kon zich betrekkelijk
goed handhaven: wel lagen de meeste soor
ten zwaar ln de markt, doch de verliezen
bleven hier zeer beperkt.
De staatsfondsenmarkt was zo goed als
onveranderd. Ook hier waren de omzetten
uiterst gering
De Amerikaanse markt, waar gisteren
1344 certificaten zijn omgezet, was ln tegen
stelling met de locale markt, vandaag goed
prijshoudend. De meeste soorten wisten
kleine winsten te boeken.
In het volgende spel moest Zuid 3 S. A.
spelen. Hij lette inderdaad goed op de
kleintjes ja paste zelfs eén listigheidje toe
om zijn contract te maken.
De kaartverdeling was als volgt;
S 7
H h 10 6 3
Ra 6 4 3 2
K h b 6
119 2
K 10 9
K. 8 7 5 3
V 0 5 2
West kwam uit met S 6. die door Oost
met het aas genomen werd. Zuid gooit
S 5 bij en houdt dus S 2 achter. Oost komt
met S 8 terug, waarop Zuid de 10 legt.
die door West met b wordt genomen. Er
zijn nu 8 schoppen gevallen West heeft er
zelf nog twee en daar er alleen nog maar
de 4 en de 2 Inzitten, denkt West dat
deze 2 lage schoppen nog bij Oost zitten.
Hij speelt dus S h na. waarop O. de 4
gooit en Z. tot grote verwondering van
W. de 2. Was de redenering van W. juist
geweest, dan werden door W—O 5 schop
penslagen gemaakt, dus waren N—Z een
down. Nu werd het contract door het
slimmigheidje van Z. gemaakt, n.l. 1 S.
4 K. 2 R en 2 H slagen.
Oom Jarig is weldra jarig! De stichter
van het volkshogeschoolwerk, de heer
Jarig van der Wielen, hoopt 24 Januari
z{jn 70ste Verjaardag te vierenOp 28 en
29 Januari wordt „Oom Jarig", zoals hij
wordt genoemd, in de volkshogeschool
Allardsoog te Bakkeveen gehuldigd.
In de maand November 1940 bedroeg de
goudwinning in Suriname 11.217 gram
tegen 7.595 gram in November 1948. Van
Januari tot en met November 1949 beliep
de aanvoer 98.708 gram tegen 112 043 gram
in de overeenkomstige periode in 1948.
De grootste aanvoer kwam uit het Lawa-
gebied. dat van Januari tot en met Nov.
66.307 gram leverde.
Trein bi) Garoet beschoten. Vanochtend
werd een trein, op weg van TJibatoe naar
Garoet. beschoten Ken T.N.f.-militalr van
de treinbewaklng werd gewond. Ook gisteren
werden op dit traject twee treinen onder
vuur genomen.
Officiële notering van de Ver v d Effectenhandel
VRIJDAG 6 JANUARI 1950
ged en bied 8 ged en laten bieden laten
ACTIEVE OBLIGATIëN
V.R, Heden
100A lOOrit
99'if 99
98AS
98riǤ'
97' 4 97' 4
97 A 97'
08' 4 98' 4§
98At
98At"Ǥ
99 99Ü
80'/. 80+»
ïoo» 4t ïoo'M
97 A 97 A
72'/i'
Nederland
1948 81
Bel C»rt <i
1947 Si-S
1896-1905 I
1937 I
1947 9 1000 8
Invest Cert S
1962'64 8
NWS 21
Spaarcer 100 2*
Nd Ind '37 A 8
Grootbk '48 I 98+
OBLIGATIëN
Bandoeng
Batavia
Gelderl '49 l lül'
Rott '37 1-3 8i 102'/»
ZHoll '38 2e 8 100
FrGroHpbk 8i 102"i+
Nat Hpbk 8i 101
Rott Hpbk 8i 100V.
WestHpNO 3*100'
RottSchhpb SilOO'A
Bergh&Jurg 3i 103'/»
Lever» Zp 8* 105'/i
Stokvis 8» 110'/»
Bat Petrol 8è 103:
Kon Petrol 8è 104'/»
Amst O! 100 3 128*/*
Witte Kruis 80 138' i
Amst '47 3i-3 101
Lever Broth 3* 105*
PhlllpseiOOO 8I 1067/.
AANDELEN
Amst Bank 173
HollBkUn cA 218'/*
Java Bk 500 cA 161
MijFiNat Herat 97
102'/i
101
100'
lOO'/i
103«/4
105'A
110 It
103'4
104A
128' 4
137»/.
101
105
106'/.
Mierlo&Zn v 125
N-Ind Escompt 79'/.
NBkvZAfr 500 175
NedMiddstbk 101'
Rotterd Bank 179'«
Siavenb Bank 116'
Twents Bk cA 183+
Roam BelCons 193
Albatr i Superf 208
Alg Norit 312
Allan Co 76» 4
Amst Ballast 154' 4
Breda Macb 132
Bronswerk 127'
Bührmann Pap 130'/.
Dikkers ree. 184
Drie Hoefijzers 168
DRU 139'/«
EMF Dordt 142
Emb F Hth 129'/.
Gouda Apol K 180
Gruyter de oA 160
Heemaf A 180§
Heinek Bier A 195
Hero Cons A 178
Hoek's M&Zst 250
HollKunstz I A 212+
IntGew Betoo 140+4
Int Kunst Ind 124'/»
Int Viscose C 155
Kempkes Mf. 87
Klinker IsoL 46'
Kondor 287
Kon Ned Zout 348
KonVer Tapijt 233[
Kwatta Choc 197'
Letterg Adam 256*
Meeira Ned Ba 249
NA Autob Vre 129+
Nd Gist Sptr A 332
Nd Scheepsb 140
Nljma 249
RommenhOller 165[
Rott Droogd A 312
101'/»
179' 4
183+
193
140*/
128'
347'/.
198'/»
257'(.
245' 4
128'/.
330
138'/.
V K Hedeo
Rouppe vdV A 133' 133'/»
Schelde NB A 117' i
Stok* 500-1000 162'j 162».
Stork A 145fi 144
VerBlik 1000 A 199'
VerPhar Fa A 106'
Werkspoor A 140
Wtjers Ind A 215
ZwanenbOrgk 209+
Aniem NB A 83
N-Ind Gas A 92
BorsumU A 147' i
Gouda-Kaash 190[
IntCr&Hd Rdl85
Lincfeteves A 146'
Gem F.lgW&Wi65
Arendsburg A 172
Besoeltl A159".
Sedep 139
Mich A mold A 107
Ngombezl A 292*
Albert Heyn A202
Blaauwvrie# A 123'
Ne Mij Walvlslll'/»
Thomsen A 145§
ZeeKSa 1000 A 98 98'/»
Dell Spoor A 54''. 53'
N-l Spoor A 26' 26+'/»
Maioera oA 22'/»
Sem Cherlb A 9' «t 10'/.
Alweco rec 73 73
N-A Flttln rec 84' 4+ 85"if
CERTIFICATEN VAN
I99f
106
142'/*
163
172
159
138f
108
292
202'/»
125
111'/»
144
ACTIEVE AANDELEN
V.K.
E.K.
L.K.
Kol Bank A
75'/»
74'/»
N-l Handbk A
104
103
163'/4
NdHandMij cA
163
AKU A
188' i+
185'/i
185's
BerghAJurg A
305' i
305
Berkel Pat A
117'/»
1178
Calvé Delft cA
145
143
Centr Sulk A
190[
189
Fokker A
130|
127'/48
Gelder Pap A
155
153*é«
KNHoogov CA
1971
197
Lever Bros cA
242''»
238+40'/»
239'/«t,/4
Ned Ford A
286
281 f
Ned Kabel A
290
285«
Philips A
232+4
231'/«2
Wilton-FQen A
150
1508
Btlllton 2e r A
285
280
Dordt Petr A
271'/4
2fl9'/4
Kon Petr A
295'/i
293' 4+4' 4
294
Kon Petr oA
296
294
Moeare En A
510'/i
515
Amst Rub A
lSlVef
150'/4
149' if'/4
Bandar Rub A
143
142'/»
Dell Ba Ru A
Kend Lemb A
Lampong Sum
O-Java Rub A
Oostkust cA
Serbadj Rb A
Verlnd Cult A
Holl Amlljn A
JavChinJap A
KNSM NBs A
Kon Paket A
NdSchUnle A
Ommeren Scb
Rott Lloyd A
St MU Ned A
HVA A
Java Cult A
N-l 6ulk U A
VerVorstC A
DellBat Mij A
Deli-Mtsch cA
Set.embahM A
MflllAC KB A
AMERIK AANDI'
LEN
Am Smelt Rel 62'/i
648
Anaconda Cop 32+ »1
33,Vt
Bethleh Steel 107
106
Gen Motor 81'/»t
81*'4
Int Nick of Ce 33'
33'
Kennecot Cop 58+
58'
Rep Steel 27'
27'/*
Stand Brand» 1 5f|
6
Un Stat Steel 89'
89'/»
Cit Serv Comp 78+4+
79'/*f
MidContPetr 46
46'/4§
Shell Union 41'/»
41'/*
N York Ceot 13'/«+
Pennsylv Rr 191
19'/»
Canadian Pae 1618
16!»
Prolongatie 2'/«
2'/*
V.K. E.K.
L.K.
114§
116'/«t
103'/»
1001/.
42'/«t
42+'.
58
57'/»
113'/4
113+
62'/»
60
63+
638
162
161'/»
138'/»
141
130 129-1/4
129'
149
148
153//» 152+3
153
171'/»
170
141
139'/»
150
148+
165'/» 163t'/4
163-*/»
78'/»
77
94
92
41'/*
40+
127
127+
152''4 150'if 4 150' «2i
134'/.?
134*/*
DIVERSEN
188
168
ZATERDAG 7 JANUARI 1950.
GOUDÏCHE 'COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
rsTAVIASE BRIEF No. 226
u.t leven aaat zijn gang in Indonesië. Een Javaanse werkbuffel laat zich gewillig
Het leven ga dgQr herder,
geheven ..Dienst voor Legercontacten",
waarvoor hij in Nederland nog een spe
ciale opleiding heeft gehad. Dit gaf Harry
de kans om het consignatiebevel zo'n
beetje te omzeilen, door zich te cioen op
nemen in de staf van radio-technici, die
de uitzending van de bestuursoverdrachts-
plechtigheden naar de belangstellenden
buiten (met luidsprekers) op het Konings
plein. over alle Indonesische radiozenders
(in het Indonesisch en Nederlands) en naar
Nederland moesten verzorgen. Een bof
voor Harry. Zo in Indonesië en dan zo'n
plechtigheid te kunnen bijwonen en dan
de dag daarop, alsof het de gewoonste zaak
van de wereld ware. weer in het paleis
rond te wandelen, dat inmiddels overge
schreven \yas op president Soekarno.
Over Harry schrijf ik later nog wel eens.
Hij zal wel eens aankomen, want hij wil
nog met me praten over de pers in Indo
nesië en daarover kan ik hem vermoede
lijk wel het een en ander vertellen.
Ter gelegenheid van,het Kerstfeest heb
ik een gelukwens ontvangen van soldaat
Matse, die nog steeds in Palembang zit
en die ik langs deze weg voor zijn vrien
delijke attentie wil bedanken. Ik hoop,
dat-ie me nog eens wat schrijft over zijn
belevenissen. En voor het verdere zullen
we in dit jaar de stroom Goudse militai
ren steeds dunner zien worden. Daaren
tegen hoop ik. dat het beekje van Goudse
burgers in Indonesië steeds breder zal
gaan stromen.
JAN BOUWER.
ZO ZITTEN we dan in de tweede helft
.van de twintigste eeaw. En beginnen
een nieuw jaar van Goudse bijzonderheden
Indonesië. Door de overdracht van de
couvereinltett en de macht aan de regering
van de VSI heeft ook Gouda ineens een
massa zonen en dochteren meer ln den
^De^aatste week van de eerste helft van
de twintigste eeuw was voor Indonesië en
Nederland van groot historisch belang en
het doet me genoegen te kunnen vertel
len dat enkele Gouwenaars daarbij direct
rijn' betrokken geweest. En de naam
Gouda" trouwens ook.
Het was de K-L M -constellation ..Gou
da" die een stroom buitenlandse gasten
uitverschillende Aziatische landen naar
Batavia vervotrde. Het was ook diezelfde
constellation „Gouda", die de laatste Ne
derlandse landvoogd, de heer Lovmk. met
diens echtgenote en gevolg enige minuten
ra de machtsoverdracht, van Indo&sische
bodem tilde en naar Nederland bracht.
De naam „Gouda" is dus onverbrekelijk
verbonden met het belangrijke stukje ge
schiedenis dat zich de vorige week in
Indonesië heeft afgespeeld.
En er waren twee Gouwenaars buiten
mezelf bij de plechtigheid zelf betrokken.
Voor zover ik heb kunnen nagaan, ten
minste. Het is best mogelijk, dat er toch
nog meer zijn geweest. Ik heb b.v. zo'n
stille hoop gehad, dat het een Goudse
soldaat zou zijn die het laatste Neder
landse „wachtje" bij de paleizen van de
Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon
zou hebben geklopt. Die hoop 's niet in
vervulling
ïUKneaen in c
nu al geen
Brei
Verkeersbesognes
De Gouwenaar, die de meeste drukte
heeft gehad aan de plechtig- en feeste
lijkheden in de hoofdstad van d? VSI die
al geen „Batavia" meer heet. maar
is de commissaris van politie
geweest. Bij de machtsover
dracht zijn naar U weet alle organen
van de afgetreden Voorlopige Federale
Regering van Indonesië en dus ook het
gehele politie-apparaat overgegaan in
dienst van de regering van de VSI. En zo
was ook commissaris Breeman die straks
tijdens het verlof van zijn onmiddellijke
superieur zal optreden als waarnemènd
chef van de verkeerspolitie in „Djakarta"
dus ineens VSI-ambtenaar.
Rién heeft een belangrijk aandeel gehad
in de regeling van het verkeer op de dag
van dc machtsoverdracht en op die van
president Soekarno'» intrede in zijn hoofd
stad
Da dag van de overdracht liep het alle
maal nog wel los. Er moesten wat straten
rond het Koningsplein worden afgezet en
de weg moest worden vrijgehouden voor
de afgetreden Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon, wanneer die zich naar het
vliegveld zou begeven om naar Nederland
te vertrekken. Alles verliep heel ordelijk
Hoe anders was het echter op de dag
van 's presidenten aankomst. U hebt daar
van de verslagen uiteraard wel gelezen
en ik behoef U du» niet meer te vertellen,
dat er tussen de honderd en honderdvijftig
duizend mensen op de been waren, prac-
tisch allemaal geconcentreerd op de wegen
tussen het vliegveld en het Koningsplein,
een afstand van slechts enkele kilometers.
Ik behoef U ook niet meer te vertellen,
dat president Soekarno er een uur over
heeft gedaan om deze afstand af te leggen,
omdat zijn rode open auto milimeter voor
milimeter vooruit kwam. En dat Rien
Breeman.toen ik hem die morger. in het
pre.-identiële Paleis tegenkwam, blij was.
dat de intocht achter de rug
rug was.
Bij
de radiostaf
Een tweede Gouwenaar, die ik op beide
n op het paleis tegen het lijf liep. was
mij een volkomen verrassing. Het
was Harry Hagedorn. pas in Lndone;
als militair en dus eigenlijk geconsigneerd.
Harry behoort tot de inmiddels
Uit vroeger tijden
De Goudsche Courant meldde
75 jaar geleden
Uit Bodegraven: De heer L. Goldberg
alhier heeft het feit herdacht, dat hij
veertig jaar geleden tot secretaris van
de gemeente Bodegraven benoémd werd.
Algemeen Jleten op de feestdag de inge
zetenen van hun belangstelling blijken
door het uitsteken van de vlag. het
J?a,j\!ui8 heeft de burgemeester de heer
Loldberg een geschenk aangeboden. Ook
yan de ingezetenen ontving de gemeente
secretaris geschenken.
50 jaar gelden
Bij Koninklijk besluit is een pensioen
van 340 verleend aan de heer H. J.
steenbergen, leraar aan zie Rijks Hogere
tmeL8chot)1 alhier.
Uit Ouderkerk a.d. IJssel: De maatrege
len tot bestrijding van bedelarij op Nieuw,
jaarsdag hebben succes gehad. De inzame
ling van de diakenen voor een bulten-
?e*°"e bedeling van de armen heeft
J 380.60 opgebracht. Te Haastrecht heeft
de commissie voor de extra-bedeling 182
2il jaar geleden
L.'8Nachts, toen de bewoners sliepen, is
vrand ontstaan in de woning van de heer
,v,an v,iet, sluiswachter-machinist van
f.® Veren'gde Polder te Boskoop. In korte
«ld stond het gehele huis in lichte laaie.
bewoners konden zich op het laatste
,r"°ment in veiligheid brengen. Van de
wnoedel kon niets worden gered.
Zeeverkenners krijgen
nieuw troephuis
De Zeeverkenners van de Goudse Pad
vindersvereniging hebben voor de bouw
van een troephuis een terrein naast het
veilinggebouw aan de Bodegraafsestraat-
weg gekregen. Zij hopen het nieuwe club
huis eind Februari te betrekken.
tering sport-
.T Gouda".
van
-12.3» i
Gasté t
van Breitner (Zondags gei
Maandags en Vrijdags 1.30—4 uur).
7 Jan. S uur Kunstmin: Feestavond athle-
tlek- en handbalvereniging ..Vires et Cele-
ritas", opvoering blijspel „Een of twee vrou
wen".
7 Jan. S uur Concordia:
en ontspanningsvereniging ..P.T.T
opvoering ..Een bruid kwam op
Jan. 10—1.3» en .3.30—5 uur Veemarkt
restaurant: Tentoonstelling postduivenver
eniging ,,'t Centrum".
s Jan. 10.15 uur Reünie: Bijeenkomst Hi
manlstisch Verbond, spieker Flip
Praag over „Dwang en vrijheid in ae
opvoeding".
9 Jan. 8 uur De Beursklok: K L.M.-avond
Ned. Reisvereniging. vertoning film „Vleu
gels over Caribische stranden".
9 Jan. 8 uur Het Blauwe Kruis: Bij oen-
komst vakstudieclub Gouda grafisch bedrijf,
spreker J. F Sterke over „Inslaan van
oblong-formaat".
9 Jan. s uur Remonstr. Kerk: Propaganda-
toUeenkomst V.P.H.O.
9 Jan. 8 uur Veemarktrestaurant: Film
avond Nat. Chr. Geheelonthoudersvereniging,
vertoning „De God der schepping".
l» Jan. 7.3» uur VrUe Evang. Gemeente: Bij
bellezing ds J. I. van Wijck.
10 Jan 0 uur Het Blauwe Kruis: Feestelijke
Jaarvergadering Ned. vereniging van ex-
politjeke gevangenen uit de bezettingstijd.
10 Jan. 8 uur Reünie: Eerste lezing cursus
Max van Praag over „In de spiegel van
het antieke China" voor Humanistisch Ver
bond.
'li en 12 Jan. 8 uur Aula Museum Het Ca-
tharina Gasthuis: Vergadering van de ge
meenteraad.
11 Jan. 8 uur DanlKl: Bijbellezing Evange
lisatie Geref. Kerk.
11 Jan. 8 uur Het Schaakbord: Openbare
bijeenkomst Ned. Vereniging voor sexuele
hervorming, spreker G. J. Seller over „Ge
boorteregeling".
11 Jan. 8 uur Kleine Kerk: Bijbellezing ds
G. Boer.
11 Jan. 0 uur Reünie: spreekbeurt ds J.
Börger voor Logosverband
11 en 12 Jan. 8 uur Nieuwe Schouwburg:
Bonte trein A.V.R.O.
12 Jan. 7.30 uur Concordia: Oontaetavond
Band Nederland-Indonesië. sprekers kolonel
J. W Sluyter en ds Brokken.
12 Jan. 7.45 uur Kazernestraat 14: Lezing
over de Bijbel door A. Poelman en P.
Doutna.
12 Jan. t uur Reünie Bioscoop: fc"i!m«*k»nd
Volksuniversiteit, vertoning „Er op uit....
de grenzen over".
12 Jan. uur Thalla Theater: Derde Nuts-
avond, piano-recital Ines Carrlllo.
Bioscopen
Reünie Bioscoop: Moord te middernacht
(met Bud Abbott en Lou Costello)
Schouwburg Bioscoop: Red River (met
(met June Haver en Ray Bolget)
Aanvang 3. 7 en 9.15 uur (Schouwburg 7 en
9 13 uur). Zondag 3. 5. 7 en 9 15 uur (Schouw
burg 2.30. 5. 7.15 en 9.30 uur).
Sport op Zondag
Voetbal: Olympia—Laakkwartier, aanvang
2.30 uur.
Zondagsdienst doktoren
BIJ afwezigheid van de huisarts zijn van
Zaterdagmiddag 3 tot Zondagavond 12 uur te
consulteren de arisen P de Boer- Gouwe 115.
telefoon 2273 en C. van Elk, Kattensingel 79.
telefoon 2581.
Apothekersdienst
Voor het eerst sinds vijftien jaren kun
nen alle inwoners van Bergambacht deze
week ten volle electricitelt voor verlich
ting en huishoudelijke doeleinden ge
durende alle uren van het etmaal ver
bruiken. In deze gemeente kende men n.l.
tot 1 Januari j.l. het z.g. „poflicht" ge
durende een drietal uren per dag in de
maanden November, December en Ja
nuari. Het was n.l. zo. dat men als vast
rechtverbruiker van 16.30 tot 19.30 uur
slechts een bepaald wattvermogen stroom
kon afnemen, waarvoor een stroombe-
grenzer zorgde. Wilde men minder hinder
van de spertijd en dus van het poflicht
ondervinden, dan was dat alleen moge
lijk door meer te betalen. Ging het ver
bruik uit boven het ingestelde wattver
mogen, doordat men teveel lampen had
branden dan ging het licht aan en uit,
totdat men een der lampen uitdraaide en
het wattvermogen niet meer overschreed.
Dit noemde men in het spraakgebruik
„poflicht".
Het gemeentebestuur stond 8p het
standpunt, dat dit systeem niet meer in
Predikbeurten voor Zondag
Ned. Herv. Gemeente: St. Janskerk
(Achter de Kerk 5), 10 uur ds Gerh. Huls,
voorbereiding H. Avondmaal; 5 uur ds
G. Boer Westerkerk (Emmastraat 33), 10
uur ds C. M. Krijger. Den Haag. jeugd
dienst; 5 uur ds G. Elzenga. voorberei
ding H. Avondmaal. Kinderkerk (ln ge
bouw -..Calvijn". Turfmarkt 142), 10 uur
de heer A. Heijmenberg.
Ver. van Vrijz. Ned. Hervormden (Pe
perstraat 128), 10.30 uur de heer M. A.
Slaager, Alblasserdam.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizer
straat 2), 10.30 uur ds F. E. van Leeuwen,
Delft.
Evang. Lutherse Kerk (Gouwe 134), 10
uur da W. F. Schroder.
Oud-Katholieke Kerk (Gouwe 107). 10.30
en 6 uur pastoor G. P. Giskes.
Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 10 en 5 uur
d» W. van Dijk.
Geref. Kerk art. 31 (in Chr. Geref. Kerk,
Gouwe 141), 8.30 en 3 uur ds G. Koene
koop, bediening H. Avondmaal en dank
zegging.
Geref. Gemeente (Stationsplein 15), 10 en
5 uur dr C. Steenblok.
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141), 10.15 en
5.15 uur de heer C. Verhage. Apeldoorn.
Nederl. Geref. Gemeente (Zeugestraat
38). 10 en 5.15 uur ds Joh. van Weizen.
Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23),
10 en 5 uur ds J. I. van Wijck. nam. be
diening H. Avondmaal. Dinsdag 7.30 uur
Wijck, Zaterdag
Bijbellezing ds J. I.
7.30 uur bidstond.
des Hells (Turfmarkt 111). 10 uur
Heillgingsdienst. 6 45 uur openluchtaamen-
komst Markt, 7.30 uur verlossingsaamen-
komst. leidsters kapiteinea E. Geutjes en
M. Meijerhof.
Kerk van Jezus'Christus van de Heili
gen der Laatste Dagen (Spieringstraat 49),
5 uur dienst.
Goudse Stadsevangelisatie (Achter de
Kerk 10) 7.30 uur de heren J. A. Visser te
F. KIoo».
overeenstemming is met de eisen des tyds
en dat het voorts tot grote onbillijkheden
leidde Er werd besloten het verouderde
systeem, dat nog in hoogstens een paar
gemeenten in Nederland geldt, vaarwel
te zeggen. Het thans ingevoerde tarief
wordt redelijk en billijk geacht, terwijl
de lichtverbruikers gedurende alle uren
over voldoende electriciteit kunnen be
schikken
Gevestigden:
Eygeishoven m
van Breukelpn
weg 77; A. F. IV
Gouwe 143;
Chr. van der Nat van
ar Jaagpad 14; B. F. J.
Megen n. Graaf Floris-
Kassels v. Ammerstol n.
Brenkman v. Centr. Be-
1;
volkingsregister n. Kruideniersstraat
C. van der Burg v. Leiden n. Crabeth-
straat 32; T. M. Rijken (3 pers.) v. 's Gra-
venhage n. Tweedë E. J Potgieterstr. 21;
L. Slootjes (4 pers.) v. Centr. Bevolkings
register n. a b. woonschip ligpl. Goudkade
(brietadres Turfmarkt 8); A Koren v.
Waddinxveen n. Ridder van Catsweg 64;
M. Noorlander v. Rotterdam n Turfsingel
13; R. H. van Gameren v. Zaltbómmel n.
Hoogstraat 17; M. A. van der Bas v. Reeu-
wijk n. Kuiperstraat 15; K. de Leeuw v.
Beverwijk n. Ridder van Catsweg 61; A.
van Aalst v Benthuizen n. Gouwe 176; K.
Palsgraaf (2 pers.) v. Gouderak n. Bos
weg 95.
Vertrokkenen: C. B. van Tongerloo (2
pers.) van Gr. Florisweg 109 naar Zuilen,
Amsterdamsestraatweg 345; A. Albregts
(3 pers.) v. Boelekade 175 n Maassluis,
Haven 13 rd; P. A. Tak v. IJssellaan 137
n. Haarlem, Hazenpaterslaan 26; J. A. R.
Zents v. Graaf Florisweg 77 n. Nijmegen,
St. Annastraat 289: J. M. Th. van der Kist
v. Raam 254 n. Almelo, Hofkampstraat 30;
J. H. Weerd (3 pers.) v. Gouwe 144 n.
's Gravenhage, Jurr. Kokstr. 120; P. G. J.
van Maasakker—Wildschut v. Turfmarkt
57 n. Rotterdam. Heemraadssingel 123;
A. Roskam v. Willens 47 n. Leeuwarden,
Sweelinckstraat 87; Chr. Dost (3 pers.) v.
Turfsingel 13 n. Rotterdam. Oosteinde
lffcll; W. H. A Verkaaik v. Emmastraat
13 n. Leeuwarden. Groningerstraat 6; W.
Bokhoven (4 pers.) v. Sophiastraat 27 n.
's Gravenhage, Mient 641; A. A. Th. van
d?r Vlist v. Eerste Kade 15 n. Leiden,
Academ. Ziekenhuis; J. Dogterom v. Turf
markt 39 n. Utrecht, Stadhouderslaan 110;
C. Rietwld. v. Groenendaal 53 n. Frank
rijk; W. J. M. van Oerle v. Gouwe 228 n.
Enschedé. Padangstraat 45; A. Buth v.
Groenendaal 5 n. Middelharnis, Oostdijk
E 152: F. Th. Th. van Driel v. Jan Luy-
kenstr. 32 n. Breda, Tolbrugstraat 11: A.
M. van Arnhem v. Gr. Florisweg 77 n.
Rosmalen, „Coudewater" C23; J. M. Rot
teveel v. Krugerlaan 29 n. Boskoop. Val
kenburgerlaan 67; M. Mol v. Krugerlaan
103 n. Rotterdam, Noorderhavenkade 129b;
J. A. Blom v. Groenendaal 6 n. Hilversum,
Borneolaan 45.
Gift van 1000
Ds Gerh. Huls. Ned. Herv. predikant,
ontving op de eerste werkdag van het
nieuwe jaar een gift van duizend gulden.
Hiervan heeft hij 500 bestemd voor de
kleuterschool in de Korte Akkeren, 100
voor het jeugdgebouw, 100 voor de
diaconie en 100 voor de wijlkkas, terwijl
voor de overige 200 het doel nog nader
RATTEN
Natuurlijk doe ik graag iemand een
Plezier, want ik ben een hulpvaardig man.
Nou hebben ze tegen me gezegd: Ter
gouw. schrijf jij eens een stukje over de
ratten. En dat doe ik nou. Want ik vind
ratten griezelige beesten. Muizen vind ik
leuk. mevrouw Tergouw niet. Die heeft
veel meer ontzag voor een muis dan voor
over ei°en manNou ia' Praten we
't Ging over ratten: ze zijn vies, vecht-
lustig verspreiden ziekten, vreten letter
lijk alles kapot, bevolken schuren, stallen,
zolders, magazijnen en riolen, ze zijn
slim en brutaal en om dat alles is een rat
staatsvijand nummer één. We gaan ze
nou verdelgen. Met vergif. En als ieder
een meehelpt, dan hebben toe kans dat
de plaag wat mindert. Natuurlijk zullen
er. helaas, nog wat overblijven
Ziezo, ik vind dat een net en degelijk
stukje literatuur. Nou kunnen die heren,
die me indertijd schreven, dat ik niet in
staat was om een ernstig woordje te
plegen, eens zien. dat ik best kans zie een
serieuze opdracht panklaar af te leveren.
Maar ik ben nog niet klaar met de
ratten. De overblijvenden gaan we weer
netjes opfokken. We kunnen natuurlijk
de rest van het middageten op straat
gooien, maar beter is het om <ze witte
brood te voeren. Liefst hele wittebroden.
Gooi ze maar gerust in het water. Geluk
kig zijn er al veel stadgenoten, die dat
doen. Na de feestdagen ligt er nogal wat
wittebrood te verdrogen in de trommel.
Er zijn natuurlijk ook nog mensendie er
b.v. pap van koken of het met dè schil
lenboer meegeven. Zelfs i* er iemand ge
signaleerd. die met enige oude korsten op
weg was naar de paarden van een woon
wagenkamp. Dat is natuurlijk over
dreven. Wij Gouwenaars denken niet
meer aan de hongerwinter, we leven
weer in een landje van overvloed. En 't
volgend jaar leggen we weer vergif neer
voor de ratten. Afgesproken?
JAN TERGOUW.
Met het troepentransportschip „Astu-
rias". dat 12 Januari te Rotterdam uit
Tandjong Priok word verwacht, repa
triëren:
Gouda: wachtmeester P. L. Bout'er,
Agatha Dekenstraat 10; korporaal P.
Kuylenburg. Tuinstraat 14; soldaat C.
Vermeer. Boelekade 60. soldaat le klasse
W Waiboer, Van Swietenstraat 10; sol
daat le klasse J. J. Zoet. Vogelplein 1.
Zevenhuizen: wachtmeester M.
van Hanswijk, Noordelijke Dwarsweg 10.
Waddinxveen: slodaat W. C. J. v.
d Kroeg. Wilhelminakade 81. wachtmees
ter P. WIeser. Zuidkade 117.
Bufi-
v. d.
Oudewater: sergeant G.
Brink. Zuider IJsselkade A 118.
„ierslijst ligt op ons bureau
Markt 31 voor een ieder ter inzage.
(Van een onzer verslaggevers).
WANNEER MEN IN de avonduren in
Oudewater komt is het er doorgaans
rustig op straat. Een enkele voorbijgan
ger gaat van de Kromme Haven naar de
Markt, een auto wil wel eens de scherpe
bocht in de Capellestraat nemen om na
een bad in de modder van de oprit be
hendig over de vouwbrug te glijden en de
Provinciale weg naar Gouda in te slaan,
maar overigpns is Oudewater op een
weekse avond niet vol van geluiden en
niet vol mensen.
Maar wie zich thans door het lichtende
groene kruis op de toren van de Ka
tholieke kerk tot het stedeke laat aan
trekken en door de nauwe straten het cen
trum zoekt, zal een ander beeld van Oude
water krijgenr Dan kan het gebeuren dat
voor het stadhuis met de leeuwen groep
jes mensen staan te praten. Niet met de
rust van de Goudse Waagmannetjes, maar
meer met de fulminerende handgebaren
van de hoekmannen op een effectenbeurs.
Dan kan het geschieden dat standpun
ten worden ingenomen en verdedigd, aan
gevallen en verworpen. En dan kan het
evengoed gebeuren, dat de vergadering
uren voortduurt en eerst dan wordt ge
schorst als de klok van de kerktoren elf
of twaalf harde slagen laat horen. Op elk
punt van het oude IJsselstedeke worden,
vooral op de dag. deze kleine vergaderin
gen gehouden. Vergaderingen van enkele
mensén, die echter allemaal hetzelfde
agendapunt hebben en dat men gevoeg
lijk kan notuleren als een „bespreking van
de déconfiture der Oudewaterse Bgnk".
Geen plaats is er vanzelfsprekend zo
besproken als dat bescheiden bankkantoor
aan de Capellestraat, waar. auto's elke dag
aan- en afrijden, mensen met grote tassen
in- en uitstappen en waar het licht tot
's avonds laat achter de ramen brandt.
Dan weet de Oudewatenaar het weer. Er
wordt weer gesproken, zoals daar al sinds
die sensationele nachtelijke morgen van
«udejaarsdag wordt gesproken. Er wor
den beraadslagingen gehouden, boeken on
derzocht. berekeningen gemaakt, voor
hoofden in rimpels getrokken en ettelijke
sigaren en sigaretten gerookt. De asbakjes
liggen er vol peuken. De Oudewatenaar
weet. dat dat allemaal gaat om dat kleine
of misschien grote bedrag, dat hij in zijn
leven vaak met moeite heeft kunnen spa
ren. waarvoor hij hard heeft gewerkt in
de verwachting er op zijn oude dag de
vruchten van te kunnen plukken en dat nu
misschienMisschien?
Alles was zo onverwacht
Als hij daarover met zijn buurman of
zijn kennissen op het pleintje voor het
stadhuis praat, kan hij niet nalaten af en
toe om te zien naar dat bescheiden ge
bouw in de Capellestraat. dat net zo goed
een gewoon woonhuis had kunnen zijn
als er niet een bord „Oudewatersche
Werk gegund
Aan de N V. tot Aanneming van Wer
ken v h. H. J. Nederhorst. alhier, is voor
352.400.als laagste inschrijfster ge
gund de herbouw van het in de oorlog
door bombardemént vernielde winkel
pand van de N V. Gebr. Bischoff's Han
delsmij. aan de Brihkstraat te Hengelo.
De Rijkswaterstaat heef het onderhoud
van gedeelten yan een viertal Rijkswegen
gedurende 1950 voor zover betreft het
eerste perceel gegund aan het Aanne
mersbedrijf v h. G. J. van Wingerden
Zn. te dezer stede voor 127.800.
tegen verstopping
Vrijgesproken
Voor de Rotterdamse politierechter
heeft de 24-jarige Gouwenaar terechtge
staan. beschuldigd in de avond van 25 Sep
tember op de weg tussen Haastrecht en
Gouda zijn vroegere verloofde van haar
fiets getrokken en haar vervolgens be
dreigd en mishandeld te hebben.
Tijdens de behandeling bleek, dat de
jongedame niet van haar fiets geduwd
was. doch er zelf was afgestapt, nadat de
jongeróan. die haar in gezelschap van
twee andere meisjes had ontmoet, haar
had toegeroepen, dat hij haar wilde spre
ken. De andere meisjes waren toen een
eind doorgereden en hadden niet kunnen
horen, wat was besproken.
Het meisje zelf verklaarde, dat haar
vroegere verloofde gezegd had: wil je
met me mee gaan? Zo niet, dan sla 'k er
op. Hij zou haar bij de keel gegrepen
hebben en tegelijkertijd met een mes heb
ben bedreigd.
Dit achtte het O.M. onwaarschijnlijk en
daar het de verklaring van de vriendin
van het- meisje evenmin erg aannemelijk
vond klinken, vroeg het vrijspraak.
Conform luidde het vonnis, doch de
jongeman kreeg toch van de rechter de
ernstige raad het meisje voortaan met
rust t» laten. En hij heeft dit beloofd.
Verhuizingen binnen
de gemeente
F. van den Berg van Pr. Hendrikstraat
17a naar Willens 6; D. van dpn Berg—
Rietveld van Groeneweg 58 naar Willens 6;
A. J. Verstoep van Karnemelksloot 15
naar Zoulmanstraat 58; A. F. Schenk van
Karnemelksloot 62 naar Goejanverwelle-
dijk 18; C. G. de Jong (5 pers.) en T. M.
de Bruin van Krugerlaan 55 naar Tweede
E. J. Potgieterstraat 17; N. van Zanten—
van 't Hoog (2 pers.) van Walvisstraat 28
naar Achteï de Vismarkt 18; P. J Anker
(3 pers.) van Lemdulsteeg 28 naar a.b.
woonschip „Johan"; E. de Jong v"an Ach
terwillens 20 naar a h. woonschip; S. Rapis
(3 pers.) van Herenstraat 41 naar Nieuwe
Gouwe O.Z. 4; G. J. Vonk (5 pers.) van
Woudstraat 6 naar Veerstraat 10; C. G.
Kok van Crabethstraat 45 naar J. v. d.
Heijdenstraat 31; M. Janssenvan der
der Sloot van de la Reijlaan 5 naar
Groenendaal 4; P. Boon van Van der
Palmstraat 10 naar Herzogstraat 6; C. J.
van Aalsberg van Koekoekstraat 56 naar
A. G. de Vrfjestraat 8; M- Schenk—Furrer
van Raam 306 naar Nobelstraat 17; C. de
Boom van Van Itersonlaan 9 naar Graaf
Florisweg 31: H. Terpstra van Mosstraat
36 naar Graaf Florisweg 92; C. E. Dankel-
man van Markt 61 naar Turfmarkt 39; P.
M. Kooij van Gouwe 99 naar Achter de
Vismarkt 68: J. van Dijk van Onder de
Boompjes 46 naar Herenstraat 134; J. de
Wit van Graaf Florisweg 77 naar Heren
straat 149; T. Britsemmer (2 pel's.) van
Tuinstraat 54 naar Tweede E. J. Pot
gieterstraat 39; M. H. Jansen van Tnl-
lensstraat 117 naar Bogen 29; H. J. Jansen-
Meijer van Lijsterbesstraat 28 naar Bógen
29; Ph. W. Scheen (3 pers.) van Crabeth
straat 47 naar Tweede E. J Potgieterstr. 3;
R J. Nederenj! van Burgvlietkade 82 naar
Gr. Jacobastraat 23: W. Bellb van Cronjé-
straat 22 naar Burg. Martenssingel 29;
P. Schotborgh van Jan Luijkenstraat 30
naar Graaf van Bloisstraat 2; M. A.
SchotborghEijnwachter vap Spieringstr.
129 naar Graaf van Bloisstraat 2. G. H. de
Man (2 pers.) van Krugerlaan 63 naar
Karekietstraat 30.
NEDERLAND—INDONE8I»
Alclnous 4 v Liverpool n
Asturlas Bata via-Rot t erdam p 6 Malta
Bantam 8 v Soenigei Gerong n Tjllatjap
Celebes 6 v Batavia te Singapore
Groote Beer p 8 Finistenre thuisreis
Intlrapoera Rott-Batavia 6 v Aden
I angkoeas Rott-Batavia p 6 Ibiza
Kota Gede Be law an- R ot t erdam 8 te Suez
l'hrontls Belawan-A,mst p 8 Sabang
Polydorus 6 r»o« te Sperabaya (rede)
Tarakan 8 v Amsterdam n Batavia
Zeeland 7 v Rotterdam te Batavia
Zuiderkruis p 8 Finisterre uitreis
en. dat men in bankkringen no,
i tegenover de handelwijze en
/an de (voorlopige) Oudewate
Bank" over de volle breedte van de gevat
had gehangen. En als er niet voor hoft
raampje in de deur een papier w» ge
plakt. waarop in vlot handschrift „Ge
sloten" stond geschreven. En als er niet
die eeuwige Citroen of die vreemde auto,
die zo op een jachtauto lijkt, hadden ge
staan.
Hij praat en praat. Met zijn kennissen,
zijn buurlui, met de bakker en de siga
renhandelaar. met de man van het stad
huis en de winkeljuffrouw. Hij oppert iet»,
trekt dat weer in, maakt en hoort gissin
gen, koestert hoop of vermoedt dat hij
een teleurstelling zal moeten aanvaarden,
maar beseft dat dat allemaal eigenlijk
onnodig werk is en dat het van de resul
taten van het onderzoek op de bank en
de besprekingen met regering en bankiers
zal afhangen of zijn droom van een onbe
zorgde oude dag verwezenlijkt of vernie
tigd zal worden.
Maar hij praat. Omdat heel de stad
praat. Buitens- en binnenshuis. Hij zal
spreken over het verleden, toen twee
andere banken met enkele jaren tussentijd
in moeilijkheden waren. En hij zal er de
kranten op na slaan, gelijk die vele men
sen. die na kantoortijd aan de leestafels in
de café's zitten om die kranten naar meer
nieuws te onderzoeken en die praten en
ook weer gissingen maken.
Het was alles ook zo onverwacht ge
komen. Men achtte de Oudewaterse Bank
even safe als de Nederlandse Bank en
bracht er zijn spaarpenningen of haalde
er een klein bedrag af als het weer eens
moeilijk was de maand rond te komen.
Men zag in de directeur een achtens
waardig man. die altijd bereid was inlich
tingen te geven en de mensen te helpen,
die ook zijn werk had in het veri
leven, kortom behoorde tot de
staande figuren van de stad. Koi
vermoeden, zeggen zij, dat er in dat be
scheiden gebouw aan de Capellestraat
kennelijk zo onverantwoordelijk werd om
gegaan met bezittingen van anderen, die
men in het volste vertrouwen naar de
bank had gebracht. En konden wij ook
vermoeden, dat men in t
sceptisch i
positie
Bank stond.
Eens was er 't gerucht
Ach. jaren geleden was er wel een» een
gerucht geweest, dat de Bank er niet zo
voorstond als men graag zou willen en
hadden enkelen de relatie met haar ver
broken. doch dit beetje twijfel wa« gauw
verdwenen omdat de dividend-percen
tages een redelijke hoogte hadden. Wel
was het merkwaardig dat de balansen en
kwartaalstaten van de Bank niet openbaar
waren, in zoverre dat zij nooit gepubli
ceerd werden. Alleen het dividendpercen
tage was doorgaans gemeengoed. Op het
Handelsregister bij de Kamer van Koop
handel te Gouda treft men allèen als
laatste balans die van 1 Januaïi 1946. die
weliswaar een verliescijfer van f 4064 aan
geeft, maar waarbij toch het dividend op
4* werd vastgesteld. En uit de cijfers van
die balans zou men kunnen concluderen,
dat de positie van de bank topn al niet te
hecht was. Vreemd, zegt men daarom in
Oudewater, dat de Nederlandse Bank, die
de contróle over alle banken heeft, dat
niet is opgevallen. En dat de commissa
rissen geen beter inzicht in deze positif
hebben gekregen en daarvan niet op de
hoogte waren of misschien op de hoogte
konden zijn, ofschoon men het er alge
meen over eens is dat de commissarissen
geheel te goeder trouw zijn.
De grote vraag in OudeWater is natuur
lijk in hoeverre zijn wij. belanghebbenden
bij de bank. gedupeerd of is er nog de
kans, dat wij er ongeschonden afkomen?
Dat is een vraag voor de vele particu
liere spaarders en beleggers, voor de kla-
verjasclub uit deze of gene straat, voor
de gemeente, voor een voetbalvereniging,
voor een instelling vojr sociale zorg of
voor de bejaarde dame, die elke week
gewoon was een klein bedrag van haar
kleine rekening te halen om weer een
week te kunnen leven. En men is een
beetje meer verontrust geworden, toen het
bericht kwam. dat de directeur der bank
de zwarte handel in effecten evenals het
opmaken van een valse balans voor 1948
om zijn manipulaties te dekken, heeft be
kend. Zou het nu toch een door-en-door
rotte zaak zijn, heeft men gezegd. En wat
zal ons nog meer boven het hoofd hangen?
Zou de kas van de gymnastiekvereniging,
die van het houden van een feestavond
al moet afzien, nu toch verminderd zijn.
En zal de voetbalclub, die haar geld zo
hard nodig heeft omdat het onderhóud van
haar terrein zo kostbaar is, toch gedupeerd
worden. En zal er binnenkort nog wat
komen van de wens van vele verloofden,
die voor hun uitzet zo hard hadden ge
spaard. dat hun huwelijksdag spoedig zal
aanbreken? En zal het sociale en to nood
zakelijke werk van enige verenigingen niet
worden aangetast? Men weet het nipt. men
kan desnoods Wat vermoeden, maar de
zekerheid of de teleurstelling zullen eerst
na weken, misschien wel maanden kunnen
volgen.
Toch 'n beetjp optimisme
En hoe staat de middenstand er voor?
Zal hij met moeilijkheden hebben te kam
pen en zullen er misschien faillissemen
ten volgen? In die kringen is men wat
het laatste betreït nogal optimistisch.
Voorzover bekend zou bij enkelen wel
eens het bedrijfskapitaal kunnen zijn aan
getast. Maar de meesten hebben hun
spaargeld bij de Oudewaterse Bank en
zullen in hun bedrijf geen schade onder
vinden. Maar moeilijker is het voor de
middenstanders, die op de bank hun geld
hebben, uit eigen bedrijf overgehouden,
met het doel, daar later, wanneer er niet
meer gewerlft kan worden, van te profi
teren.
En hoe zal het nu gaan met de win
keliers. die nu zo vijftig, zestig jaar zijn
en in de komende jaren heus niet meer
het geld voor een onbezorgde oude dag
kunnen verdienen. De jongeren onder hen
zijn optimistisch. „Wij hebben nog Öe kan»
er te komen, maar onze oudere colle
ga's?", zeggen zij. En dan denken zij aan
die valse balans, die nog buiten de zwarte
effectenhandel om. naar vermoed wordt,
malversaties in andere transacties van de
bank moet dekken en waarnaar in en bui
ten het bankgebouw dag en nacht wordt
gezocht door de administratie die een
warboel is, opnieuw te componeren. Eert
werk. waar weken mee zullen heengaan.
Oudewater wacht op de dingen die zul
len komen. Het wacht in de overtuiging
dat van de Lichtweek ln historische sfeer,
die in September zou worden gehouden,
wel niet veel zal komen en dat misschien
wensemjjüe men zo gaarne verwezenlijkt
had wilA zien. vrome wensen zullen
moeten nlijven. Het leeft tussen hoop en
teleurstelling.
Naar wij vernemen zal de uit de schuld
eisers van de Oudewaterse Bank voorge
stelde commissie van drie, ter behartiging
van de belangen der cliënten en ter ad
visering van de curatoren, Maandagmid
dag een eerste bespreking met de curato
ren in het faillissement hebben.
